Eerst passie, dan succes EUGENE FIERKENS (SPECIALIZED):

#02 | OKTOBER 2014

MAGAZINE VOOR ONDERNEMEND NEDERLAND

Slimme windmolen verovert de wereld Familiebedrijf: Opvolging baggeraar eindelijk helder Acht vragen over voorzieningen VERRIJKT MET LAYAR

EUGENE FIERKENS (SPECIALIZED):

‘Eerst passie, dan succes’ #02 | OKTOBER 2014

1

DE START

Frisse Winst Als er één ding is waar de tech-revolutie van de afgelopen twintig jaar voor heeft gezorgd, dan is het wel het overbodig maken van de middle men. Hitsingle produceren? Geen producer of platenbaas meer nodig. Boek publiceren? Ook zonder uitgever bereik je in een handomdraai duizenden mensen. Taxi nodig? Via de smartphone-app Uber heb je direct contact met een privéchauffeur, die nog goedkoper is ook. Er komt geen tussenpersoon aan te pas. Voor ondernemers die financiering zoeken, biedt deze ontwikkeling ook kansen. Natuurlijk kun je naar de bank gaan. Maar steeds vaker sprokkelen ze hun startkapitaal tegenwoordig bij elkaar met een slimme crowdfundingcampagne. Iedereen die in je idee gelooft, kan investeren. Wat je in ruil biedt, bepaal je zelf: aandelen, een prototype van je product, exclusieve toegang… Sommige fundraisers vragen hun deelnemers zelfs om actief mee te denken. Zoals de Nederlandse ontwerpers van de Archimedes, een nieuw type windgenerator. Voor een zeilboot-versie van hun windmolen roepen zij de hulp in van hun investeerders: kritische zeezeilers. Zo verzamelen ze klinkende euro’s én nuttige feedback. In ruil voor zo’n 15% verwacht rendement. Da’s nog eens interessante windhandel.

“Inspiratie putten uit de wijze lessen van anderen.”

DAT TELT. Omdat mensen tellen.

Succesvol ondernemen komt met vallen én opstaan. Dan is goed advies van een ervaren coach goud waard. Daarom vroeg BDO de tien oudste bedrijven van Nederland naar het geheim van hun succes. De antwoorden van onder meer Bavaria, Tichelaar Makkum en Van Bommel zijn nu gebundeld in een uitgave vol ondernemerswijsheid, die wij graag met u delen.

Roger Bastiaens – Hoofdredacteur [email protected]

Wilt u ook hun geheim ontdekken? Vraag deze uitgave (gratis) aan via www.bdo.nl/geheimfamiliebedrijf

#02 | OKTOBER 2014

3

COLOFON

INHOUD

#02 | OKTOBER 2014 | JAARGANG 6

We selecteren onze medewerkers op hun passie voor het merk en het product

accent is het relatiemagazine van BDO en wordt verspreid via controlled circulation. Redactieadres BDO afdeling Marketing, Communicatie & Sales Postbus 182, 5600 AD Eindhoven Telefoon 040 – 269 81 11 E-mail [email protected]

Ondernemer, denkt u tijdig na over straks? Zeven fiscale tips over uw appeltje voor de dorst.

EUGENE FIERKENS

Hoofdredacteur Roger Bastiaens Redactieraad Silvia Dekkers, Deny Dijkgraaf, Robert Franken, Arthur Gimes, Huib Hilhorst, John van Kollenburg, Ard Lucassen, Martin van Megen en Corina Roks

06

Concept & realisatie Monte Media, Amsterdam Eindredacteur Leonard van den Berg Medewerkers Geert Dekker, Paul Groothengel en Irene Schoemakers Fotografie Lodewijk Duijvesteijn, Martijn van Egmond, Barend van Herpe, Hans van den Heuvel, Mark Horn, Arno Lingerak, Marieke Odekerken en Hugo Thomassen

30

26

Illustraties Zoltan Koraï en Erik Kriek

22

Art direction en vormgeving Marc van Meurs en Richard Ottema © 2014 BDO Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Deze publicatie is zorgvuldig voorbereid maar is in algemene bewoordingen gesteld en bevat alleen informatie van algemene aard. Deze publicatie bevat geen advies voor concrete situaties, zodat uitdrukkelijk wordt aangeraden niet zonder advies van een deskundige op basis van de informatie in deze publicatie te handelen of een besluit te nemen. Voor advies dat is toegesneden op uw concrete situatie kunt u zich wenden tot BDO Accountants & Adviseurs of een van haar adviseurs. BDO Accountants & Adviseurs en haar adviseurs aanvaarden geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van handelen of het nemen van besluiten op basis van de informatie in deze publicatie.

14 28

BDO is een op naam van Stichting BDO te Amsterdam geregistreerd merk.

06 Businessmodel

In deze publicatie wordt BDO gebruikt ter aanduiding van de organisatie die onder de merknaam ‘BDO’ actief is op het gebied van de professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy). BDO Accountants & Adviseurs is een op naam van BDO Holding B.V. te Eindhoven geregistreerde handelsnaam en wordt gebruikt ter aanduiding van een aantal met elkaar in een groep verbonden rechtspersonen, die ieder afzonderlijk onder de merknaam ‘BDO’ actief zijn op een bepaald terrein van de professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy). BDO Holding B.V. is lid van BDO International Ltd, een rechtspersoon naar Engels recht met beperkte aansprakelijkheid, en maakt deel uit van het wereldwijde netwerk van juridisch zelfstandige organisaties die optreden onder de naam ‘BDO’. BDO is de merknaam die wordt gebruikt ter aanduiding van het BDO-netwerk en van elk van de BDO Member Firms.

4

Bij fietsproducent Specialized zijn passie en kwaliteit belangrijker dan geld en winst. Eugene Fierkens: “We hoeven niet de grootste te zijn. Wel de beste.”

14 Opgelost!

ONTDEK MEER MET DEZE EDITIE VAN ACCENT IS VERRIJKT MET LAYAR. SCAN DE PAGINA’S WAAROP HET LAYARLOGO STAAT MET SMARTPHONE OF TABLET EN ONTDEK DE INTERESSANTE EXTRA CONTENT. NOG GEEN LAYAR? DOWNLOAD HET NU IN DE APP STORE OF GOOGLE PLAY.

Stel, je hebt een briljant idee met wereldwijde potentie. Hoe bouw je dan de juiste bedrijfsstructuur voor internationale groei? En hoe regel je de crowdfunding?

22 Familieverhalen

Baggeraar Kees van de Graaf sr. is al 76 jaar oud, maar de bedrijfsopvolging was tot voor kort troebel als slib. Een familiestatuut bracht helderheid.

Heb je iets moois ontwikkeld, dan lonkt al gauw een groter perspectief ARTHUR GIMES



EN V ER D ER

12 Ondernemersnieuws 17 BDO kort 18 Achter de cijfers 20 Beste BDO... 26 Auto | Fiscaal Kort 28 Fiscaal slim voor de DGA 34 WOZ: geheim wapen

30 In ‘t veld | De TMT-sector

De TMT-sectoren technologie, media en telecom zijn hot, maar de concurrentie is moordend. BDO-expert Arthur Gimes geeft een scherpe sectoranalyse.

#02 | OKTOBER 2014

35 BDO in de buurt 36 Beste/slechtste beslissing

5

BUSINESSMODEL

TEKST IRENE SCHOEMAKERS | BEELD BAREND VAN HERPE

EUGENE FIERKENS VAN SPECIALIZED

NIETVOOR DEWINST SUCCES ALS ‘BIJPRODUCT’ VAN PASSIE EN MOTIVATIE BIJ FIETSPRODUCENT SPECIALIZED ZIJN PASSIE EN KWALITEIT BELANGRIJKER DAN GELD EN WINST. ‘WE HOEVEN NIET DE GROOTSTE TE ZIJN. WEL DE BESTE.’

MEER OVER SPECIALIZED? KIJK DE VIDEO

6

#02 | OKTOBER 2014

7

BUSINESSMODEL

“We selecteren onze medewerkers op hun passie voor het merk en het product, op hun toewijding aan welke sport dan ook, op de mate waarin ze te ontwikkelen zijn, en op hun competenties. In die volgorde.”

De ingang van het pand van Specialized in het grensplaatsje ‘s-Heerenberg is geel gekleurd. “Omdat Vincenzo Nibali deze zomer de Tour de France won op een van onze fietsen. Gele trui, gele deur”, zegt directeur Eugene Fierkens. Fierkens geeft daarmee meteen aan dat Specialized niet zomaar fietsen en accessoires produceert. Het bedrijf heeft zichzelf ten doel gesteld om het beste fietsmerk ter wereld te zijn. “Dat betekent overigens niet dat we de grootste willen zijn”, benadrukt hij. “We fabriceren uitsluitend technisch geavanceerde, prestatiebevorderende producten – in de breedste zin van het woord – voor fietsers en fietssters. Dat is ons basisprincipe.” In veel opzichten heeft Specialized haar ambitie al waargemaakt. Het merk is nummer één in de wereld van de high-end mountainbikes, maar zoals gezegd rijdt ook de top van de wielersport op hun fietsen. Niet alleen de huidige tourwinnaar, ook Mark Cavendish, Alberto Contador, Tony Martin en Niki Terpstra. Bij het grote publiek is het merk minder bekend. “Maar daar wordt aan gewerkt”, zegt Fierkens. “We maken fietsen voor zowel professionals als amateurs en recreanten. Voor mannen én vrouwen. Zo hebben wij in Amerika een team van uit-

sluitend vrouwelijke medewerkers dat fietsen en accessoires ontwikkelt voor vrouwen. Prijzen beginnen bij een kleine vierhonderd euro en in de toprange verkopen we fietsen van wel twintigduizend euro. Kortom: voor ieder wat wils. Dat laten we nu ook zien door naar consumenten toe te gaan tijdens onze Test-The-Best dagen.”

