E-bike: welke is goed?

AL 23 JAAR OP TV

alleen accu nog zwak punt

E-bike: welke is goed?

gezond & goedkoop JE EIGEN MINI MOESTUIN Kijk op pagina 60

kassa tests HOGEDRUKREINIGERS ELEKTRISCHE FIETSEN TABLETS GRASMAAIERS CHOCOLADE

NR. 2 APRIL/MEI 2012 PRIJS € 3,99

en verder

DROOGSHAMPOO

ECHTE BOTER VAAK NAMAAK

KABELKLETSKOEK

IN DIT NUMMER

17 52

50

72

32 4

KASSA APRIL/MEI 2012

GETTY IMAGES; KÄRCHER

28

‘Banken en verzekeraars kunnen consumenten helemaal kapot procederen’ Lees pagina 56

ETEN & GEZONDHEID 12 14 52

BOTER OF MARGARINE? Met boter mag je volgens de boterwetgeving niet ‘rommelen’. Maar fabrikanten zoeken wel de grenzen op. TEST DROOGSHAMPOO Droogshampoo maakt een comeback. Kassa test er zes. Andrelon wint. TEST CHOCOLA Genieten. Dat deden de zes panelleden toen ze een middagje zes verschillende chocoladerepen mochten testproeven. Vooral van Côte d’Or.

GELD & RECHT 18 56

DATALIMIETEN DRIJVEN PRIJS OP Providers stellen steeds vaker een limiet aan dataroaming. Ga je daarover heen met je smartphone, dan gaat de kassa rinkelen. Hoe voorkom je dat? RECHTSZAAK DUURDER Een conflict uitvechten bij de rechter wordt waarschijnlijk honderden euro’s duurder. ‘Het kabinet pakt vooral de kleine man.’

HUISHOUDEN & WONEN 22 32 60

TEST GRASMAAIERS Het gras groeit weer tot onacceptabele hoogtes. Met een grasmaaier verhelp je dat snel en vakkundig. Maar welke moet je hebben? EXPERTTEST HOGEDRUKREINIGERS Mos, vuil of algen. Met een hogedrukreiniger spuit je het zo weg. Kassa’s expert neemt zeven gangbare modellen onder de loep. START JE EIGEN MOESTUIN Je eigen groenten verbouwen is hip, voordelig en gezond. Kassa’s stappenplan helpt.

DIGITAAL 28

KABELS Over audio- en videokabels wordt in elektronicawinkels


72

veel onzin verkocht. Een HDMI-kabel van een paar euro is vaak niet slechter dan eentje van 100 euro. TEST TABLETS Tablets zijn hot. In de winkel liggen ze in verschillende soorten en maten. Maar welke past het best bij jou? Kassa test 24 tablets.

REIZEN & VRIJE TIJD 38

SPECIAL E-bikes

Fietsen met trapondersteuning is populairder dan ooit. Welke elektrische fietsen zijn goed? Waar let je op bij de aanschaf van een gebruikte e-bike? Is het verstandig de fiets te verzekeren? Kassa zet alles op een rij. 40 ENQUÊTE Batavus, Sparta en Koga Miyata zijn de merken waar de meeste e-bike bezitters zeer tevreden over zijn, zo blijkt uit Kassa’s enquête. 42 BATTLE De accu’s van de Giant en Gazelle gaan het langst mee. 46 Tweedehands E-bikes zijn niet goedkoop, een gebruikte is dan een goede optie. Tips om een miskoop te voorkomen. 48 Fietsverzekering E-bikes worden niet vaak gestolen. Daarom is een verzekering onnodig, vindt de Fietsersbond. 50 Mooie fietsroutes Kassalezers delen hun favoriete fietsroute met andere lezers.

RUBRIEKEN 3 6 17 20 26 30 37 59 66 68 70 80 82

Column Brecht van Hulten Kassa Kort Keukenhulp De Doorzetter Vraag & Beantwoord Mijn… auto Kwaaltje Recht op recht Hollandsche waar Puzzel Klopt de claim? De Buurtwinkel Colofon

Abonnee worden van Kassa magazine? Ga naar pagina 78.

5

KASSA KORT

Jaarlijks worden in Nederland zo’n 1 miljard koppen cappuccino buiten de deur gedronken. Vooral op het station gaan ze als warme broodjes over de toonbank. Maar waar serveren ze de beste cappuccino? Kassa tv stuurde twee gediplomeerde liefhebbers op pad. Julia’s blijkt de beste.

VAN KASSA TV

De testuitslag Keten 1. Julia’s 2. Shakies 3. HEMA 4. Starbucks 5. De Brooodzaak 6. McDonald’s 7. AH to go 8. Kiosk 9. Burger King

6

Prijs € 2,50 € 2,€ 1,75 € 3,15 € 2,20 € 2,10 € 1,€ 2,10 € 2,15

Cijfer 7,0 6,8 6,0 5,9 5,0 4,0 3,5 3,0 1,3

Vakantie in crisistijd

Recessie? Niet als het om vakantie gaat. Multiscope ondervroeg duizend respondenten naar hun vakantieplannen. Ruim de helft gaf aan dat het zwakke economische tij geen invloed heeft op de plannen. Bijna 30 procent weet het nog niet en 19 procent geeft aan dat de economische situatie wel invloed heeft op de vakantieplannen. De vakantiegangers gaan natuurlijk wel op zoek naar bespa– ringen. Zo maakt 35 procent gebruik van last minutes of vroegboekkortingen. Degenen die het somber inzien, geven aan korter op vakantie te gaan, alleen dagtrips te maken, dichter bij huis vakantie te vieren of maar helemaal thuis te blijven.

