Eerste Burgerkabinet cultuur geslaagd

Persbericht Zondag 27/09/201

Eerste Burgerkabinet cultuur geslaagd. Minister van Cultuur Sven Gatz is tevreden met de resultaten van het eerste Burgerkabinet, dat op 19 september jl. plaatsvond. Gatz: ‘Zowel naar methodiek en aanpak als naar resultaten, heeft dit experiment in deliberatieve democratie mijn verwachtingen ingelost. Ik besef dat deze formule niet het alfa en omega is voor een perfecte burgerbetrokkenheid bij het beleid. Maar het Burgerkabinet in actie zien was hartverwarmend en de aanbevelingen zullen geen dode letter blijven.’ Het Burgerkabinet bestond uit drie fasen: de rekrutering van de deelnemers, een online forum en een fysieke bijeenkomst in het Vlaams Parlement die moest uitmonden in aanbevelingen voor het beleid. Met meer dan duizend geïnteresseerde deelnemers kan de rekrutering zeker geslaagd worden genoemd. Op het online forum participeerden 676 deelnemers aan het uitwisselen en bediscussiëren van ideeën en voorstellen. Bijna 400 onder hen leverden een actieve bijdrage. Dat leverde online 550 ideeën op. Ruim 120 deelnemers van het online forum werden in het Vlaams Parlement uitgenodigd om de resultaten te filteren en bespreken. Ze rondden een intensieve dag af met 36 ideeën en 17 concrete aanbevelingen voor het beleid. De minister zal in zijn beleidsbrief Cultuur 2016, die binnenkort afgewerkt wordt, de belangrijkste conclusies van het Burgerkabinet opnemen. De deelnemers aan het Burgerkabinet bevelen de minister onder andere aan om meer in te zetten op cultuur op school. Daarnaast moeten culturele organisaties, instellingen en artiesten volgens het Burgerkabinet ook nog meer inspanningen leveren om naar de mensen toe te gaan en hen warm te maken om te participeren aan cultuur. Ook moet cultuur volgens de participanten op de openbare omroep een belangrijk bestanddeel blijven vormen van de programmatie. De deelnemers vroegen zich af waarom cultuur geen vast onderdeel wordt van de journaals op de publieke zenders, zoals ook sport dat is. Sven Gatz: ‘Ik heb razend enthousiaste deelnemers ontmoet. Ze rekenen er nu op dat het beleid hun werk ernstig neemt. Dat ben ik vast van plan. Er zijn aanbevelingen die al mooi aansluiten bij het beleid of bij bestaande beleidsinitiatieven. Dat burgers die ver van dat beleid staan, er toch nog op blijven hameren, illustreert dat de cultuursector misschien wel al veel inspanningen levert, maar dat de burgers die inspanningen vaak nog niet als voldoende effectief aanvoelen. Samen met mijn beleidsbrief zal ik toelichten wat mijn plannen met de zeventien aanbevelingen zijn die ze hebben geformuleerd en hoe en wanneer ik ze zal uitvoeren. Ik zal ook uitleggen waarom ik sommige aanbevelingen niet of nog niet uitvoer, of eerst grondiger wil onderzoeken.’ Het Burgerkabinet past in een drieluik over participatie, naast het Cultuurforum dat morgen 28 september plaatsvindt en de wetenschappelijke participatiesurvey van het Steunpunt Beleidsondersteunend Onderzoek waarvan de resultaten op 4 december officieel worden voorgesteld. Het verslag van de discussies en aanbevelingen van het Burgerkabinet vindt u onderaan terug en op www.burgerkabinet.be.

1

Rapportering resultaten 27 SEPTEMBER 2015

Hadewych Bamps Michiel Nuytemans Annemie Rossenbacker Jo Steyaert

2

INHOUDSTAFEL 0. INLEIDING EN LEESWIJZER

4

1.

PROCES-RESULTATEN

6

2.

OVERZICHT IDEEËN ONLINE-LUIK PER CLUSTER

13

3.

OVERZICHT UITGEWERKTE IDEEËN OP 19/9

31

4.

UITGEWERKTE IDEEËNFICHES

34

5.

OVERZICHT AANBEVELINGEN

70

6.

AANBEVELINGEN + NOTA’S

73

BIJLAGE 1: OVERZICHT VAN DE EERSTE CLUSTERING VAN HET ONLINE-MATERIAAL

78

BIJLAGE 2: BURGERKABINET CULTUURPARTICIPATIE IN DE GEVANGENIS

81

BIJLAGE 3: Actie 'JE DOET MEER AAN CULTUUR DAN JE DENKT' AAN HET CENTRAAL STATION TE BRUSSEL 87

3

0. INLEIDING EN LEESWIJZER Dit document is de ruwe diamant die het eerste Burgerkabinet heeft opgeleverd. Wat u hier kan vinden is immers het ‘onbewerkte’ materiaal zoals dat door de vele Burgerkabinetsmedewerkers werd aangeleverd, steeds vanuit een dialoog met elkaar, online of fysiek. In juni 2015 werden mensen uitgenodigd zich in te schrijven voor het Burgerkabinet, van 2 tot 11 september liep het online luik en op 19 september kwamen 120 burgers samen in het Vlaams Parlement om verder te werken op de resultaten van het online luik om zo tot een aantal uitgewerkte ideeën en aanbevelingen te komen. Het was een zeer intens en leerrijk traject en de timing was krap en dat heeft z’n nadelen maar ook z’n voordelen… er zat vaart in, zoveel is duidelijk! Dit ruwe materiaal is het basismateriaal van waaruit vanaf nu zal geput worden in functie van de verscheidene inhoudelijke doelstellingen van dit Burgerkabinet zoals daar zijn de Beleidsbrief (2016) van de minister, de overlegmomenten met de cultuursector (in eerste instantie het Cultuurforum van 28 september 2015), de communicatie met pers en deelnemers etc. Dit Burgerkabinet met de focus op cultuurparticipatie, was het eerste in de rij van andere, komende kabinetten. In die zin was het ook een experiment dat afgezien van enkele verbeterpunten, een echt succes mag worden genoemd. De rijkdom van dit materiaal is zeker een van de belangrijkste ‘bewijzen’ hiervan. Het was sterk teamwerk. Bij deze ook hartelijk dank aan alle mensen die bijgedragen hebben aan het succes: in eerste instantie de deelnemende burgers, daarnaast ook de tafelbegeleiders, en de leden van de stuurgroep. De ‘leeswijzer’ die we hier meegeven, heeft betrekking op de verscheidene luiken dan deze rapportering. Onder ‘1. Proces-resultaten’, begeleiden we u in het proces dat we gelopen hebben om te komen tot dit rijke materiaal: Wie heeft er allemaal meegedaan en op welke manier werden deze mensen gezocht en gevonden? Hoe werd er een selectie gemaakt voor de verschillende fases? Welke zijtrajecten werden er gelopen en hoe kwamen we tot de climax van ons verhaal in het Vlaams Parlement op 19 september? En vooral: hoe kwamen we tot deze rijke output? In luik 2 tot 6 loodsen we u doorheen het hele pakket materiaal dat we mochten verzamelen uit het online-platform, uit het traject met gedetineerden en mensen in armoede en uit het Burgerkabinet in het Vlaams Parlement. We starten elk luik met een korte inleidende duiding.

4

1. PROCES-RESULTATEN Het schema hieronder biedt inzicht in het traject dat we gelopen hebben.

idee 2 idee 1

idee 1

DOEL = mensen laten inschrijven voor het burgerkabinet

Via een online profieltest met (vragen) en resultaat (profiel)

Over cultuurparticipatie (deelnemen & doen) Streefdoel = 1000’en deelnemers I via oproep media en partners

Rekrutering

idee 2

DOEL = Ideegeneratie o.b.v. inhoudelijke vragen

idee 3

idee ...

DOEL = verdieping en verfijning voorstellen, Ideeën + draagvlak

idee 3

idee ...

Live forum in Vlaams Parlement

Via live community platform 150 deelnemers 600 deelnemers

Online burgerkabinet

Burgerkabinet

ALLE RESULTATEN WORDEN DOORGEGEVEN AAN DE MINISTER

A. Rekrutering Doel In de eerste fase was het opzet om een zo breed mogelijke groep burgers te laten proeven van het thema (i.c. cultuurparticipatie) en hen op die manier ook warm te maken om zich in te schrijven voor het online/offline Burgerkabinet. In plaats van gewoon een inschrijfformulier op een website te plaatsen, hebben we gekozen om mensen te ‘lokken’ door hen op een speelse manier duidelijk te maken hoe goed ze scoren op een aantal vragen over hun cultuurparticipatie (zowel actief als passief). Dit gebeurde via een actie aan het Centraal Station 1 van Brussel en via een interactieve rekruteringstool. Op die manier nodigden we hen ook uit om na te denken over het thema dat aan bod zou komen tijdens de volgende fases van het Burgerkabinet. Het opzet was om op die manier ook inzicht te geven in hoe breed cultuur is en het besef doen groeien dat mensen meer aan cultuur doen dan ze zelf denken, en dat cultuur overal is. Het resultaat was een grote database met geïnteresseerde deelnemers.

De interactieve rekruteringstool De interactieve rekruteringstool bestond uit een aantal vragen waarbij de deelnemers na de het invullen van de antwoorden werden doorgestuurd naar een webpagina met een persoonlijk resultaat dat zicht gaf op: o hun eigen deelname aan cultuur & zijn eigen ‘productie’ van cultuur o de gegevens bij andere deelnemers o hun verhouding tot andere deelnemers zowel algemeen als in groepen (bijv. leeftijd / geslacht / provincie niet gekruist)

1

Zie bijlage 3

5

Na het invullen van de test had de gebruiker zicht op hoe actief hij of zij zelf is en had hij ook een indruk opgedaan van de volledige breedte van het thema cultuurbeleving.

Voorbeelden van vragen: In de laatste 12 maanden heb ik (je kan meerdere antwoorden geven)...  Zelf in een voorstelling of optreden gedanst  Naar een dansvoorstelling gekeken  Op een fuif of feestje gedanst  Geen van bovenstaande Duid hieronder aan welke van onderstaande activiteiten je minstens één keer hebt gedaan in de laatste 12 maanden (je kan meerdere antwoorden geven).  Creatief schrijven  Muziekinstrument spelen  Creatief werken met bloemen en planten zoals bloemschikken  Street-art of graffiti maken  Zelf beeldhouwen, boetseren, keramiek of pottenbakken  Ik heb geen van bovenstaande activiteiten gedaan.

Diversiteit Naast een brede communicatie en een online tool, hebben we ook sterk willen inzetten op diversiteit bij de samenstelling van het Burgerkabinet. Daarom werd er bij de rekrutering van de deelnemers speciale aandacht besteed aan het contact met moeilijker bereikbare doelgroepen. De organisatoren van het Burgerkabinet gingen op 4 juni in overleg met organisaties die deze doelgroepen goed kennen en bereiken. Doel van dit overleg was te onderzoeken hoe de communicatie over het Burgerkabinet zo goed mogelijk kon afgestemd worden op de deze groepen en hoe zoveel mogelijk personen uit deze moeilijker bereikbare groepen konden betrokken worden. Op dit overleg waren aanwezig: het Minderhedenforum, VOCVO (het Vlaams ondersteuningscentrum voor het volwassenenonderwijs), De Rode Antraciet, Welzijschakels, KVG (Katholieke Vereniging voor Gehandicapten), Intro (agentschap Toegankelijk Vlaanderen), Fevlado (Federatie van Vlaamse Dovenorganisaties), Netwerk tegen armoede (verontschuldigd). Op basis van de concrete afspraken konden de aanwezig organisaties aan de slag met de werving en begeleiding binnen ‘de eigen rangen’. De kracht van een Burgerkabinet zit immers in de interactie van burgers met verschillende achtergrond, vandaar dat we zoveel mogelijk hebben ingezet om iedereen in het reguliere proces te betrekken. Voor de gedetineerden was dit uiteraard onmogelijk waardoor er een alternatief traject parallel aan het online luik is opgezet in samenwerking met De Rode Antraciet (voor meer info: zie bijlage). Het Netwerk tegen Armoede heeft het initiatief genomen specifieke begeleidingstrajecten op te zetten en zo mensen effectief ondersteund hebben om deel te nemen aan het online luik en ook op 19 september in het Vlaams Parlement (voor meer info: zie bijlage).

Oproep tot deelname Oproepen om deel te nemen werden verspreid via:  Eigen actie aan het Centraal Station te Brussel  Oproepen via nieuwskanalen van het Beleidsdomein Cultuur, Jeugd, Sport en Media  Oproepen via diverse middenveldorganisaties, steunpunten en belangenbehartigers.  Oproepen via sociale media  Via de algemene pers  …

6

Zie o.a.:  https://www.youtube.com/watch?v=etzNmi0VaZM  https://www.youtube.com/watch?v=p0fH77F-jb4

7

Resultaat Dit resulteerde in 1.400 deelnemers voor de interactieve rekruteringstool en 1084 inschrijvingen om deel te nemen.

Voorbeelden stellingenspel / interactieve rekruteringstool

Voorbeeld resultaat stellingenspel

8

B. Online Samenwerkingsplatform Doel 

Mensen ideeën laten geven over hoe we zoveel mogelijk mensen kansen en 'goesting' kunnen laten krijgen om aan cultuur deel te nemen (zelf maken en/of beleven).

Aanpak 

Alle burgers die meegedaan hadden aan het stellingenspel en zich hadden ingeschreven voor het Burgerkabinet, werden in augustus uitgenodigd om deel te nemen aan het online gedeelte dat op 2 september startte en liep tot en met 11 september.



De deelnemers werden random verdeeld over 16 groepen.



Via een online samenwerkingsplatform werd gewerkt in 16 verschillende groepen met 50 à 60 deelnemers per groep. In elke groep werd in dialoog gegaan over 8 vragen.



Iedere groep kreeg dezelfde 8 vragen en kon ideeën ingeven, reageren op mekaars ideeën en ideeën en reacties waarderen (via duimpjes).

Vragen samenwerkingsplatform Op deze manier helpen we mensen om op verschillende manieren over de voorliggende vraag na te denken zonder hen al in een bepaalde richting te duwen. 

Hoe kunnen we beter communiceren over cultuur?



Hoe kunnen we mensen enthousiast maken voor cultuur?



Wat zijn goede voorbeelden om meer mensen meer cultuur te laten beleven of ervaren?



Hoe kunnen we de drempels verkleinen om aan cultuur te doen?



Hoe kunnen mensen elkaar inspireren om meer aan cultuur deel te nemen?



Hoe zorgen we ervoor dat mensen voor het eerst een vorm van cultuur uitproberen die voor hen nog nieuw is?



Hoe overtuigen we meer mensen om actief te worden bij verenigingen of als vrijwilliger?



Waarom is cultuur maken en/of beleven belangrijk?

9

Voorbeeld

Resultaten – de deelnemers In totaal hebben er 676 deelnemers deelgenomen aan het online platform. Dat leidde tot 548 ideeën op het platform, 1595 reacties op die ideeën en 482 keer stemmen op die ideeën.

Verwerking – Clusters met meerdere ideeën Al deze ideeën en alle bijkomende reacties en stemmen zijn integraal in een overzicht geplaatst en doorgegeven aan de minister en zijn kabinet en administratie. De waarde van het Burgerkabinet (online) zit immers in de zeer grote rijkdom van die grote oogst ideeën. Daarnaast is al de input ook verwerkt in functie van de mogelijkheid tot verdieping van deze ideeën op 19 september in het Vlaams parlement. Daartoe werden alle ideeën en verrijkingen nagelezen en voorzien van 1 tot 5 thematische codes. De codes kwamen uit de data (en werden vooraf vastgelegd). Op deze manier kregen we een zicht op de thema’s waar veel burgers ideeën in hebben gelanceerd en er dus voldoende materiaal was om dieper op door te gaan. Voor volledige overzicht eerste clustering met aantal ideeën en de titels van de losse ideeën zie bijlage 1. Deze input leidde tot de 18 ‘clusters’ die, aangevuld met citaten uit ideeën en reacties, de basis hebben gevormd voor de sessie van 19 september. We geven deze clusters meteen mee in de vorm waarin ze in het Vlaams Parlement aan de deelnemers gepresenteerd werden (zie deel 2).

10

C. Traject met gedetineerden en mensen in armoede Aangezien gedetineerden niet in de mogelijkheid zijn om online met burgers in gesprek te gaan en ook niet aanwezig konden zijn in het Vlaams Parlement, werden er in de gevangenissen van Beveren en Gent twee werksessies georganiseerd met het materiaal uit het onlineplatform, analoog aan wat er op het online platform gebeurde. Het verslag van deze sessies is terug te vinden in bijlage. Dit traject werd geïnitieerd en mee begeleid door De Rode Antraciet (www.derodeantraciet.be), waarvoor onze oprechte dank. Ook voor mensen in armoede was de deelname aan het forum niet evident: veel mensen in armoede zijn immers laaggeletterd en hebben minder digitale vaardigheden. Het Netwerk tegen Armoede (www.netwerktegenarmoede.be) bedachtn echter een eigen methodiek om via hun geëigende kanalen mensen te engageren toch mee te doen. Het onlineplatform bleek iets te complex en abstract maar er is een manier gevonden om via groepsgesprekken en groepswerkers ideeën te posten. Uiteindelijk werden er een aantal mensen geselecteerd voor het Burgerkabinet in het Vlaams Parlement. Er doken echter praktische problemen op zoals het vervoer naar Brussel, het protocol van inschrijving, een dag in een vreemde omgeving, …, maar ook hiertoe werden groepswerkers ingeschakeld net zoals voor de ondersteuning op de dag zelf. Zo werden deze mensen steeds in duo’s aan de tafels gezet (met elkaar of met een groepswerker) en konden ze uiteindelijk op een open manier aan de discussies deelnemen. We danken alle organisaties binnen het netwerk die hun steentje bijdroegen om dit mogelijk te maken.

“Mensen in armoede stellen zich zeer kwetsbaar op door zelf als doelgroep deel te nemen aan discussies, dit kan zeer confronterend zijn. Bij heel dit proces moet gezegd dat er uiteraard een cruciale rol was weggelegd voor de intermediaire organisaties, in dit geval de verenigingen waar armen het woord nemen. Zonder deze basiswerkingen is het onbegonnen werk om deze doelgroepen te betrekken bij dit soort participatieprocessen. Ondanks de aanvankelijke bezwaren, was het gevoel van het live Burgerkabinet zeer positief. De tafels werden professioneel begeleid, met respect voor ieders eigenheid en stijl. De thema’s waren laagdrempelig en concreet, zodat iedereen er wel iets aan kon bijdragen. Het werkritme was pittig, maar voldoende afwisselend en met de nodige pauzes, zodat iedereen kon volhouden. Niet te onderschatten was ook de aangename ontvangst met koffie en koeken, een lichte lunch, een receptie achteraf. Dit lijken details maar voor mensen in armoede maakt het dit wel ‘af’, om uitgenodigd en bevraagd te worden zoals iedereen. We kijken uit naar de opvolging van de resultaten en hopen op de uitvoering van minstens enkele goede ideeën.” Carolien Patyn, Netwerk Tegen Armoede

11

D. Burgerkabinet Vlaams Parlement Op zaterdag 19 september kwamen 120 burgers samen in het Vlaams Parlement. Bedoeling was om ideeën uit het onlineplatform verder te verrijken en enkele aanbevelingen te formuleren voor de minister. Het verloop van de dag zal er als volgt uit. Voormiddag: na een verwelkoming door de minister, een toelichting bij de bedoeling van dit Burgerkabinet en afspraken over de manier van werken, werd er teruggeblikt op het onlineplatform en werd er een eerste ideeënronde afgewerkt. In de namiddag vond een tweede ideeënronde plaats en kregen de burgers nadien de kans per werktafel één aanbeveling uit te werken en rechtstreeks uit te spreken voor de minister. De minister sloot af met een korte reflectie op die adviezen en een blik op wat komt. Naast de rijke inhoudelijke output (zie verder), willen we ook de aandacht vestigen op de weliswaar minder tastbare maar even waardevolle en andersoortige resultaten van dit Burgerkabinet:  Deelnemers hebben ‘geleerd’ van elkaar door de nieuwe perspectieven en inzichten die ze ontdekten maar ook door in een open dialoog in gesprek te gaan en daardoor ook écht te luisteren naar elkaar.  Deelnemers gaven ook aan dat door de werkvormen (en strakke timing) het verhelderend was te zien hoe je op één dag tijd ‘gefocust’ leert denken en werken.  Deelnemers hebben zin om zelf mee schouders te zetten onder de ambitie meer mensen meer cultuur laten beleven.  Deelnemers waarderen dat ze gehoord worden en kunnen bijdragen aan het beleid.  Deelnemers geven aan inspiratie te hebben opgedaan om in hun persoonlijke en/of professionele context mee aan de slag te gaan Zie:   

https://www.youtube.com/watch?v=W0jUT4Qtx9w https://twitter.com/search?q=%23Burgerkabinet https://photos.google.com/share/AF1QipNdaU2R0YHyDx0QBO2RrgLyqwvOpbcHSXf3HEmek Wq-ePZucK9rhv_FwECcY644oA?key=ZnJscWtrUVhmSEFDU0p1eXVwcEctRnJlMG5PN3pn

12

“Ik heb mij geamuseerd! Nu terug naar de Limburg � #Burgerkabinet ”

Dag burgers Burgerkabinet!

van

tafel

6,

van

het

Wat een fijn gesprek afgelopen zaterdag! Ik heb er in ieder geval van genoten. De groep van tafel 6 heeft elkaar geïnspireerd. Althans, zo heb ik het ervaren ... Ik vond het mooi dat jullie allemaal naar elkaar luisterden en aan de slag gingen met de getuigenissen of ervaringen rond de tafel. We verwerkten ze in concrete voorstellen. Voor mij was het ook een unieke ervaring. Het blijft me toch wel bij dat we op korte tijd in staat waren om voorstellen uit te werken met een redelijke consensus. We weten niet wat er echt in de praktijk kan worden omgezet, … toch legden we kiemen voor iets nieuws … Tafelbegeleider tafel 6

‘Parkeerflap’: Burgerparticipatie kan ook op andere beleidsthema’s dan cultuurparticipatie (inhoud, opdracht, budget…)

13

2. OVERZICHT IDEEËN ONLINE-LUIK PER CLUSTER 1.

CULTUUR OP STRAAT

15

2.

LOKALE / BUURT-INITIATIEVEN

16

3.

CULTUUR EN ONDERWIJS

17

4.

FOCUS OP KINDEREN EN JONGEREN

18

5.

CULTUUR IN MEDIA

19

6.

PROFESSIONALISERING COMMUNICATIE

20

7.

ONLINE PLATFORMEN

21

8.

AMBASSADEURS

22

9.

CROSS-OVER / KRUISBESTUIVING STIMULEREN

23

10. VRIJWILLIGERS WAARDEREN

24

11. AANDACHT VOOR DIVERSE CULTUREN

25

12. ELITAIR KARAKTER DOORBREKEN

26

13. FINANCIËLE DREMPEL VERLAGEN

26

14. OPEN ‘BUURTCENTRA’ DOOR SAMENWERKING

27

15. PROEVERTJES / AMUSE GUEULE…

27

16. INSPRAAK/PARTICIPATIE VERHOGEN IN BELEID, PROGRAMMATIE,…

28

17. FLEXIBELE CULTUURPAS

28

18. PUBLIEKSVORMING DOOR PROFESSIONALS

29

14

1.

Cultuur op straat

Laat (buurt)bewoners en jongeren hun ding doen op ongebruikte terreinen/in ongebruikte/leegstaande gebouwen. De lokale bibliotheek, sporthal of school kan gebruikt worden om te vergaderen, tentoonstellingen te houden, voorstellingen te spelen,...

Steun krijgen om kleine plaatselijke amateurmusici te promoten in plaats van sabam moeten  betalen…  zelf  zonder   gevraagd inkomgeld en zonder winstoogmerk. Pop-up concerten of voorstellingen. Een harpconcert op zondagvoormiddag nabij een terras of theater tijdens de wekelijkse markt.

