Vervoerplan Achmea Apeldoorn
Eindrapport in opdracht van Group Facility Services Achmea
December 2007 rapportnummer: 2950
Hoofdkantoor: Tanthofdreef 15 Postbus 2873 2601 CW Delft Tel. 015 - 2147899 Fax 015 - 2147902
Regiokantoor noord: Badhuiswal 3 Postbus 1149 8001 BC Zwolle Tel. 038 - 4225780 Fax 038 - 4216870
Regiokantoor zuid: Hoff van Hollantlaan 6 5243 SR Rosmalen Tel. 073 - 5231065 Fax 073 - 5231070
Inhoudsopgave 1
2
3
4
INLEIDING
4
1.1
Aanleiding
4
1.2
Probleemomschrijving en doelstelling
5
1.3
Leeswijzer
5
HUIDIGE SITUATIE
6
2.1
Herkomst personeel
6
2.2
Beschrijving bestaande vervoersregelingen/ vervoerswijzekeuze
6
2.3
Vervoerwijzekeuze
8
TOEKOMSTIGE SITUATIE
10
3.1
Toekomstige parkeerbehoefte
10
3.2
Mobiliteitsvoorzieningen
10
CONCLUSIE
13
4.1
De feiten
13
4.2
Stappenplan
14
1
Inleiding 1.1
Aanleiding Group Facility Services Achmea (hierna Achmea) beschikt over een tweetal grote vestigingen in Apeldoorn. Het gaat hierbij om de vestiging aan de Prins Willem Alexanderlaan waar ca. 1.500 mensen werkzaam zijn en het pand aan de Laan van Malkenschoten waar ca. 2.350 mensen werkzaam zijn (peildatum: april 2006).
Figuur 1.1: Het terrein van Achmea ligt ingesloten tussen de Laan van Malkenschoten, de Arnhemseweg, de Oude Apeldoornseweg en de A1 (bron: maps.google.com) Deze laatste vestiging wordt in de toekomst aanzienlijk uitgebreid, zodat de werknemers die nu gehuisvest zijn aan de Prins Willem Alexanderlaan hier kunnen worden ondergebracht. Naast het samenvoegen van deze twee vestingen, biedt de nieuwbouw ook ruimte voor 1.000 mensen extra in de toekomst. Een deel van deze uitbreiding bestaat uit outsourcing (externe bedrijven die inpandig bij Achmea gevestigd zijn). Het pand aan de Laan van Malkenschoten biedt dan plaats aan ca. 4.800 medewerkers (Achmea en externe bedrijven).
1.2
Probleemomschrijving en doelstelling Achmea constateert dat de geplande uitbreiding parkeer- en ontsluitingsproblemen gaat veroorzaken. Om de bereikbaarheid van het pand aan de Laan van Malkenschoten ook in de toekomst veilig te stellen heeft Achmea Mobycon gevraagd een vervoerplan op te stellen voor deze locatie. Dit vervoerplan wordt mede gebruikt bij het wijzigen van het bestemmingsplan. De verkeerskundige consequenties voor het wegennet van de gemeente Apeldoorn worden door de gemeente zelf in beeld gebracht voor het bestemmingsplan. Het doel van dit vervoerplan is inzichtelijk maken hoe de huidige en toekomstige bereikbaarheid van de locatie er uit ziet, met hieraan gekoppeld de mogelijkheden voor doorstroming en circulatie op het terrein zelf. In dit vervoerplan worden de verschillen tussen de huidige en de toekomstige situatie uitgewerkt. Hieruit volgt een stappenplan om van de huidige verkeerskundige situatie naar de toekomstige verkeerskundige situatie te komen.
1.3
Leeswijzer In het volgende hoofdstuk wordt kort ingegaan op de huidige situatie. Aandacht wordt besteed aan de vervoerswijzekeuze van de werknemers en de vervoerregelingen zoals die al zijn opgenomen in het arbeidsvoorwaardenpakket van Achmea. In hoofdstuk drie wordt de nieuwe situatie beschreven. Tot slot worden in hoofdstuk vier de gevolgen van de uitbreiding voor het terrein van Achmea op het gebied van mobiliteit beschreven.