ISTOCKPHOTO

DE BESTE CAPPUCCINO BIJ JULIA’S

Diverse ouderenbonden gaan een keurmerk voor de ‘seniorvriendelijkheid’ van ziekenhuizen ontwikkelen. De Unie KBO, PCOB, NOOM en NVOG willen dat ziekenhuizen meer rekening houden ‘met de ongemakken en beperkingen’ van ouderen. Volgens Unie KBO vormt deze kwetsbare doelgroep bijna 60 procent van de ziekenhuispopulatie. Met een ranglijst en het keurmerk hopen de organisaties dat er meer aandacht komt voor senioren, ook met het oog op de toenemende vergrijzing. Over drie jaar moet het keurmerk operationeel zijn.

Kort

J U L I A’ S

KEURMERK SENIORVRIENDELIJK ZIEKENHUIS


Geen groen licht voor snackfusie

Hulp bij e-bikepech Voor 32 euro per jaar kunnen e-bikerijders met pech onderweg een hulpdienst bellen. De ANWB heeft eind januari aangekondigd de wegenwachtservice uit te breiden naar tweewielers. De club richt zich vooral op de e-bikes. Lekke banden en problemen met elektronica zijn de belangrijkste problemen onderweg, zo blijkt uit onderzoek. De ANWB heeft de nieuwe service goed getimed. In 2011 werden 7 procent meer elektrische fietsen verkocht dan in het jaar daarvoor, maakte Vereniging RAI (Vereniging voor de Rijwiel en Automobiel Industrie) onlangs bekend. Zo’n 15 procent van alle nieuw verkochte fietsen hebben trapondersteuning. Meer over e-bikes leest u in de special van deze Kassa, vanaf pagina 38.

kassa april/mei 2012

De Consumen tenautoriteit gaat dit jaar scherper toezien op onbetrouwbare webwinkels. Het aantal klachten over webshops is sterk toegenomen. Door onder meer foute webshops uit de lucht te halen, hoopt de toezicht houder consu menten beter te beschermen. v a n d o bb e n

Duurdere en kwalitatief slechtere snacks en minder variatie. Dat zijn volgens de NMa de mogelijke gevolgen van een fusie tussen de twee grootste snackmakers van Nederland: Royaan (eigenaar van het merk Van Dobben) en Ad van Geloven (eigenaar van het merk Mora). De NMa begint een diepgaand onderzoek en besluit daarna of er een vergunning komt voor de fusie. De kartelwaakhond wil nagaan in hoeverre afnemers als supermarkten en groothandels in staat zullen zijn tegenwicht te bieden als de gefuseerde bedrijven de prijzen voor de snacks verhogen. In de rubriek Hollandsche Waar op pagina 66 van deze Kassa magazine leest u meer over kroketten, en dan vooral over am bachtelijk gemaakte kalfs kroketten.

kortst!

Er komt een di plomaplicht voor financiële adviseurs. Zo kan de consument er zeker van zijn en hij goed geïnformeerd wordt en dat de ad viseur vakbekwaam is. Dat heeft mi nister De Jager aan de Tweede Kamer laten weten. 0900-klanten servicenummers mogen van minis ter Verhagen geen extra tarief per minuut meer reke nen. Consumenten betalen voortaan óf evenveel als voor een gesprek met een gewoon vast nummer, óf een vast bedrag voor het hele gesprek.

11.658

Zoveel personenauto’s zijn er in 2011 gestolen, blijkt uit cijfers van de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit. Een lichte daling; in 2010 werden 11.733 voertuigen ontvreemd. Auto’s tot drie jaar oud van Volkswagen, BMW, Audi en Mercedes zijn het populairst bij dieven.

De miskoop

‘Ik vertrouw het niet meer’ Voor 600 euro koopt Aad van Hooijdonk een ASUS laptop (in clusief verzekering) bij Paradigit in Zoeter meer. Naar volle tevre denheid, tot het na twee maanden misgaat. ‘De laptop herkende enkele USB-poorten niet meer en de pictogrammen op het scherm waren vier keer zo groot geworden.’ De winkel stuurt het apparaat terug naar de fabriek. Na drie weken mag Van Hooijdonk de laptop ophalen. ‘Toen bleek de oplader zoek.’ Een paar dagen later kan hij weer langskomen. ‘Maar nu kreeg ik de verkeerde laptop aan geboden, helemaal bekrast.’ Weer een paar dagen later krijgt hij eindelijk zijn eigen lap top, met een nieuw moederbord. Het ding doet het welgeteld één dag, waarna precies dezelfde problemen ontstaan. De procedure herhaalt zich en Van Hooijdonk zit bijna twee weken zonder laptop. Als hij ’m weer terug heeft, gaat het voor de derde keer mis; enkele USB-poorten weigeren dienst. Inmiddels is de laptop weer gerepareerd. ‘Maar ik vertrouw het niet meer. Ik hou alle papieren bij de hand voor het geval het weer misgaat. Ik had liever na de eerste fout een nieuwe laptop gekregen. Dan had de winkel het verder met de fabriek kunnen regelen.’

een miskoop? Mail @ Ook [email protected] 7

Culinair journalist Jeroen Thijssen test op geheel eigen wijze een keukenattribuut.

