eerst! Eigen zuivel Urban Living 21 Donderdag De Generatie Toekijken

PERSPECTIEF

De Generatie Toekijken Jongeren vinden het prima dat hun rechten eraan gaan.

8 21 Donderdag Oktober 2010

SPECIAL


 



Urban Living



   
 


! 
   

 


 





  

WWW.DEPERS.NL

Groen, groener... Toekomstproof met warmtepomp en groen dak

13

Hypotheken Geld besparen als de rentevaste periode afloopt

GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP

EERST

NS-‘sletjes’ zijn vaak stuk De nieuwe Sprintertreinen van de Nederlandse Spoorwegen zijn zó vaak stuk, dat ze door hun beheerders al gekscherend ‘sletjes’ worden genoemd. De komende jaren gaan er 131 van rijden. Als ze het doen, tenminste. ‘Soms kom je het rangeerterrein niet eens af.’

Lees meer op pagina 3

UTRECHT

Homo vlucht zijn huis uit Een homo uit Utrecht heeft zijn woning in de wijk Lombok verlaten uit angst voor pesterijen. De politie gaat ervan uit dat deze te maken hebben met zijn seksuele geaardheid. De man deed afgelopen zomer al drie keer aangifte wegens vernieling van twee autoruiten en een bedreiging vanuit een nabijgelegen woning.

MSM

Tim Knol zonder gitaar

Eigen

zuivel

eerst! Nederland is wat naar binnen gekeerd, dus grijpt het reclamevolk naar nationalisme. Lees meer op pagina 2

12 UIT & THUIS

‘Je moet niet langs de A2 gaan staan met je keteltje’ Verder is zelf bier brouwen een absoluut eitje. Pagina 24.

BEELDBEWERKING: DE PERS

2

 

 

Eerst

STEL...

  

  


Campina Reclame wordt nationalistisch

...dat de Sint niet zou straffen

E

r is gedoe over de nieuwe sinterklaashorrorfilm van Dick Maas. Die zou de tere kinderziel schaden, want Sinterklaas is toch zo’n lieve man? Die mag je volgens critici niet afbeelden als een gevaarlijke brenger van onheil. Iedereen met enige kennis van het sinterklaasfeest zou zulke onzin niet verzinnen, want de goedheiligman is nu eenmaal een boeman, en altijd geweest. Wie stout is, krijgt de roe of nog erger: verdwijnt in een zak richting Spanje. Als de Sint werkelijk alleen maar een goedzak is, dan haal je daarmee de angel uit een unieke Nederlandse traditie. Als er geen dreiging van hem uitgaat, dan vreest geen kind zijn verschijning meer. Terwijl dat nu juist zo’n heilzame werking heeft op die ‘tere’ kinderziel. Effectief bedrogen kinderen voelen het boek van Sinterklaas, waarin al hun zonden met genadeloze precisie zijn beschreven, als een zwaard van Damocles boven hun hoofd hangen. Vandaar dat ze zich in de aanloop naar 5 december bij wijze van uitzondering vaak voorbeeldig gedragen. Zonder moralistische Sint kunnen we ook maar beter meteen de traditie van gedichten afschaffen. Want hiermee wijzen we ons eens per jaar op al dan niet ludieke wijze op elkaars tekortkomingen, in de geest van de oordelende Sint. Maar wat misschien allemaal nog veel erger is: een Sint die niet straft, is afgezakt naar het niveau van zijn Angelsaksische tegenhanger, de Kerstman. Vergeleken met Sinterklaas is deze Noordpoolbewoner een fantasieloze, clowneske verschijning waaraan alle ernst ontbreekt. Hij is bovendien volgens hardnekkige geruchten een product van CocaCola. Sinterklaas lacht lang niet altijd, en dat is maar goed ook. 1

De rubriek Stel... verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties: [email protected]

Onze koeien zijn de allerbeste! Producten verkopen door in te spelen op nationalisme. In het buitenland normaal en volgens deskundigen gaan we dat hier ook vaker zien. Camil Driessen AMSTERDAM

...

‘U denkt misschien dat alle melk hetzelfde is. Toch wordt steeds meer melk uit het buitenland gehaald. Gelukkig komt Campina-melk gegarandeerd van onze Nederlandse koeien.’ Het druipt van de nieuwe reclame af: Nederlandse koeien zijn beter dan buitenlandse. Melkpakken worden sinds kort opgesierd met onze wapperende driekleur en de tekst: ‘100% Nederlandse kwaliteitsmelk’. ‘Campina verspreidt een walm van nationalisme’, constateert reclamewatcher Peter Hendriks van spotsdoorzien.nl. ‘Bij kiezers van de PVV, maar ook andere partijen, ligt een markt voor nationalistische sentimenten en daar speelt deze reclamecampagne geraffineerd op in.’ Al is het daar niet om te doen volgens Ria van der Peet van Friesland-

‘Reclamejongens voelen haarfijn aan dat Nederland naar binnen is gekeerd.’ Communicatieadviseur Ed van Eunen

De Campina-reclame is volgens kenners van de reclame-industrie een verdieping van die trend. ‘Zo’n commercial past goed bij het heersende sentiment. Reclamejongens voelen haarfijn aan wat leeft in de samenleving, nu dus dat Nederland meer naar binnen is gekeerd’, zegt Ed van Eu-

MIDDENDORP De Tweede Kamer is met reces. Peter Middendorp ook.

nen, die al 35 jaar actief is in de branche. ‘Niet alleen de commercial van Campina schetst een duidelijk beeld dat het eigen product beter is. Ook in de politiek zien we dat we dicht bij onszelf willen blijven. Mensen komen veelvuldiger in opstand tegen

Ook Marc Pieterse, strateeg van reclamebureau N=5, ziet een tendens. ‘Tegen globalisering en voor Hollandse waarden. De populariteit van een programma als Ik hou van Holland illustreert dat.’ Hij geeft een voorbeeld uit eigen praktijk. ‘Voor Old Amsterdam voeren wij al 7 jaar een campagne met vrijwel dezelfde oud-Hollandse reclame. De consumentenwaardering daarvoor lag vorig jaar hoger dan de jaren ervoor.’ Overigens loopt Nederland achter op landen als Australië, waar speciale logo’s en campagnes (Australian Made, Australian Grown) bestaan om homemade producten aan te prijzen en consumenten aan te zetten tot het kopen van ‘eigen’ waar. Van Ugg’s tot pindakaas; in Australië staat op meer dan 10.000 producten een kangoeroelogootje. Sommige Nederlandse producten worden in het buitenland wel expliciet als zodanig neergezet, zoals de Aziatische zuivellijn Dutch Lady van Campina. De producten in Nederlandse supermarktschappen staan vol logo’s en keurmerken, maar je moet je een vergrootglas meenemen om te zien dat het product hier is gemaakt. ‘Opvallend’, zegt Pieterse. ‘Gevoelsmatig denk ik dat het wel zou aanslaan. Het geeft toch een bepaald gevoel om te weten dat je een biefstuk uit Nederland op je bord hebt liggen.’ 1

Bouw Nederlandse productie zakt het hardst

We doen het echt geweldig, behalve in de bouw Werkloosheid? Voldoende. Groei? Voldoende. Bouwproductie? Onvoldoende. Nederland scoort op veel gebieden beter dan de rest van Europa. Behalve dan in de bouwsector. Eveline Domevscek AMSTERDAM

...

Nederland is op veel vlakken het beste jongetje van de Europese klas, alleen wat betreft de bouw zakken we genadeloos. De bouwproductie is in augustus met 2,6 procent nergens harder ingezakt ten opzichte van een maand eerder dan in Nederland. Als de bouwproductie van augustus wordt vergeleken met die van augustus 2009, dan behoort Nederland samen met Spanje en Roemenië tot de grootste dalers van Europa.

Hoewel Taco van Hoek, directeur van het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid (EIB), vindt dat maandcijfers niet veel zeggen, ontkent hij niet dat de bouw er hier slechter aan toe is dan over de grens. ‘In het begin van de crisis deden wij het beter. Hier wordt namelijk grootschalig gebouwd en lopen de projecten lang door. Die projecten die voor de crisis waren begonnen, moesten in de crisis worden afgemaakt. Terwijl in het buitenland, met veel korte projecten en particuliere opdrachten, de bouw meteen een flinke klap kreeg.’, zegt Van Hoek. Maar nu de bouwbedrijven in het buitenland langzaam weer opkrabbelen, zit de Nederlandse bouw nog in het slop. Bovendien bestaat de bouw in Nederland vooral uit nieuwbouw, zegt

bouwexpert Maurice van Sante van het ING Economisch Bureau. Een verschil met het buitenland, waar veel renovatiewerk is. ‘Dat is minder conjunctuurgevoelig.’

Te laat Volgens Nico Rietdijk, voorzitter van de vereniging van ontwikkelaars en bouwondernemers NVB, geven verkoopcijfers van huizen en portefeuilles van architecten een beter beeld van de toestand van je bouwsector dan de bouwproductie. ‘Als je aan de hand van de bouwproductie pas reageert, ben je te laat.’ Naast de crisis hebben ook de discussies over de hypotheekrenteaftrek en pensioenen de bouwsector geschaad, stelt Rietdijk. Ook Van Sante ziet dat hierdoor huizenkopers afwachtender waren. Dat beiden ver-

wachten dat het dieptepunt in de bouwsector volgend jaar nog moet komen, heeft echter vooral te maken met de bouw van bedrijven en kantoren. Van Sante: ‘De woningmarkt trekt wel weer aan. De prijzen zijn laag, van de hypotheekrenteaftrek is afgebleven. Maar de kantorenmarkt heeft te maken met structurele leegstand. Die is niet zomaar opgelost. Zeker niet nu we steeds meer gaan thuiswerken.’ Van Sante ziet onze bouwsector dan ook niet snel weer op het niveau van voor de crisis komen. ‘Misschien over acht of negen jaar?’, vraagt hij zich hardop af. Om dan meteen toe te voegen: ‘Maar ja, dan heb je weer andere problemen als personeelstekorten door de vergrijzing.’ Gelukkig heeft de rest van Europa dat probleem ook. 1

Argus Wetenschappers ontdekken dronkenschapsgen

LEGER WEERT HOMO OPNIEUW PETER

Logo’s

Campina. ‘Sommigen vatten het op als afzetten tegen het buitenland, maar de reclame is ingegeven door de hang van consumenten naar producten van dichtbij.’ Dat in reclames gebruik wordt geappelleerd aan een typisch Hollands gevoel, is niet nieuw. Unox doet niets anders. Old Amsterdam is er een belichaming van. En als Oranje een WK speelt, kleurt vrijwel iedere reclamespot oranje.

Verenigde Staten

...

invloeden van buitenaf’, constateert Dorrie Dijsselbloem van Flint Creatieve Communicatie, dat zich in de markt zet als ‘een Hollands bureau’.

De Amerikaanse regering heeft een juridische spoedprocedure aangespannen om de herroeping van de ‘don’t ask, don’t tell’-praktijk in het Amerikaanse leger ongedaan te maken. Een Californische rechter had vorige week bepaald dat de Amerikaanse regering per direct een einde moet maken aan maatregelen tegen homoseksuelen en lesbiennes die voor het leger werken of werkten. Militairen die vanwege hun geaardheid zijn geschorst, moeten direct weer aan de

slag kunnen, aldus rechter Virginia Phillips. De regering-Obama is in beroep gegaan tegen de uitspraak. Met de spoedprocedure wil Washington toestemming krijgen om voorlopig geen uitvoering te geven aan het vonnis. Homorechtenactivisten hadden na het Californische vonnis homoseksuelen al opgeroepen hun geaardheid (nog) niet te openbaren, omdat zij bang waren dat de centrale overheid zich niet bij de uitspraak van de rechtbank in Californië zou neerleggen.

18.500

Magische dag

Zoveel Brusselaars schreven zich in voor een cursus Nederlands, om meer kans te maken op de arbeidsmarkt.

Ja, het was maar een woensdag, maar toch traden veel meer mensen in het huwelijk op 20-10-2010 dan op andere woensdagen.

 

 

Eerst

  

  


3

Sprinter Softwarefouten en personeel dat moet wennen

Nederland

ECHT GEEN KIP MEER Caravanbedrijf Kip lijkt toch definitief failliet te zijn. Er had zich een bedrijf gemeld voor een overname, maar die is woensdag afgeketst. Het is de curatoren daarmee ook niet gelukt om met schuldeisers afspraken te maken over het saneren van de schuld van het bedrijf uit Hogeveen. Kip ging twee weken geleden failliet.

EU

Al haperend over het spoor Computergestuurde lighttrain heeft meer problemen dan oude boemel. De nieuwe Sprinter heeft meer storingen dan zijn voorgangers. Zo sluiten de deuren van deze ‘lighttrain’ vaak niet en duurt resetten na een storing langer. Marcia Nieuwenhuis

IETS MEER GELD EUROPA Het Europees Parlement heeft gisteren ingestemd met een beperkte verruiming van het budget voor de Europese Unie. Het parlement wil voor 2011 wel meer geld dan dit jaar, maar ziet af van de gebruikelijke verhoging, gezien de bezuinigingen in de EU-lidstaten. De afgevaardigden gingen akkoord met een begroting van ruim 142 miljard euro.

Computervirus

ZIEKENHUIS VERLAMD Een virus heeft het computersysteem van het Westfries Gasthuis in Hoorn gisteren goeddeels platgelegd. In de operatiekamers werden alleen spoedbehandelingen uitgevoerd en de poliklinieken beperkten zich tot acute zorg. Volgens het ziekenhuis was er geen gevaar dat opgeslagen patiëntgegevens op straat komen te liggen.

UTRECHT

...

De eerste reizigers van de Sprinter werden in 2009 nog enthousiast met tompoezen onthaald, maar inmiddels zijn er zo veel problemen met de moderne lighttrains – kortweg SLT – dat die al schertsend ‘sletjes’ worden genoemd. Een ProRail-medewerker, die liever anoniem wil blijven, heeft het helemaal gehad met de nieuwe Sprinter. ‘Deuren gaan niet dicht, remmen doen het niet, treinen komen soms zelfs het rangeerterrein niet eens af.’ Ook een andere ProRail-werknemer beaamt dat het computergestuurde treintoestel vaker problemen veroorzaakt dan de standaard stoptrein. Navraag bij de Nederlandse Spoorwegen leert dat die eveneens erkennen dat er problemen zijn. ‘Er zijn regelmatig storingen aan de deuren’, beaamt NS-woordvoerder John Krijgsman. Het probleem met niet sluitende deuren doet zich volgens de NS zo regelmatig voor dat de fabrikant van de trein heeft besloten de komende maanden de schakelaars in alle nieuwe Sprinters te vervangen.

 
 


  
 

 





















 






      

        

!

  

‘Doordat het gaat om een nieuw treintype met héél veel computers kan het personeel storingen niet meer routinematig oplossen’, vertelt Krijgsman. Volgens de NS gaat het wel beter naarmate het personeel meer vertrouwd raakt met het nieuwe materieel. ‘Vergelijk het met het huren van een nieuwe auto, dan vraag je je ook elke keer weer af aan welke kant de tankdop zit en waar het hendeltje zich precies bevindt om die te kunnen openen.’

Anonieme medewerker ProRail



   
 

  

 

    

De Vlaamse Els Clottemans is woensdag schuldig bevonden aan de ‘parachutemoord’ op een liefdesrivale. De jury in het Belgische Tongeren achtte bewezen dat ze in 2006 de parachute en de reserveparachute van het dodelijk verongelukte slachtoffer Els Van Doren had gesaboteerd. De vrouwen hadden een relatie met dezelfde man, de Eindhovenaar Marcel Somers.

De NS beschikt inmiddels over 86 van de in totaal 131 bestelde treinen. ‘Mocht er met de treinen uit de dagelijkse dienst iets mis gaan, dan hebben we dus reservematerieel beschikbaar’, benadrukt Krijgsman. In het najaar van 2011 moet de metroachtige trein de ouderwetse stoptrein compleet hebben vervangen. Alle 131 Sprinter-lighttrains achter elkaar komt neer op een elf kilometer lange trein, 15 tot 20 procent van het totale treinenpark van de NS. Kosten: 850 miljoen euro. Hoewel materieelparkbeheerders continu storingen rapporteren, weigeren de Nederlandse Spoorwegen inzage te geven in het aantal klachten over het nieuwe treintype. De NSwoordvoerder zegt op de storingen na verder wél tevreden te zijn met het nieuwe treintype. Zo zijn zitplaatsen beter zichtbaar door het vele glas, is de instap gelijkvloers – extra handig voor kinderwagens en rolstoelen – hangen er beeldschermen in de trein met actuele reisinformatie en zit er voor het eerst airco op de trein voor de korte afstand. 1

!!
 




  
    
   
 
 
 

Afghanistan

Brussel

STEMMEN ONGELDIG

RUTTE: DUBBEL PASPOORT MAG

Bijna een kwart van de 5,6 miljoen stemmen in de Afghaanse parlementsverkiezingen op 18 september is ongeldig verklaard. De Afghaanse kiescommissie maakte bekend dat 1,3 miljoen stemmen niet meetellen vanwege fraude of andere onregelmatigheden. De kiescommissie had meer dan 4.600 klachten ontvangen. De eerste uitslagen zouden vorige week zaterdag naar buiten komen, maar dat bleek te optimistisch.

‘Soms komen de treinen het rangeerterrein niet eens af.’



Bovendien erkennen de NS dat het personeel dat op de nieuwe, sprinters rijdt aan het moderne materieel moet wennen. ‘Machinisten moeten het

    

wacht op het traject tot stilstand kwamen. Het kostte dan telkens vijf à tien minuten om de software te resetten, waarna de trein pas weer verder kon rijden.

Elf kilometer trein

Wennen

België

JURY: MOORD BEWEZEN

juiste gevoel krijgen hoe de trein rijdt en hoe de trein remt’, aldus de woordvoerder. Zo gebeurt het soms dat een machinist te laat of te langzaam remt en het beoogde station voorbij rijdt. De nieuwe sprinters – waarvan er sinds september 68 rijden in de dagelijkse dienst – zijn in tegenstelling tot hun voorgangers volledig computergestuurd. Al bij de proefritten bleek dat dit regelmatig problemen veroorzaakt. Zo kwam er een fout in de software aan het licht waardoor treinen onver-

Premier Rutte vindt het geen probleem dat CDA-staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten-Hyllner (Volksgezondheid) behalve een Nederlands paspoort ook een Zweedse pas heeft. Rutte zei dat in Brussel, tijdens zijn eerste buitenlandse bezoek als premier. ‘Uit het feit dat ik bekend was met haar dubbele nationaliteit, kunt u afleiden dat ik het geen probleem vind. Verder wachten we het debat af’, aldus Rutte. De discussie is aangeslingerd door Geert Wilders, die de staatssecretaris

vroeg haar Zweedse paspoort terug te geven. D66 wilde van Rutte weten waarom hij hierover een ‘dubbele mening’ heeft. ‘In het regeerakkoord wil Rutte dubbele nationaliteiten tegengaan, maar hij staat zijn eigen staatssecretaris nu wel een tweede pas toe’, stelde D66-Tweede Kamerlid Gerard Schouw. In 2007 zei Rutte in zijn functie als VVD-fractievoorzitter dat het PvdA-staatssecretaris Nebahat Albayrak had ‘gesierd’ als ze haar Turkse nationaliteit zou hebben opgegeven.

Nederland op rozen

‘Dode’ herrijst

Wie denkt dat 18 miljard veel is, heeft de nieuwe Britse plannen nog niet gehoord: de Engelsen bezuinigen 83 miljard.

Een Frans ziekenhuis wilde de stekker trekken uit de beademing van een ‘klinisch dode vrouw’, die niet klinisch dood bleek te zijn.

8JKIFCCFOHPFE OJFVXTBMTV FFOǂIVJTXJMULPQFO 8BOUUJKEFMJKLJTEFSFOUFWBOPO[FTQBBSIZQPUIFFLFYUSBMBBH)FU BOEFSFHPFEFOJFVXTJTEFXBBSTDIVXJOHJOEFSFDIUFSCPWFOIPFL 7SBBHVXPOBGIBOLFMJKLFBEWJTFVSOBBSPO[FFYUSBMBHFSFOUFPQEF TQBBSIZQPUIFFL

8JK[JKO

]&OXJFCFOUV

 

 

Eerst

4

  

  


Fair trade ‘Zonder trendy designers en bekende merken gaat dit niet werken’

Met een suf shirt pak je de armoede Eerlijke kleding in India? Waarom niet: er is niet alleen genoeg ellende, maar ook genoeg geld. Marije Rosing Bart Speleers MUMBAI

...

Wie bekende Indiërs wil zien, gaat naar Bandra, de hipste wijk van Mumbai. Bollywoodsterren en cricketspelers shoppen er in dure, trendy modewinkels en drinken latte macchiato’s in stijlvolle Italiaanse koffiebars. In Bandra ligt ook een kledingwinkel van AND, een Indiase modeketen die sinds kort dameskleding verkoopt van fair trade-katoen van het label Shop for Change. Het label werd begin dit jaar in India gelanceerd met geld van de Nederlandse hulporganisaties ICCO en Hivos. Het exporteren van het oorspronkelijk Nederlandse fair trade-concept naar India lijkt voor de hand te liggen. De economie van het land blijft sterk groeien en de rijkere middenklasse wordt steeds groter. Waarom alleen fair trade produceren voor het Westen als een enorme potentiële afzetmarkt in eigen land binnen handbereik ligt? Logisch, inderdaad. Maar eenvoudig is het niet. Er zijn nogal wat obsta-

‘De meeste Indiërs zijn zich niet bewust van de problemen van landgenoten.’ Harilein Sabarwal, modetrendwatcher

kels, zegt vooraanstaand modetrendwatcher Harilein Sabarwal uit Mumbai. ‘De meeste Indiërs zijn zich niet bewust van sociale problemen van hun landgenoten. Ze willen alleen hun eigen behoeften bevredigen. Er plegen elke dag twee katoenboeren zelfmoord, omdat ze niet kunnen rondkomen. Rijke Indiërs interesseert dat niet. Anders zouden er toch ook niet zoveel bedelaars en sloppenwijken in Mumbai zijn?’

Onaantrekkelijk Westerlingen die zo graag de wereld willen komen verbeteren, moeten volgens Sabarwal rekening houden met de Indiase mentaliteit. ‘Indiërs willen trendy producten voor een goede prijs. Vergeet het inspelen op

Met kleding van Shop for Change (links) betalen Indiërs hun eigen katoenboeren een eerlijke prijs.

geweten.’ Sabarwal bezoekt op verzoek de AND-winkel in Bandra. De Shop for Change-kleding vult vier rekken, zo’n 15 procent van de winkelvoorraad. Er hangen blouses en jurkjes in felle kleuren, met borduursels en pofmouwtjes, in prijs variërend van 19 tot 28 euro. Ze bekijkt de kleding met een bedenkelijk gezicht. ‘Ouwelijk en schreeuwerige kleuren. Niet trendy.’

De nieuwe generatie volgt volgens haar de westerse cultuur. ‘Deze kleding is gericht op vrouwen van middelbare leeftijd, maar heeft niet de juiste kleuren en maten. Veel oudere Indiase vrouwen hebben een buik. Deze kleding is te smal voor hen. In plaats van jonger en slanker voel je je dik en onaantrekkelijk.’ Haar oordeel is hard, erkent Sabarwal. ‘Ik weet dat deze katoen beter

Groot-Brittannië

RIGOUREUZE BEZUINIGINGEN De Britse minister van Financiën, George Osborne, heeft gisteren grootschalige bezuinigingen bekendgemaakt. De Britse regering wil in de komende vier jaar in totaal 94 miljard euro bezuinigen. Vooral welzijn, publieke dienstverlening en de budgetten van de eigen ministeries moeten eraan geloven. ‘Vandaag stapt Groot-Brittannië weg van de afgrond’, zo begon Osborne zijn toespraak waarin hij de bezuinigingen aankondigde. Zijn eigen ministerie krijgt een van de

hardste klappen te verduren: binnen vier jaar levert het ministerie van Financiën eenderde van het budget in. Gemiddeld leveren de Britse ministeries in vier jaar stapsgewijs 19 procent van hun huidige budget in. Verder gaan 490.000 overheidsbanen verloren en wordt de pensioenleeftijd stapsgewijs verhoogd naar 66 jaar in 2020. De regering ontziet gezondheidszorg, onderwijs en ontwikkelingshulp. Volgens oppositiepartij Labour riskeert de regering ‘het fragiele economische herstel’.

Om echt een verschil te kunnen maken, moeten ook grote bekende merken duurzame katoen gaan afnemen,

geeft Seth Petchers, directeur van Shop for Change, toe. ‘Maar iemand moet de eerste zijn. En AND is een respectabel bedrijf dat andere merken over de streep zal trekken’, verwacht de Amerikaan. Hij benadrukt dat fair trade pas net komt kijken op de Indiase markt. ‘Shop for Change start vanaf nul. Het concept moet nog groeien; in Nederland duurde het ook twintig jaar

Zwangerschapsverlof

Conceptrapport

is voor de boeren, maar ja. Ik bedoel...’ De trendwatcher kijkt zuur. ‘Zonder trendy designers en bekende merken gaat dit soort eerlijke handel niet werken.’

