Efficiënt werken met Windows XP

Efficiënt werken met Windows XP

ICT-Kantoor Dienst Administratieve informatieverwerking (AIV)

Inhoud

i

Inhoud 1

Kennismaking met Windows ............................................................................................3 1.1 1.2 1.3

1.4 1.5

1.6

1.7

1.8

1.9 2

Werken met mappen........................................................................................................21 2.1 2.2

2.3

2.4

2.5 2.6 3

Windows XP starten ..................................................................................................3 Windows XP afsluiten ................................................................................................3 De functionaliteiten van ................................................................3 1.3.1 Computer vergrendelen..............................................................................4 1.3.2 Wachtwoord wijzigen..................................................................................4 1.3.3 Taakbeheer ................................................................................................4 1.3.4 Afmelden ....................................................................................................4 Gebruik van de muis..................................................................................................6 Het Bureaublad..........................................................................................................7 1.5.1 Pictogrammen schikken .............................................................................8 1.5.2 Eigenschappen...........................................................................................8 Taakbalk ....................................................................................................................9 1.6.1 Elementen van de taakbalk ........................................................................9 1.6.2 Manipulatie van de taakbalk.....................................................................11 1.6.3 Het menu van de taakbalk........................................................................12 Vensters...................................................................................................................15 1.7.1 Soorten vensters ......................................................................................15 1.7.2 Opbouw van vensters...............................................................................16 1.7.3 Manipulatie van vensters..........................................................................17 1.7.4 Schakelen tussen vensters ......................................................................17 1.7.5 Vensters schikken ....................................................................................18 1.7.6 Vensters sluiten........................................................................................18 Menu’s en snelmenu’s .............................................................................................19 1.8.1 Menu.........................................................................................................19 1.8.2 Snelmenu .................................................................................................19 Uitvoeren van opdrachten........................................................................................20

Structuur ..................................................................................................................21 Weergave ................................................................................................................22 2.2.1 Weergave pictogrammen .........................................................................22 2.2.2 Weergave balken .....................................................................................23 Navigeren ................................................................................................................24 2.3.1 De adresbalk ............................................................................................24 2.3.2 Navigatieknoppen op de standaardbalk...................................................24 2.3.3 Favorieten ................................................................................................24 2.3.4 De Windows Verkenner (Windows Explorer) ...........................................25 Sorteren en groeperen.............................................................................................26 2.4.1 Sorteren....................................................................................................26 2.4.2 Groeperen ................................................................................................26 Maken ......................................................................................................................27 Manipuleren .............................................................................................................27

Werken met bestanden....................................................................................................29 3.1 3.2

3.3

Basistechnieken.......................................................................................................29 Bestandsmanipulaties..............................................................................................29 3.2.1 Verwijderen ..............................................................................................29 3.2.2 Verplaatsen ..............................................................................................30 3.2.3 Kopiëren ...................................................................................................30 3.2.4 Naam wijzigen ..........................................................................................30 3.2.5 Niet geopend(e) bestand(en) afdrukken ..................................................31 3.2.6 Bestand(en) per e-mail verzenden...........................................................31 Bestandseigenschappen .........................................................................................31

DIENST AIV – ICT-KANTOOR

ii

inhoud

4

Documenten maken.........................................................................................................33 4.1

4.2 5

Snel toegankelijk maken van veelgebruikte mappen en bestanden ..........................37 5.1

5.2

5.3

6

Werkwijze.................................................................................................................33 4.1.1 Sjabloon – Leeg document ......................................................................33 4.1.2 Sjabloon – Huisstijl K.U.Leuven ...............................................................33 4.1.3 Bestaand document .................................................................................33 Bestandsnamen.......................................................................................................34

Gebruik van Historiek om snel te openen................................................................37 5.1.1 Menu Start in Windows (Onlangs geopend) ............................................37 5.1.2 Menu Bestand in Office ............................................................................37 5.1.3 Gebruik van Favorieten ............................................................................37 Gebruik van Snelkoppelingen..................................................................................38 5.2.1 Maken van een snelkoppeling van een bestand of map..........................38 5.2.2 Maken van een snelkoppeling van een programma ................................41 5.2.3 Maken van een snelkoppeling in een dialoogvenster ..............................41 Zoeken .....................................................................................................................43 5.3.1 Werkwijze .................................................................................................43 5.3.2 Voorbeelden .............................................................................................44

Optimaliseren van Windows ...........................................................................................47 6.1

6.2 6.3

Schijfopruiming ........................................................................................................47 6.1.1 Automatische Schijfopruiming..................................................................47 6.1.2 Manuele Schijfopruiming ..........................................................................48 Schijfcontrole ...........................................................................................................49 Defragmentatie ........................................................................................................50


Kennismaking met Windows

1

3


Windows is het meest gebruikte computerprogramma ter wereld en Windows XP (afkorting van ‘experience’) is de nieuwste versie van Windows. Windows Xp is de opvolger van de consumentenversies van Windows 95, 98 en Me, maar ook van de zakelijke en serverversies (Windows NT en 2000). Windows is een besturingssysteem, dat wil zeggen een programma dat uw hele computer bestuurt, inclusief het beeldscherm, het toetsenbord, de schijfstations, het geheugen en de processor. Windows maakt gebruik van een grafische gebruikersinterface (Graphical User Interface of GUI), zodat u de computer kunt bedienen met een muis en via vensters en pictogrammen. U kunt bovendien ook het toetsenbord gebruiken om opdrachten te geven. Sommige functies in Windows XP zijn volledig nieuw, andere zijn een verbetering ten opzichte van eerdere Windows versies.

1.1

Windows XP starten

Na het opstarten van de pc krijgt u automatisch een opstartscherm te zien, waarbij u gevraagd wordt de toetsencombinatie in te drukken. 1. Klik vervolgens op uw gebruikersnaam (als u de enige gebruiker bent, is dit niet nodig). 2. Voer het wachtwoord in. 3. Druk op <Enter>. Deze procedure is noodzakelijk om ♦ ♦

de pc met uw persoonlijk profiel op te starten; via de pc toegang te krijgen tot het netwerk van het bedrijf.

1.2

Windows XP afsluiten

1. Klik op de knop 2. Klik op Het venster Windows afsluiten (Shut down Windows) verschijnt. 3. Kies de optie Afsluiten (Shut down). 4. Klik OK. Opmerking Als de instellingen van de taakbalk zodanig gedefinieerd zijn, dat bestanden van eenzelfde toepassing gegroepeerd worden onder eenzelfde knop, dan kunt u heel snel die bestanden sluiten. Klik met de rechter muisknop op het bewuste pictogram in de taakbalk. In het snelmenu klikt u vervolgens op Groep Sluiten (Close Group). Voor het wijzigen van de instellingen van de taakbalk, zie 1.6.3.5 Eigenschappen van de taakbalk).

1.3

De functionaliteiten van

Ter verbetering van de beveiliging van Windows XP is het aan te raden dat alle gebruikers zich aanmelden door op te drukken. Dit is de gebruikelijke manier van inloggen op een netwerk. Na aanmelding verschijnt het dialoogvenster Windows beveiliging (Windows Security) met volgende opties: ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦

Computer vergrendelen (Lock Computer) Wachtwoord wijzigen (Change Password) Afmelden (Log Off) Taakbeheer (Task Manager) Systeem afsluiten (Shut Down) Annuleren (Cancel)


4


1.3.1

Computer vergrendelen

Deze optie wordt gebruikt om uw pc af te schermen voor onbevoegden. De toegang tot uw werkomgeving wordt immers geblokkeerd door middel van een schermbeveiliging met paswoord. 1. Druk . 2. Kies Computer vergrendelen (Lock Computer). Om de blokkering af te zetten, doet u het volgende: 1. Druk . 2. Voer uw paswoord in (hetzelfde paswoord waarmee u inlogt). 1.3.2

Wachtwoord wijzigen

Om uw wachtwoord te wijzigen gaat u als volgt te werk: 1. 2. 3. 4. 5.

Druk Kies Wachtwoord wijzigen (Change Password). Voer het oude paswoord in. Voer tweemaal het nieuwe paswoord in. Bevestig met OK.

Opmerking Wachtwoorden zijn hoofdlettergevoelig. 1.3.3

Taakbeheer

Deze functionaliteit is nodig wanneer de pc is vastgelopen tengevolge van een fout in een actief programma. Activeer het taakbeheer als volgt: 1. Druk . 2. Kies Taakbeheer (Task Manager). Het venster ‘Windows Taakbeheer’ (Windows Task Manager) verschijnt. 1. Selecteer het tabblad Toepassingen (Applications). 2. Selecteer het programma waarvan de ‘Status’ gelijk is aan ‘Reageert niet’ (Not Responding). 3. Klik op de knop ‘Taak beëindigen’ (End Task). 4. Herhaal de vorige stappen voor de programma’s die niet meer reageren. 1.3.4

Afmelden

In Windows XP Professional is het delen van een computer makkelijker dan ooit, omdat u voor iedere gebruiker persoonlijke instellingen en voorkeuren kunt opslaan. U kunt het uiterlijk van het scherm aanpassen en opslaan, bestanden beveiligen met een wachtwoord en een eigen lijst met webfavorieten en onlangs bekeken sites weergeven.Wanneer verschillende gebruikers eenzelfde pc gebruiken, kan men zich afmelden zonder Windows XP te beëindigen. Dit gebeurt als volgt: 1. Druk 2. Kies Afmelden (Log Off). Het aanmeldingsscherm verschijnt opnieuw zodat een nieuwe gebruiker zich met zijn gebruikersnaam kan aanmelden.



5

Of volg de volgende stappen: 1. 2. 3. 4.

Klik op de start-knop. Kies Afmelden (Log Off). Activeer x afmelden (x Log Off) (indien u de enige gebruiker bent, slaat u deze stap over). Bevestig met OK.

Een andere gebruiker kan nu de pc gebruiken zonder eerst alles af te sluiten en te herstarten. In de afbeelding hieronder vindt u een voorbeeld van mappen en bestanden met informatie die voor elke gebruikersaccount afzonderlijk wordt opgeslagen.

Gebruikersaccounts

Dit zijn mappen en bestanden die voor elke gebruikersaccount afzonderlijk worden opgeslagen.