DE KEUKENHULP

le chef

chef’schoice u.s.a.

vulkanus standard

SLIJPEN OM TE SPLIJTEN Waarmee slijp je het beste je keukenmessen? De CC4623 van Chef’sChoice U.S.A. wint nipt van de Vulkanus Standaard. Tekst JEROEN THIJSSEN

E

en bot mes is voor elke kok een crime. Tomaten barsten, biefstuk rafelt en de uiringen worden dik. Laten slijpen kost geld en erger, de messen zijn een paar dagen van huis. Om de fanatieke thuiskok te bevrijden van het slijpersjuk heeft de industrie verschillende zelf-slijp-apparaatjes op de markt gebracht. Sommige zijn elektrisch, de meeste handgedreven. De elektrische varianten zijn een stuk duurder dan de handmatig aangedreven versies. Gek genoeg hebben Hema, V&D en Xenos ze niet. Alleen bij


Blokker prijken ze in het schap. Verder kun je terecht bij de echte kookwinkel of op internet. Alleen een experiment kan bepalen welke het beste werkt. Daarom krijgt elke slijper een oud, bot keukenmes te verwerken, totdat de kok er een haar mee kan splijten. Merk Le Chef Waar te koop Blokker Prijs € 4,49 Opvallend Goedkoopste van het stel en dat merk je. Er zit geen handleiding bij. In welke gleuf welk mes moet, is vol-

komen onduidelijk, bij uitproberen komt het mes even bot uit iedere gleuf. Ook de schaar knipt niet beter na behandeling. Goedkoop blijkt weer duurkoop. Dus Miskoop, niet kopen en anders weggooien. Merk Chef’sChoice U.S.A. (CC4623) Waar te koop Kookwinkels Prijs € 47,Opvallend Rare naam voor een eenvoudig apparaat. Drie slijpgleuven. De eerste is voor Japanse messen, die een afwijkende snede hebben. Slim, Japanse messen zijn hot in culiNederland. De tweede sleuf is voor gewone westerse messen, de derde om te polijsten. Dus Goed apparaat voor de prijs van een mes.

En Chef’s Choice slijpt ook kartelmessen. Merk Vulkanus Standard Waar te koop Kookwinkels, onder andere Kookpunt in Rotterdam Prijs € 46,99 Opvallend Merkwaardig gevormde slijper die zich in de praktijk bewezen heeft. Het botte mes moet in die ene sleuf. Hard duwen en schuin trekken voor het echte slijpen, verticaal trekken om te polijsten. Het levert de – vaak – mannelijke gebruiker groot respect op bij de – vaak – vrouwelijke toeschouwer wegens een schijn van technisch kunnen. Dus Goed ding. Maar De Vulkanus slijpt geen kartelmessen. <

17

shop.vara.nl

ADVERTENTIE

2DVD CASSATA

2DVD

€ 19,95

‘Cassata’ is een achtdelige

BOEK ‘KHEBJELIEF, EN TREK!

comedyserie over de

Paul de Leeuw wordt op 26 maart

Italiaanse ijssalonhouder

2012 vijftig. Om dat te vieren

Giuseppe Paparo (Ton van

schreef hij de kookbiograﬁe

Duinhoven). Schitterend

’kHebjelief, en trek! waarin Paul

ensemblewerk met Ina

terugblikt op zijn leven tot nu

van Faassen als zijn vrouw

toe. Dat doet hij zoals we van

Lisa en Frits Lambrechts

hem gewend zijn: in een vrolijke

als de buurman met

chaos. Het is een kookboek en

de bloemenstal. Een

een autobiograﬁe in één, want

mooi eerbetoon aan de

Paul herinnert zich niet alleen de

onvergetelijke Ton van

BOEK

Duinhoven.

€ 24,90

belangrijkste gebeurtenissen uit zijn leven, maar vooral ook wat hij daarbij heeft gegeten.

DVD VEERBOOT NAAR HOLLAND ‘Veerboot naar Holland’ is het immigratieverhaal van vijf

DOUCHERADIO GIEL

Turkse gezinnen. In de vijfdelige documentaireserie tekent

Noem iets wat Giel nog

regisseur Fidan Ekiz dit verhaal

niet heeft gedaan…

op uit de mond van haar

Onder de douche met

eigen vader en moeder, diens

zijn luisteraars! Dat

vriendinnen, hun echtgenoten

kan nu met de Giel

en hun kinderen. De verhalen

doucheradio. Begin de

in de serie zijn liefdevol maar

dag met een dansje;

tegelijkertijd ontwapenend

thuis, op een festival, op

‘Veerboot naar Holland’ is het immigratieverhaal van vijf Turkse gezinnen. In de vijfdelige documentaireserie tekent regisseur Fidan Ekiz dit verhaal op uit de mond van haar eigen vader en moeder, diens vriendinnen, hun echtgenoten en hun kinderen. De verhalen in de serie zijn liefdevol maar tegelijkertijd ontwapenend eerlijk en zijn vormgegeven met beelden en muziek uit de jaren waarin ze zich afspelen.

