Een stagiair Stagiairs zijn er in vele soorten en maten. In deze folder leest u wat de mogelijkheden zijn, wat ze kosten én welke opbrengsten u van een stagiair mag verwachten.
dát werkt verfrissend…
Leren in de praktijk Een vak leren doen leerlingen niet alleen in de schoolbanken. Meemaken hoe het er in de praktijk aan toegaat is een
Opleidingencentra (ROC’s) - leerbedrijven bij een gedegen en professionele aanpak van de opleiding van leerlingen in de praktijk. Zo blijft u onder andere op de hoogte van
Naast de bestaande subsidieregelingen per sector kunt
de ontwikkelingen op het gebied van opleiding en perso
u op grond van de fiscale stimuleringsregeling Wet
neelsvoorziening.
vermindering afdracht loonbelasting en premie volks
onmisbaar element van een beroepsopleiding. Tijdens stages ervaren leerlingen hoe het is om de handen uit de mouwen te steken in een bedrijf en leren zij de fijne kneepjes van het vak.
Vergoedingen
verzekeringen onderwijs, kort gezegd de WVA-onderwijs, Verwachtingen
gebruikmaken van een vermindering van de belasting-
Een stagiair komt bij u om te leren. U mag dan ook van de
en premieafdracht voor werknemers die scholing vol
Als stagebedrijf ondersteunt u dus de opleiding van nieuwe
Jongeren
stagiair verwachten dat hij of zij zich volop inzet en gemo
gen. U hoeft dan minder loonheffing (loonbelasting en
vakmensen. Dat is van belang voor de branche, maar zelf
Stagiairs zijn jong en vaak onervaren. Alles is nieuw voor
tiveerd aan de slag gaat. Ook kunt u de leerling aanspreken
premie volksverzekeringen) af te dragen.
hebt u er ook wat aan. Stagiairs leveren een waardevolle
hen. Vaak is het een eerste kennismaking met het beroep
op de afspraken die u hebt gemaakt, bijvoorbeeld over
bijdrage aan uw bedrijf. Door het werk dat ze verzetten en
én met het fenomeen werk. Dat betekent dat u ze, zeker
huisregels, werktijden en opdrachten die de stagiair moet
Meer informatie over deze en aanvullende regelingen
de frisse blik waarmee ze naar uw zaak kijken: dat kan heel
in het begin, stevig aan de hand moet nemen. Ze hebben
uitvoeren. Een leerling functioneert in uw bedrijf en moet
(subsidies en fiscaal) voor scholing van uw werknemers
verfrissend werken. Bovendien is het leuk om stagiairs te
uw tijd en aandacht nodig. Naarmate ze verder komen en
zich houden aan de regels die daar gelden. Tegelijkertijd
staat op: www.leren-werken.nl en www.belastingdienst.nl.
begeleiden en ze enthousiast te maken voor het beroep. U
hoger zijn opgeleid, kunnen ze zelfstandiger aan de slag
kunt u een stagiair niet vergelijken met een volwaardige
zíet ze groeien. Van een nieuweling die voor het eerst een
en meer verantwoordelijkheid aan. Wat u een stagiair kunt
medewerker. U kunt minder zelfstandig optreden van een
Kijk voor specifieke info ook op:
bedrijf binnenstapt tot een zelfverzekerde (toekomstige)
laten doen, hangt behalve van het opleidingsniveau ook af
leerling verwachten. Ook zal die minder snel eigen initiatief
• vmbo: www.vmbo.nl en www.jeugdwerkloosheid.nl
collega.
van de soort stage. Deze folder beschrijft per opleiding de
nemen. Tijdens de stage coacht de leermeester/mentor/
• mbo: www.mboraad.nl en www.jeugdwerkloosheid.nl
mogelijkheden.
praktijkbegeleider de leerling naar zelfstandigheid op zijn
• hbo: www.hbo-raad.nl
eigen niveau. Het is van belang vooraf te weten voor wat Investeren
voor stage de leerling komt, zodat de verwachtingen van u
(mbo-werkend leren) kunnen plaatsen. Tot slot kunt u ook
Stages maken onderdeel uit van de opleiding. Om te garan
en van de stagiair helder zijn.
