EN … ALS HET NU EENS GEEN BRAND IS! BARBARA BOURDEAU
MEDISCHE INCIDENTEN • • • • • • •
Infectieziekten Voedselvergiftiging Imaginaire collectieve ziektes Ongevallen op school Ongevallen op speelterrein Ongevallen op verplaatsing Zelfdoding of plots overlijden
INFECTIEZIEKTEN • • • • • • • •
Bof TBC Gastro-enteritis Haemophilus Influenzae B (Griep) Mazelen Meningokokken Pandemie ….
INFECTIEZIEKTEN • Overleg CLB-arts • Meldingsplicht Provinciale Afdeling van het Toezicht Volksgezondheid – Dienst infectiebestrijding • Provincie West-Vlaanderen • VAC Jacob van Maerlant • Koning Albert I laan 1.2 bus 53 te Brugge • 050/24 79 16
• Buiten kantooruren: 02/512 93 89
• Melding binnen de 24u vanaf eerste vermoeden • Brief aan ouders van de klas/school: • Aandacht vestigen op mogelijke besmettingsgevaar • Te nemen voorzorgsmaatregelen
• Sluiten school • Melden aan departement onderwijs
VOEDSELVERGIFTIGING • • • • •
Identificatie van de bron(nen) Oplijsting potentieel getroffen leerlingen Isolatie en bewaring van de mogelijke bron(nen) Overleg CLB-arts/huisarts Bel 112 • Meld de voornaamste symptomen • Meld het aantal zieken en het aantal potentieel zieken • Opwachten hulpdiensten
• Verwittig Provinciale Controle Eenheid (PCE) • • • • •
Provincie West-Vlaanderen AIPM Koning Albert I laan 122 te Brugge 050/30 37 10 GSM: 0478/87 62 21 (Enkel in uiterst dringende gevallen en buiten de diensturen)
VOEDSELVERGIFTIGING • Ouders en verwanten: Verwittigen ouders (getroffen) leerlingen Opvang voorzien voor ouders bij aankomst in school Zorg voor een duidelijke lijst met getroffenen Voorzie individuele opvang voor ouders van ernstig zieke kinderen • Vraag hulp van het MUG-team of PSH (Psychosociale Hulpverlening) • • • •
• Preventie • Autocontrole voedselveiligheid: http://www.favv.be/autocontrole-nl/.
• Onderzoek en inspectie FAVV
IMAGINAIRE COLLECTIEVE ZIEKTES Overleg met de CLB-arts Bel 112 indien de oorzaak niet duidelijk is! Verzamel zo snel mogelijk duidelijke informatie Check de actualiteit! Voorzie psychosociale opvang voor de getroffen leerlingen EN voor de klasgenoten/vrienden/vriendinnen • Verwittig de ouders van de getroffen leerlingen indien afvoer naar het ziekenhuis • Stel een brief op voor de ouders van de leerlingen van de klas/school, indien er geen slachtoffers naar het ziekenhuis gebracht werden • • • • •
ONGEVALLEN OP SCHOOL • Schoolongevallen • 1 of meerdere leerlingen betrokken • Locatie: speelplaats, LO, op weg van/naar school, …
• Arbeidsongevallen • Technische ongevallen • Ongeval op een speelterrein • Speelterrein • Speeltoestel
• Ernstig ongeval • Dodelijk ongeval • Ongeval dat blijvende letsels veroorzaakt of kan veroorzaken
ONGEVALLEN OP SCHOOL • Bel 112 • WIE, WAT, WAAR • Bij bewustzijn of bewusteloos? • Opwachten hulpdiensten
• Verwijder andere leerlingen van de plaats van het ongeval • Ruimte voor de hulpdiensten • Vermijden van trauma’s of andere problemen
• Evacueer (een deel van) het gebouw • Neem contact met de CLB-arts of -psycholoog • Zorg voor begeleiding en opvang van de medeleerlingen en leerkrachten • Verwittig de ouders van de medeleerlingen
ONGEVALLEN OP SPEELTERREIN • Verwittig FOD Economie • Bestuur Kwaliteit en Veiligheid • Dienst productveiligheid
ONGEVALLEN OP VERPLAATSING • PREVENTIE (risicoanalyse, klaslijsten, fotolijsten, …) • Afspraken met de buschauffeur: • Evacuatietechnieken • Manueel openen deur
• Evacuatierichtlijnen voor bus: • • • • • •
Ritssluitingsprincipe Gangpad vrijhouden Persoonlijke spullen achterlaten Zeer snel, niet dringen Verzamelen op voldoende afstand Vermijd om een weg te moeten oversteken
• Bus met 55 plaatsen, in 30 tot 60 sec • Ruit inslaan, geeft nieuwe zuurstof!!
