Effectmeting. Integrale klantondersteuning Stichting Verzorgd

Effectmeting Integrale klantondersteuning Stichting Verzorgd

In opdracht van de gemeente Almelo en Menzis Januari 2013

Inhoud 1.

Inleiding...........................................................................................................................3

2.

Mate van welbevinden .....................................................................................................5

3.

Kosteneffect AWBZ en Wmo .........................................................................................12

4.

Kosteneffect overige zorgkosten ....................................................................................17

5.

Conclusies .....................................................................................................................19

Bijlage 1. Vragenlijst Mate van welbevinden 2. Vragenlijst overige maatschappelijke kosten 3. Kosten en beschrijving per cases

2

1.

Inleiding

1.1 Pilot Integrale klantondersteuning In opdracht van zorgverzekeraar Menzis en de gemeente Almelo heeft het pilotproject Integrale klantondersteuning plaatsgevonden. In deze pilot hebben klantondersteuners van Stichting Verzorgd negen gezinnen in Almelo ondersteund die met (veel) problemen te maken hebben.

De pilot kende drie doelen:

1

Het beschrijven van de manier van werken van klantondersteuners ten behoeve van de overdraagbaarheid.

2

Het onderzoeken van de veronderstelde hoge effectiviteit en hoge mate van welbevinden van de klantondersteuning van Stichting Verzorgd.

3

Het onderzoeken van het kosteneffect op de AWBZ zorg en/of de Wmo voorzieningen.

Daarnaast is gedurende de pilot nog een subdoel toegevoegd:

4

Het onderzoeken van het kosteneffect op de overige zorgkosten.

De pilot is opgestart vanwege aannames dat de manier van klantondersteuning van Stichting Verzorgd het welbevinden van gezinnen versterkt en middelen efficiënter aanwend. Gezinnen zouden dus beter geholpen worden, terwijl er minder zorg geconsumeerd wordt. Hierdoor past de pilot bij de huidige en wellicht toekomstige ontwikkelingen in de Wmo en de AWBZ

1.2 Werkwijze klantondersteuners De klantondersteuning van Stichting Verzorgd wordt uitgevoerd door vier vaste klantondersteuners. Zij ondersteunen voornamelijk gezinnen in de regio Twente, de omgeving van Hardenberg en de omgeving van Nieuwegein. Klantondersteuners hebben een coachende en ondersteunende rol, zijn het aanspreekpunt voor de klant, zijn niet bevooroordeeld en kennen de sociale kaart.

Trajecten integrale klantondersteuning kennen gemiddeld een looptijd van 8 tot 10 maanden. De trajecten starten met één of twee kennismakingsgesprekken met de klant. Daarna komt het traject in de belangrijkste fase, de perspectief-fase. Allereerst probeert de klantondersteuner het toekomstperspectief van de klant te achterhalen door het stellen van vragen. Dit perspectief is leidend voor het vervolg. Actiepunten worden opgesteld en actie wordt ondernomen naar aanleiding van dit perspectief. Gedurende deze fase vindt evaluatie en bijstelling van de actiepunten, acties en het perspectief plaats.

Binnen de trajecten integrale klantondersteuning heeft de klant één vaste klantondersteuner. Deze klantondersteuner blijft het gehele traject betrokken. Daarnaast kan het zijn dat een ZZP-er wordt ingeschakeld om specialistische hulp te bieden. Integrale klantondersteuning richt zich echter niet

3

alleen op zorg of ondersteuning, alle leefdomeinen (zoals bijvoorbeeld relaties, financiën, wonen) worden meegenomen. Daarnaast is er aandacht voor het gehele gezin, en niet alleen voor de persoon die hulp of ondersteuning nodig heeft.

De manier van werken van klantondersteuners van Stichting Verzorgd is uitgebreid beschreven. In een aparte bijlage bij deze rapportage is deze beschrijving te raadplegen.

1.3 Effectmeting Naast het beschrijven van de manier van werken hebben zorgverzekeraar Menzis en de gemeente Almelo aan Arcon gevraagd een effectmeting van deelname aan de pilot integrale klantondersteuning uit te voeren. De effectmeting heeft betrekking op het tweede, derde en vierde doel van de pilot. In deze rapportage doen we verslag van onze bevindingen aangaande de mate van welbevinden van klanten, het kosteneffect op de AWBZ zorg en/of Wmo voorzieningen en het kosteneffect op de overige zorgkosten.

1.4 Leeswijzer In hoofdstuk 2 beschrijven we het effect van integrale klantondersteuning op de mate van welbevinden van de klanten. Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 ingegaan op de kosteneffecten van deze manier van werken op de AWBZ zorg en/of Wmo voorzieningen. Hoofdstuk 4 bevat de uitkomsten van de analyse naar de kosteneffecten op de overige zorgkosten. In hoofdstuk 5 zal tot slot een beschouwing van de resultaten worden gegeven.

4

2.

Mate van welbevinden

In dit hoofdstuk vindt u de resultaten van het onderzoek naar de veronderstelde hoge mate van welbevinden van klanten van Stichting Verzorgd. Eerder opgedane ervaringen met de manier van werken van klantondersteuners van Stichting Verzorgd maken het aannemelijk dat het welbevinden van klanten versterkt wordt. In de pilot integrale klantondersteuning is dit onderzocht door de mate van welbevinden van de gezinnen te onderzoeken.

2.1 Welbevinden Maar wat is eigenlijk welbevinden? Volgens De Volder & De Lee (2009) kan uit vele studies worden opgemaakt dat welbevinden een containerbegrip is, met uiteenlopende betekenissen, en overlapt met begrippen als gezondheid, geluk, welzijn en kwaliteit van leven.

In dit onderzoek hebben we ervoor gekozen om de mate van welbevinden te meten aan de hand van de ‘Mental Health Continuum – Short Form’ (MHC-SF). Dit is een vragenlijst die door de mensen zelf moet worden ingevuld, en de positieve geestelijke gezondheid meet. De vragenlijst omvat drie kerncomponenten van welbevinden die samen de totale positieve geestelijke gezondheid weergeven. De drie componenten zijn: ●

emotioneel welbevinden

●

psychologisch welbevinden

●

sociaal welbevinden

Emotioneel welbevinden heeft betrekking op het ervaren van tevredenheid en geluk. Bij psychologisch welbevinden gaat het om het optimaal persoonlijk functioneren, met begrippen als persoonlijke groei, autonomie en zelfacceptatie. Sociaal welbevinden richt zich tot slot op het optimaal functioneren in de maatschappij, waarbij onder meer gevraagd wordt naar de sociale contributie en integratie van mensen (Lamers, S., Westerhof, G., Bohlmeijer, E. ten Klooster, P. & Keyes, C., 2011).

De vragenlijst bevat 14 items, waarbij zowel de score op de totale schaal (positieve geestelijke gezondheid) als op de drie aspecten van welbevinden kan worden berekend. In bijlage 1 is de vragenlijst te raadplegen.

2.2 Aanpak De mate van welbevinden is gemeten bij negen gezinnen. Daarbij zijn de zes casussen meegenomen die zijn gevolgd voor het beschrijven van de manier van werken van integrale klantondersteuning. Daarnaast zijn nog drie andere casussen in Almelo geselecteerd voor de effectmeting. Bij alle gezinnen is op twee momenten (T0 en T1) de mate van welbevinden gemeten door de vragenlijst MHC-SF voor te leggen. Daarbij is een verschil van zes maanden aangehouden als richtlijn voor T0 en T1.