Kunstenaars zouden hun kunstwerken makkelijker in een wijk en of straat moeten kunnen plaatsen, of misschien meer bij planologische oplossingen betrokken worden. Afhankelijk van de wijk en straat zou iedere buurt een of verschillend kunstwerk(en) ter verfraaiing van de buurt moeten kunnen hebben, in samenspraak met de bewoners. Voor iedere wijk zou er een eigen budget kunnen zijn.

Starten van een campagne dat aantoont dat kunst overal en altijd aanwezig zal zijn. Bv aan een muur een prachtig gedicht op of een tekst uit een goed boek, lokale kunstenaars toe laten om gevels van bepaalde gebouwen te versieren, pop-up ateliers in winkelcentra, stations, etc., Kunstenaar die zijn werk op het voetpad tentoon stelt of zelfs daar creëert, Dichter of schrijver die op een bankje voor draagt uit eigen  werk,  …

Locatieprojecten in kleine centra, bij verenigingen aan huis, concerten in ouderencentra, in asielcentra, in opvangcentra, in daklozenhuizen, in de psychiatrie... Op plekken waar de kwetsbaarheid zorgt voor ontoegankelijkheid.

CULTUUR OP STRAAT Laat (buurt)bewoners en jongeren hun ding doen op ongebruikte terreinen/in ongebruikte/leegstaande gebouwen. De lokale bibliotheek, sporthal of school kan gebruikt worden om te vergaderen, tentoonstellingen te houden, voorstellingen te spelen,...

Een concreet structureel beleid voor straatkunstenaars in heel België/Vlaanderen. Tot nu toe hebben vele steden verschillende regels.

Academies of andere organisaties zouden hun kunstwerken kunnen uitlenen aan bedrijven voor hun ontvangsthal of kantine tegen een vergoeding. Zo sponseren de bedrijven ook een beetje het culturele leven en hun werknemers komen met kunst in aanraking in een vertrouwde omgeving.

Horeca-uitbaters een kleine toelage toekennen voor bv. 3 of 4 optredens per jaar per café.

Breng kunstenaars naar andere locaties, weg uit het gekende circuit, breng kunst naar de directe omgeving van de mensen. Laat mensen proeven van cultuur in hun eigen straat.

Aan een subsidie engagement koppelen om bijvoorbeeld 1 keer per jaar in een (cultureel armere) wijk iets te doen.

Je kunt al kunstwerken tijdelijk huren om in je huis te hangen. We zouden zo ook een systeem om poten kunnen zetten waarbij je ook voorstellingen en performances huurt om op te voeren in je huiskamer, school of plaatselijke vereniging. Met simpele verstaanbare cultuur, naar doodgewone cafés gaan.

Cult-cache: Kunst ontdekken via geocaching.

CULTUUR OP STRAAT

15

2.

Lokale / Buurt-initiatieven Steun kleine door burgers georganiseerde projecten, ook individuen (begeleiding, e een lokaal, wat materiaal,  geld…).  Maak  d  aa vragen  en   de weg ernaartoe transparant en simpel. Cultuurhuizen moeten ruimte en middelen bieden om burgers kansen te bieden met cultuur in aanraking te komen en om te gaan. Initiatieven kunnen zowel door de overheid als de burgers genomen worden. Zo kunnen bijv. in een theater toelichtingen rond geplande voorstellingen georganiseerd worden.

De plaatselijke overheid kan cultuur partners ondersteunen en samenbrengen om kleinschalige initiatieven de mogelijkheid te geven om zich te ontplooien.

We kunnen elkaar inspireren wanneer we gebruik maken van lokaal (bekend) talent. Het project 'Lokale Helden' is hiervan een goed voorbeeld.

Inzetten op Grass-roots cultuur. Het brengt toevallige voorbijgangers samen of trekt publiek via alternatieve kanalen. Geeft kansen aan ongevestigde kunstenaars en zijn vaak broeihaarden van ideeën die nieuwe omwentelingen kunnen veroorzaken.

Een koffiebabbel in een buurthuis of ontmoetingscentrum waar de cultuuraanbieder zijn aanbod komt voorstellen en toelichten.

Onder het motto "gluren bij de buren" worden in onze gemeente rondleidingen georganiseerd waarbij een bepaalde streek van ons dorp in de kijker wordt geplaatst. Een rondleiding in kleine groepen en aan elke bezienswaardigheid wordt door de plaatselijke inwoners - zij moeten dus eerst de nodige informatie bij elkaar zoeken met hulp van bijvoorbeeld de heemkundige kring - uitleg gegeven. Zo leert men het eigen dorp kennen maar ook de geschiedenis ervan.

Buurtfeesten organiseren met een voorstelling van het culturele aanbod van de streek en programma's van het nieuwe culturele seizoen.

Lokale- / Buurtinitiatieven Komt eigenlijk neer op een lokaal beleid dat actief het cultuurbeleid op wijk- en straatniveau uittekent, ondersteunt en animeert. Praktisch voorbeeld met rollen zoals ik ze zie: Brusselse zinnekesparade zie ook ondersteuning van de Vlaamse Feestdag wijkinitiatieven Misschien zou men per gemeente een cultuurmarkt kunnen organiseren. Waar al de muziekverenigingen, kunstonderwijs, cultureel centrum enz... kunnen aan deelnemen. Zodat de inwoners van de gemeente al eens kennis kunnen maken met wat er te doen is in de buurt. Hierdoor kunnen inwoners ook kennismaken met elkaar. Misschien kan dit ook gebeuren tijdens de weekdagen. Zodat de kinderen en jongeren samen met de school hier eens een bezoek aan kunnen brengen

Geef eenvoudige middelen aan kleine projecten, ook aan individuen (een lokaal, wat materiaal... ) Maak de aanvragen en de weg ernaartoe transparant en simpel. Samenwerking met de lokale verenigingen kan hier een belangrijke trigger zijn door een gevariëerd aanbod aan culturele activiteiten aan te bieden. Dit is volgens mij de eerste stap. Op lokaal niveau kan je de mensen laten proeven van nieuwe dingen, hen laten experimenteren. Je kan hierbij ook verschillende doelgroepen bereiken.

Cultuurhuizen moeten ruimte en middelen bieden om burgers kansen te bieden met cultuur in aanraking te komen en om te gaan. Initiatieven kunnen zowel door de overheid als de burgers genomen worden. Zo kunnen bijv. in een theater inleidingen, toelichtingen rond geplande voorstellingen georganiseerd worden, waarmee je potentiële bezoekers over de drempel krijgt. Kleinschalige initiatieven georganiseerd door de burgers zelf moeten gestimuleerd worden (bijv. leesclub). Prikkel deze clubs door hun initiatieven facilitair te steunen.

Essentieel voor de cultuurparticipatie van ouderen is een grote verbondenheid in de lokale samenleving door het verenigingsleven of de buurt. Het verenigingsleven (van ouderen) is dé sociale ruimte bij uitstek om de cultuurparticipatie van zestigplussers te vergroten.

Lokale- / Buurtinitiatieven

16

3.

Cultuur en onderwijs Klassen verplichten een aantal tentoonstellingen te bezoeken, steeds over wisselende kunstzinnige thema's. Een aantal subsidies voor cultuurbezoek bundelen en een cultuurpas maken. Leerlingen krijgen, aangepast aan hun leeftijd mogelijkheid om kennis te maken met een brede waaier van cultuurvormen: een concert met populaire muziek, klassiek, toneel, dans, twee of drie museumbezoeken.

Plezante cultuur activiteiten tijdens keuzeuren.

Het cultuuraanbod via school meer starten vanuit interesses van leerlingen. Inspraak bij uitwerking van het curriculum. Een brede waaier van activiteiten of uitstappen, waaruit leerlingen kunnen kiezen.

In de bestaande vakken cultuur meer meenemen. Bv. combinatie van een workshop rond geluidskunst en techniek voor leerlingen elektriciteit met een concertbezoek. Ook sterker interactief  contact  met  “vreemde”  culturen. Leerkrachten cultureel ondersteunen zodat ze de zoekende inspirators worden van onze jongeren.

Meer samenwerking tussen scholen (en ook andere sociale instellingen) en lokale cultuurverenigingen

Cultuurorganisaties en verenigingen kunnen lespakketten uitwerken en aanbieden die geïntegreerd kunnen worden in bestaande lessen. Heel verschillende kunstenaars uitnodigen om lessen te geven of samen iets te creëren. Een aanbod uitwerken voor de allerkleinsten. Kinderen al spelend laten kennismaken met cultuur. Bv. zelfgemaakte instrumenten of samen naar theater gaan met vooraf een goede uitleg in de klas. Indien mogelijk de ouders erbij betrekken.

Een nieuw vak in onderwijs rond cultuur

Net zoals een sportdag, ook een cultuurdag op school.

CULTUUR EN ONDERWIJS In het cultuuronderricht zou ook ruimte moeten zijn voor opleiding in niet westerse culturen, waardoor ook onze allochtone medemensen zouden kunnen aangetrokken worden. Sluit vooral aan bij de belevingswereld van de jongere. Ik combineer een workshop rond geluidskunst en techniek voor leerlingen elektriciteit met een concertbezoek. Actief "aan cultuur doen" is iets wat moet beginnen op jeugdige leeftijd. En daar haken nogal wat jongeren af doordat ze daarvoor aangewezen zijn op een schoolse aanpak in de academie, Op een niet professionele manier aan cultuur doen zou op een veel speelsere manier moeten kunnen aangebracht worden op een manier die jongeren aanspreekt, waardoor de eerste interesse gewekt is, ze niet afhaken, en ze later op de ingeslagen weg verdergaan.

Peuters en kleuters die van jongs af aan met allerlei vormen van cultuur elke dag geconfronteerd worden (al spelend / al lerend) in de peuter-, kleuter- of lagere schoolomgeving doen cultuurervaringen op die levenslang meegaan. Op school (lager en secundair) kinderen en jongeren leren luisteren naar en leren dansen op "vreemde" muziek onder leiding van mensen met vreemde roots. Andere symboliek leren begrijpen. Niet facultatief maar voorzien in leerplan.

Ik geloof in schoolvoorstellingen. De culturele uitstappen naar museum, theater of film is een cruciaal item. Dit beleven in klasverband is fantastisch. Dit is ook de enige gelegenheid dat veel kinderen worden aangesproken om eens naar een voorstelling te gaan kijken of in een tentoonstelling binnen te stappen. Ze leren er de gedragscodes, theatercodes enz. Met een goede omkadering en ondersteuning van leerkracht of professionele kunstenaar. Onbekend is onbemind. Als je op school jongeren kan laten proeven van cultuur, zullen ze sneller de stap zetten om actief of passief aan cultuur deel te nemen. En dit hoeft niet per se een kwestie van geld te zijn. Werk samen met kunstenaars, verenigingen en culturele instellingen.

CULTUUR EN ONDERWIJS

17

4.

Focus op kinderen en jongeren Tieners en pubers via jeugdverenigingen, school laten deelnemen. Achteraf een bespreking + drankje aanbieden. Een verkleedpartij ervan maken. veel muziek erbij, zowel classic als modern. Een ondersteuningsbudget voor elke afgestudeerde cultuurmaker. Een team van technici, podiumbouwers, ... die ter beschikking gesteld kan worden voor jonge makers. Aantal musea hebben zich verder open getrokken naar het publiek toe door kindvriendelijke tentoonstellingen te maken en zich echt op het internactieve te richten. Ze maken ook veel reclame voor hun zaak. Het Gallo-Romeins museum maar ook het MAS doen dit zeer goed. En belangrijk ze doen dit zonder hun wetenschappelijke relevantie te verliezen.

Kinderen zijn creatief en waarom kunnen zij niet betrokken worden bij het ontwikkelen van een stuk. Laat ze meehelpen aan het schrijven van teksten, het uitwerken van decor, meespelen.

Ik ben ervan overtuigd dat als we de gezinnen aanspreken om naar een cultureel centrum of een evenement te gaan, we al een grote stap zetten. Beleving moet van kleinsaf ervaren worden en liefst nog samen met mensen die dat delen. Dit kan zijn: een gezin, een klas, een school, een vereniging, een groepje vrienden. Om deze mensen te lokken kan je best het aanbod op leeftijd afstemmen. Zorg ervoor dat het publiek warm onthaalt wordt, na de voorstelling aangesproken wordt, verwend wordt met nog een omkadering voor jong en oud, een babbel, een prettig moment. Zo wordt de beleving totaal en wordt absoluut gesmaakt.

Misschien is cultuurbewegingen voor jongeren wel een idee. Er zijn nu jeugdbewegingen, waarom vinden we geen cultuurbewegingen uit waar het betaalbaar is voor elke jongere die interesse heeft. Cultuur kan dan best naar de kinderen gaan want kinderen kunnen zelf de stap naar cultuur niet zetten.

FOCUS OP KINDEREN EN JONGEREN De culturele wereld laten samenwerken met de verenigingen (zij maken ook hun eigen leden warm om deel te nemen) maakt de kans groter om meer mensen in contact met cultuur te brengen en te laten ervaren. Vb. Krokuskriebels van de Gezinsbond Als we jongeren de kans geven een opleiding te volgen is het ook de plicht van de maatschappij hen te helpen hier professioneel iets mee te kunnen doen. Er zijn heel wat obstakels tussen het uitwerken van een idee en daar een publieke voorstelling van te maken. Technische en artistieke begeleiding, organisatorisch, plaatsen om op te treden, ... Ondersteuning kan andere vormen aannemen dan het geven van geld. Er bestaan al initiatieven maar die richten zich meestal tot meer populaire cultuurgenres. 'Moeilijke' genres zoals theater, hedendaagse dans, alternatieve muziek, ... hebben het veel moeilijker.

Meer mogelijkheden creeren dat jongeren zelf aan de slag kunnen gaan. Jongeren weten namelijk zelf het beste hoe ze leeftijdsgenoten weten te boeien en te betrekken. Perfecte hefbomen daarvoor zijn vrijhavens waar jongeren zelf dingen mogen doen, ontdekken en voorstellen. Zo motiveer en betrek je echt, van onderuit. Ondersteun en stimuleer jeugdbewegingen om als opstapje richting andere vormen van cultuur te fungeren. Stimuleer hen om diverse (culturele) activiteiten te organiseren. Laat hen aan verminderde prijzen aan culturele activiteiten deelnemen. Laat hen actief meewerken aan lokale culturele activiteiten.

Laat jongeren zelf (en niet met de school) cultuur beleven. Laat ze bijvoorbeeld zelf naar een voorstelling gaan, 's avonds, tussen andere mensen. Op die manier is cultuur een beleving, tussen geïnteresseerd publiek. Laat jongeren zelf op zoek gaan naar een galerie, museum, musical of heemkunidige kring. Zo kunnen ze zelf kiezen wat ze interessant vinden. De eerste ervaringen zijn dan niet noodzakelijk de 'verplichte uitstappen'. In veel kleine gemeenten organiseren ze sportkampen voor de kinderen, waarom geen cultuurkampen? Stimuleer gemeenten om dit uit te werken, zodat kinderen zich in de vakanties een weekje kunnen verdiepen in woord, dans, muziek, beeld, animatie, kunst, ... waarbij ze voorstellingen kunnen bijwonen en zelf actie kunnen ondernemen.

FOCUS OP KINDEREN EN JONGEREN

18

5.

Cultuur in media Meer ruimte voor cultuur in de gewone programmatie, ook voor de minder bekende producties en amateurs. Het moet de bedoeling zijn om cultuur te brengen op alle radionetten, aangepast aan de doelgroep en niet enkel een "cultuurzender" te creëren voor de "cultuurliefhebber". Waarom kan theater/opera/kunst/mode geen item in het nieuws zijn? De overheid maakt met de VRT steeds een beheersovereenkomst. Het zou goed zijn als er daarin een minimum van zendtijd aan cultuur opgenomen wordt. En dit ook op populaire tijdstippen.

Een educatief programma dat inzicht biedt over traditioneel elitair cultuur op nietelitair niveau. Bv. Wat is opera? Hoe zit een symfonisch orkest in elkaar? Een klassiek werk? Waarom is een dansvoorstelling van Rosas meer dan wat rondjes draaien?

Reclame voor cultuur. Laat inspirerende mensen hun boodschap brengen op TV in een spot. In Nederland zijn er reclameblokken die worden ingevuld door culturele evenementen. De overheid zou bij alle zenders zo'n blokken kunnen reserveren. Dit kan zijn een overzicht van het aanbod van de CC, of filmpjes over leerrijke activiteiten voor kinderen. Zorg ook voor duidelijk informatie op plaatsen waar mensen die weinig participeren, veel komen.

Kookprogramma's hebben voor enorme interesse voor het culinaire gezorgd. Veel hangt af van het Rock & Roll- gehalte van de actoren in deze programma's. Het is niet ondenkbaar dat, door een juiste benadering, andere cultuurvormen een grote groep mensen wordt aangesproken en gemotiveerd om een minder vertrouwde activiteit uit te proberen en aan te leren.

Een theaterstuk of een dansvoorstelling integraal uitzenden. Als dat kan met comedy of met evenementen  zoals  “The  Night of the Proms”,   waarom dan niet met andere voorstellingen? Ook de regionale stations kunnen doen waarvoor ze bedoeld zijn, aandacht geven aan de streekproducten en activiteiten in de regio.

CULTUUR IN MEDIA Communicatie over cultuur moet langs zeer verschillende, diverse kanalen komen die zoveel mogelijk mensen bereiken. Zowel televisie als radio spelen hierbij een grote rol en zeker die zenders die een heel divers publiek aantrekken en vaak mensen die minder vertrouwd zijn met cultuur. Ik denk juist dat het de bedoeling moet zijn om cultuur te brengen op alle radionetten, aangepast aan de doelgroep, in plaats van een "cultuurzender" te creëren voor de "cultuurliefhebber". Waarom zouden jongeren die naar StuBru luisteren bvb. niet geïnteresseerd zijn in cultuur? Het moet alleen op hen afgestemd zijn, zowel naar de inhoud van de cultuurproducten, de cultuurvormen als de manier waarop dit cultuurnieuws gebracht .

Op krantenwebsites beperken de gratis te lezen artikels onder het hoofdstuk cultuur zich al te vaak tot muziek-, film-, en televisienieuws. Meer aandacht en makkelijkere toegang tot recensies en onderbouwde artikels over theater, dans, en podiumkunsten is welkom.

Maak gebruik van de openbare (en zelfs private of regionale zenders) kanalen (radio en tv) om cultuur tot in de huiskamer te brengen. Maak gebruik van de openbare (en zelfs private of regionale zenders) kanalen (radio en tv) om cultuur tot in de huiskamer te brengen.

Regionale berichtgeving echter is er nauwelijks in de geschreven pers, en dan bedoel ik voornamelijk de gedrukte pers. Regionale krantenedities schrijven nauwelijks over cultuur,

Een theaterstuk of een dansvoorstelling integraal uitzenden. Als dat  kan  met  comedy  of  met  evenementen  zoals  “The  Night of the Proms”,  waarom  dan n  niet  met  a dere  voorstellingen?

CULTUUR IN MEDIA

19

6.

Professionalisering Communicatie Een herkenbaar kader rond communicatie over kunstvormen. Bv. de Zomer van Antwerpen bundelt tal van zomerse kleine en grote culturele activiteiten. Erdoor krijgen al die kleine culturele momenten een duidelijke communicatie en hulp bij ticketverkoop. De activiteiten zijn verschillend, maar ze kunnen elkaar helpen bij een bredere communicatie.

Een geselecteerd aanbod op maat van interesseprofielen of ontdekkingspakketten. Mensen helpen bij het maken van hun keuze (cfr. Hello Fresh). Cultuurinstellingen kunnen een aantal keer per jaar beroep doen op tolken of vertaaldiensten.

Specifieke communicatie naar een ander publiek langs hun kanalen: jongeren, migranten, sociaal zwakkeren. Eenvoudige, begrijpbare taal spreekt iedereen aan. We kunnen niet ontkennen dat sociale media het nieuwe communicatiemiddel van onze tijd is. Deze communicatie gebeurt niet alleen met woorden (Facebook, Twitter) maar ook steeds meer en meer met beelden (Instagram). Bovendien is het publiek van sociale media divers.

Educatieve omkadering: als je nog nooit naar de opera bent geweest dan is er een gedragsmatige drempel:  “moet  ik   klappen?”   “wanneer?”  etc.

Voor betrouwbare referentiepunten zorgen. Een aantal bekende gezichten die in een specifieke doelgroep de nodige bekendheid genieten en die mensen kunnen uitnodigen.

In brochures aanduiden hoeveel Nederlands je moet kennen om aan een bepaalde activiteit te kunnen deelnemen. In het algemeen is het aan te raden om met pictogrammen te werken voor anderstaligen en best bij beeldmateriaal zien dat het uitbeeld waarover het gaat.

Digitale schermpjes met duidelijke informatie over cultuur in de stad en aan het station.

PROFESSIONALISERING COMMUNICATIE Een culturele activiteit, zij het een boek, theaterstuk, museumbezoek of wat dan ook, kan je op meerdere manieren beleven. Dit afhankelijk van je leeftijd, achtergrond, interessesfeer, afkomst, enz. Waarom kan een museum niet een aantal gerichte programma’s  uitwerken  waarbij een gids zich aanpast aan de groep die hij rondleidt.

Een 'checkpoint klare taal' waar culturele organisaties vrijwillig beroep op kunnen doen om hun tekst- en promotiemateriaal te laten screenen en hertalen. Een organisatie die x-aantal teksten gescreend heeft, krijgt een klaretaal-label. Voorbeeld aandachtspunten: praktische informatie, geen clichés bij reclame en informatie, overzichtelijk layout.

De sociale media zijn hierin voor een groot deel het belang van klassieke communicatie gaan overstelpen. Bij beeldmateriaal zien dat het uitbeeldt waarover het gaat. Hier ligt de moeilijkheid in veel cultuurbrochures en posters: de prachtige illustraties en lay-out beelden zelfden letterlijk uit wat er te zien zal zijn. Mensen met een andere cultuur weten daarom niet waarom ze er naartoe zouden gaan.

Mensen die niet vertrouwd zijn, willen heel praktische zaken weten: hoe lang duurt de voorstellingen? is het grappig of serieus? Waar haal ik tickets en parkeer ik mijn auto. ng duurt de voorstellen? is het grappig of serieus? waar haal ik tickets en parkeer ik mijn auto. Er is een overaanbod van communicatie waardoor veel verloren gaat. Een groep mensen vallen uit de boot omdat ze het internet niet beheersen of het zelf ontberen. Naar mensen in armoede moet er doelgerichter gecommuniceerd worden. Plaatsen waar deze mensen samenkomen, sociale restaurants, armoedehuizen,... moeten zelf overtuigd worden om aandacht te vragen voor cultuur.

PROFESSIONALISERING COMMUNICATIE

20

7.

Online platformen Jongeren een portfolio van hun cultuurparticipatie laten opstellen zodat ze dit ook kunnen delen en hun mening erover geven. De keuzestress is vandaag groot. Dit geldt ook voor cultuur. Een geselecteerd aanbod op maat van interesseprofielen of beter nog ontdekkingspakketten f in stijl van “Hello Fresh”  o  “Deal f  o  the  Day”.   Castinglijsten, speelplannen en achtergrond informatie verwerkt in apps.

Een digitaal platform dat mensen, middelen en kennis samenbrengt en dat het organiseren van culturele vrijetijdsactiviteiten makkelijk maakt. Mensen moeten op het platform kunnen samenwerken en hulp vinden voor de organisatie, de promotie en de financiering van hun project.

Een platform met getuigenissen van anderen. Een  soort  van  “Tripadvisor”  voor  Cultuur.  Een   Cult-advisor

Een site of app om te kunnen selecteren van welk type activiteiten ik op de hoogte wil gehouden worden. Best is het mogelijk kenbaar te maken dat je naar een bepaalde activiteit gaat en dat je kunt opzoeken wie er van jouw gemeente ook gaat.