een vacature op internet zetten om een leerling te werven.
erkende leerbedrijven leerlingen opleiden. Dit geldt in ieder
Stagevacatures
Doorstroming
geval voor vmbo-leerlingen en leerlingen die werkend leren
Er zijn verschillende manieren om aan een leerling of stagiair
Jongeren kunnen via diverse opleidingsroutes in het vak
in het mbo. Maar ook andere leerlingen, bijvoorbeeld in
te komen. U kunt bijvoorbeeld uw vacatures aanmelden bij
terechtkomen. Als leerbedrijf kunt u dan ook te maken krij
het hbo, zullen voor hun stage bij voorkeur zoeken naar
de scholen in de buurt. Ook met opdrachten voor een hbo’er
gen met leerlingen van een zeer divers opleidingsniveau:
een erkend leerbedrijf. Kenwerk, het kenniscentrum voor
kunt u het beste direct contact zoeken met een instelling die
van vmbo, mbo tot hbo. Daarnaast is er voor uitvallers in
horeca, bakkerij, reizen en recreatie, verzorgt de erkenning
de opleiding verzorgt.
het vmbo en mbo de opleiding tot ‘arbeidsmarktgekwalifi
deren dat de leerling in goede handen is, mogen alleen
van leerbedrijven. Uiteraard moet u bereid zijn tijd vrij te
ceerd assistent’ (AKA). Vmbo en AKA bereiden voor op een
maken om stagiairs te coachen en zorgen voor een goede
Verder beschikt Kenwerk over een leerplaatsenbank, waar
beroepsopleiding. De meeste leerlingen stromen dan ook
leeromgeving. Kenwerk ondersteunt - samen met Regionale
alle erkende leerbedrijven hun vacatures voor leerlingen
door van vmbo/AKA naar het mbo.
Vmbo
De vmbo-leerling Vmbo-leerlingen die op stage gaan zijn vaak relatief jong: tussen 13 en 17 jaar. Ze hebben nog weinig specifieke vakkennis of vaardigheden. Verwacht dus nog niet te veel
Het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) biedt een breed pakket aan opleidingen, van algemeen tot
van de stagiair. Een theoretisch verhaal van drie kwartier is
vakspecifiek beroepsonderwijs. Leerlingen krijgen veel verschillende vakken en oriënteren zich op hun interesses en
aan deze leerlingen niet besteed. Geef korte stapsgewijze
capaciteiten. Op het vmbo kunnen leerlingen, afhankelijk van hun eigen mogelijkheden, verschillende programma’s
uitleg en laat ze zelf concreet aan de slag gaan. Ook is het
(leerwegen) volgen, variërend van overwegend theoretisch tot voornamelijk praktijkgericht. In de loop van de opleiding
handig als u de leerling regelmatig tussentijds feedback
kiezen ze een beroepsrichting. De meeste vmbo’ers stromen door naar het mbo.
geeft.
Stages
soorten stages: de snuffelstage, de beroepsoriënterende
Werkzaamheden
Stages in het vmbo hebben een oriënterend karakter. Doel
stage en (bij sommige scholen) de leer-werkstage.
Laat vmbo-stagiairs meedraaien in uw bedrijf, zodat ze
is dat de leerling kan proeven aan een bepaald beroep.
• Korte snuffelstage
kunnen zien wat er zoal gebeurt. Onder begeleiding kunnen
Ook ervaart de leerling hoe het is om te werken. Er zijn drie
Meestal lopen leerlingen in het tweede jaar een korte
vmbo-stagiars waardevolle krachten zijn. U kunt hen een
stage, van een dag of twee, drie. In zo’n snuffelstage
voudige routinematige klusjes toevertrouwen. Bijvoorbeeld:
Ook zorgt hij ervoor dat de stagiair steeds iets te doen heeft.
maken ze kennis met een bepaalde sector. Dit helpt hen
• Voorbereidende werkzaamheden in de keuken: fruit en
De begeleider houdt in de gaten hoe het met de stagiair
een beroepsrichting te kiezen.
