Energiebesparing & huishoudens

Freek Bomhof Energiebesparing & huishoudens

Energiebesparing & huishoudens

1. Praktijk


Wat is het probleem?

Op welke knoppen kun je drukken? Freek Bomhof



Amsterdam Smart City

Smart Challenge

! Energiebesparing in stedelijke omgeving Veel projecten in kantoren, huizen, bedrijven

!  11 bedrijven !  30 deelnemers / bedrijf !  8 weken

! Eenmalige acties Verlichting, zonnepanelen, walstroom ! Energiefeedback als belangrijk middel Smart meter + display, Plugwise

! Onderzoek 150 deelnemers ! Gemiddeld 13,5% bespaard


Opmerkelijke resultaten 1

! Energiebedrijf was grootverbruiker !  Maar bespaarde het meest: 22,3% ! Meeste besparing voor vrijstaande huizen !  Meer inkomen: meer besparen ! Energiebewustzijn heeft géén invloed ! Gevoel van ‘gedoe’ wél!

1



Het is handig om af en toe herinnerd te worden

Besparing



-8,4%

geen mening

-11,3%

mee eens

-12,0%

geheel mee eens

-24,9%

niet mee eens geen mening mee eens geheel mee eens


Is het glas nu half vol of half leeg?


Als ik nieuwe apparaten koop, let ik op de energiezuinigheid

geheel niet mee eens niet mee eens


Besparing

Ik denk dat ik mijn gedrag structureel kan veranderen

-0,6% -10,9% -16,8%


Onderzoek TUD (Sonja van Dam)

Besparing (1)

Besparing (2)

geheel niet mee eens

-7,1%

0,0%

niet mee eens

-25,5%

-9,2%

geen mening

-12,1%

-10,6%

mee eens

-10,7%

-14,3%

geheel mee eens

-35,8%

-26,7%


Conclusies Waarom??

Alternatieven??

! Terugval in gedrag

! Apparaatontwerp (defaults)

!  Rebound-effect

! Automatiseren (domotica)

!  Meer apparaten

! Eenmalig (isolatie, …)

2




2. Theorie Energiezuinig gedrag

Energiezuinig gedrag ! Gewoontegedrag

Efficiency behaviour ! 

Eenmalig gedrag, zoals de aanschaf van

! 

energie efficiënte apparatuur of isolatie

Outside world

Personal

Orient

Decide 2.

Observe

Curtailment behaviour ! 

Herhaalde moeite om energiezuinig te zijn,

! 

zoals korter douchen of op 30o wassen

1.

3.

Act

1.  2.  3. 

Reflex Heuristic ‘New behaviour’

Gewoontegedrag


Tussentijdse conclusie



Inzicht in verklarende factoren van gedrag…


!  … zijn noodzakelijk voor succesvolle interventies

Theory of Planned Behaviour [Ajzen, 1991]

! Stap 1. Je moet het gedrag dat je bij de eindgebruiker wilt veranderen zo specifiek mogelijk definiëren Kwalitatief inzicht: ! 

Context van gedrag, achterliggende

! 

redenering of patroon (gewoonte)

en meer modelmatig (kwantitatief) ! 

Determinanten van gedrag

Een rationele afweging voor het alternatief met de hoogste baten en laagste kosten

3





!  Norm Activation Model (Schwartz, 1977)

!  Theory of interpersonal behaviour [Triandis, 1977]


Inzicht in verklarende factoren van gedrag… !  Expert ! Huisbezoek !  Interview ! Focusgroep ! Enquête ! Literatuur !  ….

De morele verplichting voelen om bepaalde acties wel of niet uit te voeren




Dé eindgebruiker bestaat niet …



Dé eindgebruiker … ! Stap 1. Je moet het gedrag dat je bij de eindgebruiker wilt veranderen zo

… krijgt gewoon altijd energie uit zijn stopcontact

specifiek mogelijk definiëren

… wil goedkoop en wil niet investeren … wil comfort

! Stap 2. Je moet het gedrag analyseren (bepalen barrières en determinanten)

… heeft geen idee van zijn verbruik … wantrouwt de energieleverancier die besparing stimuleert

Stap 1. Je moet het gedrag dat je bij de eindgebruiker wilt veranderen zo specifiek mogelijk definiëren

Stap 2. Je moet dé eindgebruiker zo specifiek mogelijk definiëren op basis van zijn energiegebruik, houding en zijn barrières, drijfveren en triggers. Stap 3. Je moet het gedrag analyseren (bepalen barrières en determinanten)

4



Ontwerp van een succesvolle interventiestrategie


Interventiestrategie (mix van specifieke interventies)

Interventiestrategie (mix van specifieke interventies)



Sterk de nadruk op informatie/ feedback over energiegebruik of energiebesparing. Besparingspotentieel 5%-15%

Specifieke determinanten en barrières

voor directe feedback

Specifieke doelgroep(en) Gewenste gedragsverandering


Ontwerp van een succesvolle interventiestrategie - opdelen

Dit is (te) eenzijdig!




Ontwerp van een succesvolle interventiestrategie Weten en willen: houding, normen, waarden en emoties

Mogelijkheden: Gedrag makkelijk, leuk en aantrekkelijk maken Bekendmaking resultaten Smart Challenge tijdens Dag van de Duurzaamheid

www.milieucentraal.nl

5







Comparatief Normatief Historisch Leren

Collectief

Leren en stimuleren:




3. Conclusies Tussentijdse conclusie


Stap 1. Je moet het gedrag dat je bij de eindgebruiker wilt veranderen zo specifiek mogelijk definiëren Stap 2. Je moet dé eindgebruiker zo specifiek mogelijk definiëren op basis van zijn energiegebruik, houding en zijn barrières, drijfveren en triggers. Stap 3. Je moet het gedrag analyseren (bepalen barrières en determinanten)

Stap 4. Je moet op basis van de interventiematrix en bovenstaande informatie een interventiestrategie opstellen

6


Strategie Barrières

Enablers

! Bedienbaarheid

! Middelen, kastjes

! Informatie

! Informatie

Antecedent ! Voorlichting

Consequence !  Geld !  Feedback

7

Energiebesparing & huishoudens

Recommend Documents