Iets in de richting van het twitteraccount 100procentGent , die volgt het cultuuraanbod uit de regio, zowel de kleine initiatieven als het professionele aanbod. Vaak wordt er ook een foto getoond van actueel iets nieuw op straat.

ONLINE PLATFORMEN Sinds dit jaar werden cultuurambassadeurs in het leven geroepen en gelinkt aan de website (uitinmidwest.be) om het cultuur- en vrijetijdsaanbod uit de eigen regio in kaart te brengen en promoten. Als cultuurambassadeurs geven we per kwartaal 3 tot 5 tips uit eigen gemeente en regio van niet te missen cultuurevenementen. Naast de website zijn er ook affiches, artikels in kranten, ... onder het moto "beleef cultuur en  vrije  tijd  duurzaam  lokaal”. Pleit voor de wegbezuinigde soort site "Gratis in Antwerpen"...alles staat erop van designmarkt tot wijkfestival, vernissage ...enz....je kunt combineren in eigen stad. Ook voor Brussel bestaat dit..

Waardevoller is het als de overheid de rol als facillitator op zich neemt. Het opzetten van digitale cultuurplatformen vind ik een enorme meerwaarde: men zorgt immers voor een clustering van vele waardevolle lokale initiatieven. Het maakt het voor de cultuurgebruiker eenvoudiger om met een enkele klik te zien wat er zich cultureel afspeelt binnnen de gemeente

Een Smartphone app die je laat vinden wat er vandaag / morgen / volgende week te doen binnen straal van xx km.

Drempel van het mooie (maar soms toch moeilijk toegankelijke) initiatief van "Uit in Vlaanderen" en "Bende van vlieg" nog verlagen. Of nog verrijken met recensies, getuigenissen,…   Een platform waar iedereen die met kunst professioneel bezig is enkele foto's op kan plaatsen en zichzelf kan voorstellen in het kort. Vermits iedereen tegenwoordig online zoekt is dit wel nodig in de zoektocht naar communicatie.

ONLINE PLATFORMEN

21

8.

Ambassadeurs Een enthousiaste vrijwilliger is het ideale uithangbord om andere mensen te inspireren. Zij kunnen ook vanuit eigen ervaring (eerste hand) aan geïnteresseerden wegwijs maken en de positieve en minder positieve aspecten opsommen, waardoor de aspirant onmiddellijk een waarheidsgetrouw beeld krijgt.

Los van gelokt te worden door eventuele "proevertjes" of "een testrit" denk ik dat de meeste mensen iets nieuws proberen, als ze erover horen vertellen door hun vrienden en zo aangespoord worden om het ook eens te proberen. Een platform met getuigenissen kan een oplossing zijn. Een soort van Tripadvisor voor Cultuur zijn. " Cultuuradvisor " ?? Je ziet wat de moeite waard is, gebaseerd op getuigenissen van anderen en wil het ook eens proberen....

Om cultuur te promoten, proberen we mensen binnen onze eigen familie- en vriendenkring warm te krijgen om af en toe ook eens naar een cultureel centrum te gaan. We doen dit o.m. door het organiseren van huisconcerten. We streven hier dikwijls naar een combinatie van een gekend artiest (als lokker) met een, naar ons gevoel, te ontdekken talent. Ook minder evidente genres kunnen we zo laten zien (jazz, klassiek). Of in plaats van vrienden uit te nodigen voor een etentje thuis, nodigen we hen uit om samen naar een voorstelling te gaan.

Ik zie Dimitri Leue graag vertellen welk toneelstuk ik moet gaan kijken. En Frank de Boosere 'reclame' maken voor de voorstelling van Stijn Meuris. En Luc Tuymans graag horen zeggen dat de overzichtstentoonstelling van Panamarenko echt de moeite is.

Sinds dit jaar werden cultuurambassadeurs in het leven geroepen en gelinkt aan de website. Zij geven we per kwartaal 3 tot 5 tips uit eigen gemeente en regio van niet te missen cultuurevenementen. Naast de website zijn er ook affiches, artikels in kranten, ... om de rest van de bewoners te informeren onder het moto "beleef cultuur en vrije tijd duurzaam lokaal". Wij ambassadeurs werken er vrijwillig aan mee. Rol het uit in gans Vlaanderen en creëer een netwerk van cultuurambassadeurs, als discussieplatform voor cultuurbeleving / participatie.

AMBASSADEURS Mensen zijn geneigd om vooral met 'peers' om te gaan; wat zij interessant vinden, vind je vast zelf interessant, en omgekeerd. Heel veel doelgroepen (kansengroepen, maar eigenlijk ook de modale Vlaming), participeren niet aan cultuur omdat niemand in hun omgeving het doet. Het is belangrijk om mensen in te zetten die vertrouwd zijn met het (nieuw te bereiken) publiek én het aanbod. Een jeugdwerker die zélf enthousiast is over theater wordt geloofd door zijn jongeren (een theaterpubliekswerker niet), een acteur die op school komt vertellen waarom hij zelf acteert moet ook een klik kunnen maken met de leerlingen, anders werkt het niet.

Laat mensen die al kennis hebben van deze nieuwe vorm van cultuur een buddy/ambassadeur worden. Deze neemt mensen mee op ontdekking naar hun nieuwe vorm van cultuur en ze betalen de eerste keer een zeer schappelijke prijs.

Een promocampagne met bekende gezichten uit de niet culturele wereld, als politiekers, wetenschappers, zelfstandigen.....die getuigen over hun jeugd in de teken-, muziek en dansschool en wat ze daar hebben geleerd Zorg er voor dat je vaste klanten, abonnees... een paar keer per jaar iemand kunnen meebrengen die cultuur niet kent. 'Een paar apart' is zo'n duo-project in Antwerpen, voor mensen met en zonder cultuurervaring, gericht op mensen in armoede.

Deel je cultuurbeleving met anderen. Maak hen warm. Mond aan mond reclame werkt. Groepstarief = korting dus vorm een groep. Meer mogelijkheden creëren dat jongeren zelf aan de slag kunnen gaan. Jongeren weten namelijk zelf het beste hoe ze leeftijdsgenoten weten te boeien en te betrekken. Perfecte hefbomen daarvoor zijn vrijhavens waar jongeren zelf dingen mogen doen, ontdekken en voorstellen. Een ander prachtig voorbeeld is Studio Cactus (vroegere Licht Gekanteld) in Leuven, waar jongeren zelf (onder begeleiding) culturele avonden op poten zetten voor leeftijdsgenoten.

AMBASSADEURS

22

9.

Cross-over / kruisbestuiving stimuleren Laat ook de artiesten en kunstenaars aan kruisbestuiving doen om nog creatiever en inventiever uit de hoek te komen. Een simpel voorbeeld: onze populaire biercultuur met andere genres verbinden door voorstellingen, tentoonstellingen, ... te organiseren in brouwerijen, gecombineerd met opendeurdagen of proeverijen. Een halfuur voor de voorstelling, Een hoekje in de foyer, een paar lichten en een versterker volstaan meestal. Maar een artiest of groep heeft de kans zich te tonen. De wachtende hebben iets om naar te kijken of te luisteren, het kan een ander publiek lokken. Geen ideale omstandigheden misschien voor de artiesten maar wel telkens een challenge om een publiek voor jouw zaak te winnen.

Organiseer een lees-, praat-, cultuurcafé met expomogelijkhed en, ateliers...en betrek hier zoveel mogelijk kunstenaars bij uit verschillende disciplines.

In het jazz-wereldje is dit vrij populair, ook op kleine schaal; een optreden van een gevestigde naam die gecombineerd wordt met een opkomende groep (of een tryout van een nieuw initiatief). Waarom niet bij andere genres?

"cultuurclustering”:  Het  fysiek   samenbrengen van verschillende instellingen die elkaar moeten versterken. Er moet ook gezocht worden naar een sterke horeca of andere publieke functies die mee geïntegreerd worden. Industrieel erfgoed biedt een enorme potentiële kans. Bv. C-Mine in Genk. Oude mijngebouwen werden gerenoveerd en verschillende partners kregen er een plaats (horeca – onderwijs– C-mine cultuurcentrum – bioscoop –bedrijvencentrum

Doe iets spraakmakends waarbij je jongerencultuur en klassieke cultuur combineert en ga viraal op het internet.

CROSSOVER STIMULEREN Een boekenclub is ideaal om boekenfreaks tegen te komen. En eenmaal er een uitwisseling ontstaat over de schrijver, de inhoud, de vorm...bevat het boek heel vaak opstapjes naar bijvoorbeeld een museum. Voor een aantal kunstvormen kunnen we ervoor zorgen dat mensen die niet cultuur-minded zijn met cultuur geconfronteerd worden op plaatsen waar ze het niet verwachten (markt, winkelcentrum, winkelstraat, sportevenement, station, ....). Kleinschalige festivals met workshops: dat werkt bij ons! Meestal heel laagdrempelig, mensen komen voor ontspanning en uit nieuwsgierigheid, vinden het gezellige activiteit, gaan (vaak) met een goed gevoel naar huis. De voorwaarden voor een interesse in workshops is natuurlijk hoe het geheel is aangekleed of hoe overtuigend/interessant de lesgevers zijn. Meestal is het ook een korte introductie en kunnen mensen zich dan engageren als het iets is dat hen prikkelt of interesseert.

Tijdens de BBQ van Vlaanderen Feest kleine plaatselijke amateurmusici het feest laten opluisteren i.p.v. opzetten radiozender waar dan toch niemand naar luistert.

Als gemeenten bijvoorbeeld grootschalige feesten houden (Beaufort is een goed voorbeeld maar het kan ook kleinschaliger) onder een thema kan zij alle lokale verenigingen, organisaties etc. aanspreken om rond dit thema iets te doen en kan de gemeente zichzelf promoten door bijvoorbeeld een zomer rond een bepaald cultureel thema te houden.

Ik hoor net niet bij de generatie gamers, maar zou toch ook wel ooit graag eens worden ondergedompeld in die wereld. Zou het een idee zijn om gamers ons bij de hand te laten nemen in het museum en speelsgewijs dat te verkennen. Goede en geduldige gamegidsen zijn er nodig.

CROSSOVER STIMULEREN

23

10. Vrijwilligers waarderen Net zoals werknemers educatief verlof kunnen opnemen. Zou er een vergelijkbaar systeem kunnen opgezet worden voor vrijwilligers werk. Iemand die zich inzet voor een cultureel event/instelling kan dan bv 3 dagen vrijaf nemen

De grootste uitdaging is om de 80% passieve leden actiever te betrekken. Dat kan door bepaalde beurtrollen in te voeren en door regelmatig hiervoor op te roepen. Er zouden altijd minstens enkele niet bestuursleden moeten worden betrokken bij een project of activiteit. Vermijd dat alles door de kleine groep van het dagelijks bestuur wordt gedaan, betrek andere leden.

Door hun medewerking te respecteren, te belonen bv met kaartjes voor voorstellingen in eigen regio.

Geef de vrijwilligers tijdens hun steunende uren aan de vereniging eten, drinken, erkenning zonder limiet en hun inzet wordt dat ook. Mogelijke pistes zijn een voorrangssysteem in crèches en kinderopvang voor mensen die vrijwilligerswerk kunnen aantonen. Maar ook vrijstelling van een symbolisch aantal uren op het werk, als waardering van het vrijwilligerswerk. Of dat men vlugger wordt voortgeholpen bij bepaalde overheidsdiensten, ...

Je moet streven naar een soort "gemeenschap" waar vriendschap kan ontstaan en iedereen goed voor elkaar zorgt. Deze vrijwilligers brengen net zoals bij jullie dan vrienden mee en zo breidt het netwerk uit, maar ik ga zeker akkoord dat dit niet gemakkelijk is. Ik weet alleen niet wat een overheid hiervoor kan/moet doen? Vrijwilligers worden niet betaald omdat ze niet betaalbaar zijn ;-) dus draag ze oprecht op handen en geef ze vorming zodat ze zich persoonlijk kunnen verrijken en samenwerken. Je organisatie zal uit zijn voegen treden ;-) . Het is op zich niet moeilijk om vrijwilligers te krijgen, maar het overgrote probleem is om vrijwilligers te kunnen houden.

VRIJWILLIGERS WAARDEREN Er zijn zo veel organisaties / verenigingen waar je je kunt voor inzetten of lid van kunt worden, dat het verschil volgens mij vooral gemaakt wordt is door kleine dingen. de 'win' voor een vrijwilliger bestaat volgens mij uit de mate waarin je je met je organisatie/vereniging identificeert. Dat kan zijn omdat het dicht bij is (in je straat of buurt), omdat je je achter een gemeenschappelijk doel schaart (inrichting van iets, actie tegen iets..), maar ook omdat wordt ingezet op warm onthaal, persoonlijk vrijwilligersbeleid (mensen bij naam kennen, verjaardagskaartjes sturen, inzetten op groepsgevoel, jaarlijkse uitstap, af en toe een presentje..).

Nieuwe vrijwilligers willen concrete taken, afgelijnde opdrachten en een vooraf vastgelegd engagement. Dit is zeker geen slechte evolutie. We moeten gewoon inspelen op deze nieuwe tendensen.

Zou een online vrijwilligersbank (zoals ikzoekeenfreelancer.be) waar vraag en aanbod elkaar vinden, een oplossing kunnen zijn? Iets waar vrijwilligers dan ook "punten" kunnen vergaren die ze kunnen inruilen voor een concertticket, theaterbezoek of wat dan ook?

Wees oprecht, duidelijk en werk als vereniging aan jezelf zodat je je vrijwilligers correct kan steunen. Erken je vrijwilligers en geef ze een titel, neem hun actie niet van zelfsprekend. Onze instellingen en verenigingen zoeken dus beter niet naar random vrijwilligers maar naar invulling voor goed afgebakende functies, of starten nog liever met de vraag: wat zou je graag bij ons doen? Ze investeren ook in een mooie return: goede omkadering of zelfs opleiding, teambuilding, een welgemeend dankjewel,... Creëer een samenleving die mensen uitnodigt om spontaan iets terug te geven door bij te dragen aan wat, waar, wanneer en hoe ze zelf willen. Schuilt hier een opdracht voor de Vlaamse overheid? Mja. Sensibilisering, misschien. Maar als cultuurhuizen en verenigingen hun waarde goed etaleren en hun publiek uitnodigen om hun waardering voor hun werk in kleine daden uit te drukken, komen we al ver.

VRIJWILLIGERS WAARDEREN

24

11. Aandacht voor diverse culturen Aanbod moet niet enkel van eigen bodem zijn maar we moeten ook kansen geven aan focus op vreemde culturen.

Men moet men immers onderscheid kunnen maken tussen  “diversiteit”  en  “inclusie”. Want een loutere focus op de integratie, participatie en inclusie in de mainstream cultuur van o.a. personen met een handicap en/of personen met een cultureellinguïstische, etnische of religieuze achtergrond kan soms leiden  tot  “cultuurmoord” i  van  d e   specifieke minderheidsgroepen elk met hun eigen cultuur; dat terwijl het juist verrijkend is dat het  “massapubliek”  ook  kan   kennismaken met die kleine cultuurgroepen.

Kinderen en jongeren leren luisteren naar en leren dansen op "vreemde" muziek onder leiding van mensen met vreemde roots. Andere symboliek leren begrijpen.

Moedig locatieprojecten aan, buiten op een plein in Borgerhout, midden in de Brugse binnenstad, trek met kunstenaars langs stakingspiketten, enzovoort. Zorg ook dat makers die vanuit een doelgroep komen die minder aan cultuur participeert voldoende middelen krijgen. Jonge makers zoals Gokhan Girginol, die met zijn werk wel de Genkse cités bereikt.

Waarom niet meer het accent leggen bij het 'cultureel samenleven' in brede zin. Dit lijkt me meer een reflectie van de hedendaagse samenleving dan wel door te focussen op wat er in de wereld zich afspeelt. Ik pleit er dus ook voor om mensen van allochtone afkomst een platform te geven om hun cultuur aan ons te presenteren en dan we daarna vrij met mekaar over cultuur kunnen praten. Zo creëer je ontmoetingsplaatsen. Laat zien, horen of voelen wat je wil zeggen met beelden, beweging, woorden, muziek, ... Doordat we niet altijd dezelfde taal spreken, ontstaan soms misverstanden of zelfs wrijving. Door cultuur samen te beleven of uit te wisselen, kom je alvast dichter bij elkaar.

AANDACHT VOOR DIVERSE CULTUREN Erken niet enkel de Vlaamse middenklasse cultuur als 'cultuur': wanneer bijvoorbeeld Arabische dansfeesten ook als cultuur worden erkend, dan zal men zien dat veel meer mensen aan cultuur 'doen' als men voordien dacht. De tijd van hogere en lagere cultuur is voorbij, simpel. Anderstaligen of mensen van andere landen ook hun ding laten doen. Die mensen hebben een andere opvoeding en cultuur. Daar zijn veel getalenteerde mensen bij, maar ze worden niet uitgenodigd.

Laat kinderen van mekaars feestdagen genieten (suikerfeest/pasen etc), maar laat ook volwassenen de mogelijkheid om deel te nemen aan mekaar feestdagen.

Waarom zijn ambtenaren en gemeenteraadsleden zo discriminerend (vooroordeelmatige argumenten) tegenover vernieuwing of openheid naar alle mogelijke opportuniteiten en aanwezige culturele rijkdom in de maatschappij. Bv. Waarom moet een vrijwilliger taalconversatietafels Nederlands een diploma hebben, als hij jaren ervaring heef opgedaan in communicatie en managen in de Belgische economie en in Europa?

Meer en meer veranderen steden in een gemeenplaats waar jong en oud, werknemer en werkzoekend, autochtoon en allochtoon, ... samenkomen. Met andere woorden, steden zijn mengelmoezen voor inwoners met een totaal verschillende achtergrond. Maar veel stadsbewoners kennen de eigen buren en/of buurtbewoners niet. Buurtinitiatieven kunnen mede inzetten op een verrijking van de beleving van cultuur (in al zijn vormen).

In Antwerpen ondersteunt 'Opsinjoren' straatfeesten op verschillende manieren (o.a. logistiek). Zij zetten ook in op 'Cultuur in de Straat' i.s.m. Fameus (amateurkunsten).

AANDACHT VOOR DIVERSE CULTUREN

25

12. Elitair karakter doorbreken Het is juist door via de media aan de kunsten een elitair tintje te geven dat men de mensen vervreemd van alle vormen van cultuur. De "chi-chi madammen", die zich op televisie een air geven door moderne kunstvormen te promoten zorgen juist voor een afkeer van de bevolking t.o.v. cultuur. Cultuur moet er zijn voor het volk en gemaakt door het volk. Het overgrote deel van cultuurcampagnes richt zich op de 'hogere' cultuur en op alternatievelingen. Er moet dus ook aandacht komen voor de 'lagere' cultuur en amusementszoekers. Culturele medenwerkers zullen voornamelijk vanuit hun eigen smaak en mediakennis handelen, maar toch moet men proberen te streven naar een breed cultureel aanbod.

Cultuur mag best iets laagdrempelig en populair zijn en mag gerust meegaan met de flow in plaats van tegendraads en elitair te zijn.

Volgens mij realiseren veel mensen niet dat ze aan cultuur doen. Het woord heeft de afgelopen jaren een lading meegekregen die geassocieerd wordt met moeilijk, experimenteel, voor een beperkt publiek. Dat terwijl cultuur zoveel meer is. Kunst moet zichzelf zijn en hoeft geen intellectueel gezever. Bepaalde kunstkenners ( Jan Hoet en co) zijn/waren daar specialist in.

Kom buiten met die schilderijen en verdeel ze overal (replica's zijn minstens even mooi als originelen). Leg eindelijk es duidelijk uit wat de schilder bedoeld heeft met z'n werk. Geen elitair geleuter, maar discussiëren met elkaar over wat jij aan een werk kan appreciëren. We willen af van het idee dat cultuur een luxe/ een leuke extra is. Cultuur/ sport/ vrije tijd is een basisrecht. IEDEREEN heeft nood aan ontspanning, ook als je een beperkt inkomen hebt. Meer aandacht voor amateurkunsten. Amateurkunsten verbinden met professionele kunstenaars.

Gratis festivals en evenementen helpen om meer mensen te bereiken. Eigenlijk is 'kunnen genieten van kunst en cultuur' een vrij dure aangelegenheid en mede daardoor een 'elitaire' aangelegenheid. Ik zou bv echt wel meer naar een mooi concert, dans- of toneelvoorstelling willen gaan maar de prijzen zijn eigenlijk niet echt democratisch!

ELITAIR KARAKTER DOORBREKEN 13. Financiële drempel verlagen Te veel verschillen in gunsttarieven over de instellingen heen en te veel lege stoelen in vele voorstellingen. Kunnen we dit niet ombuigen naar win/win situatie? Van zodra er een bepaald percentage lege stoelen zijn, kunnen we dan niet invoeren dat tickets verkocht worden aan gunsttarieven bv. aan gezinnen, studenten, minder bedeelden... Het is belangrijk dat er subsidies gegeven worden voor cultuur. Ik woon tijdelijk in Nederland en daar zijn bijna alle subsidies voor cultuur afgeschaft. Hiermee geeft men verkeerde signalen. Zo wordt enkel nog toegankelijk voor een "elite". Zo moet het dus niet !

Onderwijs en welzijn zijn hier essentiele partners met een geinstitionaliseerde rol als toeleider naar cultuur en vrije tijd. In Deurne (bij Antwerpen) werken we met cultuurcafés. Een maandelijkse culturele activiteit vanuit het cultuurcentrum. Voor de activiteiten zijn 2 soorten inschrijvingen. Mensen mogen inschrijven via het cultuurcentrum en er zijn ook mensen die inschrijven via werkingen rond mensen in armoede. Voor hen is cultuur meestal te duur. Er wordt gezorgd voor een reeks gratis culturele activiteiten, maar om te vermijden dat dit 'cultuur voor armen' wordt, zijn de inschrijvingen gemengd met mensen die wel meer naar het cultuurcentrum gaan. Je kan dit in praktijk doen door samen te werken met groepen die je moeilijker kan bereiken. Door te laten inschrijven via verschillende kanalen (eventueel mits verschillende prijzen) krijg je ook een gemengd publiek. Zo kan iedereen op maat aan cultuur doen, zonder dat je de activiteiten verengd tot een specifiek doelpubliek.

Om de drempels voor kansarmen weg te werken zie ik een rol weggelegd voor de OCMW's en middenveldorganisaties die voeling hebben met de doelgroep. De financiële drempel kan weggewerkt worden door het selecteren en / of aanbieden van gratis voorstellingen, tentoonstellingen ...

Kansarmen stoten niet enkel op het financiële plaatje. Voor hen gelden vaak ook andere drempels wat betreft kennis van praktische zaken. Bv. kennis van sociale codes, reservering ...

Een koffiebabbel in een buurthuis, ontmoetingcentrum waar de cultuur-aanbieder zijn aanbod komt voorstellen, toelichten, verduidelijken is al een eerste belangrijke stap om de drempel te verlagen.

FINANCIËLE DREMPEL VERLAGEN

26

14. Open ‘buurtcentra’ door samenwerking Een grotere samenwerking tussen regulier dagonderwijs en hobbyverenigingen kan het aanleren van een cultuurvorm vereenvoudigen. Bv. door gebruik te kunnen maken van de klaslokalen, of om vervoer te voorzien tussen de gewone scholen en bv. muziekscholen, toneelverenigingen... Hulp bij de zoektocht naar een locatie (theaterruimte, expositieruimte, free podium), hulp bij communicatie, technisch materiaal, administratieve, hulp bij vergunningen rond evenement. - cultuurcentra laten zich betrekken bij wijk-/straatfeesten, zijn vragende partij. - betrek verenigingsleven bij cultuurcentra (al is het maar logistiek), maak het cultuurcentrum onderdeel van het sociaal weefsel - ga op de wekelijkse markt staan

Bibliotheken zouden hun rol als infoverstrekker over vrije tijd kunnen verbreden door tips en overzichten over vrije tijd te promoten. Ze kunnen informatie en leesvoer over een activiteit in de kijker zetten om mensen vooraf te laten kennismaken met het thema van een activiteit of achteraf te laten verdiepen. Naast tips kan de bib ook een aanspreekpunt om je wegwijs te maken, tickets te kopen of informatieve vragen over bijv. vervoer.