groenten snijden of borden opmaken met garnituur;
gaat, geeft regelmatig feedback en zorgt aan het eind voor
• Producten afmaken: nootjes en chocolaatjes op gebak
een beoordeling. De stagebegeleider van de school moet
In het derde en/of vierde jaar lopen de leerlingen een
leggen;
ervoor zorgen dat de leerling is voorbereid op de stage. Ook
langere stage van zo’n zestig uur. Door te werken in een
• Voorraden aanvullen;
is deze er om eventuele problemen te bespreken en op te
bedrijf, samen met collega’s, krijgen ze een realistisch
• Licht schoonmaakwerk.
lossen.
Let op: in verband met veiligheid mogen jonge leerlingen
Meer informatie
Sommige scholen bieden leer-werktrajecten voor leer
niet zonder deskundige begeleiding met gevaarlijke appa
Op de website van Kenwerk (www.kenwerk.nl) vindt u
lingen die beter op de werkvloer leren dan in de school
ratuur werken.
nadere informatie over vmbo-stagiairs. Onder meer een
• Beroepsoriënterende stage
beeld van wat werken in een bepaald beroep inhoudt. • Leer-werkstage
banken. Deze leerlingen gaan een of meer dagen naar
handleiding, met een checklist en tips waaraan u moet Begeleiding
denken als u een stagiair aanneemt, een evaluatieformulier
Stagiairs krijgen zowel begeleiding vanuit school als in het
en een model stage-overeenkomst.
Op vmbo-leerlingen maakt een stage vaak diepe indruk.
bedrijf. Het is essentieel dat u een vaste begeleider aanwijst
Een overzicht van scholen met een horeca-, bakkerij-,
Het is immers hun eerste kennismaking met een beroep
die de vmbo-stagiair aan de hand neemt. Deze vertelt de
reis- of recreatieopleiding vindt u op www.vsho.nl. Een
én de eerste keer dat ze zich moeten bewijzen in een
stagiair wat de huisregels zijn en, in overleg met de stage
overzicht van erkende leerbedrijven in het vmbo vindt u op
werkomgeving.
begeleider, wat er precies van hem of haar wordt verwacht.
www.kenwerk.nl.
school en werken de overige dagen in een leerbedrijf.
Mbo
De mbo-leerling Mbo-leerlingen zijn tussen de 16 en 22 jaar. Afhankelijk van hun vooropleiding hebben ze nog geen of al enige prak tijkervaring opgedaan. Ze hebben over het algemeen een
Het praktijkgerichte onderwijs in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) verloopt via stages (stagiairs), of via werkend
gemiddeld ontwikkelingsniveau en zijn beroepsgericht. Veel
leren (leerlingen). Hoe dit wordt ingericht, verschilt per Regionaal Opleidingencentrum (ROC). Het opleidingsniveau van
mbo’ers gaan na hun opleiding werken, een kleiner deel
stagiairs en leerlingen is vergelijkbaar. Leerlingen zijn eerder praktisch ingesteld, terwijl stagiairs juist minder moeite
leert nog verder in het hbo. De mate van zelfstandigheid
hebben met leren.
loopt zeer uiteen, maar met goede begeleiding groeien ze naar een hoger niveau. Stel uw eisen vooral in het begin Twee soorten praktijkopleiden
niet te hoog!
In het mbo onderscheiden we twee soorten opleiden in de praktijk:
Werkzaamheden Afhankelijk van het type mbo’er (leerling of stagiair) kunt
• Stages
u deze met voldoende begeleiding deels of volledig inzet
Gedurende de dagopleiding lopen leerlingen een of
ten in het dagelijkse bedrijfsproces. Een goede leerling kan
meerdere keren stage. De stage is bedoeld om kennis te
zelfs bedrijfsmatig interessant zijn, maar een garantie is dit
maken met werken in de praktijk én om relevante werk
natuurlijk nooit. Geef de leerling in het begin eenvoudige
ervaring op te doen. De stage kent ook een stageopdracht.