De eerste

VERDEELDHEID STATENLID BIJ LIBERALEN BEKENT LEK

EPA

De twee Nederlandse partijen in de liberale fractie van het Europees Parlement, D66 en VVD, zijn uiterst verdeeld over de verlenging van het zwangerschapsverlof naar twintig weken. Europarlementariër Sophie in ’t Veld (D66) spreekt over een goede bijdrage om meer mensen aan het werk te krijgen. VVD-delegatieleider Hans van Baalen vindt de huidige EUminimumregeling van veertien weken genoeg.

Het Brabantse Statenlid Hermen Vreugdenhil (ChristenUnie-SGP) heeft bekend dat hij een vernietigend conceptrapport over de reconstructie van het Brabantse buitengebied heeft gelekt aan het Brabants Dagblad. Vreugdenhil zegt dat hij zich niet heeft gerealiseerd dat het document vertrouwelijk was en heeft zijn excuses aangeboden. Het voorzitterschap van de provinciale werkgroep integriteit legt hij neer.

Gevlogen

Jammer

V-v-v-v-v-val me niet in de rede

Toen stewardessen tijdens de vlucht van Dubai naar de Filippijnen het toilet controleerden, vonden ze daar een 36-jarige man die zichzelf had gewurgd.

Slachtoffers van seksueel misbruik door katholieke geestelijken in België krijgen tóch geen ‘centrum voor erkenning, heling, herstel en verzoening’.

‘Val mensen die stotteren niet in de rede, maar laat ze rustig uitpraten, ook al duurt dat even’. Dat is het thema van de Wereldstotterdag morgen.

 

 

Eerst

  

  


niet aan Toch komt het moeizaam op gang. Elk half uur... Elk half uur pleegt een Indiase boer zelfmoord, vooral in de ‘suicide belt’, een gebied dat vijf deelstaten beslaat. Sinds 1997 maakten 200.000 boeren een eind aan hun leven, onder meer door het drinken van pesticiden. Economische problemen, veroorzaakt door een mislukte oogst, droogte of overstromingen, zijn de meest voorkomende reden voor levensbeëindiging. Ook oplopende schulden bij kredietverleners zetten vaak aan tot zelfmoord. Shop for Change heeft 5.300 katoenboeren onder contract. Die krijgen niet alleen een eerlijke prijs voor hun katoen, maar ook begeleiding en training om te ontsnappen aan hun schuldenlast. 1

bewuster maken van de slechte situatie van boeren, en consumenten de mogelijkheid geven daar ‘iets concreets’ aan te doen.

Uitverkocht

DINESH MADHAVAN

voordat het begon te lopen.’ Petchers stond aan de wieg van de succesvolle fair trade-beweging in de Verenigde Staten en wil nu India veroveren, ondersteund met Nederlands geld. In tegenstelling tot Sabarwal gelooft Petchers dat de Indiër wél begaan is met het lot van zijn arme landgenoten, maar dat hij niet weet hoe er vorm aan te geven. Met het fair trade-label wil de Amerikaan India

GESLUIERDE IJSBEREN ...

FLOOR

WESTERVELD

R

echt kijkt ze me aan als ze me voorbij loopt. Twee grote, lichtbruine kijkers die de wereld, inclusief mij, met een lichte ironie lijken te registreren. Je wilt naar haar kijken. Die blik in haar ogen bevatten, haast als bij de Mona Lisa. Kuiltjes in haar wangen. Rond-

Guerrillamarketing is daarvoor van levensbelang, zegt Petchers. Bollywoodsterren en een voormalige miss India werken vrijwillig mee aan de campagne en twitteren zich suf om jongeren te bereiken. Artikelen in de landelijke dagbladen en bladen als Vogue zorgen voor gratis publiciteit. Maar voor goede verkoopcijfers is dat niet genoeg, beseft Petchers. ‘De kleren moeten natuurlijk wel mooi zijn en aantrekkelijk geprijsd.’ Hij lijkt het vooralsnog te winnen van de trendwatcher. In de zestig winkels die Shop for Change in de collectie hebben, is de eerste kledinglijn van het label uitverkocht. Nieuwe ontwerpen verschijnen binnenkort op de markt, net als eerlijke mango’s en cashewnoten. Petchers is ervan overtuigd dat fair trade uiteindelijk India zal veroveren. ‘Het heeft tijd nodig. Maar kom over tien jaar nog maar eens terug, dan zie je het verschil.’ 1

Alcoholmisbruik Tips en trucs voor ouders

Geen breezer te bekennen tijdens de kroegentocht In heel Nederland leren ouders tijdens een kroegentocht hoe ze met hun drinkende kinderen moeten omgaan. ‘Als-ie het aanraakt krijgtie een knal voor z’n eikel!’ Julien Althuisius LELYSTAD

...

‘We gaan geen alcohol drinken vanavond’. Bianca van Tactus Verslavingszorg spreekt de zaal vanaf het podium toe. Een ietwat teleurgestelde zucht volgt. De dansvloer is gevuld met klapstoeltjes, de barmeisjes schenken geen bier en Passoa-jus, maar plastic bekertjes met koffie en thee en hoewel de spotlights op de entree zijn gericht, ontbreekt van grote uitsmijters ieder spoor. Club Mystic in Lelystad, normaal gesproken domein van breezerzuipende, hitsige pubers, is vanavond het toneel van bezorgde ouders die zich hebben opgegeven voor de speciaal voor hen georganiseerde ‘kroegentocht’. Maar om een bezorgde ouder te zijn hoef je niet per sé uit Lelystad te komen. In het hele land organiseren verslavingszorginstellingen en gemeenten kroegentochten om ouders er bewust van te maken wat hun kroost allemaal uit spookt. De ruim dertig ouders – ‘nou, veel mensen zijn het ook niet hè. Maar ja, in Lelystad is nergens animo voor’ – worden

eerst toegesproken door wethouder Meta Jacobs, die het publiek op het hart drukt de boel thuis strak te houden: ‘Experimenteren kun je niet tegengaan. Maar hou ze in de gaten en geef ze op de kop.’ Dan een interactief toneelstuk. Een moeder drinkt op haar gemak een glaasje wijn en leest een tijdschrift. Haar 14-jarige zoon wil naar een ‘bring-your-own’ feestje van een vriendje. De zaal moet met suggesties komen hoe de moeder met haar zoon moet omgaan. ‘Je ken ‘m niet vertrouwen!’ roept een vader met Amster-

‘Experimenteren kun je niet tegengaan, maar geef ze op de kop!’ Meta Jacobs, wethouder Lelystad

dams accent. Aan de andere kant van de zaal vindt een vrouw dat je als moeder het goede voorbeeld moet geven: ‘Heb je een probleem met je kind en dan ga je zelf aan de wijn zitten. Dan ben je toch niet goed bij je pan!’ ‘Hoe meer grenzen je stelt, hoe meer ze ze opzoeken’, roept een andere moeder. De kroegentocht zet zich voort bij De Vier Engelen, een quasi-chic caférestaurant met donkerhouten tafels en leren stoelen. Achter de bar han-

gen flessen sterke drank, maar ook hier blijven ze ongeopend. In plaats daarvan limonade met een schijfje limoen en blaadje munt. Kinderarts Hella Vogt van het Medisch Centrum Zuiderzee geeft een presentatie. 47 procent van de 14-jarigen is ooit wel eens dronken geweest. Van de 35 jongeren met alchoholvergiftiging die sinds 2007 zijn opgenomen in het MC Zuiderzee was de jongste 11 jaar. De cijfers ontlokken bij de ouders kreten van verbazing en schrik. Vogt wijst op de verantwoordelijkheid van de ouders en geeft tips en trucs. ‘Bullshit’, sist vader Thomas regelmatig. Hij denkt dat het aan de omgeving van het kind ligt. Zelf heeft hij twee zoons. Een van 17, die, omdat hij fanatiek voetbalt, weinig drinkt. En een van 13. Drinkt die nooit een biertje? ‘Als-ie het aanraakt krijgt-ie een knal voor z’n eikel.’ Naast vader Thomas zit mevrouw Pitambersingh. Ze wijst er op dat de hersenen van jongeren pas zijn uitgegroeid op hun 24e en dus tot die tijd extra kwetsbaar zijn voor alcohol. ‘Iedereen weet het: de overheid, de deskundigen, de wetenschappers. Waarom moeten de ouders het doen? Waarom wordt die leeftijd niet verlegd naar 24?’ Terwijl een Tactusmedewerker de avond afsluit, discussieert vader Thomas nog even verder met mevrouw Pitambersingh. Opeens vraagt hij: ‘Maar wil je een wijntje?’ 1

Tequila? Geen sprake van. Er wordt braaf limonade gedronken.

Dit artikel werd mede mogelijk gemaakt door het Postcode Loterij Fonds voor journalisten van Free Voice.

om haar perfecte gezichtje een sluier van glanzende, zwarte stof, stevig vastgebonden rondom de contouren van haar gezicht, als een omlijsting van een perfect schilderij. Als ze voorbijgelopen is, vraag ik me direct af: wat voor kapsel zou er onder die zwarte sluier zitten? Een keurig gitzwart boblijntje? Misschien wel een stevige bos blonde krullen. Draagt ze een spijkerbroek? Een joggingbroek omdat dat lekker zit en je het toch niet ziet? Spannende lingerie? Ik ben drie blokken verder en de lage hakjes onder haar gewaad galmen nog na in mijn gedachten. Bewegingsloos hing haar kleding om haar

5

AXIPRESS

heen. Niets onthullend. Ze wilde niet gezien worden, wilde haar lichaam beschermen tegen de blikken van mannen. Misschien ook wel die van vrouwen. Met de gedachte: wat je niet ziet, bestaat niet. En inderdaad, mannen zullen haar niet nafluiten. Maar zouden de heren, die net als ik recht in die ogen hebben gekeken, niet ook hun gedachten de vrije loop laten? Zoals niet mogen denken aan witte ijsberen een volledige Noordpool met dansende, vliegende, wippende, hossende en vooral witte ijsberen oplevert, zo kan ik me niet voorstellen dat de fantasie van de man zich laat temmen als hij dit meisje met die sprookjesachtige ogen en

kleine hakjes voorbij ziet paraderen. Sterker nog: alles wat niet mag, is daardoor des te spannender. Zeg tegen een kleuter dat hij geen rozijntjes mag en hij wil niets anders dan rozijntjes. Is fantaseren over een gesluierde vrouw uiteindelijk niet zelfs stukken spannender dan iemand als Barbie over wie niets meer te raden over blijft? En al wil deze jonge vrouw zelf overduidelijk niet aanstootgevend zijn en loopt ze zo goed als ze kan onzichtbaar als goede dochter en als goede gelovige over straat, haar vrouwelijkheid en het intrigerende dat puur in haar uitstraling verborgen ligt, kan ze niet verbergen. En ik vrees

voor haar (en voor haar vader) dat als ik een stuk verder de straat in ben gelopen – en het meisje dus nog altijd niet uit mijn gedachten is verdwenen – dat de man die mij met zijn blauwe helm onder zijn arm vanaf zijn steiger nafluit, dit in gedachten eigenlijk stiekem doet naar haar. 1

Floor Westerveld is auteur van de roman Vrouw met bloem zoekt man met baard.

Propjes naar meester Mark

515 miljoen

Hoge nood voor GroenLinks

Mark Rutte blijft, ook als premier, twee uur per week maatschappijleer geven op een vmbo-school in de Haagse Schilderswijk.

Dat is wat het extra zwangerschapsverlof waartoe het Europees Parlement gisteren besloot, Nederlandse werkgevers gaat kosten.

GroenLinks strijdt voor toiletten in treinen. De NS bouwden in de nieuwe Sprinter-treinen geen wc’s, uit kostenbesparing en vanwege de korte reistijden.

6

 

 

Eerst

  

  


Boek Operatie Blauw

De bureaucratie heeft de politie in de tang Auteur Bart de Koning legt in zijn boek alle pijnpunten van de logge politieorganisatie bloot. Merel van Leeuwen AMSTERDAM

...

Het is zoals Bart de Koning in zijn voorwoord schrijft: ‘Met de politie is het net als met het Nederlands elftal, iedereen heeft er een mening over’. In het boek Operatie Blauw – Weg met de bureaucratie bij de Nederlandse politie, schetst De Koning een informatief beeld van de cultuur bij de politie. Hij sprak met korpschefs, gewone agenten, rechercheurs en vakbondsbestuurders en merkte dat de politie onzeker is. Volgens de auteur kan de ideale politie niet bestaan, maar dat is volgens hem geen reden om genoe-

In 1972 gaf de rijksoverheid 2,2 miljard euro uit aan misdaadbestrijding en veiligheid, in 2009 was dat gestegen tot 7,6 miljard euro, waarvan meer dan de helft naar de politie gaat. Maar volgens De Koning is veel blauw op straat niet effectief. ‘Of zuiverder

gen te nemen met de huidige situatie. ‘De Nederlandse politie kan met de bestaande middelen véél en véél beter. Simpeler formulieren en gebruiksvriendelijke software zouden al vele duizenden verspilde uren schelen.’

‘De agenten zijn aan het werk, maar doen strikt genomen niets.’

192 minuten administratie

gezegd: de effectiviteit is moeilijk te meten. Rondjes rijden in een surveillancewagen geeft de burgers misschien een veilig gevoel omdat ze de politie aan het werk zien, maar hoeveel misdrijven het voorkomt, is niet te meten. De agenten zijn aan het werk, maar ze dóen strikt genomen niets.’ De politie moet duidelijke keuzes

Even wat cijfers uit het boek. Er zijn ongeveer 50.000 uitvoerende politiemensen en daarnaast zijn nog zo’n 14.000 personen werkzaam in de overhead, zoals personeelszaken en IT. De 26 politiekorpsen hebben 850 computerapplicaties en hebben 442 communicatiemedewerkers in dienst. Een wijkagent besteedt per

Bart de Koning

dienst 192 minuten aan administratie, gemiddeld 39 procent van de dienst. Ze besteden slechts 30 procent van hun tijd in de wijk zelf, zo blijkt uit onderzoek door externe consultants. Ook een plaag overigens, vindt De Koning, al die adviesbureaus die de politie inhuurt.

gaan maken, vindt De Koning. Agenten kunnen niet massaal worden ingezet bij evenementen, want dat heeft enorme gevolgen voor de dienstroosters in de dagen en weken erna. Nederland zou een voorbeeld kunnen nemen aan Groot-Brittannië, waar de politie de targetcultuur en de bureaucratie heeft aangepakt en de professionele autonomie van de politieagent in ere heeft hersteld. De Koning komt niet met dé oplossing, die pretentie heeft hij ook niet. Wel geeft hij een goed inzicht in de problematiek. De komende jaren krijgt de politie te maken met grote veranderingen, de 26 korpsen worden teruggebracht tot tien korpsen, met één korpschef aan het hoofd. De Haagse ambtenaren en politici die dit proces moeten begeleiden, zouden er goed aan doen eerst Operatie Blauw te lezen. Misschien voorkomt het dat ze in oude fouten vervallen. 1 Bart de Koning: ‘Operatie Blauw’, Uitgeverij Balans; 12,50 euro.

Thailand

Zwaarste regenval in decennia Thailand kampt met zware overstromingen. Een omvangrijk deel van het land staat onder water. Redactie buitenland AMSTERDAM

...

Overstromingen in Thailand hebben ongeveer een kwart van het land onder water gezet. Dat liet minister van Binnenlandse Zaken Chavarat Charnvirakul gisteren weten. Het dodental als gevolg van het snel stijgende water is opgelopen naar twaalf. Woningen en enorme landbouwvelden zijn overspoeld. De zwaar getroffen provincie Nakhon Ratchasima telde vier doden. Daarnaast vielen in de centrale provincies Rayong, Trat en Lopburi enkele slachtoffers. Bewoners die aan de Chao Phraya-rivier in de hoofdstad Bangkok wonen, bereiden zich voor op evacuatie. Premier Abhisit Vejjajiva zei dat Nakhon Ratchasima met de ergste overstromingen kampt in veertig tot vijftig jaar tijd. Hij schatte dat er twee keer zo veel regen in het bergachtige gebied is gevallen als vorig jaar. 1

Sorry, Kitty

DE ECHTE SCHRIJVER IS... 2MIY[IREPPqqRST%YXS8VEGORP (IQIIWXISGGEWMSRW ˆHEKIR%PPVMWOZIV^IOIVH ˆ%YXSQEXMWGLIFItMRHMKMRKKIIRZIVTPMGLXMRKIR /YRXYSRXWTERRIRIIREYXSYMX^SIOIR )RHMVIGX^SVKIPSSW[IKVMNHIR /MNOZSSVHIZSSV[EEVHIRST%YXS8VEGORP 

De lezerscolumn in de krant van maandag 23 augustus, getiteld Droog waterpoloën, is door een fout van de redactie destijds toegeschreven aan Anouk Willemsen. Hij was echter geschreven door Kitty van Vlaanderen. Onze excuses, ook aan Anouk, maar vooral aan Kitty en niet te vergeten haar kleinkinderen, over wie de column ging. U vindt hem op www.depers.nl, door te zoeken onder ‘Columns’.

Opgelet De taal van de Maori’s in Nieuw-Zeeland dreigt uit te sterven.

 

 

Eerst

  

  


7

Groot-Britannië Conservatieve regering investeert in schone energie

Groen-rechts bestaat wél Zwaar bezuinigen én grootschalig investeren in schone energie: de Britse conservatief-liberale regering bewijst dat er niets exotisch is aan ‘groen-rechts’.

Anna Chapman

Weer missie voor agente 90-60-90 In de VS wordt ze gehaat, in Rusland juist niet. Spionne Anna Chapman gaat uit de kleren voor het Russische blad Maxim.

Jan-Hein Strop AMSTERDAM

...

Was het niet Mark Rutte zelf die ooit plannen had om de VVD tot een groen-rechtse partij om te vormen? Zulke ideeën heeft de nieuwe premier inmiddels ver achter zich gelaten, getuige het regeerakkoord, waarin klimaatbeleid een ondergeschoven kindje is. Vergelijk dat eens met de Britse conservatief-liberale regering, die gisteren de grootste bezuinigingen in de Britse geschiedenis aankondigde. Maar de coalitie onder leiding van David Cameron doet meer dan alleen

Mark van Assen AMSTERDAM

...

Anna Chapman en haar negen stiekeme collega’s werden deze week met alle egards ontvangen in het Kremlin, waar president Dmitri Medvedev hen een hoge decoratie opspeldde. Ze leefden jarenlang als ‘gewone mensen’ in de Verenigde Staten, maar waren in werkelijkheid Russische spionnen. Toen de CIA en de FBI hun ware identiteit achterhaalden, werden ze geruild tegen vier Amerikaanse spionnen. Nu leven de tien in Rusland, waar ze door iedereen als echte helden worden beschouwd.

Bond-girl Blijkbaar levert die status financieel gezien niet al te veel op. Anna Chapman (28), in de Britse pers tijdens het spionageschandaal opgevoerd als een ‘flamed-haired beauty’, heeft in elk geval besloten haar salaris van adviseur van de FondServisBank wat aan te vullen. Ze staat in een spannende pose op de cover van het oktobernummer van het mannenblad Maxim, dat haar introduceert als ‘agent 90-60-90’. In haar zwarte lingerie, heel dure oorbellen in en met een glimmend pistool in haar hand ziet ze eruit als de volgende Bond-girl. Ook heeft ze een iPhone-app op de markt gebracht: Poker met Anna Chapman. Voor iedereen die een potje wil kaarten tegen ‘de Russische Bond-girl’, zoals ze zichzelf aanprijst: het kost 63 cent. 1

OV-chipkaart

BORG A’DAM FLINK LAGER De borg van 4 euro die reizigers in het Amsterdamse openbaar vervoer moeten betalen als ze inchecken met hun OV-chipkaart, gaat begin volgend jaar fors omlaag. Dat heeft de Stadsregio Amsterdam besloten. De bedoeling is dat de 4 euro borg wordt vervangen door het bedrag dat de langste rit in de desbetreffende tram-, bus- of metrolijn kost. Wanneer de verlaging ingaat is nog niet duidelijk.

Da’s lief Bolivia, dat nergens aan zee grenst, krijgt een haven in buurland Peru.

De Britse overheid stort 1 miljard pond in een bank voor duurzame energie. ambtenaren ontslaan: er wordt grootschalig geïnvesteerd in de duurzame energievoorziening van het land, dat op dit gebied binnen Europa een grote achterstand heeft opgelopen. De minister van Financiën noemde duurzame projecten gisteren de ‘groeimotor van de economie’. Eerder zei Cameron dat hij ‘de groenste regering ooit’ leidt. Of hij dat helemaal waarmaakt of niet, streven naar een koolstofarme economie is niet meer voorbehouden aan links.

Snelle vergunningverlening Neem windenergie, dat als cruciaal wordt gezien voor een goedkope, hernieuwbare energievoorziening van de toekomst. De Britse plannen voor windparken op zee trekken wereldwijd aandacht, vanwege de grote omvang ervan. Vorige maand werd onder grote belangstelling het grootste off shore-windpark ter wereld geopend: Thanet voor de kust van Kent. Vele parken moeten de komende ja-

Het pas geopende windpark Thanet voor de Engelse kust: geen linkse hobby. AP

ren volgen, nu de kabinet zich persoonlijk gaat bemoeien met snelle vergunningverlening voor nieuwe projecten. Geld voor de nodige infrastructuur, zoals aansluitingen op het elektriciteitsnet, is gisteren beschikbaar gesteld. De subsidie op groen opgewekte stroom wordt weliswaar gekort, maar blijft bestaan. Ook carbon capture and storage (ccs), het afvangen en opslaan van CO2 van kolencentrales, kan rekenen op steun. Probleem is dat de markt deze technologie niet zelfstandig ontwikkelt, vanwege de hoge kosten. Omdat Groot-Britannië zijn CO2-

doelstellingen waarschijnlijk niet kan halen zonder ccs (Nederland evenmin), trekt de regering 1 miljard pond (1,13 miljard euro) uit om deze opslag te stimuleren.

Groene investeringsbank Gisteren werd tevens duidelijk dat er een publiek-private groene investeringsbank komt, om innovatie en duurzame energie aan te jagen. Die krijgt van de overheid een startkapitaal van 1 miljard pond, waarmee de bank tientallen miljarden meer bij beleggers hoopt op te halen. Het contrast met het Nederlandse be-

leid is groot. Over windenergie op de Noordzee bijvoorbeeld is de VVD muisstil. Misschien omdat de partij weet dat een ‘stopcontact op zee’ 5 tot 11 miljard euro gaat kosten, volgens onderzoek van de vorige minister van Economische Zaken. Opslag van CO2 is in het regeerakkoord bovendien op de lange baan geschoven. Dat is pas aan de orde als er een vergunning voor een nieuwe kerncentrale is verleend, dus op zijn vroegst in 2016. Groen-rechts; hier klinkt het exotisch, maar aan de andere kant van de Noordzee allang niet meer. 1

PRIJSKNALLERS! GRATIS BLACKBERRY 9800 TORCH & GRATIS HP LAPTOP + GSM! 12 MND

HOGE KORTING!

GRATIS! BLACKBERRY 9800

van €39.50 voor:

€2550 p/mnd

(Korting geldt de 1e 12 maanden)

+ internet & mail (24 mnd €7.50 p/mnd) Incl. 275 min / 550 sms p/mnd! QWERTY-toetsenbord & Touchscreen!

NIEUW!

Blackberry OS6 besturingssysteem

12 MND

HOGE KORTING!

GRATIS! HP LAPTOP + GSM van €34.50 voor:

€20 00 p/mnd

(Korting geldt de 1e 12 maanden)

160GB harde schijf + DVD-brander Incl. 200 min / 400 sms p/mnd! Incl. internet op je mobiel telefoon + Gratis Samsung e1170

BESTEL NU RAZENDSNEL OP GSMSALE.NL 24-UURS LEVERING! VOOR 15.00 UUR BESTELD, DE VOLGENDE DAG GRATIS PER KOERIER IN HUIS!

 

 

Perspectief

8

  

  


Hervormingen ‘Jongeren zijn hartstikke passief’

Déze generatie staat erbij en kijkt ernaar In het regeerakkoord komen jongeren er bekaaid van af. Waarom staan wij slampampers niet eens op? Bas Jacobs (37), hoogleraar openbare financiën aan de Erasmus Universiteit, is nog steeds verbijsterd over de totale afwezigheid van structurele hervormingen in het regeerakkoord, als het gaat om de huizenmarkt, arbeidsmarkt, gezondheidszorg en pensioenen. ‘Het zijn ingrepen die onvermijdelijk zijn en hoe langer je ermee wacht, hoe hoger de rekening wordt die later op het bordje van jongeren terecht komt.’ (Zie kader.) Zelfs de JOVD en CDJA, de jongerenorganisaties van de coalitiepartijen, zijn teleurgesteld. De pensioenleeftijd niet naar 67 jaar, maar naar 66, en dat pas in 2020. De WW duurt nog steeds relatief lang en werknemers blijven uitstekend beschermd tegen ontslag – dat alles verkleint de kans voor nieuwkomers op de arbeidsmarkt.

Camil Driessen Peter Wierenga

...