5

Met behulp van SPSS zijn de gegevens uit de vragenlijsten geanalyseerd. Daarbij zijn de scores op vier uitkomstmaten onderzocht:

1

Positieve geestelijke gezondheidzorg (gemiddelde score items 1 t/m 14)

2

Emotioneel welbevinden (gemiddelde score items 1 t/m 3)

3

Sociaal welbevinden (gemiddelde score items 4 t/m 8)

4

Psychologisch welbevinden (gemiddelde score items 9 t/m 14)

2.3 Individuele resultaten In de onderstaande tabellen zijn de resultaten van de SPSS-analyses naar de ontwikkeling van de mate van welbevinden gedurende de pilot opgenomen. Daarbij is gekeken naar de individuele ontwikkeling van het welbevinden, alsmede de beweging van de geestelijke gezondheidstoestand van alle casussen binnen de pilot integrale klantondersteuning.

Allereerst is per case gekeken naar de scores op de uitkomstmaten van het welbevinden voorafgaand en aan het einde van de pilot. In tabel 1 zijn deze scores opgenomen. De scores zijn berekend op een schaal van 0 tot 5, waarbij een hogere score een hogere mate van welbevinden weergeeft.

Kijkende naar de scores in tabel 1 kan worden opgemerkt dat bij alle klanten, met uitzondering van case 4, het welbevinden is gestegen. Omdat van case 7 geen gegevens op T1 beschikbaar zijn, kan over de ontwikkeling van de mate van welbevinden binnen deze case geen uitspraak worden gedaan.

In veel casussen is de mate van het welbevinden zelfs met 1,00 of meer punt gestegen. Op een schaal van 0 tot 5 betekent dit een grote verbetering. De stijging op het welbevinden kan vooral worden toegewezen aan een duidelijke stijging op de componenten sociaal en emotioneel welbevinden. Zelfs in het geval van case 4 is op deze componenten sprake van een gelijke of hogere score.

6

Tabel 1. Scores welbevinden op T0 en T1

Welbevinden Case 1

Case 2

Case 3

Case 4

Case 5

Case 6

Case 7

Case 8

Case 9

Emotioneel

Sociaal

Psychologisch

T0

2,07

2,00

1,60

1,83

T1

3,93

3,67

3,40

2,83

T0

3,79

4,00

2,60

3,00

T1

4,64

5,00

4,00

3,33

T0

1,00

1,33

0,40

1,33

T1

2,00

2,67

1,20

1,67

T0

2,14

0,33

2,80

1,83

T1

0,64

0,67

0,80

0,50

T0

2,71

2,67

1,80

2,50

T1

3,57

3,67

3,00

2,33

T0

1,79

2,33

1,00

1,50

T1

3,36

3,67

3,20

2,00

T0

2,57

3,33

1,80

1,83

T1

mv

1

mv

mv

mv

T0

3,14

4,33

1,40

2,67

T1

3,29

4,67

1,60

4,00

T0

1,36

2,00

1,20

1,17

T1

3,21

4,00

1,20

3,17

2.4 Welbevinden vergeleken Om een uitspraak te kunnen doen over de totale ontwikkeling van het welbevinden binnen deze pilot zijn de scores van alle deelnemers op T0 en T1 bij elkaar opgeteld. Tabel 2 laat de gemiddelde scores op de totale schaal van welbevinden en de drie subschalen zien. De scores laten op alle aspecten een duidelijke verbetering zien. Het totale welbevinden is met ongeveer 35% gestegen. Daarnaast laten vooral de componenten emotioneel en psychologisch welbevinden een flinke stijging zien. Zo is het gemiddelde psychologisch welbevinden van de deelnemers gestegen van 1,96 op T0 naar 3,52 op T1. Dit betekent een stijging van bijna 80%.

1

mv= missing value: van deze case zijn geen gegevens over de mate van welbevinden op T1 beschikbaar.

7

Daarnaast is aan de hand van een gepaarde t-test onderzocht of de gemiddelde scores op welbevinden voorafgaand en aan het einde van de pilot significant verschillen. Er is dus gekeken of de klanten beter scoren op welbevinden na afloop van pilot integrale klantondersteuning. De hypothese dat klanten hoger scoren op welbevinden na het volgen van een traject integrale klantondersteuning (moment T1) dan voor dit traject (moment T0) is getoetst voor de totale mate van welbevinden en de drie componenten van welbevinden. Het gaat om de volgende hypothesen: H1: Het volgen van een traject integrale klantondersteuning leidt tot een hogere mate van welbevinden. H2: Het volgen van een traject integrale klantondersteuning leidt tot een hoger emotioneel welbevinden. H3: Het volgen van een traject integrale klantondersteuning leidt tot een hoger sociaal welbevinden. H4: Het volgen van een traject integrale klantondersteuning leidt tot een hoger psychologisch welbevinden.

In tabel 3 zijn de resultaten van de t-toets te raadplegen. Uit de tabel wordt duidelijk dat op drie van de vier onderzochte elementen de eenzijdige p-waarde kleiner is dan 0,05. Dit bekent dat het totale welbevinden, het emotionele welbevinden en het psychologisch welbevinden van de deelnemers aan de pilot significant is gestegen. De resultaten wijzen dus op een significant hogere mate van welbevinden van klanten na het volgen van integrale klantondersteuning van Stichting Verzorgd.

Gezien de kleine steekproef (n=9) binnen dit onderzoek zijn de significante verschillen in de mate van welbevinden opmerkelijk. Grote verschillen worden bij een kleine steekproef vaak niet als significant aangemerkt. Dit betekent dat de verschillen in welbevinden voorafgaand en na afloop van de pilot dusdanig groot zijn dat zij als significant worden aangemerkt. Voor een betrouwbaarder resultaat zou in een eventueel vervolgonderzoek voor een grotere steekproef moeten worden gekozen.

8

Tabel 2. Gemiddelde scores welbevinden

Gemiddelde

N

Stand. Dev.

Stand. Error

Welbevinden T0

2,28

9

0.290

0.871

T1

3,08

8

0.436

1.233

T0

2,48

9

0.423

1.270

T1

3,50

8

0.475

1.345

T0

1,62

9

0.250

0.751

T1

2,28

8

0.429

1.214

T0

1,96

9

0.209

0.628

T1

3,52

8

0.520

1.470

Emotioneel

Sociaal

Psychologisch

Tabel 3. Gepaarde t-toets

Gemiddelde

t

df

Sign. (2-zijdig)

Sign. (1-zijdig)

Welbevinden T0

2,28

T1

3,08

T0

2,48

T1

3,50

T0

1,62

T1

2,28

-2,120

7

0,072

0,036

-5,400

7

0,001

0,0005

-1,454

7

0,189

0,095

-3,155

7

0,016

0,008

Emotioneel

Sociaal

Psychologisch T0

1,96

T1

3,52

9

2.5 Categorische scoring Naast de berekening van scores op de verschillende schalen van welbevinden is het ook mogelijk om mensen categorisch te scoren naar mate van welbevinden. Daarbij kunnen drie mental healh categorieën onderscheiden worden; flourishing, moderate en languishing. Een persoon met hoge scores op zowel emotioneel, sociaal als psychologisch welbevinden wordt gezien als flourishing (floreren). Mensen met een languishing (wegkwijnen) score ervaren emotioneel, psychologisch en sociaal een staat van leegte. Gemiddeld geestelijk gezonde mensen hebben een moderate (gematigde) staat bereikt (Lamers, S., Westerhof, G., Bohlmeijer, E. ten Klooster, P. & Keyes, C., 2011).