Opmerking Ook stand-alone systemen en gebruikers van kleine peer-to-peer netwerken kunnen de veilige aanmeldmethode afdwingen. Een handige manier om het aanmelden op deze wijze in te schakelen is de volgende: 1. 2. 3. 4. 5.

Kies Start/Uitvoeren. Typ ‘Control userpasswords2’ In het venster ‘Gebruikersaccounts’ selecteert u het tabblad ‘Geavanceerd’. Zet een vinkje bij de optie ‘Gebruikers moeten op CTRL+ALT+DELETE’ drukken. Bevestig met OK.

Vanaf nu moet elke gebruiker van deze pc op drukken en vervolgens een naam en een wachtwoord opgeven.


6

1.4


Gebruik van de muis

De muis werkt volgens het principe dat u eerst de muiswijzer op een item op het scherm plaatst (aanwijst) en dan met een muisknop klikt, dubbelklikt of sleept om een actie met dat item uit te voeren. De muiswijzer kan, afhankelijk van de plaats waar hij staat, verschillende vormen aannemen. In de volgende tabel worden de gebruikelijke muisacties beschreven.

Actie

Term

Beschrijving

Aanwijzen

Schuif met de muis zodat de pijlvormige aanwijzer over het scherm beweegt.

Klikken

Kortstondig eenmaal linkermuisknop indrukken en loslaten.

Rechts Klikken

Kortstondig eenmaal rechtermuisknop indrukken en loslaten. Er verschijnt een snelmenu.

Dubbelklikken

De linkermuisknop tweemaal snel na elkaar indrukken en loslaten.

Slepen

Druk de linker- of rechtermuisknop in en verplaats de muiswijzer.

Selecteren

Aaneengesloten bestanden: Shift + klik Niet aaneengesloten bestanden: Ctrl + klik Lasso: Klik op een lege ruimte en sleep over meerdere items Alles selecteren: Bewerken/Alles selecteren (Edit/Select all) of Alles behalve de geselecteerde bestanden selecteren: Bewerken/Selectie omkeren (Edit/Invert selection)

Opmerking Bent u linkshandig, dan heeft Windows XP een functie om linker- en rechtermuisknop te verwisselen (Start//Configuratiescherm/Printers en andere hardware/Muis) (Start//Control Panel/Printers and Other Hardware/Mouse).



1.5

7

Het Bureaublad

Nadat het welkomstscherm verdwenen is verschijnt het Bureaublad (Desktop). Het Bureaublad is de werkruimte die op het scherm wordt weergegeven en waarin u werkt. Op het Bureaublad ziet u vensters, pictogrammen en de taakbalk. Wanneer u Windows XP pas hebt geïnstalleerd is het Bureaublad bijna leeg. Op de volgende afbeelding ziet u een voorbeeld van een Bureaublad van Windows XP. Afhankelijk van de wijze waarop uw computer is ingericht, kunnen de pictogrammen op het Bureaublad (Desktop) afwijken van die op de afbeelding. Onder het Bureaublad vinden we de Taakbalk met de knop Start en de werkbalk Snelstarten (Quick Launch). In de rechterbenedenhoek hebt u een Systeemvak, waarin pictogrammen verschijnen van toepassingen die op dat moment actief zijn. Links op het Bureaublad staan verschillende pictogrammen. Elk pictogram vertegenwoordigt een object, zoals een document, een map of een programma. De pictogrammen die standaard aanwezig zijn op het bureaublad zijn: Prullenbak (Recycle Bin), Internet Explorer en Microsoft Outlook.

Prullenbak Venster Deze Computer Mail Programma Snelkoppeling naar Acrobat Reader

Zelfgemaakte map

Berichtgebied Startknop

Werkbalk ‘Snelstarten’ (Quick Launch) Taakbalk (Taskbar)

Opmerking De balk Snel starten (Quick Launch) bevat standaard de knoppen: Bureaublad weergeven (Show Desktop), Internet Explorer Browser, Microsoft Outlook en Windows Media Player. Als de balk niet in de taakbalk verschijnt, activeert u die als volgt: 1. Klik met de rechtermuisknop op de Taakbalk. 2. Kies Werkbalken (Toolbars). 3. Selecteer Snel starten (Quick Launch).


8


1.5.1

Pictogrammen schikken

Om de pictogrammen op het Bureaublad (Desktop) te schikken gaat u als volgt te werk: 1. Klik met de rechtermuisknop op het Bureaublad (Desktop). 2. Wijs naar Pictogrammen schikken op (Arrange Icons By). 3. Klik op een van de opdrachten van het submenu. 1.5.2

Eigenschappen

Om de eigenschappen van het Bureaublad (Desktop) te wijzigen, werkt u als volgt: 1. Klik met de rechtermuisknop op een vrije ruimte op het Bureaublad (Desktop). 2. Klik op de opdracht Eigenschappen (Properties). 3. Het dialoogvenster Eigenschappen voor Beeldscherm (Display Properties) verschijnt. 4. Selecteer een van de volgende tabbladen: ♦ ♦ ♦ ♦ ♦

1.5.2.1

Thema’s (Themes) Bureaublad (Desktop) Schermbeveiliging (Screen Saver) Vormgeving (Appearance) Instellingen (Settings) Tabblad Thema’s (Themes)

Een thema is een set visuele elementen waarmee u het bureaublad een bepaald uiterlijk kunt geven. Een thema bepaalt het uiterlijk van de verschillende grafische elementen op het bureaublad zoals de vensters, pictogrammen, lettertypen, kleuren en afbeeldingen voor de achtergrond en schermbeveiliging. U kunt met een thema zelfs bepalen welke geluiden er worden afgespeeld wanneer u bijvoorbeeld een programma opent of sluit. 1.5.2.2

Tabblad Bureaublad (Desktop)

Selecteer een van de beschikbare achtergrondontwerpen of klik op Bladeren (Browse) om een afbeelding als achtergrond te gebruiken. Als u op het knopje Bureaublad aanpassen (Customize Desktop) klikt, kunt u in het tabblad Algemeen (General) de Bureaubladpictogrammen, Mijn documenten (My Documents), Deze Computer (My Computer) en Mijn netwerklocaties (My Network Places) weergeven. Standaard zijn die nl. niet te zien op het Bureaublad. Zorg ervoor dat het vakje Elke 60 dagen de wizard Bureaublad opruimen uitvoeren (Run Desktop Cleanup Wizard every 60 days) uitgevinkt is, zoniet plaatst hij de ongebruikte bureaubladitems bij het opruimen in een map. 1.5.2.3

Tabblad Schermbeveiliging (Screen Saver)

De schermbeveiliging is een bewegend beeld of patroon dat op uw beeldscherm verschijnt wanneer u de muis of het toetsenbord gedurende een bepaalde tijd niet meer gebruikt hebt. In dit dialoogvenster kunt u gebruik maken van de items in de lijst, maar u kunt ook eigen foto’s als schermbeveiliging gebruiken.



9

Opmerking ♦

♦

Eigenschappen kunnen ook gewijzigd worden via Start/Configuratiescherm/Vormgeving en thema’s/Beeldscherm (Start/Control Panel/Appearance and Themes/Display). De instellingen in het tabblad Vormgeving (Appearance) laat u best ongewijzigd! Wenst u de weergave van tekst en menu’s te vergroten, selecteer dan het tabblad Instellingen (Settings) en klik op de knop Geavanceerd (Advanced). In het tabblad ‘Algemeen’ (General) selecteert u onder het item Weergave (Display) een optie in het vakje DPI-instelling (Setting).

1.6

Taakbalk

Standaard bevindt zich de taakbalk onder aan het Bureaublad (Desktop). Aan de knoppen op de taakbalk kunt u altijd zien welke vensters geopend zijn, ook als de vensters zijn geminimaliseerd of worden bedekt door andere vensters. Met de knoppen op de taakbalk kunt u gemakkelijk schakelen tussen programma’s. Wanneer u een venster sluit, verdwijnt de bijbehorende knop van de taakbalk.

n

o

p

q

De taakbalk bestaat uit vier elementen: n o p q

De Start knop De balk Snel starten (Quick launch) De Taakbalk zelf Het Systeemvak.

1.6.1

Elementen van de taakbalk

1.6.1.1

Start knop

Als u op Start klikt, wordt er een menu weergegeven waarmee u eenvoudig toegang kunt krijgen tot de meestgebruikte items op de computer. U kunt echter ook het menu Start aanpassen. Ga hiervoor als volgt te werk: 1. 2. 3. 4. 5.

Klik met de rechtermuisknop op de Start knop. Klik op Eigenschappen (Properties). Het tabblad Menu Start (Start Menu) is geselecteerd. Klik op het knopje Aanpassen (Customize). In het tabblad Algemeen (General) kunt u onder het item Programma’s (Programs) het aantal (meest gebruikte) programma’s weergeven of de lijst wissen via het knopje Lijst wissen (Clear List). De lijst bevat snelkoppelingen, het wissen ervan leidt er dus niet toe dat u de programma’s wist. 6. In het tabblad Geavanceerd (Advanced) kunt u de map Onlangs geopend (Recent documents) leegmaken door te klikken op het knopje Lijst wissen (Clear List). Hiermee verwijdert u de documenten niet van de computer. U kunt ook het vakje Onlangs geopende bestanden in een lijst weergeven (List my most recently opened documents) aan- of uitvinken.


