C
3841
P Z
:
^6<9
t(Cf
R I J K S W A T E R S T A A T DIRECTIE N O O R D Z E E BIBLIOTHEEK etGMATUUR.: £ 3 8 * 7 /
EXXON
VALDEZ
een c o m p i l a t i e v a n a r t i k e l e n u i t de d a g b l a d p e r s : 25 m a a r t 1989 - 7 j a n u a r i
Rijkswaterstaat D i r e c t i e Noordzee B i b l i o t h e e k en Documentatie P o s t b u s 5807 2 2 8 0 HV R i j s w i j k Januari
1993
1993
V
o
VOORWOORD H e t o n g e v a l met d e o l i e t a n k e r EXXON VALDEZ i n P r i n c e W i l l i a m Sound, A l a s k a , en de b e r g i n g v a n de g e s t r a n d e t a n k e r hebben v e e l p u b l i c i t e i t gekregen. V e l e a r t i k e l e n i n de d a g b l a d p e r s g e t u i g e n h i e r v a n .
Omdat de v e e l a l k o r t e b e r i c h t e n e n a r t i k e l e n n i e t k u n n e n worden opgenomen i n het i n f o r m a t i e b e s t a n d V E W - L I S , i s deze compilatie samengesteld. Deze bevat een w i l l e k e u r i g e s e l e c t i e u i t de p e r i o d e w a a r i n de b e l a n g r i j k s t e o n t w i k k e l i n g e n p l a a t s v o n d e n : 25 m a a r t 1 9 8 9 - 7 j a n u a r i 1 9 9 3 . De r a n g s c h i k k i n g i s chronologisch.
Alkmaarsche
courant,
O l i e r a m p b i j
maart
19891
d r e i g t
A l a s k a
l e k k a e e
25
d o o r
/
t a n k e r
V A L D E Z (Rtr/DPA/AFP) — Als gevolg v a n een s c h e e p v a a r t o n g e l u k is ten m i n s t e 23 m i l j o e n l i t e r r u w e olie i n de G o l f v a n A l a s k a gestroomd. D e A m e r i k a a n s e supert a n k e r E x x o n V a i d e z s t r a n d d e op een r i f i n zee e n r a a k t e l e k . A l s de olie de k u s t v a n A l a s k a b e r e i k t . betekent dat een g r o t e m i l i e u r a m p . D e 335 meter l a n g e t a n k e r w a s aan het e i n d p u n t v a n de T r a n s Alaska pijpleiciing geladen met tweehonderd m i l j o e n liter ruwe olie. H e t s c h i p h a d L o n g B e a c h , i n de staat C a l i f o r n i a , als e i n d b e s t e m rning. R o n d m i d d e r n a c h t p i a a t s e i i j ke t i j d w e r d b e k e n d d a t de t a n k e r was v a s t g e i o p e n t e n z u i d e n v a n de oUeterrmnai v a n V a i d e z . U i t de eerste b e r i c h t e n b l e e k dat de b e m a n n i n g u i t w e e k v o o r een grote i j s b e r g e n d a a r b i j o p een r i f hep. E e n a a n t a l l a d i n g t a n k s w e r d b e s c h a d i g d e n een d e e l v a n de l a d i n g s t r o o m d e i n zee. Het s t o n d g i s t e r e n n o g n i e t v a s t of de o l i e i n de n c h t i n g v a n de k u s t of naar o p e n zee d r i j f t . D e k a p i t e i n v a n de t a n k e r h e e f t a a n de k u s t wacht gemeld dat bergingsploegen z u i l e n p r o b e r e n de r e s t e r e n d e oiie over te h e v e l e n n a a r een t a n k e r , de E x x o n B a t o n R o u g e , d i e z i c h i n de buurt bevmdt.
O
l
n
a
i
VMJJBt'
e
v
r
a
a
s
t
m
p
l
o
>&Aiter-DPA-
AFP). — D e volgeladen Amerikaanse supertanker E x x o n Vaidez is gisteren ges t r a n d i n de G o l f v a n A l a s k a e n l e k t olie. E r is ten minste 23 m i l j o e n l i t e r r u w e o l i e i n zee g e s t r o o m d , z o h e e f t d e kustwacht gemeld. D e 335 meter lange tanker was a a n het eindpunt v a n de T r a n s - A l a s k a p i j p l e i d i n g geladen met 200 miljoen liter ruwe o l i e en op weg naar naar L o n g Beach, C a l i f o r n i a . R o n d m i d dernacht plaatselijke t i j d w e r d ; bekend dat de tanker was vastgeiopen op 22 m i j l ten zuiden v a n de oueterminal v a n Vaidez. . U i t de eerste berichten b l i j k t dat de bemanning uitweek voor een grote ijsberg en daarbij op een r i f hep. E e n aantal vracht; r u i m t e n w e r d daarbii bescha-
b i j
p
e
n
A
l
a
s
k
a
t
a
n
k
e
r
d i g d er/ een deel van de l a d i n g k w a m i n zee terecht. Volgens de havencommandant van Vaidez is de miheu-oprmmingsdienst op weg naar het schip. Het staat nog niet vast of de olie i n de richting van de kust of naar open zee d r i j f t . D e c o m mandant van de tanker heeft gemeld dat de reddingsploegen z u l l e n proberen de resterende, olie over te hevelen naar de t a n ker E x x o n B a t o n Rouge die z i c h i n de buurt bevindt.
Haagsche Het P a r c e l ,
O
l
i
e
s
25 m a a r t
t
r
o
o
b i i
A l f l f l k a v 0
1989
e
dreigt
A l a s k a
V A L D E Z - De volgeladen Amerikaanse aupertanker Exxon Vaidez is gestrand In de Golf van Alaska en lekt olie. Er is volgens de kustwacht tenminste 23 miljoen liter ruwe olie in zee gestroomd.
A l a s k a
De 335 meter lange tanker was aan het eindpunt van de Trans-Alaska pijpleiding geladen met 200 miljoen liter ruwe olie en op weg naar naar Long Beach in California. Rond middemacht plaatselijke tijd werd bekend dat de tanker was vastgelopen op 22/nijl ten zuiden van de olieterminal van Vaidez. De bemanning week uit voor een grote ijsberg en Hep daarbij op een rif. Een aantal vrachtruimten werd daarbij beschadigd en een deel van de lading kwam in zee terecht. Het staat nog niet vast of de olie in de richting van de kust of naar open zee drijft.
Vaidez — De Amerikaanse olietanker 'Exxon Vaidez' is gisteren voor de kust van A l a s k a bij Vaidez aan de grond gelopen. £ e k e r 23 miljoen liter ruwe olie is i n zee gestroomd. Het 335 meter lange schip was aan het eindpunt van de T r a n s - A l a s k a pijpeiding geladen met 200 miljoen liter ruwe olie en op weg naar naar L o n g Beach, California. Het schip zou zijn uitgeweken voor een grote ijsberg en daarbij op een r i f zijn gelopen. Geprobeerd wordt de resterende olie over te hevelen naar eeri andere tanker.
a d e n
ALASKA " '8 ! Amerikaanse supertanker is ges u j n d in de G o l f van Alaska en lekt olie. E r is ten minste 23 m i l joen liter ruwe olie uit de E x x o n Vaidez i n zee gestroomd. Dit heeft de Amerikaanse kustwacht gisteren gemeld. De 335 meter lange tanker was . aan het eindpunt van de TransAlaska pijpleiding geladen met 200 miljoen liter ruwe olie en op weg naar naar L o n g Beach, California. , ... Rond middemacht plaatselnke tijd werd bekend dat de tanker was vastgelopen op 22 m y l te'fi zuiden van de olieterminal van Vaidez. U i t de eerste berichten bujKt dat de bemanning uitweek voor een grote ijsberg en Jaarbij op een rif hep. Een aantal vrachtruimten werd daarbij beschadigd ejrfeen deel van de lading k w a m in zee terecht • Het staat nog niet vast or ae olie i n de richting van de kust of n a i ' open zee drijft. De commandant van de tanker heeft gemeld dat- de reddingsploegen zullen proberen de resterende ohe over te "hevelen naar de tanker E x x o n Baton Rouge die zich in de buurt be v i n d t ,_ . 5£ (Reuter)
Olieramp voor
1989
b i j
n
-^aarl
O l i e r a m p
t a n k e r
e
25
m
u i t
t
courant,
H e t P a r o o l 25 m a a r t 'J — 3 — S g g B W — m
> K a p i t e i n m o e t
E x x o n
o l i e
ANCHORAGE (Reuter— K a p i t e i n Hazelwood van de olietanker Exxon vaidez, die vorig jaar i n J O a i k a «Wgde voor de grootste mUieuramp i n de Verenigde Maten, moet voor straf duizend uur besteden aan het meehelpen schoonmaken van de met olie besmeurde stranden i n A l a s k a . Hazelwood kreeg bovendien een boete van v i j f t i g duizend d o l l a r (bijna honderdduizend gulden). Hazelwood werd vorige week grotendeels onschuldig bevondeai aan de ramp. Z o achtte de rechtbank het niet bewezen dat <
n
n
h
e
t
r
s t o n d
wii ^^if ,^ . ™* Wel beschuldigde de rechtbank nem van onachtzaamheid door met op te merken dat z i j n schip 42 miljoen Uter olie verloor n a dat z i j n schip was gestrand.
i
a
m
m
198 ~
a S3 *
u O
--a 13
eg
Q ~
H
•S6> a tf 8 o « SoT3 5 00 CO
oo
5
M
° S
K SP ** -P U fO (0 g
fijN O w .„ 53 — u 3 S * so' n
C
LT)
rrj iH X! cn
4> ! C C S e l l
t |
f i s .
H - J 1 2 O
Cfl
>
.So 0 S ^ a)o 4, 00 aj B 0) (0 rd S
§i
• co ro co C
>
i 00 OJ > c c-^3 aj O J c o a. s • C x i B oj OJ C OJ V OJ o
rt
2 S*» OJ X CO 2 X « J co J J C M T J I-. _ CU a} CO " — « cO-j^C I § E to o £ 'SuSb S I
g o I 8 O w cu c 8 oj 2 > .a 8 h
Q C
5 o
J I >
I f
> .
f l i t A «M ja-S « t r °c S
co S
5 to 2 « 2
d co
M
J i i
U
I
S |
E
J
N
3
- £
1 3
E
£
1
aj aj 4>
4> i :
eg
-S o e.s.g 3 OJ OJ t J OJXt ,—i C s cx. (Lcu oj - a O J ^ 3 tBj oj W Q xs o p S x l
S co S O
h a,
C - P bod B
OJ
E 1
T3
x
o l l l S l _l c
§ E 41 O. 34> 00 41 S
a
* l & a a * I. o c s e e s
I f J j r a t i i 5 E 4> a Cm .1 41 i i i i H
Alkmaarsche
courant,
25
maart
1989
OLIERAMP h
m
g
a
i
n
i
a
t
r
t
A
o
l
a
s
t
l
i
k
a
o
t
t
e
e
t
a
b
r
n
a
k
e
a
e
r
m
r
g
e
n
BOTTESDAIVi
EXXON VALDEZ
£3k
I
m e n . E x x o n w i l de r a m p b e s t r i j d e n met b e h u l p v a n c h e m i c a l i e n . D a a r d o o r k o m e n olieresten en c h e m i c a l i e n d i e p i n het w a t e r terecht. w a a r v i s s e n ze n a a r b i n nen kunnen krijgen. D e t a n k e r v e r l i e t v r i j d a g de r e g u l i e r e v a a r b a a n i n een p o g i n g d r i j v e n d e i j s b e r g e n u i t de w e g te a a n . D a a r d o o r zette de t a n k e r oers n a a r een rif i n o n d i e p w a ter. D e b e m a n n i n g heeft t e v e r geefs g e p r o b e e r d de koers v a n het s c h i p n o g te w i j z i g e n . D e E x x o n V a i d e z w e r d op het m o m e n t v a n de r a m p b e s t u u r d d o o r een b e m a n n i n g s l i d dat n i e t b e -
f
%0 jjJB
wSL
I
i n
Lenate: 300 mww I p M B ! Exaon SMppnej Co, h e aajwuur 1986. San Owejo.Ca.
(91
' A
ALASKA
v..
Set.
•if- * «
s c h i k t e o v e r de p a p i e r e n o m d o o r de b a a i te m o gen w a r e n . D a t w a s w e r k v o o r de k a p i tein, maar die bevond z i c h i n z i j n h u t . H i j z o u d r o n k e n z i j n geweest. E x x o n bevestigde g i s t e r e n , d a t de m a n een geschiedenis v a n d r a n k m i s b r u i k heeft. D e p r i j z e n op de A m e r i k a a n s e o l i e m a r k t z i j n scherp gestegen als reactie o p de r a m p . D e h a v e n Vaidez is voor scheepvaartverk e e r gesloten. V a i d e z i s het e i n d p u n t v a n de p i j p l i j n d i e o l i e a a n voert uit N o o r d - A l a s k a , waar een k w a r t v a n A m e r i k a ' s olie van daan komt.
"i
in i liirtiriiiirfi' d
V a n een onzer verslaggevers R O T T E R D A M , Het
Rotterdamse
national heeft v a n schappij
E x x o n
opdracht
gekregen
Prince-Williamstraat bij Alaska pertanker Ook
E x x o n V a i d e z te
h e e f t E x x o n d e as-
sistentie v a n het bergingsbedrijf ingeroepen b i j het b e s t r i j d e n v a n de r a m p z a l i ge olievervuiling. . Dat heeft woordvoerder D . Kaakebeen van Smit vanmid-
*;
3
dinsdag
bergingsbedrijf S m i t de A m e r i k a a n s e
H
Inter-
oliemaatin
de
gestrande
de
su-
bergen.
dag meegedeeld Het Rotterdamse bedrijf h e e f t t w e e B o e i n g s 707 gecharterd die nog vanavond en m o r g e n o c h t e n d m e t 35 t o n bergingsmateriaal naar Alas' k a v l i e g e n . S m i t zet v o o r l o p i g e e n t i e n m a n t e l l e n d berg i n g s t e a m op de k l u s , m a a r v e r w a c h t de k o m e n d e d a g e n meer materiaal en bergingst e c h n i c i n o d i g te h e b b e n . De r u i m driehonderd meter lange E x x o n V a i d e z is m i d s c h e e p s op e e n r i f gelop e n . D e r t i e n v a n de z e v e n tien tanks waren geladen met r u w e olie en acht daarvan z i j n d o o r de r o t s e n opengescheurd. Smit heeft inmiddels v a s t g e s t e l d dat h e t s c h i p i n s t a b i e l is e n dat s n e l o p t r e den een nog ernstigere m i lieuramp wellicht k a n voorkomen. ' * ,Het ."bergingsbedrijf zal t r a c h t e n de l a d i n g v a n de s u p e r t a n k e r zo s n e l m o g e l i j k o v e r te s l a a n i n e e n a n d e r e •Ranker. .Voor het o p r u i m e n v a n de o l i e i n de b a a i zet S m i t T a k onder" m e e r ^ v e e g a r m e n • - ••••.,s-. r-v . .> i n . ' .HJ r
.—.
•
W
'-.-.wtT
•
'•4 •»
>-
S c h o ^ t f f a k e n \
o o k
I
v o o r
• • j { I ; •
; ;
• I i
s l e c h t m t V * *
(Vervolly*urQv<&Tpagina). — D e plaatselijke vissersorganisatie heeft geprotesteerd tegen de plannen om de olie door c h e m i calien op te lossen of te verbranden. D e ohe valt d a n w e l i n deeltjes uiteen, maar deze belanden dan. •«ch O D ^e 7 — h o dem. Het onaerzoeK n a a i - e Ttuirp z a l snel worden gestart. D e k a pitein van het schip, Joseph H a zelwood, en andere o f f i c i e r e n zullen worden ondervraagd. E x x o n - t o p m a n Iarossi heeft verkTaard dat toen het schip aan de grond liep, de derde stuurman de leiding h a d op de brug. De stuurman was hiertoe niet bevoegd. D a t was w e r k voor de kapitein, maar die bev o n d zich i n z i j n hut. I n A l a s k a wordt vermoed dat de k a p i t e i n w e l eens dronken z o u kunnen z i j n geweest. E x x o n bevestigde gisteren dat de m a n een geschiedenis v a n d r a n k m i s b r u i k heeft. D e prijs v a n ohe is gisteravond op de Amerikaanse termijrimarkt gestegen tot 20,53 dollar per vat, de hoogste p r i j s sinds augustus 1987. Volgens deskundigen is er echter sprake v a n een enigszins overepannen reactie v a n de markt, v o o r a l n a de berichten dat de haven v a n Vaidez is afgesloten. H i e r d o o r i f f e e S V w a r t v a n de A m e r i k a a n se oiievooraerm
.*
-
1 ] 1 j , (
, • 1 , ,
'5.-= s I g o «• <8— -° « M <J > a a s •» * 8 f S - s i U 3 w H) ( 1 CB —' g . s , j l 1 1 * 1 j oS u- ioo S o o n oo ca L. 3 e c cj ea o c S § 2 ff«>i o Q cj a I I - 6 •
e
:
s •a
<J 3 ••5 * Tj"S > cj o o > jz u ca C J E 2
" 3
•a « = 3 g 2 ** S cj u o <-> g
" E ca oo =« 3 a B o * ra 2 ^ cj a. O
T;
CJ
£
2 0 0 C
& = o • o 2 g u o a o
* CJT3 S L•j. ca a. — ca 2 e
c«
3g-s3 o 13 u — - Sjo -
s
S e
OO
O O ^
u CJC .2 _ .„ CJ W C J E N oo wi cj —r ca — a** | e • 1
:
CJ -a ' c r e f i l l s o
c
o o
c u o 2 1>
>•
- i5 3 U* t) O.S „ O O tl CU O
11=1 E oX >
oo E aSc 2 8 5« a u
= S I > u CL _ — ca 2 - * * 2 i l l
S <_ E o ca 1 ° = o -a o o 8 § •8 — u- i u 00 u 3 E g " ^: c o > | V-JZ o — CJ s i l u ._ oo c . • o « S 2•3 oJ u ca B — c o o c oo •* I S i a "g oo o c oo > u oo— i> ca * o « u | ca oou- _c cj O. 2tS E e . 52 N « * i O Srxi Cl%2.<2 s £ > o 0 0
I-
c
n
CJ C C L CJ 3 O ca ca T3 52 •5-5 S > Ov-O CJ JS JC: J o • f i w oo * •CaJ - S i > 2 2 CJ ca ca C J g^ y « "a? "O o tj £ 2 g — cj • ica « M a c cj o c OO 5 u-g t) C J CB C 01 a > ^ CJ c ca ca a* _ C J c «"g ej M * a 8 c ° c > x; 2 c « i ; N 8CJ CJ 0 1 ) ca — oo 9 M e "o • ° s > ca"- N >* c o L. C J oo . t- CJ SJ2"S O •o O O > P
> «
s
C
u
-
c
u
7
3
-
1
NRC
h a n d e l s b l a d ,
N o o d t o e s t a n d
i n
A l a s k a
n a
o l i e r a m p
V A L D E Z (Alaska), 28 maart — Het ongeluk met de Amerikaanse tanker Exxon Vaidez is uitgegroeid tot de grootste olieramp uit de Amerikaanse geschiedenis. De gouverneur van Alaska, Steve Cowper, heeft zondag de noodtoestand in het rampgebied uitgeroepen. Het Rotterdamse bergingsbedrijf Smit Internationale kreeg eisteravond laat van Exxon Shipping in New York de opdracht de Exxon Vaidez tc bergen. Ook zal Smit assisteren bij het bcstnjden van de olievervuiling. M e t twee chartervliegtuigen gaat een bereingsploeg van tien man met 35 t m materiaal naar Anchorage. Volgens woordvoerder D . Kaakebeen gaan de bergers morgenmiddag aan het werk in Alaska. Er is 45 miljoen liter dikke olie uit het schip gestroomd. De olievlek beslaat intussen een oppervlakte van 250 vierkante kilometer. Mede als gevolg van een storm die gisteren opstak, verlopen de opruimingswerkzaamneden zeer moeizaam. Vliegtuigen die gisteren chemicalien hadden willen uitgooien op de vlek om de olielaag te verdunnen konden met opstijgen. Slechts een fractie van de totale hoeveelheid olie is tot nu toe uit het water gehaald. De Rotterdamse bergingsploeg neemt zogenoemde veegarmen mee die aan schepen kunnen worden bevestigd. Men zuigt dan de ohe van het wateroppervlak af. Smit heeft inmiddels vastgesteld dat het schip instabiel is en dat snel optreden een nog ernstigere milieuramp wellicht kan voorkomen. In de Exxon Vaidez zitten nog vele tientallen miljoenen liters olie. Het schip heeft een totale capaciteit van 214.000 i ton. Dertien van de zeventien tanks zijn geheel of gedeeltelijk geladen. Acht tanks zijn lek. M e n was gisteren nog druk bezig de resterende olie in andere tankers over te pompen. Pag. 5: Verrolg
28
maart
198
Herald
t r i b u n e ,
S P I L L :
W
t
28
i
(Continued from page 1) bobbed in waters between the grounded tanker and BUgh Island. A n iceberg had turned black and gray from the floating oil, and a pelagic cormorant, one of the waterfowl species that has suffered from the spill, struggled momentarily to free itself from the oily water before finally flying west on a low trajectory. Jim Lethcoe, a local charter boat captain, called Mr. Iarossi's revelations "astounding," and accused the Coast Guard of ignoring this and past violations o f navigation rules. During bad weather recently, he said, he and his wife heard Coast Guard officers agree by radio to let a tanker move out of the shipping lanes to drop off a local pilot. When she called to complain, he said, the Coast Guard rescinded the order. Mr. Iarossi said he had not talked to the crew, but used the ship's course and speed records to describe what appeared to be frantic last-minute efforts to turn the ponderous vessel away from the reef after it strayed far from authorized shipping lanes while attempting to avoid icebergs. Mr. Cousins "realized he was outside the traffic lanes and he was trying to get back there as fast as he could," Mr. Iarossi said. He said he thought that the captain, in his cabin one flight below the bridge, had returned when he felt the first of what were to be two jarring impacts, apparently several minutes apart The ship was still navigable when the first rock ripped along its right side, but it was so far east of deep water that when it tried to turn back toward the west it could not avoid hitting a second part of the reef that stopped its progress completely. Mr. Iarossi said Captain Hazelwood, 44, had gone to his cabin shortly after the tanker dropped off
maart
1989
ate at ine
Helm
one of the Valdez-based pilots responsible for guiding ships in and out of the port, a community of 3,600 people. Vaidez is the southern terminus of the Trans-Alaskan Pipeline, bringing oil from the arctic North Slope that is now the largest single source of U.S. oil. The tanker's speed was about 8 miles (13 kilometers) per hour when M r . Cousins requested, and received, Coast Guard permission to move from the outgoing to incoming shipping lane to avoid icebergs showing on his radar. Captain Hazelwood, M r . Cousins and Mr. Kagan, the helmsman, have submitted to mandatory drug and alcohol tests. The results have not been released. M r . Iarossi said the tanker bridge is equipped with a functioning sonar screen that would have clearly shown the rising bottom of reef. Mr. Iarossi said Exxon was selfinsured for the damage to the vessel, which he said could approach $10 million. He has told fishermen and other local residents that the company plans to compensate them for any losses caused by the accident.
oo . i s - a - ' i - g f l B i a s ' s
T3
^
8 ? o S « s § a . 2 | - s ^ r a | * •"3 *> 0 o rL-c S > b 5 r
3 '> Ja -3 HI **—• 3
*W
° o ft>
M
~
C
J i g
a oo3
i_.
55
I I
8 o 8 g t - g u j - £ gee _ £ J\ oo o .2 g
C D
3 "8-5 B-S S < - 5 S
i l l s -
i s
s
W
-»H O Ml — -j o 00
.V - 3
c g-j-o-s 0.0 a s
3 8
w « ? 5 | - J g-a 5 « a • 2 2 2*8 8 o ^ 9 s
u
0
*2 3 r- '3 C O 3 O * -a '5! 2 "3 2P .... wj ea I f a a ^ t ^ g e l f ^ g i a s s —
i l l l cn ca *> o
1
B I ^
2
*
s l « -% 5
| 2 5
J K » *
4
a i i h r 5 00
1 1 8
°- §-s"-g
'l-s CO CO O c U
l i l t
s ' l e J
s
o J £ - J - : § i
WI U « U *
g
s
V
l i s ! ' ? !
a s § | a °<» § e g
" o-S-3
•
2
O.
o —•
H
1 1 4 ••S 1
2-
c
2 S3 S b S S
•
s
K L i « i s s l ^ a - a a s
=
-•3 1 1 R
> s i E « u „ -° « ^
v. a-a 5
CL.
E2 a U 1 3 3 ^ - 3 3 l-a o x
e o
8
S S.a-si 8S 0
§
S ^ a i S 5?^" S i a o 1 1 S. S 3 ^ a * I i i i ^ J l l J i § a 2= l §
00 ©.eg s > g g g a j
j | 0 5 o
|ra g - g
O i S S S u B
00 o
De t e l e g r a a f , ?p*\mVt* t^m%r 7*.. v Het ongeluk met Exxon
Vaidez
1989 RAGE, olietanker \
de A m e r i k a a n s e
die i n de rijke kustwateren
v a n
3Sen w o o r d v o e r d e r v a n c b o n d v a n vissers i n A l a s k die, 12.000 l e d e n telt, k o n £ d e a a n dat z i j n organise i E x x o n o m schadevergocdii zal vragen. „ W i j z i j n niet b re i d o m o o k m a a r de m i n s i . schade te l i j d e n " , zo z e i h i j „ W i j verwachten vouedig schadeloosstelling." E e n z e g s m a n v a n de v i s i n dustrie z e i dat het z e k e r v i j e n m i s s c h i e n zelfs 12 tot 1 j a a r z a l d u r e n v o o r het b i o l o g i s c h l e v e n i n de zecengf z i c h v a n de r a m p h e e f t he steld. . • f . jVolgens E x x o n is komer v a s t te s t a a n dat h e t o n g e l u k ; niet te w i j t e n is aan technische m a n k e m e n t e n . I n plaatt d a a r v a n spitst h e t o n d e r z o e h z i c h n u toe o p de r o l v a n dc bemanning. De kustwach heeft bloedproeven b i j de be manningsleden genomen c:r n a t e g a a n h o e v e e l a l c o h o l zrj in' h u n b l o e d ~ h a d d e n . ;. .De o l i e die n o g i n v i j f onbej schadigde compartimentc. • v a n het s c h i p zit - acht v a n
Alaska | ergste
aan-de
grond
liep en
olie-milieuramp
| Amerikaanse kust. | D e olievlek w o r d t steeds I groter en is inmiddels uit-; gegroeid%otv een^ gebied v a n 260 v i e r k a n t e k i l o m e ter.' D e gouverneiir van Alaska, Steve Cowper, : heeft het getroffen gebied, dat niet alleen een v a n I Amerika's rijkste,visgron. d e n is m a a r o o k e e n be,langrijk natuurgebied w a a r v e e l zeehonden, zeel e e u w e r i r w a l v i s s e n , zeeotters en allerlei vogels le-venj•- tot- r a m p g e b i e d v e r klaard Olieprijs M e t m a n en^macht wordt gewerkt om de'omvang van d e . r a m p , nog'.; e n i g s z i n s ' te beperken." M a a r " d o o r h a r d e w i n d moest E x x o n S h i p p i n g , de eigenares v a n de t a n k e r , h a a r p l a n n e n o m de o l i e te verbranden en met chemische v l o e i s t o f f e n op te lossen, u i t - ' steUen.-', v • V ' * ;. B e h a l v e . de (bijna) * o n h e r stelbare schade die de olier a m p a a n r i c h t i n het r i j k e b i o l o g i s c h e l e v e n i n de P r i n c e W i l l i a m - s t r a a t z u l l e n o o k de olieprijzen tijdelijk stijgen tengevolge v a n het o l i e l e k . D e .haven Vaidez, w a a r Alaska's z u i d e l i j k e o l i e t e r m i n a l is gev e s t i g d is vanwege_ de r a m p g e s l o t e n . H i e r d o o r w o r d t de A m e r i k a a n s e aanvoer van r u w e o l i e met een k w a r t verminderd. rvlntussea'is bekend geword e n dat o p h e t m o m e n t v a n het ongeluk niet de k a p i t e i n m a a r de t w e e d e s t u u r m a n h e t bevel voerde. Volgens Exxon-directeur F r a n k Iarossi w a s d e t w e e d e s t u u r m a n niet bevoegd o m i n de k u s t w a t e r e n , w a a r de olie-. t a n k e r b i j het o n t w i j k e n v a n i j s b e r g e n o p de r o t s e n l i e p , h e t c o m m a n d o te v o e r e n . E e n woordvoerder verklaarde: , , W i j hebben er geen notie v a n w a a r o m de k a p i t e i n n i e t het bevel voerde. Waars c h i j n l i j k s t o n d h i j w e l o p de b r u g m a a r h e e f t h i j het h e f t uit handen gegeven."
I
M s b e r g e n 2_
I
aller
lek
sloeg, is
tijden
voor
de de
lekgeslagen ^ h i p onderzocht e n , i s g e b l e k e n d a t de t a n k e r eerste k e e r d a t het op e e n ™ P t o e n het v a n de gangbare route a f w e e k o m ijsberg e n te o n t w i j k e n , a l is g a a n l e k k e n . D a a r n a is de l e k k e n de t a n k e r o p n i e u w op e e n r o t s gestoten e n d i t m a a l echt vastg i p n. ^. Intussen w o r d t met m a n en m a c h t gewerkt o m de gevolgen v a n de gigantische r a m p enigszins te beperken. G i s t e r avond schatte m e n dat er ong e v e e r 42 m i l j o e n l i t e r r u w e o l i e i n zee i s g e s t r o o m d . - ' , ; t e U
e
0
e
e
^ D o o r de sterke w i n d die gisteren opstak w o r d e n de schoonmaakwerkzaamheden,;. ernstig gehihderd.-Vervuiler E x x o n w a s d a a r o m genoodzaakt haar p l a n n e n o m de olie deels i n b r a n d te steken en m e t c h e m i s c h e m i d d e l e n te b e s t r i j d e n , u i t t e s t e l l e n . ' ,r Kritiek
.
:
; v y «
;
^ ti* si
r
' Z o n d a g w a r e n teams v a n h e f ^ b e d r i j f a l bezig de olie , ganisatie Greenpeace het n i e t 12 s p e c i a a l u i t g e r u s t e I gee 1st d a t e r maatregeln. schepen op te zuigen. M a a r w o r d e n g e n o m e n o m c c n hc~ d'a'f w a s v o l g e n s a u t o r i t e i t e n haling van derselijke r a m - : in"'Alaska e n m i l i e u a c t i v i s t e n te v o o r k o m e n . Z o m o e t e n e l k g e v a l de b o o r r e c h - o n ; veel te laat. D e n n i s K e l s o , h e t g e b i e d w o r d e n ir.T_trj o H e n i i n i s t e r , v e r k l a a r d e dat ken. (AP/Reuter/Di. i de. redrilngwerkzaarriheden v e e l te laat o p g a n g z i j n g e k o men. Medewerkers van E x x o n g a v e n i n o f f i c i e e l toe dat de s c h o o n m a a k o p e r a t i e v r i j traag is gestart. G o u v e r j n e i i r C o w p e r h e e f t e e n ber o e p o p p r e s i d e n t B u s h ged a a n o m d e r a m p tot f e d e r a t e rajhp uit te roepen en extra g e l d e n t e r b e s c h i k k i n g te s t e l l e n . „ W i j h e b b e n z e l f eenvpudig niet genoeg middelen." "Ook milieuactivisten en vissers i n de h a v e n V a i d e z z i j h v a n m e n i n g dat de s c h o o n m a a k a c t i e te laat k o m t o m de rijke v i s g r o n d e n i n de P r i n c e W i l l i a m - s t r a a t te r e d den. Hering Volgens een van hun w o o r d v o e r d e r s is het h a r i n g seizoen, o o k als de h a r i n g n i e t aangetast b l i j k t , a l v e r l o r e n
i
'1/
28 m a a r t
1989 H e t P a r o o l , 2 8 m-^art
u
w
s
I Z I C H T
e k a
1939
, v o o r g r o t e r
LAGE De ;vlek uit de gevoor de A m e n heeft zich giste.itgebreid. Zy bena 260 vierkante windsnelheden n probleem vorde schoonmaakeden in de Printraat. Daar liep i olietanker van pping Co. op de het moment van i voerde de onba.eede stuurman n de stuurhut. attmg is i n totaal liter ruwe olie uit estroomd, die nu -me bedreiging r de visryke wateAJaska, waar teaantallen zeehoneuwen, zeeotters en voorkomen. erneur van AlasZowper. heeft het d de zeestraat int rampgebied verie V S opgeroepen iuk tot federale erklaren. Volgens I Washington ongeld vrymaken esthjding van de i Dennis Kelso, er van Alaska, zijn .nngswerkzaamhete langzaam op omen. Medewer£ x x o n gaven zonrt inefficient op de ereageerd.
t >
A N C H O R A G E - D e oliep r y z e n z y n f l i n k gestegen O onder invloed van yermoed e l y k d e ergste o l i e - m i l i e u r a m p a l l e r tijden v o o r d e o Amerikaanse kust by Alask a . Daar liep vrijdag een Amerikaanse olietanker jvan E x x o n S h i p p i n g C o op n de rotsen by net o n t w i j k e n v a n een ijsberg en sloeg lek.
l
i
m
a
e
h
p
r
o
r
i
o
a
* - ^ ' B o v e n d i e n S i n eerste inswap, tie inefficient door het b e d n j f op het ongeluk gereageerd, zo j s heeft Iarossi erkend. E x x o n S h i p p i n g C o heeft nu zo'n tweehonderd medewerkers in het rampgebied voor g een schoonmaakactie. De ohe die nog in de tanker zit. wordt overgepompt in een zusterschip. Volgens de maatschappij m p zal dat zeker nog een week du ren.
A l a s k a Vaar schatting 42 miljoen l i ter -uwe olie is inmiddels uit het schip gestroomd. Door de in de zeeengte zich van de r a m p w i n d s n e l h e i d beslaat de olie- heeft hersteld. Niet kapitein J o h n Hazelvlek n u al een opppevlakte van wood maar de niet bevoegde 260 vierkante kilometer. tweede stuurman voerde het D e gouveneur van A l a s k a , bevel over de E x x o n V a i d e z tijSteve C c w p e r , eist dat alle vis- dens het ongeluk i n He UUstwasers i n het rampgebied schade- teren. Directeur Frank Iarossi van loos w o r d e n gesteld door E x x o n . E e n zegsman van de visin- E x x o n S h i p p i n g C o heeft pudustrie zei dat het zeker v y f en bliekelijk toegegeven dat de misschien zelfs 12 tot 15 jaar zal verkeerde persoon op de brug d i i r e n voor het bioiogisch leven stond toen de tanker vastliep.
Haven dicht De haven van Vaidez is ge sloten voor alle ohetransport. Normaal gesproken leveren de olieterminals daar dagelijks twee miljoen vaten (van 159 l i ter) ohe. O p de o h e m a r k i van New Y o r k en eveneens gisteren in T o k i o k w a m de prijs van Brent-ohe, de meest verhandelde oliesoort. uit boven de negentten dollar pe> vat en het is vor het eerst sinds oktober 1987 dat dat peil werd gehaald (Reuter)
k s k r a n t , K u s t
28
maart
198S|
A l a s k a O l i e r a m p
A l a s k a
r a m p g e b i e d Vervolg van pagina 1 n a
o l i e l e k
A N C H O R A G E (Reuter, A F P , N Y T ) , De gouverneur van de Amerikaanse) staat Alaska, Steve Cowper, heeft het; gebied waar vrijdagavond de supertan-i ker E x x o n Vaidez is lek gestoten tot rampgebied verklaard. Uit de tanker is bijna 40 miljoen liter ruwe olie in de Prince William-straat voor de kust van Alaska gestroomd, waardoor er sprake is van de ernstigste olieramp die ooit aan de kusten van Noord-Amerika heeft plaats gevonden. Gouverneur Cowper heeft presiden Bush verzocht de lekkage tot federal ramp te verklaren. Daardoor zou mee: geld kunnen worden vrijgemaakt om df olie op te ruimen. De eigenaars van de tanker, Exxon Shipping Co, hebben zondag verklaard dat het commando over het schip toen het lek stootte op een rots niet werd gevoerd door kapitein James Hazelwood, maar door de tweede stuurman. Deze officier, Greg Cousins, was niet bevoegd om de tanker van 312 meter lang in kustwateren te varen. De directeur van Exxon Shipping, Frank Iarossi, verklaarde zondag dat daarvoor, zeker in de Prince Williamstraat, loods-ervaring vereist is en dat het feit dat Cousins het commando voerde in strijd was met de Amerikaanse scheepvaartregels en met het beleid van de maatschappij. De kapitein had op de brug moeten staan. Cousins heeft de Exxon Vaidez buiten de vaargeul gevaren om uit te wijken voor een ijsberg en is terecht gekomen I in een gebied met verraderlijke klippen vlak onder water. De tanker heeft twee : maal kort na elkaar een klip geraakt. De eerste aanvaring is, zo zei Iarossi opgetekend in het logboek. H i j wist niet of kapitein Hazelwood daarna op de brug is verschenen, of dat Cousins meteen de kustwacht heeft gewaarschuwd. Ongeveer een kwartier later raakte de Exxon- Vaidez opnieuw een klip. Z i e verder pagina 4, k o l o m 3
De autoriteiten in Alaska en milieuorganisaties hebben maandag kritiek geuit op de traagheid waarmee de schoonmaak ter hand is genomen. De kustwacht schatte dat maandag een oppervlakte van 250 vierkante kilometer in de Prince William-straat met olie was bedekt. Bovendien was er een noordwesten wind opgestoken die de oliekoek in de richting blies van twee eilanden die voor de zuidelijke toegang tot de straat liggen. Bewoners van het gebied hebben verklaard dat de olie niet naar open zee kan zonder de kusten van de eilanden te overspoelen en dat het dus zaak is de olie snel weg te pompen of te verbranden. De kritiek richtte zich vooral tegen Exxon Shipping en tegen de exploitant van de pijplijn door Alaska, Alyeska. In het verleden hebben beide verklaard dat er rampenplannen bestaan. Nu is in ieder geval gebleken dat die niet hebben gewerkt, zo werd gezegd. De vissers die volgende maand aan het haringaseizoen zouden beginnen, hebben van Exxon ! Shipping volledige schadeloosstelling ' geeist.
'
> * | _*
Exxon heeft maandag verklaard dat twee vliegtuigen chemicalien hebben afgeworpen op de olie en dat op andere plaatsen de olie in brand was gestoken. Toegegeven werd dat de hoeveelheid olie te groot is om met zulke middelen te kunnen worden bestreden. Intussen gaat het overpompen van de olie die nog in de Exxon Vaidez zit in andere tankers door met een tempo van 310 duizend liter per uur. Voor de meer dan dertig miljard liter die nog in de Exxon Vaidez zit is nog zeker een week pompen nodig. De Amerikaanse kustwacht, die inmiddels is begonnen met een onderzoek naar de toedracht van de ramp, richt zijn aandacht vooral op kapitein Hazelwood, tweede stuurman Cousins en roerganger Robert Kagan. Het drietal is opgedragen zich beschikbaar te houden voor verhoor door de nationale raad voor verkeersveiligheid. De kustwacht heeft kort na de ramp bloedmonsters van de drie mannen genomen die zijn onderzocht op alcohol- of drugsgebruik. Resultaten van dat onderzoek zijn nog niet bekendgemaakt. Een woordvoerder van de kustwacht zei zaterdag dat het nemen van bloedproeven bij rampen als deze behoren tot de standaardprocedure. Maar eerder was van de zijde van de kustwacht gezegd dat bloed was afgenomen omdat daar reden voor leek te zijn. Deskundigen hebben voorspeld dat de prijzen van ruwe olie tijdelijk zullen stijgen omdat door de olieramp de haven van Vaidez is gesloten. Vaidez is het zuidelijke einde van de oliepijpleiding door Alaska, waardoor een kwart van de hoeveelheid ruwe olie wordt getransporteerd die in de VS wordt gehniikr.
' j j j |
heeft de frootttt • " 2 ^ rich fliteren en voor de A m e r i c a n s . g * \ Y a t nu een z
e s
a
r
n
RoU.rd.rn.. * * l « £ t Het 300 meter lange schip Het drijf Smit lnt.rn.lion.1 he.n vervoerde 1.2 miljoen v»ten ,.n Exxon opdr.cht • * " « • • tuwe olie. wi.rv.n inmia- 4, g..lr.nd.unk.ru bergen. deUbvih. 38 milioen liter m Ook heeft E " ° het berpng.bedrijf ingede *>»ti It gelopen. De hi- ».n ™p.n bU h.t beitttldtn yen. V.ldei. d. termin.l v.n d. Al».k»- D.t httlt woordvo.rd.rDpijpleiding. if n» d. r»mp K»»k«been v«r> Smit v.nd».g geiloten. • ?r«TRo««rd.m..b.driif h«ft I "we. B«mp 107 gech.rlerd die v.n.vond of morgenoch. tendm«l3Stonberpng>m.ter,..ln..rAI.."vl"«« £ Mtvoorlopigeen tien m.n .1 lend berpng.le.m oP « ™ ' m.«r v.rw.cht d. ^m.nd. d.gen meer m.len«.l eni ber imgnechnici nodig t« hebben. S25 heeft inmidd.l. ««g.«eld d.t het «h.p .nsub.el i» en d.t .n.l optreden een nog ern.l.g«re m.lieur.mp « * licht k.n voorkomen Het berpng.bedr.jf Ml tr.ch un de l.ding v.n de .upert.n" „ xo inel mogelijk over te ^V.n in een .nd.r. «.nke Voor het opruimen v.n de tu»y inde b..iMt Smit Tsk onder me.r veeg.rmen in. . . ' Xug.volgv.nd.h.rd.wind kunn.n vliepulgen die chemic.li.n over d. olie moeun ver,pr.id.n ni.top.lUgen.enook de Khotten die om de vlek en om h.t.chipxtjn verdere ver.pr.idmg tegen te g..n liin door d. windj*• tch.digd of worden wegge.1.fen D.Unkeri. door d. h.rd. wind 12 P»d.n om u)n 'T'woJdi met m.n en m.cht ..w.rktomde re.t.r.nd. ohe over te pompen in een »nder £ " p d. Exxon B.ton Rouge. ^.nkl.ro..i.d.pr«.id«ntv.n d. red.ru Exxon Shipping. «« te hopen d.t binnen drie or vier d.gen 95 procent v.n d. r.,l.r.nd. olie Ml iun overgo n
v e n
1
n
S
in
;
o m
m
D. oh«vl«k druft l.np.«r.in d. richting v.n d. Colt v.n AlMk.. m..r mo.1 «er« nog «n\.nt.l «.""*e. P.»««; Zek.r drie e.l.ndje. m deb... ziir. .1 door d« bruin. m.iM beo.kt. Doord.. d. oil. door de h.rd. wind tot een wort Khuim wordt geklopf. Wind. chemic.l.enomh..ropd.loswn ookbijn. ni.t meer bruikr
D.' 'Am.rlk..nw N.tlon.|. R,.d voor V.rvoeweil.gheid (KTSB) Ml «nel beginnen met het onderaoek n..r d. r.mp. w..rbU d. k.pit.in « n het whip. Joeeph H.Mlwood. .n ZSm otr.ci.ren zullen wor-. . den ond.rvr...d.l.ro«. heeft v.rkl.«rd
O l i e m a a t s c h a p p i j E x x o n
' s c h a n d e l i j k n a l a t i g
9
Het
p a r o o l , 989
V e e l
k r i t i e k
VALDEZ - Er Is grote kritiek. gerexcn op de bestriding van de milteuramp die bij Alaska is ontstaan door een Irk %rsligen supertanker die In een waardevol zeegebied met een rijk diercnleven 38 miljoen liter zware olie heeft verloren. Volgens het ministene van milieubeheer in Alaska is met 'ontoereikende en onaanvaardbare' middelen opgetreden tegen de olieramp. Die wordt door vnjwel alle milieudeskundigen in dc VS aangemerkt als de grootste in de Amerikaanse geschiedenis. Op een persconferentie in het havenplaatsje Vaidez. waar de supertanker, die 40 km verder op de klippen liep, zijn olie had geladen. zei Dennis Kelso van het ministene van milieubeheer dat het olierampenplan in Alaaka bepaalt dat uiterlijk binnen vijf uur moet worden opgetreden. Maar het duurde volgens hem uren langer voordat de eenti actie werd ondernomen om de intussen tot twinlig vierkante kilometer uitfebreide olievlek in te dammen. Naar zijn oordeel werd
o p
a
a
n
p
a
k
o
l
i
aanvankelijk ook veer minder maakt van olie- en andere mlopruimingsmateriee! ingezet lieurampen. dan beschikbaar was. Het ministene van binnenOok andere milieudeskundi- landse zaken in Washington gen, zoals uitgever van een mi- liet weten. dat een aantal orgalieu-penodiek Richard Golob. nisaties actie gaat ondernemen spreken van een 'schandelijk om watervogels, zee-otters, nalatig optreden' bij de bestrij- robben en andere bedreigde ding. Een poging om de olie die dieren uit het gebied weg te nog in de lekke supertanker zit halen. in een andere tanker over te Tot nu toe heeft men zonder pompen is gestaakt, vanwege veel resultaat olie-afbrekende defecte pomp-apparatuur chemicalien ingezet. • \ waardoor het grootste deel van de overgepompte olie in zee te- De driehonderd meter lange recht dreigde te komen. supertanker Exxon Vaidez Tegen de kapitein en twee be- liep vrijdag 40 km uit de kust manningsleden van de Exxon buiten de vaste scheepvaarVaidez is een dagvaardingsbe- route op een rott waarbij vervel uitgevaardigd. Zij zijn zon- schillende compartimenten dag aan de tand gevoeld door van de tanker lek sloegen. De een onderzoek scorn misaie van de regenng. De gevolgen van de vervuiling zijn des te erger, omdat de olievlek ligt in een besloten baai. de Prince William Sound, die knock van de eilandjes, fjorden en kreken. 'Een vervuiling van deze omvang in zo'n complex milieu zal bij het opruimen een nachtmerrie wor den,' aldut Golob, wiena uitgeverij al vijftien jaar Hudie
e
r
a
m
p
A l a s T t a
derde stuurman, die het roer had overgepomen, week zonder nadere aankondiging van zijn route af om enekel drijvende ijsbergen in de vaargeul te omzeilen. De tanker had bij Vaidez, de noordelijkste ijsvrije haven van Alaska. 1,26 miljoen barrel (200 miljoen liter) dikke ruwe olie geladen. Hoewel de Prince William Sound ijsvrij is komen daarin geregeld grote ijsbergen voor die afbreken van een grote gletsjer aan de kust. < Vaidez. een pittoresk plaatsje met zo'n 3.000 permanente bewonert, is de meest noordelijke ij»vrije haven aan de westkuat van de Verenigde Staten.
Het havenplaatsje ligt aan het zutdeinde van de 1.300 kilometer lange pijpleiding waarmee ruwe olie wordt aangevoerd tiit de oliewingebieden in het noorden van Alaaka. De haven ligt aan de met eilandjes bezaa.de Prince William Sound, die rijk is aan vis. De laatste jaren zijn er aan de schilderaehtige baai ook veel rccreatiegebieden ontstaan, die druk worden bezocht door alternatieve toeristen als kayakvaarders, sport vissers en vogclliefhebbers. Een wetenschappelijk onderzoekster van de milieuorganisatie Natural Resources Defense Council zei bijzonder verontrust le zijn door de omvang van de ramp.