herhalingsopdrachten en bouw dit afhankelijk van het talent
Voor sommige stagiairs is dit de eerste kennismaking
en de vorderingen in de loop van de opleiding verder uit.
met werken in een echt bedrijf. Stages vinden plaats in erkende leerbedrijven. Deze leerbedrijven voldoen aan
Begeleiding
erkenningeisen. Zo moet er onder meer een leermeester
Zeker in het begin van de leerperiode biedt u structuur en
(horeca), mentor (reizen) of praktijkbegeleider (bakkerij)
intensieve begeleiding. Daarna ziet u al gauw hoe de leer
aanwezig zijn die de stagiair coacht en beoordeelt.
ling zichzelf ontwikkelt en of deze initiatiefrijk is. Tijdens de
Meer informatie
leerperiode houdt u regelmatig gesprekken, geeft u werkin
Het (praktijk)onderwijs in het mbo vindt plaats op ROC’s en
structies, feedback en beoordeelt u de stagiair of leerling. Ook
in erkende leerbedrijven. ROC’s werken samen onder de
Deze leerlingen functioneren volledig mee in de beroeps
onderhoudt u contact met de stagebegeleider van het ROC
koepel MBO Raad (www.mboraad.nl). Voor stagiairs richt u
praktijk van het erkend leerbedrijf. Ze werken en leren aan
over de voortgang van de stage. Met de adviseur van Kenwerk
zich rechtstreeks tot een ROC. Kenwerk vormt de spil tussen
de hand van een opleidingsplan dat het leerbedrijf en de
bespreekt u de opleidingsmogelijkheden, de ontwikkeling
ROC’s en erkende leerbedrijven in de sectoren horeca,
school vooraf samen vaststellen. Ook leerlingen worden
van de leeromgeving en de beroepspraktijkvorming voor leer
bakkerij, reizen en recreatie. Kenwerk beheert verder het
door een leermeester, mentor of praktijkbegeleider
lingen in uw bedrijf. Let op: hoe goed de leerling ook is, u kunt
register van erkende leerbedrijven en de leerplaatsenbank
gecoacht en beoordeeld.
hem nooit als zelfstandig medewerker beschouwen.
voor mbo-leerlingen in deze sectoren. Zie www.kenwerk.nl.
• Werkend leren
Hbo
Hoe de stages er precies uitzien verschilt per school en per opleiding. Sommige scholen maken bijvoorbeeld onder scheid tussen een praktijkstage en een managementstage. Ook zijn er bij sommige opleidingen duale trajecten moge
Het hoger beroepsonderwijs (hbo) biedt brede en internationaal georiënteerde managementopleidingen. Het accent
lijk, waarbij de student vier dagen in de week werkt en een
ligt niet op de uitvoerende taken (zoals bij het mbo), maar op de taken van een manager. Denk aan het aansturen van
dag naar school gaat.
personeel, het organiseren van een evenement en het meedenken over marketing en sales. De hbo’er Soorten stages
Een hbo-student die een stage zoekt is tussen de 17 en 23
Binnen de hbo-opleidingen bestaan drie soorten stages:
jaar. Hbo’ers worden opgeleid voor managementfuncties.
• De oriënterende stage
Eigenschappen waarover deze studenten beschikken
Deze duurt enkele dagen tot hoogstens enkele weken.
zijn:
ondernemend,
dienstverlenend,
resultaatgericht,
De student loopt mee in het bedrijf om een indruk te
communicatief vaardig en enthousiast. Ook hebben ze
krijgen van het werk. Veel productie moet u dan ook niet
een internationale instelling. Als stagiair kunnen ze redelijk
van de stagiair verwachten. Een stagevergoeding is niet
zelfstandig aan de slag, zeker in een afstudeerstage.
gebruikelijk. • De beroepsbegeleidende stage
Verwachtingen
De stagiair werkt enkele maanden in uw bedrijf, om
U mag verwachten dat de stagiair enthousiast en gemo
beroepsvaardigheden te oefenen in de praktijk. Vaak
tiveerd is en bereid de handen uit de mouwen te steken.