10

1.6.1.2


Snel starten

Het Snel starten (Quick Launch) balkje bevindt zich rechts van de Start knop. In het Snel starten (Quick Launch) balkje kunt u pictogrammen weergeven van programma’s die u veel gebruikt. Om pictogrammen aan de Snel starten balk (Quick Launch) toe te voegen, gaan we als volgt te werk: 1. Klik in de desbetreffende map op het programmapictogram dat u wenst toe te voegen. 2. Sleep het pictogram met de rechtermuisknop naar het Snel starten-gedeelte van de taakbalk naast de knop Start. 1.6.1.3

Systeemvak

Het systeemvakje is het gedeelte van de Taakbalk waarin zich de klok bevindt en een reeks actieve (hulp)programma’s. geeft de standaardtaal aan waarmee u werkt; NL staat voor Nederlands, EN Het taalbalkje staat voor Engels. Met het knopje kunt u de verborgen pictogrammen weergeven. In het systeemvak is er ruimte voor meldingen vanuit toepassingen die op dat moment actief zijn. Afhankelijk van de taak die u verricht, kunnen er indicatoren in het systeemvak van de taakbalk verschijnen, bijvoorbeeld een afbeelding van een printer wanneer er iets wordt afgedrukt, een batterij wanneer uw laptop is ingeschakeld, de virusscan etc. Uiterst rechts in het systeemvak is permanent een klok zichtbaar. Als u de instellingen wilt bekijken of wijzigen, gaat u als volgt te werk:



11

1. Dubbelklik op het pictogram van de klok 2. Het dialoogvenster Eigenschappen voor Datum en tijd (Date and Time properties) verschijnt. Pas eventueel datum en tijd aan.

Pas eventueel datum en tijd aan

3. Klik op het tabblad Tijdzone (Time Zone).

Hier wordt een lijst weergegeven met alle beschikbare tijdzones (Greenwich Mean Time + ?)

² 1.6.2

Manipulatie van de taakbalk

1.6.2.1

Verplaatsen

Als de taakbalk niet vergrendeld is kunt u hem als volgt verplaatsen: 1. Plaats de muiswijzer op een plaats op de taakbalk waar zich geen knoppen bevinden, onder of tussen de knoppen. 2. Houd de linkermuisknop ingedrukt en sleep de muiswijzer naar de kant van het scherm waar u de taakbalk wilt plaatsen (boven, onder, links of rechts). 3. Laat de linkermuisknop los. 1.6.2.2

Vergroten

Als de taakbalk niet vergrendeld is kunt u hem ook vergroten. De grootte van de taakbalk wordt aangepast om plaats te maken voor een groter aantal knoppen of om de omschrijving op de knoppen gemakkelijker te kunnen lezen. 1. Plaats de muiswijzer aan de rand van de taakbalk. De muiswijzer wordt een tweepuntige aanwijzer. 2. Houd de linkermuisknop ingedrukt en sleep totdat de taakbalk de gewenste grootte heeft (kan tot maximum de helft van het scherm). De taakbalk werd hier vergroot tot twee rijen knoppen


12


1.6.3

Het menu van de taakbalk

Als u met de rechtermuiknop in de taakbalk klikt, verschijnt een snelmenu met de volgende opdrachten: ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦

Werkbalken (Toolbars) Vensters trapsgewijs schikken (Cascade Windows) Vensters onder elkaar schikken (Tile Windows Horizontally) Vensters naast elkaar schikken (Tile Windows Vertically) Bureaublad weergeven (Show the Desktop) n Klik met de rechtermuisknop op Taakbeheer (Task Manager) een vrije ruimte in de taakbalk Taakbalk vergrendelen Lock the Taskbar) Eigenschappen (Properties) o Kies een opdracht in het snelmenu.

Hieronder worden de verschillende opdrachten besproken. 1.6.3.1

Werkbalken

Volgende werkbalken kunnen aan de Taakbalk worden toegevoegd: Werkbalk

Functie

Adresbalk (Address)

Webpagina’s, mappen of documenten openen en programma’s starten. Standaard wordt op de adresbalk uw huidige locatie weergegeven. Dit kan zowel een map als een webpagina zijn. U kunt naar een andere locatie gaan door een adres te typen. Dit kan een URL, een pad of zelfs een programmanaam zijn. Als u een adres begint te typen dat u al eerder hebt getypt, wordt dit dankzij de voorziening Automatisch aanvullen automatisch verder ingevuld.

Koppelingen (Links)

Naar de pagina’s gaan die standaard worden aangeboden, zoals de website Beste van het Web, of naar pagina’s waarnaar u zelf koppelingen hebt toegevoegd.

Taalbalk (Language bar)

De knoppen zijn alleen beschikbaar op de taalbalk als u meerdere talen of meerdere toetsenbordindelingen hebt toegevoegd in Configuratiescherm/Landinstellingen (Control Panel/Regional Settings). De letters op de taalknop geven de actieve taal aan. EN staat bijvoorbeeld voor Engels.

Bureaublad (Desktop)

De pictogrammen op uw Bureaublad, worden nu weergegeven op deze balk.

Snel starten (Quick Launch)

Standaard staat deze balk aan. Hiermee start u programma’s waarmee u het web kunt verkennen, e-mail lezen, kanalen bekijken of het Bureaublad (Desktop) met één muisklik naar de voorgrond haalt. U kunt gemakkelijk een nieuwe werkbalkknop toevoegen door een programmapictogram naar de werkbalk Quick Launch te slepen.

Nieuwe werkbalk (New Toolbar)

Hiermee maakt u een nieuwe balk. U kunt bijvoorbeeld een map of het adres van een Internetsite als werkbalk weergeven.



1.6.3.2

13

Vensters trapsgewijs, onder elkaar en naast elkaar rangschikken

Kies een van bovengenoemde opdrachten om vensters te rangschikken. In het voorbeeld hieronder zijn de vensters trapsgewijs gerangschikt.

1.6.3.3

Taakbeheer

Met Windows Taakbeheer (Task Manager) kunt u programma’s of processen beëindigen, programma’s starten en een dynamische weergave van de prestaties van de computer bekijken. 1.6.3.4

Vergrendelen

Wanneer u de taakbalk vergrendelt, kan deze niet worden verplaatst op het bureaublad. 1.6.3.5

Eigenschappen van de taakbalk

Nadat u op Eigenschappen van de taakbalk (Properties) hebt geklikt verschijnt een dialoogvenster dat uit twee tabs bestaat, nl. Taakbalk (Taskbar) en Menu Start (Start Menu). De tab Menu Start (Start Menu) werd besproken in 1.6.1.1 Start knop


14


Nadat de tab Taakbalk (Taskbar) werd geselecteerd, kunt u kiezen uit de volgende mogelijkheden: ♦

♦

♦

♦

♦

♦

♦

Taakbalk vergrendelen (Lock the taskbar): hiermee voorkomt u dat de taakbalk kan worden aangepast of verplaatst; zie 1.6.3.4 Vergrendelen Taakbalk automatisch verbergen (Auto hide the taskbar): als u wilt dat de taakbalk onzichtbaar blijft tot u er de muis naar toe beweegt, dan zet u deze optie aan. Taakbalk altijd op Voorgrond (Keep the taskbar on top of other windows): als deze optie aan staat ziet u altijd de taakbalk. Gelijksoortige knoppen gegroepeerd weergeven (Group similar taskbar buttons): Wanneer u meer dan een document opent met hetzelfde programma en vervolgens elk document minimaliseert zodat het als een knop op de taakbalk verschijnt, worden alle knoppen voor dat programma op de taakbalk gegroepeerd onder één knop. Op de knop wordt de naam weergegeven van het document en van het programma waarmee het is gemaakt. Als u op de knop klikt, kunt u het gewenste document openen. Als u met de rechtermuisknop op de knop klikt, kunt u alle gewenste documenten sluiten. Werkbalk Snel starten weergeven (Show Quick Launch): Op de balk Snel starten (Quick Launch) worden pictogrammen weergegeven waarop u kunt klikken om snel programma's te openen, het bureaublad weer te geven of andere taken uit te voeren. Met deze optie kunt u de balk weergeven of verbergen. Klok weergeven (Show the clock): Hiermee geeft u een digitale klok op de taakbalk weer. De klok geeft de tijd weer die door de interne klok van de computer wordt aangegeven. Als u de klok aanwijst, wordt de datum weergegeven. Als u de tijd of de datum wilt wijzigen, dubbelklikt u op de klok. Niet-actieve pictogrammen opruimen (Hide inactive icons): Hiermee voorkomt u dat in het systeemvak van de taakbalk niet-gebruikte pictogrammen worden weergegeven.



1.7

Vensters

1.7.1

Soorten vensters

15

Een venster is een rechthoekig kader waarin een toepassing, document, map of Opties (Dialoogvenster) wordt weergegeven. Er zijn vier soorten vensters. ♦ ♦

♦ ♦

Toepassingsvenster: een programma draait in een toepassingsvenster. Documentvenster: draait binnen een toepassingsvenster. Een toepassingsvenster kan één of meerdere documentvensters bevatten. Mapvenster: geeft een overzicht van alle documenten en/of submappen die de map bevat. Dialoogvenster: verschijnt na het klikken op een opdracht in een menu en dient om opties of instellingen te wijzigen. Het verschil met de andere vensters is dat dit venster niet groter of kleiner kan worden gemaakt, het geen systeemmenu bevat maar wel een Help-knop Toepassingsvenster Documentvenster

Dialoogvenster

mapvenster


16


1.7.2

Opbouw van vensters

Een venster bestaat uit de volgende onderdelen: ♦

Titelbalk (standaardkleur is blauw bij actieve vensters): bevat de volgende knoppen: Knop

♦ ♦ ♦ ♦ ♦

Naam

Functie

Systeemmenu

bevat opdrachten voor het manipuleren van het venster

Minimaliseren (Minimize)

Een venster verkleinen tot pictogram. Een geminimaliseerd venster is nog steeds geopend en wordt op de Taakbalk als knop weergegeven.

Maximaliseren (Maximize)

Een venster zo groot mogelijk maken.

Vorig formaat (Restore Down)

Het vorige formaat van een venster herstellen.

Sluiten (Close)

Een venster sluiten.

Menubalk Werkbalken Adresbalk Verticale en horizontale schuifbalken Statusbalk Systeemmenu

Adresbalk Sluiten (Close)

Werkbalk Menubalk

Titelbalk

Maximaliseren (Maximize) Minimaliseren (Minimize)

Liniaal (Ruler)

Bureaublad (Desktop)

Verticale schuifbalk

Horizontale schuifbalk Statusbalk (Statusbar)



1.7.3 ♦

♦

♦

17

Manipulatie van vensters

Venster verplaatsen: Klik in de titelbalk en sleep het venster naar de nieuwe locatie (linkermuisknop ingedrukt laten terwijl u de muis verplaatst). Venstergrootte verticaal of horizontaal aanpassen: Plaats de muiswijzer op de vensterrand tot de tweepuntige pijl verschijnt. Klik en sleep naar links, rechts, boven of onder. Venster aanpassen: Sleep de rechteronderhoek (slepen kan ook in andere hoeken).

