Toeristisch-recreatieve projecten en strategische plannen in Vlaanderen Een erkenning aanvragen? Een subsidiedossier indienen? Deze brochure wijst u de weg!
INFOBROCHURE 2010
1
INHOUD INLEIDING ......................................................................................................................3 1
ONDERSTEUNING VAN STRATEGISCHE PLANNEN........................................4 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
2
BETOELAGING VAN EEN STRATEGISCH PLAN.......................................................4 WIE KAN EEN AANVRAAG INDIENEN VOOR DE OPMAAK VAN EEN STRATEGISCH PLAN? ..........................................................................5 ERKENNING VAN EEN STRATEGISCH PLAN ..........................................................6 HOE DIEN JE EEN AANVRAAG IN VOOR DE OPMAAK EN DE ERKENNING VAN EEN STRATEGISCH PLAN? ..........................................................................6 BEROEP TEGEN DE WEIGERING VAN ERKENNING VAN EEN STRATEGISCH PLAN OF BIJ ONTSTENTENIS VAN ENIG BERICHT...........................................................7
ONDERSTEUNING VAN TOERISTISCH-RECREATIEVE PROJECTEN ............8 2.1 2.2 2.3
WAT IS EEN TOERISTISCH-RECREATIEF PROJECT?..............................................8 BETOELAGING VAN EEN TOERISTISCH-RECREATIEF PROJECT ............................10 WIE KOMT IN AANMERKING VOOR BETOELAGING VAN EEN TOERISTISCH-RECREATIEF PROJECT? ................................................11 2.4 HOE WORD JE ERKEND OP BASIS VAN HET NIEUWE BESLUIT? ............................11 2.5 HOE DIEN JE EEN AANVRAAG IN VOOR BETOELAGING VAN EEN TOERISTISCH-RECREATIEF PROJECT? ................................................12 2.6 VOORWAARDEN VOOR BETOELAGING VAN EEN TOERISTISCH-RECREATIEF PROJECT ..................................................13 2.7 BEROEP TEGEN DE WEIGERING VAN GOEDKEURING OF BIJ ONTSTENTENIS VAN ENIG BERICHT .........................................................................................16 2.8 TOEGANKELIJKHEID........................................................................................16 2.8.1 Toegankelijkheidsdoorlichting door een erkend adviesbureau...........19 2.8.2 Procedure toegankelijkheidsdoorlichting ............................................20 2.8.3 Erkende toegankelijkheidsbureaus.....................................................20 2.8.4 Vlaams label Toegankelijk Toerisme ..................................................21 2.9 DUURZAAMHEID .............................................................................................22 2.10 CONCRETE TOERISTISCH-RECREATIEVE PROJECTEN ........................................22 2.10.1 Algemeen............................................................................................22 2.10.2 Infrastructuurprojecten........................................................................24 2.10.3 Routestructuren ..................................................................................25
2
3
HANDLEIDING BIJ HET INVULLEN VAN HET AANVRAAGFORMULIER.......29 ALGEMEEN .................................................................................................................29 3.1 PROJECTNAAM ..............................................................................................31 3.2 AANVRAGER ..................................................................................................31 3.3 ERKENNING ALS VERENIGING VAN TOERISTISCH BELANG...................................32 3.4 CONTACTPERSOON PROJECT..........................................................................33 3.5 PROJECTLOCATIE ..........................................................................................33 3.6 FINANCIERS ...................................................................................................33 3.7 PROJECTOMSCHRIJVING EN DOELSTELLINGEN .................................................34 3.8 EXPLOITATIEPLAN ..........................................................................................36 3.9 PROMOTIEPLAN .............................................................................................37 3.10 PLANNEN.......................................................................................................37 3.11 STAPPENPLAN EN OMSCHRIJVING VAN DE WERKZAAMHEDEN.............................38 3.12 KOSTEN- EN FINANCIERINGSPLAN ...................................................................38 3.13 VERGUNNINGEN.............................................................................................40 3.14 EIGENDOMSSTRUCTUUR.................................................................................40 3.15 VERKLARING..................................................................................................41 3.16 OVERZICHT BIJLAGEN BIJ AANVRAAGFORMULIER ..............................................41 3.17 JAARLIJKSE RAPPORTAGE VOOR PROJECTEN DIE GESPREID ZIJN OVER MEERDERE JAREN .................................................................................42 3.18 JAARLIJKSE RAPPORTAGE NA REALISATIE VAN HET PROJECT .............................43
4
CONTACTPERSONEN........................................................................................44 4.1 4.2
STRATEGISCHE PLANNEN ...............................................................................44 TOERISTISCH-RECREATIEVE PROJECTEN .........................................................44
3
INLEIDING Toerisme Vlaanderen heeft niet alleen als taak om Vlaanderen als vakantiebestemming te promoten, maar helpt ook graag mee om waardevolle toeristisch-recreatieve projecten op te starten. ‘Meehelpen’ betekent inhoudelijk en financieel ondersteunen bij nieuwe toeristisch-recreatieve initiatieven. Toerisme Vlaanderen beschikt immers over een aantal subsidiebudgetten, waarmee geïnvesteerd kan worden in een primair en secundair aanbod. Met primair aanbod bedoelen we het toeristisch-recreatief aanbod met uitzondering van logies. Het secundaire aanbod zijn de logies. In het Belgisch Staatsblad van 14 mei 2004 werd het besluit van de Vlaamse regering van 2 april 2004 op de toeristisch-recreatieve projecten en strategische plannen gepubliceerd. Dit vervangt het KB van 14 februari 1967 op de toeristische uitrusting. Via dit besluit tracht Toerisme Vlaanderen het primaire aanbod te ondersteunen. Het besluit voorziet in: de ondersteuning van strategische plannen, de ondersteuning van toeristisch-recreatieve projecten. Het besluit verstaat onder toeristisch-recreatieve projecten: toeristische infrastructuur, organisatie van evenementen, promotie van het toeristisch aanbod van een gemeente of regio, onderzoek en studie met betrekking tot de toeristisch-recreatieve sector, vorming en opleiding in de toeristische sector. Gezien de huidige budgettaire middelen legt Toerisme Vlaanderen echter het accent op de toeristische infrastructuur. Promotie, onderzoek, studie en vorming kunnen enkel ondersteund worden indien deze acties rechtstreeks verbonden zijn aan een toeristisch-recreatief infrastructuurproject. Evenementen worden niet opgenomen. Deze infobrochure is een vertaling van de richtlijn bij het besluit van de Vlaamse regering van 2 april 2004 betreffende de toeristisch-recreatieve projecten en strategische plannen. In deze brochure vind je een overzicht van hoe je een subsidie kan bekomen, enerzijds voor de ondersteuning van strategische plannen en anderzijds voor de ondersteuning van toeristisch-recreatieve projecten. Indien je een project wil indienen voor betoelaging, aarzel dan niet om contact op te nemen met de medewerkers van de betrokken diensten.
4
1
ONDERSTEUNING VAN STRATEGISCHE PLANNEN
Een strategisch plan toerisme heeft tot doel de toeristische marktpositie van de stad of de regio te verbeteren. Die betere marktpositie geldt extern, door een betere positionering van de stad of regio ten opzichte van haar belangrijkste toeristische markten. Ze geldt echter ook intern, door een visie op toerisme aan te reiken in relatie tot milieu, natuurbehoud, ruimtelijke ordening en tewerkstelling. De opmaak van een strategisch plan ligt ook aan de basis van een succesvolle duurzame toeristische ontwikkeling. Toerisme Vlaanderen stimuleert alle partners in de toeristische sector om de principes van duurzame ontwikkeling te integreren in hun werking. Een strategisch plan biedt volgende voordelen: het verbreedt het draagvlak voor de toeristische ontwikkeling in het algemeen en voor concrete initiatieven in het bijzonder; het concentreert de middelen zodat versnippering wordt vermeden; het verhoogt de efficiëntie bij de realisatie van de plannen; het vertolkt een toeristische visie in relatie tot andere beleidsdomeinen. Opdat alle partners in de toeristische sector zich achter een zelfde visie scharen en dit kan resulteren in een concreet actieplan met een zo ruim mogelijk draagvlak, kan best volgens een strategisch denkkader te werk worden gegaan. Dit denkkader positioneert de regio ten opzichte van concurrerende regio’s, situeert de sterke en zwakke punten van de regio en komt uiteindelijk op basis van deze objectieve kenmerken tot een aantal beleidsconcepten, waarin rekening gehouden wordt met de basisprincipes van duurzame ontwikkeling, namelijk een evenwicht creëren tussen economische, sociale en ecologische belangen. Toerisme Vlaanderen ontwikkelde een methodologie voor het opstellen van strategische plannen. Opgelet, sinds 2008 wordt gewerkt met een vernieuwde versie. Deze methodologie kan je opvragen bij Toerisme Vlaanderen – dienst Planning en Onderzoek via
[email protected] of downloaden via www.toerismevlaanderen.be.
1.1
Betoelaging van een strategisch plan
Toerisme Vlaanderen voorziet een maximale financiële steun van 12 000 euro voor de opmaak van een strategisch plan en dit binnen de perken van de begrotingskredieten. Er kan enkel financiële steun verleend worden voor de werken uitbesteed aan derden. Toerisme Vlaanderen kan met de begunstigde een overeenkomst afsluiten waarin onder meer de voorwaarden voor de toekenning en besteding van de financiële steun
5
en de wijze van betaling worden gespecificeerd. De uitbetaling van de financiële steun gebeurt steeds na voorlegging van verantwoordingsstukken. Wanneer de aanvrager of diens strategisch plan niet langer voldoet aan de bepalingen van het besluit, kan Toerisme Vlaanderen de erkenning van het strategisch plan intrekken of schorsen, de financiële steun schorsen of stopzetten en desgevallend de reeds aan de aanvrager toegekende en uitbetaalde financiële steun geheel of gedeeltelijk terugvorderen.
1.2
Wie kan een aanvraag indienen voor de opmaak van een strategisch plan?
Toerisme Vlaanderen wenst in de eerste plaats de regio’s, uitgaande van de regiowerking, en de kunststeden te ondersteunen bij het opmaken en evalueren van strategische plannen. Het betreft 16 regio’s en 6 kunststeden. Vlaamse regio’s 1. Vlaamse Kust 2. Westhoek 3. Brugse Ommeland 4. Leiestreek 5. Meetjesland 6. Waasland 7. Vlaamse Ardennen 8. Scheldeland 9. Antwerpse Kempen 10. Groene Gordel 11. Hageland 12. Limburgse Kempen 13. Maasland 14. Hasselt en Omgeving 15. Haspengouw 16. Voerstreek
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Kunststeden Brugge Gent Antwerpen Mechelen Leuven Brussel
Afwijken van deze lijst kan slechts onder strikte voorwaarden. Gemeenten of clusters van gemeenten kunnen een aanvraag indienen en worden geëvalueerd o.b.v. volgende criteria:
6
1.3
Schaalgrootte: in het ruimtelijk structuurplan geselecteerd zijn als toeristischrecreatief knooppunt of (gedeeltelijk) behoren tot één van de twee toeristischrecreatieve netwerken op Vlaams niveau (Kust en Kempische as). Toeristisch belang: - deel uitmaken van een erkend strategisch plan én in dit plan een belangrijke toeristische rol toebedeeld krijgen, - aantal toeristische attracties, - aantal overnachtingen, - aantal beschermde landschappen, archeologische zones, dorps- en stadsgezichten, - aantal beschermde monumenten. Toeristische voorzieningen: - aantal verblijfsinstellingen, - aantal buitenlandse overnachtingen, - capaciteit, uitgedrukt in slaapeenheden, - aantal inwoners per horecazaak.
Erkenning van een strategisch plan
De bestaande strategische plannen worden erkend op basis van het nieuwe besluit. Toerisme Vlaanderen erkent de bestaande plannen, binnen de opgestelde limitatieve lijst, indien deze plannen: begeleid werden door Toerisme Vlaanderen, opgesteld werden volgens de methodologie van Toerisme Vlaanderen. Nieuwe strategische plannen worden erkend door Toerisme Vlaanderen indien aan de hierboven vermelde voorwaarden voldaan is. De erkenning loopt voor de duurtijd van het strategisch plan. Voor de erkenning van een strategisch plan kan je een erkenningaanvraag indienen.
