Wat is een PRIMA-label

FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu ICM – Buitendienst Antwerpen

HET PRIMA-LABEL RESPONSABILISEREN VAN HET TERREIN Wat is een PRIMA-label Het PRIMA-label is een kwaliteitslabel dat uitgereikt wordt door de PCDGH van Antwerpen aan diensten die de medische voorzieningen garanderen tijdens manifestaties. Het label geldt dus niet voor andere opdrachten dan de medische hulpverlening tijdens manifestaties. Waarom een PRIMA-label Manifestaties worden al lang georganiseerd. Vanaf de jaren ’60 is de levensstandaard vooral in de Westerse wereld erop vooruitgegaan, resulterend in een uitgebreide sociale wetgeving, ook op vlak van vrije tijd. Dit heeft ertoe geleid dat de vrije tijd zelf een belangrijke industrie geworden is en dat hoe langer hoe meer georganiseerd wordt om deze vrije tijd door te brengen. Tegelijk heeft deze industrie ervoor gezorgd dat het niet als abnormaal gezien wordt dat er betaald wordt om deze vrije tijd door te brengen, en dat ervoor gekozen kan worden om deze vrije tijd in groep door te brengen. Manifestaties allerhande zijn dus gemeengoed geworden in onze maatschappij. Allen al in de stad Antwerpen zijn er meer dan 4.000 manifestaties. Elke gemeente tracht wel iets mee te pikken van deze industrie, zodat er overal wel één of ander rockfestival is, of de gemeente zich profileert met een grote manifestatie, zoals Pukkelpop, Graspop of Tomorrowland. Waar het betalen voor de deelname aan een manifestatie als normaal beschouwd wordt, is het openlijk en transparant betalen voor preventie van ongevallen bij deze manifestaties nog steeds “not done”. Dit is ook logisch omdat het principe van betalen van veiligheidsvoorzieningen rondom manifestaties haaks staat op de industrie, die ervoor zorgt dat mensen op een aangename manier hun vrije tijd doorbrengen. Het openlijk maken van de link naar onveiligheid heeft immers een onmiddellijk effect op de inkomsten en dus op de vrijetijdsindustrie. Door de recente wijziging in het (on)veiligheidsdenken wordt meer en meer aandacht besteed aan de politie en door de recente zonevorming ook aan de brandweer. De medische keten blijft voorlopig nog in het verdomhoekje staan. Anderzijds zien we wel een evolutie naar het principe “de vervuiler betaalt”, wat betekent dat de organisator moet instaan voor de betaling van de in het kader van de veiligheid opgelegde diensten. Er ontstaat dus een spanningsveld tussen de overheid enerzijds en de organisator anderzijds. De factuur moet zo laag mogelijk voor een zo hoog mogelijk rendement. Gelukkig is de evaluatie van de minimale medische nood wettelijk naar de Provinciale Commissies voor Dringende Geneeskundige Hulpverlening doorgeschoven, zodat er een redelijk minimum geëist wordt. De prijs blijft een belangrijk element en het valt op dat gemeenten en organisaties meer en meer werken met aanbestedingen. Er is een algemene tendens om in deze aanbestedingen 50% of meer te koppelen aan de prijs, en medische criteria niet of nauwelijks op te nemen. het gevolg hiervan is dat meer en meer organisaties zich toeleggen op deze markt. Waar dit vroeger het Rode en het Vlaamse Kruis was, is dat nu een groot gamma van diensten zich op deze markt storten, tot en met diensten uit Nederland toe. Om zich een plaats te kunnen verwerven werken een aantal diensten aan dumpingtarieven. Dit is ogenschijnlijk interessant voor de organisator of de gemeente, maar heeft meestal als gevolg dat in een aantal medische elementen beknibbeld wordt. De meest klassieke zijn : -

de dienst heeft te weinig en/of verkeerd materiaal bij zich; wat ze bijhebben is zeer flashy en indrukwekkend, maar het is niet noodzakelijkerwijze wat ze zouden moeten bijhebben. Vaak

