STORIONI FESTIVAL / 2015 thema
STORIONI FESTIVAL / 2015
BREDA DEN BOSCH EINDHOVEN TILBURG
8E EDITIE 22 JAN - 01 FEB
HELMOND
Amerika
STORIONI FESTIVAL 2015
STORIONI FESTIVAL 2015 / LOCATIES
Kaartverkoop, uitgebreid programma & informatie:
StorioniFestival.nl
‘S HERTOGENBOSCH Muziekcentrum De Toonzaal
wo 21 jan Finale Ensemblewedstrijd / Toonzaal Prijs
BREDA Waalse Kerk Kasteel van Breda Evangelisch-Lutherse Kerk
do 29 jan Wandelconcert Breda
TILBURG
Muziekcentrum De Toonzaal Theater aan de Parade Klooster Mariënburg
vr 30 jan Wandelconcert ’s Hertogenbosch
Concertzaal Tilburg
ma 26 jan Souvenir des Montagnards Storioni in Tilburg
HELMOND Theater Speelhuis
wo 28 jan Storioni in Helmond
inhoudsopgave Festivalagenda 2 Storioni Trio | welkom 3 Namens de voorzitter 6 Thema: Amerika 8 Dvořák in Amerika 13 Baiba Skride | stersolist 16 Wijnand van Klaveren | arrangeur 20 Koffie met de Storioni’s en Storioni Cafés 23 Nieuwe cd Storioni Trio 24 Festival online 28 Musici van de toekomst 30 Informatie & kaartverkoop 35 Voříšek | Triple Concerto 36 Vladimir Mendelssohn | festivalcoryfee 40 Omroep Max 43 Festivalprogramma 48 Musici 58
BREDA DEN BOSCH
EINDHOVEN
EINDHOVEN
Muziekgebouw Eindhoven
HELMOND TILBURG
Volg het Storioni Festival ook op Facebook en Twitter @storionifest
do 22 jan Sneakpreview concert vr 23 jan Openingsconcert za 24 jan Stersolistengala zo 25 jan Academy Sunday ma 26 jan Koffie met de Storioni’s & Mariko Hara di 27 jan Scherpdenkersconcert met Maarten van Rossem wo 2 8 jan Koffie met de Storioni’s & Matthew Hunt do 29 jan Lunchpauzeconcert vr 30 jan Koffie met de Storioni’s & Oliver Triendl za 31 jan Storioni Nacht zo 01 feb Storioni op Zondag 1
STORIONI STORIONI FESTIVAL FESTIVAL 2015 2015
STORIONI FESTIVAL 2015 / AGENDA wo 21 jan Finale Ensemblewedstrijd | Toonzaal Prijs 20.00 uur De Toonzaal Den Bosch
do 22 jan Sneakpreview concert
12.30 uur Muziekgebouw Eindhoven Kleine Zaal
do 22 jan Scherpdenkersconcert met Maarten van Rossem 20.15 uur Concertgebouw Amsterdam
vr 23 jan Openingsconcert
19.30 uur Storioni Café Stadsfoyer 20.15 uur Concert Muziekgebouw Eindhoven Kleine Zaal
za 24 jan Stersolistengala
19.30 uur Storioni Café Stadsfoyer 20.15 uur Concert Muziekgebouw Eindhoven De Lage Landen Zaal
zo 25 jan Academy Sunday | Muziekscholenconcert
11.00 uur Muziekgebouw Eindhoven Kleine Zaal
zo 25 jan Academy Sunday | Academyconcert
15.30 uur Muziekgebouw Eindhoven Kleine Zaal
zo 25 jan Academy Sunday | Masterclass Storioni Trio 20.00 uur Muziekgebouw Eindhoven Kleine Zaal
ma 26 jan Koffie met de Storioni’s & Mariko Hara 10.30 uur Muziekgebouw Eindhoven Stadsfoyer
ma 26 jan Storioni in Tilburg
19.15 uur Storioni Café 20.00 uur Concert Concertzaal Tilburg 2
di 27 jan Scherpdenkersconcert met Maarten van Rossem
19.30 uur Storioni Café Stadsfoyer 20.15 uur Concert Muziekgebouw Eindhoven Kleine Zaal
wo 28 jan Koffie met de Storioni’s & Matthew Hunt 10.30 uur Muziekgebouw Eindhoven Stadsfoyer
wo 28 jan Storioni in Helmond
19.30 uur Storioni Café 20.15 uur Concert Theater Speelhuis
do 29 jan Lunchpauzeconcert
12.30 uur Muziekgebouw Eindhoven Kleine Zaal
do 29 jan Wandelconcert Breda
20.00 uur Waalse Kerk, Kasteel van Breda, Evangelisch Lutherse kerk
vr 30 jan Koffie met de Storioni’s & Oliver Triendl 10.30 uur Muziekgebouw Eindhoven Stadsfoyer
vr 30 jan Wandelconcert ’s Hertogenbosch
20.00 uur De Toonzaal, Theater aan de Parade, Klooster Mariënburg
za 31 jan Storioni Nacht
19.30 uur Muziekgebouw Eindhoven De Lage Landen Zaal
zo 01 feb Storioni op Zondag
12.00 uur Muziekgebouw Eindhoven Kleine Zaal
Kijk voor het uitgebreide programma op pag. 48 t/m 57 en op StorioniFestival.nl
3
STORIONI FESTIVAL 2015
‘Talrijke Amerikaanse componisten hebben de afgelopen decennia de muziek blijvend verrijkt’
‘Volop ideeën voor een Onze zuiderburen Een tweede rode draad door het programma inspirerend programma bestaat dit jaar uit vergeten meesterwerken van onze zuiderburen. Nadat we vorig jaar het met als thema Amerika’ pianokwartet van Guillaume Lekeu hadden geVanuit onze gedeelde passie voor muziek kijken wij voortdurend om ons heen naar nieuwe uitdagingen. Wat is er links van ons pad, en wat is er rechts? Het is een continue zoektocht naar verrijkingen van ons repertoire en voor het Storioni Festival. Zo kent iedereen het beroemde Amerikaanse strijkkwartet van de Tsjechische componist Antonín Dvořák. Als je zijn spoor volgt, dan kom je tot de ontdekking dat Dvořák eind 19e eeuw benoemd werd tot directeur van het conservatorium in New York. Wat zal zijn invloed zijn geweest? Zo ontstaan er vanzelf volop ideeën voor een inspirerend programma voor het festival, met dit jaar onder meer een inleiding door Amerika-deskundige Maarten van Rossem en nieuw werk van de Amerikaan Bryce Dessner, composer in residence van het Muziekgebouw.
4
programmeerd, kwamen we tot de ontdekking dat Belgische componisten nog tal van andere prachtige werken componeerden. In Nederland kennen we die vaak niet. Daarnaast hopen we interessante ensembles te kunnen begroeten tijdens de ensemblewedstrijd, zijn we zeer trots op de komst van de Argentijnse meesterpianist Nelson Goerner en verheugen we ons bijzonder op het galaconcert, met onder anderen de fantastische violiste Baiba Skride en haar zusje Lauma, een geweldige pianiste. Tijdens deze unieke avond staat onder meer het Grand Rondeau van Voříšek op het programma, een stuk dat waarschijnlijk niet eerder in Nederland te horen was.’
Voor artistiek manager Frank Veenstra is de Storioni Nacht dit jaar één van de smaakmakers van het festival. Zoals het overweldigende Amerikaanse natuurschoon blijft inspireren – afgelopen zomer maakte Frank nog een reis door het zuidwesten van de Verenigde Staten – zo hebben talrijke Amerikaanse componisten in de afgelopen decennia de muziek blijvend verrijkt. ‘Een prachtig voorbeeld daarvan is het volstrekt oorspronkelijke werk van de Cubaanse componist Leo Brouwer: tijdens de Storioni Nacht uitgevoerd door gitariste Irina Kulikova, die al eerder te gast was op het festival.’
Cadeau!
‘Na zeven edities kent het Storioni Festival in zekere zin een bepaald patroon. Toch is het ene festival nooit hetzelfde als het andere. Het sleutelelement blijft voor ons de wisselwerking met het publiek. Het is achter de schermen een feest, en als de concerten eenmaal zijn begonnen, dan wordt het vóór de schermen ook een feest, samen met het publiek. We ontmoeten elkaar in het Storioni Café, tijdens de concerten in de zaal en na afloop in de salons. Voor ons is het een enorm cadeau om zo’n fantastisch feest weer te mogen meemaken, samen met u en onze gastmusici. U bent van harte uitgenodigd!’
Bart van de Roer, Marc Vossen en Wouter Vossen Storioni Trio Frank Veenstra Artistiek manager Muziekgebouw Eindhoven
5
STORIONI FESTIVAL 2015
‘Het festival biedt zó veel moois om naar uit te zien’ ‘TIJDENS HET
BRUISEN Voorzitter Bestuur Storioni Festival Guy Kerpen: ‘Tijdens het Storioni Festival bruisen de concertzalen in Brabant en komt alles samen. Prachtig, die wisselwerking tussen gevestigde musici en aanstormend toptalent, tussen jong en oud. Intieme bezetting of juist spektakel op een vol podium, het plezier van de musici spat van de bühne af. Tijdens het festival komt dat veel dichterbij dan tijdens reguliere concerten. U zult beamen hoe bijzonder het is om daar deelgenoot van te zijn. Het Storioni Trio met drie fantastische musici, zet tijdens dit festival de kamermuziek in de volle breedte neer. Optredens in Eindhoven,
6
STORIONI FESTIVAL
DE CONCERTZALEN’ Den Bosch, Helmond, Breda en Tilburg zijn bovendien een prachtig bewijs van het rijke culturele klimaat in Brabant. Van grote waarde vind ik ook de aandacht die het Storioni Trio en het festival geven aan educatie en jong talent. Vorig jaar woonde ik voor de eerste keer De Finale van de Storioni Toonzaal Prijs in Den Bosch bij. Geweldig om te ervaren hoe serieus jong talent bezig is met de muziek. Prachtig dat wij hen als festival een platform kunnen bieden voor de toekomst. Bij het Festival vorig jaar was ik net voorzitter en het afgelopen jaar hebben we een compleet nieuw bestuur gevormd.
Het enthousiasme van het trio werkt aanstekelijk en het bestuur is dan ook vast van plan om het al fantastische festival naar een nóg hoger niveau te tillen. Met die ambitie zitten het bestuur, het trio en het Muziekgebouw Eindhoven op één lijn. Wij proberen hun plannen te verwezenlijken. Persoonlijk contact met bedrijven, particulieren en met u, het publiek, is daarin heel belangrijk. Wij als bestuur zullen dan ook veel aanwezig en zichtbaar zijn tijdens het festival. Komt u gerust een praatje met ons maken!
in het programma zullen verrassend zijn. Maar daarnaast is er nog veel meer te beleven gedurende het festival. In het bijzonder kijk ik uit naar de Wandelconcerten. Die heb ik zelf nog niet meegemaakt. En ik hoop dat de Storioni Nacht weer net zo magisch wordt als vorig jaar. De ambiance van dat concert, heel bijzonder. Het festival biedt zoveel moois om naar uit te zien. Ik hoop van harte u bij een van de concerten te mogen ontmoeten en te spreken.’
Ik ben van plan nagenoeg alle concerten van het festival bij te wonen. Benieuwd ben ik naar welke verrassingen de Amerikaanse componisten voor ons in petto hebben. De Amerikaanse klassieke muziek is voor mij, misschien net als voor u, tamelijk onbekend. Eigenlijk ken ik alleen de componisten Gershwin en Bernstein van wie u ook stukken zult horen. Hun muziek is breed bekend, maar de uitzonderlijke bewerkingen
Bestuur Storioni Festival Guy Kerpen, Marco Haanappel, Yvonne van Hest & Aukje Kuypers
Het Storioni Trio en het bestuur danken alle sponsoren en subsidiënten van het Storioni Festival.