M

et veel bombarie wordt de campagne Let’s Go Dutch gepresenteerd. Een initiatief van de Nationale Jeugdraad (een koepel van 31 jongerenorganisaties) om Nederland op te roepen ‘de rekening te delen’ en de kosten van de vergrijzing niet alleen op het bordje van jongeren neer te leggen. We schrijven 1 april 2009. De vaderlandse media berichten erover en prominenten als Ruud Lubbers en Rick van der Ploeg geven hun steun. Oktober 2010, anderhalf jaar na de lancering, is het muisstil. Let’s Go Dutch is van tafel, uitgerekend in het verkiezingsjaar. ‘Wij doen niet zo heel veel meer’, bekent voorzitter Niek Ritzen (23) van de NJR. ‘Wij zijn een koepelorganisatie en vertegenwoordigen verschillende jongerenorganisaties met allemaal verschillende meningen. Niet alle lidorganisaties waren het eens met de boodschap ‘de rekening delen.’ En als lidorganisaties het er niet mee eens zijn dat wij dit soort campagnes voeren, dan worden die campagnes niet gevoerd.’ Pardon? Tja, die labbekakkerigheid is wel herkenbaar. Ook voor de auteurs van dit stuk. De één (in de twintig) heeft überhaupt nooit overwogen om lid te worden van de vakbond, de ander (in de dertig) twijfelt over het nut van zijn lidmaatschap. En politieke partijen? Dat was toch iets voor nerds of radicalo’s? Hmm... misschien moeten we eens wakker worden. Erg warm worden we namelijk niet van het regeerakkoord.

Grijze kuiven

Steeds verleidelijker probeert FNV Jong om nieuwe leden te werven. Hier Judith Ploegman in 2006. HH

Toch blijven jongeren passief. Een groot verschil met al die grijze kuiven die het Malieveld bevolkten meteen toen het tweede kabinet-Balkenende het in zijn hoofd haalde om aan het vroegpensioen (VUT) te komen. Hoe is dat in hemelsnaam te verklaren? Onwetendheid, zegt politicoloog Chris Aalberts (33), die promoveerde op politieke participatie van jongeren. ‘Als ze het kabinetsbeleid zouden kennen, zou er een basis zijn om in verzet te komen, maar ze weten het dus niet. Voor actie zal er in de eerste plaats een bepaald besef moeten zijn dat iets totaal verkeerd aan het gaan is. Nou, dat besef is er niet.’ Dat geldt ook voor ons. De een heeft nul pensioen, de ander geen flauw idee wat ie over pakweg dertig jaar krijgt. Het is een ver-van-onsbed-show. En de barricaden op? Nog afgezien van onze journalistieke distantie, zit dat niet in ons karakter. Aalberts herkent dat. ‘Jongeren zijn hartstikke passief en willen ook niet in actie komen omdat ze denken dat zoiets raar is. Het zit gewoon niet in hun normale gedrag.’

‘Wijdoennietzoheelveelmeer. Nietallejongerenorganisaties warenheteensmetde boodschap:derekeningdelen.’ Er is nog een simpeler verklaring. Iedereen is jong geweest, maar dat gaat over. Iedereen wordt oud, en dat blijf je... Aldus hoogleraar politicologie Kees Aarts (51) van de Universiteit Twente. ’Bovendien heb je op jonge leeftijd niet veel tijd, want je hebt nog tweehonderd andere dingen te doen. Dat is een groot verschil met de Ouderenpartij, die bevolkt werd door mensen die een pensioentje trokken en alle tijd hadden.’ Oh ja, de Ouderenpartij! Die in 1994 vanuit het niets met zijn zessen de Tweede Kamer inrolden, toen het

CDA een vinger durfde uit te steken naar de AOW. Sporadisch probeert de jeugd ook wel eens zoiets. Zo deden jongerenpartijen dit jaar mee aan de gemeenteraadsverkiezingen, bijvoorbeeld DOEL in Katwijk en Bijlmer Style in Amsterdam-Zuidoost. Maar nergens wisten ze een zetel te bemachtigen. Zelfs omroep BNN lukte het niet met Lijst 0, ondanks alle gratis publiciteit. Nee, dan die verhalen over de beroemde generatie die het Maagdenhuis bezette. We kunnen ze niet meer hóren. ‘Uit onderzoek naar politieke

Afbreken

Jongeren de klos

Toontje lager!

De JOVD ziet babyboomers en vakbonden als de winnaars van het regeerakkoord. ‘Maar als je het land hebt opgebouwd, mag je het dan ook weer afbreken?’

Ook het CDJA is kritisch: ‘De houdbaarheid van de overheidsfinanciën wordt onvoldoende verbeterd, wat met name ten koste zal gaan van jongeren.’

De Jonge Democraten (JD) willen het pensioenakkoord ongeldig verklaren. Vakbonden zijn niet meer representatief en moeten een ‘toontje lager’ zingen.

 

 

Perspectief

  

  


9

Doorschuiven!

E

en buslading economen bekritiseerde het regeerakkoord omdat structurele hervormingen ontbreken. Zoals de hypotheekrenteaftrek afschaffen, de WW-duur verkorten, het ontslagrecht versoepelen en de AOWleeftijd verhogen naar 67 jaar. Econoom Bas Jacobs: ‘Als je niet heel snel die leeftijd flink omhoog gooit, zijn het de jongere generaties die langer moeten doorwerken.’ Ook moet de politiek duidelijker kiezen wat wel en niet in de basisverzekeringhoort. De effecten van dat soort ingrepen zie je terug in wat economen het houdbaarheidstekort noemen, ofwel het bedrag dat jaarlijks extra bezuinigd moet worden om alle uitgaven nu en in de toekomst te blijven betalen zónder de belastingen te verhogen. Volgens het Centraal Plan Bureau is daar jaarlijks 29 miljard voor nodig. Maar terwijl de VVD in het verkiezingsprogramma beloofde om orde op zaken te stellen en 39 miljard om te buigen, komt het regeerakkoord van het kabinet Rutte-Verhagen uit op een verbetering van het houdbaarheidstekort met ‘slechts’ 20 miljard. Dat is zelfs minder dan de 31 miljard die de PvdA in gedachten had. Het CPB concludeert dan ook in de doorrekening van het akkoord eufemistisch dat de maatregelen van Rutte ‘een deel van de rekening naar de toekomst doorschuiven’. Regelmatig wordt geopperd dat grotere erfenissen (mede door de stijgende huizenprijzen) de klap zullen verzachten. De theorie is dat jongere generaties er direct (via de erfenis) of indirect (via successiebelasting die naar de schatkist vloeit) baat bij hebben. Jacobs is kritisch over dat argument, omdat onderzoek aantoont dat oudere mensen steeds meer consumeren en minder erfenissen achterlaten. Bovendien bezitten de 30 procent rijkste Nederlanders zo’n 90 procent van het totale vermogen. Jacobs: ‘Rijkeluiskinderen zullen dus ongetwijfeld grote erfenissen krijgen en baat hebben bij de vergrijzing.’ 1

Als er eens wat verdwaalde jongeren demonstreren vanwege de AOW-leeftijd, willen ze juist dat die niét omhoog gaat. HOLLANDSE HOOGTE

activiteit blijkt dat de babyboomers, geboren van 1945 tot ‘55, echt een uitzonderlijke generatie zijn,’ zegt Aarts. ‘Die groeiden op in welvaart én kwamen in verzet tegen de heersende orde. Dat zie je noch ervoor, noch erna.’ Volgens hem hebben ze vooral mazzel gehad met de ontwikkelingen in de wereld.

Belangenpartijen Het maakt de babyboomers regelmatig tot mikpunt van spot. Maar van veel voorzieningen, zoals de inmiddels afgeschafte VUT, heeft vooral de generatie vóór hen geprofiteerd. Bovendien kunnen we die selfish bastards weinig kwalijk nemen als we het zelf laten zitten. CNV-voorzitter Jaap Smit (53) zei onlangs in een interview met Nu.nl dat jongeren maar lid moesten worden, als ze willen meetellen in de polder. Aalberts ziet wel een bepaalde logica in die redenering. ‘De organisaties die op dit moment aan de touwtjes trekken, komen eigenlijk massaal niet voor de belangen van jongeren op. Kijk eens naar politieke partijen: we hebben allemaal het CDA-congres gezien waar vier excuustruus-CDAjongeren langskomen, maar verder

alleen grijze muizen zitten. Dat heeft natuurlijk een gemiddelde leeftijd van 50 of hoger. Dus dat daar geen jongerenbelangen uitkomen, is nogal wiedes. Wat verwacht je dan?!’ Intussen wil Smit het beeld bijstellen – kennelijk na kritiek – dat hij zijn oren te veel laat hangen naar 55plussers. Hij heeft jongeren vooral willen oproepen om lid te worden, maar bestrijdt dat er niets voor hen gebeurt. Het pensioenakkoord dat er nu ligt, waarin de leeftijd naar 66 gaat, noemt hij ‘een flinke stap’. Volgens hem heeft CNV Jongeren die discussie bij zijn vakbond op de agenda gezet. Niet dat ze omkomen in de jongeren. Van de nieuwe CNV-leden die zich dit jaar meldden is ongeveer de helft onder de 35 jaar. Smit: ‘Ik constateer dat de aanwas aan de onderkant sterker mag zijn. Politieke partijen worstelen ook met dat vraagstuk. Jongeren weten de weg naar de gevestigde instituten niet goed te vinden. Dat is jammer, omdat die structuren ervoor zorgen dat zaken in Nederland goed geregeld worden.’ Niet weten te vinden? Sterker, vorig jaar riepen de jongerenclubs DWARS (van GroenLinks), Jonge De-

‘OphetCDAcongres kwamenvier excuustruusjongeren langs.Verder zateneralleen grijzemuizen van50jaarof ouder.’

mocraten (D66) en de JOVD hun leden op om hun FNV-lidmaatschap op te zeggen, omdat de bond de hervorming van de AOW uitstelde. Volgens politicoloog Aalberts moeten jongeren juist lid worden van de instituties, in plaats van te wachten op een nieuwe, moderne vorm waarin ze hun invloed kunnen laten gelden. Zelfs het Alternatief voor Vakbond, met veel enthousiasme in 2005 opgericht door Mei Li Vos, pruttelt nu slechts, na een lange coma. Laten we eerlijk zijn, ook wij kennen niemand die lid werd van het AVV.

Coup Aalberts ziet het al voor zich, een gigantische jongerencoup. ‘Neem bijvoorbeeld die lokale Haagse kieslijst van GroenLinks, die opeens uit heel veel Turken bestond omdat twintig Turken op de ledenvergadering af kwamen.’ Hé ja, dat kunnen jongeren op precies dezelfde manier doen. ‘Daar zou iedereen in Den Haag enorm van schrikken. Moet je je eens voorstellen dat nu opeens duizend jongeren lid zouden worden van het CDA, dan neem je het partijcongres zo over. Maar dan moeten ze wel die spirit hebben...’

Die spirit ontwaren we nog nergens. Terwijl er megabelangen op het spel staan. Ter illustratie: op dit moment hoesten tien werkenden het pensioen van twee bejaarden op, over twintig jaar moeten vijf hardwerkende Nederlanders dat doen. Of is er toch ook iets anders aan de hand? Net als onze vrienden en leeftijdgenoten zijn we geen doemdenkers. We zien ook de keerzijde van de medaille, de positieve kanten van de vergrijzing. Want nu al worden enorme personeelstekorten voorspeld als de babyboomers met pensioen gaan, bijvoorbeeld in de zorg en het onderwijs. Dat betekent betere carrièremogelijkheden en een goede onderhandelingspositie voor je salaris. Nog meer zonnige inzichten. De woningnood is niet meer zo heftig als in de jaren tachtig. Sommigen onder ons zullen op een extraatje mogen rekenen in de vorm van een door de huizenbubbel vetgemeste erfenis. En langer doorwerken is ook niet per se een straf. Maar dat we wél een extra Benidorm Bastard op onze schouders moeten dragen, dat voelt – hoe je het wendt of keert – toch een beetje onrechtvaardig. Damn it! 1

Niet gek opkijken

Bekende babyboomers

Géén babyboomers

De JD vallen over wat Jaap Smit (CNV) zei: ‘Als het gros van de leden 55 jaar en ouder is, moet je niet raar opkijken als het zwaartepunt daar komt te liggen.’

Johan Cruijff, Pim Fortuyn, Henk Kamp, Piet Hein Donner en Hans Hillen dateren allen van de geboortepiek na de Tweede Wereldoorlog,

Anton Geesink, Marcel van Dam, Geert Wilders, Maxime Verhagen en Ivo Opstelten werden allemaal voor of na de beruchte piek geboren.

 

 

Groei

10

  

  


Wie

Wat

CV

Ambitie

Fabian Tollenaar (21) en Reza Sardeha (21) zijn CTO en CEO van I’mHalal: de eerste islamitische zoekmachine.

ImHalal.com is een internetzoekmachine voor moslims die ervoor zorgt dat ze geen onreine zoekresultaten voor de kiezen krijgen.

Tollenaar studeert politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Sardeha studeert er rechten.

Om binnen vijf jaar bij de drie grootste zoekmachines te horen. Mogelijk verhuist het bedrijf naar de techhub van Kuala Lumpur.

Zoekmachine ‘Google gaat terrein verliezen aan ons’

I’mHalal biedt moslims veilig web Een Nederlands bedrijfje lanceerde met I’mHalal de eerste islamitische zoekmachine. In juni ontving het de Best Halal Innovation Award uit handen van de Maleisische premier. allemaal niet als je een beetje handig bent.’

Camil Driessen AMSTERDAM

...

Inkomsten

Wie echt groot wil worden, kijkt niet naar Nederland. ‘Veel te kleine markt’, zegt Fabian Tollenaar (21), de Chief Technical Officer van I’mHalal. Dat is de eerste islamitische zoekmachine – Google, maar dan voor moslims, zodat die niet geconfronteerd worden met bloot en andere zaken die volgens de islam haram (slecht) zijn. Halal betekent goed. Het bedrijf werd vorig jaar opgericht door de Nederlandse Iraniër Reza Sardeha (21) en richt zich op het Midden-Oosten en Zuidoost-Azië. Daar wonen de meeste moslims. Volgens Tollenaar verdubbelt het aantal unieke gebruikers iedere maand. ‘We zitten nu op 700.000 unieke gebruikers.’ Een fractie van de mogelijk 800 miljoen internettende moslims. ‘We willen binnen drie jaar 1 à 2 procent van de markt in handen hebben’, zegt hij over de zoekmachine die meeste bezoekers haalt uit Pakistan en die beschikbaar is in het Engels, Arabisch, Indonesisch, Turks, Perzisch, Urdu en Maleis. Dat I’mHalal gewaardeerd wordt, bleek in juni toen het uit handen van de Maleisische premier de Best Halal Innovation Award ontving op het World Halal Forum in Kuala Lumpur. ‘Iedereen was daar: van de baas van Al Jazeera tot een trits oliesjeiks.’

Rijk worden de studenten vooralsnog niet. ‘Ik werk zo’n 40 uur per week en houd er geen euro aan over. Het verdiende geld gaat terug in het bedrijf. Gelukkig komt op het einde van de maand de studiefinanciering binnen, maar omdat ik nu niet meer de inkomsten van mijn eigen bedrijfje heb, betekent het wel regelmatig tosti’s als avondeten.’ Deze week gaat de vijfde versie van de zoekmachine online. ‘Daarbij bieden we voor 99 procent zekerheid dat het zoekresultaat goed is.’ Nieuw is dat er nu ook een advertentieplatform aan wordt gehangen dat wordt gebouwd door Ted Huffman: een Amerikaan die in de jaren negentig het eerste advertentieplatform voor een zoekmachine bouwde.

Vrijheid

omdat hij I’mHalal vanuit technisch oogpunt zeer interessant vindt. ‘Wat wij doen, is nooit eerder geprobeerd. Zoekmachines als Google indexeren pagina’s vanuit onder meer pageranks, bezoekersaantallen en steek-

woorden. Wij proberen een cultuur om te zetten in zoekresultaten.’ Tollenaar is een selfmade whizzkid en leerde programmeren door te experimenteren. Op zijn vijftiende hackte hij Google, waardoor de site

van zijn eigen IT-bedrijfje hoger in de zoekresultaten verscheen. ‘Ik heb het mezelf allemaal aangeleerd. Dat werkt ook het beste. Ik geloof er niet echt in om dit soort dingen op een opleiding te leren, zo moeilijk is het

Dat zo’n grote naam met de twee studenten wil samenwerken, vindt Tollenaar illustratief. ‘Op lange termijn gaat Google terrein verliezen aan ons. Ze filteren wel, maar alleen vanuit westers perspectief, dus bijvoorbeeld extreme vormen van porno. Voor onze gebruikers is het heel belangrijk dat je bijvoorbeeld ook voor een lingeriewebsite kunt waarschuwen’ Dat gebruikers van I’mHalal niet het volledige, vrije internet zien, vindt Tollenaar juist goed: ‘Anders zouden mensen vanwege de gevaren op het web überhaupt niet internetten. Nu kunnen ze in een veilige omgeving alsnog bij de schat aan informatie. Wij willen islamieten helpen de vrijheid van internet te gebruiken op islamitisch verantwoorde wijze.’ Mogelijk verhuist I’mHalal naar Maleisië. Sardeha: ‘De techhub à la Silicon Valley in Kuala Lumpur biedt ons de perfecte mogelijkheid voor uitbreiding. We hebben de toezegging gekregen dat we de eerste vijf jaar geen belasting hoeven te betalen. Dat laat je niet zomaar schieten.’ 1.

schraal af bij het gemiddelde tijdens de piek in 2007: ruim 28 miljard dollar per dag. Het is niet uitgesloten dat we teruggaan naar dat niveau. De afgelopen weken waren het vooral de overnames van middelgrote, beursgenoteerde bedrijven die het nieuws haalden. Zo werden in de farmaciesector King Pharmaceuticals en Crucell benaderd met een miljardenbod door respectievelijk Pfizer en Johnson & Johnson.

Lazard kijkt naar de strategische mogelijkheden voor het bedrijf; inmiddels is het eerste bod al binnen. Hetzelfde doet het Zwitserse biotechbedrijf Actelion; dit hielp investeringsmaatschappij BB Biotech aan de grootste weekwinst in een jaar. De overnameactiviteit in de sector zou de belangstelling van beleggers wel eens kunnen aanwakkeren, na tien jaar van middelmatige koersprestaties van biotechbedrijven.

afgelopen jaren. De vijfhonderd bedrijven uit de S&P 500-index bezitten gezamenlijk alleen al meer dan één biljoen dollar aan liquide middelen. Daar komt bij dat de waardering van beursfondsen aan de lage kant is, gelet op het meerjarig gemiddelde. Helaas is het niet zo dat vooral de goedkoopste aandelen worden overgenomen. Bedrijven die nu overnames doen, letten vooral op de mogelijkheden om kosten te besparen en te groeien in opkomende markten.

Biotech

Cash

woede en bubbelvorming. Enerzijds worden de bedrijven waarop geboden wordt meer waard, zodat ze de hele beurs opstuwen. Anderzijds leidt het tot een positieve vertrouwensspiraal waarbij managers en aandeelhouders van de defensieve in de offensieve modus schieten. In het bedrijfsleven gaat het immers vaak om ‘eten of gegeten worden’. Voor aandeelhouders is het vooral belangrijk dat er gegeten wordt. En dat lijkt inmiddels weer het geval.1

Ook het aantal bedrijven dat zichzelf momenteel in de etalage zet is opmerkelijk. Midkapfonds Draka steeg fors toen bekend werd dat zakenbank

Een belangrijke aanjager van overnames is de cashpositie van bedrijven. De spaarpotten van ondernemingen overal ter wereld zijn flink gespekt de

Vertrouwensspiraal

Mark Leenards is fondsmanager van het SBS Global Equity Fund. Dit fonds heeft nu een long positie in BB Biotech AG.

Fabian Tollenaar: ‘Wat wij doen is nooit eerder geprobeerd: een cultuur omzetten in zoekresultaten.’

Seks met een koranvers Het verschil tussen I’mHalal en Google blijkt bij een simpele zoekactie. Wie bij Google zoekt op ‘sex’ krijgt als eerste site pornhub.com aangeraden: ‘Free porn sex videos & pussy movies’. Bij I’mhalal eindigt de site submission.org bovenaan; daar wordt ‘Sex and Virginity in Islam’ besproken middels een koranvers. Volbloed Hollander Tollenaar hoorde dat Sardeha op zoek was naar een technische man op zijn studentenzeilvereniging, waarvan de broer van Sardeha lid is. Hij zei meteen ‘ja’,

SMAKELIJKE HAPJES ...

MARK

LEENARDS

D

e afgelopen maanden was wereldwijd een duidelijke toename zichtbaar in het aantal bedrijfsovernames. Het totale bedrag aan mergers and acquisitions op de beurzen (gemiddeld 8 miljard dollar per dag in de afgelopen vijftig dagen) steekt echter

FRANK GROELIKEN

De stijging van het aantal overnames is per definitie gunstig voor de beurzen, zolang het niet omslaat in koop-

De homo bestaat niet

Nee, echt!

Geen verbod

I’mHalal kwam vorig jaar november onder vuur te liggen omdat zoeken op termen als ‘homo’ en ‘gay’ niet mogelijk was. Die termen zijn ‘zondig’.

PvdA-Kamerlid Samira Bouchibti stoorde zich eraan dat het daarmee voor moslims onmogelijk was zich te informeren over homoseksualiteit.

Toenmalig minister Plasterk schaarde de ‘discriminatie op begrippen’ onder vrijheid van meningsuiting en wilde de site dus niet verbieden.

 

 

entertainment

  

  


11

Marks Soort Mensen; door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering

Q&A

Amsterdam, 19:21 Voorpremière ‘L’Amour Fou’

Gokken op oude tassen

...

‘Ik dacht dat ik John de Mol was’

Toen mode-ontwerper Yves Saint Laurent overleed, was het kassa voor zijn partner. Erven van modeminnende BN’ers moeten het doen met vintage prêt-à-porter-tassen.

Sinds de aankoop van een ‘spookhuis’ gaat het rap bergafwaarts met beroepsclown Johan Vlemmix, qua financiën en qua gezondheid. Gelukkig klopt Hollywood nu op de deur.

Redactie MSM

...

Een whopping 400 miljoen euro leverde de boedel van Yves Saint Laurent in 2008 op toen veilinghuis Christie’s het mocht afslaan. Daar was Laurents vriendje Pierre Bergé naartoe gehold toen YSL (bekend van de trapeziumjurk en het broekpak) kassiewijle ging. Christie’s is nog steeds dankbaar voor de courtage en voelt een connectie met het paar. Vandaar dat zij zich wat macaber geroepen voelden om een voorpremière te organiseren van de documentaire rond de bebrilde Fransoos, L’Amour fou. Die rolprent zit tjokvol archiefbeeld van een jetsettende YSL en beroemde mensen die hagiografisch over hem leeglopen. Maar daar gaat het MSM ce soir even niet om. Wel willlen we weten: waarmee rent uw partner naar het dichtstbijzijnde veilinghuis, als Magere Hein komt aankloppen? De hoop bij de aanwezigen blijkt vooral gevestigd op oude tassen. Zo ook bij de broodnuchtere ‘Ik-hebgeen-geld-voor-Yves Saint Laurentdeze-laarzen-zijn-van-de ZARA’ Grazia-hoofdredactrice Karin Sweerink:

AMSTERDAM

...

Frans Molenaar met Tonny en Jan Jansen bij de Amsterdamse première van L’Amour fou, de film over modekoning YSL. ANP

‘Ik heb een paar tassen van Chanel; die zijn voor mijn dochter. Een collectie zoals YSL had, gaat mij met mijn journalistenloon natuurlijk nooit lukken.’ Ook stilist Thijs Willikes gokt op waardestijgend lederwaar. ‘Ik heb een aantal vintage exemplaren, zoals een Gucci-aktetas uit 1974. Dus als ik doodga, ik word 100 dus dat is in

2077, moet dat ding heel veel waard zijn.’ De nettowaarde van make-upbeertje Bastiaan van Schaik ligt naar eigen zeggen ergens rond een ton en heel ver onder de miljoen euro. Voor zijn erven resten wat tassen en woonruimte op het KNSM-eiland. Dan gokken we maar op onze Neerlandse YSL, good old Frans Molenaar. ‘Ik laat natuurlijk een heel oeu-

vre na. Het Haags Gemeentemuseum heeft geloof ik wel honderd stuks van mij. En ik heb een hoop boeken over m’n werk. Maar ik hou voorlopig niet op hoor.’ Wat de nettowaarde is van monsieur Molenaar aan het end van de rit en een leven lang passen en meten, blijft schimmig. ‘Ach, je moet mij niet gaan vergelijken met YSL. En hallo zeg: ik ben er nog!’ 1

iPod Erik van der Hoff

Loungemuziek maakt ‘Roberto’ nu rustig MSM vraagt willekeurige BN’ers: ‘Psst, wat luister je?’ En dwingt hen hun playlist te tonen.

Redactie MSM

...

Nu kennen we hem als sympathieke NET5presentator van onder meer Het Blok, en als succesvol televisieproducent met zijn Blazhoffski. Ooit was Erik van der Hoff natuurlijk zanger bij het razend populaire jarentachtigbandje Roberto Jacketti & de Scooters, en moest hij vanaf het podium slipjes terugkoppen. Das war einmal, van heimwee naar die periode is weinig sprake en de hits van toen worden in huize Van Der

Hoff amper gedraaid. ‘Ik luister het nauwelijks. Soms vergeet ik een tekst; om dat dan weer een beetje op te halen, staat het dan even op.’ In het nu is het The Cave van Mumford & Sons wat wordt grijsgedraaid. ‘Sinds Lowlands luister ik daar continu naar.’ De tweede plaats is voor My sharona van The Knack, ‘heerlijk nummertje van een one day fly’. Onlangs struikelde Van der Hoff over een vergeten doos vol langspeelplaten en herontdekte hij Julien Clercs This Melody, ‘die heb ik meteen maar weer eens gedownload’,

Co-assistent

Jazz-artiest

BAS MUIJS LEEFT SOAP

SESAMSTRAAT IS POPTEMPEL

Oud-GTST-acteur Bas Muijs leidt ook in het echt een mierzoet soapleven. Het was liefde op het eerste gezicht met een co-assistent die hij in het ziekenhuis ontmoette, zo vertelt hij aan Story. ‘Wat een mooie dokter loopt daar!’ dacht de man die we kennen als de maffioso Stefano Sanders. De gelukkige heet Sabine Vas Nunes en werkt in het Leids Universitair Medisch Centrum.