Dr. W. Haenen – Federaal gezondheidsinspecteur HET RPIMA-LABEL. TEKST VOOR HET CONGRES RACOLI OP 08/10/15

1 Versie 1 - Datum van de tekst : 7/10/15 Datum outprint : 7/10/2015


HET PRIMA-LABEL RESPONSABILISEREN VAN HET TERREIN heeft het ermee te maken dat materiaal voor verzorging en BLS gevraagd wordt, maar dat men komt met een volledig uitgeruste ambulance met de nieuwst ALS-snufjes. -

De dienst plaatst personeel dat niet aan de wettelijke criteria beantwoordt. Men plaats ambulanciers in plaats van hulpverleners-ambulancier, men plaatst verzorgenden of personen met het verworven recht art 54bis in plaats van verpleegkundigen of men plaats een laatste jaars arts in plaats van een afgestudeerde arts.

-

De dienst vraagt aan zijn personeel om onwettige handelingen te verrichten, zoals extra aanrekenen wat al in de betaling zit, handelingen te stellen die niet bij het diploma horen (hulpverleners-ambulancier tegelijk een leiding laten steken, …..)

Er is duidelijk nood aan een goede regelgeving die ervoor zorgt dat kwaliteitscriteria afdwingbaar zijn en dat de minimale medische eisen ook daadwerkelijk ingevuld en betaald worden. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door een vast bedrag te voorzien van het toegangsticket (althans voor betalende evenementen). Een dergelijke regelgeving is er evenwel (nog) niet. In afwachting van een sluitende wetgeving heeft de PCDGH van Antwerpen de situatie omgedraaid en getracht om het terrein te responsabiliseren. Om zeker te zijn dat medische criteria niet te veel ondergeschikt gemaakt worden aan financiële wensen (van organisatie en/of gemeenten) werden minimale kwaliteitscriteria voor personeel en materiaal criteria bepaald. Diensten die kunnen bewijzen aan deze criteria te voldoen kunnen, mits te voldoen aan het predicaat “betrouwbare partner”, een vraag stellen aan de PCDGH om een PRIMA-label te krijgen. In feite is dit een kwaliteitslabel. De Commissie van Antwerpen levert dergelijke labels af voor 3 jaar of voor 1 jaar (nieuwe partner) en verwittigt hiervan de overheden in de provincie. Opmerking : wat is dat, een betrouwbare partner Een PRIMA-label gaat uit van wederzijds vertrouwen, wat betekent dat de partner de spelregels respecteert. Om het predicaat “betrouwbare partner” te krijgen moet de organisatie minstens aan volgende eisen voldoen : -

De partner maakt waar wat hij of zij belooft. Het betekent meteen ook dat wanneer een inzet niet kan waargemaakt worden, deze niet wordt aangenomen

-

De partner zorgt ervoor dat de volledige inzet die vanuit de gezondheidsinspectie gevraagd wordt ook geplaatst wordt. Een bijsturing is in principe niet mogelijk, tenzij in zeer uitzonderlijke omstandigheden, die met de federale gezondheidsinspecteur dan besproken worden. Het gaat hier wel degelijk om “zeer uitzonderlijk”. Meer plaatsen dan wat gevraagd is, is uiteraard mogelijk, doch in dat geval moet rekening gehouden worden met het feit dat men zich niet achter de gezondheidsinspecteur kan verschuilen wanneer er problemen zouden zijn voor de betaling.

-

Uiteraard geeft de partner een (minimale) return van de activiteiten tijdens het evenement.

Hoe is het PRIMA-label tot stand gekomen Dr. W. Haenen – Federaal gezondheidsinspecteur HET RPIMA-LABEL. TEKST VOOR HET CONGRES RACOLI OP 08/10/15



HET PRIMA-LABEL RESPONSABILISEREN VAN HET TERREIN Er worden relatief wat adviezen afgeleverd in de provincie Antwerpen. Er worden een goede 250 PRIMA-adviezen afgeleverd voor grote manifestaties en er worden daarnaast nog een goede 250 PRIMA-adviezen nagelezen op vraag van gemeenten. Dat vertegenwoordigt een grote workload. Voor het afleveren van een advies komen een aantal problemen naar voor : -

De lijsten met hulpverleners geraken niet ingevuld en/of wijzigen manifest gedurende de laatste week. Diensten denken hierbij dat het nazien van de namen de enige activiteit is voor de gezondheidsinspectie, wat zeker niet het geval is.