Wim van de Donk
Wim Vringer
Commissaris van de Koning van Noord-Brabant
Directeur Muziekgebouw Frits Philips Eindhoven
‘Was de invloed van de Europese cultuur op de Amerikaanse muziek groot, het omgekeerde doet nu opgeld. De invloed van Amerika en de Amerikaanse muziek op de Nederlandse en daarmee ook de Brabantse cultuur is groot. Er is sprake van een wederzijdse beïnvloeding en culturele verrijking. Zoals het Storioni Festival een culturele verrijking voor Brabant is. Juist daarom maakt dat het thema van het Storioni Festival actueel en spannend.’
‘De uitvoeringen en de diversiteit, daar geniet ik tijdens het Storioni Festival het meeste van. Uniek is ook de professionele en tegelijk aangenaam informele festivalsfeer, voor én achter de schermen. Dat maakt het Storioni Festival elk jaar opnieuw tot een sprankelende ontmoeting van wereldtop en toptalent, en tegelijkertijd van musici en publiek. Ik heet u van harte welkom in Muziekgebouw Eindhoven.’
7
door Stephen Westra
STORIONI FESTIVAL 2015
THEMA
Smeltkroes van onbegrensde mogelijkheden
Een festival vol muziek uit Noord- en Zuid-Amerika. Maar wat is nu precies die Amerikaanse muziek? We doken de geschiedenis in en ontdekten dat de Europeanen niet alleen hun invloed deden gelden op het continent, maar ook een significante rol speelden in de ontwikkeling van de muziek.
8
9
STORIONI FESTIVAL 2015
Op de onmetelijke prairie van South Dakota klonk een lied. Eén van de ramen van een kleine houten kerk stond open. Zij het ongeschoold en met misschien wat te veel rauwe mannenstemmen, hoorde je door de nog hete juniavond: ‘Die Himmel rühmen des ewigen Ehren…’ Amerika, Noord- zowel als Zuid: land van immigranten. En van ‘geïmmigreerde muziek’. Hoe kon het anders? Pas enkele eeuwen oud, daardoor was er alleen een dun laagje beschaving. Hun eerste muziek was in 1604 uit Engeland meegekomen met de Pelgrimfathers, de eerste kolonisten: vooral psalmen. Dit bleef nog even de voornaamste muziek. President Benjamin Franklin stond die, twee eeuwen later, nog eigenhandig te drukken.
Volkslied
Het waren Duitse buitenlanders waardoor voorzichtig zoiets als een muziekleven ontstond: Johann Gottlieb Graupner, geboren in Hannover, Anton Philipp Heinrich uit Bohemen. Kleurrijke jongens zaten er tussen die eerste Amerikaanse componisten. John Antes bijvoorbeeld, uit Frederickstown, ‘een componerende missionaris die strijkkwartetten schreef’. Zelfs het Amerikaanse volkslied kwam van buitenaf. In 1814, staande op een oorlogsschip tijdens de Engels-Amerikaanse oorlog, welden in de jonge advocaat F.S.Key de emotionele woorden op van The Star-Spangled Banner. De tekst was absoluut Amerikaans maar hij zong die op de melodie van een populair Brits lied. (Het officieuze volkslied America komt uit Genève…)
10
Muziek uit de beide Amerika’s klinkt bij uitstek tijdens de Storioni Nacht op za 31 jan. Tijdens dit magische marathonconcert bij kaarslicht hoort u een dwarsdoorsnede van de Amerikaanse muziek. Zie pag. 56
My Old Kentucky Home
Een Santa Claus Symphony, Amerikaanse opera’s (véél liever hoorde men overigens Italiaanse!) – het kwam er in die dagen allemaal. Maar karakteristieker was de avonturier Stephen Foster (1826-‘64), van Ierse afkomst en volstrekt ongeschoold. Foster luisterde verder dan ‘Europa’, ofwel: juist heel dichtbij. Grote indruk op hem maakte het gezang van de arme bevolking aan de Ohiorivier, de bevolkingsgroep die al sinds 1619 met hele scheepsladingen uit Afrika werd geïmporteerd voor het zware lichamelijke werk. Ter verlichting van hun bestaan hadden ze, met de pentatoniek, syncopen en andere ritmische karakteristieken uit hun verre vaderland in herinnering, een heel eigen weemoedige stijl ontwikkeld. Foster gaf hier een opgewekter draai aan en tekende voor evergreens als Oh Susanna! en My Old Kentucky Home. Samen met de liedjes van de houthakkers uit Minnesota en Wisconsin, de mountaineers en de cowboys (Home on the Range) overtroffen ze verre alle zogenoemde kunstmuziek van toen.
Volg het Storioni Festival ook op Facebook en Twitter @storionifest
Verdwenen
Maar de echte oorspronkelijke bevolkingsgroep van Amerika dan, de Indianen? Ze waren… min of meer uitgeroeid. Ruim 50 verschillende volkeren... verdwenen. Evenals hun muziek. Het weinige dat daarvan is overgebleven laat horen dat deze zó verfijnd was, ritmisch complex hoewel meestal eenstemmig, dat we die met ons notenschrift niet eens kunnen weergeven. Al in de 18e eeuw is nog geprobeerd iets van de Indianencultuur te behouden (uitgave van Alknomook, de dodenzang van de Cherokees… overigens in Londen).
‘Youthful vitality’
Toen met de revoluties van 1848 in Europa een stroom emigranten naar de Nieuwe Wereld kwam, dreigden de eerste aanzetten tot een Amerikaanse stijl te verdwijnen. Hierop reageerde Edward MacDowell. Weliswaar opgeleid door Franz Liszt in Parijs, en meer à la Grieg componerend dan… ja, wie moest je in de VS tot voorbeeld nemen? – sprak hij krachtig: ‘What we must arrive at, is the youthful optimistic vitality and the undaunted tenacity of spirit that characterizes the American man. That is what I hope to see echoed in American music.’ Maar hoe dan precies? Het klakkeloos ‘oppikken van Navajo-thema’s en die dan in je eigen composities gebruiken’ zag hij niet zitten, hoewel hij zelf een Indian Suite schreef. Sterker bleken zijn New England Idylls en Woodland Sketches.
MacDowell kreeg zijn zin. Uit onverwachte hoek. En ‘optimistisch’ was die muziek niet direct, wel eeuwig ‘jeugdig’ en vreemd ‘vitaal’. Toen in 1865 de slavernij was afgeschaft, werden de voormalige slaven officiële Amerikanen. Hun spirituals vertegenwoordigen dé Amerikaanse klank! Ze hadden in ieder geval de toekomst… Ze formeerden negrobands en trokken richting vertier en amusement, met als centrum de danslokalen en bordelen van New Orleans. Hun muziek versmolt met uit Europa overgewaaide dans- en marsmuziek, de ragtime ontstond (Scott Joplin schreef bij zijn Maple Leaf Rag ‘Tempo di marcia!’) en hieruit omstreeks 1917 de jazz. Die stormenderhand niet alleen de VS maar ook Europa zou veroveren, de voedingsbodem was voor de blues en vervolgens de popmuziek. De zo bescheiden negrospiritual: kiem van een ware muzikale wereldheerschappij!
Op de vlucht
Vanaf de jaren ’20 was Amerika heer en meester van de amusementsmuziek. In Tin Pan Alley en Broadway zagen de grote songs en musicals het licht. Aardig, dat de grootmeesters Gershwin en Irving Berlin toch weer emigranten waren (Russische joden; hun oorspronkelijke namen: Gershovitz en Israel Baline). Overigens liet Amerika in de jaren ’30 nog een heel aparte stroom emigranten binnen: vluchtelingen voor het Naziregime en WO II. We zien Bartók komen, Kurt Weill, Ernest Bloch, Korngold, Schönberg, Stravinsky.
11
STORIONI FESTIVAL 2015
Sommigen voelden zich opperbest thuis – de handige Stravinsky naturaliseerde, Kurt Weill leverde de ene Broadwayklapper na de andere – maar de principiële Bartók kon niet aarden in het ‘losse’ Amerika, en bewoog zich ‘door New York als een opgejaagd paard…’ De 20e eeuw leverde tenslotte klassieke meesters als Copland, Barber en Bernstein. Eén Einzelganger moet nog genoemd. Daar zat-ie, in de eerste decennia van de 20e eeuw, in boerenkiel op zijn farm in Massachusetts: de excentriekeling Charles Ives. In ‘splendid isolation’ schreef hij knettermoderne muziek die nóg raadsels oproept. Traditionele elementen als de vroegkoloniale psalmen en volksliedjes combinerend met bitonaliteit, polyritmiek, pure mystiek; soms klinken er klakkeloos twéé stukken tegelijk…
Azteken, Inca’s…
Amerika’s muziekcultuur had er totaal anders uitgezien wanneer de oorspronkelijke Indianenbevolking niet zo ernstig in het nauw was gebracht. Hetzelfde geldt voor de ‘onderste’ helft van het continent: Latijns-Amerika. Korte metten waren dat, toen de Spanjaard Cortez in 1519 met 1000 soldaten en 16 paarden in Mexico de complete beschaving der Azteken wist te vernietigen; landgenoot Pizarro kon het nog efficiënter: hij vernietigde in 1532 het complete Incarijk met 200 man en 80 rijdieren… De rest van Zuid-Amerika verging het niet veel beter. Wat vond je daar toen nog, muzikaal gezien? Zoals in het Noorden: een merkwaardige smeltkroes. Soms resteerde er nog iets van het oude. Zoals in Peru fluiten, schelptrompetten, allerhande slagwerk en de Zonnehymne, erfenis van de Inca’s. Of, op de Argentijnse pampa’s,
12
de veehoedersliederen van de gauchos. Een ‘troost’ misschien, dat tango, milonga, rumba en cha-cha-cha rechtstreeks Latijns-Amerikaanse folklore zijn!