1.4
Hoe dien je een aanvraag in voor de opmaak en de erkenning van een strategisch plan?
Een aanvraag voor erkenning en ondersteuning van een strategisch plan kan op ieder ogenblik worden ingediend. Opgelet, het jaarlijks budget is beperkt. De aanvragen worden verstuurd naar volgend adres: Toerisme Vlaanderen dienst Planning en Onderzoek Grasmarkt 61 1000 Brussel
7
De aanvraag voor financiële steun voor de opmaak van een strategisch plan moet vergezeld zijn van: een startnota (methodologie, regioafbakening) die aantoont hoe men te werk zal gaan bij de opmaak van het plan. Hierin moet ook duidelijk gemaakt worden welke externe partner zal instaan voor de organisatorische en / of inhoudelijke begeleiding van het planningsproces; een intentieverklaring waarin een termijn wordt vastgelegd waarbinnen het strategisch plan voor erkenning bij Toerisme Vlaanderen wordt ingediend (timing van het planningsproces); een raming van de personeelsinzet en een raming van de kosten en inkomsten; een lijst van alle actoren die betrokken worden bij de opmaak van het plan; indien er cofinanciers zijn: een lijst van alle cofinanciers en een afschrift van de overeenkomst tussen deze cofinanciers en de aanvrager; indien de aanvrager voor de opmaak van het plan overheidssubsidies van een andere instelling dan Toerisme Vlaanderen ontvangt: de vermelding van deze andere subsidiërende overheidsinstelling(en) en de subsidiebedragen die door deze instelling(en) worden toegekend; een verklaring van de aanvrager waarbij deze, in geval hem financiële steun wordt toegekend, aan Toerisme Vlaanderen het recht verleent om kosteloos gebruik te maken van de informatie die door de aanvrager in het kader van het opstellen of de evaluatie van het strategisch plan is opgebouwd of verwerkt. Met informatie wordt bedoeld: alle kennis waarop de aanvrager eigendomsrecht of gebruiksrecht kan laten gelden, met inbegrip van databanken, studies en adviezen.
1.5
Beroep tegen de weigering van erkenning van een strategisch plan of bij ontstentenis van enig bericht
De aanvrager wordt door de administrateur-generaal bij aangetekend schrijven in kennis gesteld van de beslissing inzake de erkenning. Tegen de beslissing tot weigering van de erkenning of bij ontstentenis van enig bericht omtrent de erkenning binnen drie maanden na de aanvraag, kan de aanvrager bij aangetekend schrijven beroep instellen bij de minister. Het beroep is slechts ontvankelijk indien het wordt ingesteld binnen dertig dagen na de kennisgeving van de weigering tot erkenning of, in geval van ontstentenis van enig bericht, na het verstrijken van de termijn van drie maanden na de aanvraag. De minister doet uitspraak binnen drie maanden na ontvangst van het beroep. Meer informatie over de te volgen procedure bij het instellen van een beroep kan je opvragen bij Toerisme Vlaanderen – dienst Planning en Onderzoek.
8
2
ONDERSTEUNING VAN TOERISTISCH-RECREATIEVE PROJECTEN
2.1
Wat is een toeristisch-recreatief project?
Een toeristisch-recreatief project is een project ter bevordering van het toeristische en / of recreatieve aanbod. Het project moet een meerwaarde betekenen ten opzichte van het bestaande toeristisch-recreatieve aanbod. Onder het aanbod verstaan we in dit besluit het primaire aanbod. Met primair aanbod bedoelen we de investeringen in de toeristische infrastructuur. Projecten met betrekking tot logies komen niet in aanmerking. Projecten moeten een bovenlokale uitstraling hebben, imagoversterkend en identiteitsbepalend zijn voor de stad of regio en het verblijfstoerisme in de omgeving versterken. Ze moeten passen in een strategisch toeristisch-recreatief plan en / of actieplan, erkend door Toerisme Vlaanderen (indien het project niet aansluit bij de doelstellingen van het strategisch plan of indien er geen strategisch plan is, moet dit gemotiveerd worden). Ze moeten ook kaderen in de beleidsprioriteiten gesteld door de Vlaamse minister van Toerisme. De projecten waarin Toerisme Vlaanderen mee investeert, kunnen onderverdeeld worden in volgende categorieën: fietsen, wandelen, ruiteren en mennen, toeristische bewegwijzering en informatiedragers, watergebonden infrastructuur voor watertoerisme en -recreatie, recreatiedomeinen, toeristische ontsluiting van cultureel erfgoed, all-weatherinfrastructuur en thematische bezoekerscentra, infokantoren en streekbezoekerscentra, inrichting van openbaar domein met een belangrijke toeristische functie. Het besluit voorziet in 3 types van projecten: 1.
Hefboomproject: een project dat een belangrijk multiplicatoreffect heeft op het toeristische aanbod in een regio en dat de toeristische uitstraling van een hele gemeente of regio bevordert. Het hefboomkarakter kan aangetoond worden via een aantal economische parameters zoals het aantal bezoekers in de regio, het aantal dagtoeristen, de impact op het aantal overnachtingen, de impact op de
9
directe, indirecte en geïnduceerde tewerkstelling. Een hefboomproject is structuurbepalend en imagoversterkend voor de regio en heeft een autonome aantrekkingskracht op toeristen. Toerisme Vlaanderen erkent de hefboomprojecten. 2.
Innovatief project: een proefproject of experimenteel project met een vernieuwend karakter. Innovatieve of experimentele projecten kunnen zeer uiteenlopend zijn. Dergelijke projecten kunnen model staan voor andere gelijkaardige initiatieven. De aanpak van het project moet steeds integraal zijn, d.w.z. niet uitsluitend promotioneel of infrastructureel. Door de vernieuwingen wordt de belevingswaarde versterkt, worden nieuwe doelgroepen aangetrokken of wordt de integrale kwaliteitszorg verhoogd. Innovatieve of experimentele projecten kunnen mislukken, niet aanslaan, ze vormen als het ware een risico-investering. Ze kunnen anderzijds ook doorgroeien. Een project dient niet per definitie nieuw te zijn, maar het moet wel vernieuwend zijn qua aanpak en inspelen op de markt.
3.
Regulier project: een toeristisch-recreatief project dat geen hefboomproject of innovatief project is, maar wel de toeristische uitstraling van een gemeente of regio bevordert, het toeristisch-recreatief productaanbod in een gemeente of regio uitbreidt of de kwaliteit van bestaande toeristisch-recreatieve producten verbetert.
Via dit besluit kan Toerisme Vlaanderen tussenkomen voor de totstandkoming, uitvoering, evaluatie en instandhouding van een project. Hieronder wordt het volgende verstaan: 1.
Totstandkoming: - Toerisme Vlaanderen verwacht van elke aanvrager een minimale eerste inspanning naar haalbaarheidsonderzoek van het project voordat het project wordt ingediend voor betoelaging. Enkel voor grote hefboomprojecten kan Toerisme Vlaanderen financieel tussenkomen voor een haalbaarheidsstudie (hiervoor kan eventueel een aparte subsidieaanvraag ingediend worden). Een haalbaarheidsstudie geeft minimaal een antwoord op zowel de financiële haalbaarheid van het project als op de kritieke succesfactoren die vervuld moeten zijn bij de opstart van het project om te komen tot een succesvol project op toeristisch-recreatief vlak. - Toerisme Vlaanderen kan een concept- of inrichtingsstudie om het project voldoende aantrekkelijk en vernieuwend te maken, betoelagen. Op dit moment is de haalbaarheid van het project reeds onderzocht en bestaan concrete plannen om het project uit te voeren.
10
2.
Uitvoering: Enkel de kosten die rechtstreeks de uitvoering van het project tot resultaat hebben, kunnen betoelaagd worden.
3.
Evaluatie: Een evaluatie wordt enkel betoelaagd bij hefboom- en proefprojecten en enkel indien rechtstreeks gekoppeld aan het project. De aanvraag omvat minimum een plan van de methodologie voor de meting van de doelstellingen. Deze dienen concreet geformuleerd te zijn met aandacht voor de kwaliteit van het project.
4.
Instandhouding: Enkel initiatieven die een meerwaarde betekenen ten opzichte van de voorgaande situatie, kunnen betoelaagd worden. Dit kunnen bijvoorbeeld verbouwingsinitiatieven zijn, maar geen onderhoudswerken of reguliere taken die tot de normale werking van de subsidieaanvrager behoren. Bij hefboom- en proefprojecten kan na de evaluatie ook een bijsturing van het oorspronkelijke project betoelaagd worden.
Toerisme Vlaanderen voorziet via dit besluit in de eerste plaats in subsidies voor infrastructuurprojecten. Indien rechtstreeks gekoppeld aan een infrastructuurproject kan ook een subsidie gevraagd worden voor: promotie: eerste ontsluiting van een project; onderzoek en studie: - haalbaarheidsstudie: enkel bij grote hefboomprojecten (zie hierboven); - conceptstudie; vorming van het personeel die rechtstreeks gerelateerd is aan het project. Het percentage van de kosten voor promotie, onderzoek en studie of vorming in verhouding tot de totale kostenraming van het project kan geplafonneerd worden. Welke projecten of projectonderdelen er concreet in aanmerking komen voor betoelaging, verneem je in deel 2.10 ‘Concrete toeristisch-recreatieve projecten’.
2.2
Betoelaging van een toeristisch-recreatief project
Toerisme Vlaanderen voorziet een maximale financiële steun van 60 % van de kosten die in aanmerking komen voor betoelaging, en dit binnen de perken van de begrotingskredieten. De kosten die in aanmerking komen, vind je verder in de brochure. De minister kan op vraag van de aanvrager en na advies van de administrateur-generaal afwijken van het maximale subsidiepercentage. Opgelet, vanaf 2010 worden enkel nog de aanvaarde projectkosten EXCLUSIEF btw betoelaagd.
11
Toerisme Vlaanderen kan jaarlijks een plafond bepalen voor het subsidiebedrag. Dit plafondbedrag is afhankelijk van het aantal subsidieaanvragen en van de grootteorde van de gevraagde subsidies. De gecumuleerde steun van Europa en Vlaanderen voor dezelfde posten mag niet meer dan 85 % zijn. Er is een eigen inbreng vereist van minimaal 15 %. Voor het uiteindelijk toegekende subsidiebedrag worden volgende afrondingsregels gehanteerd: subsidies van minder dan 50 000 euro worden naar beneden afgerond tot op het honderdtal; subsidies vanaf 50 000 euro worden naar beneden afgerond tot op het duizendtal.
2.3
Wie komt in aanmerking voor betoelaging van een toeristisch-recreatief project?
Volgende instanties komen in aanmerking: gemeenten, provincies, door Toerisme Vlaanderen erkende verenigingen zonder winstoogmerk, door Toerisme Vlaanderen erkende vennootschappen met sociaal oogmerk, door Toerisme Vlaanderen erkende autonome gemeente- en provinciebedrijven, door Toerisme Vlaanderen erkende intergemeentelijke samenwerkingsverbanden met rechtspersoonlijkheid. Gemeentelijke EVA’s die één van bovenvermelde rechtsvormen hebben (bv. agb of vzw), komen eveneens in aanmerking.
2.4
Hoe word je erkend op basis van het nieuwe besluit?
Verenigingen zonder winstoogmerk, vennootschappen met sociaal oogmerk, autonome gemeente- of provinciebedrijven en intergemeentelijke samenwerkingsverbanden met rechtspersoonlijkheid moeten door Toerisme Vlaanderen erkend zijn om in aanmerking te komen voor betoelaging van een toeristisch-recreatief project (voor gemeenten en provincies is dit niet van toepassing). Deze erkenning is steeds gekoppeld aan de toekenning van een subsidie in het kader van het besluit op de toeristisch-recreatieve projecten. Bij een nieuwe subsidieaanvraag wordt een eerder verkregen erkenning opnieuw geëvalueerd. De erkenningen op basis van het KB ’67 zijn vervallen.