Fierkens, die hier sinds 2004 werkzaam is, is zichtbaar een gedreven man. “We zijn hier allemaal betaalde sporthobbyisten”, vertelt hij. Sommige medewerkers hebben hun eigen Specializedfiets naast hun bureau staan. Andere hebben ‘m in een aparte stalling, waar ze – allemaal Specialized – keurig naast elkaar hangen. We geven iedere medewerker elk jaar een nieuwe fiets in bruikleen. Niet alleen omdat dit een mooie arbeidsvoorwaarde is, ook omdat we onze fietsen zelf willen blijven testen.” Er zijn douches in het gebouw, testfaciliteiten, en meetruimtes waar de fiets als een ‘maatpak’ op de rijder wordt afgesteld. “We nemen ons vak en de belofte aan onze klant erg serieus”, zegt Fierkens. “En dus investeren we veel in training van mensen die onze producten aan de eindgebruiker adviseren en verkopen. We hebben onze Specialized Bicycle Components University (SBCU) waar we dealers en hun medewerkers trainen hoe ze bijvoorbeeld een fiets het best kunnen fitten. Omdat we alle onderdelen zelf ontwikkelen en maken, kunnen we honderd procent maatwerk leveren. Daarnaast leveren we kwaliteit. En dat is geen loos begrip bij ons. Alle controle van producten vindt plaats aan de voorkant van het proces. We hebben hierdoor het laagste percentage gemankeerde eindproducten. En als de fiets toch niet voldoet aan onze hoge eisen dan garanderen we een nieuwe.”

FOTO: MARTIJN VAN EGMOND

‘INNOVATE OR DIE’

8

FOTO: MARTIJN VAN EGMOND

PASSIE, GEDREVENHEID EN KWALITEIT

SPECIALIZED Opgericht: 1974 door de Amerikaan Mike Sinyard Activiteit: ontwikkeling en productie van fietsen en fietsaccessoires Hoofdkantoor: Morgan Hill, Californië Kantoor Specialized Europe BV: ‘s-Heerenberg Aantal medewerkers: 225 in Nederland www.specialized.com

“Om de beste te worden en te blijven, móeten we innoveren. ‘Innovate or die’, zo luidt een van de adagia”, zegt Fierkens. “De feedback die we krijgen van eigen mensen, klanten en onze gesponsorde atleten vormt hiervoor een basis. Maar ook onderzoek maakt dat we steeds snellere, stijvere en comfortabelere fietsen kunnen maken. We hebben als enige in de fietsindustrie een eigen windtunnel en hebben wetenschappers voor ons werken die gespecialiseerd zijn in aerodynamica, zenuwbanen en bloedvaten. Ook werken we bijvoorbeeld samen met autofabrikant McLaren, bouwer van Formule 1-auto’s.

We bedrijven hier harde wetenschap.” Het was overigens McLaren die Specialized benaderde, en niet andersom. Fierkens legt uit waarom. “Wij weten wat de invloed is van een lichaam op materiaal. Bij een raceauto bedraagt het gewicht van de coureur een tiende van het gewicht van de auto. Bij een fietser is dat precies het omgekeerde. Wij weten dus als geen ander hoe het materiaal reageert op het gebruik ervan door een mens. McLaren wil deze kennis gebruiken om hun auto’s nog sneller te maken. Omgekeerd leren wij van hen op het gebied van aerodynamica en van materialen zoals van carbon.” BRAND BOOK VOOR MEDEWERKERS

Het was de Amerikaan Mike Sinyard die in 1974 startte met Specialized, zo staat te lezen in het Specialized Brand Book, een klein zwart boekje ter grootte van een paspoort dat iedere medewerker – inclusief Fierkens – op zak heeft. Hierin staan onder andere de historie, de missie en de visie van Specialized omschreven. De holding is nog steeds gevestigd in Amerika, onder de rook van San Francisco. Specialized Europe BV in Nederland is een van de vele werkmaatschappijen waar een shared service center is gevestigd, en waar daarnaast sales, #02 | OKTOBER 2014

9

BUSINESSMODEL

We willen de beste zijn, koste wat kost marketing en innovatie plaatsvinden voor ruim twintig landen in voornamelijk Europa. Bij Specialized Europe BV werken in totaal 225 mensen. Hoeveel medewerkers de organisatie in totaal in dienst heeft, wil Fierkens niet zeggen. “We geven bij voorkeur weinig harde informatie over de omvang van deze onderneming. Dit om de concurrentie niet wijzer te maken dan ze is.” Over het soort medewerkers wil Fierkens wél een boekje opendoen. “We selecteren onze medewerkers op hun passie voor het merk en het product, op hun toewijding aan welke sport dan ook, op de mate waarin ze te ontwikkelen zijn, en op hun competenties. In die volgorde. We geloven erin dat mensen die serieus en gedreven bezig zijn met sport, op hun eigen niveau de beste willen zijn en weten wat afzien en doorzetten is, bereid zijn net even verder te gaan dan anderen. Bovendien kan een sporter zich het best inleven in de klant. Die kent de hartstocht en romantiek die sport met zich meebrengt. De hoge eisen die we stellen aan onze medewerkers maken de werving en selectie ervan vaak een uitdagend proces.” KWALITEIT BOVEN WINST

Groot worden is, zoals Fierkens al aangaf, geen prioriteit van dit bedrijf. “Dat is niet wat Mike Sinyard ambieert. Hij is er niet op uit zoveel mogelijk geld te verdienen. Integendeel. Sinyard is een sober man die uitsluitend geïnteresseerd is in één ding: fietsen. De winst investeert hij direct weer in de onderneming. Het feit dat het bedrijf zich niet hoeft te verantwoorden naar aandeelhouders en er verder geen familie van Sinyard betrokken is bij zijn bedrijf, maakt dat Specialized kan ondernemen op de manier waarop het bedrijf dat wenst: kwaliteit en passie boven geld en winst.”

SPECIALIZED EN BDO Specialized Europe BV heeft de recruitment van sleutelfuncties uitbesteed aan BDO Recruitment Solutions. Omdat ‘cultural fit’ de basis is voor het maken van de match, heeft BDO ervoor gekozen om volledig in de huid te kruipen van dit bedrijf: een vast team van HR-adviseurs werkt in house en kent de drijfveren van de medewerkers.

EUGENE FIERKENS

Over omzet en winst doet Fierkens geen uitspraken. “We zijn winstgevend. Daar wil ik het bij laten.” Van de crisis heeft het bedrijf geen last gehad. “Klanten bleven komen. Juist in economisch slechtere tijden geven consumenten meer geld uit aan hun hobby’s.” De afgelopen tien jaar is Specialized Europe BV zelfs flink gegroeid. Fierkens: “Toen ik hier tien jaar geleden kwam, werkten hier slechts 34 man. Nu zijn dat er bijna zeven keer zoveel.” Concurrenten zijn er wel en niet. “Er zijn veel goede fietsmerken die succesvol zijn. Maar ik durf te stellen dat er geen ander merk is zoals wij, dat zo serieus en gepassioneerd werkt en continu zo veel geld investeert in medewerkers, producten, innovatie en companycultuur. We werken bovendien alleen samen met de beste en meest gedreven retailers in onze landen. We willen koste wat kost de beste zijn. Services zijn onbetwist. In dat opzicht zijn wij denk ik uniek en vooruitstrevend.” ‘LUNCH RIDE’

Dan is het tijd voor de dagelijks terugkerende lunch ride waar nagenoeg iedere medewerker aan meedoet. “We doen dit met elkaar”, zegt Fierkens. “In plaats van te lunchen, fietsen we een rondje van ruim dertig kilometer. En we zijn behoorlijk competitief. Aan het eind van de rit vindt er altijd een demarrage plaats. Ook hebben we een eigen wielerploeg: het Specialized Workforce Racing Team. We organiseren voor onze medewerkers trainingskampen in het buitenland en doen mee aan wedstrijden in het weekend.” Want zoveel is duidelijk: het leven draait hier om fietsen. Binnen én buiten werktijd. Dat maakt de medewerkers gemotiveerd, gepassioneerd, fit én gezond. “Succes volgt dan vanzelf”, aldus Fierkens. “Het leven draait hier om fietsen, binnen en buiten werktijd. Als je mensen gemotiveerd, gepassioneerd, fit én gezond zijn, volgt succes vanzelf.”

Meer weten? Neem contact op met Martine Matena, Sam Trentelman of Dieuwke van Woensel, consultants HR Advies bij BDO Recruitment Solutions in Utrecht, of met uw eigen adviseur.

@ [email protected] 10

#02 | OKTOBER 2014

11

ONDERNEMERSNIEUWS

ONDER REDACTIE VAN ARD LUCASSEN, SENIOR CONSULTANT RENDEMENTSVERBETERING

BDO ONLINE ERP

Goed nieuws van BDO IT Consultants: BDO Online ERP. Dit is een praktisch ERP-pakket speciaal voor mkb-bedrijven. Het biedt precies wat veel onder­ nemers zoeken: meer functiona­liteit dan standaard finan­ciële software, maar niet de zwaarte (en hoge kosten) van tailor­ made oplossingen. BDO Online ERP is ontwikkeld op basis van het betrouwbare Microsoft Dynamics NAV en biedt grote voordelen. Zo sluit de financiële inrichting volledig aan op de wijze waarop BDO-accountants controles uitvoeren en jaarrekeningen opmaken. BDO Online ERP is volledig schaalbaar en groeit (of krimpt) daardoor eenvoudig mee met de organisatie. De implementatie gebeurt door BDO IT Consultants volgens een helder standaard protocol.

Hoe houd je als ondernemer je mensen fit en flexibel, in deze tijden van stijgende pensioenleeftijden en vergrijzing van de beroepsbevolking? Simpel: met gesubsidieerde begeleiding! Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid maakt namelijk 22 miljoen euro vrij voor projecten om werknemers gezonder en langer te laten werken. In oktober start een nieuwe regeling van het Europees Sociaal Fonds. Die moet (vooral) het midden- en kleinbedrijf helpen om werknemers gezond, competent, gemotiveerd, mobiel en productief te houden. Bedrijven kunnen daarbij 50% subsidie ontvangen over de kosten van een advies en/of implementatietraject van maximaal € 20.000. Meer weten of direct subsidie aanvragen? Neem contact op met Sjoerd Oomen van BDO Consultants via [email protected] of 06 - 485 81 272.

WAT TE DOEN BIJ DREIGEND FAILLISSEMENT:

INPAKKEN OF ‘PRE-PACKEN’? BDO Business Restructuring heeft in samenwerking met de Radboud Universiteit een onderzoek uitgevoerd naar de ervaringen met ‘pre-pack’ in Nederland. Pre-pack staat voor stille bewindvoering waarbij de beoogde curator bij een dreigend faillissement achter de schermen al werkt aan de doorstart van de onderneming. Pre-pack is geen verkapte opschoonactie maar biedt daadwerkelijk waardecreatie voor de betrokkenen, zo blijkt uit het onderzoek. Het heeft daarmee meer voordelen dan nade-

len: alle geïnterviewden in het onderzoek meldden dat het beoogde resultaat met een andere herstructureringsmethode onmogelijk zou zijn bereikt. Voorwaarde is wel dat alle partijen van tevoren zorgen voor transparantie en een heldere rolverdeling, en dat er een ‘oorlogspotje’ beschikbaar is.