krijgen deze studenten wel een stagevergoeding,
Met de nieuwe inzichten die de stagiairs meebrengen door
aangezien ze echt een bijdrage leveren in de zaak. In een
hun specifieke beroepsopleiding en achtergrond kunt u uw
Begeleiding
overeenkomst staan de afspraken over wat de stagiair
voordeel doen. U kunt een stagiair een onderzoeksopdracht
De stagiair krijgt zowel begeleiding vanuit het bedrijf als van
wil leren, welke taken de student uitvoert en volgens welk
of ander project zelfstandig laten uitvoeren. Bijvoorbeeld
de school. In de stage-overeenkomst legt u vast wie welke
rooster. Ook beschrijft de overeenkomst welke begeleiding
uitvoeren van een klanttevredenheidsonderzoek, opstellen
begeleidingstaken op zich neemt. Kenwerk werkt aan een
de stagiair krijgt van de school en het bedrijf.
van een marketing- of salesplan, onderzoek naar mogelijke
leerplaatsenbank voor het hbo.
• De afstudeerstage
verbeteringen van de interne en externe communicatie of
De student voert een praktijkopdracht uit om te laten zien
onderzoek naar de haalbaarheid van een nieuw product.
Meer informatie
dat hij het vak onder de knie heeft. Afspraken worden
De stagiair levert een nuttige bijdrage aan het bedrijf, maar
Werkgeversorganisaties MKB Nederland en VNO NCW en
vastgelegd in een stage-overeenkomst. De student krijgt
is geen volwaardige werknemer. Zo moet de student tijd en
de hogescholen verenigd in de HBO-raad hebben afspra
in principe een stagevergoeding. Enige begeleiding is
ruimte krijgen om opdrachten uit te voeren voor school. De
ken gemaakt over stages in het hbo. Deze ‘Stagecode
uiteraard nodig, maar de student kan vrij zelfstandig aan
stageopdracht die de stagiair vervult moet bovendien aan
hbo 2006’ vindt u op de website www.hbo-raad.nl onder
de slag.
sluiten bij de opleiding, zowel inhoudelijk als qua timing.
‘publicaties’.
Kenwerk
brug tussen onderwijs en bedrijfsleven Als Kenniscentrum Beroepsonderwijs en Bedrijfsleven voor de sectoren horeca, bakkerij, reizen en recreatie vormen wij de brug tussen onderwijs en bedrijfsleven. Dit betekent
Interessante adressen:
dat wij oplossingen realiseren die bijdragen aan een goed functionerende arbeidmarkt op landelijk en regionaal niveau.
VSHO & VMBO Platform HTV
Hierbij hebben we oog voor de verwachtingen van het bedrijfs
Secretariaat:
leven en de ambities van het onderwijs en de overheid.
Kagerdreef 166 2172 HP Sassenheim
Onze activiteiten zijn verankerd in onze wettelijke taak: een
Telefoon: (0252) 231 571
goede mbo-kwalificatiestructuur voor de sectoren horeca,
E-mail:
[email protected]
bakkerij, reizen en recreatie, en voldoende kwalitatief goede
www.vsho.nl
leerbedrijven in deze sectoren. Ook spelen wij als kennis centrum een rol in de aansluiting tussen vmbo, mbo en hbo.
MBO Raad
Bij de uitoefening van onze taak spelen wij in op actuele
Postbus 196
ontwikkelingen binnen het bedrijfsleven, het onderwijs en
3730 AD De Bilt
op de arbeidsmarkt.
Telefoon: (030) 221 98 11 Fax: (030) 220 25 06 E-mail:
[email protected] www.mboraad.nl
Postbus 611
HBO-raad
2700 AP Zoetermeer
Postbus 123
Tel.: 079 - 360 14 00
2501 CC Den Haag
Fax: 079 - 360 14 01
Telefoon: (070) 312 21 21
E-mail:
[email protected]
Fax: (070) 312 21 00
www.kenwerk.nl
www.hbo-raad.nl
