—aaaaaa»» '
liet "icb as. eaj il ; in. '-an in. E»
«U:
M. ver-
29 «aar - - N. 128
0 0 0
-. •mm
i .,i.«i«M»
, i
i » «
— — « » » — » n « - « > — •
Prij« per nummer':' voor België 3 centiemen, toor dtn Vreemd» 5 wntiemen
Telefoon) Red. en Adm. 247
Om kater-LUtirearfater
Sa».
ABONNEMENTSPRIJS CELÜIÈ Drie maanden . . . fr. $,e% Zes maanden. , . , (r. ó,M Beo |aar (r. 12.M NEDEttLAND -" Drie maanden. . fr. ~ 4,7f . DEN VREEMDE Drie maanden (drie maal per week verzonnen) , fr. o,ff
Maatschappij HET LICHT
Verantwoordelijke bestuurder P. DE V1SCH Motrriaaastraat. 113, Ledeberg a . R E D A C T I E »• ADMINISTRATIB
HOOOPOORT, 29, GENT HM sM—eti lick o. til* atrttamlaaj
taterden Iï» Mol 1913
Orgaan der Belgische Werkliedenpartij. — Verschijnende alle dagen.
BS den ko. var nis.
•id, da,; ia.•ee> :arn
ïtij om de Ü«l
ru? des fea tier raa h:< aalag nt« len
--•an
1
Een terugtlik over de Grondwetsherziening n Het w a s d a n g e d u r e n d e d e n zittijd ' g t ''02 d a t er m o e s t b e s l i s t w o r d e n over h e t .herzieningsvoorste!, m a a r alles werd a n d e r m a a l u i t g e s t e l d t o t den l a a t s t e n oogenblik. • Het w a s e e r s t 'op 2 februari d a t men kon beginnen a a n . d e bfcspreking van h e t verslag d e r middenaijiieeling,. d a t a l s volgt besloot : «Dè middenafdeelinrr n e e m t b e t begirfsel d e r herziening aaD. D e m e e r d e r h e i d , Kif s t e m m e n t e g e n -twee, m e e n t d a t zij echter moet o n d e r w o r p e n w o r d e n a a n d e voorwaarden die s a m e n g e v a t zijn in h a r e verschillende besluiten. E r b e s t a a n d u s redenen om d e b e s p r e k i n g e n c e s t e m ming t e v e r d a g e n t o t n a h e t k a m e r d e b a t , dat o n s zal t o o n e n of es e e n e voldoende eensgezindheid bestaat omtrent de nieuwe grondwetsformuail, vooral w a t betreft d e nieuwe b a z i s van h e t s t e m recht. I n d e m e e n i n g d e r a f d e e l i n g ZOU di; k a m e r d e b a t m o e t e n volgen o p d e neerlegging van e e n o n t w e r p v a n kieshervorming op g e m e e n t e t j k e n provinciaal g e b i e d , door d e r e g e e r i n g zelf o p gemaakt», (Wij h e b b e n d e z e l a a t s t e regels in vetjes g e z e t om. a a n t e t o o n e n waar d e Broqueville zijn h u i d i g v o o r s t e l is gaan o p z o e k e n . R e d . ) i In dit alles z a g m e n d u s duidelijk e e n e poging van d e r e g e e r i n g om d e g e h e e l e kwestie n o g e e n s t e k u n n e n uitstellen t o t een volgenden zittijd. Bovendien k w a m Beemaert voor d e n dag* m e t e e n s o o r t van uftimatum, o n d e r deti vorm v a n e e n ontwerp van v e r k l a r i n g , d a t g e t e e k e n d nas door d e n korting en üle m i n i s t e r s , zeggend n-dat er r e d e n e n B e s t o n d e n Qm nog a n d e r e artikels v a n d c g r o n d w e t t e herzien». • De sluwe k o n i n g wilde v a n d e g e l e g e n heid g e b r u i k m a k e n o m d e k w e s t i e d e r koloniale politiek ( a r t . i ) n a a r zijn zin te regelen en d e r e g e e r i n g wilde e r g e bruik van m a k e n o m . d e e v e n r e d i g e vertegenwoordiging ( a r t . 4 8 ) -, o p h a r e manier in t e v o e r e n . V o e g e n w i j hier n o g hij d a t d e r e g e e r i n g d e h e r z i e n i n g alleen zou bijtreden o p v o o r w a a r d e d a t h a a r voorstel a a n g e n o m e n w e r d , e n m e t d e z e inzichten zond zij alles t e r u g n a a r d e afdeelingen. Van nu af a a n w a s m e n e c h t e r verplicht de k w e s t i e d e r herzüening voor ^oed a a n t e p a k k e n e n in d e k a m e r z i t ting van 26 April k w a m d e h e r z i e n i n g der artikels 4 7 , 53 e n 56 o p d e d a g o r d e . Op 10 mei w e r d d e h e r z i e n i n g v a n artikel 47 ( K a m e r ) m e t a l g e m e e n e s t e m men a a n g e n o m e n . D e z e v a n a r t i k e l 56 (Senaat) werd a a n g e n o m e n m e t 122 stemmen t e g e n 8. Op 20 mei n a m m e n m e t 75 s t e m m e n tegen 22 d e herziening v a n artikel 48 san, d a t betreft d e k i e s o m s c h r i j v i n g e n , en aldus w a s d e d e u r o p e n g e z e t voor h e t stelsel der e v e n r e d i g e v e r t e g e n w o o r d i gin?. . . . " Dit alles g e s t e m d zijnde, ging de Kamer uiteen voor de kiezing d e r Constituante. Zooals altijd b e k r a c h t i g d e h e t S e n a a t ^ besluiten der K a m e r , m a a r het^ hield »1 zijne k r a c h t d a d i g h e i d a c h t e r voor d e 'trdediging van zijne door niemand t e 'erderligen voorrechten. • Het was op 12 Juli '92 d a t d e Constituante s a m e n k w a m a l s d e l a a t s t e K a m e r »•'* gekozen w a s door h e t b e p e r k t s t e m recht en die in h a r e s a m e n s t e l l i n g weinig verschilde van h a r e v o o r g a n g s t e r . . Maar de hoofdstad Brussel h a d zich knap te weer gesteld d a n k a a n d e overeenkomst t u s s c h e n de t w e e liberale Partijen, en d a t w a s voldoende om d e jaatste hoop van h a r e t e g e n s t a n d e r s t e doen verzwinden — die zich ingebeeld hadden d a t zij de herziening in h u n n e n " i n g zouden kunnen beknoeien en zich zonden kunnen bepalen bij e e n i g e onbeduidende t o e g e v i n g e n . Daar de r e g e e r i n g nu niet meer b e schikte over d e t w e e d e r d e n d e r sterntoen, over de m e e r d e r h e i d die er noodig 15 v - oor het a a n n e m e n d e r nieuwe grondwetartikels, w a s zij niet m e e r bij m a c h t e °m haar stelsel op t e d r i n g e n en m o e s t *'.'., alle ruimte l a t e n a a n d e p a r l e m e n taire voorhandneming. . Ziedaar w a t J a n s o n b e w e e s in d e zitWg: van 1 5 . J u l i , toen hij h a d a a n g e kondigd d a t er weldra oen wetsvoorstel zou ingediend worden t e n g u n s t e van «gemeen s t e m r e c h t — wetsvoorstel d a t jj!!. inderdaad indiende op 20 juli, terwijl « " v e r k l a a r d e d a t hij het stelsel F r è r e Jfban verwierp, d a t g e b a z e e r d w a s op
d e n cijns en de b e k w a a m h e i d . H e t voorstel J a n s o n w e r d n a a r d e afdeelingen verzonden, die a a n n a m e n d a t e r lezing van zou g e g e v e n w o r d e n . H e t voorste! luidde : De K a m e r van v o l k s v e r t e g e n w o o r d i g e r s . w o r d t gekozen door h e t . r e c h t .streeksch a l g e m e e n s t e m r e c h t . Kiezer^ zijn alle niet o p verbod s t a a n d e b u r g e r s d i e d e v o o r w a a r d e n van o u d e r d o m e n verblijf vereenigen, zooals zij door de kieswet v o e r g e s c h r e v e n w o r d e n . De kieswet s o m t d e h o e d a n i g h e d e n op van d e g e n e n die w e g e n s o n w a a r d i g h e i d voor zekeren tijd cf voor altijd uit h e t k i e z e r s k o r p s g e s l o t e n zijn. Brussel, 20 Juli ' 9 2 . G e t e e k e n d : J a n s o n , Thiriar, Feron, W a r o c q u é , H o u z e a u en Coppée. N a deze k o r t e b u i t e n g e w o n e zitting werd de g e w o n e zittijd van ' 9 2 - ' g 3 o p 8 November geopend m e t eene t r o o n r e d e die in hoofdzaak liep over d e herziening. Toen d e t r o o n r e d e voorgelezen w a s h o o r d e m e n voor d e e e r s t e m a a l h e t k a mergewelf d r e u n e n o n d e r d e k r e t e n van : Leve h e t A l g e m e e n S t e m r e c h t ! H e t w a r e n de h e e r e n J a n s o n , F e r o n , Robert, Dufrane, Pierman, Richald, L e p o u t r e , H a n r e z e n L e m ó n n i e r d i e aldus a n t w o o r d d e n op d e k r e t e n d e r b u r g e r s die riepen : Leve d e k o n i n g . Het voorstel.der regeering, d a t het s t e m r e c h t b a z e e r d e o p h e t verblijf, werd d o o r d e r a d i k a l e linkerzijde b e s t r e d e n . — die alleen v a n zuiver a l g e m e e n s t e m r e c h t wilde w e t e n . . M a a r ül wilden J a n s o n ên zijn vrienden n i e t s t o e g e v e n voor w a t - a a n g i n g \ d e - u i t r b r e i d i n g van h e t s t e m r e c h t voor alle burg e r s , t o c h zochten zij n a a r / e e n t e r r e i n w a a r o p m e n k o n o v e r e e n k o m e n m e t deg e n e n die v a n g e e n zuiver a l g e m e e n s t e m r e c h t wilden w e t e n . H e t w a s d a n o o k m e t d a t inzicht d a t pp 2 9 M a a r t d e v o l g e n d e v e r k l a r i n g werd g e d a a n d o o r F e r o n : De ö n d e r g e t e e k e n d e k a m e r l e d e n ; In a a n m e r k i n g n e m e n d d a t eene overe e n k o m s t o m t r e n t d e herziening d e opoffering v e r g t v a n allen, persoonlijken voorkeur omtrent de kierünrichting; D e n k e n d d a t de voorstellen d e r heeren Notborr.b e n S a b a t i e r van a a r d schijnen o m e e n e oplossing t e g e v e n die door d e Kamer k a n aangenomen worden ; D e n k e n d d a t d e o v e r e e n k o m s t zou verg e m a k k e l i j k t w o r d e n indien d e z e . voorstellen gevolledigd w e r d e n door d e a a n n e m i n g v a n h e t b e g i n s e l v a n h e t meervoudig-stemrecht, waarvoor dco pperminister geneigd schijnt; M e e n e n d d a t d e z e voorstellen van aajrd zijn om voldoening t e s c h e n k e n a a n d e gewettigde verzuchtingen der arbeidende klassen ; H e b b e n h e t inzicht van voor t e stellen a r t i k e l 47 d e r G r o n d w e t a l s volgt op t e stellen : Artikel 4 7 . — De K a m e r van volksvert e g e n w o o r d i g e r s is s a m e n g e s t e l d uit- afg e v a a r d i g d e n die r e c h t s t r e e k s g e k o z e n zijn door d e b u r g e r s die ten m i n s t e vijfe n - t w i n t i g j a r e n oud'zijn. De o p verbod g é s t e l d e n oefenen g e e n stemrecht uit. . De wet s o m t de gevallen van o n w a a r digheid op die de tijdelijke of voortdurende berooving van h e t s t e m r e c h t meeb r e n g e n , alsook d e n duur van verblijf die vereischt wordt om in e e n e k i e s o m s c h r i j ving s t e m r e c h t t e b e k o m e n — duur die de twee j a r e n niet zal overtreffen. De w e t k a n e e n e d u b b e l e s t e m toekennen a a n den h u i s v a d e r . G e t e e k e n d : J a n s o n voor Brussel, Houzeau voor B e r g e n , S a b a t i e r voor C h a r l e roi, F l e c h ë t voor Luik, P a t e r n o s t e r voor Zoningen e n B r o q u e t voor Doornijk.» (Vervolg en slot morgen.)
Hardnekkig in het liegen De klerikale leugenaars geven h e t niet op.'Welnu goed, wij dan ook niet. Do waarheid is sterker dan de leugen en zij zal triomfeeren. De « Gazet van Antwerpen > beweert d a t tic socialistische werklieden maar eene klok hooren. 't Is vlasch.wij gaan hen ooknwe klerikale klok laten hoórèn ; en wilt gij in uwe keTken de predikatiën uwer pastoors en paters met tegenspraak houden, al.de socialisten rullen er zijn, - - - ,
zeer uiteenliepen. De ridderschap en (fe vertegenwoordigers van de stedeu zullen elk' afzonderlijk vergaderen. Daarna zal de Landdag ten vergadering houden. HET l i K ü P P S C H A N D A A L Want den IS-Maart deed de Broqueville zijne verklaring aangaande, de De veldtocht, ondernomen door deb so-1 Commissie, die hij-wilde benoemen voor cialistiacheu volksvertegenwoordiger Liebde kieswetten van Provincie en Gemeen- knecht, tegen het huis 'Krupp, te Essen, te, n>'l oen \-mimi!/.h-lil op ric herziening wordt voortgezet. der Grondwet voor bet vetgOTemlc kiesIu een artikel verschenen in den « Vor- ; recht. würts » onder den titel « K r u p p trakties > Die verklaring•',waa'zeker toen reeds (Krupp trakteert) wordt het omkoopings.geschikt om de socialisten te.bevredigen, stelsel aangeklaagd d a t door de beroemde vermits zij hen later, bevredigd heeft. kononnenfabnek zou zijn ingevoerd ten Vandervelde,- Huysrnaiis en. de -verstan- opzichte der officieren belast, met de offidigste leider? za^en pit zoo klaar, d a t cieele keuring, der leveringen voor het lezij van toen af dé werkstaking nutteloos ger en de vloot. oordeelden-.en zelfs belemmerend voor De gemachtigde van den S t a a t en dezer liet werk der hereienuig. familie worden omringd met zorg, overHadden die leiders toen "aan het werk- stelpt uret beleefdheden en derwijze getroevolk de'volle beteèkenis van ,de Broque- teld, d a t al do uitgaven van het gezin worville'» woorden komen uitteggen, onge- den betaald. Zoo worden vrouwen aangetwijfeld zouden zij de menigte hebben steld die de kleinste huishoudelijke uitgadoe* juichen over den bekomen uitslag. ven regelen. Zelfs voor lucifers, enz. Of ten minste zou een zéér groot getal Het blad kondigt eene omstandige rekeder werklieden tegen de werkstaking ge- ning af, waarvan de tekst getrokken werd stemd hebben. ' uit de boeken der firma Krupp en waarin de kleinste uitgaven ten voordeele van ofDe klerikale *• Gazet >" liegt gelijk een ficieren-keurders zijn opgegeven. charlatan-tandentrekker! Ook kondigt de < Vorwarts » de lijst af Den 12 Maart heeft M. de Broqueville juist van dc sommen die, in een jaar üjds werhet verkeerde gezegd ejti namelijk h e t vol- den besteed aan liet onderhoud van het gende : ,gezin van een uaar Essen afgevaardigde officier. i Messieurs, on ne trouvera pas dans Ziehier die lijst:, huishuur: 1400 m a r k ; cette Commission. un salon de conversation pour la revision constitutionnelle. > verwarming, verlichting, enz., «500 m a r k ; onderhoud (3 personen tegen-5 mark per dag), 400 m a r k ; allerlei, 750 m a r k ; inrichIn goed vlaamscb wil dit zeggen: ting, 2000 m a r k ; herstellingen, 200 mark. Mijne heeren. men zal in deze Com- Samen 1S.5G0 mark. missie geen salon-" Voor samenspraak Van die som worden 165 mark werkelijk vinden voor de grondwetsherziening. regelmatig betaald, zoodat er voor den Dat was wel eene Bfdoende weigering, officier 11.590 marK 's j a a r s overschied. Daarbij dient opgemerkt dat de S t a a t een oorlogsverklaring lof wij verstaan er aan de officieren-keurders insgelijks eene niemendalle meer vau.*. •• . Den 18 April verklaarde dezelfde M. de vergoeding betaalt. Het socialistisch blad klaagt die feiten Broqueville het volgende, d a t geheel anaan als echt llussische zeden. Derhalve ders klinkt: b a a r t h e t geene verwondering, schrijft het, Si on arrive dans cette commission a d a t bij heildronken en banketten Krupp trouver sur lo terrain provmeial et door do officieren wordt uitgeroepen als comrmmat une föfiSirle -supérieure a u de -< werkfrrrjke overwirmaar~van Sedan-J. système actuel, menie en cc qui educerne ie» Chamhres lejrisialivcs, etc. RUSLAND En zoo gaat het reeds bij ons, « G a z e t 3. Wat praat gij dan van eene klok I Nu komen de paar'dënlejtlgens. De « Gazet van Antwerpen >' schrijft:
Wederom in goed Vlaamsen beteekent zulks act volgende:
overgezet
Indien nieh er m deze commissie toekomt, eene hoogere formuül t é vinden, op provinciaal en gemeentelijk gebied, verheven boven het tegenwoordig stelsel, zelfs voor wat betreft de wctgevendu Kamers, enz. Ge moet geen groote geleerde zijn, om het kolossaal verschil, tusschen de twee verkjariugen te vatten, die de slimme Gazet dezelfdo vindt.. Bah, ' t is wel een beetje nutteloos gekibbeld. Een pa-ap leugenaar, blijft nu eenmaal een leugenaar en verre van zich te beteren, wordt hij hardnekkiger in de boosheid. Maar aangezien het die kerels niet verveelt van. t e liegen, verzekeren wij hen, dat wij pok geduld zullen hebben om de waarheid t e verkondigen. • 'F'. H.
ENGELAND DE GELDMIDDELEN DER STEMltECHTDAMES Men weet dat. de stemreebtdames over aanzienlijke geldmiddelen beschikken éa d a t . e r soms in geestdrift op sommige vergaderingen in Albert Hall overgroott sommen (20.000 fot 30.000 frank per avond) Wordcr. ingeschreven onder vorm van ehecks Sommige vinden dep oorsprong van een gedeelte van dit geld wel wat verdacht. Ook is h e t niet te verwonderen dat vol: genat advertentie: ve«elreei> in d e r ï « Ti-" mes »: « Honderd pond sterling als" belooling aan hem die omstandige inlichtingen' kan bezorgen o m t r e n t de personen-die voor meer dan- een guinea- inteekenden ten gunste van het vrouwenstemreehti. '• Anderzijds wordt gemeld d a t de toóneelspeelsters, part.ijgangBters van vrouweiistemrecht, eena meeting hielden in h è t e Durey Lan Tbeatre >.. Miss Elltn Tery, en a n d c e beroemdheden waren' daarbij a a n : wezig. DE P A 8 L E M E M S W E T De Iersche bestuurswet, de Welsche kerkwet en de Schotsche d r a n k w e t . d i e hét Hootrerhuis in de vorige zitting heeft verworpen, zijp opnieuw bij h é t Lagerhuis ingediend onder toejuichingen der ministerïee-
DUITSCHLAND N I E U W E GRONDWET In de gisteren geopende buitengewone zitting van den Landdag te Sclrwerrc hebben de regeeringen van de Mecklenburgen laten mededeclen, d a t zij t o t onderhandelingen in de commissie over een nieuwe grondwet voor de twee Mecblepburgen bereid waren. Een besluit is nog niet genomen, daar .-de meeningen in de. vergadering
I X DE DOEMA De Eijksdoema heeft na de Paaschvacantie haar zittingen hervat. In behandeling kwani een voorstel der kadetten en sociaaldemocraten óm vrouwen t o t toezichtsters van fabrieken aan te stellen. Niettegenstaande de regeering aanneming ontried, besloot de Doema met 77 tegen 64 stemmen d a t uitwerking van een wetsontwerp, waarin dat voorstel is belichaamd, wenschelijk is. Een commissie werd daarmee belast.
naat worden behandeld doch men verwacht' dat het ook in d a t lichaam «poedig zal zijl aangenomen. DB POLITIESCHANDALEN Te New-York zijn vier ontslagen ïoezich-' ters van politie schuldig verklaard aan 'i onttrekken van een getuige, die verklaringen moest afleggen over omlcooperij dei politie, aan de rechtspraak. Zij kunnen daarvoor tot hoogstens een jaar. gevangenis strai worden veroordeeld.
Rond eene "historische,, Meeting D o klerikale en enkele liberale bladen maken veel wind rond eene meeting welke de liberaal Masson te P a t u r a g e s , in hst Center, heeft gegeven over den politieken toestand in het land, ,de A. *W. en de sterns niing der dagorde.Masson. In een vu-slag d a t ons broederorgaan «Le Peuple» over deze beruchte meeting gaf, wordt gemeld' d a t de inrichters dier meeting aan het bureel ervan nijveraare hadden geplaatst, die zich allerhatelijkst teger hunne arbeiders aanstelden in de dagen n r de Algemeene Werkstaking, waarover de socialistische werklieden die ' t meerendee.' der toehoorders uitmaakten zich erg verbiti terd 'hébben getoond. De klerikale bla'den die in hunne zwak' heid, n a hunne nederlaag doon de A. W.^ zich'op ' t minste feitje werpen m e t de razernij der wanhoop, maken van deze meeting, — welke enkel voor d e lokale politiek van het Center van belang i s , — bijna eene for< midabele sociale gebeurtenis. In een hoofdartikel, a. u. b . spreekt «Le XXe Siècle> v a n : « M. Fulgenee Masson lrrj i!i' Wilden ;>. « het Tcrslag d a t het liberaal blarl cl.n Chroniqnea over deze meeting g a l verdient voor ' t nageslacht bewaard te blijven » : « . . . het heelt geheel de waarde T»n eea historisch document... » Och tveere, «Le XXe Siècle*, waar gij toeH uw troost móet gaan zoeken.