Meer weten? Neem contact op met Sebastiaan de Graaf van BDO IT Consultants via

Meer weten? Neem dan contact op met

@[email protected].

Hüseyin Tekin, Manager BDO Business Restructuring op [email protected] of via 06 - 832 57 878.

LEESVOER | TOP 5 MANAGEMENTBOEKEN

1

12

Verbaal Meesterschap

De wet van Snuf

REMCO CLAASSEN

JOS BURGERS

Goed en effectief communiceren is een kunst. Claassen onthult de fijne kneepjes. Spectrum, in prijs verlaagd

Het principe van weder­ kerigheid (‘Ik help jou, jij helpt mij’) werkt vrijwel altijd en overal.

€ 19,99

Van Duuren, € 19,95

2

BRON: MANAGEMENTBOEK.NL

3

Coachingskalender: Scheur je los in 2015

Het perfecte project

Hoe krijg ik ze zover?

BART FLOS

JAN VAN SETTEN

ATY BOERS

Confronterende voor­ beelden en tips voor het ontmaskeren van prutsprojecten.

Bij veranderingen gaat u voorop. Maar wie volgt? Hoe krijgt u uw mede­werkers mee?

Elke dag hapklare wijsheid rond ontwikkeling, coaching en organisatieverandering. Boom/Nelissen, € 16,90

4

Haystack, € 19,95

5

Business Contact, € 19,95

H E R F S T T I P

When digital becomes human - Klantrelaties in transformatie STEVEN VAN BELLEGHEM

Over efficiënt digitaal en toch menselijk communiceren. Van Duuren Management, € 29,99

#02 | OKTOBER 2014

Goed plan! VAN WILD IDEE TOT GEZONDE GROEI

Het starten van een eigen bedrijf, het opzetten van een nieuwe bedrijfsactiviteit of een management buy-out. Wat u ook van plan bent: goed voorbereiden is altijd het halve werk. Dat begint bij een degelijk businessplan dat alle aspecten covert: van markt en financiering tot planning, marges en targets. Om daarbij te helpen brengt BDO binnenkort een handige gids uit: ‘Hoe stel ik een businessplan op?’ Daarin staan de nieuwste inzichten op het gebied van strategie en rendementsdenken, aangevuld met ver­ halen uit de praktijk. Precies de handvatten die u nodig hebt om een wild idee om te zetten in gezonde groei. Wilt u deze uitgave ontvangen of meer weten? Neem contact op met Maarten Berends, consultant Financieel Management bij BDO Consultants, via [email protected] of via 030 – 284 98 00.

Samen (maakt) sterker GRATIS: BDO RAPPORT INNOVATIEKRACHT

Onderzoek bewijst: innovatie is cru­ ciaal voor het voortbestaan van orga­ nisaties. Toch hebben veel bedrijven moeite om innovatie binnen hun organisatie te verankeren. Daarom heeft BDO Consultants recent onder­ zocht wat de verschillen zijn tussen innovatieve en niet-innovatieve ondernemingen. Dit onderzoek vond plaats binnen de foodsector. Wat bleek: zes factoren maken het meeste verschil. ‘Samenwerking’ bleek de belangrijkste: 70% van de innovators bleek in een of andere vorm samen te werken met externe partijen, tegen 45% van de nietinnovatieve ondernemingen. Van het onderzoek is een compact rapport verschenen, dat tevens prak­ tische tips biedt voor ondernemers die meer rendement willen uit hun innovaties.

Rapport ontvangen? Wilt u het rapport toegemaild krijgen en de innovatiekracht van uw bedrijf optimaliseren? Neem dan contact op met Ellen Joyce Dijkema van BDO Consultants via 030 - 284 99 60 of via [email protected].

13

TEKST PAUL GROOTHENGEL | BEELD MARK HORN

OPGELOST

Hoe De Archimedes de wereld verovert met een briljante windmolen

Naar alle

windstreken! TOEN RICHARD RUIJTENBEEK EN RINUS MIEREMET HUN HR-WINDMOLEN ONTWIKKELDEN, WISTEN ZE METEEN: DIT KAN HÉÉL GROOT WORDEN. BDO HIELP ZE MET EEN PASSENDE BEDRIJFSSTRUCTUUR, FISCALE BEGELEIDING EN... CROWDFUNDING!

E

LF JAAR GELEDEN KREEG BDO-FISCALIST ALFRED Kers een telefoontje van uitvinder Rinus Mieremet. Die vertelde Kers opgewonden over zijn vinding: een windmolen in de vorm van een wokkel die, als een windvaantje, met de wind meedraait. En daarmee veel meer energie oplevert dan een reguliere windmolen, die nou eenmaal stilvalt als de wind uit de verkeerde hoek waait. Irritatie was de drijfveer achter Mieremets idee: op zijn woonboot viel geregeld de stroom uit. Bij de ontwikkeling van zijn windmolen liet Mieremet zich inspireren door berekeningen van Archimedes. Ook zijn vriend Richard Ruijtenbeek zag de enorme potentie van deze windmolen. Samen startten ze hun bedrijf ‘De Archimedes’. Ze vroegen BDO een passende structuur voor hun startende onderneming te bedenken. Ruijtenbeek: “We waren begonnen met een vennootschap onder firma. Maar we wilden een structuur die ons ook later nog goed zou passen, voor het geval onze windturbine internationaal zou aanslaan. Alfred bedacht dat we samen, ieder vanuit onze eigen privé-holding, zouden participeren in de BV van De Archimedes. Later kwamen daar werkmaatschappijen bij, voor de uitgifte van licenties aan onze partners.” UITBESTEDING PRODUCTIE EN VERKOOP

Richard Ruijtenbeek (l) van De Archimedes en Alfred Kers van BDO: “Goed idee, juiste structuur.” 14

#02 | OKTOBER 2014

MEER OVER DE ARCHIMEDES? KIJK DE VIDEO

Hun windmolen heeft geen wieken maar ziet er meer uit als een schroef. Het was een lange weg, vertelt Ruijtenbeek: “We zijn vele jaren bezig geweest met ontwikkelen, testen, patenten aanvragen, het regelen van het intellectueel eigendom, et cetera. Op een gegeven moment kwamen we in Zuid-Korea terecht, waar we goedkoper en sneller konden testen in windtunnels dan in 15

BDO KORT

OPGELOST

DE ARCHIMEDES Nederland. We zijn uiteindelijk in zee gegaan met een Koreaanse producent.” Inmiddels kunnen licentiehouders, waar ook ter wereld, de windturbines van De Archimedes importeren uit Zuid-Korea en lokaal verkopen. “Wij krijgen dan per verkocht product een fee van zowel de fabrikant als de licentiehouders.” Waarom koos De Archimedes ervoor om niet zelf de productie en de verkoop ter hand te nemen, maar dat via licenties uit te besteden aan andere partijen? “Heel simpel, omdat die daar beter in zijn. Wij hebben er bewust voor gekozen alleen de dingen te doen waar wij goed in zijn. Dat is het ontwikkelen en testen van innovatieve concepten, niet de productie of verkoop daarvan”, zegt Ruijtenbeek. En zo’n licentiemodel is heel gunstig als je niet over de middelen beschikt om zelf de productie van de windmolens op te starten, schetst Kers: “Het neerzetten van productiecapaciteit kost nou eenmaal veel geld. Met de kennis die De Archimedes ontwikkelt, kun je prima geld verdienen met de royalty’s.”

Opgericht: 2003 Vestigingsplaats: Rotterdam, RDM Campus Fte’s: vijf Activiteit: ontwikkeling van innovatieve windmolens Online: www.dearchimedes.com

Een van de manieren voor De Archimedes om aan geld te komen, is crowdfunding. “Dat doen we voor een specifieke activiteit, de ontwikkeling van windturbines voor op zeilboten”, licht de inno­ vator toe. “We zijn bezig met twee modellen, met diameters van 75 respectievelijk 30 centimeter. Daarmee kunnen zeilboten met een elektromotor volledig energieneutraal en stil varen, ook op de motor. We vragen de crowdfunders, veelal kritische zeilfanaten, nadrukkelijk om mee te denken met de verdere ontwikkeling van de prototypes. Echte co-creatie dus. Hopelijk kunnen onze crowdfunders uitgroeien tot ambassadeurs van onze windturbines.”

VAN INDUSTRIEEL TOT ‘DESIGN’

Nu gaat De Archimedes de markt op, met een assortiment van vijf modellen voor onder meer industrieel gebruik, gebruik op lantaarnpalen, op zeilboten en gewoon thuis. Ook een hip designmodel staat op de planning. Sinds Ruijtenbeek en Mieremet hun ontwerp aan de wereld presenteerden, eind mei dit jaar, regent het aan­ vragen voor informatie. “Echt van over de hele wereld. We houden ons bedrijf bewust heel klein, dus we moesten flink aan de bak om alle vragen te beantwoorden. Daarnaast hebben we enorm veel media-aandacht gehad, tot de Washington Post aan toe. Inmiddels komen ook de eerste bestellingen binnen. De teller staat inmiddels al op zo’n 7.000 stuks.” SUBSIDIE OP SPEUR- EN ONT WIKKELINGSWERK

Hoe regelde De Archimedes de financiering? Ruijtenbeek: “In het begin betaalden we zoveel mogelijk uit eigen zak. Subsidies van de overheid hebben we niet gekregen. BDO hielp ons wel met gunstige fiscale regelingen zoals de WBSO, waarmee we onze loonkosten voor speur- en ontwikkelingswerk konden verlagen.”

