VONX PROFS* voor iedereen die mensen met een beperking ondersteunt

VONX PROFS*

voor iedereen die mensen met een beperking ondersteunt NAJAAR 2014

2

VONX

VONX: ÉÉN ORGANISATIE, VIER BROCHURES VONX is een vormingsorganisatie voor volwassenen van 18 tot 108 jaar. We hebben een uitgebreid cursusaanbod voor mensen met een verstandelijke beperking en hun ondersteuners. In deze brochure vind je het aanbod voor profs*. Hiermee bedoelen we iedereen die mensen met een beperking ondersteunt: ouders, brussen, professionelen, studenten, vrijwilligers, … Er zijn nog drie andere VONX-brochures: • VONX ALL is het cursusaanbod waar iedereen op kan inschrijven. • JONX is het cursusaanbod voor mannen en vrouwen van 18 tot 30 jaar. • VONX PLUS is het cursusaanbod voor mensen die zelfstandig leven.

VONX

VONX PROFS* Ons vormingsaanbod VONX PROFS* richt zich tot ondersteuners uit uiteenlopende sectoren: welzijn, gehandicaptenzorg, cultuur, onderwijs, justitie, gezondheidszorg, verslavingszorg, bijzondere jeugdzorg… Wij plaatsen altijd een sterretje bij ‘profs*’ omdat we daar alle mensen onder verstaan die zich engageren in de ondersteuning van mensen met een beperking. We bedoelen hier dus niet alleen professionelen mee, maar ook de ouders, buren, familie, vrijwilligers, … die deel uitmaken van het natuurlijk netwerk van mensen met een beperking. Ons aanbod voor profs* gaat breed in thema’s en de structuur hangt vast aan vijf kapstokken: vormingen, workshops, studiedagen, ‘profs* aan de toog’ en ‘ontbijt in ’t gras’.

Vormingen Voor onze vormingen zoeken we steeds het evenwicht tussen vernieuwen en verdiepen, tussen het eigen verhaal van VONX en de inbreng van experts van buitenaf. Ons V²-label betekent dat eenzelfde thema zowel bij profs* als bij mensen met een beperking aan bod komt. Workshops In de workshopreeksen ligt het accent op ‘doen’ en ‘ervaringsgericht leren’.

Studiedagen We organiseren jaarlijks een studiedag. Profs* aan de toog ‘Profs* aan de toog’ biedt een forum aan mensen uit verschillende sectoren om in te zoomen op een thema, en om met elkaar in debat te gaan. Het publiek kan hieruit inspiratie en voeding halen voor de eigen werking en voor de ‘architectuur’ van de eigen voorziening.

Ontbijt in ’t gras Elk jaar organiseren we een ontmoeting waarbij we een vraag of nieuw thema bespreken met betrokken professionelen en ouders.

3

4

VONX

VORMINGSCENTRUM VONX VONX biedt cursussen zowel in ‘open aanbod’ als ‘op maat’ aan. Alle vormingen in open aanbod maken we bekend via onze brochures, via mailing en website. Cursisten krijgen de kans om los te komen van hun dagdagelijks ritme, patronen en omgeving. De nieuwe context schept kansen tot leren. Ons doel is om mensen te laten ervaren en leren, met aandacht voor de transfer naar hun thuis- of werksituatie. VONX wil als vormingsorganisatie een hefboom zijn voor de kwaliteit van leven van mensen met een beperking. Met onze cursussen willen we iets teweeg brengen in hun leven. Daarvoor gaan we ook aan de slag met hun omgeving en met de sector die mensen met een beperking ondersteunt. Ons aanbod voor mensen met een beperking en voor profs* is vaak gelinkt. Op die manier kunnen beide doelgroepen groeien in dezelfde thema’s, maar op eigen tempo en met eigen accenten en verdieping. Deze link duiden wij aan met het symbool . ‘Verbinden’ staat centraal in ons vormingswerk. VONX wil mensen met een beperking sterker maken, zodat ze de kans krijgen om stevig in de samenleving te staan, de wereld te begrijpen en te beleven, en invloed uit te oefenen op de samenleving Vorming op maat en coaching Organisaties en groepen kunnen ons– geïnspireerd op ons open aanbod – vragen om een vorming op maat uit te werken. We bieden een waaier aan werkvormen aan: workshops, vormingen, lezingen en trainingsprocessen. De duur van een vorming kan variëren van een halve dag tot meerdere dagen. Je kan bij VONX ook terecht voor coaching. Via coaching proberen we zuurstof te scheppen in vastgelopen situaties of denken mee na vanuit onze specifieke expertise. Wil je meer info over vorming op maat en coaching? Contacteer Tom Van Hoey op 09 261 57 50 of [email protected]

KONEKT

KONEKT KONEKT is een netwerkorganisatie die verschillende vzw’s groepeert die zich inzetten voor mensen met een beperking en hun omgeving. Hieronder zie je de deelorganisaties van KONEKT. KONEKTED SERVICES

KONEKT, netwerkorganisatie. VONX, vormingsorganisatie. Platform-K, sociaal artistieke organisatie met focus op dans. LetsCo!, opleidingen tot co-begeleider voor mensen met een beperking. Miex, voor diversiteit en participatie van mensen met een beperking in de samenleving. Konekted Services, ondersteunende diensten.

Het KONEKT-team: Tom Van Hoey, Berlinda D’Hoore, Christine De Vos, Liesbeth Bouveroux, Els Ronsse, Katrien Debaets, Miriam Hemelsoet, Toon Maillard, Marleen Huys, Kurt Vanhauwaert, Marije Costeur, Kathleen Vanpée, Hilde Declercq, Angélique Baert, Elke Flamand, Griet Dehamers, Frauke Seynnaeve, An Beghein, Karen Vos, Ludwine De Venter, Soetkin Decoene, Stef Thienpont, Kathleen De Venter, Katrien De Mesel, Lien Verreyt, Mieke Drossart, Koen Deweer, Hilde Claerhout. Niet op de foto: Inge Lattré, Jolien Smis, Frédérique Heremans, Sofie De Koninck, Lydia Vereerstraeten, Devi Sharma, Wim Torremans, Katrien Simons, Ann Teerlinck, Karen Leyman, Linda Buysse, Cathy De Feyter, Ronny Dierendonck, Walter Desmedt en Sofie Sergeant.

5

6

Aankondiging

PROJECT ‘COACHEN VAN ONDERSTEUNERS EN CLIËNTEN VANUIT HET OPLOSSINGSGERICHT WERKEN’ VONX en Hogeschool Gent sloegen de handen in elkaar om een bijzonder coachingstraject te ontwikkelen. Hierbij coachen we zowel de cliënten als de ondersteuners. De bedoeling van de coaching is om de kwaliteit van samenwonen of samenwerken te verbeteren. We benaderen deze thema’s vanuit het ‘oplossingsgericht werken’.

Een reeks bestaat uit vier sessies: Sessie1 Introductie in het oplossingsgericht werken. Toepassing op de eigen werksituatie. Voor het team van ondersteuners (begeleiders, leidinggevenden, orthopedagogen). Sessie 2 Introductie in het oplossingsgericht werken. Toepassing op de eigen woonof werksituatie Voor de cliënten en een drietal ondersteuners. Sessie 3 Samen oplossingsgericht werken Voor het team van ondersteuners en de cliënten samen. Sessie 4 Reflectie en toekomstgericht denken. Voor het team van ondersteuners. Geïnteresseerd? Je kan de vorming aanvragen via tom. [email protected], 09 261 57 50

Dit is een vorming voor mensen met een beperking en hun ondersteuners.

Aankondiging

VORMING OP MAAT: ‘MIJN PERSPECTIEF 2020’

Vorming over vernieuwingen in de zorg op maat van jouw organisatie VONX ontwikkelde een vormingsreeks om met mensen met een verstandelijke beperking aan de slag te gaan rond ‘Perspectief 2020’. We bieden deze vorming ‘Mijn perspectief 2020’ aan op maat van jouw organisatie. De reeks is bedoeld voor mensen met een verstandelijke beperking.

Inhoud van de vorming We werken acht namiddagen rond ‘Perspectief 2020’. De deelnemers leren wat er verandert in de zorg voor mensen met een beperking. Ze bekijken wat dit voor henzelf betekent. Ze denken na over hun ondersteuning nu en later, over hun toekomstplannen en over wie hen kan ondersteunen om die te realiseren. De deelnemers volgen de reeks samen met een vertrouwenspersoon. Die volgt ook de thuisopdrachten op. Geïnteresseerd? Je kan de vorming aanvragen via [email protected], 09 261 57 50.