1.7.4

Schakelen tussen vensters

Er zijn verschillende manieren om van het ene gestarte programma naar het andere te schakelen: ♦ ♦ ♦

♦

Klik in de Taakbalk op de knop van het gewenste programma. Klik in het gewenste venster; Hou de toets ingedrukt en druk herhaaldelijk op . Bij het gewenste programma laat u de twee toetsen los; Klik op de knop Bureaublad weergeven in de werkbalk Snelstarten (Quick Launch) om te schakelen tussen vensters en het Bureaublad;

In dit voorbeeld werden twee programma’s opgestart: Rekenmachine (Calculator) en Microsoft Word. Het mapje Mijn documenten (My documents) was reeds geopend. 1. Kies Start/Alle programma’s/Bureau-accessoires/Rekenmachine (Start/All Programs/Accessories/Calculator). 2. Kies Start/Onlangs geopend (My Recent documents) en klik op een bestand (hier: Word document).

n Word document = actieve venster Titelbalk is blauw

o Rekenmachine activeren


18


p Rekenmachine = Actieve venster Titelbalk is blauw

q Mijn Documenten activeren

r Mijn documenten = actieve venster

1.7.5

Vensters schikken

Om de vensters op het Bureaublad (Desktop) te schikken klikt u met de rechtermuisknop op de Taakbalk. Kies vervolgens een van de volgende opdrachten: ♦ ♦ ♦ ♦

Vensters trapsgewijs schikken (Cascade Windows), Vensters onder elkaar schikken (Tile Windows Vertically), Vensters naast elkaar schikken (Tile Windows Horizontally), Bureaublad weergeven (Show the Desktop).

1.7.6

Vensters sluiten

Om een venster te sluiten kunt u gebruik maken van de knop Sluiten (Close) die zich in elk venster bovenaan rechts bevindt, maar er is ook een andere manier: 1. Klik met de rechtermuisknop op de overeenkomstige knop in de taakbalk. 2. Kies Sluiten (Close) om een venster te sluiten of Kies Sluiten Groep (Close Group) om verschillende vensters (gegroepeerd in één knop) te sluiten.



1.8

Menu’s en snelmenu’s

1.8.1

Menu

19

Start Word op. Als u met de linkermuisknop in de menubalk op een willekeurig item klikt, verschijnt een menu met opdrachten. In onderstaande afbeelding wordt het menu Beeld (View) getoond: ♦ ♦

♦ ♦

Opdrachten in lichtere kleur: zijn op dat ogenblik niet beschikbaar (Voetnoten) Opdrachten met vinkje voor: opdracht staat aan; klikt u op de opdracht, dan zet u ze uit (Liniaal) Opdrachten gevolgd door een pijltje: een submenu verschijnt (Werkbalken) Opdrachten gevolgd door drie puntjes: een dialoogvenster verschijnt (In-/uitzoomen…) Menubalk

Menu Beeld (View)

1.8.2

Snelmenu

Als u met de rechtermuisknop op een willekeurig item op het scherm klikt, wordt het snelmenu voor dat item weergegeven. Dit menu bevat de meest gebruikte opdrachten voor het item waarop u hebt geklikt. Als u bijvoorbeeld met de rechtermuisknop op een bestand klikt, wordt een menu weergegeven waarmee u dit bestand kunt openen, kopiëren of verwijderen. Snelmenu bestand

Snelmenu Prullenbak (Recycle Bin)

Snelmenu Bureaublad (Desktop)


20


1.9

Uitvoeren van opdrachten

In Windows kunt u taken op meerdere manieren uitvoeren. Als u bijvoorbeeld een bestand dat zich in een map bevindt wilt kopiëren, dan selecteert u dit bestand. Vervolgens kunt u kiezen uit de volgende mogelijkheden: ♦

Menubalk

Bewerken/Kopiëren (Edit/Copy) en Bewerken/Plakken (Edit/Paste)

♦

Werkbalk

en De knoppen zijn standaard niet aanwezig maar kunnen wel toegevoegd worden, zie 2.2.2.1 Standaardbalk (Standard Buttons).

♦

Sneltoetsen

(Kopiëren/Copy) en (Plakken/Paste) Er is ook nog een sneltoet waarmee u knipt: (Knippen/Cut)

♦

Snelmenu

Klik met de rechtermuisknop op het te kopiëren bestand Selecteer de opdracht Kopiëren (Copy) Ga vervolgens naar de doellocatie Klik met de rechtermuisknop Selecteer de opdracht Plakken (Paste) of Sleep het bestand met de rechtermuisknop ingedrukt naar de gewenste locatie, en kies Hierheen kopiëren (Copy here)

♦

Algemene Takenlijst

Deze werkbalk laat de meeste bestandsmanipulaties toe. Voor de werkwijze, zie 3.1 Basistechnieken


Werken met mappen

21

2

Werken met mappen

2.1

Structuur

Wanneer u uw documenten en gegevens elektronisch verwerkt moet u een goed gestructureerd klasseersysteem uitwerken om uw gegevens op te slaan zodat u ze later ook snel terugvindt. De mappenstructuur zelf zorgt voor de nodige beheersbaarheid en toegankelijkheid. Hoe duidelijker de structuur, hoe gemakkelijker het gebruik, zowel wat betreft plaatsen als terugvinden. Hoe gaat u te werk? ♦

♦

♦

Probeer eerst een overzicht te krijgen van de bestaande documenten in uw klassieke archief. Zoek aan de hand hiervan naar relevante indelingscriteria die als basis kunnen dienen om uw elektronisch klassement te structureren. Maak vervolgens een overeenkomstige mappenstructuur aan op uw lokale schijf of netwerkschijf en breng systematiek in de naamgeving van de mappen en bestanden.

Enkele tips bij het structureren van mappen: ♦ ♦

♦ ♦ ♦

Hou programma's gescheiden van gegevens. Hou gegevens gescheiden volgens thema, aard, project ... Een projectmanager die verantwoordelijk is voor tal van projecten kan klasseren per project en dan het dossier verder opsplitsen in verschillende onderdelen. Alle samenhorende documenten zitten gegroepeerd in een map. Werk een systeem uit dat met uw werk meegroeit. Klasseer documenten zonder eigenlijke bestemming in een map diversen.

Een mapvenster geeft een overzicht van alle documenten en/of submappen in die map en bestaat uit verschillende onderdelen: n o p q r s t u

Titelbalk (standaardkleur is blauw bij actieve vensters) Menubalk Werkbalk Adresbalk n Algemene Takenlijst Pictogrammen o Verticale en horizontale schuifbalken p Statusbalk q

s r t

u


22

Werken met mappen

2.2

Weergave

2.2.1

Weergave pictogrammen

Met het knopje op de werkbalk wijzigt u heel snel de weergave van de pictogrammen. Hieronder vindt u een lijst met verschillende mogelijkheden: ♦

Miniatuurweergaven (Thumbnails): in deze weergave worden de sjablonen en afbeeldingen in een map weergegeven op het pictogram van de map, zodat u in een oogopslag ziet wat de inhoud van de map is. Standaard worden maximaal vier afbeeldingen op het mappictogram weergegeven.

♦

Tegels (Tile): in de tegelweergave worden bestanden en mappen als pictogrammen weergegeven. Onder de naam van het bestand of de map wordt de geselecteerde sorteerinformatie weergegeven.

♦

Pictogrammen (Icons): toont kleine pictogrammen met daaronder de naam van het bestand gerangschikt in rijen onder elkaar.

♦

Lijst (List): toont kleine pictogrammen met daarnaast de naam van het bestand gerangschikt in kolommen naast elkaar.

♦

Details (Details): toont de bestandsnaam met detailinformatie over de grootte, het type en de datum en tijdstip van laatste wijziging. Deze weergave kan uitgebreid worden via Beeld/Details kiezen (View/Choose Details).

♦

Filmstrip: De filmstripweergave is beschikbaar in mappen die afbeeldingen bevatten. In deze weergave verschijnen de afbeeldingen als een enkele rij miniaturen. U kunt door de afbeeldingen bladeren met de pijlen naar links en rechts. Als u op een afbeelding klikt, wordt een grotere versie boven de andere afbeeldingen weergegeven. Dubbelklikt u op een afbeelding dan kunt u deze bewerken, afdrukken of in een andere map opslaan.

Opmerking ♦

♦

Wenst u de weergave van een map toe te passen op alle mappen, dan kan dit via het menu Extra/Mapopties/Weergave/Op alle mappen toepassen. Kies Extra/Mapopties/Weergave/Verborgen bestanden en mappen weergeven om alle mappen en bestanden weer te geven.


Werken met mappen

2.2.2

Weergave balken

2.2.2.1

Standaardbalk (Standard Buttons)

23

Bevat knoppen om veelgebruikte opdrachten uit te voeren. Standaard verschijnen de zes volgende knoppen:

en Werkbalken kunnen ook aangepast worden. In dit voorbeeld voegen we knoppen toe aan de standaard werkbalk: 1. Klik met de rechtermuisknop in de werkbalk. 2. Selecteer de opdracht Aanpassen (Customize) in het snelmenu. 3. Kies de gewenste knoppen in het linkergedeelte en klik op de knop Toevoegen (Add).

Selecteer een knop Klik op ‘Toevoegen

4. Klik op de knop Sluiten (Close). 2.2.2.2

Adresbalk (Adress Bar)

Voor meer uitleg, zie 2.3.1 De adresbalk 2.2.2.3

Statusbalk (Status Bar)

Kies Beeld/Statusbalk (View/Statusbar) om de statusbalk onderaan het scherm aan of uit te zetten. De statusbalk kan handig zijn bij de opkuis als je meteen een idee wil hebben over de omvang van de mappen die je moet bekijken.