DE ARCHIMEDES EN BDO Hoe oordeelt Richard Ruijtenbeek over de rol van BDO? “We wilden De Archimedes direct goed gestructureerd opzetten. Dat niet opeens de fiscus binnenkomt met een onverwachte aanslag. We werken graag met de beste partners, dan moet je ook hiervoor niet met een klein bureau in zee gaan. BDO heeft een passende structuur geregeld en ons voor de nodige valkuilen behoed. Ook prettig: ze geven aan welke activiteiten, denk aan administratie, wij zelf kunnen doen en welke regelingen gunstig voor ons zijn. Zonder hen waren we nooit zo ver gekomen.” 16

DRIE TON VIA CROWDFUNDING

De twee kozen voor het crowdfunding-platform van Symbid. Ruijtenbeek: “Dat deden we vooral omdat BDO daaraan ver­ bonden is. Dan zit het wel goed, dacht ik. We hopen via Symbid in de eerste tranche drie ton op te halen. De kop is eraf: eind augustus hadden we de eerste 5% binnen. Door de juridische structuur die BDO voor ons heeft bedacht, hebben we deze activiteit eenvoudig vanuit onze moedermaatschappij kunnen afsplitsen naar een aparte BV, wat fiscaal heel gunstig bleek te zijn.” Kers: “De crowd­ funders krijgen via een coöperatie een belang in dit afgesplitste deel van De Archimedes.” Uiteindelijk wordt maximaal de helft van de aandelen beschikbaar gesteld voor crowdfunders. “En zelf hebben we een ‘golden share’ als dit nodig mocht zijn”, zegt Ruijtenbeek.

SPECIAL DE DIALOOG OVER VERPLICHTE KANTOORROULATIE STOELENDANS VOOR DE ACCOUNTANT

Binnenkort begint het: de wettelijk verplichte accountantsroulatie. Vanaf 1 januari 2016 moeten organisaties van openbaar belang (OOB’s) minstens elke 10 jaar wisselen van accountantskantoor voor hun controleverklaringen. Dat moet de betrouwbaarheid van de cijfers ten goede komen. De nieuwste editie van De Dialoog, BDO’s uitgave voor commissarissen, gaat speciaal over dit thema. Kenners leggen de regels uit, en ervaren

toezichthouders geven hun heldere visie op de voor- en nadelen. BDO is sterk voor verplichte roulatie voor OOB’s en is blij dat deze niet geldt voor mkb-bedrijven: die laatste zijn juist gebaat bij een accountant die de ondernemer en het bedrijf door en door kent. Meer weten? Vraag de jongste editie van De Dialoog aan via www.bdo.nl/commissarissen

VOOR EEN GROTER PUBLIEK

BDO groeit. Onze mensen bouwen gestaag verder aan de kwaliteit en breedte van onze dienstverlening. Recent voorbeeld daarvan is de komst van drs. Rob Bouman RA per 1 augustus naar de BDO Branchegroep Non-Profit en Publieke Sector. De 46-jarige Bouman is gespecialiseerd als externe accountant van gemeenten, provincies, onderwijsinstellingen en waterschappen, en is bij BDO toegetreden als partner. Zijn komst past in de ambitie van BDO om de beschikbare kennis en ervaring binnen de publieke sector verder uit te breiden. BDO zag het marktaandeel binnen deze sector de afgelopen jaren aanzienlijk groeien en wil de kennis en kunde met het oog op de toekomst nog meer versterken. Rob Bouman was voorheen onder meer 14 jaar werkzaam voor EY in Groningen.

Krachten gebundeld BDO HAAGLANDEN

De BDO-kantoren in Den Haag en Westland hebben hun krachten per 1 september gebundeld in één nieuwe vestiging: BDO Haaglanden. Dit kantoor is gevestigd op een nieuwe, goed bereikbare locatie in Rijswijk vlakbij de snelweg A4.

VEEL MOETEN ONTZEGGEN

Een van de twee windturbines heet de ‘Liam’, en is vernoemd naar het zoontje van Ruijtenbeek, dat op een leeftijd van 2,5 overleed. “In de periode voordat Liam overleed, was ik heel druk met De Archimedes. Ik heb mijn zoontje dus maar heel weinig gezien. Ook Rinus heeft zich privé enorm veel moeten ontzeggen. Zo heeft hij twee jaar in Korea gewerkt, zonder zijn vrouw, om de molen te testen en naar de markt te brengen. De Archimedes heeft ons in allerlei opzichten heel veel gekost. Hopelijk gaan we de komende jaren oogsten met onze windturbines. Onze Liam zal de wereld voorzien van groene stroom.”

Het vestigings- en postadres is: BDO Haaglanden Laan van Zuid Hoorn 165, 2289 DD Rijswijk Postbus 1080, 2280 CB Rijswijk Telefoon 070 - 338 08 08 Daarnaast helpt BDO Haaglanden haar Westlandse relaties vanuit The Greenhouse (Horti Business Center). Zie voor meer informatie www.the-greenhouse.nl.

Meer weten over De Archimedes en/of crowdfunding? Neem contact op met Alfred Kers, partner Belastingadvies bij BDO,

Bloeien IN DE BOUW?

De bouwsector verkeert nog altijd in zwaar weer, maar een aantal bouw­ bedrijven, onderaannemers en toe­ leveranciers draait onverminderd goed. Hoe doen ze dat? Is dat toeval, of doen ze dingen structureel anders dan hun branchegenoten? Om dat te ontdekken, heeft de BDO Branchegroep Bouw onderzoek gedaan onder circa 350 bedrijven in de sector. Daarbij vroegen zij bestuurders en managers om van verschillende potentiële succes­ factoren aan te geven in hoeverre deze specifiek voor hun succes bepalend zijn. Ook onderzochten de BDO-specialisten wat de ver­ schillen zijn in focusgebieden tussen succesvolle en minder succesvolle bedrijven. De uitkomsten van het onderzoek worden in beginsel uitsluitend verstrekt aan de deelnemende bedrijven. Meer weten? Neem contact op met de BDO Branchegroep Bouw via [email protected].

of met uw eigen adviseur.

@ [email protected] #02 | OKTOBER 2014

17

ACHTER DE CIJFERS

DE REGELS KENNEN EN GOED TOEPASSEN. VAAK IS DAT HET VERSCHIL TUSSEN WINST EN VERLIES. DAAROM PRATEN DE BDOEXPERTS U GRAAG BIJ. DITMAAL: JAN HENDRIK LUIJT OVER VOORZIENINGEN.

Wat is een voorziening? In veel jaarrekeningen komen we voorzieningen tegen. Deze staan als afzonderlijke post aan de passiefzijde van de balans. Het jaarrekeningrecht schrijft voor dat voorzieningen worden opgenomen voor verplichtingen die op balansdatum bestaan maar waarvan onbekend is wat de exacte omvang is of wanneer zij zullen gaan ontstaan. De verplichting waarvoor de voorziening wordt gevormd moet waarschijnlijk of zeker (‘vaststaand) zijn.

BEELD ZOLTAN KORAÏ

Waarvoor moet ik voorzieningen vormen?

Sommige voorzieningen kan ik toch wel exact berekenen?

In z’n algemeenheid moet een voorziening voldoen aan drie randvoorwaarden: (a) er moet een verplichting zijn, (b) het is waarschijnlijk dat voor die verplichting een vergoeding moet worden betaald, en (c) e r kan een betrouwbare schatting worden gemaakt van de omvang van de verplichting. Voorbeelden van veel voorkomende voor­ zieningen zijn: voorziening voor garantie­ verplichtingen, voor claims, voor latente belastingverplichtingen en voor pensioenen.

Een voorziening voor latente belastingverplichtingen (fiscaal versnelde afschrijving) kun je meestal exact berekenen. Dit is een van de weinige voor­ zieningen waarvoor dat geldt. Voor veel voor­ zieningen geldt dat echter niet. Bijvoorbeeld voor rechtszaken/claims die op balansdatum lopen, geldt dat er een schatting moet worden gemaakt van het uiteindelijk te betalen bedrag. Dat geldt ook voor een voorziening voor bijvoorbeeld bodemverontreiniging of voor pensioenen.

Jan Hendrik Luijt

Acht vragen over

VOORZIENINGEN Hoge voorzieningen betekenen minder winst en dus minder belasting betalen. Doen dus? Voorzieningen zijn aan veel regels gebonden. Het vormen van voorzieningen om winst te sturen (‘schommelfonds’) en/of belasting te besparen valt daar niet onder. Zonder een goede onderbouwing die voldoet aan de regelgeving kunt u dus geen voorziening vormen. Uw accountant zal hier ook niet mee kunnen instemmen. Ook het strenge toezicht van de AFM op accountants maakt de speelruimte hier tegenwoordig steeds kleiner.

18

Wat is dan verstandig beleid ten aanzien van voorzieningen? Omdat een voorziening subjectieve (schattings)elementen bevat, is er altijd een zekere speelruimte. Als u belang hebt bij een conservatieve jaarrekening om wat meer ‘vet op de botten’ te kweken is het verstandig om aan de voorzichtige kant te gaan zitten. Als u voornemens bent de onderneming te verkopen, of om maximaal dividend uit te keren, is het belang weer andersom. Ook de bancaire normen spelen hierbij een rol. Het is dus zaak om met al deze elementen rekening te houden bij het voorzieningenbeleid. En uiteraard moet er altijd aan de regelgeving worden voldaan. Bespreek dit beleid ook met uw accountant en vraag wat de normen zijn waaraan hij toetst.

Hoe bepaal ik het bedrag van een voorziening als ik de exacte omvang niet weet? Dat is in de praktijk inderdaad moeilijk. Als u als fabrikant bijvoorbeeld twee jaar garantie verleent, weet u dat er voor de verkochte producten in de toekomst altijd kosten komen die verband houden met garantie of coulance. Maar hoeveel dat zal zijn en wanneer die kosten komen, weet u op balans­ datum niet exact. In zo’n geval zou u naar aanleiding van de registratie van werkelijke garantiekosten in het recente verleden een adequate onderbouwing krijgen op basis van ervaringscijfers. Je kunt een voorziening dus bepalen op basis van ervarings­ cijfers (garantie), op basis van inschattingen van deskundigen (opinie van de advocaat bij claims) of bijvoorbeeld op basis van statistische gegevens (sterftekansen bij pensioenvoorziening). Essentieel is dat er een deugdelijke onderbouwing is. #02 | OKTOBER 2014

Wat doet de accountant bij de controle van de jaarrekening met voorzieningen? De meeste voorzieningen vallen in de categorie ‘schattings­ posten’. De accountant die een jaarrekening controleert, moet nagaan of gehanteerde schattingen redelijk zijn. Hij zal onder meer nagaan of er een deugdelijke onderbouwing is, welke afdelingen of personen betrokken waren bij de totstandkoming van de berekening, en of er externe deskundigen zijn ingeschakeld. Daarnaast zal uw accountant nagaan hoe de werkelijke afloop was van schattingsposten in de vorige jaarrekening; bent u een betrouwbare schatter gebleken?

