Een cultuur van liefhebben... 1 Joh. 4:7-21 7 Geliefden,
laten wij elkander liefhebben, want de liefde is van God; en een ieder, die liefheeft, is uit God geboren en kent God. 8 Wie niet liefheeft, kent God niet, want God is liefde. 9 Hierin is de liefde Gods jegens ons geopenbaard, dat God zijn eniggeboren Zoon gezonden heeft in de wereld, opdat wij zouden leven door Hem. 10 Hierin is de liefde, niet dat wij God liefgehad hebben, maar dat Hij ons heeft liefgehad en zijn Zoon gezonden heeft als een verzoening voor onze zonden. 11 Geliefden, indien God ons zó heeft liefgehad, behoren ook wij elkander lief te hebben. 12 Niemand heeft ooit God aanschouwd; indien wij elkander liefhebben, blijft God in ons en zijn liefde is in ons volmaakt geworden. /…/ 19 Wij hebben lief, omdat Hij ons eerst heeft liefgehad. 20 Indien iemand zegt: Ik heb God lief, doch zijn broeder haat, dan is hij een leugenaar; want wie zijn broeder, die hij gezien heeft, niet liefheeft, kan (ook) God, die hij niet gezien heeft, niet liefhebben. 21 En dit gebod hebben wij van Hem: Wie God liefheeft, moet ook zijn broeder liefhebben. miniserie Joop over “cultuur” “niet leerstelling, maar de stijl, de atmosfeer, de ‘smaak’ van de kerk en de manier waarop ze de dingen doet /…/ Deze cultuur moet ‘uitgeleefd’ worden, zichtbaar worden in de dagelijkse dingen en dat kost tijd. Het heeft te maken met wie we zijn? Hoe we dingen doen? En wat we belangrijk vinden? Uiteindelijk is dit belangrijker dan wat we doen in de vorm van kerkstrategie, uitwerken van de bediening e.d. Dat is allemaal belangrijk, maar uiteindelijk is hoe we dingen doen, welke atmosfeer er is, wat mensen ervaren als ze bij ons komen, cruciaal.” Cultuur van gebed - doortrokken van de openbaring (glorie) v. God Cultuur van uitreiken - sleutels van genade en verzoening - “Deze cultuur is echter geen doel op zich, het is een kenmerk van wie we zijn en een middel om te bereiken wat we willen.Bv. gastvrijheid: het gaat er niet om dat we gezien worden als een gastvrije kerk, het gaat erom dat mensen door onze gastvrijheid aangemoedigd worden om Christus aan te nemen.”
1
Vandaag: cultuur van liefhebben
Als je de brief van Johannes leest, kun je er niet omheen dat “liefhebben” geen optie is voor de kerk. Johannes is tamelijk zwart-wit. Geen grijs gebied... 1 Joh. 2:9-11 Wie zegt dat hij in het licht is en zijn broeder haat, die is tot nog toe in de duisternis. Wie zijn broeder liefheeft, blijft in het licht, en er is in hem niets dat anderen doet struikelen. Maar wie zijn broeder haat, is in de duisternis en wandelt in de duisternis, en weet niet waar hij heen gaat, omdat de duisternis zijn ogen verblind heeft. 1 Joh. 3:14 Wij weten dat we van de dood zijn overgegaan naar het leven omdat we elkaar liefhebben. Wie niet liefheeft blijft in de dood. 1 Joh. 4 “Wie God liefheeft, moet ook zijn broeder liefhebben” Dus, ik “moet” liefhebben…? “Want: als ik niet liefheb, ben ik niet gered? Hoor ik niet bij God?” Je voelt wel aan dat “moeten” en “liefde” niet goed bij elkaar passen. Het heeft iets plichtmatigs, iets dwangmatigs, terwijl liefde “van harte” is. Het heeft ook iets “wettisch”, m.a.w. “ik ben gered, dankzij mijn inspanningen om lief te hebben”. En op het moment dat we iemand wel achter het behang kunnen plakken, dan zijn we niet meer gered? Terwijl je misschien wel heel veel moeite doet om van die persoon te houden, maar hij maakt het je ook niet erg gemakkelijk! (Ook christenen kunnen heel irritant zijn!) In plaats van een cultuur van Genade, zouden we dan een cultuur van goede werken en een cultuur van angst cultiveren. “Ben ik wel gered? Doe ik wel genoeg goede dingen?” “Van elkaar houden in de kerk” is absoluut noodzakelijk. Zelfs Jezus zegt dat Liefde een van de belangrijkste kenmerken is van zijn Kerk! We kunnen er dus niet omheen! De vraag van vandaag is: Hoe kunnen we een cultuur van liefhebben, van elkaar houden, cultiveren die niet gemotiveerd wordt door angst, schuldgevoelens, plichtsgevoelens, prestatiedrang maar door genade?