24

Werken met mappen

2.3

Navigeren

2.3.1

De adresbalk

De adresbalk is beschikbaar in elk Windows venster. De werkbalken en de menu’s van het venster passen zich automatisch aan de nieuwe locatie aan. Met de adresbalk kunt u navigeren om webpagina’s, mappen of documenten te openen. Standaard wordt op de adresbalk de huidige locatie weergegeven. Dit kan zowel een map als een webpagina zijn. U kunt naar een andere locatie gaan door ♦ ♦

een locatie te kiezen door op het pictogram rechts van de adresbalk te klikken. een adres te typen (URL of pad) en te bevestigen met <Enter> of het knopje

2.3.2

Navigatieknoppen op de standaardbalk

Door de integratie van Windows met de Internet Explorer kunt u uw mappen en schijven op uw computer doorbladeren als een website. Hiervoor vindt u in elk venster een standaardbalk met de volgende navigatieknoppen: Terug naar (Back): één venster terug. Met het knopje bezochte locaties worden weergegeven.

kan de historiek van de

Vooruit naar (Forward): één venster verder bladeren. Met het knopje historiek van de bezochte locaties worden weergegeven

kan de

Bovenliggende map (Up): één map omhoog bladeren Startpagina (Home Page): hiermee krijgt u de startpagina van Internet Explorer te zien (deze knop is standaard niet aanwezig maar kan worden toegevoegd. Zie 2.2.2.1 Standaardbalk (Standard Buttons) 2.3.3

Favorieten

U kunt mappen of webpagina’s die u regelmatig consulteert, markeren als Favorieten (Favorites). Deze Favorieten (Favorites) verschijnen in een menu, waardoor u ze onmiddellijk kunt oproepen. Als u systematisch de voor u belangrijke webpagina’s of mappen markeert als Favoriet, bespaart u uzelf heel wat zoekwerk. 2.3.3.1

Favorieten toevoegen en indelen

Om een map te markeren als Favoriet, gaat u als volgt te werk: 1. Ga naar de map die u als Favoriet wilt markeren. 2. Klik op de knop (deze knop is niet standaard aanwezig maar kan worden toegevoegd. Zie uitleg 2.2.2.1 Standaardbalk (Standard Buttons) ) In het linkergedeelte van het scherm verschijnt de ‘Favorieten’ takenlijst. 3. Klik op het knopje Selecteer de map waarin u uw favoriet wenst te bewaren. 4. Klik op het knopje In dit venster kunt u een nieuwe map maken, favorieten verplaatsen of verwijderen, en de naam van favoriete koppelingen wijzigen. Selecteer eerst een favoriet, vervolgens kiest u een van de vier mogelijkheden. 5. Klik op de knop OK.


Werken met mappen

2.3.3.2

25

Favorieten gebruiken

Mappen die u als Favoriet gedefinieerd heeft, roept u als volgt op: 1. Klik op de knop 2. In het linkergedeelte van het scherm verschijnt de ‘Favorieten’ takenlijst. 3. Klik op een van de favorieten om die te activeren. Dit is ook handig om snel naar de juiste locatie te gaan bij het bewaren van bestanden. 2.3.3.3

Favorieten verwijderen

Om favorieten te verwijderen gaat u als volgt te werk: 1. Klik op de knop 2. Klik op het knopje Selecteer het te verwijderen item en klip op de knop Verwijderen. Opmerking De knop ‘Favorieten’ kan ook in Microsoft Office gebruikt worden in de dialoogvensters ‘Openen’ en ‘Opslaan als’. 2.3.4

De Windows Verkenner (Windows Explorer)

Binnen Windows XP maakt de Windows Verkenner nu integraal deel uit van elk venster. Nadat op de knop geklikt werd, verschijnt de Windows Verkenner. In de linkerhelft van het venster verschijnt de hiërarchische structuur van stations, mappen en bestanden. Onderliggende niveaus kunt u al of niet weergeven door te klikken op de knoppen of De rechterhelft van het venster bevat de inhoud van de geselecteerde map. Met de Windows Verkenner kunt u mappen en bestanden kopiëren, verplaatsen, verwijderen en de naam wijzigen.

Klik op ‘Mappen’

Kies Beeld/Details kiezen om ‘Auteur’ toe te voegen aan de detailweergave

Mappen zijn in dit voorbeeld gegroepeerd volgens naam


26

Werken met mappen

2.4

Sorteren en groeperen

2.4.1

Sorteren

Bestanden kunnen zeer snel als volgt worden gesorteerd: 1. Klik op het knopje Weergave 2. Selecteer Details om de bestanden of mappen in Details weer te geven. 3. Klik op de grijze kolomkoppen om oplopend of aflopend te sorteren op naam, grootte, type of datum (voor uitbreiding van de details kies Beeld/Details kiezen). In onderstaande map werden de bestanden gegroepeerd en volgens ‘Type’ gesorteerd.

Bestanden zijn in dit voorbeeld gegroepeerd volgens type

Opmerking ♦

♦

♦

Als u met de rechtermuisknop klikt in (de witte ruimte van) een map, kunt u sorteren via de opdracht Pictogrammen schikken op (View/Arrange icons). De weergave van de mappen op een netwerkstation stelt u best niet in op Miniatuurweergaven (Thumbnails) omdat dit belastend is voor de server en bijgevolg vertragend werkt. Bij het sorteren worden eerst mappen en vervolgens bestanden gesorteerd.

2.4.2

Groeperen

Bestanden kunnen zeer snel als volgt worden gegroepeerd: 1. Kies Beeld/Pictogrammen schikken op/In groepen weergeven (View/Arrange Icons/Show in Groups). 2. Klik op een kolomkop om de verschillende items te groeperen. Opmerking Het groeperen van bestanden gaat niet in de lijstweergave.


Werken met mappen

2.5

27

Maken

Mappen kunnen op verschillende locaties worden gemaakt. Volg onderstaande stappen: 1. Dubbelklik op de map waarin u een submap wenst aan te maken. 2. In de lijst Bestands- en maptaken (File and Folder Tasks) klikt u op Een nieuwe map maken (Make a new folder) of Klik met de rechtermuisknop in de witte ruimte van de map en kies Nieuw/Map (New/Folder). 3. Volgend pictogram verschijnt 4. Typ de naam van de nieuwe map. De voorlopige naam ‘Nieuwe map’ wordt overschreven door de nieuwe naam. 5. Druk <Enter> om te bevestigen. Het loont zeker de moeite wat tijd uit te trekken om een efficiënte structuur uit te werken om uw schijf in te delen. Denk aan de tijd die u al verloren hebt met het zoeken naar iets dat lukraak is weggelegd of weggeschreven. Maar het komt er niet alleen op neer een goed systeem te creëren, het moeilijkste zal zijn u consequent aan dit systeem te houden zodat uw mappen en documenten goed georganiseerd blijven. Hou daarom rekening met volgende tips: ♦

Eén opslagplaats: bewaar eenzelfde document op één plaats en maak op vaste tijdstippen reservekopieën.

♦

Grote kuis: neem uw schijf regelmatig onder handen, reorganiseer en wis wat u niet meer nodig hebt. Pas op: Mappen met Access-toepassingen of sjablonen mogen niet zomaar van naam noch van plaats veranderd worden, anders werken de linken en dus ook de applicatie niet meer.

♦

Naamgeving: Om praktische redenen bevelen we korte namen aan (het volledige pad mag maximum 256 tekens bevatten). Speciale tekens zoals < > / \ ? : * “ mogen niet in de naam voorkomen.

♦

Archief: breng oudere documenten die niet meer regelmatig geconsulteerd worden over naar een archiefklassement.

♦

Bureaublad: beperk het aantal snelkoppelingen en pictogrammen op uw bureaublad om het overzichtelijk te houden zoniet wordt het snel een puinhoop.

♦

De map Mijn documenten: is het vertrekpunt van al uw zelfgemaakte documenten (tenzij u op de netwerkschijf werkt).

♦

Volledig pad: om het volledige pad te zien van een bestand (handig bij lange paden) opent u een map (bv. Mijn documenten), ga naar Extra/Mapopties/Weergave, selecteer bij Geavanceerde Instellingen 'Het volledige pad in de titelbalk weergeven'.

♦

USB-stick: werk niet op een USB-stick (traag!) maar op uw harde schijf (of een netwerkschijf). De USB-stick is een ‘transportmiddel’ voor het verplaatsen van gegevens van de ene locatie naar de andere.

2.6

Manipuleren

De basistechnieken voor het manipuleren van mappen zijn dezelfde als die van de bestanden. Hiervoor verwijzen we naar de hoofdstukken 3.1 Basistechnieken en 3.2 Bestandsmanipulaties


Werken met bestanden

29

3


3.1

Basistechnieken

Hieronder de voornaamste technieken voor het selecteren van bestanden:

Alle bestanden en submappen selecteren uit eenzelfde map

<Shift> + klik

Selecteren aaneengesloten bestanden en submappen

+ klik

Selecteren niet aaneengesloten bestanden en submappen

Hieronder de techniek voor het manipuleren van bestanden: 1. Bronlocatie Selecteer het/de bestand(en) Klik op

om te verplaatsen of

Klik op om te kopiëren (in principe enkel nodig bij het kopiëren naar externe opslagplaats, bv. USB-stick, netwerkstation) 2. Gebruik de adresbalk of de mappenstructuur om naar de doellocatie te gaan 3. Doellocatie Open de map waarin de bestanden moeten terechtkomen Klik op

3.2

om te plakken.

Bestandsmanipulaties

Vanuit elke map kunnen bestanden gemanipuleerd worden Hierbij is het handig om de mappenstructuur weer te geven. Klik hiervoor op het knopje Voor het manipuleren van bestanden kunt u gebruik maken van: ♦ ♦

♦

de knoppen Knippen, Kopiëren en Plakken op de werkbalk, de Algemene Takenlijst die zich aan de linkerkant van elke map bevindt, Extra/Mapopties/Algemeen/Algemene taken in mappen weergeven (Tools/Folder options/General/Show common tasks in folder) sneltoetsen.

Vanuit de dialoogvensters ‘Openen’ en ‘Opslaan als’ kan men ook bestanden manipuleren. Hierbij maakt men gebruik van de rechtermuisknop, Indien tijdens het manipuleren iets fout zou lopen (bijvoorbeeld een bestand werd niet in de juiste map verplaatst) dan kunt u nog altijd die handeling ongedaan maken met het knopje Ongedaan maken. 3.2.1 1. 2. 3. 4.