7

8

Kalender

KALENDER ANTWERPEN Werken aan het zelfbeeld van je cliënt Vraagverduidelijking binnen het kader van Schalock Handicap in het gezin Vertrouw je me? SIS basistraining Emotionele ontwikkeling in de praktijk

9 september 2014 26 september 2014 9 oktober 2014 2 oktober 2014 27 november 2014 1 december 2014

13 18 21 17 31 22

BRUGGE Talent (h)erkend Op weg met BlueAssist en Cloudina

18 september 2014 4 november 2014

15 28

10 oktober 2014 20 november 2014 2 september 2014

10 11 12

18 september 2014 19 september 2014 25 september 2014 3 oktober 2014 7 oktober 2014 10 oktober 2014 14 oktober 2014 16 oktober 2014 17 oktober 2014 4 november 2014 13 november 2014 18 november 2014 27 november 2014 27 november 2014 4 december 2014 9 december 2014 9 december 2014 13 januari 2015 15 januari 2015

14 16 17 19 20 22 23 24 25 27 29 30 32 33 34 35 36 37 38

GENT Ontbijt in ’t gras: mijn perspectief 2020 Profs* aan de toog: coachsurfing Palliatieve zorg voor mensen met een verstandelijke beperking Basisopleiding seksualiteit en relaties Eerst vasthouden dan loslaten Vertrouw je me? Alle gedrag heeft zin Raamwerk seksualiteit en beleid Emotionele ontwikkeling in de praktijk Een zee van beige? Intercultureel werken Seksuele dienstverlening Autisme en verstandelijke beperking Zelfzorg voor zorgverstrekkers Online hulpverlening Hulp bij masturbatie Vraagverheldering met een commercieel kantje Een kader voor schwung en stilstaan Relaties begeleiden Ambulante ondersteuning Dementie en verstandelijke beperking De draad tussen cliënt en begeleider

9

Kalender

Vlaggensysteem voor kwetsbare doelgroepen Seksbad Competentie- en talentgericht je team leiden Workshop ‘Danslabo+’ Workshop ‘Klankrelaxatie’ Workshop ‘Basiscursus Sherbourne’ Workshop ‘Creatief werken met taal’ Workshop ‘Massage’ Op stap met Ronny: inspiratiedag voor duo’s Relaxen in ’t kwadraat Klankreis voor duo’s Zelfbeeld in duo / Dubbelbeeld

15 januari 2015 27 januari 2015 27 januari 2015 17 september 2014 29 september 2014 17oktober 2014 5 november 2014 16 januari 2015 22 oktober 2014 21 november 2014 12 december 2014 14 januari 2015

39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

LEUVEN Nu en straks

21 oktober 2014

26

KORTRIJK Vertrouw je me? Op weg met BlueAssist en Cloudina

9 oktober 2014 8 januari 2015

17 28

10 Uitnodiging

ONTBIJT IN ’T GRAS: MIJN PERSPECTIEF 2020 Sinds minister Van Deurzen zijn ‘Perspectief 2020’ lanceerde, kwamen er veel intitiatieven om ondersteuners mee te krijgen in dit verhaal. Het aanbod voor mensen met een verstandelijke beperking rond dit thema was tot nu toe heel beperkt. Samen met MIEX willen we de komende jaren volop inzetten op het ontwikkelingsproces van mensen met een verstandelijke beperking naar hun ‘Perspectief 2020’. De vormingsreeks ‘Mijn perspectief 2020’ (zie p7) is een eerste stap. Op ‘Ontbijt in ’t gras’ nodigen we zowel mensen uit de VAPH-sector als medewerkers van eerstelijnsdiensten uit. Ook mensen met een verstandelijke beperking zijn van harte welkom. Als deelnemer kan je je verwachtingen, vragen en ideeën rond het betrekken van mensen met een beperking bij ‘Perspectief 2020’ op tafel leggen. Je krijgt ook de kans om uit te wisselen met andere betrokken diensten. Wij nemen de input van op ‘Ontbijt in ’t gras’ mee bij de uitwerking van onze vormingen, studiedagen of congressen.

Mensen met een verstandelijke beperking ondersteunen bij hun ontwikkelingsproces naar Perspectief 2020

GENT Wanneer 10 oktober 2014, van 9.30u tot 11.30u Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, Gent Prijs Ontbijt in ’t gras is gratis. Inschrijven via de website.

Uitnodiging

PROFS* AAN DE TOOG: COACHSURFING Coaches: wie zijn ze? Wat doen ze? Wat drijft hen? Coaches vind je overal. Maar wat houdt hun functie in? Zijn coaches enkel individueel inzetbaar, of toch breder? Kunnen ze ingezet worden om natuurlijke netwerken te coachen? Kan een coach leidinggeven? Of moet die net onafhankelijk kunnen opereren? En wat is een coach eigenlijk? Een goede luisteraar? Of een drijvende kracht? Een kritische spiegel misschien? Vier deskundigen gaan het debat aan over de betekenis van coaching in al zijn verschijningsvormen: Riet Konings is directeur van Baken vzw. Chris Van Dam werkt als coach op een oplossingsgerichte manier met teams. Geert Vandewalle is coördinator van BlueAssist. BlueAssist legt zich vooral toe op praktisch coachen van mensen met een beperking (www.blueassist.be) Catherine Poissonnier is coach en trainer bij TweeVoorTwaalf (www.tweevoortwaalf. be) Moderator Tom Wouters van Oxfam Wereldwinkels leidt het geheel in goede banen.

Mogelijkheden en beperkingen van coaching GENT Wanneer 20 november 2014, van 19u tot 21.30u, met mogelijkheid tot napraten Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent Sint-Amandsberg Prijs 25 euro

11

12 Vormingen

PALLIATIEVE ZORG VOOR MENSEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING

Ook mensen met een verstandelijke beperking worden ouder en kunnen ernstig ziek worden. Op zo’n moment komt het levenseinde in beeld, ondersteuners voelen zich hier vaak onzeker en onbekwaam bij. In deze tweedaagse bekijken we samen de 4 grote pijlers binnen palliatieve zorg en maken de vertaalslag naar mensen met een verstandelijke beperking. We focussen op palliatieve zorg binnen de context van een voorziening. We hebben het ook over maatschappelijke discussie en beleidsthema’s zoals stoppen met therapie en euthanasie. Tot slot verdiepen we ons in het beeldboek ‘Nu en Straks’ om palliatieve zorg bij mensen bespreekbaar te maken.

Ook mensen met een verstandelijke beperking kunnen vorming volgen rond dit thema: ‘Afscheid’.

Mensen met een beperking begeleiden in hun laatste levensfase

GENT Wanneer 2 en 3 september 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, Gent Prijs 160 euro – reductieprijs 96 euro Cursusbegeleiding Els Ronsse is educatief medewerker bij VONX en psychologe bij Psysense.

Vormingen

WERKEN AAN HET ZELFBEELD VAN JE CLIËNT

Mensen met een beperking ondersteunen bij het ontwikkelen van een zelfbeeld Voor mensen met een beperking is het niet altijd gemakkelijk om naar zichzelf te kijken. De ene overschat zichzelf, de andere ziet enkel zijn negatieve kanten. Als begeleider wil je cliënten ondersteunen bij het vormen van een adequaat zelfbeeld. In deze cursus gaat Els Ronsse in op de soorten zelfbeeld, de opbouw van dit beeld en de beïnvloedende factoren. Ze bespreekt hoe je, samen met je cliënt, zijn zelfbeeld in kaart kan brengen. Nadien geeft ze oefeningen en opdrachten die het zelfbeeld kunnen helpen verbeteren. De nadruk ligt op individuele oefeningen en op groepsopdrachten. De opbouw van het zelfbeeld is namelijk vaak ingegeven door het spiegelen aan en door anderen. Tijdens de vorming maak je in groepjes een ondersteuningsplan voor een cliënt, met de focus op het zelfbeeld.

ANTWERPEN Wanneer 9 en 10 september 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar Scoutel, Lange Kievitstraat 74, Antwerpen Prijs 160 euro – reductieprijs 96 euro Cursusbegeleiding Els Ronsse is educatief medewerker bij VONX en psychologe bij Psysense.

13

14 Vormingen

BASISOPLEIDING SEKSUALITEIT EN RELATIES Tijdens een driedaagse opleiding gaan we dieper in op de vraag hoe je kan omgaan met seksualiteit van mensen met een verstandelijke beperking. In eerste instantie verken je je eigen visie op seksualiteitsbeleving van mensen met een beperking. Aan de hand van concrete situaties bespreek je hoe je kan omgaan met hun vragen. Je oefent in communicatie over onder andere seksuele gevoelens, masturbatie, vrijen, homoseksualiteit, relaties, weerbaarheid… We bekijken welke rol ouders spelen bij de seksuele ontwikkeling van hun kinderen en hoe ouders en begeleiders elkaar kunnen helpen. Je krijgt ook input over nieuwe media en seksualiteit. Ten slotte hebben we het over vorming: waar moet je rekening mee houden als je voor mensen met een beperking vorming organiseert over seks en relaties? Je maakt kennis met educatief materiaal en voorlichtingsboeken over seksualiteit en relaties. De vorming organiseren we in samenwerking met Sensoa.