:
Olieramp
H £
bij A l a s k a
WA
Uit da v»tig«op«fi AmtrlkMnM suptrtankar Exxon Vakxtz » p , 22 mil ten zukten van da etfeterrnlnai van "'. Vakiaz, a rralfoen 0tarrvw«o*a kn zm.
pm Poggy rdremoff houdt ton toluol mot olio botmourdo oond In hoor hond. ton von d |
,
*wggjt j!tgg>i **-'""i—riwam fUlMtom\i(w
i 1 ' nn r n
t
Milieudeskundige O
k
a
o
n
k
r
b
a
m
e
p
over e
z
t
Alaska-ramp:
j
a
e
l
o
i
g
l
i
z
e
i
j
n
R I J S W I J K (GPD). — D e iiq/eveeineict o l i e i n zee zegt n i e t s o v e r d e g e v o l g e n v o o r het m i l i e u . D e w e e r s o m s t a n d i g h e d e n , h e t s e i z o e n , de t e m p e r a t u u r e n de p i e k w a a r d e o l i e i n het w a t e r k o m t , z i j n v e e l m e e r b e p a l e n d v o o r d e e r n s t v a n een r a m p . H e t i s d r a m a t i s c h a l s e e n t a n k e r v e r g a a t o p het m o ment dat er overal trekvogels z i j n . E e n week later hoeft d i e z e l f d e o l i e v l e k n a u w e l i j k s s c h a d e a a n te r i c h t e n . O m die reden is W. Koops, milieudeskundige b i j R i j k s w a terstaat, terughoudend met u i t spraken over de gevolgen van het ongeluk met de supertanker F.yxnn Valrip? jn A l a s k a , waar"bij z o ' n 42 mujoen liter ohe het water instroomde. H i j heeft nog te w e i n i g informatie over de ramp die i n de media a l de ergste i n de geschiedems van de Verenigde Staten wordt genoemd. U i t z i j n ervaring b i j de directie Noordzee van Rijkswaterstaat weet Koops dat duizend liter superdunne ohe, die zich over een grote oppervlakte verspreidt, duizenden vogels de dood k a n injagen, t e r w i j l een l o z i n g v a n acht miljoen liter d i k k e olie v r i j w e l geen noemenswaardige effecten hoeft te hebben. In A l a s k a liep de tanker op een r i f i n een v i s r i j k gebied,
2 9 M I 1989 „ waar ook grote aantallen zeehonden, zeeleeuwen, zee-otters en walvissen voorkomen. Koops: „Vogels en zeehonden zullen het zwaarst te lijden hebben. Zeehonden hebben het toch a l erg moeilijk om te overleven i n de vervuilde wateren." Voor de bestrijders van de vervuiling z i j n de omstandigheden i n A l a s k a niet ongunstig, vermoedt Koops. Volgens zi]n computermodel had de olievlek z i c h a l moeten verspreiden over een oppervlakte van 1.000 v i e r kante kilometer. De vlek beslaat echter nog met meer dan 260 vierkante kilometer. Waarschijnlijk heeft dat te maken met de temperatuur van het w a ter en de vloeibaarheid van de ohe. Voor de schoonmakers is het weer een nadeel als de olie b i j n a is gestold. D a n kunnen de pompen de troep nauwelijks verwerken."
Alcferreen
dagblad,
'3
S m i t
fJ
h e l p t
b i j
b e s t r i j d i n g v a n
i
o l i e r a m p
j
A l a s k a
dei is midscheeps op een rif gelopen. Dertlen van de teventien tanks warcn YvhOTTERDAM Het geladen . T . " * ruwe olie en Rotterdam** b*rjrins»t»e- acht daarvan zijn door de opengescheurd. drijf Smit Intrrnatlonale rotsen heeft van dr A m c r l k ^ a n - b l j n a 10 miljoen liter olie , M o l l e m a a u c h n p p l j Zx*> Is in de baai gelopen. '• on o c r a c h t j-ekre-tn tie waardoor een vlek van k b i j Alaska jre»trand«r su- meer dan 280 vlerkaate ; pertanker E x x o n V a l d e i kilometer la ontstaan. De haven Vaidez, de te bergen. suldelljke terminal van de E x x o n heeft het btr- Alaska-pljpleldlng, la na jincabedrljf ook ge- de r a m p gesloten. Harde vraagd te helpen t>lj het windatoten van meer dan * testrljden van de ramps-• 100 kilometer per uur be! \:-,t ollevet vulling in ae moellljken de poglngen de ?rince W i l l i a m Baal. Het olievlek op te rvlmen. P.o;;erdamse bscrljf heeft Vllegtulgen die chemica' twee Boeing* 707 jcch&r- lien over de olie moeten , terd die vanaaag met een verspreiden kunnen niet berringsteam en IS ton opatfjgen. De ichotten die . b » r ^ i n g i m a t e r l a a l . waar* om de vlek en om het ' onder veegarmen. naar •chip i l j n aangebracht • Alaska vliegen. om verdere verapreidlng Volgens D . Kaakebeen tegen te j a a n . z i j n door de van Tiet Rotterdamce be- w i n d beechadigd ot wordrijf ia het de btdoellnr den wejfjeslagen. De Amerikaanse presii e E x x o n Vaidez drijvend te maken en vervolrcns dent. Bush, noemde de weg te j l e p e n . Hiervoor olieramp ,.een catastrof e". F r a n k Iarossi. president sal een groot deel van de Achtergebleven olie uit van da rederlj van E x x o n hoopt dat binnen drie of ; het schip moeten worden > -jepompt. Smit It al een vler dagen 95 pro cent van < keer eerder bctrokken ge- de resterende olie sal s l j n weeat b i j een olieramp overgepompt. H i j sel dat i van dexe omvan-r. Dat hij er niet voor kan Instwas tier. Jaar geleden bl] aan dat alle olie wordt op) de berging van de Amoco eruirod. Iarossi: ..Het j Cadis, voor de Franae jkt wel ot de olievlek kust. over een autoanslweg Hoewel het gebrulkelljk raaat". De Amerikaanse Natio' l i In de n*—rtn«riwereld . dat opdrachwn op *no cu- nale R a a d voor Vervoera(NT SB) sal re no pay-basii" (geen v e t l l f h e l d • auccea. geen geld) worden snel oeglnnen met het onverrtcht. waardoor ber- dersoek naar de r a m p . glassbedrijven grote ft; w a a r b i j de kapitein van « -Aiiclele n-ilco t lopen. aal net achlp. Joseph Haael3m»t In dit geval per ge- wood, en andere offIcieren sullen worden onderwerkte dag worden vraagd. Iarossi heeft verl a aid. De r u l m driehonderd k l a a r d dat toen hot schip n e u r lange E x x o n V a l - aan do grond liep. de dorVan ecr. onzer vcrslaggevers
S
de stuurman de leiding had op de brug, hoewel h i j hlertoe niet bsvoegd was. Do scheepsofflcleren sljn onderzocht op gebruik van drugs of alcohol en de resultaten van dit ondersoek sullen so spoedig mogelijk bekend worden gemaakt. De gouverneur van Alaska. Steve Cowper, heeft de Prins W i l l i a m B a a i tot rampgebied verklaard. Commentaar pas. 3
V
e
g
e
s
Uoor o u t cedactcur MARCEL HALNEN * 2 z O E T E R M E E R , 29 maart — „Hci it not alt met een tuikerpot die jc in de kamer omgocn", ze,*,t. ing. W. Koopt en hii wijtt naar oe' bruin-witte vloerbedskking in zijn Zoeiermeenc nieuwbouwwonir.c. ..Alt je de hele w x k door de linker hccn blijft banjeren. wjrdt hei een rotnmeltje. Hetzelfde doet zich voor bij olieverontreinigin;: ben je c tncl bij dan it op* ruimen een ftoitje van een cent. Koopt. expert van Rijktwstcritatt op het gebied van het bettri;dtn van acute vcrantrcinijini op zee, it blij dat Smii»Tak nu met twee veejarmen de olievlsk i bij Alaska te liif gaat. Toch kan er niet echt snel worden sewerkt met deze mobiele stnfzuicsr voor olie wsarvan Koops do patsntoouder is. Over het tchnonmaken van een vierkante kilometer doet de veev I O 14 uur. Het mcchamsche verwijderingstytteem, dat aan een schip wordt gekoppeld. kan namelijk niet v'n«ger dan met een snelheid v r t .i drie kilometer per uur dooi net water worden j > haald. Koops vergelijkt bet rr*> dsrom met een huishoudelijke klut. ..Alt een vrouw hoi lend stofzuigt. blijft er veel liggen. Veeg je te tncl dsn duikt de olie onder de vcegsrm door". Voorded Voor het Noordzee-gebied hartteert Rijkswaterstaat de stelregel dst opruimcn van olie op zee na drie d-jgen geen zin meer heeft. Dan zijn er hoo-jtter.t not rettanten te vinden. In het koude aretiache water kan mogelijk zo'n veenien dagen worden gewerkt omdst dc olie minder snel afbreekt. Koops verwacht dat al
z
s
a
i
g
e
o
,
h
e
met si hoogttens een psax miljoen liter olie — van de 43 miljoen l i ter die in het wster it gestroornd — in Alaska kan worden opgeruimd. Het veordeel van de veegarm it evtnwel dst het apparaat werke• lijk epruimt. De kieuieke methc•o.-t wsarblj olie met zand of chemicalien wordt bestreden — en de olie respectievelijk naar de bodem zinkt of tneller sfbreekt —hebben alt nadeel dat de olie in het milieu blijft. Simoel, robuutt, betrouwbaar en goedkoop zijn volgent Xoc.pt 'de principei van de veegarm die inclusief benodigdr sppsrstuur, zoJt ceo pomp an een krsan, een slordige miljoen gulden koit. Het opruimsysteem u commcrciecl nog teen troot sueces tc roe men, vertelt u . Kam pen van de Kbccpswerf in Putttnhoek die de afgelopen iaren zo'n dcrtig veegarmen heeft gemsakt voor landen alt Weit-Duiuland, Iran, Oman en Noorwegen. ,.Echi hard loopt bet niet met de bestellingen', zest Kampert. Tot zijn leedwezen constiteert Kampers dat in het buitenland noj steeds vssk de voorkeur wordt gegeven can het werken met bestrtjdix^middelen. ,.In BsKie doen n bijvcorbctld helemeal niets. Bij ten ramp bellen ze gewoon naar Nederland om nulp." Het geringe santal bettellinjen heeft tot gevolg dst het erg kostbaar blijft te investeren in onderzoek om het systeem nog beter te laten vegen cn zuigen. Dc olieverontreiniging bij Alaska verovert mcciteloot een plekjc in dc top-10 van dc olicrampen, vertelt Koops. Maar het kan nog enter. Bij net ongeluk met het IXTCC-olieplatform In de Coif van Mexico in 1979 kwam 5 . ; miljoen liter olie in sec. De ramp met de tanker Torrcy Canyon in I M 7 bij Engclsnd leidde enoe
t
m
i
d
d
l
e
]
dst 100 miljoen hter olie ir. net wster terecht kwam. Bij het in 1978 op de rotten lopen "an de Amoco Cadiz voor dc kutt van Frankrijk spoelde 220 miljoen l i ter olie in zee.
Toch kan niet simpeiwet op grond van naakte hocveclheden worden vastgetteld hoe emttig een ramp it. Het zijn de otrnandigheden in het rampgebied die bepslend zijn. „De 600.000 liter dieselolie die bejin cit j : j r bi, Antarctica in het wster ttroomd* wss ook heel drsmstiKh omdat het in een belsngrijk nstuursebied gebcurde. In de Waddenzce ttroomde enkele jaren gsleden nog geen 1000 litei olie .n zee die toch aan bonderden zslazame vc* gelt het leven kostu". zegt Koops. Op dit moment w e m hij aan een soon rampenschaal tan de hand waarvan net zoilt bij aardbevinjen rsdelijk objectief kan worden v « t - « t c W nos ernttig ccn geval »«i verontreiniging it. Bclangn;k voor .zo'n maautaf it ook de vraag hoe tncl de natuur zich in een tepaald fieMcd herttelt. Over c--. ja-r of drie z i l pas te bepalen zijn wr.t dc gevolgen voor Alaska gun. ..Een olieramp it lokaal natuurl.jk heel dramatisch maar tot nu toe heeft de natuur zich nog steeds kunnen herttellen. Olie bluft een natuurproduki." Heel sndars ligt did met PCB't en snder ttoffen die in de voedselketen terechtkomen. ..Dst is een ramp die no3 veel erger is", zegt Koops. Ook van deze caiamiteiten zijn dc tporen echter mcrkbasr tot in het Noordpoolgebicd. ,.ljtberen kunnen als chemUch s/vsl worden beschouwd. In Europe zouden we die diercn eigenlijk in een drum moeten opbergen zoveel peb't zittcn crin."
G
e
v
n i e t
o
l
d
g
u
e
i
d
n
e
r
l
a
i
j
m
p
n
o
g
k
Deskundige W . K o o p s : 'De hoeveelheid olie in zee zegt o p zich nog niks over de schade voor het milieu' ruim 160.000 ton olie en 10.000 Door Woert Schank ton brandstof." RIJSWIJK — De hoeveelheid olie in zee zegt niets over de gevolgen voor het milieu. De weersom- S n e l a a n p a k k e n standigheden, het seizoen. de temEen snelle aanpak van de olieperatuur en de piek waar de olie in het water komt, zijn veel meer vlek is zeer belangrijk, zegt Koops. „Bij Rijkswaterstaat geldt dat in bepalend voor de ernst van een ramp. Het is bijvoorbeeld drama- drie dagen alles moet zijn opgeUsch als een tanker vergaat op het ruimd. Anders hoeft het niet meer. moment dat er overal irekvogels Dan ben je inefficient bezig en zijn. Een week later hoeft diezelf- kun Je de olie beter op de kust lade olievlek nauwelijks schade aan ten komen en het daa> opruimen." Rijkswaterstaat heeft de capacite richten. Om die reden is W. Koops. mi- teit om een olielozing van 30.000 lieudeskundige op het gebied van ton te bestrijden. Een uur na de acute verontreiniging, terughou- melding van de vervuiling kunnen dend met uitspraken over de ge- de eerste schepen al uitvaren op volgen van het ongeluk met de su- de Nederlandse binnenwateren of pertanker Exxon Vaidez in Alaska op de Noordzee. Drie tot acht uur Uit zijn ervaring bij de directie later is, gecoflrdineerd door de Noordzee van Rijkswaterstaat Kustwacht, een vloot van acht weet Koops dat een ton superdun- schepen op zee. Daaronder zijn enne olie, die zich over een grote op- kele baggerschepen, waarop in pervlakte verspreidt. duizenden korte tijd veegarmen worden gevogels de dood kan injagen. terwijl monteerd, die de olie als het ware een lozing van 8000 ton dikke olie van het water zuigen. Voor grotere vrijwel geen noemenswaardige ef- rampen kan de overheid een befecten hoeft te hebben. roep doen op het buitenland en In Alaska liep de tanker op een eventueel Smit Internationale, dat rif in een visrijk gebied, waar ook eigen oliebestrijdingsmaterieel begrote aantallen zeehonden, zee- zit. leeuwen, zee-otters en walvissen Voor Nederland is olievervuivoorkomen. Koops: „Vogels en zee- ling op zee heel gewoon. Ongeveer honden zullen het zwaarst te lij- 20 keer per jaar moet Rijkswaterden hebben. Zeehonden hebben staat op zee aan de slag om vlekhet toch al erg moeilijk om te ken van behoorlijke omvang op te overleven in de vcrvuilde wateruimen. Volgens de statistieken ren." komt er voor ouzo kust eens in de Voor de bestrijders van de ver- twee jaar 100 ton olie uit een lekvuiling zijn de omstandigheden in kend schip vrij. Elke vijf jaar Alaska niet ongunstig, vermoedt stroomt een hoeveelheid van 1000 Koops. Volgens zijn computermoton in zee en eens in de tien jaar del had de olievlek zich al moeten kan gerekend worden op een ververspreiden over een oppervlakte vuiling van 5000 ton. Een olielovan 1000 vierkante kilometer. De zing van 30.000 ton, waarop de vlek besloeg gisteren echter nog maximale schoonmaakcapaciteit is met meer dan 260 vierkante kiloberekend. komt, statistisch gezien, meter. Waarschijnlijk heeft dat te eenmaal in de vijftig jaar voor. In maken met de temperatuur van Alaska is er tot nn toe 45.000 ton het water, de vloeibaarheid van de olie het water ingestroomd. Daarolie en de landinwaanse storm, om wordt de olieramp nu de grootdie de olie in een baai houdt! ste genoemd in de geschiedenis Maar zolang het stormt, kan er van de VS. nauwelijks olie worden opgeKoops: „We hebben bijna elk ruimd. Voor de schoonmakers is jaar wel een ramp. Dat is haast onde kou een nadeel als de olie bijna vermijdelijk. Voor onze mist varen is gestold. Dan kunnen de pompen een ongekend aantal schepen. de trocp nauwelijks verwerken. Jaarlijks gaan er liefst 420.000 schepen voorbij. de bewcgingen De autoriioiten In Alaska hebvan visserij, marine en ben in eerste instantie do juiste bevoorradingsschepen niet meegemaatregelen getroffen, zegt Koops. teld. Daaronder zijn veel olie- en ..Van ccn schip in mocilijkhedcn chcmicalientankers, die naar Rotmoet je zo snel mogelijk de resteterdam gaan." rende lading in de tanks veilig stellen, omdat de situatie snel kan verslechteren. Als het schip breekt. ligt alles emit. Het is dan / / c ^ S t y e duizend keer zo moeilijk om de ohe op te ruimen. om maar niet te spreken over de veel en veel hogere kosten die dat met zich meebrengt. In Exxon Vaidez zat nog
13 rrjcuujt- /g<2$
Compartimenten Aan het voorkomen van milieu rampen wordt ook internationaal veel aandacht besteed. Er zijn inmiddels veel regelingen om de olietransporten veiliger te maken Maar menselijk faien kan nooit worden uitgesloten, zegt Koops en hij verwijst naar de ramp in Alaska, waar dat naar alle waarschijnlijk ook het geval is. De derde stuurman zou niet bevoegd zijn geweest het schip te besturen en er zou alcohol in het spel zijn geweest. Koops „De regelingen hebben er voor gezorgd dat nu niet meer dan 40.000 ton olie in zee is gestroomd. Vroeger was de hele inhoud naar buiten gelopen. Door nieuwe regels zijn de tankers onderverdeeld in compartimenten." Nu het vervoer van ruwe olie eindelijk redelijk goed is geregeld, neemt het aantal transporten af. De landen die de olie exporteerden. gaan die nu eerst raffineren en op olie gebaseerde produkten uitvoeren. Mede daardoor stijgt het aantal zeetransporten van chemicalien explosief. De meeste chemicalientankers worden wel stevig verpakt. maar vrijwel wekelijks slaan er containers overboord. Soms verdwijnen er zelfs hele schepen met gif onder water. „01ie kun je opruimen en wat ovcrblijft, wordt door de natuur afgcbroken," zegt Koops, „maar tegen bepaalde soorten chemicalien op zee kun je helemaal niets doen. Bij sommige duurt het heel lang voordat de natuur ze heeft afgebroken. Ze richten heel veel schade aan als ze in de voedselketen terecht komen. PCB's. bijvoorbeeld, zijn levensgevaarlijk." Sedert vijf jaar krijgt het chemicalienvervoer veel aandacht van Rijkswaterstaat. Er wordt onderzoek gedaah naar de gevolgen van chemicalien in het watermilieu. er worden aanvuilende regels opgesteld en nieuwe bestrijdingsmethoden ontwikkeld. Koops schrijft daarover momenteel een uit 24 delen bcstaand standaardwerk. De milieudeskundige vindt dat Nederland al het mogelijke doet om milieurampcn te voorkomen. ,,Alles wat we kunnen doen, doen we. Daarom word ik ook niet moedeloos als er weer een ramp gebeurt. Het stimuleert me juist om precies op papier te zetten welke preventieve maatregelen genomen kunnen worden en hoe de gevolgen van een ramp kunnen worden beperkt."
LEEUWARUER COURANT ,
S
n
e
l
h
e
i
De hoeveelheid olie in zee zegt niets over de gevolgen voor het milieu. De weersomstandigheden, het seizoen, de temperatuur en de pick wnar de olie in het water komt, zijn veel meer bepnlend voor de ernst van een ramp. Het is dramatisch als een tanker vergaat op het moment dat er overal trekvogels zijn. Een week later hoeft diezelfde olievlek nauwelijks schade aan te richten. Door Weert Schenk correspondent In Den Haaf Om die reden is W. Koops. milieudeskundige op het gebied van acute verontreiniging, terughoudend met uitspraken over de gevolgen vnn het ongeluk met de supertanker Exxon Vaidez' in Alaska, waarbij tot nu toe 45.000 ton olie het water instroomde. Hij heeft nog te weinig informatie over de ramp die in de media al de ergste in de geschiedenis van de Verenigde Slaten wordt genoemd. Uit zijn ervaring bij de directie Noordzee van Rijkswaterstaat weet Koops dat een ton superdunne olie, die zich over een grote oppervlakte verspreidt, duizenden voeels de dood kan injagen, terwijl een losing van 8000 ton dikke olie vrijwel geen noemenswaardige effecten hoeft te hebben. In Alaska liep de tanker op een rif in een vtsrijk gebied, waar ook grote aantallen zeehonden, zeeleeuwen, zee-otters en walvissen voorkomen. Koops: ..Vogels en ?eehonden zullen het zwaarst te lijden hebben Zeehonden hebben het toch al erg moeilijk om te overleven in de vervuilde wateren". Voor de bestrijders van de vervuiling zijn de omstandigheden in Alaska met ongunstig, vermoedt Koops. Volgens ziin computermodel had de olievlek zich al moeten verspreidcn over een oppervlakte van 1000 vierkante kilometer. De vlek beslaat echler nog niet meer dan 260 vierkante kilometer. Waar-ichijnlijk heeft dat te maken met de temperatuur van het water en de vloeibaarheid van de olie. Voor de schoonmakers is het weer een nadeel als de olie bijna is get
d
v
o
o
r
o
p
b
i
j
a
a
n
p
a
k
o
l
i
e
PAG 5
r
a
m
p
mar de ramp In Alaska, waar dat waarschijnlijk onk hrt g"val is „De regelingen hebben cr voor gezoigd dat nu niet meer dan 40.000 ton olie in zee is gcstro'jjnd Vrocger was de hrle Innmid naar buiten ge lotion Door nieuwe iegels zijn de tankers onder verdeeld In compartimenten". Containers Nu het vervner van rujw*> olie eindelijk redelijk goed is geregeld, neemt het aantal transporten af De landen die de olie exporteerden, gaan die nu eerst laffmeren en op olie gebasecrdp produkten uitvoeren. Mrde aaatdoor stijgt het aantal zeetrainporten van chemicalien explosief De meeste chernicalientanke is worden wel stevjg vti pakt. maar vrijwel wekelijks slaan er containers over boord. Soma veujwijnen zells hele schepen met gif onder water. „Olie kan je opruimen en wai oveiblijft. wordt door de natuui afgebroken". zegt Koops, „maai tegen bepaalde soorten rnemtcalien op zee kan je helemaal niets doen. Van sornmigen duutt het heel lang voordat de nntutif ze heeft afgebroken Ze richten heel Olie tuordt uit de lekkende Exxon Vaidez in een andere tanker gepompt. Dankzij compartimentering veel schade aan als ze In de voedstroomt niet de hele lading in zee. (Foto AP) ' , bijselketen terecht komen. Pcb % voorbeeld. zijn levensgevaat lijk ', stold. Dan kunnen de pompen de teit om een olielozing van 30 000 jaar stroomt een hoeveelheid van Sedert vijf jaar ktiigt het chetroep nauwelijks verwerken. ton te bestrijden. Een uur na de 1000 ton in zee en ems in de tien micalien vervoer ve?] aandacht melding van de vervuiling zijn de jaar kan gerekend worden op een Rijkswaterstaat. Er wordt onVeegarmen eerste schepen al uitgevaren om vervuiling van 5000 ton. Een olie- van derzoek gedaan naar de gevolgen troep op te ruimen. Drie tot lozing van 30.000 ton, waarop de chemicalien in het wa.trrn.lDe autoriteiten in Alaska heb- de acht uur later is, gecobrdineerd maximale schoonmaakenpaciteit van lieu, aanvullende regels worden ben in eerste instantie de juiste door de Kustwacht, een vloot van is berekend, komt. statistisch geworden opgesteld en nieuwe bemaatregelen getroffen, zegt schepen op zee. Daaronder zien, eenmaal in de vijftig jaar slrijdingsmeihoden ontwikkeld Koops. „Van een schip in moei- acht zijn enkele baggerschepen. waar- voor. Koops schrijft daarover monienlijkheden moet je zo snel mogelijk op korte tija veegarmen worKoops: „We hebben bijna elk teel een uit 24 delen bestaand de resterende lading in de tanks den in gemonteerd. die de olie als het veitig stellen, omdat de situatie ware van het water zuigen. Voor jaar wel ecu ramp. Dat is haast on- standaardwerk. snel kan verslecnteren. Als het grotere rampen kan de overheid vermijdelijk Voor onze kust De milieudeskundige vindt dat schip breekt. ligt alles eruit. Het Is een beroep doen op het buitenland vaart een ongekend aantal sche- Nederland al het mogelijke duel pen. Jaarlijks gaan er liefst om milieurampen dan duizend keer zo moeilijk om en eventueel Smit Internationale, te vootkomen. schepen voorbij, de bewe- Ook in internationaal de olie te ruimen, om maar niet te eigen oliebestrijdingsmate- 420.000 veiband gingen van visserij, marine en bespreken over de veel en veel ho- dat rieel bezit. wordt hard gewerki. lot heeft voorradingsschepen niet meege- ook resultaal. regl hij,Imam ere kosten die dat met zich meehet teld Daaronder zijn veel olieen rengt. In Exxon Vaidez zat nog blijft onmogelijk nm all" tisiins gewoon chemicalientankers die naar Rot- geheel ruim 160.000 ton olie en 10.000 ton Heel uit te sluiten. ..Alles «al terdam gaan". brandstof". we kunnen doen. doen we. DaarVoor Nederland is olievervuiEen snelle aanpak van de olie- ling op zee heel gewoon. OngeAan het vermijden ,van milieu- om word Ik ook niet moedrlww als vlek is zeer belangrijk, zegt veer twintig keer per jaar moet rampen wmdt (ink intornalionaal er weer een ramp gcbeui t. I lei sti Koops. ,,Bij Rijkswaterstaat geldt Rijkswaterstaat op zee aan de slag verband veel aandacht besteed Er muleert me juist um pi rrlri op padat in drie dagen alles moet zijn om vlekken van behoorlijke om- zijn inmiddels untzettend veel re- pier te zetten welke pievtntieve opgeruimd. Anders hoeft het niet vang op te ruimen. Volgens de sta- gelingen om de olietransporten maatregelen genomen kunnen meer. Dan ben je inefficient bezig tistieken komt er voor onze kust veiliger te maken. Maar menselijk worden en hoe de gevolgen van en kan je de olie beter op de kust eens in de twee jaar 100 ton olie uit falen kan nooit worden uitgeslo- een ramp kunnen worden belaten komen en het daar oprui- een lekkend schip vrij. Elke viif ten, zegt Koops en hij verwijst perkt". men". Rijkswaterstaat heeft de capaci-
t
W. Koops: „We hebben bijna elk jaar wel een ramp". (Foto GPD)
R I J S W I J K — D e hoeveelheid olie i n zee zegt niets o v e r de g e v o l g e n v o o r het m i l i e u . D e w e e r s o m s t a n d i g h e den. het s e i z o e n , de t e m p e r a t u u r en de p i e k w a a r de o l i e i n het w a t e r komt. z i j n veel meer bepalend voor de e m s t v a n e e n r a m p . H e t is d r a m a t i s c h als een t a n k e r vergaat op het m o m e n t dat er o v e r a l t r e k v o g e l s zijn. E e n week later hoeft diezelfde o l i e v l e k n a u w e l i j k s s c h a d e a a n te richten.
•
H
6
C 1
to N
W
j
,
t
O m die r e d e n is W . K o o p s . m i l i e u d e s k u n d i g e o p het g e b i e d v a n accute v e r o n t r e i n i g i n g , t e n i g h o u dend met u i t s p r a k e n o v e r de g e v o l gen v a n het o n g e l u k met de supertanker ' E x x o n Vaidez' i n A l a s k a , w a a r b i j tot n u toe 45.000 t o n olie het w a t e r i n s t r o o m d e . H i j heeft n o g te w e i n i g i n f o r m a t i e o v e r de r a m p die n u . a l de grootste i n de geschiedenis v a n de V e r e m g d e S t a t e n wordt genoemd. U i t z i j n e r v a n n g b i j de d i r e c t i e N o o r d z e e v a n R i j k s w a t e r s t a a t weet K o o p s dat een t o n s u p e r d u n n e olie. die z i c h o v e r een grote o p p e r v l a k t e versDreidt. d u i z e n d e n vogels de dood k a n i n j a g e n . t e r w i j l een i o z i n g v a n 8000 t o n o i k k e o i i e v n j w e i geen n o e m e n s w a a r d i g e e i f e c t e n h o e f t te hebben. In A l a s k a l i e p de t a n k e r op een n f i n een v i s n j k g e b i e d . w a a r o o k grote aantailen zeenonden. zeeieeuwen. zee-otters e n w a i v i s s e n v o o r k o m e n . Koops:,,Vogels en zeehonden zullen het z w a a r s t te l i j d e n h e D b e n . Z e e h o n d e n h e b b e n het t o c h a l e r g m o e i l i j k o m te o v e r l e v e n i n de v e r vuilde wateren.'' V o o r de b e s t n j d e r s v a n de v e r v u i l i n g i j de o m s t a n d i g h e d e n i n Alaska met ongunstig, vermoedt K O O D S . Volgens z i j n computermodel h a d de o l i e v i e k z i c h a l m o e t e n v e r s p r e i d e n o v e r een o p p e r v l a k t e v a n 1000 v i e r k a n t e k i l o m e t e r . D e v l e k beslaat echter n o g m e t m e e r d a n 260 v i e r k a n t e k i l o m e t e r . W a a r s c h i j n l i j k heeft d a t te m a k e n met de t e m D e r a t u u r v a n het w a t e r en de v l o e i b a a r h e i d v a n de o l i e . V o o r de s c h o o n m a k e r s is het w e e r een n a deel als de o l i e b i j n a is gestold. D a n k u n n e n de p o m p e n de t r o e p n a u w e lijks verwerken. z
S
5
s
O
m
1
S
n
beter op de k u s t l a t e n k o m e n e n het daar opruimen." R i j k s w a t e r s t a a t heeft de c a p a c i t e i t o m een o l i e l o z i n g v a n 30.000 t o n te b e s t n j d e n . E e n u u r n a de m e l d i n g v a n de v e r v u i l i n g z i j n de eerste schepen a l u i t g e v a r e n o m de troep op te r u i m e n . D n e tot acht u u r l a t e r is, g e c o b r d i n e e r d d o o r de K u s t w a c h t , een v l o o t v a n acht schepen op zee. D a a r o n d e r z i j n e n k e l e b a g gerschepen, w a a r o p i n k o r t e t i j d veegarmen w o r d e n gemonteerd. die de ohe als het w a r e v a n het w a t e r zuigen. V o o r grotere r a m p e n k a n de o v e r h e i d een beroep d o e n op het b u i t e n l a n d e n e v e n t u e e l S m i t Intern a t i o n a l e , dat eigen o l i e b e s t r i j dingsmateneei bezit. V o o r N e d e r l a n d is o l i e v e r v m l i n g op zee heel g e w o o n . Ongeveer 20 keer per jaar moet R i j k s w a t e r s t a a t op zee a a n de s l a g o m v i e k k e n v a n beh o o r i i j k e o m v a n g op te r u i m e n . V o i gens de s t a t i s t i e n e n k o m t er v o o r onze kust eens i n de twee jaar 100 ton ohe u i t een l e k k e n d s c h i p v r i j . . E l k e v i j f j a a r s t r o o m t een h o e v e e l h e i d v a n 1000 t o n i n zee e n eens i n de t i e n j a a r k a n g e r e k e n d w o r d e n op een v e r v u i l i n g v a n 5000 ton. E e n o l i e l o z i n g v a n 30.000 t o n . w a a r o p de m a x i m a l e s c h o o n m a a k c a p a c i t e i t is b e r e k e n d . k o m t . s t a t i s t i s c h gez i e n . e e n m a a i i n de v i j f t i g ]aar v o o r . K o o p s : .,We h e b b e n b i j n a e l k jaar w e l een r a m p . D a t is haast o n v e r m i j d e i i j k . V o o r onze k u s t v a r e n een o n g e k e n d a a n t a l schepen. J a a r i i j k s gaan er l i e f s t 420.000 s c h e p e n v o o r b i j , de b e w e g i n g e n v a n v i s s e n j , m a r i n e en b e v o o r r a d i n g s s c h e p e n met meegeteld. D a a r o n a e r z i j n v e e i o l i e en c h e m i c a l i e n t a n k e r s d i e n a a r Rotterdam gaan." A a n het v o o r k o m e n v a n m i l i e u r a m en wordt ook i n t e m a t i o n a a l vera n d v e e l a a n d a c h t besteed. E r z i j n inmiddels ontzettend veei regelingen o m de o l i e t r a n s p o r t e n v e i i i g e r te m a k e n . „ D e r e g e l i n g e n h e b b e n er v o o r gez o r g d dat n u i n A l a s k a m e t meer d a n 40.000 t o n o i i e i n zee is ges t r o o m d . V r o e g e r w a s de heie i n h o u d n a a r b u i t e n geiopen. D o o r n i e u w e regels z i j n de t a n k e r s o n d e r verdeeld i n compartimenten.''
E
Levensge vaarlij k
0 Veegarmen
O
E e n snelle a a n p a k v a n de o l i e v l e k is zeer b e i a n g n j k . zegt K o o p s . , , B i j Rijkswaterstaat geldt dat i n drie dagen alles moet z i j n o p g e r u i m d . A n d e r s h o e f t het n i e t meer. D a n ben je i n e f f i c i e n t b e z i g e n k a n je de olie
N u het v e r v o e r v a n r u w e o l i e e i n d e l i j k r e d e l i j k g o e d is geregeld. neemt het a a n t a l t r a n s p o r t e n af. D e l a n d e n d i e de o h e e x p o r t e e r d e n . g a a n die n u eerst r a f f i n e r e n e n op olie gebaseerde p r o d u k t e n u i t v o e r e n . M e de d a a r d o o r sti]gt het a a n t a i zee-
Alkmaarsche
transDorten van chemicaiien explosief. D e meeste c h e r m c a i i e n t a n k e r s w o m e n w e i stevig verpaKt. maar v n j w e i w e k e i i j k s s i a a n er c o n t a i ners o v e r b o o m . S o m s v e r d w i j n e n zeifs heie s c h e p e n met gif onder w a ter. ,,OUe k u n je o p r u i m e n en w a t o v e r b l i j i t . w o m t d o o r de n a t u u r a f g e b r o k e n '. zegt K o o p s . „ m a a r tegen b e p a a l d e s o o r t e n c h e m i c a l i e n op zee k u n ]e h e i e m a a i mets doen. V a n s o m m i g e d u u r t het heei l a n g v o o r dat de n a t u u r ze heeft a f g e D r o k e n . Z e n c h t e n heei v e e i schaae a a n ais ze m de v o e d s e i k e t e n t e r e c h t k o m e n . P c b ' s . b i j v o o m e e l d . z i j n levensgevaariijk.' Seaerx v i j f j a a r k n j g t het c h e m i c a lienvervoer veei aandacht van Rijkswaterstaat. E r wordt onderzoek g e d a a n n a a r de gevolgen v a n c h e m i c a l i e n i n het w a t e r m n i e u , a a n v u i l e n a e regels w o r d e n w o r d e n opgesteld en nieuwe bestnjdingsmethoaen o n t w i k k e l d . Koops s c h n j i t d a a r o v e r m o m e n t e e i een u i t 24 d e l e n b e s t a a n d s t a n d a a r d w e r k . D e m i l i e u d e s k u n d i g e v m d t dat N e d e r l a n d a l het m o g e l i j k e doet o m n u l i e u r a m p e n te v o o r k o m e n . O o k u i intemationaai verband wordt hard gewerkt. Alles wat we kunnen doen.
courant,
X^l rvtaut^t
/9#3
M e d e w e r k e r s v a n S m i t I n t e r n a t i o n a l e l a d e n in g r o t e n a a s t o l i e b e s t n j d i n q s m a t r i a a l in t w e e v r a c h t w a g e n s . V a n d a a g v e r t r e k k e n t w e e v l i e g tuigen v a n Schiphol met aan boord m a n s c h a p p e n en materiaal naar Alaska. doen we. D a a r o m w o r d i k ook niet moedeloos als er w e e r een r a m p geb e u r t . H e t s t i m u l e e r t m e juist o m precies op p a p i e r te zetten w e l k e
p r e v e n t i e v e m a a t r e g e l e n genomen k u n n e n w o r d e n en hoe de gevoigen v a n een r a m p k u n n e n w o r d e n beperkt."
door F r e d Pruitn
De
r.elegraaf . X J
E O T 3 n E B D A I ) I / V A U > S Z , Duike-s
v a n
het
Rotterdamse
woensdag bergingsbe-
rlrhf Start T a k zullen een dezer dagen naar
de
S a s k a
opengescheurde gestrande
Vaidez.
romp
aldalcn
van
mammoettanker 'IJ
^L>3
de
bi]
E x x o n
f E L
lokale""instanties
e n bedri]2ij zullen d a a r i n eerste ven. i n s t a n t i e d e toeO n r u s t b a r e n d stand bekijken I n de t u s s e n t i j d b r e i d t de waarin zich dc e n o r m e o l i e v l e k i n de k u s t ; acht stukgeslawateren v a n A l a s k a zich ongen olietanks r u s t b a r e n d u i t . I n m i d d e l s is bevinden. VerS z o ' n 45 m i l j o e n l i t e r r u w e der zal worden : o l i e i n zee g e s t r o o m d w a a r bekeken hoe de door een gigantisch oueplaggcten in de kaatisgevormdvanru«n2b0 romp van het vierkante kilometer, Ameriizaanse i woordvoerdew van de rumpschip het I Amerikaanse cuemaatsc^pbeste kunnen i i E x x o n v r e z e n dat de r a m p I worden ge| - d i e n u a i d e grootste ohemp j m i U e u r a m p i n d e A m e n k a a n dicht. •4 se g e s c b i e d e n i s w o r d t ge D e r u i r a drie| | noemd een nog grotere honderd meter I S m v a n g z a l k r i j g e n d o o r de lange E x x o n V a i 1 W e w i n d , d i e de o l i e steeas dez tclt i n t o t a a l iU v e r d e r u i t e e n d r i j f t . E e n aanzevcntien tanks, 1 t a l k l e i n e e i l a n d j e s . i n de w a a r v a n er . t i j b u u r t v a n de P r i n s W i l l i a m dens de a a n v a straat i s g e h e e l b e d e k t m e t r i n g dertien met • Voor de een dikke laag ohedrab. V o o r o l i e w a r e n gela- schepen op het l e v e n v a n d u i z e n d e n d i e d e n . D e o v e r i g e Vaidez, die i r e n i n het rampgebied wordt v i e r l a g e n i n b a l - Vaidez voor gevreesd. last. - Gisteren w e r d ook bekend G i s t e r e n w e r d b e k e n d ' dat dat de k a p i t e i n v a n h e t s c h i p , de Amerikaanse oliemaatde 42-jarige J o s e p h H a z e l schappij E x x o n de Nederwood, e e n , drankprobleem : landse bergingsmaatschappi] zou hebben. H i j w e r d zelfs S m i t T a k de o p d r a c h t heert enkele malen veroordeeld gegeven v o o r het b e r g e n v a n de v r i j d a g o p d e r o t s e n gelo- ; v o o r h e t r i j d e n o n d e r i n pen tanker. \ v l o e d . H e t is n i e t b e k e n d of Hazelwood had gedronken toen z i j n schip op.de rotsen R a m p g e b i e d liep. H B o v e n d i e n i s d e h u l p geD
met
vraagd v a n de Nederlandse deskundigen voor het opruim e n v a n de enorme hoeveelheid weggestroomde ohe. S m i t w i l i n het rampgebied zogenaamde 'veegarmen gaan inzetten. De duikers maken deel uit v a n de v o o r l o p i g e b e r g i n g s p l o e g v a n t i e n m a n , d i e deze •morgen vanaf Schiphol zal vertrekken naar Anchorage i n Alaska. V a n daaruit zullen de N e d e r l a n d s e b e r g e r s op h e t v l i e g t u i g s t a p p e n n a a r de h a v e n p l a a t s V a i d e z . D e ges t r a n d e m a m m o e t t a n k e r (214 d u i z e n d brt) l i g t op de r o t s e n i n de F r i n s W i l l i a m s t r a a t , e n kele honderden kilometers vanVaJdez. D o b s r g e r s n e r c e n ->5^ton ber
r ^ ^ ^ t
V o l k s k r a n t , E X X O N
S
b
m
i
i
j
E E R L I J K
t
'
29
b
I
e
s
maart
1989
G E Z E G D
n
t
e
r
n
t
r
i
j
d
a
i
t
n
E N I G S Z I N S
i
g
o
n
o
a
l
l
i
O V E R D O N D E R D "
e
e
k
r
a
r
i
m
p
j
g
t
A
l
l
a
e
i
s
d
k
i
n
g
a
mogen doen", aldus woordvoerder gen die chemicalien over de olie moeten Van onze verslaggever R O T T E R D A M — Het bergingsbe- D. Kaakebeen van Smit Internationale. verspreiden kunnen door de wind niet drijf Smit Internationale gaat deze De ploeg van het bedrijf begint in Alas- opstijgen. Ook schotten die om de vlek week proberen de bij Alaska gestrande ka met een duikonderzoek, om de om- en om het schip zijn aangebracht. om supertanker E x x o n Vaidez tc bergen. vang van de schade aan de scheepsromp verdere verspreiding van de olie tegen E x x o i ! heeit de Rotterdamse onderne- vast te stellen en de mogelijkheden van te gaan, zijn door de wind beschadigd of ming de leiding gegeven over het weg- reparatie te onderzoeken. Daarna zal weggeslagen. halen van de resterende oiie uit het worden getracht de gaten in de romp te De Alaskaanse haven Vaidez, die het lekkende schip en de berging van het dichten en de overgebleven olie over te zuidelijke eindpunt van de Alaska-pijpschip. Ook gaat Smit Internationale as- pompen. leiding vormt, is na de ramp gesloten sisteren bij het „ o p v e g e n " van de olieExxon, beter bekend onder zijn ben- geweest. Gisteren werd het tankerververvuiling in de Prince Williambaai. zinemerknaam Esso, kan volgens zijn keer weer langzaam hervat. Twaalf Een eerste ploeg van tien bergers directeur Larossi nog niet garanderen schepen wachten op een doortocht door komt vandaag waarschijnlijk in Alaska dat alle olie zal worden opgeruimd. Het de met olie bevuilde wateren. De olieaan. Smit heeft twee vliegtuigen ge- concern zegt „eerlijk gezegd enigszins vlek drijft langzaam in de richting van huurd, om de ploeg samen met 35 ton overdonderd" te zijn door de omvang de Golf van Alaska, maar moet eerst nog bergingsmateriaal naar de noordelijkste van de ramp, de ergste olievervuiling in een aantal eilandjes passeren. Zeker drie eilandjes zijn al door de oliedrab staat van de Verenigde Staten te trans- de Amerikaanse geschiedenis. bedekt. Doordat de harde wind de olie porteren. Bij de uitrusting zitten veegDe Exxon Vaidez vervoerde 1,2 mil- tot een soort schuim opklopt, („chocolaarmen, om de olie van de zee te halen. „We zijn er trots op dat we deze klus joen „ v a t e n " ruwe olie, waarvan inmid- demousse", zo omschrijft een plaatselijdels bijna tien miljoen liter in de baai is ke functionaris de substantie) werken gelopen (vat is hier een inhoudsmaat; de bestrijdingschemicalien slecht. een vat is 159 liter). Tot dusverre zijn De Amerikaanse Nationale Raad voor bijna 135 duizend vaten overgepompt Vervoersveiligheid wil snel beginnen naar een ander schip van Exxon dat met een onderzoek naar de ramp. De langszij ligt. Larossi hoopt dat binnen kapitein van het schip en de andere drie of vier dagen praktisch alle overofficieren zullen worden ondervraagd. blijvende olie is weggepompt. Ze zijn tien uur na de ramp al onderSmit werkt samen met plaatselijke zocht op het gebruik van drugs en alcobergers en oliebestrijders. Afhankelijk hol, maar de resultaten van dit ondervan de omvang van het werk zal verde- zoek zijn nog niet bekend. Kapitein Hare versterking uit Rotterdam worden zelwood van de Exxon Vaidez is vijf jaar overgevlogen. E r worden geen ber- geleden wegens rijden onder invloed gingsschepen van Smit heen gestuurd. zijn rijbewijs kwijtgeraakt, maar volDie worden zonodig ter plaatse ge- gens Exxon heeft dit oude drankprohuurd, aldus Kaakebeen. bleem niets met het ongeluk te maken. De ruim driehonderd meter lange Exxon Vaidez is door een verkeerde manoeuvre van de onbevoegde derde stuurman midscheeps op een r i f gelopen. Acht van de zeventien olietanks zijn hierbij opengescheurd. Volgens Smit Internationale is het schip hierdoor instabiel geworden, zodat snel optreden nodig is om een nog ernstiger milieuramp i n de kustwateren van Alaska te voorkomen. Harde wind bemoeilijkte dinsdag de pogingen de enorme olievlek op te ruimen. De vervuiling heeft zich al verspreid over een oppervlakte van meer dan 250 v i e r k a n t a > i l n « « » « - v i ; - « . . s .
B
u
o
l
s
i
h
e
w
r
a
i
m
l
p
s
o
c
h
v
o
e
o
r
n
n
e
m
m
a
e
a
k
n
den k a n gaan duren. V a n de 38 miljoen liter olie die i n de baai is gelekt, was gisteren nog geen 511.000 liter opgeruimd. Het overpompen van de resterende olie uit de E x x o n Vaidez in de E x x o n Baton Rouge verloopt redelijk snel.De olievlek zelf breidt zich nog steeds uit: enorme windsnelheden en huizenhoge golven d u w d e n de k l e v e r i g e massa verder de P r i n c e W i l l i a m b a a i i n . Op sommige plaatsen aan de kust zitten bomen tot aan h u n k r u i n onder de olie. Z o w e l B u s h als S k i n n e r lieten doorschemeren dat de eigenaar v a n de op een rif gelopen tanker, E x x o n , k a n rekenen op forse schadeclaims. Hoe het B u s h zei dat de regering overkon gebeuren dat de 335 meter weegt om de schoonmaakopelange tanker buiten de n o r m a ratie i n eigen h a n d e n te nele vaarroute op een r i f is gelomen. E x x o n w o r d t v e r w e t e n pen, is nog niet duidelijk. E x i n e f f i c i e n t op de ramp te hebxon heeft toegegeven dat niet ben gereageerd. D e reinigingsde kapitein, die overigens een w e r k z a a m h e d e n gaan veel te d r a n k p r o b l e e m had, maar een langzaam op gang en de geo'nbevoegde stuurman op de t r o f f e n maatregelen zijn nog brug stond ten tijde v a n de altijd ontoereikend. D i r e c t e u r Iarossi gaf gisteren toe dat een ramp. en ander „ n i e t goed loopt . H i j P a g i n a 5: A l a s k a , l a a t s t e zei dat E x x o n de olie zal o p r u i stukje w i t paradijs i n Amemen, maar dat het w e l m a a n rika
WASHINGTON — De Amerikaanse president George Bush heeft drie hoge functionarissen, onder wie minister v a n verkeer Samuel Skinner, naar A l a s k a gestuurd o m de desastreuze olievlek v a n z o ' n 260 v i e r k a n t e k i lometer i n de W i l l i m a n s b a a i i n o g e n s c h o u w te n e men. D e v e r v u i l i n g ontstond nadat de o l i e t a n k e r E x x o n V a i d e z bij een uitwijkmanoevre tegen de g r o n d liep.