Sesamstraat wordt het nieuwe Paradiso, denken wij. Niemand minder dan jazz-artiest Wouter Hamel zingt op 7 november op het poppodium een duet met Ieniemienie. Om de beurt heet de aanstaande top 40-hit die gaat over samen delen en samen spelen. Het is geen geringe eer die de blonde zanger ten deel valt. Trijntje Oosterhuis en Willeke Alberti traden ook al op met de vriendelijke muis. Alain Clark, Pete Philly en Nick en Simon mochten vorig jaar met Tommie

om er trots aan toe te voegen dat hij ook bijna alle singeltjes heeft van het befaamde afro-amerikaanse Memphis-label Stax Records. Als de iPod leeg is, gaat de radio aan, ‘vooral ‘s nachts in de auto. Ik hou van lounge-achtige dingen, van die hippe cafémuziek om rustig van te worden.’ En ook al zingt hij zelf niet meer, de appel is dichtbij de boom gevallen. ‘Mijn oudste zoon is helemaal into hiphop, rap en minimal techno. Dat maakt hij zelf en ik stimuleer hem daarheel graag in.’ 1

een educatief nummer kwelen. Wegens groot succes worden deze afleveringen de komende weken opnieuw uitgezonden. Zo zong Clark Ik moet in bad, over een voor veel kinderen vervelend ritueel. Philly zong met de nooit opgroeiende hond het liedje Onder mijn bed. De NTR is overigens ook in gesprek met andere Hollandse artiesten voor een samenwerking met de vrolijke poppenshow. Wie zal het worden? MSM doet alvast een voorstel: de cast van Oh Oh Cherso.

Wat moet Hollywood van u? ‘Een Amerikaanse zender was aan het filmen in mijn huis, waar het spookt, voor een programma over geesten. Ze kregen er lucht van in de VS, de pers is daar net zoals hier en ze hingen meteen aan de lijn. Daar is nu een filmaanbod uitgerold.’ U speelt de hoofdrol? ‘Ik ga niet liegen dat mij dat fantastisch lijkt, maar ik heb die Amerikanen bezig gezien en die bepalen zelf de show. Ik maak mij geen illusies. Het script is wel van mij en het huis speelt natuurlijk de hoofdrol.‘ Tja, dat huis... ‘Alles is mislukt sinds ik het kocht. Ik wilde daar een tv-studio van maken en een hotel. Het is allemaal niets geworden, ik belandde twee keer in het ziekenhuis, kreeg het aan mijn hart. Maar er gloort nu wat licht aan het eind van de tunnel, dankzíj dat huis dus. Dit aanbod voor een film pak ik gretig met zes handen aan.’ Bent u nog steeds platzak? ‘Ik moest laatst wat oud ijzer verkopen om geld te hebben voor benzine, dus daar heb je je antwoord. Gelukkig betalen de Amerikanen mijn ticket.’ Was u maar die malle oranjefan gebleven. Toen ging het volgens ons een stuk beter met u... ‘Je hebt gelijk, achteraf gezien had ik daar tevreden mee moeten zijn. Ik heb het toen te hoog in mijn bol gekregen. Met die studio bijvoorbeeld, ik dacht: wat John de Mol kan, doe ik ook wel eventjes. Nu ben ik alles kwijt.’ 1

Gênant Hoekje

Symphonica in Rosso

CONTROL C, CONTROL V

VOLENDAMSE HIGH-FIVE?

Kranten en websites waren weer heerlijk aan het copy-pasten gisteren. Wie meldde het niet, dat Jean Claude van Damme door een hartaanval zou zijn getroffen midden op de set van zijn nieuwe film. De roddel ontstond op de filmwebsite Twitchfilm, maar blijkt een canard. Muscles from Brussels ontkent het bericht op zijn Facebookprofiel. De Belg is ‘100% healthy’.

Nog een ontkracht gerucht. Op Radio 538 meldde Privé-hoofdredacteur Evert Santegoeds gisteren dat Symphonica in Rosso 2011 een Volendams high-fivertje wordt: Jan Smit, Nick en Simon en de 3 J’s zouden gezamenlijk optreden. Organisator Brand New Live heeft dit bericht later op de dag echter ontkracht. Nick en Simon ontkenden het ook al op Twitter: ‘Nope... niet waar.’

Channel 4 marcheert door

Beverland

Mail de tiplijn van MSM!

Het Britse Channel 4 gaat toch een docu uitzenden over de ‘ontvoering’ van Prins Harry in Afghanistan, ondanks de smeekbrief van het leger dat niet te doen.

Michael Jacksons Neverland hoeft niet te verpieteren. Zijn oudste twee kinderen willen het landgoed omtoveren tot gedenkplaats en centrum voor dieren.

Heeft u een interessant nieuwtje, wilt u ons iets influisteren of is er een topfeestje? Schroom niet en mail ons! [email protected].

MsM

12

 

    

  


Fotograferen, heimwee en een eerste rijles: singersongtalent Tim Knol is bijna een jaar geleden doorgebroken en heeft zijn leven er inmiddels op ingericht. Muzikaal talent Status in no time

Gitaar in de bus en ermee wegrijden Julie Enthoven AMSTERDAM

...

‘Een gitaar?’, vraagt Tim Knol (21) aan de fotograaf, ‘Die heb ik niet in huis!’ In de woonkamer van het oude huisje aan een Hoornse kade, waar de vers verworven Edison voor Beste Nieuwkomer bescheiden op de kast schittert, is geen snaarinstrument te bekennen. ‘Hij ligt in de bandbus.’ Het huis van talent van het jaar Tim Knol is vrij van het instrument dat hem in korte tijd ongekend succes bezorgde. ‘Het klinkt misschien raar, maar muziek was mijn hobby, nu is het mijn beroep. Ik pak niet zo vaak meer voor de lol mijn gitaar. Ik moet iets anders hebben ter ontspanning.’ Fotografie is de nieuwe kunstvorm waarin de jonge zanger zijn heil vindt. Het liefste schiet hij met zijn Olympus-camera plaatjes van de plaatselijke bevolking. ‘Dat gaat hier heel moeilijk, want iedereen kent me in Hoorn. Het is een beetje raar als ik opeens achter iemand opduik met een camera in de aanslag.’ Op het dressoir zijn drie klassiek ogende fototoestellen uitgestald, maar de oude camera’s zijn niet de enige seniore voorwerpen in de ruimte. Een jaren ’50-beeldbuis siert de hoek, een klassieke leren bank dient

als voornaamste meubelstuk en op de grond ligt een krakende vinylverzameling vol soulklassiekers. Wie niet beter weet, zou kunnen denken dat de eigenaar van het arbeidershuisje een bejaarde rariteitenverzamelaar is.

Oudemannenhobby’s Misschien zijn het juist wel deze ‘oudemannenhobby’s’ die Tim Knol succesvol maakten. Een scoutende platendirecteur van Excelsior Recordings was niet alleen onder de indruk van het enige liedje dat Knol in 2007 op MySpace had geplaatst, maar ook van zijn voorname lijst met muzikale invloeden. Undertones, Gram Parsons en Neil Young zijn onderdeel van een smaakvol muzikaal curriculum vitae dat Knol meekreeg van zijn bluegrassmusicerende vader. Na zijn opname in het Excelsiorgezin ging het 130 kilometer per uur vooruit met Knol: de alom geprezen Noord-Hollandse tokkelaar mocht een album opnemen in samenwerking met gitaarvirtuoos Anne Soldaat, stond in januari dit jaar op Noorderslag en zijn album werd vlak daarna door Giel Beelen getipt in De Wereld Draait Door. Sindsdien is zijn leven een aaneenschakeling van clubtours, festivals en persmomenten en heeft zijn ritme niets meer te maken

met dat van de luie Herman Brood Academiestudent die hij op zijn 19e nog was. Zijn debuutalbum Tim Knol werd lyrisch besproken door de zuinige muziekrecensenten (‘Een ster lijkt geboren’, vond Oor’s John Denekamp) en het succes werd in september bekroond met een Edison voor Beste Nieuwkomer. Knol is rustig, verrast en misschien zelfs een tikje beteuterd onder zijn succes. ‘Ik had het echt niet verwacht. Het is nooit mijn bedoeling geweest om zo groot door te breken, mijn doel was om ooit eens in de grote zaal van Paradiso te spelen. Ik probeerde geen hitjes te schrijven, ik maakte wat ik mooi vond’, haalt de vriendelijke houthakkersoverhemddrager onschuldig zijn schouders op. ‘Het is living the dream!’ De plotselinge roem heeft hem volwassener gemaakt en vooral gedisciplineerder. ‘Veel van de bandleden zijn ouder (Anne Soldaat stamt bijvoorbeeld uit 1965, red.) en de invloed van hen merk je wel. Ik denk ook dat ik socialer ben geworden, ik maak gemakkelijker een praatje.’ In zijn weg naar bekendheid werd hij

vanaf het begin af aan bijgestaan door vriendin Nienke, die vandaag uitgeput thuiskomt van haar stage en moet aankijken tegen onaangekondigd journalistenvolk over de vloer. Als de situatie andersom was geweest, weet Tim niet of hij het artiestenbestaan van zijn partner altijd even leuk had gevonden. ‘Tja, je gaat je denk ik wel een beetje afvragen wat er allemaal gebeurt op al die avonden dat ik weg ben. We vertrouwen elkaar gelukkig goed, maar ik maak zo veel mee, dat lijkt me wel lastig voor haar. En ze is natuurlijk vaak alleen thuis. Maar mijn vriendin gaat er heel goed mee om, ze vindt het leuk voor me.’

Lekker thuis De Knoljongen zelf is nog steeds niet gewend dat hij vaak weg is. De band tourde onlangs door Duitsland en binnenkort doen Knol en zijn muzikale maten Indonesië twee weken aan voor optredens. ‘Hoe leuk het ook allemaal is wat je meemaakt, soms lig je toch wel in bed en denk je:

Volwaardige muziek Begin 2010 kwam het debuutalbum Tim Knol uit. Tim werd daarop bijgestaan door Anne Soldaat (gitaar) en toetsenist Matthijs van Duijvenbode (Johan), die ook meeschreef aan de liedjes. Hierdoor werd het album over het singersongwritersgenre heengetild tot een volwaardige band-cd. 1

was ik nu maar lekker thuis. Maar dat hoort erbij.’ Met de drukte als enige nadeel en een nieuwe hobby voor de afleiding lijkt Tim Knol zijn nieuwe, hectische leventje nuchter onder controle te hebben. In november zal hij zijn eigen bed wederom moeten missen voor de opname van het tweede album in Duitsland. Knol heeft er zin in en is niet bang voor de hoge verwachtingen: ‘De liedjes zijn allemaal al geschreven en ik denk dat dit album beter wordt dan het vorige. Ik ben weer een stuk verder nu.’ Tot die tijd heeft hij echter nog even iets anders te doen: ‘Ik heb vanmiddag mijn eerste rijles gehad. Kan ik binnenkort ook eens in die bandbus rijden.’ 1

FRANK GROELIKEN

Brody grijpt mis

West End, here comes Keira

Liefde doet pijn

Adrien Brody wilde de DVD-release van de thriller Giallo , waarin hij een rol speelt, voorkomen, maar via de rechtszaal is hem dat niet gelukt.

Keira Knightley staat binnenkort op de planken in Londen voor haar toneeldebuut. Ze speelt een lerares die ervan wordt beschuldigd lesbisch te zijn. Drama!

Jim Bakkum en zijn verloofde Bettina hebben een liefdestattoo laten zetten in de vorm van notenbalkjes. En het deed heel erg pijn.

 

 

Special

  

  


Urban Living

13

VERGRIJZING

Tot 2040 komen er alleen maar honkvaste bejaarden bij. Pagina 18

Domotica Van een afstand apparaten aanzetten

Koffie en een warm huis via je iPhone Met één druk op de knop de verwarming laag zetten, ramen sluiten en de lichten uitdoen.

KLAARTJE BERKELMANS

Nienke Ledegang AMSTERDAM

...

Al in de jaren zestig droomden verstrooide professors van een huis van de toekomst, waarin je met één druk op de knop lampen aan kon doen, een kopje koffie kon zetten en de douche kon laten stromen. Wisten zij veel dat dit soort zaken in 2010 een fluitje van een cent is? Met dank aan onder meer de smartphone. Woningautomatisering, ook wel domotica genoemd, is in Nederland nog relatief onbekend. Lex Snaphaan is mede-eigenaar van J&L Electric Lifestyle in Breda, dat gespecialiseerd is in domotica en ‘alles ontwerpt wat bekabeld is’. ‘Te denken valt aan een eenvoudige bediening van lichten en zonwering, het wegwerken van audio en video in woonkamer, keuken of badkamer, het op afstand regelen van de temperatuur in je huis. Dat laatste is natuurlijk lekker als je na het werk in een warm huis wilt thuiskomen.

Wij kijken met de klant naar al zijn wensen op het gebied van elektronica en voeren dat uit.’ Voor die klant is steeds meer mogelijk. ‘Wat dat betreft worden wij enorm geholpen door de iPhone en iPad. Domotica bestond al veel langer, maar soms was het nog lastig om bepaalde systemen te verknopen. Hoe laat je bijvoorbeeld licht en internet op hetzelfde apparaatje werken? Nu de halve wereld met een iPhone loopt, is er vanzelf een antwoord op die vraag. Fabrikanten ontwikkelen een app voor de iPhone en jij kunt je mobiele telefoon als afstandsbediening voor alles gebruiken. De bediening van domotica is daarmee een heel stuk gemakkelijker geworden.’

Lichtregelsysteem Maar is het ook betaalbaar? ‘Dat hangt er natuurlijk vanaf. Wat wil je en hoe groot is je huis? Het klopt dat wij veel in het hoogsegment doen – villa’s met alles erop en eraan. Maar

‘Mensen willen graag handige en nette oplossingen voor apparaten.’ Lex Snaphaan, domotica-ontwerper

een goed lichtregelsysteem heb je al voor een paar duizend euro. We zien steeds vaker dat mensen hun huis gaan verbouwen en het jarenlange gedoe met tig kabels helemaal zat zijn en graag investeren in woningautomatisering.’ Ook de complete audio- en elektrasystemen, waarbij je alle apparaten in huis met één druk op de knop kunt bedienen, zijn een groeiende markt. ‘Mensen hebben geen zin meer in een krakend radiootje in de keuken of badkamer, dus werken wij de spea-

kers weg in het plafond en zorgen we dat je eenvoudig kunt bepalen welke muziek je in welke ruimte draait. Het beheren van je muziek wordt ook helemaal anders. Je ziet nu al dat veel mensen hun muziek op de computer of hun iPod opslaan en geen cd’s meer kopen. Waar we naartoe gaan, is dat alles op afroep is. Voor muziek of tv sluit je een abonnement af waarmee je kunt afnemen wat je wilt. Zo is Spotify heel recent met die service gekomen. Zij hebben een server met 16 miljoen nummers. Dan hoef je nooit meer een cd te kopen.’

Gadgets Snaphaan haast zich te zeggen dat de ‘ouderwetse’ cd natuurlijk kan blijven bestaan. ‘Mensen die het leuk vinden om een avondje voor de cdkast op de grond te zitten en te draaien, dat blijft. Het hoeft elkaar niet in de weg te staan. En we moeten realistisch blijven: er zal ook een groep zijn die de boot gaat missen, net zoals bij de mobiele telefoon. Dat zijn de

mensen die toch een bepaalde vorm van digi-angst hebben. Die zullen graag oud en vertrouwd bekabeld blijven, en dat is ook prima mogelijk. Onze klanten zijn meestal geen freaks, maar mensen die hun woning willen voorzien van hedendaagse functies. Zij houden doorgaans van gadgets en vinden het leuk om bij te houden wat er allemaal mogelijk is.’ Nederland loopt daarin trouwens niet voorop, zegt Snaphaan. ‘Dat komt vooral doordat er niet zo veel in particulier opdrachtgeverschap wordt gebouwd. In België zie je dat veel meer. Daar laten mensen direct hun droomhuis bouwen. Hier wordt veel meer projectmatig gebouwd. In Nederland zal domotica het vooral moeten hebben van verbouwingen met het doel de woning aan te passen aan de eigen wensen.’ 1 Op 17 en 18 november is in het Evoluon in Eindhoven de beurs Domotica en Slim Wonen. www.smart-homes.nl/beursdomotica

Eerst zien...

Receptje googelen

Niet aan iedereen besteed

In Eindhoven staat een demonstratiewoning van Stichting Smart Homes. Hier zijn alle nieuwste snufjes op het gebied van modern wonen aangebracht.

Ook in de keuken komt steeds meer elektronica. Er worden keukens verkocht waarbij je tijdens het koken even een recept kunt googelen.

Niet iedereen is enthousiast over moderne bediening van apparaten in huis. Tuinman Rob Verlinden wil geen ‘James Bondhuis’ meer. Zie pagina 18.

Welkom bij Mandemakers Keukens

VRAAG NU HET GRATIS MANDEMAKERS KEUKENINSPIRATIEBOEK AAN 116

pagina’s

WILT W ILT U KEUKENINSPIRATIE K OPDOEN? V RAAG DAN HET MANDEMAKERS VRAAG K EUKEN KEUKENINSPIRATIEBOEK AAN OF KIJK OP WWW.MANDEMAKERS.NL

U ziet een deel van een testimonial uit het Mandemakers Inspiratieboek. Mandemakers wil u namelijk niet alleen Insp keukens keuke laten zien die in de showroom zijn opgesteld, we laten u ook graag binnenkijken bij onze klanten.

Schijnbare tegenstelling Sch “De k keuken past wat kleur en belijning betreft perfect in Ze maakt er op een natuurlijke wijze deel van het huis. h Toch is deze moderne keuken een ware eyecatcher, uit. To dankzij d k de strakke lijnen, het materiaalgebruik en de kleur. Opvallende elementen zijn de langwerpige, zeer praktische inductiekookplaat en de vierkante spoelbak.”

Granieten keukenblad uitzoeken “De klanten kozen voor Mandemakers Keukens, want ze kozen voor bewezen kwaliteit en goede service. Zo kregen ze onder meer de gelegenheid om hun granieten keukenblad te komen keuren en beoordelen in onze eigen fabriek.” Ben en Stefan Mandemakers

De exclusieve collecties van Mandemakers:

Barendrecht Pesetastraat 2 tel 010-4837596

Groningen Sontweg 1/1 tel 050-4062565

Kaatsheuvel Rechtvaart 8 tel 0416-279269

Nordhorn (D) Nieuw! Thüringer Straße 1 tel 0049-5921-30839-0

Wateringen ’s-Gravenzandseweg 23 tel 0174-220566

Woerden Finse Golf 2 tel 0348-480460

Zutphen Gerritsenweg 16 tel 0575-543553

W W W. M A N D E M A K E R S . N L

Zwolle Marsweg 37a tel 038-4669050

 

 

Urban Living SPECIAL

  

  


15

Nieuwbouw ’De klant is koning’

Bouw leert veel van crisis Leve de crisis. Opeens heb je bij nieuwbouw wat te kiezen. Mooi, origineel én degelijk: het kan. Nienke Ledegang AMSTERDAM

...

Nieuwbouw in Nederland, het was vaak een wat fantasieloze aangelegenheid. In veel wijken onderscheidde je je alleen van de buren door andere gordijnen te nemen. De crisis op de woningmarkt dwong ontwikkelaars echter om beter na te denken over hun ontwerpen. En ziedaar: het lijkt nu toch goed te komen met het aanbod van nieuwbouwwoningen. Keuzevrijheid. Dat is een van de zegeningen die de crisis ons heeft gebracht. ‘De mensen staan niet meer in de rij voor een nieuwbouwwoning. Dus moeten we heel goed luisteren naar wat de koper écht wil’, bezweert Xavier Broeckx, die zich voor makelaardij Broeckx–Van Oirschot in Nuenen volop bezighoudt met nieuwbouwprojecten in NoordoostBrabant. Nog maar een paar jaar geleden was er zoveel vraag naar nieuwbouw dat het niet zoveel uitmaakte of het goed of minder goed, mooi of minder mooi was. Verkocht werd het toch wel. Nu is dat anders. Dat zegt ook projectontwikkelaar Dirk-Jan Bax van Bax Projectontwikkeling uit Deventer. ‘De klant is meer dan ooit koning. Dus is de klantgerichtheid toegenomen.’ Dat geldt in de eerste plaats binnenshuis. ‘De klant wil beslissen waar zijn woonkamer komt, of hoe de leefkeuken gesitueerd is’, aldus Broeckx. ‘Flexibiliteit is een must’, zegt ook Bax. En: ‘Het moet niet goed lijken, het moet goed zíjn.’ Als voorbeeld noemt hij een project waar hij aan werkt in het centrum van Deventer. ‘Daar zit bijvoorbeeld een extra ruime ouderslaapkamer in, waar je ook een kastenwand in kwijt kunt. Veel nieuwbouwprojecten lijken op papier goed in elkaar te zitten, maar dan blijk je in de praktijk toch met de ruimte te worstelen. Door heel goed te luisteren naar wat potentiële ko-

pers belangrijk vinden én door te kijken welke projecten in de omgeving wel en welke niet goed liepen, hebben we een succesvol project neergezet. Dwars tegen de tijdgeest in.’ Dat wordt onderbouwd door de cijfers. De appartementen aan de Houtmarkt-Pikeursbaan moeten nog gebouwd worden, maar voor de 28 woningen zijn al 250 inschrijvingen.

Vooroorlogse kenmerken En dan komt ook de buitenkant om de hoek kijken. ‘Een huis moet wel verdomd mooi zijn, wil het nu verkopen’, zegt Bax. Zowel hij als Broeckx ziet onder invloed van de crisis dat ontwikkelaars beter nadenken over het uiterlijk van de woning. Bax spreekt van ‘no-nonsene en degelijke bouw’ en ‘doordachter en efficiënter detailleringen’. Broeckx ziet steeds meer traditionele bouw van hoge kwaliteit. Met het uiterst succesvolle Brandevoort, de Helmondse wijk waar vooroorlogse kenmerken de boventoon voeren, om de hoek, weet Broeckx waar hij over praat. ‘Maar er zijn meer goede voorbeelden in onze regio. De Groene Loper, ook in Helmond, vind ik een geslaagd voor-

‘Een huis moet wel verdomd mooi zijn, wil het nu verkopen.’ Ontwikkelaar Dirk-Jan Bax

Nieuwbouwwijk Brandevoort in Helmond heeft vooroorlogse kenmerken. VINCENT VAN DEN HOOGEN

beeld. Toen die wijk ontwikkeld werd, was het idee om er heel moderne woningen neer te zetten. Die dingen zouden in Rotterdam niet hebben misstaan, maar de Brabander moet ze niet. Dus is dat hele plan weer afgeblazen en zijn ze helemaal opnieuw begonnen. Hier zie je nu elementen uit de jaren dertig terug. Het ziet er prachtig uit en de mensen vinden het geweldig.’

Ook Bax ziet dat in veel nieuwe wijken wordt teruggegrepen op oude stijlkenmerken. En hij noemt nog een aantal voorwaarden voor succesvol bouwen in crisistijd. ‘Wil je als bouwer nu kans van slagen hebben, dan moet jouw project aan een paar eisen voldoen. De locatie is van het allergrootste belang, dat is één. Mensen gaan voor zekerheid en een gunstige ligging hoort daarbij. Het pro-

ject moet verder niet te grootschalig zijn – veel grote nieuwbouwwijken hebben erg te lijden van de crisis. De kleinere wijken hebben het iets minder moeilijk. En het aanbod moet gedifferentieerd zijn. We zijn in Nederland wel een beetje klaar met die wijken waar straat na straat dezelfde huizen staan.’ ‘Wat dat betreft hebben we veel geleerd van de afgelopen jaren’,

meent Broeckx. ‘Ook als Nederland over een paar jaar weer uit het dal zou klimmen, dan denk ik niet dat we ooit nog kiezen voor saaie eenheidsworst. Iedere koper heeft weer andere wensen, dat is juist zo leuk. In dat opzicht kunnen we nog wel iets leren van de autobranche. Daar is het de normaalste zaak van de wereld om je auto precies te kiezen zoals jij hem hebben wilt.’ 1

Q&A Harry Mens voorspelt

‘Iedereen probeert juist nu nog even het snoepje uit de woningmarkt te pakken’ Investeren in vastgoed? Win dan snel even advies in bij Harry Mens. Kopen, verkopen of toch nog even afwachten?

Wat voorspelt Neerlands bekendste makelaar voor de nabije toekomst? ‘We gaan de komende tijd zien dat de woningmarkt langzaam gaat uitbodemen. Daarmee bedoel ik: we hebben het dieptepunt gehad en kunnen nu weer omhoog kijken. Het nieuwe kabinet zal niet aan de hypotheekrenteaftrek komen. Mede daardoor keert het vertrouwen terug. De wat goedkopere woningen zullen als eerste weer in trek komen en daarna de duurdere segmenten.’