Ook mensen met een beperking kunnen cursus volgen rond dit thema: ‘Relatiedagen’, ‘Vrij-dagen’, ‘Vlinders in je buik’, ‘Liefde is overal’ en ‘Vrijen en zo’.

Werken rond seksualiteit en relaties bij mensen met een verstandelijke beperking

GENT Wanneer 18, 25 september en 2 oktober 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, Gent Prijs 240 euro – reductieprijs 144 euro Cursusbegeleiding Cathy De Feyter is seksuoloog en educatief medewerker bij VONX. Bart Degryse is vormingsmedewerker en materiaalontwikkelaar relationele en seksuele vorming bij Sensoa.

Vormingen

TALENT (H)ERKEND Vertrekken vanuit iemands sterktes, het lijkt vanzelfsprekend. Maar in de praktijk blijkt het niet zo simpel: mensen overschatten zichzelf, of lijken op het eerste gezicht geen talent te hebben. We dagen je uit om jouw talenten te ontdekken en om er ook voor te gaan. Op die manier ondervind je aan den lijve hoeveel ‘power’ talent gebruiken met zich meebrengt. Het is pas als je zicht hebt op je eigen talenten, dat je oog kan hebben voor de talenten van anderen. Daarna doe je dit voor je cliënten. We delen onze methodiek om talenten te ontdekken met jou. We besteden ook aandacht aan niet-talenten, authenticiteit, goesting en succes. Uiteindelijk doel is dat mensen hun talenten inzetten om hun leven te vormen zoals zij dat willen… en dat geldt zowel voor ondersteuners als voor mensen met een verstandelijke beperking! Voor deze vorming baseren we ons op de theorie van Luc Dewulf, en zijn boek ‘Ik kies voor mijn talent’.

Inzetten op talent bij mensen met een beperking BRUGGE Wanneer 18 september en 16 oktober 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar Vormingplus, Sint-Pieters-Kerklaan 5, Sint-Pieters Brugge Prijs 160 euro – reductieprijs 96 euro Cursusbegeleiding Stef Thienpont is educatief medewerker bij VONX en heeft ruime ervaring in het werken rond talent met mensen met een beperking.

15

16 Vormingen

EERST VASTHOUDEN, DAN LOSLATEN… Deze vorming vertrekt vanuit de vragen: hoe begeleid je mensen die – vanuit ontwikkelingspsychologisch oogpunt – niet in staat zijn om de gevolgen van hun gedrag in te schatten? Wat is de taak van de begeleider en wat niet? Binnen het spanningsveld tussen zelfbeschikking van de cliënt en onze verantwoordelijkheid als hulpverlener biedt het Emancipatorisch Methodisch Kader kansen tot zelfontplooiing voor de cliënt maar ook veiligheid voor hemzelf en voor de begeleiding. Aan bod komen oa: betrokkenheid en afstand, controleren en loslaten, werken aan zelfredzaamheid, zelfbeschikking en omgaan met risico’s, garanderen van professionele zorg en het gevaar van verkilling. De relatie tussen hulpverlener en cliënt wordt sterk benaderd vanuit het denkkader en methodiek van Gentle Teaching.

Het Emancipatorisch Methodisch Kader

GENT Wanneer 19 september en 3 oktober 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, Gent Prijs 170 euro – reductieprijs 106 euro In de prijs is het boek inbegrepen waarmee we werken tijdens de cursus: “Het emancipatorisch methodisch kader, houvast voor hulpverleners in het burgerschapsmodel”, door Karel De Corte Cursusbegeleiding Karel De Corte is orthopedagoog en geeft al meer dan tien jaar vorming en trainingen over het burgerschapsparadigma, Gentle Teaching en downsyndroom.

Vormingen

VERTROUW JE ME? Ouders en begeleiders kijken met een andere bril naar dezelfde persoon. Soms zijn er grote verschillen in visie op bijvoorbeeld ‘goede zorg’, ‘samenwerken bij de ondersteuning’ of ‘loslaten en vasthouden’. In het ideale geval kan je je inleven in het standpunt van de ander, en de ander in dat van jou. Maar makkelijk is dit allerminst. Wederzijds vertrouwen is cruciaal. Tijdens deze vormingsavond ga je op zoek naar je eigen visie en die van de andere kant. Ouders en begeleiders ontmoeten elkaar en kijken door elkaars bril. Wat vind je belangrijk als ouder? En wat als begeleider? Hoe kunnen jullie partners zijn in de ondersteuning? De interactieve methodieken garanderen verrassende inzichten en bijzondere confrontaties. We starten om 18u met een broodmaaltijd en gaan daarna aan de slag. Rond 21u sluiten we af met een drankje en een hapje. Idealiter schrijven ouders en begeleiders verbonden aan één organisatie samen in. Als individu inschrijven kan natuurlijk ook.

GENT Wanneer 25 september 2014, van 18u tot 21.30u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg)

ANTWERPEN Wanneer 2 oktober 2014, van 18u tot 21.30u Waar Cultuurcentrum Berchem, Driekoningenstraat 126, Antwerpen Berchem

KORTRIJK Wanneer 9 oktober 2014, van 18u tot 21.30u Waar De Stroom, Oudenaardsesteenweg 234, Kortrijk

Prijs 40 euro – reductieprijs 24 euro Cursusbegeleiding Koen Joly is pedagoog en werkt al jaren als coach en begeleider van mensen, groepen en organisaties

Inspirerende ontmoetingen tussen ouders en hulpverleners

17

18 Vormingen

VRAAGVERDUIDELIJKING BINNEN HET KADER VAN SCHALOCK

‘Quality of life/ kwaliteit van bestaan’: woorden die je vaak hoort bij organisaties en diensten. Robert Schalock onderzocht wat mensen gelukkig maakt. Hij bepaalde dat indicatoren van ‘kwaliteit van leven’ onder acht domeinen vallen. Veel begeleiders en pedagogen gebruiken deze domeinen om de kwaliteit van leven van hun cliënten in kaart te brengen en/of om hulpverlening en ondersteuning te evalueren. Het is echter niet eenvoudig om deze theoretische begrippen in begrijpbare taal te bespreken met cliënten. Cliënten van hun kant vinden vaak niet de juiste woorden om hun noden en wensen duidelijk te maken. Er is dus nood aan een ‘vertaling’. In deze cursus zie je enerzijds het theoretisch kader van Schalock als structuur om in te werken. Anderzijds krijg je concrete ideeën en informatie waarmee je aan de slag kan bij de begeleiding van je cliënten.

Kwaliteit van leven van mensen met een beperking in kaart brengen

ANTWERPEN Wanneer 26 september 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar Scoutel, Lange Kievitstraat 74, Antwerpen Prijs 80 euro – reductieprijs 48 euro Cursusbegeleiding Els Ronsse is educatief medewerker bij VONX en psychologe bij Psysense.

Vormingen

ALLE GEDRAG HEEFT ZIN Ongeveer één op de drie mensen met een verstandelijke beperking lijdt aan psychi(atri)sche stoornissen of heeft gedragsproblemen. In de dagelijkse ondersteuning uit dit zich in agressief en zelfverwondend gedrag, grote stressgevoeligheid, schommelend niveau van spanningsregulatie, aanklampend of dwangmatig gedrag ... We gaan op zoek naar de functie en de boodschap van dit gedrag en naar de onderliggende gevoelens bij de cliënt. We belichten deze problematiek vanuit de ontwikkelingsdynamische invalshoek (model van A. Došen). Volgende psychopathologieën komen aan bod: psychotische stoornissen, stemmingstoornissen en hechtingsproblemen/trauma. We bespreken ook de a-specifieke uiting bij personen met een verstandelijke beperking. Als kader voor diagnostiek, assessment en behandeling werkt Filip Morisse met de ‘integratieve diagnose’. Tijdens de vorming wordt er (in groepjes) ook een integratieve diagnose gemaakt van een (eigen) cliënt. Van de deelnemers wordt verwacht dat ze al enige praktijkervaring hebben met personen met een verstandelijke beperking en bijkomend probleemgedrag.

De signaalfunctie van ‘moeilijk’ gedrag van mensen met een verstandelijke beperking GENT Wanneer 3, 17, 31 oktober en 14 november 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg) Prijs 320 euro – reductieprijs 192 euro Cursusbegeleiding Filip Morisse werkt als orthoagoog in outreach De Steiger - De Meander, verbonden aan het psychiatrisch centrum Dr. Guislain in Gent.