In de zestiger en zeventiger jaren van de vorige eeuw trokken de vrouwen met hun kersverse echtgenoten en met hooggespannen verwachtingen naar het dorpje Rozenburg onder

de rook van Pernis in het Rotterdamse havengebied. Van hun verwachtingen kwam weinig

terecht. De vrouwen vervreemdden van de Nederlandse samenleving maar ook van Turkije. Hun mannen probeerden hun teleurstelling te verbijten, maar velen werden depressief of

vluchtten in de drank. Zo werden de vrouwen tot elkaar veroordeeld en moesten ze opnieuw het leven leren. Maar daardoor ontstond ook een hechte vriendschap waar optimisme,

eerlijk en zijn vormgegeven Aflevering 3: “Zwaar weer”. Over de mannen en hoe ze omgingen met hun grote teleurstelling en hun trots.

Aflevering 5: “Pompen of verzuipen”. Over de mislukte integratie.

met beelden en muziek uit de Aflevering 1: “Behouden vaart”. Over de liefde van Fidan’s ouders en hun komst naar Nederland.

Aflevering 2: “In hetzelfde schuitje”. Over de strijd van de vrouwen, hun vriendschap, hun lol en solidariteit.

€ 14,95

vakantie.

humor en solidariteit onmisbaar waren in de strijd om te overleven.

Aflevering 4: “Alle hens aan dek”. Over de kinderen die hun kindertijd opofferden om hun ouders te helpen.

RADIO

Inclusief 2 AA-batterijen.

jaren waarin ze zich afspelen. Regie: Fidan Ekiz Samenstelling en eindredactie: Kees Schaap

P en © 2012 VARA Marketed and distributed by Pias Entertainment Group

Encoding & authoring iFrame

DVD

VARA 6301207

www.veerboot.vara.nl STEREO 16:9

Waarschuwing: Alle rechten van de producenten en van de eigenaar van de opgenomen werken voorbehouden. Behoudens toestemming zijn kopiëren, verhuur, uitlenen en openbare uitvoering en/of uitzending verboden.

PA L

Regiovrij

€ 14,99

Vormgeving : Jut & Jul Idee, Amsterdam Fotografie : Frank Ruiter Uitsluitend bestemd voor verkoop VARA 6301207

Een vijfdelige documentaireserie over het immigratieavontuur van vijf Turkse gezinnen Bekroond met de Erasmus Media Award Winnaar van de zesde editie van de Persprijs Rotterdam 2011

DVD-BOX OVERSPEL “Meesterlijke serie…

2CD DE WERELD DRAAIT DOOR RECORDINGS

De serie is een hit…’’

Tijdens twee prachtige

(Het Parool)

concerten vanuit de

“Veelbejubelde

Melkweg speelden de

psychologische

artiesten uit DWDD nog

thriller…”

een keer het nummer

(De Volkskrant)

van een andere

“Prachtig geacteerd en

muzikant dat veel voor

spannend ‘Overspel’…”

hen betekent. Onder

(Trouw)

andere Waylon, Stevie Ann, Sabrina Starke, Frank Boeijen,

DVDBOX

€ 24,95

2CD

€ 18,99

Jacqueline Govaert, Blaudzun en Jan Smit brachten daar hun nummers ten gehore. Het resultaat: een dubbel cd waar het talent en de liefde voor muziek vanaf spat. Luister en geniet!

Prijs is exclusief € 2,- verzendkosten. VARA-leden betalen geen verzendkosten! BESTELLEN: Ga naar shop.vara.nl, bel tijdens kantooruren 0900-0123 (€ 0,10 p/m)

experttest

Erik Slijkhuis Eigenaar van VVS bedrijven BV (vvs-online.nl) in Dordrecht. Levert en repareert sinds 1994 reinigingsapparatuur. Voor de professionele markt en consumenten. Studeerde energietechniek aan de pedagogische technische hogeschool in Rotterdam. Samen met zijn team heeft hij ruim 20.000 hogedrukreinigers van buiten en binnen gezien voor onderhoud, analyse en reparatie.

Goedkope apparaten zijn na 75 uur ‘op’

Spuiten met hoge druk

Mos, vuil of algen. Met een hogedrukreiniger spuit je het zo weg. Nou ja, zo… Niet elk apparaat levert dezelfde prestaties. Ook zijn er grote prijsverschillen. Expert Erik Slijkhuis geeft een inkijk in de wereld van hogedrukreinigers.