In «Le Peuple» heeft gezel Vandervelde als volgt zijne meening over dit fameus incident gezégd: . Volgens de verslagen der, bladen, zou M;.. Massdn te Paturages gezegd hebben dati Huysmans en ik de algemeene werkstaking hadden afgekeurd. De eerbare volksvertegenwoordiger van Mons is te ineesten van h e t woord, t e waarheidslievend om zulke taal te hebben g e J voerd. Hij weet inderdaad als iedereen d a t zoo 00STENRIJK-H0N6ARIJE wij van een ander gevoelen waren, voor de; staking, dan onze vrienden, omtrent de SPI0ENEER1NG G E L E G E N H E I D der A. W., wij toch n o o i t Een Oostenrijksch kolonel vau den uene- het P R I N C I E P der staking hebben v e r o o r ralen staf is te Tsenstochan in Rusland ge- deeld ; t« meer hebben wij, eens d a t de stavangen genomen op verdenking van spiona- king gestemd was, uit alle onze krachten,' ge. I n zijn verblijf moeten bewijsvoerende geholpen voor, h e t weilukken van. deze. stukken gevonden zijn. Men heeft ten andere aan M. Masson ver-i weten, van geheel, het verkeerde t e h e b CHINA ben gedaan, van door het neerleggen zijner; dagorde den élan der werkende klasse tej G E L D E L I J K E TOESTAND hebben gebroken. . . . De Deutsche Kabelgesellschaft melUt uit Ik zou reehtvaardigheidshalve meeneni •Sjanggai, d a t de toestand in China thans aan een plicht ie kort t e k3men als ik niete uiterst kritiek is, d a a r dc gelden der leening zei d a t dit verwijt mij geenszins gegrondl niet birinenkómem voorkomt. "Joeansjikai heeft tot dusver het mogelijke ' t Is in volle vrijheid d a t de verantwooren onmogelijke gedaan om -de rust en d3 delijke afgevaardigden der arbeidersklasse orde te handhaven. Nu echter de leenings- geoordeeld hebben d a t de dagorde welke vooi'schotten uitblijven, beginnen de gene- in de Kamer gestemd is,,hun voldoeningen raals ongedurig t t worden. Pogingen vrm schonk, die do werkherneming wettigden. • Soenjatsen, om door machinaties in Europa Het verkeerde beweren is de -beteékeni» de uitbetaling der leeningsgelden tegen te der overwinning door de Werkliedenpartij houden, worden hier algemeen beschouwd b e h a a l verminderen. als een gevaarlijke handelwijze, welke — Daarenboven, wat heeft M. Masson geindien zij bijval heeft — aan de radicale Koeomergtang-partij een invloed zou schen- daan? . . . . . , ken, dat zij niet verdient. Hij heeft zich bepaald in zijne dagorde Joeansjikai kan zich enkel handhaven —- akte te nemen van eene ministeneele veren zulks is zoowel in het belang van China klaring waarvan den vorigen dag Anseele zelf als van. het buitenland — indien het en ik de belangrijkheid'deden uitkomen. buitenland hem thans niet in den steek I&at. Deze dagorde hébben wij gestemd. Wij Met Joeansjikai'» val zou ook de waar-^ hebben ze eensgezind gestemd. Wij konden borg verdwijnen voor de vreedzame v e r d e r P niet anders dan ze stemmen, om ons niet in tegenspraak met ons zelven t e brengen.! ontwikkeling van China. In deze voorwaarden.zou het van onzent-, ' Dè correspondent te Peking van de «Daily 1 Telégraph > seint, d a t de rechtsgeleerden wege waarlijk van slechte gezindheid getui-; aldaar van oordeel zijn, d a t de wraking van gen als wij den .voorsteller der dagorde het internationale lecningscontract door zouden verwijten ze t e hebben neerge- , •het Chineesche jiarlement d a t contract van legd. Dat, na dit alles, onze vrienden van onwaarde heeft.gemaakt. M "' . De onderhandelingen over een interna- P a t u r a g e s zich opwinden tegen Mtionale leening zullen dus opnieuw moeten son, omdat hij door het stemmen van het amendement Liebaert de A. W. gelaakt eu beginnen. De tegenstanders der leening dreigen, d a t zij de drie ministers, die het afgekeurd heeft, zulk» i» hun onbetwistleeninescontract hebben onderteekend, in baar recht. Zij zijn overigens niet alleen van dit ge-> staat van beschuldiging zullen stellen, hetgeen de opwinding onder het volk niet wei- dacht. Maar zij zouden ongelijk hebben t« gelooven d a t M. Masson, door t neerlegnig zou doen toenemen. gen zijner dagorde eenige andere bekomVEREENICDE STATEN mering had dan den openbaren vrede t» HET VERBOD VAN ONROEREND» doen terugkeeren en ' t belang der demoGOEDEREN kratio te dienen. Deatrée heeft op ' t Oougres van 24 April Ook In den staat Arizona heeft het Hui» van Afgevaardigden éeu wetsontwerp aan- hulde aan 'zijne inzichten gebracht. Hij heeft alsdan h e t gevoelen van gansch den genomen, waarbij aan buitenlanders, die niet hebben verklaard, d a t «ij burgers van «ocialistischen groep uitgedrukt. Wij meenen het te moeten zeggen, zon'de'Unie willen worden, h e t reoht wordt ontzegd, daar onroerend g o e d t » verwerven. der overigens in ' t incident van 1'ótuiage» partij t e kiezen,, incident d a t een nltslul< Het ontwerp werd met bijna algemeene tend lokaal politiek.karakter d r a a g t . «temmen .aangenomen. "" E . .YANDERVJLDB, j Thans moet h e t ontwerp nog in den' Se-
- «r> ", ,»ai,*»ay^»*afcaa««««««€«««««««a»i
"V iiinnn
mi..
•«aaajaaaaajaajaai
L I E D AAN DE R A T T E N 1 tl h¥
.
I
"
"' '
Ik wou dVfc was e«n hondje, Zeo eeaen foks-terrier. Dan zou ik eens gaan suuffelen In ieder atelier. En vond ik dan een ratje, Hen klein of wel een groot, 2ie vriend, ge moogt het weten Dit beet ik «effens dood.
I" '•f'' "^" ** •'•"' i
*Vaaaa>V' T ''""'
-•ii'iriT'i
""tS&rV*" '."• £ * * * -"i- ' " — • i'irmni."rv '•riaBgrüü;---.' ,
Een rat dat is een knaagdier. Van iedereen veracht Het zijn groote 'gevaren, Al voor ons nageslacht. Maar was ik maar eea foksk» Ik zeg het u terstond 'k pen zeker dat ge morgen Geen, een niet meer 'rj vond..
VAN ALLES WAT HET BELGISCHE KIND. — Een kleine ,ve»t, van nog geen zes jaren, met een lekkere, frisschej, bolle toet. , Hij kwam eok mee met de zending der ufldertjes .ran de Belgische kiesrechtstrij«ers; met de kindertjes over wier lot «De Nederlanders c. s. zich een oogenblik beaorgd gemaakt hebben. Als pleegmoeder vond-je een echte soeialei'ige vrouw, zbo een. die aan politiek doet nn dus alle vrouwlijks totaal verloren •heeft... Maar ue konden het samen toch goed vinden en het lielgisch jong hing aan d'r lijf of 't z'n eigen moeder waa. Plotseling moest hij weer terug. Ze was '»r wat van geschrokken ; ae deed een beetje klein-burgerlijk . zenuwachtig: «e had 'm wat opgedirkt, wat vertroeteld, wat van 'm (schonden «-. en nu moest ïa hem weer at•traanv Een zware gang naar den trein, al «ei ze •'t niet. AUamaji! d'r in — nu hü nog. M«»r ne»«, dat was te veel. Hoort 'nj griemen: bij tante blijven! Troosten! O aen , sjjrak* van — ?»|f» de zusje» kunnen 't W«t. Tante.' tante! De omstander* kregen ' t tt> zwaar, En lij maakte geen praatjes; leende wat geld, vend een kennis bereid om mee. t« gaan en kracht den jongen üelf naar Antwerpen. Vader e» moeder waren haar erg dankbaar, ' » ,„X,wee, dagen .later -schreef vader een brief, 'dat do jongen heel erg bedvoefd was; naar .fauMo wilde; ze had liem,,V,e^,¥Jieri,,dar5«ft.Wti iltoéd gehad, als *• hem soms nog een pdos\§& voor plezier wilde- hebben, zou vader ï o m self komen brengen.., ï e krijgen beiden toun. tin: de pleegmoeder en het Belgische jong. Zóó waren de kinderen geborgen, o eï>efeïlander»! «Het Volk?, Amsterdam. P. do Br,
* * *
de comraissiën onderzocht. De commissie he-eft zich aangesloten bij het voorstel een pensioen te verleenen aan werklieden, die in de mijn hebben gewerkt, gedurende minstens 30 jaar. * * * HET KREDIET DER KLEINHAKöELAARS EN AMBACHTSLIEDEN',, - De wet op het krediet der kleinhandelaars en ambachtslieden en op de intresten wegens vertraagde betaling is in het Staatsblad afgekondigd. Deze weid werd den 12 Februari door de Kamer, eu den 18 April door den Senaat goedgekeurd. Ziehier den beknopten inhoud deier wet, waarover.wij vroeger reeds herhaaldelijk gesproken hebben; Te beginnen van den achtsten dag, volgend op dien waarop het loon der dienstboden en der arbeiders, die bij hunne werkgevers in kpst en inwoon zijn, eischbaar was, brengt dit loon van rechtswego intrest op. De rekeningen van kooplieden en *nV bachtslieden, voor waven verkooht of van werken uitgevoerd voor, personen die geen» kooplieden zijn, brengen, eveneens van rechtswege, intrest op, en zulk» te beginnen van den negentigsten dag na de afgifte van deze rekeningen of van de geleverde waren of benoodighcden. Indien de vor&oop of de levering mits voorwaarde geschiedt of wanneer een betaaltermijn uitdrukkelijk bepaald werd, b9 gint de intrest van rechtswege te loopen van den negentigsten dag na dien waaiup de voorwaarde vervuld of de betaald twijn vervallen was, «fc & agc
VTAWITEJr IS AAN BEN SPOORWEG HET OUDE»OORD.,*- Alle.jaren-werden aan' de kleinere bedienden -van-'t spoox..premiën uitgeloofd als belooping voor het goede g"ebruik der wagens van dc vreemde spoorwegmaatschappijen. Dit jaar schijnt men dit te vergeten, want tot heden werd nog van niets gerept, alhoewel de tijd reod» voorbij is want op andere jaren was het reeds lang vergeten. Ja, het is waar dat het hier maar ondergeschikte bedienden geldt, on die moeten maar wachten! Noohtans werden de weinig» oenten zeer betracht want de vrouw zou ze goed weten te gebruiken. Ten ware men dit vergoedde met loon»vei'hooging!.., Of zullen kleine bedienden verplicht zijn zuster Anna n» te bootsen: «Wachten èn blijven wachten» ?
• W J DE-V TELEFOON.- De beer Scgere, minister dev posten en telegrafen, bestudeert eene hervorming. Men wil, in ds tramhuisjes, in de lirusaelsohe omgeving, automatieko telefoontoestellen plaatsen, die, nult» een» vergueding, ten dienste van het publiek zonden zijn voor een gesprek van enkele minuten. Het BRABANT zouden dus eigenlijke telefnonbureelen BRUSSEL. — Poging tot ontvjiichting. — zijn op een aantal plaatsen waar het ver- Bewakers van het weldadighcidsgestichtvan keer het drukst is. Yper brachten gister drie hunner kostganWat den niéuwen tarief betreft, deze gers naar om ze ter beschikking te «ohijnt maar in 1014 te zullen worden inge- «tellen vanBrussel, den kinderrechter.Toen de groep voerd, voorbij de kazerne der sendarmerio vam, * * * Waterloolaan, liep een der jonge kerels, JoDE M « > WERKERSPEN SIOENEN. _ zef Öste, 19 jaar oud. weg in de richting van De wetsvoorstellen betreffende da mijn- St-Gillis. De bewakers konden hunne twee w«?kerspensioenen werden gisteren door andere gevangenen niet verlaten. Gendar-
BINNENLAND
FEUILLETON VAN to MEI
_
dachtig heV. nagsgaqji. Maar indien dat waar ia, luitenant, indien werkelijk die onbekende post zijne uitstralingen kan H E T richten door het ruim, naar een zeker, op voorhand vastgesteld punt, nel zooals een torpedsjager den lichtstraal van zijn eleclris;'.'i zoeklicht richten kan door den nacht, • dan, luitenant, ... wat zegt ge wetenschappelijk roman dan ? Dczo laatste woorden sprak de majoor met zooveel vuur uit, op zoo'n aandrindoor F. ORCHARD genden toon, terwijl hij de beide handen, met een slag, vlak op de schrijftafel had *- - Dat leg ik niet uit, tot mijn groot laten vallen en zich zelf voorover boog, \ spijt, majoor... het hoofd nog vooruitstekend als om ns! Majoor Rough&lone streelde met traag der bij den lui'-ene.nt te komen, dat deze ; gebaar, van achter naar voor, zijn gol- eeu oogenblik verslagen was, en geen ';ver:cle:i bsstrd, tn in siijB.a kteir.e oogen woord .te antwoorden vond. .«chi*.vi;;.-9 tra werkelijk o?n vlammetje —• Wel, wat dan, luitenant? hernam van spotternij, van plezier zelfs. de majoor, en zijne oogleden gingen snel • — Dat legt ge niet uit, luitenant... Hier op en af. heb ik twee andere rapporten, van de Het kwam den luitenant voor 'dat 'de 'telegrafisten zelf aan boord van twee majoor maaT dan het hoofd weer zou onzer schepen. Beiden zijn eenvoudige kunnen achteruittrekken en dat die pimserjantcn ; z-'j hebben geene hoogere stu- pelende oogleden onder de zwaro Wenkdiën gedaan... brauwen rna»r w « r s'.il konden va}!;n — En leggen zij het fenomeen uit, nadat hij op die vraag %ou geantwoord majoor ? hebbon: Wat dan, luitenant? — Dat zei ik niol, luitenant. Maar die — Dan, majoor, zou ik zeggen dat... 'jongens hebben opgemerkt, evenals gij, dat hier geene uitlegging voor te vinóen ' en dat noem ik van hen reeds zeer ver- is. Men kan maar alleen vaststellen...: dienstelijk, dat de uitstralingen van den Het is zóó: dat merkt men, dat berUonbekenden post zekere schepen bereik- ligt nieu, 'dal is duidelijk ; maav wttsvow ten en andore niet... Gij, luitenant, en is het' zóó ? rij beiden, gij drieën alleen, hebt dat ,— Wel, luitenant, 'dan heeft 'die onb'ci/opgemerkt en^'dat^bewijsfc^dat ge aajir kend^pqs.t, Juj_ i wwe_in > de a hjLfif jifijSfi.
Gestolen Geheim
Hatt«o tijn er neg welen In ons klein Belgenland ; Maar moesten zrj kreveeren, Zie vrienden 't was plezant Das was het nog niet noodig. Dat ik een fokffè wa» ' wij kregen wat wii'eisvhteo Zonder net minst ambrai,
Sinclair», rJbor eenen dokkerslia»k S«0 d« reohterhand gekwetst. De man werd ia het verbandhuis verpleegd. „„TT D j c f ? i i , ' - r Verl«d.?8 «Vht .hebben onbekende schurken ann de kaai eeiien zak caoutchone ontvreemd, ten nadeele der Itijnnatie. Een onderzoek is ingesteld, maar tot hiertoe heeft men nog geen Spoor gevonden, noch van de gestolen koopwaar, noch van de dieven, — • Van de trappen gevallen. — De genaamde Eerd. Hantjuart, is in zijne woning Langstraat, 92, ie Borgcrhout, van de trappen gevallen *n weid met inwendige verwondingen opgenomen. Een dokter heeft den ongelukkige in zijne woning verpleegd. . - ^ Geplettenl. — De werkman J. Van den Bre»o>, 38 jaar oud, woonachtig Gentstraat, werd aan boord van een binnenschip, in de Ziiiderdok gemeerd, tusschen twee balen katoen gepletterd. Hij wordt in'het verbandhuis verpleegd.
HENEGOUWEN
FROVENNES. — Kasteel geplunderd. — Op bevel van 't parket van Doornik werden verscheidene-nieuwe aanhoudingen gedaan voor de plundering van het kasteel Van de Kércóhve: die van vrouw Karel Fontaine, de eohtgenoote van den zaakwaarnemer, aangehouden en van vier inwoner» van darten V»» de Kerekoeve. Gaorain-Bamecroix; Dumaulin Alfred en zijuev rouw Depelchin, Msrie Dumoulin, men zetten den vluchteling achterna en le- Louis, broeder van de vorige en zijne vrouw verden hem terug in handen van de bewa- Lejeune Marie. Al deze kerels werden in kers. 't gevang van Doornik opgesloten, waar de Omgeworpen.. — Een rentenier, M. genaamde Ololé, met de bewaking van het Jules D.-v, werd eergister avond in de Wol- kasteel gelast en die nu in hechtenis gevengraoht«traat omvergeworpen door eenen nomen werd, hen weldra kwam vervoegen. PATURAGES. - In de mijn gedood. — tram. Hij werd erg gewond aan hét hoofd opgenomen en naar hét gasthuis overge- Een mijnwerker, -Thimothe* Lho.r, 30 jaar oud, ongehuwd en te Paturages wonende, bracht. Op tol,— Gjs.ter stond een wagen met werd in de koolmijn vau La Bouverie onder twee paarden bespannen op de Willebroeck- eene instorting bedolven. Hij werd op den kaai. Op zeker oogenblik verschrikten de slag gedood. paarden, gingen op hol en liepen de vaart in WE8T-VLAAN0EREN waarin ze verdronken. BRUGGE. — Dc Hiillandsi-h'e torpedo's. _ KcMcltjk drama. — Onze lezers zullen — Gister namiddag zijn de hollandsche torzich het drama herinneren dat over een tiental dagen in de Hoogstraat plaats had. Een pedobooten terug naar den Helder vergenaamde Van G..., van Ukkel, bracht zijne trokken. -Eene talrijke menigta woonde van vrouw ^verscheidene sneden toe met een op de kaai het vertrek bij. Een 150- persoscheermes. Op bevel van den onderzoeks- nen, waartusschsn talrijke burgerlijke en rechter M. Bilaut, heeft de policie gister het krijgsoverheden, vaarden met de torpedoslachtoffer onderhoord in het St-Pietersgast- booten mee naar üeebrngge, waar sjij tm. huis. De gekwetste verklaarde dat zij de 4 ure aan wal stapten, na een heerlijk uit> eehfelijke woning was moeten ontvluchten stapje in volle zee. Laat, in den avond is de vloot in hare landingshaven (Willemsten gevolgen van de mishandelingen wei oord) toegekomen. haar man haar deed ondergaan. MEENEN, — Plotselinge dood. — j)t. SCHAARBEEK.—Onder den tram.—Een wielrijder, M. Louis H..., kwam gister uit de Snauwaert-Qruwez Leon, oud 39 jaar, kantonale schoolopziener, wonende Groote Yattdertneorschstraat de Gallaitstriat ingereden on kwam terecht onder eenen tram. Markt, H, voelde zich gister enpasselijkj Ondanks dc pogingen van den wattman om Men' liep een geneesheer halen, doch na te stope, verdween da jongeling onder i e t korte Stonden wa» M. Shauwaert Qverterijtuig. Men moest meer dan tien minuten den. Hij laat een* weduwe met i kinderen werken om er hem onder uit te halen. Het na waarvan het oudste IS jaar is. slachtoffer werd in allerhaast naar 't gastQOST-VLAANQEItEN huis overgebracht waar zijn toestand hopeloos.geoordeeld werd;- . LQKERËN. — Dooilelijke hoefslag. — Da AXDERLECHT. - Aanranding. _ Toen smid Bondroit die een hevigeu hoefslagJL -Q./.v' wonende. Emiel CavrpeatieTslaaatr van een paard dat men bij- hei» .had^gte vealcden -«.«oh» o\Möv».art*'kcp»Tcre; «érd?flij bracht om/beslagen te >*8rdeftn:'Jtti httate aangerand door twee kerels, die hem zijn borst kreeg/'-Jï-aati 'de ' béfcaweniiwanderi Dtv lever w^s door danIrl)tY*fs,b)g zakUurwerk nie.tketting en ook zijn geldbeu- overleden... ; gel ontnamen. Op het hulpgeroep van M.G., gekwetst gewörden. Beildroit.is..«lècjits••_•;. «nelden agenten toer,'die-er echter niet meer jaar.óüd, gehuwd en vader van verscheidene kinderen. .. in gelukten de dieven in te halen. ST-AMANDS-BIJ-yVERS. — LUkseheu. AXDERLECHT. -r- Brand. - Gister ontstond brand Jn het huis n. IS der Tan Lint- wiag. — Gister is het parket van Mechelen straat Het vuur begon op het eerste ver- alhier afgestapt om het lijk te schouwen diep, in het werkhuis van M. Slot, inge- van Isidoor D?H<3Qge, scliipper, woonachtig richt in een aohtergebouw. M, Slot was, te Wariakerke,, dia den 13 april op geheimna het petroolvitur ontstoken te bebbeh, zinnige wijze verdween. On het lijk, dat uit naar den koer gegaan. Toen hij terug- de Schelde gehaald werd, heeft men spogen kwam was het petroolvmir .ontploft en ontdekt van gewold. LEMBKKE.BU-EKI-LOO. - Lijk gevc-n, «tond gansch de plaats in laaie vlam. Het nóodsein werd gege.yen en eenige rninuten den. — Eergister heeft men uit «ene wa, tergang, nabij het tAlbeekens, het lijk ge-1 later waren de. pompiers ter plaats. Na eene halve uur werken's gelukten zij erin het vonden eener zeventigjarige vrouw, welk' vuur te overmeesteren. De schade is groot. reeds verscheidene dagen in 't water moest ELSEXE. — Gevaarlijk spel. — Vier hebben verbleven, 't Is eene vrouw van knapen dedqn óp eene bank, tusschen de Eecloó, wonende Keikatraat-Eooze,'de getwee vijvers vah Eisene, allerlei aeiobati- naamde JSTathaline D..., echtgenoote V... sehe oefeningen. Een der knapen, Jules Verspeeuwe, 14 jaar oud, wiens ouqe.ru.. ;Q' de Franklinstraat wonen; hield zich op zeker oogenblik op den boord der haak, met de beenen in de lucht, toe hij opeens losliet en ten gronde stofte'. De ongelukkige werd bewusteloos en érg gewond aan T« WETTEREN het hoofd opgenomen. Hij werd vergargd Het parket van BeneJermorrtfe is te Wettedoor een dofctoor, die zijn toestand zeer ren afgestapt,ora een onderzoek te doen over onrustwekkend oordeelde. d* schrikkelijke ontploffing, die plaat* geANTWERPEN had heeft in de Koninklijke (! t) BuskruitANTWERPEN. — Gokwetet. — De ge- fabriek. Dtt magistraten hebben den ontsnapten naamde Pieters. woonachtig Bergstraat, 9, werd aan boord van de stoomboot «Clan werkman Stautemas ondervraagd, doch die
De moordentjg ontploffing in de buskruitfabriek
aarde, hij weze dóór een mensch of door eer, duivel bediend., hei middel aan de hand om zijne uitstralingen naar willekeur en mot zékerheid Is richten, naar een op voorhand bepaeld punl. Ais 6it zoa is, en het schijnt 200 to zijn, den is de grootste, de prachligsle uitvinding vsnde tien laatste jaren volvoerd! Marconi, Slaby-Areö," Tesla — —, twintig anderen nog, hebben zich op dat problema het hoofd ijl gestudeerd, zonder «enigen ernstigen uitslag le bekomen 1 Dat zou dus verwezenlijkt zijn I Het kemt me voor dat alles nu duidelijker wordt: de geheimzinnige post is opgericht door den ontdekker, door oen oplosse.- van dat colossaal problema: het richten der hertziaansche golven door het ruim. Hij voert proefnemingen uit en blijft voora'snu onbekend, om zijns ontdekking bster te vrijwaren : zij moet en zal hem milUoene-i opbreng-en. Misschien is hij een do:d«vm man, door geldschieters geholpen, misachten een nederig telegrafist in een der kustpeeten van Engeland s Hoilarid misechien of Frankrijk... — Uwe vero^dtMieliin5 heeft al den schijn mei. de waarheid te moeten overecnstBmmoii, msjoor I Zoo ingezien, is de «aak nog roerender 1 Mij dunkt, wanneer ik nu weer de onbekende seinen zal hooren, bij nacht, zal ik me dien man voorstellen, ijverig zijne proeven voort» zettend'. Met hom zal ik me angstig af-
.2m«l^!z!W^seJuJ^
man heeft niets nopens de oorzaak der r«mi( bunnen meedeelen. Het gebouw, waarin de ontploffinil plaats had, wordt «Groote Knapper> s»t noemd: Het is het eenige gebouw van aldat gene. dia langs den linkerkant der fabrial opgericht zijn, dat sedvret het bestaan de:' inrichting'nog niet iu de lucht gevlogen 1»!: Al de andere geebouwene zijn, het eene ni het andere, de lucht in geevlogen. Het ongelukkig slachtoffer Emiel Baert ei' zijn ontsnapten gezel Jozef Stautemaiii' waren slechts «edert een paar maanden ii de fabriek werkzaam. Het lijk van Emiai Baert was afgrijselijk, verminkt. Honderdei meters van de plaats der ramp vond mei eenen arai, verder «eu voet, kortom bet wai gansch verhakkelt en de stukken waren it alle richtingen geslingerd. Men moest dl bloedige overblijfsels sameurapeu. De vrouw van het slachtoffer was juist dj weg met het middageten van haren man. Zi was nog slechts een paar honderd meten van de fabriek verwijderd, toen de ontplof, f ing zich voordeed. Zij snelde naar de t v briek en men oordeels over hart' verslagen-: held en hare droefheid, toen zij het schrik.) keiijk ongeluk vernam. De meestergast, Alfred Dieren- had paii het werkhuis verlaten eu was nog geen 60J meters verwijderd toen het onheil plaati j greep. De schrijnwerker, Maurits De Corte, welke daar dicht tegenaan werkte, was zinnens aan een der werklieden het uur te gaas vragen ; toen Hij tegen den hoogen diaj kwam, greep de ontploffing plaats. De jongeling weiti opgelicht, over eene groote w«j geworpen en erg gekwetst. De begraving van het' ongelukkig slacht. offer heeft heden plaats.
reeds gelukt zijn ! O, die man, die, alleen op ijansch ce aarde, eene uitvinding in hand heeft'waerover de gansch. wersV-i morgen, overmorgen, na eene maand, wanr.ser hij zclfv hij alleen het maar zal wili»ii, verijsast', verstomd zal s/aan, wolk (rww, ja, wsü-i welluslige ontroering mos» hij e*vöelen l bi u:8J9o:- ïtot sic'h weer achterover vallen en kr-uiïia nu c'e armen oj> ïijne bre»** borsv, l^vwrjl ^ijn gelaat xveer eene kalms uifórakwig a&nnam en hij weldra harcjliji; ean 't glimlschen ging•-• Biet ge, nu, iuit«r.an!, sprak hij op zijn Kev.-o**» vaèerlijken toon, hoe onkundig we nog zijn, niettegenstaande wij ito askkan val officiëele perkamenfen hebben, niraens dewelke wij met gced gevolg, en jarenlang, ds hoogere wetenschap lebben geslikt op de schoolbanken? Het was zaer zeker om luitenant Coppina niet te knijpend in «ijnen hoogmoed van jong-geleerde aan te tasten, dat majoor Roughsione gezegd had : hoe onkundig wij nog zijn... Want hij zelf bezat heel weinig van dié officieele perkamenten, van dewelke hij zoo minachtend sprak. Hij was een self-madé man, een navorscher, die de dingen en de feiten steeds in het werkelijke had nagegaan, berekend en .overdacht, nadat eenige jaren ondervinding hem geleerd hadden dat abstract» beschouwingen, in de stilt» van hot 8tu-
De verovering der lucht TWEE EUCHTYUEGEBS Ö00DGÉTALLEN Een kablogram van Akron (Ohio) meldt dat de luchtvlieger K. Carlson een val heeft gedaan van - 1QQ meters en op des «lag gndood werd. De luchtvlieger ïakcishi heeft te Osak» (Japan) een val gedaan, van. 800 meten hoogte. Hij bleef op den slag dood. KM. ONGELUK TE REIMS Kergister avond had op bet militair vliegplein te Reirni een schrikkelijk ongeluk plaats- Luitenant Sinion iu gezelschap vaq een mekanicien deed eenige vluchten, met zijn tweevlak, toen ten gevolde van een» verteerde beweging, bet teestel omsloeg e» van eene hoogte van . 50 meters te« gronde plofte. De omstanders «nelden! toe en verlosten de twee hiehtvaarder» uit hunnen neteii, gen toestand- ' De luitenant had een arm gebroken, ds neus varjilêtterd en over ga»sch het lichaam gekneusd. Zijn, toestand is ze{| {rg, doch boezemtrgeenè onrust in.* ".. \jat^d'eri;meiahrb;en;iSe,tj%fr,. deüewer^ êen arm e'rr vérsclieadeïie- rtboén gerbVokei»': Het «laehtoffer klaagt oole oveif inwêirj tl!g« pi3neii. Zijn toestarid ishopeüós. .