Reveil
Een Latijns-Amerikaans reveil kwam er pas in de 20e eeuw. Met, in 1936, bijvoorbeeld de Sinfonía Indica van Carlos Chávez. Deze, een soort muzikale pendant van de Mexicaanse Revolutie, luidde de ‘Azteekse renaissance’ in: met authentieke Indianenmelodieën en hopen exotisch slagwerk. Wereldberoemd werd Heitor Villa-Lobos. Beurtelings geïnspireerd door Bach, de cello, straatjongens in Rio de Janeiro en rondtrekkende musici in de immense Braziliaanse binnenlanden schreef hij zijn prachtige chôros. Een moderne snaar raakte de Cubaanse componist/gitarist Leo Brouwer. En dan was er natuurlijk de ongelooflijke Astor Piazzolla… de Argentijnse bandeonist die wat serviel naar Europa trok, in Parijs Nadia Boulanger trof die hem tango hoorde spelen en prompt beval: ‘Dát is Piazzolla, en de weg die u volgen moet!’ Hij ging spoorslags terug en begon de Nuevo Tango. Hij werd door zijn landgenoten woedend van het podium gejaagd omdat men vond dat hij Stravinsky te zeer vereerde boven hun folklore, maar Piazzolla maakte wél de tango tot een prachtig geïntegreerd onderdeel van de moderne kunstmuziek…
Behalve in de Storioni Nacht hoort u Amerikaanse muziek op vr 23, za 24, zo 25, di 27, do 29 en vr 30 jan. U vindt het festivalprogramma op pag. 48 t/m 57
Tsjech in Amerika Opvallend, zomaar zes werken van Antonín Dvořák tijdens dit festival! Terwijl Amerika de rode draad vormt, en Dvořák was heus een Tsjech. Hoe zit dat? In september 1892 pakt Dvořák zijn spullen in, draait de deur van zijn huisje in Vysoká op slot, reist per trein naar Bremen en zet per stoomboot koers naar New York. Daar wacht men met smart op hem. Onze nieuwe conservatoriumdirecteur! Maar zijn taak omvat méér: geniaal puttend uit de volksmuziek, had Dvořák Tsjechië een eigen nationale muziek gegeven en dat wil men nu in Amerika ook: een eigen muziek! Wijs ons de weg Mister, no Master Dvořák! Drie jaar was Dvořák in de VS. Schreef er zijn beroemdste stukken, de Nieuwe Wereld symfonie en het Amerikaanse strijkkwartet. Dit laatste en nog een ‘Amerikaans’ werk, de Vioolsonatine, zijn tijdens het festival te horen. Dvořák kweet zich in Amerika prima van zijn taak. Koud voet aan wal gezet, of hij zat al in het publiek bij Buffalo Bills Wild West Show: prachtig, deze dansende en zingende Indianen! Hij smeedde plannen voor een opera over het Indianenepos The Song of Hiawatha. Orkestreerde The Star-Spangled Banner. En diep ontroerd hoorde hij de negrospirituals, gaf jonge muzikale jongeren gratis les, en sprak de profetische woorden: ‘Ik ben overtuigd dat
de toekomstige muziek van dit land zich moet baseren op de negermelodieën…’ Echter, hoeveel liefde de componist de Nieuwe Wereld ook toedroeg – zijn beste weken bracht hij door in het dorpje Spillville, een nederzetting van Tsjechische emigranten in Iowa. Hij was zijn heimwee naar Bohemen vaak maar nauwelijks de baas… Elke ochtend vroeg zag je hem naar de rivier lopen. Ritselend riet, kabbelend water, vogelgekwetter: Dvořák zoog de lieflijke klanken, niet zo anders dan thuis, in zich op en verliet de plek een uurtje later met zijn manchetten vol invallen om zich thuis aan nieuwe composities te wijden. Gevoelig voor het hier en nu, bleken zich daarin plotseling ook heel wat Amerikaanse invloeden te openbaren…
Muziek van Dvořák klinkt op: vr 23 jan Pianotrio in f za 24 jan Sonatine zo 25 jan Bagatellen, Slavische dansen wo 28 jan Serenade voor blazers za 31 jan Amerikaans kwartet Zie pag. 48 t/m 57
13
STORIONI FESTIVAL 2015
‘Vanaf het moment dat ik zo’n 15 jaar geleden kennismaakte met het Storioni Trio, ben ik een groot bewonderaar. Vrijwel alle concerten van de voorbije festivals heb ik bijgewoond.
IK WORD ELKE KEER OPNIEUW GERAAKT, vooral door de grote verscheidenheid aan kamermuziek, waardoor ik veel andere composities heb leren kennen’
Dhr. Nico Steenvoorden vaste bezoeker Storioni Festival 14
15
door Paul Janssen
Violiste Baiba Skride:
‘Een festival als dit is geweldige voeding voor de geest’
STORIONI FESTIVAL 2015
Baiba & Lauma Skride maken hun Storioni-debuut Ze zijn misschien wel het interessantst van alle jonge musici die inmiddels zijn doorgestoten naar de internationale podia violiste Baiba Skride en haar zus, pianiste Lauma. Hun agenda is overvol. Maar het Storioni Festival, dat slaan ze niet graag over. ‘Het is fijn om terug te zijn in Muziekgebouw partituur altijd nieuwe wegen te vinden om Eindhoven. De zaal is fantastisch, alles klinkt de interpretatie fris te houden. Zo is het voor er geweldig. Het geeft veel zekerheid als ons ook een grote ontdekkingsreis.’ je terugkeert naar een zaal waar je eerder Zingen zo lekker hebt gespeeld’, zegt Baiba Skride. Hoewel Baiba en Lauma Skride ieder als solist Samen met haar zuster, pianiste Lauma Skride, een carrière hebben, spelen ze als duo veel speelde de Letse violiste eind 2013 onder samen en reizen ze vaak gezamenlijk de wereld andere Mendelssohns Concert voor viool, piano over. Dat hebben ze van jongs af aan gedaan, en orkest. Nu keren de zussen terug voor hun ze kregen de muziek debuut op het Storioni met de spreekwoordeFestival. ‘Ik heb al zo ‘Fijn om terug te zijn in Eindhoven. lijke paplepel ingegoten. veel goeds over het Hun grootmoeder nam festival gehoord. En Alles klinkt er fantastisch’ het tweetal en hun het programma ziet er oudere zus Linda al vroeg onder haar hoede. interessant uit.’ Zij bracht ze de kunst van het zingen bij, waardoor de meisjes al op vierjarige leeftijd op Met haar zus speelt Baiba Skride onder andere diverse podia stonden. Met een koordirigent de Tweede rapsodie van Bela Bartók. ’Het is als vader en een pianiste als moeder kon een zo leuk om samen met je zusje te spelen. muzikale carrière ook verder niet uitblijven. We kennen elkaar door en door, weten van ‘Het zingen maakte langzaam maar zeker elkaar precies hoe we op situaties reageren plaats voor de instrumenten en al snel stonden en wat we dan aan elkaar hebben. Dat geeft we ook als viool- en pianoduo op het toneel’, zekerheid. En vanuit die basis hebben we vat Baiba haar jeugd samen. ‘En omdat we het altijd ongelooflijk veel plezier op het podium. leuk vonden, zijn we er nooit mee opgehouden. We zitten dynamisch iets anders in elkaar en Het feit dat we professioneel musicus zijn geproberen elkaar altijd te verrassen. Sommige worden is meer een gelukkige speling van het stukken zoals de Rapsodie of Ravels Tzigane, lot dan een weloverwogen keuze.’ hebben we al honderden keren gespeeld, maar we proberen binnen de grenzen van de
16
17
STORIONI FESTIVAL 2015
Een bescheiden instelling, die beide zusters tekent, want achter de schermen werd en wordt keihard gewerkt aan de muzikale en interpretatieve vaardigheden. Niet voor niets won Baiba Skride al in 2001 op 20-jarige leeftijd de prestigieuze Koningin Elisabethwedstrijd in Brussel. Sindsdien geldt ze als een van de spraakmakendste violisten van de jonge generatie en sleepte ze haar zuster als vanzelfsprekend mee. De wisselwerking tussen de twee zusters is groot. Toch zeggen ze ook erg blij te zijn met de voeding van andere musici. Daarom vinden ze het jammer dat ze tijdens het Storioni Festival maar één dag aanwezig kunnen zijn. ‘We zijn meestal samen of ieder afzonderlijk te gast bij een orkest, dat ben je toch een beetje de ‘ster’’,
‘Het is belangrijk om altijd een open en nieuwsgierige geest te behouden’ zegt Baiba lachend. ‘Bij een kamermuziekfestival heerst meer de sfeer van musici onder elkaar. We kunnen andere musici ontmoeten, van elkaar leren, samen muziek maken, naar elkaar luisteren. Het is zo belangrijk, noodzakelijk zelfs, om in contact te staan met andere musici, met de andere emoties die zij vaak naar voren brengen in hun spel. Een festival is daarom altijd heel intens. Vandaar dat we er doorgaans graag langer dan een dag zijn. Een volgende keer wellicht…’
STORIONI FESTIVAL 2015
Evenwicht
Desondanks heeft Skride geen enkel probleem met haar drukke agenda. ‘Ik vind het geweldig. Ik houd enorm van reizen en ook in mijn vrije tijd reis ik graag. Dan kan ik de plekken bezoeken die ik op mijn concertreizen niet tegenkom. De natuur is belangrijke voeding voor mijn muziek.’ Wel is het soms ‘zwaar’ om veel weg te zijn van haar kinderen. ‘Het is de kunst een evenwicht te vinden tussen het concertleven en het huiselijke traject waar ik nog midden in de luiers zit; mijn jongste is net twee jaar. Ik probeer concerten ook zo te plannen dat ik niet lang weg ben en snel weer naar huis kan, en dan is het heel goed te doen en voeden beide kanten elkaar eerder dan dat ze in de weg zitten.’
De Skrides zijn in elk geval nog lang niet uitgespeeld en willen het bestaan als solist en kamermusicus graag blijven combineren met een goed en gezond familieleven zoals zij dat thuis ook gekend hebben. ‘Ik wil fris en scherp blijven en gewoon heel hard werken’, aldus Baiba. ‘De jongere generatie komt er al weer aan, en daar zitten fantastische musici tussen. Ik heb een prachtig seizoen voor de boeg met mooie concerten en geweldige projecten. Vlak voordat ik naar het Storioni Festival kom neem ik bijvoorbeeld nog de vioolconcerten van Nielsen en Sibelius op. Er komt nog een cd aan samen met Lauma en zo is er veel meer. Het lijkt makkelijk en verleidelijk om door de volle agenda te bladeren en te denken dat je gearriveerd bent, maar dat is nooit zo. Als je dat doet, raak je het kwijt. Het is veel belangrijker om altijd een open en nieuwsgierige geest te behouden en bereid te zijn meer te doen dan er gevraagd wordt. Een festival als het Storioni Festival is wat dat betreft een geweldige voeding voor de geest.’
Dit concert maakt deel uit van de FestivalPassepartouts. Lees meer op pag. 35 Baiba en Lauma Skride spelen tijdens het Stersolistengala op za 24 jan onder meer Dvořáks Sonatine voor viool en piano. Kijk voor meer info op pag. 49
18
19
door Stephen Westra
STORIONI FESTIVAL 2015
OP BEZOEK BIJ DE ARRANGEUR
Wijnand van Klaveren Hij is een wat clowneske man. Lang, lang gezicht ook, zwaarmoedig. Je zou haast denken dat het wat is bijgeschminkt. Maar nee, natuurlijk niet, hij is ook te schuchter om te willen opvallen, deze Wijnand van Klaveren, 38 jaar. Zijn muziek zal echter opvallen. De arrangeur schreef twee arrangementen voor de Storioni Nacht: Gershwins Rhapsody in Blue en een medley van Amerikaanse musicalsongs.
20
Wanneer hij de koffie inschenkt zet hij ook een schoteltje met voorverpakte Illy-koekjes voor me neer: ‘Sorry. Omdat ik probeer af te vallen heb ik geen koekjes in huis maar neem ik deze wel overal mee uit stationsrestauraties…’ Hij lacht wat ironisch. We zitten aan een tafeltje in het keukenblok van zijn kleine, ordelijke appartement, driehoog in Amsterdam-Oost. ‘Zou ik je ‘een Berlijns-joodse musicus uit de jaren ‘30’ mogen noemen?’, is op zeker moment, tamelijk abrupt, mijn vraag. Er is een en ander aan vooraf gegaan. Wijnand is zeker niet het soort snelle hypertrendy jongen zoals je je een arrangeur voorstelt. Integendeel; hoewel hier de modernste apparatuur staat, hij me om de haverklap muziekjes laat horen op Youtube (‘handig hè…’), lijkt hij wat in het verleden te leven. ‘Muziek van na 1940, die arrangeer ik maar niet.’