Werknemers van het Rotterdamse bergingsbedrijf Smit International brengen 35 ton materieel in gereedhe.d d a vandaag is overgebracht naar A l a s k a en nodig is voor de berging van de o l i e
-
FOTO: ANP
Bush overweegt
O
l
i
b
e
r
e
v
l
e
i
d
t
k
v
z
i
o
c
ingrijpen
o
h
r
s
A
n
e
l
l
De tanker Arco Saf River tmnkert een lading olie in de haven van Vaidez, die gisteren r~ *\ A \ gesteld voor het scheepvaartverkeer.
(DPA-Reuter-AFP-CPD).
a
s
u
i
k
a
t
weer werd
open-
Voor
VALDEZ/ALASKA - D e o l i evvol eokr d e de kust v a n A l a s k a b r e i d t z i c h s n e l u i t e n h e e f t reeds de s t r a n d e n v a n e n k e l e e i l a n d j e s v o o r de k u s t b e r e i k t Enorme windsnelheden en huizenhoge golven duwen de klevenge massa verder de P r i n ce W i l l i a m B a a i i n , waar v r i j dag de olietanker E x x o n Vaidez op de rotsen hep b i j het o n t w i j ken v a n een ijsberg. Zoals gemeld heeft het Rotterdamse bergingsbedrijf S m i t Internationale v a n E x x o n opdracht gekregen de supertanker te bergen. S m i t gaat ook assisteren bij het opruimen v a n de ohe. Op sommige plaatsen aan de kust zitten bomen a l tot aan h u n k r u i n onder de ohe. „ H e t is ongelooflijk", aldus directeur F r a n k Iarossi v a n E x x o n S h i p ping C o . „ H e t l i j k t w e l of de olievlek over een superautosnelweg raast". De hevige storm maakt •cbi)onmaakwarkaaaninadtfl v r i j w e l onmogelijk. Pogingen om de ohe met vanuit v k e g t u i -
gen gestrooide chemicalien op te lossen moesten worden gestaakt. Iarossi zei op een persconferentie dat E x x o n de ohe z a l opruimen, maar dat het w e l maanden k a n gaan duren. H i j gaf toe dat de schoonm a akoperatie tot n u niet goed verloopt. D e Amerikaanse president B u s h noemde de olieramp gisteren „een uiterst zorgwekkende catastrofe". D e president heeft enkele hoge functionarissen, onder wie minister v a n Verkeer Skinner, naar de piek des o n heils gestuurd. Z i j moeten bek i j k e n of de de Amerikaanse overheid het schoonmaken v a n het gebied moet overnemen v a n Exxon. D e ramp met de . E x x o n Vaidez is de ergste olieranip die' TIB V e i a i i g d e Staten tot n u toe beleefden. N a a r schatting is i n totaal 42 miljoen liter ruwe ohe uit het schip gestroomd. D e ver-
v u i l i n g vormt een grote bedreigmg voor de zeer visrijke wateren voor A l a s k a , waar tevens veel zeehonden, zeeleeuwen, zeeotters en walvissen voorkomen. Inmiddels is i n een opzicht de situatie i n en rond de Prins W i l l i a m B a a i weer emgszins hersteld. D e havenstad Vaidez k o n gisteren weer worden open gesteld voor scheepvaartverkeer, z i j het i n beperkte mate. Vaidez is het eindpunt van de p i j p h j n die ohe aanvoert vanuit N o o r d - A l a s k a , waar een k w a r t v a n A m e r i k a ' s ohe vandaan k o m t M a a n d a g schoten de p n j zen v a n Amerikaanse ohe o m hoog, als gevolg v a n het tot s t i l stand komen v a n het verkeer vanuit Vaidez. N a het openstellen v a n de haven daalden de oheprijzen weer naar h u n normale peil. '
is ramp Voor deze V
i •
s
s
t
en tegenspoed
lets wat er gewoon
bijhoorf
mensen a
n
d
A
l
a
s
k
a
v
o
1>JV^
o
r | M | |
Vervolg van pag. 1 De vissers zitten niet in Vaidez (een plaats die door een advocaat in Anchorage brommend wordt beschreven als ..net uiteinde van een pijplijn"). maar in Cordova, waar een vloot van 700 schepen ieder voorjaar en zomer Ultzwermt over de Sound om zalm, haring en garnalen te vangen. Er zijn geen wegen die naar Cordova leiden: wel twee landingsbanen rond het dorpje, warvan cr een groot genoeg is voor de Boeing 737 van Alaska Airlines die hier dagelijks stopt op zijn pendeldienst tussen Seattle en Anchorage. De 3.000 bewoners van Cordova verplaatsen zien vooral per boot en per vliegtuig. Tot de eerste vissers die de gevolgen van de olieramp merken behoren degenen die hanngkuit cultiveren voor de Japanse markt. Zii bezitten gronden waar zij nanng kuitschiet op een speciaal soort eetbare zeew.er. die vervolnens samen met dc kuit naar Japan wordt gevlogen waar dit gerecht. rauw gegeten, een delicatesse is. Voor deze kuit- en zeewier combinatie ontvangen de vissers 20 dollar per pond; m een oogstseizoen van een maand verdienen zij daarmee dc man 50 000 dollar. Maar alle 127 vergunninghouders zijn hun inkomften voor dit jaar hoogstwaarschijnlijk kwijt, zegt Dennis Bishop hun aanvoerder. De Japanse inkoperdie iederjaai;devolfodige oogst opkoopt, heeft hem al tc S e n gegeven dat J ditrnaa alleen hun kuit met zeew.er zal kopen als hij deze nergens anders kan betrekken. Achter het stuur van run Jeep Cherokee gezeten, vertelt Bishop dit verhaal aan een van zijn markers. H i j legt zijn collega vervolgens uit dat zij samen waarsch.jnlijk twee advocatenkantoren in dienst zullen nemen: een met poli• tieke connecties in Anchorage, oe hoofdstad van Alaska, en een ander met ervaring in het procederen voor collectievcn, zoals hier ook zal gebeuren. „lnderdaad, de advocate* zijn al op Vaidez en Cordova neergestreken , beaamt hij lachend. .. De volgende grotere zorg geldt nu de gronden waar zalm wordt gekweekt. De zalmvissers hebben sinds enige jaren met veel succes
j m
n
a
r
e
n
b t
e
d r e i g d niet alleen hun levensonderhoud niet alleen hun levensc wordt bedreigd. maar ook dat hun illusie van zo dicht bij de ongerepte natuur te zijn waarschijnlijk voorgoed is verloren. Michael McCarthy is 35 jaar en komt uit de landbouwstaat Minnessota. Maar hij vist hier al elf jaar zegt hij. Niet alleen om het geld, de vrijhe5ld en de goede vriendschappen die hij l « h « J opgedaan, maar ook zegt hi] met een gebaar op de bergen die hij vanuit het raam van het kleine vierzitsvliegtuigje aanwijst: „OoK om dit". Ingetogen
zalm, gekweekt op drie punten in de Prince William Sound. Maar de kleine visjes moeten over een week of twee worden losgelaten uit hun kwekerijen en zullen dan de Sound moeten doorzwemmen op weg naar de Stille Oceaan. De vissers hebben nu nog hun kweekgronden omringd met drijvende slangen die de olie op het oppervlak van het zeewater moeten teeenhouden; maar zij vrezen net ereste als de kleine visjes op eigen houtje de vervuilde wateren van de Sound moeten inzwemmen. De zalmvisserij is zonder twijfel de grootste en meest winstgevende van alle visserijen in de Sound, die door alle v.ssers zonder Jitzondering een onwaarschijnlijk "Jke visgrond wordt genoemd. Ieder jaar worden 40 Wt 60 miljoen zalmen geyangen in de Sound die samen ruim 125 mujoTn dollar opleveren. De v.ssers
cm
Voor mensen wier voornaamste bron van levensonderhoud vooriopig volledig in rook is opgegaan en wellicht zelfs voor jaren is bedreigd, zijn de vissers opmerkelijK ingetogen. ,.Voor deze mensen is ramp en tegenspoed ,ets. wat cr gewoon bij hoort". zeg Ted Pal mer, die acht jaar in Alaska t.entallen baantjes heeft gehad en nu pompen verkoopt aan vissers^ En sommige van de v.ssers kl.nken net als Michael McCarthy die zegt: „lk heb niks tegen ohe, ik gebruik het zelf. Ik heb ook mets tegen oliemaatschappijen. Maar de oliemaatschappijen hadden wel veel beter voorbreid moeten zijn. Vanuit de lucht zijn nauwelijks tekenen te zien dat al met de opruiming van de olie is begonnen. of datfrpogingen wordenjedaan de olie in te dammen Hier en ( F o t 0 R e u t e r ) daar zijn wel enkele slangen te verwachten dat . t . de J - volwassen ,.™lniorf pn 1zalm zien die drijvend op het water de die vanuit de Stille Oceaan de olie proberen tegen te houden Sound doorkruist om in 540 kremaar ze verwijnen volledig in het ken rondom de baai kuit te schie niet in de enorme baai van de ten dc olie wel zal overleven. Z.ij Prince William Sound. gaan er vooralsnog van uit dat de N u er door Exxon vrijwel niets zalmoogst goed zal zijn. wordt gedaan aan het opruimen ot Maar voor de komende jaren is beperken van de olie. hebben de hun bestaan hoogst onzeker. Z a m vissers zelf het heft « . h a n d genoschiet naeen verblijf van twee tot men. Exxon zei dat de reddingsvijf jaar op de oceaan kuit in de nogingen van het bednjf werden zoetwaterkreken rondom baaien Itfemmerd, omdat zij met de als die van de Prince William drijvende slangen konden vinden Sound. Als dus een hele ,,jaarmomenteel het enige instrument eang" wordt uitgeroeid door de dat nog gebruikt kan worden om de olievlek in te dammen. Maar olievlek biedt dat een somber j . "issers zelf wisten binnen envooruitzicht voor de zalmvangst tel SIn al tien kilometer van over twee tot vijf jaar. De natuurhjke schoonheid • de gelijke ilanaen te vinden >n Seattle en Anchorage, de d i c h t £ maakt het goed te begnjpen^dat biigelegen havensteden. Z i j prode vissers hier met alleen naar toe beren nu uit alle macht de meest komen en blijven om vis; te vangevoelige gebieden te beschergen en rijk te worden Het is ook men. duidelijk te merken dat zij diep geschokt zijn door het feit dat :
O
p
o
l
n
p
r
i
i
e
e
u
i
v
l
t
o g i n g
m
e
l
v ^ g
?
b
i
e
k
w
u
e
d
t
n
k
k
B
e
i
g
l
e
&
r
d
n
s
^
,
e
* traagheid w i a - m e e net w e r k T T ' 7 * * « * * °P neemt we. "™ <*r h a n d w o r d t g e n o m e n w
e
M
<
w
™ ^
°*!f*" « e n . n j n „ J M
menwerking goed is' week vrijdag i i , ^ £ n k e r van E x x o n voor de A m e r i kaanse kust by het o n t w ^ J a n S ^ y " , rotsen en sloe! ek. Naar schatting 42 mi|,oen li olie ,s S I het s c ' C g e ' : e p
w ruimen, maar worden wanhrC PJge popngen het w e r k S i d ^ voorkomen dat de olie d f T o o l vagebieden en v o « ] broedplaatsen bereikt l n
w
n
o
D r o n k e n g
e
z
e
g
d
d
a
t
d
e
£?n v , J f w ? kapitein van de tanker. John Ha*? moet worden eevr<*^H ^
, Dezfe vlek zal het milieu nog jaren kapot maken nadat het l e v e n
7^7?"
Z e i
J
o
n
U
X
n
t
t
^
K
re met een kernramp
L y m a n van het S
t
d
a
l
d u i
d
vo»l?'J?? "" en vogels waaronder adelaars de komende jaren zullen sterven Openbaar aanklager Ron LVrenson . s g r e n in Vaidez aangekoi s l e
*- de rege-
aerzoek te beginnen. Volgens The 5eartie Times heeft
ae doet. Maar woordvoerder Marlm Fiuwater van het Witte HuTs
Vaidez"fitT zuir^H ^ r k bezuin.gd op de oprumungsd.cnst. (APj
rin» ? /
g d <
V
S t a t e n
2 e i
da
C
U
l
d
e
C
J a r e n
s l e
.....
. ^ ^ B ^ 9 ^ € '
Algemeen dagblad,
A
L
A
S
K
i ^ t O E Z (AP) — l a . V - J t r , kcelt de lekale
A
:
Vusen man
E
X
X
30 m a a r t 1 9 8 9
O
N
m olievlek
work v a a do lokale overheld. ZIJ drlagea er met klem op a a a dat president B u s h sljn regertnf oo* Vol/rens gouverneur draoht goer, de coordinaCo-rptsr U dit vooral te tie op sick te nemen ea al* r r / t e n aan het lakae en le middelen l a ta setten T t r e k k l r e optreden v a a o m de enorme l a a g ruwe •'.3 Amerikaanse ollemaat* olie op te ruimen. rchanpy E x x o n , eigenaar v a a i n t scalp. Inmlddela Is een Boeing-T07 met eea team -Ale v e net haadelea ea materiaal v a a Smit la* van E x x o n krtUaeh onder ternatlonale vanaf Schipde loop nemen. moeten we hol vertrokken naar Alasroneluderea dat de meat* ka eff^appU s l j n work read* probeerd de op eea rif geuit siecht heeft gedaan." Exxon Valdes D e f o u v e n w u r set d a t : etrande leeg te pompen ea te bar* hrx roddlagswerk sal wort e a . doa geooacentreord op het Vleeere l a het rampgeteheed v a a d a v u g r o o d e n bied l a * > « k a hebben self l a het ramptre bled, omdat bet hxUl«!•••! geaomen. E U vU« aadera verloren suUen sUa met ukele ttentallen gaan. botea vol relalilagsappaVleeere uit het rampgeratuur ultgevaren l a e r a bied kJagra ook eteen en posiag hue ssim-vlagroa-
L
A
rampgebied te
liif
dea te beaohermen tegen de olievlek. Die etrekte slch gisteren uit tot SS kilometer v a a het schip, De straa* don v a a tea minste vijf onbewoonde eilanden in da baai sljn a l vervulld en de olla verayreldt slch aael la de richting van de Medea waar de salm It aeblet nabij het f r o tare Kalght*elfaad tea auldweatea v a a Valdes. Uit de (00 meter lance tanker is tot nu toe SS mil* )oea liter ruwe olie 040,000 vatea) ge* stroom d. P a a r v a a la nog g a m S1UM0 liter opge* rulmd. J J e r U l k gesegd hebben we de poffiingen opysyeven nog veal olie binnen ta baJen". eel L o r r y Die* trtek v a a hat mlalatorle
G
K
S
"fr Kapitein Joseph Horn telwoord * (link*) van de lekgcslagen olietanker Exxon Valdet verlaat na een verhoor het kantoor van de Amerikaanse kustwacht in Valdet. Volgens krantenberichten ton de kapitein, die niet op de brug toot toen de tanker op cen rif liep, kampen met een drankprobleem. (FotoJLP) van mllleubeecbermlnf v a a A l a s k a . „ O n s werk la geheel gerleht op bescherm i n g v a a gavoauga gableden . Omdat voor het opruimen v a a da olla mechanise he of chemische middelen ontoerelkend sljn. wordt overwofen de oliel a a g In brand te stokea. E x x o n heeft beloord dat a m lejer srbelders wordt Inge "set o m de vervullde straaden schoon te maken, m a a r d a a r la aog niets v a a terecht geko*
Gouverneur wil visindustrie A
l
a
s
k
a
g
e
e
f
t
redden h
o
o
p
. • r H$5t
zich
verder.
V A L D E Z . A l a s k a - P«* • *
p a r o o l r o
Olievlek i n A l a s k a versprcult
•
lopen vrtjdac »<• ^ " kcr een l c K « l « c n .urpert
p
s
c
h
o
o
n
m
a
a
k
o
p
tanker E 2 K o n _ ^ l d e z nog kan worden o p g e r J m d f S S r v S n e u r S t e v e C o w p e r v f c n A l a s k a h e e f t g i s t e r e n g e z e g d l k h te c o n c e n t r e r e n o p het r e d d e n v a n d e p l a a t s e l i j k e v i s i n d u s t r i e
r t a n
K
X
E S T Hen'" n m!dd/,s vcrSpTeW over cen rcblcd v . n
van dc ku»lw.cM m v hebbc-n .mdcrxockcM vcriei ^ n r K n n t U m v . d . f .ouvoncur Cowper van I ? . . k . cn de burgemoesler D
',„.,. i» „»n cK"nH-n. 7.1c (M>k pacinn ». K
Cowper uitte fikse kritieu vy de late en ontoereikende reactie van oliemaatschappij E x x o n op de ergste olieramp i n de A m e r i kaanse geschiedenis. Z a l m en hanngvissers i n Prince W i l l i a m Sound proberen wanhopig hun visgronden tegen de olie te beschermen. Z e droegen gisteren zwarte armbanden om h u n kritiek op de schoonmaakwerkzaamheden te laten blijken. De 38 miljoen liter olie die smds v r i j d a g uit de tanker is gelopen, heeft z i c h inmiddels verspreid over een gebied van 1.300 vierkante kilometer. P o gingen om met drijvende d a m men de drijvende oliemassa tegen te houden z i j n mislukt, o m dat de olie vanwege de sterke wind onder de dammen doorglipt. E x x o n heeft officieel toegegeven dat er geen redden aan is. „ H e t is ongelofelijk hoe snel de ohe z i c h verspreidt. Het l i j k t wel of h i j op een snelweg rijdt",
-ei F r a n k Iarossi, direkteur van E x x o n ' s transportafdeling. De E x x o n Vaidez had slechts een dubbele bodem, zo meldt een krant i n San Diego. E e n extra bodem had wellicht het o n geluk kunnen voorkomen. V o l gens de krant is b i j het bouwen van de supertanker een extra bodem om financiele redenen achterwege gebleven. Een dergehjke veiligheidsmaatregel wordt door de overheid w e l aanbevolen, maar is met voorgeschreven, zodat E x x o n daarmee geen wettelijke voorschriften heeft overtreden. De Amerikaanse minister van Binneniandse Z a k e n S a m u a l S k i n n e r s c h r i j f t i n z i j n eerste rapport aan president B u s h dat de situatie „positiever is dan i k had verwacht". B u s h stuurde S k i n n e r dinsdag samen met twee topambtenaren naar A l a s ka. Volgens S k i n n e r is er een goede samenwerking tussen de verschillende instanties die het schoonmaakwerk uitvoeren.
3&
mtztA*^
l i f t l i f t t i t* s* £ i
i " as.
S K I M
i i ! i l l > i * ( f l i ? =Is? .SS 0
*$£.$ M i l S l 5 * ; 8 8 3 •= . S ? a l l • I * ! i If S 1 * $ i i - I M ™ w 5 { i 1 1 I I * 1 8 i * £"5 ~ o o P- g"? C O <« e i r * c c ; at 0 0 0s • I E * r. °i fT-)j ? t «** Sol—* ;i0 *cO. J ^ ca B>B ' ' E n• O•* I IS 1 i f l e i !•** i »S = g S £ 5.-S ro2. = S ! co T3 £3 i S i S — E= 5 E »tn» ' , S. Ci S t 01 V -ai *co o gX 5 oi a. E •fis • c t 2 > *" V a :r-iL s 5 1 c K ai >O£ [SI 3 en c" -8 E - £'°* 2 * J 8" • B * S 8* i * '•'llltSklXli • I N "IjSES *_ ,£ s «j H i f . t . ' l i* -- S i 8 TJ U * E -o c O XI — C JL i l l i n E
5
#
t
£
:
r
s
2
2
H
ill
s
s
t
_*£5£*
I l l s
5« 5
•J
c5
> s
£
3
vi S3 —
J
aam
O- _ * * t o 'o E S S -o - — o c a*-* 1 1 ? 2 2 S H i i t i i M l i l i l i i s H S-B*is-5* . £ c » : & l ? e S 2 x . ? S s 2 » i 1 * ?! 5 i 8 1 * f * i * S 2 a ,
5
1
3
E;s
i« a, c 3 V*k1 8
cl»
I o-
a
^Ji5£«, -^S.c£SS STj
o
i n
-5
«fi ?!oj"Oo V ( T3 >
mm ,\t M -W
•o»22 9"i 2*S
1
—O >
E
* £
**** ! | | | — Q. C ">
i i a i l f ^ l i i l l l l f i s .
OJ .
a*
OJ
OJ
J=
J3
94 9 3
£E
S l s l k l l i 4 S11 * * * *
1 1 f i l \ A l i * 1 1 i 11« a « « t U * s * I fti -o ^ n c I 8 Z £« € o ?-Oj8 cg S °c go —! -J ' = I v£ E ^ * -g S * . •s — •£ M S I
5 ^! * j S' *ii £° S £1.* 1 1 ^ n d 1 i II . S-. oo. 3' Sfs* fid, £« C £ |£ 3 £ E*1S U S ' o> !8!S! E JJ _ E * n at S e * Z ' s i E1*t £? «f»" 1 a.-a "I « -o ic c£ " oS , H i n t . u * « B"> ^ c £ ; o = *i l i s 5 EcSfj£e.«?•5 o£; JSs £ w, ai - ai » E * i l l^i )O S cS 5 1g 1 o>^= > S oj * •--1 p c S s i E cc £ y 5 i S"° — o. . w o 5S ' - ft; E < ^ 2 . * > > -S ijiialx l i l i l t * I I I a l l f f i i i « S i i ^. » .s o * ^ -q .5 io 5 £5o»X5S'e 1J t .5 c • ti ~ -x o -oc •<— w !5 2o ; o O a; S 5 c1 * 1 1 M l !« » 3 ? ¥ S c r . 2 2 « s ''cZaE • si > 2 * o 9fi4i m • • i a » 1 3 - * !r. ? 1 ?£— s o> =oi"£tuO 2 I S a l 11 C i O2 •0 TJ Jj J£ fti3 •v B I C " S E o ! " * S _ ii -a I " ? I l I l l i t i l l H t l —i * x i t 61 « M C £ Mft.fig iisl M E S S « * k1 1 E fli!! z a«lss* Eir-g^. 5ca ? OJ 5 * 1 ! s* i t ? H l * i l ' i l i ^ I H s?i*° f**asa
S*S i f f • « a * s =•
1
« ft; .
0
«
>
OJ -£
3 =
c
OJ
0>
u
a
«« ^
*
w
s
C »
C 4,
OJ
OJ 3 —
0
f
s
a
1
** — I
OJ
8
,
W -
"
0 . - 0 «J
»
13
3M
J<
01
.5.
c
OJ
c
O>J<
01
01
£ 5 » !
E
OJ "5 & J
0J
01 ~ W
J<
0 •o
s
2 T , •- ? '= S • •— S iSSlt sisliar* 1
-
1
4,
-
g 2 «
J O B .
N
S
b
£
«
CO O
3
CO — S « • S " - = U 1 S s>d is i = " S
« 3 5 £>
g g ^ ^ s - ^ ' CU ; Ofl u s • •' £ « 8 S •> C 12 = g « t j _ g •£ _ - ' i 2 QJ C 4 1 £ C o X • co C cu o o 2 5 w w
4) E
c
5
W
C
N
e
c
» i . 5 ? s O 00 . o
•3g
— 4) i
- • u e • e aj S i s 0£.E?"O ^CU j 3 C j f l 4N> M Jt m r HI . O W
O ecu C S£ E — uw cu —
SIS
s « | = ? = - g
P S £ - S ? §
U
=
CU J i m -j ^3 N 4) 4) b XI
g .2 fi S i>
* 1 s « I i i H i - ~ « >-r oo « j - .<2 »? « C H S.Ou f l £ O JJ :£> 4) 4>
N
M
O
0fi4j >Oa 4i4) 4> e "5 5.2. •so £ Ix _ - T i r o i l U a> cj, . K 4g» *fc. e *>ss . £ u 3 £ co 4) o 1
S
c
U* > ^C04)!J fc> a£ , a «• 4» O J-[— 3S 8 1 * 8 1jj o 2 on cu cu <. M cl -— g i i - 8 S,= i > 2 B ? o . £ s 2 > -E o « "'•S X 73 44)) oC "•*O0£ > c 00£.£ " . c CO U
c
5
3
3
c
g =. 2 . 3 ° «
C
c
S « I 2 5 L s 2 fl 4) '4) £ "2 3 B
S
41
s r i l l ^ i l s s u i i i i B
si* a g,^« 2 § S -O O— N -
c « = Slot; a o o —1 1 ai 00 41 —4, u. 41 U — 4) N 3 "C 41 ^ s 8 t s » < = • -a l £ « 0 3 - E 0 e cn N w _ 4) co > •2 S _ C «- 4) eu .£ cu cp f l ? g g | s P O e£
K
W J
QJ uU I 0.5?
c
5
B
,
iS f 4i £ to _'3 S £ 4> 4) C U XI n E m 4) 8 -
g . o^ < : 5 s S. - i£ i a 4 S1 m co 2 •S _ _a « - o -a BB . 0 "oot/j -o co e g 41 £ BC k. s{ £ — E - ~ ' M oo = 5 *«e g c 0 -S=•_!= scu "= "2 c -„- = s B «• e
1
s £ S f . c S ~ 53 - S 8 L lfe i 2l a«. .fgi
5 g.g
E
S -
rj.Su > u ' o 2 s x fi u "S t) a fi 41 4s ) -C E ^§4 fi?S < —& g E gi «-oj
CO _,
-£ 00
E
2 •22.S T O - L S - ' S £1 o 0 S EwOE i_ E i_ v, _O 4 to ea ^ ^ ro i i U 41 0
Vervolg
Hollands Glorie
van
3
"Olieramp Alaska
°
m c e ^ t
...
bloot
/ g g 3
De Nederlandse bergers zijn er altijd goed i n geweest om met h u n operaties een groot publiek te v e r v u l l e n van een overheen, voordat de arbiters i n L o n den tot een uitspraak komen. Het is een Hollands Glorie-gevoel. „ D a a r hebben zaak van advocaten geworden. Ronde we zeker aan bijgedragen", erkent R e i na ronde bevechten de advocaten van nigert. Heel anders ligt het als duidelijk de verzekeraars de juristen van de bermoet worden gemaakt met welke lobbies en gevechten de bergingswereld gers. Reinigert: ..Advocaten denken bezig is om onder een antiek netwerk ook: more days, more dollars." Het hele stelsel van Lloyd's was volvan regels en standaard-contracten uit gens Reinigert honderd jaar geleden te komen. Het is een stil gevecht met Lloyd's, een zegen voor de scheepvaart (en voor arbiters, verzekeraars en de zogenaam- het milieu). E e n gezagvoerder k o n met de P&I-clubs. Het zijn allemaal op- een gerust hart assistentie inroepen, drachtgevers of instanties waar een ber- wetend dat het berpemde Lloyd's Open gingsmaatschappij uiteindelijk van af- Form-contract ( „ n o cure, no pay") de hankelijk is. De eerste signalen van on- scheepseigenaar beschermde tegen een rust k w a m e n pas een paar jaar geleden onredelijk hoge rekening achteraf. A l s naar buiten. de reder het niet eens met de prijs, k o n A l s een berger succes had ( „ n o cure hij de arbiters van Lloyds inschakelen. no pay") kenden de arbiters van Lloyd's Tegenwoordig gaat het niet anders. Hoewel ze het nooit hardop hebben bedragen uit die volgens de meeste bergers te laag waren om i n leven te blij- durven zeggen, hebben de bergers geven. Het gemiddelde ligt n u op 5,6 pro- noeg van het hele „ n o cure no pay" cent van de geborgen waarde (de res- systeem als ze snel moeten optreden om tantwaarde van schip en lading). V o l - een calamiteit te voorkomen. Reinigert gens de International Salvage U n i o n komt er openlijk voor uit. De afkeer zou dat op 10 tot 12 procent moeten geldt ook voor het opruimen van wrakken. Verzekeraars dekken schip en laliggen. E r gaan tegenwoordig soms jaren ding, maar als een tanker een construc-
tive total loss is en de olie de zee instroomt, dan moet een reder zijn P & I club inschakelen, een onderlinge verzekeringsclub van de rederijen. Net als de verzekeraars wensen de P&I-organisaties h u n uitgaven zoveel mogelijk te beperken. E r zijn gevallen bekend van schepen met giftige lading die wekenlang niet werden aangepakt, omdat de betrokken P&I-organisatie niets van zich liet horen. E n de berger weigerde het karwei aan te p a k k e n zolang hij geen contract had. Reinigert ontkent de verhalen niet. ,,Het is een uitzondering, maar het komt v o o r " , zegt hij opnieuw voorzichtig. „ M a a r je ziet bij sommige P&I-clubs toch langzaam een kentering ontstaan. Dat k a n ook niet anders. De zorg voor het milieu kan twee kanten opgaan: of de P&I-clubs pakken h u n verantwoordelijkheid snel op, of we gaan toe naar een veel strengere wetgeving, waarbij de overheid veel harder optreedt en de dwang groter wordt. Ik wou dat dat sneller doordrong i n de verzekeringswereld."
/
y
l
l
c
* * ^ ^
30
rn***-t
s i t e -IT
X
e
k
g
m
a
a
r
e
s
e
( V a n onze
••Vi*
"
a
e
n
g
e
c
n
h
i
correspondent)'
W A S H I N G T O N — D e v o o r de !aist v a n A l a s k a l e k g e s l a g e n o l i e tanker E x x o n V a i d e z had slechts een d u b b e l e b o d e m , a l d u s s c h e e p s bouwer National Steel and S h i p building. Een extra bodem had w e l l i c h t het o n g e l u k k u n n e n v o o r k o m e n . V o l g e n s de w e r f is b i j de b o u w een e x t r a b o d e m o m f i n a n c i e l e r e denen a c h t e r w e g e g e b l e v e n .
•-
• •••••
l
|
.'*.*1aVv - •*
Een dergelijke veiligheidsmaatregei w o r d t d o o r de o v e r h e i d w e i a a n b e v o i e n . m a a r is niet v o o r g e s c h r e ven. E x x o n h e e f t geen w e t t e l i j k e voorschnften ovenreden. Vissers in P r i n c e W i l l i a m B a a i
*.tr.- •?•?=»
t
b
a
b
n
e
k
l
e
r
e
h
b
o
d
a
e
•*
d
m
'
proberen intussen w a n n o p i g hun v i s g r o n d e n tegen de o l i e te bescnerm e n n u p o g i n g e n o m de o l i e v l e k b i n n e n de p e r k e n te h o u d e n z i j n m i s l u k t . H e t g a a t met n a m e o m z a l m - e n h a r i n g v i s s e r s d i e h u n toekomst geruineerd zien. D e o l i e s p r e i d t z i c h d o o r de s t e r k e w i n d steeds v e r d e r u i t o v e r de b a a i en v e r v u i l t de k u s t . P o g i n g e n o m met d n j v e n d e d a m m e n de o l i e m a s sa tegen te h o u d e n z i j n m i s l u k t . H e t staat n u a l vast d a t een grote hoeveeiheid walvissen, zeeleeuwen. otters en v o g e l s het s l a c h t o f f e r z u l len w o r d e n v a n de r a m p . V o g e l s e n d i e r e n d i e de met o l i e bedekte k a d a vers eten. z u l l e n s t e r v e n a a n o l i e vergu'tigmg.
X'-a'SS.-"."
am mmtntmm op mm aan m poum.taA I M * * * * * * * * * * " * * " • " ^ I mm m mmtmyki»m**'.m» — • * * * > ; ^ f f l ^ ^ g f i | an waixa u n f u mar ncxuc a. n o aua la rar»Tniaiw«. •mil Tak baa*, all Mn van da wabiaj* Da eUaramp ht da kuatwataran • maauchappUan tar waraM aan Winn- Alaaka lada froouu m da raachJadania , »T7.~ ~ ~':£-to*mMaanmmtmm^'HTim?'** nmWum dar |T*U arvarkbf In actaafnbargtnf. van da Varanlfd* Btatan. VrrfaUJkin- v angrukkan.nodH am< M u l l aaarWaMan waraaaalln *m — nmrmm | m c T O |ricnapinataa t « i i c « o n » «rajpomat MrBnp™ ;-• ITLlZl _ i yoarda. **** a» da V» m atorm van Kacanta »Hn m H.rald af;« ,a«drtr«aw da » jdan rm.— acltaapa»ar»a FN* atlatankar AmoM • LtodunN WMfUnktr Tomr/ CanyMn t. .aiaarwrnan. aoatankar Amoaa Ubrrtaana. «par«n.ar T»n*r C.nrMn ta tat ~«cr-r-»n. utc law*)* faerachL Dla ward no. an J Itatarprtaa, - • ^.t da Am. nlU,a.W.a> imaca - 1 IW—d--.«Mn«atraw Tnm>V Cla\n»lMfl V«r»Cn*irP*'*DM - 1 r?*:^,,^: ' _— J(waartdj wraa wan war* •'V«v 4|_ In U , 1M1 tact kil da Ambxaba Mnnaiaa ScUlv ac- •' Mat Cadai aak••••ha aacmka ik*wa««>nvar. dla Wl Sdlly c* ^ ^ " I * ^ ^ ? - ^ . - ^ I T r t U r . ? S a w w SJ MMkakand ward dat da nOtnt) an da attaaalaanta Udntankar Anna Undan 0 9 da rtnaan Ifcra an daar da tat W >«™ »?™'™*^*£?. £ ^ r t n « n diantniwtilaaan aou habJ.^SoTorvi aaj da bamannm*-.loohol-an Mat naaaa doa daa. laatata, xaar . tmrot fraocna atlarama In da faachW- rtof kui haal watwaar achada 3a tavolian »oor kan dan n t l > 1 an taraarlUka hatNadar. fc* „«nma« an da KanuOkuMan wa- Hatgrou'V^mmro*~»£"£^ , ; 7 ^ * v o
H
C
lt
k
•• - ' • IVM .1
i-^-r-.( *r-v hat manoawrraran In warrad^a* an fang awar da tnart dta ^*!L^^£r«!!: a
!br1X^r»C
a ^ J T k ^ o - ^ S n T ^ t o ^ J g ^ «r da'af; J ^ ^ ^ ^ ^ H n T S ' 0 ^ ^ ^ Wr' ' advtlanda alland)a> u)n al bad.kl mrt alaehta waar ranI da a/otanan dagwn . ompan )«ran. andanka hat apkffan • tnal ^ Btat anal « »«to*nt t root *>M w« da n-ndUl. ro- ... ^ ^ ^ ^ ' . ^ ' ' ^ i l t n « r n S - « r ^ » r ! a a . oil.. m..r da . wn^OI>m wordt partankar-rloaK. UanuUan t m ^ X a n /. Door da ^ J ^ ^ ^ ~ . " ^ . ^ W j a a r t a la daar no« frowndcaU l
k
In tonnen oli* staat de jonrste tan*temunp in feen verhoudlnf tot wat sich in 1979 in de Golf van Mexico mispeelde. Een "blow-out* spoelde in een periode van negen maanden xo'n 700 miljoen liter olie In see, tefenover 42 miljoen nu, in de havenmond van Vaidez. Maar de ecolofische schade, ver\rarhten deakundlgen, zal vele malen enutifer xijn in dit tot dusver onaancetaste cabled. Daarop is vooral de temperatuur van invloed. In koude rebie-den als Alaska - waar bet thana seven rraden vriest - komen de microben die de olie aibreken. niet voor. Zeesoocdleren, in dii febied vooral seeleeuwen, zeerobben en zeehonden. sullen wel op de vlucht slaan en lopen toch al minder fevaar als ze ir. aanrakinf komen met olie. Voor de vis- en vogeIsland echter moet het emsticste gevreesd wordt i - en dat febeurt ook.
werd gemtkt op He intcmatio-
Stuurman Oe Exxon Vaidez bij voorbecld blykt geen 'us-kwshn.cutie' te hebben, terwijl het schip nota b*ne genuem«J is naar een ha* ven v*oar rcgelmalig ij*g>"-g is De tweede stuurman. ill*- op het moment van de ramp in d«* sluurhut stnrMl en neiibeeTds* ysvelden te omzellen. was met ter znke bevuegd. Ondanks een lange lyst oherampen - die worth aangevoerd door de bftnu out in de (jttlf vun met de ongevallenstatkstleken. Mexico en waarop de hnuhgo Poor ALBERT DE UWQE Wat de gronekje* echter niet ramp alt nummer twualf visirAMSTKRDAM - N» de rmm- laten zien, en wat dus buiten de kumt - is de Internationale gepen met de Amoco Cadiz en de kans be rekening bleef, is de tne- meenschap er noon in gesliutgd Torrey Canyon - wt* kenl die genomen cont-um-ntle in de tot afspraken te komen over verpltcht.' vaairrMites, algenamen niet meer - wtiten de lankervaarL rrveen aanvaartle strenge regels nsvro-rekenaars zeker dat het een keer echt goed mis moest Redertjen gingen in toenemen- of tenminste grotere bevm-gillopen. de male onder goedkope vlag heden voor de direct hednrtgtte Ze baseerden zich op het ge- varen, wat onvermydelyk leid- landen. Met oude pnncipe van geven dat over de wereldzee*n de tot mirxler goed gekwnhfl- 'onbelemmerde doorgang'. dul per Jaar zo'n twee miljartl ton ceerde hemanningen en steeds onmiskenluutr op economist-he ruwe olie wordt getranspor- grotere tankers. Wat de brtreft gronden sloelt, ts nooit !<••* gotatcerd, en combineerden dat de veiligheidsvoorzienlngen ten. 'ftlsico- landen' als Canndn, met veel U*iC K lungs de kusten. en Kngvland, langs de gevuarhjke Kanaal zone, zijn er met in geslaagd de internal lonule gemeenschsp op dit punt op eCn lljn te brengen IV ksrSlMamle 'Verdragen van licusst-l' voorzien in rrgels aungnunde de aansprakelukheid en kennen een intemalinnaal fonds v«M»r de vrrgoeding vun de schmie 1 >it spretdt het nsieo vun de nr* ders en vereenvoudigt een procedure van het benndeehic kualland tegen de vt-riMir/akcr Jammer is echter dul, in geval vim ren Uf rocp op tie V I T dragen. de ohe nl cap het strand.
is riskant VAI.DKZ. ALASKA - I>e olievlek voor de kust van Alaska breidt »eh snel uit en heeft reeds de ttranden van enkele eilandjes voor de kust bereikt. hnormc windsnrlhedcn cn huixenhofe golven duwen de kieverife massa verder de Prince W ill iaxn baai in. waar vrijklag de tanker Kxson Valdes op de rotsen liep. IVr hrvife storm rnaakt schoonmaakwrrksasimheden vrijwel on more lijk. l*oringen om de olte met vanuit vliertuiren gestrooide chemiealM*n op te lossen, nioesten wonlrn gesUsakL I>e autoriteiten oiidrrxoeken geruchten dat de kj.pi tein drankpnrhlrmrn heeft. I lij was met op de bruf op het moment dat de tankrr aan de frond lirp. (Keuler. API
1in
At
'•
. * 5
J
1
i • /
reld is ioft t«* l»t-iijft-rt-n g*-Wltll I 7ul i*>k nu l«rt ^-viil /ijn. mit-nl Kim vun d**r llitrst van (Ire*- n'N-mr Me« leria nd "Ht-t pn>h)ii.-in is natuurlok uj« I hoe druk je tie errtst mt *" < >v»-r lie slju-liton;»-n( rn hun sanlitl li-n nan »!«• ziiMtwesletrjIie kust vtm Alusk.i is nog iiMrtk larkeml gew. in ten "Maar het is doMle lijk nlie INJ lemfM-ralitren t m v r n ntil .tl irn Stni|W'f*||*e koek. *H ht-t VfSrsI valt h*-i I M U wflyks t»* viTwtj(l«T.*n en ul lit*Ifinaal met op iHHiwelijks isn-iklMin* | VIM ir ile inens«*n ilani ijaveklen Kn wat Van *ter Mnesi nog net int-.-ti «teefct **/*• slaMi *.lrn* dagen na »!«• ramp nog met lie hamtcn ovrf elkaar t<»- ukyki*n " lU-t p.n.liorc..i. Iteirier gaf gisteren ile iuivi»lgt>tMl«' lij>t van nimin-n, in vnlgitrile >. m gnaH Ie
11*1* meer
Cijfcrs IV ryfi r% run m iMirn-l is t y.i lite Juni l!»7», i*n Moii' itul in diolf van Me un t*|,-| mitjiH-m I9KI, .fn Mo 3 Juli ll>7'». eert a-anvanng tus aen iii At hint M* Kiii|iee%s eti ile Aegan t apiam in hi-t l*uril»m'h gi-huii {2.2 miljo-'ni -
ffl*
•1 AugMsltiM l'JUJ, IITUIMI op ile j
CustilUiiH* IVIIvi-r V I S I T .1.* kuM I van '/.uitt Afnka ||,H Iiu|>teu1 |
-
IJe Amoco CacHs byv«»orbeekl, die met 2M) miljot-n liter olie (op de kust van Itretugne) een vgftle plaats op tte Internationale rMin[x*n-ninglyst innvcrnt, dohb«*nle In maaii '7H ruim twuulf uur stuurkMM voor de Kninse l«i»t. Toen euuU-hjk Kapitein JJ. llazelwo«Ml van de SOS-signalen wrnlen gegeven, lekgeslagen tanker Fitiwar was e»-n crush op de mts»-n, rrietie door de hurre wet-rsom iaargrnl t»* *le|wn standitftuHlrn, zo goed als on vrrmgdeltjk geworden. TiM-n dt* r»-ddinj\o(>fri,tu> op j gang kwmii, w.i* ih' ohr nl lie lanker grvloful rm*u 2$ iltu Prij/(-tut liter is oitttr do taalem ge / , Al ti'liwe r
HET P
A R G D L
W
O
R
N
S
D
A
G
? « •
M
A
A
5 Maart I97R, *le Airw^n fa.li/ j loopt Dp ih- Kmnse ktisi 11 ti j ifU|H*eii| ti Maart |!H»7, .Ie Torn*v f.mv on ItMipt nun kuiil hij I .mtb • KIMI, KngelaiMl t;»l!MHMi) 7 DeceinlsT I'lVJ. i*rn aittivu ring van ilr Soa Star in tte ( | van
I >III;HI [H-tU
iKU
H M.-i |«7«, dt- tlrgn.Dla liaifM luin lie gn itssl hi) Im I '• >riui.t. S|i»iu-< i7.tn lkai| !> K.-hnian li»77. hraml aan tioortl vun MuWMUHftn I'aliiol in it.- iWllh' [Ti'J IMMh 10 Maart t*i70. ••en aanvarutg nii'l ile tHlvclto in is'ii .'MI^IK.(» CH IHN»I
IHUM
R
T
I 9 8 9
c c c 4* O O n T3 e S
c/l u u to Q
u tc C F C Cy £ ; S «i C»° ( { j s • M * & T3 QO aj C'gSCu- 5 S - S Q e: SMS "3 |3||"S ft*. £ £ L. c v n —* a I ' M c a; jc E cu 'T* £ £ 3 i •- 1 1 a O - £ 5 c 2 n *>o o «>. Ea cu ^» Si. > oj -* cu -r C^ -ou oj £ c aL. -B g o Ai un ~ -- S.£ % P~S S b! f o._ Uo ?c c e5 c o5 > * s> 5~ " a* > — 3 „ « E ~ cu GO - ucu C cu ocu cu
lis 4
73
s
M
c
c
3
3
u
w * S2 Xa "°
•D
0
e rs
^2 cB r. C o.:: ! §• n ° i ! ?; -Sjr;
xCi-<x -a.o.— * UJ ^ o i D c o —. °- oj O C JJ I rt
3t
( s l (
4t t fc Q u!-O >T3-3£ S rC ^oS CU - •- -o CU C » ft s op— 2 u ^ ?
5
3 Q.TJ— O C J O. <9 — • u> ^£ w X "I " C C-n-o > > X) 5 c 3 § £ c c cu o S — •3 tlu~re NOl -c MIL -D « £ 2 o n s S e = S c 2 *i * o--o P ** ro C — L, no C -"Cw > 4» ;i/i' -—Cnj4tIZ*3 i/, c- ^ ^> C • > a»- aoj O"? I-
1 0
8
8
v E
C (-0
w ^ i/i Xi w **. B
s,
3
1 1 1 ! C (jj 0> «i f *3 ™ - ^ ^ "3 > u U-* eg ^ 3 C D.C * . cu o o ^; ^ cu -•"(DO ° c - 5> X ro Qfl •2 S e c •» ™ r: _ r" X J t t ^ O £ 2 E .5?« £ * £ CJ3 > t. -O |u=>-0 Q..S.S
I
S
K
i
!
a
^
c
p
H
i
o
o
t
n
e
^
e
r
i
a
t
i
n
e
i n A l a s k a
r
a
m
p
g
e
m
e
m
t
d
l
T
a
r
m
n
o
-
t
k
n
e
k
r
e
n
J J ^ o o - , Samuel S k i n n s r i>tc gaan Volgens
een
3
1
s ^ " " - . , E r is d u i d e l i i k J
e
kmderen
zouden
er
woordvoerder er n u goed v a a r t T z i t
ftfi
kristalheldere
^ • N t o M l w s '
S S i
„!
d n e g e
°
u u r
V
S *
"«l>«on. van*ziSJLf
a l
d
e
Populaties
n
'
'
Handelsblad,
P r i j s o l i e
/
*
'
l
*
3
n i w e s t i j g i
v e r d e r r e m ?
3
d o o r A l a s k a
r em onzcr rcdactcursQ R O T T E R D A M . 31 n-.J-u. • Dc prijzen v»n ruwe olie op (ie . : • ternationale vrije markt :n gistcren en vanoehtend crmieuw sterk aestegen. De oliemaatschappijen Exxon e'o BP hebben bekendgemaakt in april niet te kunnen voldoen aan een deel van hun verplichtingen voor levering van olie uit Alaska. Beide maatschappijen beroepen zich daarbij op ...force majeur. De Organisatie van olie cxporllcW*i c terende landen (OPEC) is van A, plan hatr produktieplaforid voor de tweede helft van dit jaar te verhogen, wanneer Je olieprijzen de komende maanden op het huidige niveau blijven. Dit bleek na de giiteren afgesloten bijeenkomst van enkele clieministers van OPEC-Ianden, die tamen dt commiuie vormen die de ontwikkelingen op de markt in de gaten houdt. . , Exxon maakte gisteren bekend haar olie-aanvoer uit Alaska in april met vijftien tot twintig procent te moeten verminderen, ten gevolge van het ongeluk met de tanker Exxon Vaidez. Een week geleden liep deze tanker op de rotsen. waarbij een grote hoeveelheid olie in zee stroomde. In verband met dc oorutmingswerkzaamheden is uit dt> olieuaven van Vaidez slechts beperkt transport mogelijk. BP volgde vandaag met een vergelijkbare mededeling. De toonacn?,evende Amenkaanse olicjoort. West Texas Intermediate (WTI), voor levering in mei, steer, op de New-Yorkse termijn* markt 61 dollarcent in prijs tot $ 20,81 per vaL W T I wordt wel gezien als barometer voor de Internationale energiepnjzen. Ook de benzineprijzen berekend door raffinaderijea aan de Amerikaanse westkust stcgen fort (28 dollarcent per gallon). Brent-olie uit de Noordzee voor levering in met werd vandaag omstreeks bet middaguur verhandeld voor $ 19.60-$ 19.10. tegen gisteren op dezelfde tijd S 19 en aan eind van d*. dag $ 19.20 per vat. Q . van Dam van termijnmarktrnakelaars Geldermann tekent hierbij aan dat het gebruikelijke p r ^ v e r ' S i l tussen een vat Brent en e. \u W T I in twee weken ia •opgc. ioen van $1,13 tot ruim $ l.ou, wat aangeeft dat de paniek '. en dus de prijsstijging in de Verenigde Staun het sterltat is. De vergadering van de O P E C commiuie in Wenen stelde zich ttidanka de onverwacht bote olieprijzen voorrichtig op. Hoe s u r k de prijzen zouden zijn zonder incidenten als bet ongeluk in Alaska, durfl niemand te zeggen.