Tekst femke bakkeren Fotografie dirk-jan van dijk

32


75 draai-uren De machines uit een instapklasse (tot gemiddeld zo’n 100 euro) kunnen overigens een grote, lastige klus ook klaren, maar het kost meer tijd omdat de goedkopere modellen minder krachtig zijn. Daarnaast zal een instapmodel sneller aan het einde van zijn levensduur zitten als je hem drie dagen achter elkaar gebruikt voor een enorm terras, vertelt Slijkhuis. ‘Simpelweg omdat een goedkoper model zo’n 75 draai-uren heeft. Het soort motor – een universeelmotor net als in stofzuigers – slijt sneller. Uiteindelijk is-ie op. Exemplaren uit het duurdere segment met een slijtvastere inductiemotor gaan langer mee, normaal ongeveer 125 draai-uren. Ook is het voor apparaten uit het duurdere segment de moeite waard om een onderdeel te vervangen.’ Voor alle apparaten geldt dat de verhou-


‘Gebruik de vuilfrees nóóit voor je auto’

ding druk (bar) en wateropbrengst goed moet zijn. Wat betreft die druk zijn er – voor consumenten – modellen te koop tussen de 100 en 160 bar. ‘Maar dat zegt niet zoveel als de bijbehorende wateropbrengst laag is; het aantal liter dat de reiniger dus per minuut kan verwerken.’ Slijkhuis vindt 125 tot 140 bar met een wateropbrengst van tussen de 400 tot 550 liter ideaal. ‘Lagere waardes zijn ook prima, je zal dan enkel iets langer met dezelfde schoonmaakklus bezig zijn.’

Opspattende modder De prijs van hogedrukreinigers wordt bepaald door de levensduur en kracht van het apparaat. Daarbij spelen de gewenste extra’s een rol, zoals wielen, een extra lange hogedrukslang en diverse hulpstukken. Zo is een terrasreiniger een goede aankoop voor degene die er niet meer mee wil dan alleen zijn terrasje schoonhouden. Slijkhuis: ‘Dat is een kap met een borstel en een ronddraaiende arm met twee nozzeltjes. Zo zitten de gebruiker, en zijn huis, niet gelijk onder de opspattende modder.’ Persoonlijk gebruikt Slijkhuis het liefst de vuilfrees, ook voor zijn terras. ‘Een krachtige straal die roteert zodat-ie een groot oppervlak bestrijkt. Overigens moet je de vuilfrees nooit voor je auto gebruiken, want dan spuit je de lak eraf !’ Daarvoor zijn er weer speciale autowas-

borstels beschikbaar en bij sommige apparaten wordt standaard een ontstoppende rioolslang geleverd. Ondeskundig Om het reinigen meer kracht bij te zetten kun je bij de meeste reinigers ook warm water en eventueel een speciaal reinigingsmiddel toevoegen. Slijkhuis: ‘Warm water is niet goed voor de motor.’ Een schoonmaakmiddel kan soms handig zijn bij algen en de auto. ‘Het middel laat dan een beschermend laagje achter wat toekomstige vervuiling vertraagt.’ Volgens Slijkhuis hoef je niet per se de door de fabrikanten aangeraden (en vaak dure) middelen te kopen. ‘Gebruik geen te dikke en shampoos. Anders wordt het reinigingsmiddel niet meegezogen door het apparaat.’ Het is verder belangrijk om de reiniger goed te onderhouden, adviseert Slijkhuis. ‘De meeste apparaten gaan kapot door ondeskundig gebruik. Zet hem in elk geval vorstvrij weg en smeer rubberen afdichtingsringen in met wat vaseline tegen uitdroging en beschadiging. Sluit ook nooit de tuinslang gelijk aan op de machine. Laat deze eerst een minuutje doorspoelen om eventueel vuil kwijt te raken.’ <

7 hogedrukreinigers

Omdat bouwmarkten en webwinkels vooral Nilfisk en Kärcher verkopen, focust Kassa vooral op deze meest verkochte merken. Wat kun je verwachten per apparaat? Kärcher K2.100 De hogedrukslang van deze kleine Kärcher is maar 3 meter lang. ‘Als je rechtop staat, ben je al een meter kwijt. Niet zo handig dus’, oordeelt Slijkhuis. De pomp is van kunststof, wat minder kalkvorming belooft. Er zit alleen een vuilfrees in de doos. Het aansluiten van de onderde>

Kärcher

L

eg je oor de eerste voorjaarsdagen eens in een gemiddelde woonwijk te luister en het monotone gebrom overstemd al gauw de zingende merels. ‘Het typische geluid van die kleine, goedkope hogedrukreinigers die dezelfde soort motor hebben als stofzuigers’, vertelt Slijkhuis. Voor nog geen 60 euro heb je al zo’n apparaat. Vooral de merken Kärcher en Nilfisk zijn populair. Toch zie je ook fiks duurdere modellen in de diverse consumentenlijnen. Tot wel 500 euro. Zijn ze het geld waard? Dat hangt van je wensen af. ‘Ik vraag klanten eerst naar het toepassingsgebied’, zegt Slijkhuis. ‘Heb je een klein balkon of een tuin van 800 vierkante meter met veel bestrating? En poets je vooral je auto of alleen de oprit? Daarbij speelt de frequentie een rol, reinig je wekelijks of enkele keren per jaar? En ten slotte is de vervuilingsgraad van belang. Op een groot terras op het noorden groeien bijvoorbeeld sneller algen.’

33

38


special

E-BIKES Het verlangen naar een e-bike is groot, zo blijkt uit Kassa's enquête. Maar wie er een wil kopen, stuit op hoge prijzen en snel slijtende accu's. Kassa test zes e-bikes, geeft tips voor de aanschaf van een gebruikte elektrische fiets, adviseert over fietsverzekeringen en wijst de weg naar mooie fietsroutes.