12
De erkenning heeft tot doel aan te tonen dat de aanvrager in staat is om het project uit te voeren. Om door Toerisme Vlaanderen te worden erkend, moet de aanvrager (met uitzondering van gemeenten en provincies): 1. laten blijken uit de statuten dat de rechtspersoon een toeristisch-recreatieve doelstelling heeft; 2. over voldoende middelen beschikken; 3. van een degelijk beheer doen blijken. Dit wordt aangetoond aan de hand van een aantal documenten met betrekking tot de organisatie (statuten, jaarverslagen, balansen en resultatenrekening). De aanvraag tot erkenning is vervat in de subsidieaanvraag, er moeten dus geen extra stappen ondernomen worden. Is de organisatie reeds erkend onder het nieuwe besluit, dan kan je eenvoudigweg een aantal vragen overslaan en enkele bijlagen weglaten.
2.5
Hoe dien je een aanvraag in voor betoelaging van een toeristisch-recreatief project?
De aanvragen worden ingediend uiterlijk op 1 februari 2010 (en ten vroegste 1 november 2009). Indien het budget toereikend is, kan een tweede oproep worden gelanceerd in het najaar. Voor innovatieve projecten kan Toerisme Vlaanderen een specifieke oproep lanceren gedurende het jaar. Een aanvraag is officieel vanaf het ogenblik dat de aanvrager een volledig ingevuld en ondertekend aanvraagformulier, vergezeld van de vereiste bijlagen, heeft bezorgd aan Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten en dit zowel via de post als digitaal. Verdere instructies vind je in deel 3 ‘Handleiding bij het invullen van het aanvraagformulier’. Binnen de maand na ontvangst van de aanvraag stuurt Toerisme Vlaanderen een ontvangstmelding met opvraging van de ontbrekende bijlagen (indien van toepassing) of een verklaring dat het dossier niet ontvankelijk1 is. Indien de ontbrekende bijlagen niet worden toegestuurd binnen de maand na ontvangst van de ontvangstmelding, kan Toerisme Vlaanderen het dossier afsluiten.
1 Onder ‘niet ontvankelijk’ verstaan we dat de aanvraag niet past binnen de bepalingen van het besluit van 2 april 2004 van de Vlaamse regering betreffende de erkenning en financiële ondersteuning van toeristischrecreatieve projecten en de bijhorende richtlijnen. Onder een ‘negatieve beslissing’ verstaan we een weigering van goedkeuring op basis van inhoudelijke argumenten of onvolledigheid van het dossier.
13
Bij een ontvankelijk dossier volgt in de periode februari - april een inspectiebezoek. Vervolgens stuurt Toerisme Vlaanderen een brief na inspectie met een oplijsting van de (eventuele) nog ontbrekende stukken, met deadline, en een overzicht van de gemaakte afspraken bij inspectie. Er zijn twee beoordelingsrondes. De kennisgeving van de eerste beoordelingsronde valt in juni – juli, de kennisgeving van de tweede beoordelingsronde in oktober – november. De beslissing hangt o.m. af van de volledigheid van het dossier. Een volledig aanvraagdossier bespoedigt dus de beslissing.
2.6
Voorwaarden voor betoelaging van een toeristischrecreatief project De begunstigde moet kunnen aantonen dat de aankopen, werken en uitbesteding van diensten aan private personen plaats hadden tegen de voordeligste voorwaarden en na beroep te hebben gedaan op de vrije mededinging aan de hand van offertes. Concreet betekent dit het volgende (WO = wet op de overheidsopdrachten): 1. Overheden of instellingen die zelf onderworpen zijn aan de WO, moeten deze wetgeving uiteraard ook respecteren bij projecten waarvoor een subsidie gevraagd wordt bij Toerisme Vlaanderen, indien voor het project of projectonderdeel in kwestie de WO van toepassing is. 2. Indien er sprake is van: - meer dan 50 % rechtstreekse subsidies van overheden of instellingen die onderworpen zijn aan de WO; - én het geraamde bedrag van de opdracht gelijk is aan of groter dan 135.000 euro zonder btw; - én het gaat om bouwwerken i.k.v. recreatie en vrijetijdsbesteding of opdrachten van diensten bestemd voor die bouwwerken; dan moeten ook organisaties die zelf niet aan deze wetgeving onderworpen zijn, toch voldoen aan de WO. 3. Indien de organisatie wel onderworpen is aan de WO, maar deze wetgeving niet van toepassing is op het project of projectonderdeel in kwestie, óf indien niet gelijktijdig voldaan is aan de drie hierboven gestelde voorwaarden en de organisatie zelf niet onderworpen is aan de WO, dan volstaat het om aan te tonen dat de aankopen, werken en uitbesteding van diensten aan private personen plaats hadden tegen de voordeligste voorwaarden en na beroep te hebben gedaan op de vrije mededinging. Dit betekent in de praktijk dat men moet kunnen aantonen dat er aan meer dan één leverancier prijzen werden gevraagd.
14
Schematisch ziet dit eruit als volgt (WO = wet op de overheidsopdrachten): Is de organisatie zelf onderworpen aan de WO?
Ja
Valt het project(onderdeel) onder de WO?
Ja
Procedure volgens de WO
Nee
Is er gelijktijdig voldaan aan volgende voorwaarden? - meer dan 50 % rechtstreekse subsidies van overheden of instellingen die onderworpen zijn aan de WO; - én het geraamde bedrag van de opdracht is gelijk aan of groter dan 135.000 euro zonder btw; - én het gaat om bouwwerken i.k.v. recreatie en vrijetijdsbesteding of opdrachten van diensten bestemd voor die bouwwerken.
Ja
Nee
Nee Voordeligste voorwaarden / vrije mededinging aantonen = minstens aan meer dan 1 leverancier prijs vragen
De bepalingen van de wet betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten dienen uiteraard strikt nageleefd te worden indien van toepassing. In het andere geval moet aangetoond kunnen worden dat er minstens aan meer dan één leverancier prijs werd gevraagd. Er wordt geen financiële steun verleend voor toeristisch-recreatieve projecten of onderdelen ervan die op grond van andere decreten of besluiten kan worden verleend, behalve indien vaststaat dat het toeristisch-recreatief project niet gerealiseerd kan worden zonder bijkomende financiële steun.
15
Toerisme Vlaanderen kan de toekenning van financiële steun afhankelijk stellen van een zekerheidsstelling. Voor nieuwbouw of werkzaamheden aan infrastructuur voorziet Toerisme Vlaanderen dit via een verplichte hypotheekvestiging en dit voor subsidies vanaf 50 000 euro. De kosten hiervoor worden niet betoelaagd. Gemeenten, provincies, agb’s en apb’s vallen niet onder deze regel. Na realisatie van een project moet de infrastructuur zonder bestemmingswijzigingen in stand gehouden worden gedurende: - een periode van minimum 15 jaar indien de financiële steun van Toerisme Vlaanderen minstens 50 000 euro bedraagt; - een periode van minimum 5 jaar indien de financiële steun van Toerisme Vlaanderen minder dan 50 000 euro bedraagt. Deze termijn kan enkel ingekort worden na voorafgaande toestemming van de minister. Opgelet: - de duur van de huur- / erfpacht- / bezettingsovereenkomst moet minstens zo lang zijn als de periode van instandhouding. - deze termijn gaat pas in op 1 januari volgend op het jaar, waarin (de laatste schijf van) de subsidie werd uitbetaald. Toerisme Vlaanderen kan met de begunstigde een overeenkomst afsluiten waarin onder meer de voorwaarden voor de toekenning en besteding van de financiële steun en de wijze van betaling worden gespecificeerd. De financiële steun moet deel uitmaken van een aparte post in het boekhoudkundig rekeningstelsel van de aanvrager. Na goedkeuring van het project moet de subsidie verantwoord worden om tot de uitbetaling ervan te kunnen overgaan. Dit gebeurt door het indienen van één of meerdere betalingsaanvragen, vergezeld van de nodige verantwoordingsstukken (facturen, betalingsbewijzen, vorderingsstaten…). Voor het indienen van een betalingsaanvraag dient de aanvrager gebruik te maken van de handleiding ‘Instructies voor begunstigden’, opgemaakt door Toerisme Vlaanderen. Belangrijk: enkel facturen van na de aanvraagdatum (uitzondering: kosten voor een toegankelijkheidsdoorlichting door een erkend adviesbureau mits officiële aanmelding van het project op voorhand), op naam van de aanvrager en vergezeld van de betalingsbewijzen, komen in aanmerking voor betoelaging. Toerisme Vlaanderen kan ter plaatse of op stukken controle uitoefenen op de toepassing van de bepalingen van het besluit, met inbegrip van het onderzoek van de aanvragen en de aanwending van de financiële steun. Het insturen van een ondertekende verbintenis en hypotheekvestiging (indien van toepassing) en het naleven van de toegankelijkheidsnormen (zie 2.8 ‘Toegankelijkheid’) zijn verplichte voorwaarden tot uitbetaling van de subsidie. De laatste schijf van het subsidiebedrag (10 %) wordt pas uitbetaald na controle op de naleving van de toegankelijkheidsnormen (eindcontrole) en van de voorwaarden gesteld in de ondertekende verbintenis.
16
2.7
Wanneer de aanvrager of diens toeristisch-recreatief project niet langer voldoet aan de bepalingen van het besluit, kan Toerisme Vlaanderen de goedkeuring van het toeristisch-recreatief project intrekken of schorsen, de financiële steun schorsen of stopzetten en desgevallend de reeds aan de aanvrager toegekende en uitbetaalde financiële steun geheel of gedeeltelijk terugvorderen. Bij alle publicaties en promotie (kaarten, brochures, artikels, website), werfinrichting, infoborden… in verband met het project moeten de logo’s van Toerisme Vlaanderen en de Vlaamse overheid en / of ‘Met de steun van de Vlaamse overheid – Toerisme Vlaanderen’ vermeld worden. Beide logo’s kan je opvragen bij onze diensten. Dit wordt nagegaan bij de controle van de facturen en is eveneens een voorwaarde tot uitbetaling. Bij openingsmomenten, -recepties, inhuldigingen… kan een vlag van Toerisme Vlaanderen uitgehangen worden. Deze vlag kan je uitlenen bij Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten en dien je achteraf terug te bezorgen, tenzij de vlag permanent wordt uitgehangen aan een vlaggenmast.
Beroep tegen de weigering van goedkeuring of bij ontstentenis van enig bericht
De aanvrager wordt door de administrateur-generaal bij aangetekend schrijven in kennis gesteld van de beslissing inzake de goedkeuring van het toeristisch-recreatief project en de toekenning van financiële steun. Tegen de beslissing tot weigering van goedkeuring van het toeristisch-recreatief project of bij ontstentenis van enig bericht omtrent de goedkeuring binnen drie maanden na de aanvraag, kan de aanvrager bij aangetekend schrijven beroep instellen bij de minister. Het beroep is slechts ontvankelijk indien het wordt ingesteld binnen dertig dagen na de kennisgeving van de weigering tot goedkeuring of, in geval van ontstentenis van enig bericht, na het verstrijken van de termijn van drie maanden na de aanvraag. Aan het hoofd van het Departement Internationaal Vlaanderen werd door de minister delegatie verleend om de betrokkenen te horen bij een beroep. De minister doet uitspraak binnen drie maanden na ontvangst van het beroep. Meer informatie over de te volgen procedure bij het instellen van een beroep kan je opvragen bij Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten.
2.8
Toegankelijkheid
Toerisme Vlaanderen streeft naar een zelfstandige toegankelijkheid van alle toeristisch-recreatieve projecten. Dit is dan ook een belangrijk element in de beoordeling van een subsidieaanvraag.