Aan de hand van een berekening is gekeken welke staat de klanten aan het begin van de pilot hadden en of deze geestelijke gezondheidsstaat is veranderd gedurende de pilot. In tabel 4 valt de geestelijke gezondheidsstaat van de casussen op T0 en T1 af te lezen. Daarbij valt op dat de meeste klanten een gematigde staat kenden voor de start van de klantondersteuning door Stichting Verzorgd. Kijkende naar de verschillen voorafgaand en na afloop van de pilot kan bij vier casussen een stijging in de geestelijke gezondheidsstaat worden waargenomen. Daarbij is in één geval zelfs sprake van een omslag van een wegkwijnende naar een florerende staat. Alleen bij case 4 is sprake van een daling, waarbij een staat van leegte op emotioneel, psychologisch en sociaal gebied is ontstaan.

Tabel 4. Scores categorische scoring

Categorische scoring T0

Categorische scoring T1

Case 1

Moderate

Flourishing

Case 2

Flourishing

Flourishing

Case 3

Languishing

Moderate

Case 4

Moderate

Languishing

Case 5

Moderate

Flourishing

Case 6

Moderate

Moderate

Case 7

Moderate

-

Case 8

Moderate

Moderate

Case 9

Languishing

Flourishing

10

2.6 Conclusie Voorafgaand aan de pilot is verondersteld dat integrale klantondersteuning van Stichting Verzorgd bijdraagt aan een hogere mate van welbevinden van klanten. Binnen de pilot is het effect op de mate van welbevinden onderzocht. In het onderzoek is gekeken naar de totale mate van welbevinden, alsmede de deelaspecten sociaal, emotioneel en psychologisch welbevinden. Ook zijn de klanten categorisch gescoord op welbevinden. In zeven casussen is een stijging van het welbevinden waargenomen, gemiddeld met 35%. Ook is bij vier klanten een categorische toename van de mate van welbevinden gevonden. De belangrijkste bevindingen zijn echter gebaseerd op de gepaarde ttest. Uit deze toets is namelijk gebleken dat het totale welbevinden, het emotionele welbevinden en het psychologisch welbevinden van de deelnemers aan de pilot significant is gestegen. Hierdoor kan worden geconcludeerd dat integrale klantondersteuning een positief effect heeft op de mate van welbevinden van klanten.

11

3.

Kosteneffect AWBZ en Wmo

Naast een effect op het welbevinden zou integrale klantondersteuning van Stichting Verzorgd ook een effect op de kosten van de AWBZ en de Wmo met zich mee kunnen meebrengen. In dit hoofdstuk vindt u een vergelijking van de kosten op beide terreinen. Aan de hand van deze kostenoverzichten worden uitspraken gedaan over de kosteneffecten van integrale klantondersteuning op de AWBZ en Wmo.

3.1 Aanpak De effecten van integrale klantondersteuning op de kosten van de AWBZ-zorg en Wmo-voorzieningen zijn berekend voor de negen gezinnen uit de pilot. Daarbij is voor beide terreinen een andere methode gebruikt om de kosteneffecten vast te stellen.

Op het gebied van de AWBZ is gekeken naar het verschil in kosten tussen de feitelijke ondersteuning die geleverd is en de virtuele ondersteuning (care as usual) die zij normaal gesproken zouden ontvangen. De gegevens voor de virtuele ondersteuning zijn berekend aan de hand van de situatie van de gezinnen voor aanvang van de integrale klantondersteuning. Zorgverzekeraar Menzis heeft daarbij gekeken welke indicaties op basis van een reguliere CIZ-indicatie zouden zijn afgegeven voor AWBZ-zorg.

De kosteneffecten op de Wmo zijn berekend door te kijken naar het verschil in Wmo-uitgaven voorafgaand en gedurende (01-04-2012 tot 01-12-2012) de pilot integrale klantondersteuning. De gemeente Almelo heeft de gegevens aangeleverd met betrekking tot de Wmo-voorzieningen.

In de volgende paragrafen wordt een overzicht gegeven van de werkelijke en virtuele kosten en de kosteneffecten op de Wmo. Daarnaast is in de bijlagen een omvangrijker overzicht per case te raadplegen.

3.2 Resultaten AWBZ-zorg In deze paragraaf wordt een vergelijking gemaakt tussen de werkelijke AWBZ-kosten en de kosten die zouden zijn gemaakt als de gezinnen care as usual hadden ontvangen. Deze kosten zijn vergeleken aan de hand van informatie die door zorgverzekeraar Menzis is aangeleverd. In tabel 5 zijn de gegevens per case gerangschikt. Deze kosten zijn ook in de bijlagen terug te vinden.

Uit de tabel kunnen de werkelijke AWBZ-kosten, de AWBZ-kosten van de care as usual en het verschil tussen deze twee kostenposten worden afgelezen. Daarbij valt op dat bij vier casussen geen AWBZ-kosten zijn gemaakt, terwijl deze zonder deze vorm van inzet wel zouden zijn gemaakt. Daarbij lopen de kosten die nu niet gemaakt zijn, doordat integrale klantondersteuning is ingezet, uiteen van € 12.000,- tot € 50.000,-. Bij de overige vijf casussen zijn er wel werkelijke AWBZ-kosten. Het gaat

12

hierbij vaak om begeleiding en verzorging die wordt geboden aan personen met een handicap of beperking. Deze kosten zijn beoordeeld als doelmatig, omdat zij echt nodig zijn. Bij case 7 en 9 zouden de AWBZ-kosten normaal gesproken hoger liggen.

Kijkende naar het totaal kan worden gesteld dat integrale klantondersteuning een positief effect heeft op de AWZ-kosten. In zes van de negen casussen liggen kosten van de care as usual beduidend hoger dan de werkelijke kosten, ongeveer € 142.000,-. Hierdoor lijkt de aanname dat integrale klantondersteuning leidt tot minder AWBZ-kosten gerechtvaardigd. Echter moet wel een kanttekening worden gemaakt. De kosten van de care as usual zijn gebaseerd op aannames van Menzis. Aan de hand van casebeschrijvingen hebben zij gekeken naar de gebruikelijke AWBZ-kosten. Doordat het gaat om aannames kan het kosteneffect op de AWBZ niet hard worden gemaakt. Gezien de bevindingen wordt aangeraden om in een eventueel vervolgonderzoek nauwkeurig te kijken naar de kosteneffecten op de AWBZ.