Verwijderen

Selecteer het bestand. Druk op . In een berichtvenster wordt om bevestiging gevraagd. Klik op de knop Ja.


30


♦

♦

♦

♦

Opgelet!

Bestanden of mappen die u van lokale stations (b.v. C:\ of D:\) verwijdert komen in de Prullenbak (Recycle Bin) terecht. Deze kunt u leegmaken door met de rechtermuisknop op het pictogram te klikken en ‘Prullenbak leegmaken’ te kiezen. Bestanden of mappen die u van een netwerkstation (b.v. I:\ of J:\ ) , een diskettestation (A:\) of een USB-stick verwijdert komen niet in de Prullenbak terecht, maar worden gewist! Voor de I:\ en de J:\ blijft de laatste versie van verwijderde bestanden tot 60 dagen bewaard. Het verwijderen van bestanden van een netwerkschijf (bv. de I- of de J-schijf) kunt u niet ongedaan maken. Bestanden of mappen waarvan u de oorsprong niet kent verwijdert u best niet. Misschien zijn het wel programmabestanden.

3.2.2

Verplaatsen

1. Selecteer het bestand. Knippen (Cut). 2. Klik op het knopje 3. In de mappenstructuur selecteert u de map waarnaar het bestand moet worden verplaatst. Plakken (Paste). 4. Klik op de knop Het bestand wordt verwijderd van de oorspronkelijke locatie.

♦

♦

Opgelet!

Kijk uit bij het verplaatsen van databanken of sjablonen (naar samenvoeging toe, eventuele macro’s, koppelingen met andere databanken etc.). Om bestanden te verplaatsen wordt slepen ten zeerste afgeraden. Het is een techniek waarbij de doellocatie niet in de adresbalk verschijnt en de controle over de bestemming gering is. Met in het verleden talrijke problemen als gevolg. De absolute voorkeur gaat naar Knippen en Plakken (controleer steeds de locatie in de adresbalk).

3.2.3

Kopiëren

1. Selecteer het bestand. Kopiëren (Copy). 2. Klik op het knopje 3. In de mappenstructuur selecteert u de map waarnaar het bestand moet worden gekopieerd. 4. Klik op de knop

♦ ♦

Opgelet!

Haal nooit een diskette uit het diskettestation als het lampje van het diskettestation brandt!. Haal nooit zomaar een USB-stick uit de USB-poort. Klik eerst in het berichtvenster (onderaan rechts) op het pictogram Hardware veilig verwijderen en klik vervolgens op het berichtvenster ‘USB Mass Storage Device – Station (X:) veilig verwijderen’. U krijgt dan het bericht te zien, dat de hardware veilig verwijderd kan worden. Verwijder nu pas de USB-stick uit de USB-poort.

3.2.4 1. 2. 3. 4.

Plakken (Paste).

Naam wijzigen

Selecteer het bestand. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies Naam wijzigen. Typ onmiddellijk de nieuwe naam. Druk <Enter> om te bevestigen.



3.2.5

31

Niet geopend(e) bestand(en) afdrukken

1. Zorg dat de takenlijst aanstaat (als u zich in de mappenstructuur bevindt, klikt u op het om deze uit te zetten). knopje Selecteer het bestand. 2. In de lijst Bestands- en maptaken (File and Folder Tasks) selecteert u Dit bestand afdrukken (Print this file). 3. Het volledige bestand wordt onmiddellijk afgedrukt. 3.2.6

Bestand(en) per e-mail verzenden

1. Zorg dat de algemene takenlijst weergegeven is (als de mappenstructuur is weergegeven, om deze uit te zetten). klikt u op het knopje Selecteer het/de bestand(en). U kunt enkel bestanden selecteren die zich in eenzelfde map bevinden. 2. In de lijst Bestands- en maptaken (File and Folder Tasks) selecteert u Dit bestand per e-mail verzenden (E-mail this file). 3. Uw standaard e-mail programma wordt opgestart. Voer het e-mail adres in van de geadresseerde en klik op Verzenden (Send). In het menu Extra/Internet-opties/Programma’s (Tools/Internet options/Programs) van Internet Explorer kunt u bij het item ‘e-mail’ aflezen welk e-mail programma standaard is ingesteld. Belangrijke opmerking bij het openen van een bijlage ♦

Om het risico te vermijden dat een bijlage verdwijnt naar een moeilijk traceerbare tijdelijke locatie, is het af te raden om ze via dubbelklikken te openen en te bewaren. Werk als volgt: 1. Klik met de rechtermuisknop op de bijlage. 2. In het snelmenu kiest u: - Opslaan als (indien het slechts één bijlage is) - Alles opslaan (indien er verschillende bijlagen zijn) 3. Bepaal de locatie waar u de bijlage wenst te bewaren.

♦

Merk op dat bestanden in algemeen publieke shares niet meer intern moeten worden doorgemaild (bv. verslagen van vergaderingen). Iedereen kan er sowieso aan en het niet toevoegen als attach neemt het risico op dubbel bewaren weg. Een mailtje met de bestandslocatie is in deze gevallen voldoende.

3.3

Bestandseigenschappen

Bestandseigenschappen zijn details over een bestand waarmee het bestand geïdentificeerd kan worden, bijvoorbeeld een beschrijvende titel, de auteursnaam, het onderwerp en trefwoorden. U kunt deze invullen in Word, Excel en PowerPoint via het menu Bestand/Eigenschappen/tabblad Samenvatting. Als een bestand geselecteerd is, kunt u in de Details onderaan in het Taakvenster aflezen wanneer het gewijzigd werd, hoe groot het is en wie de auteur is. Deze informatie is vooral nuttig bij het kopiëren van documenten of bestanden. Aan de hand van het aantal vermelde bytes kunt u o.m. controleren of er nog voldoende ruimte op schijf of diskette beschikbaar is. U kunt echter ook via het snelmenu de eigenschappen opvragen. Ga hiervoor als volgt te werk:


32


1. Klik met de rechtermuisknop op het bestand waarvan u eigenschappen wenst op te vragen. 2. In het snelmenu klikt u op Eigenschappen (Properties). 3. Het dialoogvenster Eigenschappen voor … (… Properties) verschijnt. Deze eigenschappen omvatten bijkomende parameters die kunnen worden gebruikt om extra op te sorteren (Beeld/Details kiezen…). Bijv. Informatiebeheer wil van het veld categorie in de samenvatting gebruikmaken om output bijkomend te sorteren/groeperen op de klant.

Klik met de rechtermuisknop op het bestand

Klik op ‘Eigenschappen’ (Properties)


Documenten maken

4

33

Documenten maken

Er zijn verschillende manieren om een Word document te maken. Zo kunt u documenten maken: ♦ ♦

Op basis van een sjabloon op basis van een bestaand document (via het taakvenster).

Een sjabloon is een speciaal type document dat de basis vormt voor het uiteindelijke document.

4.1

Werkwijze

4.1.1

Sjabloon – Leeg document

1. Indien Word reeds is opgestart. Nieuw leeg document. 2. Klik op het pictogram Dit document is gebaseerd op de sjabloon ‘Normal.dot’ en bevat de standaardinstellingen voor standaarddocumenten. 4.1.2

Sjabloon – Huisstijl K.U.Leuven

Als u een document (bijv. brief, verslag) wilt maken op basis van een sjabloon in de huisstijl van de K.U.Leuven gaat u als volgt te werk: 1. Klik op Bestand/Nieuw (File/New). 2. In het taakvenster klikt u op de opdracht Selecteer het tabblad Algemeen (General). 3. Selecteer de gewenste sjabloon. 4. Klik op OK. 5. Klik op het knopje Opslaan (Save). 4.1.3

Bestaand document

Het maken van documenten op basis van bestaande documenten kan handig zijn. Hou rekening met de huisstijl. Het risico op gebruik van oude sjablonen/stijlen neemt namelijk toe wanneer u op deze manier werkt. Opmerking ♦ ♦ ♦ ♦

♦

Save regelmatig terwijl u werkt. Maak op vaste tijdstippen een back-up. Controleer vreemde documenten vóór gebruik met een recent anti-virus programma. In Office XP (2002) wordt ervan uitgegaan dat u uw documenten zult opslaan op een bepaalde locatie, namelijk in de map 'Mijn documenten'. In elk Office-programma wordt standaard de inhoud van deze map getoond. Wij raden u aan uw bestanden niet op te slaan op allerlei verschillende locaties op uw harde schijf maar om deze standaardlocatie als vertrekpunt te gebruiken. U deelt de map Mijn documenten uiteraard verder onder in submappen zodat u de gegevens die bij elkaar horen ook samen kunt plaatsen. Eén vertrekpunt is niet alleen handig bij het bewaren maar ook bij het terugvinden en het maken van een back-up van uw documenten. In Windows vindt u de map ‘Mijn documenten’ terug in het Start menu. Als u werkt in een netwerkomgeving, bewaart u uw gegevens best op de netwerkschijf.


34

Documenten maken

4.2

Bestandsnamen

Het is erg belangrijk dat documenten later snel en gemakkelijk terug te vinden zijn, zowel door de persoon die ze heeft gemaakt als eventueel door derden. Als u een boek, een cursus of een rapport schrijft kunt u de titel hiervan gebruiken als documentnaam, bijvoorbeeld ‘Efficienter werken met Windows XP.doc’. Maar voor uw briefwisseling, verslagen ... kunt u documentnamen geven die samengesteld zijn uit codes. Hieronder een voorbeeld: documentnaam

posities

PERORVDJ2004137

1 -3

PER

personeelsdossier map op PC en dossier in archief

4-5

OR

organigram

rubriek

6-8

VDJ

Vanderjeught

initialen auteur $ indien slechts twee letters vb. MV$

9-12

2004

jaar

13-15

137

volgnummer

Waarom codes als documentnaam?

betekenis

001 t/m 999

Door uw documentnaam samen te stellen uit codes kunt u het zoeken vergemakkelijken. PER??VDJ* geeft alle documenten i.v.m. personeel geschreven door VDJ.

Documenteigenschappen In Word, Excel en PowerPoint kunt u nog documenteigenschappen invullen (via Bestand/Eigenschappen) die u later kunt gebruiken als bijkomende opzoekcriteria (via Bestand/Openen/knop Extra/Zoeken/tabblad Geavanceerd).