17
Onder zelfstandige toegankelijkheid verstaan we het op een zelfstandige wijze kunnen betreden en gebruiken van openbare infrastructuren door iedereen. Iedereen: toegankelijkheid is breder dan enkel voorzieningen treffen voor personen in een rolstoel. Ouders met een kinderwagen, mensen die slecht te been zijn, ouderen, zijn ook personen met een mobiliteitsprobleem. Daarnaast zijn er personen met gezichtsproblemen (blinden, slechtzienden, mensen met nachtof kleurenblindheid…), doven en slechthorenden, personen met astma, allergieën, verminderd uithoudingsvermogen, hartproblemen… Kortom iedereen die een tijdelijke of permanente beperking heeft. Cijfers tonen aan dat 14 % van de bevolking een beperking heeft. Zelfstandig: dit betekent dat de persoon met een beperking geen hulp nodig heeft bij het betreden van een gebouw. Het mag dus niet nodig zijn om als persoon met een handicap op voorhand zijn bezoek te melden. Betreden: een toegankelijk toilet in een gebouw is niets waard als de ingang van het gebouw niet toegankelijk is. De keten van toegankelijkheid respecteren betekent dat niet alleen de afzonderlijke delen aangepast dienen te worden, maar de infrastructuur in zijn geheel. De samenhang tussen de verschillende onderdelen is belangrijk. Gebruiken: ook een persoon met een beperking moet gebruik kunnen maken van de volledige dienstverlening. Het touchscreen in een bezoekerscentrum moet bijvoorbeeld op een bereikbare plaats hangen zodat ook rolstoelgebruikers er gebruik van kunnen maken. Toegankelijkheid gaat verder dan sanitair, parking en toegang. Ook bijvoorbeeld voor de inrichting van een bezoekerscentrum, het opmaken en plaatsen van infoborden… bestaan toegankelijkheidsnormen. Infofiches met deze normen en meer informatie erover kan je opvragen bij Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten of downloaden via www.toerismevlaanderen.be. Volgende fiches zijn beschikbaar: parking en toegangspaden, ingang en onthaal, looproute, niveauverschillen, deuren, toilet, multifunctionele ruimte, tentoonstellingsruimte,
signalisatie en informatie, signalisatie en informatie – infokiosk, veiligheid, recreatieve fietspaden, recreatieve wandelpaden, aandachtspunten bij astma en allergieën, aandachtspunten bij visuele beperkingen, aandachtspunten bij auditieve beperkingen.
Belangrijkste vuistregel om een toegankelijk project te realiseren, is om van bij de aanvang de toegankelijkheidscriteria mee te nemen in het ontwerp. Op die manier moet je niet achteraf naar ‘creatieve’ oplossingen gaan zoeken en blijft de eventuele
18
meerkost beperkt. De hierboven vermelde infofiches vormen een handige leidraad. Bezorg ze tijdig aan de architect en andere bouwpartners! Het toegankelijkheidsaspect is een belangrijke toetssteen bij het adviseren van projecten. Een toegankelijkheidsdoorlichting is verplicht voor alle nieuwbouwprojecten, structurele verbouwingen en omvangrijke (her)inrichtingen van infokantoren, bezoekerscentra…, andere bouwwerken (bijvoorbeeld uitkijktorens) en voor infrastructuurwerken en aanleg van buitenomgeving (bijvoorbeeld startpunten fiets- en wandelpaden, groendomeinen, aanlegsteigers, jachthavens, speelterreinen die zich toeleggen op toegankelijkheid…). Afhankelijk van de complexiteit van het project en op basis van een gegronde motivatie, kan Toerisme Vlaanderen hiervan afwijken. Neem steeds contact op met Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten voor advies over de noodzaak van een toegankelijkheidsdoorlichting voor een project en voor advies over de implementatie van de voorgestelde aanpassingswerken. Op 1 maart 2010 treedt de nieuwe Vlaamse Stedenbouwkundige Verordening inzake Toegankelijkheid in werking. Vanaf dan moeten publieke gebouwen (waaronder infokantoren, bezoekerscentra…) – wanneer men werken uitvoert waarvoor een bouwvergunning vereist is – voldoen aan een aantal toegankelijkheidscriteria. Deze toegankelijkheidscriteria hebben hoofdzakelijk betrekking op elementen die op plan afleesbaar zijn voor de parking, looproutes en niveauverschillen, toegangen en deuren en sanitair. De door Toerisme Vlaanderen gehanteerde normen – zoals weergegeven in de hierboven vermelde normenfiches – zijn hiermee in overeenstemming. Daarnaast bevatten de normenfiches ook een aantal richtlijnen voor een gebruiksvriendelijke inrichting en afwerking. Meer info vindt u op www.toegankelijkreizen.be (> Uw bedrijf) en www.gelijkekansen.be (> Wetgeving). Websites die door Toerisme Vlaanderen betoelaagd worden, moeten het label AnySurfer behalen. Meer info vind je op www.anysurfer.be. Houd rekening met de doorlichting bij de timing van het project en de raming van de projectkosten. Het advies, alle nodige aanpassingswerken en de eindcontrole zijn tot 60 % betoelaagbaar door Toerisme Vlaanderen. Dit geldt ook voor de kosten die gerelateerd zijn aan het behalen van het label AnySurfer. Opgelet, voor de kosten van de toegankelijkheidsdoorlichting worden uitzonderlijk facturen van vóór de aanvraagdatum van het project aanvaard indien er een subsidie wordt toegekend. Voorwaarde is wel dat het project en de geplande toegankelijkheidsdoorlichting op voorhand officieel (per brief) aangemeld worden bij Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten.
19
Toerisme Vlaanderen volgt ook de correcte uitvoering van de toegankelijkheidscriteria op. Het is een voorwaarde voor de uitbetaling van de toegekende subsidie!
2.8.1
Toegankelijkheidsdoorlichting door een erkend adviesbureau
De toegankelijkheidsdoorlichting, die door een gespecialiseerd adviesbureau inzake toegankelijkheid wordt uitgevoerd, neemt uw concrete bouw- of (her)inrichtingsplannen onder de loep en gaat na of alle onderdelen voldoen aan toegankelijkheidsvereisten.,voor personen met een beperking. Na uitvoering van de werken volgt een eindcontrole. Het toegankelijkheidsadvies bestaat uit: een knelpuntenrapport: een analyse van de ontwerpplannen van de infrastructuur met de nodige richtlijnen ter verbetering van het ontwerp; een knelpuntenbespreking: een bespreking van het rapport met bouwheer en architect, waarin een antwoord of alternatief wordt gezocht voor de vragen en bemerkingen bij het knelpuntenrapport. Ook Toerisme Vlaanderen wordt uitgenodigd voor deze knelpuntenbespreking; een eindrapport: op basis van de knelpuntenbespreking en de aangepaste ontwerpplannen. In dit eindrapport wordt aangegeven welke voorgestelde aanpassingen goedgekeurd worden en of er nog knelpunten blijven. De eindcontrole wordt uitgevoerd door het adviesbureau, in gezelschap van een inspecteur van Toerisme Vlaanderen. Hierbij wordt tijdens een plaatsbezoek onderzocht of de gevraagde toegankelijkheidsaanpassingen uit het toegankelijkheidsadvies op correcte wijze gerealiseerd werden en of er eventueel nog bepaalde aanpassingen moeten gebeuren vooraleer tot uitbetaling van de subsidie kan overgegaan worden. Het is van groot belang dat de bouwheer en zijn architect tijdens de werken zeer nauwkeurig de uitvoering van toegankelijkheidswerken opvolgen. Het gaat immers vaak over juiste afmetingen (bv. vrije doorgangsbreedte van de deur, correcte hellingsgraad van een hellend vlak, vrije circulatieruimte in en juiste plaatsing van beugels aan het toegankelijk toilet) die maken of een bepaalde faciliteit al dan niet bruikbaar zal zijn voor personen met een beperking. Hiervoor kan men steeds terugvallen op de technische infofiches. Vergeet dus niet om ze ook aan de aannemers en installateurs te bezorgen!
20
2.8.2
Procedure toegankelijkheidsdoorlichting
De procedure voor een toegankelijkheidsdoorlichting verloopt als volgt: 1. De subsidieaanvrager neemt contact op met een erkend adviesbureau van zijn keuze voor een toegankelijkheidsdoorlichting van het project. Bij vragen over de noodzaak van een toegankelijkheidsdoorlichting wordt eerst contact opgenomen met Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten. 2. Het adviesbureau maakt een offerte op voor de uitvoering van een toegankelijkheidsdoorlichting. De eenheidsprijs voor toegankelijkheidsadvies en eindcontrole bedraagt 60 euro per werkuur + verplaatsingsonkosten. Het adviesbureau raamt het maximumbedrag; dit kan nog variëren naargelang de omvang van het bouwwerk en het aantal door de subsidieaanvrager gevraagde plaatsbezoeken. De toegankelijkheidsdoorlichting (incl. eindcontrole) en alle aanpassingswerken die hieruit voortvloeien, zijn tot 60 % betoelaagbaar door Toerisme Vlaanderen. 3. De subsidieaanvrager geeft aan het adviesbureau schriftelijk zijn akkoord met de offerte. Pas daarna gaat het adviesbureau aan de slag. Het toegankelijkheidsadvies wordt afgeleverd aan de subsidieaanvrager binnen de 50 dagen nadat de subsidieaanvrager de nodige plannen heeft afgeleverd. De eindcontrole gebeurt na uitvoering van de werken, en meer bepaald na indiening van de facturen bij Toerisme Vlaanderen. Bij dringende dossiers kan met het adviesbureau overeengekomen worden om de rapporten sneller aan te leveren. Dit uiteraard steeds in onderling overleg en mits tijdige aanlevering van de plannen aan het adviesbureau. 4. De subsidieaanvrager stuurt – voor de vervollediging van zijn dossier – zo snel mogelijk na ontvangst een kopie van de toegankelijkheidsrapporten door naar Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten.
2.8.3
Erkende toegankelijkheidsbureaus
De erkende toegankelijkheidsbureaus zijn: Toegankelijkheidsbureau vzw Belgiëplein 1 Noorderlaan 4 3510 Hasselt 1731 Zellik Tel. 011 87 41 38 Tel. 02 465 55 25 Fax 011 87 41 39 Fax 02 465 55 26 E-mail:
[email protected] Website: www.toegankelijkheidsbureau.be
21
Adviesbureau Toegankelijke Omgeving vzw Driegaaienstraat 160 9100 Sint-Niklaas Tel. 03 776 10 59 - Fax 03 766 13 21 E-mail:
[email protected] Website: ipw-vzw.be Centrum voor Toegankelijkheid Provincie Antwerpen Boomgaardenstraat 22 bus 101 2600 Berchem Tel. 03 240 56 52 - Fax 03 240 61 62 E-mail:
[email protected] Website: www.provant.be/welzijn Westkans vzw Kerkhofstraat 1 8200 Sint-Andries (Brugge) Tel. 050 40 73 80 – Fax 050 71 00 43 E-mail:
[email protected] Website: www.westkans.be
2.8.4
Vlaams label Toegankelijk Toerisme
De toegankelijkheidsinspanningen van toeristische ondernemers en diensten kunnen nu ook beloond worden met het Vlaams label Toegankelijk Toerisme, dat uitgereikt wordt door Toerisme Vlaanderen. Dit gebeurt op basis van een objectieve controle door een gespecialiseerd toegankelijkheidsbureau en na beoordeling door een commissie. Het label bestaat uit drie niveaus: onderzocht, basistoegankelijk en comfortabel toegankelijk. Meer informatie kan je verkrijgen bij Toerisme Vlaanderen – Infopunt Toegankelijk Reizen (www.toerismevlaanderen.be – www.toegankelijkreizen.be). De verzamelde informatie wordt opgeslagen in de databank Toegankelijk Vlaanderen, die door iedereen geraadpleegd kan worden via www.toevla.be. De toeristische aanbieders kunnen het label dat zij behaald hebben uithangen aan hun gebouw. Wat betreft toeristisch-recreatieve projecten, zijn de toeristische infokantoren als eerste aan de beurt voor een screening met het oog op het behalen van dit label.
22
2.9
Duurzaamheid
Duurzame ontwikkeling is een begrip dat vele ladingen dekt, maar dat ondertussen niet meer weg te denken is in onze huidige samenleving. Duurzame ontwikkeling zoekt naar oplossingen voor diverse maatschappelijke problemen en houdt rekening met de belangen van zowel mens, economie als milieu. Duurzaamheid is daarom geen optie voor een toerismebeleid maar een noodzakelijk onderdeel in de concurrentie op lange termijn. Toerisme Vlaanderen wil de principes van duurzaam toerisme als een rode draad opnemen doorheen alle beleidsmaatregelen en integraal deel laten uitmaken van alle beleidslijnen. Op deze manier wordt het concept van duurzame ontwikkeling in de praktijk gebracht. Toerisme Vlaanderen zal de projecten toetsen aan volgende duurzame criteria: Is het voorstel milieuvriendelijk, economisch efficiënt en sociaal rechtvaardig? Is het project ingebed in een langetermijnvisie? Past het project binnen een ruimer beleidskader? Veroorzaakt het project of de voorgestelde infrastructuur geen geluids- en / of lichthinder? Leidt de voorgestelde infrastructuur niet tot een visuele verstoring in het landschap, m.a.w. is het geïntegreerd in het landschap? Worden bewoners uit de omgeving betrokken bij de totstandkoming van het project en geïnformeerd over de verdere ontwikkelingen, m.a.w. wordt het project gedragen door de lokale bewoners?