3.3 Inzet Verzorgd Om een uitspraak te kunnen doen over het totale kosteneffect op de AWBZ moet ook worden gekeken naar de inzet van Stichting Verzorgd. Aan de klantondersteuners is gevraagd om hun uren binnen de pilot integrale klantondersteuning in kaart te brengen. In de casebeschrijvingen zijn deze ramingen terug te vinden. Alles bij elkaar optellend gaat het binnen de pilot om bijna 278 uren (alle 9 cases). Deze uren zijn tegen een bedrag van € 16.041,22 weggezet. De kosten van integrale klantondersteuning binnen de pilot bedroegen naar schatting € 16.041,22. De besparing op de AWBZ is geraamd op € 142.000,-. Door de kosten van integrale klantondersteuning hiervan af te trekken ontstaat een beter beeld van de besparing op de AWBZ-kosten. Het kosteneffect op de AWBZ na aftrek van de kosten aan begeleiding bedragen dus bijna € 126.000,-.

13

Tabel 5. Vergelijking AWBZ-kosten (€ per jaar)

Case 1

Werkelijke care

Care as usual

Verschil

Geen indicatie

Begeleiding klasse 2

- € 12.000,-

€ 12.0000,Case 2

Geen indicatie

Begeleiding vader en zoon

- € 50.000,-

€ 50.000,Case 3

Geen indicatie

Begeleiding ZorgPlus

- € 15.000,-

€ 15.000,Case 4

Case 5

€0

ZZP7

ZZP7

€ 76.000,-

€ 76.000,-

Geen indicatie

Begeleiding intensief

- € 45.000,-

€ 45.000,Case 6

Case 7

Persoonlijke verzorging klasse 7

Persoonlijke verzorging klasse 7

Verblijf tijdelijk klasse 1

Verblijf tijdelijk klasse 1

Begeleiding klasse 2 (ind)

Begeleiding klasse 2 (ind)

Begeleiding klasse 1 (groep)

Begeleiding klasse 1 (groep)

€ 43.419,-

€ 43.419,-



€0

- € 15.000,-

Begeleiding (case manager)

Case 8

Case 9

€ 53.905

€ 68.905,-

Begeleiding

Begeleiding

Persoonlijke verzorging

Persoonlijke verzorging

€ 50.000,-

€ 50.000,-

Begeleiding (vrouw)

Begeleiding (vrouw)

Persoonlijke verzorging (vrouw)

Begeleiding (vriend)

€0

- € 5.000,-

Persoonlijke verzorging (vrouw) € 23.000,-

€ 28.000 Totaal verschil

- € 142.000,-

14

3.4 Resultaten Wmo-voorzieningen Met betrekking tot de Wmo-kosten is gekeken naar het verschil aan Wmo-uitgaven voor de pilot en gedurende de pilot (van 01-04-2012 tot 01-12-2012). In tabel 6 staat per case aangegeven of en welke kosten op het gebied van Wmo zijn gemaakt voorafgaand en gedurende de pilot.

Uit de tabel kan worden opgemerkt dat voor vier klanten uit de pilot geldt dat zij zowel voorafgaand als ten tijde van de integrale klantondersteuning geen gebruik hebben gemaakt van Wmo-voorzieningen. Daarnaast geldt voor één gezin dat er geen veranderingen hebben plaatsgevonden. De elektrische fiets die zij voorafgaand aan de pilot toegewezen hadden gekregen is gedurende de pilot herverstrekt. Dit betekent dat in vijf van de negen casussen geen veranderingen met betrekking tot de Wmo zijn opgetreden. Bij de overige vier casussen zijn er wel veranderingen waargenomen. In twee gevallen is er sprake van een situatie waarbij voorafgaand geen Wmo-voorzieningen aanwezig waren en gedurende de pilot gebruik is gemaakt van de Wmo (bruikleen rolstoel en sociale urgentie). In de overige twee casussen heeft juist voorafgaand aan de pilot ondersteuning vanuit de Wmo plaatsgevonden.

Gezien de geringe verschillen in Wmo-kosten van alle deelnemers aan de pilot integrale klantondersteuning kan geen kosteneffect met betrekking tot de Wmo worden opgemerkt. Wellicht dat de relatief korte vergelijkingsperiode van zes maanden hieraan heeft bijgedragen en op langere termijn wel een kosteneffect kan worden opgemerkt. In een vervolgonderzoek zou hier aandacht aan kunnen worden besteed.

Tabel 6. Wmo-kosten

Voorafgaand aan pilot

Gedurende de pilot

Case 1

Hulp bij het huishouden (t/m maart 2012)

Geen Wmo-voorziening

Case 2

Woningaanpassing € 535,50 (maart 2012)


Case 3


Urgentieaanvraag € 56,65 (december 2012)

Case 4


Rolstoel in bruikleen verstrekt

Case 5

Geen Wmo-voorzieining


Case 6

Elektrische fiets € 2163,78 (januari 2012)

Bruikleen elektrische fiets herverstrekt

Case 7



Case 8



Case 9



15

3.5 Conclusie In dit hoofdstuk is gekeken naar de effecten van integrale klantondersteuning op de AWBZ en Wmo. Aan de hand van de bevindingen uit de pilot kan worden geconcludeerd dat integrale klantondersteuning een positief effect heeft op de AWBZ-kosten, maar nauwelijks effect heeft op de Wmo. De casussen uit de pilot laten geen grote veranderingen in de Wmo-kosten zien, waardoor geen effect op de Wmo kan worden vastgesteld. Dit in tegenstelling tot de AWBZ-kosten, waar een duidelijk positief effect is waargenomen. Maar liefst vijf van de negen casussen laten een besparing op de AWBZ zien van integrale klantondersteuning ten opzichte van de care as usual. Na aftrek van de kosten aan integrale klantondersteuning door Stichting Verzorgd laat de pilot een besparing van bijna € 126.000,- aan AWBZ-kosten zien.

Er moet echter wel worden opgemerkt dat de kosten van de care as usual (AWBZ) zijn geschat aan de hand van casebeschrijvingen. Gezien de bevindingen zou in een eventueel vervolgonderzoek nauwkeuriger moeten worden gekeken naar de kosteneffecten op de AWBZ (en Wmo).

16

4. Kosteneffect overige zorgkosten Naast de kosten binnen de AWBZ en de Wmo zou integrale klantondersteuning ook een effect kunnen hebben op de overige zorgkosten. Gezinnen/klanten die ondersteund worden door klantondersteuners van Stichting Verzorgd hebben vaak vele hulpverleners over de vloer gehad. In dit hoofdstuk wordt gekeken of er gedurende de pilot een kosteneffect is waargenomen op de overige zorgkosten.

4.1 Overige zorgkosten Onder de overige zorgkosten worden onder meer de kosten voor het bezoeken van een huisarts, fysiotherapeut en medisch specialist verstaan. Daarnaast is er ook gekeken naar het medicijngebruik van de klanten binnen de pilot. Aan de hand van inschattingen van de klant en klantondersteuner is gekeken of er sprake is van een verandering op deze gebieden. Daarbij is gebruik gemaakt van een opgestelde vragenlijst over het zorggebruik. Deze vragenlijst is in bijlage 2 opgenomen. De gegevens van de zes casussen die zijn gevolgd voor het beschrijven van de manier van werken zijn meegenomen. In tabel 7 is het zorggebruik op T0 en T1 opgenomen. Uit de tabel valt af te lezen dat het zorggebruik wel iets is afgenomen. De klanten in case 1 en case 3 hebben geen gebruik meer gemaakt van zorg, dat wil zeggen in de vier weken voorafgaand aan de meting. Voor case 2, 4 en 5 geldt dat het zorggebruik vermindert is.