Een goede tijd om te kopen dus! ‘Ja, je ziet dat mensen hun best doen om nog net even dat snoepje op de woningmarkt te pakken te krijgen. Over een half jaar tot een jaar zal de situatie weer heel anders zijn, dus slaan ze nu snel hun slag.’ Wat is de beste tip voor mensen die nu hun huis willen verkopen? ‘Blijf realistisch. Iedere verkoper is ervan overtuigd dat zijn of haar huis het mooiste ter wereld is. Dat is meestal

niet zo. Bovendien moet je steeds van je winst uitgaan, niet van je verlies. Als je huis twee jaar geleden vijf ton kostte, wees dan niet teleurgesteld als je het voor acht ton verkoopt in plaats van een miljoen. Wees niet te hebberig, want daar is de tijd gewoon niet naar.’ Het glas is dus halfvol. Dat is vast niet overal het geval. ‘Nee, zeker niet. In het onroerend goed gaan we steeds meer een twee-

deling zien. Zo worden winkelpanden op minder gustige locaties in het centrum van grote steden steeds minder interessant. De komende tijd zal echt het kaf van het koren worden gescheiden. Dat komt grotendeels door internet: muziek of boxershorts koop je online. Alleen voor parfum, horloges en mode ga je nog fysiek de winkel in, voor producten die je wil ruiken, zien en uitproberen. Zo zal het gaan, let maar op.’ 1

Lagere huurstijging

Bouwsector is down

Vertrouwen neemt toe

Huurders worden in 2010 geconfronteerd met een lagere huurverhoging dan in 2009. Gemiddeld stijgen de huren in Nederland met zo’n 2,8 procent.

De bouwsector heeft het lastig. In 2008 steeg de omzet nog met bijna 10 procent, maar het afgelopen jaar daalde hij met ruim 4 procent.

Het consumentenvertrouwen is in oktober opnieuw gestegen. De vertrouwensindicator van het CBS ging van -14 naar -10, het hoogste niveau sinds januari.

Uw nieuwe woning Nederland is een land met uiteenlopende landschappen. De afwisseling tussen stedelijke en natuurlijke omgevingen is groot. AM voelt zich hier thuis. Keer op keer vinden wij inspiratie om leefomgevingen duurzaam en verrassend vorm te geven. Creatief, professioneel en bevlogen. Voel zelf de kracht van onze projecten in Noord-Holland, zoals Sixty one B op IJburg in Amsterdam en De Saen in Saendelft. Proef de grandeur van Entrada in Hilversum en De Tsaar in Zaandam. Zomaar wat voorbeelden van door ons gecreëerde leefideeën waarbij duurzaamheid het belangrijkste fundament is. Eén worden met natuur, milieu, mens en omgeving. Dat is wat ons bij AM beweegt.

1

Kijk op am.nl voor het actuele woningaanbod

1 | Zaandam, De Tsaar Direct te betrekken topappartementen op de mooiste plek in het centrum

2

woonoppervlakte vanaf 85 m2 tot 158 m2 prijzen vanaf € 199.500,- tot € 315.000,- v.o.n. www.detsaar.nl 2 | Amsterdam IJburg, Sixty one B 14 fraaie 3- en 4-kamerappartementen met buitenruimte woonoppervlakte van circa 80 m2 tot 118 m2 prijzen vanaf € 197.500,- v.o.n. tot € 312.500,- v.o.n. o.b.v. 50 jaar afgekochte erfpacht www.sixtyoneb.nl 3 | Saendelft, De Saen nog 10 ruime appartementen met buitenruimte beschikbaar woonoppervlakte van circa 106m2 tot 112 m2 prijzen vanaf € 199.000,- v.o.n. tot € 259.000,- v.o.n. www.saendelft.nl

3 4 | Hilversum, Entrada nog slechts 7 appartementen te koop woonoppervlakte van circa 80 m2 tot 135 m2 prijzen vanaf € 167.500,- v.o.n. tot € 352.000,- v.o.n. o.b.v. jaarlijkse canonbetaling www.entradahilversum.nl

4

 

 

Urban Living SPECIAL

18

Woningmarkt Babyboomers zijn honkvast

‘Verleid ouderen om te verhuizen’

  

  










 


  


 






 


Een interview met hoogleraar Peter Boelhouwer van de TU Delft over krimp, ontvolking en honkvaste krasse knarren. Floor van Dijck AMSTERDAM

...

De eerste babyboomers, geboren net na de Tweede Wereldoorlog, gaan dit jaar met pensioen. Het begin van de vergrijzing is dan een feit. Het aantal 65-plussers neemt de komende jaren enorm toe (van 1,1 miljoen huishoudens in 2002 naar 2,2 miljoen in 2040). Hogere zorgkosten, langer werken; kortom: het klinkt allemaal niet rooskleurig. Peter Boelhouwer, hoogleraar huisvestingssystemen aan de Technische Universiteit Delft, legt uit wat de gevolgen zijn voor de woningmarkt. Hoe lang duurt de vergrijzing? ‘De vergrijzing neemt toe tot ongeveer 2040 en wordt daarna stabiel. Het is dus een tijdelijk verhaal. In vergelijking met omliggende landen is in Nederland de bevolkingsgroei ook relatief laat gestagneerd. Tot 1970 hadden we nog een hoog geboortecijfer. De pensioengolf van de babyboomers duurt dus nog vijfentwintig jaar. Welke consequenties heeft dit voor de woningmarkt? ‘Wat blijkt uit onderzoeken, is dat ouderen honkvaster worden. Bovendien krijgt de woningmarkt te maken met krimp van de bevolking. Daardoor is er buiten de Rrandstand een groot risico op leegstand. Dat hebben we in de jaren negentig in Friesland gehad en in Zeeuws-Vlaanderen. Inmiddels is dat de afgelopen jaren wat opgelost, maar de komende jaren verwacht ik toch weer een leegloop.





In het noorden, Zeeland en Limburg zullen overschotten ontstaan, met name in de verhuurmarkt. Dan liggen verloedering en leefbaarheidproblemen als het wegvallen van voorzieningen op de loer.’ ‘Op een gegeven moment zal dat ook de koopsector treffen. Vooral in het geval van huizen van ouderen die overlijden, waarbij de hypotheek al afbetaald is, maar die maar niet verkocht worden. Ook dat kan voor problemen gaan zorgen.’ Hoe zit dat in de steden? ‘Daar krijg je juist te maken met een grotere druk. Vooral in steden als Amsterdam, daar is de druk op de huizenmarkt al heel groot en die zal alleen maar toenemen. Er zijn weinig koopwoningen, nu wordt er weinig gebouwd door de crisis. Vooral voor starters en middeninkomens wordt het in de steden lastiger om een passende woning te vinden. Ook de huurmarkt blijft overspannen. Kortom, de verschillen tussen steden en de buitenliggende gebieden zullen groter worden.’ Een nieuwe generatie, nieuwe behoeften. Waarin verschilt de komende generatie ouderen (55-65) van de generatie die nu 70+ is? ‘De babyboomgeneratie is veel meer dan de generatie van hun ouders een generatie met een hoog eigenwoningbezit. Is het eigenwoningbezit in heel Nederland 68 procent, bij de ouderen van nu is dat minder dan 50 procent. Dat gaat komende jaren toenemen.’ ‘Ook wil de nieuwe generatie krasse knarren langer zelfstandig wonen.

 





 Bovendien loopt de gemiddelde levensverwachting nog steeds op. Op een gegeven moment wordt een groot deel van de ouderen zorgbehoevend. Hoe je die veranderde zorgbehoefte gaat opvangen, dat is nog een lastig vraagstuk. Momenteel loopt ook de discussie in hoeverre een eigen wo-

‘Het verschil tussen steden en buitengebieden wordt steeds groter.’ ning als alternatief voor een pensioenvoorziening kan worden beschouwd. Dan zouden er bijvoorbeeld minder premies hoeven worden betaald. In Australië gebeurt dat wel, maar daar ligt het eigen woningbezit veel hoger. In Nederland bestaat het risico dat je een tweedeling creëert.’





Als ik naar mijn eigen grootouders kijk; die blijven ook wonen in de woning waarin ze hun kinderen hebben opgevoed. Mooi voor hen, maar ze houden zo wel een grote woning bezet met twee personen. Is dat een probleem? ‘De afgenomen verhuisbereidheid bij ouderen is inderdaad een groot probleem. Ouderen blijven langer zitten in de woningen en willen zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Het cruciale moment is de periode waarin de kinderen het huis uit gaan. Dan beslissen de achterblijvende ouders of ze wel of niet gaan verhuizen. In veel gevallen verhuizen ze niet en hoe ouder mensen worden, des te kleiner de kans dat ze dat überhaupt nog doen – tot ze echt niet meer zelfstandig kunnen wonen.’ ‘Dus je gaat zien dat er minder verhuizingen plaatsvinden en dat de doorstroom van gezinnen naar ruime woningen gevaar kan lopen.’

‘Deze discussie speelt ook al langer: oud-senator Marten Bierman opperde in de jaren ’80 al dat ouderen die alleen in grote huizen wonen (dat ging toen over Haarlem) gedwongen zouden moeten worden te verhuizen, om plaats te maken voor gezinnen.’ ‘Zulke drastische maatregelen zijn in onze huidige tijd ondenkbaar en die hoeven we met dit nieuwe kabinet absoluut niet te verwachten, maar de kunst wordt wel ouderen te verleiden om te verhuizen. Je ziet al dat daarop wordt ingespeeld middels residentiegebouwen met oud-Hollandse namen. Ik denk ook dat in de toekomst misschien gewerkt zal gaan worden met subsidies om ouderen te stimuleren te verhuizen. Anders blijven de grote huizen vol.’

wust een zichtlijn naar de tuin gemaakt, dat vind ik heel belangrijk. Het huis loopt als het ware over in de tuin, alles past bij elkaar. En planten in huis, die doen het heel goed in mijn zes meter hoge woonkamer. De lichtinval is zo heel gunstig.’

ze mijn huis zien. Mijn woning in Spanje heb ik zelf laten bouwen, in Rietveldstijl uiteraard.’

Liggen er ook kansen als gevolg van de vergrijzing en de krimp? ‘Je hoopt dat er op een gegeven mo-

Q&A Hoe wonen BN’ers?

Rob Verlinden hoeft geen ‘James Bondhuis’ Televisietuinman Rob Verlinden zoekt het buiten de Randstad met optrekjes in Almere en Spanje.

We zien je altijd buiten bezig, hoe ziet je huis er eigenlijk van binnen uit? ‘Ik ben een groot bewonderaar van Rietveld en dat zie je terug in de vlakverdeling, de primaire kleuren en de lichtinval in mijn huis. Ik heb het wel wat comfortabeler gemaakt. Want laten we eerlijk zijn, zo’n Rietveldstoel zit natuurlijk voor geen meter.’ Modern dus? ‘Ja,absoluut, ik hou van strak. Sfeer is wel belangrijk, een huis moet niet al-

leen ‘mooi om het mooi’ zijn. Ik denk dat ik er wel in geslaagd ben om sfeer in mijn huis te creëren. Verder vind ik dat je bij jezelf moet blijven als je je huis inricht, veel mensen volgen alleen maar trendjes. Als de natuurlijke kleuren in zijn, is ineens hun hele huis bruin. Dat is niet aan mij besteed.’ Zien we je groene vingers ook? ‘Jazeker. Sowieso heb ik heel be-

Maareh... dat huis staat in Almere? ‘Ja. Almere klinkt heel suf, maar dat is het zeker niet. Je hebt overal mooie en minder mooie wijken. Mensen zijn altijd positief verrast als

Zelf laten bouwen, tevreden? ‘Ja, maar niet met alle technische snufjes. Ik heb me daartoe laten verleiden, maar dat doe ik nooit meer. Ik hoef geen James Bondhuis. Sommige mensen hebben overal tiptoetsjes en schermpjes, maar het gaat allemaal kapot. Je woont in een huis, niet in een computer.’

Tsunami van 65-plussers

Meer 100-plussers

Dankzij de NCRV op teevee

Op 1 januari 2010 telde Nederland 2,5 miljoen 65plussers, zo’n 15 procent van de bevolking. De leeftijd van de gemiddelde Nederlander is overigens 40 jaar.

Het aantal 100-plussers stijgt de komende jaren explosief. Begin dit jaar waren er slechts 1.700, maar hun aantal zal toenemen tot 14.000 in 2050.

Caroline Tensen presenteerde in 2007 en 2008 een televisieprogramma waarin honderd stellen negen maanden werden gevolgd tijdens de zwangerschap.

 

 

Urban Living SPECIAL

  

  


19

Hypotheek Pak die dikke map eens uit de kast

Geen nieuw huis, wel een nieuwe hypotheek 

Het loont om bij te houden wanneer de rentevaste periode van je hypotheek afloopt. Want de hypotheken van nu kunnen flink wat opleveren.



Floor van Dijck AMSTERDAM

...

Heb je rond 2000/2001 of 2005/2006 een woning gekocht, dan kan het goed zijn dat de rentevaste periode van de hypotheek binnenkort afloopt. Een goede reden om je te orienteren op de hypotheekmarkt of het ergens beter of transparanter kan, omdat wisselen van hypotheekverstrekker op dat moment boetevrij is. Danny Karijopawiro, onafhankelijk erkend hypotheekadviseur bij De Financiële Meesters, weet daar meer van: ‘De rentes staan momenteel op een historisch laag niveau en de kans is groot dat overstappen van geldverstrekker je aan een lagere rente kan helpen.’ Als je tussentijds van hypotheekverstrekker wisselt, kunnen de renteomstandigheden dusdanig zijn, dat de bank je een boete oplegt. Karijopawiro: ’Aan het einde van de rentevastperiode mag je bij de meeste banken echter boetevrij aflossen.’



Karijopawiro: ‘Veel mensen zitten zonder dat ze het weten met een hypotheek met een woekerpolis, of een element met veel verborgen en/of onduidelijke kosten. Zoals in het geval van de ‘ouderwetse’ spaarhypotheek. Dat soort hypotheken hebben een veilig imago maar hebben in sommige gevallen toch verborgen en/of onduidelijke kosten.

‘Houd bij wanneer je rentevaste periode afloopt, en wees de bank dan ook vóór.’ Danny Karijopawiro, adviseur

Een goed voorbeeld is volgens Karijopawiro de Op-Maat Hypotheek van de Rabobank. ‘Daar speelde dit ook. Die bank heeft alle klanten met die hypotheek moeten compenseren. Bij de hypotheken die nu verstrekt worden, wordt veel beter gecontroleerd.’

Beter uit met een boete Zelfs als je rentevaste periode nog niet is afgelopen, kun je een overstap

maken. In sommige gevallen krijg je dan een boete opgelegd als het nieuwe rentetarief lager is dan het oude. Toch kan het zijn dat de nieuwe hypotheek zo veel voordeliger is dan de oude, dat je deze boete vrij snel terugverdient. Tussenpersonen zijn volgens richtlijnen van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) verplicht voor te rekenen wat de terugverdientijd is. Zo weet je wanneer oversluiten rendabel is. Ook de verhoging van de maximumgrens van de Nationale Hypotheekgarantie (NHG) tot 350.000 euro is een interessant gegeven. Karijopawiro: ‘Het kan zo zijn dat de woning waarin je woont eerst niet onder de NHG viel en nu wel. Ook dan kan oversluiten interessant zijn, omdat je met NHG een lagere rente en meer zekerheden hebt.’ En mocht je willen verbouwen, dan is nu het moment, omdat de btw-tarieven in de bouw voor arbeid bij verbouwing of woningverbetering zijn verlaagd van 19 naar 6 procent. Al met al reden om regelmatig serieus naar je hypotheek te kijken en die verloopdatum van de rentevaste periode zelf goed in de gaten te houden. 1

Ook verlengen kost geld






Sowieso stuurt de bank je een verlengingsvoorstel, maar dat is niet in alle gevallen de beste optie, weet de adviseur. ‘Accepteer dat niet klakkeloos. Op zulke verlengingsvoorstellen rekenen banken vaak een continuatietoeslag, waardoor verlengen geld kost. Banken zeggen dan: voor de eerste rentevaste periode kreeg je korting, omdat je een nieuwe klant was, maar nu moet je het normale tarief betalen. Veel mensen gaan daar toch in mee, omdat de banken de klanten –heel klantonvriendelijk – kort, vaak een maand, voor het aflopen van de rentevaste periode daarvan op de hoogte brengen. En het lukt vaak niet binnen een maand van verstrekker te switchen. Mijn tip is dan ook om zelf op tijd bij te houden wanneer je rentevaste periode afloopt en voor die tijd kritisch naar je hypotheek te laten kijken.’ Een andere reden om mogelijk voor een nieuw hypotheekproduct te kiezen, is dat er inmiddels een veel grotere transparantie is op de hypotheekmarkt dan tien jaar geleden.

Dit is het moment om te verbouwen. HOLLANDSE HOOGTE

Noord-Zuidlijn

Transport

Onderzoek

TUNNELBOOR BEREIKT DAM

TUKTUK GAAT STADSMENS HEEFT BOULIMIA ELEKTRISCH

De tweede tunnelboor van de Noord-Zuidlijn in Amsterdam is maandag onder de Dam gearriveerd. De boorkop, Noortje genaamd, legde vanaf het Centraal Station in negen weken 509 meter af voor de westelijke tunnelbuis voor de metro. De boor passeerde de huizen aan het Damrak op een afstand van 3,5 meter zonder schade aan te richten. Dat zei een woordvoerder van het projectbureau Noord-Zuidlijn.

Het Nederlandse bedrijf Tuk Tuk Factory brengt de eerste volledig elektrische versie van de alom bekende Aziatische Tuk Tuk op de Europese markt. Op 19 oktober zal het elektrische vervoermiddel worden geïntroduceerd op de eCarTec in München, de grootste beurs op het gebied van elektrisch vervoer. Er zit een 3-zits, 6zits en een cargoversie voor alle EUlanden in de pijplijn. Een rijbewijs B is wel verplicht.

 

 

 

ment minder druk komt op de woningmarkt, dat zie je nu al buiten de Randstad, dus daar kun je nu en in de toekomst voor een aantrekkelijke prijs goed wonen. Daar liggen de kansen, al gaan de ontwikkelingen langzaam. Mensen klagen wel vaak over de aankomende krimp, maar een

‘Een voordeel van de aankomende krimp is dat Nederland rustiger wordt.’ voordeel is wel dat Nederland rustiger wordt. Je ziet ook dat sommige provincies daar al mee adverteren; Zuid-Limburg bijvoorbeeld. Die provincie profileert zich op het gebied van rust, wellness en zorg. Nog lang niet alle regio’s doen dat, het vergt een omslag in het denken, herstruc-

turering en verbetering van voorzieningen. De discussie van de kansen en bedreigingen die de aankomende bevolkingskrimp gaat leveren, is erg belangrijk.’ Wat kunnen we nu doen om ons te wapenen tegen de vergrijzing? ‘Mensen die in een dorp buiten de Randstad wonen moeten zich erop voorbereiden dat ze hun koophuizen moeilijker kwijtraken. Dan kun je bij wijze van spreken beter nu je huis verkopen.’ ‘Krimpgebieden zullen het moeten accepteren dat de krimp er komt. Ze zullen in hun regio goed moeten afstemmen: voorzichtig bijbouwen, eventueel slopen en de specifieke regionale aspecten zoals rust en ruimte benadrukken via goede marketing. En we moeten dus manieren zien te vinden om ouderen toch te stimuleren om hun grote woningen te verlaten en kleiner te gaan wonen.’ 1

ANP

Boulimia nervosa, een eetstoornis waarbij iemand in korte tijd enorme hoeveelheden eten verorbert en weer uitbraakt, komt vijf keer vaker voor in de stad dan op het platteland. Dat is opmerkelijk, omdat de verwante eetstoornis anorexia nervosa op het platteland even vaak voorkomt als in de stad. Dat blijkt uit onderzoek van Gabriëlle van Son, die op 27 oktober promoveert aan de Rijksuniversiteit Groningen (RuG). De aandoeningen hebben mogelijk verschillende oorzaken en moeten

dus ook verschillend worden behandeld, betoogt Van Son. ‘Ze worden nu nog te veel over één kam geschoren.’ Het precieze verschil tussen de aandoeningen heeft Van Son niet kunnen achterhalen. ‘Dit moet nog onderzocht worden.’ In Nederland lijden naar schatting 40.000 mensen aan een ernstige eetstoornis, voornamelijk vrouwen. Uit het onderzoek blijkt ook dat een patiënt meer kans op herstel heeft als de stoornis voor het twintigste levensjaar wordt ontdekt.

Miljarden verspijkerd

Hypotheekhype

Meer geld bij minder uitstoot

Verbouwen is gunstig in deze tijd. In het tweede kwartaal van 2010 werd er voor 4,3 miljard aan Nederlandse gebouwen vertimmerd.

In 2009 financierden ruim 3,5 miljoen huishoudens hun woning met een hypotheek. Dit zijn zes van de zeven eigenaars/bewoners.

De vereniging voor ontwikkelaars en bouwondernemers (NVB) heeft bepleit dat mensen met een energiezuinig huis een hogere hypotheek krijgen.

Huurwoningen Amsterdam vanaf
910,- per maand per direct beschikbaar Osdorper Ban 821-1101 (Blue & Green)

Jan van Galenstraat 1A t/m 29E (Piramides)

Talbotstraat 33 t/m 99 (IJburg)

IS n HU e À N ber Li PE o O okt Ûi“ ÕÕÀ œ Ê 30 Îʘ ‡£Î £ ££

G IN G AK TI RA K CH P IJ ZI FS EL BE P A OG O M

G IN G AK TI RA K CH P IJ ZI FS EL BE P A OG O M

Unieke kans, huren in jong en modern IJburg!

ˆâœ˜`iÀÊܜ˜i˜] in hartje Amsterdam!

Huur nu en woon de eerste “>>˜`ʅÕÕÀÛÀˆt

U 3 kamerappartementen met ruime woonkamer UÊÊܜœ˜œ««iÀۏ>ŽÌi\ÊÊÇnʇʙ™Ê“Ó UÊÊvÀ>>ˆÊՈÌâˆV…ÌʜÛiÀÊ«>ÀŽ UÊʏÕÝiʎiՎi˜Ê“iÌʈ˜LœÕÜ>««>À>ÌÕÕÀ UÊÊVœ“«iÌiÊL>`Ž>“iÀ UÊÊVi˜ÌÀ>iʏˆ}}ˆ˜}Êi˜Ê}œi`iÊLiÀiˆŽL>>À…iˆ` UÊʈ˜VÕÈivÊ«>ÀŽiiÀ«>>ÌÃʈ˜Êœ˜`iÀ}ii}i˜Ê}>À>}i

UÊ UÊ U U UÊ UÊ

UÊ UÊ UÊ UÊ UÊ UÊ

11,*-\Ê
Ê£°äÓx]‡Ê«iÀʓ>>˜`] exclusief servicekosten

11,*-\Ê
Ê£°ÓÎx]‡Ê«iÀʓ>>˜`] exclusief servicekosten

`ˆÛiÀÃiÊÎʎ>“iÀ>««>ÀÌi“i˜Ìi˜ ܜœ˜œ««iÀۏ>ŽÌi\ÊÈÈʇʣÓÈÊ“Ó nabij Westerpark en binnenstad eigen fietsenberging in onderbouw ÕÝiʎiՎi˜Êi˜ÊVœ“«iÌiÊL>`Ž>“iÀ …ÕÀi˜ÊÛ>˜Ê«>ÀŽiiÀ«>>ÌÃʜ«Ìˆœ˜ii

`ˆÛiÀÃiÊÎʎ>“iÀ>««>ÀÌi“i˜Ìi˜ ܜœ˜œ««iÀۏ>ŽÌi\ʙÓʇʣÓnÊ“Ô Ûœ˜`iÀÌiÀÀ>ÃʜvÊL>Žœ˜ œ«Êœœ«>vÃÌ>˜`ÊÛ>˜Ê܈˜ŽiÃ ʜ“«iÌiʎiՎi˜Êi˜ÊÕÝiÊL>`Ž>“iÀ }œi`ÊLiÀiˆŽL>>ÀʓiÌʜ«i˜L>>ÀÊÛiÀۜiÀ

11,*-\Ê
ʙ£ä]‡Ê«iÀʓ>>˜`] exclusief servicekosten

Actys verhuurt deze objecten collegiaal met Vlieg Makelaars. T.: 020-5247430 E.: [email protected] Voor meer informatie of een bezichtiging kunt u contact opnemen met Actys Wonen Amsterdam, E.: [email protected]. Bel T.: 020 540 56 40 of kijk op www.wonenmetactys.nl.

WONEN 875.000 Lezers van De Pers zien deze advertenties. Wilt u ook uw woning in kleur presenteren vanaf slechts
99,- inclusief BTW. Informeer bij uw makelaar of bel met Ieke van Hees (30) 600 74 67 of René den Uijl (030) 600 74 95 of Sylvia Alonso (070) 307 84 52 of Margot Wijnen (070) 307 84 06

De mooiste chalets op Toplocatie aan de kust… Aan de rand van Europa’s mooiste duinreservaat ligt Recreatiepark De Woudhoeve T.k. luxe uitgevoerde chalets aan een siervijver of aan de zuidelijke rand van het park vanaf 155.950,- incl. grond.