42

46

48

50

Enquête

Battle

Occasions

Verzekeringen

Mooie routes

Batavus, Sparta en Koga Miyata zijn de merken waar de meeste e-bike bezitters zeer tevreden over zijn, zo blijkt uit Kassa’s enquête.

Zes vrouwen van een wielerclub testen de accu van zes e-bikes. De accu's van Giant en Gazelle gaan het langst mee.

E-bikes zijn niet goedkoop, een gebruikte is dan een goede optie. Maar voorkom een miskoop en kijk vooraf goed naar de staat van de accu.

Voor ongeveer 150 euro verzeker je je e-bike voor een periode van drie jaar. Onnodig, zegt de Fietsersbond.

Waar vind je de mooiste fietsroutes? Kassalezers stuurden hun favoriete route in.

KO G A

40


39

BATTLE

Zes vrouwen van de rijwiel- en tourclub Prinsenbeek nemen het met zes verschillende merken e-bikes tegen elkaar op. De accu’s van de Giant en de Gazelle gaan het langst mee, die van de Batavus is na 50 km leeg. Tekst KARIN FLEUR Fotografie LIGHTHOUSE STUDIO/PIM EVERS

Ria

José

I

neke, José, Rita, Loes, Jeanne en Ria zijn 50-plussers en hebben als geoefende amateurwielrenners eigenlijk geen trapondersteuning nodig. De sportieve vrouwen zullen zich qua snelheid dus wat moeten inhouden. De e-bikes hebben namelijk een snelheidsbeperking tot 25 km/u. Wordt er harder gereden, dan schakelt de motor zichzelf uit. Op hun eigen fietsen rijden de vrouwen gemiddeld ongeveer 25 km/u. Om tijdens de Battle vooral de accu’s te testen, is het dus van belang dat ze de accu’s (en dus de trapondersteuning) volop gebruiken en een tandje lager fietsen. Desondanks vinden de fanatieke wielrensters het een uitdaging om met e-bikes de Battle aan te gaan. Loes: ‘Als we oud zijn, kunnen we misschien een fietsclub voor e-bikes beginnen!’ Ineke vertelt dat ze onlangs op haar racefiets is ingehaald door een elektrische fiets. ‘Dan sta je toch een beetje voor schut, vind ik.’ Lachend: ‘Ik heb heel hard moeten trappen om de elektrische fiets

vervolgens weer in te halen.’ Samen met haar clubleden maakt ze in het wielerseizoen behoorlijk wat kilometers. Jeanne: ‘Elke woensdag en zondag zeker zo’n 50 tot 60 km in het Brabantse land. In het voorjaar gaan we op trainingskamp naar

Ineke werd onlangs ingehaald door een e-bike:

‘DAN STA JE TOCH EEN BEETJE VOOR SCHUT’ 42

Mallorca. Als we na een kleine week naar huis gaan, hebben we zeker 500 km in de benen.’ STRENG De elektrische fietsen die voor de Battle gebruikt worden, zijn geleverd door Rob van Oosterhout. Hij runt het familiebedrijf Van Oosterhout Bikes & Sport in het Brabantse dorp Teteringen en is voorzitter van Bovag Fietsbedrijven. Als onpartijdig voorzitter ziet hij er streng maar rechtvaardig op toe dat de fietsen in vergelijkbare omstandigheden worden getest. Als


In de Battle gaat Kassa op zoek naar een winnaar in allerhande situaties. Wat doe, koop of neem je?

De (elektrische) fietsexpert:

Loes

Ineke

Van Oosterhout de fietsen verdeelt onder de vrouwen, legt hij zorgvuldig uit hoe de bediening van de fiets werkt. ‘De trapondersteuning van de fietsen kennen diverse standen, bijvoorbeeld normaal, power of eco. Hoe meer ondersteuning, des te sneller de accu leeg is.’ De dames maken een proefrondje om aan de trapondersteuning te wennen. ‘Oe, dat gaat wel hard zeg. Oppassen in de bochten!’ reageert José na haar kennismakingsrondje. Van Oosterhout stelt de hoogte van de zadels nog even goed af en de Battle kan beginnen. Van tevoren heeft hij de accu’s opgeladen.


Rita

‘Iedereen rijdt er op’ Jeanne

Volgens deskundige Rob van Oosterhout, voorzitter van Bovag Fietsbedrijven, zijn elektrische fietsen in opmars. ‘Scholieren, zakenmensen, iedereen rijdt er op! Tegenwind is geen probleem en je komt fris op je werk aan.’ Voor welk merk e-bike je kiest, is sterk afhankelijk van het doel dat je met de fiets hebt. ‘Een Merida is vooral geschikt voor de sportieve fietser, terwijl de Giant meer een stadsfiets is. Verwacht je veel te toeren? Dan adviseer ik een Koga.’ De Gazelle noemt hij de labrador onder de fietsen. ‘Een leuke allemansfiets. Vriendelijk en degelijk, met een gemiddelde prestatie. Een beetje stugge fiets voor een mooie prijs. Als je een lange toertocht op de Veluwe rijdt, wissel je hem liever in voor een Koga.’