2
1. God is liefde In het stukje dat we gelezen hebben, maakt Johannes in elke zin een belangrijk statement over liefde en liefhebben. laten wij elkander liefhebben, want de liefde is van God; en een ieder, die liefheeft, is uit God geboren en kent God. 8 Wie niet liefheeft, kent God niet, want God is liefde. /…/ Wij hebben lief, omdat Hij ons eerst heeft liefgehad 7 Geliefden,
• Liefde begint bij God Hij is de oorsprong, de bron van liefde. • Je kunt alleen maar liefhebben als je opnieuw geboren bent en God kent. • Wij hebben lief, omdat Hij ons eerst heeft liefgehad. → God is de uitvinder, de aanstichter, Hij is als eerste begonnen... God=Liefde Maar Johannes gaat nog een stapje verder! Hij zegt “God is liefde”. Als het wiskundige =, “is-gelijk-aan-teken”: God=Liefde. Liefde=God! Uiteraard is God veel meer dan alleen maar Liefde: Hij is Heilig, Geduldig, Almachtig, Rechtvaardig, Ontzagwekkend, etc. “God is liefde” betekent dat liefde niet een activiteit is die God zo nu en dan beoefent, maar het is “wie God is”, het is zijn Wezen. Als God ons liefheeft, is dat dus niet omdat er iets goeds is in ons dat maakt dat Hij van ons wil houden (prachtig zingen, heel geduldig). God houdt van ons, vanwege Zichzelf! Deut. 7:7-8 Niet omdat u groter was dan al de andere volken heeft de HEERE liefde voor u opgevat en u uitgekozen, want u was het kleinste van al de volken. Maar vanwege de liefde van de HEERE voor u….(omdat God van jullie houdt!) Jer. 31:3 Met eeuwige liefde heb Ik u liefgehad (eeuwig:zonder begin of einde, voordat wij er waren en aanleiding konden geven) Ef. 1:4 In Christus immers heeft God, voordat de wereld gegrondvest werd, ons vol liefde uitgekozen om voor hem heilig en zuiver te zijn… Rom. 5:8 God bewees ons zijn liefde doordat Christus voor ons gestorven is toen wij nog zondaars waren.
3
Dat God van ons houdt, niet vanwege ons, maar vanwege Zichzelf, betekent dat wij Zijn liefde niet hoeven te verdienen. Sterker nog, we kunnen Gods liefde niet eens verdienen! Alles hangt af van God, Hij geeft genade aan wie Hij wil (Rom.) Dat Gods liefde eeuwig is, betekent dat Zijn liefde niet afhankelijk is van omstandigheden, het juiste moment van de dag, hoe ik mij vandaag voel, hoe ik morgen presteer… 2 Tim. 2:13 als wij hem ontrouw zijn,blijft hij ons trouw,want zichzelf verloochenen kan hij niet. Terwijl ik bezig was met de voorbereiding van de preek viel mij op hoe vaak Johannes zijn lezers aanspreekt met “geliefden”. Je kunt je afvragen waarom Johannes dat doet. Is het bijv. omdat hij wil laten weten dat hij van deze kerk houdt? Dat zal ongetwijfeld zo zijn. Maar als je de hele brief leest, dan denk ik dat hij nog meer wil dat we weten dat God van ons houdt! “Zie toch hoe groot de liefde is die de Vader ons heeft geschonken!” Kijk dan! Verbaas je! Verheug je! Dat mijn vrouw van mij houdt, terwijl ze weet hoe ik in elkaar zit, dat is een groot wonder! Dat God van mij houdt, terwijl Hij weet hoe ik in elkaar zit, dat is onvoorstelbaar!