2
Huidige situatie Op het terrein van Achmea aan de Laan van Malkenschoten werken in de huidige situatie ongeveer 2.350 mensen. Op de andere vestiging, aan de Prins Willem Alexanderlaan werken ongeveer 1.500 mensen.
2.1
Herkomst personeel Van de werknemers van Achmea in Apeldoorn zijn gegevens bekend waar ze wonen. Deze cijfers zijn gebaseerd op gegevens uit april 2006. Hieruit blijkt dat toentertijd de concentraties van werknemers te vinden zijn in Apeldoorn en in de directe omgeving daarvan. Voor de uitgebreide analyse wordt verwezen naar het “Vooronderzoek Bedrijfsvervoerplan Achmea Apeldoorn”, Mobycon 2006. Met het intreden van het begrip ‘Kernlocatie’ bij Achmea is deze verdeling de afgelopen periode gaan wijzigen. Steeds mee medewerkers komen uit andere delen van Nederland. Deze trend zet zich naar de toekomst zeker voort.
2.2
Beschrijving bestaande vervoersregelingen/ vervoerswijzekeuze Deze paragraaf geeft een kort overzicht van de momenteel gehanteerde vervoerregelingen binnen Achmea. Deze vervoerregelingen zijn van invloed op de vervoerswijze keuze zoals beschreven in paragraaf 2.3 Voor de uitgebreide analyse wordt verwezen naar het “Vooronderzoek Bedrijfsvervoerplan Achmea Apeldoorn”, Mobycon 19 oktober 2006.
2.2.1
Vergoeding reiskosten woon-werkverkeer Aan de medewerkers die meer dan 10 kilometer van hun standplaats wonen kan een reiskostenvergoeding worden toegekend. De hoogte van de vergoeding is afhankelijk van de door de medewerker te kiezen wijze van vervoer, te weten openbaar vervoer of eigen vervoer. Voor de vergoeding van de reiskosten geldt, bij gebruik van eigen vervoer, een maximum van 50 kilometer. Kiest men voor het openbaar vervoer, dan geldt dit maximum niet. De medewerker heeft keuze uit een (jaar) trajectkaart 2e klasse of een financiële vergoeding die gelijk is aan de kosten hiervan.
2.2.2
Vergoeding zakelijke reiskosten De regeling ‘vergoeding zakelijke reiskosten’ heeft als doel de reiskosten te vergoeden van een zakelijke reis die wordt gemaakt in verband met de uitoefening van de functie. Bij de vergoeding van deze kosten wordt als uitgangspunt gehanteerd dat de zakelijke reis met het openbaar vervoer wordt gemaakt. Hierbij worden de werkelijk gemaakte kosten vergoed op basis van een treinkaartje 2e klasse. De werknemer kan van zijn leidinggevende toestemming krijgen de zakelijke reis met de privé-auto te maken. In dit geval bedraagt de vergoeding een vast bedrag per afgelegde kilometer. Werknemers die structureel meer dan 15.000 zakelijke kilometers per jaar afleggen komen in aanmerking voor een persoonsgebonden lease-auto.
2.2.3
Telewerken Achmea beschikt momenteel over een zogenaamde ‘basisregeling telewerken’. Onder telewerken wordt verstaan: ‘het uitsluitend op verzoek van werkgeefster door de medewerker in diens privé-woning verrichten van werkzaamheden die voortvloeien uit zijn arbeidsovereenkomst met werkgeefster, dit onder gebruikmaking van informatie- en communicatietechnologie’. De deelname aan deze regeling vindt plaats op basis van vrijwilligheid. Indien aan een medewerker wordt toegezegd om van deze regeling gebruik te maken dient hij of zij minimaal één dag per week te telewerken. Het maximum aantal dagen wordt in overleg met de leidinggevende vastgesteld.
2.2.4
Fiets voor woon-werkverkeer Achmea stimuleert haar medewerkers om gebruik te maken van de fiets. Daarnaast is het voor de werknemers mogelijk om fiscaal gunstig een fiets aan te schaffen. Hierbij geldt de fiscale voorwaarde dat deze fiets voor meer dan de helft van de werkdagen wordt gebruikt voor (een deel van) het woon-werktraject.