NRC
J
J nnct^t
S n r i t n o g
H a n d e l s b l a d ,
'&&9
w a c l i t g e e n
i n
_ A l a s k a
c o n t r a c t
Door «ea oazer redact teresI R O T T E R D A M , 31 maart — De be^ers van Smit Tr-k die deze week naar Alaska vertrokken om te assisteren bij het bergen van de Exxon Vaidez en het opruimen van de olieverontreir.iging staan no? needs werkeloos aan de kant. Volgera een woordvoersttr zal Smit pas na het weekeinde — als het overpompen van olie uit het schip is jebeurd — aan de slag kunnen. Smit cntkent het gerucht
e n
s o u
h e b b e n
dat er nog needs geen contract is getekend en dat Exxon ok niet van plan zou zijn Smit in te schakelcn. • De kaoitein van de .ixxon vaidez, Joseph Hawlwood. <..e ver-. antwoordeiijk is vcor de -.rootste olieramp uit de Amerik-jaise jescbiedenU, is gisteren crmv-en. Dit gefceurde enkele uren nadat een proef, die onmiddcllijk na het on:;eluk mst de tanker was uitgevoerd, a i d aangsto?:.'; :ix t j n bloed een te hocg percentage aan alcohol bevatte. President Bush heeft gister»n. het ongeval met de Exxcn-Valdez ,.een grote tragsdie" jene.md. N a overleg met zijn ministers van verkeer en van milieu en met het hoofd van de Amerikaa.*ue kustwacht, die in opdracht van Bush naar Alaska waren rertisd om zich van de toestand op de hoogte te stellen, zei de president dat de schoonmaakoperatie op het ogenblik op voile kracht bezij it en dat er voor de rageim Been nanleiding it om de leidin*. nkrvan zelf over te nemen. (Reuter, U P l )
W a s h i n g t o n
B
b
u
e
s
s
h
t I'C
b e m o e i l i j k t
g
r
4
j
r .Us,
WASHINGTON (DPA/Rtr/UPI/ G P D ) — D e r e g e r i n g - B u s h peinst er v o o r a l s n o g met over het o p r u i m e n v a n de o l i e v l e k i n de P r i n s W i i l i a m o a a i i n A l a s k a d o o r de federate o v e r h e i d ter h a n d te l a t e n n e m e n . Volgens m i n i s t e r v a n t r a n s p o r t S a m u e l S k i n n e r is d a a r geen e n k e i e n o o d z a a k toe en z a l de f e d e r a i e o v e r h e i d b l i j v e n s a m e n w e r k e n met de d e e i s t a a t - a u t o h t e i t e n en de o l i e m a a t s c h a p p i j E x x o n , de eigenaar v a n de l e k g e s l a g e n t a n k e r E x x o n V a i d e z . W a s h i n g t o n b l i j f t w e i ber e i d a p p a r a t u u r ter b e s c h i k k i n g te stellen. S k i n n e r n a een gesprek met p r e s i dent B u s h : . . E x x o n , de f e d e r a i e r e g e n n g e n de s t a a t s r e g e n n g i n A n chorage w e r k e n goea s a m e n . " H i j v e r k l a a r d e verder het oneens te z i j n met de k n t i e k dat E x x o n z i c h o n v o i d o e n d e Lnspant. „ W e l h a d de o i i e m a a t s c h a p p i j s n e i l e r i n actie k u n n e n k o m e n o m de v e r v u i l i n g tegen te g a a n . " De besiissing van Bush werd d i rect d o o r de pers g e h e k e i d . D e p r e sident h e e i t z i c h b i j de v e r k i e z i n g e n n a m e i i j k gepresenteerd ais een bes c h e n n e r v a n het m i l i e u . H i j heeit echter o o k hechte b a n d e n met de olie-Industrie. De federaie regenng i n Washing-
o n d e r z o e k
p
t
n
o
A l a s k a
i
l
e
i
L < t o n b e m o e i l i j k t b o v e n d i e n het o n d e r z o e k naar de o o r z a a k v a n de r a m p . M e n w e i g e r t n a m e i i j k mee te w e r k e n aan het j u s t i t i e l e o n a e r z o e k v a n de staat A l a s k a . V a n de K u s t w a c h t , een f e d e r a i e i n s t a n t i e . k r i j gen de a u t o n t e i t e n v a n A l a s k a b i j v o o r b e e l d niet de d o c u m e n t e n v a n de E x x o n V a i d e z ter i n z a g e . d i e f u n c t i o n a n s s e n n a het o n g e v a i i n beslag hadden genomen. I n m i d d e l s s p r e i d t de o l i e z i c h steeds verder u i t over de b a a i . P o g i n g e n o m met d r i j v e n d e d a m m e n de oiiemassa tegen te h o u d e n . z i j n mislukt. De olie glipt n a m e i i j k v a n wege de sterke w i n d o n d e r de d a m m e n door. D a a r d o o r heeit de v l e k z i c h a l u i t g e b r e i d tot 1.300 v i e r x a n te k i l o m e t e r . H o o p
opgegeven
Gouverneur Cowper van A l a s k a z e i gisteren de h o o p te h e b b e n o p g e geven dat de v l e k . g e v o r m a a o o r meer d a n 38 m i l j o e n l i t e r o i i e . s n e l is o p te r u i m e n : . . D a a r v o o r w a s de reactie v a n E x x o n op het o n g e l u k v e e l te laat en o n t o e r e i k e n d . W i j z u l l e n ons n u c o n c e n t r e r e n op het r e d d e n v a n de p l a a t s e l i j k e v i s i n d u s trie." Zelfs E x x o n heeft o f i i c i e e l toegegeven dat er geen r e d d e n a a n is.
t
e
n a a r
i
v
r a m p
n
l
e
b
i
j
k
Vele d e s k u n d i g e n hebben gisteren nog eens onderstreept. dat de o l i e r a m p met is te o v e r z i e n . Z o k u n n e n b i j v o o r b e e l d de twee veegarmen v a n S m i t T a k binnen veertien u u r slechts een v i e r k a n t e k i l o m e t e r v e r v u i l d e zee schoonvegen. S m i t T a k z o u dus n o g 270 dagen moeten vegen. Z o veei t i j d is er echter met. B i n n e n twee w e k e n z a l de o l i e deeis v e r d a m p e n en deeis ais s t r o p e n g e plakkaten zinken. T w e e vissers h e b b e n w o e n s d a g een s c h a d e c i a i m i n g e d i e n d tegen E x x o n . D e vissers. d i e o p t r e a e n u i t n a a m v a n a l l e vissers die schaae lij— d e n v a n de o l i e r a m p , v e r w i j t e n de o i i e m a a t s c h a p p i j grove n a i a t i g h e i d . Desicundigen v e r w a c n t e n dat de z a a x veie jaren z a l d u r e n . G e v r e e s a w o r a t dat de v i s s t a n d b i j A l a s k a enorme k l a p p e n z a l k r i j g e n .
0
9
0
5
._
a C
"* E
D
C
o cs— ° c 5 1—P j ; •— ~G * '» " • « ( . u
.~ cs si 5 2 i . 8 — > — CJ ? 2 o 15 i s - * *S . o c o cs = £ S B s C - C5 J . 5 5 > ci S * Q
•5 cs
CJ CJ l - i c — — cs w •.-» ."5 5 g f H it P to P C- "O u tN > C CJ I
8 3 * 3
5« § a .SPs x cf e = s c SJ i K
cs c
S
- .! £ CJ CJ tA
=
£ _-£
!_ in »^ CXJ2 cs c — ^ cv ? •S "ec.5 _ o : t — g C C — S o cu [ta > O U£T3 :
03
CO
« fi .
"3 *fl
« ° a oj •« -3 - d
S fe fi o) a $ "3 3 OJ > s > o _ 03 OJ • oj O J 2 OJ A
rt S 5 o Jd c3 - P» CO • cs 3 s as CJ
—
OJ
fi
-
s
s> fan
I 5 Z — i u _ m 4) N -
OJ
S -2
o
03
OJ
2
s 5
*c
2
-CO
5 S ci •S3 2 2 an
OJ Q3
M
. 2 id -fi OJ a s S •*» ° -* t f Pi
1
fi •*-> OJ
N X
|
H
> "5 g S bx>> o O J
1
fi
• .
-fi 37
D
513
g "3
5
3
°
co ©
l b s CJ
i cy *2 C J c s — -a
-
Cl s i cs—cSfyes
S a ^ * CJ 5 ^ es— — — ex a* CJ " s IT: CJ • B C S CJ = QJ 2 es->i! cf-f ~ CJ " " CJ s u M CJ 2S^ C I - es CJ S CV — ^ cs es s 2 e 8 « c> J : CJ cs — -C S "* sxj:^ S g r S I T - 35 \i"9< cs 1•B B c« M C y E "B S3 _« »• CJ S C J "2 e"8 w - C J es C J - T3 — *C ej CJ •> - es ,S ? C J es C< aj - '"-a = S N cs • 2 * 6 1 — mm tf S «J CJ £ _ C J £ £ S — fi if fi CJ « 5 * J o ex j e s Ci J s s CJ cc r f c j O Jc es g " e s . " ? ^ £ ; - s « •S e CJ T ; ta cn aj S N ^ S S e S S « J : S » J 5 : es CJ CJ ac es e s a c — a S CJg S = OSJ 5> — . S 2 s f — Jafi s L * _2 •* CJ "P >- •- -« •« e< CJ S > i = £ » es - C J C J CJ - w. — . C J "O 0 = Sf CJ _ O X CJ — C5 cs es cu ^ g es C J 41 S5 - S ' C s ? C A H —. 55 • • g t s « es - " 5e g " . «» es « _ Cj "OI CJ ta — BS e T. . »- B B Q,— CJ W » s ! a> CJ CJ ", ta jr CJ ta cj CJ •Q S ta S CU S ta ¥ C J CJ aS — C J a, .r es • es ^a 8 M _ m m ta O i_ — ** > £ 5 w O C B B c S f S a»"2 B " 2 OJ o' S © o S CJ t s . S JJ •S• g mmJJLW2 w w c s aC O at 5 S .es BX C JS * 5 CJ CJ
t
I « © -
s
a
CJ
CJ N
,
—
—
.*
b 52, o 2r t-« a fi 3 5 5 1
03
OJ
O
0)
*d
5 s fi "5 be h o bo
$
? r ^ fi N faX £ cfl A OJ a > o S t J
»
§
—N
£
"5
S
fi
c
S
N
1.8 OJ
CJ
=
5 0
fe U O
8 5
"n cs .-rl
W
a
OJ
OJ
c
« °
'
s
H B cs cs - o = «J >
i OJ
si
3
facts
:
>
C D
>
W
£ -
p
T
l
s CJ > CJ
S -d ta CJ
cs ta CJ
>
a Jes: J< £
>CJ
.— ta CJ
f 4-
§ -
> mm c
11
•5
»i-S 2*«•>E ° i l l t-3 • $ ? s<=« s*8 E1 s s s
4) • £
B3IE ea . •> • c
.Si :
B
'
i
l
l Z
a. 2
£
-°
P •Silo
l i J
s
sis j i - s g a i SatJ - o-o 2 3-Sc aS i.
l i - i - J ? «= I s
1
lit
HIS
° 4 &•§
8 o=e • c oo X - 5."£ M
0
E.i"
0
!
' H i l i . 3 ••.1*1 IJI • i l l ? ' 1 1 1 2 1 1 3 1 1 4 1 i l ' J K I 1s »> mt mt O 8 Z1 II III i i« 1! ! n i l . l c fl ij l«f -l .- ji Li i| l| lI lJ j ?? 1! |3 1i 2J. . iH ^i t l . F i 2 B •••••a t I 5 r l r S I H J S EE I E ^ C 5-a 3-3 S E S=S3 » S s I » CM -S^^US^ES,; >I I o i 3 »••=•= 1 4 4 S J M S E I 5 I g i u •ails' 5 | J t f - * | i | l l | i i - l E3_c> baQ. = =* JTi 5• o*
c
J - c
N
' I I I
< : a
I
^ i H M i j i - i i i i ^ k i j E"S>
v I
S3
1
1
.52 •#{ —> u >
U
i l l * k i l l
lirtillafsl?. i h i l i a J l J i J
? e A e c»_i « t c u I 8 3 "f^ < 5 © 2 ! i 1 1 * 1 5 < l j s .&j fa. - -o
I
! i t ! i l l i « ] i i i i
!
l 1
i i i i l i i l i i l J l l l f
u
fi
c
r f
l : s ! f i i k * B i l i ' " l S ~ f 2
i i a: J O I 1 m ti -= •= ». _ v S O" c -= J-o -c 3 t Ji S S 2I 9-s N
i ? ; b s ! l l r « 2 i = ! ! ! 1 i i ? -
tfet
/W
6 l i e v i e k
c
<
i
' 3 * 3 r
z
a
e
e
m
p
-
o
t
t
v
o
e
r
^ 1
g
S
^
^
1 W
&
d
f
e
l
e
e
e
gh>j£
Lisa Rotterman, een oceanoloee van de universiteit van Minneso^ . ^ r d e dat tussen de 10.000 en 20.000 zee-otters de eerste slachtofTers kunnen zijn van de enorme olievlek die zich nog verspreidt i n de Prince William baai.
Ex-
x b n V a i d e z . ' .' . • _ i L^rAer v a n E x x o n N
s
van de olievlek i n A l a s k a wordt de-grootste kolonie v a n z e e - o t t e r s t e r w e r e l d bedreigd met uitsterven.
.
k
r
?
V A L D E T ^ L S
d e r l a n d ^ b ^
o
d
'»« ^ J f b X v a n Smit ••Er is alleen een y e u j k op e n r i
Rotterman zei dat de otters afhankeluk z y n van het drijfvermogen van de lucht die i n hun pels zit. "Zelfs een dun laagje ohe kan fataal z " zei ze. "misschien wordt de gehele otterpopulatie in deze baai nu uiteeroeid". U n
Anchorage. A l s gevolg van « d
e
olievlek . v
a
n
6
Natuurbeschermers proberen zoveel mogelijk otters te vangen terwijl de oliestroom steeds dichter hun voornaamste leefomeeving nadert in de Orca inharr? Zeeleeuwen, bultrug-waltvissen, orca s. brume beren (die van zalm leven). henen en tientallen vis- en volgelsoonen worden ok bedreigd door de meer dan 40 miljoen ton ruwe olie die uit de E x x o n Vaidez is gestroomd. Met de-reputatie van de Prince Wuliam Baai als een maagdelnk natuurgebied lykt het in ieder geval gedaan.
*ven * £bedreigd. 2 J £ L L L! l»» nRotterman, « ^ een o ^ ^ ^ n d e 10.000 v « a r s c h u w t dat tussen riachtorTertkwwm^ enorme o^evleK me spreidtin de P " ^ ^ ^BottisTmanzeidatae ^ ^
k
^ d e ^ h t
n
o
g
v
e
r
baai. af- .
o t t e r S
d \ e m hun
deze baai n r « W ^ T P b e r e n Natuurbeschenners zoveel m c 4 ^ ^ k o t U K » w . ^ldeobesUooms^ . t f ^ ^ ^ & n a d e r u ving m de u r e a u , . lvisXeeleeuwen. * ^ * i e van p
r
o
h
f
g
(
S
o
n
l
g
Alaska was en is trots op een pionier-mentaliteit, vergelijkbaar met de vroegere trek naar het westen. O p de nummerplaten van auto's in de staat is het motto 'The Last Frontier . Hier begint en eindigt het Wilde Westen, aldus een hier veel gehoord motto.
e
w a
d
b ,
«^°^ \ h1r\entntientallen zalm leven), hertene ^ vis-envogelsooi^nwo 4
1
0
^ ^ v ^ m w e o ^ d i e u i t d e ^rvatdez^gestroomd. »— *
Erfgenamen
V• *1-
Maagdelyk
geval gedaanyj Alaska f vergelvikpioniers-menuhteiu baar met de v r o e g e « ^ et Wesun. ? P het ten van auto s in a e ^ tto ^ ^hetWildeWesbegint en eindigt nev tenr > b e w o n e i_s heschouwen b«cn ^ zich_ o
p
n
n
n
d
h
e
a
a
r
n
s
u
a
l
I S
H
i
e
r
m o
—
f g e
^.delaatstovergeb^ namen van het a>" g te Kaansestrever-ombesc^^.^i. brengen in gebieden^ demis' worden a f g e d ^ . R
v i n
f
k 8 0 l
ypaflinaT-Commentaar
I
De bewoners beschouwen zich graag als de laatst overgebleven erfgenamen van de aloude A m e nkaanse missie om beschaving te brengen in gebieden die nogal eens als 'een wildernis" worden afgedaan. De industries ontwikkeling op basis van de olie-winning was' al heel lang een doom in het oog van plaatselyke natuurbeschermers. Zij hopen dat de ramp met de.Exxon Vaidez in ieder geval de pioniersmentaliteit zal veranderen. Het geschil over de ziel' van Alaska duurt al tenminste twmtig jaar. (The Independent)
1
t>"
| R I J , ONVERVEERD r L o ^ e r v e f e n d e
e r f e n i s
• Silt. W E E z a k e n s p r i n g e n er b y h e t g i s t e r e n v e r s c h e n e n rap. port v a n de Algemene R e k e n k a m e r u i t M e t d e s u b s i d i e v e r l e n i n g d o o r de r i j k s o v e r h e i d is het i n h e t a l g e m e e n slecht gesteld. E r is w e i n i g z i c h t o p de d o e l m a t i g h e i d v a n d e r e g e l i n g e n e n b o v e n d i e n h e b b e n de m i n i s t e jrAes w e i n i g g r e e p op de f i n a n c i e l e u i t k o m s t e n v a n de regelingen. * » E n b l y k e n s het v e r s l a g v a n d i t 150-jarige c o n t r o l e - o r g a a n w o r d e n er b i j de h e r v e r z e k e r i n g v a n e x p o r t k r e d i e t e n grote [risico's g e l o p e n . D e z e r e g e l i n g h o o r t i n b e g i n s e l k o s t e n d e k ' k e n d te z i j n , m a a r N e d e r l a n d b l i j k t n o g a l v e e l uit te v o e r e n *n'aar f i n a n c i e e l w e i n i g b e t r o u w b a r e l a n d e n , w a a r d o o r er ^ y o o r 1992 e e n tekort v a n 3,5 m i y a r d g u l d e n b y deze r e g e l i n g •.dreigt ^ H e t is g o e d dat de R e k e n k a m e r h a a r k r i t i e k o p het h e l e i s u b s i d i e g e b e u r e n zo o n v e r b l o e m d f o r m u l e e r t . H e t gaat hier£ b y o m e e n groot bedrag, c i r c a d e r t i g m i y a r d g u l d e n e n dat is j b i j n a e e n v y f d e v a n de g e h e l e r y k s b e g r o t i n g . B y z o ' n be' l a n g r y k e begrotingspost k u n n e n w e g e e n o n z o r g v u l d i g be^ l e i d toestaan. D a t h i e r d o o r d e s u b s i d i e v e r s t r e k k i n g i n het a l ^ g e m e e n w a t i n e e n negatief d a g l i c h t k o m t te staan, m o e t I daarbij voor lief worden genomen. V O v e r i g e n s geeft de R e k e n k a m e r 6 6 k aan hoe het w e l k a n . J i n h a a r v e r s l a g constateert ze t e v r e d e n dat haar eerdere k r i 'ti'ek o p het f i n a n c i e e l b e h e e r v a n d e r e g e l i n g v o o r de i n d i v i j d u e l e h u u r s u b s i d i e u i t e i n d e l y k tot ' a a n z i e n l y k e v e r b e t e r i n ' g e n ' heeft geleid. itf D e l e v e r i n g v a n de A l m L r a n t e G r a u aan P e r u is een v a n de b e k e n d e v o o r b e e l d e n v a n eeri d u b i e u s g e b r u i k v a n d e regel i n g e n v o o r d e e x p o r t k r e d i e t v e r z e k e r i n g . M a a r de l e v e r i n g v a n d i t s c h i p b l y k t niet o p z i c h z e l f te staan. D e c o n s t a t e r i n g v a n d e R e k e n k a m e r dat het t e k o r t b y deze r e g e l i n g o p l o o p t v a n 300 m i y o e n g u l d e n i n 1983 n a a r 3.500 m i y o e n i n 1992 is r o n d u i t v e r o n t r u s t t n d . ' H e t w e g w e r k e n d a a r v a n z a l niet e e n v o u d i g z y n ' , c o n c l u d e e r t de R e k e n k a m e r . H e t l y k t e r o p d a t m i n i s t e r R u d i n g v a n financien, de m i n i s t e r d i e verantw o o r d e l y k is v o o r de r e g e l i n g , z y n o p v o l g e r met e e n uiterst v e r v e l e n d e e r f e n i s opscheept.
T
r
63,
_
s M . t y
V e r z e k e r i n g s p l i c h t ^
^
o
r
T\E r a m p . m e t de ' E x x ^ j x Y a l d e z " b e h o o r t tot de grootste - o l i e r a m p e n i n o p e n zee. M i y o e n e n liters olie l e k k e n d d r y f t de t a n k e r i n d e w a t e r e n b y A l a s k a . D e schade aan vogels, v i s s e n e n de rest v a n het d i e r e n r y k i n d i t p o o l g e b i e d is n o g o n b e k e n d . E r is w e i n i g fantasie v o o r n o d i g o m te bedenk e n wat het saldo v a n d i e s c h a d e o v e r e n k e l e w e k e n e n . m e e r n o g , o v e r e n k e l e j a r e n z a l z i j n i n een k l i m a a t w a a n n de n a t u u r m e e r d a n e l d e r s m o e i t e heeft m e t herstel. j ; H e l a a s gaat het b y o n g e l u k k e n met o l i e t a n k e r s niet o m i n !'cidenten. Z e l f s r a m p e n v a n z o ' n grote o m v a n g k o m e n te 1 v a a k v o o r . In 1967 v e r l o o r de T o r r e y C a n y o n ' h o n d e r d m i l j o e n l i t e r o l i e op de E n g e l s e kust e n i n 1978 raakte 220 m i l . j o e n l i t e r o l i e i n zee t o e n d e ' A m o c o C a d i z ' i n tweeen b r a k . ' v o o r d e Franse kust. h- H e t meest tragische is dat uit de h i s t o n e v a n r a m p e n v a n , , d e z e soort v a a k b l y k t dat zy te v o o r k o m e n z o u d e n z i j n gel w e e s L O n b e k w a a m h e i d v a n de b e m a n n i n g en slechte staat .van het s c h i p z y n b y n a a l t i j d i n het g e d i n g . A l een jaar o f ,j v y f t i g is er i n t e r n a t i o n a a l o v e r l e g tussen de zeevarende lan' d e n o v e r v e r b e t e n n g v a n deze toestand. overigens z o n d e r . v e e l resultaat. j O p s p o r i n g e n v e r v o l g i n g v a n o p z e t t e l i j k e lozers z i j n o n • d a n k s i n t e r n a t i o n a l e a f s p r a k e n v n j w e l onuitvoerbaar. E e n ! r e c e n t v o o r b e e l d v a n de h i n d e r n i s s e n h i e r b y is de zaak v a n ! de Roemeense ertstanker Borcea': D e R o t t e r d a m s e o f f i c i e r v a n j u s t i t i e m r H . S m i d moest na ! e e n i n t e n s i e v e s p e u r t o c h t v a s t s t e l l e n dat z i j n zaak s t r a n d d e o p het feit dat R o e m e n i e g e e n partij was i n het v e r d r a g tegen z e e v e r o n t r e i n i g i n g . M a a r o o k a l z o u S m i d de zaak h e b b e n k u n n e n r o n d m a k e n , tot e e n f e i t e l y k e v e r o o r d e l i n g k o m t het maar zelden. E e n b e g i n v a n e e n m o g e l y k e o p l o s s i n g zou het i n v o e r e n j v a n e e n v e r p l i c h t e i n t e r n a t i o n a l e polis v o o r m i l i e u - a a n s p r a i k e l y k h e i d k u n n e n z y n , naar het v o o r b e e l d v a n de i n m i d d e l s • i n N e d e r l a n d geintroduceerde M A P (milieuaansprakelykheidspolis). M e t z o ' n p o l i s i n de h a n d is de schade w e l i s w a a r met te h e r s t e l l e n , m a a r de p r e v e n t i e v e w e r k i n g v a n een v e r z e k e ringsplicht geeft i n d i r e c t k a n s o p v e r b e t e n n g . I m m e r s , de v e r z e k e n n g s m a a t s c h a p p i j d i e een reder v a n een o l i e t a n k e r tegen m i l i e u - a a n s p r a k e l y k h e i d v e r z e k e r t . z a l vooraf eisen s t e l l e n aan de staat v a n d e s c h e p e n en de b e k w a a m h e i d v a n de bemanning. D a a r d o o r zal de lijst v a n grote o l i e r a m p e n al a a n z i e n l y k kunnen slinken. A
;
/
a
P}\p
\ J 0 ^ / * d a « i e builenland) ^ S T E R D . ^ M - De E a o n CorP ° ™ » n sua, op b u i , ™ x
r
Eenvoudig
m v
e
r h 5bJ
van de autohteilen in Alaska. Volgens Iarossi hebben duikers vastgesteld dat de scheepsromp van de Exxon Valdex tenminste acht gaten en scheuren vertoont. In grootte vanenrnd van ongeveer \ier b(j twee meter lot zei bii twee meter. Het gat op de bodem \an het schip. za) hoogsta-aarschgnlgk aanzienlgk groter zgn. De Exxon Valder bevond zich op het moment van de ramp op 18 kilometer ten oosten van de aangegeven vaargeul. Ook de kustwacht en het
kJMgdenbank «I| gevolg -.in d« De wateren Hjn ovengens met oberamp met de Exxon Vaidez. aJ te moeilgk bevaarbaar. VolEr ui nog gwn-TKnutrMlu gens een bd van de kustwacht in iSSSlf " l e f d t u M « n d « runp V aldez "is er tela vreselgks fout f » " drankgebruik vm de kapi- gegaaa want normaal gesproken maar het re«ujtaal van de kan een land hier een tanker beBloedproef maaki hoe dan ook sluren". **nlbelabberde indruk. Exxon-president Frank Iarossi De oliemaauchappg heeft het vertelde enkele dagen na de met ajeen verbruid bg de pubbe- ramp dat het 302 meter lange ke opime, maar ook bg het bestuur van Alaska en het federaie •chip op Goede Vrgdag eerst langs een onder water verborgen eeiag in Washington. • schampte. hoewel deze Het ziet er met best ujt voor de o-iegigant, die verantwoordelgk Bbgh Reefduidelgk door middel van boeien was aangeduid De ii voor de grooute oberamp in .-\menkaanse wateren. Het ge- kapitein bevond rich op dat moment in zijn hut drag van de bemanning bet emTweede stuurman Greg Coustig te wensen over, terwgl het sins, die drie jaar ervanng had op Y £ y ? £ ? _ 1 ° » ^ " " n van de volgens cnuci veel te lang duur-e voordat met de schoonmaako- schepen van Exxon, had vanwe- olietanker Exxon Vaidez is ontge zgn rang en betrekkelgk kone slagen nadat een bloedproef had peratie werd begonnen. staat van dienst geen toestem- uilgewezen dat hg t» veel had Vasuiaat dil Hazelwood zich gedronken op hi moment dat •-..et op de brjg bevond toen zijn ming van de kustwacht. maar Hjn schip aan de grond liep schip op de rotsen liep. waama ook met van Exxon, om hier het Exxon maakle dil gisteren begezag op de brug te voeren. me«f dan 48 miljoen bier ruwe De Exxon-directeur zei met te kend. nadal het de uilslag van de -•ie de Pnnce William Baai binbloedproef had ontvangen van weten waarom de kapitein zgn '.enslroomde. het ministene van vervoer De 3e kapitein had het gezag verantwoordelgkheid had over- proef wees ook uit dat een dienst. ^ergedragen aan de tweede gedragen. De verklanngen van doende radarwaarnemer van de •.uurman. die met bevoegd was de betrokken personeelsleden kustwacht te veel had gtdron it unker door de wateren van de blijven voorlopig binnenskamers bg Exxon en bij de ondenoekers Kapitein Joseph Hazelwood
e
v
i
iS^rTf"
m AU
g
t M
E
x
wr
x 6 3/
o
n
s
s jT,7
^ *«> nu Frank Iarossi van Exxon bevan alle kanten aangevallen van- senreef m Vaidez 'de vervwtjf.lwege beweerde laktheid. De ka- 2* P°W*n van (stuurman) pitein van een vusersboot in Val- Cousins om het rware schip van del verteld, een verslaggever de rotsen t* houden nadat Kil de van de Washington Poo dat de kustwacht onlangj een tanker voorgeschreven vaarroute had toestemming gaTom de bevusle verlaten om ijsbergen te vermi). vaargeul te verlaten om een plaauelgke loods dicht bij de haven ti te zetten. Schicht a2! ^ O P boordradio gehoord. Toen hg bu de kustwacht protesteerde. werd de aanvankelgke toestemming meteen weer ingetrekken.
t
Kapitein 'Exxon' ontslagen c
U
- ' ~w". op de brug toen het stend ongeluk gebeurde. Volgens de proef had de kapi''•"?•» Prom.lle alcohol ,n zgn bloed. Dat is ruim het dubbele van het maximaal loegestane promillage Bg de radarwaarnemer van de kustwacht werd 2 promille gemeten. Het ministene van vervo-r wilde met ingaan op de i-raag of het drankgebru.k had bggedragen aan het ongeluk. D» kapitein was al twee keer zgn njbewgs kwgtgeraakl wegens niden onder invloed. (Reuter. AP)
c
h
a
n
d
e
_5"6J.(cy
D. uuruu, v o « met een snel-
n«d van ongevw 13 kilometer P«r uur toen stuurman Cousins ttn de kustwacht toestemming vroeg om Van de uitgaande vaar f ° " <• varen naar de vaargeul o*"*""* voor inkomende acrttpert Dit om de (Jibtrgen te ontdie op h « rsSLractverm opdoken. Die toestemming werd Jfgtven. Ook de rou waaroe de Kapitein Hazelwood keerde all ExMn Vaidez Uu^irUari? een schicht terug naar de brug lg*lt h« de eerste Uap noordt de. was ovengens duidelgk op de De tweede volgde enkele minu- radar it o«n i»"'•'«'• «ldus Iarossi. De Exxon . Ot gouverneur van de staat Vaidez was nog wel bestuurbaar Alaska. Steve Cowper. is aroeloen de eerste rou haar rechter- dend op de oliemaalacruuxiijen. Urde openscheurde. Maar het met alleen op Exxon. AcrTrrili: schip bevond zich ut ver oosteluk •chappuen die wcrkzaam zgn in van voldoende diep water Toen Alaska, waar de grootste oliemen op de brug pogingen deed voon-aden bggtn vtn de vs. achumiit te varen in westelijke "•ootn een consortium eenchling. voer het recht op « n vormd. de Alyeska Pipeline Ser' » « d e gedeelu »-an de rou en vTceCompany. Alaska had jaren kwam onmiddellgk sti] te liggen. geleden al een rampenpUn opDe 4t-jange kapitein was naar gesteld, dat voorzag in het ter zgn hut gegaan kort nadat de tan- plaatse zgn binnen vgf uur na de ker e»n uit Vaidez afkomsuge melding van een ramp. Volgens 'oods had afgezet d „ ^rarlT de gouverneur echter begonnen opruirnweriuaamhewoordelgk u voor de begeleiding « y van schepen die de haven m- en den meer dan achiuen uur na de uitvaren. Vaidez. een plaatsje eersle melding. Toen aaren de van zo n 3600 tnwonem. Up aan olieplaasen in net water al te ver net zuidelgksu punt \-an de uiujedud, aldus de gouverneur om nog ingedamd te kunnen Trans Alaska Pgplun. worden. u
E x x o n
d r u k
K a p i t e i n
b e z i g E
VAI.DKZ • Uit irn bloedproef la rrhlrkrn dal de kapitein van dr olietanker Fx zon Valdm. die xondag aan de frond liep voor de k i n van Alaaka. rr d ronken hid. Verdrr la oak In he! bloed vin een radarwaamrmer vin d* kaatwirht alcohol aang ctrorrrn. Dil werd gisteren bekend remaaki door de Amerikaanse riad voor d* velllgheid in het vervoer, de NT8B. De kapitein la Inmlddela onlslegen en hern hangt en itrefrechteriyk onderzoek boven het hoofd.
x
x
m e t o
n
o p r u i m e n
V a i d e z
ala een problremdrtnker en wa« al twee keer «Un rtjbewijs kwljlgeraakt wegcna rtjdcn onder Invloed. De kapitein atond ovcrlgena niet op de Drug van de 112 meter lange iiipenanker toen het ongeluk. dat lot de grooute olieramp In de Amerikaane* geachtedenla heeft geletd, gebeurde. In plaau van hem voerde de tweede? ttuurman.
o l i e l a a a
w a s
H
e
o n d e r
t
P
A
l
p
a
i
s
t
e
k
a
i
n
h
r
a
d
o 3 , c. v• < ( VALDEZ (Brr/DPA/AFP) — O i i e m a a t s c h a p p i j E x x o n h e e f t de k a p i t e i n van haar ramptanker bij A l a s k a ontslagen. U i t een b l o e d proef is g e b l e k e n dat gezagvoerder Joseph Hazelwood had gedronken. D e s u p e r t a n k e r liep v o r i g e w e e k a a n de g r o n d v o o r de kust v a n A l a s k a e n v e r i o o r een groot deel v a n z i j n l a d i n g ruwe olie. E r is o o k i n het bloed v a n een r a d a r w a a m e m e r v a n de k u s t w a c h t alcohoi aangetroffen. De kapitein h a n g t een s t r a f r e c h t e i i i k e p r o c e d u re b o v e n het h o o f d . A l s vast k o m t te s t a a n dat h i j i n d e r d a a d te v e e i h a d g e d r o n k e n . k a n h i j een boete k r i j gen v a n v i j f d u i z e n d d o l l a r ( r u i m t i e n d u i z e n d gulden) en m a x i m a a i een j a a r gevangenisstraf. D e k a p i t e i n stond o v e n g e n s niet op de b r u g v a n de 312 m e t e r lange
a
o
° i >
'
die niet vnllrdlg bevoogd waa, het bevel In de ituurhut.
helpvn dp ollclnng ip vcrwijdcren.
De Amerikaanse regcrlng heeft besloten het opruimen van de olie. die slch Inmlddela over een gebied van rulm honderd vierkante kilometer heeft veripreld. voorlopig over te laten aan Exxon. De nllemaal•chappy heeft 530 mensen naar het gebied gestuurd om te
Twee vls»er« ht-blx-n inmitldels c m achatlcelaim mucdlcnd trgen Exxon. Dc vlaaera, die optreden ull naam vnn olio vlaaera die ichadc lljdcn door de olieramp, vcrwljtcn do maatachappl) grove nolntlgheld. Dcskunrilgcn vprwnchten dat de zaak vr-lr Jnren ml duren.
' 9 * 3
a
r
i n v l o e d
0,9 P r o m i l l e Volgent een wnorl/oerder had de kapitein 0.9 n-omllle at- • cnhol In zijn bloed. Dat la rulm het duhbele van het maximaai loegeeune promlltage. DIJ de rarlarwaarftcmer werd twee promille gimeten. Oe woordvoerder wllde echter niet Ingaan op tie vraag of Inhoeverre het drankgebruik van de twee had hljgouragvn aan het ongeluk. De kapitein itond bekend
K
a
m
g
p
e
t
d
a
r
n
o
k
e
r
n
k
e
n
s u p e r t a n k e r E x x o n V a i d e z toen het ongeluk. dat tot de grootste o l i e r a m p i n de A m e r i k a a n s e ges c h i e d e n i s h e e f t g e i e i d . geQeurde. I n p l a a t s v a n h e m voerde l e m a n d d i e met b e v o e g d was het bevel i n de stuurhut. V o l g e n s de A m e n k a a n s e raad v o o r de v e i i i g h e i d i n het v e r v o e r ( N T S B ) h a d de K a p i t e i n 0.9 p r o m i i l e a l c o h o l i n z i j n b l o e d . D a t is n n m het d u b b e l e v a n het m a x i m a a i toegestane p r o r m i l a g e . D e k a p i t e i n s t o n d b e k e n d als een p r o b l e e m c i n n k e r en was a l twee keer z i j n n j b e w i j s k w i j t g e r a a k t w e gens n j d e n o n d e r i n v i o e a .
tdtwa*-*.Ste
fists
Onetankers liggen voor anker in de WilliarnDaai nu de haven van Vaidez tijdelijk Q M W i n N ^
l
daar mocicn er wel zestig t ° /cvcntig per uinta.it voorbij". Of het nu Amcnkaans nalionalisme is. of lets anders, vrccmd is dal nauwelijks 10ittaiKl in Vaidez weel dal net Nederlandse budrijf Snul de berging van de tanker op nch gaal nemen. Als Amerikaanse journalisien op pursconferenties naar dc naam van dc berger vragen. huudt Exxon zich van de dommc. ..We doen hel /.elf. luidt in eerste insuniie het am woord. En ids ecu vragcnstcller daar met met levreden is. inoinpell de Exxonwoordvoerder vcrvotKens icis over een ..ondcraannemer" van wic hij loevailig de naam even met bij de hand heeit. Smil mag dan een waterdicht contract met Exxon op zak hebben (op basis van een dagtanef). dc berger mag pas aan de slag als alle olie uit de lekgestagen ruimen van de tanker is gepompt Toen het schip up dc klippcn hep. scheurden de rotsen de bodem op verschillendc plauiscn open, waardoor acht van de zovenlien tanks lek raaklen. Nietlenun sprcken de mannen van Smit van ccn routmeklus. Mueilijk vinden lc het met. ..Anders hadden ze inij met gestuurd. haha". grapt Elliot, die speciaai voor hel werk uit Singapore is komen vliegen. waar hrj baas is van dc Smitvestiging aldaar. Hij schal dat dc berging hooguit twee weken in Imslag zal namen, af-
hankelijk van du wind en zeegang. ...let moet met le hard waaien. want dan sloopl dc kou de mensen".
Graadje Voordal de berging kan beginneii. wil EUiul ccrsl weten hoe crnstig dc schade precies is. Llij wcet van Exxon dat de« sclicurcn ill dc bodem ongevaar mansgroot zijn. in ieder geval te griKjt om te dichlcn. De eigen duikers van Smit zullen daarom eerst dc schade exact gaan opnemen. De mannen van Smit hebben een met geringe ervanng met Linkers un olielekkagcs. Mel name de oorlog tussen Iran en Iraq leverde Smit in de Penusche Golf op dil gebied handenvol wcrk op. Maar in dc soms vcrschnkkchjke kou van Alaska is dil werk loch wel andere kock. De duikers vcrwachlcn zelf dal dc kou hun nauwelijks zal tlcrcn. Duiker Jan van dc Garde (30): ..Uel water is twee graden en wc zijn wel wat guwend. Du Noordzee is vaak uok met warmer dan een graadjc of seven. En we hebben droge pakken. dat scheelt" Elliot legt uit hoc hij bij dc IxTging. siraks. ie werk zal gaan. ..Als dc olte uii dc lekkc Links is gepompl. hebben die Links zich daardoor vaiizelf gevuld met zeuwalur. Nu ma-
^
Ken wij het dek luchidichi en. dan potnpen wij daar lucht hV Op die wijze persen wij hel zeewater weer via lukken naar buiten. de boot wordt lichier. verhufl zich van de rolsen en dan slcpen wc hem weg" liehaive lucht wordt er ook incrl-gas in de tanks gepumpt. .,Dal is een soorl verbrandingsgas met een heel laag zuursLifgehalle, minder dan vijf prnccnl. Daardoor vcrmindcrl hel explosicgevaar in de Links. Maar unigsuns gcvaarlhk blijft hel nauiurlijk wet". ,.Er is de l.talsle jaren veel aan hel vcrandcren in de ncrguigswerctd". zegt Elliot. Er komt meer leuhniek aan le pas. Een olietanker is nog een makkic, dc chemicalienlanker vercisl een hi-tech aanpak. Bovendien zal Smit hier nioclcn werken in hel voile licht van de publicileil. Elliot: ,.In de oorlog Iran-Iraq zijn imljocncii lunnen olie in dc l>erzische Golf gestroomd. Daar kraaide geen haan naar. Maar als ze hier in Aniunka evn vogct in de modder zien Uigguren. vliegt de hele wureld er op af". Zijn cynisine druipt er af. ..Ik weet wel: dal geldt vooral dc taatsle jaren. De indusinulanden hebben veel meer aandachl voor milieuproblcincn gekregen. Klakkeloos je rotzooi overboord zcitcn goal ook met meer. Tegenwoordig mag je met eens meer bull— boord
J|ISSCI .
1, :v
V
oor ons is het algelopen. Die zalm kan mi$schien ooit wet terugkomen. maar wie wil hem dan nog hebben Ik kan dit met aanvaarden. Mnn loonne vroeg gisteravond dsddy. kan ik nu ater met meer gaan leren VTSsen met jou zoals JIJ vroeger deed met ooa' Dat steekt". De bezorgde Scotty Reed, een 29-jarige beroepsvisser. ichudt zijn hoofd De ramp met de lanker Exxon Valdex is ook in um familie het gesprek van de dag. In het ruim 3200 inwoners leUende stadje Valdei in Alaska kwam deze week een onverwacht eind aan het zeldxame huwelijk dat . de oliesector daar twaalf | jaar geleden had gesloten : met de visaen). De Lanker . Exxon Vaidez. nota bene nog genoemd naar hel stadje. sloeg hier door puur mensehjk falen te pletter Van de 1.2 miljoen vaten olie stroomden er een kwart 1
h
e
f
v
a
n
'
T
s
j
A
5 V
e
m
r e
n r
o i
b k
y
l
'
a
*
- V-
miljoen leeg in de prachtige baai. Een olievlek loals nooit eerder in Amerika geiien bedreigt nu heel ruideIijk Alaska Viafnand km o> nuttroft >ur • fkornt* SwillMd.
De grootste rampen
«»«rrli ilduiCrrf Dim voor mn
'Ik heb noon gedachtdat •mn dronken kapitein de staat zou komen ruinoran'
v
if
•» M > u m
l
i i
. «•
m a m
S
t rwnimtfrtt W ik * _ M)
d •OIIMJUW al
mtoOIM rn ;»tov«.n,to£i»T.7Zr^lMa1 -* « . rik Uftoi ftmtrm dm M M*f
Zaft* La V<
a u & M « i
g s -
• MrlM*s*rnTI 5 a>*je»ei 6
" * * * *
I
umj
I* | I Dr ton I M AlMita. tl t— avMiiang cwiQict L DaMrMktotonmdxru-
pOMM* »*artoFJUMM Vikkt Da a** nfiamim m mmm mm> draa rwkt at !« kilafftoUrT < * # > hM AMnU 1MB I 'PVMtt. fj,
i I M
1
M
* Prlrtn * JcMu u r t t w TMI !»Wi» BiifCrti UFon UM. AM MM KtM* ttrM dM i n vtHk, dMJ M MM narM n-n f i r ! ! • * * • ~ *•« * > m ^ i i ~ A ^ . > . wfioei. • B ^-toeto+io, M M f t o . to. eM^e»niMj»wM < t o M t j r M M *HirrmirMiIw r)un rUnpiaV vantoVMTTM" Amrortv - » MM *MI - urirr r had) reafMM •*• 'OM-Ktu-iriMi T.UikWa. "r*n Om UMMM riMlrn irtlknd V»itoi. to 2 U T ! 2 K i 2 S l S J i i » « » « • * « » » « » • • noan Mn irnlarid ppM M) dj «MJ mmm nnardalidi gp|to»4MWitojMM (MMfuwr hMrfl drw ri "an (to ruemAavr- Da aU— Murlwnr• fTMMB. C nanfi | UtorflMM MiMet
a?, nutn mkrfj) -IMM -nr An
r
K
lnM
l
n
Drank aan boord strong vorbodon
Of
CM
MM M -
CM*, o
Vitotot hMrfl M atk MrraltoOM ^ T g * 1 1 * AlWXiiiiHiiiMM .MajiMMiH,
,?r r s ; - ^ " ^
m
*****
to - al ot JMI . . aa* IMMM D«• ar I M M vatv Vah
m marvMaclM-
IMI
5
i t era
.tniMmiMMmMnaoaM
ar
raidiatowm Um a 1 mm m mm <mw-
»»*• as MM kaUtopMLOa kip um, JaawA H a » l . — i«4) ataaaa a«dM
i M ««a> A M IMSWJWI
at » atoa -%%% mmm- i n r«rto« pinliap AlTM al«M Mf I barfMja. mmi-
M M M * — M
1
• 'J* .'
1
—
; T T
"
H a
tea*
cJ*
tecrt • Hunter C n m . Oiioane.md CelHth': .Hoc • d« ntualle over M n aantal ,aren? Vail •r dan nog wat la vordtonon, ol ia mel mtlau i a «»rpeal, dal we one jeroep mo*tan opceven." Foto » Robert Lantot . In ret: da Essen vndai Foto AFP) F
O
L
I
E
R
A
R
U
I
N
E
E
V
A
L
D
E
Z
M
R
P
T
ALDEZ — De dagelljkse peraeonferenties In het Civic Centre' zijn geen onverdeeld genoegen voor de hoge heren van de oliegirant Esicon.
v
Hot hoong.lach la Met van d« lucht ala Frank f i n III hoogetc *** Shipping an tljn dlrecte ondergescmhi* DM r r " »*•» met hun toveelste plechtigc bclof(e kom.n om hrt milieu In da kuatwateren van Aiaaka d* komende tijd lerug >• brengen naar net nlv.au « i , am dat d««ll|da bl) d« aanleg *^L"*,* '* * P lpltMln» hebben axng.trofrtn - *"> ' • • • M I 1 M . dot alia r n ^ » >-•>•*. . . , m m m
-11
l
l o k i
|
worden v.rgoed. v.rmag da st.mmtng ook nlat op ta beurtn. Net 10 min als da opmerking. Jit •f (rr->*[ pereoncel la Ingthuurd am d* otl.plaa in da dciu .an Vaidea adecjueat te ll)f ta (aan. Icmand uit het puMIek: .Zeker tilt meal advoct(.n.~ Cornett. llchtelljk btrveet In da op htm gertchte eehljnw.rpere: .We vert el Ian alleen da wxxrheld. Ala u hunt bewijsea. dat onxe mededellngen niet kloppea, dan n)n wt de eeriten om dal tot It f t van.'* Dt ramp met da supertanker Exxon Valdes. die vonf,. aretk vrtjdag op ten rif liep. Itk tloeg rn om ta naMJ dt SO miljoen liter ruwe olla vtrloor, ha.fl niet alleen het milieu maar ook dt tlemmtag In het vteeereplaate)e VeJdee flink be- trO o dorvtn. Htt dorpje ' Jtoo Helen I J3a beveihlng la boot rn «uwd door ruwi votlt ilch v.rrxdax" to ombergtoppen. lljkt voor de ko•chrtjn Jim Lethcoe de gavoemende Jaren boroofd It tljn lena van clja plaatagenoten. van ujn btlengrtjkste bronnea Vtrradtn door Exxon, doer da vtn Inkemetcn. de vtevaaget kuatwacht die da ramp niet en het (oartame. Een (If anti" f d ' f fanoec •ignaieerde ta acne oii.vi.k. die eiamaer rrodaar Alrtska. het co neon turn Itr wordf, doet tljn vernletlvaa tea ol1tmaataehapp4)on. |.nde wert in de aan via ta dat de ttrmlnej be heart, wear •iland)ea njke Prince Willida M)plelding uitmoojdt. Het ia met alleen de mlllewramp self die de menaen bona maxkt; het tljn oak dt tkcrlchtan die de betrokktnen de wtr.ld 1 net uren. Lethcoe. die deel uitmaaJtt van ttn pixxt eell)ke milleu-organlaatle: .Za down hun beat om de probkern an te begaiaillxeren. Cr worden stteds ding an gexegd. or a kan. " Zo beetaaa er over de execte toedracht van de ramp nog reel vragen. Die vragen worden veaa ntat been!woord op conferentlea. Journal I at an. aeruata parti cutleren worden met ten klultfe net rlet tngertuurd.