Waarom niet? ‘Ik kom uit de klassieke hoek. Studeerde orgel en piano. Wel heb ik bijvoorbeeld grote affiniteit met muziek uit de jaren ‘20 en ’30, vooral het Duitse lichte repertoire. Het Max Raabe Palast Orchester – ja, mijn cd-kast is illustratief ja… Die muziek ontstond vanuit de klassieke traditie. Er was toen nog geen opleiding lichte muziek, componisten deden het met hun klassieke bagage en pikten verder zo veel mogelijk op van de dansmuziek die uit Amerika kwam overgewaaid. Ik ben niet veel vlotter dan een snaredrum eronder of’ – hij kijkt onbeholpen – ‘een pauk… Nou ja, ik heb eens 99 Luftballons gedaan.’ ‘Dit arrangement. Moet je zien. Van Billy Mayerl, 1938. Daar wil ik mijn vingers achter krijgen hoe hij dat doet.’ Wijnand voegt de daad bij het woord, hij zit al achter de vleugel. Alsof Gershwin zelf er zit, zo elegant komen de stiekem hondsmoeilijke ‘straight basses’ er uit. Ook ik ben terug in de jaren ‘30… ‘Ben jij wel ‘s in New York geweest, de stad van de Rhapsody in Blue?’ Wijnand stelt de vraag. Het wil vanochtend maar geen interview worden, het blijft een tweegesprek, ik kan er niets aan veranderen. Voor Wijnand draait het allesbehalve om zichzelf maar om de passie voor muziek, en dat doe je samen. ‘Nee? In Central Park zag ik een standbeeld van Beethoven… Raar. Daar zet je toch Gershwin neer? Nu ik die Rhapsody arrangeer, leer ik weer van alles. Ik wil altijd weer leren. Nu fascineert me het ‘wilde’ in Gershwins muziek.’
Was de bezetting voor pianotrio en klarinet zijn keus? ‘Ja, die klarinet moest er in – is het trademark. Maat 1 al, die loeiende sirene! Ik moest best wel ingrijpen. Die klarinetsolo, daar heb ik strijkers onder gelegd zodat de luisteraar meteen weet dat het een ensemblestuk gaat worden, geen soloconcert. Het origineel is bijna een pianoconcert, dat moest ik laten vallen. In mijn bewerking vullen de instrumenten elkaar aan, ze beconcurreren elkaar niet.’ Hij vertelt dan dat je als arrangeur natuurlijk ‘onderdanig’ bent – ‘Natuurlijk, je kruipt in die noten. Maar je moet een arrangement ook een soort nieuwe eigenheid geven. Een eigen karakter. Anders hoef je ‘t niet eens te doen.’ We praten nog anderhalf uur. Over het huis van Kurt Weill in Berlijn waar hij afgelopen zomer was. Over Erwin Booth, de arrangeur van de Comedian Harmonists. En over zijn eigen leven als arrangeur - ‘6 uur op, werken, wandelingetje, werken, museumbezoek of afspraak met vrienden, tussendoor eten en om 11 uur er weer in. Hard werken.’ Vlak voor ik ga, bezoek ik nog even het toilet. Een rij boeken. Stefan Zweig, Thomas Mann, Berthold Brecht… Het verleden, nu gelezen. Zoals Wijnand de muziek van toen naar nu vertaalt. De twee arrangementen van Wijnand van Klaveren zijn te horen tijdens de Storioni
‘In Central Park staat een standbeeld van Beethoven… Raar.
Nacht op za 31 jan. Lees meer over deze magische avond op pag. 56
Daar zet je toch Gershwin neer?’ 21
RESERVEREN | 040 - 265 56 10 |
[email protected]
STORIONI FESTIVAL 2015
KOFFIE MET DE STORIONI’S & STORIONI CAFÉS
De mens achter de musicus
geniet van het heerlijke
3-gangen storioni menu
van 22 januari t/m 01 februari
Hoe wordt een festival een echt festival? Niet alleen door mooie muziek te maken. Belangrijk zijn ook sfeer en gezelligheid. Informele dingen. De kijkjes achter de schermen. Tijdens het Storioni Festival lopen de grootste musici ter wereld gewoon rond en het is erg leuk én interessant ze eens beter te leren kennen…
Koffie met de Storioni’s
Drie keer, op 26, 28 en 30 januari, nodigt het Storioni Trio een musicus uit op de koffie. Half 11 ‘s ochtends in de Stadsfoyer. Een klein concert, en een informele conversatie. En natuurlijk wordt er ook gemusiceerd! 10.30 uur | Stadsfoyer | € 7,50 incl. koffie
Storioni Café
De Storioni Cafés zijn eveneens een succes gebleken. Nu al voor het vierde jaar! Vanaf ongeveer drie kwartier vóór het concert, in de Stadsfoyer, helemaal gratis. Professionele presentatoren gaan met de musici in gesprek. U bent uitgenodigd! 19.30 uur | Stadsfoyer | gratis entree
U vindt alle Storioni Cafés en Koffie met de Storioni’s in het programma op pag. 48 t/m 57 23
STORIONI FESTIVAL 2015
door Stephen Westra
Pianist Bart van de Roer over nieuwe cd Storioni Trio
Weinig mensen kennen Clara Wieck. Kwam ze als vrouw in het gedrang, mocht dat niet, vrouwen die componeren? ‘Ik heb niet het idee dat ze werd tegengewerkt. Nee. En haar muziek werd ook gewoon uitgegeven. Maar ze zal zich wel geïntimideerd hebben gevoeld door Schumann en Brahms, met wie ze heel goed bevriend was. Dat remt. Ze schreef niet veel.’
‘Muziek van vrouwen moet je niet opeens anders benaderen’
Dit najaar presenteerde het Storioni Trio zijn nieuwe cd met Pianotrio´s van drie vrouwelijke componisten: Clara Schumann, Rebecca Clarke en Alba Rosa Viëtor. Stephen Westra sprak erover met pianist Bart van de Roer.
Ineens was het thema: ‘de vrouw’. In afwachting van Bart van de Roer, pianist van het Storioni Trio dat nét zijn cd af heeft, zit ik in de vrijwel uitgestorven serre van een Hilversums hotel. Het gemaalhuisje ertegenover is een echte Dudok, maar deze serre een snel in elkaar geflanst bouwpakket, zodat ik besluit niet langer mijn ogen maar mijn oren de kost te geven. Een Surinaamse even verderop praat omstandig over haar ‘vrouwzijn’. Best interessant. En als Bart aan mijn tafeltje verschijnt, zijn z’n eerste woorden: ‘Hoi! Eigenlijk hadden we ook bij mij thuis kunnen afspreken, maar mijn vrouw is pianoles aan het geven.’ De overstap naar het thema ‘vrouwelijke componisten’ is nu eenvoudig.
24
Clara is hier op bekend terrein, dat voel je; zo zangerig! Ze schreef ook fraaie liederen, haar melodieën zijn zo mooi dat ze een grote inspiratie waren voor Schumann. Verrassend hè. Hij verwerkte ze in z’n eigen composities. Als eerbetoon.’
Waarom deze cd, Bart? ‘Er is een stichting die het werk van de componiste Alba Rosa Viëtor meer bekendheid wil geven. Ze vroegen ons haar pianotrio op te nemen. En dat was een mooie gelegenheid er helemaal een ‘vrouwen-cd’ van te maken. Er zijn nog best wat pianotrio’s van vrouwen, eigenlijk… Wie? Fanny Mendelssohn (zus van), Clara Wieck, Lili Boulanger…’ Jullie doen Clara Wieck, Rebecca Clarke en dus Viëtor. Waarom die? ‘Dat van Clara Schumann-Wieck – ze was de vrouw van Robert – is een prachtwerk. Zoals je je een pianotrio wenst! Het is helemaal een stuk dat die tijd uitstraalt: de Duitse romantiek. Ik heb m’n hart verpand aan het langzame deel.
Hoor je er iets ‘vrouwelijks’ in? ‘Ik lees een partituur, bestudeer de klank, het materiaal, de opbouw – maar ik kijk niet of het van een man is of van een vrouw. Dat iets door een vrouw is geschreven, betekent niet dat je het opeens anders moet benaderen.’ Hier, Bart – ik haal het boekje Frau und Musik uit mijn rugzak – dit schrijft Clara zelf: ‘Natürlich bleibt mein Trio immer Frauenzimmerarbeit… es fehlt der Kraft… klang gar weibisch sentimental.’ ‘Ik vind dat toch niet erg relevant voor het spelen ervan. En trouwens, vrouwen: zácht – denk je? Ik ken vrouwen die keihard zijn! Hoor ik Martha Argerich dan zou ik dat nu niet bepaald ‘weiberisch-sentimental’ willen noemen…’
Rebecca Clarke...? ‘Kracht. Krachtige muziek. ‘t Gekke is dat wij er nooit van hadden gehoord voor we gingen zoeken voor deze cd. En nu vind ik haar trio het meesterwerk van de drie! Ze schreef het kort na WOI en dat kun je horen. Het begin is pure wanhoop – zo heftig, sommige concertzalen zijn er huiverig voor dat we het spelen… Het trio zit vol echo’s van de oorlog, zoals een trompetsignaal dat je in die tijd ook wel bij Debussy vindt. Waarom Clarke zo onbekend is? Raar hè… Of, nou ja, die dame leefde nogal intens. ‘Óf ik componeer, óf ik heb een man’, zei ze. Dan lig je er zo tien jaar uit dus. Met je bekendheid schiet het dan niet op.’ Tot slot… ‘Alba Rosa Viëtor. Heel anders. Haar kleine trio is onderhoudend, heel plezierig voor de spelers en de luisteraar. Ze had een bewogen levensloop – geboren in Italië, als vioolvirtuoze in Buenos Aires terechtgekomen, kwam toen op de boot naar New York een Nederlander tegen, verliefd geworden, getrouwd, in New Jersey actief in de muziekscene, tijdens de Depressie in Zwitserland, weer terug, Washington… – waar ze plotseling ging componeren! Het trio dat we spelen is uit 1951, maar pas net uitgegeven, er zitten nogal wat drukfouten in, zo ‘vers’ is het…’ Volg het Storioni Festival ook op Facebook en Twitter @storionifest
De nieuwe cd van het Storioni Trio met de pianotrio´s van Clara Schumann, Rebecca Clarke en Alba Rosa Viëtor vormt een mooie voetnoot bij het Amerika-thema van het Storioni Festival. Zowel de Engelse Clarke als de Italiaanse Viëtor woonden en werkten langere tijd in de Verenigde Staten, stonden in hoog aanzien en hadden daar ook veel succes met hun composities. De Amerikaanse auteur en componist Peter Fraser MacDonald noemde Viëtor een waarlijk belangrijk figuur voor de twintigste-eeuwse Amerikaanse muziek. De cd is te koop tijdens het Storioni Festival.
25
STORIONI FESTIVAL 2015
Overnacht in het hart van lichtstad Eindhoven
Mevr. Lotte Leusink
26
Vestdijk 14-16, Eindhoven
[email protected] | Tel: 040 844 4000
hampshire-hotels.com/crowneindhoven
trouwe bezoeker Storioni Festival 27
STORIONI FESTIVAL 2015
VIND ONS! Volg het Storioni Festival online
WWW
Kijk op www.StorioniFestival.nl voor informatie over het programma, musici, video’s, foto’s en het laatste nieuws.
TICKETS & PASSEPARTOUTS
Volg het festival en het Storioni Trio op Twitter: @StorioniFest. De Tweets (#SF2015) verschijnen ook op de website van het Storioni Festival.
voor het Storioni Festival koopt u ook op www.MuziekgebouwEindhoven.nl
‘Het festival is voor ons een bron van inspiratie, daarnaast is het reuzegezellig!’ Wouter Vossen in het Eindhovens Dagblad
NIEUWS / STORIONI FESTIVAL 2015
9 oktober 2014
12 november 2014
9 oktober 2014
Het programma van 2015 is bekend!
Baiba en Lauma Skride
Het Storioni Magazine 2015 is uit!
De zussen Baiba en Lauma Skride schitteren op het Stersolistengala op za 24 jan. // lees verder
U kunt deze gratis verkrijgen bij Muziekgebouw Eindhoven. // lees verder
Het thema van de achtste editie van het Storioni Festival is Amerika. // lees verder
MUSICI / 2015
PROGRAMMA / 2015 JAN
28
21
22
23
24
24
25
26
27
28
29
30
31
FEB
01
za 31 jan // Storioni Nacht
Biografieën
Tijdens dit magische marathonconcert bij kaarslicht hoort u een dwarsdoorsnede van de Amerikaanse muziek. // lees verder
Klik hier voor de biografieën van de deelnemers aan het Storioni Festival 2015.