4
2. God kennen In de brief van Johannes is “liefhebben” heel belangrijk. Daarnaast is “God kennen” heel belangrijk: iemand die zijn broer of zus in de gemeente lief heeft, KENT God! Andersom: als je niet liefhebt, ken je God ook niet! Wat is “kennen”? Ken je die en die? - Ja, volgens mij heb ik die wel eens gezien. Daar en daar… Kennen is dan: min of meer vaag idee hebben van het bestaan van iemand “Kennen” in het Grieks en Hebreeuws kan betekenen: begrijpen, bewust zijn, maar kan zelfs betekenen: SEX! In onze vertaling staat er dan “Adam bekende Eva”, maar letterlijk staat er “Adam kende Eva”. Kennen” in de Bijbel is dus NIET vaag: God begrijpen: wat beweegt God, wat wil Hij, waar houdt Hij van, of juist niet? Bewust zijn van God is niet: “Oh, ja, nu je het zegt, God is er ook nog…” Uiteraard hebben we geen sex met God! Maar God kennen betekent dat je een intieme relatie met God hebt. Zoals Jezus zegt: “Ik en de Vader zijn één” Maar “Kennen” gaat nog verder dan “heel goed weten wie iemand is”! Ik ken mijn vrouw erg goed, al bijna 20 jaar! Bij veel dingen die ik doe, vraag ik mij af “wat vindt Debbie hier van?” Normaal zou ik nooit bloemen kopen, maar ik weet dat Debbie van bloemen houdt. Maar ik ken Debbie heel goed, dus ik koop niet zomaar een bos bloemen. Ik koop een bos bloemen die bij haar past! Punt: Mijn kennen van Debbie heeft invloed op de dingen die ik doe. Niet alleen informatie, maar transformatie, verandering. Johannes: Wie God kent, heeft lieft. Wie God kent, houdt zijn geboden, zondigt niet meer Jezus: Zij zullen jullie vervolgen, omdat ze Mij niet kennen! (Joh. 17) Jer. 22: Het beschermen van armen en behoeftigen - is dat niet Mij kennen? God kennen is dus heel belangrijk. Er zijn een heleboel dingen die wij kunnen doen om God beter te leren kennen: Bidden (cultuur van gebed), lofprijs, Bijbel lezen… God kennen begint, net als liefhebben, niet bij ons, maar bij God Jer. 31:33 Maar dit is het [nieuwe] verbond dat ik in de toekomst met Israël zal sluiten – spreekt de HEER: Ik zal mijn wet in hun binnenste leggen en hem in hun hart schrijven. Dan zal ik hun God zijn en zij mijn volk.34 Men zal elkaar niet meer hoeven te onderwijzen met de woorden: “Leer de HEER kennen,” want iedereen, van groot tot klein, kent mij dan al – spreekt de HEER. Ik zal hun zonden vergeven en nooit meer denken aan wat ze hebben misdaan. (ook: Ezechiel 36)
5
3. Terug naar een het begin: Cultuur van Liefhebben...
We hebben gezien dat de basis van een kerkcultuur van liefhebben de genade van God is en het kennen van God! Deze cultuur is niet gebaseerd op onze moeite om er het beste van te maken, maar op Zijn moeite om “alle dingen nieuw te maken”! De brief van Johannes richt zich o.a. tegen het Docetisme (δωκειν - lijken, schijnen) dwaalleer die zegt dat Jezus geen mens van vlees en bloed was, maar slechts een illusie, een verschijning Dwaling die terecht veroordeeld is: een virtuele Jezus = virtueel leven = een virtueel offer = virtuele opstanding = virtuele liefde van God! Op papier klinkt het al vreselijk, in het echt is het nog veel erger! Gods liefde is niet abstract of symbolisch, een mooie gedachte, maar uitermate concreet: Hij gaf ons zijn eniggeboren Zoon. Jezus werd mens van vlees en bloed! Jezus gaf ZichZelf, Zijn eigen leven, Zijn eigen lichaam, Zijn bloed werd voor ons vergoten! Bij het doorlezen van de ledenlijst... Houden van je broer of zus in de gemeente is niet hetzelfde als “geen hekel hebben aan elkaar”. Geen virtuele liefde! Liefde is NIET een abstract begrip. 1 Joh. 3:16 Wat liefde is, hebben we geleerd van hem die zijn leven voor ons gegeven heeft. Daarom horen ook wij ons leven te geven voor onze broeders en zusters.17 Hoe kan Gods liefde in iemand blijven die meer dan genoeg heeft om van te bestaan, maar zijn hart sluit voor een broeder of zuster die hij gebrek ziet lijden?18 Kinderen, we moeten niet liefhebben met de mond, met woorden, maar waarachtig, met daden. AMEN!
6