19

20 Vormingen

RAAMWERK SEKSUALITEIT EN BELEID Een visie en beleid rond seksualiteit en relaties ontstaat niet van de ene dag op de andere. Er gaat een heel proces aan vooraf waarbij de hele organisatie betrokken is. Hoe begin je aan dit proces? Wie moet je er zeker bij betrekken? Hoe motiveer je personeel en overwin je weerstanden?

Beleidsontwikkeling in je eigen organisatie of school

Hoe werk je samen met andere afdelingen of externe partners? Hoe geef je de ouders of familie en het netwerk een stem hierin? We gaan in op de componenten die deel uitmaken van een visie en beleid en je leert het proces te faseren. Daarnaast maak je kennis met methodieken en werkinstrumenten voor beleidsontwikkelingsprocessen. We werken met het ‘Raamwerk seksualiteit en beleid’. Dit reikt bouwstenen aan voor een stevig en integer beleid rond seksualiteit en lichamelijke integriteit. Het is bedoeld voor (residentiële) organisaties die werken met kinderen, jongvolwassenen of kwetsbare volwassenen.

GENT Wanneer 7 en 21 oktober 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, Gent Prijs 160 euro – reductieprijs 96 euro Cursusbegeleiding Erika Frans is vormingswerker en beleidsmedewerker preventie van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij Sensoa

Vormingen

HANDICAP IN HET GEZIN

Betekenis en impact van een handicap op het gezin In deze vorming staan we stil bij de betekenis en de impact van handicap of ziekte in een gezin. Je krijgt inzicht in mogelijke rouwprocessen van ouders, brussen, grootouders en andere familieleden. Wat betekent het als een handicap of ziekte voorkomt in de familie? Kan je dit als ouder ooit aanvaarden? Welke strategieën ontwikkelen brussen om met deze gegevenheid om te gaan? En hoe kan je als hulpverlener zoeken naar verbindingen en steunbronnen voor ieder gezinslid? De vorming is bedoeld voor hulpverleners (opvoeders, begeleiders, psychologen, pedagogen, psychologen, therapeuten) die gezinsbegeleidend of gezinsgericht werken met mensen met een fysieke of verstandelijke handicap.

ANTWERPEN Wanneer 9 en 10 oktober, van 9.15u tot 16.30u Waar Scoutel, Lange Kievitstraat 74, Antwerpen Prijs 160 euro – reductieprijs 96 euro Cursusbegeleiding Gerd Claes is psychotherapeute en oprichtster van De Kanteling, een psychotherapeutisch centrum voor individuen en gezinnen die met handicap of ziekte te maken hebben (www.dekanteling.be).

21

22 Vormingen

EMOTIONELE ONTWIKKELING IN DE PRAKTIJK Deze tweedaagse is bedoeld voor ondersteuners die het ontwikkelingsdynamisch model van Došen kennen, en inspiratie willen voor de vertaling van het model naar de ondersteuningspraktijk. Leen De Neve bekijkt aan de hand van concrete casussen wat emotionele noden van mensen met een beperking concreet kunnen betekenen voor de ondersteuningsbehoeften. Jef heeft nood aan nabijheid ‘van op een afstand’: hoe breng jij dit als begeleider in de praktijk? Femke heeft een duidelijke structuur nodig: hoe breng je dat aan in het kader van begeleid wonen? Hoe kan je Joris op moeilijke momenten helpend begrenzen? Hoe ga je om met afstand en nabijheid bij mensen die veel te dicht komen of waar je net niet binnen geraakt? We werken zoveel mogelijk interactief en proberen samen tot ideeën te komen om met je eigen casussen aan de slag te gaan.

Het ontwikkelingsdynamisch model van Došen in de praktijk

GENT Wanneer 10 en 24 oktober 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg)

ANTWERPEN Wanneer 1 en 12 december 2014, telkens van 9.15u tot 16.30u Waar Scoutel, Lange Kievitstraat 74, Antwerpen

Prijs 160 euro – reductieprijs 96 euro Cursusbegeleiding Leen De Neve is orthoagoge in Outreach De Steiger-De Meander, verbonden aan PC Caritas te Melle. Zij is lid van de werkgroep rond emotionele ontwikkeling SEN-SEO.

Vormingen

EEN ZEE VAN BEIGE?

Wil je je ouderwordende cliënten met een verstandelijke beperking geen ‘beige’ aanbieden, maar liever iets sprankelend, fris en knal erop? Deze vorming scherpt je creativiteit en je goesting aan om na te denken over kwaliteit van bestaan voor ouderen met een verstandelijke beperking, en die samen met hen te realiseren. Ouder worden kan op veel manieren. In deze vorming bieden we innovatieve ideeën aan, zodat  personen met een verstandelijke beperking die ouder worden, voor zichzelf een mooie oude dag kunnen creëren. Ouder worden biedt nieuwe mogelijkheden: comfortzorg, kansen tot nieuwe dingen uitproberen, tijd voor rust en genieten, voor hobby´s, voor anderen… Mensen met een verstandelijke beperking kunnen thuis ouder worden, in een voorziening, in een plek speciaal voor ouderen… We bekijken hoe je bestaande woningen kan aanpassen en hoe je een vrijetijdsaanbod op maat realiseert. Daarnaast bekijken we mogelijkheden, problemen en kansen van een verhuis naar een voorziening voor ouderen.

Kwaliteit van leven voor ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking GENT Wanneer 14 oktober 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, Gent Prijs 80 euro – reductieprijs 48 euro Cursusbegeleiding Els Ronsse is educatief medewerker bij VONX en psychologe bij Psysense.

23

24 Vormingen

INTERCULTUREEL WERKEN

Werken met mensen van allochtone afkomst met een beperking

Heb je cliënten, leerlingen, leden, … die behoren tot een etnisch culturele minderheid? Bots je soms op je eigen grenzen of die van je organisatie? In deze vorming focussen we op interculturele competenties en inzichten die onontbeerlijk zijn voor beroepskrachten. We belichten de dynamiek van culturen, identiteitsvorming, waarden en normen. We gaan ook in op de aspecten van beeldvorming en stereotypering die een invloed kunnen hebben op de omgang tussen cliënt en dienst- of hulpverlener. In deze vorming ligt de focus op de islamitische visie op handicap. We reiken een methode aan in het omgaan met cultuurverschillen. Inzicht in deze factoren kan hulpverleners enige houvast bieden in de interpretatie van netwerk- en cliëntgedrag.

GENT Wanneer 16 oktober 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg) Prijs 80 euro – reductieprijs 48 euro Cursusbegeleiding Joan Leeflang en Nuray Yüruk zijn educatief medewerkers bij ODiCe.

In samenwerking met vzw ODiCe

Vormingen

SEKSUELE DIENSTVERLENING Seksualiteit maakt deel uit van ieders leven. Sommige mensen doen voor hun seksualiteitsbeleving beroep op een seksueel dienstverlener. Voor mensen met een beperking is dat niet zo evident. In deze vorming bekijken we hoe je voor cliënten seksuele dienstverleners kan inschakelen. Bij welke organisaties kan iemand terecht met welke hulpvraag? Wat komt hier allemaal bij kijken? Waar moet je op letten? Deze vorming geven we in samenwerking met Aditi vzw. Zij bieden ondersteuning bij het zoeken naar seks en verwenzorg die aansluit bij de persoonlijke behoeften en wensen van mensen met een beperking. Tegelijk met de vorming voor profs* loopt er een vorming over hetzelfde thema voor mensen met een beperking. Je kan dus samen met één of meerdere cliënten inschrijven. De info voor mensen met een beperking vind je in het cursusaanbod ‘VONX ALL’ op p55.

Deze cursus kan je in duo volgen

Seksuele dienstverlening organiseren voor mensen met een beperking. ANTWERPEN Wanneer 17 oktober 2014 van 9.30u tot 16.30u Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, 9000 Gent Maaltijd Er is een broodmaaltijd voorzien. Prijs 80 euro Cursusbegeleiding Miek Scheepers is medewerker van Aditi. Elke Flamand is seksuologe en educatief medewerker bij VONX.