ONTSLAGEN
Wel la er inmlddela duldelljkheld (.komen rond de poalUa van kapltatn Jatepn J. Hualwood. HI] la on u lagan. De uitkomat van de bloedproef maafcte duidelljk dat Haxalwood op het moment vaa da ramp dronhen elders vertoefde op sljn achip Hat commando over het tenia, dat nog lange verTaderitJke kllppen moeat wordrn (.lood.t. had hi] overgsdragea aan ten on gekwaliriceerde derde ttuurm t a Haxelweod sal wear*chi)nlijk ook etrefrechttll)k worden aengepekt. Ondanke de opeaertndt opmerklngen vtn de Exxon-top over het hereto! vaa het milieu, la er tot duaeer wolnif aan da olltplaa gedaan. Da ermtaJige lOOOB nttr. die la opgevtet, valt la het niet M) de miljoenen die nog ronddnjven. De tjllnga opgttreramtlde bergert v u Smit Int.mxiioneJe ontdefcten at) aankomat op het enktle heaxitrdan kllemttera van VaMea gtlegen inlernatlenaJa vliegveU Anchorage, dat het greene Itehl voor hun t«tlte nog even op Oca,
John Oevert: irhta. fpee^tantng.
f"btjrgt>mee)wler HoltC Enon a fa de hoeMac
Werkwilll|tn tl]n tr ovtrtgtnt geneeg 2e tljn — mat of ionder ctmptr — da afgtlopta dagtn opgetrokktn naar VaJdea. Vreial wtrfclosen op took naar poaintvt arbeM. Lae Sandert it *#n van hen. HI) La langdurig tonder arbeid .a dacht gaatm) It word an onthaeJd door Exxon, dan wal deer het Alreaka Coneortlum. Maar die bedii)ven hadden hem tot duaver met nodig. ZIJ kunnen net wark — volgtna ttgen teggtn - met .igtn perDat rtandpunt valt f t ilea da rampsaiigt beelden van da vervuiling neuweUJke te begMfpen- Do wind heeft de olla bt) voorbeeld al ten tame! tlland)ea opgajaagd. waardoor de born an daar bedekt il)n met ten bruine amurrla.
STANDPUNTEN Da burgtmeesttr van Valdas. John Dtvtra heeft ilch de •igtlopen dagtn trg boot g maakt over de houdlng vtn Exxon an Aiveaka. Met name da tragi manier waarop da hulpvtrlentng op gang kwam, imteerde hem mattlooa. T1)d om ptrsoonlljk il]n •tandpunt toe ta llchtan, heaH n j In desa turbulent a dagen met meer. Standpunten worden via peraverfciarlngen * i rtidkundig ftmaakt. Wla toch eea pereoonll jk woord wil. rnaat geneegen nemen met aatlettnt burgtmteettr' Deanla Holts Holts blijkt — ttnrainate wat da ramp met de Exxon Vaides bttreft — tr minder •cberpa atandpunten op na ta houden dan burgorvader De•ers. Dat heeft naar alle waarxehljnlllkheld weer ta aiahen mat Holts' daga)l)hec bealemmerlngtn. HI) la da eigenaar van de lokale tupermarkt Food men' Da middtnetandtr hteft ar "gtea tnktlt bthoont' aan om met tan btechuldlgende winger naar Aiveaka ta wtjsan. Voor hem It Exxon de hoefdachuidiga. .We moeten ntet vtrgeten". tegt hi), .dat htt co neon I um de atgaleptn Jaren veel he.ft Valdes (apreek red). Alle moot a . aoaia net Civic Centre, ia met tl)n gtld gtbouwd. Verder mag dt btvtlhlng graa
tia vea a liar lei voorxleningaa gtbrulk maken. Zoale vaa bat vtrgadergtrwambed an da aqueeh hal, -Hulrvuil wordt hier gratia opgthaald. we kennea geen Mar on de manier waarop hier da straten aneevw-vtij worden (.houden, kent «)n gtlljaa la Alaska Met. — fa verrasHsg vaa mlliea do prtja (ile a a veer betaailT Hortx: Jaderdaad. dat ta wear. Wat nu geoeurd la, sal uch wxxrschijaitjk La de loekonut herhalaa, maar we neelea hopaa dat er dan mailer -
.We moeten ook niet vergetea, dat due ramp tlcb op eea beaoertllke airland vaa Vaidea heeft voorgedaaA. Mat xild bertchtta la de para onutaat rnogeiijb M) het puMiek het Idee, dal de olie aaa de rand vaa de kade steal.~ Dat la ten achraie treoat voor al die duizenden gtdure toekomet tegemoot gaan. De meeete van hen M vak heren niet In Vaidea. maar tn het
OORZAKEN
In da vleoar.heron vaa Valdee heerat wainlg bodrtjvtghetd. Volgena achlpper Hunter Crana, btjgentimd Catn.h veel ceitega'e aldera vert nev en. Zij die tr wet wares, slja direct na het bekend worden van de reap uitgevaran om da omvang in ogenacnouer ta namen. De mecetca tlLa nog niet taniewefceard. Htt ongeluk met do Exxon Vtldes komt ot) -Catflah' ptr•oonlljk axtra hard aan. Na jaxenlang ploeterea waren t'n grootste achuldelaara vtrdwenaa ea daai mee net gevxar dat ta|n knaJblauwe acnurt. da Polar Prince door tea goworden verfcoehL Wat natuurlljk ten regetrechte ramp IOU betektnen voor da man, die dchself bertempelt ala da boata vieaer
van het (.Med' Nu .teal sllei weer op leaae tchroev.n. Crans: .Ik htb me doodgtvochiea voor die schuit en htt onafhank.il Jke Icventle wet daarmte samenhangt. Hat la om Jt dt harea ull )a hoofd tt trthken. Dt heron kunntn nu wel teggtn, dal alia tchade vergoed taJ worden, maar wat betekent to'a btlofte nu voor de laagt ltrml)n. -De kernvraag bll)ft natuur• 1 Jk hoe la de eltuatla over ttn aaaial Jaren. Valt er dan nog wat te verdlaaea of la met milieu so vtrpeet. dat we one beroep moeten opgeven" Een nog onbeeproken gevaar van desa milleuramp la dt echetdlng dor geeatea die kan ontataan, Nu al komen do verheiea loo over veretoorde r.latlee la rami Ilex, die work nemen vaa Alreaka la hun (.ledereo heMMra. Z l | wordea pereoooii jk modaverantwoordelljk gtataM voor do milieu-
BANG
Holts, do xxeletent burgemaeater. la bang dat daarmee het verledea dch sal herhalen. .Vroeger". tegt hi), Jeefden de menaee Mar in (roepjee, claaa. Je ward ala wtrknemtr todaal ngedaeld- Warktt ]a M) do ttrmlnaL daa bahcerde Jo M) een bepaalde green. Voor do vleeere gold hetaeifda. -Made door de welvaan. die de ollewlnMag one heeft gebracht, tljn daaa muren voor ten belangnjk deel getlecht Het sou heel treurlg ci]n. ala «e deer dose ramp ook op eoclaal vlek de klok moeten tanigxetteu. Julat In dote moelMjke tijden moet je eteun aan rlk< r hebl
BERGERS SMIT INTERNATIONALE MOETEN DUIMEN DRAAIEN:
Alaska e n de d o e m over i msL w i t t e s c h o o n h e i d pijpleiding. in ae jaren leveling, mochicn mel balen. ten van de milieuargumcnlen was loen hel gcvaar UIJ Vaidez. Het Jurpjc werd nuiaoeiie in 1%-t volkuinen van de kaafl geveegd door een viji imnuicn duiemle aarilboviiig mcl tie eiiurme kracht van li.ii up dc at-tual van lluhler VcroVf .N hel hele gebied vulkaiusch Ctl U.vendicn ligl daar nog de d Itiiubia-glclsjcr hi) Vaidez. die Inj lu-1 kmeilcit steeds ijsberiK-il vnniti Dal alles icsaim-n inaakl de Kans up een mllieuliUlip nicer dan gemiddeld.
(Van unzc spicule vcr.laggcvcr Rob Ruggcnbcrg) V A L D E Z — Wit. ijzig wit. Hoge. besneeuwde bergen wecrkaaUen fel de zon als die opgaal boven de tmmense. met olie besmeurtle wulcrvlakte van de Prince Williambaai in Alaska. Nieuwe ijsbergen maken lien los van de C o lombia-gletscher en mengen zich in de smalle tankervaarroutc naar het ohenavenije Vaidez. IX aauMik i» i«n(»li»fclijk: eel' veut-sl Uldschap van unvoorsiclbarc schoonhcid dal icn utter v.iil aan olie. Elks goltklola hedekl iit«uw« stratum van doze unatzienbarc (jordcnkusl mcl velle. klcvcngc. slinkcnde ..he Doom lullltl Iwven dit brovd-. l>aa*- cn kweekijjeweu van de 6*3 milimni zalnicn. harmgcii VII ..iidcic etstem. <£«niters woolen under Jv "lie • M M kleine liul|K<-iiira gci.raOu. de eerste d.«lc zcchoiiden zijn al waargenomen. De dodc vogels worden met eens gclcld. een bioloog die door het gebied vocr. sehalte hun aanul gisleren op 15.000. Zccadclaars en andere zeeroofdicrcn doen hun maal met karkasscn die vol zillen mel olie. Eli drie walvissen, die — met ongebruikclijk — deze week in de baai verschenen. doken hclaai op. op slechls enkele ucnlailcn meters van de gcslrande. Ickke olietanker Exxon Valdcz. Na een kwarucr rondgcspetlerd ie hebben in de olie. verdwenen zij weer oudcr walcr. ..Misschien kunnen ze ericgen". oppcrl een andere bioloog. die dour de uliemaalschappij naar Alaska ii gchaald. ..Misschien sloot hel vel van hun huid de olie wel al".
A |) para l u u r De bevolkmg. de vissers cn ile iiiilicubewcgingcii wilucii desUjds cen alternaticve i.iule voor dc pijpleiding: met naar Valdcz. maar over land naar Canada. David Grimes. ..Toen lie keus in Washingluil in de Senaal geiuaakt inuesl worden. lag de slcmverhouduig lireeM-s fafly Miy. Vicc-iircMdcnl S|iiro Agnew gat men de .Imirslag: de leiding gaal naar Viiklrz. l)al zal nuoii iema*i»l Im-r vi-reeicn"
Wie de situatie ler ulaaZw ia*kijkl. de sniaile vaargeul net. cu dc vele grolc en klcinere ijstiergcn. kan zich er nauwelijks uver verwonderen dal de iilic-niousse door de (jorden en Exxon Vaidez op Goede Vrijhel havendorpje weer ecu Volgens Elliot, die dc berin de kreken. dag om middernachl veemg gekkcnhuis waarin hel de al- gingsoperalie van Smit gaat Ticnlallen visscrschepen vakilometer na hel verlaten van leiden. hebben de criUci geen gclopen week is veranderd. de haven, plolseling een ijsren heen en weer um grole. (lauw idee van de problemen Vaidez lell 1.800 inwoncrs en berg op dc weg vond en van drijvende gordijiicn van lionhot heed accomodalic voor die zich bij een ramp all deze derden incurs lengle aan elde roule moesl atwijken. voordocn. ..Bij Exxon vcrtclde ecu kleine honderd gaslcn. Hel radarsysieem in de Prince men mij gisleren dat er nog kaar ie bevcsligcn en deze Dal zijn er nu vijtlienhonderd William baai is siechl: al jaren booms' lussen de eilanden le geen enkele positiet woord geworden: hulplrocpcn. « • over haar in de krantcn is ver- hangcii Op die manier probcgeleden hebben dc radarbediencrs de overheid gewaarlensch.ippcrs. vrijwilhgers en. schenen. Dal vind ik schande. rcn zij liun viskweek legen de schuwd dal deze bcroerde apnaderciidc olievloed le bevooral, journalistcn. wanl ik denk dal ze hel hier pariluur wel eens een oiiclanseherinen. Mel veegarmen. Dc paar hotels zitlen propvol. exeellenl doen." Ucr-ramp zou kunnen veriK»rvoorzien van zuigers (die om Miinmigen slaiMfn up de grund. dc havcrklap detect raken) zaken. Volgens dc belrokkcn Parliculieren hebben hun dcuwordt die mousse vervolgens lechmci is daar loen mel op ren. garages cn kelders geuVervclitig van hot wateroppervlak upge- gereagcerd. lieiid. Pechviigcls die geen unElliol zit zich hier overigens. zugen. derdak kunden vinden ovcr- samen met iwce andere speOnduidehjk is ook wat zich die nachlen in de telle vneskou in eialisicn van Smil, kapilcin nachl aan boord van de superDubbcrcn aulo's. Hel dichtslbijzijnde hoLeen Wesldijk (02) en wciklanker hcctl atgcspccld. za.-ker le! lijlt hunderdeii kilomelers Ungliouwkundige Hcnk Wal denken de vissers eigcnis dal dc inmiddels onlslagcn verder. Hocksma (42) behoorlijk te lijk van dc mocile die Exxon kapilcin Joseph J. Hazelwood vcrvelen. De rest van dc ber- zich al dan met getroosl? Da- 1421 le v.ccl gedronken had en gingsploeg - een doziji!, duiMateriaal vid Grimes cn Rick Steincr: het commando had overgedraGckkcnhuis ..Wij als vissers werken mcl gen aan derde stuurman CouHel is de groolslc olieramp die kers cn technici — zit 4ao kiOver hel eflecl van dc chemilometer verderop. in Anchorasins, die daartoe met de besche middelen waarmee in de dc VS ooil heell gctrottcn en ge duimen te draaien. omdat Exxon samen. maar we verirouwen zc met. nee. Ach. hun vocgdhcid had en evenals zijn eerste dagen na de ramp de de kritiek up de oiiemaatzij in Vaidez unmogelijk on- eerslc zorg is loch olie. Wat baas, een drankproblecm had. schappij Exxon (hel moederbeoliclaag is beslreuen. heersl derdak kunden krijgen. wetcn ZIJ van hel milieu? Het Vast slaal dal hel schip om vijt evenzeer onduidelijkheid. Hoe drijl van Esso) is grool. Vroeg Hel bcrgingsmaujriaal. 35 Ion. minuten voor middernachl reagercn planl en dicr op de in dc ochtend geed Exxon een mcl Iwce chanervluchicn uit is mcl dc eerste keer dat zoicla plolseling van de smalle vaargebeurl". enorme masaas olie en deler- licrsconlercnlic. ..Wij zullen route voor uilgaandc unkers alle olie opruimen. hoe lang Nederland naar Anchorage Een paar jaar geleden hcell gcnlcn die naar dc teebodem overgevlogcn. moel nog over atweck en negen minuixn lahel ook zal duren". bclootl ccn ccn volgcladen tanker urcnzijn gezakl? woordvoerder. Een woedende de weg naar Vaidez worden lang sluurloos in de baai rond- ter op de klippen van Bligh-lsgcbrachl. Veel hoasl lijkt cr (Jland hep. Toen dc lanker van En evenmin wecl icmand hoe visser oiilnecuit hem hel ucdobberd: ccn detect aan de leinaal mel bij te zijn. Er zijn inolorcn. Sleeds opnieuw dreel do route alweek. was hel schip hel slaal met de Uchug gezin- woord. Jet Whillakcr is 31 jaar duidchjk dringender zaken ncn van de TauUek-indianen. en slaal bijna le huden. ..Dil is dal ding vlak langs de klippen. al met meer zichtbaar op hel radarschcrm van de srhcc|Kdie hun schamele. alleen via ons milieu en met hel uwe. dan hel bergen van hel ruim Of hel nu om nicchanischc ot 300 melcr lange schip. dal op vcrkccrslciding in Valdcz. Of mciisclijkc toulcn gaaL als je zee bereikbare onderkomens Daarom docl u zo weinig dc khppcn is gelopen. in dil gebied supertankers loe- je bewusle ijsberg op ncl hebben op een landstrook le- inocile. u inleressecrl zich alKapilem Wesldijk; ..Exxon laal. knjg je gcgarandeerd on- seherm wel le zien was. weel genover de gcslrande ramp- leen voor olie en geld. U kunl heed dc pamekknop mge- uelukken. Daarom zijn wij ook memaiid. tanker. De TauUeki leven van veel meer doen. U heed hel druku dal mcrk je aan alles. allijd legen de pijpleiding gedc visvangst; hel hele zeege- maleriaal. WIJ hebben nika". Onder druk van de publicke weesl". bicd rond hun woningcn u nu In hel howl in Vaidez zegt Rottcrtlam bergingsspecialisl Roger Elliot opmie slaal het milieu numbedckl met olie. mer ccn. Alle aandachl gaat In hun gciniproviseerdc kanKapitein Leen Westdijk van loor in de gerechlszaal van Sunl Inlernauonale vindl dal Maar van de indiancn hebben (44) van Sum lntcmauonalc: naar hel beperken van dc De bevolkmg mag van geluk Valdcz. oudcr de vlaggen mel hel mel dal ijsbergen-gevaar dc Amerikanen zich hier noon schade die de gelckle olio aanveel aangctrokken. evenmin spieken dal dit cen lanker was nehL Hel bergen van hel de Stars cn Stripes. Icgecn de hier nogal meevall. ..BIJ ons. in trouwens als van defcatkimos van ccn reus ab) Exxon. Wat schip is nu kennelijk even van vissers uil dal die pijpleiding Met Kanaal. is hel linker denk jc dal er zou zijn gebcurd ccn sleulclbcgnp is in deze cri- zegt hij. En bergingscxperl Elen de Atcoclcn. die dc eilan- als hel cr ecu van ..Johnny dc laler zorg" sis Over ccn lengui van 1.200 liot voegt daar aan loe: ..Eiden richting Siberic en Japan Criek" was geweesl? Een kJcikilometer slingcrt die leiding bewoncn. Dc enkele autochioTussen de veerlig en vijftiiz zich van de ohewingcbieden in genlijk heb je hier alles onder ne reder kan zo'n schoonconlrole. mcl hooguil een. nen die ft in Vaidez zicl. zijn niaak- cn miljoen liter ..Alaskan Crude bcrgingsopcratic mcesial dronken cn bckla- noon bclalen. Een Crick zou • (cen lichle ruwe olicsoort) zijn de uoollocndra in hel noorden twee tankers die per dag door van Alaska naar hel ijsvnie die geul komen. Vergchjk dal aenswaardig. Bchalvc alcohol iirobcrcn zo gauw mogelijk hel - t dc unker geslroonul en havenljc van Valdcz. Hcvige ecus mcl Rotterdam, waar dc Jn geslachuziekie hebben de land uil tc komen. Exxon volgens sominigen gaat het prolcsten van dc milicubewevaargeul ook smal is. Maar lekken nog slccds door. Verblanken hun weinig gcbrachl. heed zijn vcranlwoordelijkandcrhjke winden sluwen de giugcn icgcn de aanleg van dc Als de dag bcginl en de lempe- held lenniinslc erkend". raluur in Valdcz slngl. wordl 20 s.ene, mogeluk word, de zalmkweek ~^tt^?2ZL*\^£*\ Alaska; kwekers vrezen echler dal de olie eon negahel ellect neen op oo u
u l
*
f 0 T 0
.
\M A
P
I Alkmaarscne courant
J
/
a f t r S S / f j j
(a)
/ r o t e * / ,
/ a u o r ^ Z
/
f
/
S
fofleesto oiievuil v a l t niet o p .tampan veroorzaken maar paar procent van verontreiniging deren
door Rob Bijnsdorp Met d u u r d e u m v a n g de
e v e n
v a n de
E x x o n
v o o i d a t
h a d
het
2 4 0
0 0 0
olierair.p
in
een
andere krant
2 4 0
0 0 0
dat
do n a s l a g w c r k e n catcgorie ten'
groter
Met
d a n
dertig
keer
in
H o e e r n s t i g is
booreiland
mensen
maar
waar
aantallen
zeer
Amoco
een
Cadiz
meer dan
brekende
vis-
de Oe
in Alaska
Sound
vergiftigt.
in mei
e t
de
Prince
zeewater
met
de
geen
olie
ren
ook
het
William
Amoco
Cadiz
prijskaart|e waar
al o l n i e t
De
een
deel
bcsprcnkeld
k o m t . blijft
te-
verborgen.
iets
iets
lager
zal
van
en
op
de
tankers
klippen brekende
veroorzaken
een
super-
plotselin-
manier
de
levensstandaard.
evenveei mor
ge en hevige vergiftiging in een paald gebied
De steHte onder
d i e r e n is n a v e n a n t grijpend. dereen
Op
tot
enplosiel en
zo'n moment
veel bereid
vreselijks' n o o i t
meer
aan-
lijkt
om te
bezee-
de
her-
iets ge-
ging
de
collectieve
over
dit
soort
sporingen heeft
verontwaardizichtbare
ont-
betrekking op
am-
per 4,5 procent van de b r o n n e n olieverontreiniging ge
piocenten
niemand tumult
Dc 95,5
worden
gezien
door
Er o n t s t a a t
over en e v e n m i n e e n
p o l i t i e k e w i l o m er i e t s a a n te
van
overibijna geen sterke veran-
de
dat
afge-
en
doen.
goed voor meer
te
dan
een
moet
worden
het
gebruik
dukten, het
zoek
ver-
blijven zoals het
nu
alles
een
naar
den
de
aan
psychische
twee
tijdens de
gens
tie
onherbergzaam
gebied wordt
met
alle
* * * *
zijn?
De
i
pen
verbonden
I
o l i e m a a t s c h a p p i j e n g a a n tot n u
toe
b i j n . altiid
een
vrijuit e n van
ook
de
van
.ede
enigde 5taten
ongeveer
is h e t
ener-
in de het
Ver-
ratus naar
ononderbro
dubbe-
le v a n dat in de Europese induslrielanden.
Waar
werd. was
dat
het het
verschil
kleiner
gevolg van
een
g r o e i e n d o l i e v e r b r u i k i n E u r o p a . In
,978
d .
heeit
eigenlijk
Het
eindiapport
onderhoud
iedereen
zou daarom
ramp
het
zelf. M a a r
dat
min-
bleek
over met
geval.
te s u p e r t a n k e r
en de
van de Westduitse
geraak
gezagvoerder
sleepboot
fic' d i e te h u l p k w a m . w e r d e n
Pacidoor
de Franse justitie gearresteerd dat
ze
groot
zouden a l a r m te
onderzoek twee
was
hebben slaan
al publiekelilk
om-
naqelaten
Voordat
gedaan
waren
al tot
had
enig de
misdadi-
klip-
op
het
de
de
en
appagingen
tijdens
licht
Transport
ernstig van de
het
waarddor geworden:
gefaald
Comin
het
lanker gerangschikt
kunnen worden onder de^ekende n o e m e r m e n s e l i j k e f o u f . dan zullen mee. ™tlki
van
die
fouten
naar m a t e
worden,
het
ge^
oliegebruik
rtg'Daarorstaatalbijvoorbaa. va
De kapitein van de stuurloos
uit
k w a m
Als dit soort aspecten
publiciteitswaarde
m o e t e n h e b b e n als h e t n i e u w s
licht
rederij. A m o c o
de
het
de
naar de
dT~iSrensttijd
Ze d e d e n
aan
kustCadiz
mannen
schip stuurloos was
dat
oor-
zoveel
gold
Amoco
de
Ook
pagny.
van
stens
het
in
qerechtelijk onderzoek naar de zaak van de ramp
en huis.
Cadiz
aangetoond
schuldkwestie aangaat
Amoco
voor
onderzoek
de
de a
De
de
ondernam
niets. H e t z e l f d e
verstreken.
het 0 e ' r a m p m e «
stuurloze
minuut op
gevolgd. Toch
toen
was
v e e l m o e i t e e n i g e b e w e g i n g te krij-
inwoner
tot
op
v a n de Fran-
marmewachtposten
direct.es
divoor
milieu.
dreef al o n a f w e n d b a a r
e
,
proliteert
risico
voor het personeel van enkele
naar
Ven stroom van olieprodukten op
per
was
de kustwacht
transportd
reddingsopera-
se m a r i n e d e r o u t e v a n h e t
sche-
tuaties
gieverbruik
en
radiostations. V a n c o u v e r in C a n a d a te
de niet
financiele
twee kustwachtposten
|aa.l,|ks
d a n drie miljoen ton olie
de
daarin
O o k bleek uit het o n d e r z o e k dat
radar
meer
in hun
door
de
boven
mensenlevens
besluit
met
gehandeld wat
Financieel risico ging in de
is v e t a n t w o o r d e l i j k v o o r h e t
die
gen. A l jaren achtereen
over
schip van minuut
om
de vol-
schip van
gehinderd
worden
nab,,gelegengl..sje,a.b,eken?W,.
^ n
met
het
Ze w e r d e n
rectiekantoren
scheepvaartroute
o o i t is g e n o m e n
dat
perfect
voorwaarden van de
w.nlermaan-
p e n vanuit V a i d e z in Alaska
af-
en
ernstig
eens
een
is.
langzaam
houden
geware
rederijen. Die k o n d e n het maar
een
In d i t h e l e c o m p l e x is b u i t e n c r i s i s s i slechts
te
lag o m
de
bleek
gedaan
echter
voorspelbare
met
Levensstandaard
de
ver-
van een
hadden
Exxon
on-
dat
de
l a t e r (').
regels
pro-
kan
Daaruit
vermogen
onder-
van
aan
naar
e n alles h a d d e n
conditie
momenten
z e s jaar
onderzoek
gezagvoerders
kust
Maar wat moet
1984.
toedracht
al-
risico.
tot e e n
tanker
scheen het eindrapport
schaarste
als die m e t
de
liep.
rechtelijk
b e d r e i g d door .jsbergen. die op
voor-
voordat
In a p r i l
moderne
verhoogd
de
in e e n
waar
aangescherpt.
dat
de
olieslaaf, dat
gedachte
supertanker
daar-
energiebeleid en de
valverwerking.
weer
is
een
van de kapitein
moe-
de
olieprijzen
Franse
Perfect gehandeld
de
op
plastic
tront
ramp
de
ver-
de
Opec
door
vast
gege-
van een ramp
milieuwetge-
van
de
Zozeer
met
ondertekend
speeld
oorzaken
industriele
consumentengedrag.
en
het
tussenrap-
dat twaalf kostbare uren w a r e n
dat
verant-
werden
V a i d e z te herleiden
zijn
De
meer
Een
premier R a y m o n d Barre. stelde
wie
H e t is h e e l s i m p e l o m d e
nodig in
functioneert
toen
al de
den
de
doen
transportsystemen
(en
leidt tot het exploiteren van olievel-
Hjstje
olieverontreining iets aan
werd
onmid-
zeggen
een
staakten
leen
zodat
4 in het
te
procent.
veroordeeld
grond
tot
maatschappij
schriften voor industriele bedrijvigheid.
pro-
port, dat t w e e m a a n d e n na de
van
is?).
1973
daalden.
Pogingen
gehad,
hun
van
verzwakte
i n d e a f g e l o p e n ja-
waarop
recht
verkeerd
ven.
worden.
de
olieconsumptie
het
oliecrisis
schaamte
en
stijgt
suc-
w o o r d energiebeleid die tijdens
olietankers en
het
enig
op
ie-
'zo
laten
beuren. Maar
deilijk
met
De aanzetten
o p de helling. De
Het
,
7.3
procent
gers verhogen
spoelen
1. 3 e n
maatschappij keers-
lekt.
procent
10. O v e r i g e b r o n n e n van verontreiniging. 2,0
boeken
ingriipende veranderingen de
procent
procent
ces
o m
succes
zee. O r n daar
van
boorplatforms
O f f s h o r e i n d u s t r i e : 1.3
duizenden
ving e n vooral de handhaving Uil de h a n d l o p e n d e
V e r o n t r e i n i g i n g d o o r r a f f i n a d e r i | e n : 3.3
die
lekken en
te
enig
bronnen
helft
9.6
in het w a t e r
j n g v a n a f g e w e r k t e olie d o o r alle s o o r t e n z e e s c h e p e n :
DerdeWereldlanden
bovenvermelde percentage wel
ten
lieviga vergiftiging
Z
industriele
zich.
te
daartoe hebben
ohe
oplosmiddelen, uiteindelijk
| recht
zitten
transport
strenge
vier
O
9
interna-
De
onder water,
de
Ze
met
tot
voor
zijn s a m e n Was de ramp
van
heeft
gewoonte
inspectie
procent
gemoton-
,
8. O n g e l u k k e n m e t o l i e t a n k e r s 3 . 3
tionale overeenkomsten
over
Dat was
L
7
op
o v e r b o o r d te z e t t e n , is m e t
1978
recht
9 6 procent
eveneens
ingewikkelde
van de
de
met
i dus vier m a a l z o ernstig? A a n olievo-
m
minder en
w e r k t e olie zonder enige voor
die n u
•
lijkt
tankschip.
spreken
Aan
door Industrie en
seerd verkeer. die met neerslag w e e r in zee k o m e n
heeft
zee
olievergiltigmg. braakte
Olieresten in de atmosfeer gebracht
die
k o m e n : 15
5. O l i e d i e o p n a l u u r l i j k e w i j z e v a n u i t d e a a r d k o s t
is
' m a a l z o v e e l als d e h o e v e e l h e i d
| schade
staat
het
olieverontreining
ge-
dun
2 2 0 0 0 0 t o n olie uit
hangt
4
G r o o t Brit-
komst
leven?
de kust van Bretagne
gels
streeks of via het riool in het oppervlaktewater
veront-
cijfers over
mil-
tientallen
E i g e n l i j k is c r g e e n m a a t s t a f van
dan
een
procent
Olieresten van industrieen, garages en huishoudens.
olie-
Nevenstaande
soorten. zeezoogdieren c n vogels in
ernst
3
Soortgelijke
rond
22,6
procent
kunDuitse
sen.
door
enorme
zen
op de oevers: 26.0
cent
mogelijkheden
Ame-
j o e n liters o p drift r a k e n in e e n
bevolkt.
zijn o o k
toepassingen
kust.
dat
de
s a m e n l e v i n g w a a r i n olie
hele
v e r o n t r e i n i g i n g als z o ' n 4 0
bied
Olietankers die in voile zee h u n tanks s p o e l e n e n ballastwater lo-
geregistreerd
naar
de
voorgedaan,
E e n b a r r e l is 1 6 0 l i t e r de
in
vast aan een systeem van
omvang
waarvan zeven dicht onder de rikaanse
vrij r e c e n t
dat
veroorzaakt.
zichzelf
zich
Grote rivieren met industrieterremen
2
Systeem
calainitei-
hebben
1
6
de
a l g e l o p e n t w i n t i g jaar o v e r d e wereld
is
tannie
het
nog
in Kiel heeft
gegevens
barrels).
Tankerincidenten van deze ol
draait
fmtitut fur Meeres-
vaststellen
miteit
valt o n d e r
ernstige
Bronnen van olieverontreiniging
lunctio-
reining die niet door lozing of cala-
dat
volgens
(vcrlies v a n m e e r
2 0 0 0 0 0
'normaal
v o g e l s h e t s l a c h t o f f e r is v a n
zoveel.
dit ongeluk
het
Bocht meer dan de helft van de
zijn
gaat.
barrels
is v e e r t i g m a a l
w d a r m e e
nen
d a g
het t n
kunde
vier
z o u d e n
tijdens
Het Westduitse
over
schreef o m
groot-
oiie
op
was.
gallons (van r u i m
beland. D e v o l g e n d e
dit
neren' van een economie die
m e t
Amerilra
aanvankehjk
liter) olie die in zee
slaat
de
Vaidez duidulijk
Een regionale krant
Dat komt doordat
ste deel v a n de v e r o n t r e i n i g i n g ont-
t
dat
suanding "
de
schuldvraag
van de
over
de
Exxon Vadez
iets
ew kkelde. i s d a n d e
" o f , doet
,n h e ,
bloed
vermoeden.
van
alcoholcond .
kapitein
e van
§w*iasaji|| m . i—»— »' _i i ijJIJBI" tfTVaa otiaa sports UrejTUgc^s-Boblu-ttonborg) rvrW»a aw de a U * word**. see~e iters naar UfflM hnl pcenU-e "nskracttt; de eerpta dode sat baa* den t l j n al wsar ene- sj eeeeu De dede ro* eft werdrn a Let eenJ retold f « n baa- ,1F Wear dje door bet geMled rear, achaite nan aantal (lite- »• irem ana U.IM). Adelaaraen andere roofdlrrea dean t i n - apauii amen kxukx*-*n die red slUea avel eUa. - , stmyzr?*
meevalt. 'BIJ ons. In Hel Kanaal, a hti linker', left hij. En berrtngsexpert Elliot voegt dasr aan toe: Eigenlijk hebje Mer sllre onder controle, met hooguit een, twee tankers aw per d*g door die geul komen. Vergeltjk del tens met Rotterdam, waar de vaargeul ook smal i£ Maar daar moeten er wel m t i g tot seventig per etmaal voorbtj.' Of het nu Atnertkaantnaliona11*me ts. of iets anders. vreemd la dat nauwellj'as lemsnd in Valdai weet dat het Nederlandse bedrlifde berging van do tanker op Etch raat nemen. Als Amerikaanee journal mien op p« reconfirm lie* naarde naam van da berger vragen. houdt Exxon xich ran dodom. me. 'We doen het *eif. tuidi to eerste insunile het aniwoord. En als cen vragenstcller daar niet mee tevreden It. mom pell i de Esaon-woordvoerder vervolgens lets over een 'onder• aannemer'. waarvan hij tocvallig de naam even met bit de hand heeft. SmilTsk i n i i d m r r n waicr. dlcht contract mot Kxxon op
r
^ drie ereiviaaaex die • fue*^^*JS'n seh*oruneek- en berglrujsaa^ebrulkalUk - desa wanktat. ; ffereue nocui beulen. Can • ' de baai rerrcnenen. doken he- - .'Oriek' sou proberen as fauer £ op, cm slechu erOwto tie»v- tSktareUJk hel Land uitu ko--^..tallerj meten v an de reetran- « * men. Exxon heeftttjnverant- *• da.fctkkeeikHanker l-ccon woordellj-heid umirdneta orValdet Na een kwartier rond- ' kartd'. I ' >VtrJ kptsMUerduhebbetttndn .ve, - .- •* j..-,-,mimx veerlw-nen iy weer onder O f l W . - r l * * . ~ ' ( ~ ' . -Vt *di~ eraaor. -Mstetthkrn kunnen aa , D C C a e - i a e . , gtn, ertaaen', oppart ana andere ; Voiron* tan*, die da ber- " J sMiilnnsj. die door de oliemaatftiujsnpeTeue sal geen leiden, aenappvi Exson naar Ala-kx d hebben de crtud reen ftauw* niiaatd. UUechien Moot bet - * -dee van de problerpen die afch vet VTUI Bu—•ftujd de aue wai • b«J aon ramp ala deeeroor. •atf. • •*• * ajpaet.-BIJ E » W ear»«iA man Over het effect ran de rf>emin
fchaar m da kranlen a verwrhe errata dafen na da ramp det A*V r*. sen. Dat rind Dt aehanda, erai .••lliaai nn.tiililklW-M'f "~i ' * dank dat ia bet bier txceirear+ren plant en dler op de letitdoen'. iiEwrfw mri l * ' * ~ "'..^ J gTTTlot stt aMl hier ovef If One, • m e n met twee andere spa- • eiallsten ran Smit Tak, kap*> n rJJn reiaat' ' r a>everirfun wret lernand hoe < 'letnLemWeetdljk (BU en trerktulfbeniwkundlfeHenk/ bet ataat met de taehUf tenntarnvaneidTatlUek-tndjnnen. . j Hoekema (43), behoorlijk U • 7 aba hun achamalo. alleen vta \ rervelOn. De real wan da bersee beretkbare twde^totrterae • tfnaxptoog - eon dodjn duikers an tochnid - itt *30 kilometer beotjen op een jAdeuoo* lererderop. tn Anchorage, dui- genorer do feeuande ramp. men la draaletv omdat sJJ In Janker Do TlllUekj leven ran , da vwvrnjet, hdl hole aeefe- • Val dei ocmoeeiiJk ocvlerrlak . bWu rond hun erorunaen tt nn ] konden krtjfen. Hat Ijoi^tnfameteneal. U ton, mot terao Haar ran do irwl larven hebben • charwrvruchlen tdt Nederland de Amer.kj_-.i7. hior fkeh noedl naar Aneborafe averrev loajen. reel aanaet rokkan. rnmmkt Vaidea erordan fabracht. V eel trouwerta an ran da eeklmo't haeet UJkt or allamaal niet btj en de AJaoetan, dia da ti land s rfarhtirx P'nerte en Japan te njn. bewooan. Oo enkele autocbla> Er Ojn trutoeiyk dHn^m-K aon die >e In Valdes dot. d M . aaken daa hat barren ran het iriaeml droriken en bekla- ' f rulm J00 motor lanfe achrp. aeeweraardif. Be ha Ire eJooOwt \ dat op do klippen to re lopen. ana realechlaxieku a^alachlaxteku bnet>oen de ^ WetndUk; EXT on heeft de pe ntekknop infeoruat, da: bl*_J-en hen -emit reorecftL * >e aan allea. Onder druk van a* : pubbeke optnve etaat het m(Gekkenhuii sou nummer een. Alle aerv Al* de daa beejlnt on da tempo } ddcht raat ruuu- het beperken i Ven de achede die -te rate trie ratuur kn VaMoa e-rer e s t . atdeft. wordt dit ha vertdorwe I otte aanrtcht. Het berren van erccr brt s-kkenhuki eraann f bet echlp a nu kannaUJk even bat dat aJfelOden ereek ta ree> erkderd. Zo n 1 aOO inwonera lad Valdet fe-rooniijk on not . beeft *«wmrT>oer^ « vrllwilUdera m . vooral. /our| M
a
Da paar hotels stttan v^ropre*. eremnuaa *lapon op de erond. Pankculieree hebben hun dauren. raraeee an keldars feen?er_LPacnvoeei* die reen tn da talk* Het dJ^mtetbtl-Jnde hoHet a de rreotata riJJeramp ale - ed VI oett heeft a^trorTen en i nOCaao). - e/r—"-^ Vroaf m do och* lend reea\Zxxon een cwracot • b n a t M . Try sullen *_e olie - . \ apraaea. hoe ianr he« ooO: sal.
Trunin,»—rntrn«» ~ r o— - J , IStmM• H k«_ v — I • — » • f i t , Ajbmk B f t —am—.«Jw<>.>>ii n>r.>» yT .
e^keTeMi aaasbaa dat dtt eeet tan -karwea van een roue als «a>
Tueeen do reertlc en rtjftlf eilai-Um ta haruren. miUoen bier 'Alaskan Crude' Op dat manier proberen aj (een ilch ta ruwe olleooon) njrt hun vi*k week verm d> nadeuit da tanker seetroomd en renda obevVoed ia beech orrolfena eornmlren g_3l " et lekken nof need* door. V*ran- men. Mat r - a ( i m m . een Nodettarioee rlndinf. voorxlen deriljke wlrtden stuwen do olka-mouaaa door de Gordon en ran tvlfara (die trouwana om do harerktap defect raken> tn da k re ken. Tientalltn rta< wordt die mouaaa vervolgena •erschepen reran haen en weer om frote. drijvende ror- van hat wateroppervlak opeeTAffen. dyrten ran honderdon meters kncta aan elkaar De plaateelljke rlaaers Dartd
Crimes rn Rlefc Stemer- nvH an onaa colleea i wrerre*t met Exxon aamen. maar we vertrouwen aa root, nee. Aeh. hun eerste-aorr a toch olkt. Wat weten stj ran het mllkruT Het nt niet de eerste keer dat xowtu febeurt'. 'Een paar jaar jeleden heeft een voire laden lanker urenlang ttuuiioos in de baai rondredobberd: een defect aan d* i. Steeds opnteuw
dreef dat din* vlak lane* da klippen. Of het nu nm mecha> niachoormcnaelljke fonten gaaU als >e .n dtt r*bted tuuertankera toelaat krejsjkj fefarandeerd onfelukken. Daarom sljn wi; ook atti>d tefen de pijpleidlnf geweest'. In hun feimprrvtseerde kantoo* in de rereohtsiaal van Valdes. onder de vlareen met dt Start en Stripes, -erron de vitiers utt dat die ptipletdinr cen ileuieibeaTtp n in drr.e crisis.
Pooltoendra riuim I.280 kllomt-tef lana sttnrert die letdinr sieh van rlr oliewinrehreden in dt H toendrs in het noorden wan Alaska naar het tjsvnje haventje vsn Vsldei. Hevue protc*tcn van de milreubewesnnrrn trien de aanlei vsn de leidmr. In de Jaren sevenm. mochten niet baton. Een ran de mllleu>arfumentan wa* toon hot tartar bU Valdes Het dorpi.-—rd not* bene in 1M4 volkomen van dc kaan reveerd door een vijf minuien durende aardbevinr met de rormkdabele kracht van S.a op do actual ran Rtenter Verder is hot heea •rbied nt*kanlach en borendien lift nog do Colombia-rtetajer on Valdet, die doer het i me I urn need* Utberfon alachoidt.
dagtanef). de barffsr mac put tan de slag als ilk-nlk: un dc lekgetlagen ruimen von-drtanker ta gepompt. Toen hei schip oo de klippen Itep tcheurden d* rotsen de bo> dem op verschiilende plaatsen open, waardoor acht van de tevenllen tanks lek raskten. Nieitemin iprekendc mannen van Smil vsn een roulinekiui Moeilijk vinden ie het niet. 'Anders hadden ie mij met srttuurd. haha.' grspt Elliot, die •peciaal voor het werk uil Sinrsporc it komen vliegen. waar hij chef is van de Smit-veetirmg aldaar. Hij schat dsl de honeu.il twee weken ir • VoorttU do min—rr) van Smitberrmr beelar » l namen. Mhankalli" I ta een net w-'« »«*«-.ievi J.'*.".' de firon Vatder rondori penee* van de wind tr, Littahaj. Het moet mel te nard wnwn. wan: aeo le ft**. Oe nop een boord sloopi de kou de mensen iuna*) of>e wordl momanteei dan de berging kan beginoverpeoompi M nor r utter* chip Voordat nen wil Elliot eerst weien hoe f r ion 5*i frtnctco fporenl :rn*ng de tchtde precie* • i;sbergen. kan itch er nauwelijks over verwonderen dat dc Exxon Valdex op Goede Vrijdag om mi^demecnt vcertir kilometer ns het verlaten van de haven plotaeling een tkahpft np de route vond en daarvan moeet arwljhcn It—I radarayaieem inrt>Prince William Sounti ta Slecht: al )afen releden hebben rle radaro peralors de overhrtd rewearichuwd dat dere boroe-rte *nparatuur wei eenaeen ulivtan
van Eat n de hodem onger managrool rijn. in ieder al te rroot om te dichten. naen duikars van Smit Tak Irn daarom eel-t de icnade
Ervaring
Dc minnrn hebben ern mcl tcrinrc ervaring mel lanker cn nlielekkagcs. Mrl nafite u Iran e Irasj rte ?> kunm olfapdll gebied i Volren«_. beitokken ternnici is daar lorn met op gcrte erschrikkelyke kou .-eareerd. Evcnteer onduideltjk U wet • . . .i ladil werk toch wel ilch die nacht aan bmrd van De duiker* verwachten telf de supertanker heeft afgeipeeld Opmerkelljk la dal Ea- dat de kou ben r.auwelllks tal dcren Duiker Jsn van de Car ion het be'uicht dat kapitein JoaephJ Hattlv.-oodr*2)dfon- del JOV Hel water te twee fix den en we i n wel wsi f ken wa*. met uitdrukkelljk ontkcnl. maar steeds segt ver- wend De Noordiee a vaak ook ntei warmer dan een der ondenoek doaromtreni u willen afwecnten. Haielwood rrtadje of leven En we hebheeft ee" repuiaiie al* alcoho- ben drofo paHken. dat •cheelt'. list. maar dat laaune grldt ook tweede stuurman Greg CouElliot left uil hoe hU b!! de U i uni (3*1. die volgens deselfde glnf, stroks. te werk tal gaan geruchlen op de brug stond. Als de olie uit de kekka tanks terwijl de kapitein uch kenne- is gepompt. hebben dit lank i Dat alles teaamen maakt da lijk in tun hut of elders beilch daardoor vanrrlf gevuid karv* op een miileuramp meer mri .eewxter. Nu maken * dan gemiddeld. De boroiklng. h?t dek lucntdicht en dan Vaal ataat alleen dal het schip .do rtaaen en do mllleubowe> pompon wij daar lucht In Op om rtjf minultn roor mtdderr*rurrn wtlden doeilida een %*• die w\jte peraan wt) het seew. nacht plotaeling ran de smalle temaueve route voor de PUP- . tor enter via lekken naar builatdbif. niet naar VaUies. maar vaarroute voor uitgaande tankers afweek en negen minuUn Urn, de boot vcrd*. I! shier, ee* over land naar Canada. heft Uch ran da rotten en dec later op da klippen ran Dttgh Darid Onmea: Toen de keua tlepen we hem sref". . 1n Waahtngton In de Seneat re- Islsnd liep. Behalve lucht emrdl a? ook Toon do tanker van de mute maaktfnoaataorden. lagda inert »»« In da tanks r» • rweOk. eras het achlp al man • ttamrerhoudin* predee flfty m pi. Dat ts eon aoort rerOftr-. t>e loenmalire vtca-preat- meer tlcrilbaar op het i—lar. indln-»fas mat eon heei acherm ran da scheoparerdent Spiro A/nrw gaf a»saj do leaf luwf nofgihalte. minder keersleldlnf in Valdes. Of de deorslar do leiding gaat naar dan vijf procenL DMrdoorve bewutte l)sberg op het scfterm Valdai. Dat sal nooit lernand wel te Man eras, weet niemand. tnindart hot exploategwear h da unka. Maar enigatln* r** Kapitein Loen WestdUh \*n Wie de situ*no tar plnatss boraarltjk biljn hat naniucluk Smit Tak vindt dat het met dat de smaJle reargeul slat •WV. , i>betten-e^raax hier saajsj fan f**en.*-B ran art kljkt, .not vaUgTcnear, kleine re u
C
aai> syMrJV^H^* IBlWg
Exxon ontkent contract j Smit voor berging I ROTTERDAM/HOUSTON Het Rottcrdarnse bcrringsbedrijf Smit Tak heeft Keen berftnfacontract voor de Exxon Valdet. Dat heeft een woordvoerder van Exxon USA In Houston fitteravond bekendgcroaakt. ' Er it een overeenkomst met Smit, waarbU Is afgesprokeri dat Smit standby to voor de eventuele berging, aldus de woordvoerder van Exxon. Da berrlnrsopdrteht lt voor de firma J.H. Leitz uit Portland (Oregon). Kst schip dat bij de berging wordt gebruikt, wordt f eleverd door een andere Amerikaanse firms uit Portland: ' V ' i;V' Volgens de woordvoerder
. Jjet p a r o o l , .
van Exxon I* er sprakc van een misverstond bij Srr.ii, als die denkt de elgenlijkc berging uit te voeren. Een v.-oordvoerster von Smit hield gisteren de hele dag vol dat er een overeenkomst bestaat tussen Smit en Exxon met d» bedoellng dat Smit het schip zou bergen. Een sleepboot uit Oregon wordt morgen bij de Exxon Valdes verwacht. I let schip zai daama todanig jerepareerd worden dat het weggesleept kan worden. Waar het daadwerkelljk gerepareerd wordt, Is nog niet bekend, aldus de woordvoerder van Exxon. • Zie ook pagina 25.