LIKE & DEEL Marc, Wouter en Bart houden u via facebook op de hoogte van hun muzikale bezigheden en de ontwikkelingen rondom het festival. Ga naar www.facebook.com/storioni, like de pagina en deel de berichten!
www.facebook.com/Storioni 29
STORIONI FESTIVAL 2015
door Paul Janssen
door Paul Jansen
Het Storioni Trio coacht de musici van de toekomst Kennis en ervaring doorgeven en jonge ensembles ondersteunen. Het staat van meet af aan hoog in het vaandel van het Storioni Trio. De Storioni Academy is een peiler van het festival, evenals de vijf jaar geleden ingestelde Storioni Toonzaal Prijs. ‘En die is nog altijd volop in ontwikkeling’, aldus violist Wouter Vossen. ‘Alles wat wij doen is ingegeven door eigen ervaring’, zegt Wouter Vossen. ‘We hebben tijdens de opleiding gemerkt dat het vak kamermuziek ondergewaardeerd is. Wij moesten heel veel zelf uitvinden en moesten moeite doen om ons het metier eigen te maken. Er was toen nog niet zoiets als een Strijkkwartetacademie. Inmiddels hebben we alledrie ervaring als conservatoriumdocent en ondervinden we aan den lijve dat de budgetten onder druk staan. De studenten hebben het bovendien vreselijk druk. Wij proberen daarom met de Academy en de Prijs de slimme studenten een handreiking te doen. Zo willen we de infrastructuur van de kamermuziek de helpende hand bieden.’ En dat werkt. Met een groot deel van de Storioni Academy bedient het trio de basis. ‘De Academy willen we bewust heel toegankelijk houden; daarom werken we ook samen met muziekscholen. De workshop die wij geven voor ensembles van muziekscholen is bovendien een van de leukste dagen van het Festival. Acht puberende blokfluitisten die fantastisch spelen of drie blonde vioolmeisjes die met rode wangen opgaan in de noten… Het is in essentie waarom wij ook muziek maken.’ Naast aandacht voor die essentie is er structurele aandacht voor 30
het professionele circuit. Vandaar dat de coaching voor jonge ensembles en de Ensemble Wedstrijd speerpunten zijn van het Storioni festival.
Belangrijke opstap
Sinds de eerste editie van de Ensemble Wedstrijd in 2010 is dit concours, waarbij jonge ensembles strijden om de Storioni Toonzaal Prijs, uitgegroeid tot een belangwekkende opstap voor ambitieuze kamermuziekensembles. Tijdens de eerste edities was het concours nog enigszins verborgen in de memorabele wandelconcerten: de drie overgebleven ensembles verzorgden op verschillende locaties korte optredens. Sinds 2013 is de Storioni Toonzaal Prijs echt naar voren geschoven en maken de geselecteerde ensembles tijdens een heus Finaleconcert in De Toonzaal uit wie met de felbegeerde Storioni Toonzaal Prijs en de Publieksprijs naar huis gaan. ‘De prijs is ingesteld om mensen in de laatste fase van hun opleiding extra te inspireren’, zegt Vossen. ‘Dat is heel goed opgepakt door De Toonzaal. We willen de eerste stappen van een ensemble makkelijker maken en de musici de mogelijkheid bieden van gedachten te wisselen met mensen die ‘het gemaakt hebben’ in de kamermuziek. 31
STORIONI FESTIVAL 2015
Onze vaste gast Vladimir Mendelssohn heeft bijvoorbeeld een eigen festival, dat is van belang. En de ene musicus legt dat contact wel, de andere is daar nog niet aan toe. Daarom is coaching zo belangrijk.’
Waardevol moment
Hoewel de aanmeldingen bij de eerste Ensemble Wedstrijd in 2010 nog wat achterbleven bij de verwachtingen, is de gelegenheid die het Storioni Festival biedt inmiddels een mogelijkheid waar ambitieuze jonge kamermusici graag gebruik van maken. Het Rodin Trio mocht in 2014 mede dankzij de Storioni Prijs een concert geven tijdens de fameuze Gaudeamus Muziekweek. Ook het Mosa Trio en het inmiddels internationaal succesvolle Berlage Saxofoon Kwartet bewijzen dat de prijs een positief effect heeft op hun carrière. Het Berlage Saxofoon Kwartet won in 2011 zowel de jury- als de publieksprijs. Een opsteker voor het toen net begonnen ensemble. ‘Het was een mooie kans om onszelf te presenteren en te spelen in de Toonzaal’, zegt Eva van Grunsven, de baritonsaxofoniste van het kwartet. ‘Een waardevol moment’. Ze roemt vooral de feedback die het kwartet kreeg van het Storioni Trio en van voormalig Toonzaaldirecteur Ruud van Eeten. ‘Het is als musicus zeker in de kamermuziek altijd leren door vallen en opstaan, en goed onderbouwd commentaar is dan erg welkom.’ De prijs, de concerten die er mee verbonden waren en de coaching waren belangrijk voor de ontwikkeling van het gezelschap. ‘Het is altijd lastig te zeggen of iets specifiek ergens door komt, maar belangrijk bij het Storioni Festival is dat er mensen in de jury zitten die een netwerk hebben. Je laat jezelf daar horen, het is een soort open sollicitatie.’
32
Van Grunsven beschouwt het kwartet nog steeds als jong en beginnend. ‘Wij zijn niet gearriveerd. Wel is er sinds de Storioni Prijs veel gebeurd; we hebben de Dutch Talent Award gewonnen, een cd gemaakt, allemaal zaken waar we met veel geloof in de toekomst op kunnen voortbouwen. Die ontwikkeling is niet vanzelfsprekend. We zijn ons heel bewust van de weg die we hebben te gaan.’
9,5 met onderscheiding
Ook het Mosa Trio, in 2012 winnaar van de jury- en publieksprijs, roemt de coaching. Het pianotrio heeft, aldus violiste Alexandra van Beveren, veel gehad aan de lessen van cellist Marc Vossen. Zijn leerling Paul Stavridis, de cellist van het Mosa Trio, studeerde zomer 2014 af met een 9,5 met onderscheiding. ‘Ook de kamermuziekcoaching die we van Marc kregen was erg inspirerend. Nadien hadden we elke keer zoveel materiaal om mee aan de slag te gaan, dat het ons steeds erg motiveerde. Van iemand les hebben die werkelijk weet wat het is om in een pianotrio te spelen en de muziek door en door kent, heeft veel voordelen. Noodzakelijke praktische tips zijn ontzettend waardevol voor een beginnend trio.’ Hoewel het trio de status ‘beginnend’ inmiddels ontgroeid is, was de Storioni Toonzaal Prijs ook voor Van Beveren een belangrijke opstap. ‘De prijs opende letterlijk deuren naar vele concertzalen en we mochten onder meer spelen op belangwekkende podia als het Concertgebouw en Muziekgebouw Eindhoven.’
Max Jong Talent Prijs
Het Mosa Trio timmert hard aan de weg, maar het traject is ‘lang en zwaar’. ‘Deelname aan concoursen in binnen- en buitenland houdt ons scherp omdat zo geconcentreerd werken aan het repertoire ons steeds naar een hoger niveau tilt.’ En daar is het met de Ensemble Wedstrijd om begonnen. ‘Door de ensembles bij wijze van prijs concerten aan te bieden, hopen we ze te laten groeien’, zegt Vossen. ‘Ook daarna blijven we de ensembles volgen en waar mogelijk concerten aanbieden. Het concours is nog steeds pril, maar we hebben grootse plannen. Nieuwe samenwerkingsverbanden, ook internationaal, zijn daarbij niet uitgesloten.’
Nieuw dit jaar is de MAX Jong Talent Prijs. Omroep Max hecht veel belang aan het ondersteunen van jong talent en levert graag een bijdrage aan hun ontwikkeling op weg naar de top. Het winnende ensemble van de Ensemble Westrijd krijgt naast de Storioni Toonzaal Prijs, ook de MAX Jong Talent Prijs uitgereikt. MAX-eindredacteur Russell Postema vertelt er meer over op pag. 43
Finale Storioni Toonzaal Prijs Op wo 21 jan presenteren de finalisten van de Ensemble Wedstrijd zich tijdens de grote finale in Muziekcentrum De Toonzaal in Den Bosch. Een prachtige kans om de musici van de toekomst te ontmoeten. Tickets voor dit concert koopt u via De Toonzaal.
33
STORIONI FESTIVAL 2015
KAARTVERKOOP & INFO / STORIONI FESTIVAL Tickets voor concerten in Muziekgebouw Eindhoven > Muziekgebouw Eindhoven Heuvel Galerie 140 Eindhoven (040) 244 20 20
[email protected] www.MuziekgebouwEindhoven.nl www.StorioniFestival.nl Tickets voor Wandelconcert ’s-Hertogenbosch
> Muziekcentrum De Toonzaal Prins Bernhardstraat 4-6 Den Bosch (073) 612 21 23 info.detoonzaal.nl www.detoonzaal.nl Tickets voor Wandelconcert Breda
> Chassé Theater Claudius Prinsenlaan 8 Breda (076) 530 31 32
[email protected] www.chasse.nl Tickets voor Storioni in Helmond > Theater Speelhuis Kromme Steenweg 29 Helmond (0492) 58 70 00
[email protected] www.theaterspeelhuis.nl Tickets voor Storioni in Tilburg | Souvenir des Montagnards > Concertzaal Tilburg Schouwburgring Tilburg (013) 543 22 20
[email protected] www.theaterstilburg.nl
FestivalPassepartouts Wilt u naar meerdere concerten van het Storioni Festival? Dan bent u het voordeligst uit met een van de FestivalPassepartouts. Er kunt kiezen uit drie passepartouts.
Passepartout Small € 77 vr 23 jan | Openingsconcert za 24 jan | Stersolistengala za 31 jan | Storioni Nacht + 20% korting op elk ander festivalconcert dat u tegelijkertijd koopt. Passepartout Medium € 92,50 vr 23 jan | Openingsconcert za 24 jan | Stersolistengala di 27 jan | Scherpdenkersconcert za 31 jan | Storioni Nacht + 20% korting op elk ander festivalconcert dat u tegelijkertijd koopt. Passepartout Large € 145 do 22 jan | Sneakpreview concert vr 23 jan | Openingsconcert za 24 jan | Stersolistengala zo 25 jan | Academyconcert zo 25 jan | Masterclass do 29 jan | Lunchpauzeconcert di 27 jan | Scherpdenkersconcert za 31 jan | Storioni Nacht zo 01 feb | Storioni op Zondag + 20% korting op elk ander festivalconcert dat u tegelijkertijd koopt.