Nog tips? Zorg dat uw onderbouwing van voorzieningen afdoende is en bespreek vóór de opmaak van de jaarrekening de uitgangspunten daarvan met uw accountant. Weeg alle jaarrekeningenbelangen af in uw voorzieningenbeleid en wees consistent.

Meer weten over voorzieningen? Neem contact op met Jan Hendrik Luijt, partner bij BDO Hollands-Midden, of met uw eigen adviseur.

@ [email protected] 19

VRA AG & ANT WOORD

BEELD MARIEKE ODEKERKEN

“BESTE BDO...”

DE SPECIALISTEN VAN BDO KRIJGEN ELKE DAG VELE HONDERDEN OF ZELFS DUIZENDEN VRAGEN. VAN HEEL ALGEMEEN TOT HEEL SPECIFIEK OF HEEL TECHNISCH. ONS PANEL VAN EXPERTS BEANTWOORDT IN ELK NUMMER EEN AANTAL VAN DEZE FAQ’S.

FRAUDERISICO Wat is voor mkb-bedrijven het grootste frauderisico?

ONTSLAG GETEKEND, OF TOCH NIET? Een werknemer heeft drie maanden geleden een vaststellingsovereenkomst tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst ondertekend. Hij wil nu erop terugkomen. Kan dat? Terugkomen op een ondertekende vaststellingsovereenkomst kan, als sprake is van dwaling of misbruik van omstandigheden. De werknemer kan dan de vernietigbaarheid van de vaststellingsovereenkomst inroepen. Dat kan door middel van een brief aan de werkgever. Daarbij moet wel duidelijk zijn waar die dwaling of dat misbruik in is gelegen. Vragen die hierbij onder meer van belang zijn: • Heeft de werknemer een gemachtigde/ advocaat ingeschakeld voor het ondertekenen van de vaststellingsovereenkomst? • Heeft de werknemer vooraf voldoende (bedenk)tijd gekregen?

20

Ik ben bang om mijn medewerkers kwijt te raken, betaal ik ze wel genoeg?

Ik wil mijn bedrijf overdragen aan mijn kind. Heb ik daar een waardebepaling voor nodig?

Om een antwoord op deze vraag te kunnen geven moet u in eerste instantie kijken naar de bandbreedte voor een marktconform salaris, en hoe u wilt belonen in verhouding tot deze markt. Om vervolgens te bepalen wat binnen deze bandbreedte reëel is, dient u nog een aantal andere zaken mee te wegen. Zoals de vakvolwassenheid van de betreffende medewerker, de mate waarin hij van belang is voor de continuïteit van de organisatie, de complexiteit van de functie en de vervangbaarheid van uw medewerker (schaarste op de arbeidsmarkt). Zodra u dat weet, kunt u het passende salaris bepalen. Succes!   [email protected]

Ja, het laten uitvoeren van een waardebepaling is verstandig. Die geeft de hele familie inzicht in de objectieve waarde. Zo kunt u misverstanden en scheve gezichten voorkomen. Maar er is meer. Een waardebepaling geeft ook houvast richting de Belastingdienst, in verband met mogelijke schenkbelasting. In dat kader verwijzen wij ook graag naar de Bedrijfsopvolgingsfaciliteit (BOF) waarmee de verkrijging van (een deel van) het ondernemingsvermogen onder voorwaarden is vrijgesteld van schenk- en erfbelasting. Verder leiden de gesprekken en de analyses rondom de waardebepaling bij de ondernemer vaak tot waardevolle nieuwe inzichten. Tot slot kan een waardebepaling waarbij ook de toekomstige kasstromen in kaart worden gebracht, ook helpen bij de onderbouwing van een financieringsaanvraag. Ook in dat opzicht een waardevolle exercitie dus!

Fiscaliteit Arthur Gimes [email protected] 020 - 543 21 00

Ondernemingsrecht Robert Franken  [email protected] 073 - 640 57 05

Arbeidsrecht Corina Roks 

[email protected]

REGISTREREN PANDAKTE Klopt het dat ik pandakten niet meer hoef te registreren?

[email protected]

Accountancy Jeroen Brak  [email protected] 023 - 511 28 00

Nee. Of in ieder geval niet voor de meest gebruikte vorm: het stille pandrecht. Hierbij neemt de schuldeiser de verpande goederen van schuldenaar niet ‘in bewaring’. Dit laatste is voor de continuïteit van de onderneming van de schuldenaar ook vaak ongewenst; de onderneming heeft bijvoorbeeld de verpande voorraden nodig. Schuldenaar en schuldeiser kunnen een stil pandrecht vestigen via een notariële akte. Maar meestal kiezen zij voor de meer praktische onderhandse akte. Registratie van deze akte bij de Belastingdienst is wettelijk verplicht. Over dit laatste bestaat verwarring. De Belastingdienst lijkt in een bericht aan te geven dat registratie is afgeschaft. Dit is niet juist. Bedoeld is dat registratie nog maar mogelijk is bij één kantoor: Belastingdienst Rotterdam. Registratie is belangrijk: zonder registratie geen pandrecht en geen zekerheid. Wel doen dus!

[email protected]

WAARDEBEPALING

Als al deze vragen met ‘ja’ kunnen worden beantwoord, zal een werknemer zeer waarschijnlijk niet met succes kunnen terugkomen op een ondertekende vast­ stellingsovereenkomst, en zal dus moeten vertrekken. Uitgangspunt is wel dat ook de werkgever al zijn verplichtingen uit die overeenkomst nakomt.

De vragen in deze rubriek worden persoonlijk beantwoord door een panel van acht BDO-experts, elk met hun eigen specialistische kennis. Hebt u zelf ook een vraag? Mail hem naar [email protected], naar een van de experts, of speel hem door via uw BDO-adviseur.

070 - 338 08 30

Uit onderzoek blijkt dat de eigen medewerkers (!) het grootste frauderisico zijn: vooral medewerkers die een aantal jaar werken voor de organisatie, de interne procedures goed kennen en op een positie zitten zonder controlemechanismen van functiescheiding. Oorzaken van fraude liggen in gelegenheid, druk en rationalisatie (de ‘fraudedriehoek’). Je kunt frauderisico’s beperken door regels, procedures en interne controlemaatregelen. Maar het allerbelangrijkste is de verankering van fraudepreventie in de cultuur van je organisatie. Kijk voor meer info op www.bdo.nl/fraude.

PASSEND SALARIS

• Is de vaststellingsovereenkomst helder, inclusief de juiste bepalingen? • Heeft de werknemer van de werkgever alle benodigde informatie gekregen over de (financiële) gevolgen van de overeenkomst? • Zijn er geen omstandigheden waardoor sprake zou kunnen zijn van dwaling of misbruik (was de werknemer bijvoorbeeld ziek of in een bepaalde geestestoestand ten tijde van de totstandkoming van de vaststellingsovereenkomst)?

HET PANEL: ACHT EXPERTS

Forensics Martijn Hin  [email protected] 030 - 284 98 00

Corporate Finance Mark Spetter  [email protected] 030 - 284 98 49

HR Services Jos Zomerdijk [email protected] 0229 - 25 97 00

IT Services Robert van Vianen [email protected]

[email protected]

030 - 284 99 81

[email protected] #02 | OKTOBER 2014

21

FAMILIEVERHALEN

TEKST IRENE SCHOEMAKERS | BEELD HANS VAN DEN HEUVEL

DIRECTEUR KEES VAN DE GRAAF SR. VAN BAGGER­BEDRIJF DE BOER IS 76 JAAR OUD EN WEET VAN GEEN OPHOUDEN. MAAR DE BEDRIJFS­OPVOLGING DOOR ZIJN ZOONS WAS TOT VOOR KORT ALTIJD TROEBEL ALS SLIB. SINDS KORT HEBBEN ZE EEN FAMILIESTATUUT, EN IS ALLES HELDER ALS WATER.

Kees van de Graaf senior en junior 22

#02 | OKTOBER 2014

23

FAMILIEVERHALEN

“IK WEET NOG GOED dat ik een paar jaar geleden een multomap op mijn bureau vond met daarop een Post-itgeeltje waarop stond: ‘Teken dit even’. Het betrof het familiestatuut van de onderneming en mijn vader was de afzender van dit verzoek. Dat was mij iets te kort door de bocht. Het familiestatuut van een bedrijf vind ik iets dat je als familie met elkaar moet bespreken. Het proces is vaak belangrijker dan de uiteindelijke afspraken die je maakt met elkaar”, aldus Kees van de Graaf junior die samen met zijn broer Hugo in het bedrijf werkt. “Daar had hij achteraf wel gelijk in”, zegt Kees van de Graaf senior. “Ik had het idee dat we alle punten op enig moment al hadden besproken met elkaar en dat het nog een kwestie van ondertekenen was. Ik ben van de grote lijn, terwijl mijn zoons meer van de uitwerking en details zijn.” “Klopt”, zegt Van de Graaf junior. “Er stond bijvoorbeeld in dat we na het overlijden de aandelen moesten verdelen onder mijn broer, mijn zus – die ook aandeelhouder is – en ik. Maar hoe bepaal je op zo’n moment de waarde van de aandelen? En er stond bijvoorbeeld niets vermeld over onze partners. Wat als mijn broer, zus of ik komen te overlijden? Wat krijgen zij dan? En wat gebeurt er met het vermogen dat in het bedrijf zit als een van ons komt te overlijden?” “Dit soort vragen kun je het beste met elkaar bespreken om er zeker van te zijn dat de percepties gelijk zijn”, vult Joost Vat aan die namens BDO aan tafel zat met de familie Van de Graaf.” Van de Graaf senior: “Het leek ons na het ‘multomapincident’ een goed idee om ons bij dit proces te laten ondersteunen en adviseren door een derde onafhankelijke partij.”