2.2.5
Bedrijfsvervoerdienst Achmea voorziet op dit moment in een pendelbusdienstregeling tussen de locatie Prins Willem Alexanderlaan en de locatie Laan van Malkenschoten. Deze bus doet tevens het NS station aan. Deze pendelbus rijdt
elke werkdag tussen 07:30 uur en 08:30 uur en ’s Middags vertrekt de eerste bus om 16.15 uur en de laatste vertrekt om 17.45 uur. Zowel ‘s ochtends als ‘s middags is de frequentie éénmaal per kwartier.
2.3
Vervoerwijzekeuze De wijze waarop de medewerkers van Achmea op dit moment naar het werkadres reizen is afgeleid uit het personeelsbestand. Hierin is per medewerker de wijze opgenomen, waarop de reiskosten woon-werkverkeer worden vergoed. Het huidige woon-werkverkeer kan worden opgesplitst in een viertal categorieën: 1. afstand t/m 10 kilometer (geen vergoeding); 2. eigen vervoer; 3. openbaar vervoer; 4. lease-auto. Om een inschatting te kunnen maken van de modal split moet een aanname gedaan worden betreffende de categorie “afstand t/m 10km”. Om hiervan toch een inschatting te kunnen maken is aangenomen dat 70% van de werknemers die vallen binnen de categorie “afstand t/m 10 kilometer” gebruik maakt van de fiets. Aangenomen is verder dat de overige 30% kiest voor de auto. De onderstaande tabel geeft een overzicht van de bestaande modal split in het woon-werkverkeer van Achmea. LvM staat voor Laan van Malkenschoten en PWZ staat voor Prins Willem Alexanderlaan.
Fiets
OV
Auto
Totaal
LvM
28 %
5%
67 %
100 %
PWA
32 %
8%
59 %
100 %
Totaal
30 %
6%
64 %
100 %
Tabel 1: Modal split per vestiging en totaal Deze cijfers zijn naast de gegevens afkomstig van het CBS gezet1. Deze cijfers staan tussen de haakjes op de volgende pagina.
1 Bron: CBS Statline. Aantal woon-werk verplaatsingen per persoon per dag in 2003 in de
leeftijdsgroep 12 jaar en ouder.
Hierbij valt op dat het totale aandeel openbaar vervoer laag is in vergelijking met Nederland (totaal 11%), maar vergelijkbaar is met Gelderland (totaal 5%). Ook het aandeel autogebruik is vergelijkbaar met Gelderland (totaal 63%). Logischerwijs is dit aandeel op locatie Laan van Malkenschoten het hoogst, vanwege de betere OV-bereikbaarheid van de locatie Prins Willem Alexanderlaan.
3
Toekomstige situatie In de toekomst concentreert Achmea Apeldoorn haar huisvesting op een locatie, namelijk de Laan van Malkenschoten. Achmea heeft de keuze gemaakt om met Kernlocaties te gaan werken. Apeldoorn is zo’n Kernlocatie. Dit bekent dat hier medewerkers uit het gehele land komen te werken. Op deze nieuwe locatie ontstaan nieuwe kantoorgebouwen met (deels 2
overdekt) parkeergelegenheid (45.000 m ) , inclusief een vergadercen2
trum (9.000 m ) . Daarnaast biedt de locatie plaats aan logistieke ruimten 2
(8.000 m ) welke 24 uur per dag bereikbaar moeten zijn.
3.1
Toekomstige parkeerbehoefte De samenvoeging van twee vestigingen levert een extra druk op het parkeren bij de nieuwbouw en dus op de bereikbaarheid van de nieuwbouw. Daarnaast werkt een deel van deze mensen bij een ander bedrijf dan Achmea (outsourcing). Dit zijn werknemers van bedrijven die door Achmea ingehuurd worden om bepaalde werkzaamheden te doen. Deze bedrijven zitten echter wel inpandig bij Achmea in Apeldoorn. Achmea heeft een onderzoek naar de benodigde parkeercapaciteit gedaan (zie Vooronderzoek, Mobycon 2006). Dit onderzoek gaat uit van het 2
aantal m kantooroppervlakte, vergaderruimte etc. Tevens is rekening gehouden met de kennis en ervaring die Achmea heeft vanuit andere kernlocaties. Uit dit onderzoek blijkt dat minimaal 2.700 parkeerplaatsen nodig zijn op het nieuwe terrein van Achmea. In overleg tussen de gemeente en Achmea is bepaald dat bij de wijziging van het bestemmingsplan ervan uitgegaan wordt dat bij de nieuwbouw minimaal 2.700 parkeerplaatsen gerealiseerd gaan worden.