ONGEVALLEN OP VERPLAATSING • Verwittig 112 • WIE, WAT, WAAR • Rijrichting • Aantal inzittenden / gewonden?
• • • •
Blijf samen op VEILIGE afstand, buiten risicozone Telling leerlingen en overlopen namenlijst Dien indien mogelijk eerste zorgen toe VEILIGHEID LEERLINGEN IS BELANGRIJKSTE!!!
ONGEVALLEN OP VERPLAATSING • Communicatie met de school • Enkel met VERANTWOORDELIJKEN! • Geef enkel EXACTE gegevens door: feiten, geen gissingen
• GSM-gebruik leerlingen • Probeer te vermijden dat leerlingen zelf naar ouders bellen • Indien zij dit toch doen, vraag hen enkel de feiten door te geven • Ouders komen best niet naar de plaats van het incident (zal afgesloten worden)
ONGEVALLEN OP VERPLAATSING • Opvang voorzien voor de leerlingen in een onthaalcentrum of op school • Opvang voorzien voor de ouders op school • Informatieverspreiding enkel ter plaatse op school, niet op de plaats van het ongeval! • Zo snel mogelijk correcte slachtofferlijsten!!
ZELFDODING OF PLOTS OVERLIJDEN • Bel 112 • WIE, WAT, WAAR • Bij bewustzijn of bewusteloos? • Opwachten hulpdiensten
• Verwijder andere leerlingen van de plaats van het ongeval • Ruimte voor de hulpdiensten • Vermijden van trauma’s of andere problemen
• Evacueer (een deel van) het gebouw • Neem contact met de CLB-arts of -psycholoog • Zorg voor begeleiding en opvang van de medeleerlingen en leerkrachten • Verwittig de ouders van de medeleerlingen
ZELFDODING OF PLOTS OVERLIJDEN • Opvang: • broers/zussen die op school zitten • klasgenoten en vrienden • ouders betrokken leerling
• Afspreken wie doet wat met: • slachtofferhulp politie • CLB-psycholoog • PSH
ZELFDODING EN PLOTS OVERLIJDEN • Contact media: • Opgeblazen verhalen rond pesterijen, conflicten met leerkrachten, studieproblemen, … • 1 contactpersoon met media • Vermijd redenen aan te halen, ga niet gissen!
POLITIONELE INCIDENTEN • Bommelding • Vermiste leerling • AMOK
BOMMELDING • Onthoud zo goed mogelijk de tekst van de ontvangen melding! • Laat de boodschap eventueel herhalen! • Vraag: • • • • •
Waar zal het gebeuren? Wanneer zal het gebeuren? Waar bent u? Wie bent u? Wat is uw reden?
BOMMELDING • Luister en onthoud: • De oproeper: • • • •
Stem (vrouw, man, kind) Taal – accent Uitspraak – spraakgebreken Snelheid (snel, traag, hortend, buiten adem, …)
• De achtergrondgeluiden: • • • • •
Muziek? Machines? Verkeer? Vliegtuiglawaai? Gesprekken? Kindergeluiden?
BOMMELDING • Bel 101 of 112 • WIE, WAT, WAAR • Opwachten hulpdiensten
• Evacuatie school • Via omroepinstallatie • Via evacuatiesignaal
• Laat alle ‘verdachte’ voorwerpen onaangeroerd • Voer de evacuatieprocedure uit! • Indien er voldoende tijd is: • Kunnen persoonlijke bezittingen meegenomen worden
VERMISTE LEERLING • Verzamel alle gegevens: • • • • • • • • •
Waar laatst gezien Met wie laatst contact gehad Normale reisweg Vervoermiddel Recente gemoedstoestand Gekende ziektebeelden / allergieën Gezinssituatie Persoonlijke bezittingen aanwezig Andere aanwijzingen
VERMISTE LEERLING • • • • •
Verwittigen ouders vermiste leerling Verwittigen politie Opvang klasgenoten en leerkrachten Communicatie met ouders en media PREVENTIE: waarschuwingssysteem
AMOK? • “AMOK of schoolshooting ” • “ AMOK is een moorddadige aanval op een groep mensen”. • “Acute verwardheid met moordlust, meestal een gevolg van langdurige onderdrukte gevoelens”.