Documentnaam en pad automatisch invoegen in uw documenten als referentienummer

referentienummer van de brief of het verslag: U kunt in Word de documentnaam automatisch laten invullen als referentienummer via Invoegen/Veld/Categorie Documentgegevens/veld Filename.

in voettekst

U kunt in Word ook het pad en de bestandsnaam automatisch in de voettekst van het document laten invullen via de knop Autotekst-fragment invoegen/Bestandsnaam en pad. Wanneer men vaak bepaalde pagina's uit verslagen of documenten haalt is dit handig om te achterhalen uit welk document de pagina komt.


Documenten maken

35

Opmerking ♦

♦

♦

♦

♦

Voer bij de naamgeving geen extensies in, anders wordt de software om het document te openen niet meer herkend. Gebruik hoofdletters en kleine letters in de naamgeving, zoals dit ook voor de submappen is gebeurd. Breng systematiek in de naamgeving van uw documenten zodat u die later als bijkomende opzoekcriteria kunt gebruiken. Door eigenaar, onderwerp, datum en eventuele andere eigenschappen duidelijk herkenbaar te maken in bestandsnamen zijn ze nadien eenvoudig te sorteren, terug te vinden en gemakkelijker op te volgen. Gebruik liever een underscore en geen spatie om stukken in een bestandsnaam aan te geven. Tenzij alle bestanden in een map eenzelfde format hebben. Bijv. GB EW 06 agenda, om de agenda van het zesde groepsbestuur van Exacte wetenschappen aan te duiden. Denk bij de naamgeving van bestanden aan een onderwerp dat minstens één stap specifieker is dan de submap waartoe het behoort, maar ook niet te nietszeggend op zich (denk aan het sturen van bestanden via mail).


Snel toegankelijk maken van veelgebruikte mappen en bestanden

37

5


5.1

Gebruik van Historiek om snel te openen

5.1.1

Menu Start in Windows (Onlangs geopend)

Windows XP toont de 15 laatst gebruikte bestanden in het menu Onlangs geopend (My Recent Documents). Bij het openen van het document start Windows automatisch de toepassing die gekoppeld is aan dit document. 1. Klik op de Start knop. 2. Wijs naar Onlangs geopend (My Recent Documents). 3. Selecteer het document dat u wenst te openen.

n

Klik op Start

o

Wijs naar Onlangs geopend (My Recent documents)

p

Klik op het document dat u wenst te openen

Opmerking Wenst u de lijst onder Start/Onlangs geopend (My Recent Documents) leeg te maken, volg dan de werkwijze in hoodstuk 1.6.1.1 Start knop. 5.1.2

Menu Bestand in Office

Intern wordt in elk Office-pakket een lijstje bijgehouden van bestanden die u onlangs bewerkt hebt. U kunt deze bestanden openen door in het menu Bestand (File) te klikken op de gewenste bestandsnaam onderaan in de lijst. Deze lijst wordt telkens aangevuld met de nieuwste bestanden die u hebt geopend. Er kunnen tot maximum 9 bestanden worden weergegeven. In het menu Extra/Opties/Algemeen kunt u deze instelling aan- of uitzetten. 5.1.3

Gebruik van Favorieten

U kunt heel snel mappen of webpagina’s die u als Favoriet hebt gemarkeerd oproepen. Voor het gebruik ervan verwijzen we naar 2.3.3.2 Favorieten gebruiken.


38

5.2


Gebruik van Snelkoppelingen

Een snelkoppeling is een snelle manier om een programma te starten dat u vaak gebruikt of om een bestand of map te openen zonder dat u naar de locatie hoeft te gaan waar het item zich bevindt. Snelkoppelingen (Shortcuts) zijn eigenlijk verwijzingen die u meestal op het Bureaublad (Desktop) of in de balk Snel starten (Quick Launch) terugvindt. U herkent ze meestal aan het klein gebogen pijltje in de linkeronderhoek van het pictogram. Elke snelkoppeling (Shortcut) die u maakt neemt slechts weinig schijfruimte in beslag, maar bespaart tijd en energie bij het openen van een programma of een document. Verwijdert u een snelkoppeling, dan is enkel de snelkoppeling weg en niet het bestand of programma zelf. U kunt een snelkoppeling maken voor elk object: document, map, programma, station of printer. Snelkoppelingen kennen een dubbel gebruik: enerzijds zorgen ze voor een rechtstreekse toegang tot bepaalde locaties, anderzijds zorgen ze ervoor dat we kopiëren kunnen vermijden. Bij twijfel over waar een document moet worden geplaatst kan een snelkoppeling soelaas bieden. Voor een goed versiebeheer mag alles maar op één plaats staan. 5.2.1

Maken van een snelkoppeling van een bestand of map

Snelkoppeling naar Bureaublad In onderstaand voorbeeld maken we een snelkoppeling naar het Bureaublad van de map cursusmateriaal. 1. Open de map waarin zich het bestand of de map bevindt waarvan u een snelkoppeling wilt maken. 2. Klik met de rechtermuisknop op het bestand of de map. 3. Kies Snelkoppeling maken (Create Shortcut). 4. In de map verschijnt hetzelfde pictogram als datgene dat u geselecteerd had, maar met het zwarte pijltje linksonder en de benaming Snelkoppeling naar … (Shortcut to …). 5. Onder het item Bestands- en Maptaken (File and Folder Tasks) klikt u op Bestand verplaatsen (Move this file). 6. Selecteer de nieuwe locatie van de snelkoppeling (Bureaublad). Een andere manier: 1. Open eender welke map en geef de mappenstructuur weer. 2. Sleep het pictogram met de rechtermuisknop naar het Bureaublad (Desktop) of naar een andere locatie, bv. naar een map (Folder). 3. Klik in het menu dat verschijnt op Hier snelkoppeling(en) maken (Create Shortcuts here). De snelkoppeling verschijnt op de plaats waar u de rechter muisknop loslaat.



39

Hieronder een paar voorbeelden van snelkoppelingen op het Bureaublad:

Snelkoppeling standaard aanwezig op Bureaublad

Snelkoppeling gecreëerd nadat off line werken werd geactiveerd

Snelkoppeling door gebruiker gecreëerd


40


Snelkoppeling naar map In onderstaand voorbeeld maken we de map WG Tevreden klanten snel toegankelijk vanuit de map Kwaliteitsproject. n Klik op Mappen

o

Klik met de rechtermuisknop op de map waarvan u een snelkoppeling wenst te maken

p

r

s


Selecteerde map waarin de snelkoppeling moet komen

Klik op de opdracht ‘Snelkoppeling maken’

Klik op ‘Knippen’


5.2.2

41

Maken van een snelkoppeling van een programma

Het Snel starten (Quick Launch) balkje bevindt zich rechts van de Start knop. In het Snel starten (Quick Launch) balkje kunt u pictogrammen weergeven van programma’s die u veel gebruikt. Om een programmapictogram aan de Snel starten balk (Quick Launch) toe te voegen, gaat u als volgt te werk: 1. 2. 3. 4. 5.

Klik in het menu Start. Wijs naar Alle programma’s. Klik met de rechtermuisknop op het programmapictogram dat u wenst toe te voegen. In het snelmenu selecteert u de opdracht ‘Snelkoppeling maken’ (Create Shortcut). Als de volgende boodschap verschijnt, klikt u op de knop ‘Ja’.

6. U kunt de snelkoppeling op het bureaublad laten staan of verplaatsen naar het Snel starten balkje: sleep met de rechtermuisknop het pictogram naar het balkje Snel starten (Quick Launch) naast de knop Start en kies Hierheen verplaatsen. Opmerking Als u verschillende snelkoppelingen maakt op het Snel starten balkje, is het mogelijk dat het balkje niet breed genoeg is. U kunt dit breder maken door de rechterrand van het balkje te verslepen. Ziet u deze rand niet, klik dan met de rechtermuisknop op de taakbalk en zet Taakbalk vergrendelen uit. 5.2.3

Maken van een snelkoppeling in een dialoogvenster

Het kan zeer handig zijn wanneer u bij het openen of opslaan van Office bestanden, in de locatiebalk over een knop beschikt die het u mogelijk maakt om heel snel naar een bepaalde map/locatie te gaan. Zo’n knop is eigenlijk een snelkoppeling. Office XP (2003) bevat standaard vijf speciale snelkoppelingen naar standaardlocaties voor het openen of opslaan van bestanden. ♦ ♦ ♦ ♦ ♦

Geschiedenis (max. 50 snelkoppelingen naar de laatst geopende bestanden of mappen) Mijn documenten Bureaublad Favorieten (zie onderdeel Favorieten) Mijn netwerklocaties


42


In onderstaand voorbeeld maken we een snelkoppeling naar de gedeelde netwerkschijf (J:). 1. 2. 3. 4.

Kies Bestand/Openen (File/Open). Selecteer in de lijst het station of de map waarnaar u een snelkoppeling wenst te maken o. Klik op het knopje Extra (Tools) p. p Selecteer de opdracht Toevoegen aan Mijn locaties q. q

o

5. In de selectiebalk verschijnt de nieuwe snelkoppeling. Klikt u met de rechtermuisknop op de knop, dan kunt u de naam wijzigen en deze naar omhoog of naar omlaag verplaatsen.



5.3

43

Zoeken

De zoekfunctie is in Windows XP volledig geïntegreerd in elk mapvenster dat u opent. U kunt in Windows op diverse manieren bestanden of mappen zoeken. Met de Zoekassistent (Search Companion) kunt u op de meest directe manier naar een bestand zoeken. Gebruik de Zoekassistent als u wilt zoeken naar veelvoorkomende bestandstypen, als u zich de naam van het bestand of de map die u wilt zoeken geheel of gedeeltelijk kunt herinneren, of als u weet wanneer u een bestand voor het laatst hebt gewijzigd. 5.3.1

Werkwijze

1. Kies Start/Zoeken (Start/Search) of Open eender welke map en klik op het pictogram 2. Het zoekvenster verschijnt. In het taakvenster links wordt een lijst van zoekmogelijkheden weergegeven. Klik - indien nodig - op Bestanden en mappen (Files and folders). Vul zoveel mogelijk criteria in.