1 april.1989
" « i BSU •
.V- ! * SS •
awt* • • >-
.•_*li»:..^^r.''*..-a%;' J a W a r ^ . ^
;
:
t — ^ i ^ j j s * - * i „ ' . . _ : - ' - ^ iia_ftsSV.'.-,,. .
k
Uniek natuurgebied zvaar getrofjen
dossupdl 8ml bccld tachtig kilometer van Vaidez verwsjderC — cn dai de ncderzetiin Vaidez al stampvol zit lnderdaad zijn alle hotelkamcrs :n Vaidez bezel. Karen Jcttrr.^ van de Wilderness Society is het wel eens met Exxon datjiei mosilijk is om de vlek te bere.ken: ..Je kunt niet zomur een paar duizend vrijwilligers op eer. vrachtauto Mtten en naar bet strand rijk
ft stroef vsrlo'jsn
uJ).
tanisatie. Jettmsr heeft ysterer u i M i i rmefl no« over de bedreigde visgronder gevlojen in een helikopter. r!!5» ccrTt*r«icint Het meeste werk uin die " i * ^ K C i i - l . BiCXER CAABTEN M a a r dtar staat tesenover dat irondsn te teschcrmen wordt UM de zevenhonderd schepen te ende f V. iLDEZ (Alaska). I april - fteeds verricht door de plsaualijvissersvloot van Cordova stil ligi. Zevcn dagen en leven nechten ke vissers. die bovendten voor een en dat de vissers maar al te graag verstreken s.nds dc - w o n erect deel zelf hun drijvendeislam wmVn meehelpen. Da«rt«« Vadez op cen rif in de / n n c e ten en ander mateneel hebben voen Exxon-woordvoerder DunW "am Sound va»tliep. Mar de Kinnenfevloien. Zu worden oijgertv _ * T . W e kunner. met omsar recdin-s- en ~ g S d o e D E C . dal vsn de gouhoitderden mensen h j W J * " ^ veTneur van Alaska toestemming t i : - noj steeds met o? fan werk hebben en honderden scneheeff gekregen om alles vn het nekomen en tot nu toe volstrekt M S doo° de Sound laten varen omocrcikcnd om de olievlek zelf» zonder enige vorm van coOrdinawerk t* stellen de schade te bemaar tot staan te brengen. Exxon, dat de verantwco.-delijk- perken. ^Sdrui'diedcorallebet^ seid op zich heeft genomen voor De relatief bescheiden bijdrage kenen wordt gelegd cp het be"et opruimen van de ohe. heeft van Exxon doet vreemd aan. Uc schcrmen van de viaserij en de «"cht$ honderd man op het water maaischappij heeft zich verphcht S I betekent dat de vogels an cm dc olie op te ruimen en te oe- .alle olie te verwijderen. hoe lang wderc dieren vrijwel » > « _ » g »™jd«n In de plaau Vaidez wcr- hit ook duurt". zegt woordvoerziin overgelaun. In een whoolije • A verder ?50 Exxon-werkne- der Dunphy. Maar de oewoner, v^Taldeziseenminuwuulop. rnen plus nog eens 200 mensen van Vaidez en Cordova, en de vangcentrum voor de door one die via onderaannemer Norcon vrijwilligers van DECIan natuurtsngetasie vogela en andere dtez i n aangenomen. beschermingsorgtmsaties vragen Het W n m e n t of Environ- zich steeds meer af waarom Exx- • M ineenchi. Maar etswrmiddsg mental Control vsn de staat Alas- on er maar niet in siaagl man- ^ n V r S g n ^ t w u z ^ ^ ^ ^ ^ ^ \i (DEC), dat rumens de Ameri- kraebt en materieel near de Prtn- en ten vogel binnengebracht. Entrjaiue overheid de schoonmaak- cc William Sound te knjgsn. kelt uentilen verslagsevers stonOo een persconferentte in Vai- den te wachten op meer beschawerkzaamheden coOrdineert met dez gisternVorgen leidde da. tot etigde dieren. maar voorloptg teE x x o T h e a f t in met lokale v ssers uit Cordova een explosie van een van de visdie president-directeur lnwSlen nemen de berichten S t a v a e n t , schepen op de Sound Mn 'itsen met samen :60 tot 2W Frank larossi van Exxon toe- over vogelsterfte almaar ioc. Jeitschreeuwde waarom er niet al duim « va7de Wilderness Soc.e V^en S n aln boord. Exxon-woorditndcn mensen aan het werk z.in voerter Brian Dunphy kan met in ds Sound, larossi tntwoordde Barbrs Holian. woordvoerder " j * zeg-eti hoevoel.schepen >en Exx- dat Exxon iedereen loon plus so- J u n E C ziin op verschillende etcrTde olie bestnjdeo. cial, premies wil * t a k n . en dat "zowel DEC dat soon dingen tijd^ kosten Da op dit moment het besche^ visaers werden even later met, harmen ^ ^ ^ , beKhermen d hand uit de zaal verwijderdi en heefi b o ^ n n e ^ - ^ li^casi kapte de parsconferenue van vogels en anoere •» O*
dC
z ; ] n
J
VC
d 4 t
f
w
l
c
%
fe
^ Exxon M t t dat de Prince: Williv n Sound een o n t w g M ^ W * ! : bied is — de ollavlak »s byvoor-
L l * ' *;.
i « n i . u « is nttuw m.uenaei »«> op'komT. Eerandere. eveneens Soniem. b ^ ^ D E C * « K vtn ^ vTndaag zou v
d ^ b a d k u i p »P»U en zei. ,.v*r « n *ao*»»P {^niwuden .
- • ^Br3 • -• t. W{£* •-
?! r.«»tman c
•- . . , , , . . , • • saaaaa
•
:
v'v ^
mm
J
11 f • *, Wj I ' I *IW?} !
' a> i
._au.i
4
' j
was dat
e
veroor
ncUuur^ebiecl ZM aar getrofjen
\
beeld mchti'; kilometer var. Vaidez vznvydsrr — :n cat ds ncderzettins Vaidez ai itamovol zit inderciaaa zijn :iie hote.kzmcrt .r, Valriez bezct. Karen Jcttmar van de Wildtrrsjs Society is .^ei wel eens met Ex^cn dai .iei moeilijk / « M * *i.w> A><«_ _»viu/ w i y - U is om dc v.ek tc bereiken: ,Je -inisius. Jett-ar hstft Usurer kunt r.ict zemaar etn ?aar duir.o~ over d : bedreigde visgronder. z:r.d v.-ijwilligcn op eer. vrachtgevlc;en in cen hchxoptcr. cuto u u e n en naar net urand rij: : C : „ _ L riicx-ia CAAHTEN Hci meesie wsrk oin die i * den" Cror.dsn te issei-.crmen wordt i.v; y.zz: d_ar strat tc-er.over da; " L C 2 Z (Alaika). i april — stieds verricht dcor de plaaselijds zevenv.onderd schepen t:llende Z:vc.-. iz",^ sn zeven iseshtcr. to vissers. die bovendien voor een viiscrsvicot van Cordova ml l i j l , . js vsn'.reksn :inds de Zxxon jrooi dsel zelf hun drijvende sianen dat dc vnsers maar ai te l izz cn :cn rif in de Prince fen er. ander rr.ateneel hebben •vlHsn ir.eshelpen. ^aarts^en "'•MiT. Sounc vaatliep. M?ar de binrir'evloKcr.. Zij worden bijjevein Ixxor.-woordvocrccr Duncn o?ruimwcrk"*mr,:- i l f t a coor D E C . dat van de gou- iv ran; . We kunner. n;e» i m - j r • no's s;seds nici ; .r,- verneur van AUska toestemming honderden mensen hier -_n het ?.«msn en tat nu toe velairshl heeft sekregen om alles tn het v/;rk hsbben en honderden schec:.:oerc;kcnd om de olievlek zslfs pen doo.' de Sound laten varen macr '.oi staan ie brengen. werk te stellen de schade te bezendsr cr.ije vorm van coordinar.xxcn. dal de veramwoo.-delijkperken. tie of leiain*?".:.d cp zich heeft ?enom:n vco; Ds ncaruk die door ilia bstrckDe relatief bescheiden bijdrare O'ramen van de olie, hssfi r.cntn wordt gelesd c? het be:c!:;s l-.cnderu man op hel v/a:er van Exxon doet vreemd aan. De schermen van de visrxrij en de cm dc olie cp te ruimen en te be- maatschappij heeft zich verplicht vissiand betekent dai dc voxels en i.-.jden. in dc nlaats Vald:z wsr- „aile o'.ie te verwijderen. hoe lang andere dieren vnjwei aan hun lot :r. v:rder ?50 Exxon-werkne- het cck duurt". zegt woordvoerzijn over»elaien. In een schooltje -:rs plus no? eens 200 mensen der Dunphy. Maar de bewoners van Vaidez is een minuscuul opL:; via crdsraannemer Norcon van Yaldez en Cordova, en de van^cer.tram voor de door olie vrijwilli<>ers van D E C en natuuri i ; - . r.anfenomcn. x&nzeias'.e voxels en andere dievragen Hel Department of Environ- beschermingsorganisaties men'.il Control van de staat Alas- zich steeds meer af waarom Exx- ren ingericht. Vif_r gistermtddss .3 (DEC). dat namens de Amen- on er maar niet in siaagl man- waren er not maar twee zscoticrs '. ;anse overheid de schoonmaik- kracht en matericel naar de Prin- en ten voiei binnenecbracht. Enkelt uentallen versla?severs ston•••erkzaamheden coordir.cert net ce William Sound te krijgen. Op een persconfertntie in Val- den te wachten op meer fceschaZxxon. heeft in 'amenwerkinj r e t lokale vissers uit Ccrdova dcz gistermorgen ieidde dst tot diGde dieren. maar voorlopig tc-ui.m vecmg schepen op dc Sound een explosie van een van de vis- verseefs. die president-directeur ...-;en met samen !60 toi 200 sers. intu'sen nemen de birichten menzs-n tan boord. Exxon-v/oord- Frank larossi van Exxon toe- over vor.elsterfte almaar toe. Jettvocrder 3nan Dunphy kan niet schreeuwde waarom er niet al dui- mar var de Wilderness Society en z:--,en hoeveel schepen van Exx- zenden mensen aan het werk zijn 3arbra Hol.an. woordvotrdsr «an in d : Sound. larossi antwoordde onae olie bestrijden. dat Exxon iedereen loon plus so- de D E C . zijn 00 vertchillsnde eiZowel DEC als Exxon zejgen ciale premies wil beialen. en dat landsn in ds Sound aan land s i cat o t dit moment hel besc.-.er- dat soon din sen tijd kosten. De weest en hebben elk al honderden x.en van de visrjronden de voor vissers werden even later met har- dede vcgels ;:zien. De talevisit venoonde "isteren hartverscheurar.j heefi boven het beschermen ^ ^ j van vogels en andere cxren^L-x . rente beelden van zeeoiters en vi'sers'van Cordova zijn enkele af. vo-.sls bedskt met zwane oiie. d:-.cn leleden al bcsor.nen met Niemand durft het openlijk te Exxon zegt dat de Prince Williret liT-en van dnjvende sian?en am Sound een ontoegankelijk ge- zeg'.en. maar ..de vo?els zijn dood rcno enkele t-sJrnVweksriien. die bied is — de olievlek is bijvoor- — iini". zejt een werknemer van olie moeien teeenhoudtn. Maar DEC die anoniem wil blijven. het werk. dat dat en nacht doorIntussen is nieuw m -.tensel wel :aat. lijkt zo hopeloos. op komst. Ern andere. eveneens .Het is net nlsof je ctr. drtadjt anonume bron binnen D E C zei ,.ver een badkuip spant. en zesy. tisteren dat touverneur Steve nu aa ik de olie tegenhouden . Cowper van Alaika vandaag zou ze-t Karen Jeumar. een medeaankondigen dat de hulp van de v.erkster van de Wilderness SoSovjet-Unte en Ncorweren alsnog ctety. een natuurbeschermingsoris aanvtcrd. Die twee iar.den hadden eerder hulp tangebouen maar die was afgewezen. vo'.fjens deze DFC->e»sman w m dat veroor1
l ,
,
d
e
l a r o u j
d
e
m
d
|
e
v
e
r
r
<
n
w
i
c
o
o
n
e
i
f
d
T
e
t
n
n
M
NRC Handelsblad, A .Tn.i*r ! N E«rmValdte ^ c ^ r h W c i n
zee-
een tefSr met een c » W « « t t " n 12C0 liter p.rjramuui lie op .Tn ichir tcmonteerrt xan wor 2 1 " i o n verwicht een loortf.e-
\
^
•e-natio-.ale. Exxon zest i « | e d « het loitrekken van he wrak door de ol.emaauchapp.) zelf zal worden verncht.
s T r b
1
S i r *
U
_
Prince William sound Hit.
pipicidirif
(^ALASKA
e
5 S 1
r.
rjirb»nk»«
03 a
S3
1
C ^ o * 9
a>
=
•2 J ex Z " 5 a C = B s> ex - —
•g a 8 IT'S e -
r
2
* •S
3
-
(fi 3 0
"3D 5 £
0 •a
* s
fee
0
—<
^ CJ * i w C 2< S g u - ™ «5 M S « a 13 « «^ ft M C 2 m* ;
3
• • B ?
— u CJ —» 5 B^X > > e •-ft aim.St ft o > o„ , C£ = - w o « s • - £ c ** c .— nr5 in OP— rP: iV-E CJ § 5 e c u : •= 5 ey E j a c _?- •? ™ - ^ — » -. CJ — in Cl it • -a > *j; O ^ 5 •_ _s ows "3 Si o_5 fti: %%% >1 — c.2 c o — ft O CJ n C•33 2 - —. y a z O X 5 . _ r: ° S t s x v, > as •* ' S3 ev 5 & = ? 3 £ F — N it p
-
^ ~
3 CJ — . a ^
CJ
.<£ ct .B .=._!
" ;
r.
" " ' • n - >!• a e; ~T F B - D - " O-O o B M-S f 2 a B f S E r= -* •tc j u s t g 5 « 5 « x - i. _ i ; 2 i - ; : 2j E _ ^ ETSIB S» S 5 S " a . o S a . = — o «i > * D > a . aStj c ~> < N •O OT3 noS)Cfij;j: CJ 3 O S «
o o
c
B
=
s-.B n Ct •=^ ex 5T U DXT3 o a ~JO CB i / •o . o . £ E §>^.B £ 3 > 5 ea > O _ CJ h i s c wen S cx u > B«= 3 . B S-F e ~ a c S - i : - - Sr ci ™ O O 5 & > B > B° N ~ r; w w O CJ CJ c B B T er-js 5 B --X3 "2 > i . 2 ° = > B x w C J u tr. = „— 5 C B - ft) P c •a -cs ;K C B ex ii - = < S 2 a ex. B 3 CJ B iE o x x r > =2 a e > > £ ° 2 CJ T S - 'S> B < S B ' O S..B O CJ=K ± B >—x E E E3 fi^i-B S*c s £ 2 a r E es o B i» u CJ B c g t - g Cv CJ 2 £ E > S-X ex." c- C5 ^ E B—*O*-Ert•3 CJ co exg o B —n < St2=»U — EEC EX- B U CJ B "fiSwfgx r. a c. _ - _ ^£ 5 2 e BE ^ ^ £ C5 u cs • • a s ? ex B cr ft ft 5 tr. '"- it O Ciw Is 2 S > c « u ex CJ a a K X o e JX - E " • . a i s J C > CJ ^ o » . Eo — ft f C X2 BJtf !£ r* o ox y. a TJ -a: 2 EB5 C cxtr 3 - " aO > ox — t,ft— CJ ^ £ Si > M -C :S c. s > " E .Si "a e i sis rts ° «J S B ^ i *•= s -u OI/1X > = s.- ft. l i s O "o 5 r r: « ™ » J N in a « « C O — .B : ex-o E ~ C S V ~
^
—
c
ft -
•
I
I-si
=
c
0
-
B
ra
* «s
w
Arctische rampspoed Terwijl
v a n de n s i c o s v a n o i i e w m n i n g i n het k w e t s b a r e
Arctische gebied,
m a a r het legt w e l e e n n u t t i g accent o p het k e n n e l i j k e r n s t i g tekon
de m i l i e u r a m p v o o r
de
schietende
verantwoorde-
l i j k h e i d s g e v o e l bij de
betrokken
kust v a n A l a s k a steeds a f s c h u w e -
olien: • " - c h a p p i j . O p de
lijker v o r m e n
kaanse
aanneemt.
buite-
len allerlei v r a g e n . s o m m i g e direct, sommige teier
aard.
heel
van f u n d a m e n -
over
elkaar
heen.
E x x o n , z o v e e l staat v a s t ,
heeft
h e e l wat uit te l e g g e n . E e n k a p i t e i n met e e n r e p u t a t i e als
dron-
k e l a p . een b e v e i v o e r e n d o f f i c i e r d i e o n b e v o e g d was o m i n d e
be-
wuste z e e e n g t e te n a v i g e r e n . e e n Qnbegnjpelijk traag e n c h a o t i s c h o p gang k o m e n d e
schoonmaak-
operatie • ailemaal zaken die om opheldenng Maar.
vragen.
opperen
g e v a l de p l i c h t r e g e l s o p te
anderen.
moemam-
op herhaling zo klem mogelijk maken.
Zo
president
veel
die
mag
van
een
zichzelf
als
een
milieu-kampioen
heeft
diend wel worden
gevergd.
ten?
Bij
voorbeeld.
Amerikaanse
zoals
e i s e n . dat het b o r e n n a a r n i e u w e
olie in het noorden van Alaska zicht is v e r k r e g e n in d e de
ramp
wel
Exxon
Vaidez
heeft
b e n a d e r e n alsot het e e n o n g e l u k .
zaakt?
een
een
Betalen
we
Vaidez
incident
met
betreft?
simpelweg
onvermijdelijke
de
milieu-organisaties
die
noodlottig
aange-
V a l t m e e r v a n h e m te v e r w a c h -
schade
Exxon
stel-
l e n e n af te d w i n g e n d i e d e k a n s
w o r d t u i t g e s t e l d tot e e n g o e d i n -
t e n we het l e k s l a a n v a n d e moettanker
Ameri-
ie.. . r i n g d r u k t n u i n e l k
prijs
voor
Over
de
veroor-
expioratie
beschermd
miiieumet daar
-
natuurgebied
-
de
w o r d t in het A m e r i k a a n s e C o n -
het
gres al j a r e n g e b a k k e i e i d . K w e s -
feit dat de m e n s z i j n h e b z u c h t i g e
tie is d a t o o s t e i i j k v a n d e h u i d i g e
h a n d e n nergens
olieveiden v a n P r u d h o e B a y een
vanaf kan h o u -
d e n ? V a n de k w e s t i e v a n h e t d a n niet e x p l o i t e r e n v a n d e
al
beianerijke. misschien wel A m e -
Arc-
rika's r i j k s t e . o l i e b r o n w o r d t v e r -
tische o l i e v o o r r a d e n m o e t o p z ' n
moed.
minst w o r d e n g e z e g d d a t d i e
P r u d h o e B a y o n d e r h a n d a a n het
te
terwijl
de
velden
van
laat komt. Alaska produceen da-
eind van hun Latijn zijn: midden
g e l i i k s twee m i i j o e n v a t e n
j a r e n '90 z a l d e p r o d u k t i v i t e i t . neemt m e n aan. gaan a f n e m e n .
H e t is e e n v o u d i g
olie.
onvoorstelbaar
d a t de V e r e n i g d e S t a t e n
zouden
afzien van een kwart v a n h u n totale o l i e p r o d u k t i e . Die
schaal
zegt
E e n l a n g d u r i g uitstei v a n e x p i o ratie a a n A l a s k a ' s n o o r d k u s t v a l t z o b e z i e n n i e t te v e r w a c h t e n . T e
trouwens
ook
iets. B i j v o o r b e e l d d a t v o o r
die
v r e z e n v a l t a l m e t a l d a t het A r c tische
milieu op
termijn
alleen
fatale 24ste m a a r t t i e n d u i z e n d e n
behoed kan worden voor verdere
olietransporten
schade indien de o l i e v o n d s t e n
vanaf
de
haven
v a n V a i d e z plaats h a d d e n z o n d e r
tegenvallen
dat e r wat m i s g m g .
niet w o r d t
ontkenning
of
D a t is g e e n
bagatellisenng
dat
aan
begonnen.
zo
exploitatie
Smit Tak wil dinsdag in Alaska beginnen met berging ramptanker D E N H A A G (ANP). - H e t R o t t e r d a m s e b e r g m g s b e d r i j f S m i t T a k h o o p t d i n s d a g o f w o e n s d a g te b e g i n n e n m e t d e b e r g i n g v a n de A m e r i k a a n s e s u p e r t a n k e r E ^ o n V a l d e z . d i e vorige w e e k v r i j d a g b i i A l a s k a o p een n f ^ p a i d a d l U l j i c h t . v a n d e 13 m e t r u w e o l i e g e l a d e n t a n k s o p e n s c h e u r d e . E e r w o o r d v o e r d e r v a n S m i t heeft d i t gisteren v e r k l a a r d . De bergingsmaatschapp. ontkent met nadruk geruchten als z o u geen bergingsopdracht z i j n verleend. Volgens w o o r d voerder Kaakebeen v a n S m i t T a k bestaat sinds maandag"avond een overeenkomst met E x x o n , w a a r b i j S m i t T a k op basis v a n berekening achteraf de klus op z i c h neemt. V a n u i t Anchorage liet de zegsman weten dat het overpompen.van de resterende ruwe oiie uit de tanker het komende weekeinde z a l worden voltooid. _ Gisteren is de bergingsploeg met twee trailers v o l matoriool uit Anchorage over l a n d naar de b a a i vertrekken. M e t de leiding v a n E x x o n en de federaie overh e i d v a n A l a s k a worden z o w e l vanuit Rotterdam als vanuit ; Anchorage de laatste besprekingen over de methode v a n berging gevoerd. D e E x x o n Vaidez z a l zoveel mogelijk worden ontdaan v a n olie en ballast, om het schip een m a x i m a a i drijfvermogen te geven. D u i k e r s zullen de schade onder de w a t e r l i j n onderzoeken - on zo mogelijk trachten p r o -
i s o n k U M reparaties te v e r r i c h ten. Smit T a k z a l mogelijk daarna met plaatselijke sleepboten proberen de supertanker achterwaarts van het r i f te trekken.
3
£L^o^Z£
Haarlems 3
O^O
dagblad,
K J
3 3
B e r g e r s T a k i n
S m i t
w a c h t e n
a f
C a n a d a
R O T T E R D A M (ANP). - D e bergingsploeg van het Rotterdamse bedrijf Smit Tak zit nog steeds werkloos i n een hotel i n Anchorage i n A l a s k a . Het bed r i j f zou i n A l a s k a de E x x o n Yjjldez bergen, het schip dat straHade i n de Prince W i l l i a m B a a i en daar voor een enorme milieuramp zorgde. Vrijdagavond laat maakte een woordvoerder van eigenaai E x x o n echter bekend dat het Amerikaanse bergingsbednji J . H . L e i t z de leiding heeft over de bergingsoperatie. „Het is aan de opdrachtgever om te bepalen wie de leiding over de berging heeft", aldus een woordvoerster v a n S m i t zaterdag. Het is nu van J . H . L e i t z a f h a n k e l i j k of S m i t nog wordt ingezet b i j de berging. S m i t b l i j f t voorlopig wel standby voor de berging. S m i t T a k kreeg vorige week dinsdag opdracht de E x x o n Vaidez te bergen en te helpen b i j het opruimen van de olieverv u i l i n g . E x x o n w i l de bestrijd i n g n u echter i n eigen hand houden. VZi? verder pagina 5
c ;
c ;
c
to f i d is •H H a)
3 "8 «'3 x.2j ; -«a
« 5
8
•
n
n
* g » 3 3 « « * M .a a cs —i c 41 fi ~" C
I
.S..2P-5 £ 2
a
5
3
E .a
E
c
B
z
1
41
5
111 2
•
2"Q
E
B
41
CS
X
B IS
3T1
N
S
IS
313 O cs 2 o
II > O B
1
o
N oi
i f
I£ a
>^!BJ < >
OJ
>
B.B
^3
5
r-
g S„
. B
T 3
B
E
B 4)
OJ CJ
O
i
S
* u « o 5
Q,
E
2 —
41
2 § .S 2 "1 -S
E
—
B
41
1Q- 4 "
$
= -3
I l §E
0) > °
"5 a 41 >
°
S
S.S
41 B oj _L B < (M
B - O 4) g l)T3"oj t/3 ?
S.2 8 •5?j2 op 41 EN T3 § " 33 ! 3 < 2 73 IS > . B 2 S i x - a —
2
g Si 8
O
CS a, m •S g o g
Si
S
00
O
B
cs - B
_ cs cs -*
I
^
IS
> *a u, B j , o 2 g Q 3 T3 is 5 o
41 - >
B 00
cs J C ro
a2E
g
aB aS >
c
Si .
Ml
OJ
c
£•8 " I f S 70
B
-
t;
s
OJ
41 I *j
•—? C
ej eo <j c ™ « « «i e u b w oj Ha es gi es u.2>' B O aj" 3
> . 5 < CSJQ
B B
TZ)
8*8B I2! JM a l a s I f i l l oj B! —I i
| S - 3 E 3 41 3 . B 41 is 41 O 3 41 CO —
41
6 41
41
00
B tV5 B —00
N
41 BB 41 g 41 00 > V)
fi-
> BS BS «
B OJ JD 3.
tS '3 T3<S 0410 O
B9
B
OJ 0
B B a
5
B w 6 E n
i | >| >
41 E:E> 41 B B
*
-j
O
w
P Ie SS
sag
•S-c g . 2x B oe f BE i - S2 41 _- - U 8 « g S-3 I S o it c^ X "*41 .'BO, - 8 a 2 — 41 W "O O O 5 > 41 E ' N s 00-B B o 00
X
41
|a
C
w « B - f S 2"° — 3 B 3 E- 0is0 C9 x« -o1 41 T 3 3 Q , S
>
B
X
2_ris o >
u
is Ii
am •a a
IS — *2 w t_>" w > Q, C Jre u B C H K > O
w 4> v 2 H 4i -a a-a 00 2
E
.!2
B
B
-3
Ju>
C ^ !O J 3 aj o
!_ > t! 2 4 ) E u
is
V) CJ B ac • 412 — E i? V CS ^ B
B
x
CJ
cs
E
| S i ! OJ
W
S i
1
g E.Sx •3 E
2
BBS, 0 04 010 < CJ o
CJ B a ~a S" h ° •'is E o S'S ^ 8 w cs B3 6 eV. e3 r B B E S u «l 41«.. 3>j^B op > OO j , B - OO— 41 * B
3 E ^ C E v IB*.!
)
oo-a-gB. „ W B a g S-S 2 2 o S f o "is « * " a i x -
HZ
S
III
| 8
»2 00
T 3
41 — .6 B B . 4) B 4) 3, fi o. 2 • CO 41 j S . a * B < O 41 B 2 B 2 5 - -0 a
- « -41°H 2 . OO:EE £ 32 «2
X
^
o-"-o
O O B
>
-a 41 r
B - X
<« c
X
u
u
= •3
B g E •B V S
O . X C S
B
OJ
B
U
«
41
3
a-
X
x
B Sfl 41 ES 41 E 3 " B 41 41 Oj fc- 3 ^4, • C g - * 2,2 — > :E> oo _E > * _8 B 4i -3 c B a « x 4) o C S J < « 41 3 SisS ccs 'o S"P 2 9N 41 is B 41 . 3! CJ ac i f
B OJ OJ
X
r
(A
B < -
B
a|g .
G II u B
BJ= 4g1 « _,>• 5<s ™6 B"B 3
U E "O
41
B O
a-3
ca. 4i BEB"' 4-1 4> S 3 J£ :s> B>.Z, = 5 2 S -O -E -B CO JS
41
3
!f cs ™B E . S ^ 4> B 2 5E S S 2 41 CJ 5 IS 00_ _ = 2 — eo is 2 41 E 41 5 •B-O-3 s 1 OE a P -4 Ba U g 24)- gc g N O
IS IS T3
g 4)Si
4) 2 E aj w -a s BJJ-S OJ B o <4?1
o -a
CO
X I
a
C£ B
E S o ej a d ! «5 W — X u eo C 2 w 3
j •t|ll
_
ME
4>
5 fl
ox £ g «*
N
u
N
-a —
w
w
D .
8
OJ
g a - S : = ?, O OJ - C 5 o u
QJ
«
S,
H u
D .
u it " B 3 2 j o oj
iJS'S'e a> gpg
o
S • 3
u
B CJ
S
» jj a! S
N
2w
41
O J . S ' E es
aj
2^
J S 5 C > •Bi CU 0) «
E
B
Si
< rf
:=? o o»
0>
» * n •a E
-3
B J
C
" o
JS >
1211 cs S3.2, 00
C B ?
B CJ
u
B-.a
— w
u
11
u-a «
s
:=> is
5
i
5
2 « l
1 .#
.2-
N
•O B : _ ? N B T 3 B 3 ej N • cj l?S:§..S B CJ S . B 1) o B B C J O C r l ' B 41 _ B * O 0 ) J n3 rti 01 •- 2$ % ^ T - S B X S -C o B J O >. B B eOsJ BoCO Z! C J .E B OB ™41 _ o aj
8
B
B N g 4) E u Bu. 2, -a
M S .
N
1 5!
m
»> _ >
2'Si? tS
w
x
B IB N
o >
B
Jt >
O
_• — E OJ • . * IS CSV M
s E 5.a
s
41 5 i>l SO \ -oj« c SI S w pB E 41 ' BB 2 >1 6 9 aiB g . c* u-a-* a 5 E § C J 'S OOT, J S 4i B O M 2 B; EI s 41 -E w ™— oi 4) X " O aj * s OJ CJ ™ B * 0 w Bfli-TJ O J > BB 4)N > — B
>• x
*00 OO B B :=> op-j; E - - B 3 = S to •4j |B B B> _ 00 B E o 2 g S B J tlBD * w E ™2 E 41 41 2=3-2. B 4iB CB CBS —O! 41E Xg oS E 41 o -a 0_g *— 4> . ' i-s B«C J oj. B 2 T 3 IS 4) T S fl) O" g 41 .00 _ B IS • C B OJ 41 c. E a.jS — CU 41 3 5 B M—1 41 B - O 4>< -t5 OJ i IS e o -• i ! E 1 ° * j ; 00 " B _ r TO -S O 41 0 0 . 5 . 2 i . X 41 H S ^ : = » ^ X B oj | t | | O J|TJ is u B b EX!^ to ^ «s, CS* C B C « o O 41 ° o g ^ IS oo §05 E [ 2 - * -wi.2 u "3 00 > Of : = 7 B < E 8I E _ N IS | | • C B g O 00 00 41 00 41 . -a < B B c 8 3 o B o fti 2 « S X 41 Q ^CO B •5o2.^aj CO — 3 ;4J op s i 41 x 2 X B c > 00 >
, 6
(ST«
9 1—
L.* J
— & O
a 41
41
9
o
S"a 8
E
— •g E 1
B — i£ L C * BB
-a 3
3 2
. ej 3 5
3
o ja b E 3 Ja • > B S . 2 , aoco N
B
' B
c
J2
• - c/i2
E g o
5 -S > 8 C •a S S e s e . S e . C J T J
« w as
J cs _ IS -=£ K .
.2
<S >
c
41
w v U ffl B
B E .2 o
B ej- B "O > • -a a cc y ~u
IS
B
4 |JU §
I»
eg 99
E «
g
a|
2 i
'.V,
C
E
*
OO > ?
" g U
T 3
»
=
E* S
g 8 |
s ti
s -o > S3 >
g-S g
N
.*
i |
S
s ?, s <« eu 2 ttS 1/1 B 1B. E V 2 _, a
«
S B -
4 > X
e
c
Bg
?
>
B
I
• -*T l1 - 00 jj |•as
O T3 -o c ~ ^ o o O e
B
6
c
: =
a .2?
—
a^^Tj g h i * I 2
£•9 2
|lf| B
6
. . • 3 : E 2 « •j? B 3 ;s M > • u s e •* c ~ 5TJ
1
M
j. a, . co ut >•» op
J S«
fi >
' 3
fl
2
41— S S 11 « < p •5 2 k J s s * l
2
CT3
B
CS
O
41
C
2 i X
B
•B
> a x .5,
,
"Is
B
| g
I IS
:
^
°
CJ L O
H > ro
1 3
t
0
U
g
E
41
41
C aj 2
41 X
« S 2 " fi C O O O 41 is X X U x C 00 r>
B
5
41 00 g - i O 41 N S > 41 * 41 Ef 41 B'oi'S ? „
w
Algemeen dagblad,
e
I S
i l
e .0
a £ g 5v - i t
•M
D u i k e r :
3
a p r i l
1989
H e t is e e n
w a a r d e l o z e
t o e s
^ i N C H O K ^ G E — Duiker Horat Ye Hi de hotellounge een machtelooit tjebaar: „We hangen hier noodgedwongen maar wat rord. We eten c r drlnken wat, we maken een w a n d e l i : : * en we gaan weer a a a r bed. Dat heb in rMJn carrtere no* nooit meegemaakt. Meestal k u u . c n bij een Kioto ramp niet *nei genoeg aan de slag gaan. Het it een waardelt.je toeatand." T e r w i j l 200 kilometer vetDan krljgt de berging*derop in de b u t v n , V a l d e t maatschappij de hele regie de olievlek Inmtddets to ta h:\nden. Natuurlljk hadRToot It a l t de provir.cle Utrecht, staan de t e r g e r t ' van Smit Internationale w Dean Kakebeen in de nog tteedt werkioot lanzt de kant. In Anchorage, de cabine van rt/'r. gehuurde hoofdttad van Alaika. oplvgger: „Ome handen wachten te op bete re tijden, Sen jcuken." (foto links/ die kunnen aanbreten met kledingfabrikant heeft een verlottend teleloontje brood gezien in de olievan Exxon. ramp. Sindt enkele dagen shirts ic »*;« in Vaidez koop met een afbeelding RAAOSELS van Je lekgalagen tanker e\ >.e '-kst 'On the rocks', M a a r xullen die tijden hetgeci in dit geval niet ooit komen? De Amerlkaan'met ijsklontjes' betekent, •e ollemaatachapplj — elmaar le'.tcrlijk moet worCentres van de lekgeslayen deu genomen: 'Op de rotmammoettanker Exxon Dave en sen'. Dc vissers Valdet — blijft ontkennen Gary tonen het shirt hier. dat er een contract beataat tussen haar en Smit Internationale. De Hollanders Is den we het idee om hier onnimmer gevraagd om te asmlddellljk aan de alag te • K e r e n bij de berging van gaan. M a a r om een reden, he. schlo en de reiniging u aarover wij ons niet druk van het milieu, zegt te. Smit maken, betlult de opdrachtInternationale hovdt vol gever onz stand-by te houvan wel. den voor die omstreden werkzaamheden." Raadsels rond de poolcirkel. Weten dv. bergers v a n het Rotterdamse bcdrljf nauwelijks raad met dete patatelMaar -jaarom otUksnt ling, de meegereiade woordExxon het bestaan van voerder Daan Kakebeen enig contract? blijft onverstoorbaar en optimlstisch. „ W e zouden toch Kakebeen: ..Dat m o t . Je nooit met zoveel mens tn ons niet vraren. Geen idee. materiaal deze kant zijn opVoor ons is dutdelljk, dat er gekomen alt de situatie waa een contract bestaat" toals anderen zeggen. D a n Vragen jullie Exxon aan touden we hier ook niet to niet om uitleg voor die rustig titten." ontkenningt
GEEN IDEE
Kakebeen: „ W a t zij naar buiten brengen is hun
DAGHUUR Wat is er nu preciea de handt .'
aan ..:!.
Kakebeen: „ O p 27 maart hebben we r>.">dracht gekregen om lieso kant op te komen in verband me', de berging en het opruimen van de olie. Dat gebeurde op basis van daghuur. Dat houdt in: een vast bedrag per dag plus de transportkosten van net materleel. ,.Het dagcontract geeft Je opdrachtgever de vrijheid om Je In te tchakelen of niel. BIJ aan 'no cure-no pay' contract ligt dat anders.
Maar met die ontkenning worden jullie afgeschilderd all een stel vrijbuiters, die op goed geluk hier naartr.e sijr. gegaan. Dat moet toch ook 8mit Internationale wat doen? Kakebe, n: „ J a . nogmaalsl 'k kan niet anders stellen| dan dat allv partljen een overeenkomst met elkaar hebben. E n wat E x x o n naar buiten brengt Is voor ons niet so interessant. Wij worden gewoon be'-aid."
Er wordt in Valdes. de intsrnationalc waar pers en dc top van Exx on residercn en van waaruit dc bestrtjdir.g van de bestrijding van de rtmp — er is iHjftig miljoer. liter olie weggestroomd — wordt ^ecoordineerd, gefluisierd dat Exxon het politic* niet kan verkopen om err nir.' Amerikaans b*driit in te schakelen. Kaksbeen: ..Ik hoor het voor het eertv. het u eer. mogelijkheid. Dat moet u E x x o n vragen."
BEGELEIDEN Waarom bent u self n%*: naar Valdet gegaar om meer dutdelijkhew te verkrijgen? Kakebeen: „ D a t It n.rmijn opdracht. Ik moet r e berglngsteam begeleioen er informatie •".rschaffer. *»• j die voorhand.n en vrij ,1 We hebben drie mrruer. w Vaidez, met wie we reg-imatlg contact hebben. 21J staan in verbtndtnj me. Exxon."
GROEN L*C1-*T Al met al birdt ca or. tract Exxon de nofe.ijkhcut om jullie per Aug cp te teggen en onverrtchter sake naar huis te sturen. Kakebeen: . D i e mo'eli;.v heid wstzzt indffdtac. maar dat zie ik loutsr als throrle We A o e n natuurlljk niet dat .tt geoeurt, want on*-* .'.under eaker.. We beginnen liever r* d^n over een uur. Ik ga er ook nog steeds van uit dat we deze w « e k het groene licht krijgen." Intussen staan in een loods bij de luchthaven VIA Anchorage drie ople-jers met de 3S.000 ton aantrevoerd materleel van emit Internationale. Spullen die zo goed zouden kunnen worden gebruikt In de vervui'de : baai van Vaidez. E l k e dag wordt dc schade aan het milieu erger. , (
Elke regelgeving vindt haar o grenzen in menselijk fale'n Het gaat jlecht met het zcemilieu. De recente scheepvaarton»e.ukken bij Antarctica, in het XaI naai en bij Alaska zijn hiervan , slechts de zichtbare indicatoren. j Het in Ce afjelopen decennia opi ^sbouwde stelsel van internationale re;.eli kraakt. De dreisende milieuramp in het Kanaal doordat i or.iar.gs het indoncsische vrachtschip Perintii verging en chemicalien in zee terecht kwemen. ves. tist opnisuw de aandacht op lacui •*« m de internationale rerjelgei vtr.g. Maar ook verbctering van I die rcgelgevins zal milieurampen nie: kunnen muluiten. De on jevallen bij Antarctica en A.atka laten zien dat het opstellen van jocse resets door itaten slechts ccn deal van bet verhaal is. Er zal weinij sen te merken : zijn op de wetgeving over it «. ra3*vocring op schepen die op het I bi; Alaska jestrande schip van j toepassing is. Derjelijke wetj:\ V133 staat en volt echter met het redrag van mensen. Als er door te tientallen ongelukken waarvan het milieu de afjelopen jaren te lijden heeft grhad een rode draad aan te wijzen valt, is het wel die oat de mens de zwakke fector is. De gevallen die thans r'e actualitett beheerscn staan niet alleen. Ook de recente ongelukken met de Anna Croere, de Herald of Free Interprise. de chemische fsbriek Ssndoz en de brand op het Soorplatform Piper Alpha zijn terug te voeren op cen enkele menselijke handeling. In de menselijke hajnlcUng kent elke rcgclgevinjj haar grenzen. Het gaat met vaak fout. Maar een meiuclijke
Door Andrt Nollkaemper [out kan vergaande gevolgen hebben voor het milieu. Dit is moeilijk te verteren. Elk ongeluk door menselijke fouten wordt gevolgd door aanbevelingen om via nieuwe regelgeving herhalint te voorkomen. Sommigen zoeken de verbctering in de techniek. Nadat duidehjk werd dat op de Piper Alpha lernand had vergetcn te melden dat een veiligheidsventiel wat weggehaeld, ontbrak het niet aan inventiviteit om technische procedures te bedenken die de veiligneid in ' • «oekomst zouden verzekeren. A n J -'en zoeken het voorai in aigMiisatoruche regelingen *-*r>nee het risico van de menselijke factor terugjedronien zou ••uniwi » o r d e n . ^ V e e r anderen lien iet heil gelegen in betere opleidinjen. grotere bemtnninken en Itngc -e rusttijden. Bestrijding Der.,«li»te maatregelen zijn essentieel. Prevcntie door middel van zo goed mogeliike regelgeving moet prioriteit hebben. Het is met onwaarschijnlijk dat zo het aantal ongelukken verder verminderd kan worden. Maar gebrek aan motivatie, verveling. gebrekkige communicatie en stress als evolg van tijds- en commerciele ruk kunnen nooit worden uitgesloten. Met milieurampen lijkt de mens te moeten Icrcn leven. Dit betekent tevens dat men altijd
S
klaar zal moeten staan om de gevolgen te bestrijden. Het is daarom te betreuren dat de terecht grote aandacht voor preve.itie door middel van regelgeving in de afgelooen jaren niet vergezeld lijkt te zijn gesaan van een evenzeer noodzokelijke aandacht voor dc bestrijding van milieurampen. Als uit de schaarse berichten tut Antarctica en Alaska iets dyidehjker wordt, dan is het wel dat de bestrijding van de gevolgen van rampen te kort schist. In het xeval van de stranding van de Banal Paradiso bij Antarctica duurde het lane voordat Argentine ttappen ondernam om de gevolgen tc beperken. Toen men eenmaal in actie kwam was het te laai en er moet minnens een plzattclijke winter gewacht worden voordat er aan berjini tedacht kan worden. Ook in Alaska kwamen de Khoonmaak werkzaamheden treag op fang. De specifieke faetoren die in beide gevallen een snelle aanpak in de weg ttonden zijn nu nog nauweliiks te overzien. Duidelijk ts in elk geval dat drie faetoren een rol hebben gespeeld: onvolkcmenheden in ce orrinisatie van rampenbestrijding, tekortschietende financiering en een gebrek aan technische capaciteit. In Antarctica noch in Alaska was men organisatorisch voorbereid op een snelle en adequate aanpak van de problemen. Raminoestrijding vereist samenwerna tussen betrokken faetoren. In de Noordzee it men hierop redclijk voorbercid, maar in ratio's
C
" • w ^ X S v e r ' e w r d . Een deftdigc l " nVn van rmUeuramni'ieve t » t b » g . van 'het menpen Uf« a l ' » ^ U o r buiten de telij* teWort « « » rnationale w
o
r
d
R
» 7 " ° * i * K ^voorbcretd ° P
l r e
'
mie
ramp m
.
Of W J 2 J , ik / n i i i i u " ' van dr ^ k e n ^ ' S f f t Utrecht.
bijvOM-
iige worden verbetc.d.
met u 1uio«w»V» eollecu»
4uien
' £ffir?«£
_
f
B r <
Anna *\!j.,. «in mertoe ber.to. . 'oUecaJamitetten tn net den hebben de aanwt » e i e een aantal | ^perxie wordt vooriten tn « » ^ dekk'hg van de koaxr._ u drafen Ujn f f ™ gcratifibeperlu aantal » » V * , u net i Q
h
v e r l e
w
i
w t t f b
v e r d r a
c
c
e
w
n
r
1
n t e
l
ongeluk bij Antw financiele steeds een ve"raeenw »,n. lhdicn het. zoala in d
n o g
f a C t 0
r te o
n
chemicalien-*^ „ . niets is f ,, te crotere ciele faetoren een des te t rot spe'.en. Het » nouu . in de regeling van «11 _ U e B
n a n
e r e : ? e
n
d
e
s
f
c i e
n e i
c f t
w
ring * . S i v S f . n te« dichten. chem-xa-ienongeval.en ^ , . Q e
N i e l
, n
^ f f l A o a a r h e i d van , voor de b » c w o capaciteit om M een ramp schade te beperken. «=*^ . a n g
u
v
r
i r s
e i a l
a
* » r v" n^ieuschade « noodzakelijk ^ J f f i S capacivoorkomen. Do: teenn * r en schepen te bergen komen en w e n m Nederlandl d over de wereto bergers taW» * c t . c a als b. „ te opdraven om te redden valt. i raiieve on- , Berging V t f e c h t s weinig bedemem.nl en siechts w ^ , dnjven * \ l " ructuur m noodiakehjke verbetestand te h ° . " ^ , V h t van het ring kan * « J * d « dat deze nieuwe * * $ V ' „ i worden gemaand in Londen W i H ' ^ ^ d V ' & e l e d e e
tt
m
lar
o
e
l
e
n
w a V
uC
u
r o r d
d
v e
n
r
r
, n
h
e
H a a g s c h e
Alasjk-
c o u r a n t ,
3
a p r i l
1 9 8 9
a w / AiJp van
Nederland
gisteravond op een APR. 1 9 8 9 X / * persconterentie. S ! S J S s t e v e C o T , S m i t - T a k verklaarde vanmorgen, dat van Alaska zal graag ingaan op aanbod het een contract heeft op 'regie-basis . van hulp uit Nederland bij het o p r u i Dat betekent volgens het bednjf, dat de men van de enorme olievlek bri V a i medewerkers per dag worden betaald dez De gouverneur heeft dit gisteren en op afroep beschikbaar zijn. De gedesgevraagd gezegd. De v e r v u i l i n g met noemde directeur van E x x o n zegt dat one uit de vastgelopen E x x o n - t a n k e r het bedrijf echter een specialist uit Sebeslaat inmiddels 2300 vierkante k i l o attle heeft ingehuurd die de hele bermeter; ongeveer de grootte van een N e gingsoperatie leidt. derlandse provincie. . Volgens directeur F r a n k Iarossi van Leegpompen Exxons scheepvaartmaatschappi] is V a n a v o n d is men eindelijk klaar met voor de ploeg bergers van Smit Interhet leegpompen van de tanker, die nog nationale uit Rotterdam echter slechts een miljoen vaten olie bevatte. V e r v o l een bijrol weggelegd. „Zij doen voor gens beginnen de bergingswerkzaamons metingen en blijven voor de rest op heden. Het is de bedoeling de tanker de achtergrond om zo nodig bij te sprin3
naar Portland i n de staat Oregon te slepen voor definitieve herstelwerkzaam-
8
A l k m a a r s c h e
Gouverneur
c o u r a n t ,
Alaska
3
a p r i l
dreigt
Kritiek op
Volgens luitenant ter zee G a r y R y d e n van de Amerikaanse kustwacht is de belangrijkste les van deze ramp dat men met chemische middelen zo n olievlek niet afdoende k a n bestrrjden. Het is nameiijk onmogelijk overal waar zo'n olievlek k a n ontstaan voldoende bestriidingsmiddelen op te slaan V e r der zijn de gevaren voor het milieu te groot en w e r k e n de weersomstandigheden meestal ook met mee D i t laatste maakte het ook onmogelijk dat men de olie hier bestreed door die in brand te steken. aldus R y d e n . Zie ook pagina s
1 9 8 9
met
sluiting
traa
o p r u i m e n olie x x o n neemt VALDEZ/ROTTERDAM (ANP/GPD/DPA/ UPI) — Gouverneur C o w p e r v a n A l a s k a dreigt de T r a n s - A l a s k a o l i e p i j p l e i d i n g te s l u i t e n als de o l i e - I n d u s t r i e niet a a n t o o n t d a t z i j r a m p e n van enige o m v a n g de baas k a n . D e schade d o o r het ( n o g steeds) l e k k e n v a n o l i e u i t de s u p e r tanker E x x o n V a i d e z i n de P r i n c e W i l l i a m -
pijpleiding
door toe
b a a i b e d r a a g t v o l g e n s h e m z e k e r 100 m i l j o e n dollar. De autoriteiten i n A l a s k a en de plaatselijke b e v o l k i n g z i j n v e r o n t w a a r d i g d o v e r het t r a g e o p r u i m w e r k v a n E x x o n . Vissers zijn inmiddeis b e z i g h u n v i s g r o n d e n a f te s c h e r m e n tegen olie.