2.10 Concrete toeristisch-recreatieve projecten 2.10.1 Algemeen Volgende items zijn algemeen van toepassing voor de verschillende types van toeristisch-recreatieve projecten. a
Activiteiten, aankopen en werken die in aanmerking komen voor een subsidie
Informatie- en communicatietechnologie voor de toerist. Eenmalige tussenkomst in promotie voor de eerste ontsluiting van een infrastructuurproject, onder voorwaarde dat een duidelijk promotieplan wordt uitgewerkt met een meerjarenplanning wat betreft de promotie en omschrijving van de distributiekanalen en voor zover dit geen deel uitmaakt van de ‘pooling’ van Toerisme Vlaanderen. Volgende posten komen in aanmerking:
23
-
eerste druk van een brochure, kaart of fietskrant (drukkosten, lay-out, vertalingen en copyright); aanmaak van een website voor nieuwe projecten. Initiatieven in het kader van toegankelijkheid (toegankelijkheidsdoorlichting incl. eindcontrole en alle noodzakelijke aanpassingswerken, maar beperkt tot de ruimten en het materieel die bedoeld zijn voor de toerist-recreant, kosten voor het behalen van het label AnySurfer voor betoelaagde websites). Vorming van het personeel die rechtstreeks gerelateerd is aan het project.
b
Activiteiten, aankopen en werken die NIET in aanmerking komen voor een subsidie
Btw. Eigen personeelskosten. Onkostenvergoedingen. Verzekeringen. Eerste raming en schetsen, eerste haalbaarheidsonderzoek, marktonderzoek, locatieonderzoek… Onderhoudswerken en andere reguliere taken die tot de normale werking van de subsidieaanvrager behoren. Aanleg van wegen, fietspaden (vermits deze via andere subsidiekanalen betoelaagbaar zijn). Aanleg van parkings (tenzij aanpassingen voor toegankelijke parkeerplaatsen op parkings die in eigendom zijn). Aankoop van kleine roerende zaken, fietsen, kajakken… Commerciële activiteiten (o.a. horeca). Activiteiten die subsidieerbaar zijn via andere wets-, decreets- en verordeningsbepalingen. Promotie: herdruk van brochures of kaarten, distributie, persconferenties, openingsmomenten, animatie en evenementen, activiteitenkalenders, advertenties, beurzen en workshops, e-marketing en mailings, vlaggen, promotiefilmpjes specifiek ontwikkeld voor beurzen, workshops of websites… Abonnementen en licenties, hosting en onderhoud van websites. Kosten voor het verlijden van een hypotheekvestiging. Erelonen van architecten.
24
2.10.2 Infrastructuurprojecten a
Activiteiten, aankopen en werken die in aanmerking komen voor een subsidie
Alle betoelaagbare posten moeten betrekking hebben op ruimten en materiaal toegankelijk en / of bruikbaar voor de toerist-recreant. Voor bouwwerken, inrichtingswerken en herstel- en renovatiewerken worden de kosten pro rato de oppervlakte van het deel dat toegankelijk is voor de toerist berekend. Conceptontwikkeling. Herstel- en renovatiewerken in het kader van een nieuwe toeristisch-recreatieve functie (d.i. een vernieuwd concept of nieuwe locatie). Bouwwerken (incl. grondwerken en riolering). Groenaanleg. Technieken (elektriciteit, verwarming, lift, brandalarm…): pro rato de oppervlakte van het deel dat toegankelijk is voor de toerist. Inrichting – inclusief audiovisueel materiaal, zitbanken, stoelen, tafels… voor de toerist. Infozuilen en –kiosken enkel voor toeristische informatie en met een duidelijke link naar Toerisme Vlaanderen en de website www.visitflanders.com. Aankoop en plaatsing van kunstwerken is niet prioritair. Dit kan enkel zoals bepaald in het decreet van 23 december 1986 houdende integratie van kunstwerken in openbare gebouwen en enkel indien geïntegreerd in een infrastructuurproject. Het kunstwerk moet aansluiten op het thema van het toeristisch-recreatief project. Inrichting van toeristische infokantoren en het toeristisch onthaal en de toeristische ontsluiting van bezoekerscentra. Voor recreatiedomeinen en –parken enkel grootschalige, innovatieve investeringen die de normale basisinfrastructuur overstijgen en die een provincie / gemeente niet alleen kan dragen (cfr. Kerntakendebat). Een voorwaarde voor subsidiëring is dat het project kadert in een strategisch of meerjarenplan. Verder dient het domein of park een sociaal engagement te hebben, een bovenlokaal belang te kunnen aantonen en gelieerd te zijn aan een verblijfspolitiek. Watergebonden infrastructuur zoals waterfrontvernieuwing, aanlegsteigers en onthaalinfrastructuur enkel indien het project kadert in een voldoende ruim toeristisch geheel met grote toeristisch-recreatieve meerwaarde en met een duidelijke aftoetsing met de waterwegbeheerder. Inrichting van het openbaar domein (multifunctionele evenementenpleinen, (her)inrichting van onthaalsites, inrichting van dorpsonthaalpunten…) enkel indien het project kadert in een voldoende ruim toeristisch geheel met grote toeristischrecreatieve meerwaarde.
25
b
Activiteiten, aankopen en werken die NIET in aanmerking komen voor een subsidie
Projectonderdelen die geen betrekking hebben op ruimten toegankelijk voor en / of materieel bruikbaar door de toerist-recreant, bv. technische ruimte (o.a. voor multimediale toepassingen), opslagruimte, verwarmingslokaal, kitchenette, vergaderruimte, bureelruimte voor personeel (balie voor toeristisch onthaal wel). Werfinrichting en werfopruiming. Opmeting bestaande toestand, bureau voor stabiliteit, grondonderzoek, veiligheidscoördinatie. Afbraak- en uitbraakwerken. Restauratiewerken die betoelaagd kunnen worden door het Agentschap R-O Vlaanderen, Onroerend Erfgoed (voorheen Monumenten & Landschappen). Museale (passieve) invulling zoals voorzien in het Erfgoeddecreet. Meubilair, pc’s… voor personeel (backoffice). Aankoop van gronden of gebouwen. Standbeelden en kunstwerken, tenzij het gaat om kunstwerken zoals bepaald in het decreet van 23 december 1986 houdende integratie van kunstwerken in openbare gebouwen.
2.10.3 Routestructuren Belangrijke aandachtspunten bij de ontwikkeling van routes en route-infrastructuur zijn: toeristisch-economische meerwaarde: mogelijkheid tot uitwerking van arrangementen, voldoende horecavoorzieningen…; imagoversterking: de recreatieve route moet het imago van de streek uitstralen, een sfeerbeeld van de regio scheppen; belevingswaarde: de recreatieve route moet belevingsverhogende elementen bevatten. Dit kunnen zijn: - cultuurhistorische elementen: historische gebouwen, mijnerfgoed, oorlogsrelicten… - natuur- en landschapselementen: afwisselend landschap, holle wegen, natuurelementen typisch voor de regio… sanering van niet-erkende netwerken en lussen; zoveel mogelijk ontdubbeling van verschillende recreatieve routestructuren: verschillende trajecten (bv. fiets- en ruiterroute) zoveel mogelijk gescheiden houden of voorzien van zonering (pad opdelen in zones i.f.v. de recreant); voldoende garanties wat betreft onderhoud van de route-infrastructuur; kwaliteit van het aanbod, zowel naar aantrekkelijkheid als naar infrastructuur (bewegwijzering e.d.) en informatie. Toerisme Vlaanderen betoelaagt de bewegwijzering en de basis aan randinfrastructuur volgens de richtlijnen van Toerisme Vlaanderen. De richtlijnen in verband met
26
routestructuren kunnen opgevraagd worden bij Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten. Lussen en netwerken die door Toerisme Vlaanderen betoelaagd worden, worden automatisch ook erkend. Toerisme Vlaanderen inspecteert de voorgestelde trajecten op terrein. Het is dus belangrijk te weten wanneer de trajecten definitief zijn, zodat een inspectie mogelijk is en advies kan gegeven worden vóórdat de routes bewegwijzerd en ingehuldigd worden. Aanvragen m.b.t. lussen en netwerken die niet voldoen aan de richtlijnen en het advies van Toerisme Vlaanderen, worden niet betoelaagd, ook al zijn deze routes reeds gerealiseerd. Wat wandelen betreft, legt Toerisme Vlaanderen de focus op de ontwikkeling van wandelnetwerken en in mindere mate op recreatieve lussen (zie hieronder). a
Projecten of –onderdelen die in aanmerking komen voor een subsidie
Bij de verdere ontwikkeling van de fiets-, wandel- en ruiterinfrastructuur streven we naar een eenvormig product voor de recreant in Vlaanderen. Netwerken d.m.v. knooppuntenbewegwijzering: - fietsnetwerken met een eventuele ondersteunende doelenbewegwijzering (handwegwijzers); - wandelnetwerken enkel in door Toerisme Vlaanderen geselecteerde gebieden; een lijst en kaart kunnen opgevraagd worden bij Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten of gedownload via www.toerismevlaanderen.be; - ruiter- en mennetwerken enkel mits een uitgebreide motivering van de geschiktheid van een gebied en mits afstemming op andere routestructuren in het gebied. Fietsinrijpunten: bij voorkeur gelegen op plaatsen binnen het fietsnetwerk die goed bereikbaar zijn met de auto en het openbaar vervoer, die strategisch gelegen zijn t.o.v. de belangrijkste doelmarkten en waar reeds bezoekers komen (bijvoorbeeld bij fietsvriendelijke horeca, bezoekerscentra…). Fietsstallingen (al dan niet overdekt): bij voorkeur gelegen op plaatsen binnen het fietsnetwerk (bijvoorbeeld bij fietsinrijpunten), die strategisch gelegen zijn en toeristisch relevant (bijvoorbeeld bij fietsvriendelijke horeca, bezoekerscentra, toeristische infokantoren…). Recreatieve lussen kunnen enkel in overleg met de provinciale toeristische organisatie en mits sanering of integratie van de bestaande routes. Waar een netwerk aanwezig is, moet de route indien mogelijk geïntegreerd worden in het netwerk.
27
Digitale routestructuren: aankoop van toestellen, programmering, aanmaak verhaal, route en beeld, downloadmodule (eenmalige tussenkomst). Downloadbare routes moeten gratis ter beschikking gesteld worden, rechtstreeks via de website van de projectindiener en ter plaatse op een mediaspeler. De bestanden moeten ook aan Toerisme Vlaanderen aangeleverd worden. Randinfrastructuur: picknickplaatsen, vuilnisbakken, knuppelpaden, draaihekkens, wandelsluizen… enkel indien er voldoende garanties zijn naar onderhoud en enkel indien ze de belevingswaarde van de route verhogen. Aanleg van wandel- en ruiterpaden op voorwaarde dat op grond van andere decreten of besluiten geen financiële steun verleend kan worden. Met de aanleg van wandel- en ruiterpaden bedoelen we een kwalitatieve verbetering met als doel het beter betreedbaar maken van een onverharde weg (bijvoorbeeld aanleg van knuppelpaden, aanbrengen van houtschilfers…). Kaarten en brochures m.b.t. netwerken en lussen: enkel aanmaak en eerste druk. - Van alle kaarten en brochures m.b.t. deze routestructuren dient de begunstigde 10 exemplaren gratis aan Toerisme Vlaanderen te bezorgen. - Van alle latere heruitgaven hiervan dient de begunstigde 5 exemplaren gratis aan Toerisme Vlaanderen te bezorgen. - Toerisme Vlaanderen kan steeds extra gratis exemplaren opvragen. - De definitieve trajecten van de netwerken of lussen en alle overige kaartaanduidingen moeten ook digitaal in GIS (in ESRI-shapefiles voor vectoriële bestanden of (geo)tiff-bestanden voor rasterdatasets) aan Toerisme Vlaanderen aangeleverd worden (voor eigen gebruik en voor marketingdoeleinden, in samenspraak met de initiatiefnemer van het project). Fietsvriendelijke horeca erkend door de provinciale toeristische organisaties en Fietsvriendelijke logies erkend door Toerisme Vlaanderen langs de fietsnetwerken, recreatieve fietslussen en LF-routes kunnen bewegwijzerd worden vanaf de route volgens vaste richtlijnen. De afspraak is dat dit gebundeld wordt door de provinciale toeristische organisaties en dat zij hiervoor een aanvraag indienen. Toeristische voetgangersbewegwijzering prioritair in de kunststeden. Andere steden kunnen enkel in aanmerking genomen worden indien de aanvraag voldoende gemotiveerd is. Tellers en meetsystemen met als doel de monitoring van het aantal recreanten / toeristen die gebruik maken van netwerken en lussen. De initiatiefnemer is ertoe gebonden om de resultaten van de monitoring vrij ter beschikking te stellen van Toerisme Vlaanderen.