6ENT
WSR .!..«•» waai,
De Stem der Vrouw verschijnt sondag 18 Mei. De njedewe-rk^m (sters) worden verzoebt ten laatste maaai dag 12 Mei hunne copij te zenden aau Ai Veriehriegen, Ons Huis.
Langu di gentsebe Ortkw
In geen vak is er noo algemeen gestaskt dan l a a g s t e tjentsohe dokken, «w n6i«»M was hot zoo kalm, zoo rustig. Oase dookers hadden goed het ordewooid begrepen en wisten zeer goed wat zij wilden : op politiek gebied als menschen geteld te worden in het land dat zij helpen rij» maken: En de politieke werkstaking; had vool. onze dóekers ook eene economische betm k»ni», want door de volledige staiial moeste» zij de werkgevers doe» geve*!»* dat er niet zou tegen, te pruttelen zijn loof wat betrof den tweeden halven frank per dag opslag, dia bij geteekend contract beien maar dan eeuijje zekerheid vertogen, wanndeir «ij onder het licht der werkelijkheid gebracht en na toetsing met de feiten, gewijzigd worden— Ziet ge nu d*t we met al Qm lvo*g« wiskunde, mei al onze wetenschap, UeU nog met den mond vol tanden Wijven vóór een betrekkelijk <eovouö.5 fsit! Wij ontvangen sedert weken vreemde seinen van draadlooze telegrafie, en wè, ïijn niat bü machte te bepalen van waar die sainen in het ruim ge; zonden worden, van welken afstand «'] Luitenant Coppins verhief da ïiaad.a.s verzocht hij esa woo.rd te mogen inbren8
°— tk wee* wut ge neggen gaat. luitenant ; gij hebt 'uUae?e.:*r.d, en °P fl\ vernuïtige wijze, ik herhaal het, dat w onbekende post op taohtig «gffliitrter «n den uwen arbsidde. Gae4; Mwr W»?na hij zich Wes7,waarte? Qoet-, suid-( Ncardwaarta? A]rj — Dat zou niemand kunnen verh» r*r, majoor... ,3 — Juist. Maar ander3 opmerkers, w onder hen luitenant Freymony, &*<** loof ik, uw sehoolgezel was le Lambridga...? . »« — Dat was hij onderdaad, m"« o r 'J f : we zijn een paar goede vrienden «eo» ven...
3
*~
' •• r•! —SUJ»».. H I . . L .
m
iifcaaaïaiüi
v
Het Midden-Comiteit besliste- In zijne laatsto zitting eene
Algemeene Bestuursvergadering te houden op WOENSDAC, 14 MEI, Wij hebben nu een paar weken gerust en vatten het werk weer aan voor de Partij en voor onze klasse. Allen dus op post, en dat de Boekerijzaal Woensdag te klein weze. ag
HET PARTIJBESTUUR.
———-ff
tjofd was na de prachtige Werkstaking van «rieden jaar. Ook is er in heel de haven slechts één .jas geweest die uiet wilde betalen, maar óa drie dagen staking is hij pok tot de rede ea het verstand gekomen en ook hij heelt ifgedokt. ' •-Wij wenschen onze dokmannen van harte proficiat met deze schitterende overwinning en wij brengen hulde aaa de welwillendheid der groote baten die zoo treffelijk ion woord gestand doen. Voor wat den inhoud van het contract betreft meenen wij beu echter te moeten terrinueien aan de belofte voor wat betreft Jjet houden van herberg. Het wordt van dag tot dag noodzakelijker _jt meestercastcu en bazen ophouden van herberg houden en als daar geen begin mee gemaakt wordt zal er eene groote beweging jp touw gezet worden. I Het is daarom 'dat wij ons aansluiten bij 'ten vlugschrift dat langs de dqÉkon verbreid, is en waarin tot de laatste man opgeroepen wordt om in het syndikaat te koaen en er één dag per week den halven frank te sparen die hij nu meer verdieut E dank aan het syndicaat. Onze dockers hebben zich in de algemeene nrkseabing prachtig gedragen en zij ru.oetrn daarin volharden, zich tot den laatsten a u vereenigen I
Yooruü's Kinema, Feestlokaal V o o r o n z e Ledaa Zondag 11 Mei en Maandag ld Mei worden telkens 8 prachtige verlooningen gegeven, met een gansch nieuw programa. "Om 3 ure groote kiiutci matinee : inkom i 10 centiemen; om 5 1/2 en 8 1/3 ure twee iunstvertoomngeu niet volledig programa, inkom: 35 eu lö centiemen voor de kinderen vergezeld van hunne ouders. Programma van zondag l e Deei
1. Hejt «asblau Keiair n, 18.
; AnHicne is lastdrager, kiuchr. 3. Eele reis in Dnitschland leerzaam. 15 Tcor ren Ecrcteckcn, groot historisch drama in 2 deeleu. 6. (lontr.in cu zijn medeplichtige, conaedie. 5e Deel ". Eeatt-ublielc fout. drama. B. ücMsril van Wyllie. klucht. tocbrrei rloor. zijne 'VcrietrW*. drama.. ier*e «eurhonif Mirre Balt, gröc^-^oijcie•
Vooruifs-Ciucma Feestlokaal BON N. 2 — ZONB.VG mits opleg van 8 4 » fr. *•»«««•••••" < '
'
•«««—-««««««««««»—««««««•««•«••
Programma van maandag le Deel 1. Een onweer, comeüie. 1 Van Airollo mcar Andcrnatt, leerzaam. H Een liloedigc misslag, groot drama in ideelen. !. Ecu groote bijval, klucht. 2e Deel 6. Voor zijne straf, groot Urama. 7. De schoonste dor 3, comedie. i. Dc dinamictdooü, groot drama. i, Dc :' musketiere, groote gekleurde coma'. fie. . ~
—«—— Vooruifs-Cinéma Feestlokaal BON X. 3 — SUAND-VG mits opleg van M 3 fr. 'ia «««««««««««««««««« $t programma is van het huis Gaumont "(al niet moeten onderdoen voor het pruUsima van den zondag. Men zegge het •o«t. doch zeli komen is i beste, Prijzen. ih-gewoonte. Bezoekt allen Vooruit's < iiiónia, de ^satmsfe der stad Gent, men zit waar men
FETJILLETOX VAK io MEI
Stadsnieu
wa
OPROEP. — Heden vrijdag avond oproep voor al de meubelmakers om 7 1/2 u. in de Groote Zaal van' Ons Huis om den loonopslag te bespreken van zaterdag aanstaande. Niemand mag aap den oproep ontbreken. Het Bestuur. VHOl \ Y £ . \ V E R E l - , l ( , I X ü l > « . c « . SGHEPOORÏ. — De bode zal maandag (tweede Sinksendag) zijne ronde doen in plaats van zondag. Er moet niets ingehaald worden. HEUVELPOORT. — Tooneelkring c Vrijheid door Broederschap ». — Heden avond (vrijdag) om 8 l/S ure, dringende algemeene vergadering. TER GELEGENHEID, van Sinxen, groote Vlaamsche Foore met vuurwerk, opstijging van ballons, op de Plezanttvest en Gassometersiaaii. - — DOCKERS. — De bode zal zondag zijne niaandagronde doen en de bestuurzitting zal voortaan den woensdag gehouden worden. NEGENME1MARKT. — Deze gekende paardenmarkt, zondag en maandag plaats grijpende, zoo roepen wij de aandacht onzer partijgenooten welko deze zouden komen bezoeken, dat, zoo zij een goed glas bier willen hebben, zij niet mogen laten het nieuw wijklokaal «.Volkshuis» te bezoeken, gelegen Antwerpsché steenweg, om 5 ure, Bal met groot ortest. BEZOEKT het DANSPALEIS VICTORIA, Mciiwlmiil. Ter gelegenheid van Sinxen 2 groote Gala-Bals. Vraagt Tram 7 (Entrepot), afstappen Minneiiuicerschbrug. OPENBARE KOSTELOOZE LEERGANG VAN BOOMTEELT. — De heen prof. A. Colliviubion, zal ZÜne 80e les geven op Maandag 2e Sinksen, 12 Mei, om 9 l A ure voormiddag, in de Staats Tuin- en Landbouwschool, Hofbouwlaan, lij.
wórden zeer gefeest. Voorloopig hebben de gasten nrjfr weinig aJider gedaan dan geëten en gedronken, toosten gehouden en toosten beantwoorden. Gisteren echter is een aanvang gemaakt met de « ernstige » werkzaamheden. Onder de gedane voorstellen nijn de volgende: de stichting — zoo in Engeland als in de Vereenigde Staten — van een vredesmonument, waarvan ide eerste steen op dcnzelfden dag zou zijn te leggen, in Engeland door koning George en in de, Vercenigde Staten door president Wilsorjj Verder zou ini.de Vereenigtfe Staten en in heWlritscha Üijk op eenzelfde .oogenblik alle iCrk voor den.-duur van 5 minuten moeten gestaakt, I g b e i d e landen behooren de schoolkinderen etn groote rol te spelen in de, viering. 1)E FRANSCIIE AUTOMOBIELBANDIETEN. -^ Op verzoek van het parket van Gent zal M. Gilbert, onderzoeksrechter to Parijs, heden vrijdag het onderzoek heraanyalten uopen« den automobieldiefstal, te Gent gepleegd, door den bandiet Callemin eu medeplichtigeji..
G. IHys-Socnon, DAHIENHOEDEN, Hoek Kleine Yisclimarkl en Vceiieplaa'.s. - — ONTVANGSTEN'. Het College ontvangt den Zondag 11 Mei, ten stadhuize: 1. Te 11 ure stipt, de Landelijke vereeniging van Liberale W'erkcrsgrocpen (Mutualiteiten). 2. Te 12 1/2 ure, de Nationale Vereeniging der onzijdige maatschappijen van Onderlingen bijstand (Mutualiteit van Handel en Nijverheid). 3. Te 4 3/4 ure namiddag, het 12e Congres van het Verbond der Maatschappijen van Onderlingen bijstand. WINTERGARTEN, Kuipcrskaai, open alle dngen, om 3 ure namiddag. Do arlistcn treden op iu dagvertooning den zeudag, maandag, donderdag co vrijdag. Z. 3-120. AAN DE CEDËN DER GEMENGDE WEERSTANDSKAS. — Bij'dezo noodigen wrj u uit tot het bijwonen der verplichtende algemeene vergadering welke plaats heeft Zondag 11 Mei om 3 ure 's namiddags in Ons> Huis (Boekerijzaal) op boete van. 10 centiemen. Dagorde: verslag der rekeningen; Uiteenzetting der centrale met, deri lokalen bond; onze propaganda tot het winnen van nieuwe leden.
. — WERKBEURS. — Worden gevraagd op 8 Mei 1913: MANNEN. — Chef de vang, magazijnier de goweefsels kennend, beenhouwer, boekdrukker-conducteur, letterbotter, kleerma— BE BLOEMEN VERSIERING BER ker,, spinner, draadmaker,: plooier, schoenHALL VAN BK ZUIDSTATIE. - Wij spra- maker, haarkapper, verwarmingsplaatser, ken reeds ov«r deze versiering. Een vakblad voorslager, ijzervprmer, glazenmaker^ schilspreekt er thans ook met lof over. De eer der, kleermaker, - loodgieter, zinkwerker, dezen onderneming gaat rechtstreeks tot ijzerdraaier, paswerker, koetsier, schrijnden cAvenir Horticole^. Het plan werd ge- werkers,. mekaniekhoutbewéTiers, broelmaffiftak&.djMifclkn Jseer Qfi, AVjjffe, Jbetfi,nrder k?r,r;. to.upieerde'r, steeneïriikker-transpftr-; v*n-den--stedelrjken beplantingsdienst; net teerder, ^mekam'ékschrjjirWèfker. — ,Toor; besta-at uit een overgroot bloemenperk, om- buiten stad: Vuurstofcer, ringd-door een gordel van groen, namelijk ' Halve' gasten: Beenhouwers, margeerdër, honderden Azaleas, Bhododendrons, Hor- pedaaldrukker, boekbinder, kleenmaber,tensias, Bunus en Palmboomen- Het be- schoenmaker, haarkapper, hoefsmid, timstuur den versiering werd toevertrouwd aan den heer R. De Noyette, die er alle eer van merman, schrijnwerker, hbutdraaier. loodhaalt, te samen met den verkleefden secre- gieter, spekslachter, meubelmaker, behantaris der jonge hofbouwersgroep, den heen ger, fotograaf, paswerke'r, draadmaker, smid. - "V Emiel Pract. Leerjongens: Pasteibakker, boodschapper, kleermaker, fabriekarbeiders, bakaftrekker, zadelmaker, tabakbewerkers, haarkappers, rijtuigsmid, hoefsmid, beenhouVan af Zaterdag, 10 Mei, zijn de prij- wer, loodgieter, velomaker, smid, meubelmaker, cementbe werkers,' beeldhouwer, zen der kolen als volgt: kaardeerder. bediende. TE HUIS BESTELD: 32 fr. per 1000 VROUWEN: Fijnlinnennaaister in dagkgr. of fr. 1 60 de 50 kgr. huur, naaisters thuis voor fijne manshemAAN 'T SCHIP OF MAGAZIJN : 30 fr, dens, chasseurs, vestong, gilets, blauwe besten en broeken (moet ze oók snijden), naaide 1080 kgr. of fr. 1.50 de 50 kgr. ster voor fijnlinnen en 'ondergoed, strijk— ONGEVAL. — Gister is op de Heu- ster, grovebahemeisje, bakaftreksters, vlaavelpoort de telefoondraad die naar den haspelaarsters, spinsters en etirage meisjes, porr.pierspost leidt, gobnoken en gevallen spoelsters, doozenmaakstem, keukenmeiden voor hotels, keukenmeiden, bovenmeiden op. den tramkabel, op het oogenblik dat een wagen van de brouwerij Dupont voorbij en dienstmeiden voor allo werk, kuischvrouw voor den zaterdag. reed. De draad sloeg rond een der paarden, Halve werksters ƒ Machienbreidster, naaidat neeiviel. Het dier werd in erbarnielijken toestand naar het slachthuis gebracht- sters voor gilets, Êörduursters op machien, kleermaaksters, strijksters voor 't seizoen, -—- ONZE AFGEVAARDIGDEN Ij» monteerders en aftrekaters voor bancs en DEN VREESDE. — De gentsche afgevaar- vlascontinucs, gnrenmaaksters, dienstmeidigden M. schepen De Bruyne en M. Van den, kindormciden, winkeljuffer. Leermeisjes: Güetnaaisters, kleermaakWerveke, die thans — met de leden eener Amerikaansche commissie — te New-l'ork sters, doozenmaaksters, boodschapsters, breisters, meisjes voor vlas en katoenïabrjevergaderen ter beraadslaging over het eeuwfeest (in 1914) van den vrede van Gent, ken.
Kolenmagazijn Vooruit
ruwe stem deed beven, en die kropen onder de bedreigingen van zijne doorsnijdende zweep. Dat monster kwam M. de Rieux en den oppasser te gemoet. Alle bezoek liet hem toe een min of meer belangrijk drinkgeld te hopen; ook verdween de nijdige en wreede uitdrukking, die zijn *" ÏK ga haar zien !... herhaalde hij, doggengezicht eigen was, voor een Milder bijna zelf te gelooven aan de oogenblik, en zijne dikke lippen ver>voorden die hij fluisterend uitsprak, wrongen zich lot een laoh. — Mijnheer verlangt zeker mijne af™»B.| aanstonds hernam hij : Maar neen, aat is onmogelijk, ik zal Jane op deze deeling te bezoeken? vroeg hij aan René. De edelman knikte bevestigend. Zijne Gereld niet meer weerzien... ik droom cn toegenepen keel liet hem niet toe een eniK ga wakker worden... De oppasser bleef staan voor het eng kel woord uit te brengen. m De oppasser bracht zijn mond aan Ta«ag deurtje van de wandelplaats der bareau's oor. eerste afdeeling. — Het is een prins incognito, zegde "-Wij zijn er... zegde hij. uit zijnen WK een bos sleutels halend, waarvan elk hij hem, hij is vrijgevig als een koning. ^•j nummer droeg. Hij koos er een uit, Een goede verstaander heeft maar een «ak hem op het slot en opende de deur, half woord noodig. erbij voegend: Ga binnen, mijnheer... — Begrepen, mompelde de bewaker. D«t oponthoud en die eenige woorden Dam, zeer verlangend om tastbare benepen den markgraaf lot de werkelijk- wijzen dier zoo geroemde vrijgevigheid heid terug. Hij schreed den drempel over te verdienen en te ontvangen, begon hij en bevond ::kh op de binnenplaats. aanstonds aan M. de Rieux eene menigte .Wij zullen het schouwspel niet be- kinderachtige en belanglooze inlichtingen drijven, dat zu:h voor zijne oogen aan- mee te deelen over de zeden en gewoonbod- Dat schrikkelijk en afschuwelijk ten der Salpétrière, met al de gespraak^jouwspel, onze lezers kennen het aaamtieid van een reisgids van beroep. Jk T a D a r e a « - nieer dan ooit ongeEenige seconden lang stond René, wiens naakbaar voor alle medelijden, troonde gedachlen elders waren, naar dat geklap Us «aar gewoonte te midden der ellente luisteren zonder het to hooren; doch . ^ - ^ ^ ^ V 8 ^ 6 ? ! ^ ^ ^ - SèSS'A\.''indelijk, .vermoeid door het eeriiooaje U°9
Huis des Duivels
-ja«ai«il..^^«c..ja««fcaaiO
aa
... n.f.±..t*-'
•*:•"!
.'•>
gemompel dier heesche stem, maakte hij eene beweging van Ongeduld, en liij verwijderde zich, tot Tabareau een gebiedend gebaar richtend om dezen le verbieden van hem te volgen.: . De bewaker gehoorzaamde niet blijkbaar misnoegen. — Ik weet niet of die blonderik een echte prins is, mompelde hij, maar ik weet wel dat het een man is die zijne wereld niet kent; Uit welk recht gedraagt hij zich zoo gezaghebbend ten mijnen opziehle? $\anziet hij mij bij geval voor zijnen knecht? Denkt hij dat hij hier thuis is? — Die 'groote heeren zijn allen zoo, antwoordde de oppasser. Doch wat geeft u zijne onbeschoftheid, vriend Tabareau, als hij de hand maar vrijgevig en den zak goed gevuld heeft? Dat was voorzeker eene onbetwistbare waarheid. De bewaker bekende dat bij zich zelve en dit gedacht stelde hem gerust. René, onderUissehen, tevens door schrik en hoop bevangen, begon met langzamen en onzekeren stap de wandelplaats te doorloopen, en zijne ongeruste oogen beschouwden de droevige of grijnzende, de wilde of wanhopige gezichten van elk der zinneloozen die zich op zijnen doortocht bevonden. . . Die ongelukkigen, te nauwërnood bedwongen JSoor de tegenwoordigheid, van ÏÜbaveau, .wierpen op denl«zoekerwoe^
Achterblijvers, opgepast! Expositie-abonnementen aan verminderden prijs (10 frank) zijn, door de tus» schenkomst der ((Maatschappij Vooruit» nog te verkrijgen
KW
TOT ZONDAG AANSTAANDE 11 M E I
^1
De abonnementen worden afgeleverd zonder verdere kosten. De prijs voor da * kinderen boven de 7 jaren Is ook 10 frank. Alle dagen kan men bediend worden In het Propagandabureel der Maatschappij Vooruit (ONS HUIS), (kleine trap), van 8 tot 11 ure 'e morgends, van 2 1/2 tot 4 1/2 ure 's namiddags en van 7 tot 8 ure 's avonds, des zondags van-. 8 tot 11 ure.
Portret en geld medebrengen a. u. u. DE LEDEN van den wijkclub Rooigem worden dringend opgeroepen tot de ver. gadering van heden vrijdag avond! om 8 1/4^ ure. Belangrijke dagorde. LOKAALnOUDER wordt gevraagd voor het lokaal van Zwijnaarde. Voor alle inlichtingen moet men zich wenden tot' A. Verschraegenj «Ons Huis>, Vrijdagmarkt, Gent. ZEER GOEDE KLEERMAKERS GROOTWERKS'i'ERS worden gevraagd voor 't Kleerniagazijn van Vooruit. Zich aldaar te bevragen. Ounoodig zich aan te bieden, wanneer men niet volledig op de hoogte is van het vak. MEN VRAAGT twee bekwame naaisters vóór manshemden. Zich te bevragen Filatures e t f issages réunis, Metserstraat, 239-241. VERLOREN een jongo schapershond, antwoordende op den naam van Rrutus. Terug te bezorgen Verspcijenstraat, 4G, Gent.
Achiel Van Langenhove, Vlierstraat, 46, Yvonna Michiels, Paardenstraat, 23. Maurits Michiels, Paardenstraat, 23. Maria Van de Voorde, Oude Kcrkweg, 5, Anna De Groote, Brusselschestraat, 70< Overlijden» van tl Mei 1918 Katharina Van Hoorebeke CO j . , leurster, Korte Steenstraat, 33, achtg. van Karel Steyaert. — Eilemon Westciiinck, 1 m. Zivijnaerdsche steenweg, 271. Van den 7. Desideer De Keyser, G6 j . , z. b., Ven, speyenstraat, 22. — Karel Herteleer, 83 j . , z. b., Pekelharing, 29. — Lodcwijk Do Coa« man, 2 j . , Rabotlaan, 199. —Nathalia M o * ' naers, 00* j . , z. b.. Molenaarstraat, 50, wed. van riyacinthe De Coene. — Elisabeth Van dc Veegaete, 13 m., Lange Violettenstraat, 110. — Jozef Van de Veegaete, 13 m., Lange( Viol£ttenstraat. 110. — Melania Buyens, | TO j . , z. b. Van Maerlantstraat, 15, "wed,: van Jules Serannc. a Van den 8. Pelagia. De Taeye, 51 j . , z. b., Mnmbrugi 1 straat, 22, echtg. van Gustaaf .Yandewyngaerde. — Julia Roegiers, 14 j . , Populier» straat, 10. , i
VERMAKELIJKHEDEN REIAARDCONCERT. — Ziehier het proramma van het Beiaardconcert voor zondag avond, van C 1/2 tot 1 1/2 ure, door den heer Brees, beiaardier te Antwerpen, -r ÏYeischütz (Weber); Menuet symphonique (Waelput); Lente (mevr. Mathyssens); a) Mazurka, b) Nocturne (Chopin); Quand 1'oiseau chante (Tagliafico); Lohenrin, Bruidslied (R. Wagner); J'y pense, gavotte (Eilenberg). KOUTER. — Donderdag 22 Mei, om 9 ure 's avonds, ter gelegenheid van de honderdste verjaring van den geboortedag van Richard Wagner, groot concert van zijne Werken door de < Harmonie Vooruit >, onder het bestuur van Je£ Van der Meulen. Programma. — Eerste deel : I. Tannhüuscr, marche, transcrijition par Kesseis. — 2. lüeuzi. ouverture, transcr. par Mastio.— 3. Die Walküro, fantaisie, arr. par lïouveijriar_M. Krqin t — 5. Les Mnili-éa-t'hn.nfciirg.. mosaïquë, arr. par Canivez. — O'.Tfannhausci', ouve_iture, transcr. par Sellenick.