3.2
Mobiliteitsvoorzieningen
3.2.1
Langzaam verkeer Het nieuwe terrein van Achmea moet plaats bieden aan minimaal 2.700 parkeerplaatsen verspreidt over het terrein. Daarnaast zorgt Achmea bij elk van de gebouwen ervoor dat fietsenstallingen dicht bij de ingang van het gebouw worden gesitueerd. Waar mogelijk komen deze fietsenstallingen net als autoparkeren onder de panden, om ook meer comfort te
bieden aan de fietsers. Indien dit niet mogelijk is worden overdekte fietsenstallingen gerealiseerd, die zo dicht mogelijk bij de voordeur worden geplaatst. 3.2.2
Locatie medewerkers In 2006 kwamen de medewerkers van de beide locaties nog vooral uit de omgeving van Apeldoorn. Met het aanwijzen als Kernlocatie, met de uitbreiding inzicht en de toename van outsourcing bedrijven wordt de gemiddelde afstand van de medewerkers wijder verspreid. Dit betekent dat in de toekomst rekening gehouden moet worden met een goede openbaar vervoer verbinding en goede autobereikbaarheid van de locatie.
3.2.3
Openbaar vervoer In de huidige situatie heeft Achmea een eigen pendelvervoerslijn tussen de beide vestigingen en richting het station. Op deze manier worden de werknemers op een snelle manier tussen de vestigingen verplaatst en naar het station. Als in de toekomst ruim 4.800 mensen werken op het terrein aan de Laan van Malkenschoten, betekent dit een veel grotere vraag naar en behoefte aan openbaar vervoer. Een aansluiting op het basislijnennet met een opname in de dienstregeling is dan zeer wenselijk. Achmea stopt dan ook haar afspraken met de huidige vervoerder aangaande de pendeldienst. Deze is dan overbodig geworden. Binnen enkele jaren begint een nieuwe openbaar vervoerconcessie rond Apeldoorn. Hierbij hoort een nieuwe dienstregeling, waarin de vervoersbehoefte van het terrein van Achmea met 4.800 werknemers kan worden opgenomen. Hierdoor is de locatie Achmea dagelijks de gehele dag goed bereikbaar per openbaar vervoer, wat gezien het kenmerk ‘Kernlocatie’ (vergaderlocatie) ook aan te bevelen is.
3.2.4
Bedrijfsvervoerplan Achmea Op dit moment ligt het voor Achmea nog niet voor de hand om al met een bedrijfsvervoerplan te starten voor de locatie. De nieuwbouw is pas over ongeveer vier jaar gereed. Tegen die tijd maakt Achmea voor haar medewerkers een nieuw bedrijfsvervoerplan met daarin de dan geldende regelingen. Door de outsourcing is het voor Achmea niet mogelijk om de mobiliteit van alle werknemers op het terrein te sturen. De inpandige bedrijven hebben immers hun eigen arbeidsvoorwaarden met het eigen mobiliteitsbeleid.