-

De dienst die de medische hulpverlening garandeert verwittigt de gezondheidsinspectie laattijdig dat ze niet kan voldoen aan de vereisten van het PRIMA-advies en vraagt (meestal enkele dagen voor de manifestatie) om dit advies bij te sturen. Dit heeft vaak te maken met het feit dat de dienst maar een gedeelte van het advies invult en verder moet zoeken naar een externe partner. Een typisch voorbeeld is een dienst die alleen hulpverleners-ambulancier en verpleegkundigen levert maar geen MUG. Dit is voor de organisator niet steeds even duidelijk. Hij of zij denkt dat de medische voorzieningen in orde zijn, en op het laatste moment blijkt dat een essentieel gedeelte ervan, de MUG, niet geregeld is omdat de contractant niet duidelijk genoeg gezegd heeft maar voor een deel te zorgen.

Een probleem dat aan het PRIMA-label ontsnapt is dat de organisator zelf vaak laattijdig een melding maakt waardoor geen PRIMA-advies afgeleverd kan worden, of daarentegen verzuimt om een medische dienst te zoeken en dat contract maar laattijdig opstelt. Hierdoor komt de opvolging buiten de wil van de medische dienst om in het gedrang. Op basis van deze vaststellingen heeft de gezondheidsinspectie een aantal maal vergaderd met de (op dat ogenblik) 2 grootste partners in de provincie Antwerpen, met name het Rode Kruis en het Vlaamse Kruis. Uitgangspunt van de gesprekken was om te bepalen welke kennis men op welk niveau moet hebben om de eventuele patiënt goed te helpen. Competentieniveau en/of eindtermen als U wil. Het ging hier vooral om de keten die onder de wettelijk erken de attesten of diploma’s ligt. Het heeft geen zin om te discussiëren over het kennisniveau van MUG-arts en MUGverpleegkundige, dat ligt immers in voldoende wetgeving vast. Inhoud van een PRIMA-label Basiselementen in het PRIMA-label -

Personeel o Inzetten van personeel dat aan de minimale scholingsvereisten voldoet. o Inzetten van voldoende personeel o Tijdig melden van het personeel, zodat een controle mogelijk is

-

Materiaal o Inzetten van het minimale materiaal, dat hoort bij de personeelsenveloppe

-

Logistiek en ondersteuning




HET PRIMA-LABEL RESPONSABILISEREN VAN HET TERREIN o

-

Naast het materiaal en het personeel is er uiteraard ook een omkadering noodzakelijk. Ook dit wordt meegenomen in het PRIMA-label

Meldingen o Tijdig een manifestatie melden aan de PCDGH (de oorspronkelijke melding moet van de organisator komen, en daarop kan een organisatie niet aangesproken worden, doch wanneer geweten is of en hoe een manifestatie doorgaat, kan dit ook gemeld worden aan de PCDGH). o Tijdig doorsturen van een operatie-order o Doorsturen van een evaluatie achteraf, gevraagd door de PCDGH

Een label impliceert een controle. De objectieve melding van de omringende ziekenhuizen is een zeer belangrijk punt, alsook de meldingen van de andere disciplines. Minimale vereisten voor personeel dat niet gedefinieerd is in de wet van 10/05/15 Wat BLS

Hulpverlener hulppost

Ambulancier (*)

Minimale kennis CPR en AED 10 minuten autonoom kunnen werken Bloedingen stelpen, brancarderen, halskraag aanleggen, spalken Kennis van basiscommunicatie Basis : BLS-niveau Bijkomende vereisten Evaluatie van de situatie kunnen maken Stabiliserende handelingen kennen Hulpmiddelen kennen en kunnen klaarmaken Verzorgingstechnieken kennen Psychosociale basistechnieken kennen Kennisniveau : handboek van de hulpverlenerambulancier