HAVEN VAN GENT Aankomsten van den S Mei 1913 Xedcrlandsche stoomer Magdalena, k. Jibbers, van Tunis, fosfaten, Agence Maritime. — Xorweegsch zeilschip Janna, kap. Christensen, van Junin, nitraat, Agenre Maritime. — Deensch© st. Vordingborg, kPalm, vaji Windan, vlas, De Baerdemaecker — Engelsche st. Lestris, k. Shaw, van Livbrpool, koopwaren, J. P. Best en 6ie^ Vertrokken Engelsche st. Alt, k. Sykes, naar Goole, koopwaren. — Engelsche st. Sea Hound, k. Magut, naar Londen, idem. — Engelsche st. Truro, k. Hall, naar Huil, idem. — Soorweegsche st. Skrim, k.'Christolfersen, naar Stolpimund, fosfaten.— Zweedsche st.Aron, k. Botheu, naar Gunnebs, fosfaten. — Xederlandsche st. Telegraaf 1, k. Visser, naar Rotterdam, koopwaren. Hoogwater t e Terneuzen op 9 Mei 1913: 's.morgens, 3 u. 15 in.; 's avonds, 3 u. 33 m-
ijke stand van Gent Geboorten van 7 Mei Jacob Dick, Coupure, 34. Rogerius Grommen, Clementinelaan, 10.
dende blikken, bedriegden hem met de vuisten en achtervolgden hem met schrik* kelijke verwenschingen. René doorliep ongeveer de twee derden van de wandelplaats, zonder degene, die hij zocht, te ontdekken. Eindelijk, op het oogenbilk van den verst afgelegen hoek te bereiken, bemerkte hij in dien hoek eene neergehurkte vrouw, met beide elleboogen op da kniëen geleund en het gelaat in hare handen verborgen. 'René kon het gelaat dier vrouw niet zien, en nochtans zijn hart hield op met kloppen. Hij had noch eene minuut, noch eene seconde van twijfel of aarzeling... hij had aanstonds eene volkomene zekerheid; hij zegde bij zich zelve: Daar is zij! zij is het: • ', Met vasten en zekeren stap, trad de markgraaf naar de jonge vrouw toe, en hij Weef eerst staan toen hij genoeg genaderd was om haar te kunnen aanraken met de hand uitvte strekken. De zinnelooze sïheen de tegenwoordigheid van eenen vreemdeling nevens hanr niet te bemerken. Zij lichtte het hoofd niet op en maakte geene de minste beweging' , Eenige seconden verliepen. De benauwde borst van M. de Rieux ging met geweld op en neer en zijne oogen vulden zich met tranen— Jefie, stamelde hij toen met zwakke en ontroerde Btem, Jane,. rnijno geliefde
V
VRIJDAG
HARMONIE VOORUIT.— Om 8 ure, sol) fegeles (spelende leden); om 9 ure, alg meene repetitie. Niemand ontbreke. ACCORDEONISTEN. — Om 8 nre, be{ stuurzitting; om 8 1/2 ure-algemeene ïepef tjitic. EANFARE « VRIJHEID DOOR B B f ^ i DERSCHAP ». ^ - Om 7 1/2 ure, repetftiei voor tamboers cni olairons. — METSERS. — Vriklag '. avond, on/ 7 i/8 ure, dringende beatuurzitting. 'Jfia^ mand mag ontbreken.!f j FANFARi; « DE \ HL'fcS VRIENDEN » . - 4 Om 8 ure. sulfcgelesj om 8 I '2 ure, bestuur^ zitting en repetitie voor tamboer en ejai-j iv.ns : om 9 ure, dringende repetitie ,vqor aT| de muzikanten vdor onze. concerten. z_£i&_ _mandmagafwezig.zijn; ' '" •. ZATEROAe
=:
S C H 0 0 L B 0 N D K A B Ó T > - ^ Om^ a l 's avonds, bestuurzitting. FANFARE < VRIJHEID DOOR BROE DEBSCHAP ». — Om- S J/8 ure, repeütiei roor de muziekanten. MARXKRING. — O n 9 ure, algeweeiiei; repetitie voor het Coaeert te Oostende, ^ Na de repetitie. betUuitrzitring. ZITTINCEH
DER W U K C C U B S V1UJDA1J KASTEELHEIRNIS, om 8 ur». DOK (WEVERIJ), om 7. 1/3 nre. MDIDE, om 8 nre. FEESTLOKAAL, oro.8 ure. PLEZANTEVEST, om 8 nr». ROOIGEM, Meibloemstraat.. ojtfa^j/Si AKKERGEM, om 8 1/1 nre zitting. VRIJHEID DOOR^';,OEDERSOHAP;. om 8 1/2 ure. ^x WIJKCLUB MIDDENSTAD/—-BestnurJ utting om 8 uren. . VOORMÜIDE, om 8 J/2 ureWs avon NIEU\VBRUG. — Om 8 u r e A * ' ZATERDAG WERKERSWELZIJN, om 8 1/2 nr» NOTELAARSTRAAT, om 8 1/» nr«< MOLENAARSTRAAT, om 8 1/2 ur ST. AMANDSBERG, om 8 1/9. u WONDELGEM, om 8 1/2 ure.-*®! VOETWEG, om 8 1/8 u r e . RABOT, om 8 ure...
vij. Jane, luister naar mij, zie naar mij De bijna doorschijnende hand vaa hi meisje losten zieh langzaam- Haar neer gebogen hoofd verhief zich en haar mar' merwit gelaat, heerlijker dan ooit i zijne doodsche bleokheid, vertoonde zich eensklaps geheel voor de verschrikte blik-* ken des edelmans. Hare doodsche oogen, zonder uitdruk} king, en waarin met levensvuur op het punt scheen van uit le doovan, vestigden; zich op René's. oogen, doch geen spier, in haar gelaat vertrok. Hare wezenstrek-»' ken bewaarden hunne akelige beweegt loosheid. Het was duidelijk dat eea onbestemd! en voor haur onverschillig geluid haan oor had getroffen, doch dat zij de steni niet herkend had die haar toesprak, dat» zij de woorden, door die stem uitgespre* ken, niet gehoord of niet verslaan had. M. de Rieux voelde zijn hart ineenkrimpen onder den indruk van een a h grijselijken angst. Voorzeker, hij had] niet meer kunnen lijden, had hij zich ïrr tegenwoordigheid moeten bevinden van het lijk zijner verloofde! Het is waar, eertj greintje leven bewoonde nog dat li-», chaam. doch eilaas! de ziel en het .vejj stand waren beiden .wel.dood! P i
IWordTvJOOTiae^el
r
•"•^raajaaaaajajaasaK
Zatord3£ 10 Me! 101?
Extra beste Confituur tri glazen, fr. 0 , 3 5 . — In doozen, fr. 0.30. 'Abrlcotsconfiruur, per g e w i c h t : 1 frank de kilo. In de Kruidenierswinkels van i,Vooruit.-.
Wielrijders Opgepast! ÉÉN kwaliteit. ÉÉN prijs. ÉÉN band, UliJll
GEVRAAGD: Een volle en halve strijksters. Eïyseesclie Velden, Ga. MEN VRAAGT RIJTUIGSCHILDERS, eiéih te wenden « L'Aut-ó Carrosserie », Zondernaamstraat, 107, Gent. OVER TE NEMEN eene welgeklante herberg met twee gegarnienle kamers ook wat winkel, tusschen twee fabrieken, in de Weldadigheidstraat, n. 19, Gent. MEN VRAAGT seffens eerlijke en deftige jongens 14 lot IS jaren voor proper en nemakkelijk .werk. Inwonend tn liefst vreem." delingen. Molenstraat. 7 (Coupure links).
VERTRAGING
, STER!LET
E3Ü
PARTIJROEKnAN-DEL « GERMINAL » Hoospoort, 29, Gent
Bruidgeschenken Feestgeschenken Tombolas, enz. Keus vkn allerlei kunstprinten van de grootste meesters I (van af 25 centiemen het stuk) keus van allerlei, mooie kunstbeelden aan allerlei prijzen I-(gekleurd, gebronsd, verzilverd enz.) Keus van allerlei lieve souvenirs en gèschenkjes (al de zichten der mrichtingen van Vooruit, Volksdrukkerij, Bond Moyson, Weverij, enz.) Komt eens naar onze uitstallingen zien I
sss=:
• IN tHiniOTHÉRAPlQUE t^BEBRUXELLE5(£j ZUID* LAAN
ALLEMAN
't is te zeggen de beste en de meest economische van allen.
tïéii
1.1 (Place Rouppe Plaats)
ÏCHELÏ mjnhecr
voor*liartc.4.-:,rildrlc1'/ourbalda9»aiaQrrtQn | Dit tw.A^ninldc'ej is nlït ia ex ..-.• n;c Mtaintrti iaiitiiiigM dü ssr ptüttï >ÏM iniii ««rwecaa aa afie,«acvt *aa O.SO ia po.treyel, door I ' BABITAHIA, ? Q , ajipietiUun. to tm'JSSIl
f
maakt geen EXTRA BANDEN voor Jan welke!. duurder kan betalen ,, Banden van MINDERE KWALITEIT voor Piet of Klaas welke niet zoo duur kan bstalen want ALLEMAN rijdt op dezelfde steenen en ALLEMAN moet op zijn gemak en in volle zekerheid rijden -f»
• EN BAND VAN
«patas I
Beladen met vergiftstoffen " Eene bron der ziekten "' Wacht niet lot dc kicaal verergert; zuiver t_dadelijk uice ingewanden door liet gebruik der beroeraio '•
maakt slechts eene kwaliteit
i dórMAANOKTOHDENwonücrbareultval i I Vraagtrtokost'iloos^ lalichtlacan ' ,1 Sfnaimboad Ie. BETALING NA OE G£NSZ!NQ . 70, SfiHITftBin, AKSPaCHLft«ffl.70 ' BRUSSEL, MEL8IE •
T^Mkw,w&
I Onze Samenwerkende Weverij 1 ©ROEIT Eïï BLOEIT Onze Samenwerkende Weverij zal blijven - -
@Ü©EIEIS EN BLOEIEN j als de werklieden begrijpen enkel geweefsefs der Samenw. Weverij I te gebruiken. De geweefsels der Samenwerkende Weverij zijn steeds tegen de billijk| ste prijzen verkrijgbaar in het
Kleef magazijn VOORUIT, Vrijdagmarkt
TANDAERT's PILLEN Zij zullen u redden en u de G E Z O N D H E I D ^eeei.. Verwaarloost nooit de voorleehens Zuur Gal Opruiingen Slijmen Bittere smaak
Hoofdpijnen Zwriarte
Riekenden adem Beladen tong Slechte spijsvertering
De
Schele hoofdpijn Slapeloosheid Puistjes
Koorts draaiingen
VBIJRSTOJPF'IJSG
t-9 d e z i e k t e d e z e r e e u w heeft een beroemd geneesheer verklaard.
Verdediqt u tegen haar. STANDAERT's PILLEN zijn het purgeermiddel, omdat zij alleen vervaaidigd zijn uit wetenschappelijk gekozen pkntensapnen. Zij purgeeren natuurlijk en iórceeren de darmen niet. STANDAERT's PILLEN helpen en verkloeken de natuur.
OPGEPAST VOOR NAMAAK! STANDAERT's PILLEN worden verkocht In alle apotheken van ons land, aan 1 . 5 0 fr- de doos van 35 pillen. Eischt het rozen papier rond de doos en het merk « Loopend Hert >>, met het handteekeo. H. STANDAERT. De apotheek STANDAERT te Brugge, 5 5 , S t e e n s t r a a t , verzendt franco eene doos müs opzending van 1 . 5 0 fr. in een postbon (geene postzegels.) Depots in alle goede apotheken tan BelgU. De voortreffelijKc Standaert's Pillen worden verkocht in alle apotheken van Brussel, Antwerpen, Brugge. Kortrijk, Yper, Oostende, en het geheele vlaamsche land. alsook van het Noorden van. Frankrijk. Depots ie Gent; Apotheken Demoor, BooneD, Colardin, Crombé, Debast, Fretein, Vergalen, en alle apotheken van Gent en het omliggende. (67)
Koopt nooit STANDAERT's PILLEN in 't klein
Werklieden* [KOOI KOOPT DE GEWEEFSELS UWER EIGEfl FABRIEK
\ 1
ïeertesü !S, Berlenrd te li Séiiiiu
Nieuwe Triomf van Ehrlich
Brouwerij VOORUIT BIJZONDERE MA8HIENEH VOO» KET
Beterden «606» is «914»
Voornaamste kenteekènen van de a v e r i j » " 6 0 6 „ en " 9 I 4 „ W a t e r w e g e n (mille en pas ontstane Druipingen,. Vernauwingen, Prostalilis;. X l e a n c electrlsehe bchniiilclioi; — Huidziekten (éxcema, schurft), nder«pnllifje zweren, «.anker, gezwellen, moedervletkén. Do voornaamst;: kcnleekcncn van de averij zijn de sj'ankcrs op do peslachtsdeelenen.de klieren4n do lies,.tijdens het ; eerste tijdperk. , In het tweede tijdspeVk. verschijnen de bleski-oode vlekken op het lichaam en dc slijmvlies-opzwejlingen van den mond. Het derde tijdperk is gekenmerkt door de oogaandoeningen (iritisj; de gezwellen der beenderen eu de ondeihuidsche gezwellen. Alle deze kwalen zullen in enkele dagen behandeling verdwijnen door het a6tf6 > — « 91-4 ». De allerbeste toepassing ; daarmede wordt verricht in het Inalllut /Clilmlotbëraplqne de Rruxcllcs, dat trouwens het eenige oflicieelo in Helgië, is welks titel regelmatig, ingevolge do wet, ingediend werd. Dit modelgeslicht bezit geneeslieeren-specialisten, .voor do behandeling van alle aandoeningen der geslachtsdaden; en watei'wegon: oude en pas ontstane idmipingen, vernauwingen, prostalilis, waterbreuken, witvcrlies, enz. Toepassing van de nieuwste elektrische behandelingen, met het oog om aan de zieken ee:ie snelle, smnrlloozc eu bepaalde genezing te verschaften. De ernstige blondsgebreken (suikerziekte, eiwiizieklDjbloeuariuoede en bleekzuthl, hoe hardnekkig ook, worden door de nieuwe methode spoedig genezen. Inlichtingen, iaVochure en Eerste Blandplej-inc kosleloa». Afzonderlijke' wachtsalons voor dames en heeren. Itandplcglngen i Alle dagen; van één uur tot negen uur 's avonds. Zou-enleesldagen.van 8 uur 'smorgens tot 's middags. Ma—aia—BaWa—J""!!!—
Steppen van Bachen Zakken, Zolen, • Schoeisels, Kleederen en Paardentuig Bijzondere werkhuizen voor liet verstellen van machienen aller stelsels en merken. 'Vraagt catalogussen
23. Dahliastraat, GENT
Dubbel Bier
Enkel Bier
de flesch Qeflesch fr. 0.10 f r. 0.15 20.00 do ton van 160 I. De (on van 160 I. 16.00 10.00 1/2 ton 1/2 ton 8.00 5.00 1/4 ton 1/4 ton 4.00 Men kan bestellingen doen in al de inrichtingen en bij al de bedienden van VOORUIT, TELEFOON 6 5 4
II, Rue de la Buanderis, 11 BRUSSEL
KLEEÖERMAGAZSJN V O O R U I T en hooger Men aanvaardt herstellingen
VROUWENHOEDEN NIEUWSTE MODELLEN
VRIJDAGMARKT, GENT
4
95 •
en nooger Men aanvaardt herstellingen
AAN DE VROUWEN, , OarcmoliaTanProfaaaorO'Tlioiii. arm «ecftallij'l eenen iekeren.«*n»r-J , looien en oniurddellijken uir_-.la* 11 f • :1e «tullen rao aefblijteji «f ƒ maandfion.leiien
VERTRAGING
. ProirKtts laoswloos tertooden door ^ UrdiU«curitarfa.4r*.me(JuUG!' t ' «des, #r., Brussel. '. Yerzendiot; ouder atnilat tecea t frank in i
» ~ Z a t W d ï g .ÉTMêl 1513 * •1J«U"
Bijvoegsel van 1 if Mei 1913
Kamer van Volksvertegenwoordigers Zitting van 8 Mei 1913 :
Voorzitterschap van M. NERINCX,eersten ondervoorzitter. De zitting wordt geopend te 2 uur. rrEDEDEEUXGEX : Dè heeren Devèze.Giroul en Harmignies, wederzijds door familieplichten weerhouden, en de heeren Buissefc en Duq«esne,belet, verontschuldigen zich de zitting van beden niet te kunnen bijwonen. EEDAFLEGGING M. DUYSTERS, wiens geloofsbrieven in MCe voorgaande zitting werden goedgekeurd, legt den grondwettenlijken eed af.
TRAAG 051 UITLEGGING
De financieelë toestand van het land ' M. DE VOORZITTER. — Wij gaan voort met de interpallatie van de heeren Franck en Mechelynck tot den Minister van Financiën «over den toestand van 's lands schatkist >, en ik herinner da Kamer d a t rij beslist heeft den spreektijd voor eiken redenaar t o t ' o p een half uur te beperken. De heer Mechelynck heeft het- woord om zijne redevoering voort te zetten. M. MECHELYNCK. .— I k was gisteren gekomen tot de uiteenzetting van den toestand in zake van schatkistbiljetten. Eerst en vooral heb ik echter eene terechtwijzing ie doen aan het Beknopt Verslag (bladz. 475), xaaraan ik. het bedrag van de. beurs? EOteeriag mededeelde, doch„bij•'.;vergissing aen, Jroers der Duitsche"Jrejïte" "aan'dê^Bel? ttfrè toesebréeï- . T3it gézeg'd zijnde zet ik' mijne 'redevoering voort.' De schatkistbiljetlen waren, toen de heer Graux aan 't bewind kwam, gestegen tot 35 millioen. Dat was een regelmatige toestand. De heer Graux die zè t o t een bedrag van 40 millioen moest verhoogen, deed ze verdwijnen. M. LEVIE, Minister van Financiën. — Ik zal ze doen verdwijnen zoodra ik kan.M. MECHELYNCK. — Wij zijn overtuigd van uwen goeden wil; die kan echter fiietvoistaan en er moet eene oplossing komen. In begin van 1912 waren er voor 200 milKoen schatkistbiljetten; einde Mei voor 233; in J a n u a r i 1913 voor 332 millioen en .achtereenvolgens stijgt dat bedrag op eraie April 1913 tot 450 millioen. Nooit waa er dergelijke toeneming noch dergelijk be-1 Jra: waar te n e m e n ' ' ' : De Minister beriep, zich op het voorbeeld van Frankrijk. Doch iu Frankrijk l a a t de begrootingswet toe voor 600 millioen schatkistbiljetten uit te geven, onverminderd die welke mogen uitgegeven worden tot het bedrag van de voorschotten der Banken «n Frankrijk en van Algerië. ' Doch van deze laatste biljetten k a n . de wugbetaling niet worden geëischt, terwijl ieeerste na één j a a r moeten worden terugbetaald. Bovendien bedraagt de begrooting «Frankrijk vier en half milliarden, ter*ijl de onzo énkel 730 millioen bedraagt. Alle vergelijking van Frankrijk met ons ,land is dus onmogelijk. ' Nooit hebben wij gezegd,'wat ten onrechte werd beweerd, dat men in België geen beroep op vreemde kapitalen mocht doen. Mjar wij hebben de Regeering gewaar•ctiuwd tegen het gevaar van vreemde kaWalen in de huidige omstandigheden. j.Zoc \erleden jaar de uitgifte*der schat««liiljetten-4 t. h. door middel van h e t syndicaat der Belgische; bankiers mislukte,, list «s hieraan, dat de Regeering.op hetzelfde tijdstip iu onderhandeling was met Engel•ehe bankiers om de schatkisttiiljetten tegen * ' 2 t. h. te plaatsen.. voegt er aan toe tlat onze m a r k t overP.'opt is van de Congoleesche bons i t. h. mtgigev-en tegen 92 frank. Daar deze bons volkomen gewaarborgd zijn,is dit natuurlijk "og eene andere oorzaak van de daling onzer rente. Eene andere oorzaak van schade is, d a t men de schatkistbiljetten, in Frankrijk uitgegeven, in Fransche m u n t moet betalen, »at op den wisselkoers in de laatste maanden etn verlies van 930.000 frank verwekte. Om de Schatkistbiljetten in den vreemde w plaateen, zendt men daarheen ambtenaren, wier reiskosten en vergoedingen zeer boog beloopen.
is er een, aan wien gij 1 1/2 per duizend hebt betaalt. Dat ergert mijne vaderlandsliefde. (Links: Zeer wel ') M. BUYL. — Een tusschenpersoon heeft 15.000 fr. getrokken voor eene enkele verrichting. M. LEVIE, Minieter van Financiën. — Er a'rjn geene tusschenpersontn. M. MECHELYNCK. — Ai'elhoe! De rekeningen • van 's lands schuld bewijzen het. (Onderbreking.) Geen land betaalt zooveel commissieloon als gij. M. LEVIE, Minister van Financiën. — Net alsof men de bemoeiing van eene bank kan inroepen, zonder commissieloon te betalen I . "'-'.-• M. MECHELYNCK. — Maar ' t is aan particulieren d a t gij commissieloon hebt betaald. En wij herhalen het, niet tot den vreemde moest gü u wenden, maar t o t ons rijk België. (Goedkeuring links). De minister verklaart dat de schatkistbiljetten die hij uitgaf, bestemd waren t o t de bestrijding van buitengewone uitgaven.Doch d a t is niet zoo, en ik zal het bewijzen. De buitengewone Hitgaven bedragen in 1912 volgens de uiteenzetting van den begrootingstoestand, 143.617.000 frank.. Welnu, ik stel vast d a t gij in 1912, 22 millioen titels 3 t. h. hebt uitgegeven en voor 151 millioen meer schatkistbiljetten dan reeds in ' t begin van het j a a r bestonden. Gij h6bt d u s voor 27 millioen schatkistbiljetten meer uitgegeven dan uwe buitengewone'uitgaven bedragen. . Voor 1913 hebt gü reeds voor 95 millioen schatkistbilietten uitgegeven en nog slechts 41 millioen betaald op de buitengewone uitgaven. Zoo dat gü in 1912-1913, 81 millioen hebt doen binnenkomen door middel van schatkistbiljetten. De oorzaak van dien toe9jfcEd isiionneklaar : gü hebt, den schijn willen redden voor de verkiezingen in ftli. ? "M.TjfiVIE, Minister van Financiën. — Ondersteld'dat'ik'zütk's deëa;'da'u'lieb"ik"énkel gebruik gemaakt van miin strikt recht. (Uitroepingen aan de linkerzijde en de uiterste linkerzijde.)
M. MECHELYNCK. — Ik neem aan wat gij zegt. Doch daaruit volgt dat gij vóór den 2 J u n i over al uwe geldmiddelen h a d t beschikt om den waren toestand van de Schatkist te verbergen. (Links en aan de uiterste linkerzijde : Zeer wel.) Het is waar d a t al Staats- en stadsfondsen in prijs daalden omdat iedereen uitziet n a a r hoogere winst. De heer Minister sprak ons over-den toesteivj van Gent en Antwerpen. Deze toestand is beter dan de heer Minister ons zegfJe. Inderdaad, de Belgische Rente 3 t. h. daalde 23 tot 23,80; deze daling was dus aanzienlijker dan die van de Stadsloten. En ik voeg er aan toe, dat de delgingspremiën minder aaneienlijk waren voor de loten van Gent. De Engelsche consols hebben eener de zijn van 2 3/4 tot 2 1/2 gedaald. M. LEVIE. — Do heer Edmond Théry, wien ik gisteren aanhaalde, heeft rekening gehouden niet deze daling. M. LIEBAERT. — Neem den intérest van kapitaliseering vóór en na.
