Welkom
Heleen Prinsen
Specialist Diergezondheid en paardenhouderij
Het Paard van Troje
Griekse mythe Het paard was een geschenk van de Grieken aan de Trojanen. Maar toen zij het paard binnen hun stadsmuren haalden, kwamen er soldaten uit en werd Troje ingenomen.
Stelling I
Identificatie en registratie is niet nodig, de paardensector is heel anders dan de veehouderijsectoren
Stelling II
Paardenhouders zijn bereid jaarlijks een bijdrage te leveren aan de productschappen.
Fictief bedrijf Willekeurige pensionstal/fokkerijstal A • 50 paarden 25 fokpaarden • Opbrengsten pensiongeld, verkoop paarden • Directe kosten: Voer, diergezondheid, strooisel, energie • Indirecte kosten: afschrijvingen, huisvesting, algemene, rente, overige kosten
Stel: • Vectoren (mug of knut) vergelijkbaar met de knutten die blauwtong brachten nemen APP (Afrikaanse PaardenPest) mee op bedrijf A
Gevolgen
• • • •
Paarden worden ziek dierenarts herkent symptomen verplichte melding bij Nederlandse overheid alle dieren worden getest, besmette dieren worden geeuthanaseerd • Rest noodvaccinaties (in een land die vrij is van APP wordt niet gevaccineerd ivm afwezigheid markervaccin)
Stel mogelijk consequentie
• 10 fokpaarden geeuthanaseerd • 25 pensionpaarden geeuthanaseerd • Overige 15 fokpaarden en 25 pensionpaarden gevaccineerd
Maatregelen rondom het bedrijf
= Uitbraak 1 = 20 km zone, een straal van minimaal 20 km vanaf de uitbraak 2 = beschermingsgebied, een straal van 100 km vanaf de uitbraak 3 = toezichtsgebied, een rand van 50 km rondom het beschermingsgebied 4 = vrij gebied, de rest van Nederland
Maatregelen uitgewerkt • Zone 1
oNoodvaccinaties oVerplaatsingsverbod oVerplicht opstallen oKnutten bestrijden oVerbod terrein te verlaten oVerbod beweiden
Consequenties voor het bedrijf • • • • •
Pensionklanten kwijt Eigen fokpaarden kwijt Rest gevaccineerd exportprobleem Reisverbod voor pensionklanten Vast aan de 20 km zone
Willekeurige pensionstal/fokkerijstal A • 50 25 paarden 2515 fokpaarden • Opbrengsten pensiongeld gehalveerd, verkoop paarden wie wil er gevaccineerde paarden • Directe kosten: Voer, diergezondheid, strooisel, energie blijven • Indirecte kosten: afschrijvingen, huisvesting, algemene, rente, overige kostenblijven WIE GAAT DE KOSTEN BETALEN/VERGOEDEN?
Wie gaat de kosten betalen/vergoeden?
• • • • •
Geen diergezondheidsfonds Verzekeringen? Klanten blijven weg je hebt te maken met een stand still Vervoersverbod Gevaccineerde dieren
Berekening schade APP Naar M. Mourits en H. Saatkamp (WUR) Aannames: • +/- 450.000 paardachtigen (40% hobby) • +/- 83.000 paardenhouderijen (90% hobby) Berekend: - Bestrijdingskosten - Gevolgschade
Berekening schade APP Naar M. Mourits en H. Saatkamp (WUR)
Vier scenario’s 1. Beperkt 2. Uitgebreid 3. Langdurig 4. Preventief
Berekening schade APP Naar M. Mourits en H. Saatkamp (WUR) Omschrijving
Scenario Beperkt
Scenario Uitgebreid
Scenario Langdurig
Scenario Preventief
Bestrijdings-kosten (in mln)
€ 101,0
€ 194,71
€ 231,7
€ 88,4
Gevolgschade (in mln)
€ 171,0
€ 234,0
€ 283,9
€ 158,1
Totaal (in mln)
€ 272,0
€ 428,71
€ 525,6
€ 246,5
Paardensector?