Opleiding Min 40 uur opleiding 6 u/jaar bijscholing

40 u BLS-opleiding PLUS Minimaal 40 uur extra opleiding 8 u/jaar bijscholing

160 uur basisopleiding (hulpverlenerambulancier) 8 u/jaar bijscholing Interne vijfjaarlijkse evaluatie (*) : ambulancier is een apart niveau omdat niet iedereen toegelaten kan worden tot de permanente vorming. De basisopleiding is dus dezelfde als deze voor hulpverlener-ambulancier, maar de permanente vorming en de vijfjaarlijkse evaluatie zijn anders. Minimale vereisten voor personeel dat wel gedefinieerd is in de wet van 10/05/15 In deze gevallen is het zeer duidelijk : aangezien de beroepen gedefinieerd zijn in de wet van 10/05/15 en in de geassocieerde wetgevingen en erkenningen (het vroegere KB nr 78), moet men automatisch aan de heersende wetgeving voldoen. Het gaat over volgende beroepen : -

Hulpverlener-ambulancier Verpleegkundige




HET PRIMA-LABEL RESPONSABILISEREN VAN HET TERREIN

-

o o Arts o o o o o

Basis verpleegkundige Verpleegkundige met de bijzondere beroepstitel spoed/intensieve zorgen Basisopleiding arts Huisarts Arts met een BMA MUG-arts Urgentiearts

Minimale vereisten voor het overige personeel Wat Secretariaat

Minimale kennis Kunnen werken met een PC Kennis hebben van het invulprogramma dat gebruikt wordt op de manifestatie Psychosociale Verantwoordelijke moet de opleiding hebben, hulpverlener bepaald door de FOD Volksgezondheid Communicatie Kunnen werken met het eigen systeem e-learning van de FOD gevolgd in geval van ASTRIDcommunicatie

Opleiding Interne opleiding

Opleiding, ondersteund door de FOD e-learningtool van de FOD Volksgezondheid

Minimale vereisten voor het materiaal Wat Ambulance BLS-ploeg

BASIS Hulppost

UITGEBREIDE Hulppost

Invulling/opmerking Omzendbrief ICM/DGH/004 Minimale materiaalvereisten voor een BLS-ploeg : - 1 transportcapaciteit per BLS-ploeg. De transportcapaciteit moet aangepast zijn aan het terrein en de BLS-opdracht - Materiaal om de handelingen te kunnen uitvoeren (bloedingen stelpen, brancarderen, halskraag aanleggen, spalken - Communicatiemateriaal om met de hulppost te kunnen communiceren - Opmerking : er moet minimaal 1 AED per hulppost voorzien worden, die kan ingezet worden voor BLS 1 of 2 simultane hulpverleningen volgens het PRIMA-advies Minimaal materiaal - AED, - Pocketmask of ambu, - Drukverband en compressen, - Coldpack (of ijs), - Schepbrancard Minimale omkadering - 2 brancards, 4 stoelen, - Communicatiemateriaal Vanaf er meer dan 2 simultane hulpverleningen volgens het




HET PRIMA-LABEL RESPONSABILISEREN VAN HET TERREIN PRIMA-advies. Minimaal materiaal - Materiaal van de basis hulppost, uitgebreid met - Reanimatiemateriaal en zuurstof, - Halskragen, - Vacuümspalk, - 1 AED/hulppost Dit materiaal is exclusief van het volgende materiaal : - Materiaal van de gemotoriseerde middelen - Infusen en ander materiaal, voorbehouden in de verpleegkundige handelingen - Medicatie en ander specifiek materiaal, waarvan het gebruik voorbehouden is aan artsen Minimale omkadering - Aantal brancards = aantal volgens PRIMA-advies plus 1. - Aantal stoelen : het dubbele van het aantal brancards - Communicatiemateriaal en een communicatieschema om te communiceren met de verantwoordelijke en met de BLSploeg(en) op het terrein Minimale overige vereisten Wat Operationele leiding