M. MEOHELYNOK. — D a t zijn trouwens slechts bijzaken. Zoo men echter de waarde der vreemde titels met de onze vergelijkt, dan valt de vergelijking in ons nadeel uit. Van 1808 t o t heden is de Belgische rente met f r. 23.80 t. h. gedaald ; de Fransche met fr. 19,35 t. h. .; de Decnsche met fr; 27,25 t . l i ; rle Nederlandsclie met fr. 22,65 t. h . ; de Pruisische met fr. 22,60 t. h. Tot in 1907 was de Belgische rente niet gedaald, slechts in 1908 daalde zij, terwijl de vreemde fondsen reeds in 1906 waren gedaald en toen wy uwe financieelë politien aanklaagden, zegevierdet gij door u te beroepen op den teestand onzer rente in 1906. De oorzaken welke reeds elders hare uitwerking deden gevoelen, waren.dus zonder invloed op onze rente gebleven. En daarom had de heer Franck gelijk, toen hij het tijdstip 1906-1907 tot vergelijking nam. Het kon de regeering niet ontgaan dat de oorzaken waarvan elders de uitwerking gevoeld werd, insgelijks invloed pp onze geldmarkt zouden nebben. En wat wij u verwijten, is dat gij niets voorzien hebt. In 1907 bedroegen de uit te voeren buitengewone werken reeds 274 millioen en sedert dien heeft men ieder j a a r voor meer dan 100 millioen werken voorgesteld. De crisis was dus niet te ontwijken; èn thans bestaat zij. ' De Regeering voert tegen ons aan, d a t onze sohuld niet voortspruit uit kosten voor oorlog leger en vloot. Goed! Doch oorlogsM. LEVIE, Minister van Financiën. — nitgaven.zijn onvoorziene uitgaven, terwijl Deze ambtenaren zijn enkel gelast de schat- hier de uitgaven voorzien en gewild waren. kistbiljetten, welke wij niet aan de post wil- En nochtans bleef de Regeering t e r Beurze len toevertrouwen, over te brengen. rente uitgeven, rechtstreeks bij geringe hoeveelheden, instede van bijvoorbeeld op een M. MECHELYNCK. — Duizend frank 'ergoeding voor eene eenvoudige reis heen gunstig oogenblik, groote uitgifte te doen, 'o terug, dat is overdreven. waarmede gansch het financieel programma Inderdaad, gij hebt ambtenaren moeten voor de toekomstige jaren zou uitgevoerd Betalen, die gij t o t plaatsers hebt gemaakt. zijn. . ._ ' Aan zoogenaamde vreemde e démarcheure > Gij hadt besloten uwe begrootipgen te verheit gij .ocarunijsielopB. betaald.. Te Parijs .rffenj!^ j f l ^ j j ^ J j a i i g e overschotten. De "_v^.:-- **-
onrechtstdeeksche belasting volstond u niet, gij waart verplicht uwe buitengewone begrooting merkelijk op te jagen oni de noodige middelen te vinden. Uwe jaarlyksche balans, aan uwe begroeting •teegeyoegd,vermeldt in 1912aeene uitgaat van 54 millioen meer. Sedert tier»jaar bedragen uwe uitgaven jaarlyfsch 30 millioen meer dan uwe ontontvagsen, dat i sde rente van een milliard. Ik beken echter dat dit eene erfenis van het verleden is. Doch waaróm heeft de heer Minister in 1911 schatkistbiljetten uitgegeven ï Waarom heeft hij zijne overeenkomst met de bankiers eerst in J u n i 1912 getroffen, n a de verkiezingen en wel togen 4 t, h. ? Hadde de heer Minister die overeenkomst vroeger gesloten, gü kondet geld vinden tegen "oneindig veel minder kosten. En nu vraag.ik ten slotte aan de Regccring die ons belastingen aankondigt of er niets te doen is om die schatkistbiljetten te doen verdwijnen, om eindelijk een vasten, eerlijken en rogelmatigen toestand te hebben. (.Zeer wel ! Luide toejuichingen, links.) M. LEVIE. — Ik héb' bevestigd dat de schatkistbiljetten, vermeld aan 't einde d e r tafel, door toedoen van den heer Buy 1 in «La Gazette» verschejicn, behoorden tot een gezamenlijken toestand. Dat bevestig ik als' minister. D a a r men er heeft op aangedrongen, hecht ik er prijs aan lezing te houden van dé nota vah mijn bestuur, wat zal vermijden d a t men er' nog verder op a a n d r i n g e : Ten gevolge van eene overeenkomst g e sloten Tnet da «Société anonyme d'Etudes industrielies et de Participaticms financièresJ, te Parijs, werd a a u d i e Maatschappij een nominaal kapitaal van 10.000.000 frank afgestaan in schatkistbiljetten tegen 4 iï4 t. h. per j a a r met 0.15> t. h'. commissieloon, en de interesten te betalen o p ' d e n vervald a g - d e r büjetten, dus*»u'verloop r a n een jaar. Volgens de overeenkomsten getroffen met de koopster, moesten de stortingen gèsehie-den op onderstaande datums, en de biljetten ovgemaakt op naam of op benei der koopers of aan itoonder; te weten : Compagnie des Forges de Chatillon-Commentrjv et Neuves Maisons, 10 a p r i l l 9 i 8 , 1,000,000 fr. Société des Mines de Rouille d e Blancy, 10 april, 2,000,000 fr. Société des Forges et Aciéries de .la Marine et d'Homécourt. 11 april, 500,000.fr.; 25 april, £00,000 f r . : 30 april, 500,000 f r . ; 10 mei, 500,000 fr.; t e samen 2,C00',O00 fr. Société anonyme des S a u t s Fourneaux, Forges et Aoiéries dc ü e n a i n et d'Anzin, 15 april, 500,000 f r . ; '8 mei,; 1,000,000; te samen 1,500,000 fr. Société des Mines de Dourges, 22 april, 500,000 f r . ; 8 mei, 700,000 f r . ; te samen 1,COO,000. Compagnie des Minerais de F e r magnétique de Mokta et Hodich 23 april, 350,000 f r . ; 9 mei, 650,000 f r . ; te samen 1,000,000 fr. Compagnie des Mines de F e r de Qoa, 23 april, 200,CO0 fr.; 9 mei, 300,000 fr.; te samen 500,000 fr, Compagnie 'd!as8uranccs Le Patrimoine, Parijs, 9 april, 100,000 fr. Comité des Houillères de France, 15 april, 100.000 fr. J..Thiriez, përe et fils, Rijsel, 15 april, 200,000 fr. Société generare dn Gaz de Paris, 19 april, ' 100.000 fr. M: Lacan; t e Parijs, 19api'jl. 100.000 fr. • Société des Mines, Forideries et Forges d'Alais. 21 april,'200.000 fr. Société de» Mines d'Anderny-Chevillon, 22 mei. 200,000 fr. ; 8 mei, 100,000 fr..; te samen .300.000 fr. • Totaal te samen: 10,100,000 fr. M. FRANCK. — D a t hebben wij gel e g d ! We zegden dat. gij niet-met eene groep banken hadt • onderhandeld, maar met afzonderlijke nijverheidsgestichten, in zooverre dat men met uwe handteekening door gansch Frankrijk heeft geleurd. M.- L E V I E . — Dat is eene beleediging! (Uitroepingen links en aan de uiterste linkerzijde.) Wij hebben gehandeld met do « Société d'Etudes industrielles .de Paris». M. FRANCK. — Wat is dat voor eene maatschappij t M; L E V I E . — Dat i3 eene financieelë maatschappij. En met h a a r hebben wij onderhandeld. . . , . • M. M E C H E L Y N C K . — Doch de schatkistbiljetten wedden uitgegeven ten b a t e van eiken inschrijver. M. L E V I E . — Wat doet dat ter zake? (Uitroepingen links.) M. BUYL. — Ik vraag het woord voor een persoonlijk feit. M. DE VOORZITTER. — Ik moet u doen opmerken d a t dè gezegden van den heer Minister niets persoonlijks bevatten, wat u betreft. M. BUYL. — Het zij zoo! Ik zal in mijne redevoering antwoorden. M. D E VOORZITTER. — De heer Liebaer'fc heeft het woord.
M. L I E B A E R T . — AI.'de bladen der opopsitio zijn het eens om do schatkistbiljetten af te keuren. Nochtans moet men een onderscheid maken onder de noodzakelijke.. M. MECHELYNCK.- #-, Wij hebben dat onderscheid gemaakt. M. L I E B A E R T . - E r zijn schatkistbiljetten wiike, uit hoofde van gepaste gelegenheid, do leening vervangen en zij zijn onberispelijk. Vóór 1911 waren schatkistbiljetten voordeeliger dan ds rcntetitels; na 1911 zijn zij minder voordeelig. In 1335 heeft de heer Graux voor 45 millioen schatkistbiljetten uitgegeven tegen 5 t. h. toen het 4 t. h., 103 frank bedroeg, en niemand keurde hem af, omdat hij niet anders kon, gezien den toestand der geldmarkt. M. MASSON. — Hebben 'de katholieke ministers niet gezegd dat 's lands krediet te danken was aan hunne politiek en niet afhing vau de economische omstandigheden ? M. BUYL'. — Leest de verslagen van den heer Hoyois. M. L I E B A E R T . — Spreken wij liever ernstig. (Gelach links.) M. HOYOIS. — Deze opmerkng geldt de linkerzijde. M. L I E B A E R T . — De linkerzijdo schijnt te vergeten dat groote landen zooals de Vereenigde Staten hunne schuld grootendeels hebben gevormd uit schatkistbiljetten. Het laatste verclag over den toestand van het Duitsche Keizerrijk dat ik mij kon aanschaffen, dagteekent van October 1911. Welnu, toen was er voor 600 millioen in omloop en eene gevestigde schuld van 4,643 millioen. De verhouding tusschen dé vlottende schuld en de gevestigde schuld is I2'f."h'.:;""r1a't is' j u i s t ' dezelfde vcrhonöTthg «trelfce' Wij "hief 'iii 'BelfeiS'rlëïjfetfi.lHt. ls*itt' «ggen'"'fS0' millioen ' i n sch'alfcistbiljettêft tegen 3-,750,0O0;O00 in gevestigde schuld, 't I s ' nagenoeg dezelfde toestand als de onze. M. L E M O N N I E K . — Maar Duitschland is tienmaal grooter 1 M. L I E B A E R T . — De heer Raphaël G. Levy hekelt de Staten welke gewoonlijk gebruik maken van schatkistbiljetten; tegenover hem stel ik de meening van een onzer collega's, dien gij zult erkennen wanneer ik u zeg d a t zijn. eeuwig glimlachen nooit kon overwonnen worden, door de menschelijke wisselvalligheden — ik bedoel den heer Franck. (Men glimlacht.) Hij heeft heel terecht een onderscheid gemaakt tusschen do landen niet een louter bestuurszending en de landen die ook belangrijke staatsondernemingen aandurven. I k verwijt den heer Raphaël George Levy. d a t onderscheid niet te hebben gemaakt. . In deze landen staat de nationale arbeid zelf op het spel,- dien arbeid moeten nog vooral vrij waren, wij moeten steeds vooruit, ondanks alles. En ' t is niet omdat men uit liefhebberij veeleer schatkistbiljetten uitgeeft, dan wel gevestigde, schuld, dat dit werk gestremd zal worden. M. FLECHET. — Behaagzucht, is mooi!
zijn onafhankelijk bestaan. Men gedenkt' dit nog kommervol, en daarom komt het woord csehatkistbiljetten» verdacht voor. In 1S83 moest dc heer Graux schatkistbiljetten uitgeven van zulken aard dat zij-op faillisement geleken. . E r waren er voor 50 millioen, en het was eene stoute verrichting die op den hals van de toekomstige geslachten te schuiven; men verborg die in de gevestigde schuld en heden nog moeten wij het achterstallige van deze jammerlijke nalatenschap uit onzen schoolstrijd betalen. (Rechts: Zeer wel. — Onderbreking links en aan de uiterste linkerzijde). M. MECHELYNCK. — En gij, die de: schuld draagt van den huldigen toestand durft aldus spreken! (Tegenspraak rechts).: M. LIEBAERT. — Men moest vooreerst de belastingen besteden aan de betaling dier schuld. En thans treden de erfgenamen van de •financieelë politiek van 1883 als rechtersop. (Rechts: Zeer wel!) M. MONVILLE. — Met welk''geld z n l ï gij da 450 millioen schatkistbiljetten terugbetalen ? M. FRANCK. — Gij w a a r t minister van' financiën ten tijde toen de rente vastheidhad, en het was uw plicht vooruit te zien. M. LIEBAERT. — Dat verwijt ware^ goed in den mond van hen die ik de p r o feten van ' t verleden heette. Raadpleegt de groote financiémannen, Luzzati in Italië, van Miquel in Duitschland, Gosschen in Engeland: zij meenden vooruitziende t e zijn en voorsjielden de geregelde daling vaii de Italiaansche en de Engelsche r e n t e ; welnu de gebeurtenissen hebben juist het tegenovergestelde bewezen van hetgeen zij. hadden voorzien. Om mij te beschuldigen! van gebrek aan vooruitzicht, zoudt ge moeten kunnen lezen in de toekomst,'.want wïfe"zetft"ü 11 dsft' , aé 'duurte'vau' heden zal r •öh'jVen-'VoörtduTe-ii! '*«•». Wie zegt U dat de duurte zal v ó o r t d u r é n T M. FRANCK. — De bestaaude crisis is voldoende om uwe verantwoordelijkheid te bewijzen. M. LIEBAERT. — Hadden wij toen ge-, handeld, gij zoudt niet nagelaten hebbentë zeggen dat wij de rentêhouders wilden uitstroopen. Gezel D E N I S . — Men kan de daling van de rente Voorzien ! Daarom hadt gij voorzorgen moeten nemen ten einde uit uwen lasligeu toestand t e g e raken voor d a t die daling ontstond.. M. LIEBAERT. — Stond de Engelsche rente 3 t. h. in de X V I I I eeuw niet boven pari,' En in Nederland was de interestvoet' 2 t. h. Dan is de duurte" gekomen van 'teinde de XIX eeuw, en de daling nam toen zoo geregeld toe d a t Leroy-Baulieu voorspelde dat d e interest op 1 t. h. zou vallen.: De waarheid is, dat niemand in de toe-" komst kan lezen, de heer Neymarck evenmin als de andere groote financiémannen.' De oppositie heeft ons herhaalde malen gezegd dat wij het deficiet te gemoet lie-" pen... Gezel DEMBLON. — Het b e s t a a t ! (Uit-; roepingen, rechts.)
M. LIEBAERT. — Zooals zij meer d a n M. LIEBAERT. — H e t ia noodig d a t wij eens voorspelde dat wij zouden geklopt: onzen economischen stand in de wereld op- worden bij de verkiezingen. (Gelach, rechts). houden. De heer Franck heeft het begrepen en de heer Mechelynck ook.- ik wensch hun Gezel DEMBLON. — 't Is te danken aan' hiermede geluk. ' t meervoudig stemrecht en de omkooperij, d a t gij hebt overwonnen ! M. MASSON. — Wij zullen nader verklaren. M. LIEBAERT. — Uwe bladen en uwe M. LIEBAERT. — Niet om haar eigen ge- redevoeringen hebben bijgedragen om wannoegen geeft de Regeèring schatkistbiljetten trouwen voor onze rente te verwekken. uit. (Uitroepingen, links.) Doet zij het, dan M. CLAES. — Wij zijn.het 'steker die de is het in 't belang van den Staat.Zij verkiest rente hebben doen dalen?' tijdelijke duurte boven bestendige. M. LIEBAERT. — De uitgifte van eene M. MASSON. — Doch zij hadden moeten leening vergt eenen guustigeu toestand. onderhandelen vóór de verkiezing. Eu denkt gij dan toch d a t men geen wantrouwen voor onze rente verwekt, wanneer M. LEVIE.•— Moet ik voortbetalen ja of men gedurig zegt d a t de interest zou beneent taald worden met liet gek) c-enei- leening? M. LIEBAERT. — Sedert drie of vier M. FRANCK. — Het. Jicht d a t wij over jaar leven wij onder de grootste internatiouwe handelingen versiireid hebben,verplie—<•. nale beroeringen, in eenen ongunstigen toeu duidelijk t e antwoorden en eene eerlijke stand voor financieelë verrichtingen van financie-politiek te voeren, ' t I s het eenige langen duur. ' België's krediet is van dien aard, dat het middel om h t t vertrouwen herop te wekken. al de kapitalen kan krijgen die het verlangt. M. LIEBAERT. — Gij tracht het vertrouwen aan het wankelen te brengen en gü z i j ' M. MASSON. — Dit weten wij wel. erin geslaagd, daar het publiek niets beM. LIEBAERT. — In dit debat komen grijpt \ a n onze'financieelë inrichting. De enkel ter sprake eene kwestie van renteontroering verwekt door de bekendmaking • koers, en eene kwestie van prijs. van den heer'Buyl is h t t beste bewijs datHet zijn kwesti.ën van uitvoering, die zij niets verstaan van onze financieelë in-' slechts afhangen van den Minister van Fi- richting. nanciën. En de lieer Levie volbrengt moeDe heer Franck heeft den heer Buyl pfdig zijne taak. (Rechts: Zeer wel!) lukgewenscht, doch i!7' ben overtuigd, dat Gezel BERTRAND. — Dit waart gij hem. zoo de heer Buyl zijne vrienden had geraadwel verschuldigd'. (Gelach links en aan de pleegd vóór eijne bekendmaKing,zijne vrienden ze hém hadden ontraden. uiterste linkerzijde.) M. MASSON. — Volstrekt niet. Gezel VANDERVELDE. — Den een zijn dood is deu anderen zijn brood! (Gelach). M. LIEBAERT. — De heer Mechelynck,. M. LIEBAERT. — Schatkistbiljetten zijn die steeds in alle hoekjes snuffelt, kou zelf doorslechte lapmiddelen, wanneer zij b e - ontldekken wat de heer Buyl vond iu de stukstemd zijn tot dekking van bet tekort der ken van 'de Rekenkamer. Deed hij het niet, gewone begrooting; België moest e r . zijne dan wist hü wel waarom! (Gelach, rechts). toevlucht toe nemen in ^ e eerste i a r e a ^^tjiJ, Men kan. zeggen d a t dei heer Buyl gebruik
s'^Za&fo^rw^eniir
•**«
heeft gemaakt van zün recht. Doch in het tneoichelijk leven bestaat er nog wat anders dan recht. Indien iedereen geheel rijn recht deed gekten zon het maatschappelijk leven onmogelijk worden. Naast het recht ligt het domain van het gepaste, van het nuttige, van wat behoort te worden gedaan. In dit opticht it de bekendmaking van het achtbaar lid te betreuren. L I N K S : Voor u ! II. LIEBAERT. — Dat de heer Buyl het ganache bedrag na de uitgegeven schatkistbiljetten had bekend gemaakt, daartef e n zou. ik geen bezwaar hebbeo: en zoo ij daarmede ds Regeering had willen verpletteren, dan terwijl ik er niet aan of de burgemeesters der groote steden zouden tusachenbeide gekomen zijn om hem betlnring aan te raden. (Gelach, rechts.) De burgemeester van Antwerpen, een lieftallig man van gezond verstand, met wien ik steeds goed overeenkom, zou aldra tg» den heer Buyl hebben gezegd: «Doe dat liever niet, want wij hebben voor 40 millioen schatkistbiljetten voor 300.000 inwoners. > Trouwens, in vergelijking daarmede kon België er inderdaad voor 950 millioen uitgeven. (Rechts: Zeer wel 1 — Onderbrekingen links en san de uiterste linkerzijde.) Gezel O. HUrSMANS.— Bezitten de gemeenten hare zelfstandigheid op financieel gebied ? .
M. LIEBAERT. — En de burgemeester van Brussel, die een. verstandig man is, zou den heer Buyl ook verzocht hebben te zwijgen, want Brussel heeft eene schuil van ruim 400 millioen voor eene bevolking van 200.000 inwoners, op dien voet mocht de Staat 15 milliard schuld hebben. De achtbare stellers der vraag om uitlegging verwonderen er zich over, dat onze schatkistbiljetten in omloop zijn in Frankrijk, in Engeland, in Rusland en elders. Zy gaan uit van denkbeelden welke dagteekenen van den tijd toen de Chineesche muur werd opgetrokken! Maar zijn titels •leden ten dage niet nog meer in omloop •Jan koopwaren! Da6 is vooral waar, voor de titels der vlottende schnld. En hadde de heer Minister van Financiën zich enkel gewend tot onze Jandgenooten, de linkerzijde zou niet verzuimd hebben het hem te verwijten. (Reohts: Zeer wel!) Alleen de geldschieters zullen klagen over de bekendmaking van hunne namen; hunne bandelaboeken en hunne portefeuille worden aldus openbaar gemaakt, en wellicht zal men er onder hen vinden die niet meer geneigd zijn te herbeginnen. Boveral te betreuren is de bekendmaking • a n het bedrag van het commissieloon en van den vervaldag. Het zou mij niet verwonderen zoo de heer Buyl er in zijn binnenste ook aldus over dacht. En indien een van de geldschieters bij den heer Buyl was gekomen voor de bekendmaking, en hem had gevraagd onder welke voorwaarden eene verrichting kon gedaan worden, in welke betalingen de Minister moest voorzien en welk commissieloon anderen trokken, dan ben ik overtuigd dat de heer Buyl niet,_zou hebben verzuimd, de, ondervf agejja. me''Verontwaardiging af te wijzen.'
J£. OBTEGAT. — Volstrekt niet! Hij zou de inlichtingen hebben gegeven in het belang van h t t land. (Gelach, rechts.) M. BUYL. — Ik zal u zeggen waarom ik ' hert commissieloon heb bekend gemaakt. M. LIEBAEBT. — Als Minister van Financiën, had ik het billijk verlangen, na te gaan op welke voorwaarden andere landen hnnne schatkistbiljetten uitgaven. H e t is mij niet gelukt. Slechts in België kan men aldus tot de geheimen van den Minister van Financiën doordringen. M. BUYL. — H é t bedrag van den interest werd in den Senaat bekendgemaakt in antwoorU op eene vraag. M. LIEBAERT. — Mocht Frère-Orban opnieuw onder u verschijnen, hij zou waarlijk niet trotsch zijn op de middelen waarmede gij de Rogsering bekampt. M. MASSON. — Hij zou ü komen halen, om net te zeggen. M. MECHELYNCK. — Ik itonrf niet tegenover eene partij die eene financieels politiek voerde als de uwe. M. LIEBAEBT. — De toongevers in financieelë wetenschap hebben hulde gebracht aan onze financieelë politiek en aan onze handelwijze. Krediet is tevens het beste en het s!eci<>sto der dingen. Benevens het krediet der lieden die in 't nauw zitten, bestaat het opbeurend krediet, Waartoe hun toevlucht nemen zij die het verkregen geld omzetten in bronnen van opbrengst en van rijkdom. Tot dit soort van krediet neemt de Regeering hare toevlucht. Den maatstaf van 'dit goed kre'diet vindt men in den werkelijken last van 's lands schuld. In een land waar 'de ontleende sommen worden verbruikt, zou er geen velschil bestaan tusschen den last der begrooting en den werkelijken last. Dat wars zoo, indien wij als beginsel hadden aangenomen het geld der leeningen te gebruiken, jzooals nit het vertoog van 1884 blijkt dat ! 'de heer Graux het gedaan hall, namelijk in 1881 en 1862. Ziehier allerhande uitgaven die toen met 't geld der leeningen werden betaald: , Ziehier waaraan de fondsen, welke voortkwamen van ds leening aangegaan door 'den heer Granx, den voorganger van hen 'die heden een ongunstig oordeel over ons 'vellen, werden besteed alt volgt: Justitie. Constructiën en veranderingen aan burgerlijke gebouwen fr. 5,697,000 Buitenlan'dsehe Zaken 303,000 Ministerie van Oorlog 7,355,000 Openbaar Onderwijs. Gebouwen en veranderingen, burgerlijke ' gebouwen, wetenschappelijk» • verzamelingen ï,6«4,000 Kunstwerken en voorwerpen (betreffende de wctentchappen 193,000 IVolksteltingen en andere uit. gaven 2,215,000 , W i j , echter, wij gebrniken de leening ivoor winstgevende uitgaven. (Protestatiën links.) Op deze wijte groeit de werkelijke last v ^ ^ I a n s l L K l j m l J j j v e ^ e ojo_ debtlastiog-
plichtigen 'drukt, niet aan met den begroolingslast der schnld voorkomende op de begrooting van 's lands schuld; integendeel is die last verminderd. In 1834 bedroeg de begrootingslast van 's lands schnld fr. 84,360,000 De netto-opbrengst van de staatsbedrijven en van bet privaat domein bedroeg in dien tijd 41,799,000
Gezel BERTRAND. »-» In 1912 stond 3 e rente nog aan 87 frank; thans staat zij aan 77. Zoodat sedert 1908 de rentehouders 800 millioen hebben verloren I Vele lieden moeten verkoopen en lijden aldns de grootste verliezen. M. HOYOIS. — Zij znllen re vervangen door Bchaarbeeksehe titels! (Gelaeh,rechts). Gezel BOLOGNE. — Of Doomiksche, wanneer gij er burgemeester zijt I (Gelach, links).