3.2.5
Verkeersstructuur terrein Bij de uitwerking van de verkeersstructuur op het terrein is flexibiliteit erg belangrijk. Het groene karakter van het terrein moeten behouden blijven en is uitgangspunt geweest bij de selectie van de architecten door Achmea. De nieuwe panden zullen verspreid over het terrein komen te staan, waarmee de parkeerplaatsen ook verspreid komen te liggen. Daarnaast is de flexibiliteit in de verkeersstructuur noodzakelijk doordat Achmea veel outsourcing bedrijven inpandig heeft. Een locatie (logistieke gebouw) dient 24 uur per dag bereikbaar te zijn. Om de beveiliging van het terrein niet onnodig moeilijk te maken is het noodzakelijk dat hiervoor een aparte ontsluiting gerealiseerd wordt, welke afgesloten kan worden van de rest van het terrein. Op deze manier wordt voorkomen dat het volledige terrein van Achmea dag en nacht toegankelijk is. Daarnaast is een goede en veilige ontsluiting nodig voor de bezoekers en voor het personeel. Om de ontsluiting van het terrein op een goede en verkeersveilige manier te reguleren en bij de uitwerking zo flexibel mogelijk te zijn, gaat Achmea uit van drie verspreid liggende ontsluitingen van haar terrein. Vooral verspreid, omdat de panden ook verspreid over het terrein komen te liggen. Dit is het gevolg van de keuze voor het groene karakter. Om het aantal bewegingen op het terrein zo minimaal mogelijk te houden, zijn verspreide ontsluitingen noodzakelijk. In ieder geval wordt één ontsluiting voor de 24-uurs locatie gebruikt, welke overdag gebruikt kan worden door medewerkers of bezoekers. Door rekening te houden met drie ontsluitingen is de uitwerking van de verkeersstructuur op het terrein nog flexibel. Later in het traject wordt de definitieve verkeersstructuur op het terrein vastgesteld.
4
Conclusie Het nieuwe terrein van Achmea aan de Laan van Malkenschoten moet plaats bieden aan ruim 4800 werknemers. Om de mobiliteit die deze nieuwe situatie genereert in goede banen te leiden, zijn maatregelen nodig.
4.1
De feiten Minimaal 2700 parkeerplaatsen Om aan de parkeerbehoefte van haar werknemers, bezoekers en de inpandige bedrijven te voldoen is het noodzakelijk dat op het terrein van Achmea minimaal 2700 parkeerplaatsen gerealiseerd worden. Openbaar vervoersontsluiting In de nieuwe situatie komen ruim 4800 mensen te werken op het terrein van Achmea. Dit genereert voldoende vraag voor een halteplaats met in het bestaande lijnennet. Een hoge frequentie in de spits is noodzakelijk. Het opnemen van het Achmeaterrein in de dienstregeling (bus) is voor een goede openbaar vervoersontsluiting noodzakelijk. De pendeldienst van Achmea komt te vervallen. Ontsluiting parkeerterrein Vanwege het groene karakter, de flexibiliteit en de diverse gebruikers van het terrein van Achmea zijn drie verspreid liggende ontsluitingen op de omliggende wegen noodzakelijk. Locaties nader te bepalen op basis van de locatie van de gebouwen. Minimaal een van de ontsluitingen dient 24 uur per dag open te zijn. Dit vanwege de functies van enkele inpandige bedrijven op het terrein van Achmea. Het is echter niet wenselijk dat het volledige parkeerterrein toegankelijk is 24 uur per dag. Voor de ontsluiting van de bezoekers en werknemers zijn drie in- en uitgangen nodig, om het parkeerterrein op een goede manier te ontsluiten. Mobiliteitsmanagement Achmea wil haar medewerkers stimuleren om een bewuste modaliteitskeuze te maken. Als de samenvoeging van de vestigingen een feit is en meer dan 4800 mensen werken op de locatie aan de Laan van Malkenschoten wil Achmea voor de opening van het nieuwe terrein een bedrijfsvervoersplan opzetten. Uitgangspunt hierbij is dat het terrein van Achmea wordt opgenomen in de dienstregeling van een buslijn.
4.2
Stappenplan Na het opstellen van de vervoerplan rapportage gaat de wijziging van het bestemmingsplan verder in procedure. In de tussentijd werkt Achmea verder aan haar uitbreidingsplannen. Een van de onderdelen is de verkeersstructuur op het terrein. Deze krijgt in overleg tussen de gemeente en Achmea meer vorm. Hierbij ligt nadrukkelijk de relatie met de locatie van de gebouwen en het groen op het terrein. Zodra de structuur vastligt en het bestemmingsplan is vastgesteld kan de bouw starten. Vervolgens wordt gestart aan het uitwerken van een bedrijfsvervoerplan voor Achmea Apeldoorn.