U koopt uw passepartout bij het Ticketbureau van Muziekgebouw Eindhoven of via de website MuziekgebouwEindhoven.nl. Koopt u via de website, dan doet u dat als volgt: Voeg de passepartout van uw keuze toe aan uw winkelmandje door op Bestellen te klikken. U dient vervolgens eerst de passepartout af te rekenen. Daarna kunt u de betreffende concerten aan uw winkelmandje toevoegen en met 100% korting (dus gratis) afrekenen. 35
STORIONI FESTIVAL 2015
door Paul Janssen
Voříšeks
Grand rondeau concertant Sprankelend unicum in zijn oeuvre
Elk jaar biedt het Storioni Festival de luisteraar een ware ontdekkingsreis. Een van de ontdekkingen van 2015 is ongetwijfeld Grand rondeau concertant van Voříšek, een componist die door het Storioni Trio en Camerata Royal Concertgebouw Orkest uit de vergetelheid wordt gehaald. ´Een geweldig stuk, voor ons waanzinnig interessant.’ Violist Wouter Vossen is enthousiast over het Grand rondeau concertant van de Tsjechische componist Jan Václav Hugo Voříšek (1791-1825). ‘Vooral omdat het bijna nooit gespeeld wordt.’ Dat het werk bijna nooit uitgevoerd wordt, heeft alles met de dubbele pech van Voříšek te maken. Niet alleen stierf hij te jong om zijn naam werkelijk groots in de geschiedenisboeken te schrijven. Hij belandde bij leven in Wenen bovendien in de kringen rond Ludwig van Beethoven. Hij ging om met componisten als Johann Nepomuk Hummel en Louis Spohr en hij mocht zichzelf een goede vriend van Franz Schubert noemen. En hoewel hij toch echt een van de vijftig componisten was die net als Schubert de opdracht van de Vaterländischer Kunstverrein kreeg om een variatie te maken op de wals van Diabelli die Beethoven inspireerde tot zijn fameuze Diabellivariaties, restte hem tussen zoveel groots componistengeweld weinig anders dan de vergetelheid. En dat doet Voříšek geen recht. Hij was zijn leven immers begonnen als wonderkind. Van zijn vader, die koordirigent en organist was, leerde hij pianospelen en al op negenjarige leeftijd gaf hij zijn eerste openbare concerten. Toch studeerde hij in Praag filosofie en vertrok hij op 22-jarige leeftijd naar Wenen om daar rechten te gaan studeren. En in de heimelijke hoop Beethoven tegen te komen en zijn muzikale carrière toch een broodnodige impuls te geven.
36
Eerste organist
De impuls kwam uiteindelijk van Hummel die hem als pianist onder zijn hoede nam. Maar in de muziek bleef het kwakkelen voor Voříšek. Hij sloot zijn studie rechten af en ging in 1821 van lieverlee maar aan het werk als advocaat. Toen hij een jaar later toch de kans kreeg om als tweede organist aan het Weense hof te werken, aarzelde hij geen moment en hing hij zijn advocatencarrière aan de wilgen. Voříšek schopte het uiteindelijk tot eerste organist in 1824, maar lang kon hij daar niet van genieten; nog geen jaar later stierf hij aan tuberculose. Hij liet een Symfonie in D achter, een mooie mis en diverse solopianowerken. In die werken vermengt de componist die Voříšek ook werkelijk was een wat conservatieve houding tegenover de klassieke traditie met een gave voor melodie die niet onderdoet voor die van Schubert. De uitgeverij van Voříšek kwam om het ‘nieuwe’ in zijn pianowerk aan te geven zelfs met de term Impromptu op de proppen. Waarschijnlijk de eerste keer dat deze term, die even later met succes door Schubert en anderen werd overgenomen, gebruikt werd.
‘Dit werk moet je echt op een festival brengen’ Frank Veenstra, artistiek manager
37
MUZIEKGEBOUWEINDHOVEN.NL
Echt iets voor een festival
Ook de virtuoze Grand rondeau concertant, een unicum in het oeuvre van Voříšek, balanceert tussen klassieke waarden en de romantische tijdgeest. Over het werk is verder weinig meer bekend dan dat hij het kort na de Symfonie uit 1820 schreef. ‘Dit soort werken moet je echt op een festival brengen’, zegt Frank Veenstra, artistiek manager van Muziekgebouw Eindhoven. ‘Dat is een van de redenen van het bestaan van een evenement als het Storioni Festival. We willen iets extra’s doen, iets dat aanvullend is op wat in het reguliere seizoen plaatsvindt. Zowel nieuwe als oude muziek die zelden of nooit tot klinken komt, hoort daarbij. Zo’n Grand rondeau van Voříšek neem je als trio niet zo makkelijk mee op een reguliere concerttournee, dan willen mensen toch het Tripelconcert van Beethoven horen. Ook de muziek van Ysaÿe, De Sarasate en Alba Rosa Viëtor is geen alledaags repertoire. En dat is ook iets waar onze bezoekers op rekenen. Zij weten dat het Storioni Festival muzikale cadeautjes bevat.
Het Storioni Trio en Camerata Royal
Daarbij heeft men inmiddels het vertrouwen dat het onbekende dat wij programmeren ook daadwerkelijk goede muziek is. En dat is mooi. Dat biedt mogelijkheden.’ Er valt immers nog veel te ontdekken. ‘Ik ben er groot voorstander van elk muziekstuk op zijn merites te beoordelen’, zegt Veenstra. ‘Ik zal niet gauw op grond van een naam een heel oeuvre afbranden. Je weet nooit wat je tegenkomt. Als Felix Mendelssohn niet zo alert was geweest om in de vroege 19e eeuw de Matthäus Passion van Bach boven water te halen, was de historie misschien heel anders gelopen.’
proud host of the Storioni Festival
bezoek de website voor andere festivals & concerten!
Nu is Voříšek vast geen nieuwe Bach, maar zijn werk voor pianotrio en orkest sprankelt als de beste werken van zijn tijdgenoten. In die zin is het inderdaad een bijzonder verrijkende ontdekking. ‘Het is een heel mooi stuk. Virtuoos, fris, fruitig’, zegt Vossen ten overvloede. ‘Met voor ons alle drie meer dan voldoende muzikale uitdagingen. Het is voor het eerst dat wij de Grand rondeau van Voříšek spelen, maar het stuk verdient het zonder twijfel om heel vaak uitgevoerd te worden.’
Concertgebouw Orkest spelen Voříšeks Grand rondeau concertant tijdens het Stersolistengala op za 24 jan. U vindt het gehele programma van dit concert op pag. 49
38
Jan Václav Hugo Voříšek Vamberk, 11 mei 1791 – Wenen, 19 november 1825
HET STORIONI FESTIVAL IS EEN INITIATIEF VAN HET STORIONI TRIO & MUZIEKGEBOUW FRITS PHILIPS EINDHOVEN
STORIONI FESTIVAL 2015
door Paul Janssen
MARC VOSSEN OVER ALTVIOLIST VLADIMIR MENDELSSOHN:
‘Als Vladi er is, weet je dat het goed komt’
‘Hij is nooit hetzelfde, altijd uitdagend en verrassend’ Marc Vossen. ‘En een van de muzikale vaders van het trio. Het is ongelooflijk fijn om met hem samen te spelen.’
Een schat aan ervaring
Al tijdens het eerste Storioni Festival in 2008 bleek zijn waarde. ‘Gidon Kremer wilde alleen komen als wij een bepaald stuk zouden spelen. Hij vroeg of wij het op ons repertoire hadden, want er was geen tijd om te repeteren. Natuurlijk antwoordden we bevestigend, al hadden we het nog nooit gespeeld. Vladi kwam toen naar onze repetitie en heeft ons door het stuk geloodst.’ Een man die alles al eens gedaan heeft, fantastisch omgaat met jonge musici en een schat aan ervaring meebrengt, zo karakteriseert Marc de Roemeense altviolist die ook als componist het nodige achter zijn naam heeft staan. ‘Als Vladi in het ensemble zit, weet je dat het goed komt.’
Spelen in het moment
De Roemeense altviolist Vladimir Mendelssohn is sinds het eerste Storioni Festival een jaarlijks terugkerende gast. Ook in Eindhoven doet hij wat hij over de hele wereld doet: kamermuziek maken, les geven en als een soort ‘pater musicalis’ waar nodig en gewenst de collega-musici leiden en begeleiden. Marc Vossen, cellist van het Storioni Trio, vertelt over deze huisvriend van het festival. ‘Een wijs man’, karakteriseert Marc hem, ‘en altijd tot in de puntjes voorbereid.’ ‘Het is typerend’, vervolgt hij. ‘Ik heb in Den Haag jaren bij Vladi in de straat gewoond. In al die tijd ben ik hem nooit tegengekomen. Hij is altijd onderweg. Altijd aan het spelen, altijd aan het lesgeven.’ 40
Marc en Wouter Vossen maakten zo’n twintig jaar geleden voor het eerst kennis met Vladimir Mendelssohn. Ze completeerden, samen met hun moeder, het pianokwartet dat tijdens het eindexamen altviool van een vriend van Marc een Pianokwartet van Brahms speelde. Vladimir Mendelssohn – ‘Vladi’ voor intimi – zat in de examencommissie en kwam na afloop naar
‘Hij is een van de muzikale vaders van het trio’ de familie Vossen toe. Zijn ‘wie zijn jullie en wat spelen jullie goed’ legde de basis voor een muzikale vriendschap die tot op de dag van vandaag voortduurt. ‘Vladi is een geweldig musicus’, zegt
Kamermuziek maken is het grootste plezier van Mendelssohn. Hij is artistiek leider van het kamermuziekfestival in het Finse Kuhmo en doceert daarnaast altviool en kamermuziek in onder andere Essen en Parijs. ‘Kamermuziek maken met Vladi betekent echt spelen in het moment.
‘Zijn pretogen spreken op zo’n moment boekdelen…’ Het is nooit hetzelfde, altijd uitdagend en verrassend. Daar heb ik persoonlijk heel veel van geleerd. Zo speelden we een keer het Pianokwartet van Schumann in het Concertgebouw in Amsterdam. Ik heb ergens hetzelfde thema in de cello als de altviool. Tijdens de repetitie bezwoer hij mij op die plek minder tijd te nemen. Tijdens het concert nam ik dus geen tijd, terwijl hij juist alle tijd en ruimte nam. Zijn pretogen spreken op zo’n moment boekdelen.’
Vladimir Mendelssohn speelt tijdens het Storioni Festival in de volgende concerten: ma 26 jan Storioni in Tilburg wo 28 jan Storioni in Helmond do 29 jan Wandelconcert Breda vr 30 jan Wandelconcert Den Bosch za 31 jan Storioni Nacht Meer info en tickets: www.StorioniFestival.nl
41
door Eveline aan de Wiel
Beluister het Storioni Festival in het MAX Avondconcert op NPO Radio 4.
STORIONI FESTIVAL 2015
‘Wij brengen de concertzaal In gesprek met op de radio’ Russell Postema, eindredacteur van Omroep MAX
Kijk voor alle informatie op
www.maxavondconcert.nl
Sinds de eerste editie zijn het Storioni Festival en Omroep MAX ‘partners in crime’: ze delen de missie om bijzondere muziekstukken onder de aandacht te brengen van een breed publiek. Eindredacteur Russell Postema was er vanaf de eerste editie bij. Als geboren Canadees kijkt hij dit jaar extra uit naar het festival. ‘Met het thema Amerika hoop ik op een feest der herkenning.’ 42
43
STORIONI FESTIVAL 2015
‘Wij willen de luisteraar thuis het gevoel geven erbij te zijn’
De volgende concerten worden opgenomen en uitgezonden in het MAX Avondconcert op Radio 4: vr 23 jan | Openingsconcert za 24 jan | Stersolistengala ma 26 jan | Storioni in Tilburg (live uitgezonden) di 27 jan | Scherpdenkersconcert (live uitgezonden) za 31 jan | Storioni Nacht
Postema was twaalf jaar oud toen hij naar Nederland kwam. Als half-Canadees woonde hij als kind in Montreal en later op het eiland Newfoundland in het oosten van Canada, waar de bewoners volgens Postema ‘besmet zijn’ met de gave om prachtige volksmuziek te maken. ‘Ik ken veel musici uit Canada en de Verenigde Staten, maar ik heb altijd een zwak gehad voor de traditionele volksmuziek uit Newfoundland. Klassieke componisten putten niet voor niets al eeuwenlang uit de volksmuziek om hun composities vorm te geven. Een slimme componist weet daar goed gebruik van te maken.’