De lokale bibliotheek, sporthal of school kan gebruikt worden om te vergaderen, tentoonstellingen te houden, voorstellingen te spelen,...

Samenwerkingsverbanden met de gastronomie en kinderopvang bijvoorbeeld moeten dus aantrekkelijker worden om deze drempels de verkleinen. Ik denk aan stimulatie van bijvoorbeeld fiscale voordeel voor dergelijke samenwerkingsverbanden en arrangementen tussen de desbetreffende belanghebbende.

De culturele wereld laten samenwerken met de verenigingen (zij maken in eerste instantie ook hun eigen leden warm om deel te nemen) maakt de kans groter om meer mensen in contact met cultuur te brengen en te laten ervaren.

OPEN ‘BUURTCENTRA’ DOOR SAMENWERKING 15. Proevertjes / Amuse gueule… Het theatergezelschap dat “in personage” de straat opkomt, kunstenaar die zijn werk op het voetpad tentoon stelt of zelfs daar creëert; dichter, schrijver die op een bankje voor draagt uit eigen werk, Zo'n "Amuse Gueule" is zeker aan te raden om mensen 'een tipje van de sluier' te geven. Tegen een laag tarief (of gratis) een museum bezoeken, een uitstap doen, ... kan zowel interessant zijn voor jongeren, maar ook voor ouderen, kinderen... een blind date in een cultuurhuis waar iets wordt aangeboden dat een verrassing is.

Try-outs gratis maken voor buurtbewoners en scholen

Onder het motto 'ongekend is onbemind' ben ik van mening dat mensen een duwtje in de rug moeten krijgen om dingen die ze niet zo goed kennen of waar ze niet veel van weten te ontdekken.

We moeten proberen dat cultuur beleven een automatisme wordt. Mensen moeten proeven van verschillende vormen en zo ontdekken ze nieuwe ontspanningsmogelijkheden. Vooral musea en kunstgalerijen moeten hiervoor aan drempelverlaging doen en meer plaats maken voor interactieve tentoonstellingen.

Het aanbieden van een gratis rondleiding of een gratis open huis zou hierin bijvoorbeeld uitkomst kunnen bieden.

Zou kunnen door een activiteit te organiseren die een groot aantal mensen aanspreekt ( die niet noodzakelijk automatisch met cultuur in contact komen ), bv een wandeltocht, loopwedstrijd of een wielerwedstrijd. Bij aankomst ( of zelfs gedurende het traject ) kunnen dan culturele vormen naar voor gebracht of geïntroduceerd worden. Bv bij aankomst kan een concert zijn van een klassiek orkest of andere vormen van muzikale beleving. Kleinschalige prikkel momenten die gefilmd door enkele, al dan niet toevallige passanten, gepost worden op de sociale media. Als die dan ook nog gedeeld worden door enkele, al dan niet toevallig gekozen, populaire personages gaat dit al snel viraal.

PROEVERTJES, AMUSE GUEULE..

27

16. Inspraak/participatie verhogen in beleid, programmatie,… Op lokaal vlak zou het dus een goed idee zijn om jongeren meer inspraak te geven. Ze kunnen bijvoorbeeld mee inspraak krijgen in de programmatie van het cultureel centrum of men kan een tentoonstelling organiseren waarbij gaat kijken naar jong lokaal talent. Zorg dat je mensen hebt uit het doelpubliek (het veld), die je kunnen vertellen hoe je cultuur het best kan overbrengen. Afhankelijk van de wijk en straat zou iedere buurt een of verschillende kunstwerk(en) ter verfraaiing van de buurt moeten kunnen hebben, in samenspraak met de bewoners. Voor iedere wijk zou er een eigen budget kunnen zijn. De inspraak van de buurt in de diversiteit aan kunstwerken en de betekenis hiervan, die de wijk kan sieren geeft ook een grotere betrokkenheid van jong- tot oud tot kunst en cultuur.

Misschien kunnen zij hun bezoekers vragen wat zij verwachten van een cultuurcentrum? Misschien kunnen ze een soort van 'buddyprogram' ontwikkelen waarbij een bezoeker een gratis ticket krijgt voor iemand die niet vaak cultuur beleeft?

Wanneer belastingbetalers een deel van hun belastingen zouden toewijzen aan cultuur (en aan een bepaalde cultuurvorm) kunnen deze mensen enthousiaster zijn om deel te nemen aan cultuurevents. Ook vergroot dit het maatschappelijk draagvlak voor cultuur en het subsidiëren van deze sector, volgens mij.

Waarom geen directe democratie toepassen op de toekenningen van subsidies. Het internet laat toe om heel eenvoudige een grote groep van belastingbetalers te selecteren die mee kunnen beslissen waar hun centen naar toe gaan. Waarom moet een kleine commissie die misschien ver van de realiteit staat dit beslissen. Het brede publiek, ten slotte de doelgroep van cultuurbeleving, kan dit veel beter en vooral democratischer. Decretaal is een plaatselijke Cultuurraad - met een grote groep vertegenwoordigers in de AV en een enthousiaste groep mensen in het DB- verveld tot een advies gevend orgaan. Laat de cultuurraden beter participeren in het plaatselijke beleid. Laat hen eigenmondig een cultureel aanbod uitwerken, in samenwerking met andere partners..

INSPRAAK VERHOGEN IN BELEID, PROGRAMMATIE,… 17. Flexibele cultuurpas In Nederland heb ik een museumkaart voor een jaar aangekocht. Net geen 6O€. Bijna alle musea in heel Nederland zijn aangesloten.Voor dure tentoonstellingen zoals Matisse in Stedelijk museum Amsterdam betaal je een paar € extra (3 5€). Geen wachttijden, je kaart wordt gescand en je kan zo binnen. 2 dagen Amsterdam en je hebt de kaart er al ruim . Ook aan de grensstreek zijn fantastische musea. Je kan de site openen van de museumkaart en zoeken op stad of het museum zelf en je ziet dan "museumkaart gratis" De museumkaart werkt met een stichting. Musea zouden geld terugkrijgen voor de entree ...Het niet hebben van dit systeem in België maakt dat ik meer info moet zoeken en het erg vind om dure inkom te betalen. Als het dan niet meevalt...In Nederland is een tegenvaller niet erg, want je ging toch gratis binnen. Iets mee doen???

In Gent is er de Uitpas, waarmee je punten kan sparen elke keer als je iets doet, bvb. bibliotheekbezoek, concert, maar ook eens zwemmen. Tegelijk is die kaart ook een kortingskaart voor mensen die daar recht op hebben. Daardoor valt het helemaal niet op als je korting krijgt omwille van het feit dat je een lager inkomen hebt. In Brussel is er Lasso dat op verschillende manieren verschillende doelgroepen aanspreekt om tot cultuurparticipatie te komen. Supermarkten doen geregeld acties met stempels of bonnetjes. Is het geen goed idee om deze spaarkaarten te ruilen voor een ticket om cultuur te beleven ipv het zoveelste servies?

Een ongepersonaliseerde cultuurpas ( die door vrienden of buren kan gebruikt worden) waarmee de mensen aan een reductie naar culturele activiteiten kunnen gaan. Een cultuurpas met een grotere overkoepeling van verenigingen en organisaties zal ongetwijfeld succesvol zijn.

Waarom geen gesubsidieerde cultuur belevingspas geldig voor 1 jaar die de overheid verstrekt aan pas gepensioneerden. Dit verzacht de pijn van het langer werken; een heel klein beetje. Maar vooral kan dit de kiem zijn tot regelmatige cultuurbeleving in de volgende jaren eens ze dit ervaren hebben.

FLEXIBELE CULTUURPAS

28

18. Publieksvorming door professionals Wat opera betreft, was er in het Cultureel Centrum van Alsemberg vorig jaar een reeks van 4 lezingen over Opera. Ik kon er helaas niet bijzijn maar de commentaren die ik hoorde waren zeer goed en heeft een aantal mensen er toe aangezet om toch eens een ticket te kopen voor een opera. Het werd gegeven door een operazangeres en bestond uit thema's als: verschillende operagenres, welke stemmen hoor je op het podium, het verhaal en de symboliek van populaire opera's samengevat, ... rijkelijk ondersteund door beeldmateriaal en life-zang door de zangeres.

Als je ziet met welke kwaliteit TVprogramma’s van Belpop gemaakt worden op Canvas en ook zeer populair zijn, stel ik me de vraag: kan dit ook voor andere genres? Wat is opera? Hoe zit een symfonisch orkest in elkaar? Een klassiek werk? Waarom is een dansvoorstelling van Rosas meer dan wat rondjes draaien?

Ik denk bijvoorbeeld dat je de mensen meer moet informeren door middel van inleidingen, workshops en nabesprekingen. Gewoon een voorstelling bijwonen is soms niet genoeg. Wanneer de makers iets duidelijk willen maken is het zeer belangrijk deze mensen te betrekken bij hun publiek, zowel vooraf als achteraf. Deze meerwaarde geeft hun een eigen mening en een goede kijk om de ideeën van de kunstenaar.

Zorg dat het personeel interesse heeft in het publiek en laat ze praten en lachen met de mensen.

De beleving wordt intenser en dat is wat je moet bereiken. Na de voorstelling moeten de artiesten openstaan om een nagesprek te houden, praten met het publiek. Dat hoeft niet in de zaal maar kan gerust in het cafe. Misschien heeft cultuur baat bij een gids die mensen coacht om hun blik te verruimen. Een persoonlijkheid uit de cultuurwereld zelf, die cultuur een smoel geeft en mensen op pad neemt met zijn expertise en fascinaties via de media. Een figuur die kunstvormen kadert binnen onze cultuur en aansluiting zoekt bij ons dagelijks leven en zo de drempel te verlaagt

PUBLIEKSVORMING DOOR PROFESSIONALS

29

3. OVERZICHT UITGEWERKTE IDEEËN OP 19/9 Deze lijst geeft een overzicht van de ideeën die er werden uitgewerkt op het Burgerkabinet in het Vlaams Parlement op 19 september. De uitwerking ervan vind je in deel 4. Veel ideeën werken op diverse terreinen. We hebben ze hier voor het overzicht geclusterd, maar als je de uitwerking leest, zal je zien dat ze niet onder één vlag te vangen zijn.

A. CULTUUR OP STRAAT

33

1.

Kunst in de buurt

33

2.

Prikkelende kunst in de openbare ruimte // Cultuur op straat

34

3.

“Cultuurtruck”

35

B. LOKALE/ BUURT-INITIATIEVEN

36

4.

Tax shelter lokale cultuurinitiatieven

36

5.

Ombudsdienst Cultuur

38

C. CULTUUR EN ONDERWIJS

39

6.

C-decreet (cultuur in het (basis)onderwijs)

39

7.

Onderwijs als ambassadeur!

40

8.

Ontwikkelen van een cultuurplan in school

41

9.

Verknopen-Verbinden van onderwijs en cultuur

42

10.

‘Cultuur op de speelplaats’

43

D. FOCUS OP KINDEREN EN JONGEREN

44

11.

44

Vrijhavens (werktitel)

E. CULTUUR EN MEDIA

45

12.

Cultuur in media

45

13.

Cultuur in Media: op TV

47

F. PROFESSIONELE COMMUNICATIE

48

14.

Professionalisering communicatie: migratie

48

15.

Professionalisering communicatie: 20-30 jarigen

49

16.

Communicatie moet begrijpbaar zijn

50

30

G. ONLINE-PLATFORMEN

51

17.

Tinder voor cultuur // online platformen

51

18.

What to do advisor? Cultuuradvisor?

52

H. CROSSOVER STIMULEREN

53

19.

53

Stimuleren cultuur over de Vlaamse grenzen heen

20. Hoe tegengestelde werelden verenigen vb. ballet/opera op straat in achtergestelde buurt en vice versa 54

I.

VRIJWILLIGERS WAARDEREN

55

21.

800.000 vrijwilligers mobiliseren // overdracht mogelijk maken

55

22.

EVC

56

23.

Vrijwilligerswerkmeter; talentenbank

56

24.

Vrijwilliger op maat

57

25.

Vrijwilligers waarderen

58

J. AANDACHT VOOR DIVERSE CULTUREN

58

26.

58

Aandacht voor diverse culturen

K. ELITAIR KARAKTER DOORBREKEN

59

27.

60

Cultuur breder en toegankelijker maken

28. Cultuur als basisrecht en geen gunst realiseren door aangepaste communicatie en cultuurcheques

60

L. FINANCIËLE DREMPEL VERLAGEN

62

29.

Culturele Proton Kaart uit pas positief saldo + sociaal tarief

62

30.

Cultuurcheques verder uitbreiden / uitwerken /terug invoeren.

63

M. OPEN BUURTCENTRA DOOR SAMENWERKING

64

31.

64

cultuurcentra deel van het sociaal weefsel

N. INSPRAAK/PARTICIPATIE VERHOGEN IN BELEID, PROGRAMMATIE

64

32.

64

Cultuurraad herbekeken, inspraak verhogen in beleid, programmatie

33. Minstens 1 voorstelling in programmatie van culturele centra worden gekozen door de mensen 65

31

O. FLEXIBELE CULTUURPAS

66

34.

UITPAS, ook voor vrijwilligers

66

35.

De ideale uitpas

67

36.

Cultuur Proefpas

67

32

4. UITGEWERKTE IDEEËNFICHES De deelnemers konden gebruik maken van deze ‘ideeënfiche’ om hun ideeën uit te werken. Het resultaat van dat denk- en schrijfwerk, wordt hieronder voorgesteld. Leden van andere tafels kregen de mogelijkheid aanvullingen te doen op post-its, die vind je telkens apart vermeld.

A. Cultuur op straat 1. Kunst in de buurt Wat stel je voor? - Een kunstwerk op straat. Bv. Jan Fabre op het Kiel of Amateurkunst op de Meir. Post-its: - Mooi idee! - Projecten rond kunst in de straat - Meer rekening met cultuur bij nieuwe buurten, openbare werken (muziekinstallatie, esthetisch bouwmateriaal) - Buurtbanken zelf aankleden - Vooral de tegenstellende kunstvorm tot de buurt is slim gekozen  diversificatie - Zie bestaand project van kunst op straat in Mechelen - Buurt maakt zelf kunstwerk - Urban artists meer kansen geven - Mensen die heel actief zijn op sociale media als ambassadeurs promotie laten voeren

33

-

Vooral op plaatsen waar er mensen momenteel minder gemakkelijk toegang tot cultuur hebben Meer samenwerken met kunstenaars …. Wisselwerking tussen amateurs en professioneel: co-creatie

Wat maakt dit tot een goed idee? - Zeer hoge belevingswaarde Post-its: - Hoe wordt er opgestapt naar andere vormen van cultuur? Of blijft het enkel bij kunst op straat? Gewenst resultaat/impact? - Meer mensen die aan cultuur doen - Iedereen kan van kunst genieten Post-its: - Met weinig middelen kan je eenzaamheid doorbreken. Kunst/beeld in straat zorgt voor thema om over te spreken met buurtbewoners - Kunstwerk op straat in context van een breder project: lange samenwerking tussen de bekende kunstenaar en de buurt. Wat is er daarvoor nodig? - Gemeentelijk budget - Aangepaste regelgeving (openbare ruimte) - Samenwerking lokale verenigingen - Inspraak door burgers Post-its: - Ambassadeurs Door/met wie? - Verenigingen - Vrijwilligers - Gemeente - Burgers - Bewoners Post-its: - Gebruiksvriendelijk & toegankelijk  lokaal aanbod digitaal en op papier - Is jullie voorstel = buurtwerking? // Buurtwerking verstreken Stemmen: 11 2.

Prikkelende kunst in de openbare ruimte // Cultuur op straat

Wat stel je voor? - Pop-up of ‘roterende’ (verandert regelmatig) kunst op openbare plekken, binnen & buiten (  straten, ziekenhuizen, bibliotheken), verschillende kunstvormen faciliteren / mogelijk maken. Post-its: - Hoe opstappen naar andere cultuurvormen? Vb. tentoonstelling? Of blijft het bij (passief) kijken? 34

-

Mecenaat van de gemeente stimuleren t.o.v. lokale kunstenaars voor openbare ruimtes Meer straat activiteiten bv. stoeten en theater aub Nadruk op probleembuurten  esthetischer maken van die buurten, kan ook veiligheidsgevoel verhogen

Wat maakt dit tot een goed idee? - Er is of staat al kunst maar het ‘roteren’ verplicht het publiek bijna om te kijken. Post-its: - Beschikbare grond voor kunst in iedere gemeente vb. centraal kunstwerk in Beernem dat iedere maand verandert Gewenst resultaat/impact? - Meer mensen komen in contact met kunst Post-its: - Integreren in stadsvisie (kunst kan ook blijvend sporen nalaten) - Ipv top-down initiatieven kan de overheid beter bottom-up initiatieven stimuleren - Eerst een kunstenaar vinden en stimuleren Wat is er daarvoor nodig? - Logistieke steun - Administratieve steun (verzekering etc.) - Levende databank/online platform dat kunstenaars, gemeenten & verenigingen samenbrengt Post-its: - Spannend maken via spel/zoektocht - Aanvulling: frequentie gebruik; frequentie aanmaken Door/met wie? - Hogere overheid bouwt het platform of portaal en lokale overheid voorziet logistieke en administratieve steun. Post-its: - Buurtbewoners erbij betrekken Stemmen: 12 3.

‘Cultuurtruck’

Wat stel je voor? - Een truck, die op evenementen, markten… komt aanrijden met een verrassingsact. Het publiek weet vooraf niet wat/wie er uit de truck komt. - Gratis of met vrije bijdrage. - Zowel beginnende kunstenaars als “gevestigde waarden”. - Blind date met cultuuraanbod. Post-its: - Eventueel met interactie: publiek iets laten doen of laten beslissen over bv. welke muziek. - Voorbeeld gezien in Bolivia bij de organisatie COMPA. Daar werkte het fantastisch goed. - Zoals Supervlieg reeds bestaat voor families. - Cfr. Pop-up museum: bestaat al wel… maar nog onbekend. - Plaatselijke kunstenaars kansen geven

35

-

Daarbij is het ook belangrijk wanneer die truck rijd en waar  In een dorpskern om 12u zult u niet veel publiek vinden. Bv. “Ballet Dommage” in Leuven

Wat maakt dit tot een goed idee? - Cultuur wordt naar de mensen gebracht  mensen die anders geen cultuur opzoeken worden ondergedompeld. - Door de mobiliteit kom je op plaatsen waar je anders niet komt. - Behoefte creërend. - Verrassingseffect: ‘Wie komt uit de truck?’ Gewenst resultaat/impact? - Meer participatie - Kleine en lokale gezelschappen kunnen zich voorstellen - Het is tof, niet ‘cultuur’. - Mensen beleven, krijgen zin in meer. Wat is er daarvoor nodig? - Aanbod screenen? - Trucks (1 per provincie) - Kunstenaars - Communicatie  Hype creëren. - Crowdfunding voor start - Fiscaal voordeel voor partners - Regels & voorwaarden uitklaren Door/met wie? - Samenwerking met gemeenten & bedrijven (€). - Overkoepelende cultuurorganisatie - Scholen - (Kunst)scholen voor de realisatie - Gluren bij bestaande projecten. Vb. Compa Bolivie. Stemmen 15

B. Lokale/ buurt-initiatieven 4.

Tax shelter lokale cultuurinitiatieven

Wat stel je voor? - Taxshelter zoals nu voor film  naar lokale culturele verenigingen & initiatieven o Belastingvermindering voor bedrijven/ondernemers die lokaal investeren o Lokale culturele initiatieven  in bedrijven - Crowdfunding voor burgers ook - Participatie o nieuwe doelgroepen o connecties leggenOok voor kleine budgetten

36

Post-its: - Wat is het verschil met huidige reglementering sponsoring? =vrijblijvend en …. - Beleggen in cultuur ook mogelijk maken voor burgers. Zie Triodosbank: enkel beursgenoteerde bedrijven (?) - Voor bedrijven moet het winstgevend zijn. - Beter investeren in cultuur gewoon aftrekbaar maken: quid kleine initiatieven… - Het moet een meerwaarde zijn voor het bedrijf anders doen ze het niet (prestige, zichtbaarheid, …) Wat maakt dit tot een goed idee? Belangrijk: - Lokale bedrijven/ondernemers zullen sneller lokale initiatieven ondersteunen - Idem crowdfunding voor burgers - Lokale bedrijven ondernemers zouden meer kunnen deelnemen aan lokaal aanbod, bijv. voor teambuilding activiteiten, samen naar een voorstelling… Probleem oplossing: - Aanvullende financiering - Minder administratieve rompslomp (voor cultuurverenigingen en kunstenaars, maar ook voor bedrijven) - Oplossing voor bedrijven die teveel belastingen betalen. Behoefte - Aanvullende financiering - Nieuwe doelgroepen voor verenigingen en kunstenaars - Nieuwe initiatieven kansen geven Post-its: - Publiek/privaat investeringsfonds voor cultuur (fiscaal voordelig, rendement) Gewenst resultaat/impact? - Lokale verenigingen/initiatieven/kunstenaars gaan minder tijd /middelen verliezen (in aanvraagdossiers voor subsidies…) - Meer lokale verbondenheid - Meer cultuur / meer cultuurbeleving : meer sensibilisering voor cultuur (bij bedrijven en ondernemers…) – bruggen bouwen. Post-it: - Ook voor bedrijven administratieve rompslomp minder maken. Wat is er daarvoor nodig? - Super aantrekkelijk digitaal platform waar vraag en aanbod via een database worden voorgesteld, een digitale marktplaats, zowel voor ondernemers als voor burgers, als voor lokale verenigingen, initiatieven als kunstenaars. - Lokale speeddating organiseren. - Eenvoudige procedures en regelgeving. Door/met wie? - VG: systeem aanleveren - Informatie/promotie naar VBO - Lokale verenigingen, kunstenaars: aanbod bekend maken – betrekken media (TV maar ook sociale…) - Gekoppeld aan bestaande initiatieven zoals uitbank. 37

Post-its: - Systemen die al bestaan – zie VDAB – gebruiken voor cultuur. - Gedeelte van sponsoring voor grote project naar fonds ter ondersteuning van kleine projecten (minder populaire genres, jonge cultuurmakers) Stemmen: 16

5.