4.2 Signalen overige maatschappelijke kosten In de pilot is niet expliciet gekeken naar het effect van integrale klantondersteuning op de overige maatschappelijke kosten, zoals politie, justitie en schuldhulpverlening. Wel zijn er signalen dat het beroep op maatschappelijke partners nadat gestart is met integrale klantondersteuners. De TC Tubantia heeft hier op 3 november 2010 ook uitgebreid aandacht aan besteed. Ook binnen de pilot zijn er aanwijzingen dat er minder vaak een beroep wordt gedaan op andere partijen. In de casebeschrijvingen in bijlage 3 zijn de partijen opgesomd die op enig moment betrokken zijn geweest bij het gezin. Uitgaande van de inschattingen van de klantondersteuners is het aantal betrokkenen bij het gezin afgenomen.

4.3 Conclusie Ten aanzien van de overige zorgkosten en de overige maatschappelijke kosten kunnen geen harde conclusies worden getrokken. Het onderzoek heeft zich niet expliciet gericht op deze kostenposten. Wel wordt ingeschat dat integrale klantondersteuning leidt tot een vermindering van de zorgkosten en overige maatschappelijke kosten. Dit is echter “gemeten” aan de hand van signalen en inschattingen. In een eventueel vervolgonderzoek zou meer aandacht moeten worden geschonken aan deze kostenposten.

17

Tabel 7. Zorggebruik T0 en T1

Voorafgaand aan pilot

Na afloop van de pilot

Case 1

2x medisch specialist alg. ziekenhuis

-

Case 2

1x huisarts korter dan 10 minuten

1x huisarts langer dan 10 minuten

bezoek ergotherapeut

mantelzorg

mantelzorg

Case 3

3x bezoek huisarts korter dan 10 minuten

-

Case 4

2x medisch specialist alg. ziekenhuis

fysiotherapeut

fysiotherapeut

mantelzorg

mantelzorg

Case 5

1x huisarts korter dan 10 minuten

2x tandarts

1x bedrijfsarts of ARBO arts 2x maatschappelijk werk 1x psycholoog 4x medisch specialist alg. ziekenhuis

Case 6

2x alternatief genezer

2x alternatief genezer

mantelzorg

mantelzorg

18

5.

Conclusies

De geluksmethodiek die Stichting Verzorgd toepast tijdens trajecten integrale klantondersteuning lijkt ervoor te zorgen dat het welbevinden van klanten wordt versterkt en er minder zorgkosten ontstaan. Tijdens de pilotstudie integrale klantondersteuning zijn deze aannames getoetst. De resultaten schetsen een positief beeld van integrale klantondersteuning.

Stijging mate van welbevinden Het welbevinden van de deelnemers aan de pilot is gemeten op twee momenten, voorafgaand en na afloop van de pilot. Het onderzoek wijst op een significante verbetering van het welbevinden. Er is een gemiddelde stijging van 35% op het welbevinden waargenomen. Deze verbetering kan met name worden verklaard door een stijging van de geestelijke gezondheid op de componenten emotioneel en psychologisch. Het psychologisch welbevinden van de deelnemers is gemiddeld zelfs met bijna 80% gestegen.

Minder AWBZ-kosten Integrale klantondersteuning heeft niet alleen effect op het welbevinden van gezinnen. Ook op financieel gebied zijn positieve effecten waargenomen. Door het volgen van trajecten integrale klantondersteuning worden minder AWBZ-kosten uitgegeven dan in vergelijking met reguliere trajecten. De kosten voor de AWBZ zijn binnen de pilot op € 142.000,- lager geschat dan bij het volgen van reguliere trajecten. Deze “besparing” is waargenomen op vijf van de negen casussen. Na aftrek van de uren van integrale klantondersteuning van Stichting Verzorgd blijft een positief effect op de AWBZ van bijna € 126.000,- over. In tegenstelling tot de AWBZ zijn geen opmerkelijke verschillen op het gebied van de Wmo waargenomen.

Toekomst Deze bevinding heeft zeer waarschijnlijk gevolgen voor het organiseren van ondersteuning aan mensen met problemen. Gezien de significante stijging van het welbevinden en de minder hoge zorgkosten ligt het voor de hand dat de werkwijze breder wordt toegepast. Daarnaast moet gezien de veranderingen in de AWBZ ook worden gekeken naar de financiering van trajecten integrale klantondersteuning. De vermindering van de AWBZ-kosten lijken in de effectmeting voornamelijk plaats te vinden op de functie begeleiding. Omdat deze functie wordt overgeheveld naar gemeenten, ligt het voor de hand dat de Wmo een belangrijk aandeel vormt bij de financiering van trajecten integrale klantondersteuning. Nader onderzoek dient echter meer duidelijkheid te verschaffen omtrent kosteneffecten en financiering.

19

Literatuur De Volder, I. & De Lee, L. (2009). Bevraging van het welbevinden bij leerlingen in het basisonderwijs. Antwerpen: Universiteit Antwerpen.

Lamers, S.M.A, Westerhof, G.J., Bohlmeijer, E.T., ten Klooster, P.M. & Keyes, C.L.M. (2011). Evaluating the psychometric properties of the Mental Health Continuum-Short Form (MHC-SF). Journal of Clinical Psychology, 67(1), 99-110.

20

Bijlagen

21

Bijlage 1

Vragenlijst Mate van Welbevinden

De volgende vragen beschrijven gevoelens die mensen kunnen hebben. Lees iedere uitspraak zorgvuldig door en omcirkel het cijfer dat het best weergeeft HOE VAAK u DAT GEVOEL HAD GEDURENDE DE AFGELOPEN MAAND. In de afgelopen maand, hoe vaak had u het gevoel…

Nooit

Eén of twee keer

+/1 keer per week

2 of 3 keer per week

Bijna elke dag

Elke dag

…dat u gelukkig was?

0

1

2

3

4

5

…dat u geïnteresseerd was in het leven?

0

1

2

3

4

5

...dat u tevreden was?

0

1

2

3

4

5

...dat u iets belangrijks hebt bijgedragen aan de samenleving?

0

1

2

3

4

5

...dat u deel uitmaakte van een gemeenschap (zoals een sociale groep, uw buurt, uw stad)?

0

1

2

3

4

5

...dat onze samenleving beter wordt voor mensen?

0

1

2

3

4

5

...dat mensen in principe goed zijn?

0

1

2

3

4

5

...dat u begrijpt hoe onze maatschappij werkt?

0

1

2

3

4

5

…dat u de meeste aspecten van uw persoonlijkheid graag mocht?

0

1

2

3

4

5

…dat u goed kon omgaan met uw alledaagse verantwoordelijkheden?

0

1

2

3

4

5

...dat u warme en vertrouwde relaties met anderen had?

0

1

2

3

4

5

...dat u werd uitgedaagd om te groeien of een beter mens te worden?

0

1

2

3

4

5

…dat u zelfverzekerd uw eigen ideeën en meningen gedacht en geuit hebt?

0

1

2

3

4

5

…dat uw leven een richting of zin heeft?