MAX Jong Talent Prijs
Dit jaar heeft de samenwerking tussen het Storioni Festival en Omroep MAX zich nog verder verdiept. Het winnende ensemble van de Storioni Toonzaal Prijs krijgt nu ook de MAX Jong Talent Prijs uitgereikt. ‘De jonge talenten van nu zijn de musici op de podia van de toekomst’, licht Postema de keuze van een ouderenomroep voor het ondersteunen van jong talent toe. ‘Er zijn veel jonge musici die het geweldig goed doen. Zo viel mij onlangs tijdens een concours voor jonge componisten op dat zij vaak weer heel anders componeren dan jaren geleden. Het is heel interessant om die ontwikkeWarm weerzien ling te zien. Zulke talenten ‘In de loop van de jaren Ook het weerzien met het is er een diepe verbintenis moet je blijven stimuleren, Storioni Trio, de medewerkers want die hebben we hard ontstaan met het festival’ nodig voor de toekomst. van het Muziekgebouw en het publiek maken het Daar wil Omroep MAX festival voor Postema bijzonder. ‘Als omroep zich sterk voor maken. Zeker nu er nog maar een leggen we concerten vast door het hele land, handjevol omroepen actief is op Radio 4, hebben maar het valt ons als redactie elk jaar weer op we als omroep een belangrijke rol om jong talent hoe ontzettend fijn de sfeer is in Eindhoven. te ondersteunen.’ Het publiek is enorm enthousiast en de ontvangst is zeer warm. Het is prettig om echt het gevoel te krijgen erkend te worden.’
44
De kunst van de presentator natuurlijk nog wel prachtig, maar je hebt als luisTijdens het Storioni Festival streeft Omroep teraar niet het gevoel dat je zelf bij het concert MAX ernaar concerten zoveel mogelijk rechtaanwezig bent, dat je écht in de zaal zit of achter streeks uit te zenden op de radio. Daarnaast de schermen gluurt.’ hoopt de omroep ook een beeldregistratie te Kleedkamer kunnen maken. ‘Een soort webcast’, vertelt Een enkele keer wordt de presentatoren van Postema, ‘maar de kwaliteit daarvan is zo hoog, Omroep MAX zelfs een kijkje gegund in de kleeddat de registratie ook op televisie kan worden kamers van de musici. ‘Ik zal nooit vergeten hoe uitgezonden. Sinds kort werken we vrij intensief een van onze presentatoren live verslag deed samen met Cultura TV. We hopen dit jaar minvan het festival en Wouter Vossen plotseling stens één concert van het Storioni Festival op de kleedkamer binnenkwam om vlak voor een Cultura TV te kunnen uitzenden.’ concert nog snel zijn blouse te strijken. Voor een Omroep MAX wil de luisteraar thuis het gevoel presentator is het geweldig geven erbij te zijn. ‘Niet om zo’n gebeurtenis te alleen op het moment dat ‘Wij willen de de noten klinken, maar complete beleving van het kunnen beschrijven en de luisteraar een idee te bijvoorbeeld ook als de festival overbrengen’ geven van hoe het is om musici voor aanvang van een in de kleedkamer te zijn. concert achter de schermen Als omroep willen wij de complete beleving van zenuwachtig heen en weer lopen en elkaar een het festival overbrengen en bijzondere meestermooi optreden toewensen. Het is de kunst van werken onder de aandacht brengen van een de presentator om die emoties te ‘vertalen’ op groot publiek. Die missie delen wij met het de radio en een beeld van het concert te creëren Storioni Festival.’ voor de luisteraar. Dat is wezenlijk anders dan wanneer je een concert opneemt en het dagen – of zelfs weken – later uitzendt. Dan is de muziek 45
STORIONI FESTIVAL 2015
Ontmoet de topmusici persoonlijk! In 2015 muziekreizen naar o.a.: • Luxemburg (april) KCO o.l.v. Ivan Fischer - Alle Beethovensymfonieën
• Bergen Festival Noorwegen (juni) Ronald Brautigam, Van Baerle Trio, Leif Ove Andsnes
• West Cork Chamber Music Festival Ierland (juli) Borodin Kwartet, Niek de Groot, Barry Douglas
‘Tijdens het festival werken we ook achter de schermen als een heel hecht team. Iedereen dompelt zich onder in het festival voor het beste resultaat. De organisatie, de musici en ieder ander die op welke manier dan ook bijdraagt, maken het zo bijzonder.
En als de laatste noot dan opeens klinkt... is het alsof we met z’n allen de top van de Mount Everest hebben bereikt, terugkijkend op een spannende reis en vol inspiratie uitkijkend naar komende edities’
Voor meer informatie: www.wouterandfriends.nl
Opera- en concertreizen
Pauline Koning projectcoördinator Storioni Festival
STORIONI FESTIVAL 2015
PROGRAMMA / STORIONI FESTIVAL 2015
Storioni Trio
wo 21 jan
do 22 jan
20.00 uur
12.30 uur | € 7,50
Finale Ensemblewedstrijd | Toonzaal Prijs > De Toonzaal Den Bosch
Bij de concerten in Muziekgebouw Eindhoven is uw pauzedrankje bij de prijs inbegrepen
Sneakpreview concert > Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal o.a. Storioni Trio, Elina Vähälä viool, Finghin Collins piano Haydn - Pianotrio in Es, Hob. XV: 22 Ysaÿe - deel uit Sonate voor vioolsolo nr 2 ‘Obsession’ Berg - Sonate opus 1 Brahms - Rapsodie opus 79 nr 1
Muziekgebouw Eindhoven
Muziekgebouw Frits Philips Eindhoven organiseert samen met het Storioni Trio voor de achtste keer het Storioni Festival. Muziekgebouw Eindhoven is een eigentijds muziekgebouw in het hart van de stad. Jaarlijks zijn er ruim 300 concerten in alle genres, van klassiek tot wereldmuziek en van pop tot jazz. Behalve met het Storioni Festival, onderscheidt het Muziekgebouw zich met innovatieve producties en festivals op het grensvlak van genres en stijlen. MuziekgebouwEindhoven.nl 48
Elina Vähälä
Koop de concerten in een van de drie FestivalPassepartouts. Lees meer op pag. 35
Storioni Café Professionele presentatoren ontfutselen musici verhalen & anekdotes. Met korte live-optredens.
Baiba en Lauma Skride
vr 23 jan
za 24 jan
19.30 uur Storioni Café | gratis entree 20.15 uur Concert | € 24
De Lage Landen Zaal 19.30 uur Storioni Café | gratis entree 20.15 uur Concert | 0 € 32 1 € 29 2 € 25 3 € 20
Openingsconcert > Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal
Stersolistengala > Muziekgebouw Eindhoven
o.a. Storioni Trio, Wouter Vossen viool, Elina Vähälä viool, Finghin Collins piano, Camerata RCO, o.a. Baiba Skride viool, Lauma Skride piano, Camerata RCO, Henk Neven bariton, Bart van de Roer piano, Rosalia Gomez Lasheras Alexei Ogrintchouk hobo, Matthew Hunt klarinet, piano Storioni Trio Lekeu - Adagio Rossini - Sonata a quattro nr 1 Beethoven - Kwintet voor blazers en piano Voříšek - Grand rondeau Ysaÿe - deel uit Sonate voor vioolsolo nr 2 Dvořák - Sonatine ‘Obsession’ Schubert - Liederen (bew. voor bariton en ensemble) Souza - Stars and Stripes Forever Piazzolla - Primavera Dvořák - Pianotrio in f Bellini - Hoboconcert Bartók - Rapsodie nr 2 Piper - Dances and Shrieks of Silver (wereldpremière)
Stadsfoyer | gratis entree 49
STORIONI FESTIVAL 2015
Academy Sunday 2014
zo 25 jan Academy Sunday | Muziekscholenconcert > Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal 11.00 uur | gratis entree Leerlingen van de muziekscholen spelen het resultaat van de workshopdag!
ma 26 jan
Storioni in Tilburg > Concertzaal Tilburg 19.15 uur Storioni Café | gratis entree 20.00 uur Concert | 1 € 32 2 € 28
zo 25 jan
Academy Sunday | Academyconcert > Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal 15.30 uur | 0 € 22,50 1 € 20 2 € 17
o.a. Alexei Ogrintchouk hobo, Matthew Hunt klarinet, Elina Vähälä viool, Wouter Vossen viool, Mariko Hara altviool, Vladimir Mendelssohn altviool, Marc Vossen cello, Bart van de Roer piano, Finghin Collins piano
Laureaten TROMP Percussion Eindhoven, YPF (Rosalia Gomez Lasheras piano), Cello Biënnale (Anton Mecht Spronck cello), Oskar Back Concours (Shin Sihan viool), Storioni Trio, Elina Vähälä viool, Mariko Hara altviool, Marc Vossen cello, Finghin Collins piano, Bart van de Roer harmonium Liegeois - Grand duo voor 2 cello’s Viëtor - Pianotrio Dessner - Miniature voor marimba en crotales Dvořák - Bagatellen Dvořák - Slavische dansen Mendelssohn - Pianokwartet nr 2 opus 2
zo 25 jan
Academy Sunday | Masterclass Storioni Trio > Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal 20.00 uur | € 8
50
Mariko Hara
ma 26 jan
Koffie met de Storioni’s & Mariko Hara > Muziekgebouw Eindhoven | Stadsfoyer 10.30 uur | € 7,50 Het Storioni Trio ontvangt zijn festivalgasten op de koffie. Vandaag Mariko Hara, de jonge Japanse altvioliste. Zij speelt Bachs Chaconne en samen met klarinettist Matthew Hunt van Rebecca Clarke: Prelude, Allegro & Pastorale.
Prokofjev - Ouverture op joodse thema’s Clarke - Prelude, Allegro & Pastorale Piazzolla - Primavera Britten - Temporal variations Franck - Pianokwintet
Souvenir des Montagnards
De kamermuziekserie van Koninklijke Souvenir des Montagnards heeft faam verworven tot ver buiten onze landsgrenzen. Vele beroemdheden en talloze gerenommeerde ensembles traden al in Tilburg op. De kamermuziekconcerten vinden plaats in de Concertzaal te Tilburg.
Maarten van Rossem
di 27 jan
Scherpdenkersconcert met Maarten van Rossem > Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal 19.30 uur Storioni Café | gratis entree 20.15 uur Concert | 0 22,50 1 20 2 17,50 o.a. winnaar TROMP Percussion Eindhoven, Storioni Trio, Asko|Schönberg, Matthew Hunt klarinet Lezing Maarten van Rossem Rorem - Spring Music Mackey - Micro concert Bernstein - Klarinetsonate Lang - My very empty mouth Lang - Cheating lying stealing
Dit concert vindt do 22 jan ook plaats in het Concertgebouw Amsterdam
51
STORIONI FESTIVAL 2015
Matthew Hunt
Hervé Joulain
Waalse Kerk wo 28 jan
do 29 jan
10.30 uur | € 7,50
Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal 12.30 uur | € 7,50
Het Storioni Trio ontvangt zijn festivalgasten op de koffie. Vandaag de Britse klarinettist Matthew Hunt. Muziek is er van Antonín Dvořák, een componist die centraal staat tijdens het festival.