Ombudsdienst Cultuur

Wat stel je voor? - Laagdrempelig medium - Toegankelijk via verschillende kanalen - Meldpunt voor diverse initiatieven - Suggesties voor bijsturing lokaal beleid - Gelijkaardige initiatieven zichtbaar maken en bundelen - Vlaamse initiatieven op lokaal niveau mogelijk maken - Mogelijkheden creëren voor zaken die nog niet bestaan - Inventariseren goede praktijken - Dag van de ideeën met overhandiging aan lokale besturen Waarom is dit belangrijk? - Cultuur dicht bij mensen - Democratie en beleidsparticipatie - Kansen en zichtbaarheid voor initiatieven Wat gaat er anders zijn als het idee gerealiseerd is? - Vernieuwing in aanbod - Grotere betrokkenheid bij aanbod - Variatie in aanbod - Meer participatie aan divers aanbod Wat is er nodig om dit idee te realiseren? - Kleine dienst met voldoende middelen voor coördinatie - Online platform - Coördinator - Voldoende lokale contacten in Vlaanderen Wie kan hierbij een rol spelen? - Vlaams minister van cultuur (budget, installatie van de dienst) - Burgers (ideeën) - Lokale besturen (uitvoering ideeën) - Vrijwilligers (meewerken van verzamelen en uitvoeren ideeën) Opmerkingen - Verbreding en verbetering cultuur aanbod - Niet de Nederlandstalige Brusselaarts vergeten - Online is niet toegankelijk voor iedereen - Gratis bellen om klachten te melden - Coördinatie/terugkoppeling raden van bestuur

38

C. Cultuur en onderwijs 6.

C-decreet (cultuur in het (basis)onderwijs)

Wat stel je voor? Buitenschoolse cultuur i.p.v. buitenschools cultuur beleven, maken, leren: - Muziek maken, toneel spelen - Vakoverschrijdend met cultuur bezig zijn - Cultuuroverschrijdend DKO integreren in scholen Post-its: - ‘specialisatie’ is dan niet meer mogelijk, vb. viool leren spelen - Brede cultuurschool, geen/ niet alleen breed aanbod van alle vakken verplichten - Iedere school moet een brede school zijn!! - Interesse opwekken is belangrijker dan effectief aanbieden - Elke dag 1 uur ‘cultuur-hobby’ (zoals in Rusland)  - Ook voor kleuters - Gebruik uren islam/godsdienst/zedenleer voor cultuurbeschouwing (gebeurt nu al in aantal methodescholen) Wat maakt dit tot een goed idee? - Bij iedereen wordt een basis voor cultuur gelegd - Neemt praktische, financiële en sociale drempels weg - Minder stress voor de ouders - Minder mobiliteitsprobleem Post-its: - kind moet muziekscholing programma samenstellen & op eigen ritme - waarom enkel basisonderwijs en niet secundair? Gewenst resultaat/impact? - Meer mogelijkheden voor ouderbetrokkenheid – participatie - elk kind is creatief bezig, beleeft cultuur en krijgt zo culturele bagage mee - fijnere schooldag voor kinderen Post-it: - in school = kennismakingsniveau / daarbovenop (in het gebouw) doorgedreven voor wie wil Wat is er daarvoor nodig? - Budgetten DKO overdragen naar onderwijs + budgetten DKO kinderopvang - Hervorming lerarenopleiding - Personeel DKO mee naar scholen Post-it: - Jobverlies, net zoals bij M-decreet!? = verlies van expertise Door/met wie? - Samenwerking van departementen onderwijs en cultuur - Durf van onderwijsnetten, leraars (vakbonden) ministers van onderwijs, cultuur en financiën.

39

Post-its: - Te weinig gesproken over imago van cultuur? Imago moet eerst veranderen? Hoe?  Laagdrempelig. Stemmen: 18

7.

Onderwijs als ambassadeur!

Wat stel je voor? Kunst en cultuur is iets dat je moet doen! Niet in enkele maar in alle scholen en typen van onderwijs moet hiervoor tijd en ruimte voorzien worden. Vb.: ‘Cultuur-dag’ (zoals sportdag) Wat maakt dit tot een goed idee? - Groot bereik - Van jongs af aan - Divers bereik Post-its: - Groepen die niet naar het ‘reguliere’ cultuuraanbod komen (nieuwe Vlamingen, armen, …) beereiken via koepelorganisaties die ze wel gemakkelijk bereiken! - Karrewiet met cultuur in de klas/ Digitale producties rond cultuur voor onderwijs - Leerkrachten vrijheid en ruimte geven om culturele activiteiten te organiseren die aansluiten bij eigen interesse - Etnisch-culturele gemeenschappen vinden zich niet terug in het ‘reguliere’ culturele aanbod! Werk met ambassadeurs vanuit deze gemeenschappen samen bij het bepalen van het aanbod! Gewenst resultaat/impact? - Elk kind/jongere minimaal meermaals per jaar positieve cultuurbeleving. - Hoofddoel: plezier, goesting en ontspanning Post-its: - Enthousiasme dat wordt overgebracht via ‘vrijwilligers – jongeren’ = peer inspiratie. Ouders, kunstacademie, hogeschool betrekken - etnisch culturele gemeenschappen vinden zich niet terug in het ‘reguliere’ culturele aanbod! Werk met ambassadeurs vanuit gemeenschappen samen bij het bepalen van het aanbod! Wat is er daarvoor nodig? - Lerarenopleiding - Engagement: overheid, onderwijs - Visie op cultuur en onderwijs - Drempels binnen onderwijs benoemen en wegwerken - Uitwisseling scholen en onderwijstypes - Navorming leerkrachten Post-its: - heropvoeding van leerkrachten kunstgeschiedenis + vak als esthetica - Is de school de juiste plek voor ‘plezier’? - Nog meer opleidingen - Helaas wordt hierbij BSO vaak gepasseerd, wegens te beperkt. Jammer

40

Door/met wie? - Ouders - Ministers gatz en crevits - Leerkrachten - Onderwijskoepels - Cultuursector Post-its: - Vlaamse scholierenkoepel (van onderuit) - ouders betrekken !! anders is er geen link naar thuissituatie en inbedding in dagelijks leven - Navorming voorzien / kiezen - Is de school de juiste plek voor plezier? Hoe zien kinderen en jongeren dat? Stemmen: 11

8.

Ontwikkelen van een cultuurplan in school

Wat stel je voor? - Vakoverschrijdend cultuur tot de leerlingen brengen (bv. Leonardo Da Vinci in wiskunde) - Plan wordt opgesteld aan het begin van het jaar -> methodiek wordt door de overheid aangeboden aan de scholen: scholen moeten zicht hebben op het aanbod (brochure, website,…) van de cultuursector.  Leerkrachtengroep stelt plan op met participatie/inspraak van de leerlingen tot o Concretisering / checklist van het brengen van cultuur in de verschillende vakken o Kalender waarbij de (heel diverse) cultuuractiviteiten worden vastgelegd - Methodiek = aanbrengen van draaiboek / richtlijnen door de overheid (geen verplichting om er in te stappen) - klemtoon ligt op plezier - Cultuur is hip => maak cultuur aantrekkelijk. Post-its: - Cultuur in plaats van religie op school - Verplicht cultureel kunstzinnige vormgeving op school, verplicht theaterbezoek 12* per jaar - Ik ben veel meer voorstander van een totale hervorming van het onderwijs: voormiddag les, namiddag creatief, sport, … (= oplossing voor toeleiding, voor opvang voor werkende ouders, samenwerking sectoren sport, cultuur, DKO, onderwijs, …) Wat maakt dit tot een goed idee? - School zorgt ervoor dat kinderen / jongeren meer in contact komen met cultuur in al zijn facetten. Post-its: - Opletten: onderwijs niet overladen met extra taken (ps: ik ben nogal argwanend tgo. zulke voorstellen) - Ik ben niet echt supporter van dit idee, ondanks de vele ‘likes’. Gewenst resultaat/impact? - Kinderen en jongeren maken kennis met cultuur in al zijn facetten => verrijking van hun blik op cultuur en maatschappij - Geeft een meerwaarde aan kunst & cultuurbeleving + leerlingen ontdekken meerwaarde

41

Wat is er daarvoor nodig? - Lerarenopleiding: goede educatie over cultuur (podium, beeldende, media, letterkunde, literatuur,… ) -> overheid - Cultuursector en scholen dichter bij elkaar brengen - Methodiek / draaiboek / begeleiding Post-it: - Zou wél verplicht moeten zijn! + zet lerarenopleiding i nom materiaal te ontwikkelen om idee aantrekkelijker te maken voor leerkrachten. Door/met wie? - Overheid - Scholen - Cultuursector (culturele centra) - Lokale cultuurverenigingen - ! Leerlingen (kinderen & jongeren) - Cultuurcel - Ouders - Buurtwerking - Vrijwilligers Post-it: - Extra keuze lesuur cultuur bv. PO of MO. Stemmen: 23

9.

Verknopen-Verbinden van onderwijs en cultuur

Post-it: Met Uitpas Wat stel je voor? Jongeren/kinderen hun interesse wekken in cultuur DOOR leerkrachten die gepensioneerd zijn en vertrekken van belevingswereld van KINDEREN. Diversiteit BSO/ASO/TSO Leerkrachten kunnen ook samenwerken met brede culturele veld (kunstenaars, cultuurhuizen) waardoor er een minder schools karakter is. - Toeleiders - Vormingen ivm div. - Uitpas - Leerkrachten: elk jaar lerarenopleiding lesmappen laten ontwikkelen rond cultuurparticipatie op school;: kant en klaar lesmateriaal op Klascement - Externen (organisaties, individuen) betrekken - Cultuur na School - Post-it: laat jongeren ook via nieuwe media weten wat er gebeurt Cultuur moet actief stappen zetten naar scholen!!! Zoeken naar toffe manieren! Ook win-win: krijgt leden bij, toeschouwers Wat maakt dit een goed idee? School is plaats waar je iedereen bereikt, in al z’n diversiteit Door passie en aanbieden van versch cultuurvormen kan interesse van velen worden gewekt 42

Toeleiding/brugfiguren/ambassadeurs voor mensen die van thuis uit niet deelnemen (om binnen en buiten schooluren cultuur te doen Post-it: bredere en betere invulling van de creatieve schoolvakken (muziek , PLO); niet enkel kennis Gewenst resultaat/impact? Mensen met minder kansen (financieel, cultureel…) krijgen zo meer kansen om aan cultuur te doen, te beleven. Ook buiten de school Post-it: Cultuurcoördinator op elke school met kennis van zaken, sectorbreed); valkuil: alles komt bij een persoon terecht… Post-it: iedere school zou brede school moeten zijn (cultuuraanbod voor school voor an na schooluren Wat is er daarvoor nodig? - Huiswerk beperken - Cultuur na school (niet verplichten); cfr. sport na school: kinderen worden opgehaald en teruggebracht naar school - Voor ALLE scholen - Betaalbaarheid - Toegankelijkheid (inhoudelijk en praktisch) - Een actieve toeleider op school die bruggen kan leggen met buitenschools netwerk (bib, kunsten… jeugdver.)) - Vrij informatiepunt op school - Ouders en gezinnen moeten ook betrokken worden (post-it: ouders belangrijk!!!)/Belang van kennis van belevingswereld van versch. groepen (mensen in armoede – digitale kloof) - Netwerk met culturele veld (cultuureducatieve veld) om het op een niet-schoolse manier aan te pakken, geen punten. Wie? Door/met wie? - Budgetje voor culturele veld om dit te stimuleren - Min? van cultuur + min van onderwijs moeten daar echt werk van maken (verplicht) - Culturele veld zelf (toegang + informatie) - Lerarenopleidingen: verenigingen waar armen het woord nemen betrekken + andere kansengroepen - Diversiteit in korps brengen + via pedag. studiedagen Stemmen: 12

10.

‘Cultuur op de speelplaats’

Korte omschrijving - Cultuur verweven in de bestaande lessen (in het onderwijs) o Vb.: tijdens een geschiedenisles komt een toneelgroep uitleggen hoe hun stuk over WO1 tot stand kwam o Vb.: tijdens les natuurkunde project van kunstenaar Koen van Mechelen koppelen  bruisen van kippen…. o Vb.: Koerdische vrouw komt verhaal vertellen in de klas Waarom is dit belangrijk? - Je kan niet vroeg genoeg beginnen met cultuur - Gemeenschapsvormend, brengt mensen samen - Interculturele ontmoeting, culturen beïnvloeden elkaar

43

-

Omdat het levend is

Wat gaat er anders zijn als het idee gerealiseerd is? - Diversiteit minder problematisch - (cultuur gaat levenslang mee) - Verrijking van uitdrukkingsvormen - Kinderen krijgen meer interesse in vakken Wat is er nodig om dit idee te realiseren? - Een nieuwe methode - Interventie van vrijwilligers (ervaringsdeskundiger, gepensioneerde,…) - Leerkrachten moeten gevormd, gecoached / begeleid worden. - Cultuur in de lerarenopleiding. Wie kan hierbij een rol spelen? - Opleiding van leerkrachten - Kunstenaars - Gezinnen Commentaar - Cultuur binnen school is belangrijk maar wie zorgt voor toeleiding buiten school? - Link school naar thuis is nodig om dit echt integreren in het leven van kinderen - Is iedere leerkracht hiertoe bereid? Hoe motiveer je? o Door te laten ervaren - Ook uitgeverijen van lesmethodes betrekken o Inleiding door kennen (?) voor het/heel publiek o Nabespreking met artiesten o Omkadering na voorstelling - Niet de leerkracht die alles moet doen!  is context. - Lessen godsdienst / zedenleer / Islam gebruiken voor cultuur (beschouwing) Stemmen: 2

D. Focus op kinderen en jongeren 11.

Vrijhavens (werktitel)

Wat stel je voor? - Gesprek opstarten met kinderen en jongeren -> naar jongeren toe gaan, focus op zij die niet bereikt worden. - Ruimte aanbieden – open en creatief mogelijk. Post-its: -

meer initiatieven zoals de Kunstbende. Hoe bereik je mensen/jongeren die nu nog niet worden bereikt door organisaties? En moet iedereen worden bereikt? Een kinderencultuurhuis verbonden aan een cultuurcentrum

44

Wat maakt dit tot een goed idee? - Gebrek aan ruimte. - Keuze en eigenaarschap ligt bij jongeren zelf.  De tussenschotten en structuren die er zijn doorbreken, ontmoeten in open ruimte. Gewenst resultaat/impact? - Ruimte die lokaal ingebed is. - Duurzaam effect in de gemeenschap - Creativiteitsnetwerk - Domino-effect: deelname, in contact komen wordt vanzelfsprekend. - Toeleiding naar cultuur. Wat is er daarvoor nodig? - Diversiteit moet gecreëerd worden en bewaakt - Eigenaarschap van jongeren wordt bewaakt - Fysieke ruimte Voor bovenstaande drie: 1 aanspreekpunt - Middelen -> materiaal Door/met wie? - Lokale organisaties zoals jeugdhuizen. - Buurtwerkingen - Jongerenambassadeurs  lokale jongeren dragen het project uit. - Lokale besturen  geen sturende rol. Post-it: - hoe realiseer je dit?  (1) pilootprojecten; (2) uitwisselingen good practices. Stemmen: 2

E. Cultuur en media 12. Cultuur in media Wat stel je voor? Meer tijd en ruimte voor cultuur in de media. - Verschillende communicatiekanalen voor verschillende doelgroepen - Cultuur integreren in de actualiteit en niet over berichtgeven als ‘iets speciaals’ (bijv. vernieling van tempels in Syrië – docu over cultuur in Syrië) - Alles is vindbaar op internet maar hoe kan je het terugvinden? - Cultuur integraal uitzenden op TV Post-its: - Meer aandacht op Brussel in het algemeen. Er zijn vele evenementen in Brussel in het NL en Nederlandstalige media informeren te weinig erover. - Er is een algemene database nodig + een goede verdeling van gebruik van die database  online - Ze negeren Nederlandstalige Brussel… - Cultuur van de grote steden komt wel aan bod  opentrekken. - Meer ruimte voor amateurkunst op TV & radio = herkenbaar.

45

-

-

Zenders als Acht en Op 12 zenden al heel wat cultuur integraal uit. Waarom niet 1 magazine op één met fragmenten en vervolgens een doorverwijzing naar de zender met integrale programma? Meer kans dat ieder iets vindt? Kunnen kleine verenigingen aan bod komen op TV? Uitzendingen op TV: integrale uitzendingen of concept ‘Vlaanderen Vakantieland’ waar alles wordt voorgesteld/aangeboden? Updaten uit in Vlaanderen volgens ‘angry-bird principe’ – fun fast simple for free

Wat maakt dit tot een goed idee? - Nodig want anders gaat cultuur (of bep. aspecten ervan) verdwijnen. - Kunst & cultuur zou normaal moeten zijn voor iedereen. - Kunst en cultuur zou ons moeten helpen om beter ons leven/ samenleven te begrijpen. - Link tussen cultuur & kunst en omgaan met emoties (uitlaatklep) Post-it: - Integrale uitzendingen van theaterstukken, musical, opera, … zoals nu gebeurt bij comedy en night of the proms, cirque du soleil… Extra voordeel: kan nadien in lesmateriaal geïntegreerd worden. Radio: hoorspelen, luisterboeken … Gewenst resultaat/impact? - Perceptie veranderen: “cultuur is niet voor mij / te elitair” - Duidelijk maken wat er allemaal onder cultuur valt (bier cultuur, dans, woord,…) Post-it: - en publieksverbreding en publieksvergroting - al van kleins af laten kennismaken met meer culturele openbare omroep dus ook Ketnet meer cultureel maken. Wat is er daarvoor nodig? - Programma op TV waarin expliciet de link gelegd wordt tussen thema’s in de actualiteit en cultuur (bijv. Syrië) - Interessante culturele initiatieven (bijv. Europalia) meer belichten in de media => gevolg: meer mensen weten dat er iets te doen is en participeren meer - Meer kunst & cultuur op TV (bereikt iedereen), maar dan op een leuke manier - Interactief in alle vormen is aantrekkelijk Post-it: - maak het “hip” als een jongerenzender. Als een jongerenzender een programma kan maken over een rockfestival, moet dat met de juiste mensen ook kunnen over een toneel, kunst, … Door/met wie? - Media als middel om aparte initiatieven te lanceren (bijv. kinderen mogen lawaai maken in musea; 7 dagen, 7 kunsten ; leerstof verwerken via theaterstuk) - Media zelf - Regelgeving rond media (beheersovereenkomsten, mediadecreet, …) - In het nieuws over kunst spreken - Media-acties, genre ‘cultuurweek’ - Er moet even lang over kunst & cultuur gesproken worden als over sport en er moet met meer passie over gesproken worden.

46

Post-its: - Vrolijk brengen voor iedereen down up - Het journaal = nieuws + sport + cultuur + … Stemmen: 10 13. Cultuur in Media: op TV Wat stel je voor? Een divers cultuurplatform dat toegankelijk is voor volwassenen en kinderen. Met duidelijke identiteit gedragen door ambassadeurs: - Cobra maar breder met online verhaal, interactief - Integraal deel van de beheersovereenkomst - Geïntegreerd met andere media: radio, websites, TV on demand, Franstalige zenders (vb. Opium (NPO), On n’est pas couché (FR) Post-its: - Waar zit de interactiviteit in dit platform? Niet beter koppelen aan UIT? - Toch niet altijd + wat moet digitaal kunnen werken - Online platform … -> Tinder Cultuur -> Cultuurdate - Integrale live voorstellingen op TV door BV leuk gekaderd. - Nog een platform? Er zijn al platforms genoeg … Mensen vinden de weg niet meer naar die platforms omdat (1) ze niet geïnteresseerd zijn; (2) niet zoeken; (3) er is overaanbod; (4) ze niet beseffen wat er allemaal is. Wat maakt dit tot een goed idee? - Culturele overdracht naar diverse groepen - Door begeestering prikkelen - Verbreding, weg uit hokjesmentaliteit Post-its: - Steeds minder jongeren kijken TV - Niet enkel TV! Jongeren kijken meer en meer online. Gewenst resultaat/impact? - Breder publiek: diverse doelpublieken bereiken - Meer interesse vanuit ongewone hoeken Wat is er daarvoor nodig? - Persoonlijkheden (geen BV’s) - Enthousiastelingen - Geld + structuur - Doorzettingsvermogen -> niet alleen maar starten en dan uitdoven Door/met wie? - Beleid: Sven Gatz - Oprichting van langlevend TV-platform door VRT Post-it: - Een specifieke opleiding: cultuurjournalistiek Stemmen: 8

47

F. Professionele communicatie 14. Professionalisering communicatie: migratie Wat stel je voor? Specifieke communicatie naar … Concretisering: - (migranten): term aan te passen! = taalachterstand - Migratieachterstand + taalachterstand Post-its: - = nieuwkomers; - Mechelen 2020 (integreren verschillende culturen) - Hoofd/bijtentoonstelling (cf. Kamagurka) Wat maakt dit tot een goed idee? - Cultuur kan integratieproces faciliteren - Achterstand in integratie wegwerken Post-its: - niet enkel migranten, ook ! communicatie mensen in armoede - Belangrijk: laat Vlaming leren van nieuwe instromers: laat Vlaming integreren in diversiteit aan culturen Gewenst resultaat/impact? - Drempels wegnemen: taal; sociale; verschillende vormen van cultuuruitingen - Wederzijds begrip en interactie tussen culturen. Wat is er daarvoor nodig? - Diversiteit vanaf de productie van cultuur/kunst - Bestaande diversiteit bij amateurkunsten kenbaar maken aan iedereen - Boventitels bij voorstellingen/ beter met titels werken (?) opmerking via post it: taaliconen gebruiken in cultuuraanbod verplicht maken - Werken via geloofsgemeenschap - Bij communicatie drempels voor migrantenjongeren zo laag mogelijk maken - Cultuuraanbod van ‘hun’ kalender. Bv ramadan = inspelen op hun collectieve momenten - Etnisch-culturele verenigingen gebruiken bij communicatie Door/met wie? - Rolmodel bv. bestaande kunstenaars , regisseurs, … uit wereld van ‘migranten’ - Via basiseducatie - Via inburgeringstraject - Via huizen van het Nederlands Post-its: - Vb. interculturele News from Flanders (voor expats) = kanaal - Taalonderwijs stimuleren en professionaliseren. Cultuurbeleving begint met taal. Stemmen: drie

48

15.