• l i l
M. FRANCK. — Onwaar. M. D E MEESTER. — D e heer Franck beweert dat,hadde de Regeering met eenige wijsheid en eenig vooruitzicht gehandeld, zij niet zou verkeeren in den toestand waarin zij zich thans bevindt. Waarom heeft hij zelf die beginselen niet toegepast? (Tegenspraak links. Geroep : tot de kwestie!)
gij ten opzichte van 'de liberale ministen van 1879 tot 1884. Welnu, iedereen weel dat van 1879 tot 1884 België, evenals alk Staten, eene erge crisis heeft doorstaan,' De spoorwegen brachten op verre na niet.' op wat zij later opleverden. M. FBANCK. — Thans is de spoorweg 's Staats meikoe.
do se
lan gin
fe
va ges st de
M. HELLEPUTTE. « - Dwaling! D, f d« Gezel TROCLET. — Wij hebben niets te Belgische Staat vervoert tegen kostende» m zien in de financiën van Antwerpen. prijs. Het joiste bedrag van 'de Schuld was dns 42,561,000 Ie Gezel BEBTBAND. — Het is belachelijk M. D E MEESTER. — Ondanks eene beM. MASSON. — Eene der voornaamst» of 49 t. h. van 'den begrootingsliat, zijnde Staatsrente t e vergelijken met stadsloten. grooting waarvan de ontvangsten van 18 bronnen van uwe begrooting zijn de spoor 7,35 per inwoner. de De minister van financiën heeft Antwerpen tot 30 millioen zyn gestegen in tien jaar weg, de posterijen, de telegraaf. Nemen wij thans het gemiddeld getal van en Gent aangehaald, 't Verwondert mij dat tydt, hebt gij niet kunnen voorzien in alle b Ik weet dat van een nyverheidsstandde laatste vijf afgesloten dienstjaren 1906 hij niet over Schaarbeek sprak, destemeer behoeften. Alles werd besteed aan verhoo- punt uit, Staatsspoorweg niet moet be-' tot 1910 : daar hij het kort vóór 3 Juni deed, op de gingen. (Prctestatie. links.) schouwd worden als eene bron van winst De gemiddelde begrootingslast meeting in «Patria» waar, naar hetgeen M. ROYERS. — Dit is zeer goed. • M. HELLEPUTTE. — H a ! bedroeg fr. 143,320,300 ik in de bladen las, zijne vergelijking zelfs V Do netto-opbrengst van de niet heel eerlijk was, vermits hij niet M. PERSOONS. — Maar, Mijnheer de M.. MASSON. — Het wordt dus wel ver. d staatsbedrijven .was gemidd schijnt te hebben gezegd dat Schaarbeek- Voorzitter^*an de beste scherts moet een staan, dat de katholieke Regeering de deld 89,739,758 eche loten 3 t. h. interest afwerpen, terwijl einde konJajg! welvaart van België heeft bewerkt! Doek' de Staatsrente er 3 t. h. geeft. M. D E MEESTER. — De heer Franok deze welvaart bestaat overal. Frankrijk Het juiste bedrag van de M. HOYOIS. — Gü neemt willekeurige betaalt enkel zijne kiesschuld, ziedaar de heeft aanzienlijke overschotten en zoo ei 43,588,711 schuld was dus tekort is, dan is dat toe te schrijven aan' vergelükspuntetl. waarheid. buitengewone lasten. De begrootingslast is aldus gedekt tot een Gezel C. HÜYSMANS. — Gü ja «loet M. PERSOONS. — Wat heeft dat te Ik verzoek de Kamer mij toe t e laten bedrag van 9 tv h. en komt neer op 8.59 per zulks! (Onderbrekingen). maken met de Staatstinanciën ? mijne redevoering morgen voort te zetten. inwoner. (Neen ! neen! ja! ja!) Ondanks al deze aanzienlijke werken, seGezel BEBTRAND. — De koers van M. FRANCK. — Het kiezerskorps... dert 1884 uitgevoerd, verminderde de last Staatsschuld oefent onbetwistbaar invloed M. DE BROQUEVILLE. - Ik wil,er pul M. DE MEESTER. — Ziedaar de groote van de schuld per inwoner en dank zij deze nit op dien der stadsloten. niet tegen verzetten dat de beraadslaging werken bedraagt onze bnitenlandsche hanEenige weken geleden, hefiben wij eene financieman die Staatstinanciën moest op- morgen voortga. Doch ik doe aanmerken. del de helft meer dan de buitenlandsche han- leening van 5 millioen gesloten om een erroot beuren! Sedert 1903 hebt gij 135 ontleende millioe- dat de eerste lezing van de militiewet de. del van gansch Frankrijk werk uit te voeren. Wij haddfn ongehoorde nen verteert!, en niettemin hebt gij nog geen volgende week zou dienen af t e loopen. (In-; moeite om ze t e vinden. M. FRANCK. — Is aan u de welvaart van aanvang gemaakt met de uitrusting jdcr stemming.) En zoo het noodig wordt de zitRECHTS: Natuurlijk I ~s« onzen handel en van onzen landbouw te danhaveninrichtingen, welke de Staat te uwer tingen te verlengen, zal ik zulks voorstellen, want het is onmogelijk aldns het onderken. Gezel BERTRAND. — En dat i's t e be- beschikking heeft gesteld. zoek dier zoo belangrijke wet voort te zetM. LIEBAERT. — D e heer Franck deed griji'-en, vermits gij schatkistbiljetten uitM. PERSOONS. — Nogmaals, dit komt ten met stukken en brokken. een beroep op de gerechtigheid van de toegaaft tegen 4 en 4 1/21. h. hier niet te pas. We handelen niet over^Antkomst. Ik echter doe een beroep op het door— De zitting wordt kwart vóór 5 uur, ge>' M. LEVIE, Minister van Financiën. — werpen maar wel over de schatkistbiljetten sloten. zicht en de gerechtigheid van het heden.Ons van den Saat. (Gerucht.) programma is gekend; onze politiek staat in Op den dnur zult gü nog allen den heer Morgen, openbare vergadering kwart volle daglicht, en het wordt waarlijk tijd dat Buyl beschuldigen. M. DE MEESTEE. — Nog niet d e helft vóór 2 uur. wij vernemen welk programma het nwe zal M. MASSON. — Wilt gü dan He Staats- dier leeningen is besteed geworden aan zijn ! (Zeer wel! Luide toejuichingen,rechts.) zaken geheim houden? nieuwe werken. (Spreker wordt door zijne politieke vrienden M. BOYEBS. - 't I s valsch! M. BUYL. — H e t was niet gemakkelük gclukgewenscht.) de waarheid te ontdekken. De griffier van M. D E MEESTER. — Zoo zü verteerd Gezel BERTRAND.— De Minister van Fi- de Rekenkamer had onderrichtingen ontworden zooals t e Antwerpen om de schernanciën en de heer Liebaert hebben breed- vangen. men van den schouwburg,- de schildering voerig naast de kwestie gesproken; ik deel Gezel BERTBAND. — De koers van de van de loodsende feestelijkheden en de verechter het gevoelen van de stellers der inmaken t e bekostigen, dan i.-r.'it. men etne Belgische rente heeft natuurlijk zekeren interpellatie, doch ik wil vooral den huidigen groote stad tot den ondergang! (Aanhoutoestand behandelen van uit een sooiaJis- vloed op den koers der stadsloten. dend gerucht.) tisch standpunt. M. LIEBAEBT. — En heeft de koers van Al wat men met deze interpellatie bedoelt, IN ENGELAND Na de Revolutie, drukten al de lasten op de andere Staatsrenten geen invloed op dien is het land op een dwaalspoor te brengen den Derden Staat en het volk; sedert dien der onze? en de landelijke kiezers aan te lokken. Zij Onze Londcnsche correspondent schrot: tijd trachtte dc hoogere burgerij al het geM. FBANCK. — Voorzeker, doch uwe moest door de linkerzijde op touw gezet om, wicht van de belasting op het volk alleen t e Er zal voorloopig nog geen vrouwenstemna de militaire ontwerpen te hebben toegeladen, en dit stelsel werd in België sterker politiek gaf aanleiding tot eene meer spoejuicht, de Regeering te verhinderen zich de recht in Engeland komen. Het wetsvoorstel toegepast vooral onder de katholieke regee- dig», meeT merkelijke daling. Dickinson is gevallen met 266 stemmen lijf noodige geldmiddelen aan te schaffen om de ringen. M. LEVIE. — Ik «ou wel een land willen kosten te dekken. (Rechts: zeer wel 1 Spot- gen 219. hier tende toejuichingen, links.) De hoogere burgerij legde de hand op al kennen waar 's lands vermogen zooals Gegeven "de omstandigheden meent riet* 1 de concessiën, voerde steeds meer onrecht- in opspraak wordt gebracht, 't Is ongemeerderheid van 47: gevallen als een rteen. M. DE VOORZITTER. — De heer Masson Want de uitslag was zeer twijfelachtig en streeksche belastingen in en sedert 1884 hoord ! (Rechts: zeel wel!) heeft het woord. voegde de katholieke partij, het partijbelang niemand waagde zich aan voorspellingen. M. MECHELYNCK. — Wij hekelen de nog bij het klassenbelang. M. MASSON. — Het zal mij niet mogelijk Inderdaad is eene meerderheid vóór vroohandelwijze. wenstemrecht in 't parlement. Dat die meerIn 1913 zullen wij voor 's lands verdediging zijn... M. LOBAND. — De afzonderrlüke buitenderheid is omgevallen en tot minderheid ge389 millioenen uitgeven ,terwijl wjj voor anGezel BRANQUABT. — Ik hoop t o c h d a t worden dat hébben we nu aan de suflraget-" dere meer nuttige, zaken slecht*.170 millioen gewone begrooting «aoest ons.hiertoe brenw~-.. —; -.-——-,.... ... m^ - j,.. , . \ woroec aar. nt-tiutui we nu «mu uc auiuag zulleh veil hebben. •---•. gen. Sedert W jaar^xegjk het. gij^ons niet over Bergen zult spreken 7 • ( ( e f t ' ^ dankeii.Mk Bal zöover-nie1*: gaan M.MASSON. — Wees gerust, jk zou liever beweren "dat alle "voorstaanders 'Van vrouQ_tn.de. leeningen te rechtvaardigen, 'be?^ Gezel BERTRAND- — De private rijkdom over Paturages spreken! (Gelach,) . . . . . . ,, wedsteinrechti tejgèn' gestemd "hebben weert men dat zij schier "uitsluitend b e - groeide inBélgië'sterk aan. D e Regeèring steed worden aan winstgevende werken: dit is dus verplicht dezen rijkdom te belasten, I k herhaal het, 't «al mij niet mogelijk zijn protest tegen de praktijken dér'sütfragi is slechts gedeeltelijk waar. D e buitenge- 't Is het eenige middel om uit dezen moei- vandaag mijne redevoering tot haar einde t e ten. Een deel heeft ongetwijfeld tegen gewone uitgaven bereikten in België sedert lijken toestand te geraken. brengen. Liever begon ik dus morgen. De stemd omdat de wet wat te ver gisg uur, 1830 vier milliarden. Welnu, bijna een milredevoering van den heer Liebaert veegt een hunne meening. Het wetsontwerp- zou tss, De heer Helleputte zegde in zyn verslag zoowat 6 millioen vrouwen stemrecht gep*. jard van deze uitgaven brengt niets op. Zoo antwoord. (Onderbreking, rechts.) over de naasting van den cGrand Central», ven hebben. Een deel van vierstemrechteir bijvoorbeeld 175 millioen voor hotels en dat het krediet van een Staat des t e meer M. CABTON DE WIART, Minister van was dat te kras. Maar op heel het tweede paleizen, 384 millioen voor het departement van oorlog, 30 millioen voor de paketboo- stevig is als zijn schuld minder groot is. D a t Justitie. — Het is waarlyk niet mogelijk dat genlange debat drukte de uitspatting dei is waar, en het is t e betreuren dat de Rede*Kamer eiken dag van haar eenmaal geno- stemrecht/vrouwen. Men vreesde dat eene! ten Oostende-Dover, die een tekort opgemen besluit afzie. Gisteren heeft zij beslist meerderheid voor het wetsontwerp een ov ven en 173 millioen voor bruggen en we- geering dat nooit heeft begrepen. Ten einde het ons gegeven half uur niet dat zy heden gedaan kon maken. De beraad- pitulatiaj t o een bekentenis zou zijn ge-, gen. Onze spoorwegen kosten 2.273 millioen, te overschrijden, zal ik, desnoods, mijne slaging over de legerwet en over de begroo- weest. Ene capitulatie van het parlement voor' doch zij brengen op verre na geene winst opmerkingen aanvullen tijdens de beraad- tingen blijven ten achter, doordien de intero p ; het jongste verslag van den heer Dalle- slaging over de begrooting van 's lands pellatiën te veel tijd vergen. Dit debat zou middelen die niemand met eenigen zin voor schuld. (Links en aan do uiterste linkerverantwoordelykheid verdedigen durft en kunnen voortgezet worden bij de beraadslamagne bevestigt zulks. Zoo heeft men in eene bekentenis da* dergelijke middelen ging over 's lands schuld. (Op verschillende 1919 uit kiesbelang bet tekort verzwegen. zijde : Zeer wel!) werkelijk noodig waren om het parlementte, De heer Van do Vyvere vernam dat het M. DE MEESTER: — Niet alleen deed 'de banken : Zeer wel!) tekort 8 millioen zou bedragen en gaf o n - heer Franck ons om de wereld reizen, hij M. MASSON. — Dank zy het debat van doen buigen. Dio capitulatie en bekentenis zyn met derrichtingen om dit tekort tot op één ondernam ook eene rondreis in België. Hii heden, aal ik niet meer behoeven te spreken gekomen en wat erger is, de verwerpingyan millioen te beperken, daar hij wellicht niet is echter t e Brussel blijven staan; wat mij bij de begrooting van 's lands schuld. het wetsvoorstel beteekent dat op een nienverlangde zijne taak aan te vangen onder bettwft, ik wensch. het t o t Antwerpen te De Minister van Finanriën hield ons, zoozulko jammerlijke voorteekenen. brengen. als steeds, eene zeer belangwekende voor- we voor zeen langen tyd niet te hopen vtlt Want de kwestie zat z o o : dracht, en hij bewees ons dat hy zeer goed M. VAN DE VYVEBE. — Dit is scherts. M. HYHANS. — Nu gaan wij loopen op op de hoogte is van de financieelë inrichtinOver eenige maanden kwam de regeerJ» een debat over zaken die de gemeenteraden gen in den vreemde, dat hy namelijk dje van met de Franchise Bill die algemeen mannaGezel C. HÜYSMANS. — Het is z o o ! betreffen. Engeland goed kende,en daaruit besloot bij ttemrecht voor doel had. D e aanhang*» Gezel BERTBAND. — Het is geene M. D E MEESTER. — Wij hebben hier dat, zoo men in België toepaste wat in En- van vrouwenstemrecht lieten hun eisen h»scherts. Men berekent den interest en de geland geschiedt, onze schuld nog grooter ren. M. Asquith zegde geen bezwaar te hebdelging op 3.13 t. h. en men ontleent tegen niets anders gehoord. ben tegen' een amendement ten voordMie zou zijn dan zij is. 5 en 4.50 t. h. M. HYMANS. — Van uwentwegen. der vrouwen. Middelerwyl waren de «uffr»-, Ik wensch den achtbaren Minister geluk getten van gekheden in nog grooter gekM. LEVIE. — De interesten komen voor M. D E MEESTER. — D e heer Franck, met zijne kostbare inlichtingen betreffende de begrooting van 's lands schuld. van wien zijn partij zegde dat hy de redder, Engeland, doch ik verzoek de Kamer het bij heden gevallen en de voorzitter van de regeering trok doodgewoon de Franchise BW.. van Antwerpen- zou zijn, heeft- daar finan- België t e laten. Gezel BEBTRAND. — Voor de vaarten terng toen by de bespreking een amendedoet men buitengewone uitgaven van 280 cieelë verrichtingen gedaan onder veel be^ De heer Minister deed opmerken", dat in ment ten voordeele der vrouwen werd voormillioen; voorde rivieren 138 millioen; voor zwarender voorwaarden dan die door hem een land als het onze, waar er staatsberyven gesteld. • de havens en kusten 326 millioen. Durft gij hier aangeklaagd. zyn, groote kapitalen ter beschikking van M. Asquith wilde geen bespreking over Volgens hem had de Minister het eerder den Staat moeten worden gesteld. Dit is zoo. beweren dat deze toerusting den interest moeten opgeven dan daarin t o e t e stem- En de Staat moet leeningen aangaan ; nooit vrouwenstemrecht naar aanleiding van een opbrengt wan hetgeen zij gekost beeft. regeeringsvoonstel, maar om den schijn w Van de 4 milliarden schuld die wij heb- men. hebben wij het tegenovergestelde beweerd. vermyden dat hy heelemaal die bespreking ben is ten minste een milliard niet besteed De Staat moet leeningen aangaan,niet enkel Gezel TROCLET. — Zoo men de Finanbeletten wilde, stemde hy toe in de bespreaan winstgevende uitgaven. ciën van Antwerpen bespreekt, kan men voor winstgevende werken, doch ook voor king van Dickinson's Bill. Nu dat dit wetsToen de heer Helleput te nog slechts e e n - ook handelen over. de financiën van al de sommige niets opbrengende werken, zooals voorstel gevallen is, zal er in jaren voor voudig kamerlid was, vroeg hij aan den be- Belgische gemeenten. die voor 's lands verdediging. een tweede pogïng geen kans zyn onder trokken minster, de tabel van de verbinGansch de zaak is te weten of gij met mate M. D E MEESTER. — D e heer Minister en doorzicht hebt ontleend. De heer Franck eene liberale regeering - nog veel min als. tenissen, door den Staat aangegaan. Waarvan Financiën heeft het verslag van de zegde dat de rente begon te dalen in 1906; de de conservatieven de regeering in banden om vraagt hij ze heden niet? commissie voor Financiën voorgelezen, 'iteTrecht kan nu gezegd worden dat het; Gezel DEMBLON. — Toen behoorde hij waarby werd besloten tot vernieuwing van voorteekenen der daling bleken reeds van 1899 af. En te rekenen van 1900 gaat de daverder van huis is aan tot de oppositie in zijne eigene partij. de kasbiljetten van Antwerpen. N n , deze ling langzaam tot in 1908. Dan gaat dé da- vrouwenstemrecht ooit en zoo de suffragetten voort gaan met Gezel VANDERVELDE. - Hij behoort vernieuwing was voor de helft nog veel ling met reuzenschreden vooruit : In eene hunne gewone middelen, die niets anders. meer bezwarend, vermits zij tot 8 t. h. be- tydruimte van tien jaar. bedroeg de daling zyn dan misdaden, dan beleven we t nog er nog toe. (Gelach, links.) loopt, commissielaon inbegrepen, met daarGezel BEBTRAND. — Behalve de '450 enboven het Fransch zegelrecht en de voor- 10 punten, en van 1911 tot 1912 daalde zij nog dat in Engeland geen mensch zich nog aanhanger van vrouwenstemrecht zal kunnen millioen in omloop zijnde schatkistbiljet- af te betalen interesten komen daar nog 10 punten lager. ten, hebben wij op dit oogenblik voor aan- bij te staan. Midden eene algemeene stijging van verklaren zonder onder toepassing te vallen van de toekomende «feebie minded» wet. gevangen of nog t e verrichten werken 140 De kasbiljetten te 'Antwerpen zijn, door Staatsrenten, dalen deze opeens overal. D e millioen voor da haven van Antwerpen; Regeering had teen voor 7 tot 8 millioen verDe verwerping van Dickinson s Bill » hunne onderverdeelingen van geringe 100 millioen voor de vestingen van Antbintenissen, en eene leening ware toen eene nog een ander gevolg hebben, n. m. dat van werpen ; 395 tot 350 millioen voor de nienwe waarde, vee] meer dan die van den Staat wijze daad geweest, alvorens de rente 23 t.h. regeeringswege nog scherper tegen de tuifragetten zal worden opgetreden. spoorwegen en de verbinding Noord-Znid bestemd om in den vreemde' t e worden ver- van hare waarde te laten verliezen. t e Brussel. We zullen tras weldra een rail- handeld. (Luidruchtige gesprekken.) ' Niet ieder kenrt dat optreden goea..Men Doch de Regeering leefde in een eenigsHard moeten ontleen en. M. VAN CAUWELAEBT. — Toen, in zins kinderachtig optimisme en liet in alle spreekt van «Russische onderdrukkingen* „;.,.>•,» omdat „,v,rl«f mon Deze financieelë toestand is 't gevolg van 1905, de stad Antwerpen de reis naar de bladen drukken, dat alléén onze katholieke nieren» men rl» de suffrazetten suffragetten verc-iem egt o» dat uw gemis aan vooruitzicht en de overwin- tentoonstelling van Lnik moest betalen Regeering in staat was 's lands financiën openluchtmeetings te geven en men zegt naars van 3 Juni zijn voorwaar thans erg voor hare'.werklieden moest zij daartoe geld te beheeren. «de arbeiders in hun eigen belang zien em leenen. in het nauw gebracht. stig met het geval moeten bemoeien ». M. LIEBAEBT. — Dat alles it bespotteDe heer minister van financiën trachtte Van niemand hooren we cwaarom» «<* M. FBAN0K. — Gaan wij nu al~de be- lijke overdrijving! te bewijzen dat de koers der Belgische renbeiders zich van heel deze zaak wat moeten grootingn der Belgische steden en van Antte niet ongunstiger stond dan die der bijaantrekken.
l
Nog geen Vroowenstemrecht
^yypstmifw
:-'
'i
jonimen en persionen b'eh'ooren" niet tot i a itrydmiddelen van het proletariaat in Janden waar vrijheid van meeningverdedipag gehuldigd wordt. Waar dit niet het gtval is vecht men natuurlijk met de wapeten die men heeft. Wie de strijdmiddelen tan de suffragetten goedkeurt moet de zooItiegde anarchistische aanslagen op yoriten ook goedkeuren. En wie aanneemt dat ja maatschappij zich verdedigt tegen moordenaars van vorsten en regeeringspersonen moet a posteriori aannemen dat de Engeliche regeering optreedt tegen da suffragetJen. Altijd in de veronderstelling dat »oldoenrje wijsheid van meeningsverdediging bebestaat in de betrokken landen. 'Als in Bnslahd, waar geene vrijheid van vereeniging bestaat, geen vrijheid van pers, geene vrijheid van vergaderen ; waar alle vrije meeningsuiting gestraft wordt met den rjood, met gevang of met verbanning — als daar eeu regeeringshoofd valt «nder ataal o! lood van een opstandeling, df n roep ik drijmaal: hoera I ' Maar als in Engeland waar, al] nergns, ten vrijheid bestaat van pers, en vergaderen, do suffragetten al was 't maar een eenvoudige spiegelruit uitgooien in Ford street ajj middel of de regeering to verplichten vrouwenstemrecht te geven, dan roep ik drijmaal: awoert I Er is niets dat de stemrechtdamea verplicht te werk te gaan als zij doen behalve (nn overspannen zenuwen en dr.arom is er niets dat de regeering beletten zon maatnerelen te nemen. Alles heeft grenzen. Ook de vrijheid. Stel u eens een socialistische regeering mor met eene nietswaardige minderheid in ilsnd die geen geduld genoeg beeft van de mirest denkbare vrijheid van woord en getehrift gebruik te maken om de meerder keid te overtuigen en die socialistische rees-ring dwingen wilde te buigen bij middel »an fakkel en bom. Die regeering zou die minderheid natuurlijk te lijf gaan als eene vereeniging van misdadigers. De Engelsche regeering doet niets •eer en niets min. De vrijheid van woord en vergaderen heeft met dat optreden gaar liets te doen. Als voor en na zal men in •olie vrijheid zijn meening kunnen verdediganm ,aar de suffragetten hebben openlijk aanslagen gepredikt. Op hunne vergaderingen waar geld werd ingezameld werd openlijk gezegd dat een deel van dat geld moest.dienen om petroleum en schavelingen te koopen. Zou eene regeering daarvoor ooren en oogen moeten ilsiten i De suffragetten zelf voelen hun zwakke positie waar zy steeds herhalen dat hunne «naslagen nog geene menschenlevens hebben gekost. Alt er nog geen dooden zijn, js dit meer toeval dan wat anders. Reeds by herhaling v u het zéér toevallig dat egen menschenlevens te betreuren waren. Maan als de aanslagen zich bij stoffelijke schade bepalen dan nog maakt eene regeering zich mede plichtig als zij geen maatregelen van verweer neemt! Men heeft een tijd werkeloos taereiiea. ia de meening dat die -uitspattingen slechts van korten du un zouden zijn. Dal heeft de surfragetten aangemoedigd en nj rijn stoutmoediger geworden. De suffragetten hadden en hebben het nog op openbare gebouwen gemunt. Stel dat zij-er eens in gelukten het Brit ü Museum <met zijn ontschatbare, rijke, veneldberoemde boekerij in de vlammen te doen opgaan! Op hun werkprogram hadden de suffragetten het in brand steken tan fabrieken en de scheepsbouwwerven in Glasgow. Daar zonden misschien geen menschenlevens in Kijven, maar de loonen zouden er in blijven e nmet de loonen het brood van duizende arbeiders, hunne vrouwen en kinderen. En eene regeering zou daartegen niet •ogen optreden 1 Ook in de werkelijke demokratie zal «politieke vrijheid» nooit synoniem zyn met
.