25

26 Vormingen

STUDIEDAG ‘NU EN STRAKS’

Ook mensen met een verstandelijk beperking worden geconfronteerd met ziekte, sterven, afscheid nemen en de dood. Zij hebben recht op juiste informatie en aangepaste begeleiding om hiermee om te gaan. In deze vorming staan we stil bij de specifieke noden en aandachtspunten van mensen met een verstandelijk beperking die geconfronteerd worden met palliatieve zorg bij henzelf of iemand uit hun vertrouwde omgeving. Hiervoor maken we onder andere gebruik van het beeldboek ‘Nu en straks’, dat handvaten biedt voor het bespreekbaar maken van deze moeilijke thema’s. De vorming is bedoeld voor iedereen die te maken heeft met mensen met een verstandelijke beperking: artsen, verpleegkundigen, zorgkundigen, psychologen, begeleiders, sociaal werkers, ergotherapeuten, kinesitherapeuten, … Deze studiedag is een samenwerking van VONX en Panal

Over palliatieve zorg voor mensen met een verstandelijke beperking LEUVEN Wanneer 21 oktober 2014, van 9.30u tot 16.30u Waar Panal, Waversebaan 220, Leuven (Heverlee) Prijs 80 euro – reductieprijs 48 euro Cursusbegeleiding Karen De Meerleer is psychologe bij Panal (Palliatief netwerk arrondissement Leuven). Sofie Sergeant is orthopedagoge, medewerker bij VONX en UGent, en auteur van het beeldboek ‘Nu en straks’.

Vormingen

AUTISME EN VERSTANDELIJKE BEPERKING

Praktijkgerichte vorming over begeleiden van mensen met autisme Een vrij grote groep mensen met een verstandelijke beperking heeft ook autisme. Zij hebben nood aan aangepaste begeleiding. Aan de hand van praktijkvoorbeelden geven we een verklaring voor het typische gedrag van mensen met een verstandelijke beperking en autisme. Met deze verklaring in het achterhoofd gaan we na waar begeleiding kan worden aangepast. Hierbij hebben we oog voor de woongroepwerking. We bespreken hoe probleemgedrag een reactie kan zijn op een andere betekenisverlening. Daarnaast benoemen we de atypische manieren om met stress om te gaan, zoals tics, stereotypieën en dwang, depressie en psychose. De vorming is in eerste instantie bedoeld voor mensen die rechtstreeks begeleiding bieden en is sterk praktijkgericht.

GENT Wanneer 4 en 6 november 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, Gent Prijs 160 euro – reductieprijs 96 euro Cursusbegeleiding Els Ronsse is educatief medewerker bij VONX en psychologe bij Psysense.

27

28 Vormingen

OP WEG MET BLUEASSIST EN CLOUDINA Deelnemen aan het maatschappelijk leven, individuele trajecten, begeleid werk, … We stimuleren mensen met een beperking om zo zelfstandig mogelijk te leven. Tijdens deze vormingsdag zoomen we in op 2 concrete tools die je kan inzetten bij het begeleiden naar meer zelfstandigheid. Het BlueAssist icoon helpt mensen met een beperking om informatie of hulp te vragen. Het is heel geschikt voor mensen die moeite hebben om communicatie te begrijpen of om zelf een vraag te stellen. Cloudina is een smartphonetoepassing ontwikkeld voor mensen met een verminderde zelfstandigheid. Het is een verzameling van applicaties die het dagelijkse leven van de gebruiker ondersteunen. Je leert beide tools kennen en gebruiken. We bekijken ook hoe je mensen met een beperking kan aanleren om met BlueAssist en Cloudina aan de slag te gaan. Op hetzelfde moment is er een vorming voor mensen met een beperking rond dit thema. Je vindt die in het gele boekje (VONX ALL) op pagina 34. Het is de bedoeling dat je samen met één of meerdere mensen met een beperking inschrijft. We werken meestal apart, maar ook soms met de twee groepen samen. In samenwerking met BlueAssist

Tools om zelfstandiger in demaatschappij te bewegen

Mensen met een beperking kunnen op het zelfde moment de parallelle cursus volgen.

BRUGGE Wanneer Dinsdag 4 november 2014, van 9.30u tot 16u Waar Vormingplus, Sint-Pieters-Kerklaan 5, Sint-Pieters Brugge

KORTRIJK Wanneer Donderdag 8 januari 2014, van 9.30u tot 16u00 Waar Muziekcentrum, Conservatoriumplein 1, Kortrijk

Prijs 80 euro – reductieprijs 48 euro Meebrengen Je eigen smartphone, als je die hebt Cursusbegeleiding Hilde Claerhout (VONX) en Lien De Bie (BlueAssist)

Vormingen

ZELFZORG VOOR ZORGVERSTREKKERS

Zorg beter voor anderen door goed voor jezelf te zorgen In deze vorming ligt de klemtoon op zorg dragen voor jezelf als hulpverlener. Goed voor anderen zorgen staat immers niet los van de zorg voor jezelf. Je neemt jezelf mee in het contact met de ander. Sammy Vienne vertrekt van deze vier pijlers: • De theorie over basisbehoeften van Al Pesso • Time- en talentmanagement • Mindfulness • Geweldloze communicatie Na een theoretische en interactieve inleiding, pas je de theorie toe op je eigen situatie. Je gaat op zoek naar je eigen basisbehoeften, leert omgaan met je beperkte tijd, krijgt een initiatie in aandachtstraining en oefent om geweldloos te communiceren.

GENT Wanneer 13 en 27 november 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent Sint-Amandsberg Prijs 160 euro – reductieprijs 96 euro Cursusbegeleiding Sammy Vienne is pedagoog en lector bij Artevelde Hogeschool. Hij geeft coaching en levensloopbegeleiding (www.parelsgewijs.be)

29

30 Vormingen

ONLINE HULPVERLENING IN DE ZORGSECTOR Als hulpverlener en ondersteuner zijn we een groot stuk van onze tijd bezig met de ondersteuning van onze cliënten via gesprekken en rechtstreeks contact. Toch zien we een trend waarbij de nieuwe media een grotere rol beginnen spelen binnen de welzijnssector. En ook onze cliënten maken meer en meer gebruik van deze nieuwe media. Deze vorming belicht mogelijkheden en beperkingen van online hulpverlening. Je maakt kennis met verschillende online hulpvormen en tools en probeert deze uit. Daarnaast zoeken we hoe je hiermee aan de slag kan in jouw organisatie, en wat de juiste mix is van face-to-face- en onlinehulp voor jouw cliënten. De vorming is een evenwichtige mix tussen theorie en praktijk: tijdens de voormiddagen krijg je informatie over online hulpverlening. In de namiddagen ga je zelf aan de slag met verschillende tools.

Online hulpvormen en de toepassing ervan in de zorgsector

GENT Wanneer 18 november en 25 november 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg) Prijs 160 euro – reductieprijs 96 euro Cursusbegeleiding Philippe Bocklandt coördineert onderzoek en dienstverleningsprojecten aan Arteveldehogeschool, zoals onderzoek over chat- en e-mailhulpverlening en procesbegeleidingen bij het opstarten van onlinehulp in welzijnsorganisaties. Hij is redacteur van het boek ‘Niet alle smileys lachen. Onlinehulp in eerstelijnswelzijnswerk’.

Vormingen

SIS® BASISTRAINING

Ondersteuningsnoden in kaart brengen met de Supports Intensity Scale (SIS®) In de ondersteuning van mensen met een verstandelijke beperking ligt de nadruk meer en meer op het optimaliseren van hun ‘kwaliteit van bestaan’. De American Association on Intellectual and Developmental Disabilities (AAIDD) ontwikkelde daarom de Supports Intensity Scale (SIS®), de schaal van intensiteit van ondersteuningsbehoeften. Die brengt in kaart welke ondersteuning iemand nodig heeft om een zo hoog mogelijke kwaliteit van bestaan te hebben. In het eerste deel behandelt Wil Buntinx de achtergrond van de SIS®. Daarna leer je om de SIS af te nemen. Na dit eerste deel doe je ervaring op met het afnemen van de SIS®. Daarvoor heb je ongeveer 4 uur eigen tijd nodig waarin je de SIS® afneemt van twee cliënten. Op de tweede cursusdag krijg je feedback op je afname en zie je verdere praktijktoepassingen van de SIS®. Wil Buntinx reikt ook een format aan waarmee je de SIS- informatie kan verwerken in je rapportages en in persoonlijke ondersteuningsplannen.

ANTWERPEN Wanneer 27 november en 4 december 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar Scoutel, Lange Kievitstraat 74, Antwerpen Prijs 190 euro. Hierbij zijn 3 registratieformulieren voor de oefeningen inbegrepen. De handleiding kan je bij ons aankopen voor 75 euro. Bestel deze bij inschrijving. Je krijgt ze op de eerste cursusdag. Cursusbegeleiding Wil Buntinx is psycholoog en lid van het AAIDD ‘Definition and Classification Committee’ dat de ontwikkeling van de SIS® aanstuurde. Hij is (mede) auteur van verschillende SIS®-publicaties.