Dat duurt ongeveer drie uur per fiets. Daarna hebben de fietsen stroom voor ongeveer 65 km trapondersteuning. Een korte tijdrit is de eerste opdracht voor de wielrensters met hun e-bikes. Wie legt het rondje rond de kerk het snelst af en maakt daarbij slim gebruik van de trapondersteuning? Vanaf het verzamelpunt, Café Marktzicht in Prinsenbeek, doet Ria de aftrap op haar Batavus. Ze zet een eerste tijd neer van 3 minuten en 57 seconden. Geen scherpe tijd, maar ze doet het voorzichtig aan in de bochten omdat ze bang is de grip op de fiets te verliezen.

Loes zet vervolgens met haar Merida een absolute toptijd van 3.32 neer. Van Oosterhout vindt het logisch: ‘De Merida is echt bedoeld voor de sportieve fietser.’ De kerk gaat uit. Rita moet met haar Gazelle uitwijken voor overstekende kerkgangers en verliest ze – zo blijkt later – belangrijke kostbare seconden op Loes. De Sparta en Giant scoren niet best in de tijdrit. Ineke met haar Koga-fiets haalt de bronzen plak. Loes met haar Merida wint de tijdrit. Een licht teleurgestelde Rita moet genoegen nemen met een tweede plaats, met slechts twee seconden verschil. KOP OVER KOP Na de tijdrit start de toertocht van 50 km. Als een treintje rijden de coureurs door >

43

STAPPENPLAN VOOR EEN SUCCESVOLLE START Je eigen groenten verbouwen is hip, voordelig en gezond. Groene vingers zijn handig, maar geen must. Tekst Brenda Kluijver

groenten uit eigen grond

60

niet kunnen, dat het nooit iets gaat worden. Mislukte oogsten horen erbij, dat geeft helemaal niets. Gewoon nog een keer proberen.’ Wie een moestuin wil starten, kan volgens Kaak het beste klein beginnen, bijvoorbeeld met een of twee soorten groenten. Dat houdt het overzichtelijk. ‘Kies vooral groenten die je zelf graag lust, kies niet per se voor de gemakkelijkste soort’, adviseert Kaak. ‘Het doel is immers dat je er lekker van kunt eten. Dat vergeten mensen soms spontaan.’ Behalve in de tuin kun je ook groenten verbouwen ‘Kies op je balkon. vooral als je dat groenten En niet hebt, die je zelf kan het zelfs graag in de vensterbank. lust’ Zaden zijn te koop bij tuincentra, net als de benodigde gereedschappen. Voor binnen zijn een gieter, eventueel tuinhandschoe-

nen en natuurlijk een plantenbak of -pot en potgrond nodig. Voor buiten is het handig om ook een schoffel, snoeischaar en een spade te hebben. Volg daarna onderstaand stappenplan voor de meeste kans op een zelf gekweekte portie groenvoer.

Stap 1 De beste plek bepalen

Kies de juiste plek voor de moestuin of de plantenbak. De plant moet altijd voldoende licht hebben en veel ruimte om te wortelen. Binnen Een raam op het noorden is qua licht ongeschikt om een plantenbak met zaden neer te zetten. Kies voor een diepe bak of pot (liefst zo’n 20 cm of meer), zodat de wortels van de plant de ruimte hebben. Moestuinder Kaak adviseert om moesplanten uit de buurt van de verwarming te houden, omdat die de grond onnodig snel uitdroogt. Buiten Hou buiten rekening met >

corbis

G

roenten uit eigen tuin zijn populair in Nederland. Behalve dat het leuk is om zelf eten te verbouwen, is groente uit de moestuin een stuk gezonder dan wat in de winkel ligt. De producten zijn immers niet bespoten of gemanipuleerd. In de meeste gevallen is het zelf kweken van groenten ook nog eens goedkoper. Maar: hoe begin je een eigen moestuin? Waar moet je op letten? En wat heb je eigenlijk allemaal nodig om van start te gaan? ‘Om te beginnen heb je vooral enthousiasme nodig’, zegt Petra Kaak van kwekerij en adviescentrum De Cruydthof. ‘Het is ontzettend leuk om je eigen groenten uit een zaadje te zien ontstaan en er vervolgens lekker mee te koken. Maar het is heel belangrijk dat je niet na de eerste mislukte komkommer afhaakt. Zelfs bij doorgewinterde tuinders als ik, lukt het niet altijd. Dan eet een duif mijn plantjes op, of zit ik met een plant vol ongedierte. Veel beginners denken snel dat ze het



61

GETTY IMAGES

LABTEST

TABLETS

DE WERELD IN JE HANDEN 72


De tablet is geen eendagsvlieg. Fabrikanten zien ook het potentieel en brengen de ene na de andere tablet op de markt. Maar welke past het best bij jou? Kassa test 24 tablets. Tekst HARDWARE.INFO/SANDER ALMEKINDERS