SENIOR VERSUS JUNIOR Kees van de Graaf sr. (76) werkte in zijn jongere jaren bij zand- en grindhandel De Merwede. ‘Baggerbedrijf zoekt adviseur’, las hij in een advertentie en besloot zijn diensten aan te bieden. Een paar jaar later, in 1976, kreeg hij de kans om Baggerbedrijf De Boer over te nemen. Zijn zoon, Kees junior (43) besloot in het jaar 2000 pas om in het bedrijf van zijn vader te gaan werken. Hij studeerde politieke wetenschappen en vertrok daarna naar de Verenigde Naties in New York waar hij politieke missies voorbereidde. Vervolgens werkte hij als bureauredacteur bij de EO en trainde hij ondernemingsraden. In zijn huidige functie is hij verantwoordelijk voor alle nationale activiteiten van Baggerbedrijf De Boer. 24

Een kleine veertig jaar is Kees van de Graaf senior eigenaar van Baggerbedrijf De Boer, dat zich vanwege de vele internationale activiteiten steeds vaker Dutch Dredging noemt. “Toen ik het bedrijf kocht, werkten er vier mensen en bedroeg de omzet 300 duizend gulden. Nu werken hier 180 mensen, bedraagt de omzet zo’n 70 miljoen euro en zijn we het derde baggerbedrijf van Nederland”, vertelt de inmiddels 76-jarige Van de Graaf senior die van stoppen niet wil weten. “Ik voel me fit en vitaal, dus waarom zou ik achter de geraniums gaan zitten? Ik heb er nog steeds veel plezier in en ervaring is noodzakelijk om te kunnen overleven in deze branche. Die ervaring heb ik. Dus zolang ik kan, blijf ik dit werk doen. Mijn zoon Hugo die de internationale tak van het bedrijf leidt, zegt wel eens: ‘Pa, ik denk dat ik gelijk met jou met pensioen ga’. Dat zou zomaar kunnen.” FAMILIESTATUUT

De opvolging is inmiddels goed geregeld. In samenspraak met BDO heeft de familie Van de Graaf gekozen om de afspraken hiervoor vast te leggen in een familiestatuut. Vat: “Veel familiebedrijven zijn groot geworden op basis van familietradities. Maar tradities vormen geen garanties voor het vermijden van meningsverschillen. Door gezamenlijk een familiebedrijfsplan op te stellen in de vorm van een familiestatuut kunnen problemen in de toekomst worden voorkomen. Het statuut heeft geen juridische geldigheid, maar kan wel de basis vormen voor nieuwe juridische afspraken of hervormingen.” Van de Graaf senior: “Als gevolg van onze gesprekken en adviezen heb ik bijvoorbeeld ook mijn testament en de juridische structuur van de onderneming aangepast aan de huidige tijd en situatie.” BAGGER BEL ANGRIJKER DAN PAPIER

“Opvolging binnen familiebedrijven als het gaat om leiding, zeggenschap en eigendom, is een thema dat tijdig moet worden besproken”, zegt Vat. “Hoe eerder hoe beter, omdat je nooit weet wat het lot in petto heeft.” “Mee eens”, zegt Van de Graaf junior. “Je zou denken dat mijn vader vanwege zijn leeftijd de grootste risicofactor vormt, maar niet zo lang geleden kreeg mijn broer een ernstig ongeluk dat hem bijna het leven kostte. Gelukkig hadden we op dat moment net alles goed geregeld. En

BAGGERBEDRIJF DE BOER Opgericht: 1966, sinds 1976 in handen van de familie Van de Graaf Activiteit: Het onderhouden van havens en rivieren in binnen- en buitenland Vestigingsplaats: Sliedrecht Aantal medewerkers: 180 fte’s Jaaromzet: 70 miljoen euro www.dutchdredging.nl

mijn broer is weer helemaal hersteld. Maar dit had heel vervelend kunnen aflopen.” Van de Graaf senior: “Dat is waar. We hadden dit veel eerder moeten doen. Maar we vinden bagger belangrijker dan papier. En voor je het weet vliegen de jaren voorbij en staat er nog steeds niets zwart op wit. Ik raad ieder familiebedrijf aan om – zodra er kinderen in het bedrijf werken – meteen een familiestatuut op te stellen.” Veel tijd hoeft dat niet te kosten. Van de Graaf junior: “Al met al heeft het enkele maanden geduurd voordat we alle afspraken helder op een rij hadden. Het feitelijke opstellen was een fluitje van een cent. Sterker nog: achteraf gezien is er aan de aanvankelijke afspraken in de multomap van mijn vader weinig veranderd. Inhoudelijk stonden we niet ver van elkaar af. We hebben ze alleen veel verder uitgewerkt, en we weten nu precies van elkaar waar we staan en hoe we er tegenaan kijken. Als je daar te lang mee wacht, kunnen de percepties op den duur wel eens heel ver uit elkaar liggen, met alle problemen en misverstanden van dien.”

We hebben de afspraken verder uitgewerkt en weten nu van elkaar waar we staan KEES VAN DE GRAAF JR.

Meer weten over het familiestatuut? Neem contact op met Joost Vat, partner en senior adviseur BDO Familiebedrijven, of met uw eigen adviseur.

@ [email protected] #02 | OKTOBER 2014

25

VOORUIT

BEELD ARNO LINGERAK

KORT

REDACTIE LEONARD VAN DEN BERG EN BDO BUREAU VAKTECHNIEK

Bouwplannen? BTW LANGER LAGER

Hebt u plannen om thuis te (ver)bouwen? Goed nieuws: het btw-tarief op arbeid (niet de materiaalkosten) voor renovatie- en herstelwerk aan woningen ouder dan 2 jaar blijft langer verlaagd. Sinds 1 maart 2013 geldt voor zulke werkzaamheden geen 21% maar slechts 6% btw. Deze stimuleringsmaatregel voor de bouwsector, die oorspronkelijk eind 2014 zou aflopen, is door het kabinet met nog eens een half jaar verlengd.

PERIODIEK SCHENKEN ZONDER AKTE

Schenken is goed, ook fiscaal. Periodieke giften aan goede doelen zijn voor de inkomstenbelasting volledig aftrekbaar. Tot voor kort gold daarbij als voorwaarde dat deze waren vastgelegd in een notariële akte van schenking, voor minstens vijf jaar, aan een gekwalificeerde instelling of vereniging. Aan deze verplichting kunnen overigens in de akte bepaalde voorwaarden worden gesteld, zoals automatische beëindiging bij overlijden. Per 2014 heeft de Belastingdienst het donateurs ‘niet leuker, wel makkelijker’ gemaakt: vanaf dit jaar is het ook toegestaan om dit te regelen met een onderhandse akte, dus zonder notaris. Een voorbeeld van zo’n schenkingsovereenkomst staat op www.belastingdienst.nl.

“Iemand is volwassen als hij begint te zeuren over de belastingen”

MOTOR VAN DE ZAAK

Het klinkt veel ondernemers als muziek in de oren: een motor van de zaak. Soepel tussen de files door, lekker opschieten en in uw eigen tijd af en toe even fijn uitblazen. Maar hoe zit dat fiscaal? Voor motorfietsen kent de Belastingwet geen bijtelling of km-norm. Kunt u dus gratis privé rijden met uw ‘motor van de zaak’? Helaas, zo simpel is het ook weer niet. Staat de motor op de zaak en gebruikt u die (deels) privé, dan is een evenredig deel van de kosten in verhouding tot het privégebruik zakelijk niet aftrekbaar en zal als loon in natura worden gezien. Niet gratis dus. Maar nog steeds wel lekker!

MICHIEL LAMENS (44) Functie: Directeur-eigenaar marketingbureau PoetFarmer Stapte over op: BMW i3 uit 2013, cataloguswaarde € 46.371 Bijtelling: € 0 per maand Z AKELIJK “Ik woon in Schiebroek,

zeven kilometer van kantoor in Rotterdam-Centrum. Dus woonwerk verkeer heb ik nauwelijks. De i3 maakt de meeste kilometers naar klanten, zo’n 15.000 per jaar. Ook collega’s lenen ‘m regelma­ tig. Wij werken veel in de techsector, dan is het goed om te komen voorrijden met zo’n slimme, innovatieve auto. Het is een statement. En voordelig: opti­ male toepassing van de KIA, MIA

en VAMIL scheelt duizenden euro’s. In financial lease kost hij slechts € 708 per maand. En: geen wegenbelasting!”

RUSSEL BAKER, AMERIKAANS JOURNALIST

Inlenen of uitbesteden? DOE DE WKA-SCAN

PRIVÉ “Bijtelling heb ik niet. Nu

zou je er 4% voor moeten bijtel­ len, maar toen ik ‘m eind 2013 kreeg, viel hij nog net in de 0%. Ook op andere punten is deze i3 een sprong vooruit. Hij is ruim, wendbaar, stil en dynamisch. Opladen kost hooguit enkele tientjes per maand. Met volle accu’s haal je volgens het boekje 160 km. Zelf red ik dat niet, denk ik, want ik rijd graag vlot. Toch heb ik nog nooit met een lege accu gestaan. Het is net als met je iPhone: je moet ‘m gewoon altijd opgeladen houden.” (LvdB)

FISCA AL

PAS OP UW (BIJ)TELLEN! U weet het: fiscale bijtelling voor privégebruik van uw zakenauto geldt niet als u met een slui­ tende rittenregistratie kunt aantonen dat uw pri­ végebruik in het hele kalenderjaar minder dan 500 km was. Maar let op: reed u in het eerste deel van het jaar een mooie, dik aangeklede auto die u alleen zakelijk gebruikte en stapt u over op een voordeliger auto waarmee u in de rest van het jaar wél meer dan 500 km privé rijdt, dan bere­ kent de fiscus de bijtelling toch over het hele kalenderjaar. En voor de eerste maanden over de auto die u toen reed: die duurdere. Oppassen dus!

Leent u regelmatig personeel in of besteedt u werk uit aan derden? Let dan op. Als de uitlener of degene die het werk heeft verricht loonbelasting-, premie- en/of btw-schulden heeft, dan kan de Belastingdienst die verhalen op de inlener of uitlener op grond van de Wet Ketenaansprakelijkheid. Om u daartegen te beschermen, heeft BDO de WKA-scan ontwikkeld. Daarmee brengt u snel en simpel de risico’s in beeld en kunt u passende maatregelen nemen. Meer weten? Kijk op www.bdo.nl/alp.

Meer weten? Wilt u meer weten over een van deze onderwerpen, of over andere fiscale hot topics? Neem dan contact op met BDO Bureau Vaktechniek of met uw eigen adviseur.