31

32 Vormingen

HULP BIJ MASTURBATIE

Concrete ondersteuning bieden kan Onderzoek toont aan dat masturbatie de meest voorkomend vorm van seksueel gedrag is bij mensen met een verstandelijke beperking. Toch horen we van zowel mensen met een beperking als van ouders en begeleiders veel vragen rond masturbatie. Tijdens deze vorming geven we stappen die je als begeleider/ouder kan nemen om een antwoord te bieden op de vraag van je cliënt/zoon/dochter over masturbatie. Welke rol neem je zelf op? Wie kan je hierbij betrekken? Kan je beroep doen op een seksuele dienstverlener? We tonen welke seksuele hulpmiddelen/ pretmiddelen er bestaan en welke aanpassingen mogelijk zijn. Deze vorming organiseren we samen met Aditi vzw. Dit is een centrum voor advies, informatie en ondersteuning met betrekking tot seksualiteit van personen met een beperking.

GENT Wanneer 27 november 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, Gent Prijs 80 euro – reductieprijs 48 euro Cursusbegeleiding Cathy De Feyter is seksuologe en educatief medewerker bij VONX. Miek Schepers is medewerker van Aditi vzw.

Vormingen

VRAAGVERHELDERING MET EEN COMMERCIEEL KANTJE Perspectief 2020 geeft de financiering van voorzieningen een nieuwe dynamiek. Cliënten worden meer klanten die kunnen en zullen onderhandelen over de ondersteuning die ze wensen. De focus ligt op ‘vraaggerichte zorg’. Anders dan bij ‘vraaggestuurde zorg’ wordt het aanbod hierbij opgebouwd vanuit de vraag in plaats van aangepast aan de vraag. Dit vraagt een ander soort gesprek tussen de kandidaat-cliënt en de ‘intaker’.

Hoe kom je tot een goede overeenkomst met mensen met een persoonsvolgende financiering

We bepreken wat persoonsvolgende financiering betekent en wat dit verandert in de verhouding tussen cliënt en organisatie. Welke informatie heb je best ter beschikking vanuit de organisatie? Hoe kan je via dialoog tot goede afspraken komen? Deze vorming is bedoeld voor medewerkers die de eerste gesprekken met potentiële cliënten voeren.

GENT Wanneer 9 december 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg) Prijs 80 euro – reductieprijs 48 euro

Ook mensen met een verstandelijke beperking kunnen vorming volgen rond dit thema: ‘Mijn perspectief 2020’.

Cursusbegeleiding Katrien De Baets is educatief medewerker bij Vonx.

33

34 Vormingen

EEN KADER VOOR SCHWUNG EN STILSTAAN

Vorming geven aan mensen met een verstandelijke beperking Hoe leren mensen met een verstandelijke beperking? Hoe creëer je een optimaal leerklimaat? Hoe oefen je vaardigheden? Hoe werk je talentgericht? In deze cursus delen we onze visie, onze ervaring en knowhow, gegoten in een inspirerend en praktisch kader. Je wisselt eigen ervaringen uit met collega-vormingswerkers.

GENT

We starten met de vraag: wat wil je precies bereiken? We oefenen in het formuleren van werkbare doelen. Verder ligt de focus vooral op werkmethodes. Je ervaart zelf verschillende mogelijkheden van verbaal en non-verbaal werken en leert rekening houden met enkele didactische principes.

Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg)

Het is de bedoeling dat je na afloop een stevige theoretische basis hebt waarop je verder kan bouwen en dat je ideeën hebt opgedaan die je kan toepassen in je eigen vormingswerk.

Wanneer 4 en 18 december 2014, van 9.15u tot 16.30u

Prijs 160 euro – reductieprijs 96 euro Cursusbegeleiding Miriam Hemelsoet is educatief medewerker bij VONX.

Vormingen

RELATIES BEGELEIDEN

Koppels met een verstandelijke beperking ondersteunen Begeleid jij koppels? Dan krijg je vast vaak vragen over seksualiteit en intimiteit, over ruzies en jaloezie, over contacten met (schoon)familie en over toekomstperspectieven. Deze vragen komen ook steeds terug in onze cursussen voor koppels. In deze vorming staan we stil bij volgende vragen: wie is de beste ondersteuner voor een koppel? Wat de rol is van begeleiders, therapeuten en familie? Hoe hou je het vertrouwen van beide partners? Hoe ver kan je je wagen op het intieme terrein van seksualiteit? En hoe voorkom je dat de organisatie van de zorg te sterk ingrijpt op het intieme leven van koppels? We voorzien ook tijd voor jouw vragen en voor uitwisseling met andere cursisten.

Ook mensen met een beperking kunnen bij ons cursus volgen rond dit thema: ‘Vrij-dagen’, ‘Relatiedagen’, ‘Love in the city’ en ‘Vlinders voor koppels’.

GENT Wanneer 9 december 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, Gent Prijs 80 euro – reductieprijs 48 euro Cursusbegeleiding Cathy De Feyter is seksuologe en educatief medewerker bij VONX. Zij geeft al jaren vormingen voor koppels.

35

36 Vormingen

AMBULANTE ONDERSTEUNING

Ondersteunen van mensen die zelfstandig wonen Meer en meer mensen met een beperking wonen zelfstandig en krijgen ondersteuning via huisbezoeken. Maar ook in de tijd tussen twee huisbezoeken hebben ze vaak vragen en onzekerheden. Mensen hebben ook tussen de begeleidingsmomenten in nood aan een ‘nabije’ begeleider. Een antwoord bieden op deze nood, is voor begeleiders een heel zoekproces. Tijdens deze vorming bespreken we de verschillende redenen waarom nabijheid van op afstand belangrijk kan zijn en gaan we op zoek naar manieren op deze nabijheid waar te maken. De vorming is bedoeld voor mensen die mobiele ondersteuning bieden, we vertrekken vanuit de concrete praktijk van iedere deelnemer.

GENT Wanneer 9 december 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg) Prijs 80 euro – reductieprijs 48 euro Cursusbegeleiding Katrien De Baets is educatief medewerker bij VONX.

Vormingen

DEMENTIE EN VERSTANDELIJKE BEPERKING De levensverwachting van mensen met een verstandelijke beperking is de voorbije eeuw spectaculair gestegen. Daardoor is er ook een sterke stijging van het aantal mensen met dementie. In deze vorming verkennen we hoe je daar als hulpverlener en als zorgorganisatie mee kan omgaan. Om te beginnen krijg je informatie over dementie: de verschillende oorzaken en verschijningsvormen, diagnostiek, de specifieke ondersteuningsnoden, en hoe iemand zijn ziekte beleeft. Vertrekkende vanuit deze inzichten en vanuit concrete casuïstiek gaan we op zoek naar goede omgangsvormen en specifieke begeleidingsmethodieken. We gaan in op hoe je het samenleven kan bevorderen door dementie bespreekbaar te maken voor de betrokkene en zijn medebewoners. Tot slot staan we stil bij de impact van dementie op zowel familieleden als hulpverleners en hoe dementie samen te dragen.

Basiskennis over dementie en handvatten om dementie bespreekbaar te maken GENT Wanneer 13 en 20 januari, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, koning Boudewijnstraat 51, Gent Prijs 160 euro – reductieprijs 96 euro Cursusbegeleiding Els Ronsse is educatief medewerker bij VONX en psychologe bij Psysense.

37

38 Vormingen

DE DRAAD TUSSEN CLIËNT EN BEGELEIDER Het thema sociaal-emotionele ontwikkeling is een inspirerend theoretisch kader in de opvoeding en begeleiding van kinderen en volwassenen met een verstandelijke beperking. ‘De draad’ als metafoor wil een aantal handvatten aanbieden die helpen om dit theoretisch kader voor ouders en begeleiders te vertalen in het dagdagelijkse opvoeden en begeleiden. De draad staat daarbij voor de hechtingsdraad én voor de relatie tussen cliënt en begeleider of tussen ouder en kind. Sociaal-emotionele ontwikkeling zit immers niet in het kind of de cliënt maar in de interactie. Hoe trekt de begeleider de draad? Welke draad laat de cliënt aan mij zien? In welke draad raakt de ouder verward? Waar is het kwetsbare plekje in de draad? In de vorming zit zowel de theorie rond de draad, nieuwe accenten in de draad als de praktische toepassing. We zoeken samen naar mooie, werkbare draden tussen cliënt en begeleider, tussen ouder en kind. Edda Janssens sluit een dagdeel aan met de inleefworkshop “Wie Draad – Wat Draad – Hoe Draad.” De draden roepen immers altijd vragen op. Tijdens de workshop worden belangrijke draden omgezet in concrete oefeningen en zo tastbaar en zichtbaar gemaakt.