0

1

2

3

4

5

22

Bijlage 2

Vragenlijst overige maatschappelijke kosten

Achtergrondgegevens Naam:

………………………………………………………………………………

Adres:

………………………………………………………………………………

Postcode:

………………………………………………………………………………

Woonplaats:

………………………………………………………………………………

Geboortedatum:

………………………………………………………………………………

BSN:

………………………………………………………………………………

Zorggebruik De volgende vragen gaan over uw zorggebruik. Wij zijn geïnteresseerd in het aantal keren dat u in de afgelopen 4 weken gebruik heeft gemaakt van de voorzieningen in de gezondheidszorg.

Heeft u in de afgelopen 4 weken contact gehad met:

Nee

Zo ja, Hoeveel keer?

Bezoek aan de huisarts van 10 minuten of korter

…… keer

Bezoek aan de huisarts langer dan 10 minuten

…… keer

Bezoek door de huisarts thuis

…… keer

Bedrijfsarts of ARBO arts

…… keer

Maatschappelijk werker

…… keer

Fysiotherapeut

…… keer

Psychiater, psycholoog of psychotherapeut met eigen praktijk

…… keer

Psychiater, psycholoog of psychotherapeut in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg (bijv. Riagg of GGZ-instelling)

…… keer

Psychiater, psycholoog of psychotherapeut op een instelling voor verslavingszorg

…… keer

Psychiater, psycholoog of psychotherapeut op een polikliniek van een psychiatrisch ziekenhuis

…… keer

Medisch specialist op een polikliniek van een algemeen ziekenhuis

…… keer

Medisch specialist op een polikliniek van een academisch ziekenhuis

…… keer

Iets anders, nl:………………………………………………………

…… keer

23

Overige hulp De volgende vragen gaan over gebruik van overige voorzieningen en de hulp die u ontvangen heeft van bijzondere genezers, familie en vrienden in de afgelopen vier weken (let op; voordat St. Verzorgd over de vloer kwam).

Heeft u in de afgelopen 4 weken contact gehad met:

Nee

Zo ja, Hoeveel uren?

Thuiszorg

…… uren

Alfahulp

…… uren

Alternatieve geneeswijze/ bijzondere genezer (bijv. homeopaat, acupuncturist)

…… keer

Zelfhulpgroep (bijv. praatgroep van patiëntenvereniging)

…… keer

Hulp van familie of vrienden

…… uren

Hulp van anderen, nl:……………………………………………………………

…… uren

Geneesmiddelengebruik Heeft u in de afgelopen 2 weken (let op; voordat St. Verzorgd over de vloer kwam) medicijnen gebruikt?

Nee

Medicatie tegen somberheid/ angst/ spanning (bijv. antidepressiva)

Zo ja, hoe lang neemt u de medicijnen al?

.……………………………………

Antipsychotica …………………………………… Slaapmedicatie voor een goede nachtrust

……………………………………

24

Inschatting klantondersteuner Om een beeld te kunnen schetsen van de overige partijen die betrokken zijn geweest bij dit gezin, willen ik graag weten welke partijen hulp hebben geboden. Kruis aan welke partijen bij dit gezin, op enig moment, betrokken waren:

☐

Maatschappelijk werk

☐

Bedrijfs maatschappelijk werk

☐

Welzijnswerk

☐

Mantelzorg (buiten het gezin)

☐

Fysiotherapeut

☐

Logopedie

☐

Orthopedagoog

☐

Thuiszorg

☐

Woningbouwstichting

☐

Reclassering

☐

Schuldhulpverlening

☐

Politie

☐

Justitie

☐

Tactus

☐

Gemeentelijke sociale dienst

☐

Bureau Halt

☐

Regionaal taxivervoer

☐

Academisch ziekenhuis

☐

Algemeen ziekenhuis

☐

PAAZ (psychiatrische afdeling algemeen ziekenhuis)

☐

Jeugdzorg

☐

UWV

☐

School

☐

Anders, nl:………………………………………………………………………..

25

Bijlage 3

Kosten en beschrijving per cases

Case 1 Achtergrond Vrouw van 28 jaar, met twee kinderen van 5 en 8 jaar. Mevrouw heeft fysieke problemen, waardoor ze gedeeltelijk is afgekeurd. Tijdens de pilot had mevrouw geen werk. Naast de fysieke problemen heeft ze ook psychologische en financiële problemen (schuldsanering en ontvangt geen alimentatie). Haar oudste kind lijkt ook psychologische problemen te hebben en is getest door een psycholoog.

AWBZ Gedurende de pilot is geen AWBZ-indicatie afgegeven. Gezien de problemen van de vrouw zou zij in aanmerking komen voor AWBZ-begeleiding klasse 2. Dit geldt ook voor het oudste kind, welke zeer waarschijnlijk gediagnosticeerd gaat worden en hierdoor extramurale begeleiding zal ontvangen. De AWBZ-kosten van de care as usual zijn daarom beraamd op € 12.000,- per jaar voor de familie.

Wmo Op het gebied van Wmo is bekend dat mevrouw tot en met 4 maart 2012 een indicatie voor Hulp bij het Huishouden had. Deze is echter gedurende de pilot niet opnieuw aangevraagd. Hierdoor is er sprake van een afname van de Wmo-kosten.

Overige kosten zorg en welzijn Menzis heeft aan de hand van de casebeschrijvingen en het zorggebruik ook een inschatting gemaakt van de overige kosten voor zorg en welzijn. En daarbij een verwachting uitgesproken over de kosten. Voor deze case is de volgende berekening gemaakt:

Geschatte kosten zorg en begeleiding case 1 per jaar: Kostenpost

Kosten per jaar


€ 6.000,-

Extramurale begeleiding klasse 2 (kind)

€ 6.000,-


€ 5.000,-

Huisartsenbezoek (ca. 6x per jaar)

€

Psycholoog/psychiatrie/psychofarmacie

€ 5.000,Totaal

450,-

€ 37.450,-

26

Volgens Menzis zou integrale klantondersteuning kunnen leiden tot een vermindering van de zorgkosten met ongeveer de helft. We praten dan over een bedrag van ongeveer € 18.000,-. Daarbij zouden ook kosten van een uitkering, schuldhulpverlening, arbeidsintegratie en kosten voor extra ondersteuning in het onderwijs bespaart kunnen worden.

Inzet Stichting Verzorgd Uren begeleiding

17 uur * € 76,82

€ 1305,94 2

€ 1305,94

Betrokken partijen De volgende partijen zijn op enig moment betrokken geweest bij deze case:

2

●


●

Fysiotherapeut

●

Logopedie

●

Thuiszorg

●

Schuldhulpverlening

●

Politie

●


●

Algemeen ziekenhuis

●

Jeugdzorg

●

UWV

●

School

Uren zijn inclusief reistijd en reiskosten.

27

Case 2 Achtergrond Man van 45 jaar heeft een progressief-neurologische aandoening die niet gediagnosticeerd kan worden. Door zijn ziekte is hij arbeidsongeschikt en zijn er problemen met de woning. In de toekomst zal hij in een rolstoel belanden. Hij en zijn vrouw hebben drie kinderen van 7, 10 en 13 jaar. De 10jarige zoon is autistisch en gaat naar speciaal onderwijs. Een van de andere kinderen volgt ook speciaal onderwijs. Mevrouw heeft last van chronische ontstekingen aan haar tandvlees.

AWBZ Gedurende de pilot is geen AWBZ-indicatie afgegeven. Gezien de problemen van de man en de autistische zoon zullen beiden in aanmerking komen voor AWBZ-zorg. De AWBZ-kosten zijn geschat op € 50.000,- per jaar.