Beleidsleiding

Invulling/opmerking Er moet een operationele leiding zijn vanaf : - minimaal 5 BLS-ploegen en/of - minimaal 2 ambulance en/of - minimaal 1 uitgebreide hulppost Er moet minstens 1 verantwoordelijke per hulppost Er moet 1 verantwoordelijke zijn voor de aansturing van de BLS-ploegen Er moet iemand aangeduid worden als verantwoordelijke van de communicatie Opmerking : verantwoordelijken mogen gecombineerd worden Ervaring hebben en kunnen bewijzen in de operationele leiding van de hulpdienst. Minimale medische vereiste is hulpverlener-hulppost. Er moet een beleidsverantwoordelijke zijn vanaf : - er een CP-Ops aanwezig is en/of - er een camping aanwezig is en/of - er minimaal 10.000 mensen tegelijk aanwezig zijn De functie van beleidsverantwoordelijke en operationeel verantwoordelijke kunnen niet gecombineerd worden De plaats is de CP-Ops of het CC (in geval van CC moet er een andere vertegenwoordiger in de CP-Ops geplaatst worden) Een minimale opleiding in rampenmanagement gevolgd hebben en erin geslaagd zijn. Deze opleiding omvat minimaal 24 uur en de opleiding moet minimaal de elementen in bijlage omvatten Opmerking : vanaf het moment dat het PRIMA-advies aangeeft dat er een MUG moet zijn, moet de basisleiding ofwel




HET PRIMA-LABEL RESPONSABILISEREN VAN HET TERREIN -

Psychosociale hulpverlening Communicatie Hulppost

Operatie-order

een MUG-verpleegkundige of –arts zijn een persoon zijn die een postgraduaat rampenmanagement gevolgd heeft Psychosociale hulpverlening te voorzien vanaf : - camping - MUG-inzet Volgens het PRIMA-advies Minimale praktische vereisten voor de hulppost : - 3 elektriciteitspunten per patiënt - (Verbinding voor) telefoon en internet - Stromend water (liefst warm en koud) - Per patiënt 18 m² (alles inbegrepen) - Afgesloten gedeelte voor apotheek en/of zodanige opstelling van medicatie in een gesloten koffer dat niemand aan de verdovende en/of psychotrope middelen kan komen - Gedegen registratie - Minimale verlichting (niveau van daglicht) en temperatuursregeling tussen 19°C en 22°C Het operatie-order is de beschrijving van de medische discipline en hulpverlening tijdens de manifestatie Volgende elementen moeten minimaal aanwezig zijn in een operatieorder - Situatieschets - Opdracht van de hulpdienst - Risico-analyse (cfr. PRIMA-model) - Bereikbaarheid en plannen o Globaal overzicht van de manifestatie o Inplanting van de medische diensten o Aan- en afrijroute voor ambulances (ambulances van manifestatie en externe ambulance of MUG) o Parking voor medisch personeel en aanduiden van een eventuele pendel - Inzet van de medische middelen o Ingezet personeel (naam, voornaam, functie), zoals gevraagd in PRIMA o Locatie van het personeel o Ingezette middelen en materiaal o Coördinatie van de medische hulp o Gebruikte communicatie o Administratie o Catering o Afwisselen van de ploegen o Reguliere medische middelen in de omgeving - Multidisciplinaire afspraken - Afspraken in functie van de opschaling naar het MIP - Overzicht op 1 blad in bijlage met aan- en afrijroute voor bijgeroepen medische middelen met op het blad het nummer van de CP-Ops en/of het aanspreekpunt voor de medische middelen op terrein





(ziekenhuisblad) Overzicht van de nuttige telefoonnummers in bijlage

Gevolgen van een PRIMA-label Het PRIMA-label biedt een aantal voordelen voor de partner die hierover beschikt. -

Het belangrijkste gevolg is dat partners die een PRIMA-label hebben een objectief en onafhankelijk bewijs hebben dat ze (a) kwaliteit leveren en (b) een betrouwbare partner zijn. Dat betekent dat het label bij eventuele discussies en/of problemen kan getoond worden.