Professionalisering communicatie: 20-30 jarigen

Wat stel je voor? - Specifieke communicatie naar een ander publiek langs hun kanalen: jongeren - Eenvoudige, begrijpbare taal spreekt iedereen aan - Concretisering: 20-30-jarigen: culturele beleving van deze groep opentrekken. Post-its: - Maak elke student lid van CJP (vb PXL) - Provinciale werving bill.be + linken leggen tussen de verschillende passen - Smartphone applicaties voor 20-30 jarigen vanuit grote cultuurhuizen, interviews, casting, etc … Wat maakt dit tot een goed idee? - Keuze voor jongeren 20-30 jaar: o teveel andere bezigheden; o kiemen leggen om cultuur door te geven aan kinderen; o periode in leven na beleven van cultuuruitingen zoals festivals, …  nieuwe interesses moeten opgewekt, stimulansen nodig om te verbreden Gewenst resultaat/impact? 1) Mensen ervaren zelf behoefte om te participeren aan cultuur 2) Mensen kenen de diversiteit van ‘cultuur’ en kunnen kiezen 3) Ervaren ‘cultuur’ als evident en integreren het in hun (????) leven (arbeid, gezin) 4) Klaargestoomde volgende generatie (kinderen van deze doelgroep) Wat is er daarvoor nodig? - Jongerenpas uitfaseren, cultuurpas voor iedereen (deze groep heeft weinig extra middelen voor cultuur). beurtenkaart met divers aanbod. (Heel veel pijltjes naar vraag ‘wie’, nvdr) - Studentenverenigingen betrekken bij communicatie rond cultuur - Vraaggestuurd werken ipv aanbodgestuurd - Eens we vraag kennen vd mensen: diversiteit aanbod kenbaar maken = publiekswerking - Opentrekken begrip cultuur - Activiteiten organiseren voor ouders & kinderen samen! = budgetvriendelijk - Bij ticket gratis openbaar vervoer + overal (alle gemeentes) + kinderopvang/shuttle service - Fysieke ruimte, waar organisaties zaken kunnen organiseren + elkaar zien Door/met wie? - Coördinatie door Vlaanderen - Lokale instellingen - Lokale besturen - Hogescholen-universiteiten-studentenverenigingen - Middenveld: verenigingen/ziekenfonds (distributie) - Jaarmarkten, beurzen (standje) Post-it: - grote cultuurhuizen Stemmen: 2

49

16. Communicatie moet begrijpbaar zijn Wat stel je voor? - Organisaties (zeker kleine) moeten geholpen worden met communicatie - Een aantal organisaties kunnen dit ondersteunen maar moeten hier financieel toe gesteund worden. o Cultuurnet Vlaanderen @ Uit in Vlaanderen o Steunpunten o Cultuurcentra o Grote cultuurorganisaties - Deze organisaties gaan inspanningsverbintenissen aan met de overheid - In de sportsector wordt dit sterker opgevolgd - Zij moeten verantwoorden hoe zij brede communicatie ondersteunen. Waarom is dit belangrijk? - Veel organisaties gaan nu niet op een goede manier om met communicatie - Begrijpbare taal - Online media Wat gaat er anders zijn als het idee gerealiseerd is? - Kennis over begrijpbare taal wordt breed verspreid bij kleine organisaties Wat is er nodig om dit idee te realiseren? - Bewustzijn en vorming Een goed kader en ondersteuning van de kleine organisaties Wie kan hierbij een rol spelen? - Overheid moet van dit onderwerp een beleidsthema maken - Eerder genoemde organisatie moeten hier effectief werk van maken. Opmerkingen: - Voorstel: Intervisie tussen culturele organisaties over wat werkt en niet. Opleiding en uitwisseling van ideeën. - Betrek studenten als stagiair of vrijwilliger (win-win) - Cultuur marketing manager: verbindingspersoon + site: + platform overziet en is eenvoudig raadpleegbaar - Budget voorzien voor cultuur instellingen om communicatie specialisten aan te trekken. Test communicatie bij doelpubliek voor verspreiding. - Ook de meest professionele instellingen kunnen slecht communiceren . Veel laagdrempeliger nodig, dus ook hier expertise nodig. - ‘Wablieft’ vormingsaanbod - Meertaligheid - Kort en krachtig - Communicatie van kanalen waar mensen in armoede komen o OCMW/CAW o Wijkgezondheid centraal o Hulpkas/Voedselbedeling - Opleidingen en handleidingen ‘Hoe laagdrempelig communiceren naar iedereen - Betrek organisaties die niet met bepaalde groepen werken, die mee de informatie kunnen verspreiden/tips kunnen geven over wat werkt voor hun groepen. - Zonder te verkleuteren

50

G. Online-platformen 17. Tinder voor cultuur // online platformen Wat stel je voor? Globaal: informatie meer centraliseren en gedecentraliseerd verspreiden, door gebruiken van diverse (bestaande) kanalen of bestaande platformen met elkaar verbinden. [Het idee is dat actief wordt gewerkt aan het verzamelen van alle culturele evenementen, ook kleinschalige zaken die onder de radar blijven en dat die breed verspreid wordt via zoveel mogelijk kanalen, aangepast aan de groepen die men wil bereiken] Het is belangrijk dat daarbij aandacht is voor communicatie in andere talen [niet enkel Frans en Nederlands, maar ook Arabisch, Turks …] ‘tinder voor cultuur’ zou kunnen betekenen dat mensen via een app snel kunnen vinden welk aanbod er op dat moment in hun onmiddellijke omgeving is, maar op basis van post-it óók voor een cultuurdate te vinden, dus echt een tinder voor cultuur Het post it-idee/geleend van andere tafel voor een tripadvisor voor cultuur met recensies en mensen wiens tips je kan volgen werd positief onthaald. Op post its wordt de vraag gesteld hoe die zich onderscheidt van de Cultuurdatabank/uit in Vlaanderen. Wat maakt dit tot een goed idee? - Meer mensen bereiken, ook mensen die nog niet participeren - Verscheidenheid van platformen overstijgen/verbinden Gewenst resultaat/impact? - Vereenvoudiging aanbod - Cross-over tussen types cultuur makkelijker maken voor publiek/ bezoeken wat je niet kent Wat is er daarvoor nodig? - Enthousiaste mensen - Mensen die actief op zoek gaan naar info (dispatching van de info), ook van wat niet mainstream is - Is dit een rol voor de bibliotheken/cultuurfunctionarissen - Ev. Ook voldoende toegang tot online platform verzekeren, voor mensen die dit niet hebben (openingsuren bib) Opmerkingen: Als valkuil wordt op post-it gegeven dat je hier bepaalde groepen niet mee bereikt (mensen in armoede/ mensen zonder taal/ zonder pc …) Door/met wie? ‘Pull-aspect’: centrale instantie moet op zoek gaan naar verspreide informatie/ types activiteiten Stemmen: 4

51

18. What to do advisor? Cultuuradvisor? Wat stel je voor? - Online forum met: o Evenementen, aanbod heel breed o Recensies o Categoriseren van recensies o Bestaande aanbod samenbrengen o Post it: push vanuit overzichtssite: 1 site met aanbod / mijn regio - Hoe? o Via opleiding gebruikers o Sensibilisering o Uit in Vlaanderen (andere naam) uitbreiden/oppimpen onder andere naam Post its: - Wat met mensen die geen pc/internet hebben - Welk alternatief voor non-onliners - Maak beter wat al bestaat – uit in Vlaanderen volgens het ‘angry birdprinciple’, fast fun simple - Website voor beginnende auteurs (e-books) - Schrijversplatform opnieuw oprichten - Archief gepasseerde evenementen? = inspiratie - Uit koppelen met Facebook, Twitter enz van het evenement of de instelling - Als voorstellingen 1x spelen heeft dit weinig zin. Misschien, ipv weer een nieuwe tool, de Uitdatabank verrijken met recensies? Wat maakt dit tot een goed idee? - Omdat breed publiek online is - Meer overzicht via gerichte keuzeknoppen - Goedkope en efficiënte manier om overzicht cultuuraanbod te zien Gewenst resultaat/impact? - Getuigenissen zodat je weet of je het aanspreekt - Hoe men tot culturele activiteiten waar je anders niet zou toe komen - Minder versnippering - Drempelverlagend - Plaatselijke activiteiten aankondigen Wat is er daarvoor nodig? - filtering van recensies - Categoriseren recensies (volgens leeftijd bv) - Smileys: aanraden (4 categorieën) - Combinatie met papieren versie Post-its: - App geolocatie - Soort goordreads app voor cultuuraanbod - Standaardmotivatoren in apps en website integreren o Make is sociable ( profielen e.d. op site) o Gameificatie  punten (slecht leesbaar, nvdr) Door/met wie? 52

-

-

Overheid tool maken + up to date houden Iedereen toegang geven Zeer hoge sensibilisering van bevolking voor het platform (via onderwijs) o Via publieke plaatsen o Via scholen o Bedrijven (IT, media, banken, die nu al cultuur sponsoren) Lancering via spot op tv (of via passage in Thuis?) Aanbieders cultuur betalen voor publicatie (besparen op flyers)

Stemmen: 4

H. Crossover stimuleren 19.

Stimuleren cultuur over de Vlaamse grenzen heen

Wat stel je voor? - Meer flexibiliteit van de financiële middelen van overheden (Wallonië, Vlaanderen, Brussel) - Samenwerkingen met Wallonië en Brussel meer faciliteren - Samenwerking tussen diverse niveaus (lokaal, regionaal, nationaal) meer stimuleren (vb. Musea) - Diverse genres mixen - Meer participatie en diversiteit - Platform om vragen uit te wisselen, beleid kan in spelen op de noden die zich specifiek stellen Waarom is dit belangrijk? - Nood aan cross-overs Wat gaat er anders zijn als het idee gerealiseerd is? - Meer mogelijkheden voor artiesten en organisaties - Burgers krijgen meer participatie mogelijkheden - Efficiëntere inzet van subsidiemiddelen - Grotere netwerken genereren Wat is er nodig om dit idee te realiseren? - Openheid in het beleid - Middelen (subsidies) - Taks Shelter met aandacht voor minder populaire genres - Platform in samenwerking (expertiseverdeling + noden bepalen) Wie kan hierbij een rol spelen? - Overheid (Vlaams-Lokaal) - Bedrijven - Verenigingen (faciliteren en sponsoren & communicatie) - Programmatoren Opmerkingen - Samenwerking met media o.v.v. communicatie aanbod in Brussel - Gemeenschappen (etnische) organiseren hun culturele activiteiten vanuit hun eigen culturele kader. Ze worden via het reguliere aanbod niet bereikt. - Laat artiesten van deze gemeenschappen samen optreden (voor of na) met Vlaamse artiesten - Samenwerking met koepelorganisaties 53

-

20.

Cultuurcheques als deel van het loon Erasmus voor cultuur Nodig kunstenaars of initiatieven over de grenzen uit voor creatie in residence. Wees een innovatief centrum. Middelen zijn altijd beperkt en zulen dat altijd zijn. Ik denk dat we ook nieuwe financieringswegen moeten exploreren Wallonië minder buitenland laten zijn Samenwerking Vlaanderen-Wallonië – Brussel – Europa

Hoe tegengestelde werelden verenigen vb. ballet/opera op straat in achtergestelde buurt en vice versa

Wat stel je voor? - Vlaamse overheid: oproep indiening projecten door gemeentes om beroep te doen op budget rond dit thema = kwaliteits bewaking door overheid ( > titel) Waarom is dit belangrijk? - Kennismaken met verschillende cultuurfacetten op hoog niveau op niet voor de hand liggende locaties Wat gaat er anders zijn als het idee gerealiseerd is? - Inburgering in alle richtingen (kansarmen, jongeren,…- volksverheffing Wat is er nodig om dit idee te realiseren? - Online platform voor cultuur (cfr. Uit-website, Trivago, vooking.com, opleidingsgids VDAB,…) - Alternatieven: o Via mobilephone o Ledschermen aan kruispunten o Regionale TV o Via andere - Media-aandacht via concept Fata Morgana > binnen 1 week actie rond cultuur per gemeente - Coördinerende partij: aanbod en vraag samenbrengen > niet overlaten aan goodwill van de gemeenten > soms afhankelijk van 1 individu in kleine gemeentes - Scholen als medium gebruiken - Bottleneck: SABAM Wie kan hierbij een rol spelen? - Ministers/kabinet - Burgers zelf: initiatief nemen om andere cultuur te leren kennen in eigen straat - Kruisbestuiving tussen economie en cultuur > kwestie van middelen (> portefeuille handel heeft ook cultuurbudget) - onderwijskoepels Opmerkingen: - taal als hefboom om cultuur te doen ‘boomen’. - Cultuur is EEN bindmindel, kan ook oorzaak zijn van conflict - Hoe brengen we de Vlaamse cultuur bij nieuwkomers? Hoe kansengroepen ‘elitair’ aanbod bezorgen? - Bestaande lokale initiatieven, vaak van de ‘tegencultuur’ belichten en financieel ondersteunen

54

Stemmen: 14

I. Vrijwilligers waarderen 21.

800.000 vrijwilligers mobiliseren // overdracht mogelijk maken

Wat stel je voor? - Kennis/emoties/talenten/motivatie/enthousiasme/verhalen/leefwereld: overdracht mogelijk maken via menselijke ontmoeting. - Omstandigheden creëren voor ontmoeting - Culturele centra, sportcentra, ook logistiek materiaal, openstellen voor andere activiteiten. - Ambassadeurs ondersteunen! - Iedereen kan ambassadeur zijn! ‘gelijken’ stimuleren elkaar op vrijwillige basis als cement culturele sector o Of bv die geloofwaardig/ onbevangen is binnen discipline/passie –kleinschalig; met contact; bv living concert/ lezing o Of gepassioneerd werk (?) [schrijver die niet-schrijvers wil aanzetten] Post-its: - Culturele centra + bibliotheken - Bv vrijwilligers palliatieve zorg die culturele activiteit kunnen ervaren – tijd - Sturing nodig om voorkeuen/ profielen af te stemmen - Ambassadeurverkiezing - Voorbeeld uitschrijven Wat maakt dit tot een goed idee? - Meer mensen in contact brengen met cultuur. - Proeven, ontdekken, leren kennen, inspireren, … o.a: kwetsbaren, armen, migranten, … - samenhorigheid – tegen eenzaamheid; vallen verschillen weg; mensen praten terug met elkaar; als bindmiddel, samen dingen doen, bv. straatfeest Gewenst resultaat/impact? nihil Wat is er daarvoor nodig? - Databank + begeleiding voor specifieke doelgroepen - Koepelorganisatie voor vrijwilligers (bv ’t punt in BSSL, servicepunt in Antwerpen) - Sociale verenigingen met betaalde werkkracht (o.a. voor kwetsbare groepen …) - Culturele start-up’s (bv. dans, schrijvers, projecten) beter omkaderen en vernieuwen naar andere doelgroepen + bekend maken + € - Openbaar vervoer (Jongeren/ouderen; late uren/ na sluitingsuur) - Systeem matchmaking/ smartboard ‘Tinder’ - Podium delen - Vraag/aanbod - Free podium Door/met wie? - Wijkcentra - Lezerscollectief

55

Post-its: - waarom vrijwilligers: uitbreiding: gepassioneerde mensen - Inleidingen, omkaderingen, nabesprekingen, mogelijk maken? Stemmen: 5 22. EVC Wat stel je voor? - Erkenning van competenties uit het vrijwilligerswerk als werkervaring. Wat maakt dit tot een goed idee? - Effectief waarderen van VW. Gewenst resultaat/impact? - Meer en langere participatie van jeugd in het VW om hun curriculum op te bouwen. Wat is er daarvoor nodig? - Sensibilisering werkgever en culturele organisaties. Door/met wie? - Vlaamse overheid - Koepelorganisaties - Werkgeversorganisaties Stemmen: 1 23. Vrijwilligerswerkmeter; talentenbank Wat stel je voor? Vrijwilligerswerk in Vlaanderen in kaart brengen om de waardering (post-it: vrijwilligersverlof, zoals opleidingsverlof; paar uur/week)) en bescherming van vrijwilligers re optimaliseren Post-it: een talentenbank; vrijwilliger tijdelijke inschakeling, gericht op hun expertise Wat maakt dit een goed idee? - Zicht krijgen op vrijwilligerswerk: motivatie, profiel, types - Effect op participatie van mensen in kaart brengen (is sleutel in waardering) - Balans betaalde werknemers – vrijwilligers in een organisatie: effect op budget Gewenst resultaat/impact? - Vermijden dat werk van professionals niet door vrijwilligers wordt gedaan - Nagaan of vrijwilligerswerk ook voor professionals meerwaarde kan genereren - Zicht krijgen op de diverse aspecten van vrijwilligerswerk - Positie van vrijwilligers met een beperking (specifieke aandacht nodig) Wat is er daarvoor nodig? - Bevraging (noden?) van vrijwilligers en werkgevers - Vrijwilligerskabinet Post-its: geef vrijwilligers het gevoel dat ze noodzakelijk zijn; nood vrijwilligers = meer tijd; minder regelgeving rond het statuut vrijwilliger; strever naar min. 1 vaste medewerker/vereniging (stabiliteit + professionalisering)

56

Wie? Door/met wie? - Overheid; bevraging en budget; verwachtingen die gesteld worden - Organisaties: ethisch handelen tov vrijwilligers (grenzen erkennen) - De vrijwilligers: leren grenzen stellen

24.

Vrijwilliger op maat

Korte omschrijving - Taakgericht aanbod - Gespecialiseerde vrijwilligers - Ruilsysteem, eventueel met currency (cfr. Sociaal innovatiefabriek) - Juiste vrijwilliger op juiste plaats o Competenties bekend o Noden in kaart brengen o Vrijwilligers weten waar ze terecht kunnen - Uitwisselen vrijwilligers tussen verschillende organisaties. Waarom is dit belangrijk? - Duurzame relatie tussen vrijwilligers & organisaties - Beperken risico’s: o Middel om besparingen op te vangen o Bedreiging professionele jobs o Afschuiven van verantwoordelijkheid door overheid Wat gaat er anders zijn als het idee gerealiseerd is? - Appreciatie - Enthousiasme - Vrijwilliger als ambassadeur organisatie Wat is er nodig om dit idee te realiseren? - Community service in opleidingsprogramma studenten met credits - Databank - Vrijwilligerswerk-App met alles - Competentie beschrijving (+ meting) - Basisvrijwilliger waarderen & laten groeien (traject) - Coaching + opleiding - Platform die culturele competenties valoriseert (cfr. Oscar) - Waardering (financieel) van organisatie die duurzame vrijwilligersrelaties hebben. - Op regionaal niveau stimuleren van netwerken tussen verschillende sectoren - Vrijwilligersmunt (te besteden in de verschillende sectoren)

57

Wie kan hierbij een rol spelen? - Betrokken vereniging - Vlaamse overheid - Vrijwilliger zelf - Steunpunten (bv. Steunpunt Vlaamse vrijwilligerswerk) Commentaar - Blinde vlek = meer vrijwilligers betrekken. Stemmen: 13

25. Vrijwilligers waarderen Wat stel je voor? - Openstaan voor verschillende soorten vrijwilligers - Maak gebruik van hun competenties (ook professionele). - Spreek mensen persoonlijk (!) aan en bedank hen (in publiek) misschien meer dan 1 keer. - Gemeenschappelijkheid is grootste motivatie - Gebruik sociale media - Netwerken is belangrijk Post-its: - Oscar’s  competenties waarderen (EVC) - Mond op mond reclame - Bedrijfscultuur. - Komen tot: “hiervoor doe je het niet, maar het is wel fijn”. - Vrijwilligerswerk stimuleren op budgetvriendelijke manier. Vb. punten op uitpas. - Niet te veel / te ingewikkelde regels Wat maakt dit tot een goed idee? - Vrijwilligers vinden is niet (meer) zo evident. Gewenst resultaat/impact? - Mensen vinden aansluitend vrijwilligerswerk. Organisaties vinden en houden vrijwilligers. Wat is er daarvoor nodig? - Spontane inzet van mensen Door/met wie? - Rol van de overheid is hierin beperkt tot wettelijk kader / verzekering - Verenigingen / organisatoren Stemmen: 0

J. Aandacht voor diverse culturen 26.

Aandacht voor diverse culturen

Post-it: ondanks beperkte aanwezigheid vandaag lijkt me dit de topprioriteit voor morgen!

58

Wat stel je voor? - Hoe gaan naar meer openheid/ontmoeting tussen culturen met wederzijds respect? - Vertrekpunt: eigen cultuur beter leren kennen vanuit positieve benadering - Veel conflicten zouden vermeden kunnen worden als men de cultuur van de ander beter zou kennen. Waarom is dit belangrijk? - Focus op gemeenschappelijkheden (niet de verschillen) - Voor een samenleving in respect waar men elkaar beter leert kennen - ontmoetingen Wat gaat er anders zijn als het idee gerealiseerd is? - Mensen gaan meer positief naar mekaar kijken - Openstaan voor elkaar verschillen, kunnen waarderen ( ‘ik hoef niet alles te begrijpen wat ik aanvaard’) - Diversiteit van samenleving moet zich in alle aspecten reflecteren (ook cultuur) - Verrijking van onze eigen cultuur (in het verleden hebben er ook kruisbestuivingen plaatsgevonden die we nu al vergeten zijn) - Andere culturen beter leren kennen, kan ook positieve gevolgen hebben voor de industrie, de handel,…

Wat is er nodig om dit idee te realiseren? - Gebruiken van anderen leren kennen - Financiële ondersteuning van diverse culturele initiatieven = noodzakelijke voorwaarde om iets te kunnen organiseren. - Diversiteit op cultuurmarkten, jaarmarkten - Initiatieven meer bundelen via 1 platform bijv. Zoals ‘mijn kind op kamp’ - Gemengde scholen versus witte/gekleurde scholen - Geen muur tussen verschillende ministeries> meer samenwerking - Wie weet dan nemen we wel gewoontes over cfr. hedendaagse gastronomie = fusion van vanalles - Idee concept: mix food > laagdrempelig Wie kan hierbij een rol spelen? - Ministers/kabinet - Burgers zelf: initiatief nemen om andere cultuur te leren kennen in eigen straat - Kruisbestuiving tussen economie en cultuur > kwestie van middelen (> portefeuille handel heeft ook cultuurbudget) - onderwijskoepels Opmerkingen: - taal als hefboom om cultuur te doen ‘boomen’. - Cultuur is EEN bindmindel, kan ook oorzaak zijn van conflict - Hoe brengen we de Vlaamse cultuur bij nieuwkomers? Hoe kansengroepen ‘elitair’ aanbod bezorgen? - Bestaande lokale initiatieven, vaak van de ‘tegencultuur’ belichten en financieel ondersteunen Stemmen: 14

K. Elitair karakter doorbreken 59

27.

Cultuur breder en toegankelijker maken

Wat stel je voor? - Cultuur blijft elitair - Vernieuwing is noodzakelijk - Doorbreken door: o Interactieve kruisbestuiving en communicatie tussen onderwijs en cultuurhuizen vb. apps & online communicatie o Actief meewerken aan programmatie o Bevraging publiek en aanpassen waar nodig o Cultuurmarkten, gratis festivals o Thuisvoorstellingen o Buddy systeem o Cultuurpassen Wat gaat er anders zijn als het idee gerealiseerd is? - Breder publiek, meer participatie, indruk van cultuur Wat is er nodig om dit idee te realiseren? - Mentaliteitsverandering in sector & scholen - Lokaal aangestuurd budget - Flexibiliteit, inzet, goeie wil - Verwachtingen duidelijk kenbaar maken en aanmoedigen Wie kan hierbij een rol spelen? - Sector - Onderwijs - Gemeentes - Buurtcomités Opmerkingen: - Publieksvergroting - Kwaliteit bewaken - Zonder aan kwaliteit in te boeten? - Is elitair = kwaliteit? - Stoffige karakter opfrissen d.m.v. publiek inbreng en sociale media - Is het elitaire niet meer perceptie dan realiteit? Onwetendheid en ‘slecht’ imago zouden moeten worden aangepakt. 28. Cultuur als basisrecht en geen gunst realiseren door aangepaste communicatie en cultuurcheques Post-it: Sociale veld gekoppeld aan subsidies (= ook opdracht voor culturele veld) Wat stel je voor? 