Wmo Op het gebied van Wmo is bekend dat het gezin in maart 2012, dus voorafgaand aan de pilot, een woningaanpassing heeft gedaan van € 535,50. Gedurende de pilot zijn echter geen Wmo-kosten gemaakt. Hierdoor is er sprake van een afname van de Wmo-kosten.



Kosten per jaar

AWBZ-zorg

€ 50.000,-

Tweedelijn zorg

€ 10.000,-

ZVW-zorg (o.a. bezoek huisarts)

€ 1.500,Totaal

€ 61.500,-

Volgens Menzis zijn enkele kosten onvermijdelijk, zoals de uitkering van de man en de kosten voor speciaal onderwijs. Wellicht kan mevrouw in de toekomst van somatische klachten afkomen, waardoor de zorgkosten zouden kunnen afnemen.

Inzet Stichting Verzorgd Uren vraagarticulatie

7,5 uur * € 76,82

€ 576,15

Uren begeleiding

50,4 uur * € 44,17

€ 2230,59

28

Uren Reistijd

14 uur * € 21,55

€ 301,77 € 3108,44

Betrokken partijen Mantelzorgers en een ergotherapeut zijn op enig moment betrokken geweest bij deze case.

29

Case 3 Achtergrond Vrouw van 38 jaar, met drie kinderen van 18 en 14 jaar (tweeling). Mevrouw werkt niet en zit in de schuldsanering. Eén van de meisjes heeft bij de geboorte een hersenbeschadiging opgelopen en volgt speciaal onderwijs. De oudste zoon is een forse drugsgebruiker, heeft een strafblad en is bekend bij de reclassering. Hij woont in een begeleidingscentrum.

AWBZ Gedurende de pilot is geen AWBZ-indicatie afgegeven. Mevrouw heeft in 2008 vier maanden gebruik gemaakt van Inviduele begeleiding (klasse 1). Gezien de problemen rond het opvoeden van haar kinderen zou mevrouw waarschijnlijk gediagnosticeerd worden voor begeleiding zorgplus. De AWBZ-kosten van de care as usual zijn daarom geschat op € 15.000,- per jaar.

Wmo Op het gebied van Wmo is bekend dat mevrouw voorafgaand aan de pilot geen Wmo-voorzieningen heeft aangevraagd. Gedurende de pilot is echter een urgentieverklaring ingediend voor een andere woning. Hierdoor zijn de Wmo-kosten licht gestegen.



Kosten per jaar

Begeleiding zorgplus

€ 15.000,-

Opname zoon

€ 60.000,-

Tweedelijn

€ 5.000,-

Huisartsenbezoek

€ Totaal

375,-

€ 80.375,-

Met name op het gebied van begeleiding en de tweedelijn zorgkosten zou een besparing kunnen plaatsvinden.

30


10 uur * € 76,82

€ 768,20 € 768,203


3

●


●

Thuiszorg

●

Woningbouwstichting

●

Reclassering

●

Schuldhulpverlening

●

Politie

●

Justitie

●

Tactus

●


●

Bureau Halt

●

Jeugdzorg

●

School

Uren zijn inclusief reistijd en reiskosten

31

Case 4 Achtergrond Man van 34 jaar, tevens vader van drie kinderen. Hij is zeer ernstig gehandicapt en geheel zorgafhankelijk door een ernstig verworven hersenbeschadiging. Deze hersenbeschadiging is opgelopen na het slikken van cocaïnebolletjes, die vervolgens zijn opengesprongen in zijn maag. Hij kan niet praten en woont weer bij zijn ouders, die samen met de thuiszorg de verpleging en verzorging op zich hebben genomen.

AWBZ Meneer ontvangt zorg op niveau van ZZP 7, welke € 76.000,- aan kosten met zich meebrengt. Deze AWBZ-kosten zijn vanwege de handicap noodzakelijk en worden daarom ook als care as usual gezien. De AWBZ-kosten zijn daarom € 76.000,- per jaar.

Wmo Op het gebied van Wmo is aan meneer een rolstoel in bruikleen verstrekt gedurende de pilot. Hierdoor is er sprake van een toename van Wmo-voorzieningen.



Kosten per jaar

AWBZ-kosten

€ 76.000,-

ZVW-kosten

€ 10.000,Totaal

€ 86.000,-

In deze case kan een vermindering van de zorgkosten ontstaan door het anders organiseren van de zorg, waardoor wellicht minder professionals en meer vrijwilligers ingeschakeld worden. De klantondersteuner van Verzorgd was betrokken bij het organiseren van het extramurale arrangement aan zorg.

32


24 uur * € 76,82

€ 1843,68 € 1843,684


4

●

Mantelzorg

●

Fysiotherapeut

●

Politie

●

Justitie

●


●

Algemeen ziekenhuis


33

Case 5 Achtergrond Vrouw van 37 jaar, met vier kinderen. Twee van de kinderen kampen met ADHD en PPD-NOS. Mevrouw leeft van een uitkering en heeft schulden. Ze heeft een drugsverleden en behoorlijk strafblad. Er zijn problemen op school, zorgproblemen en Jeugdzorg en Justitie is betrokken bij het gezin. Uithuisplaatsing van één of meerdere kinderen door Jeugdzorg is reeël.

AWBZ Gedurende de pilot is geen AWBZ-indicatie afgegeven. Tussen juli 2009 en juli 2010 heeft mevrouw wel Individuele Begeleiding (klasse 3) ontvangen. Gezien de problemen rond het gezin zou mevrouw in aanmerking komen voor intensieve thuisondersteuning, om uithuisplaatsing te voorkomen. De kosten worden daarbij geschat op € 45.000,-.

Wmo Op het gebied van Wmo is bekend dat mevrouw geen indicatie heeft. Er zijn gedurende de pilot dus geen Wmo-kosten gemaakt.

Overige kosten zorg en welzijn Menzis heeft aan de hand van de casebeschrijvingen en het zorggebruik ook een inschatting gemaakt van de overige kosten voor zorg en welzijn. En daarbij een verwachting uitgesproken over de kosten.

Volgens Menzis zijn er nu al wel kosten, maar niet zozeer in de AWBZ of in de zorg (ZVW). Als het echter misgaat in het gezin (uithuisplaatsing kinderen) zouden de kosten zomaar kunnen oplopen tot € 200.000,- per jaar. Integrale klantondersteuning leidt dus tot een absolute kostenvermindering. Nu investeren leidt tot minder kosten.


21 uur * € 76,82

€ 1613,22 5

€ 1613,22

Betrokken partijen De volgende partijen zijn op enig moment betrokken geweest bij deze case: ●

5



34

●

Welzijnswerk

●

Mantelzorg

●

Fysiotherapeut

●

Logopedie

●

Orthopedagoog

●

Woningbouwstichting

●

Schuldhulpverlening

●

Politie

●

Justitie

●


●


●

Algemeen ziekenhuis

●

Jeugdzorg

●

School

35

Case 6 Achtergrond Gezin met twee kinderen van 12 en 7 die beiden een stofwisselingsziekte (MMA) hebben. Beide kinderen hebben door de ziekte verstandelijke en lichamelijke beperkingen, sociaal emotionele belemmeringen en voedingsproblemen. De oudste vertoont bovendien gedragsproblemen. Begeleiding (o.m. bezoek aan een zorgboerderij) is noodzakelijk om de zelfredzaamheid en zelfstandigheid van het kind te ondersteunen.