28
b
Projecten of –onderdelen die NIET in aanmerking komen voor een subsidie
Projecten met betrekking tot routestructuren die niet voldoen aan de richtlijnen van Toerisme Vlaanderen. Routestructuren m.b.t. gemotoriseerde / harde recreatie zoals auto’s, quads, vespa’s… Mountainbikeroutes (behoort tot de bevoegdheid van BLOSO). Aanleg van fietspaden en missing links in infrastructuur, met uitzondering van missing links langs LF-routes en mits uitputting van andere subsidiekanalen. Uitbouw van wandelnetwerken in andere dan de door Toerisme Vlaanderen geselecteerde gebieden. Opmaak van technische bestekken voor bewegwijzering van routestructuren. Aankoop van fietsen, kajakken… of andere kleine roerende zaken. Toeristische autobewegwijzering. Bewegwijzering van en infoborden over toeristische objecten en bezienswaardigheden langs de fietsnetwerken, recreatieve fietslussen en LFroutes. Verfijning (upgrade, hertracering…) en onderhoud van routestructuren, van bewegwijzering en van (digitale) apparatuur die de minimale instandhoudingstermijn van 5 resp. 15 jaar nog niet bereikt heeft.
29
3
HANDLEIDING BIJ HET INVULLEN VAN HET AANVRAAGFORMULIER
Algemeen Het aanvraagformulier en een model voor het kosten- en financieringsplan kan je bekomen via:
[email protected] Of downloaden via: www.toerismevlaanderen.be (> Financiële ondersteuning > Toeristisch-recreatieve projecten) Gelieve het aanvraagformulier volledig in te vullen. Sommige vragen (of onderdelen) ervan zullen echter niet voor elk project van toepassing zijn. Gelieve dan ‘nvt’ in te vullen of een schuine streep (‘/’) te zetten. Van het aanvraagformulier (in Word, geen pdf) en van het kosten- en financieringsplan (in Excel) moet een digitaal ingevuld exemplaar verstuurd worden naar:
[email protected] Een geprint en ondertekend exemplaar van het aanvraagformulier, samen met het kosten- en financieringsplan en de gevraagde bijlagen, moet verstuurd worden naar: Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten Grasmarkt 61 1000 Brussel Opgelet, een aanvraag is pas officieel als het dossier (ondertekend aanvraagformulier en bijlagen) ons tijdig per post of koerier heeft bereikt. Dit moet gebeuren vóór 1 februari 2010 en kan ten vroegste 1 november 2009. Het is de postdatum die telt (gebruik dus geen U.V.-omslag). Enkel het digitale aanvraagformulier voor 1 februari versturen is niet voldoende voor een geldige aanvraag. Gelieve een kopie van het aanvraagformulier, het kosten- en financieringsplan en de relevante stukken uit de bijlagen ter kennisname en advies te versturen naar de provinciale toeristische organisatie.
30
Toerisme Provincie Antwerpen vzw t.a.v. de heer Dirk Yzewyn, directeur Koningin Elisabethlei 16 2018 Antwerpen Tel. 03 240 63 73 - Fax 03 240 63 83 E-mail:
[email protected] Toerisme Limburg vzw t.a.v. de heer Willy Orlandini, directeur Willekensmolenstraat 140 3500 Hasselt Tel. 011 23 74 50 - Fax 011 23 74 66 E-mail:
[email protected] Toerisme Oost-Vlaanderen vzw t.a.v. de heer Pierre Goffaux, directeur Het Metselaarshuis Sint-Niklaasstraat 2 9000 Gent Tel. 09 269 26 00 - Fax 09 269 26 09 E-mail:
[email protected] Toerisme Vlaams-Brabant vzw t.a.v. de heer Ed Goris, diensthoofd Provincieplein 1 3010 Leuven (Kessel-Lo) Tel. 016 26 76 20 - Fax 016 26 76 76 E-mail:
[email protected] Westtoer apb t.a.v. de heer Stefaan Gheysen, afgevaardigd bestuurder Koning Albert I-laan 120 8200 Brugge (Sint-Michiels) Tel. 050 30 55 00 - Fax 050 30 55 90 E-mail:
[email protected] Een overzicht van de regiocoördinatoren, die eveneens begeleiding kunnen bieden bij de uitwerking van een project, is te vinden op www.toerismevlaanderen.be.
31
Opgelet, indien u een subsidieaanvraag indient voor een project dat meerdere fasen omvat: houd er dan rekening mee dat er voor elke fase (indien gespreid over meerdere begrotingsjaren) een nieuwe subsidieaanvraag ingediend moet worden; vermeld dit duidelijk in de projectnaam (bv. (Infokantoor … – fase 2: inrichting’) en in het stappenplan; maak in de projectomschrijving en -doelstellingen een duidelijk onderscheid tussen het globale project en de fase waarvoor een subsidie wordt aangevraagd; geef een gedetailleerd kosten- en financieringsplan voor de projectonderdelen van de huidige fase; geef ook steeds een overzicht van het globale project. Let wel: projectkosten die in een bepaalde fase beoordeeld werden als niet-betoelaagbaar op basis van de richtlijn, komen uiteraard ook in een volgende fase niet in aanmerking; voor dezelfde projectonderdelen kan men slechts één maal een subsidie krijgen, m.a.w wordt voor een bepaalde fase een plafondbedrag toegekend, dan kan men het jaar erna geen aanvraag indienen om het ‘resterende bedrag’ te bekomen.
3.1
Projectnaam
a. Vul een naam in voor het project. Kies een korte naam die toch duidelijk de aard van het project aangeeft.
3.2
Aanvrager
a. Deze gegevens hebben betrekking op de organisatie die de subsidie aanvraagt en de verantwoordelijke van deze organisatie. Alle officiële briefwisseling m.b.t. het project wordt gericht aan deze persoon en dit adres. b. Enkel organisaties met één van volgende rechtsvormen komen in aanmerking voor betoelaging (kruis aan): gemeenten, provincies, verenigingen zonder winstoogmerk, vennootschappen met sociaal oogmerk, autonome gemeentebedrijven, autonome provinciebedrijven, intergemeentelijke samenwerkingsverbanden met rechtspersoonlijkheid. Gemeentelijke EVA’s die één van bovenvermelde rechtsvormen hebben (bv. agb of vzw), komen eveneens in aanmerking.
32
3.3
Erkenning als vereniging van toeristisch belang
Deze vraag is enkel van toepassing voor aanvragers met rechtspersoonlijkheid naar privaat recht en dus niet voor gemeenten en provincies. Vragen a en b hebben betrekking op álle organisaties waarvoor een erkenning vereist is (zowel de reeds erkende als de nog niet erkende). Vraag c heeft betrekking op organisaties die nog niet erkend zijn door Toerisme Vlaanderen onder het besluit op de toeristisch-recreatieve projecten van 2 april 2004. Vraag d heeft betrekking op organisaties die wel reeds erkend zijn door Toerisme Vlaanderen onder het besluit op de toeristisch-recreatieve projecten van 2 april 2004. Dit kan ten vroegste in 2005 gebeurd zijn. Alle vroegere erkenningen, onder het KB ’67 op de toeristische uitrusting, zijn vervallen. Opgelet, deze erkenning is enkel van belang om in aanmerking te komen voor betoelaging onder het besluit op de toeristisch-recreatieve projecten. a. Vul de datum van publicatie van de statuten in het Belgisch Staatsblad en het bijhorend identificatienummer van de organisatie in. b. Volgende documenten hebben betrekking op de organisatie, maar zijn noodzakelijk voor de beoordeling van de subsidieaanvraag voor het project: de balansen van de laatste twee jaren; de jaarverslagen van de laatste twee jaren; de resultatenrekeningen van de laatste twee jaren. c. Indien de organisatie nog niet erkend werd door Toerisme Vlaanderen onder het besluit op de toeristisch-recreatieve projecten van 2 april 2004, moeten ook nog volgende documenten toegevoegd worden als bijlage: de statuten uit het Belgisch Staatsblad (oorspronkelijke statuten én laatst gewijzigde versie); publicaties waaruit de toeristische werking van de vereniging blijkt (krantenknipsels, brochures, aankondigingen van evenementen…). d. Indien de organisatie reeds erkend werd door Toerisme Vlaanderen als vereniging van toeristisch belang, onder het besluit op de toeristisch-recreatieve projecten van 2 april 2004, vul het jaar van erkenning in. Indien er wijzigingen zijn gebeurd in de statuten sinds de erkenning, voeg dan de laatst gewijzigde statuten toe als bijlage.
33
3.4
Contactpersoon project
a. Deze gegevens hebben betrekking op de contactpersoon binnen de organisatie voor het project. Praktische vragen m.b.t. het project worden rechtstreeks aan deze persoon gericht.
3.5
Projectlocatie
Bij dit onderdeel vul je de locatie van het te realiseren project in (deze is vaak verschillend van het adres van de organisatie die de subsidie aanvraagt). Vul deze gegevens zo gedetailleerd mogelijk in. Voorbeelden: Voor een bezoekerscentrum of infokantoor kan het precieze adres ingevuld worden (van straat tot regio). Voor bewegwijzering van recreatieve routes kunnen één of meer gemeenten, provincies en toeristische regio’s / kunststeden ingevuld worden.
3.6
Financiers
Deze vraag heeft tot doel een overzicht te krijgen van de financiers van het project. Er is in de eerste plaats een minimale eigen financiële inbreng vereist van 15 %. Daarnaast wordt er door middel van dit formulier subsidie aangevraagd bij Toerisme Vlaanderen. Deze vraag peilt naar mogelijke overige financiers. De concrete financiële steun komt aan bod in vraag 12 ‘Kosten- en financieringsplan’. a. Dit deel van de vraag moet ingevuld worden als er Europese steun werd / wordt aangevraagd. Eerst vul je het Europees programma en / of fonds in, bv. EFRO Doelstelling 2, Interreg IV A, B of C, PDPO II… Bij ‘gebied’ vul je de Euregio of het programmagebied in, bv. Grensregio VlaanderenNederland, Euregio Maas-Rijn, Frankrijk-Wallonië-Vlaanderen… of programmagebied Vlaanderen, Antwerpen, Limburg… Vervolgens vul je de Europese projectnaam in. Gaat het om een alleenstaand project, geef het project dan bij voorkeur dezelfde naam bij Toerisme Vlaanderen als bij Europa. Maakt het project deel uit van een groter geheel, geef dan hier dan de naam van het overkoepelende project zoals ingediend bij Europa. Geef tot slot een stand van zaken van de Europese cofinanciering: nog niet aangevraagd / aangevraagd en beslissing verwacht op… / principieel goedgekeurd / goedgekeurd. Vul telkens de datum waarop dit gebeurde in en geef zo recent mogelijke informatie. Vergeet niet om Toerisme Vlaanderen steeds op de hoogte te houden van alle wijzigingen in deze stand van zaken.