IMAGO: Vlaanderen = Cultuurland (TV-programma – imaginaire drempel) Niet cobra-achtig; laagdrempelig, alles even vanzelfsprekend ‘Sonja presenteert’; ook interculturaliteit aan bod laten komen Alles komt aan bod in al z’n vormen; heel eenvoudig gebracht Post-it: Vlaanderen Vrije-Tijd (1 programma) 60

Post-it: anderen programmatie lokt andere mensen (publiek) Post-it: elite bepaalt programmatie (moet ook opengetrokken worden) Rubriek: cultuur door de ogen van… (versch. groepen, leeftijden, ervaringen aan bod laten komen) In soaps integreren 

CULTUURPUNTEN/CULTUURCHEQUES voor iedereen, voor alle vormen van cultuur Basisbedrag: extra maandelijks bedrag Evt. gedifferentieerd naar inkomen Op naam ‘Cultuurbankkaart’ (in combi met UITPAS) of identiteitskaart

Post-it: geef alle studenten een CJP PAS Post-it: wat als mensen die cultuurcheques niet willen gebruiken? Zouden ze dan geen belastingvermindering vragen? + dit kost veel geld; daarom zijn dienstencheques verminderd: niet gebruikt is niet gesubsidieerd. Wat maakt dit een goed idee? Probleem: perceptie: cultuur = luxe (als je tijd en geld hebt) Opl.: werken aan perceptie + financiële drempel wegnemen Gewenst resultaat/impact? Iedereen voelt zich aangesproken Cultuur wordt voor iedereen toegankelijk; cultuurbankkaart = veel bruikbare info voor overheid Wat is er daarvoor nodig? - Geld, subsidie - Zendtijd VRT - Samenwerking: kansengroepen Publiek VRT Cultuursector - Sensibilisering cult. instellingen (+ amateurkunsten) voor cultuurkaart Wie? Door/met wie? - Cultuursector - Min. van cultuur - Verenigingen – kansengroepen - VRT Stemmen: 18

61

L. Financiële drempel verlagen 29.

Culturele Proton Kaart uit pas positief saldo + sociaal tarief

Korte omschrijving - Minister laadt de kaarten op tijdens het begin van het jaar met een vast bedrag. Midden in jaar is een herverdeling. o Mensen die niet grondgebied Vlaanderen wonen, kunnen een kaart aanvragen. o Kaart zonder code / vrij v. persoon. o Uniform systeem voor Vlaanderen o Behoud sociaal tarief o Overal toepasbaar binnen cultuur & vrije tijd.  Met openheid naar andere sectoren o Bij diefstal blokkeren o Pas kan je op verschillende plaatsen ophalen. Waarom is dit belangrijk? - Financiële drempel verlaagd. - Geen “verschil”  geen stigma - Kassa verwerkt resultaat  kaart scannen Wat gaat er anders zijn als het idee gerealiseerd is? - Cultuur participatie i/e andere stad. - Andere cultuurvormen leren kennen. - Iedereen heeft hier recht op gelijkheid. Wat is er nodig om dit idee te realiseren? - Proces nodig om het gebruik v/d pas te stimuleren / ondersteunen. - Integratie v/d verschillende steden. o Cultuur beleven in een andere stad & gemeente. - Doelgroepen definiëren o Automatische toekenning via ziekenkas. Wie kan hierbij een rol spelen? - Minister voert dialoog met collega’s - Culturele centra / huizen + boeken (& muziek- & …-) winkel  communicatie! - Sociaal middenveld / werkers. - Lokale overheden - Onderwijs - Doelgroepen betrekken bij de uitwerking Commentaar - Cultuur openstellen voor iedereen is meer “gratis” aanbod o Heeft te weinig waarde - Vervoer blijft probleem! Kan je dit uitpas dan gebruiken voor korting voor vervoer naar cultuur? Stemmen: 31

62

30. Cultuurcheques verder uitbreiden / uitwerken /terug invoeren. Korte omschrijving - Cultuurcheques uitbreiden - 5 cheques voor 10€ (+ ??? bon gratis bib lidkaart). - Verschillende disciplines gebundeld - Te kopen als individu gezin… - Ook voor jongeren aanbod - Worden op straat verkocht in verschillende gemeenten (c.c.?) Waarom is dit belangrijk? - Mensen laten kennismaken met kunstvormen / cultuur die ze nog niet kennen. - Mensen kunnen proeven van verschillende dingen. Wat gaat er anders zijn als het idee gerealiseerd is? - Meer mensen hebben geproefd van verschillende disciplines o drempels verlaagd? o Kennis verhoogd Wat is er nodig om dit idee te realiseren? - Geld - Samenwerking van veel aanbieders - Afspraken met cultuur sector - Promotie - Coördinatie door de gemeenten. Wie kan hierbij een rol spelen? - Minister cultuur - Lokale besturen - Aanbieders - Media o Cheques promoten o Aanbod bekend maken Commentaar - Cultuurcheques bestaan maar je kan er bijna nergens mee terecht. - Ik was hier heel blij mee als student en mis het nu heel erg - Wie gebruikt dit en is de drempel voor dit publiek financieel? - Als proevertjes mensen moeten aanzetten om met (nieuwe vormen van) cultuurkennis te maken, zou ik een gratis aanbod doen. Geen systeem waarbij mensen eerst nog cheques moeten kopen voor iets dat ze (nog) niet kennen. Stemmen: 6

63

M. Open buurtcentra door samenwerking 31.

cultuurcentra deel van het sociaal weefsel

Wat stel je voor? Burgerkabinet in het lokale Programmatie Ruimtegebruik voor verenigingen  zowel voor werking CC als binnen werking van verenigingen CC naar buiten brengen via verenigingen Overleg tussen CC: vernieuwend diversifiëren van aanbod Post-its: - = werking gemeenschapscentra Brussel - Masterclasses openbaar, vb. vorming van vereniging Wat maakt dit tot een goed idee? - Verruimen van culturele beleving - Groter eigenaarschap door de lokale buurt Gewenst resultaat/impact? - CC’s zijn meer toegankelijk, meer open - Grenzen verkleinen tussen cultuurcentra en verenigingen Wat is er daarvoor nodig? - Laat CC en verenigingen samen commerciële overeenkomst maken  duotichets, ledenvoordelen (post it: Goed idee ) - Logistieke ondersteuning - Inbedding decreet Door/met wie? - Vlaamse overheid: moet divers aanbod & profiel CC stimuleren - CC: initiatief voor gesprek nemen - Vereniginge & individuen - Buurtcomité en feitelijke verenigingen Stemmen: drie

N. Inspraak/participatie verhogen in beleid, programmatie 32.

Cultuurraad herbekeken, inspraak verhogen in beleid, programmatie

Wat stel je voor? - Rol, werking, samenstelling van cultuurraad herbekijken: o Samenstelling: plaats voor burgers (eventueel consulteren via online // participatieve democratie) met oog voor diverse samenstelling o Niet alleen adviseren, ook beslissen over verdeling budgetten Post-its: - Via het zelf opstellen van subsidiereglementen beslissing budget mee sturen - Laat je iemands job afhangen van dergelijke raad?

64

-

Hoe garandeer je die diversiteit (cf. blank Burgerkabinet) Cultuurparticipant moet erin zitten (ook individu, los van verenigingen) Mensen in armoede moeten in cultuurraad zitten

Wat maakt dit tot een goed idee? - Om uiteindelijk te betrokkeneheid te vergroten Gewenst resultaat/impact? Post-it: jaarplanning hebben en proactief zijn zodat beleid je niet te snel af is Wat is er daarvoor nodig? Nihil Door/met wie? Nihil Post-it: - erfgoedraad? - Bibliotheekraad - Graag bredere beleidsparticipatie dan enkel de cultuurraad (cf. Burgerkabinet, brede bevraging, …) Stemmen: 3 33. Minstens 1 voorstelling in programmatie van culturele centra worden gekozen door de mensen Korte omschrijving - Concept: bvb. Jong talent als programmatie of avond organiseren nadien krijgen die een podium. o Via youtube filmpjes tonen van de artiesten met likes. o Poulain (Buddysysteem)  Vb. Selah Sue onder vleugel van Milo - Inspraak wel wat sturen zodat de kwaliteit niet wordt aangetast. - Ander in Nederland krijgen school kinderen een cultuurlijst van evenementen waaruit ze 3-tal kiezen waar ze moeten aan deelnemen. o + artiest die de activiteit introduceert. o + goede begeleiding van de leerkracht opdat ze niet gedesinteresseerd komen. Waarom is dit belangrijk? Probleem: programmatie in cultuurcentra wordt bepaald door een te beperkte groep beheerraad is te beperkend om keuzes te maken. Wat gaat er anders zijn als het idee gerealiseerd is? Datgene woord gebracht van programmatie dat het doelpubliek aanspreekt. Wat is er nodig om dit idee te realiseren? - Beweging van het publiek - Jonge talenten moeten voldoende bekent worden gemaakt - Meer evaluatie van huidig via favoriet aanduiden in boekje voor toekomstige programma’s. - Sterkere samenwerking onder de culturele centra en in regio - Meer kennisdeling en overleg onder culturele centra 65

-

Observator die reactie van publiek evalueert.

Wie kan hierbij een rol spelen? - Scholen, jongeren, jeugdbewegingen, rusthuizen… - Koepelorganisaties - Uithangboord / ideeënbus aan te culture centra & bib Commentaar - Hoe middengroep (25-40) bereiken? - Vb. jongerengroep feedback uitwisselen via krantje - Vb. De Kaasten-bende (?) = promotie jong talent - Positief: o Publiek betrekken bij programmatie = inspraak - Negatief: o Dit gebeurd al: cfr. Vormingplus & CC’s o Dat is pas stigmatiserend o Geeft geen kansen aan nieuw en onbekend talent als je inspraak geeft in het aanbod. o Geen “apart” aanbod. Wel bestaande toegang. Stemmen: 1

O. Flexibele cultuurpas 34. UITPAS, ook voor vrijwilligers Wat stel je voor? - Uitbreiding uitpaspunten voor vrijwilligers - Punten sparen via uitpas voor zijn/haar vrijwillige inzet Post-it: in Brussel Paspartout: gaat niet, problemen met wifi en pinten (punten?, nvdr) Wat maakt dit tot een goed idee? - Waardering - Verenigingen anders weinig middelen om vrijwilligers te waarderen - Vrijwilligers buiten eigen comfortzone naar andere culturele events brengen Gewenst resultaat/impact? - Meer cultuurparticipatie - Toegankelijk middel om te waarderen - Motivatie vrijwilliger tot langetermijnengagement Wat is er daarvoor nodig? - De wil - Uitbreiding van de uitpas  je hoeft niet het warm water opnieuw uit te vinden Door/met wie? - CultuurNet - Steunpunt Vrijwilligerswerk - De minister fondateur Post-it: Wie betaalt? Werkgeven (cf. maaltijdcheque)?; organisatie?; overheid? // CJP-pas; cultuurcheque Stemmen: nihil 66

35.

De ideale uitpas

Wat stel je voor? - Vrijetijdspas: Breder -> heel verenigingsleven o Gratis bij 1e bibliotheekbezoek kinderen o ‘Helpers’ voor gebruik o En-En voor elke doelgroep - Evenementen voor kaart bezitters o Push voor minder populaire activiteiten o Interlokaal - Kaart op maat voor doelgroep o Studenten o Kinderen o Lage inkomens o … Waarom is dit belangrijk? - Niet stigmatiserend Wat is er nodig om dit idee te realiseren? - Toeleiden naar gebruik - Buddy project Opmerkingen: - Extra punten als ‘nieuwe’ introduceert - Met UITpas (aan kansentarief) moet je ook buiten gemeente kunnen gaan. Ik wil eens buiten Aalst kunnen gaan - Extra bonus activiteiten - E-ID – 1 kaart voor alles - Verspreiden via organisaties voor groepen die niet vaak participeren (bv. armen) via voedselbank

36. Cultuur Proefpas Wat stel je voor? - Pas die je kan aankopen (online & in deelnemende cultuurhuizen) - Op kaart staat een samenstelling van verschillende cultuurvormen (opera, theater, film, …). Van elk 1. - Prijs aangepast aan doelgroepen (studenten, gepensioneerden, …). - Niet gebonden aan 1 stad, maar over heel Vlaanderen. Post-its: - Beter vandaag dan morgen - En beter morgen dan overmorgen - Integrale deelname overal in België. - Te beperkt aanbod  ruimer cultuur begrip.

67

Wat maakt dit tot een goed idee? - Mensen stimuleren voor diverse vormen van cultuurparticipatie - Brede participatie (verschillende doelgroepen). - Kennismaking met cultuur - Toegang goedkoper maken voor mensen die vaal cultuur willen ervaren. Gewenst resultaat/impact? - Meer mensen komen in aanraking met cultuur zodat cultuur sector naar toekomst toe ook meer consumenten heeft. - Betaalbare cultuur. Wat is er daarvoor nodig? - Overleg cultuurhuizen - Sponsoren of andere financiële bronnen. - Sensibiliseringscampagne - Passen + online systeem - Aankooppunten: vb. Bib, CC’s,…. Door/met wie? - Cultuurhuizen - CC’s, Bib,… - Vlaamse Overheid - OCMW’s Stemmen: 9

68

5. OVERZICHT AANBEVELINGEN Tijdens het Burgerkabinet in het Vlaams Parlement kreeg elke tafel tijdens de laatste werkronde de kans om één beleidsaanbeveling te formuleren en die vervolgens aan de minister over te maken. Het opzet was om met alles wat ze die dag gehoord en besproken hadden en uiteraard hun eigen ervaringen en inzichten, tot een duidelijke boodschap te komen over waar we in Vlaanderen op moeten inzetten als we meer mensen meer cultuur willen laten beleven. Heel wat ideeën die men tijdens de twee ideeënrondes uitwerkte, werden hierbij gekoppeld. Heel wat aanbevelingen zijn dan ook niet onder één vlag te vatten. Opvallend was opnieuw het belang dat het Burgerkabinet hecht aan het inzetten op kinderen en jongeren, met een uitermate belangrijke rol voor het onderwijs. Verder benadrukt het Burgerkabinet het belang om cultuur letterlijk dicht bij de mensen te brengen en lokale initiatieven te stimuleren en te ondersteunen. Ook ziet het Burgerkabinet een belangrijke rol weggelegd voor de VRT en de media in het algemeen. Het Burgerkabinet pleit voor een strategisch marketing- en communicatieplan waarbij aandacht is voor helder taalgebruik, visuele ondersteuning en ook de digitale mogelijkheden optimaal gebruikt worden. Het Burgerkabinet pleit eveneens voor het inzetten op meer diversiteit (in de brede betekenis): zowel wat betreft communicatie, als de programmatie. Tenslotte zijn er ook verschillende aanbevelingen die verder gaan op het idee van een flexibele cultuurpas om meer mensen meer cultuur te laten beleven. Algemeen gezien benadrukken heel wat voorstellen het belang van samenwerking, uitwisseling, de krachten bundelen. We geven hieronder eerst een overzicht van de aanbevelingen. In deel 6 vind je voor een aantal aanbevelingen ook de nota’s terug.

69

A. ONDERWIJS EN CULTUUR EN INZETTEN OP KINDEREN EN JONGEREN 72 1.

2.

3.

4.

5.

Zorg voor meer cultuur op de speelplaats en verweef cultuur in de bestaande lessen in het onderwijs.

72

Maak een C-decreet: Integreer cultuur voor elk kind in het basisonderwijs door middel van een langere én leukere (school)dag.

72

Cultuur is een basisrecht. Ontwikkel daarom een structureel beleid rond de integratie van cultuur in het onderwijs zodat alle kinderen en jongerenvan jongs af aan en doorheen hun hele schoolloopbaan, ongeacht de school of het schooltype, cultuur op een prettige , inspirerende manier kunnen beleven met als uiteindelijk doel een weerbare/betere samenleving. Dit vraagt een fundamentele keuze mbt middelen en inzet!

72

Breng jongeren vaker in contact met cultuur en dit binnen een onderwijscontext. Leg de link tussen de verschillende vakgebieden in het onderwijs en cultuur. Ga hiervoor in overleg met minister Crevits om cultuureducatie op te nemen in al de vakken van de lerarenopleiding. Zo zullen de leerlingen Leonardo Da Vinci zien in de wiskundeles en de geluidsgolven van de Beatles in het vak elektriciteit.

72

Creëer een kader waardoor jongeren creatieve activiteiten kunnen ontwikkelen waar zij 100% eigenaar zijn. Door van onderuit te werken willen wij dat cultuur vanzelfssprekend wordt vb. vrijhavens. Dit komt tot stand bottom-up met lokale spelers.

73

B. BOTTOM-UP, FOCUS OP HET LOKALE/DE BUURT 6.

7.

Zet in op ‘cultuur ontmoet de buurt’ waarbij beleving, interactie en diversiteit centraal staat (“buren met culturen”). Via out-of-the box initiatieven zoals cultuurtruck, kunst in de buurt en andere kennismaking tussen culturen bevorderen en dit door samenwerking tussen verschillende culturele, sociale en economische partners.

73

Ook na 2016 heeft Vlaanderen nood aan een sterk lokaal cultuurbeleid. Richt een Vlaamse Ombudscultuurdienst op waar suggesties kunnen worden gedaan voor lokale initiatieven die niet worden opgenomen zodat kruisbestuivingen, samenwerking en uitwisseling van goede praktijken en creatieve ideeën worden gestimuleerd.

74

C. CULTUUR EN MEDIA – COMMUNICATIE – DIGITAAL PLATFORM 8.

73

74

Sport en cultuur zijn even belangrijk geef dus evenveel aandacht aan cultuur als aan sport door ervoor te zorgen dat de journaals op de openbare omroep evenveel tijd spenderen aan cultuur als aan sport, om zo mensen goesting te doen krijgen om cultuur te ontdekken en de drempel te verlagen. Meer cultuur leidt immers tot betere verstandhouding en begrip tussen de mensen.

74

Start een multimediaal cultuurplatform met een sterke identiteit, een sterk merk vanuit de VRT aangevuld met andere mediakanalen.

74

10. Zet in op doordachte communicatie door een beleid op te zetten rond cultuurcommunicatie en zo onder andere te werken aan ‘wablief’ taal en door het toepassen van het Angry Birds-principe op alle vormen van communicatie (= tekst + grafische vormgeving/beelden).

74

11. Zet een digitaal platform met uitgebreide mogelijkheden op dat ingebed is in een globaal strategisch communicatie plan en op die manier een match tussen vraag en aanbod ondersteunt om zo cultuurkwaliteit voor iedereen te garanderen.

74

9.

70

12. Creëer een crossoverplatform naar andere regio’s, sectoren (o.a. onderwijs), ‘makers’, actoren,… voor informatie en uitwisseling in functie van samenwerkingsmogelijkheden. Werk de bestaande drempels van vandaag op het vlak van regelgeving en sctructurele ondersteuning weg met als doel meer participatie te bereiken van burgers, organisaties, financierders en makers.

75

D. INZETTEN OP DIVERSITEIT EN MOEILIJK BEREIKBARE GROEPEN

75

13. Vergroot de laagdrempeligheid en betrek onbereikbare groepen actief.

75

14. Ondersteun verschillende culturen (o.a. straatculturen) beter en zorg ervoor dat de communicatie is aangepast aan de diversiteit. Brede scholen moeten een belangrijk vehikel worden om culturele diversiteit te vergroten.

76

15. Stimuleer een kwaliteitsvolle diversiteit in het aanbod om zo een diverser publiek te laten proeven van een , voor hen tot nu toe onbekend aanbod. Breng bv. een Turkse en Vlaamse rockgroep samen op een concert of zet een modern kunstwerk eens op een onverwachte plek. Maar laat cultureel diverse ambassadeurs de kwaliteit ervan bewaken.

76

E. FLEXIBELE CULTUURPAS

76

16. Bouw een systeem van cultuur en vrijetijdspas dat eenvoudig, universeel en open werkt, verder uit om zo de cultuurparticipatie te vegroten.

76

17. Zet in op verknopen, verbinden en verbreden van verschillende spelers. Zo is het erg belangrijk om bruggen te slaan tussen cultuur en onderwijs en de Uitpas als instrument te verbreden. Dit alles omdat cultuur een basisrecht is en geen luxe en op deze manieren meer mensen kunnen bereikt worden.

77

71

6. AANBEVELINGEN + NOTA’S A. Onderwijs en cultuur en inzetten op kinderen en jongeren 1. Zorg voor meer cultuur op de speelplaats en verweef cultuur in de bestaande lessen in het onderwijs. Voorbeelden:  Tijdens de geschiedenisles komt een groep acteurs die een stuk gemaakt heeft dit voorstellen in de klas  Uitleg geven over hun productie, scène na spelen

Waarom:  Het is een win-winsituatie. Onderwijs komt tot leven, cultuur komt in de school.  Kinderen krijgen meer interesse in vakken en cultuur en leren zich ook uit te drukken op andere manieren dan verbaal.  Het idee van cultuur en de inhoud van de lessen blijven ook langer hangen. Hoe: 

Om dit te realiseren denken we bijvoorbeeld aan een wisselwerking tussen culturelen instellingen en het onderwijs.

2. Maak een C-decreet: Integreer cultuur voor elk kind in het basisonderwijs door middel van een langere én leukere (school)dag.

Impact:  Budgettair is het een 0-operatie van mensen en middelen door de integratie van DKO en buitenschoolse opvang  Het levert de ouders bovendien minder stress.

3.

Cultuur is een basisrecht. Ontwikkel daarom een structureel beleid rond de integratie van cultuur in het onderwijs zodat alle kinderen en jongeren van jongs af aan en doorheen hun hele schoolloopbaan, ongeacht de school of het schooltype, cultuur op een prettige , inspirerende manier kunnen beleven met als uiteindelijk doel een weerbare/betere samenleving. Dit vraagt een fundamentele keuze mbt middelen en inzet!

4. Breng jongeren vaker in contact met cultuur en dit binnen een onderwijscontext. Leg de link tussen de verschillende vakgebieden in het onderwijs en cultuur. Ga hiervoor in overleg met minister Crevits om cultuureducatie op te nemen in al de vakken van de lerarenopleiding. Zo zullen de leerlingen Leonardo Da Vinci zien in de wiskundeles en de geluidsgolven van de Beatles in het vak elektriciteit.

72

5. Creëer een kader waardoor jongeren creatieve activiteiten kunnen ontwikkelen waar zij 100% eigenaar zijn. Door van onderuit te werken willen wij dat cultuur vanzelfsprekend wordt vb. vrijhavens. Dit komt tot stand bottom-up met lokale spelers.

B. Bottom-up, focus op het lokale/de buurt 6. Zet in op ‘cultuur ontmoet de buurt’ waarbij beleving, interactie en diversiteit centraal staat (“buren met culturen”). Via out-of-the box initiatieven zoals cultuurtruck, kunst in de buurt en andere kennismaking tussen culturen bevorderen en dit door samenwerking tussen verschillende culturele, sociale en economische partners. Wat: 

cultuur naar de lokale buurt brengen > cultureel diverse wijken

Wie:    

lokale overheid (culturele) organisaties (incl. vast aanbod) (zowel autochtonen, als allochtonen) eventueel lokale handelaars scholen en jeugdverenigingen

Waarom:  kennismaking tussen verschillende culturen  cultuur onderdeel dagelijks leven  goesting/warm maken (deelnemen + cultuur zelf maken)  drempel verlagen naar vast aanbod  integratie, wisselwerking en respect (personen, culturen, levensstijlen, manier van denken,…°  hefboom/aanbod > buiten referentiekader/out-of-the-box  eigen, lokale, culturele beleving > samenbrengen, uitvoeren, proeven Hoe:  



      

cult(uur)truck kunst in de buurt (diverse plaatsen kunst: o lokale kunstenaars o spelelement (voor kinderen) o kunstmarkt/tentoonstelling o scholen gedeelde infrastructuur (gebouw) o jeugd/school o cultuur o vereniging o kerken/parochiezaal gedeelde publieke ruimte (open lucht) lokale kunstvereniging op bezoek op school cultuur op wachtplaats (vb. station, bus, bakker, gemeentehuis,) flashmobs samen kunstwerk creëren (vb. tegelbank) handelaars bv. bakker > culinaire mix > foto’s in de etalage geschiedenis van de wijk (in foto’s, schilderij, graffiti,…)

73

7. Ook na 2016 heeft Vlaanderen nood aan een sterk lokaal cultuurbeleid. Richt een Vlaamse Ombudscultuurdienst op waar suggesties kunnen worden gedaan voor lokale initiatieven die niet worden opgenomen zodat kruisbestuivingen, samenwerking en uitwisseling van goede praktijken en creatieve ideeën worden gestimuleerd.

C. Cultuur en media – communicatie – digitaal platform 8. Sport en cultuur zijn even belangrijk geef dus evenveel aandacht aan cultuur als aan sport door ervoor te zorgen dat de journaals op de openbare omroep evenveel tijd spenderen aan cultuur als aan sport, om zo mensen goesting te doen krijgen om cultuur te ontdekken en de drempel te verlagen. Meer cultuur leidt immers tot betere verstandhouding en begrip tussen de mensen. 9. Start een multimediaal cultuurplatform met een sterke identiteit, een sterk merk vanuit de VRT aangevuld met andere mediakanalen. 10. Zet in op doordachte communicatie door een beleid op te zetten rond cultuurcommunicatie en zo onder andere te werken aan ‘wablief’ taal en door het toepassen van het Angry Birdsprincipe op alle vormen van communicatie (= tekst + grafische vormgeving/beelden). Doel:   

strategisch plan uit werken er bestaat veel expertise > expertise in kaart brengen Uit in Vlaanderen aanpassen volgens deze principes

11. Zet een digitaal platform met uitgebreide mogelijkheden op dat ingebed is in een globaal strategisch communicatie plan en op die manier een match tussen vraag en aanbod ondersteunt om zo cultuurkwaliteit voor iedereen te garanderen. Doel:   Hoe?:        

match tussen vraag en aanbod cultuurkwaliteit voor iedereen binnen een globaal strategisch communicatie plan digitaal platform cfr. opleidingsgids VDAB: o aanbod: (activiteiten – artiesten) o actoren (middenveld) support door ‘vedettes’ ism minister belang van betrokkenheid actoren! voorkeurfilters/zoekfilters genre Tripadvisor > doelgroepenspecifiek: kansarmen, ouderen, jongeren,… evaluatiemogelijkheid last-minutes + tickets link met LED-schermen en info-borden op openbare plaatsen

74

12. Creëer een cross-overplatform naar andere regio’s, sectoren (o.a. onderwijs), ‘makers’, actoren,… voor informatie en uitwisseling in functie van samenwerkingsmogelijkheden. Werk de bestaande drempels van vandaag op het vlak van regelgeving en structurele ondersteuning weg met als doel meer participatie te bereiken van burgers, organisaties, financierders en makers.