AWBZ Het oudste kind heeft een AWBZ-indicatie voor Persoonlijke Verzorging (klasse 7), Verblijf Tijdelijk (klasse 1), Begeleiding Individueel (klasse 2) en Begeleiding Groep (klasse 1). Dit komt neer op € 43.419,-. Gedurende de pilot zijn geen nieuwe of andere indicaties afgegeven. De kosten op het gebied van de AWBZ bedragen dus € 43.419,-.

Wmo Op het gebied van Wmo is bekend dat de familie een elektrische fiets in bruikleen heeft gekregen ter waarde van € 2163,78. Tijdens de pilot is de bruikleen van de fiets opnieuw verstrekt. Er zijn gedurende de pilot dus geen extra Wmo-kosten gemaakt.

Overige kosten zorg en welzijn Menzis heeft aan de hand van de casebeschrijvingen en het zorggebruik ook een inschatting gemaakt van de overige kosten voor zorg en welzijn. En daarbij een verwachting uitgesproken over de kosten.


Kosten per jaar

AWBZ-kosten

€ 43.419,Totaal

€ 43.419,-

Volgens Menzis zal dit gezin het redden als er (meer) hulp komt die nodig is, iets waar integrale klantondersteuning goed bij kan helpen. Wanneer integrale klantondersteuning echter niet wordt geboden en andere hulp ook uitblijft zal de moeder waarschijnlijk een burn-out krijgen. De kosten zullen hierdoor verviervoudigd worden, waardoor ze oplopen tot bijna € 200.000,- per jaar.

36

Inzet Stichting Verzorgd Uren vraagarticulatie Uren begeleiding

5 uur * € 40 90 uur * € 44,17

€ 200,€ 3975,30 6

€ 4175,30


6

●

Mantelzorg

●


●



37

Case 7 Achtergrond Man van 42 jaar, die woont met zijn vrouw en drie dochters. De man heeft dyslexie en in 2011 plotselinge uitvallen gehad, die gediagnosticeerd zijn als een SAP-aanval. Hem is geadviseerd te stoppen met werken, waardoor hij sinds augustus 2011 thuis zit. Meneer heeft als zelfstandige gewerkt en geen WAO-verzekering afgesloten, waardoor hij geen uitkering ontvangt. De jongste dochter heeft een ernstige handicap, het apertsyndroom, en is daarnaast verstandelijk beperkt. Hierdoor volgt ze speciaal onderwijs.

AWBZ De jongste dochter ontvangt Begeleiding (klasse 7), wat € 53.905,- aan kosten met zich meebrengt. Deze kosten zijn vanwege de beperkingen van de dochter noodzakelijk en zullen nodig blijven.

Gezien de problemen van de man zou het gezin ook nog in aanmerking komen voor AWZBbegeleiding, gericht op case-management. Hierdoor zouden de AWBZ-kosten van de care as usual ruim € 15.000,- hoger liggen.

Wmo Op het gebied van Wmo is bekend dat het gezin geen Wmo-kosten heeft gemaakt. Er is gedurende de pilot dus geen beroep gedaan op Wmo-voorzieningen.



Kosten per jaar


€ 53.905,-

Begeleiding gezin

€ 15.000,Totaal

€ 68.905,-

Volgens Menzis bepaalt het succes van integrale klantondersteuning het beroep dat gedaan wordt op zorgen welzijnsvoorzieningen. Gezien de beperkingen van de dochter zijn de AWBZ-kosten voor haar onontkoombaar. Door integrale klantondersteuning zouden wel de kosten van een uitkering (aanvulling loon vrouw door gemeentelijke sociale dienst) en arbeidsintegratie bespaart kunnen worden.

38


8 uur * € 76,82

€ 614,56 € 614,567


7

●


●


●

Algemeen ziekenhuis


39

Case 8 Achtergrond Vrouw van 30 jaar die het Syndroom van West heeft opgelopen na de DKTP-prik. Ze heeft hierdoor beperkingen op sociaal, emotioneel en intellectueel gebied. De vrouw kent geen fysieke beperkingen. Ze woont, onder begeleiding van haar vader, zelfstandig. Ze wil graag zelfstandig wonen en leven, maar heeft daarbij ondersteuning nodig. Ze werkt momenteel als vrijwilliger, maar zou graag werk vinden in de zorg of op creatief gebied.

AWBZ Mevrouw ontvangt Begeleiding en Persoonlijke Verzorging vanuit de AWBZ. Deze AWBZarrangementen zijn nu en in de toekomst noodzakelijk. De AWBZ-kosten bedragen € 23.000,- per jaar. Haar vriend heeft geen gebruik gemaakt van de AWBZ-indicatie.

Wmo Op het gebied van Wmo zijn geen kosten gemaakt gedurende de pilot. De vrouw maakt geen gebruik van Wmo-voorzieningen.



Kosten per jaar

AWBZ-kosten

€ 23.000,Totaal

€ 23.000,-

In deze case kan mogelijk een vermindering van de kosten ontstaan door het toeleiden naar een baan. Hierdoor zou een uitkering kunnen komen te vervallen.


20 uur * € 76,82

€ 1536,40 8

€ 1536,40

Betrokken partijen De volgende partijen zijn op enig moment betrokken geweest bij deze case: ● 8

Mantelzorg


40

●

Fysiotherapeut

●


●

Algemeen ziekenhuis

41

Case 9 Achtergrond Jongen van 20 jaar die Cerebrale Parese heeft. Door zijn meervoudige beperkingen is hij afhankelijk van zijn verzorgers. Zijn onderlijf is verlamd en hij heeft emotionele beperkingen. Hij heeft deels dagelijkse verzorging en begeleiding nodig. Hij bezoekt de beroepsgerichte opleiding MOTA. Daarnaast wil hij graag begeleid zelfstandig wonen in Almelo.

AWBZ De jongen ontvangt Persoonlijke Verzorging en Begeleiding vanuit de AWBZ. De kosten hiervoor zijn ongeveer € 50.000,- per jaar. Vanwege zijn beperkingen zijn deze kosten voorlopig noodzakelijk. Wellicht dat in de toekomst de kosten voor begeleiding bij het wonen afgebouwd kunnen worden. Voorlopig bedragen de AWBZ-kosten € 50.000,- per jaar.

Wmo Op het gebied van Wmo zijn geen kosten gemaakt gedurende de pilot. De jongen heeft dus geen gebruik gemaakt van Wmo-voorzieningen.



Kosten per jaar

AWBZ-kosten

€ 50.000,Totaal

€ 50.000,-

In deze case is het mogelijk dat de jongen een zetje nodig heeft bij het vinden naar werk. Door integrale klantondersteuning zouden op den duur deze kosten vermeden kunnen worden.


14 uur * € 76,82

€ 1075,48 € 1075,489

9


42

Betrokken partijen De volgende partijen zijn op enig moment betrokken geweest bij deze case: ●

Mantelzorg

●

Fysiotherapeut

●


●


●

Algemeen ziekenhuis

●

School

43

Effectmeting. Integrale klantondersteuning Stichting Verzorgd

Recommend Documents