De emotionele ontwikkeling als inspiratiebron in de begeleiding van mensen met een verstandelijke handicap GENT Wanneer 15 en 29 januari 2015 van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg) Prijs 160 euro – reductieprijs 96 euro Cursusbegeleiding Gerrit Vignero is orthopedagoog en is geschoold in de methode Heijkoop. Hij ontwikkelde het model van ‘de draad’ en geeft daar vorming rond. Meer info vind je op gerritvignero.webklik.nl Edda Janssens is creatief agoog en geeft ervaringsgerichte workshops waarin deelnemers zelf inzichten verwerven en handvaten vinden om mee aan de slag te gaan.

Vormingen

VLAGGENSYSTEEM VOOR KWETSBARE GROEPEN Het vlaggensysteem van Sensoa is ondertussen een goed gekende methodiek en heeft zijn bruikbaarheid bewezen. De basisversie is gebaseerd op een normaal verlopende seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren. Aangeboren of verworven beperkingen kunnen deze ontwikkeling echter vertragen of op een andere manier doen verlopen. Seksueel gedrag van deze jongeren juist inschatten en er gepast op reageren is vaak moeilijk. Een aanvullende methodiek, die in december verschijnt, biedt handvatten om seksueel gedrag van deze doelgroepen te analyseren en te kaderen. In deze vorming leer je deze nieuwe methodiek gebruiken. Ook de emoties en reacties van de begeleider bij de confrontatie met seksueel gedrag komen aan bod. Basiskennis of ervaring met de basismethodiek is niet nodig.

Communicatiesysteem voor seksueel (grensoverschrijdend) gedrag GENT Wanneer 15 januari 2015, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, Gent Prijs 80 euro – reductieprijs 48 euro

In samenwerking met Sensoa

Cursusbegeleiding Karen De Wilde is vormingsmedewerker bij Sensoa en geeft nascholingen Relationele en Seksuele Vorming bij VVKBuO.

39

40 Vormingen

OVER SEKS EN NIETS ANDERS

Basiskennis over seksualiteit Sta je al eens met je mond vol tanden als je vragen krijgt rond seksualiteit? Wil je wel info geven, maar merk je dat je zelf te weinig bagage hebt? Hoog tijd om je basiskennis rond seksualiteit op te frissen. Tijdens deze vorming scherpen we je basiskennis over mannen en vrouwen, seksuele ontwikkeling en seksuele beleving aan. We ontkrachten hardnekkige mythes, verduidelijken termen en vullen je rugzak met handige weetjes en FAQ-antwoorden. Daarmee sta je steviger en kan je zelfzeker het gesprek aangaan en vragen rond seksualiteit beantwoorden. Let op: deze vorming gaat niet over mensen met een handicap en niet over methodieken om rond seksualiteit te werken. Enkel basiskennis over seksualiteit komt aan bod.

Ook mensen met een verstandelijke beperking kunnen vorming volgen rond dit thema: ‘Vlinders in je buik’, ‘Vrijen en zo’ en ‘Liefde is overal’.

GENT Wanneer 27 januari 2015, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg) Prijs 80 euro – reductieprijs 48 euro Cursusbegeleiding Cathy De Feyter is seksuologe en educatief medewerker bij VONX

Vormingen

COMPETENTIE- EN TALENTGERICHT JE TEAM LEIDEN Als teamleider speel je een belangrijke rol in het professioneel welbevinden van je medewerkers. Tijdens deze vorming verdiepen we ons in de competentie- en talentgerichte kijk op individuen, teams en organisaties. We schotelen je geen zware theoretische modellen voor, maar vormen samen een leergroep, waar ervaringsgericht werken centraal staat. Deze vorming is gericht op je persoonlijke mogelijkheden en vragen als teamverantwoordelijke: hoe kan ik teamleden laten schitteren in hun werk? Hoe detecteer ik hun sterke punten? Welk (leer)klimaat biedt de beste voedingsbodem om talenten en competenties te laten groeien? Welke surplus kunnen collega’s aanbrengen op basis van hun talenten, interesses en drijfveren? Je zoomt eerst in op je eigen competenties en talenten als teamleider. Om dan te focussen op je team en organisatie. We richten ons hierbij op belangrijke leidinggevende vaardigheden zoals coachen, samenwerken en strategisch handelen.

Als teamleider de talenten van je team aanspreken en groeikansen geven GENT Wanneer Dinsdag 20 en 27 januari 2015, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg) Prijs 160 euro – reductieprijs 96 euro Cursusbegeleiding Dominiek Pottier is lector aan Arteveldehogeschool. Ze doceert communicatievaardigheden en is actief in bijscholingsprojecten rond communicatie, talenten en leiderschap met diverse doelgroepen.

41

42 Workshops

WORKSHOP DANSLABO+ Deze cursus leidt je in in de methode Danslabo+, een dansmethode op maat, voor kinderen, jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. Je leert eerst eenvoudige, gestructureerde (Danslabo-)dansen, en bouwt daarna op naar een eigen danstaal. Je breidt je danstaal uit en ontwikkelt je creativiteit. Je wakkert je eigen expressie aan en geeft deze vorm. Wat je zelf ervaart en leert kan je toepassen in bewegings- en dansactiviteiten, creatieve werksessies, animatie en in individuele begeleiding. We bespreken ook muziekkeuze en themagericht werken.

Een dansmethode op maat van mensen met een verstandelijke beperking GENT Wanneer 17 en 24 september 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, Gent Prijs 130 euro – reductieprijs 78 euro

Ook mensen met een verstandelijke beperking kunnen vorming volgen rond dit thema: ‘’Dans-taal’.

Cursusbegeleiding Virginie Agemans is dans- en bewegingstherapeute en specialiseert zich in de bewegingsanalyse. Ze geeft al jaren danslabo aan mensen met een beperking en aan profs*.

Workshops

WORKSHOP KLANKRELAXATIE In deze workshop leer je hoe je een klankrelaxatie kan geven. Tijdens een klankrelaxatie of klankreis mag de cliënt zitten of liggen en maak je voor hem of haar, individueel of in groep, klank op eenvoudig te bespelen instrumenten. Elke klankreis is uniek en stemt af op de persoon die ontvangt. Toch zijn er een aantal basisregels en kapstokken voor een goede klankreis. Dit is precies wat je in deze workshop leert en ervaart. Conny Vercaigne geeft al jaren klankreizen voor allerlei doelgroepen en gebruikt daarvoor een veelheid aan instrumenten en ook haar eigen stem. Je mag ook zelf instrumenten meebrengen waarmee je aan de slag wil. Je hoeft geen zangervaring of muzikale ervaring te hebben om deze workshop te volgen. Let op: in deze workshop wordt niet gewerkt met klankschalen, dit kan je leren in de workshop ‘Klankschalen’ die we in 2015 opnieuw organiseren.

Klankrelaxatie geven aan individuen of groepen GENT Wanneer 29 september en 20 oktober 2014, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg) Prijs 130 euro – reductieprijs 78 euro Meebrengen Handdoek en kussentje

Ook mensen met een beperking kunnen vorming volgen rond dit thema: ‘Leren ontspannen’, ‘Klankreis voor duo’s’ en ‘Relaxen in ’t kwadraat’

Cursusbegeleiding Conny Vercaigne richtte ‘Klank en Lichaam’ (www.klanklichaam.be) op en heeft een uitgebreid aanbod inzake lichaams- en klankwerk

43

44 Workshops

BASISCURSUS SHERBORNE De bewegingsmethodiek van Veronica Sherborne wordt meestal gebruikt bij kinderen, maar is ook toepasbaar bij volwassen met een verstandelijke beperking. De Sherborne-methode bevordert het vertrouwen in het eigen lichaam en in de omliggende wereld. Ze ondersteunt en stimuleert het groeiproces naar vrijheid en zelfstandigheid binnen de grenzen van de eigen talenten en mogelijkheden. In de bewegingspedagogiek gaan de persoon met een beperking en de begeleider met elkaar in dialoog op een evenwaardige manier. Het is een relatie waarin de begeleider niet probeert om greep te krijgen op de ander, maar hem binnen de grenzen van zijn mogelijkheden stimuleert. Het is de bedoeling dat de cliënt zo veel mogelijk los komt van fysieke en psychische afhankelijkheid, waardoor hij meer mogelijkheden krijgt om zinvolle relaties aan te gaan. De eerste twee dagen maak je kennis met de theorie en praktijk van de Sherborne-methodiek. Daarna ga je aan de slag binnen je eigen werksetting. Je maakt hiervan beeldopnames. De derde dag krijg je op basis van je opnames feedback en tips. Je ontvangt een genummerd certificaat. Met dit certificaat kan je de internationale verdiepingscursus volgen tot ‘International Course Leader Sherborne’.