Marc Vossen solocello, Bram van Sambeek fagot, Peter Hoeben hoorn, Hervé Joulain hoorn, Maja Bogdanovic cello, Dan Zhu viool, Oliver Triendl piano
Koffie met de Storioni’s & Matthew Hunt > Muziekgebouw Eindhoven | Stadsfoyer
wo 28 jan
Storioni in Helmond > Theater Speelhuis 19.30 uur Storioni Café | gratis entree 20.15 uur Concert | € 26,50 Storioni Salon na afloop o.a. Storioni Trio, Peter Hoeben hoorn, Hervé Joulain hoorn, Wouter Vossen viool, Dan Zhu viool, Vladimir Mendelssohn altviool, Maja Bogdanovic cello, Camerata RCO Beethoven - Sextet Schumann-Wieck - Pianotrio Dvořák - Serenade voor blazers
52
Lunchpauzeconcert
Lekeu - Larghetto Franck - Vioolsonate
Bij de concerten in Muziekgebouw Eindhoven is uw pauzedrankje bij de prijs inbegrepen
do 29 jan
Wandelconcert Breda 20.00 uur | € 20
> Waalse Kerk o.a. Bart van de Roer piano, Giorgi Gvantseladze hobo, Bram van Sambeek fagot, Vladimir Mendelssohn altviool Toch - Kwartet voor hobo, klarinet, fagot en altviool Corea - Trio voor fluit, fagot en piano
> Kasteel van Breda Ruysdael Kwartet Schulhoff - Fünf Stücke für Streichquartett
> Evangelisch Lutherse kerk
Theater Speelhuis
Theater Speelhuis is prachtig ondergebracht in de Onze-Lieve-Vrouwekerk te Helmond, een katholieke koepelkerk in neobyzantijnse stijl. Het programma, van cabaret tot klassieke muziek en van toneel tot kindervoorstellingen, is veelzijdig voor alle leeftijden.
Irina Kulikova gitaar, Carsten Schmidt klavecimbel, Dan Zhu viool, Wouter Vossen viool, Marc Vossen cello Del Rey - California Suite Paganini - Andante cantabile Vivaldi - Concert voor gitaar, klavecimbel en strijkers Tickets via Chassé Theater, zie pag. 35 Bezoekers worden per brief geïnformeerd over hun startlocatie.
Het eerste fundament van deze kerk werd gelegd in 1429. Na de grondige restauratie die in 1983 werd voltooid, wordt de kerk, behalve voor diensten, ook gebruikt voor concerten en andere culturele activiteiten. De kerk heeft nu een monumentenstatus.
Kasteel van Breda, Nassauzaal
Het Kasteel van Breda ligt in het centrale stadsdeel van Breda aan het Kasteelplein. Sinds 1826 is de Koninklijke Militaire Academie (KMA) gevestigd in het kasteel, waardoor het niet vrij toegankelijk is voor publiek. Maar wel tijdens het Storioni Festival.
Evangelisch-Lutherse Kerk
De Evangelisch-Lutherse Kerk diende aanvankelijk als schuilkerk. Hij werd in 1777 gekocht door de Lutherse gemeente. De bovenbouw werd deels gesloopt en een nieuwe kerk met bijgebouw kwam ervoor in de plaats. De crypte bleef intact en zo bevindt zich onder de kerk nu nog een prachtig betegeld gewelf met zogenaamde spijkertegeltjes... uniek in Zuid-Nederland. De kerk is alleen op afspraak te bezichtigen.
53
STORIONI FESTIVAL 2015
Volg het Storioni Festival ook op Facebook en Twitter @storionifest
Muziekcentrum De Toonzaal
Wandelconcert ’s Hertogenbosch
is gehuisvest in een oude Bossche synagoge. Sinds 2005 wordt hier klassieke en actuele muziek, jazz en wereldmuziek uitgevoerd; er vinden jaarlijks circa 120 concerten plaats. Mede door de intieme sfeer en prachtige akoestiek is DeToonzaal, ook voor topensembles en -musici, een van de meest favoriete podia in Nederland.
> De Toonzaal
Theater aan de Parade
Vladimir Mendelssohn
vr 30 jan
20.00 uur | € 20
Winnaar Storioni Toonzaal Prijs
> Theater aan de Parade o.a. Storioni Trio, Dan Zhu viool, Vladimir Mendelssohn altviool, Maja Bogdanovic cello Golijov - Lullaby & Doina Pfeffer - Alektrophobic
vr 30 jan
Koffie met de Storioni’s & Oliver Triendl > Muziekgebouw Eindhoven | Stadsfoyer 10.30 uur | € 7,50 Oliver Triendl is een geweldige Duitse pianist. Maar hij is zoveel méér… Tijdens dit concert praten de Storioni’s met Oliver, en zo krijgt u een interessante kijk in het concert-leven, hoe het is om op te treden, de eeuwige fascinatie van muziek… Natuurlijk wordt er ook gemusiceerd!
54
ligt in de schaduw van de monumentale Sint Janskathedraal, met de eigen achtertuin letterlijk bovenop de 800 jaar oude stadswallen. Al sinds 1836 ligt op deze plek aan de historische Parade een theater. In de culturele huiskamer van Den Bosch kan iedere cultuurliefhebber – van opera tot muziektheater of film – zijn hart ophalen in de grote zaal, de pleinzaal en de TP Bios.
> Klooster Mariënburg o.a. Irina Kulikova gitaar, Bram van Sambeek fagot, Carsten Schmidt klavecimbel Bach - Pastorale Barrios - Cathedral Fernambuco - Brazilian Dance
> De Toonzaal Afsluiting door Storioni Trio
Klooster Mariënburg
In de binnenstad van Den Bosch bevindt zich het historische klooster Mariënburg van de Zusters Jezus, Maria en Jozef. Het prachtige rijksmonument, daterend uit 1899, is sinds kort een universitair opleidingscentrum en bovendien bij uitstek geschikt voor concerten.
Tickets via De Toonzaal, zie pag. 35 Bezoekers worden per brief geïnformeerd over hun startlocatie. 55
STORIONI FESTIVAL 2015
za 31 jan Storioni Nacht > Muziekgebouw Eindhoven De Lage Landen Zaal 19.30 uur | € 32,50 (dit concert heeft twee pauzes) o.a. Ruysdael Kwartet, Dan Zhu viool, Vladimir Mendelssohn altviool, Marc Vossen cello, Maja Bogdanovic cello, Oliver Triendl piano, Nelson Goerner piano, Matthew Hunt klarinet, Bram van Sambeek fagot, Hervé Joulain hoorn, Irina Kulikova gitaar, Storioni Trio Korngold - Romance impromptu uit ‘Deception’ Dvořák - Strijkkwartet nr 12 ‘American’ Bloch - Prayer uit ‘Jewish Life’ Bartók - Contrasts pauze Ives - The unanswered question Bernstein - Ouverture Candide Farwell - Song of the deathless voice Gottschalk - The Banjo Beach - Pastorale voor blaaskwintet Griffes - Threetone Picture Gerhwin, arr. Van Klaveren - Rhapsody in Blue pauze Brouwer - Un dia de Noviembre Barrios - Cathedral Fernambuco - Brazilian Dance Waxman - Carmen fantasie Golijov - Lullaby & Doina Piazzolla - Adios Piazzolla - Oblivion
Storioni Nacht 2014
Dan Zhu
Storioni Nacht
magisch
marathon concert
bij kaarslicht
zo 01 feb
Storioni op Zondag > Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal 12.00 uur | 0 € 19,50 1 €17,50 2 € 15 o.a. Wouter Vossen viool, Dan Zhu viool, Marc Vossen cello, Bart van de Roer piano, Nelson Goerner piano, Stephane de May piano, Hervé Joulain hoorn Bach - uit Die Kunst der Fuge: Andante Schubert - Fantasie in f Paganini - Andante cantabile Brahms - Hoorntrio
Grande Finale arr. Van Klaveren - ‘America Medley’ (met muziek van Kern, Berlin en Porter) 56
57
STORIONI FESTIVAL 2015
DE MUSICI / STORIONI FESTIVAL 2015 Asko|Schönberg
Peter Hoeben
hoorn Nederland > speelt wo 28 & do 29 jan
piano Nederland > zie Storioni Trio
Bart van de Roer (Storioni Trio)
Storioni Trio
Maja Bogdanovic
Matthew Hunt
Maarten van Rossem
Anton Mecht Spronk
Camerata RCO
Hervé Joulain
Ruysdael Kwartet
Oliver Triendl
Finghin Collins
Irina Kulikova
Bram van Sambeek
Elina Vähälä
Nelson Goerner
Stephane de May
Carsten Schmidt
Marc Vossen (Storioni Trio)
Rosalia Gomez Lasheras
Vladimir Mendelssohn
Shin Sihan
Wouter Vossen (Storioni Trio)
Giorgi Gvantseladze
Henk Neven
bariton Nederland > te horen za 24 jan
viool Letland > speelt za 24 jan (festivaldebuut)
Baiba Skride
Dan Zhu
Mariko Hara
Alexei Ogrintchouk
Lauma Skride
Nederland > speelt di 27 jan (festivaldebuut)
cello Servië > speelt wo 28 jan (festivaldebuut), do 29, vr 30 & za 31 jan
Nederland > speelt vr 23 jan (festivaldebuut), za 24 & wo 28 jan
piano Ierland > speelt do 22, vr 23, zo 25 & ma 26 jan
piano Argentinië > za 31 jan (festivaldebuut) & zo 01 feb
piano, laureaat YPF Spanje > speelt vr 23 & zo 25 jan
hobo Georgië > speelt do 29 & za 31 jan
altviool Japan > speelt zo 25 jan (festivaldebuut) & ma 26 jan 58
klarinet Groot-Brittannië > speelt za 24 jan (festivaldebuut) ma 26, di 27 & za 31 jan
hoorn Frankrijk > speelt wo 28, do 29, za 31 jan & zo 01 feb
gitaar Zuid-Oeral (Rusland) > speelt do 29, vr 30 & za 31 jan
piano België > speelt zo 01 feb
altviool Roemenië > speelt ma 26, wo 28, do 29, vr 30 & za 31 jan
hobo/dirigent Rusland > speelt za 24, ma 26 & wo 28 jan
spreker Nederland > treedt op di 27 jan
Nederland > do 29 jan (festivaldebuut) & za 31 jan
fagot Nederland > speelt do 29, vr 30 & za 31 jan
klavecimbel Duitsland > speelt vr 30 jan (festivaldebuut)
viool, laureaat Oskar Back Concours Nederland > speelt zo 25 jan (festivaldebuut)
piano Letland > speelt za 24 jan (festivaldebuut)
Bart van de Roer Wouter Vossen Marc Vossen > speelt in alle concerten
cello, laureaat Cello Biennale Nederland > speelt zo 25 jan (festivaldebuut)
piano Duitsland > speelt do 29 jan (festivaldebuut), vr 30 & za 31 jan
viool Finland > speelt do 22, vr 23, zo 25 & ma 26 jan
cello Nederland > zie Storioni Trio
viool Nederland > zie Storioni Trio
viool China > speelt wo 28, do 29, vr 30, za 31 jan & zo 01 feb
Biografieën van deze musici vindt u op StorioniFestival.nl en op de concerttoelichtingen die voorafgaand aan de concerten in de foyer verkrijgbaar zijn.
59
colofon ORGANISATIE
Stichting Storioni Festival Postbus 615 5600 AP Eindhoven T. +31 (0)40 265 56 00 www.StorioniFestival.nl
ARTISTIEK MANAGEMENT
Storioni Trio (Bart van de Roer, Marc Vossen en Wouter Vossen) en Frank Veenstra
PROJECTBUREAU Pauline Koning
MARKETING/PUBLICITEIT
Jolanda van der Linden, Tia Schutrups
REDACTIE
Paul Janssen, Jeannine van Tienen, Stephen Westra, Eveline aan de Wiel
FOTOGRAFIE
Vincent Boon, Marco Borggreve, Tom Doms, Merlijn Doomernik, Julien Gernay, Vincent van den Hoogen, Gerard Kievits, Arie de Korte, Bram Saeys, Gerrit Schreurs, Anna Tyshayeva
ONTWERP
meneer DE WIT.nl
TICKETS EN PASSEPARTOUTS T. +31 (0)40 244 20 20 www.StorioniFestival.nl
Onder voorbehoud van wijzigingen. Stichting Storioni Festival heeft ernaar gestreefd de rechten van al het gebruikte beeldmateriaal in deze uitgave te regelen volgens wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich wenden tot het projectbureau van de Stichting. Niets uit deze uitgave mag in enige vorm of op enige wijze overgenomen worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting Storioni Festival.
60