Zeer interessante omzetgaranties mogelijk vanaf 8000,- per jaar voor 3 jaar. U bent van harte welkom voor een vrijblijvende bezichtiging en om u uitgebreid te laten informeren over de mogelijkheden. Kom 22, 23 en 24 oktober een kijkje nemen tijdens de Open Huis Dagen. Meer info: Recreatiepark De Woudhoeve Driehuizerweg 8 te Egmond a/d Hoef T. 06 5262 6666 of 0318 457 420 / www.woudhoeve.nl Recreatiepark De Woudhoeve is niet vergunningplichtig onder de regulering van de AFM.

Ammerstol

Nieuweweg 1

Gouda

Wederikplantsoen 11

&$ ' !$  

Utrecht

Neude 30

 

 '$ 

  '$ "$  

Unieke dijkwoning met achtertuin en berging. Ind. Entree, woonkeuken, slaapkamer en badkamer (2007) apart toilet. 1e verd.: (dijkniveau) Studeerruimte, voor- en achterkamer met schouwen, 2 slpkamers, 2e badkamer(2007). CV Combiketel (2007) Dubbel glas. Bijdrage V.V.E.
52.50 p/mnd. Zeer centraal en landelijk gelegen nabij rivrier “de Lek”.

Zoekt u een nette hoekwoning met tuin en 3 slaapkamers? Dan hebben wij nu een aantrekkelijk geprijsde woning. Deze woning ligt in een gezellige woonwijk (Weidebloemkwartier ) in een rustige kindvriendelijke straat nabij uitvalswegen, openbaar vervoer, winkels en overige openbare voorzieningen. Woonoppervlak circa 65 m².

Vraagprijs:
325.000,- kk Van ‘t Hof Makelaardij BV Tel.: 0182 - 520111

Vraagprijs:
129.500,- kk Koophuis Makelaars Tel.: 010 - 2809256

Eengezinswoning 1996, 5 kamers, gestoffeerd o. a. parket, geïsoleerd, recent geschilderd, nieuwe vr. cv-ketel. 2 inpandige parkeerplaatsen en een buitenparking. Verkeersvrije straat en afgesloten binnenterrein.

OPEN HUIS - Vrijdag 22 oktober 15:00-18:00 uur. In het bruisende hart van de stad Utrecht (op de Neude) liggen deze uitstekend onderhouden monumentale studio-appartementen van circa 35 m² met een groot gemeenschappelijk dakterras. Een unieke kans voor starters of een goede belegging voor ouders van studerende kinderen.

Nette 4-persoons chalet op 391m2 eigen grond in park in Tzummarum (Friesland), nabij de Waddenkust en Leeuwarden, dichtbij Franeker en Harlingen. Snel bereikbaar via de Afsluitdijk. Ideaal voor tripjes naar Vlieland en Terschelling. Indeling: o.m. twee 2-persoons slaapkamers (w.o. 2 1-persoonsbedden), keuken, douche, apart toilet. Ruime tuin.

 '

 %#  $%   (     

Vraagprijs:
149.500,- kk www.neude.nu Tel.: 06 - 19760653

 '

((% # %% www.g2makelaars.nl $%     

 

 

Urban Living SPECIAL

  

  


21

Groen Investeren in duurzaam loont

Schelpen in de kelder, gras op ’t dak Groen, groener... Met zonnecollectoren, een groen dak of een warmtepomp wordt een huis milieu- en toekomstproof. Floor van Dijck AMSTERDAM

...

Wil je in je huis investeren, denk dan ook aan de lange termijn. Met investeringen in duurzaamheid bespaar je op lange termijn veel geld en het milieu. Peter Fraanje, projectleider duurzaamheid bij Bouwend Nederland is expert op het gebied van duurzaam (ver)bouwen. ‘Je huis verduurzamen kan op kleine, maar ook op grote schaal. Denk op kleine schaal aan isolatie: vloerisolatie, kieren

dichten, gevel- en muurisolatie, die kunnen je veel energiebesparing opleveren. Je kunt ervoor kiezen om, als je toch groot gaat isoleren, meteen een uitbouw te maken, zoals een serre. Dat is dubbel winst.’ ‘Wat vloerisolatie betreft willen mensen graag een houten vloer houden. Om dan toch de begane grondvloer te isoleren, adviseer ik te kiezen voor een doodgewone laag schelpen in de kruipruimte. Deze zijn vochtwerend, een stankafsluiter, isolator, milieuvriendelijk, kortom: een duurzame investering.’

Zonnecollectoren

Groene daken Zinken daken en grinddaken worden erg heet in de zomer. Een ‘groen dak’ oftewel een plat dak begroeid met gras isoleert een stuk beter. Fraanje: ‘Een goed geïsoleerd dak geeft niet alleen minder verwarmingskosten in de winter, in de zomer kunnen de airco en de ventilator ook eruit. Bovendien heeft een groen dak als meerwaarde dat het van waarde is voor de natuur in stedelijke gebieden, bovendien houdt het fijnstof vast en helpt bij de afvoer van regenwater.’ Je hebt intensieve groendaken, die ook beloopbaar zijn en waar grote planten en soms zelfs bomen op groeien, of goedkopere en makkelijker te onderhouden extensieve groendaken. Daar groeien kleine planten als vetplanten, grassen en kruiden. Sommige gemeenten stimuleren en subsidiëren de aanleg van groene daken. De gemeente Rotterdam bijvoorbeeld, subsidieert 30 euro per vierkante meter als daken worden bedekt met groen. Zo’n groen dak kun je ook combineren met extra woonruimte,

zoals in het geval van de Green Cube van LG architecten. Bij de Green Cube wordt een groen dak gecombineerd met de toevoeging van een extra woonlaag bovenop het huis. Een mini-penthouse, groot genoeg voor

een tweepersoonsbed. Green Cube gaat volgens de ontwerpers ongeveer 20.000 euro kosten, maar in steden waarin extra vierkante meters schaars zijn, kan het een lucratieve oplossing zijn.

Warmtepomp

Het fenomeen van zonnecellen op het dak bestaat al langer, maar inmiddels is de kwaliteit van zonnecellen erg verbeterd. Fraanje: ‘De nieuwe generatie zonnepanelen heeft een rendement dat veel hoger ligt dan de cellen van een aantal jaar geleden. Ze leveren extra veel op als ze in het dak zelf worden gebouwd; geïntegreerde

zonnepanelen heet dat. Een goed idee om deze te integreren in het geval dat het gehele dak toch al vervangen moet worden. Helaas zijn de subsidies voor zonnepanelen beperkt, dus we zoeken als Bouwend Nederland naar andere manieren om bewoners te verleiden voor zonnepanelen te kiezen.’

De verwarming van woningen vormt een belasting voor milieu en uiteindelijk ook portemonnee. ‘Inmiddels zijn er echter ook al andere vormen van verwarming’, verduidelijkt Fraanje. ‘Je bent al goed bezig als je van een oude cv-ketel overschakelt naar een Hoog Rendementketel. Maar het kan nog duurzamer, namelijk met een zonneboiler, of via aardwarmte. Woon je in een zelfstandige woning, of heb je een goed werkende Vereniging van Eigenaren, dan is het een overweging om voor de verwarming van het pand te kiezen voor een warmtepomp.’ Zo’n pomp staat in verbinding met de diepe, warme lagen van de aarde. Want al vriest het aan de aardkorst, op 5 à 7 m diepte heeft de bodem een temperatuur van 10 à 12°C. Een warmtepompinstallatie benut deze constante bron van gratis warmte voor het verwarmen van gebouwen en water. Voor meer informatie over duurzaam (ver)bouwen, kijk op www.meermetminder.nl

Q&A Architect Frits van Dongen

Vernieuwing, herwaardering en hergebruik. De steden zijn immers al vol genoeg De nieuwe stijl in het ontwerp van gebouwen? Hergebruik. Architect Van Dongen vertelt.

De bouw ligt op z’n gat. Kunnen architecten het lekker rustig aan doen? ‘Niets is minder waar. De vraag naar nieuwe objecten neemt door de crisis weliswaar af, maar er blijft nog genoeg werk over op het gebied van hergebruik van oude gebouwen. Dat is een trend die we de komende jaren wel meer gaan zien.’ En wij maar denken dat oude gebouwen vooral worden gesloopt. ‘Dat is tegenwoordig zeker niet aan

de orde. Tijdens mijn studie Bouwkunde aan de Technische Hogeschool in Delft woonde en werkte ik lange tijd in verschillende oude schoolgebouwen. Pas tien jaar geleden heb ik in Haarlem een eigen huis gekocht. Gebouwen kunnen door de jaren heen heel veel verschillende functies krijgen. Tegenwoordig is dat meer dan ooit aan de orde. Oude gebouwen krijgen een functie als woonhuis, openbaar gebouw, kantoor, je noemt maar op.’

I. OOSTVEEN

Zie je in de architectuur ook een afspiegeling van de crisis terug? ‘Daar zit wel iets in. Naarmate de tijd vordert, zie je de uitbundigheid en de speelsheid een beetje verdwijnen. Die maakt plaats voor functionaliteit en praktisch nut. Gebouwen moeten namelijk niet alleen geschikt zijn als schoolgebouw of kantoor, maar je moet er rekening mee houden dat de situatie er over twintig jaar om vraagt dat er een verzorgings- of studentenhuis voor in de plaats komt. Dan heb

je niets aan plafonds van zes meter hoog.’ Zolang de crisis duurt, zit er dus weinig spannends in de pijplijn. ‘Dat zeg ik niet. De steden zijn bijna helemaal volgebouwd, dus er zal veel inventiviteit nodig zijn om objecten of zelfs hele wijken te gaan hergebruiken. De kauwgomballenfabriek in Amsterdam is daar een mooi voorbeeld van. Dat zijn nu huurwoningen geworden.’

Zonnesubsidie

Groene gevel

Warmtepompje

Subsidies op zonnepanelen werden tussen 2003 en 2008 tijdelijk afgeschaft. In 2009 kreeg een eigenaar van een paneel 33 cent per geproduceerde kWh.

Groen hoeft niet per se op het dak. Rotterdam onthulde in september de grootste groene gevel van Europa (5.000 m2) om fijnstof te filteren.

In de tuinbouw gaan ze iets verder met aardwarmte dan bij woonhuizen. Bij een bedrijf in Bleiswijk wordt water opgepompt uit een diepte van 1,7 kilometer.

SFEERLICHT IN JE INTERIEUR

8JKIFCCFOHPFE OJFVXTBMTV FFOǂIVJTXJMULPQFO 8BOUUJKEFMJKLJTEFSFOUFWBOPO[FTQBBSIZQPUIFFLFYUSBMBBH)FU BOEFSFHPFEFOJFVXTJTEFXBBSTDIVXJOHJOEFSFDIUFSCPWFOIPFL 7SBBHVXPOBGIBOLFMJKLFBEWJTFVSOBBSPO[FFYUSBMBHFSFOUFPQEF TQBBSIZQPUIFFL

8JK[JKO

in samenwerking met

]&OXJFCFOUV

Wat zie jij?

Laat je inspireren tijdens de Sfeerlicht Weken. Bekijk de nieuwste ontwikkelingen in het Philips Home. Creëer met Philips Living Ambiance je eigen sfeer en ervaar wat licht kan doen met jouw interieur. Alexandrium Woonmall in Rotterdam is goed bereikbaar. Via de A20 afslag 16 Pr. Alexander/Capelle a/d IJssel en met het openbaar vervoer trein & metro station Pr. Alexander.

ZONDAG OPEN

Doe ook mee!

60 WOONSPECIAALZAKEN ALEXANDRIUMWOONMALL.NL

29 november t/m 4 december 2010

Profiteer nú van

Meld je aan op www.oogcollecte.nl

(030) 261 71 19 / (0343) 52 65 57

De Oogcollecte maakt belangrijk wetenschappelijk onderzoek mogelijk

de BTW-verlaging*

19%

6%

* vraag naar de voorwaarde n

• STOFVRIJ SCHUREN • REPARATIE & ONDERHOUD • SCHUREN, VULLEN, AFWERKEN • REINIGEN & POLIJSTEN • LAKKEN, AANKLEUREN • GLANSBEHANDELING • SLIJPEN & POLIJSTEN • SCHUREN • REPARATIE & ONDERHOUD • MARMER & NATUURSTEEN

Voor behandeling

Na behandeling

Wij geven ook vrijblijvend advies aan huis!

%1..'%6#06'0)'84##)& 6_/('$47#4+ YYYCOPGUV[PNEQNNGEVGQHDGN 

#/0'56;

+06'40#6+10#.

Bel gratis: 0800 - 35 66 78 32 www.Áoortec.nl TIP: BORREL OF DINEER BIJ DES DEUX VILLES!

PATHÉ BUITENHOF ANDERE FILMS, ANDERE SFEER

www.pathe.nl/buitenhof

HINDERLIJKE KLEDING MAG WORDEN OPENGEKNIPT WAT JE AL NIET LEERT OP EEN REANIMATIE- EN AED-CURSUS. Weet wat je moet doen bij een hartstilstand. Meld je aan op www.6minuten.nl

PRIMAKABIN B.V. is een actieve speler in de boeiende markt van verplaatsbare accommodaties; zij verhuurd en verkoopt fabrieksnieuwe of gebruikte Primakabin producten en zij is tevens specialist in gebruikte Portakabin gebouwen van uiteenlopende afmetingen en types zoals Pacemaker,Pullman en Duplex. Per direct zijn wij op zoek naar een zeer gemotiveerde en enthousiaste:

Accountmanager m/v Jouw werkzaamheden zullen onder andere bestaan uit: - Bezoeken afleggen bij klanten; - Na het bezoek aan de klant, ervoor zorgen dat er een goede/duidelijke offerte gemaakt kan worden; - Een schets maken van wat een klant precies nodig heeft; - Klanten nabellen; - Het omzetten van offertes naar opdrachten.

Housing Agency Voor onze internationale clientèle zijn wij altijd op zoek naar gemeubileerde / gestoffeerde appartementen en huizen in Amsterdam, Amstelveen e.o. Neem contact op voor een vrijblijvende afspraak: Amsterdamseweg 181 Amstelveen Tel: 020 4417775 www.amstelhousing.nl [email protected]

Functie-eisen: - MBO denk en werkniveau; - 40 uur beschikbaar; - Geen 9 tot 5 mentaliteit - Goede kennis van Word, Excel en Outlook; - Goede mondelinge en schriftelijke vaardigheden; - Goede beheersing van de Nederlandse taal – Engels is een pré; - Representatief; - Zelfstandig; - Flexibel; - Accuraat; - Commerciële feeling; - Sterk doorzettingsvermogen.

Nu met E 10.000,koperssubsidie

geldig t/m 31

dec 2010

Wat mag je verwachten: - Uitzicht op een vast contract; - Goede werksfeer; - Auto van de zaak; - Telefoon van de zaak; - Goede arbeidsvoorwaarden.

UUR OKTOBERINFOCENTRUMOPEN 

Spreekt bovenstaande functie je aan en voldoe je aan de gestelde eisen? Mail dan je CV en uitgebreide motivatie naar mevrouw R. van Hees: [email protected] Voor meer informatie over de functie kunt u ook contact opnemen via telefoonnummer: 0168-381140.

• Rooftop appartement met groot dakterras

Sluitingsdatum: vrijdag 19 november 2010.

• Vanaf ` 243.800,- v.o.n. incl. parkeerplaats

Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie wordt niet op prijs gesteld!

+EMPSTRAAT$EN(AAGTO*ULIANAKERK

CarrièreBeurs

Naast een gevarieerde beursvloer tevens een veelzijdig congresprogramma met thema’s als: • Hoe je in drie stappen een (andere) baan in de zorg kunt vinden • Hoe bereid jij je voor op een functioneringsgesprek • Ga agressie op de werkvloer te lijf! • Wat past bij jou, een klein, middel of groot ziekenhuis?

30 november en 1 december Amsterdam RAI Ontdek jouw mogelijkheden in de zorg- en welzijnssector! Voor meer informatie en gratis entree ga je naar

www.carrierebeurszorgenwelzijn.nl

verkoop: Roeth Vastgoed (070) 330 03 30 Frisia Makelaars (070) 342 01 01

xxx/ef.psjfou/om

 

 

Uit & thuis RONDJE RANDSTAD

24

AGENDA VRIJDAG T/M ZONDAG

MUZIEK Mohamed Bajeddoub Vr, De Doelen, Rotterdam. Arabisch-Andalusische sound. Warm en krachtig. Anneke van Giersbergen & Agua de Annique Vr, Tivoli De Helling, Utrecht. Agua de Annique is de band rond de ex-zangeres van The Gathering, Anneke van Giersbergen. Ze maakt indiepop en dan wat lichter dan voorheen. The Opposites Vr, De Oosterpoort, Groningen. Dit hiphopduo uit de polder heeft al heel wat moderne klassiekers op zijn naam staan, met Broodje Bakpao als laatste wapenfeit. Club des Belugas Zo, SunSeaBar, Wijk aan Zee. Tijdens het tienjaarsfeest van de SunSeaBar brengt Club des Belugas een kolkende mix van soul, funk en cool latin. Dj Maestro draait Blue Note tunes.

FESTIVALS Eastern Neighbours Film Festival Vr, Za, Zo, Louis Hartloopercomplex, Utrecht. Bijzondere selectie gelauwerde nieuwe films uit Oost-Europa, van de Balkan tot Rusland. Yo-Hallo! Vr, Centraal Station, Eindhoven. Een moderne roadmovie op de fiets, Een kijkje in het Eindhovense straatleven. Image Festival Vr, diverse locaties, Rotterdam. Festival met presentaties van en voor gepassioneerde beeldmakers en –gebruikers. Voortzetting van het Internationaal Beeldfestival Rotterdam 2009.

NIGHTLIFE Amsterdam Dance Event 2010 Vr, za, zo, diverse locaties, Amsterdam. Het Amsterdam Dance Event (ADE) is het grootste clubfestival voor elektronische muziek waar je de laatste muzikale trends ontdekt. Van hardcore tot ambient, van trance tot dubstep. De Kraaien Za, Paard van Troje, Den Haag. De Haagse urban sensatie en hiphopband De Kraaien won de Rayban-Battle op Valtifest en sluit de Haagse Popweek af. Latin Lovers 5 years anniversary Za, Club Vie, Rotterdam. Clubavond met warmbloedige dj’s.

PLACETOGO REDACTIE NL70

Thank God it’s Monday

...

Waar Café de Vinger, Den Haag Wanneer maandag Organisatie Mind Fuck Mondays

www.mindfuckmondays.com

  

  


Drank ‘Bier uit een pakje’

Kant-en-klaar bier-brouwpakket Bij zelf bier brouwen denk je aan mout en ketels. Met een blik moutstroop kom je er echter ook. Vanja van der Leeden AMSTERDAM

...

Eric Matzen zat ooit in Australië. Hoe hij het deed, weet niemand, maar hij kreeg er op zijn toeristenvisum een sofinummer. Toen hij na een paar jaar terugkeerde naar Nederland, keken ze ‘m raar aan bij de grens. Had hij zo lang down under gezeten? Platzak was ‘ie en hij mocht Australië niet meer in. Terug in Nederland begon Eric een nieuw leven. Uit Australië importeert hij sindsdien blikken Country Brewer, om zelf thuis bier te maken. Lekker voordelig, met zo’n doe-het-zelfpakket. Een plausibel excuus, je eigen bier brouwen in tijden van economische droogte. Hoewel je de authenticiteit en de romantiek van ambachtelijk bier er wel een beetje bij mist. Toch is het voor beginners die eens aan bier brouwen willen ruiken, best leuk. Verwacht geen middeleeuws monnikenwerk dat ambacht en engelengeduld vergt. Benodigdheden: een kant-en-klaarbrouwpakket en zes weken.

Workshop In een Watergraafsmeers keukentje organiseert Matzen een workshop met zijn pakket. Maar eerst drinkt iedereen een pilsje. Matzen heeft wat mandarijntjes gepeld voor bij het bier. Of zo’n partje fruit nou een goede bodem legt voor een huisgebrouwen triple? Kleine slokjes dan maar, want we moeten nog werken. Bij grotere werkgroepen wordt de officiële brouwruimte gebruikt – een centrum voor alternatieve therapie van een buurvrouw. Met het brouwpakket (zelf te bestellen via zelfbrouwen.com) kun je ook zonder hulp

aan de slag. Maar een workshop is beter, vindt Matzen: ‘Zo kun je de echte kneepjes van het vak leren.’ Zo’n bierpakket bestaat uit een blik moutstroop, een gistingsvat, een zakje gistcultuur en een hydrometer. De moutstroop is er in verschillende varianten en smaakt naar een stroopwafel met een bittere nasmaak. De stroop gaat in het gistingsvat, daaraan wordt vier liter kokend water toegevoegd. Matzen is nogal gehecht

‘Je moet natuurlijk niet met je brouwketeltje langs de A2 gaan staan.’ Eric Matzen, bierbrouwer

aan het schmutzige oude waterkokertje van zijn overgrootoma waarin maar één liter water kan. Dit onderdeel van het proces vergt dan ook de meeste tijd. Daarna gaat het rap met het brouwen: je voegt een zakje gist toe en eventueel een suikeroplossing (dat is een beetje afhankelijk van de gekochte smaak). Dan sluit je het vat af en laat je het een week borrelen op een warme plek, maakt niet zoveel uit waar. ‘Je moet natuurlijk niet langs de A2 gaan staan met je brouwketeltje’, adviseert Matzen.

Het is nu gespannen wachten tot het appelbier begint te bruisen.

Na ongeveer een week check je de status van het gistingsproces door de dichtheid van het bierwater te bepalen met een hydrometer. Het bier wordt dan overgeheveld naar een nieuw vat, voor de tweede gisting. Matzen: ‘Soms ben ik lui en doe ik het meteen al over op fles.’

Er wordt voor de tweede keer suiker toegevoegd. Je kunt ook basterdsuiker nemen in plaats van gewone suiker. Nu moet het bier gaan bruisen. Matzen laat dit zien bij een vat dat al een tijdje staat. Als het deksel eraf gaat, vult de lucht in het kleine bedompte keukentje zich met die van cider. Maar dat is het niet; cider zit niet in de lijn blikken van Country Brewer. De verklaring: Matzen eet veel appels en aan dit vat heeft hij gedroogde appelschilletjes toegevoegd.

ken er een gezellig, rokerig vertrek van. MindFuckMondays is ook een keer gehouden in Rotterdam in de Worm. Dit was ook een succes, dus misschien dat uitbreiding naar andere steden er wel in zit. Op de website is de agenda te vinden. Mocht er nog een lege line-up zijn en jij weet een band of wil je zelf het podium beklimmen, stuur dan een mailtje. ‘Zo gaat dat bij ons, samen met elkaar een feestje bouwen.’

sen van kennissen die langskomen. Voornamelijk kunstzinnige mensen, vaak inclusief piercings, lopen in de rondte. ‘Een tikje alternatief kun je

het wel noemen’, zegt Marleen, die hier wekelijks te vinden is. Dit alternatieve is ook terug te horen in de line-ups. Elektronische muziek, bands, dj’s. ‘Vaak zijn het mensen die op een zolderkamertje de tofste muziek maken’, stelt Laurens. Waar hij de bands vandaan haalt? Via MySpace en YouTube zoekt hij naar geschikte bands. De netwerksites worden ook ingezet als promotie. Heel 2010. Café de Vinger is bij uitstuk geschikt. Het is klein, dus mocht de opkomst minder zijn dan gewoonlijk (gemiddeld 40 man), dan is het toch nog gezellig. Boven in de rokersruimte staat een tafelvoetbaltafel die druk bezet is. Verschillende zitjes ma-

Appelschilletjes

W

eekends zijn altijd te kort. Te veel feesten en gezelligheid in te weinig dagen. Dan komt die maandag als een donderslag bij heldere hemel. Elke dinsdag is er Mellow Moods, maar dan is er altijd nog die maandag om te overbruggen. ‘Er zijn veel mensen die op maandag niks te doen hebben, vandaar MindFuckMondays’, zegt Laurens. Hij regelt de line-up en de organisatie van MFM. De regels van het weekend worden aan de laars gelapt. Nog niet aan werk denken, maar gewoon genieten van elektrische muziek in een klein knus café: De Vinger. Veel reclame wordt er niet voor gemaakt. Het zijn voornamelijk kennis-

In het brouwpakket zit alles wat je nodig hebt. FOTO’S: MARJOLIJNE PERQUIN

Aftappen Natuurproducten doen niet altijd wat je wilt, ook niet als ze uit Australische blikken komen. Het bruisen van het appeltjesvat blijft dan ook uit. Geen nood, de tweede lading suiker wordt omgezet in alcohol en hiermee neemt ook het koolzuurgehalte verder toe. Dit proces voltrekt zich verder op fles. Het vat wordt overgeschonken in flesjes. Die flesjes (je

* Deze rubriek is een samenwerking tussen NL Unlimited en De Pers. Zie voor meer clubrecensies de NL-magazines.

Stout is sterk

Ongelikte Germaanse beer

Ora et labora

Stout bier is niet ondeugend, maar sterk van smaak. Dat komt doordat de mout gebrand wordt, waardoor een koffieachtig aroma ontstaat .

Bier is ouder dan de weg naar Rome. Toen de Romeinen overgingen op wijn, haalden ze voortaan hun neus op voor de Germaanse bierdrinkers.

‘Bid en werk’ luidt een oud credo. Met handenarbeid als bier brouwen bleven de middeleeuwse monniken een beetje in balans in het klooster.

 

 

Uit & thuis RONDJE RANDSTAD

  

  


25

Nightlife Dj worden kun je leren

Eén uur seks, drugs en rock-’n-roll Maak een blitscarrière als dj. Leer de basic skills zodat je binnenkort achter een draaitafel op Ibiza staat. Vanja van der Leeden AMSTERDAM

...