34
b. Mogelijk is er nog andere financiering aangevraagd bij instellingen of overheidsinstanties, bv. Cultuur, Agentschap R-O Vlaanderen, Onroerend Erfgoed (voorheen Monumenten & Landschappen), de provincie… Geef een overzicht van deze subsidies / instanties en telkens ook een stand van zaken (zoals in vraag 6a). c. Indien er nog andere financiers zijn dan de reeds genoemde in vraag 6 a en b, geef dan hier een overzicht van deze financiële inbreng / partijen en telkens een stand van zaken (zoals in vraag 6a).
3.7
Projectomschrijving en doelstellingen
Deze vraag peilt naar de inhoud en de beoogde doelstellingen van het project. a. Geef allereerst een beknopte omschrijving van het project (max. 10 regels). b. Voor bewegwijzering van recreatieve routes: geef ook een overzicht van alle geplande routes, telkens met naam en lengte. Geef aan of het om de voorlopige of definitieve namen gaat en of de trajecten definitief zijn. c. Formuleer de doelstellingen van het project zo concreet mogelijk (max. 1 p.). d. Beschrijf de wijze waarop het project aansluit bij het strategisch plan toerisme van stad of regio (max. 1 p.). Dit strategisch plan kan je bekomen bij de toeristische dienst van de betreffende provincie, regio of stad. Indien het project niet bij het strategisch plan aansluit, moet dit met bijzondere redenen omkleed worden. De door Toerisme Vlaanderen erkende toeristische regio’s en kunststeden zijn:
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Vlaamse regio’s Vlaamse Kust Westhoek Brugse Ommeland Leiestreek Meetjesland Waasland Vlaamse Ardennen Scheldeland
Kunststeden 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Brugge Gent Antwerpen Mechelen Leuven Brussel
35
9. Antwerpse Kempen 10. Groene Gordel 11. Hageland 12. Limburgse Kempen 13. Maasland 14. Hasselt en Omgeving 15. Haspengouw 16. Voerstreek Opgelet, buiten deze erkende regio’s en kunststeden is er nog het Groen Randstedelijk Gebied tussen Antwerpen en Mechelen. Hiervoor bestaat geen strategisch plan, maar een toeristisch-recreatief project kan wel in dit gebied gelegen zijn. e. Vul het aantal bezoekers per jaar in (totaal aantal van individuele en groepsbezoekers, betalende en niet-betalende bezoekers van het voorgaande jaar). Indien er geen nauwkeurig bezoekersaantal is, geef dan een schatting (en geef aan dat het om een schatting gaat). Indien het om een nieuw op te richten project gaat, is dit niet van toepassing. Geef vervolgens aan welke stijging je verwacht in het jaarlijks aantal bezoekers naar aanleiding van de realisatie van dit project. Indien het om een nieuw op te richten project gaat, geef dan aan hoeveel bezoekers per jaar je verwacht. f. Geef aan op welke doelgroep(en) het project gericht is, bv. kinderen, senioren, Britten, personen met een handicap… g. Beschrijf hoe het project een meerwaarde biedt ten opzichte van de huidige activiteiten / het huidige aanbod van de organisatie (tenzij het om een nieuw op te richten project gaat). Beschrijf hoe het project een meerwaarde biedt ten opzichte van het toeristisch aanbod in de omgeving. h. Bestaat er een relatie of afstemming met andere projecten of activiteiten in de regio? Geef aan om welke projecten of activiteiten het gaat, wat de relatie is, welke voordelen dit heeft… i. Verwacht je dat het project een impact zal hebben op het verblijfstoerisme in de regio? Leg uit. j. Beschrijf de verwachte impact op tewerkstelling in de regio. Het gaat hier om indirecte tewerkstelling. De directe tewerkstelling (personeel dat rechtstreeks voor het project wordt ingezet) komt later aan bod in het exploitatieplan.
36
k. Een duurzame ontwikkeling van toerisme in een land, regio of een toeristische bestemming streeft naar een evenwicht in de relatie tussen economische, ecologische en sociaal-culturele aspecten. Het is een participatieproces dat leidt tot kwaliteitsverbetering waar alle betrokken partijen nu en in de toekomst baat bij hebben. In welke mate draagt het project bij tot een duurzame ontwikkeling? l. Toerisme Vlaanderen streeft naar een zelfstandige toegankelijkheid van alle toeristisch-recreatieve projecten. Dit aspect is een belangrijke toetssteen bij het adviseren van projecten. In het antwoord op deze vraag kan je toelichten in welke mate het project toegankelijkheid bevordert of rekening houdt met toegankelijkheid voor personen met een handicap en op welke manier de toegankelijkheidsprincipes uit de infofiches in het project geïntegreerd worden. Geef ook aan of er reeds een doorlichting werd uitgevoerd door een erkend toegankelijkheidsbureau. Voor bepaalde types van projecten (o..a. voor structurele infrastructuurwerken) is dit verplicht. Voor meer informatie verwijzen we naar deel 2.8 ‘Toegankelijkheid’. Indien er reeds een toegankelijkheidsdoorlichting werd uitgevoerd, voeg hiervan dan een exemplaar toe als bijlage. Indien dit voor het project in kwestie noodzakelijk is, maar nog moet gebeuren, moet dit rapport nagestuurd worden van zodra beschikbaar en moet bij de aanvraag minstens de ondertekende offerte van het adviesbureau gevoegd worden. Voor advies betreffende de noodzaak van een toegankelijkheidsdoorlichting voor een project kan je contact opnemen met Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten.
3.8
Exploitatieplan
a .Beschrijf aantal en functie van het personeel dat zal ingezet worden voor de exploitatie. b. Welke zijn de geplande openingsuren? c. Worden door (onderdelen van) het project inkomsten gegenereerd? Zo ja, welke? Welke toegangsprijs zal er gevraagd worden? Voor bewegwijzering van recreatieve routes: wat is de geplande verkoopprijs van de kaarten / brochures? Vraag d en e hebben enkel betrekking op projecten betreffende de bewegwijzering van recreatieve routes. d. Het is essentieel dat de aangelegde routes goed onderhouden worden, zowel om de investering in stand te houden als naar de gebruiker toe. Licht toe op welke manier in
37
het onderhoud van de routes zal voorzien worden. Voorbeelden: meldpunt, routechirurg, peter- en metersysteem… Indien er voor het onderhoud een samenwerkingsovereenkomst werd afgesloten met gemeenten, nabijheidsdienst…, voeg dan een ondertekend exemplaar van deze overeenkomst toe als bijlage. e. Al even essentieel is dat er bij de realisatie van nieuwe routes rekening gehouden wordt met bestaande routes, om overbewegwijzering en overlapping van verschillende routes te vermijden. Sommige routes zullen waardevol blijken te zijn en kunnen misschien opgewaardeerd worden, andere voldoen niet aan de richtlijnen van Toerisme Vlaanderen en zullen gesaneerd moeten worden. Geef een overzicht van de bestaande routes in het gebied en welke opgewaardeerd worden, welke gesaneerd worden en – in het geval van een netwerk – opgenomen worden in het netwerk.
3.9
Promotieplan
a. Beschrijf de geplande activiteiten in het kader van promotie. Geef aan welke promotiekanalen benut worden, wat de timing hiervan is, welk budget hiervoor voorzien is, hoe dit gefinancierd zal worden, welke de eventuele partners zijn, wat het beoogde bereik van de promotie is, in welke oplage alles zal verschijnen…
3.10 Plannen a. Voeg de eventuele plannen, (voor)ontwerpen, bestekken… toe als bijlage. b. Voor bewegwijzering van recreatieve routes: voeg volgende documenten toe als bijlage: kaart(en) met de routetrajecten. Kies voor kaarten op een duidelijke leesbare schaal, liefst met straatnamen. Duid op deze kaarten ook verharding, aangrenzende netwerken, alle bestaande routestructuren in het projectgebied en omgeving, te saneren routestructuren aan; afbeeldingen van alle borden (bewegwijzeringsborden, infoborden…); (ontwerpen van) brochures, folders, kaarten... Toerisme Vlaanderen inspecteert de voorgestelde trajecten op terrein. Het is dus belangrijk te weten wanneer de trajecten definitief zijn, zodat een inspectie mogelijk is en advies kan gegeven worden vóórdat de routes bewegwijzerd en ingehuldigd worden. Aanvragen m.b.t. routes en netwerken die niet voldoen aan de richtlijnen en het advies van Toerisme Vlaanderen, worden niet betoelaagd, ook al zijn deze routes reeds gerealiseerd.
38
Met het oog op de terreininspectie is het noodzakelijk dat Toerisme Vlaanderen beschikt over duidelijk kaartmateriaal waarop volgende elementen zijn aangeduid: trajecten van de routes of het netwerk, alle bestaande / te saneren routes (ook andere recreatievormen) in het gebied, grensnetwerken, schaal, straatnamen, verhard of niet… Indien de aanvraag meerdere routes omvat, vragen we ook een overzichtskaart van alle ingediende routes. De definitieve trajecten van de lussen of netwerken en alle overige kaartaanduidingen moeten ook digitaal in GIS (in ERI-shapefiles voor vectoriële bestanden of (geo)tiffbestanden voor rasterdatasets) aan Toerisme Vlaanderen aangeleverd worden. Neem voor meer informatie contact op met Toerisme Vlaanderen – dienst ToeristischRecreatieve Projecten. Ook de definitieve versie van bestanden die betrekking hebben op digitale routes, moet aan Toerisme Vlaanderen aangeleverd worden.
3.11 Stappenplan en omschrijving van de werkzaamheden a. Geef de geplande startdatum en einddatum van het project zo specifiek mogelijk aan. Opgelet, de startdatum kan niet vallen vóór de datum van indiening van de subsidieaanvraag. De einddatum is vaak de vermoedelijke openingsdatum of het inhuldigingsmoment. Deel het project vervolgens op in een aantal logische fasen, vanaf de beslissing tot de realisatie van het project. Geef voor elke fase de periode (begin- en einddatum) aan.
3.12 Kosten- en financieringsplan a. Het kosten- en financieringsplan wordt ingevuld in een afzonderlijk formulier in Excel. Het dient zowel schriftelijk als digitaal bezorgd te worden. Vul het kosten- en financieringsplan als volgt in: Vul de naam van het project in. Vul de algemene gegevens in (naam aanvrager, namen overige financiers). Vul het geraamde bedrag, EXCLUSIEF btw, per projectonderdeel in. Vul de gevraagde subsidiepercentages in. Begin met Europa (bij financier 3, indien van toepassing), dan Toerisme Vlaanderen en vervolgens eventuele andere financiers. De eigen inbreng (= kolom AANVRAGER) wordt automatisch ingevuld (restfinanciering). Het is voldoende om de percentages in te vullen, de bedragen worden automatisch berekend. Herhaal dit voor alle projectonderdelen. De totalen onderaan worden automatisch berekend.