@ [email protected] 26

#02 | OKTOBER 2014

27

FISCA AL

REDACTIE DENY DIJKGRAAF, TAMARA PETERS VAN NEIJENHOF EN GERARD STAATS | BEELD ERIK KRIEK

VEEL OMZET MAKEN IS LEUK. NOG LEUKER IS HET ALS DE BELASTINGDIENST NIET TE VEEL AFROOMT. SPECIAAL VOOR DGA’S: DE BELANGRIJKSTE FISCALE HIGHLIGHTS VAN DIT MOMENT.

NU AL EVEN STILSTAAN BIJ

DE EIGEN WONING EN ECHTSCHEIDING Vanaf 2013 zijn de fiscale regels voor de eigenwoningregeling ingrijpend gewijzigd. Vanaf dat moment zijn aflossingen verplicht om hypotheekrenteaftrek te krijgen. Tegelijkertijd is een uitgebreid overgangsrecht ingevoerd voor toen reeds bestaande leningen. Dit betekent dat belastingplichtigen met een eind 2012 bestaande lening niet veel merken van deze nieuwe regels. Echter, een echtscheiding kan ertoe leiden dat deze nieuwe regels ook voor hen gaan gelden. Ook met een oudere lening krijgt men dan met de nieuwe en strengere fiscale regelgeving te maken. Hierdoor kunnen verplichte aflossingen en splitsing van de leningen aan de orde komen. Laat u hierbij goed adviseren.

PENSIOEN IN EIGEN BV? Hebt u als DGA in het verleden pensioen opgebouwd in uw eigen BV, maar bent u daarmee gestopt vanwege de verschraalde voorwaarden? U bent niet de enige! Veel ondernemers bouwen daardoor momenteel te weinig pensioen op. Daarom is het zaak om tijdig voor een goed alternatief te zorgen, naast de lopende opbouw in eigen beheer. Uw BDO-adviseur maakt graag een overzichtelijke inventarisatie van uw financiële toekomst.

ERFBELASTING BETALEN MET… KUNST Erft u kunst of antiek? De erfbelasting die u daarover moet betalen, kunt u wellicht voldoen uit eigen geld of door een deel van de geërfde kunst te verkopen. Maar kent u ook de derde optie: de ‘kunstregeling’? Daarbij kunt u de erfbelasting betalen met erfstukken. Mits het werken betreft met nationaal cultuurhistorisch of kunsthistorisch belang. Extra meevaller: voor de berekening van de kwijtschelding verhoogt de staat de waarde met een opslag van 20%.

MINDER PENSIOENOPBOUW AWBZ & VERMOGENSPLANNING Heeft u ouders die afhankelijk kunnen worden van (langdurige) zorg? Voor AWBZ-zorg thuis of in een instelling geldt een eigen bijdrage op basis van het inkomen en vermogen. Het toetsmoment ligt echter in het verleden. Daardoor is het toetsingsinkomen vaak fors hoger dan het actuele inkomen. Ook de eigen bijdrage kan daardoor onevenredig hoog uitvallen, tot € 2.248,60 per maand. Met tijdige vermogensplanning kunt u dit verplichte interen beperken of zelfs voorkomen.

STAKINGSLIJFRENTE Hebt u een (stakings)lijfrente lopen bij uw BV? De fiscale regels daarvoor zijn de afgelopen decennia meermalen gewijzigd. De feitelijke uitkering straks hangt daardoor sterk af van het moment van afsluiten. Kijk daarom tijdig welke fiscale regels voor u gelden. Dan weet u zeker waar u t.z.t. op kunt rekenen. Uw BDO-adviseur helpt u daar graag bij. 28

LEVENSTESTAMENT In een testament bepaalt u wat er met uw bedrijf en uw overige vermogen gebeurt als u er niet meer bent. Maar wat als u daarover al bij leven niet meer zelf kunt beslissen, door ziekte, dementie of een ongeval? Dan biedt een levenstestament uitkomst. Daarin kunt u onder meer vastleggen wie de dagelijkse leiding van uw onderneming zal uitoefenen, wie uw vermogen mag beheren en of u bepaalde medische handelingen wel of niet wilt ondergaan. Niet leuk, wel heel nuttig.

De jaarlijkse opbouwmogelijkheden voor pensioen en lijfrenten worden vanaf 2015 verder beperkt. Dat hebben de Eerste en Tweede Kamer recent besloten. Pensioenregelingen moeten uiterlijk eind dit jaar zijn aangepast aan de nieuwe wetgeving. Bent u werkgever, dan moet u de gevolgen daarvan voor uw medewerkers uiteraard ook tijdig voor hen in beeld brengen. De mogelijkheid om een oudedagsvoorziening op te bouwen voor inkomens boven € 100.000 komt te vervallen. In plaats daarvan wordt een (vrijwillige) spaarfaciliteit geïntroduceerd voor het inkomen boven de € 100.000 in de vorm van een netto lijfrente. De waarde van deze lijfrente is vrijgesteld in box III, terwijl de uitkering niet is belast in box I.

Slim voor de DGA? Wilt u meer weten over een van deze onderwerpen en als DGA slim voor de dag komen? Neem dan contact op met BDO Bureau Vaktechniek of met uw eigen adviseur.

@ [email protected] 29

IN ’T VELD

TECHNOLOGIE, MEDIA EN TELECOM

TEKST IRENE SCHOEMAKERS | BEELD HUGO THOMASSEN

DE STAND VAN ZAKEN IN DE BRANCHES TECHNOLOGIE, MEDIA EN TELECOM

Sexy moordend HIPPE GADGETS, SLIMME APPS EN COOLE INNOVATIES GEVEN DE TMT-SECTOREN EEN SEXY IMAGO. MAAR ACHTER DE SCHERMEN ZIJN DE SNELHEID EN INNOVATIERACE MOORDEND. TEGEN HET DECOR VAN TECHBEDRIJF NEW CHEETAH SCHETST ADVISEUR ARTHUR GIMES DE BELANGRIJKSTE ONTWIKKELINGEN.

KIJK HIER VOOR EEN FILMPJE

30

#02 | OKTOBER 2014

31

IN ’T VELD

TECHNOLOGIE, MEDIA EN TELECOM

INTUSSEN BIJ NEW CHEETAH DE MARKT De Technologie, Media en Telecom (TMT)-sectoren zijn breed en divers: softwareontwikkelaars hebben relatief weinig last van de crisis , de mediasector en IT-dienstverleners hebben het moeilijk, en de telecommarkt krimpt, volgens marktonderzoeker Telecompaper. Mediabedrijven zetten voorzichtige stappen naar digitale verdienmodellen. IT zoekt groei in nieuwe producten voor een wereldwijde massamarkt, en in telecom is glasvezel het ‘next big thing’.

ringsmaatschappij wil investeren in de consultancypoot van het bedrijf, maar niet in ontwikkelaars of het intellectuele eigendom – dit lastig fiscaal vriendelijk te organiseren is. Het is dus fiscaal, juridisch én strategisch voordeliger om tijdig de juiste flexibele juridische structuur te kiezen.”

New Cheetah – in 2001 opgericht – heeft zeven mede­ werkers en verkoopt de VibroGym, een innovatief fitness­ apparaat dat werkt met trillingen. Wereldwijd zijn er ruim 30 duizend apparaten verkocht aan sportscholen, fysiotherapeuten, revalidatiecentra en particulieren. New Cheetah-oprichter Guus van der Meer: “Consumenten eisen steeds meer van fitnessproducten. Ze willen lekker sporten, hun prestaties meten én die direct online kunnen delen. Dat stelt hoge eisen aan onze apparatuur. De kosten gaan hier voor de baten uit. We hebben veel last gehad van de crisis, maar sinds 2013 schrijven we weer zwarte cijfers. Samen met de Universiteit Wageningen werken we nu aan de verdere wetenschappelijke onderbouwing van tril­ trainingen. Dát het werkt is al bewezen. Hiermee gaan we aantonen hóe.” www.vibrogym.com

“Veel trends in de TMT-sectoren zijn onvoorspelbaar en gaan sneller dan in veel andere sectoren”, vertelt sectorspecialist Arthur Gimes. “Dat vraagt om alertheid en flexibiliteit. En bijna elke verandering of innovatie vraagt nieuwe aanpassingen in je businessmodel. Een belangrijke trend in de afgelopen tijd is de overstap van softwarebedrijven van een verdienmodel op basis van gemaakte uren naar het verkopen van software­licenties. Ingrijpend. Al was het alleen maar omdat je dan al snel tegen tijdelijke liquiditeitsproblemen oploopt.”

DE ORGANISATIES

FISCA AL De overheid kent diverse fiscale stimuleringsmaat­ regelen en aantrekkelijke financieringsmogelijkheden om innovatie in bedrijven te bevorderen. Gimes: “TMT-bedrijven profiteren daar vaak van, maar nog lang niet zo vaak als mogelijk. De WBSO (Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk) is een voorbeeld van een dergelijke maatregel, maar ook de Innovatiebox en de RDA (Research- en Developmentaftrek). De kunst is om deze maatregelen niet ad hoc toe te passen, maar ze doelgericht en strategisch in te zetten voor de innovatieagenda van je onderneming. Dan raakt innovatie daadwerkelijk ingebed in je organisatie. En is het rendement optimaal.”

Doordat veel TMT-bedrijven internationaal werken, hebben ze ook te maken met transfer pricing, ofwel het vaststellen en toepassen van onderlinge verrekenprijzen. Gimes: “Dit zijn de prijzen van goederen en diensten die je als gelieerde internationale bedrijven aan elkaar levert. Transfer pricing is een belangrijk onderdeel van risicomanagement. De kunst is om aan de wettelijke verplichtingen te voldoen en tegelijkertijd een optimaal transfer pricingsysteem te hanteren. Dat kan een onderneming flinke belastingbesparingen opleveren.”

TRANSFER PRICING

Een andere voortdurende uitdaging voor de TMT-sectoren is internationalisering. Gimes: “Veel technologieën, softwareprogramma’s of bijvoorbeeld mediaformats zijn eenvoudig door te vertalen naar andere landen. Dus heb je iets moois ontwikkeld, dan lonkt er al gauw een groter perspectief. Dan speelt echter wel direct de vraag hoe je over de grens je intellectueel eigendom kunt verankeren, hoe je het best je business naar het buitenland kunt uitbreiden, en wat daarvoor de beste juridische structuur is.”

gebruikmaken van de 30%-regeling: als je mede­werkers met een specifieke deskundigheid uit andere landen in dienst wil nemen omdat die kennis en ervaring in Nederland niet of nauwelijks te vinden is, mag je onder voorwaarden 30% van het loon belastingvrij verstrekken. Dat kan een extra incentive zijn voor deze buitenlanders om hier te komen werken.”