Wereldtentoonstelling van Gent IN 1913
FEESTELIJKHEDEN ZONDAG 11 MEI aternationaal tornooi van football, op 'plein der A. A. Gantoise, tusschen de werwinnaars en verliezers van den zaterug 10 Mei ; Wedstrijd met Ue groot kruis"Kf. van 10 ure 's morgends t o t . 7 ure 's «onds. 20 meters; Kongres der onzijdige *ntoalijtenbonden; Kongres der Belgische Vrokperj, om 10 ure. opening in het Salon °K Pers (Tentoonstelling), om 12 ure plechrSjritting en ontvangst der Engelsche dagWaoiririjvers; om 1 ure lunch: om 3 ure ''"Srei; om 6 1/2 ure feestmaal; om 9 sxe fjaroorstelling i n '* Fraosch Theater; '•«fflache Mutualistendeg; Socialistische ".inbonden — 8e Bondsfeest. f«tendig Festival. — Koncert door de ™igende maatschappijen: van 10 tot 11 ure, ^» Concorde, fanfare, Wathier, Braine; La ««nesse- socialiste, chorale Brussel; Harmonie liberale de Baume, L*Louvière;Fon? ' St-Martin, de Bougnies; Koninklijke «iatschappij « Gretry-Kring», Haren. . . ' " i l tot 12 ure, L'Union chorale, Bijsel 'frankrijk); La Kevonche, fanfare (Wich飻); Harmonie van. Bebecq; Fanfare des » , Dour; Fanfare tFAns, Ans. ian 12 tot 1 ure Fanfares Communale», öavte-lez-Mons; De Brandweer, fanfare, "otterdam; Koyale Philharmonique, van irooz; Koninklijke Stadsharmonie c Phileu*>"!»• >, Helmond (Holland). • an 1 tot 2 ure, Harmonie Conoordia. Gmneken (Holland). Van 2 tot 3 ure, Chorale royale «Apollon» Wam: Harmonie des Travailleurs, Very«s; Oefening kweekt Kunst, harmonie, Amsterdam; Koninklijke harmonie «OrPoeus» Tilburg (Holland); 1'Union, fanfare,
nie, Farcienne; Royale Philarphonie «Let Amir réunis >, Aiseau; La Liberté, harmonie, .Vivegnis. *jjs>. MUZIEKFEESTEN Het bestendig Festival ingericht doöï 'de Wereltentoonatelling bekomt een bijval zonder weerga. Nauwelijks werd de Tentoonstelling geopend, of van alle zijden komen de Muziekmaatschappijen om zoo te zeggen toegestroomd. Alleen voor Zondag aanstaande zijn er niet minder dan een dertigtal, waaronder verscheidene uit Holland en Frankrijk, met een totaal van ongeveer 1800 uitvoerende ledeu. Gedurende den ganschen dag zullen de zeven kiosken welke zich in de tuinen bevinden, ingenomen zyn. Voor de liefhebbers van muziek zal het een waar buitenkansje zijn. En dit al het geval zijn voor den gansenen duur dei Tentoonstelling.
tta
TUT* -w-s-
Maandag aanstaande, te 3 l/S are namiddag, tweede dag van het groot internationaal Muziektornooi. Ditmaal zal optreden de zeer befaamde Koninklijke Vereeniging «üreda's Mannenkoor», nit Breda (Holland), met meer dan honderd vijftig uitvoerders. Do uitvoering heeft plaats in het Feestpaleis. Ingang vrij. Programma: 1. Deus est nostra, L. F. Brandts-Buys; 2. a) Pilgerchor aus der Oper«Tannhauser», R. Wagner; b) Hymne aan den Vrede, Henri van Nieuwenhoven j 3. Israël, A, Tilman. KIOSKEN. — De volgende kiosEen bevinden zich binnen de omheining der Tentoonstelling: 1. In de Eerelaan • 2. Aon het Museum van Schoone Kunsten; 3. Voor het Feestpaleis; 4. Voor het Feestpaleis:, 5. Nabij de Duitsohe Afdeeling; 6. itabij het Modern dorpj 7. In de Belvedèrelaan.
Een Internationaal Feest in het Valkehuls van Brussel (Van onzen briefwisselaar) De syndikale afgevaardigden van Berlijn, in terugtocht hunner studiereis van Londen, hebben in de hoofdstad eenige uren willen vertoeven om er onze syndikale en coöperatieve beweging in oogenschouw te nemen. Donderdag avond werden zij gulhartig ontvangen door de vereenigd» comiteiten der verschillende syndikaten, in de Witte Zaal van het « Volkshuis a. Gezel Van Boosbroeck. aan wien het voorzitterschap was • opgedragen, wenschte onze duitsche makkers welkom. Hij bracht hulde aan den geest van tucht en organisatie bij de duitsche gezellen, wier methodische werkingen meer en meer in België in praktijk worden gesteld. De voorzitter herinnerde de onvergetelijke gedenkenis die de belgische gezellen is bijgebleven van hunne studiereis te Berlijn. Dank aan de duurzame lessen er opgedaan, was het ons mogelijk onze grooteche beweging der A. W. door te drijven en te doen overwinnen. Van Boosbroeck gaf ook eenige sprekende cijfers nopens de syndikale beweging te Brussel en het indringen der centralisatie. In 1910 werd de centralisatie slechts door 575 leden toegepast. Heden tellen onze Centralen 13,321 leden. Integendeel is het lokalisme achteruit gestevend van 2.777 tot 945 en het federatief stelsel van 5,446 tot 2,100. Sedert 1910 is ons syndikaal leger geklommen van 8,798 tot 20,433 leden einde December 1912. Kameraad Luick, voorzitter der syndikale federatie van Berlijn, gaf zijne indrukken weer over de reis der afgevaardigden te houden en te Brussel, i Zij zal oji»,niet. allpen de^herjnnering^ laten eener broèaerTijTr-e internationale töe-' nadering, rflaar ons een schat schenken van kostbare inlichtingen. • — ....'. Wij kennen de gebreken onzer methoden en altijd zijn wij gelukkig er verbetering aan te brengen, verlicht door de ondervindingen der kameraden van andere landen. Het zij gezegd dat alleen de vooruitgang der duitsche vakorganisatie te danken is aan de centralisatie. Te Berlijn vereenigt het syndikaal kartel 51 groepen met 311,000 aangeslotenen. Wij zijn in bewondering opgerezen voor de eenheid verwezenlijkt bij de A. W. en den tucht bij het vertrek zooals bij de werkherneming. Fier voelen wij ons te 'denken, dat het hier de uitslagen zijn van het princiep der oentrale organisatie. Bij ons ook zouden wij de werkerseenheid zoo ver willen drijven, maar de duitsche wet baant ons den weg tot de versmelting der syndikaten met de partij. Onze vrije syndikaten zijn gesticht op gebied van klassenstrijd en sympathiseeren met de eociaal-demokratie. Al onze leden mogen gerekend worden onder de getrouwe soldaten van het socialisme. In-overeenstemming met de partij voeren onze syndikale organisaties den strijd tegen den oorlog, omdat de vooruitgang de vrucht niet mag zijn van het dierlijke, maar wel het gevolg der vrijheid van het
onderwijs, der werkerssolidariteit en het menschelijk gevoel. Daarom is het dat de proletariêrs zich verstaan zonder onderscheid van taal of van geloofsdenkbeelden, om eene maatschappij te verwezentlijken den mensch waardig. Wij kennen geene rust. Het richtsnoer der proletariêrs moet altijd zijn: «Op de bres tegen het kapitalisme' voor de ontslaving van het proletariaat 1 » De belgische, engelsche en duitsche werkers zijn waardig samen te streven naar de wereldbeschaving. Eer aan de belgische werkers! Hier heffen de duitsche afgevaardigden den driedubbelen kreet aan: Hoch I die met donderende toejuichingen wordt begroet. Gezel Bruokner, lid van het Centraal bestuur der duiteche Boekbinders, nam nog het woord en herinnerde, zinspelend op de A. W.; dat de oude Liebknecht de gewoonte had te zeggen: < Wanneer de omstandigheden kwamen te veranderen, binnen de 24 uren, dan veranderde ik van taktiek van vandaag tot morgen. > Uwe A. W. kan hare invloed hebben op de duitsche strijdwijze. Wij weten dat dergelijke strijd het kapitalisme veel geld kost, maar de Belgische werkers hebben nooit den plicht van internationale solidariteit miskend en hopen in dergelijke omstandigheden op de zelfde gevoelens van wege de Belgen te mogen rekenen. Vergeet niet dat wij tegenover de pruisische jonkers de vrijheid der pers te verdedigen hebben, zelfs de vrijheid van vereeniging. De steun van andere natiën kan ons op een gegeven oogenblik -kostbaar zijn. Spreker herinnert de onderduimsche werkingen der firma Krupp, Scfcneider en' andere wapenfabrikanten die zoeken goud te verzamelen ia de gruvéiea r a s den oorlog. Dit toont dat de verstandhouding der werkersinternationale vóór den vrede zich meer dan ooit opdringt. De internationale verbroedering aller werkers tal den oorlog doen wijken en het uur onzer vrijmaking bespoedigen. (Langdurige toejuichingen.) Een fransche makker drukte"de hoop nit dat de Conferentie van Berne de toenadering der duitaehe en fransche naties zal bespoedigen. Hij sloot onder den kreet: Leve de duitsche makkers 1 Leve de internationale 1 De koorafdeeling van de duitsche arbeiders vereeniging van Brussel hief een koor aan dat dapper wordt toegejuicht, alsook de vriend Van Veghel en gezellin Laisnez. De gezel pianist behaalde ook zyn deel in de toejuichingen na een meesterlijke uitvoering der Marche van Tanhausser. Het uur ran scheiden naderde, toen de Harmonie van het «Volkshuis» in eene naburige zaal de duitsche socialistenmarch uitvoerde alsook de opening van Lonengrin ter eer onzer duitsche gastbroeders. Het feest eindigde om 11 ure en zal nauwer als ooit de broederbanden knellen die in strijdwijze en streven de'Belgische socialisten met de duitsche vrienden vereenigen.
eene hooge loopbaan in de burgerwereld te verzekeren, om te kunnen vast stellen dat de steennijverheid eene goudmijn is vóór hen die er den klauw op hebben. Niet tevreden met hunne reeds verpletterende macht op economisch gebied, alsof ze meer dorstig naar goud worden naarmate hun fortuin stijgt, moesten zij nog meer hebben, immer meer. Daar aan den voorraad kloiaarde hunner eigendommen onvermijdelijk een einde moest komen, en hun jachtgebied beperkt was door de grenzen gesteld door het gemeentebestuur, "dat hen met zijne eigendommen: gronden, huizen en straten den pas afsneed, zagen zij vroeg in wat voordeel zij voor hunne brandkast zouden kunnen trekken uit 't bemachtigen der politieke mocht. Zij stelden, don alles in 't werk om de gemeente onder hunnen hiel te krijgen: door.politieke invloeden, door omfcooperij en het inrichten van zuippartijen in tijden van kiezing, — zooals heden nog gebeurt. Meer dan honderd jaren zijn zij meester op het gemeentehuis en hunne heele politiek bestaat in het ondergeschikt maken van 't bestuur aan hunne belangen. Veertig jaar werd Boom bestuurd onder liberaal etiket en de bevolking werd zoowel geplunderd als onder het huidig klerikaal etiket. Wij zeggen etiket want steeds was het bestuur een steenbakkersbazen-bestuur, handelend ten voordeele der hoofden van de Boomsche steennijverheid. De gemeente staat heden onder het burgemeesterschap van steenbakkersbaaa M. Emiel Van Reeth,- tevens klerikaal kamerlid. De Bard is samengesteld uit 6 klerikalen en 7 liberalen. Zoowel in de rechterals in de linkerzijde domineeren de steenbakkers. Zoo kunnen wij er zes noemen, en tusschen de anderen bevinden zich dan nog familieleden die gewis op de hand hunner verwanten zijn. Die steenbakkers hebben het er bestendig op aangelegd om van hunne politieke macht een oorlogsmachine te maken tegen de bevolking welke hen het bestuur der gemeente had toevertouwd ten bate van 't algemeen. Gemakkelijk eene meerderheid vindend in den Baad verkochten zij gemeenteeigendommen aan steenbakkers aan schandelijk loge prijzen om er baksteen van te maken. Wandelt zooals wij deden van aan de steengelagen Leens, Van der Plancken, Huybrechts, De Boeck, Van Gheel, tusschen de Statielei en den Antwerpschen steenweg, naar de gelagen tusschen het dorp en de Holle Zijp, Schomme en Hoeofc; overal zult ge een waar beeld hebben van het vandalenwerk door het Kapitalisme aangericht. Heel die streken, die door hunne natuurlijke ligging aangewezen waren voor de uitbreiding der bevolking, zijn uitgehold, uitgevreten door de vraatzucht der veertig of vijftig steenbakkersbazen welke Boom telt. , Nabij de krotten vah Miei Ven Reeth, op de Schomme, toont onze vriend De Sohutter ons eene plaats aan waar 22 jaar geleden het gemeentebestuur aan de steenbakkers de toelating gegeven had eene straat op'te breken om er met de gelagen ^e.kunnen doorsteke. a -, . ,Dit werd nen toegestaan op voorwaarde dot zij eene andere straat zouden' gelegd hebben om de Schomme met de Holle Zijp te verbinden. Bekenend op de heimelijke instemming van het steenbakkers-gemeentebestuur, achtten de vrijbuiters zich zoo vrijgevochten, zoo zeker von straffeloosheid dat heden nog de gapende kuil von het gelag het verkeer tusschen beide gehuchten afsnijdt en ieder oogenblik, bijzonder 's ovonds, dreigt voetganger of gerij in de diepte te sleuren. Wat enorme schade daarbij de bevolk'- door het onderbreken von het verkeer lijdt, daaraan storen die heeren zich niet. Dat de menschen naar het gemeentehuis maar gaan klagen. Zooals Lodewijk XIV zegde: , zeggen de fabrikanten: «De gemeente ben ik !> Geen enkele overweging van rechtvaar» digheid of zedelijkheid weerhoudt hen. Zelfs niet om menschen als trage dagdieven zedelijk te vermoorden deinzen zij terug. Als bewijs daarvan verhaalde onze vriend De Schutter ons eenige steppen verder, voor een groep oude huizen der Schomme, waarvan enkele waren ontruimd, tot wat wraokroepende dwangmiddelen zij hunnen toevlucht namen om de inwoners aan hunnen wil te onderwerpen: — Meermaals is het gebeurd dat wanneer kleine eigenaars hun huis aan de steenbakkers met wilden verkoopen, deze de steensardegroeven voontdolven van
weerszijden van het hnis, zoodat het onu ringd van kuilen, onttrokken wos van water, de wegen onberijbaar waren, zijn» waarde verloor en de menschen gerot» neerd de plaats verlieten. En mij de ledigt huizen aanwijzend: — Zie daar woonde een smid. De man, won met hard werken goed zijn brood, zoo-.' dat hij door spaarzaamheid zijn eigen huil. kon zetten. Zijne beste klandizie was "de steenbakkerij. Maar de steenbakkersbazen loerden op' zijn huis om bun cgeleeg> daan te kunnen' doortrekken. Zij vroegen den smid zijn huis te verkoopen. Daar deze aan zijne woning hield en hij niet graag zou gezien hebben dat het vernield werd, 't zij dan om uit den grond steen te halen, — waan hij geen profijt bij had, — sloeg hij het voorstel af,! zeggende dat hij over zijnen eigendom naar goeddunken wilde beschikken. Ds vermetele I De jakhalzen der steengelagen onttrok' ken hem zijn werk, sloten zijn huis heele-i maal af, boden hem dan terug aan het huis te verkoopen voor een appel en een ei. Zij hebben hunne wraak botgevierd totdot de rampzalige geruïneerd was en van verdriet stierf. Wij gaan verder de straat in om over den steenweg het gehucht Hoek to bereiken. Evenals al de straten tusschen de steengelagen, is deze niet gekalseid. Men moet voorzichtig zyn dat men over de diepe karbesten niet hals of been breekt en nog voorzichtiger dat men niet te veel links of rechts zeilt of men stuikt een zestal meters diep in het «geleeg >. Van omheining rond al de gelagen, geen sprake. En zoo liggen de wegen overal als magere ribben boven uitgestrekte kuilen' van vy'f tot tien meters diep I De Schutter doet ons opmerken dat op dit punt de steenbakkersbazen, voortgedreven door hunne nooit verzadigde inhaligheié,. met het voortdelven van hun gelag zoavejr, gaan dat de zijde der straat zoozeer uitgehold is dat groote bressen de diepte ingestort zijn. Geen wogen rijdt er nog voorbij, zoo gevaarlijk is het daar, en de aanpalend» . huizen dreigen insgelijks medegeeleept tel worden. Terwijl komt de baas uit het naaste gelegen café ons loopend te gemoet en ten! prooi aan hevige ontsteltenis vraagt hij ge-i jaogd onzen volksvertegenwoordiger: — Maar Frans... (Gezel De Schutter is nog. altijd de rondborstige volksjongen von vroeger en gaat zoo gemeenschappelijk met de' werklieden om dat hij voor hen de vriend Frans gebleven is.) Maar Frans, hoe lang' gaat het hier zóó nog blijven duren 1 Mogen die schelmen dan alles doen! Ge ziet watbres er reeda van den straatkant gelost is en niettegenstaande dat graven ze maar altijd voort Iederen oogenblik vrees ik dat ze mijn huis zullen neerhalen. Dag en nacht leven wij in angst, 's Nachts durven wy geen oog meer toedoen 1 Is er dan toch niemand die zich om ons lot zal bekreunen I Of moeten wij ons maar laten vermoorden !... En vol gramme wanhoop balt de herbergier, die er door onrust en angst zeer zenuwachtig uitziet, de vuisten. — J a , antwoordt' De '&:hüttór met overtnigingr Dê'fija'de'r wêe'rwraakkomt. Eeeds ' toen de Werkliedenpartij zwaï was, heeft zy', hare stem tegen al deze wantoestanden verheft. Indien wij niet bij machte waren om de plundering en uitbuiting van Boom te beletten, was dit de schnld der bevolking zelf. Zy' mistrouwde ons in ploate van ons te steunen. Maar nu dat wy' machtig worden, dat de bevolking ons evenals de stakende werklieden heeft leeren waordeeren, znllen wij olies in het werk stellen om de schraapzuch» der steenfabrikanten te betengelen. En ons aanwijzend, voegde hij er bij: — Het bewijs dat de Werkliedenpartij cassv pogne zal voeren tegen hunne heerschappij is, dat « De Werker—Vooruit > met ons da aandacht van het publiek en der openbaeaj besturen zal vestigen op hunne wandaden. — Dus zijn wij toch niet heelemaal verlaten, zegde de man wat opgebeurd en ona. dankend. Getroffen door het gevaar dat het huisgezin van dezen mensch bedreigt, zetten wij onzen tocht voort naar het Hoek, terwijl hij naar zijne woning op den rand van d e s grond terugkeert. Nog eens keeren wy' ons naar hem toe est wanneer wij hem in de deur zien verdwy'ueti denken wij aan dien moorddadigen kuil, di« weldra het graf kan wezen eener gansche tW milie. De kuil der fabrikanten, dreigende* dan het zwaard van Damoclès... (Wordt voortgezet.)
E. Prenmont.
B o o m verslonden door het Kapitalisme De GBmBentebestuurders-Steenbakkersbazen veranderen de Gemeente in steen om hunne brandkoffers te vullen HOE DE STEENBAKKERSBAZEN HUNNE HEERSCHAPPIJ CEVE8TICD HEBBEN EN DE ARBEIDERSBEVOLKING VERDRUKKEN EN UITBUITEN
Volgens navbrschingen in de archieven der gemeente, alsook van de geschiedenis van Boom, geschreven door een priester, wordt slechts vóór een tweehonderdtal jaren van de 6teennijverheid der gemeente gewaagd. Nochtans moet het ontstaan der nijverheid in een veel verder tijdstip gevonden worden. Eenige families die grond bezaten, rijk aan potaarde, baatten dien grond uit om er steen uit te vervaardigen en breidden meer en meer die winstgevende nijverheid uit. Daar dit gepaard ging met het aankoopen van nieuwe gronden ten behoeve der ontginning, verzwond het landbouwkarakter der gemeente en was de nijverige bevolking gedwongen haar onderhoud te zoeken in de steengelogen. Zooals de adeldom van voorheen de volkslagen in lijf'faire. eigenschap aan den grond klonken om hem jan 3 tot 4 ure. Gemengd koor van Man- te bevruchten, zoo klonken de steenbak"e'd and Sons, Northampton (Engeland); kersbazen de arbeidersbevolking aan den öarraonie van Creil (Frankrijk); La Fra- grond om hem te vernielen en te veronkrnelle, fanf., Guise. (id.); Les Monta- deren in steen. Wel gewaagt men ook van taards, harmonie, Tilff. zekere rijke steenbakkers die op klompen naar Boom kwamen en die door de uitbui-
ting, gepleegd op hunne vroegere werkkameraden, er toe gekomen zijn aan hunne erfgenamen ontzaggelijke rijkdommen na te laten. Graag zouden wij een lijstje opgehangen hebben van de winsten door de meesters der steengaleien gepompt uit den arbeid van afgedreven mannen, vrouwen en kinderen. Op die wijze zou het publiek zich een g e dacht hebben kunnen vormen van 't fortuin dier uitbuiters, maar in tegenstelling met de moderne machinale uitbatingen der meeste nijverheden, meerendeels in handen van naamlaoze vennootschappen,, zijn de eteengelagen den eigendom van private personen of families,, zoodat hunne financieelë verrichtingen niét onder staatstoezicht staan. Het Staatsblad kan dus hunne winsten niet openbaren. Tot ons spijt zien wij ons ingevolge verplicht van het opgeven van cijfers af te zien. Het zal, evenwel, voldoende wezen te wijzen op de voortdurende ontwikkeling der nijverheid, de voortdurende aankoop van kleiaarde-bevattende gronden, het bezit van een aanzienlijk deel der huizen in de gemeente, het stijgend getal werkmanskrotten, buiten het dorp door de fabrikanten gebouwd, hunnen meer burgerlijksteedschen levenswandel en de ' groote kosten die zij doen om hunne kinderea
^
Uit onze Kempen HERENTHAL8 HET MIDDEÏi-COMITEIT vergadert zaterdag 10e Mei, om 8 1/2 ure. De Metsera, die bij ons vereenigd zijn, worden dringend verzocht de zitting by' te wonen. Gezel Vezdonck, van Antwerpen, zal tegenwoordig zijn en te saam zullen wij den toestand der metsers bespreken. BEIS NAAK GENT Degenen die verlangen de reis naar Gent mede te maken om de Wereldtentoonstelli en de Socialistische instellingen te gaan bezichtigen, kunnen zich van zondag aangeven aan den koortenvwerkooper, alsook aan de boden den Metaalbewerkers. De datum der reis zal later bepaald worden. J.G.