AMOK - KENMERKEN • • • • • • • • • • • • •
Bewuste en gerichte geweldsdaad, niet impulsief Koel en beredeneerd 1 (80%) of meerdere daders Bepaalde locatie Gebruik van vuurwapens Aanwezige personen aanvallen Zoveel mogelijk slachtoffers maken Duur van een Amok situatie is 8 minuten ZONDER zich daarbij te verschansen Geen gijzelaars Geen ontsnappingsplan De dader pleegt veelal zelfmoord (90%) Vermijden confrontatie met politie
AMOK - DADERPROFIEL LET OP: Er is geen nauwkeurig profiel op te stellen!!! Het gaat vrijwel meestal om mannen (95 %) De gemiddelde leeftijd van de daders is laag Leerling of oud-leerling van de school Meestal minstens 1 ander persoon op de hoogte De daders vertonen symptomen van depressiviteit, hebben zelfmoordgedachten en ze zijn bang voor de toekomst. Op sociaal vlak zijn ze meestal eenzaten. Ze hebben een voorkeur voor zwarte kledij. Ze hebben interesse in gewelddadige films en videogames.
AMOK - DADERPROFIEL LET OP: Er is geen nauwkeurig profiel op te stellen!!! Via internet verdiepen ze zich school shootings. Vaak hebben ze al ervaring opgedaan met wapengebruik. Een emotionele ingrijpende gebeurtenis, zoals het overlijden van een familielid of beëindigen van een liefdesrelatie, vormt vaak de aanleiding om de gemaakte plannen om te zetten in realiteit. De meeste daders hebben een gebrek aan copingmechanismen om met persoonlijke teleurstelling om te gaan.
AMOK – IMPACT SAMENLEVING AMOK situaties nemen meer en meer toe Wereldwijd lopen misschien wel meer jongeren rond met dezelfde wraak fantasieën als die jongeren in Duitsland, USA, Nederland, België… Wetenschappers spreken over een wereldwijd probleem.
Incidenten kosten vele onschuldige slachtoffers het leven. De incidenten veroorzaken een grote maatschappelijke onrust. Preventie:
Informeren en sensibiliseren Geen sfeer van algemene angst en onzekerheid Geen stigmatisatie van bepaalde personen Aanspreken ongekende bezoekers
Werkgroep AMOK: 28 aanbevelingen, meerdere rond preventie
AMOK – ORGANISATIE SCHOOL • VOORAFGAANDE AFSPRAKEN en PREVENTIE: • Maatregelen van organisatorische aard • Creëer een positief klimaat waar problematisch gedrag vlot kan gemeld worden • Afspraken met politie • Dreigingsanalyse en Identificatie verdacht gedrag (ism politie) • Onrustwekkende signalen opvangen (“Leakage”) ook door medeleerlingen
AMOK – ORGANISATIE SCHOOL • 1/ WAARSCHUWEN • Via: • • • •
Intercom Aanhoudend belsignaal? Voorgeprogrammeerde GSM-nummers? Megafoon?
• Doel: • Snel IEDEREEN waarschuwen
• Wat: • Korte, directe en duidelijke boodschap (geen codetaal)
AMOK – ORGANISATIE SCHOOL • 2/ Politie verwittigen: • • • •
WIE, WAT, WAAR DADERS WAPENS SLACHTOFFERS
• Opwachten politie, afgesproken plaats, fluo hesje • • • •
Bijkomende info Plannen gebouwen (nummering gebouwen en lokalen) Foto verdachte (indien beschikbaar) Gids-op-afstand zijn
AMOK – ORGANISATIE SCHOOL • 3/ Lock down • Leerlingen en leerkrachten blijven in de lokalen waar ze zich bevinden! • Deuren langs binnen sluiten en barricaderen • Op grond gaan liggen • Weg van vensters en deuren (buiten gezichtsveld) • Stil blijven liggen • GSM op trillen, NIET uitzetten! (gedragscode GSM-gebruik)
• Lock down beste manier om aantal slachtoffers te beperken, tenzij er brand uitbreekt. • Evacuatie enkel indien dader zich zeker niet in de omgeving bevindt
INCIDENTEN BUITEN DE SCHOOL MET MOGELIJKE DREIGING VOOR DE SCHOOL Milieu-incident in buurt van school Overstroming Elektriciteitsuitval Gaslek Storm (Verkeers)ongeval in onmiddellijke omgeving school • Terrorisme of terrorismedreiging • Nucleaire ramp • Aardbeving • • • • • •
INTERN NOODPLAN • In overleg met brandweer • In overleg met politie • In overleg met noodplanning (ANIP, BNIP, …) • • • •
Locatie verzamelplaats Psychologische ondersteuning Vooruitgeschoven Medische Post Perimeters
• Duidelijke plannen • Logische en duidelijk zichtbare nummering gebouwen, lokalen • Overzichtelijke plannen: afsluitkranen nutsvoorzieningen, … • Up-to-date klaslijsten
• Sleutel – en plannenkluis • Oefenen AMOK voor politie, BUITEN schooluren!!!
VRAGEN??