Het bestaan van een dj is één en al seks, drugs en rock-‘n-roll. De groten der aarde leiden het leven van een god. Je reist naar Miami en Ibiza. Komt in clubs waar het plebs slechts van droomt, krijgt rollen discobiscuits aangeboden en je publiek bestaat uit schaars geklede dames (of heren). En dat allemaal omdat je wat leuke plaatjes staat te draaien. Geen wonder dat iedereen dj wil worden. Tijdens het Amsterdam Dance Event kun je even proeven van het vak en ervaar je of het daadwerkelijk is zoals de utopie hierboven.

Carrièremove Vanaf vandaag staat Amsterdam weer volledig in het teken van elektronische muziek met het Amsterdam Dance Event (ADE). Pioneer heeft dit jaar het College Hotel afgehuurd voor een serie dj-workshops. In één uur leer je maattellen, beatmatchen, pitchen en cue points maken. En ben je weer een stap dichter bij een roemrijk nachtelijk bestaan. Want dj worden gaat niet zomaar. ‘Al heb je leren beatmatchen’, legt clubcoryfee DJ José (Jos Klaster) uit, ‘als je geen ritmegevoel hebt, houdt het snel op. Dat was vroeger op dansles net zo.’ De workshops op het ADE zijn een spin-off van de zogenoemde DJ Clinics, die gegeven worden op de Pioneer DJ School. Ook Klaster is aan deze school verbonden; hij verzorgt er clinics. Hij draaide al mee toen er nog prehistorische drive-in-shows waren. Hij is al zo’n 25 jaar dj.

Opvoeden

kunt hiervoor gewoon een oud kratje Heineken gebruiken, wel even goed ontsmetten) leg je nog één week op een warme plek. Een kind kan de was doen. Sterker nog, Matzen liet het kinderen doen op een basisschool. ‘Het aftappen gebeurde wel onder supervisie’, stelt Matzen gerust. En het bier ging naar de vaders. Zit het bier eenmaal in flesjes, dan kan het de koelkast in. Na drie weken al te drinken, maar je kunt er maar beter afblijven. Hoe langer je wacht, hoe beter het smaakt. 1

‘Kom niet op het laatste moment binnenvallen als je moet draaien, maar neem de tijd om de crowd te observeren’, adviseert Klaster. Je mag mensen ook een beetje opvoeden, vindt hij als dj van het oude stempel. ‘Ze mogen best een hitje horen, maar leer ze ook nieuwe dingen.’ Dit zijn trouwens tips voor gevorderden. Die leer je niet tijdens de één uur durende workshop, maar wel tijdens de masterclasses op de Pioneer DJ school. Die school zit nu nog alleen in Amersfoort, maar vanaf januari ook in Amsterdam-West. Hier leer je meer over de techniek, de nieuwste apparatuur en het produceren. Tijdens de clinics worden verschillende stro-

Slow food in Utrecht

EERLIJK SCHRANSEN De aspiraties liegen er niet om op de Streekweken in Utrecht. ‘Eerlijk en gezond’ zijn de thema’s van deze seizoensmarkt, die is geïniteerd door de slow food-beweging. Langzaam maar zeker krijgt slow food meer voet aan de Nederlandse grond. Het van origine Italiaanse slow food is een soort monumentenzorg voor ambachtelijk en eerlijk voedsel – en daarmee de tegenhanger van fast food. De Nederlandse slow food-fans organiseren nu met de Utrechtse Streekweken de groot-

ste overdekte seizoensmarkt van Nederland. Zij hopen hiermee een sfeer te creëren zoals die op de Boqueríamarkt in Barcelona ook te vinden is: daar wordt de godganse dag uitbundig gegeten en gedronken, wat een mooi, maar wellicht iets te ambitieus streven is voor calvinisten. Lokale chefs zullen er wel gerechten bereiden van producten die op de markt zijn gekocht. De Markthal in Zijdebalen is hiervoor open van 22 tot en met 24 oktober. Zie ook www.streekweken.nl.

Glitterclub Clubmerk Hed Kandi lanceert tijdens ADE voor het eerst een fashionlijn in Nederland. De ‘fashion launch’ op de Ocean Diva boot zal glimmen en glitteren dat het pijn doet.

mingen behandeld. Van commercieel tot underground. Volgens collegadj-leraar Norbert de Bot (alias DJ Trèbon) zie je steeds vaker combinaties van stijlen, zoals euforische jarennegentigklanken verwerkt in hedendaagse progressive house. De Bot: ‘Dj’s willen niet meer in één hoek zitten.’

Toekomstmuziek Als dj moet je trouwens net als zangers en dansers over de X-factor beschikken: je moet podiumgeil zijn en niet naar de punten van je gympies staren tijdens een optreden. ‘Thuis in je studiootje muziek maken is heel wat anders dan performen achter een draaitafel’, legt De Bot uit. ‘Ook je

‘Als je op een podium staat, moet je het vol overgave doen.’ Dj Roog

kleding is belangrijk.’ Misschien een open deur, maar voor de zekerheid: ‘Geen grauwe capuchontrui bij commercieel clubgeluid.’ Een strak Armani-truitje bij grimmige dubstep kun je ook beter achterwege laten. Zit er toekomst in een carrière als dj? Komen ‘afgedraaiden’ aan de bak? Volgens dj Roog, die ook optreedt op het ADE, moet je wel van goeden huize komen om het te redden. Roog: ‘Door het Nederlandse succes is het aantal aspirant-dj’s explosief gestegen. Om op te vallen moet je dus veel kwaliteiten hebben. Ik vind het volgende belangrijk: muziekkennis (je moet het ontstaan van house kennen, je moet de godfathers van de scene kennen), muzikaliteit

Draaien kun je leren, ‘maar als je geen ritmegevoel hebt, houdt het snel op’.

(je overgangen moeten harmonisch kloppen), ‘podiumpersoonlijkheid’ (als je op een podium staat, moet je het vol overgave doen), originaliteit (er zijn genoeg copycats, wees creatief!) en ten slotte doorzettingsver-

mogen (met zoveel concurrentie moet je een lange adem hebben). 1 De workshops zijn vandaag, morgen en zaterdag van 12-17 uur in het College Hotel. Deelname op voorinschrijving.

Handenvol voordeel bij Dirk Barten:

1

jaar garantie 0 auto’s 00,- euro voordeel 000,- euro uitgestelde betaling 0.000,- totaal voordeel INCL. AIRCO

Hyundai i10 1.1i Pure

Hyundai i20 1.2i Active

Hyundai i30 1.4i i-Drive Cool

van 5 7.595,- voor

van 5 10.995,- voor

van 5 14.995,- voor

€7.095,-

€10.495,-

Hyundai i10 Active Cool voor slechts 5 1.600,- extra

Hyundai i20 Dynamic voor slechts 5 2.000,- extra

3TANDAARDs!"3s3TUURBEKRACHTIGING s2ADIOCD MP SPELER

3TANDAARDs!"3s3TUURBEKRACHTIGINGs#ENTRALEDEURVERGRENDELING s2ADIOCD MP SPELER

TM

s Optimale ruimte

s Groene labels en 20% bijtelling

s Krachtige en zuinige motoren

s Maximale veiligheid

€14.495,-

3TANDAARDs!"3s3TUURBEKRACHTIGINGs#ENTRALEDEURVERGRENDELING s2ADIOCD MP SPELER

Zoveel meer. Hyundai.

s Verrassend compleet

Gecombineerd brandstofverbruik: l/100 km: 4,2 - 7,6 / km/l: 23,8 - 13,2; CO2-emissie g/km: 109 - 182. Uitstoot- en brandstofverbruikgegevens zijn gebaseerd op tests die zijn uitgevoerd volgens Europese Verordening 80/1268/EG. GENOEMDE PRIJZEN ZIJN INCL. BTW EN BPM, EXCL. KOSTEN RIJKLAAR MAKEN, LAKTOESLAG EN VERWIJDERINGSBIJDRAGE. DOOR EVENTUELE WIJZIGINGEN IN HET PRODUCTIEPROCES KAN DE CO2-UITSTOOT WIJZIGEN, WAT INVLOED HEEFT OP DE NETTO CATALOGUSPRIJS, DE BRUTO CATALOGUSPRIJS EN HET BPM-BEDRAG. DRUK-, ZETFOUTEN EN PRIJSWIJZIGINGEN VOORBEHOUDEN. AFGEBEELD MODEL KAN AFWIJKEN VAN HET STANDAARDMODEL. *ACTIE IS NIET GELDIG I.C.M. ANDERE ACTIES. ACTIE IS ALLEEN GELDIG OP AUTO’S UIT VOORRAAD. EEN GEDEELTE VAN DEZE VOORRAAD IS VOORZIEN VAN KENTEKEN.

AUTOBEDRIJF DIRK BARTEN B.V. 7/,6%.+//' !,+-!!2 4%,  777(95.$!).,"!24%. !,+-!!2 AUTOBEDRIJF DIRK BARTEN AMSTERDAM B.V.3)%2%."/2#( !-34%2$!- 4%,  777(95.$!).,"!24%. !-34%2$!- AUTOBEDRIJF DIRK BARTEN HOOFDDORP B.V. /0!!,,!!. (//&$$/20 4%,  777(95.$!).,"!24%. (//&$$/20 AUTOBEDRIJF DIRK BARTEN B.V. 7-$5$/+7%' (%%2(5'/7!!2$ 4%,  777(95.$!).,"!24%. (%%2(5'/7!!2$


    




  


    






 
    0*+
((
#+

!%*
&()
!%*$!#!&%

 .7
?*:6.
>855.
.7
-874.:45.=:20.
:8-.
?237
7<.7;
-874.:
:88-
>*7
45.=:
>.:?.5-20.7-.
0.=:
4:=2-20
6.<
<87.7
>*7
:239
:88-
/:=2<
&855.
:87-.
/:=2<20.
;6**4
6.<
**70.7*6.
:239.
.7
:87-.
<*7727.;
*70.
08.-
0.+*5*7,..:-.
*/-:874
6.<
*:86*<2;,1.
27-:=44.7


 

&&(
1
 &+!)
.%#

 #!)
(
(+
 #,12<<.:.7-.
1*+52;
.:
:=
0.:8.6-
86
B237
/:2;1.2-
.7
>.: C
37270
2,1<
08=-0..5
>*7
45.=:
:2;;.
D
8:*5.
0.=:
*7
,2<:=;
187270
9.:B24
.7
*6*7-.5
27=<.75*70.
/:2;;.
.7
/:=2<20.
*/-:874 



*#%
%
/&(!% .
5.>.:<23-
+23
+.;<.55270
6.<
-.
87-.:;<**7-.
+87
2;

?.:4 -*0.7.>.:<23-
+23
+.;<.55270
>2*
87B.
?.+?274.5
2;

?.:4-* 0.7
&*7*/
>2.:
-8B.7
+.<**5<
=
0..7
>.:B.7-48;<.7
23
627-.:
-*7
>2.:
-8B.7
-:**0<
=
H

+23 23
>:*0.7
8>.:
=?
+.;<.55270
4=7<
=
+.55.7
6.<
-.
5*7<.7;.: >2,.
89
<.5./887=66.:


  
H
 
9.:
0.;9:.4 .<
2;
1.5**;
72.<
680.5234
=?
+.;<.55270
<.5./872;,1
8/
9.: .6*25
-88:
<.
0.>.7 



    2.:+23
+.;<.5
24 (((
**7<*5
@

D
.;;.7
1E<.*=
$.::.
5.=.
#*27<625287
 
F
H

9.:
D
.; (((
**7<*5
@

D
.;;.7
8=2;
"*A7*5-
1*+52;
.:
:=
 
F
H

9.:
D
.; (((
**7<*5
@

D
.;;.7
#,*7*>278
*:858
 
 
F
H



9.:
D
.; &

"$$"#





%,!%&
(&#&



! #$ 


.B.
0:88<;.
4:*,1<20.
?237
=2<
!2G687<.
?8:-<
0.6**4<
>*7
-.
.++2858
-:=2/
>.:?.5-20.7-.
0.=:
6.<
127<.7
>*7
<:=//.5
.7
,.-.:18=<
7
-.
;6**4
C
37.
4:=2-20.
<87.7
.7
-=2-.5234.
*,,.7<.7
>*7
0.:239<
/:=2<
.027<
5*70B**6
89
-:874
<.
486.7
.7
780

3**:
<.
+.?*:.7 



&&(
1


&

"


&

&&(
1


"#
$

!$#



 

"$$%

2.:+23
6*,1<20
24
=,4.:88
!*A6.7<
#.:>2,.
86
28>
'.0.7.:
2.=?;.-2*
& ..76*520
1.<
>.:;,1=5-20-.
+.-:*0
*/
<.
;,1:23>.7 " " $ #<==:
-.
>855.-20
27
+5845.<<.:;
270.>=5-.
+87
27
..7
.7>.589
7**:
'.+?274.5
8>>
)'237.7
!8;<+=;
 


$25+=:0

&
+-
)*##!%
%+
,!


---'()%#--!%"#


 
 


 
    


  




  


 
   
    
 
  

 
 
 

 


  
 

  
  


 

 

Mix

  

  


20.30

EXPEDITIE ROBINSON REFRESHED, RTL5 De climax van deze overlevingsstrijd tussen Belgen en Nederlanders nadert.

Nederland 1 17:00 17:30 19:30 20:00 20:30 21:30 22:15 23:00 23:55

21:00 23:15 23:40

Nederland 2

Sesamstraat NOS Studio Sport: WK Turnen EénVandaag NOS Journaal Naaste familie Het mooiste meisje van de klas Politie te paard Pauw & Witteman NOS Journaal

17:00 17:05 17:35 18:00 18:15 18:25 18:55 19:25 19:55 20:25 20:50 21:25 22:00 22:55 23:55

RTL Voetbal: Voorbeschouwing RTL Voetbal: UEFA Europa League , FC Utrecht - Steaua Boekarest RTL Voetbal: UEFA Europa League, AZ - Dynamo Kiev RTL Voetbal: UEFA Europa League, Debreceni - PSV (samenvatting) RTL Voetbal: UEFA Europa League (overige samenvattingen)

17:05 17:10 18:05 19:00 19:35 20:30 22:35 23:25

RTL 7 18:00 19:00

20.40

WILDCARD: MYANMAR CANVAS Dichter des Vaderlands reist met Belgische studenten naar Myanmar.

21.15

30 ROCK COMEDY CENTRAL Komedieserie met Alec Baldwin in de hoofdrol won vele prijzen.

Nederland 3

NOS Journaal Nederland helpt Tijd voor MAX NOS Journaal Tijd voor MAX Kruispunt Man bijt hond Meldpunt That’s the question Uitgesproken Twee voor twaalf Andere tijden Nieuwsuur Holland Doc: Rijssens stille oorlog Hoedoejijdat.nu

17:20 17:45 17:50 18:05 18:23 18:45 19:00 19:29 19:30 20:25 20:55 21:50 22:00 22:50 23:10 23:40

Fabeltjeskrant Oprah Winfrey show Dr. Phil Kinderziekenhuis Style by jury 28 Days As the world turns TopChef

17:10 18:10 19:00 19:20 20:00 20:30 21:30 22:30 22:45 22:50 23:20

RTL 8

21.25

ANDERE TIJDEN NED2 Tiede Herrema reist terug naar Limerick, waar hij ooit door de IRA werd ontvoerd.

RTL 4

Te land, ter zee en in de lucht Heibel langs de lijn AVRO AvaStars Live Vrijland Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal SpangaS Nederland 3 De Wereld Draait Door Keuringsdienst van Waarde Penoza NOS Journaal op 3 MaDiWoDoVrijdagShow PowNews #TVLAB NOS Studio Sport WK Turnen

17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30 22:30 23:35 23:45 23:50

De grote verhuizing Huizenjacht Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum House House Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie De meest schokkende vliegtuigrampen

17:00 17:30 18:30 19:30 20:00 20:30 22:55 23:50

SBS 6

27

22.10

FILM: SILENT HILL VERONICA Verrassend goed gemaakte horrorfilm, gebaseerd op game.

RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden Bonje met de buren Derek Ogilvie Secret millionaire RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard

17:35 18:00 18:30 19:00 20:00 20:30

Friends Will & Grace Airline Bondi rescue The Kardashians Raising Helen Law & Order: Special Victims Unit Cold case

17:05 17:30 18:00

NET 5

21:35 22:05 22:35 23:30

The king of Queens Everybody loves Raymond The nanny TopChef Take me out Expeditie Robinson 2010: Refreshed Oh oh Cherso Hoe vind ik een vent? Big trouble in tourist Thailand Take me out

Veronica

18:15 18:40 19:10 19:30 20:00 20:30 22:10

Zack & Cody Zeke & Luther Veronica’s funniest commercials ever! 3rd Rock from the sun According to Jim Still standing Two and a half men The big bang theory The haunted mansion Silent Hill

LEZERSCOLUMN

Moeder Dok Kunneman

...

H

ijgende moeder met kleuter en twee boodschappentassen komt aanrennen bij bushalte. Achterdeur nog open. Moeder naar binnen. Chauffeur woest. ‘Voor instappen mevrouw, of heeft u een leesbril nodig?’ Dat is Nederland. Afstandelijk, asociaal, arrogant.

OPLOSSINGEN PUZZELS Sudoku (vorige Cryptogram week donderdag) 5 4 8 7 3 2 9 6 1  3 2 1 4 9 6 5 7 8  6 7 9 1 5 8 2 3 4   2 9 7 8 6 3 1 4 5 1 5 6 9 7 4 8 2 3 



8 3 4 5 2 1 7 9 6 
 4 1 3 2 8 7 6 5 9 
 7 8 5 6 4 9 3 1 2   9 6 2 3 1 5 4 8 7   Zweeds raadsel 
  

     

 
    
 

 


Drie A’s. Eén vraag: waarom? Een buschauffeur oefent macht uit vanachter zijn bedieningspaneel. Híj bepaalt wie er in en uit de bus gaat en hoe en of zijn passagiers bij hun bestemming komen. Een politicus geniet ervan om belastingen te verhogen, subsidies te schrappen en hele bevolkingsgroepen uit te sluiten. Zelfs schrijvers, zoals ik, scheppen er genoegen in frustraties door middel van hun pen de wereld in te sturen. We zijn allemaal hetzelfde. We wor-

den overspoeld met prikkels. Mails, tweets, nieuwsberichten, liedjes, reclame. Nooit zijn we verzadigd. En tegelijkertijd willen we rust. Rust en controle. Ons gebrek aan controle drijft ons tot het dwangmatig zoeken naar manieren om boven anderen uit te stijgen, om tenminste wel over hen controle te hebben. Een korte vakantie in Thailand leerde me dat het wel degelijk anders kan. Als ik daar met twee boodschappentassen aan het worstelen was, werd voor ik het wist reeds een van de hengsels opgetild door een vriendelijke zongebruinde Thai. En nee, dat

is geen geforceerde behulpzaamheid, de behulpzaamheid waarmee wij ons ego trachten op te pompen. Dit is normaal in Thailand. Iemand die arm is, bezit precies het schoon waar wij voor vechten: controle over zijn hebben en houden. Dit voorziet hem van enkele buitengewone genoegens. Hij staat zelfverzekerd in het leven, helpt anderen en geniet van het moment. Hij leeft puur, is nog niet opgeslokt door het complexe stelsel van banken, leningen en faillissementen van het rijke Westen. Kijk naar ons. Wij liggen nachten wakker als het kabinet de hypo-

theekrenteaftrek dreigt af te schaffen. Oei, een taartje minder op zondag. In Afrika kennen ze geen taart. Stel je voor, we hebben een beetje minder. Dan zullen we onze handen weer kunnen openen, omaatjes helpen oversteken, glimlachen naar hijgende moeders met boodschappentassen die via de verkeerde ingang van de bus naar binnen komen. Armoede? Rijkdom. 1

* Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar [email protected].

Door Hercules & Valkema / www.elsje.nl

 

 

Mix

28

  

  


ZWEEDS RAADSEL: pl.op Gran Canaria keukengerei

WIN!

haast

zwarte delfstof

staafje

Deze week een Olympus E-PL1: Wilt u graag professionele foto's maken, maar schrikt een spiegelreflex u toch wat af? Dan is de Olympus E-PL1 precies wat u zoekt. Deze camera heeft het allemaal: spiegelreflex kwaliteit, een groot gebruiksgemak vanwege het ingebouwde Liveguide menu en het chique en compacte ontwerp van de PEN. Tevens kunt u HD-filmopnamen maken met autofocus en zitten er creatieve artfilterfuncties op, die uw HD filmopname of foto's weergeven vanuit een geheel ander perspectief.

klankgelijkheid

grasveld

rivier in Duitsland

4

1

3

gebruik

ondeugend steekwapen

kant testen vaatwerk open plek in een bos

omlaag gaan zangstem

5 kruisopschrift

8 thans tuingereedschap een doelpunt maken grondtoon

zwart bruin

distributie: [email protected] 088-0131830 sales: [email protected] 0800-7200000

Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u de gevonden cijfercombinatie uit de vakjes ABC door naar 0909-5010703 (€ 0,60 per gesprek). Of SMS “PERS -spatie- oplossing” naar 3553

tegen

marketing: [email protected]

(€ 0,60 per ontvangen bericht exclusief de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon)

1

2

3

4

5

6

7

8

© Puzzelland

De lijst met winnaars staat op www.puzzelland.com/depers

oprichter: Cornelis van den Berg

Prijspuzzel SUDOKU



CRYPTOGRAM: Horizontaal: 1. Het vernuft van een spook (5); 3. Waardeloos (5); 4. Opwekking die bij een god hoort (4); 7. Stel eens iets voor in de bouw! (5); 10. Extra pauzeren (9); 11. Hierna komt er nog meer (8).

1

A

A © Puzzelland/ Leen Groeneveld

4

Verticaal: 1. Niet doorgegaan, wel hersteld (7); 2. Hele reeks televisiebeelden (5); 5. Dat doe je niet met een schui- 7 ver (6); 6. Puntenlijst (6); 8. Een bon die indruk maakt(5); 9. Geweldig hoe zij achter een hond komt (5).

8

5

2

7

4

1

4 6

7

C

9

1

8

1

6

4

5

9

2 5

9

5

6

9

9

8

2 8

2 8

4

uitgever: Ben Rogmans hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst art direction: Koos Jeremiasse

7

6 11

3

B

10

Speel deze puzzels online en win! Ga naar: www.puzzelland.com/depers

B

2

3

website: www.depers.nl redactie: [email protected] 020-3460550

of SMS naar: 3553

2

bevel

Vandaag:

Hotelbon Voucher t.w.v. €40,-.

Prijspuzzel van vandaag is de sudoku. Bel: 0909-5010703 Zo doet u mee:

lof

6

WIN!

Meer info: www.olympus.nl/pen

Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596

of SMS naar: 3553

Met de Hotelbon Voucher kan 3 nachten gratis worden overnacht met 2 personen in ruim 3000 hotels in Europa. Dé Hotelbon is al 15 jaar het goedkoopste alternatief om er een weekendje op uit te gaan. Voor meer informatie: www.hotelbon.nl

lievelingskostje

7

Bel: 0909-5010703

Een uitgave van Mountain Media BV

3

C

1

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.

Rekendictee

Boze aap

Bikkel

Word jij het nieuwe rekenwonder? www.depers.nl/rekendictee

Ontsnapte aap molt politiewagen. www.depers.nl/chimpansee

Ongedeerd na verkeersongeluk. www.depers.nl/bikkel

Selectie geplande ov-verstoringen: 111

Amsterdam (bus)

Morgen t/m 28 november: GVB 66. Halten Maxisweg, Diemerparklaan, Vennepluimstr, Ruisrietstr., P. Oosterhuisstr. en IJburg (strand) verv.

Woerden (bus)

Morgen t/m zondag: Connexxion 3 en 505. Halten Vijzelmolenlaan, Stadhuis en Wipmolenln vervallen. 111

111

Vandaag

Morgen

De noordelijke helft van het land heeft met buien te maken. Tijdens opklaringen is zo nu en dan de zon te zien. De wind draait naar west tot zuidwest en is matig tot vrij krachtig boven land en krachtig tot hard op de Wadden. De maxima liggen rond 10 graden. Vannacht koelt het in het zuidoosten af naar 2 graden.

Morgen komen vooral in de kustgebieden buien voor. In het binnenland is het droog en wisselend bewolkt. Het wordt ongeveer 11 graden en er staat een matige zuidwestenwind, windkracht 4, boven land. Aan zee is de wind vrij krachtig tot krachtig. Zaterdag overdag is het droog, in de nacht naar zondag valt veel regen.

Zeist (bus)

Morgen t/m zondag: Connexxionlijn 53. Halten Van der Merschlaan en Jacob van Lennepplein vervallen.

Dordrecht (bus)

Vandaag: Arrivalijn 7. Halten Keerweer en Robijn vervallen. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

NS try out Festival EINDHOVEN 21 - 23 OKT NS festivalpartners:

Zin in een feestje op het station? Gratis en voor iedereen! Van donderdag 21 tot en met zaterdag 23 oktober vindt het laatste NS Try Out Festival van de vier edities van dit jaar plaats op station Eindhoven.  Net als op de stations Amersfoort, Groningen en Leiden verrast NS je in Eindhoven ook weer met een gevarieerd programma vol muziek, kunst, theater, literatuur en film. Volg ook één van de boeiende masterclasses van o.a. Carla de Jong, het Van Abbemuseum, Frank Meester, BROET, Manpower of van de band Vikki & the Violence. Voor de volledige programmering en het inschrijven voor een masterclass ga je naar ns.nl/festival

73(48224'(/,*(
%754(,:(1 




 !