De autoriteiten i n A l a s k a hebben een loos dreigement. Z e k e r 85 p r o cent v a n A l a s k a ' s o v e r h e i d s b u d g e t het grootse deei v a n de uitgestreKte v a n twee m i l j a r d d o l l a r k o m t u i t ae P n n s W i l l i a m B a a i a f g s i o t e n v o o r de Ders. D e d i e r e n op de a i g e l e g e n w i n s t v a n de p i j p l e i d i n g . E x x o n w o r d t f e i g e k n t i s e e r d o m - e i l a n d j e s i n de b a a i zagen zo goed dat het n o g steeds geen h u l D bi] de als n o o i t mensen. D e zeevogels. zeeb e s t r i j d i n g v a n de o l i e v l e k h e e i t h o n d e n . zeeotters en de adelaars a a n v a a r d . O o k Noorse en R u s s i s c h e w e r a e n met rust gelaten. M a a r h u l p is g e w e i g e r d . T w e e v e e g a r m e n s i n a s 24 m a a r t v e r v u i i e n d a g e i i j k s v a n het Rotterdamse b e r g i n g s b e - t i e n t a i l e n h e i i k o p t e r s . v i i e g t u i e e n d r i j f S m i t T a k staan doeiloos i n A n - e n ooten de t o c h a l z w a a r g e t r o i f e n chorage. „ W i j heDben een c o n t r a c t o m g e v i n g met h u n a a n w e z i g h e i d en lawaai. Woordvoerster Pameia In r e a c t i e op de v e r w i j t e n o v e r trage v o o r het s t a n d - b y b l i j v e n i n A n - B e r g m a n n v a n d e p a r t e m e n t v a n en te late o ' p r u i m - m a a t r e g e l e n v e r - c h o r a g e e n g i n g e n er v a n u i t d a t w e binneniancise zaken van A l a s k a : k l a a r d e E x x o n te z i j n t e g e n g e h o u - ook meteen a a n het w e r k z o u d e n „ D e pers heeit m o g e l i j k d i e r e n de g a a n . E x x o n heeit ons er n o g m e t d e n d o o r de a u t o r i t e i t e n i n A l a s k a , d o o d i n g e d r e v e n d o o r ze te v e r j a g e n toen z i j c h e m i s c h e m i d d e l e n w i l d e b i j geroepen", zegt w o o r d v o e r s t e r n a a r met o l i e v e r v u i l d e gebieaen '. i n z e t t e n . D e hoogste m i l i e u - a m b t e - L i n d a u i s t . H e t w a c n t e n op het m o In A l a s k a :s een a r r e s t a t i e b e v e l n a a r v a n A l a s k a . K e l s o , h e e f t d i t ment d a t de E x x o n V a i d e z geheel is Bij o n g e w i j z i g d e u i t g e v a a r d i g d tegen J o s e p n H a z e l v e r b o d o n t k e n d . D e o p m e r k i n g v a n leeggepompt. g o u v e r n e u r C o w p e r de p i j p l e i d i n g w e e r s o m s t a n d i g h e a e n k a n d a t de w o o d , de i n m i d d e l s o n t s i a g e n k a p i t e i n v a n de o l i e t a n k e r . t e j p x l l e n ^ s l u i t e n . w o r d t g e z i e n als k o m e n d e n a c h t het geval z i j n .
De o l i e k o e K heeft i n m i d d e l s een o p p e r v l a k t e v a n 2.300 v i e r k a n t e k i lometer b e r e i k t . D a t is b i j n a net zo ^root als Luxemburg. Volgens E x x o n - d i r e c t e u r Iarossi is het o p r u i m e n een u i t z i c h t l o z e z a a k . D e meeste o l i e d r i j f t i n d r u p p e i s o p het •.vater e n k a n met de ter b e s c h i k k i n g staande t e c h n i s c h e m i d d e l e n m e t meer w o r d e n opgeschept. aldus | Iarossi. D e t a n k e r l e k t n o g steeds.
,.V
Maska dreigt de -reuzen met mtmg vun et.. i . . — . -at Hazt. wood w e r d af genomen. D e ontslagen kapitein zou n a zijn ontslag even zijn gesignaleerd In zijn woonplaats i n New Y o r k . De olievlek heeft z i c h n u over een oppervlak v a n zo'n 2.600 vierkante kilometer uitgebreid. B i j de onheilspiek voor de h a v e n v a n V a i d e z is de oliestroom meer d a n 150 kilometer naar het zuidwesten gedreven. Diverse ontoegankelijke kuststroken zijn met olie bedelrt. M e e r d a n duizend met olie besmeurde zeevogels zijn op sterven n a dood. Natuurbeschenners vrezen dat m e e r dan tienduizend vogels z u l l e n sterven. N a een bezoek aan het vogeleiland G r e e n Island zei milieubeschermster K a t hy Frost dat 90 procent v a n de vogels onder de olie zit. De ploeg van zo'n zeshonderd mensen die E x x o n op de been heeft gebracht o m de oliekoek in te d a m m e n , heeft tot n u toe nog slechts drie procent v a n de ongeveer 40.000 Speurtocht ton olie v a n het water aigeD e politie v a n de staat New s c h e p t Dertien A m e r i k a a n s e speY o r k zoekt naar kapitein Joseph Hazelwood v a n de E x - ciale bo ten zouden vandaag xon Vaidez. Het Openbaar M i - hulp krijgen v a n een groot nisterie v a n Alaska diende za- Sovjet-schip. Dit schip zou de terdag een aanklacht tegen olie die inmiddels in de v o r m h e m in wegens dronkenschap van druppels op het water drijft, k u n n e n opzuigen. Visten ttjde v a n het ongeluk. T o e n de eerste onderzoeker sers zijn reeds begonnen h u n aan boord ging v a n de E x x o n visgronden af te s c h e r m e n . C o w p e r beschuldigt de olieVaidez en de kapitein vroeg 'hoe dit in vredesnaam kon Industrie ervan dat zij j a r e n gebeuren', antwoordde H a - lang loze be I often heeft gezelwood: " U staat oog-in-oog d i o n over de mogelijkheden met het probleem". Hazel- van het bestrijden v a n soortwood gat* meteen toe dat hij gelijke m i l i e u r a m p e n . (Reuhad gedronken, aldus de tekst ter. A P . A F )
V A L D E Z , A l a s k a - ^ , gouv e r n e u r v a n A l a s k a , Cowper, dreigt de T r a n s - A l a s k a oliepijpleiding te sluiten, als de olie-industrie niet snel bewijst dat i l j r a m p e n als die met de E x x o n Vaidea de baas kan. — — Cowper weigerde gisteren o m meer tankers toestemm i n g te geven de haven v a n Vaidez aan te doen voor het inladen v a n olie. Het verzoek v a n E x x o n . A R C O en B P w e r d afgewezen, hoewel volgens de maatschappijen de bevoonrading v a n de A m e r i kaanse Westkust gevaar loops. D e pijpleiding draait op nog niet de helft v a n de gebruikeujke capaciteit v a n 2,1 miljoen vaten per dag. De gouverneur too ride z i c h i n zijn wiek geschoten door bet verzoek v a n de maatschappijen en dreigde met algehele si uiting v a n de leiding in bet gebied waar een kwart v a n de Amerikaanse ruwe olie van daan komt.
,. .. -yiL*:-*'
R it
...
. -
j f j Alkmaarsche Courant
O e olieramp in Alaska staat niet op zichzeif. Sinds de lorry Canyon in 1962 voor de Scillyeilanden voor een immense olievervuiling zorgde, is het goed mis. Overal ter wereld dumpen schepen per ongeluk of moedwillig olie in de wereldzeeen. De lijst is niet meer bij te houden. Alleen de meest extreme olievervuilingen krijgen nog aandacht. Zoals nu die in Alaska.
De Het zeemilieu staat onder extreme druk. overheid concentreert zich vooralsnog op de problemen in de lucht, met het bestrijden van de zure regen en het steeds groter wordende gat in de ozonlaag. Maar de milieuorganisaiies waarschuwen al lange tijd voor de bedreiging van het leven in de zeeen. Want niet alleen in Alaska kan het mis gaan, ook op de Noordzee.
a
t
C3D
0
(Van onze
verslaggeverf
H I L V E R S U M — „ Z o ' n r a m p geeft je een gevoel v a n grote m a c h t e l o o s h e i d , " zegt p r o f . d r . L u c a s R e i i n d e r s v a n de s t i c h t i n g N a t u u r e n M i l i e u i n U t r e c h t . ..Deze r a m p h o o r t i n de top t i e n v a n alle m i l i e r a m p e n d i e we h e b b e n m e e g e m a a k t . " meent de E n •*eisman T i m B a w m e r . m i l i e u d e s k u n d i g e v a n T N O i n D e n H e i d e r en gespecialiseerd i n de e i f e c t e n v a n de v e r v u i l i n g v a n zeeen. ,Het ergste is dat deze r a m p z i c h v o l t r e k t met een g e k w a l i f i c e e r d e A m e r i k a a n s e t a n k e r : met met een scniD o n d e r P a n a m e s e v l a g en met een L i b e n a a n s e b e m a n n i n g a a n boord." aldus Johan Vijfvnnkel van de S t i c h t i n g N o o r d z e e . g e s p e c i a l i i e e r a i n v r a a g s t u k k e n r o n d het zeem i i i e u . ..We z u l l e n m o e t e n gaan beseffen dat e c o n o m i s c h e b e l a n g e n ondergeschikt gemaakt moeten •.voraen a a n het m i l i e u . " v i n d t R o n v a n der H o r s t . s c h e e p v a a r t d e s K u n i i g e van Greenpeace A m s t e r d a m . Datzelfde Greenpeace voerde i n 1983 i n V a i d e z . het e i n d p u n t v a n de o l i e m j p l e i d i n g v a n de i n A l a s k a ge.vonnen r u w e ohe. n o g actie tegen de a f - en a a n v o e r v a n o l i e en de veie s u p e r t a n k e r s die deze h a v e n a a n d e aen. W a t doen j u l l i e als er iets m i s ^aat?' 'Bestaat er een r a m p e n p l a n ? ' D e z e v r a g e n en n o g t i e n t a l l e n a n d e re o p m e r k i n g e n w e r d e n de a u t o r i teiten v o o r g e i e g d . H e t a n t w o o r d k l o n k g e r u s t s t e l l e n d : G e e n zorg, alles is o n d e r c o n t r o l e . ' D a t een ramD t o c h m o g e l i j k w a s . is •*ebleken. De' E x x o n V a i d e z liep op
8
O
M00MH0U4MM OMiauto
Alkmaarsche Courant 4 a^fi ^ / f d 3
e n k e l e t i e n t a l l e n k i l o m e t e r s v a n ae h a v e n V a i d e z i n de P n n s W i l l i a m b a a i op een r i f . D e 300 meter lange t a n k e r h a d net 189 m i l j o e n l i t e r r u •/ve o l i e m g e n o m e n . w a a r v a n e n k e l e o g e n b l i k k e n l a t e r z o ' n k l e i n e veert i g m i l j o e n l i t e r i n het heldere w a t e r l i e p . H e t ongerepte n a t u u r g e b i e d w e r d b e d e k t met o n d o o r z i c h t i g e oliekoeken. Zwartboek O l i e i n het water. W e h e b b e n er m de l o o p v a n de j a r e n mee leren l e ven. P r e c i e s 22 j a a r geieden w e r d E u r o p a o p g e s c h n k t d o o r de eerste grote r a m p i n E u r o p e s e w a t e r e n . T e r h o o g t e v a n de S c i l l v E i l a n d e n b r a k het s c h i p de T o r r y C a n v o n i n tweeen. H e t o e g i n v a n "een l i j v i g z w a r t b o e k . D e ene o l i e i e k k a g e n a de a n d e r e deed z i c h n a d i e t i j d v o o r . E n e l k e k e e r cireven er veie t i e n d u i z e n d e n l i t e r s oiie op de g o i v e n . O f het n u gang o m de S u z u k a M a r u u i t J a p a n (85.o23 ton i n de S t r a a t v a n M a l a k k a i . de O l v m r n c A l l i c e uit L i b e r i a (97.000 ton b i j Dover), de S e a tiger u i t L i b e r i a (60.790 ton i n de S t r a a t v a n S i n g a p o r e i o i de K i n g S t a r u i t K o r e a (73.000 torn o p n i e u w i n de S t r a a t v a n M a l a k k a . H o e l a n g de e f f e c t e n v a n een o i i e r a m p i n w e r k e n op het m i l i e u , blijkt bijvoorbeeld in'Brest. De sporen v a n ae r a m p met de L i b e n a a n s e m a m m o e t t a n k e r .Amoco C a d i z , n u elf j a a r geieden. z i j n n o g met u i t g e w i s t . T o e n w e r d b i j n a 200.000 ton r u w e o l i e o v e r de B r e t o n s e k u s t v e r spreid. T ' N O - d e s k u n d i g e T i m B a w m e r : ..In
het n o o r d e n v a n F r a n k r i j k v a l t n o g steeds d u i d e l i j k w a a r te n e m e n hoe f l o r a en f a u n a geleden h e b b e n o n der de r a m p met de A m o c o C a d i z . " Stuiterbal A l a s k a k o m t . zo v a l t te v e r w a c h t e n . met een n o g g r o t e r p r o b l e e m te z i t ten. N i e t a l l e e n is de h o e v e e l h e i d o l i e groter. ook de a f b r a a k d u u r t er, d o o r de lage t e m p e r a t u u r . l a n g e r . W a n t 200.000 t o n o l i e is slechts een f r a c t i e v a n de v e e c t i g m i l j o e n t o n . d i e b i j n a 1500 v i e r k a n t e k i l o m e t e r w a t e r v o o r de k u s t v a n A l a s k a bedekt. D e s k u n d i g e n v e r w a c h t e n dat de vlek n o g vele j a r e n als een soort ' s t u i t e r b a l ' tussen de oevers b l i j f t k a a t s e n en zo het e c o l o g i s c h s y s teem i n de k o m e n d e d e c e n n i a "zal blijven verstoren. O p lange t e r m i j n is het v e r h a a i n o g tnester. R o n v a n der H o r s t v a n de m i l i e u o r g a n i s a t i e G r e e n p e a c e : .,Het gaat o m d i k k e o i i e . d i e op t e r m i j n alles z a l v e r g i f t i g e n . D e b o d e m f a u n a s t e r f t af. V i s . g e w e n d z i c h te v o e d e n met p l a n k t o n , z a l op t e r m i j n gewoon dood gaan." D e o l i e r a m p i n A l a s k a bedreigt v o o r a l de u n i e k e v i s s o o r t e n e n v o gels. In A l a s k a is het gevaar v o o r de groepen z e e z o o g d i e r e n met het grootst. D i e v e r l a t e n het g e b i e d gew o o n . M a a r j u i s t deze w e k e n k o m t de h a n n g n a a r de P n n s W i l l i a m b a a i o m k u i t te s c h i e t e n . Milieudeskundigen in Nederland v e n v a c h t e n dat d o o r deze o l i e r a m D complete jaarklassen (lichtingeni vis z u l l e n w e g v a i l e n . D a t z e i f d e
geldt o o k v o o r het broedsei v a n k r a b en k r e e f t . Mammoettankers S c h e p e n . i n het b i j z o n a e r m a m m o e t t a n k e r s v o l met olie. z i j n de laatste t i e n j a a r steeds vaKer bedreigers v a n het m i l i e u . A l l e m i i i e u c o n f e r e n t i e s ten s p i j t is d a a r v o o r n o g geen o p l o s s i n g aangedragen. T i j d e n s de meest recente N o o r d z e e c o n i e r e n t i e i n L o n d e n w e r e a l geconstateerd. dat het merendeei v a n de l a n d e n geen haast m a a k t met a i doende a f s p r a k e n v o o r het z e e m i l i e u . H e t v e r v o e r v a n o i i e cer scrap w o r d t b e s c h o u w d als de normaaiste z a a k ter w e r e i d . G r e e n p e a c e v i n d t dat de maat v o i is. E r moet o n d e r m e e r o n m i d d e i l i i k p a a l en p e r k w o r d e n gesteid aan het v e r v o e r v a n olie m A r c t i s c h e strekcn. V a n der H o r s t v a n G r e e n p e a c e : ..We moeten ons b e z u i n e n over de *ang v a n z a k e n . H e t e c o n o m i s c h e beiang, waaraan doorgaans prioriteit wordt
Alkmaarsche Courant
Met olie b e s m e u r de z e e l e e u w e n in A de Prins Williambaai. verleenci. moet o n d e r g e s c h i k t gem a a k t w o r d e n a a n het b e l a n g v a n het m i l i e u . D a a n n m o e t e n w e s t e l l i n g n e m e n . D o e n we dat m e t . d a n tekenen we o n z e eigen o n d e r g a n g . " M a a r ook d i c h t b i j h u i s w i l G r e e n peace m a a t r e g e i e n v a n de o v e r h e i d . E r moet een s p e c i a l e v a a r r o u t e v o o r m a m m o e t t a n k e r s i n de N o o r d z e e k o m e n . D e K u s t w a c h t z o u de schepen d o o r het geDied m o e t e n l o o d sen. zoals de v e r k e e r s t o r e n een v l i e g t u i g begeieidt b i j de l a n d i n g . Z o k a n een r a m p ais d i e i n A l a s k a i n de N o o r d z e e m o g e n j k w o r d e n v o o r komen. Voorts eist de o r g a n i s a t i e d a t de o v e r h e i d hogere eisen a a n de k w a i i teit v a n het p e r s o n e e i stelt. V a n d e r H o r s t : . . B e r i c h t e n over een d r o n k e n x a p i t e m . een s t u u r m a n d i e o n b e voegd a a n het r o e r staat. s c h a n d a l i g . " J o h a n V i j f v i n k e i v a n de S t i c h t m g N o o r d z e e deeit d i e o p v a t t i n g : ..Hoe goed je de v o o r s c h r i f t e n o o k maaKt. mensen maken fouten. Dat is o o k n u g e b l e k e n . E n het meest z o r g e i i j k e is d a t er n u een A m e n -
kaans s c h i p b i j b e t r o k k e n i s . A l s er iets m i s g i n g k w a m e n de a u t o r i t e i ten met het e x c u u s d a t het o m een Libenaans schip onder Panamese v l a g g i n g . H e t geldt. d a t b l i j k t n u . ook v o o r g e r e n o m m e e r d e A m e r i kaanse s c h e p e n . " , , N o g strenger regels?". v r a a g t w o o r d v o e r d e r B . V . V o s k u i l v a n het m i n i s t e n e v a n v e r k e e r en w a t e r staat z i c h af. „ W e h e b b e n de K u s t w a c h t . een r a m p e n p l a n . m t e r n a t i o naai overleg. Alles w a t i n r e d e l i j k h e i d gedaan k a n w o r d e n . h e b b e n we o n a e r n o m e n . W a t w i l t u e i g e n l i j k n o g meer? E e n r a m p m e t een m a m m o e t t a n k e r op de N o o r d z e e ? W a t moet i k d a a r m e e ? D a t is m e t aan de orde. W e h e b b e n geen r o t s kust. de v a a r g e u l is d i e p genoeg, w a a r m a a k t u z i c h tot z o r g e n over? D e s i t u a t i e i n A l a s k a is t o c h h e e l anders d a n b i j ons?" Gloeiende
de N o o r d z e e . M a a r h i j geeft w e l r o n d u i t toe dat de r a m p niet te overzien z a l z i j n . H e t g e r i n g e a a n t a l veegschepen v a n de d i r e c t i e v a n R i j k s w a t e r s t a a t . die de o l i e als het w a r e v a n het w a t e r a f s c h e p p e n . k a n slechts een beperkte h o e v e e l h e i d olie tegelijk bergen. M e t alle b e s c h i k b a r e m i d d e l e n en een g e l i j k t i j d i g e inzet v a n het m a t e rieel k a n er op k o n e t e r m i j n h o o g uit z o ' n 30.000 t o n olie g e b o r g e n w o r d e n . E n d a n m a g het o o k met harder waaien dan w i n d k r a c h t vijf. W a n t anders k u n n e n de b o t e n niet u i t v a r e n . E e n d r u p p e i op een g l o e i ende plaat b i j een echte r a m p . De Amenkaanse reddingspogmgen hebben b i j b i j n a alle N e d e r l a n d s e m i l i e u d e s k u n d i g e n v r a g e n opgeroepen over de d e s k u n d i g h e i d . L u c a s R e i j n d e r s v i n d t het v o l s t r e k t o n b e h o o r l i j k . dat de A m e n k a n e n c h e m i c a l i e n hebben g e b r u i k t b i j een p o g i n g de olie te v e r d u n n e n . . . O l i e d r u p p e l s k o m e n h i e r d o o r i n de w a terlaag. E n d a a r d o o r w o r d t d i r e c t nog meer schade aan het w a t e r toegebracht. Het is s c n a n d a l i g en getuigt v a n een a m a t e u n s m e v a n de bovenste p l a n k . " E n d a a r m e e v e r w o o r d t h i j het gevoei v a n o n b e h a gen b i j m i l i e u d e s k u n d i g e n o v e r de w i j z e w a a r o p g e p r o b e e r d w o r d t te redden wat er n o g te r e d d e n v a l t . D e r a m p m A l a s k a l i j k t v e r v a n ons bed. , , M a a r . " zegt V a n d e r H o r s t , „ d a t is s c h i j n . O v e r a i i n de w e r e l d z i e n we d e r g e l i j k e m c i d e n t e n gebeuren. E n w a t leren w e ervan? N i k s . Tot d u s v e r a i t h a n s . Je m a g hopen dat de r a m p i n A l a s k a de ogen v a n de p o l i t i c i opent. S t e r k e i n t e r n a t i o n a l e a f s p r a k e n . dat is de enige r e d d m g . D o e n w e dat met. d a n z a l b l i j k e n dat de mens e l k e keer o p n i e u w gestrait w o r d t v o o r z ' n arrogantie. T e n m i n s t e . z o l a n g dat nog k a n . "
plaat
V o s k u i l w i l niet m e e d e n k e n o v e r de m o g e i i j k e g e v o l g e n v a n een r a m p i n
• PETER
CONTANT
cu cu
0
ram
a 0
nsch
RC.
Alaska komt
« 61
stor
Schooninaa
4
bp
-a
4
1
Haven Valdgz jr. Alaska op iorte termijn weer open
D te zetten, antwoordde h i j stoi l e f i a v^r*MUi~e n W l o ' e T i n AA lr ao sc kTan V T ca aVnY" 6Wveerr ee ee n n o o ff tt w w ee ee ddaaggeenn 2 een duidelijk ' N e e n ' . D e » eer v o o i - h r t s c h e e p v a a r t v e r k e e r w o r d e n e e o p e n d . kundieen vermoeden dat m net S s c h e Wildreservaat enorme o o r w a a r d e is w e l dat de l a a t s t e r e s t e n r u w e o l i e u i t de voorraden olie liggen en de ener^strlnde supertanker E x x o n Vaidez zijn gepompt D i t van d e b e n a a t eVf^n k i p i t e i n v a n d e k u s t w a c h t u i t h e t r a m p g e b e i d giecommissie keurde onlangs proefboringen via een paginagrote advertentie leegedeeld daarnaargoed. in de grote Amerikaanse dagblap Goede V r i j d a g zijn er beperden. . Berging ingen voor het scheepvaartver•Ik kan U niet zeggen hoezeer Het Rotterdamse bergingsbedrijf eer ingesteld toen de olietanker het mij spijt wat er gebeurd is, Smit Tak heeft geen bergingsconcxon Vaidez in de Prince W i l - maar i k kan U verzekeren dat het tract voor de E x x o n Vaidez, zo im-baai lek stootte en de grootongeval sinds 24 maart onze volheeft een woordvoerder van Ex:e olievlek uit de Amerikaanse ledige aandacht opeist en de xon i n Houston officieel bekendeschiedenis veroorzaakte. De hoogste prioriteit zal hebben , algemaakt. E r is alleen een overliekoek heeft inmiddels een opdus Exxon-topman Rawl. eenkomst met Smit waarbij is afervlakte van 2300 m bereikt: De kosten van de schoonmaakuwweg de grootte van Luxemoperatie worden geschat op meer gesproken dat Smit standby is voor de eventuele berging. urg. dan $ 100 m i n . Daarnaast zal ExDebergmgsopdrachtisvoorde Door het beperken van het xon honderden miljoenen dollars f i r m a J . H . Leitz uit Portland cheepvaartverkeer is de olieaan schadevergoedingen moeten Oregon). Het schip dat W i d e beranvoer uit A l a s k a scherp gebetalen, zo is de verwachting. ging wordt gebruikt wordt geleiaald. Mede daardoor zijn de olieDe politie van de staat New verd door een andere Amerijrijzen op de wereldmarkt omY o r k zette i n het weekeinde de kaanse f i r m a uit Portland loog geschoten. speurtocht voort naar de kapitein Volgens de woordvoerder van De haven Vaidez was vonge van de tanker. De 42-jarige Jo,veek weer gedeeltelijk opengeE x x o n is er sprake van een misseph Hazelwood moet voor de steld, maar is nog slechts door een verstand bij Smit als die denkt de rechter verschijnen. Het Openolietanker aangedaan. In noreigenlijke berging uit te voeren baar Ministerie van A l a s k a male omstandigheden komen er Een woordvoerster van Smit dagelijks drie tot vier tankers diende zaterdag een aanklacht tehield vorige week voortdurend ruwe olie laden. Of de olieaangen hem i n wegens dronkenschap vol dat er een overeenkomst b * voer nu weer snel terug is op het ten tijde van het ongeluk met de «taat tussen Smit en E x x o n met oude peil, staat nog niet vast. Dat 'Exxon Vaidez'. a f bedoeUng dat Smit het schip hangt mede af van de beslissing De olievlek is dit weekeinde de zou bergen. van gouverneur Steve Cowper Golf van A l a s k a i n gestroomd en van A l a s k a . is nu ten opzichte van de onheilsDe gouverneur heeft i n het plek voor de haven van Vaidez weekeinde opnieuw gedreigd de zo'n 150 k m naar het zuidwesten 1300 k m lange oliepijpleiding die gedreven. Natuurbeschermers voor de olieaanvoer naar de ha- vrezen dat meer dan 10.000 vogels ven van Vaidez zorgt, af te sluiten de ramp niet overleven. indien de A l y e s k a Pipeline ComGouverneur Cowper en vele inpany geen toereikende veiligheidsmaatregelen tegen olielek- woners van A l a s k a verwijten de ken treft. De gouverneur had de oiiemaatschappij E x x o n niet snel maatschappij gevraagd een - genoeg maatregelen te hebben genieuw rampenplan voor te leg- nomen om de olievlek tegen te gen, maar kreeg tot zijn verba- gaan. De ploeg van circa 600 man zing te horen dat er na de ramp die E x x o n op de been heeft gemet de Exxon-tanker geen ver- bracht om de oliestroom i n te dammen. heeft volgens hen tot nu dere maatregelen z i j n voorzien. Gouverneur Cowper beschul- toe slechts enkele procenten van digt de olie-industrie ervan dat er de ongeveer 40.000 ton gelekte olie van het water af geschept. jarenlang 'loze beloften' zijn geDe Amerikaanse president, uit i n verband met de mogeGeorge Bush, heeft vanuit Washlijkheden van het bestrijden van ington laten weten dat hi] het onsoortgelijke niilieurampen. E x verantwoord' vindt de grote oliexon en de exploitanten van de reserves i n Alaska niet langer te bijna 1300 k m lange transwinnen wegens het ongeluk met Alaska-oliepijpleiding zijn ernde supertanker. Op de vraag of stig te kort geschoten, aldus de hij overweegt de boringen i n een gouverneur. A l s de olie-industrie natuurreservaat i n het gebied niet kan bewijzendat zij rampen van een dergelijke omvang als de huidige k a n beheersen, dan zal hij zich genoodzaakt zien de pijD e o l i e e t r t ^ n u t t Alaska Jean eer o n g a n o k o m e n als pleiding te sluiten.
Olietanker vaart lek op de Rijn Een binnenvaarttanker met 1200 ton stookolie aan boord is maandagmorgen op de R i j n vastgelopen en lekgeslagen. Het ongeluk gebeurde i n de buurt van Riedstadt i n de deelstaat Hessen.
!
W
Excuses De president van het olieconcern E x x o n heeft maandag zijn verontschuldigingen voor de olieramp aangeboden. H i j deed dit
De romp van het schip is opengebroken. In eerste instantie werd gevreesd voor een olieramp op de R i j n , maar in de middag was er evenwel nog weinig olie in de rivier gestroomd, zo deelde de nvierpolitie i n Wiesbaden mee. De scheepvaart op de R i j n is in de buurt van de plaats van het ongeluk opgeschort. Op die manier willen de autoriteiten voorkomen dat golven net schip raken en de tanker uit elkaar laten breken. De lading wordt overgenomen door een lichterschip. Wanneer de scheepvaart weer wordt vrijgegeven was gisteren nog niet duideli]K. Naar de oorzaak van het ongeluk stelt de Westduitse politie een onderzoek in. Vorige week liep een Nederlandse duwvaartcombinatie verder Rijnafwaarts op de bodem. Daarbij stroomde zoveel olie de rivier i n dat de oeverstrook van 46 k m lengte, van Bad Honnef tot Keulen, met dikke olieklonten werd verontreinigd. Voor het schoonmaken werden circa 1000 man en 170 vaartuigen ingezet.
de
£ f d e
oenzine
weer
duurder
door
ramp
Alaska
BOTTEKDAM (ANP/Btr/AFP) — A l s g e v o l g v a n een n e r v e u z e stemm i n g o n d e r o l i e h a n d e l a r e n n a dc tankerramp bij A l a s k a wordt benzine deze w e e k o p n i e u w d u u r d e r . D« b r a n c b e - o r g a n i s a t i e N o v o k heeft gisteren o p basis v a n de ' e x p i o s i e v c s t i j g i n g ' v a n de i n t e r n a t i o n a l e b e n z i n e n o t e r i n g e n v o o r m o r g e n a l een v e r h o g i n g met d r i e c e n t p e r l i t e r benzine aangekondigd. Marktleider delijk
Shell komt
vandaag
met
de
vermoe-
aankondi-
ging v a n een prijsverhoging. O m d a t de B e n z m e v e r k o p e r s gelijk dat
optrekken,
ook
Shell
vrijwel
is
te
een
steeds
verwachten
verhoging
drie cent doorvoert. D a a r m e e de prijs v a n een cent
173
aan
liter
de
superbenzine
zelftankpomp
e e n l i t e r e u r o l o o d v r i j 167 Novok
kondigt
met wordt
tevens
een
ging met een cent v a n de
en
cent.
De
verho-
dieselolie-
p r i j s a a n , d a t d a a r m e e 91,8 c e n t p e r liter gaat De
kosten.
verklanng van
gende notenngen nervositeit olieramp Alaska.
die
met
de
sterk
wordt
ontstaan
de
stij-
gezocht is
in
na
de
Exxon Vaidez
bij
Handelaren zouden
lnspe-
len op de m o g e l i j k h e i d d a t de
olie-
toevoer vanuit A l a s k a ,
pro-
cent
van
levert,
de
dat
20
Amerikaanse
gedurende
aardolie
tijd
hele-
De Amerikaanse kustwacht
heeft
maal zou
enige
wegvalien.
Vaidez vandaag de haven v a n V a i d e z enige tijd
voor
bet
opengesteld.
scheepvaartverkeer
Maar
de autoriteiten haven
toch
op
verzoek
weer
woordvqerder
dicht,
van
de
schade
wordt
milieu.
Aanvankehjk dat
weer
worden
de
nog
drie
meer
aan
was
het
de
haven
ver-
vandaag
opengesteld.
normale omstandigheden dagelijks
een
kustwacht.
toegebracht
wachting
de
aldus
A l a s k a vreest dat anders
kon
van
van Alaska ging
tot
vier
In
komen tankers
er in
Vaidez. D e beperkingen voor het vaartsverkeer ingesteld
werden
toen de
op
scheep-
24
maart
Exxon Vaidez
de P r i n c e W i l l i a m - b a a i lek
D e oliekoek heeft inmiddels een pervlakte v a n 2300 vierkante meter
bereikt.
Dat
is
in
stootte. op-
kilo-
b i j n a net
zo
groot als L u x e m b u r g . D e olie z a l deze w e e k b e z i n k e n het p l a n k t o n v e r g i f t i g e n e n het
en bo-
demleven verstikken. D e voedselketen
wordt
ernstig
verstoord
waar-
door dieren zullen verhongeren. Zij die k u n n e n uitwijken,
veroorzaken
nieuwe voedseltekorten
i n gebied en
waar
de h a n d
nu nog
inks
aan
Milieudeskundigen verwachten complete vis geldt
jaarklassen
zullen ook
krab en
(licbtingen)
w e g v all en. voor
kreeft.
het
is. dat
Datzelfde
broedsei
van
Behalve de olie hebben we ook nog chemisch afval lrjaens ae laatste vergadering van de Nederland heeft bij dit alios tut nu toe IMO-milieucommissie heeft de Nederlandse delegatie dat overigens gedaan., pen nositieve rol gospecld. Da< gi I U I voor de nzet om te komen tot bete,e Alweer bravo. Nederland was daarmee het eerste land dat naast de relaiief regels voor het vervoer van ct.em.cavrijblijvende technische hulp ook finan-, ien over zee. Dat geldt voora ook voor ciele hulp aanbood. Daar moet echter het voorbeeld dat gegeven us me de wel aan worden toegevoegd dat ondui- j hereine van gevaarlijke stoffen nadat delrjk is hoeveel geld beschikbaar is en deze in zee ferecht £ « « eckomc-n of er wel extra geld uit de ontwikke- Dana Optima, Olaf, Junior, Anna Broe lingssteun voor wordt vrijgemaakt. Het gevaar bestaat nu dat Nederland "'Tegen die achtergrond en de enorme Door alle (terechte) publiciteit over de Helaas doen dergelijke uitspraken de wel vriendelijk met de geldbuidel ge- ko«e ndie gepaard| giftC" net opzeer grote olieramp in Alaska zouden werkelijkheid enigszins geweld aan. rammeld heeft maar dat die, tegen de sporen van bijvoorbeeld de vaten L>> no GFTussen we bijna vergeten dat er in de Noordzee MARPOL-Verdrag A tijd dat het aankomt op daadwerkelijke seh is de negat eve reactie van Vei Ke<.r ook nog een milierajnp dreigt. Voor de Wat is de situatie op dit moment? Wat I financiele steun, al weer leeg is. Deson- en Watersta atop de suggest* on, zoveelste keer in de laatste vijf jaar is na danks was het aanbod een belangrijke derties op contamets te PtaMKfi een scheepsongeluk in of nabij de zou Nederland meer kunnen doen om doorbraak. vreemd De daaraan grkoppelde sur esNoordzee een lading milieugevaarluke de situatie snel te verbeteren? De uitwerking van de regels in het De milieuaspecten van het vervoer lie oat Derde-Wereldlanden zo.es zoo chemicalien in zee terechtgekomen, ditMARPOL-verdrag is het volgende eleSen blokkeren is schandalig en e.genmaal van de Indonesische vrachtvaar- van chemicalien in verpakte vorm zvjn ment dat van belang is. Die uitwerking IMO internationaal geregeld in door de lijk onbegrijpeUjk. rjpRARD I-FF.T der Perintis. Bij het Kanaaleiland Alvindt plaats in de IMO-milieucommissie derney ligt een container met honderd het MARPOL-verdrag van 1973, en dan Adviseur van Friends of the Burth l^ met name in Annex III van dat verdrag. en daar is de laatste jaren hard maar vaarjes insectenbestrijdingsmiddelen. ternalional en waarnemer by de JMU Het MARPOL-verdrag is voor een beHet is bijna cynisch om te zien dat, nu traag gewerkt om een en » n / ° " . langrijk deel al van kracht. Dat is een de bestrtjdingsplannen voor de verontkriiRen Vanwaar die traagheid? Omdat van de redenen dat in ieder geval de reiniging van de zee met olie rond Ujken de Derde-Wereldlanden daar met aan internationale regelgeving met betrekte zyn, vrijwel alle ongevallen chemicamee willen doen? Niets is minder waar. king tot olieverontreiniging goed voor lien en nauwelijks olie in zee brengen. De discussies in de IMO-miheucomelkaar is. De lijst ongevallen met chemicalien is missie worden gedomineerd door een De in dit kader van belang zijnde lang. Het eerste incident dat veel aanbeperkt aantal westerse landen, met dacht kreeg was de Dana Optima die in Annex III is echter nog niet van kracht. daarnaast een paar westerse landeni als januari 1984 tachtig vaten met het land- Om dat te bereiken moeten voldoende stoorzender aan de zulun. Derde-VVebouwgif Dynoseb verloor. In de jaren landen die gezamenlijk meer dan vrjftig , reldlanden zijn in de discussie in het daarna waren het de Olaf, de Anna procent van het tonnage van de wereldalgemeen stil en veroorzaken dan ook Broere, de Mont Louis, de Junior en handelsvloot onder hun vlag hebben. geen vertragingen. De macht van die recent nog de Aquila. Voor de ramp in Annex HI geratificeerd hebben. In tobeperkte westerse groep binnen de IMO Alaska was het enige belangrijke inci- taal zijn er zo'n honderd landen die dat is groot. Frustraties bij sommige Derdedent in die periode, waarbij een hoe- nog niet gedaan hebben. Daar zijn veel Wereldlanden daarover zijn soms zeus veelheid olie in zee kwam, in feite de Dcrde Wereld-landen bij, maar ook een voelbaar. Borcea. De nog steeds schier onophou- aantal belangrijke westerse landen. Voor Derdr-Wereldlanden is ratificadelijke stroom ill'paleolielozingen door Verzwakking schepen laat ik daarbij even buiten be- tie van het MARPOL-verdrag een dure zaak. Veel landen kunnen het zich ecoschouwing. In de discussies rond de uitwerking nomisch niet veroorloven. Dat geldt Voor olie lijkt de internationale revan Annex III waren de delegates van niet voor de westerse landen. Een van gelgeving goed in elkaar te steken. Het met name Nederland, de Verenigde Staniet geringe probleem dat hier resteert de sleutellanden is de Verenigde Staten. ten, het Verenigd Koninkrrjk en ZweZodra de Verenigde Staten Annex III is de manier waarop de internationale regels in tal van landen worden uitge- geratificeerd hebben zullen deze regels den het actiefst. De belangrijkste factor voerd en gecontroleerd. Veel illegale internationaal van kracht worden. Anbij de vertraging was het Verenigd Kolozingen blijven bijvoorbeeld nog steeds dere westerse landen die Annex HI nog ninkrijk door constante pogingen om moeten ratificeren zijn Australie, onbestraft. via die uitwerking de milieuregels weer Nieuw Zeeland, Ierland (nota bene een te verzwakken. EG-land), Canada en Spanje (ook al EG). De situatie met betrekking tot chemiDe suggestie uit 1984 van de milieuKortom, het niet van kracht worden calien, en dan met name die chemicaorganisaties (Friends of the Earth Interlien die in containers, vaten of andere van de regels ligt niet aan de IMO maar national en de Nederlandse Werkgroep verpakkingen vervoerd worden, is aan- aan de traagheid van nationale overheNoordzee) om containers met de meest zienlijk somberder. Je vraagt je af waar- den in onder andere westerse landen bij gevaarlijke ladingen met zendertjes uit om de ongevallen van de laatste vijf jaar de ratificatic van regels die de IMO al in te rusten werd toen ook niet door Dergeen verbetering van de situatie hebben 1973 heeft opgesteld. de-Wereld landen geblokkeerd maar opgeleverd. (alweer) door het Verenigd Komnkijk, In de readies van de overheid in de Technische hulp dat het ..technisch niet uitvoerbaar verschillende artikelen over het ongeachtte. Kan Nederland daar iets aan doen? val met de Perintis valt vooral op hoe de Nederland heeft Annex III geratifiproblemen bij de trage besluitvorming Mensen uit de scheepvaartwereld zeiin de International Maritime Organiza- ceerd (prima) maar zou binnen de EG den toen al dat het technisch best zou tion (IMO) worden gezocht, „waar de initiatieven kunnen ontplooien om ook kunnen. Nederland zou hij ecu volgenmacht van de westerse landen beperkt Spanje en Ierland zover te krijgen. Nede vergadering van de IMO nulieucomis". In de IMO kunnen misschien wel derland zou ook initiatieven kunnen missie het voorsjel om zendertjes op ontplooien in het kader van de ontwikaardige regels bcdacht worden maar containers met milieugevaarluke stotkelingssamenwerking om Derde-We„de Derde-Wereldlanden doen daar nafen te plaatsen kunnen steunen. tuurlijk nooit aan mee", aldus de reldlanden technisch en financieel te woordvoerder van Verkeer en Water- helpen om het MARPOL-verdrag te rastaat in de Volkskrant van 24 maart. tificeren.
D o o r de olieramp in Alaska is het chemisch ~*aar in de Noordzee even uit de aandacht. Ten onrechte, vindt milieudeskundige Gerard Peet. Daar zijn de afgelopen jaren ettelijke gevaarlijke situaties geweest en nu is er weer een. Daar is vrij simpel iets tegen te doen, maar het internationale overleg wil - zoals vaker - niet vlotten. B
1
g
E
£
d e r
d
t e
/ / e t
' E x x o n
w i s t
A r t s ^ w a a r s c n u w d e
v a n
t i e n ^ a a r
t e r u g
V A L D E Z - T i e n j a a r g e l e d e n h e e f t h a a r rrTedische s t a f E x x o n al g e w a a r s c h u w d , dat een a l a r m e r e n d groot aantal hooggeplaatjite b e m a n n i n g s l e d e n een d r a n k p r o b l e e m h a d . D a t h e e f t d r A r c h i e D o w n i e , e e n v o o r m a l i g artsofficier bij Esso U K , een dochter v a n E x x o n , gisteren bekendgemaakt. Op Goede Vrijdag liep een tan- Hazelwood evn drankprobleem ker van E x x o n in de P n n s Willi- had. Ze had hem nooit het bevel am Baai bij Alaska tegen een mogen laten voeren over een rots, waardoor de grootste mi- lanker. Ik denk niet dat de presilieuramp in de Amerikaanse ge- dent van Exxon het probleem schiedenis werd veroorzaakt. De heeft opgelost door Hazelwood te kapitein van de tanker, Joseph ontslaan." Dr Ward Gardner, de leider Hazelwood, was dronken. Hazelwood die thans voort- van de staf waarvoor Downie vluchtig is, had negen uur na de werkte, zei dat hij de directie van ramp nog tweernaal zoveel alco- E x x o n al in 1970 had gewaarhol in zon bloed als volgens schuwd aangaande het grote Amerikaanse regels geoorloofd aar.tal problemen onder officieis. Hij is in het verleden behan- ren in verband met sterke drank. E x x o n onlkent op de hoogte te deld wegens zijn alcoholprobleem en was twee keer veroor- zijn van het r e p o r t . Bemaneen drankprodeeld wegens dronkenschap ty- ningsleden » bleem kunnen behandelirg ondens het varen. Downie vertelde dat hy onder- dergaan. Als deze met de vereiste zoek had gedaan onder duizend resultaten boekt, worden disscibemanningsleden van tankers plinatre maatregelen getroffen, van Esso U K . Daamit was geble- aldus Exxon. ken dat 14 procent problemen Directeur L . G . Raw) van E x x o n had in verband met alcohol. Het heeft gisteren in pagina-grote adging daarbij om mensen die ten vertenties in Amerikaanse blazijn verontschuldigingen minste zes grote glazen bier of den een halve fles sterke drank per aangeboden voor de ramp. "Wat gebeurd is, kan :Met ongedaan dag dronken. Het onderzoeksrapport was in worden gemaakt, maar de zaak 1978 overhandigd aan Esso U K heeft onze voile aandacht." Uit dc tanker is ongeveer 42 en later naar de hoofdkwartieren van E x x o n gestuurd. Het conclu- miljoen liter olie in zee gedeert dat tien procent van de be- stroomd. Exxon is fei gvkrilimanning:: leden stellig alcohol- seerd omdat het met aaeq-iaat problemen heeft en dat vier pro- heeft gereageerd. Nog steeds is de olie die 2.600 vierkante kilocent deze 'mogelijk* ook had. Downie zei gisteren dat de direc- meter bcslaat. met opgeruund en tie van E x x o n een ernstige fout is de gcslrande lanker niet gebor(The Independent. A P ) had gemaakt. " E x x o n wist dat Een.
ZEE DOET DE BRIL B E S L A A N
Russische roulette m wateren van Alaska Van onze verslaggever jaar, heeft sinds zijn zesiiende een eigen boot, maar nu is hij de weg kwgt. Alsof MAURITS SCHMIDT ANCHORAGE — In de vissers- we bg de Exxon Vaidez worden weggehaven van
Cordova in Alaska
wentelt een zeeotter zich benaaglijk in de ochtendzon. iixi duikt en spartelu en poetst zijn snuiL Liehaagluk? Misschien. Misschien ook probeert hn de olie van zun kop te wassen. Cordova heeft geluk gehad. Toen cwaalf dagen geleden de olietanker Exxon Vaidez stuk liep op Blign Rif, was de wind de andere kant op. Een ramp voor de vissers van Cordova, want daar liggen hun kwekenjen en visgronden. Visser Mike Bo wen (32) zal ons een dag meenemen op ziin 27 voet lange Amy Go. Naar Tautlek, het visscrsdorp van de Aleocten, een aan de eskimo's verwant volk. Naar de Exxon Vaidez. Naar zgn vnenden, die op zee klaar Liggen om olieschermen te leggen. Het is een siralende dag, WindsuL Zudra we buitengaats njn. is er nieu dan natuur. Een strakblauwe, ruivere lucht, besneeuwde bergen, dennebomen. Een zeearend boven bet water, wegduikende vogeis erop. en hele kolonies zeeotters erin. Nieu dan dat, het paradgs gelgk. Toen ligt ook hier een oUefilm op het water. Eerst wtllea we het nut geloven, omdat water vettcr kan Lij ken tegen de zon in. Maar als de boot van Mike vaart nt, beslaat de bnJ niet met zoute settlers maar met slecht af te vegen vettighcid. Terug in de kajuit stinkt de jas naar olie Het is nu wet duideujk wat die utter daar deed in de haven. Waarom houdt deze ramp in Alaska de aandacht van de wereJd gevangen? r*e Amoco Cadiz verloor uen jaar geleden bg Bretagnc meer olie. Nadien volgden cr nog tal van ongelukken van dit soort. Nieuws is het naast met meer. De verbazmx en afketr betreffen waarschijniuk het uit baians ziin van de mcnseluke maar_ Olicbocren uit Texas uepaien op gezag van de klant. dat wel, wat de wereid beh eerst: energie. Dat daardoor gewone mensen als de vissers m dc Prince William Sound voor net leven geruineerd kunnen worden, is intecakuleerd. Maar ook wit tr nooit is gewecst, zal .nstincuef aanvoelen dat hier meer aan dc hand is dan ten puattUjk oue-tncidenu De aarde wordt bedreigd waar zt op haar mooist en haar kwttsbaam is. En dat maakt zo duideujk dat htt om cen oedreiging van dt belt mensbeid gaaL
Mist Totdat zij kinderen kreeg, ging Mike Owen altud samen met zun Cindy uit vissen. Zalm bg Copper Creek, tn later in bet stuocn aan dt westkant via dt Sound, bu Unakwik Inlet. Ai naar geLang van htt jaargeujde rode, mat of alvcren zalm. Voor voLgend jaar zal er cen grotere boot komen, ..but now we unll see what happens", wt zullen zien wat cr gebturt. In de Qorden hangt ocbtendmisx. Het is wmdsuL dus dat kan nos* even zo* bujven. Zonder radar, maar met een computer gestuurdt navigator moeten we er op halve kracht door been nen tc komen. Mike vaart vanaf zyn achtste
1 louden. De achthonderd mgl lange oliepgplyn mag Alaska dan geid gebracht hebben, Inj heeft op een bevolking van nog geen half miljoen veel vreemdelingen en daarmee misdaad binnen gebrachL En nu wordt de zee ook nog geasfalteerd. De mensen in Alaska hebben het voorvoeld. Nog geen jaar geleden hield dr Rikki Ott. pctro-chemica, cen lezing over wat er zou kunnen gebeuren bu een olieramp ui de Sound waar per dag , .slechts" drie olietankers doorheen varen. Haar conclusie: ..Gezien de ouderdom en de grootte van de tank v loot, en de onbekwaamheid om olielekkage snel op tc ruimen in het open water van Alaska, voelen de vissers aan dat we cen spelletje Russisch roulette aan het spelen zun."