39
Opgelet: Btw komt niet in aanmerking voor betoelaging, vul dus alle bedragen EXCLUSIEF BTW in. De gevraagde subsidie door Toerisme Vlaanderen kan maximaal 60 % bedragen en dit enkel voor de betoelaagbare projectonderdelen. Indien een projectonderdeel zowel betoelaagbare als niet-betoelaagbare kosten bevat, gelieve dit onderdeel dan op te splitsen. De Vlaamse en Europese steun samen mogen niet meer dan 85 % bedragen. Er is dus een minimale eigen inbreng van 15 % vereist. Hieronder kunnen ook sponsoring, giften… en financiering door derden vallen. Het gaat om alle andere financiële inbreng dan Europese en Vlaamse overheidsfinanciering. In principe wordt telkens van de hoogste instantie het hoogst mogelijke subsidiepercentage gevraagd, rekening houdend met bovenstaande opmerkingen, bv. 50 % van Europa en 35 % van Toerisme Vlaanderen. Voor alle door Toerisme Vlaanderen aanvaarde projectonderdelen, moet hetzelfde subsidiepercentage gehanteerd worden. Houd – indien van toepassing – rekening met de kosten voor de toegankelijkheidsdoorlichting en de nodige aanpassingswerken in het kader van toegankelijkheid (zie ook vraag 7.l). Voor de kosten van de toegankelijkheidsdoorlichting worden uitzonderlijk facturen van vóór de aanvraagdatum van het project aanvaard indien er een subsidie wordt toegekend. Voorwaarde is wel dat het project en de geplande toegankelijkheidsdoorlichting op voorhand officieel (per brief) aangemeld worden bij Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten. Houd er rekening mee dat voor een subsidie van meer dan 50 000 euro een hypotheekvestiging vereist is (niet van toepassing voor gemeenten, provincies, agb’s en apb’s). De kosten hiervoor worden echter niet betoelaagd. b. Voeg volgende documenten toe als bijlage: het ingevulde kosten- en financieringsplan (digitaal en geprint); een gedetailleerde kostenraming (EXCLUSIEF btw), gestaafd met offertes of opgemaakt door een architect of technische dienst van stad of gemeente, voor de projectonderdelen die betoelaagbaar zijn door Toerisme Vlaanderen. Geef in deze gedetailleerde raming een apart overzicht van het projectonderdeel toegankelijkheid: toegankelijkheidsdoorlichting, specifieke aanpassingswerken en eindcontrole. Vul per onderdeel het geraamde bedrag in. Vergeet niet om ook hier projectonderdelen die betoelaagbare en niet-betoelaagbare kosten omvatten, op te splitsen; een ondertekende beslissing over de eigen financiële inbreng in het project, bijvoorbeeld een ondertekende verklaring van het college van burgemeester en schepenen, een ondertekend uittreksel uit de notulen van de gemeenteraad, van de raad van beheer…;
40
een bewijs van financiering voor elke andere financier, bijvoorbeeld afschriften van de overeenkomsten met de financiers, de beslissingen of garantieverklaringen van de financiers…; (het relevante uittreksel uit) de begroting van het huidige begrotingsjaar van uw organisatie. Minstens een deel van de totale projectkost moet opgenomen zijn in de huidige begroting. Begrotingen van volgende jaren waarin het project is opgenomen (indien het project over meerdere jaren gespreid is), mogen nagestuurd worden van zodra beschikbaar. Voeg in afwachting een ondertekende intentieverklaring toe. Opgelet, de financiering van het project moet verifieerbaar zijn in een aparte post van deze begroting(en).
3.13 Vergunningen Deze vraag heeft betrekking op alle vergunningen die vereist zijn om het project te kunnen realiseren. Indien bepaalde vergunningen nog niet verkregen zijn, moet uit de antwoorden op deze vragen met voldoende zekerheid blijken dat het verkrijgen van de nodige vergunningen geen beletsel zal vormen voor de uitvoering van het project. a. Voor infrastructuurprojecten: voeg als bijlage een verklaring toe dat aan de stedenbouwkundige voorwaarden is voldaan. Voor projecten met een subsidie van minder dan 50 000 euro volstaat een stedenbouwkundig attest. Voor een subsidie hoger dan 50 000 euro zijn een stedenbouwkundig attest (indien nog geen bouwvergunning werd afgeleverd) en later een bouwvergunning noodzakelijk. b. Geef een overzicht van alle vergunningen die vereist zijn voor de uitvoering van het project (bouwvergunning, milieuvergunning…). Geef een stand van zaken voor elke vergunning (nog niet aangevraagd, aangevraagd op (datum), vermoedelijke datum van toekenning, toegekend op (datum)…). Voeg afschriften van de vergunningen of van de aanvraag ervan toe als bijlage (voor zover reeds beschikbaar).
3.14 Eigendomsstructuur a. Voeg een afschrift van de eigendomstitel of van de huur- / erfpacht- / bezettingsovereenkomst betreffende het terrein waarop de verwezenlijking zal komen, toe als bijlage.
41
Opgelet, de duur van de huur- / erfpacht- / bezettingsovereenkomst moet minstens zo lang zijn als de periode van instandhouding: voor subsidies van minder dan 50 000 euro is dit een periode van minimum 5 jaar; voor subsidies van minstens 50 000 euro is dit een periode van minimum 15 jaar. Deze termijn gaat pas in op 1 januari volgend op het jaar, waarin (de laatste schijf van) de subsidie werd uitbetaald. Dit is dus pas na realisatie van het project. b. Voor bewegwijzering van recreatieve routes: voeg de akkoorden van de wegbeheerders toe als bijlage.
3.15 Verklaring De geprinte versie van het ingevulde aanvraagformulier dient ondertekend teruggestuurd te worden naar Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten, samen met de vereiste bijlagen. De persoon of personen die het aanvraagformulier onderteken(t)(en) in naam van een organisatie, moet(en) hiertoe gemachtigd zijn.
3.16 Overzicht bijlagen bij aanvraagformulier Hieronder geven we een samenvattend overzicht van de bijlagen die bij het ondertekend aanvraagformulier gevoegd moeten worden. Gelieve alle bijlagen te nummeren en in te leveren volgens onderstaand stramien. De bijlagen moeten samen met het ondertekend aanvraagformulier met de post verstuurd worden naar Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten. Het aanvraagformulier (in Word, geen pdf) en het kosten- en financieringsplan (in Excel) moeten ook digitaal verstuurd worden naar
[email protected]. 1.
Erkenning als vereniging van toeristisch belang (niet van toepassing voor gemeenten en provincies): Voor alle vzw’s, vso,’s, agb’s, apb’s, intergemeentelijke samenwerkingsverbanden met rechtspersoonlijkheid: a. de balansen van de laatste twee jaren; b. de jaarverslagen van de laatste twee jaren; c. de resultatenrekeningen van laatste twee jaren. Indien nog niet erkend: d. de statuten uit het Belgisch Staatsblad (oorspronkelijke statuten én de laatst gewijzigde versie); e. publicaties waaruit de toeristische werking van de vereniging blijkt (krantenknipsels, evenementen…). Indien reeds erkend: f. de statuten uit het Belgisch Staatsblad, indien ze gewijzigd zijn sinds de
42
2.
3.
4.
5.
erkenning. Een omschrijving van de werkzaamheden: a. plannen, (voor)ontwerpen, bestekken…; b. toegankelijkheidsdoorlichting. Voor bewegwijzering van recreatieve routes: c. duidelijke kaart(en) met routetrajecten (met aanduiding bestaande / te saneren routes, grensnetwerken, schaal, straatnamen, verhard of niet…) en een overzichtskaart indien het om meerdere routes gaat – zowel op papier als digitaal (GIS-bestanden: ESRI shapefiles voor vectoriële databestanden of (geo)tiff-bestanden voor rasterdatasets. d. afbeeldingen van alle borden (bewegwijzeringsborden, infoborden…); e. (ontwerpen van) kaart / brochure / folder…; f. afschriften van de ondertekende onderhoudsovereenkomst(en). Kosten- en financieringsplan: a. samenvattend kosten- en financieringsplan (in Excel), ook digitaal te bezorgen; b. gedetailleerde kostenraming (EXCLUSIEF btw) gestaafd met offertes of opgemaakt door architect of technische dienst van stad of gemeente; c. de ondertekende beslissing over de eigen financiële inbreng in het project; d. afschriften van de overeenkomsten met / beslissingen of garantieverklaringen van alle overige financiers van het project; e. (het relevante uittreksel uit) de begroting 2010 (en volgende begrotingen waarin het project is opgenomen – later op te sturen). Vergunningen: a. een verklaring dat aan de stedenbouwkundige voorwaarden is voldaan (stedenbouwkundig attest); b. de bouwvergunning; c. alle andere noodzakelijke vergunningen. Eigendomsstructuur: a. een afschrift van de eigendomstitel of van de huur- / erfpacht- / bezettingsovereenkomst betreffende het terrein waarop de verwezenlijking zal komen. Voor bewegwijzering van recreatieve routes: b. akkoorden van de wegbeheerders.
3.17 Jaarlijkse rapportage voor projecten die gespreid zijn over meerdere jaren Indien de realisatie van het project over meer dan één werkingsjaar loopt, maakt de aanvrager eenmaal per kalenderjaar een jaarverslag, een financieel verslag en digitaal fotomateriaal (minimum drie duidelijke foto’s over de vordering van het project) over aan Toerisme Vlaanderen. Het jaarverslag geeft een overzicht van de verrichte
43
activiteiten en prestaties en geeft aan in hoeverre de doelstellingen van het project bereikt worden. Het financieel verslag bevat de verantwoording van de besteding van de middelen.
3.18 Jaarlijkse rapportage na realisatie van het project Na realisatie van het project verbindt de begunstigde zich ertoe Toerisme Vlaanderen jaarlijks op de hoogte te houden van het verdere verloop van het project en dit aan de hand van jaarverslagen, het verschaffen van bezoekersaantallen en het aanleveren van digitaal fotomateriaal (minimum drie duidelijke foto’s over de vordering of het eindresultaat van het project). Dit gebeurt minimum zo lang als de verplichte instandhoudingstermijn van het project loopt. Voor projecten in verband met recreatieve lussen en netwerken: Van alle kaarten en brochures m.b.t. deze routestructuren dient de begunstigde 10 exemplaren gratis aan Toerisme Vlaanderen te bezorgen. Van alle latere heruitgaven hiervan dient de begunstigde 5 exemplaren gratis aan Toerisme Vlaanderen te bezorgen. Toerisme Vlaanderen kan steeds extra gratis exemplaren opvragen. De definitieve trajecten van de lussen of netwerken en alle overige kaartaanduidingen moeten ook digitaal in GIS (in ERI-shapefiles voor vectoriële bestanden of (geo)tiffbestanden voor rasterdatasets) aan Toerisme Vlaanderen aangeleverd worden (voor eigen gebruik en voor marketingdoeleinden, in samenspraak met de initiatiefnemer van het project). Neem voor meer informatie contact op met Toerisme Vlaanderen – dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten. Lussen en netwerken die door Toerisme Vlaanderen betoelaagd worden, worden automatisch ook erkend. Voor projecten i.v.m. digitale routestructuren: de definitieve bestanden (bv. om te downloaden van de website of ter plaatse op een mediaspeler) moeten ook aan Toerisme Vlaanderen aangeleverd worden.
44
4
CONTACTPERSONEN Toerisme Vlaanderen Grasmarkt 61 1000 Brussel www.toerismevlaanderen.be
4.1
Strategische plannen
Voor alle vragen in verband met strategische plannen neem je contact op met de dienst Planning en Onderzoek: Diensthoofd: Jan Van Praet – tel. 02 504 03 50 E-mail:
[email protected] Contactpersoon strategische plannen: Steven Valcke – tel. 02 504 04 16 E-mail:
[email protected] Volgende informatie kan je bij ons opvragen: methodologie voor de opmaak van een strategisch plan; te volgen procedure voor het instellen van een beroep.
4.2
Toeristisch-recreatieve projecten
Voor alle vragen in verband met toeristisch-recreatieve projecten neem je contact op met de dienst Toeristisch-Recreatieve Projecten: Afdelingshoofd: Luc Gobin – tel. 02 504 03 18 Coördinator TRP: Els Brouwers – tel. 02 504 04 53 Informatie kan je opvragen via
[email protected] Voor vragen in verband met projecten in Limburg en Vlaams-Brabant: Els Brouwers – tel. 02 504 04 53 E-mail:
[email protected] Voor vragen in verband met projecten in Antwerpen en Oost-Vlaanderen: Lisbeth Stalpaert – tel. 02 504 04 24 E-mail:
[email protected]
45
Voor vragen in verband met projecten in West-Vlaanderen: Tine Miet Van Maele – tel. 02 504 04 84 E-mail:
[email protected] Voor vragen in verband met de administratieve stand van zaken van een dossier, aanvraagformulieren…: Linda De Geyndt – tel. 02 504 03 13 E-mail:
[email protected] Voor vragen in verband met aanvragen tot uitbetaling van de subsidie: Hilde Thys – tel. 02 504 03 75 (enkel maandag) of gsm 0479 66 05 95 E-mail:
[email protected] Sofie Plasman – tel. 02 504 03 79 of 059 25 54 03 (dinsdag en vrijdag) E-mail:
[email protected] Volgende informatie kan je bij ons opvragen: te volgen procedure voor het instellen van een beroep; infofiches i.v.m. toegankelijkheid; richtlijnen i.v.m. routestructuren; lijst / kaart van de door Toerisme Vlaanderen geselecteerde gebieden voor de uitbouw van wandelnetwerken o.b.v. knooppuntenbewegwijzering; de brochure ‘Instructies voor begunstigden’; het logo van Toerisme Vlaanderen en van de Vlaamse overheid, een vlag van Toerisme Vlaanderen.