Waarom:  drempels vandaag zijn regelgeving en structurele en financiële ondersteuning Hoe: 

online platform: inkaart brengen sector > samenwerkingsvragen en informatieplatform

Impact:  meer participatie van burgers, organisaties, financierders en makers

D. inzetten op diversiteit en moeilijk bereikbare groepen 13. Vergroot de laagdrempeligheid en betrek onbereikbare groepen actief. Doel:  mensen voelen zich meer deel van de gemeenschap > integratie  diversiteit, ook andere culturen betrekken Wat:  onderzoek waarom mensen niet deelnemen aan cultuur (ook andere aspecten dan tijd, geld,…)  mensen laten kennismaken met cultuur door kleinschalige projecten  via scholen Impact + effect:  samenleving warmer  stimulans cultuurparticipatie > hefboomeffect  zowel ontspannend als informerend  bevorderen van de vraag naar cultuur  internationaal voorbeeld worden Voorbeelden:  opendeurdagen cultuurhuizen  cultuurtruck (cfr. COMPA Bolivië), bibtruck  SMAK: kinderen bieden op schilderij  Hoe reageren kinderen op kunst?

75

14. Ondersteun verschillende culturen (o.a. straatculturen) beter en zorg ervoor dat de communicatie is aangepast aan de diversiteit. Brede scholen moeten een belangrijk vehikel worden om culturele diversiteit te vergroten. Waarom:  participatie aan en communicatie van cultuur moeten verscheidener om kruisbestuiving te vergroten. Hoe:  via onderwijs (als medium) > ‘brede school’ , cultuurcoördinator voorzien  aanbod laten aansluiten op verschillende interesses  vertrekken vanuit wie is hier niet aanwezig  verschillende methodes gebruiken, aanpassen aan verschillende doelgroepen (> verschillende kanalen gebruiken)  nodige middelen 15. Stimuleer een kwaliteitsvolle diversiteit in het aanbod om zo een diverser publiek te laten proeven van een , voor hen tot nu toe onbekend aanbod. Breng bv. een Turkse en Vlaamse rockgroep samen op een concert of zet een modern kunstwerk eens op een onverwachte plek. Maar laat cultureel diverse ambassadeurs de kwaliteit ervan bewaken. Hoe:  

2 voor de prijs van 1 bepaald aanbod op andere plaats dan anders, buiten de tempels

E. Flexibele cultuurpas 16. Bouw een systeem van cultuur en vrijetijdspas dat eenvoudig, universeel en open werkt, verder uit om zo de cultuurparticipatie te vergroten. Speerpunten:  Startbudget met vervaldatum  Anoniem sociaal tarief  Herverdeling openstaand bedrag na bepaalde tijd  Honoreren inspanningen vrijwilligers  Uniform voor alle Vlamingen, bruikbaar in gans Vlaanderen Nota aan de minister: kom zoveel mogelijk buiten

76

17. Zet in op verknopen, verbinden en verbreden van verschillende spelers. Zo is het erg belangrijk om bruggen te slaan tussen cultuur en onderwijs en de Uitpas als instrument te verbreden. Dit alles omdat cultuur een basisrecht is en geen luxe en op deze manieren meer mensen kunnen bereikt worden. Hoe?:  Cultuur en onderwijs: o Alle kinderen worden bereikt, = ingang voor cultuur o Bruggen slaan tussen onderwijs en culturele veld (verantwoordelijkheid bij beide! > structureel inbouwen bij beide)  Uitpas: (cfr. Antwerpen) o Verbreden (> buiten de gemeente) van sterk bestaand instrument o Basisrecht = basisbudget op uitpas (bedrag inkomensgerelateerd) bruikbaar voor alle cultuurvormen Impact:  Contact initiëren van kinderen, jongeren, gezinnen + prijsdifferentiatie + basisbudget moet cultuurparticipatie in Vlaanderen doen stijgen

77

BIJLAGE 1: OVERZICHT VAN DE EERSTE CLUSTERING VAN HET ONLINE-MATERIAAL Cultuur op straat Hervorming cultuur in het onderwijs Professionalisering communicatie (verstaanbaarheid, stroomlijning, integratie online en social media, differentiatie...) Pers (meer) laten communiceren over cultuur Ambassadeur Lokale / buurt initiatieven (bottom-up) ondersteunen Cross-over (evenementen, abonnementen) Jongerenwerking versterken Online push platform o.b.v. voorkeuren (incl. app, social media...) Doelgroepgerichte prijsverlaging / subsidie Vrijwilligers waarderen (financieel, intrinsiek, participatie...) Bezinning Cultuurcheque Cultuurcentra worden (multifunctionele) buurtcentra Verbinden Participatie verhogen in beleid , programmatie... door kansengroepen , jongeren... Amuse gueule Elitair karakter doorbreken Multiculturele focus Publieksvorming door professional Mobiliteit verbeteren (openbaar vervoer, carpoolen, parking...) Alternatieve openingsmogelijkheden of momenten (Flexibele) Cultuurpas (Uitpas, A-kaart, museumkaart) (met spaarmogelijkheid) Pers (meer) laten communiceren over lokale cultuur Expressie Groepsdeelname aan cultuur ondersteunen Brede school als motor Samenwerking tussen (lokale) verenigingen verbeteren / verbreden Rationaliseer cultuurinstanties Promoten Uit-in-Vlaanderen (Online) vrijwilligersdatabank (met profielen) Meer cultuur in onderwijs Kinderopvang Verander criteria subsidie Bedrijfssponsors Kansengroepenwerking versterken Cultuurkrant Maak cultuuraanbod interactiever Algemene verhoging cultuursubsidies 78

53 37 35 30 28 26 25 23 21 21 20 20 17 17 17 15 15 15 15 13 12 12 11 10 10 10 9 7 6 6 6 6 6 5 4 4 4 4 4

Ontspanning (Regionale) samenwerking CC/gemeenten Logistieke, infrastructurele, organisatorische, administratieve ondersteuning Ondersteun (beginnende) kunstenaars (statuut, trajectbegeleiding...) Artist in residence Professionalisering vrijwilligers Link tussen amateur en professional Bewustwordingscampagne 'cultuur' Samenwerking bedrijven Reizende cultuurmarkt Digitaal platform Invullen erfgoed Federalisering cultuurbeleid Maximaal % stoelen voor abonnementen Lokale introductiesessie voor nieuwkomers Onderzoek cultuurvraag Belang cultuur Cirk! in Aalst Meer controle op correct gebruik subsidie Resultaten –Titels overige individuele ideeën                             

Vrijwilligerswerk in rekening brengen met arbeidsuren Cultuur verplichten de Nieuwe Opdrachtgever Cultuurcreatiemogelijkheden voorzien op het openbaar vervoer Internationalisering van kunstenaars ondersteunen Brakke Grond Personaliseer informatie Cultuurgoodies Integratie Cultuurticket - busticket Aandacht voor personen met een mentale handicap Thuisconcert Kleinschaligere musea Villa Basta Koppel culturele activiteiten aan cultuurgebonden speciale dagen Culturele aankopen/investeringen fiscaal compenseren Kunstacademie minder schools pop-up actie Kunstcrowdfunding Iedereen Klassiek Brugge Belichten gemeenschappelijke punten sport & cultuur Rolwagenbanen in historische stadskernen Erfenis aan cultuur schenken Subsidiewijzer Lokaal schrijftraject Toegankelijkheid voor andersvaliden verhogen Breder aanbod in CC Vernieuw cultuurraden Begeleiderspas bijwerken Cultuurcadeaubon

79

4 4 4 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

                                      

Lokale munten als betalingsmiddel Investeringen herverdelen Cultuurparticipatiefonds Cultureel project rond gemeentefusies Maatschappelijke relevantie Peterschap organiseren voor jonge kunstenaars Fysiek mobiele ticketverkoop Cultuur fiscaal aftrekbaar Meer andersvaliden in Vlaamse cultuur Cultuur integreren in de zorg Week van de smaak Cultuur steunen via belastingbrief Wegwijzer voor bestaande cultuurparticipatieverhogende initiatieven Remmen institutionalisering cultuursector Geen doelgroepen meer Integreer cultuur in taalcursus Geïsoleerde mensen begeleiden Schatten van Deurne Moderniseer cultuurhuizen Synergie beleid - cultuur Monitors openbaar vervoer gebruiken voor promotie Ticketverkoop in supermarkt Controle op correct gebruik subsidies Toegankelijkheidslabel Gidsen toegankelijker maken Cultuuradvisor Database voor erfgoed Verzondag culturele activiteiten Creativiteit Volksopera Harmonisering lokale regelgeving ivm cultuur Vrijwilligerswerk in opleiding Opera in de cinema Website voor lastminute tickets Organiseer cultuurwedstrijden / evenementen die hands-on participatie toelaten Actuele kunst Zorg voor extra omkadering (drank, eten, …) bij voorstellingen Circus Boelaere Meer straatnamen en pleinen genoemd naar kunstenaars + meer uitleg

80

BIJLAGE 2:

Burgerkabinet cultuurparticipatie in de gevangenis

81

Situering Het Burgerkabinet wordt georganiseerd voor alle burgers uit Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Om een representatief beeld te krijgen over de mening van alle burgers omtrent cultuur en cultuurparticipatie is het noodzakelijk dat ook kansengroepen zoals kansarmen, allochtonen maar ook gedetineerden een kans krijgen om deel te nemen aan dit debat. Voor gedetineerden was het niet mogelijk dat zij hun mening lieten horen via het online forum van het Burgerkabinet. In de gevangenis hebben gedetineerden namelijk geen toegang tot het internet. Ook fysiek aanwezig zijn op het Burgerkabinet in het Vlaams Parlement was onmogelijk aangezien gedetineerden in de regel de gevangenis niet mogen verlaten tijdens hun straf voor culturele of educatieve activiteiten. De Rode Antraciet vzw bracht daarom het Burgerkabinet als het ware naar hen. De Rode Antraciet vzw werkt aan een maximale interactie tussen gevangenen en buitenwereld. Vanuit die drijfveer brengt De Rode Antraciet vzw een groepsaanbod van sport en cultuur in de gevangenissen van Vlaanderen en Brussel. Gevangenen krijgen hierdoor als mens de ruimte voor engagement, zelfontplooiing en sociale verbinding. De Rode Antraciet vzw realiseert dit aanbod voor en met gevangenen. Met een netwerk van partners brengt De Rode Antraciet vzw zuurstof van buiten de gevangenis naar binnen. En realisaties en verhalen uit de gevangenis naar buiten. In de gevangenis van Gent (dinsdag 8 september 2015) en Beveren (donderdag 10 september 2015) werd een Burgerkabinet georganiseerd. Hieraan namen in het totaal 25 gedetineerden deel die met vuur hun ideeën rond cultuurparticipatie met ons wilden delen.

Werkwijze Tijdens de twee Burgerkabinetten kwam er een groep van gemotiveerde gedetineerden samen om hun meningen over cultuur en cultuurparticipatie uit te wisselen. Om dit proces vlot te laten verlopen kozen we drie vragen uit de online bevragingwaarover ruim gediscussieerd kon worden:  Vraag 1: wat zijn goede voorbeelden om meer mensen meer cultuur te laten beleven of ervaren?  Vraag 2: geef jouw idee om die praktische drempels te verkleinen of weg te werken?  Vraag 3: hoe zorgen we ervoor dat mensen voor het eerst een vorm van cultuur beleven die ze nog niet hebben beleefd? Het Burgerkabinet verliep in vier stappen. Als opstart interviewden de deelnemers elkaar over hun cultuurervaringen vooraf aan hun detentie en tijdens hun detentie. Deze ervaringen werden in grote groep samengebracht. In een volgende stap bedachten de deelnemers mogelijke oplossingen voor de drie gekozen vragen uit de online bevraging. In een derde stap werden de ideeën van zowel de gedetineerden als eerste ideeën uit de pool van online bevraagden naast elkaar gelegd en gaven de deelnemers aan welke drie ideeën/oplossingen zij persoonlijk het belangrijkste of het beste vinden. Tenslotte volgde een plenaire bespreking waarbij gepolst werd naar hun ervaring in het Burgerkabinet en wat zij hier van zelf persoonlijk meenemen.

82

Resultaten Uit de eerste kennismakingsronde kwam naar voor dat vrij veel van de gedetineerden toch zeker dagelijks bezig zijn met cultuur; dit in de vorm van muziek, literatuur, film,… Ook vooraf aan de detentie bleek er toch een regelmatige aanraking met cultuur te zijn. De Burgerkabinetten achter tralies leverden heel wat boeiende stof op tot nadenken. Wat zijn goede voorbeelden om meer mensen meer cultuur te laten beleven of ervaren? Op de eerste vraag kwamen verschillende uiteenlopende antwoorden. Zo zijn er enkele deelnemers die vonden dat er meer reclame gemaakt moet worden, dit zowel via affiches als sociale media en televisie. Ook het toegankelijker maken van de evenementen bleek belangrijk voor de deelnemers. Er werd een aantal keer gesproken van demonstraties en proeflessen maar ook verschillende vormen van cultuur samen aanbieden op één gezamenlijke plek. Als je mensen verrast met iets nieuws of onverwachts, dan zijn ze geïnteresseerd. Nadien kunnen ze nog uitmaken of het iets voor hen is om verder te zetten of niet. In de gevangenis van Beveren heerste er een sterke verbondenheid rond het voorstel om een bibliotheek per gemeente toch te blijven verplichten omdat de deelnemers het gevoel hadden dat men door het afschaffen van lokale deelfilialen van bibliotheken mensen zal ontmoedigen om naar een bibliotheek te gaan. Een ander idee was dan weer om meer in te zetten op het organiseren van lokale cultuurmarkten, mond aan mond reclame werkt. Geef jouw idee om die praktische drempels te verkleinen of weg te werken. Hierbij zien we een iets grotere diversiteit binnen de antwoorden tussen de twee gevangenissen. In Gent keek men eerder naar het openbaar vervoer en de bereikbaarheid van de culturele activiteiten. Zo werd het extra inzetten van partybussen en het organiseren van cultuur dichtbij genoemd. Maar ook ideeën als mensen actief aanspreken, met elkaar in contact brengen tijdens andere evenementen en een buurtfeest organiseren en activiteiten organiseren voor het hele gezin, kwamen naar voren als manieren om de drempels te verlagen. In de gevangenis van Beveren was er dan weer een focus op een prijsverlaging voor culturele activiteiten om zo ook mensen met minder middelen aan te spreken en andere mensen meer te laten deelnemen. Concrete ideeën hier waren het voorstel om de btw op cultuurparticipatie te verlagen van 21% naar 6% en om 1 keer per maand gratis toegang te geven in culturele locaties. Hoe zorgen we ervoor dat mensen voor het eerst een vorm van cultuur beleven die ze nog niet hebben beleefd? Hierbij valt het vooral op dat de deelnemers van mening waren dat er meer aandacht moet zijn om cultuur te beleven in groep (met het werk, het gezin,…) en in een informele sfeer. Daardoor is de opstap naar cultuur kleiner. Men zou verschillende (nieuwe) culturele activiteiten kunnen organiseren tijdens een algemeen evenement, bijvoorbeeld tijdens een gemeenschappelijke wandeling of een wekelijks bibliotheekbezoek. Het combineren van verschillende activiteiten op één locatie, zoals sport, onderwijs en cultuur is daar een ander voorbeeld van. Ideeën voor nieuw cultuuraanbod in de gevangenis. Bij elke vraag die gesteld werd, hadden de deelnemers ook ideeën, opmerkingen voor culturele activiteiten binnen de gevangenis.

83

Zo bleek er vooral nood te zijn aan activiteiten waarbij men verschillende culturen leert kennen. Een gevangenis is namelijk een plaats met een multicultureel publiek en er ligt nog veel potentieel om deze multiculturaliteit positief naar buiten te brengen. Met culturele activiteiten kan je net ontmoetingen over culturen heen aanmoedigen door bijvoorbeeld een buitenspeeldag te organiseren op het terrein van de gevangenis voor de families van gedetineerden. De deelnemers zouden graag meer lezingen van sprekers en debatten willen bijwonen en deelnemen aan concerten en de mogelijkheid krijgen om zelf muziek of beeldende kunst te maken. Vele gevangenissen hebben een theater-/cinemazaal en bibliotheek maar vaak worden deze de dag van vandaag niet optimaal benut. Dit zien de deelnemers als een gemiste kans.

Evaluatie De deelnemers zelf waren zeer tevreden over het aanbod van het Burgerkabinet in de gevangenis. Cultuur is volgens hen namelijk een manier om verbinding te blijven maken met de open samenleving, waartoe ze zich nog steeds een lid voelen en ook zijn. De idee werd zelf geopperd om rond meerdere thema’s Burgerkabinetten te organiseren want politiek is er nu eenmaal voor de burgers en het zou goed zijn als dit dan ook meer door de burgers gedaan werd, zowel binnen als buiten de gevangenismuren. De deelnemers hopen dat hun mening gelezen en beluisterd zal worden door de minister van cultuur. Dat ze mee een verschil kunnen maken ten goede. Ook de begeleiders waren enthousiast. De aangebrachte ideeën zijn concreet, creatief en haalbaar. De Rode Antraciet vzw, die instaat voor de toeleiding en organisatie van een cultuur- en sportaanbod in alle Vlaamse en Brusselse gevangenissen, neemt de voorstellen alvast mee in de voorbereiding van haar werking voor 2016 en de opmaak van haar nieuw meerjarenbeleidsplan en maakt de feedback ook bespreekbaar bij justitie en de andere partners in de gevangenis.

De Rode Antraciet vzw Elke mens maakt deel uit van de samenleving. In een gevangenis is dat niet vanzelfsprekend. De Rode Antraciet vzw werkt aan een maximale interactie tussen gevangenen en buitenwereld. Vanuit die drijfveer brengt De Rode Antraciet vzw een groepsaanbod van sport en cultuur in de gevangenissen van Vlaanderen en Brussel. Gevangenen krijgen hierdoor als mens de ruimte voor engagement, zelfontplooiing en sociale verbinding. De Rode Antraciet vzw realiseert dit aanbod voor en met gevangenen. Met een netwerk van partners brengt De Rode Antraciet vzw zuurstof van buiten de gevangenis naar binnen. En realisaties en verhalen uit de gevangenis naar buiten. Meer weten over onze werking of cultuur voor gedetineerden? Surf dan zeker eens naar www.derodeantraciet.be of neem contact met ons op via [email protected].

84

Overzicht van de concrete ideeën uit beide Burgerkabinetten

Burgerkabinet cultuurparticipatie Ideeën van de gedetineerde burgers Burgerkabinet in de gevangenissen van Gent (8 september 2015) en de gevangenis van Beveren (10 september 2015) Cultuur binnen de gevangenismuren

Cultuur in de open samenleving

Meer mensen aan cultuur laten participeren    



Meer mogelijkheden om zaken aan te kopen zoals films, boeken, strips Een cultureel evenement organiseren dat mensen triggert Laagdrempelige concerten Cultuur brengen a.d.h.v. de verschillende nationaliteiten binnen de gevangenis o Meer begrip bij elkaar o Duidelijk maken wat de kleine verschillen zijn (bv sommige nationaliteiten zijn “lijfelijker”, dit kan je dan beter plaatsen wanneer je dit weet) Als je meerdere activiteiten combineert, maken mensen kennis met andere leefwerelden.

     

  

    

Meer aanbod via internet Een cultureel evenement organiseren die mensen triggert Laagdrempelige concerten organiseren Demonstraties organiseren Meer reclame op TV Affiches hangen in cafés / plaatsen waar groepen vrienden elkaar sowieso ontmoetten. 1 persoon ziet iets interessant en rest van zijn vriendengroep komt misschien mee. Meer gratis aanbod aanbieden Lokale cultuurmarkten organiseren Deelfilialen van bibliotheken behouden; De deelnemers vrezen dat door de huidige beslissing er heel wat bibliotheken gaan verdwijnen uit kleine dorpjes waardoor die bewoners minder zouden gebruik maken van het aanbod van de bib Zomer van Antwerpen; verschillende cultuurvormen ontmoeten elkaar op laagdrempelige manier Promoten van en kansen geven aan jong talent Ook achtergrond, ontstaan van verschillende cultuurvormen meegeven Het organiseren van wedstrijden door culturele centra, redactieteam van jongeren, buddyprogram Grotere onderlinge samenwerking; kleine coöperaties die verschillende vormen van kunst samenbrengen, waardoor dit vaak ook betaalbaarder wordt.

Verlagen of wegwerken van praktische drempels   

Mensen meer met elkaar in contact brengen  tijdens bijeenkomsten of debatten Meer overleg tussen aanbieders en publiek  Betere betaling voor gevangenisarbeid  zodat we zelf meer ‘cultuur’ kunnen aanschaffen zoals boeken, CD’s,… (nu 85

Mensen meer met elkaar in contact brengen tijdens bijeenkomsten of debatten Buurtfeest organiseren Meer openbaar vervoer inzetten naar specifieke culturele evenementen

     

verdient een gedetineerde gemiddeld 0.62 euro per uur) Interbibliothecaire uitleningen nog meer faciliteren Toneelgroep in gevangenis (met 1 à2 keer per jaar optreden voor publiek, familie en vrije burgers) Cultuur van andere landen laten brengen door inwoners van dat land Muziekgroep in gevangenis oprichten Ruimte waar activiteit door gaat comfortabeler maken (goede stoelen, aankleding, akoestiek, toilet in de buurt) Meer justitiepersoneel om activiteiten op aanwezige locaties (theaterzaal, wandeling, bibliotheek) mogelijk te maken. Nu vaak gesloten deuren omwille van te weinig bewakend personeel



Niet enkel cultuur organiseren in de grote steden maar ook cultuuraanbod op meer afgelegen plaatsen ( kleine dorpen) Meer partybussen inleggen Meer overleg tussen aanbieders en publiek BTW op vormen van cultuurparticipatie verlagen (geen 21% maar bv. 6%) Prijs van cultuuraanbod verlagen Af en toe gratis toegang in musea (bv. 1 keer per maand) Blind cultuur date; men leert een minder bekende cultuurvorm kennen samen met iemand die hier wel al iets van weet en je zo wegwijs maakt o Multicultureel o De 1ne persoon is een soort begeleider De beschikbare infrastructuur maximaal inzetten: In een concertzaal kan men ook andere dingen doen dan een concert organiseren

     



Nieuwe vormen van cultuur ontdekken                 

Informele momenten organiseren waarbij veel mensen aanwezig zijn en daar dan culturele activiteiten aanbieden Activiteiten ook toegankelijk maken voor kinderen zodat heel het gezin samen cultuur kan beleven Meer try-outs aanbieden Kooklessen Belang van onderwijs rond/afgestemd op culturele kennis Debatten Danslessen Culturen elkaar laten ontmoeten Geld van telefonie & tv voor een deel gebruiken om op cultureel vlak iets te organiseren Organisatie van themaweken/maanden Demonstraties organiseren Lokale cultuurmarkten organiseren Tentoonstellingen mogelijk maken van werken van gedetineerden binnen / buiten de gevangenis Meer gebruik maken van de cinemazaal en bibliotheekruimte Muziek is laagdrempelig en werkt verbindend Comedy is populair Gamen is populair

    

 



 

86

Informele momenten organiseren waarbij veel mensen aanwezig zijn en daar dan culturele activiteiten aanbieden Activiteiten ook toegankelijk maken voor kinderen zodat heel het gezin samen cultuur kan beleven Meer try-outs aanbieden Kickstart: een verrassend initiatief om mensen in gang te steken Meer ontmoetingen organiseren tussen verschillende culturen / religies zodat er meer begrip is voor elkaar ( Bv. eens een moskee bezoeken) Meer reclame op sociale media Teambuildingen op het werk meer cultuurgericht maken. Je kent dan meteen verschillende mensen die deze cultuurvorm ook al hebben beleefd en misschien nog eens willen herbeleven Cultuurplatform op lokaal niveau; verschillende organisaties gaan samen 1 evenement organiseren o Laagdrempeliger dan cultuurraad o + multiculturele samenwerking Subsidiëring aan de hand van het aantal activiteiten dat men organiseert Via school (bij voorkeur lagere school)

BIJLAGE 3: ACTIE ‘JE DOET MEER AAN CULTUUR DAN JE DENKT’ AAN HET CENTRAAL STATION TE BRUSSEL

87