V

olgens een recent onderzoek heeft nog geen 10 procent van de Nederlanders een tablet. Dat is (nog) niet heel erg veel, zeker niet als je bedenkt dat er veel verschillende tablets te koop zijn. Voor 2012 wordt echter een explosieve groei van de tabletmarkt verwacht. Voordat je een tablet koopt, is het verstandig jezelf een paar vragen te stellen. Hoe groot en zwaar mag of moet de tablet zijn? Welke besturingssysteem is het meest geschikt? Wil ik er een fysiek toetsenbord bij? Moeten er veel en grote bestanden op de tablet opgeslagen kunnen worden? Wil ik graag games spelen en films kijken? Door deze vragen voor jezelf te beantwoorden, kun je achterhalen welke tablet bij je past. Dat voorkomt teleurstellingen achteraf. Besturingssysteem Kies ik voor Windows als besturingssysteem of voor Mac OS? Deze vraag hebben miljoenen consumenten zichzelf gesteld bij de aanschaf van een computer. In de tabletmarkt is dat niet anders, al liggen de verhoudingen hier precies tegenovergesteld aan die op de pc-markt. Op de tabletmarkt domineert Apple. Dit Amerikaanse elektronicabedrijf introduceerde in april 2010 de eerste iPad. Met deze tablet gooide Apple meteen hoge ogen, waardoor de producent maandenlang een monopoliepositie had. Dit terwijl er al veel langer Windows-tablets op markt waren. Deze tablets waren echter vooral


op zakelijk gebruik gericht. Vrij snel na Apple, dat besturingssysteem iOS op de iPad gebruikte (hetzelfde als op de iPhone), kwamen ook de eerste tablets met Android van Google op de markt. Android, dat al werd gebruikt bij smartphones, was niet geschikt voor tablets, omdat het besturingssysteem niet specifiek was gemaakt voor de (grotere) schermen van tablets. In eerste instantie ondervond Apple dan ook maar weinig concurrentie van de Android-tablets. Pas sinds de introductie van Android 3.0 (ook bekend als Honeycomb) kan Google de strijd aangaan met Apple op de tabletmarkt. Enkele maanden geleden kwam Google met Android 4.0 (Ice Cream Sandwich), een besturingssysteem dat gemaakt is voor smartphones én tablets. Over het algemeen kun je stellen dat Windows op een tablet alleen aan te raden is als je niet zonder je vertrouwde besturingssysteem kan of mag. Bijvoorbeeld voor situaties waarin je de tablet wilt integreren in een zakelijke omgeving. Lange tijd was de keuze tussen iOS en Android eenvoudig. iOS was een verder doorontwikkeld besturingssysteem. Bovendien waren er veel meer apps beschikbaar voor het systeem van Apple. Android heeft de achterstand inmiddels voor een groot gedeelte weggewerkt, al is iOS nog altijd ongeëvenaard op het gebied van gebruiksgemak. Maar Android heeft ook zijn pluspunten. Zo is het systeem

‘opener’ dan iOS. Met een Android kun je bijvoorbeeld apps installeren die niet van de officiële Android Market afkomstig zijn. Bij Apple houden ze daarentegen graag zelf het laatste woord als het gaat om apps. Alle apps moeten door Apple goedgekeurd worden, waarna ze alleen in de App Store aangeboden mogen worden. Dit zorgt ervoor dat de App Store aan de ene kant relatief veilig is – alle apps worden immers gecontroleerd – maar ook dat je niet helemaal vrij bent om te doen wat je wilt. Beeldschermtechnologie Het belangrijkste onderdeel van een tablet is zonder twijfel het scherm. Dit scherm is er niet alleen om naar te kijken, ook het invoeren van commando’s gaat via het aanraakscherm (touchscreen). Er zijn globaal twee verschillende soorten touch screen, namelijk resistief en capacitief. Een resistief scherm kom je soms nog tegen op heel goedkope tablets, maar een capacitief scherm is inmiddels de standaard. Capacitieve schermen zijn veel beter te bedienen met de vingers, iets wat essentieel is bij een tablet, terwijl je resistieve schermen het fijnst bedient met een pennetje. Daarnaast zijn capacitieve schermen over het algemeen ook gevoeliger dan resistieve exemplaren, wat het gebruiksgemak ten goede komt. Daarnaast is het uiteraard van belang dat een scherm ook een goede beeldkwaliteit levert. Ook op dit vlak hebben capacitieve schermen een voorsprong ten opzichte van resistieve. Een derde onderscheidend punt is de schermtechnologie die gebruikt wordt >

Apple staat alleen apps uit de App Store toe 73

advertentie

Geld verwoest

Geld geneest

ASN Ideaalsparen

:

spaar voor mens, natuur, klimaat èn

2,7%* rente

Wapenindustrie? Kolencentrales? Kinderarbeid? Weet u wat uw bank doet met uw spaargeld? Bij de ASN Bank weet u dat wel. Met ASN Ideaalsparen gaat uw spaargeld alleen naar zaken die goed zijn voor mens, natuur en klimaat. En u ontvangt een eerlijke rente van 2,7%* zonder beperkende voorwaarden. Meer weten? Kijk op asnbank.nl of bel gratis 0800-0380 (maandag t/m vrijdag).

ASN Ideaalsparen: 2,7%* rente, 100% beter voor de wereld.

* Variabele rente per 5 december 2011, wijzigingen voorbehouden. De ASN Bank is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en heeft een vergunning van de Nederlandsche Bank N.V. Op tegoeden van klanten bij de ASN Bank is het wettelijke depositogarantiestelsel van toepassing.

E-bike: welke is goed?

Recommend Documents