‘Exotische ziekten’ oa: - West Nile Virus - EIA - Afrikaanse Paarden Pest
Afrikaanse Paardenpest • Virusziekte • Verspreid door knutten* (vergelijkbaar met knuttensoorten die blauwtong overbrengen) • Kans op uitbraak is moeilijk in te schatten • Momenteel concept draaiboek bij ministerie, voor goedkeuring naar Europese commissie
•
*knutten: familie van de muggen uit de orde tweevleugeligen
Afrikaanse Paarden Pest (APP) Symptomen 1. Longvorm: meest acuut 95% dood, binnen halve dag 2. Hartvorm > 50% dood binnen 4-5 dgn rest later door zwelling Mengvorm 70% dood 4. Koortsvorm Weinig symptomen
APP • Vectorgebonden ziekte (dier-knut-dier) • Mechanische vectoren (bijv. naalden) • Aangifteplichtige ziekte: Verplichte melding door eigenaar/houder en dierenarts bij ziekteverschijnselen • Bestrijdingsplichtige ziekte Verplicht maatregelen nemen volgens de Europese commissie
APP draaiboek • Verdenking van besmetting melding bij VWA • Algeheel vervoersverbod voor paardachtigen van min 72 uur • Besmette dieren euthanaseren (er wordt niet preventief geeuthanaseerd) • Beschermen van paarden tegen vector • Gebieden instellen rondom de houderij waar de besmetting is gevonden en vervoersverboden in die gebieden • Noodvaccinatie • Epidemiologisch onderzoek • Advisering/voorlichting van de paardensector • Monitoring en surveillance
APP draaiboek • Bij import van 1 enkel besmet dier of 1 zending die met zekerheid gerelateerd kan worden aan import uit een besmet in een periode dat de vector niet actief is hoeft de crisisfase niet in te gaan en kan het aandachtsfase blijven. Aandachtsfase Crisisfase.
West Nile Virus •Aangifteplichtige ziekte •Virus • Zoönose • Vector: mug • Hersenontsteking Belang: early warning voor mens Paard = dead-end host
West Nile Virus
West Nile Virus Symptomen Subklinisch Klinisch • Algemene zwakte • Matige koorts, sloom • Neurologische symptomen: trillen hoofd
Equine Infectieuze Anemie = Moeraskoorts • Virus • Vector: bloedzuigende insecten: dazen • Bij overleven blijft paard drager Aangifteplichtig, sector zelf belangrijk In Nederland in nazomer 2010
Equine Infectieuze Anemie (EIA) Symptomen •Acuut: sloom, weinig eetlust, thrombocytopenie (te weinig witte bloedcellen): hierna drager •Chronisch: herhaling symptomen: slijter: Vermageren, geelzucht, anemie, thrombocytopenie. •Drager
Equine Infectieuze Anemie (EIA) •Gevaar: dragers niet te zien: snel verspreiding • Geen specifieke therapie • Geen vaccinatie • Vector moet gestoord worden in maaltijd
Maatregelen EIA Geen Europese regelgeving keuze bij de eigenaar: • Euthanasie • Isoleren Maatregelen zullen er vooral op gericht zijn om de lidstaat weer te vrijwaren voor export. Momenteel (nog) geen harde regelgeving over EIA positieve dieren
Acties paardenhouder op bedrijf • Vaccinatie indien mogelijk • Afhankelijk van export en markervaccin • Insectenbestrijding • Insecten zelf • Water rondom je bedrijf • Hygiëne • Transport
Acties Paardensector • Hoeveel paarden in Nederland? • Hoeveel bedrijven in Nederland? • Welke ziekten in Nederland? • Waar staan alle paarden waar gaan ze heen?
Hoe kunnen we het aanpakken • I&R • Hoe financieren? • Diergezondheidsfonds • Betalen kosten uitbraak • Monitoring • EL&I betaalt de helft
I&R • monitoring (van de sector als geheel), voor professionalisering van de sector en voor management van (preventieve) maatregelen t.a.v. infectieuze ziekten • Eigenaar of houders registratie • Kosten aan verbonden voor de sector zelf, verantwoordelijkheid van de sector. • Vergelijkbaar met de geiten/schapen identiek bedrijfsnummer jaarlijkse bijdrage per paard
Stelling I
Identificatie en registratie is niet nodig, de paardensector is heel anders dan de veehouderijsectoren
Stelling II
Paardenhouders zijn bereid jaarlijks een bijdrage te leveren aan de productschappen.
Halen we het paard van Troje binnen of gaan we samenwerken?
Bedankt voor uw aandacht