IJPEREN Zooal» wy' in een vroeger nummer aangekondigd hebben, heeft voor de eerste maal de uitbetaling plaats gehad van de# jetons van brood gekocht aan een socialistische maatschappij. Een woordje dank aan de taaie vrienden van Komen, die niettegenstaande alle moeilijkheden, volharden in hunnen strijd tot stoffelijke verbetering der Ypersche arbeidersklasse eu alzoo het terrein tot zedelijke verheffing voor. os* te
vergemakkelijken. De huismoeders waren talrijk opgekomen en allen trokken blijgeestig huiswaarts me* de belofte nog meer te koopen en by' hunne vriendinnen propaganda t e maken voor de samenwerkende maatschappij. Het uitstapje ingericht om eersten Mei te. vieren lukte ook uiterst best; wy danken de leden die onzen oproep beantwoord hebben en in hunnen naam wenschen wij gezel P. L. profieiaat zoo goed die wandeling geschikt te hebben. Er valt niet te betwijfelen of toekomend jaar zal hij zich daarmede wederom belasten. Voor het scheiden werd de International» in koor gezongen. Het is voor onzs gedachten een goed< dsg geweest. De propagandaclnb.
St-Amandsberg PROPAGANDACLUB Zaterdag avond om 8 l/S ure bestuurzitting. Nieuwe bestuurleden worden aanvaard. NEGEXMEIMABKT Ter gelegenheid dezer kennis zijn voof zondag en maandag twee groote bals ingericht, met volledig orkest. De ingangprijs is bepaald op 20 centiemen en het dansen il vrij. AUez vrienden en vriendinnen, in groote getallen daar heen. en komt v. eene deftig vermaken.
S = ^Zaterdag" 10~NeïÏ9Ï3 ""«r
s
n e t middagmaal gebruikt hij samen met elk' met' eenen wel bepaalden en afgeteckenhet gezin Duplay. Hoewel hij nu — het boek den wegwijzer. Ik zal dio zeven ritten afvan den onbekenden tijdgenoot verscheen leggen, zonder mij om iets anders te bevóór den 9den Themidor — feitelijk de man kommeren dan het reglement na te leven. ONZE P O L I C I E OP DE P I J N B A N K is, die Frankrijk regeert, betaalt bij niet N a den zevenden rit moet de algemeene Onze politie heeft donderdag morgend op meer voor kostgeld dan toen hij slechts een klasscering opgemaakt worden, maar ik de pijnbank gezeten. En of ze gezweet eenvoudig lid'der Conventie was, omdat hij zal geene andere klasscering aanvaarden, bang is, dat de echtelieden anders cslechte dan deze waarin rekening zal gehouden heeft. Het proces werd opgeroepen van De- gewoonten zullen aannemen s. worden van do zeven ritten en niet van zes Matig in alles — de laatste maanden van ritten. Indien ik geen voldoening krijg, schryver, handelaar,. die beschuldigd was zijn leven is hij geheel-onthouder gewor- dan zal ik mij wenden tot onze beroepsde politie te hebben beleedigd. Een groot 'getal getuigen t e r ontlasting den — bestaat zijn eenige weelde hierjn, verenigingen, Belgischen, Luxemburgdat hij onder en na het middageten tal schen, Franschen en Internationalen Wiel. . werden gehoord. _ ' Er was eene getuige (herbergierster) die van sinaasappelen eet, soms wel twaalf op rijdersbond, opdat deze van de inrichters verklaarde dat de politieagent Pinóy ge- een middag. eischen naleving van de reglementen, die 's Avonds is hij meestal uit, hetzij naar zij zelf gemaakt eu ons opgelegd hebben. > zegd had, dat hij verplicht was tegen Dede bijeenkomsten van het Comité du Saint sohryver een valscli proces op to maken. Do nitslag van dien r i t was: 1. Faber 'Deze verklaring werd door twee andere Public, hetzij n a a r t zijn schaakpartijtje in F r a n s ; 2. Engel Emile; 3. Alavoino J n n ; getuigen, waaronder een gekende katho- het kafee de Ia Régence, maar één avond 4. Rossius J a n ; 5. Dofraye Odile; 6. Péin de week, gewoonlijk Donderdags, blijft lissier H e n r i ; 7. Heusghem Hector; 8. liek, bevestigd. Als verdediger van Deschryver trad op hij thuis. Dan ontvangt hij, zooals Hamel Heusghem Louis; 9. Coomans Jacques; 10. gezel Furnémont, volksvertegenwoordiger, vertelt, vrienden: de gebroeders Lameth, Spiessens Alfons;~ 11. .Depauw Achille; 12. die onder meer zegde dat de commissaris Collot d'Herbois, Desmoulins, Buonarotti, Wouters J u l e s ; 13. Christophe Eugeen; vroeger aan den prokureur geschreven heeft Lebas en anderen. 11. Paul Eernest; 15. Everaerts Pietor; Deze Lebas bleef tot den dood zijn vriend 16. Kranskens Adrien; 17. Lamvers Alfons; u dat Deschryver hem een doodelijken haat getrouw; met Maximillien aangehouden, 18. D'Haen Frans;- 19. Dubois F r a n s ; 20. toedroeg s. Gezel Furnémont kletste de commissaris schobt hij zich voor het hoofd. Zijne vrouw Deruytcr K a r e l ; 21. Petitjean Luc; 22. ook nog in het gezicht c dat hij met ver- —- hij was kort te voren met Elisabeth D u - Van Daele Joseph; 23. Dom3 V i c t o r ; . ' ü . play getrouwd — bleef langen tijd in de Lamon Robert; 25. Leliaert Maurice; 26. volgingszucht bezield is »! N a het pleidooi van zijn verdediger, werd gevangenis en beviel daar van een zoon, Buysse Marcel; 27. Engel Louis; 2S. LamPhilippe,den lateren gouverneur van Louis- bot F i r m i n ; 29. Mottiat Louis; 30. SalDaschryver vrijgesproken. Deze uitspraak is do veroordeeling der Napoleon, den zoon van Hortense, meer be- mon Félicien; 31. Kreutz Maurice; 32. Departijdigheid, brutaliteit en vervolgings- kend als keizer Napoleon I I I . man P a u l ; 33. Leturgie Maurice; 34. Van* * * zucht onzer politie met den commissaris denberghe René; 35. Lambe'rt Modeste; 36. I E D E R E HUISVROUW D I E N Ï TE aan het hoofd. Baretidse J o h n ; 37. Van Hoofstadt: 38. WETEN: • ' W a t kan er erger zijn dan de politieagenMasson Emile. Dat de r a t t e n de lucht schuwen van ten to verplichten valsche processen op le De huidige algemeene klasseering is: 1. chloor en de plaats waar ' t ligt, mijden; maken. Gauthy, 10 p . ; 2. Masson, 17 p . ; 3. Buysse, ' t Is de commissaris dio moet waken dat Dat om neusbloedingen tegen te gaan, 24 p.'; 4. Heusghem H . ; 32 p . ; 5. Faber, e r in den politiedienst geene partijdigheid men gezicht en hals m e t koud water moet 30 p . ; 5. Scieur, 36 p . ; 7. Christophe, noch vooriugenomenheid heersoht, en ' t is wasschen; 46 p . ; 7. Coomans, 46 p . ; 9. Vandenberghe, juist hij die het voorbeeld geeft van parDat om nieuw percal of calicot te was- 47 p . ; 10. Hpstein, 53 p . ; : 11. Mottiat, 57 p . ; tijdigheid en vooringenomenheid. schen —r vooral zwart — men het eerst in 12. Paul Ernest, 59 p . ; 13. Everaerts, 82 p . ; Komt het aan een commissaris toe te water met wat zout moet laten weeken, 14. Kippert, 83 p . ; 15. Figuet, 88 p . ; 16. schrijven aan den p r o k u r e u r : i Deze per- om ' t verkleuren t e voorkomen; D'Haen, 97 p. ;• .17. Harquet, 112 p . ; 18. soon draagt mij een doodelijken haat toe. > Dat ' t algemeen verspreidde geloof, als . Leliaert, 114 p. Is dit niet op voorhand trachten elke zou klimop, gekweekt tegen den muur van Oin nu tot den algemeenen nitslag te kovervolging van dien persoon t e wettigen 't eene woning, vocht doen ontstaan, een men, dien Faber beweert den goede te zijn, Met Deschryver vrij t e spreken is het dwaalbegrip i s ; en waarin hij eerst is, moet men de rangzeggen aan de politieagent die tegen hem Dat een zijden japon of mantel, dien men proces opgemaakt h a d : «Wij gelooven u wegbergt met stof in de naden en plooien, schikking van den tweeden r i t voegen bij de huidige algemeene klasseering, en aldus niet. » niet zoo gemakkelijk is schoon te maken bekomt men: Onze politie heeft dus een schoonen kaak- als wanneer men ' t stof onmiddellijk ver1. F r a n s Faber, 36-1: 37 p . ; 2. Hector slag gekregen, dien ze lang zal gevoelen en wijdert, — want stof vreet in. Sla de klee(Me misschien in de toekomst, hare vervol- dingstukken terdege uit en reinig ze daar- Heusghem, 32-7: 39 p . ; 3. Gauthy, 10-39: 49 p . ; 4. Marcel Buysse, 24-28: 50 p . ; 5. gingszucht en partijdigheid zal intoomen. na met een lapje flanel; Masson, 17-38: 55 p . ; 5. Coomans, 46-9: E . D. Dat men cayenne-peper moet blazen in 55 p . ; 7. Christophe, 46-13: 69 p . ; 8. splinten waar mieren huizen, om ze te ver- Scieur, 36-39: -75 p . ; 9. Vandenberghe, BUITENWOONE VERGADEÏHNG 47-34: 81 p . De vrijdenkers worden opgeroepen n a a r drijven ; Dat heele kruidnagelen thans gebruikt Voor de afzonderlijken was de rangde buitengewone algemeene vergadering worden om motten t e verdelgen, en dat schikking van den tweeden r i t : 1. Spieswelke plaats grijpt op zondag 11 Mei, om 6 1/2 ure 's avonds, in huil gewoon lokaal, die beter aan dit doel beantwoorden dan sens Alphonse; 2. Depauw Achille; 3. Woude dagorde is zeer belangrijk eu niet één tabak, of kamfer of krullen van ceder- ters J u l e s ; 4. Everaerts P i e r r e ; 5. Kranskens Adrien; 6. Lauwere Alfons; 7. D'Haen bewuste vrijdenker zal nalaten van op te h o u t ; komen. Het Bestuur. Dat carpetten of yloerkleeden eerst op F r a n s ; 8. Petitjean L u c ; 9. Lamon Roden verkeerden k a n t ' m o e t leggen, dan kan b e r t ; 10. Leliaert Maurice; 11. Lambot « r * « « M o a j a , y t » ï a B l " " — ~ ~ r - r , - n MI ..,•-,-•. men de vlekken ér uit verwijderen met F i r m i n ; 12. Kreutz Maurice; 13. Lamr bert Modeste; 14. Barendse J o h n ; 15. Van ossengal of ammoniak. Hoofdstadt; 16.-1 Masson Emile; 17. H a r quet. OUD-BRUSSEL De huidige algemeene klasseering Voor de afzonderlijken is: I. Masgon Emiel (1, «Tic a Ticj is de comedie die deze week de; 1 , 1 , 1) ' 4 . p i i n t é n ; ' 2 . Everaerts P. (3, 'l& ! toejuichingen aqgjsfc,}n bet % Oud-Brussel.Mej. * * * ' • • • • ; • >-. I -' -• • _ ••*., 2, 5) 20 p . ; 3 . ' D ' H a e n Fr. (14, .7, 3, 2) . Francet en M. G. SaRteTÏS zijn er ten volle 26 p . ; 4. Harquet R. (12, 13, 5, 4) 34 p . ; . in hun schik en verwerven met de kunste5. Leliaert M. (15, 14 ,4, 3) 36 p. n a a r in h e t concertgedeelte groot succes. Volgens Faber' moet de nieuwe klasseeBn> cinéma offert eene merkwaardige ring bekomen worden door de samenstelJronetfilm, getiteld « H e t H a r t en de Bede J ling der punten yan .dezen algemeenen meesterlijk begeleid van het symphonisch uitslag en de rangschikking van den tweeorkest en h e t groot orgel, onder de leiding vergadert om 1 1/2 ure aan «Ons Huis», den rit. Dus: 1. Masson, 4-16: 20 p . ; 2. ;an den orkestmeester Jules Blangenois. Vrijdagmarkt, en vertrekt om 2 ure stipt, Everaerts, 20-4: 24 p . ; 3. D ' H a e n , 26-7: Mén kan eene aangename namiddag of langs de Kanimerstraat, Uorliiulistrn.it. 33 p . ; 4. Leliaert, 36-10: 46 p . ; 5. Harquet, avond doorbrengen in het Oud-Brussel. Botermarkt, Mageleinstraat, Kalander- 34-17: 51 p. SCHOUWBURG N I E U W S berg, 'Koestraat, Korte Dagstceg, St-PieZooals men ziet is de wijziging der klaSVlaamsche Schouwburg. — Zondag 11 Mei tci'snleuwBtraat, St-Pietersiileiu, Kunst- seering zeer groot. Het geschil over den 1913 (le Sinxendag, feestavond Remi Ras- laan en Tentoonstelling. tweedon r i t blijft dus bestaan en zal voor quin, céne enkele opvoering van het groot De regeling der groepen in den stoet de Wielrijdersbonden opgeworpen worden. sneoes Ficntje Beulemans, blijspel in 3 be- verschijnt morgen. DE ZESDE RIT. — OOSTENDE ASTdrijven, bewerking n a a r het fransch van e Le ANDERE INLICHTINGEN W E R P E N , 288 kilometers Mariage de Mlle Beulemans, van Fonson en Aan de Zuidstatie zullen zaterdag avond Wicheler. De heer Remi Rasquin zal tle rol door de Gentsche Turners-commissarissen Gister werd de zesde en voorlaatste rit van Beulemans vervullen. de vreemde groepen afhalen welke ze n a a r der Ronde betwist, Oostende-Antwerpen. Gewone prijzen der plaatsen. — Voorbe- de verschillige wijklokalen en wijkclubs zulVanaf 5 1/2 ure was de vertrekkontrool len geleiden. houdehe mits 0.25 fr. opleg per plaats. geopend op de Wopenplaats. Ten 6 ure had Hetzelfde zal gebeuren den zondagmor- iedereen het veitrekboek geteekend en rug gend met de groepen welke alsdan toe- nummer aigehaald. komen. HET VERTREK De volwassen turners gaan 's morgens n a a r het sportplein der tentoonstelling. Ten 6 1/2-ure begaven de renners zich in Alle leerlingen t u r n e r s , turnmeisjes en stoet n a a r het groot Sas, waar het teeken volwassene t u r n e r s MOETEN stipt om 1 1/2 tot het vertrek moest gegeven worden. Nog * ure op den Vrijdagmarkt tegenwoordig achttien rijders stonden gereed om den zijn. voorlaatsten rit aan t e vangen. H e t teeken H E T UONGRES tot het vertrek werd gegeven ten 7 ure, in H e t is al vrij lang geleden, dat Sardou heeft plaats zaterdag in
MEENEN
Brussel en omliggende
Non uit Gent
De Turnstoet
van Zondag
VARIA
Van een [evolutie-leider
SPORf"""*""
De ronde van België'
Laatste tijdingen Ut lietdeverdriet wil een jongeling zich levend verbranden Gister namiddag had op den Ninoofschensteenweg, te Molenbeek, een wreed drama plaats. Een 17-jarig jongeling, zekere Constant Boelandts, was woensdag avond van zijne verloofde opgezegd geworden. Gister trachtte hij vruchteloos het meisje te vermurwen. Ten uiterste wanhoop besloot hij zich op wroede wijze van het leven te benemen. Hij kocht in zijne drinkpul een halve liter petrool en in de Enghienstraat goot hij zich den inhoud over de borst en stak er een stekje aan. In een oogwenk stond de wanhopige verliefde in volle vlam en vooraleer toegeloopen personen de brandende kleëderen konden uitdooven, was hij afgrijselijk verbrand over de borst, buik en aan de handen. I n uiterst decruiswekkenden toestand werd hij naar het gasthuis overgebracht.
De aanslagen der kiesrechtvrouwen te Londen De in de St-Paul ontdekte bom was gevuld i*et dynamiet. Een gebrek aan het mekanisuie heeft de.ontploffing verhoed.De kerkmeesters verklaren, dat het blijkbaar de bedoeling was, de bom 's nachts te doen ontploffen, als de kerk ledig was. De ontploffing zou vermoedelijk den bisschoppelijken zetel, den vloer en het benedenste gedeelte van een pilaar hebben vernield. De bom, die bij het bureel van de « Daily News » is gevonden, was een onschadelijk ding. De bom onder den bisschoppelijken zetel in de St-Pauls kathedraal gevonden, is bij onderzoek gebleken van zeer gevaarlijke samenstelling te zijn. Bij ontploffing zou ongetwijfeld geweldige schade zijn aangericht.De kerkmeesters deelen mee dat sommige gedeelten van de kathedraal voorloopig voor het publiek gesloten zullen zijn. Het geval trekt temeer de aandacht omdat de bom slechts bij toeval gevonden is. LATERE BERICHTEN
• V a n de wanbedrili'ëö ' der klesrtMiWófl'. "wên zy', in aanvulling van de telegrammen-; nog bet 'volgende gemeld':' 1 DéTJóm, diëTn'dè~St-'Paül iSTreVondeft.'had eene klok. Ze is ontdekt doordat men hoorde tikken. N a a r het heet, hoeft men kunnen vaststellen dat ze niet ontploft is wegens eene fout aan het kloktoestel. De vrouw, die gepakt was onder verdenking de bom te hebben gelegd bij het Grand Hotel in de Nothumberlandstreet, is vrijgelaten. Blijkbaar had men de verkeerde in hechtenis genomen. De bom, doon de policie even op zij gezet, is verdwenen! Een vuurwerkmaker zegt dat de bommen,, tot nog toe gevonden, onbeholpen gemaakt zijn. Maar ze hadden niettemin kunnen ontploffen en dan groote schade aangericht. Voor de vierde maal in eenige weken is er te Londen op een houtwerf brand ontstaan, nu te Lambeth, bij de Gebr. Meredith. De brand, die al flink aan den gang was, is nog gebluscht. Te Hendon, bij Londen, is een leegstaande huis grootcndeels afgebrand. In een etmaal is de Londensche brandweer acht maal op valsch alarm uitgerukt. Van alles geeft men dc kiesrechtvrouwen de schuld.
Een nieuwsoortige aftroggelari] in Duitschland IN DUITSCHLAND Ferdinand Schafer, de handelaar in loten uit Dusseldorp, die als leider van verschillende loterijen «voor een goed d o e b , zooveel hoofdprijzen in zijn eigen zak wist te goochelen, is t e Frankfort a/d M. tot drie j a a r gevangenisstraf en 90O0 mark boete veroordeeld. Bij de behandeling van het proces bleek, dat Schafer in 16 door hem bestierde loterijen 7 eerste en 3 tweede prijzen had weten te bemachtigen, ofschoon de meeste loten verkocht waren eu.hij dus niet veel loten meer overgehouden kon hebben. In zijn boeken zijn die winsten niet geboekt, maar onder andere rekeningen ondergebracht. Op die manier heeft hij ten minsto 200.000 mark aan ontvangsten weggemoffeld. De rechtbank nam vier gevallen van knoeierij als bewezen aan, een vijfde was verjaard.
Meisjes als bandieten IN OOSTENRIJK De TJ6ekscho bladen melden dat in 1 dorp Douchek (Bohemen), nabij de Duitst, grens, twee meisjes werden aangehouden i zich overleverden aan bandictenstreken., Beide gezusters Bural hadden in een ra burig bosch eene meid aangevallen. Na hij slachtoffer de kleëderen van het lijf te 1 ben gerukt, roofden zij het geld dat a a a | ongelukkige door hare meesters wr.s toertï trouwd geweest en bonden haar bijna i aan een boom. Eenige uren later werd de meid bjji doodgevroren aangetroffen door boerenj ter markt gingen. Dank aan dc ijverige o zoekingen der politie werden beide vroirti aangehouden en in de gevangenis ojigei ten.
Yreeselijk stormweer IX DENE3IARKEN In gansch Zuid-Skandinavie heeft een| vige Noord-Oosterstorm gewoed, die op i schillende plaatsen belangrijke schade IK aangericht en de verbindingen met het t teland belemmerde. De vhegporthal van de oorlogsmarineial het vl.iegterrëin te Kopenhagen, werd draal den storm vernield. Ten Zuiden van Kopenhagen is een scbcè-t ner met man en muis vergaan. Bij Sedans! eene boot met twee nian in zee gedreven a l spoorloos verdwenen. In het plaatsje Gentofte. bij Kopenhager;! is een brand uitgebroken.die door den storsl krachtig werd aangewakkerd, zoodat dal avonds reeds 1$ huizen waren afgebrand a l 150 menschen dakloos waren geworden. OoE in Zweden zijn door den storm groot aantal branden veroorzaakt. •
De Oorlog op den_Balkan| De Albaneisciie kwestie DE ONTRUIMING VAN SK0ETAB1 Volgens het besluit der gezanteneonftn*-1 1 ie heeft de Engelsche admiraal als «ra m a n d a n t v a n dirinteniatirSBeie.'^'blDkJarl vloot orders van zijn regeering nnH-anal om Skoetari in bewaring te nemen, na'rii I met de Montenegrijnsche overheden nojwi I de ontruiming der stad te" hebben versta». De op 8 dezer bepaalde Skoepsjtiiia-zi ting is uitgesteld, uit hoofde _van het f dat koning Nikolaas reeds aan den wen der mogendheden nopens Skoetari heeft* gegeven. Uit Weenen aan de «Komische Zeifungi De Grieken moeten bereid zijn den aftocht den Turksche troepen van Essad en Dju' wid pasja over zee niets in den weg te leggen, en die zelfs te bevorderen door Grielsche vrachtbooten, tegen den gewonen prjjl beschikbaar te stellen. H e t plan voor een.militair optreden v»i Oostenrijk en Italië in Albanië is daardoor, evenals tengevolge van de tegemoetkomend houding van Essad pasja op den achter-' grond geraakt. De reservisten van de Oostenrijksek korpsen die in het Zuid-Oosten des rijfcs liggen, zullen als de ontspanning van denloe stand voortduurt, tegen het einde vanJfc geleidelijk naar huis worden gezonde*, Volgens bijzondere berichten uit Alesw, hebben de Serviërs op 5 dezer Alessio o* ruimd. Eveneens beginnen zij uit dc stree» van Dibra weg.te trekken. Volgens de dagbladen is de demobilisaw der Oostenrijksche troepen aan de Znm grens begonnen en zal, als de algemeene ontspanning voortduurt, nog worden te spoedigd. Volgens de «Zeits zal zij 3 of I weken duren. De burgerlijke gouverneur van Skoetan heeft zich naar San Giovannidi Meduatxgeven, waar de Engelsche admiraal te» te ontbijten gevraagd heeft. De gouverneii' had van koning Nikolaas in last om de b:jzonderhèden van de ontruiming van Skoet a r i door de Montenegrijnen en de overgave van de-stad aan den bevelhebber vi" het internationale eskader te regelen. 1* ontruiming zal zoo spoedig mogelijk pl aa,! vinden. . Men verneemt te Belgrado met voldoening, dat Oostenrijk en Italië hun pW' om troepen op de Albaneesche kust to ontschepen, hebben laten varen.
De Vredesonderhandelingen .
Danef vertrekt morgen naar Londen, o» Bulgaarsche minister, van financiën n Parijs. IN RUSLAND De «Dailv Telegraph* verneemt, dat' Uit Alatyre, gouvernement Symbisk,wordt Grieksche regeering zal weigeren t vreo aan het / B e u r s b l a d > gemeld dat een 14ja- t r a c t a a t te onderteekenen, omdat net rige jongen, zoon van een boer wiens familie palingen inhoudt.volgens welke de mog« bestaat uit 6 personen,al zijne naastbestaan- heden de zuid-Albaneesche grenzen zuu den in de volgende omstandigheden heelt bepalen en over het lot van de eili vergiftigd. in de Egeiische zee beslissen. . , Dat zal dan allicht buiten GrieMWI Woedend omdat zijn vader hem voor het Paaschfeest geen nieuw kostuum had willen om en met voorbijzien van de Grier koopen, mengde hij arsenic met den thee, belangen gebeuren. De Grieksche regei zegt daarom een dergelijke eenzijdige dien hij had bereid en opdiende. ,. De gevolgen der vergiftigingen bleven niet liiig niet te kunnen erkennen Griekenland wijst elk vergelijk af, a» uit. Dank aan de spoedige hulp konden vier personen worden gered, doch een vijfjarig zou het goedkeuren zoo de zuid-4' ban8 g* meisje, zuster van den misdadiger, bezweek. en de bewoners van de eilanden in « « De je.ug.dige. giftmenger werd aangehou- ische zee door. een referendum hun w den. '.".' .' •:. yeïUoa^si!.. tr$ keüneu gaverj
Jeugdige wraaklustige