-

Een tweede voordeel is dat diensten die een PRIMA-label hebben op een lijst van de PCDGH komen, die ook aan gemeenten gestuurd wordt. Het is best mogelijk dat een gemeente voor de goedkeuring van de manifestatie zou eisen dat een medische dienst een PRIMA-label heeft. Anderzijds moet men de relativiteit van het PRIMA-label ook benadrukken : het gaat om een label dat door de PCDGH van Antwerpen gegeven wordt, niet om in de wet verplicht stuk.

-

Een derde voordeel is dat de controles vanuit de FOD Volksgezondheid kunnen gestuurd worden, waarbij er verhoudingsgewijs minder controles gebeuren op manifestaties waar diensten staan met een PRIMA-label en meer controles op manifestaties waar een dienst staat zonder PRIMAlabel of met een PRIMA-label dat één jaar geldig is.

Het weze benadrukt dat een PRIMA-label geen vrijgeleide is. Ook wanneer een medische dienst beschikt over een PRIMA-label zullen er nog controles doorgaan, met name op de grote manifestaties. Dat betekent dat op manifestaties zoals Pukkelpop, Graspop, Tomorrowland of Rock Werchter, om enkele zeer grote evenementen te noemen, er nog steeds een controle door de gezondheidsinspectie zal uitgevoerd worden. Het is wel mogelijk dat de controle beperkter is, omdat een aantal elementen inherent in orde zijn. Een typisch voorbeeld kan zijn dat de gezondheidsinspectie geen extra controle doet van de hulpverleners op terrein. Nu gebeurt het dat het paspoort gevraagd wordt van een hulpverlener met een beroep dat gedefinieerd is in de wet die de gezondheidszorgberoepen omschrijft (in praktijk vooral de artsen, verpleegkundigen en hulpverleners-ambulancier) om na te gaan of ze (1) op de lijst staan van hulpverleners die aan de gezondheidsinspectie overgemaakt werd en (2) wel degelijk geregistreerd staan in de databanken van de FOD Volksgezondheid. Nu zien we af en toe dat een persoon ingezet wordt zonder het juiste diploma. De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat dat meestal duidelijk is op basis van de lijsten die overgemaakt worden en er op voorhand al een bijsturing is. Helaas valt ook op dat dit meestal gebeurt bij lijsten die vlak voor het evenement (een week tot enkele dagen) overgemaakt worden. Anderzijds biedt het PRIMA-label ook voordelen voor de gezondheidsinspectie : -

Controles kunnen zich toepsitsen op nieuwere diensten, onafhankelijk van de grootte van de manifestatie. Zonder dit label moeten zoveel grote manifestaties bekeken worden dat de gezondheidsinspectie er niet in slaagt om de kleinere manifestaties, die de voedingsbodem zijn voor allerlei nieuwe diensten, te controleren.





Controles kunnen zich toespitsen op specifieke onderwerpen die voor een jaar als aandachtspunt gekozen worden en zo in kaart gebracht kunnen worden. Een dergelijk onderwerp kan zeer breed zijn. Enkele typische voorbeelden o o o o o o

Zijn de hulpverleners in orde met hun attesten en/of diploma’s Is er veel vervallen medisch materiaal en/of medicatie Is er een houding om verdovende middelen veilig te bewaren zodat misbruik niet mogelijk is Over welk communicatiemateriaal beschikt de dienst Welk is de relatie tussen de medische dienst en de coördinatie van de manifestatie op het moment van de manifestatie …

Tenslotte, en zoals eerder aangehaald is, wordt een lijst aangelegd met diensten die een PRIMA-label krijgen. Deze lijst wordt ter beschikking gesteld van de gemeenten zodat zij gerust kunnen zijn dat ze in zee kunnen gaan met een partner, wanneer ze een dienst kiezen die een PRIMA-label heeft.



Wat is een PRIMA-label

Recommend Documents