Voer de naam in (of een gedeelte ervan) van de te zoeken mappen of bestanden (jokertekens mogen worden gebruikt). In dit veld voert u een woord of een zinsnede in die voorkomt in het document waarnaar u zoekt. Selecteer de locatie waar de zoekopdracht begint.

Selecteer de criteria om uw zoekopdracht te verfijnen.

3. Klik op het knopje ‘Nu zoeken’ (Find now). 4. De gevonden mappen of bestanden verschijnen rechts in het venster.


44

5.3.2


Voorbeelden

Goed zoeken en nakijken kunnen extra voordelen opleveren. Hieronder een paar voorbeelden. Voorbeeld 1 Vooraleer in detail te zoeken naar bestanden die verwijderd of verplaatst moeten worden, kan het interessant zijn om eerst een globale opkuis te doen. Zo kunnen oude snelkoppelingen, reservekopieën, tmp-files via een zoekopdracht heel snel worden opgespoord en verwijderd. Een zoekopdracht naar reservekopieën (*.wbk) levert het volgend resultaat:

nTyp *.wbk

oSelecteer de map waarin u wenst te zoeken

p Klik op ‘Nu zoeken’

Op dezelfde manier kunt u ook de tijdelijke bestanden (*.tmp) en (~$) zoeken en eventueel verwijderen. Voorbeeld 2 Een zoekopdracht naar bestanden met daarin het woord project levert het volgend resultaat:



45

Hieronder nog een paar voorbeelden waar jokertekens (* of ?) werden gebruikt. Typ de volgende zoekopdracht

Zoekresultaat

*MV*

Alle bestanden en mappen waarbij de letters m en v na elkaar voorkomen in de naam

MV_*

Alle bestanden van Mariël Volckaert

*2004*

Alle bestanden waarin het jaartal 2004 voorkomt, ongeacht wie de auteur is

Opmerking Een duidelijke naamgeving en een juiste locatie maken een verschil voor de terugvindbaarheid/toegankelijkheid van een bestand. Het gebruik van initialen in de naamgeving van bestanden kan van belang zijn omwille van traceerbaarheid en eigenaarschap. De datum opnemen kan een hulp zijn bij versiebeheer.


Optimaliseren van Windows

6

47


Om de werking van uw computer en programma’s in topconditie te houden, moet u uw harde schijf regelmatig een onderhoudsbeurt geven.

6.1

Schijfopruiming

6.1.1

Automatische Schijfopruiming

1. Sluit alle geopende programma's. 2. Kies Start/Alle programma's/Bureau-accessoires/Systeemwerkset/Schijfopruiming of Ga naar Deze computer of Windows verkenner. Klik met de rechtermuisknop op de schijf waarop u ruimte wilt vrijmaken. Klik vervolgens op Eigenschappen. Klik op de knop Schijfopruiming. 3. In het venster ‘Station selecteren’ selecteert u het station dat u wenst op te ruimen. 4. In het venster ‘Schijfopruiming’ wordt berekend hoeveel ruimte kan worden vrijgemaakt.

5. Selecteer welke soort bestanden verwijderd mogen worden en klik op OK.

Opmerking Alhoewel we aanraden de schijfopruiming uit te voeren op de hierboven beschreven manier kunt u ook een taak maken zodat de schijfopruiming automatisch gebeurt op een bepaald tijdstip. Kies hiervoor Start/Alle programma's/Bureau-accessoires/Systeemwerkset/Geplande taken. Kies 'Een nieuwe taak toevoegen' en volg de stappen van de wizard.


48


6.1.2

Manuele Schijfopruiming

6.1.2.1

Prullenbak leegmaken

1. Klik met de rechtermuisknop op de Prullenbak. 2. Kies Prullenbak leegmaken. Opmerking ♦

♦

♦

Als u de te wissen bestanden verwijdert met <SHIFT+DEL> komen deze niet in de prullenbak terecht maar worden onmiddellijk definitief verwijderd. Bestanden die worden verwijderd van een diskette, een memory key of een netwerkschijf komen niet in de prullenbak terecht. Als u slechts een deel van de bestanden in de prullenbak wilt verwijderen, houdt u ingedrukt en klikt u op elk te wissen bestand. Vervolgens drukt u .

6.1.2.2

Tijdelijke bestanden wissen

Terwijl u bestanden aan het bewerken bent, worden er tijdelijke bestanden (met extensie .tmp) aangemaakt die normaliter verdwijnen als u de bestanden sluit. Soms kunnen er echter tijdelijke bestanden op de schijf achterblijven bv. als het programma vastloopt. Deze achtergebleven tijdelijke bestanden nemen vaak onnodig schijfruimte in. Daarom verwijdert u die best regelmatig. De bestanden bevinden zich in de map c:\windows\temp maar soms ook in afzonderlijke programmamappen. Via de zoekfunctie kunt u deze opzoeken en wissen. Voor de werkwijze: zie hoofdstuk 5.3.2 Voorbeelden 6.1.2.3

Tijdelijke internetbestanden wissen

Wanneer u webpagina's bekijkt, wordt een kopie hiervan op de vaste schijf opgeslagen in een map met tijdelijke Internet-bestanden (ook cache-bestanden genoemd). Hierdoor wordt de weergave van webpagina's die u al hebt bekeken of regelmatig bezoekt versneld, omdat de pagina's dan vanaf de vaste schijf en niet vanaf het Internet worden geopend. U hebt zelf in de hand hoeveel schijfruimte de map met tijdelijke Internet-bestanden in beslag neemt doordat u de grootte van de map kunt instellen en deze ook kunt leegmaken. Internet-bestanden worden ook op de computer opgeslagen als u webpagina's beschikbaar maakt voor off line lezen. U kunt deze bestanden dan bekijken zonder verbinding met het Internet te hebben. 1. 2. 3. 4.

Activeer uw Browser (Internet Explorer). Kies Extra/Internet-opties. Selecteer het tabblad ‘Algemeen’. In de rubriek ‘Tijdelijke Internet-bestanden’ klikt u op het knopje ‘Bestanden verwijderen’.



49

Opmerking De map waarin zich deze bestanden bevinden, kunt u aflezen onder: Extra/Internetopties/tabblad Algemeen/Instellingen U kunt uiteraard ook naar deze map gaan en de bestanden hieruit verwijderen. 6.1.2.4

Een programma verwijderen

Verwijder nooit via de Verkenner een programma omdat dit dan nog in het Register (bevat informatie over programma-instellingen) blijft staan. Ga als volgt te werk: 1. Kies Start/Configuratiescherm/Software. 2. Selecteer de te verwijderen toepassing. 3. Klik op Wijzigen/Verwijderen. Opmerking Via de automatische schijfopruiming kunt u ook gedownloade programmabestanden verwijderen.

6.2

Schijfcontrole

De schijfcontrole controleert bestanden en mappen op fouten in de structuur en repareert deze automatisch. Schijfcontrole wordt automatisch uitgevoerd na het herstarten als Windows niet correct werd afgesloten. Verloren bestandsfragmenten die op de harde schijf achtergebleven zijn en vaak onnodig ruimte innemen kunt u dan ook verwijderen. Om de schijfcontrole uit te voeren gaat u als volgt te werk: 1. Sluit alle geopende programma's, ook de residente (onderaan rechts op de taakbalk: klik hierop met de rechtermuisknop en kies Exit) bv. uw virusprogramma. 2. Klik op Start/Deze computer. 3. Klik met de rechtermuisknop op de te controleren schijf. 4. Kies Eigenschappen. 5. Klik op het tabblad Extra. 6. Klik op de knop Nu controleren. 7. In het dialoogvenster ‘Schijf controleren …’ vinkt u eventueel de opties voor schijfcontrole aan. Klik vervolgens op het knopje ‘Starten’.

Het is verstandig tijdens de controle de computer een tijdje niet te gebruiken. Laat het programma rustig zijn gang gaan.


50

6.3


Defragmentatie

Naarmate uw harde schijf voller geraakt, zullen de bestanden die u op de harde schijf bewaart niet als één geheel worden opgeslagen maar verspreid worden (gefragmenteerd) over meerdere locaties op de schijf nl. daar waar er nog plaats is. Het duurt dan ook langer om deze bestanden nadien te openen. Vandaar dat het nuttig is om regelmatig (bv. elke maand) de schijf te defragmenteren. Het hulpprogramma Defragmentatie schikt de gegevens op de schijf zodanig dat elk bestand in aaneengesloten blokken wordt opgeslagen en niet over verschillende gebieden op de schijf is verdeeld. Bovendien worden bestanden dicht bij programma's opgeslagen waarmee ze worden geopend zodat het openen een stuk sneller gaat. Door te defragmenteren verbetert u dus de prestaties van de schijf. De tijd die voor het defragmenteren nodig is, is afhankelijk van de grootte van de vaste schijf en van de daarop aanwezige hoeveelheid gegevens. U start de defragmentatie best bv. tijdens een vergadering, onder de middag of 's avonds. Het is mogelijk de defragmentatie tijdelijk te onderbreken of te stoppen. Als u deze gestopt hebt, blijft het gedeelte dat al gedefragmenteerd is gehandhaafd. Om de schijf te defragmenteren hebt u wel administrator rechten nodig. Ga als volgt te werk: 1. Sluit alle geopende programma's, ook de residente (onderaan rechts op de taakbalk: klik hierop met de rechtermuisknop en kies Exit) bv. uw virusprogramma. 2. Kies Start/Alle programma’s/Bureau-accessoires/Systeemwerkset. 3. Klik op Schijfdefragmentatie. 4. In het dialoogvenster ‘Disk Defragmenter’ klikt u op de knop ‘Defragmenteren’.


Diensten Algemeen beheer Dienst Administratieve informatieverwerking (AIV) ICT-Kantoor Willem de Croylaan 52 c bus 5582 BE-3001 Heverlee tel. + 32 16 32 22 45 [email protected] www.kuleuven.be/admin/di/niv2/ai-k00.htm www.kuleuven.be/admin/lp/niv3/bd-i21.htm


Efficiënt werken met Windows XP

Recommend Documents