Dicrcnnamcn Mike pakt zun smoezelige zeekaart, mompelt iets over ..wrong direction" en tuft verder op de tasL Als we bij Hawkins Island de Steven wenden, klaart het weer op. Dan varen we door Sheep Bay en Orka Day naar het noorden. In Alaska geven ze graag dieren namen. Er ziin er veel tn de Sound en zun fjord en, een gebied half zo groot als Nederland. Je zutt Mike met horen lamcnteren over dt ramp. Al is htt met uitfesioten dat straka dt zalmvissers op baring gaan, of omgekeerd, al naar gelang dt kweekvyvers dit worden aangetast. Dan zal het wel even dringen worden, jaTautJek doemt op. Een nederzetting van wetgeteld 95 Aleocten, een paar nujl van de gesurande Exxon Vaidez, je ziet htm by na iiggrn Tautltk heeft een iandingsbaantjt, een aanlegsteigcr, een kerk en een school, een ktrkhof en dertif huizea. Er wo nen vnendelijke. godvreztndt mensen, door dt eerste zendelingcn beketrd tot dt Russische orthodoxie. In Tan tick, weiks telcfoonbotk een kwart pagina beslaat, wonen nog mensen die alleen voor dt kost, niet voor dt bandei, werken. Ze vangen een via en jagen een rerun cr, en van bout
Olieramp Vaidez
Zeeleeuwen hebben een heenkomen gezocht op een nf m de door olie otrvudde wateren van de Alaskaanse baai Prince William. Polo Awe kun je een buis bouwen. De mannen zu n deze dag op het water, hel pen de olieramp tt bestrgden. Metster S wanton, een bUnkc. wyst ons naar opa Hazyes Jackson, die is thuis. Wat afwerend vertelt dt meester waar hij dit videocamtra voor nodig heeft. Daarmee heeft mj net lemand gem ter viewd over de gevolgen van dc ramp voor het dorp. .
vens is gisteren persoonlijk zun excuses komen aanbieden een heeft de vollt verantwoordelukheul op zich genomen. Exxon zou zelf de stranden schoonmaken. Dat komt dus wel goed. Ach, we leven langzaam hier in Tatitlek.
Oma Ann Jackson geeft toe dat dit niet direct de tiand van God is. zoals de aardbeving van 2S jaar geleden. ..Dit is anders. We hadden het nooit verwachL We wisten dat het kon gebeuren, maar Excuses niet dat het zo snel zou zun. Laten we Opa Jackson is omnngd door vrouw, maar hopen dat de vis goed blijft. Er is schoonzus en drie ruchten. Hun aller iemand boven die voor ons zorgt.'* geloof trekt hen door deze moeinjke En dat terwijl de vissers van Cordova ujden. Ze zijn door dt windnchung nog zo boot zun, houden we oma Jackson goed beschtrmd, er is hier maar een voor. Haar blijmoedig antwoord: wg dode eend buuiengebrachL Wat dt uit- zun niet als dt mensen in Vaidez of komst is, wit zal het zeggen? Cordova. Wij hoeven geen auto's en huiDe hoogste baas van Exxon, Bill Sit- zen af te betalen. Hier wonen alleen aardige mensen, wij laten ons met kwaad maken. Wij hebben htt good. Als het regent in Vaidez en sneeuwt in Cordova is Itet hier nog rustig weer. Maar toch. ik kreeg van dt week haring, en die heb ik niet durven eten." Dank u wel, meneer Exxon, dank u wel gouverneur, bedankt voor uw komst, uw bemoedigcnde woorden. U zult onze stranden schoonmaktn en God zal onze vtsgronden sparen, en anders zoeken wt htt wel verderop.
Hier ligt dt Exxon Vaidez, een oiictanker van dt een na grooute oiiemaatschappij ter wereid. Gewoon, rechlop, dne mannetjes die over het dek paraderen, een andere tanker Langszij waarin dt olit wordt overgcpompL Op de achtergrond vaart een andere tanker op naar dc oucternunal Vaidez.
Op verzock vaart Mike Owen een rondje om htt wrak. De hele dag heeft hij nooit zo hard gtvaren als de uen rruji weg van daar. Jews, wat gaat zun bootje tekeer. Een dubbele whisky gaat in cen teug naar binnen. Zonder een woord te zeggen zit hu aan het rocr. En hg houdt het recht. Grimnug vaart Mute tussen de twaalf wachtende tankers bu Port Gravina door. Pas bij Hinchinbrook Island komt hij weer tot rust. Daar Ltggen 1 al een etmaal lang vier bootjes uit Cordova afgemttrd met door Exxon afgeworpen olicschtrmtn aan boord. Mocht dt wind draaicn en dc olie 1 op komen. dan moeten dt vissers met de 1 schcrmen de doorgang tussen Hinch 10brook en Hawkins Island afsluiten. Niet j dat ze daar genoeg scherm voor hebben. j niet dat die dunnt kuswnrollen leu zullen hel pen, het is maar dat de bevolkmg ! betrokktn is bij de ernst waarmee Exxon dt zaak aan pake. Over vergoeding aan dc vnjmUigers zal later worden gesproken. Als dt dirtcue klaar is met persconferenues over de voortvarende Drie ma one (jes aanpak. Eta van dt vissers draagt een Even verderop ligt dt Exxon Valdcz. Texaco-pcL Outlan? ..Nou ja, olie heb* Het it vreemd om dne dagtn over dt ben wt aUtnual nodig, you know." ramp te hebben geachreven zonder op dc plaats des onheils tt zun gewecst. Naast het rocr in de kajuit van de Wat je dan, onmachug doet, is foto's Amy Go hangt een rwart plasuc bordjc maken. Eerst een sup aan de horizon, met wittt letters. ..Vcrboden olie te 10dan steeds groter en groter. Totdat jt zen", staat cr met grote letters, kennezelf een sup bent aan dt voet van bet Luk om dt vissers te hennneren aan de driehonderd meter lange lijk dat geluid- wet. Er volgt ttn uitgcbreide wettckst loot op htt nf ligt tn waar met heel over het hot en wat. Op ovenreuing grote letters op de boeg en de achterstt- staat eta straf van vufduiztnd dollar. ven Exxon Vaidez staat Dne keer. Zo tc nen is Exxon er gioeiend bg. 1
Algerreen
rflagblad,
5
a p r i l
1989
L i \ i J L J crxx i Tockt
per
gebied
in
Alaska V ^ V A L D Z Z — V a n u i t de hs'.'.I.o'rter l» d e cl.'o j o e d zichtbaar. Brulnvale I ntrepen en s l l n - c r a vord o C e n hot a n d e r t : o h e l * ; d e r e w a t e r v a n de b a a i v a n V a l d e i a a n de k u i t van Alraka. Tusten !1nlrrtit I s l a n d e n G r e e n I s l a n d t l j n de strepen e n kronhela sanienfcsmol* t e n tot g l a d d e , v e r t t l k * kende dekens. Me. eal-e d n j a n vrarjen, t c b j y c n en de Julste tussenpemcoa Inschakelen, m a a r vooral wachten, ts hot aan uilcindelljk toeh xeiuht: eea 2>e«e«k via de lucht a a a de vest se lopen E u a n V a l d e t ea de beemeurde natuur. IT.men* was de afffelopen
d&txa de b e l a n - i t e l l l n j v a a
o> uit alle wtndstreken toese* itroo-nde media voor dt h i Ukopters en wotervlle-tulgen vac E x x o n , de kustwacht en andere hulporranlaaUee. Detiren werden platgelopen en ileutelflguren bewerkt E l ke krant. ma-axlne, radio- en televtsiestatton claimde daarbij natuurUJk de hoogste prioriteit.
SOELAAS De National* Garde bleat ultetnOUjk soelaaa H a a r hel l kostcr vuegt voor een groepje v a n vter Joumalls* ten, een alternatleve vak* bund-man en twee mlUeudet* kunolgen uit Scandinavia
V
naar een van de meett door de olie vervuilde gebleden: Oreen Island. De tocht vanaf net vllegveld's van Valdes voort natuuriljk langs de maaunoet* tan.Hcr. Het schip ligt er roarloos ea verlaten M l I ^ g t s i j be vindt i l c h de kleine ro E x x on E a r l own, waarin de laatste vaten olie worden over-epompt Rondom dobberen verder enkele sleepbotea en nog wat (in vergelijking met de Ewxon Valdes) varend grut
A.
\
?• j i f f s t-». B - s e i ^ / * •>!
' o k -
& v
n
aft $
*'*
**•* 3.;
GLIRLANDES Het straalt a l met a l wel* n l - dramatlok u i t Of net souden de liehte gulrlandes i a het water moeten slJn, die duideujk maken dat de tanker not* steeds olie verliest B i j Oreen Island aangekomen set de plloot sljn pastef i e r i In groepjes aan land.
ZEEOTTERS Twee Amerlkancn blijven achter op een vlakke, basalt* achtlge oever. De rest wordt georopt op een piek, die bij de pfaaueltjke vlssert be* kend staat als 'Gibbon Anchorage'. Ocliefd M l bruine beren, die er na nun winter* slaap de eerste keatettjd doororengen.
De beren v a a het verderop golegea ellaad Montifrue s l j n er n o - n i e t wel dria i n be* smeurde hellkopterpaltken gestokea mannen. Turaen de vissers F r e d Welts en J o h n Thomas en C a r l s Donohue van Beaworld Researeb l a San Diego l a staat hun „ oo T i t " v a n de afgelopen uren. Drie geteerde i e cotters en enkele dosea met dito ge* vogeltje. Doaohue: .Dese bfestjes staan er naar verhouding re* deujk MJ. ZIJ hadden nog kracht e m op de oever te knUpen. M a a r hoeveel kon* den dat n i e t "
l:
i t Dt viuer John r^o> mat houdt een van de gevanaen geteerde voatU ir de hand. Utt rifn colleger Fred Welte (links) on Chris Donohue wacht hij op een helikopter, die de dieren sal af voeren naar het opvangctntrum in Valdet.
met Welts ipociaal met een vissersboot'e naar dese besehutte uithoek gevaren. Op getette tijden laspccterea se de oevers v a a net elland. Hoewel minder dan elders heeft de vloed ook eea vett*
Ii*.
J Tony Datoeon, journa* list in het dagslljk* leven, tit met een bsvuilia zctduiktr op achoot. Alweer een dier gtrtd v a n de oliepeet Voj-oldeskundlpe Alice Burkncr, door E x x o n uit Ca* Ufornl* speclt&l naa.- A l t s k t f ehttld: ..Kot bewljat dtt vog t l t t i t dltrsoort seer sterk sl]n. Dat kan — gotten h i t tterf* tecijfer — van de s c a t t e r s niet worden - a * a - i „We hebben voel doden", roa-oert Lewie Klcinhtus, dlo de super* visle ovor de&e d l s r t n hebben er muir d e r u ; levend blncengokn'-en. Dat i t een f r t c t l t van hot aantal seeotters dtt In nood ver* keert. De rest vsrdrinkt ou* herroepelijk." H
teeft
TERUGGEZET
twarte tirtrp --ctroXkea op 'Gibbon Anchorage'. D t ruwe oil* he* ft h u r vluchtige stof* fen verloren en l t nu bijna
AFWASMIDDEL De arte vrijwUur-ert w t c h ten op een andere heUkopter, die de dieren t t l t f v o e r e n n t t r net opvanrrcentrurn i n Valdes. De vogels worden d t t r met een gewoon e f w t a middel gerelnlgd. V t n de r u l m honderd die er tot duever t u n binncngebraoht, hebben slechts elf het niet ge-
1
De herstelde vogels sullen worden terur-ez5t In de ht* ven Valdet. U l j do expert* be* staat geen vrecs dat ss op* nieuw met de olie in contact sullen komen. De verswtkte dieren sullen nauwelijks de noising h'jbbon on avontuur te gaan. E n de olie heeft tegen die tijd reeds h i a r weg gevonden naar de Oolf van Alaska. De seootters gaan In eerst* Instantl* naar centra, die tteh besighoudea met studio van seedlercn. Nadat de beamcurde dlertn s l j n aff-ehsald. plkt ook de heUkopter v s n de National* Garde sljn vrachtjes weer oo. Tony Dawson, een van do journallaten die cp de andere oever s l j n af (reset, heeft een bevuUde steduiker te pakken gekregen. De vofrel vertet slch hevig tegen sljn redding. M a a r alt de heUkopter ev*n later weer tussen de p r t c h t l g besnceuwde bergtoppea sweett richting opvangcen* trum, sit het onwetende dler eboetd op school. Met wat ulp heeft de so geteunerde natuur tech een tlagje ge*
f
Het
p a r o o l ,
fcxxon wil in natmirgebied blijven boren
Schadcclaims van 109 miljard i i gulden voor
N E W Y O R K (AP). Terwijl in A l a s k a wanhopige pogingen w o r d e n g e d a a n o m n a het ongeluk met de olietanker E x x o n V a i d e z v a n d e n a t u u r te i l t M e a w a t e r n o g te r e d d e n v a l t , h e e f t E x x o n gisteren aangekondigd dat zij i n beschermde natuurgebieden n a a r olie w i l blijven b o ren. Exxon-president L e e R a y m o n d z e i te h o p e n d a t het A m e rikaanse Congres de oiiemaats c h a p p i j d a a r - ^ i n i f **• i h d e w e g zalleggen. . *
I
olieramp Alaska A N C H O R A G E - Ruim elfdulzcnd pcrsonen en instellingcn hebben voor cen bedrag van 59 miljard dollar (109 miljard gulden) claims
Inge-
dlend om de schade vergoed te krijgen. die de olietanker Exxon Vaidez in maart 1989 aan het milieu van Alaska heeft aangericht. {
E x x o n en a n d e V W a t s c h a p pijen hebben voor de r a m p in A l a s k a a a n het Congres laten weten dat zij i n een groot aantal beschermde natuurgebieden olieboringen willen verrichten. V o o r e e n a a n t a l g e b i e d e n is a l een vergunning afgegeven, zoals de G o l f v a n M e x i c o , het gebied ten noorden v a n A l a s k a en grote delen v a n de R o c k y Mountains. E x x o n en andere maatschappijen willen ook boren i n h e t A r c t i c N a t i o n a l W i l d life Refuge, een beschermd zeegebied langs de noordelijke kust v a n Alaska, e n langs de kust v a n de Amerikaanse staten Californie, Washington, Oregon, Massachusetts en Florida.
Dit staat in documenten die aan de rechtbank in Anchorage zijn ovcrhandigd. De termijn waarbinnen de claims konden worden ingediend sloot op 25 maart Het bedrag is veel groter dan de honderd miljoen dollar waarover het Trans-Alaska Pipeline Liability Fund beschikt. Dit fonds is in 1973 opgencht op initiatief van het Amerikaanse Congres en wordt gevormd uit bijdragen van oliemaatschappijen die hun olie transporteren via de pijpleiding die door Alaska loopt. Met het geld van het fonds moet schade worden vergoed die is ontstaan door olielozingen. Enkele claims zijn afkomstig van maalschappijcr. die van de pijpleiding gebruik maken. Ook een onderdeel van Exxon heeft schade geclaimd. De grootste claim is ingediend door de vissers in Alaska, die met elkaar een schadevergoeding willen hebben van 45,6 miljard dollar Bij het totale bedrag is nie' inbegrepen de schadevergoeding die de staat Alaska heeft geeist. Over dat bedrag zijn geen mededelingen gedaan
5~
*3
Totale verwoestmg milieu Alaska dreigt v a i d e z v e r s c h n k k e l u k e c o n s e q u e n t i e s h e e f t , staat v a s t Volgens natuurkundiger, z g n al meer dan duizend zeevogels dood gegaan als gevolg van de cukke oliedrap die i n het water voor de kust van Alaska is geJPoeld. M e t man en .nacht ziin biologen i n het rampgebied bezig door olie volledig aangetaste dieren i n leven te houden. Reddingsstations ter plekke worden overstroomd door teleroontjes van mensen die dieren hebben gevonden die op sterven na dood zijn. De wanhoop neemt "** Z *J toe i n Alaska, met narne bg de autoriteiten. De meest bedreigde diersoorten zijn tot dusver zeevogels en otters. Maar een totale verwoesu n g moet niet onwaarschijnluk d
d
worden geacht, menen biologen Uit pure wanhoop hebennen de autonteiten in de Amerikaanse staat Alaska vissers verboden tot nader order i n de wateren van Alaska te vissen op zalm en tonnn. V a n de buna vijftig miljoen l i ter ruwe olie die in zee is gekomen is maar een fractie opgenaald, zo laten deskundigen weten. De meeste olie verdwijnt maar heel geleidelyk naar de bod e m van de zee. Natuurkundigen in het rampgebied zun het erover eens dat de ohe giftige restanten in het zeewater achterlaat ook al verdwijnt de ruwe olie naar de bodem. (The Independent)
F i n a n c i e l e
d a g b l a d , .
5
ccpud/zB^
Oliestroom uit Alaska zwelt weer aan
prijzen te kunnen verhogen of om onder bepaalde olieleveranties uit te komen. Van de circa 2 min vaten olie per dag die in Alaska worden geproduceerd, neemt E x x o n 400.000 vaten voor zijn rekening. B P America produceert zo'n 800.000 vaten olie per dag i n het noorden van Alaska. Amerikaanse juristen betwijfelen of Exxon 'force majeure' staande kan houden wanneer afnemers dit v i a de rechter aanvechten. E r wordt op gewezen dat dergelijke contractclausules pas in werking treden als zich onverwachte gebeurtenissen voordoen, die buiten de invloedsfeer van de betreffende oiiemaatschappij liggen. De ramp i n A l a s k a valt daar volgens de juristen niet onder. Exxon wordt nameiijk door velen direct verantwoordelijk geacht voor het aan de grond lopen van de olietanker E x x o n Vaidez op 24 maart en de enorme olievervuiling. Een direct gevolg van de tankerramp was dat de olie-aanvoer uit Alaska tijdelijk is stilgelegd. De juristen in de V S wijzen er op dat Exxon al impliciet schuld heeft bekend door de kapitein van de 'Exxon Vaidez' te ontslaan. H i j bleek onder invloed van alcohol te zijn op het moment van de ramp.
De olietransporten uit Alaska, die door de ramp met de tanker 'Exxon Vaidez' waren stilgevallen, zijn weer op gang gebracht. De hoeveelheid olie die v i a de trans-Alaska pijpleiding naar de haven van Vaidez wordt getransporteerd, is gisteren meer dan verdubbeld en opgevoerd tot 1,7 min vaten per dag. Volgens woordvoerder John Rattermann van de Alyeska Pipeline Service Co, de gezamenlijke operators van de grote olieleiding, is besloten het olietransport op te voeren nu de haven van Vaidez weer is opengesteld voor het scheepvaartverkeer. De woordvoerder zegt dat daardoor weer voldoende olietankers de haven in en uit kunnen varen om de 1,7 min vaten olie per dag af te voeren naar het zuiden. E r zullen per dag zes tankerbewegingen zijn: drie olietankers varen de haven binnen en drie varen er uit. De kustwacht ter plaatse legt het scheepvaartverkeer overigens nog wel beperkingen op. Maandag is de haven van Vaidez enige tijd volledig open geweest, maar volgens de woordvoerder van de pijpleidingmaatschappij is daarna besloten dat olietankers alleen b i j daglicht de haven mogen binnenlopen of verlaten. Voorlopig zullen de schepen manoeuvreren met behulp van sleepboten. Bezwaren De kustwacht w i l de laatste vaarrestricties zo snel mogelijk opheffen. Daarvoor moeten dan wel de resterende 50.000 vaten olie uit de gestrande Exxon-tanker zijn gepompt. De autoriteiten van de staat A l a s k a hebben bezwaar tegen het volledig openstellen van de haven van Vaidez. Z i j vinden dat eerst de bergingsoperatie moet zijn af gerond en dat er meer duidelijkheid moet zijn over de ge-
volgen van de milieuramp en de noodzaak additionele veiligheidsmaatregelen te treffen. Volgens een woordvoerder van gouverneur Steve Cowper van A l a s k a heeft de gouverneur altijd de mogelijkheid om de olieterminal i n Vaidez te sluiten. 'Maar we hopen dat het niet zo ver hoeft te komen'. De Amerikaanse oliemaatschappijen gaan er vanuit dat de gouverneur niet zal ingrijpen nu is besloten de tankers voorlopig alleen b i j daglicht de haven van Vaidez i n en uit te laten varen.
De olieprijzen zijn vorige week wel omhoog geschoten door de ramp i n Alaska, maar vallen nu weer terug. E r worden geen olietekorten voorzien door de onderbreking van de oliestroom uit Alaska, omdat er flinke voorraden waren opgebouwd. Niettemin hebben oliemaatschappijen die olie in A l a s k a produceren, zich beroepen op de 'force majeure-clausules' i n oliecontracten. Zo heeft B P America onder dit mom olie-afnemers een prijsopslag van 20% voorgeschoteld. Ook E x x o n w i l 'force majeure' inroepen om oliecontract-
KAPITEIN VAN EXXON VALDEZ IN GEVANGENIS Hauppauge — E e n rechter i n H a u p p a u g e i n de staat N e w Y o r k heeft gisteren b e p a a l d dat op 5 m e i z a l w o r d e n beslist of J o s e p h H a z e l w o o d . de k a p i t e i n v a n de supertanker E x x o n V a i dez zal w o r d e n uitgeleverd aan A l a s k a . D e 42-jange H a z e l w o o d zal daar terecht m o e t e n staan op b e s c h u l d i g i n g v a n d r o n k e n s c h a p terw i j l h i j het b e v e l o v e r het schip voerde. Tot die tijd zal de kapitein vast blijven zitten, omdat een borgsorfi v a n een miljoen dollar is vastgesteld. Dat bedrag is zo hoog gezien de ernst v a n de misdaden waarvan hij wordt beschuldigd. „ I k ben verbrjsterd door de enorme schade die hier is aangericht", aldus rechter K e n n e t h R o h l , die de gevolgen van de ramp vergeleek met de u i t w e r k i n g v a n de bom op Hiroshima. Hazelwood, die vorige week vrijdag door de oiiemaatschappij E x x o n w e r d ontslagen en sedertdien voortvluchtig was, meldde zich gisteren v r i j w i l l i g b i j officier v a n justitie P a t r i c k H e n r y i n het district S u f f o l k . H i j k a n maximaai worden veroordeeld tot 27 maanden gevangenisstraf en 10.000 dollar boete. , ,. T w e e uur eerder dan gepland is de Amerikaanse kustwacht er gisteren i n geslaagd de supertanker vlot te t r e k k e n . D e E x x o n Vaidez is inmiddels naar een 40 kilometer verder gele- p. gen booreiland gesleept waar getracht zal worden het schip 2 terepareren. . ~ Zie ook pagina 4 M
• Kapitein Hazelwood
if"
• 0* In Alatka op 0» rofsi B»/oo»n plletanker Exzc Valdai it gltteren viotgairo kan an naar aan al'.and SO i lomatar verderop gemee voor *§n voorlopige reper tie. Berglngaploegen hnaai lucht In hat ruim 250 miiioi gulden knmanda scnio pompt, en woenadagmiri dag hnd het ganoag dri/lvr mpgan om ton ta koman i htt OliQh rtt, 40 kllomnl buitan da ollaheven Valda waar hot bl/nt 2 wakon gm dan vatlllap. Vandaar is tanktr voor noodreoarem door xai ilaapbotan naar h 50 kilometer vradaropgeh gin galtolaarda naked land gaalaapi. Da omilagan kapitein va het tchlp heett ilch bil do oolltla gamald.
H a a g s c h e
c o u r a n t
1 3 ^ 3
' A l s de p i j p H j n dicht m o e t , k u n n e n we v e r t r e k k e n '
De souvenirs in Vaidez zijn uitverkocht door JAN WERTS in Vaidez V a i d e z — „ W i j hebben die oliepijplijn hier nodig. Z i j betaalt 90 procent v a n onze scholen en sociale voorzieningen. D i t dorp ontvangt n a m e i i j k per dag 100.000 dollar v a n de belasting op de olie-aanvoer. A l s die pijplijn dicht moet, zoals fanatieke milieumensen eisen, dan k u n nen w i j allemaal weer uit Alaska v e r t r e k k e n " . A l d u s de w i n k e lierster, E m i l y K a i s e r i n Vaidez. D i t 500 kilometer van de bewoonde w e r e i d gelegen stadje is ontstaan doordat koperzoekers en vissers zich tegen de kust nestelden. Vaidez ligt ingesloten door bergketens. Die bieden i n de w i n t e r fraaie besneeuwde landschappen en houden gedurende de zomer de zon meer dan 20 uur per dag vast. Dat bracht ook toerisme. Tenslotte k w a m 12 jaar geleden de A l a s k a Pijplijn die de olie vanuit de Poolcirkel naar hier voert voor overslag i n tankers. W a t is het lot v a n Vaidez nu de E x x o n - t a n k e r met zijn olievlek een catastrofe aanrichtte voor zowel het m i l i e u als de visserij en het toerisme? O p het eerste gezicht heeft de tanker die 50 miljoen liter ruwe olie verspeelde, Vaidez alleen nog maar veel extra dollars ge-
bracht. D a n k z i j de ramp is het plaatsje voortijdig uit haar w i n terslaap w a k k e r geschrokken en maakt iedereen nu overuren. V a i d e z is nameiijk overweldigd door duizenden deskundigen, schoonmaakhelpers, biologen, journalisten en ambtenaren. O m i n dit plaatsje nog een bed te v i n d e n moet je m i n i m a a l 250 gulden per nacht w i l l e n betalen. M i j n gastheer strijkt a l dagen 500 gulden per nacht op van zijn twee gasten (deze verslaggever en een dierenarts) die's morgens overigens geen ontbiit krijgen. O v e r d a g als i k op pad ben, slaapt de gastheer i n m i j n bed. W a n t 's nachts w e r k t hij als proces-beheerder bij de oliepijplijn. Zo heeft in dit plaatsje v a n 3000 i n woners, maar met veel meer gasten, ieder huisje nu zijn extra i n komen.
, . ook opgeslagen. i - h u n tenten hier Met 1500 kleinere schepen bevechten zij de olievlek. Ze spotten aldus met wat zij de 'mosquito-vloot' van de E x x o n - b u r e a u cratie noemen, omdat die a l te traag opereert.
D e dierenredders hebben een complete vleugel v a n de plaatselijke middelbare school overgenomen. De National Geographic and Atmospheric Commission huurde een half hotel. E x x o n heeft zelf diverse tijdelijke k a n toren opgezet. Sedert er b o m meldingen waren worden die bovendien met eigen bewapende agenten bewaakt. E x x o n ' s dagelijkse persconferentie i n het stadscentrum is afgeschaft. V i j andige milieubeschermers stelden te veel pijnlijke vragen. Vaidez reageert dus uiteraard nogal verdeeld op de ramp met de tanker. De plaatselijke vissers Postkaarten hebben h u n haringyangst voor H o e w e l het toeristenseizoen nog 1989 (waarde 40 miljoen gulden) v e r was, is de voorraad postkaar- al opgegeven. M a a r S h i r l e y v a n ten Groeten uit Vaidez' al uit- Hout, moeder v a n acht, die i n verkocht. De alweer vertrek- middels allemaal w e r k z a a m zijn kende wereldpers stroopt M i l y bij de pijplijn, w i l v a n geen k r i Kaisers w i n k e l v o l souveniers tiek horen. „ E x x o n r u i m t alles leeg. O o k de kaart v a n de P r i n c e netjes op. De natuur herstelt zich W i l l i a m Sound, waar de tanker snel", zo is haar oordeel. en de olievlek liggen, is al dagenl a n g weg. Natuurschoon D e vissers uit het zes uur varen Vaidez, dat vanwege het w a a n weg gelegen Cordova hebben
zinnige haar vinniop natuurschoon nntuurschoon met n bijnaam ' K l e i n Zwitserland van A m e r i k a ' nog tekort wordt gedaan, heeft een bibliotheek / leeszaal waarop een 15 keer zo grote stad trots zou zijn. D a n k z i j de oliepijplijn heeft het stadje een grotere begroting dan F a i r banks, de tweede stad van Alaska, waar bijna 50.000 mensen wonen. Hoe verwerkt zo'n vissers- en toeristenstadje, dat anderzijds v a n de olie a f h a n k e l i j k is, zo'n ramp? Psvchiater Richard Cook w e r k t in" het plaatselijke cent r u m voor geestelijke problemen. H i j voorspelt dat de nationale k w a a l van A l a s k a , het d r a n k m i s b r u i k . komende w i n ter als de streek weer maandenlang insneeuwt, nog heviger zal woeden. E e n meer optimistische opinie heerst bij vissers uit het Russisch-orthodoxe dorpje Tatitlek nabij Vaidez (Alaska was tot 1867 Russisch). Deze gemeenschap heeft behalve de excuses v a n E x x o n ook haar belofte dat alles op zee netjes wordt opger u i m d voor 100 procent letterlijk genomen. ..Mocht daarbij iets misgaan dan k a n E x x o n dat ook niet helpen. D a n rekenen w i j op de goede G o d daarboven. Die zorgt al eeuwen goed voor ons", aldus een visser.
/ T U / O ^ ^ Het
b a^p^UL
P a r c o l ,
t°)d<^
fc
V s :
Kapitein
troepen
Vaidez gevange 5<
naar Alaska'
^
WASHINGTON - W Y e k e n de
E
x
o
n
V a
nL f t e z 40.000 ton ohe yerloor. heeft Washington besloten het opruimen R ohesmume zelf te coordineren De woordvoerder van het w £ H u a ze, gisteren dat overwoge* ~ wordt o m troepen te sturen om de schoonmaak te ondersteunen Joseph Hazelwood, de kap? tern van tanker, is g i s t e r e n t borgtocht v^gelaten^nada, ' ^ ^ o c h t had Ef^f laagd tot 25.000 dollar n
.
u ^-.
a g e r e
r e c
N E W Y O R K - Joseph Haze, wood, de kapitein van de in d t ^ Prince William Baai i n A l a s p H ! aan de grond gelopen supertaW-jH ker Exxon Vaidez, heeft zich gis,-J' teren in Hauppauge in de staat^ New York gemeld bij de autorj-?i teiten. Hazelwood was v o o r j - t j vluchtig nadat hy vorige weeJgM door Exxon was ontslagen. Hy is gevangen gezet in afwachting van een hoorzitting op 5 rnelr Dan zal worden bepaald of Hazelwood moet worden uitgeleverd aan Alaska om daar terecrjt te staan op de beschuldiging van dronkenschap terwyl hij het bevel over het schip voerde. ! De rechter stelde een borgsorh van een miljoen dollar vast. D a r bedrag is zo hoog, gezien de ernst j van de misdaad waarvan hy \ wordt beschuldigd. "Ik ben verbysterd door de enorme schade die hier is aangencht," aldus ; rechter Kenneth Rohl. H y verge- | leek de gevolgen van de ramp i met de schade die de atoombom F in de Tweede Wereldoorlog aan- j richtte aan Hiroshima. Als gevolg van het vastlopen van de supertanker deed zich het emstigste geval van olievervuiling voor in de Amerikaanse geschiedenis. Naar schatting vyftig miljoen liter olie is uit het schip gestroomd. • De Amerikaanse kustwacht is er gisteren in geslaagd de supertanker vlot te trekken. De gouverneur van Alaska heeft de kustwacht gisteren de opdracht gegeven de verantwoordelykheid voor het schoonmaken van de baai op zich te nemen. Exxon had tot dantoebeweerd zelf het karwei te zullen klaren. maar de traagheid van de maatschappij leidde tot felle kritiek. (Reuter)
'
-
h t e r had aan'-
steid op een miljoen dollar. vfc (Reuter).*, •
-
Kapitein Exxon in
tanker
Vaidez
gevangenis p
,J^i* AUGE'(Rtr^DPAyUPli a Z
1 W 0 0 d
d
-
e
de T i i p ' kapitein Ian de i n de P r i n c e W i l l i a m s b a a i i n t x x o n V a i d e z ' , heeit z i c h g i s t e r e n tn H a u p p a u g e i n de staat N e w Y o r k gemeid b i j justitie. ° r
k
De rechter bepaalde d a t H a z e l w o o o m hechtents moet b i f j l e n T o t 5 mei. D a n w o r a t b e p a a l d of h i i U
g
V
e
r
d
S t t e te Sstaan wegens ^ ^ d r o n ko terecnt en i
3
W i h e
3
"
grootste m i l i e u r a m p
, e v
m
" de W
n
z e i w o o d w e r a v o r i g e week v r i i d ™ ontsiagen en w a s s i n d s S e n S o r t ' vmchttg. Amerikaanse kus . •v acht i s e r gisteren i n g e s i a a y a a e tanner vlot te t r e k k e n . H e t s e n i o r s n a a r een b o o r e i l a n d gesieept D
e
JSc>
pciine Ssrvice C o . vo.atrckt onvoorber;id we* vcor ten noodsituatie. A l y c s k a had tv/cc in oiaats von drie lieepcotcn hsrchihbaar, miste v i j f van de 13 voorgeschreven z u i f i t n waarmee oiie u i : het water gcfilterd kan worden en had 4,2 kilometer d r i j v e n d ; slang in plaats van de vereiste 6,3 kilometer klaariigscn. De drijvende bak waarmee materieel wordt vervoerd cn waarin gefiltcrde olie wordt opgeslagen lag bovendien in het dok op het moment van de ramp.
Aiyeska had tot 1981 ern perman:nt team voor het bestrijdtn van olierampen maar dat werd opgedeckt om geld te besparen. De gemeente V c l d i z heeft twee keer nangepoden zelf voor reservemateneel te zorgen maar dat werd door de staat Alaska, oo aandringen van A l y c s k a , verboden omdat het verspiliing van belaitinggeld zou zijn. Zcsendcriig uur na de ramp heeft Exxon ds reddingiopemtie over.icnomen, maar sindscicn nam het concern enkele merkwaardigc :tappen: ° ce vissers van het dorpje C o r dova toden de eerste dafjen herhaaMclijk aan uit te sren met de gireediiggende vissenschepen maar die hulp werd nooit aanvaard; 0
tomnis v B f r & £ $ e v e r
irage reactis E x x o n op olieramp A l a s k a Hen heeit gezct heeft volgens woordvoerder B i l l S m i t h in N e w Y o r k geen invloed gehad op de aanpak van de crisis. De reddingsactie lijkt deze week op sang te komen: volgens de woordvocrders had Exxon afgelopen dinsdag in 49 vluchten cn 300 trucks matcriccl aanjevoerd naar V a l d c z en waxen 14 vliegtuigen en helikopters plus 80 scheen nu in de Sound bezig met beecrsing van de olievlek. E x x o n heeft maandag een miljoen dollar gegeven aan de vissers van Cordova die proberen de zalinkwekerijcn tc beschermen waar de h d f t van d i e zalm in de Prince W i l l i am Sound gcooren wordt. . M a a r het lijkt wel of E x x o n de hulpopcratie met tcgenzin op gang brengt. Topman R a w l die bekend staat om zijn hekel aan pubheiteit en o p e n e d , 3 a/ afgclopen zondag enkele interviews waann h i j vertrasinc in de reddingsactie in dc schoenen j c h o o f van het Department of Environmental Control van de staat Alask a en de kustwacht. H i j zei dat E x x o n chemicalien op de olie wilde sproeien die de olie zou doen afbreken en naar de bodem doen zinken maar dat het daarvoor geer toestemming kreeg. M a a r de chemicalien die zaterdag uiteindelijk bij wijze van proef op de olie , werden gestrooid, hielpen niet omdat de olie te dik was en het water te kalm (de chemicalien moeten net als a/wasmiddel door net water worden geroerd o m effect te hebben). O p maandag plaatste R a w l een pagmagrote open brief van drie alineas in de N e w Y o r k Times waann hy zei te geloven dat E x x on „snel en deskundig" had gehandeld, en verzekerde dat net ongeluk „ o n z e vollo aandacht heeft en die zal blijven hebben". De opstelling van E x x o n staat in schril contrast met die van b i j voorbeeld Occidental Petroleum, eigenaar van het boorplatform P i per A l p h a in de Noordzee dat vorige zomer ontplofte. Twee dagen na het ongeluk was dc bejaarde topman van Occidental, A r m a n d H a m m e r , i n Aberdeen o m toe te zien op de hulpverlening. V i e r maanden later betaalde Occidental aan de nabesuanden van de
d e
zei dat ze z i c h op dinsdag 28 maart hed o p s c j e v e n en vrijdag nog niet was o?3eroepen; • de AmcrikaEnse minister voor oinnenlandse zaken M a n u e l L u j a n maakts afgelopen zondag bekend dst h y twee keer had aangeboden groepen brandweerlieden te •turen om te helpen b i j de oprui2 - D e 90 tot 100 man waren vertrouwd met A l a s k a maar de oystand werd door E x x o n afgewezen omdat het concern z i i n eigen « * n a c n wilde inschakelen, zegt f * woordvoerder van de minister. n u n
n
Bxxco-woonrroerdcrs hebben nrST * » ? W i ' l s » n t e e n duidohikei rerklaringen, oodanks her-
,
fe weSi^rr 5S ; B
M M f l « T P
mmwrnmrn
mi
,
l
a
c
h
t
o
f
f
c
r
s
3
3
0
miljoen gul-
3chaive E x x o n en AJycska treft c o * de stent A l a s k a schuld. D c staat yerkrijgt 85 procent van zijn j a a r l i j i s e inkomstcn uit de ohe" opbrenytc.-! en smds de opening v r n de p i j o l y n in j u l i 1977 zijn ° S e y c c r o,8 miljard vaten oi.e van 159 liter doer de pijplijn g . vloeid, voor A l a s k a cen totaal i r komen van ruwwe* 20 miljard collar in elf jaar. D e vissers v t n Cordova cn milicu-activisten zc~. gen dat A l a s k a z i c h aitijd t« nade^ 3 tejenover de oiie-ir.duitne bseA. o p icUL la 7 : :chreef de itaat een ctudic waarin ccn ohelek van meer dan 70.000 vatca . . m i n u r c u u i " werd ;enoemc.. U i t a
C
f
, Soviet-Unie wilde een schip uitlcncn dat ipeciaal is uitgerust voor het bsstrijden van olievlekken maar dat aan bod werd afgesl^r.cn ..omdat het schip te groot was cn tc ver weg was", zegt woordvoerder T o n y Shclton in Hourton woar Exxons boofdkantoor is gevestijH; o E x x o n vrocg mensen die w i l den helpen bij de reddingsactie z:ch op te -even bij t e n kantoorI tje i n Vaidez; maar K a r e n W i t t I niar, een vrijwilligater i n Vaidez,
fa
A.,
4
i 9
n
V
f
i
]
d
?Inr™ . " "rccmaen 240.000 vaten. c f w e l 33 miljoen liter. D e staat oeeft keruelijk ook met voldoende toejezien op ce noodvoorzisnineer. die Aivesk* uad n o c t i . - , ; . - . ; . - . , ; . mci.kaanse federaie miucuourcau. is 5
t
A
Environmental Protection Agency ( c P A ) , schrcef in een studie via* voor dc ramp dat Alaska .n;et voldoende gezag of middcien heeft o m anti-Ycrontreinigingswet: ten te handhaven". r!!oiiir7o c s m m c a n i t l o De ramp met de Vaidez heeft de i milieubeschermers nieuwe ammunitie gegeven. Joseph G o f f m a n | bijvoorbeeld, een zessman van de • Environmental Defease F u n d in j N e w Y o r k , zest dat de olierami pen, net als zure ressn, de aantas- ' I ting van de ozonlaag en de lucht- j , verontreiniging cen aspect is van onze afhankelijkheid van fossiele ' ! brandstoffen. „ D a t is de knoop i die ontward moet worden", zeat i :
Ontginmng van nieuwe olievelden j « ieder -teval voorlopig ttilgei zet. E e n oiiemaatschappij die zegt dat z i j voldoende veiligheidsmaatregeien zal treffen. heeft momenteel niet veel geloofwaardiRhcid. Dat raakt allereerst de ontginning van olievelden in de A r c t i c National W i l d l i f e R e f u g e , een aiidcr gebied aan de noordkust van Alaska waar de oliemaatschappijen willen borcn. H e t veld daar bevat naar schatting 3,2 miljard vaten olie, de olieconsumptie van de V S in 13 maanden. D e oliemaauchapi n
1
1
Hci ollcconcorn uxxcn, ccn von do grcctcto ondcrncrr.lnscn tor warsid, 2bt zish self graog olo ccn t!'3or. olort, cgroactof cnfloxibcJ.Moor hot ccold ven Sxnen dot na do cJlrrcnip In Alcona k!!Jft hangen, io eordor dat van ccn otecm on toward rcofdlor. Het ermc;!or!go ?r-bo!s5d van ccn memmootooncom on de ntosoliJCto ingritoondo ccvc'.gcn voor co o53onlnnlhg In do tccsomot. Michiel
Bicker
Caarten
f ( £
awrence G . R a w l , sinds ja. i nuari 1587 de hoc^Jte bras ,J3 van E x x o n , heeft de af gelopen twee jaar op twee prioriteiten gtaamcro: E x x o n moet z i c h concentreren op z i j n specialiteiten, cner^ie en chsmie, en E x x o n moet f.exibeler en alerter worden. M a a r van de r i j k d o m • E x x o n was vorift jaar goed voor een nettowinst van 11 m i l j a r d gulden • de irankrncht, de flexibiliteit en de expertise van het concern was weinig te merkea toen de grootste tanker van de Exxon-vloot, de ' E x x o n V a l d c z ' , twee weken geleden vrctliep op een r i f i n de P r i n ce W i l l i a m S o u n d , een baai aan de zuidkust van A l a s k a , D e details van de schipbreuk z i j n zo langzamerhand w e l bekend. M a a r wat iedereen versteld doet staan, is de logheid waarmee E x x on de olievlek te U j f gins. E n voor E x x o n is minste as even e r g dat. als het al iets goeds deed, dat nooit aan de buitenwereld bekend is geworden: de p u b l i c i t e i u m a c h i ne mocat op de mccste vragen van pets, rnilieudeskundigcn en vissers het antwoord s c h u l d i g b l i j ven, Dagelijkse dieptepunten vonndea vorige week de pcrsconferentiea door Frank Iarossi, president van E x x o n S h i p p i n g , die door een verslaniever van de A n chorage D a i l y N e w s werden vtrg e k k e n met de persconfercnties a Vietnam: grneraals d i e kieine ovcrwinninscn opaommen, en onmiddellijk werden tcgengesproken door venlaggcvers die op de slag-
veldcn zelf heel hadden gezien. Financieel zal E x x o n van de olieramp waanchijnlijk ongeveer evenveel te lijden hebben als een vader wiens w o n bij het voetballen een ruit intrapt. H e t gcste&jel over schadevergoeding kan jaren in beslag nemen. Dat is wei gebleken b i j de schipbreuk van de A m o c o C a d i z , ook na de ramp i n Alaska de grooute olieramp i n de geschiedems. Onlangs wonnen Franse vissers, hoteliers en de overheid na tien jaar procedcrtn de j u • ' llsche i t r i j d o m schadeverseeding. D e rechtbank oordeelde dat A m o c o 230 miljoen gulden moest betalen maar beide partijen z i j n tegen dit vonnis i n beroep ge> gaan, E x x o n is met een omzet van c i r c a 18S miljard gulden i n 1988 na General Motors en F o r d de derde onderneming van A m e r i k a . A l s het concern de winst over 1923 t i n jaar opzij zet, z r i da opbren^it ongeveer 1,1 m i l j a r d gulden zijn. Bovendien is de aawprakelijkheid van E x x o n i n 1973 b i j wet beperkt tot 14 miljoen dollar per gebeurtenis, een bedrag dat alleen hoger kan worden als j u r i disch wordt bewezen dat E x x o n verwijtbaar onzorgvuldig heeft gehandeld. \ D c koers van E x x o n op de N e w Yorkse beurs is dan ook de laatste twee weken nauwelijks verandcrd. E r is ten belangrijke onberekenbare factor: een j u r y kan vaststellen dat E x x o n onzorgvuldig heeft I gehandeld en het concern daarna veroordclen tot een schadevergoeding van enkele m i l i a r d e n dollars, zoals Texaco overkwam na de ovemame van G e t t y O i l i n 1985 i n een proces aangespannen door Pennzotl. M a a r hoe de zaak voor E x x o n f i nancieel ook afloopt, andere vra*
I
N 8 C
HancJelsklcaX,
en zijn nog onbeantwoord. H o e I iceft Exxon de situatie in de da- ' gen na de schipbreuk uit de hand | kunnen laten lopen? Is de traag- ! hcid een onvefmijdelijk bijprodukt van de omvang van Exxon? ' E n heeft de olieramp p.evolgen . voor tcekomsti.-e olicwinnLTj? W a a r mensen werken worden fou- j ten gemaakt en olierampen op zee ' z i j n een t r a j u c h maar envermij- ' delijk aspect van oliewinning. D c , ym% is nee een oliemaauchappij ; als E x x o n is vcorbereid op dergelii'.-e onsevallen. Volgens Susan Reeves, cen woordvoerder van E x z e n S b i p ins in Houston, heeft E x x o n een andleidina c m « * t e l d vcor d e r r > lijke rampen. O m d a t niet t i n oliemaauchappij z i c h '-~n vsroorloven overal ter w e r d d cir-uchappen en matcriesi k k a r te - e b b - n , werden d e r c s i i j k e verantwoorde.,
E
r u m m e r s v n lsvcranciers van oompen, driivende slangen, schepen en ai.dcr materieel, aldus Reeves. In de Prince W i l l i a m Sound was de eerst verant.voorcelijke de A i y e s k a Pipeline Service Company, een consortium van . ver, oliemaatschappijen dat de p i j p l i j n t u a c n Prudhoe Bay en Vaidez beheert. (Alyeaka it i t oude P » " J> naam voor A l a s k a , en b c e s r n t „ h e t grote land".) D i e maatschacpijen z i j n : B P / S o h i o (49 procen:), A r c o (21 procent), E x x o n (20 procent) en Phillips, A m e n d e Hess, U n o c a l en M o b i l (samen de resterende 10 procent). A i y e s k a heeft al toegegeven dat het de olievlek nooit had kunnen stoppen. D c staat A l a s k a maakte dinsdag bekend dat onderzoek heeft uitgewezen dat Alyeaka P i -
Haagsche
courant,
'Exxon pakt olieramp niet goed aan ,
Vaidez — De schoonmaak v a n de door r u i m 33 miljoen liter zware olie vervuilde Prins W i l l i am-baai bij Alaska verloopt erg traag. De uit de supertanker E x xon Vaidez gestroomde olie heeft zich intussen verspreid over een zeegebied van TOOO vierkante kilometer. Het aantal dode vogels en zeedieren dat uit de baai wordt gehaald 'blijft stijgen. De gouverneur van Alaska. Steve Cowper. heeft door de ramp en het trage verloop van de schoonmaak geen enkel vertrouwen meer i n de oiiemaatschappij E x x o n . H i j heeft de A m e r i k a a n s e kustwacht ingeschakeld om de supervisie over de schoonmaakoperatie over te nemen. De presidentiele woordvoerder M a r t i n Fitzwater zei gisteravond dat president Bush de mogelijkheid overweegt om het leger bij de schoonmaakwerkzaamheden in te zetten. Volgens de algemeen directeur van E x x o n , L . G . R a w l . is de oorzaak van het trage verloop van de schoonmaakactie de slechte m e d e w e r k i n g van de locale autoriteiten. Het duurde volgens hem veel te lang, voordat de oiiemaatschappij toestemm i n g kreeg daadwerkelijk met het schoonmaken te beginnen.
H.CT
7JPR. 1989y/
• Directeur van Exxon, L.G. Rawl. „Als oiiemaatschappij k u n n e n we niet zo maar chemische oplosmiddelen over de olie verspreiden". aldus R a w l . E x x o n slaagde er gisteren in om de vastgelopen en gescheurde supertanker vlot te trekken. Het vaartuig zal waarschijnlijk worden versleept naar een reparatiewerf i n het Verre Oosten. De kapitein van de tanker is i n staat van beschuldiging gesteld, omdat hij ten tijde van de ramp teveel alcohol zou hebben gedronken. De borgsom van 1 miljoen dollar, die een rechter de kapitein eerder oplegde om aan voorarrest te ontkomen, werd gisteren na een beroep van diens advocaat verlaagd tot 25.000 dollar. Hazelwoods advocaat betaalde de borgsom waarna de kapitein i n vrijheid werd gesteld.