'$*(1 8$1$)



 

"(464(.
23
 

128



'(&

2(.&2'(



16'(.
<27'(1
6$'=
4$$*










4$$*
,5
<<1
*4226
23(1/7&+6 075(70
0(6
5&+,66(4(1'(
3$/(,;(1
./2256(45
.(4.(1
(1
02170(16(1
(.,-.
'(
9,55(/,1*
8$1
'(
9$&+6
+(6

 
(1
/223
28(4
'(
%(42(0'(
  
/$1*5
+$1'(/$4(1
(1
.7156(1$$45
(;,&+6,*
'(

 
(1
/$$6
7
,1
'(
27'(
22'5(
9,-.
,0321(4(1
'224
,1'47.9(..(1'(
7*(1'56,/
*(%279(1 $*

#(464(.
1$$4
4$$*
9$$4
7
,1
+(6
%(*,1
8$1
'(
$821'
$$1.206
1'(49(*
924'(1
(4
82/'2(1'(
56235
*(0$$.6
1
+(6
+26(/
.716
7
*(%47,.
0$.(1
8$1
((1
',1(4
$/)3(15,21
,5
;((4
8224'(/,*
%,-
6(
%2(.(1


'$*(1 8$1$)



"(464(.
23


 

 

'(&



2(.&2'(


!1,(.(
.(4564(,5
0(6
((1

&47,5(5&+,3

$*

"
.716
((1
56$'59$1'(/,1*
0$.(1
'224
'(
 
2/8
((1
('(4/$1'5
534(.(1'(
*,'5
1
'(
0,''$*
+(%6
7
'(
02*(/,-.+(,'
20
((1
421'8$$46
6(
0$.(1
28(4
'(
2/'$7
2)
.716
7
'(
56$'
23
(,*(1
*(/(*(1+(,'
8(4.(11(1
$$.
@5
$821'5
((1
/,&+66274
'224
'(
56$'

$*

16'(.
'(
 
8$1
4$$*
2/8
((1
('(4/$1'56$/,*(
*,'5
(;2(.
+(6
3$/(,;(1&203/(:


0(6
+(6

 
(1
%(;,&+6,*
'(

  
(
0,''$*
,5
84,-
6(
%(56('(1
$*

$
+(6
216%,-6
1(0(1
9(
$)5&+(,'
8$1
?'(
56$'
0(6
'(


+21'(4'
624(15@
(1
8(464(..(1
9(
1$$4
('(4/$1'
1'(49(*
,5
(4
'(
02*(/,-.+(,'
20
,(65
6(
(6(1
$/824(15
7
0(6
21;(
5(48,&(/,-1
+7,59$$465
924'6
*(%4$&+6 1&/75,() >

+26(/28(41$&+6,1*(1 >
:
216%,-6%7))(6 >
8(482(4
3(4
!274,56
/$55

6274,1*&$4 36,21((/ >

56$'59$1'(/,1*(1
4$$*

2/8
((1
*,'5

33 >
$/)3(15,21
 
33 !755(1



128(0%(4
(1

'(&(0%(4
;,-1
(4
',8(45(
.(4560$4.6(1
,1
4$$*

$
0((
0(6
21;(
.(456&47,5(
1$$4
'(
.(4560$4.6(1
,1
7,65 /$1'
16'(.
'(
34$&+6
(1
34$$/
,1
=55(/'24)
(7/(1
(1
211
(1,(6
22.
8$1
((1
+((4/,-.(
62&+6
28(4
'(
,-1 $*

$1.2056
!
20564((.5

774
4(1*
+,(4
((1
%(;2(.
$$1
<<1
8$1
'(
*422656(
.(4560$4.(1
8$1
7423$
21'

774
*$$1
9(
$$1
%224'
8$1
+(6
5&+,3
(1
.716
7
*(1,(6(1
8$1
((1
*$1*(1',1(4
(1
/,8(
3,$1207;,(. $*

$
+(6
216%,-6
.716
7
6(
82(6
'(
56$'

8(4.(11(1
"
.716
+,(4
6,-'(15
'(
.(4563(4,2'(


0$$4
/,()56
;(8(1
   
%(;2(.(1
21'
+(6
0,''$*774
.716
7
*(%47,.
0$.(1
8$1
((1
/71&+
$$1
%224'
8$1
+(6
5&+,3
#$1$)

774
8$4(1
9(
8(4'(4
1$$4
211
!,-'(15
'(
8$$46
.716
7
',1(4(1
(1
*(1,(6(1
8$1
+(6
(16(46$,10(16
$$1
%224' $*

#$1'$$*
.716
7
12*
82/23
*(1,(6(1
8$1
'(
.(4565)((4
,1

$$56
'(
.(4560$4.6(1
56$$6
211
22.
%(.(1'
20
'(
8(45&+,//(1'(
2364('(15
8$1
.24(1
(1
07;,.$16(1
0

774
924'6
7
%,-
+(6
5&+,3
23*(+$$/'
(1
8(464(..(1
9(
1$$4
('(4/$1'

,-.
23
999



















2)
%(/
 
;


 ))(
#(*
256%75



,(79/(75(1 Alle fouten voorbehouden. Prijzen zijn vanaf en per persoon, excl. 15,- reserveringskosten. Diverse opstapplaatsen mogelijk.

1&/75,() >

28(41$&+6,1*(1
,1

((1
3(452215+76

%(1('(1'(.
$&+6(4;,-'( >

:
216%,-6%7))(6 >

:
*$1*(1',1(4 >

:
/71&+
$$1
%224'
8$1

+(6
5&+,3 >
8(482(4
3(4
!274,56
/$55

6274,1*&$4 2(5/$*(1 >

3(452215+76
%(1('(1'(.


8224;,-'(
 
33 >

3(452215+76

%28(1'(.
 
33 ,-
8(464(.
23

(1

'(&(0%(4
924'6
'(
4(,5
7,6*(82(4'
,1
6(*(1*(56(/'(
4,&+6,1*
(
%226
8$$46
'$1
8$1
211
1$$4
=55(/'24)

 

 

Sport

30

Europa League

Verbeek doet niet mee aan potje indekken Na het Champions League-geweld van de voorbije dagen is het vanavond weer de beurt aan PSV, FC Utrecht en AZ in de Europa League.

  

  


WK turnen Chinezen opeens niet zo onfeilbaar

Het is weer tijd voor nieuwe eieren Zes meisjes, voor Volk, voor Vaderland, voor China. Alles minder dan goud in de teamfinale is een ramp. Thijs Zonneveld ROTTERDAM

... Redactie sport AMSTERDAM

...

PSV speelt tegen Debreceni in de ogen van Fred Rutten een cruciale wedstrijd. Volgens de trainer wordt het duel met de Hongaren niet zo gemakkelijk als gedacht. ‘Zij zijn optimaal gemotiveerd, wij moeten de concentratie vasthouden’, zei Rutten op de PSV-site. De wedstrijd tegen Debreceni, de op papier zwakste tegenstander in de poule, wordt gespeeld in het Ferenc Puskas Stadion in Boedapest, omdat het stadion van de thuisploeg niet aan de Europese eisen voldoet. Volgens Rutten is het belangrijk dat PSV snel scoort. ‘Als dat lang uitblijft, moet je jezelf onder controle houden. Veel mensen hebben die 0-5 van Metalist in het geheugen. Maar dat scoreverloop gaf een vertekend beeld van de werkelijkheid. Het is hier zeker niet zo gemakkelijk als de buitenwacht zich voorstelt.’

Turnen was de laatste jaren heel simpel. Zeker bij de vrouwen. Er draaiden, sprongen en flikflakten een paar honderd turnsters door een zaal en aan het eind wonnen de Chinezen. Wat wil je ook? Turnen is geen sport in China – het is een staatsaangelegenheid. De zes meisjes die China in Rotterdam vertegenwoordigen tijdens de landenwedstrijd zijn de besten van de besten van de besten. Ze hebben maar één taak: goud winnen. Alles minder dan dat is een aanfluiting. Falen is geen optie. Drieduizend trainingscentra staan er kriskras door heel China. Daar wordt het kaf van het koren gescheiden op een manier die het best kan worden omschreven als de eierdoos-

methode. Je neemt een doos eieren, je gooit ‘m een keer of duizend tegen een muur en daarna kijk je of er toevallig nog eentje heel is. De overgebleven eieren worden kuikentjes – en die stuur je naar WK’s en Olympische Spelen om de eer van de natie te verdedigen. Zodra de kuikentjes niet voldoen, smijt je nieuwe eieren tegen de muur. Er zijn er toch genoeg. Op de Olympische Spelen in Peking, twee jaar geleden, nam China de kuikentjesstrategie wel heel serieus. Vijf van de zes turnsters bleken tijdens de Spelen niet de minimumleeftijd van zestien jaar te hebben. De Chinese overheid probeerde dat te verdoezelen door paspoorten te vervalsen en gegevens van internet te verwijderen, maar hackers uit Engeland en de Verenigde Staten wisten de gegevens alsnog te achterhalen. Niet dat er iets mee gedaan werd – de internationale turnfederatie FIG deed alsof de neus bloedde om geen rel met het gastland te veroorzaken. De Chinese kuikentjes verpletterden

in Peking de concurrentie. Dat was niet in de laatste plaats omdat ze jonger waren dan de rest. In vrouwenturnen geldt: hoe jonger, hoe flexibeler. En wat ook handig is: heel jonge meisjes denken niet bij alles na. Dat is een groot voordeel als er 2,6 miljard ogen op je gericht staan.

Alles minder dan goud is een aanfluiting. Falen is geen optie. Het Chinese zestal dat op de WK in Rotterdam teamgoud moet halen is vrijwel hetzelfde zestal dat twee jaar geleden op de Spelen in Peking uitblonk: Jiang, Huang, He, Yang, Deng en Sui. Het enige verschil: ze zijn twee jaar ouder. De teamfinale is als penaltyschieten. Op ieder onderdeel turnen drie meisjes per land – hun scores worden

opgeteld. Iedere misser kan fataal zijn. Al snel wordt duidelijk dat China, Rusland en Amerika de medailles onderling verdelen – de vraag is alleen in welke volgorde. Naarmate de dag vordert, loopt de spanning op. En worden er meer en meer fouten gemaakt. Zelfs door de onfeilbare Chinezen. Sui valt van de balk, Yang van de rekstok, en Deng stapt buiten de mat na een sprongcombinatie. Bij het ingaan van het laatste onderdeel staat China eerste. Maar dat blijft het niet. Amerika komt voorbij. En daarna Rusland ook. Als de laatste turnster haar oefening heeft gedraaid, staat het onmogelijke op het scorebord: China wordt slechts derde. De bondscoach beent woest weg. Zijn turnsters blijven achter. Deng staart met holle ogen voor zich uit, Jiang slikt haar tranen weg en Sui kan alleen maar haar hoofd schudden. Bij de medailleceremonie proberen ze een lachje te forceren. Het lukt niet. Wellicht omdat ze weten hoe laat het is. Tijd voor nieuwe eieren. 1

Geen verkooppraatje Ook FC Utrecht-trainer Ton du Chatinier hoopt dat zijn spelers thuis tegen Steaua Boekarest niet te lichtzinnig denken over hun tegenstander. Hij ziet de Roemenen als moeilijkste tegenstander van de poule. En dus niet Liverpool of Napoli. ‘Dat is geen verkooppraatje’, benadrukte Du Chatinier op de clubsite. ‘Maar als we de intentie hebben om door te komen, en die hebben we, dan moeten we deze wedstrijd winnen. Als we drie punten pakken, staan we er goed voor.’ Utrecht staat derde in groep K, na twee doelpuntloze gelijke spelen. Steaua staat laatste met één punt. AZ ten slotte speelt thuis tegen Dinamo Kiev. Maarten Martens en Héctor Moreno keren terug in de basis. Beide spelers begonnen zaterdag in de uitwedstrijd tegen VVV-Venlo (0-1) nog op de bank. Trainer Gertjan Verbeek dekt zich niet in. Hij wil aanvallend spelen tegen het Kiev van Andriy Shevchenko. ‘Als je wilt winnen, moet je aanvallen. We kunnen natuurlijk vragen of Shevchenko de bal in eigen doel schiet, maar dat wordt hem ook niet’, aldus Verbeek op de website van AZ. 1

Hoe moet je kijken als je derde bent geworden? De Chinezen weten het niet. ANP

Tennis

Schaatsen

HAASE NIPT TEN ONDER

KRAMER BEGINT SEIZOEN LATER

Robin Haase is er niet in geslaagd de derde ronde van het ATP-toernooi in Stockholm te bereiken. De nummer 68 van de wereld kwam tegen de als vijfde geplaatste Zwitser Stanislas Wawrinka net tekort: 5-7, 7-6 (6), 4-6. Haase was tegen de nummer 21 van de wereld zeker niet de mindere. Het enige wat Haase zichzelf kon verwijten is dat hij, net als in de eerste ronde tegen Filip Prpic, slordig met zijn breekkansen omging.

Sven Kramer slaat de eerste schaatswedstrijden van het nieuwe seizoen over. De 24-jarige Fries verschijnt in het eerste weekend van november niet aan de start bij de Nederlandse afstandskampioenschappen in Thialf. Kramer ontbreekt ook bij de eerste wereldbekerwedstrijden. Die wedstrijdenreeks begint in Heerenveen (alle afstanden), een week na de NK. De navolgende wereldbekerduels zijn van 19 tot en met 21 november in Berlijn (alle afstanden) en van 26 tot en met 28 november in Hamar (mid-

Wielrennen

den/lange afstanden). Het is nog niet bekend hoeveel wereldbekerwedstrijden Kramer zal overslaan. Kramer gaf na afloop van vorig seizoen al aan minder wedstrijden te gaan rijden. Hij was na de Olympische Spelen in Vancouver vermoeid en vertelde niet nog eens vier jaar op dezelfde ‘energievretende’ wijze met zijn sport bezig te kunnen zijn. ‘Om dit programma nog vier jaar te volgen, is te veel. Dan ben ik over twee jaar misschien uitgeblust’, zei de veelvoudig kampioen begin maart.

GEEN BOETE VINOKOUROV

ANP

Alexander Vinokourov hoeft geen boete van 1,2 miljoen euro te betalen aan de UCI. Dat heeft het sportgerechtshof CAS besloten. De UCI wilde van de Kazak een jaarsalaris vorderen omdat hij tijdens de Tour de France van 2007 op bloeddoping was betrapt. Vinokoerov had volgens de UCI een verklaring getekend die een dergelijke straf mogelijk zou maken. Het CAS besliste echter dat dat juridisch gezien niet mogelijk is.

‘What’s that tiny thing?’

Ideaal trainen is anders

Bye bye pr

American footballer Brett Favre heeft foto’s van zijn edele delen naar model Jennifer Sterger gestuurd. Zij was niet onder de indruk en negeert hem.

Edison Peña, één van de 33 bevrijde kompels, liep uit verveling 300 kilometer in de mijn. Het leverde hem een uitnodiging op voor de marathon van New York.

Slecht nieuws voor lopers van de halve marathon van Cardiff: hun tijden worden geschrapt. De route bleek door een wijziging namelijk 193 meter te kort.

 

 

Sport

  

  


31

Champions League FC Twente gelijk

Ook met een pijnlijke heup van waarde Bryan Ruiz verbeet de pijn en nam FC Twente bij de hand. Het was niet genoeg voor een overwinning op Werder Bremen (1-1). Fokko Ebbens ENSCHEDE

...

Het is een typische Bryan Ruiz-actie. Vanaf de rechterflank naar binnen trekken, bal voor de voor de linkervoet, soepel langs Bremen-verdediger Per Mertesacker ‘springen’ en vervolgens met diezelfde linker geplaatst uithalen. Het schot van de Costaricaanse aanvaller belandt uiteindelijk net naast het doel, maar nog veel erger is de schade die hij oploopt tijdens zijn solo. Met een pijnlijke heup strompelt hij naar de zijlijn. Een korte ingreep van de verzorger heeft in eerste instantie weinig effect. Kreupel keert Ruiz terug binnen de lijnen. En dat komt het spel van FC Twente niet ten goede. Ruiz had vorig seizoen met 24 doelpunten een groot aandeel in de landstitel van de formatie uit Enschede. Wezel werd hij gekscherend genoemd, zó sluw bewoog hij door de defensie van zijn tegenstanders. Dit jaar is zijn inbreng op het eerste gezicht minder groot met ‘slechts’ drie doelpunten in negen competitiewedstrijden. Het zou alles te maken met zijn hectische zomer. Er was de scheiding met zijn jeugdliefde. Vervelend? Natuurlijk. Maar veel erger vond de technische aanvaller de breuk met zijn zoontje. Vorig seizoen wachtte Mathyas hem na elke thuiswedstrijd op in de catacombe van de Grolsch Veste. Nog voordat Ruiz het zweet van zich afspoelde onder de douche, begroette hij zijn kroost met een warme knuffel. Maar na de scheiding keerde ook zijn zoontje terug naar Costa Rica. Wat restte waren de contacten via Skype. En dat deed pijn. Ruiz vertelt zelf dat zijn functioneren op het veld niets te maken heeft met zijn hectische zomer. Hij kan

Doellijntechnologie

privé en werk scheiden, stelt hij. En wie verder kijkt dan zijn doelpunten, ziet dat hij gelijk heeft. Ruiz is van onschatbare waarde voor het aanvalsspel van FC Twente. Dat openbaart zich tijdens de Champions League-wedstrijd tegen Werder Bremen. Zichtbaar kreupel van de tik op zijn heup sloft Ruiz een half uur moeizaam over het veld. De versnelling ontbreekt en hij is zelden aanspeelbaar voor zijn teamgenoten. Tijdens dat half uur komt FC Twente tot geen fatsoenlijke aanval. Creativiteit en verrassingen ontbreken in de voorhoede van de thuisploeg. Pas als Ruiz de pijn tien minuten voor rust er een beetje uit heeft gelopen, krijgt het elftal van oefenmeester Michel Preud’homme iets meer grip op de wedstrijd. Continu zwervend

Zichtbaar kreupel sloft Ruiz een half uur moeizaam over het veld. van links naar rechts is Ruiz zeer moeilijk te dekken voor de weinig wendbare Duitse defensie. Hij is altijd aanspeelbaar voor zijn teamgenoten, brengt rust in het positiespel van de Tukkers. Een kwartier voor tijd beloont FC Twente zichzelf. Een voorzet van Nacer Chadli belandt via Marc Janko voor de voeten van Theo Janssen. De middenvelder schiet hard binnen. Helaas komt Werder binnen tien minuten langszij. Uitgerekend voormalig Twente-speler Marko Arnautovic schiet de gelijkmaker binnen. Ruiz voetbalt misschien niet pijnvrij, nog steeds is hij in staat Twente aan de overwinning te helpen. Vlak voor tijd zet hij Janssen met een subtiele steekpass vrij voor doelman Sebastian Mielitz. Maar de lob van Janssen wordt gestopt. En zo wordt het pijn verbijten van de sluwe Costaricaan niet optimaal beloond. 1

Altijd aanspeelbaar voor zijn teamgenoten: Bryan Ruiz. ORANGE PICTURES

Leo Beenhakker

UITSLAGEN

RAZENDSNEL ‘VOOR 1 FEBRUARI EVALUATIE’ UITSLUITSEL De FIFA wil bij het invoeren van doellijntechnologie binnen één seconde kunnen zien of er een geldig doelpunt is gemaakt. Dat is een van de eisen van de leden van spelregelcommissie IFAB. Verder wil de wereldvoetbalbond dat het wel of niet toekennen van een goal alleen kenbaar wordt gemaakt aan de arbitrage. De FIFA wil daarmee voorkomen dat beelden op grote schermen in het stadion zorgen voor commotie.

Feyenoord en Leo Beenhakker gaan voor 1 februari om de tafel voor een evaluatie. Een vertrek van de technisch directeur is nu niet aan de orde, zo stellen de directie en raad van commissarissen van Feyenoord in een verklaring. Daarmee reageren ze op berichtgeving in de media. ‘In de berichtgeving wordt gesuggereerd dat de club het aflopende contract met Beenhakker voortijdig wil beëindigen, dan wel dat de overeenkomst aan het einde van het lopende seizoen in elk geval niet zal

Champions League

worden verlengd’, aldus Feyenoord in de verklaring. ‘De clubleiding hecht er naar aanleiding van deze geruchtenstroom aan te verklaren dat een verlenging of beëindiging op dit moment nog helemaal niet aan de orde is. In de in oktober 2009 afgesloten overeenkomst tussen Feyenoord en Leo Beenhakker is opgenomen dat partijen de aflopende samenwerking voor 1 februari 2011 evalueren, en dat er aan de hand daarvan wordt gesproken over het al dan niet aangaan van een nieuwe overeenkomst.’

Groep A FC Twente - Werder Bremen Internazionale - Tottenham H. Groep B Olympique Lyon - Benfica Schalke 04 - Hapoel Tel Aviv Groep C Man. United - Bursaspor Glasgow Rangers - Valencia Groep D Barcelona - FC Kopenhagen Panathinaikos - Rubin Kazan

1-1 4-3 2-0 3-1 1-0 1-1 2-0 0-0

EPA

Gescheiden slapen?

Noorse Remi

Duur avondje

Journaliste Sara Carbonero is vooral bekend als de vriendin van Real Madrid-keeper Iker Casillas. Zelf is ze hartstochtelijk fan van... Atlético Madrid.

Tor Jörgen Svanberg is voor het Noorse Sandefjord. Op bezoek bij Aalesund zat hij als enige fan in het uitvak; omringd door een politieagent en drie stewards.

Panathinaikos-spits Sidney Govou had al een waarschuwing voor zijn stapgedrag op zak en ging toen weer in de fout. Hij kreeg een boete van 50.000 euro.

De TV van de toekomst is nu al te koop Sony Internet televisie

De beste en mooiste LED TV

De scherpste beelden

3D in Full High Definition

Online entertainment

Een superplat scherm, een zeer laag energieverbruik, nog meer kleuren en het beste contrast zorgen samen voor de beste LED-kwaliteit. Sony levert meerdere Motionflow 100Hz, 200Hz en zelfs 400Hz- Pro LED-televisies waarmee u niet alleen kunt genieten van het helderste beeld ooit, maar tevens het voordeel heeft van vloeiende bewegingen en een stabieler beeld met minder flikkeringen waardoor kijken minder vermoeiend is voor de ogen.

High Definition beelden zijn veel gedetailleerder dan normale uitzendingen. Full HD-televisies van Sony bieden meer detail en een 5x hogere resolutie, waardoor het beeld superscherp wordt.

U wordt volledig ondergedompeld in een overweldigende 3D-wereld in Full HD. Onze 3D TV’s zijn zo ontworpen dat alle externe lichtinvallen buiten worden gehouden, voor een nog betere 3D-ervaring. De Full HD 3D beelden zijn zo echt, dat u alles ervaart alsof u er LIVE bij bent. Een extra krachtige transmitter zorgt voor een superbrede kijkhoek, zodat niemand bij u thuis ook maar iets van deze verbluffende technologie hoeft te missen.

Sony Internet televisie brengt een wereld van online entertainment bij u in de huiskamer. Rechtstreeks op het TV-scherm. Van YouTube, Twitter, Facebook, Eurosport, het exclusieve FIFA kanaal, de NOS journaals tot onder andere SBS, Net 5 en Veronica Programma Gemist. U tovert ze met één druk op de knop op uw TV-scherm. Geen draden of toetsenborden en alles in perfecte beeldkwaliteit.

Gewoon TV kijken zonder bril  Uiteraard kunt u op alle Sony 3D TV’s ook gewoon TV kijken zoals u gewend bent, zonder 3D-bril. En wel in de allerbeste Full HD-kwaliteit. Pas wanneer u een 3D-film wilt bekijken, zet u de 3D-bril op.

sony.nl

GRATIS 3D PLAYSTA ATION®3

t.w.v.

€400,-

inclusief 5 x 3D*games bij aankoop van een complete Sony 3D TV Actieperiode 16-09-2010 t/m 15-11-2010, 3D PlayStation® downloads: WipEout HD, PAIN**, SuperStardust, MotorStorm Pacific Rift** 3D PlayStation® game: GT5***. * Stereoscopische 3D. ** Bij Pain ontvangt u de eerste 3 levels, bij MotorStorm ontvangt u de demo. *** GT5 is nog niet beschikbaar en wordt uitgeleverd na de releasedatum. ‘SONY’, ‘make.believe’, ‘3D World Created by Sony’ en ‘BRAVIA’ en de respectievelijke logo’s zijn al dan niet gedeponeerde handelsmerken van Sony Corporation. Alle overige handelsmerken of gedeponeerde handelsmerken zijn eigendom van hun respectieve eigenaren. © Gran Turismo 5 © 2010 Sony Computer Entertainment Inc. Published by Sony Computer Entertainment Europe. Developed by Polyphony Digital Inc. “Polyphony Digital” logo, Gran Turismo and GT are registered trademarks of Sony Computer Entertainment Inc. Manufacturers, cars, names, brands and associated imagery featured in this game in some cases include trademarks and/or copyrighted materials of their respective owners. Any depiction or recreation of real world locations, entities, businesses, or organizations is not intended to be or imply any sponsorship or endorsement of this game by such party or parties. All rights reserved.