INTERNATIONALISERING

Veel innovatiegedreven TMT-ondernemingen zijn relatief jong, snel gegroeid en gestart met één juridische entiteit. Gimes: “Start-ups lopen al gauw het risico dat hun rechtsvorm niet meeverandert met hun groei. Als je met twee man begint, is dat heel iets anders dan wanneer je tien ont­ wikkelaars en vijftig consultants in dienst hebt. Je volledige intellectuele eigendom zit dan immers samen met alle andere activiteiten in één entiteit. Nadeel is dat – zodra een investe-

JURIDISCH

TMT IN CIJFERS

HET PERSONEEL “Waar voorheen veel IT-werkzaamheden werden verplaatst naar lagelonenlanden zoals India (offshoring) en in een later stadium naar Oost-Europese landen (nearshoring), zien we nu weer dat bedrijven het werk vaker in eigen huis uitvoeren”, zegt Gimes. “Daarbij kunnen zij handig

32

Het aantal bedrijven in de TMT-sectoren bedroeg volgens het CBS in 2013 ruim 140 duizend, het aantal medewerkers 70.300. TMT-bedrijven zijn gemiddeld relatief klein: circa de helft heeft minder dan tien werknemers, slechts 2% meer dan honderd. De TMT-sectoren maakten in 2011 ongeveer 5,7% uit van het totale BNP, maar droegen samen naar schatting wel voor 60% bij aan de economische groei.

AANTAL FAILLISSEMENTEN FORS TOEGENOMEN In 2013 was van alle sectoren de stijging van het percentage faillissementen in de TMT-sectoren het grootst. Vorig jaar gingen hier 378 bedrijven failliet, 50% meer dan het jaar daarvoor. In 2012 bedroeg het aantal faillissementen 252. Bron: CBS

OMZETVERLOOP TMT-SECTOREN 2008-2013 10

Groei in %

Omzet IT-dienstverlening Omzet Telecom Omzet Media

8 6 4 2 0 -2 -4 -6 -8 -10

Meer weten over Technologie, Media en Telecom? Neem contact op met Arthur Gimes, TMT-specialist en partner bij BDO Amstelveen, of met uw eigen adviseur.

@ [email protected]

Na het crisisjaar 2009 wisten de TMT-sectoren lange tijd boven de nullijn te blijven. Medio 2012 kwam hier een eind aan. Zowel in 2012 als 2013 bleven ze onder de nullijn en lieten bovendien een lichte krimp zien op jaarbasis. Voor 2014 verwacht ABN AMRO voor de TMT-sectoren als geheel een stabilisering van de volumes. Bij een lichte stijging van de prijzen kan de omzetgroei voor de sector in 2014 uitkomen op circa 1%. Bron: ABN AMRO

2008

2009

2010

2011

2012

2013

#02 | OKTOBER 2014

VOLUMEPROGNOSE TMT-SECTOREN 2% 2013

2014

1%

0%

-1%

-2%

-3%

Over heel 2014 verwacht ABN AMRO voor de Nederlandse TMT-sectoren weer een voorzichtige groei. Het lichte herstel wordt voornamelijk gedreven door het aantrekken van een aantal IT-branches. Telecom blijft last houden van de zwakke mobiele telefoniemarkt. Ook de mediabranches blijven krimpen als gevolg van verschuiving van advertentiegeld naar online marketing en dalende oplages. Bron: ABN AMRO

TMT

IT-branche

Telecom

Media

33

FISCA AL

IN DE BUURT

TEKST GEERT DEKKER | BEELD ZOLTAN KORAÏ

Vrijwel elke WOZ-beschikking is een kritisch onderzoek waard. Natuurlijk met het oog op de OZB. Maar ook op andere heffingen en belastingen is behoorlijk te verdienen als u de WOZ-waarde omlaag kunt krijgen. WOZ-WAARDE WERKT DOOR IN TAL VAN BELASTINGEN EN HEFFINGEN

Robert van der Lee

“DE IMPACT VAN DE WOZ-WAARDE VAN VASTGOED IS groter dan je denkt”, weet Robert van der Lee van de BDO Branchegroep Vastgoed. “Die gaat veel verder dan alleen de OZB-heffing, die jaarlijks in heel Nederland een indrukwekkende € 3,5 miljard opbrengt en daarmee goed is voor 8% van alle gemeentelijke inkomsten.” Veel geld, dat echter ook door velen wordt bijeengebracht: alle eigenaren van vastgoed en gebruikers van niet-woningen betalen mee. Daardoor is de afdracht per persoon of bedrijf doorgaans relatief beperkt. “Voor bedrijven met vastgoed ter waarde van een paar miljoen euro betekent een verlaging van de WOZwaarde met 10% bijvoorbeeld een besparing van hooguit enkele honderden euro’s”, weet Van der Lee. “Mooi meegenomen, maar waarschijnlijk niet eens de administratieve last waard van het opstellen van een goed beargumenteerd bezwaarschrift.” Toch is het volgens Van der Lee ook voor die bedrijven de moeite waard hun WOZ-beschikking kritisch tegen het licht te (laten) houden. “De WOZ-waarde van vastgoed werkt namelijk ook in andere fiscale regelingen flink door. Zo hangt ook de hoogte van

WOZ 10% LAGER: BESPARING VELE TONNEN! Stel, de WOZ-waarde van een pand van € 25 miljoen, bijvoorbeeld een ziekenhuis of een verzorgingshuis, valt 10% lager uit. Hoe werkt dat door in de heffingen? Allereerst valt de OZB-heffing op basis van gemiddelde Nederlandse tarieven € 8.500 lager uit. Op de watersysteemheffing is de besparing gemiddeld nog eens € 775. Spectaculair wordt het verschil bij de Vpb. De lagere WOZ-waarde leidt daar tot een lagere bodemwaarde tot waarop vastgoed fiscaal kan worden afgeschreven. Een verlaging van de WOZ-waarde met € 2,5 miljoen levert op basis van een contante-waardeberekening over dertig jaar € 430.000 minder Vpb op als het een beleggingspand betreft. Voor een pand in eigen gebruik is de besparing € 215.000: de bodemwaarde van een dergelijk pand is 50% van de WOZ-waarde. 34

de verhuurdersheffing daarvan af, net als de watersysteemheffing. Zelfs de inkomstenbelasting en de vennootschapsbelasting (Vpb) zijn mede afhankelijk van dit getal. Nog dieper in het belastingstelsel blijkt de WOZ-waarde ook van belang voor de energiebelasting. Omgekeerd kan de hoogte van de WOZ-waarde substantieel worden beïnvloed door de btw-positie van de onderneming.” BODEMWA ARDE VERL AGEN?

Het gaat te ver hier de rol van de WOZ-waarde in elke belasting­ soort toe te lichten. Maar het voorbeeld van de Vpb is momenteel, door de marktomstandigheden, het meest sprekende. Van der Lee: “De WOZ-waarde is namelijk het uitgangspunt voor het bepalen van de bodemwaarde tot waaraan vastgoed fiscaal kan worden afgeschreven. Voor een onderneming die al tot aan de huidige bodemwaarde heeft afgeschreven betekent elke verlaging van de WOZ-beschikking direct een flinke extra aftrekpost.” In veel gevallen zijn de huidige vastgoedmarktomstandigheden nog niet weerspiegeld in de WOZ-beschikking. “Daarom bieden we alle klanten gratis een WOZ-quickscan”, aldus Van der Lee. “Blijken er dan besparingsmogelijkheden te zijn, dan zoeken we die met plezier verder uit, met specialisten die aan de hand van jurisprudentie weten hoe de WOZ-waarde doorwerkt in het hele heffingen- en belastingstelsel. Zo wees de Hoge Raad onlangs een arrest dat mede bepalend is voor de vraag onder welke voorwaarden de WOZ-waarde voor leegstaand vastgoed inclusief of exclusief btw is. Dat kan voor een onderneming zomaar 21% in de waarde schelen. De moeite van het uitzoeken méér dan waard dus.” Meer weten?

Meer weten over BDO, de vestigingen en de services? Kijk op www.bdo.nl

Robert van der Lee, Branchegroep Vastgoed Amstelveen

@ [email protected] #02 | OKTOBER 2014

35

BESTE / SLECHTSTE BESLISSING SUCCES KOMT MET VALLEN EN OPSTAAN. OP DE LAATSTE PAGINA VAN ACCENT VERTELT EEN ONDERNEMER OPENHARTIG OVER DE BESTE ÉN DE SLECHTSTE BESLISSING IN ZIJN/HAAR ONDERNEMERSLEVEN.

PETER VAN KOPPEN (53)

“Laten we samen wat beginnen”

TEKST LEONARD VAN DEN BERG | BEELD LODEWIJK DUIJVESTEIJN

“In deze business draait alles om betrouwbaarheid. We zorgen goed voor onze mensen, we regelen woon­ ruimte en we betalen ze netjes, wekelijks, voordat we factureren. Vanuit datzelfde vertrouwen zijn we één klant een keer te lang blijven beleveren, zonder goede financiële onderbouwing. Dat was een buitenlands bedrijf dat hier bloemstukken liet maken. In het begin betaalden ze netjes. Dus in goed vertrouwen hadden we er op een gegeven moment 150 man lopen. Tot de tent failliet ging, en wij voor 6 ton het schip in. Dat overkomt ons niet weer.”

10/2014 - BM1442

BESTE

“Mijn beste keuze is wel geweest dat ik op een dag in 2003 ben binnengelopen bij mijn twee huidige part­ ners en tegen ze zei: ‘Laten we samen wat beginnen’. Zij zaten samen in IT-uitzendwerk, waar het na 9/11 minder ging. Ik ben zoon van een tuinder en had al eerder arbeidskrachten geworven. Het bleek een gou­ den combinatie: in tien jaar zijn we gegroeid van 0 naar € 100 miljoen omzet en 150 fte. Met 4.200 mensen aan het werk in Nederland en 2.000 in Polen. Het is keihard werken, maar het is ook een jongensboek!”

SLECHTSTE

is mede-eigenaar van uitzendbureau Van Koppen & Van Eijk, dat voornamelijk Poolse arbeidskrachten levert voor sectoren als tuinbouw, bouw, logistiek en voeding en in 2013 een omzet noteerde van € 100 miljoen.