Theorie en praktijk van de bewegingsmethodiek van Veronica Sherborne

GENT Wanneer 17 en 24 oktober 2014 en 9 januari 2015, van 9.15u tot 16.30u Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, Gent Prijs 240 euro – reductieprijs 144 euro Cursusbegeleiding Véronique Goethals is International Course Leader Sherborne, en penningmeester van de Sherborne Vereniging België.

Workshops

CREATIEF WERKEN MET TAAL

Creatief werken met taal en poëzie met mensen met een verstandelijke beperking In deze workshop zie je hoe je rond taal en poëzie kan werken met mensen met een verstandelijke beperking. Je werken rond twee verschillende methodieken.

GENT

Phia Verstraete vertrekt vanuit de methodiek van creatieve taalvorming en geeft ons een actief taalbad. Na een korte inleiding “Werken met creatieve taal” start de workshop. Die bestaat uit: free writing, schrijven op basis van een opdracht, uitwerking en poëzie schrijven.

Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg)

Dichter Peter Holvoet- Hanssen en zijn compagnon Kenny Callens nemen je mee op een avontuurlijke reis doorheen de poëzie. Kenny heeft het syndroom van Down én een groot talent voor taal en poëzie. Peter en Kenny tonen zij hoe je met mensen met een beperking kan werken rond poëzie. Ze sluiten af met een poëzie-performance.

Wanneer 5 november van 9.15u tot 16.30u

Prijs 65 euro Cursusbegeleiding Els Vermeersch is artistiek medewerker van vzw Wit.h. Phia Verstraete is artistiek begeleider bij Atelier De Kaai in Goes. Peter Holvoet-Hanssen is dichter en werkt regelmatig mee aan kunstprojecten met mensen met een beperking.

45

46 Workshops

WORKSHOP ‘MASSAGE’

Handen, gezicht, voeten, rug en schouders leren masseren GENT Een massage is deugddoend en ontspannend, en wekt tegelijkertijd energie op. In deze reeks leer je eenvoudige massagetechnieken, die je zowel op de huid als op de kleren kan toepassen. Zowel hand-, gezicht-, voet- en schouder/rugmassage komen aan bod.

Wanneer 16 en 23 januari 2014, van 9.15u tot 16.30u

Conny demonstreert de massage waarna je met een medecursist aan de slag gaat om de verschillende technieken onder de knie te krijgen.

Prijs 130 euro – reductieprijs 78 euro

Ook mensen met een verstandelijke beperking kunnen vorming volgen rond dit thema: ‘Leren ontspannen’.

Waar VONX, Koning Boudewijnstraat 51, Gent

Meebrengen Handdoek en kussentje Cursusbegeleiding Conny Vercaigne richtte ‘Klank en Lichaam’ op (www.klanklichaam.be) en heeft een uitgebreid aanbod rond lichaams- en klankwerk.

Voor Duo's

OP STAP MET RONNY – VOOR DUO’S Ronny Dierendonck geeft al 20 jaar vorming in de welzijnssector in Nederland. In deze vorming neemt hij duo’s op sleeptouw. Een duo bestaat uit iemand met een verstandelijke beperking en een ondersteuner. Ronny neemt jullie mee naar inspirerende plaatsen waar mensen met een verstandelijke beperking werken. We bezoeken een bakkerij, een tearoom, een winkel met kinderkledij, een kaarsenmakerij en een activiteitencentrum op een industrieterrein. Jullie maken kennis met de manier van werken, en wisselen uit met de medewerkers met en zonder handicap. Achteraf verwerk je samen met je compagnon wat je gezien hebt. Welke inspiratie hebben jullie opgedaan? Heb je nieuwe ideeën gekregen?

Bezoek aan inspirerende werkplekken voor mensen met een verstandelijke beperking

GENT Wanneer Woensdag 22 oktober 2014 van 8.30u tot 20.30u Waar Vertrek en aankomst bij VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg) Maaltijd Er is een broodmaaltijd en warme maaltijd voorzien. Prijs 83 euro per duo

Dit is een cursus voor duo’s

Cursusbegeleiding Ronny Dierendonck is educatief medewerker bij VONX Mensen in een rolwagen kunnen niet deelnemen

47

48 Voor Duo's

RELAXEN IN ‘T KWADRAAT

Voor deze reeks schrijf je in als duo. Een duo bestaat uit iemand met een beperking en een familielid, vriend of begeleider. Als ondersteuner leer je de basistechnieken van hand- en gezichtsmassage en geniet je samen met je compagnon van een klankconcert. De reeks bestaat uit drie sessies: In de eerste sessie doen we handmassage, in de tweede gezichtsmassage. Conny toont voor bij één iemand en de duo’s kijken toe. Daarna geeft elke ondersteuner een weldoende massage aan zijn/haar compagnon. Indien mogelijk worden de rollen gewisseld. We eindigen de reeks met een klankconcert (zie cursus ‘Klankreis voor duo’s’ op de pagina hiernaast)

Dit is een cursus voor duo’s

In duo genieten van massage en een klankconcert GENT Wanneer 21, 28 november en 5 december 2014, van 14u tot 16u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg) Prijs 63 euro per duo Meebrengen Handdoek en kussentje Cursusbegeleiding Conny Vercaigne richtte ‘Klank en Lichaam’ (www.klanklichaam.be) op en heeft een uitgebreid aanbod inzake lichaams- en klankwerk Mensen in een rolwagen kunnen deelnemen

Voor Duo's

KLANKREIS VOOR DUO’S

Bij een klankrelaxatie word je ondergedompeld in een wereld van klanken. Het enige wat je moet doen, is liggen en genieten. Er wordt klank gemaakt op verschillende instrumenten, o.a. klankschalen, trom, steeldrum en native american flute . De trilling van de klank voel je in heel je lichaam. Je baadt als het ware in een zee van trilling en klank. Het lichaam wordt herstemd en in harmonie gebracht, zodat klank niet alleen ontspannend maar ook helend werkt. Je schrijft in als duo. Een duo bestaat uit een persoon met een verstandelijke beperking en een familielid, vriend of begeleider. Als ondersteuner leer je hoe je voor goede begeleiding kan zorgen tijdens de klankrelaxatie en geniet je samen met je compagnon van de klankreis. Deze cursus is heel geschikt voor mensen met een ernstig verstandelijke beperking.

In duo genieten van een klankconcert GENT Wanneer 12 december 2014, van 14u tot 16u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg) Prijs 21 euro per duo Meebrengen Handdoek en kussentje Cursusbegeleiding Conny Vercaigne richtte ‘Klank en Lichaam’ (www.klanklichaam.be) op en heeft een uitgebreid aanbod inzake lichaams- en klankwerk

Dit is een cursus voor duo’s Mensen in een rolwagen kunnen deelnemen

49

50 Voor Duo's

ZELFBEELD IN DUO - DUBBELBEELD Dit is een cursus voor duo’s. Een duo bestaat uit iemand met een verstandelijke beperking en iemand die belangrijk is voor die persoon. Dat kan een familielid, een vriend(in), een begeleider, een collega, of een buurman zijn. Een duo kan bestaan uit een persoon met een beperking en iemand zonder handicap, of uit twee personen met een beperking, of twee personen zonder handicap. Het belangrijkste is dat het duo een sterke band heeft. De duo’s kijken samen naar hun talenten. Waar ben je goed in? Wat vind je tof aan jezelf? Wat vindt jouw compagnon leuk aan jou? En wat maakt jullie band zo bijzonder? Elke deelnemer maakt een kleibeeld van zijn talenten. De duo’s verbinden daarna hun beeldjes met elkaar en tonen op een creatieve manier welke band ze hebben. De ze cursus vindt twee keer plaats: één keer voor jongeren (JONX) en één keer voor mensen die zelfstandig leven (VONX PLUS).

Dit is een cursus voor duo’s

Je talenten in beeld GENT Wanneer JONX: woensdagen 14, 21 en 28 januari 2015 van 9.30u tot 16.30u VONX PLUS: zaterdagen 17, 24 en 31 januari 2015 van 10u tot 16.30u Waar VONX, Lijnmolenstraat 153, Gent (Sint-Amandsberg) Prijs 126 euro per duo Cursusbegeleiding Stef Thienpont en Toon Maillard zijn educatief medewerker bij VONX.

Mensen in een rolwagen kunnen deelnemen

Voorwaarden

ALGEMENE VOORWAARDEN Inschrijven Schrijf bij voorkeur in via onze website: www.VONX.be. Vergeet niet om aan te duiden of je gebruik maakt van een rolwagen, of als je speciale verzorging of voeding nodig hebt. Je ontvangt een factuur die ook geldt als bevestiging van jouw inschrijving. Betaal je factuur tijdig, dan is je plaats gegarandeerd. Zodra je inschrijft, gelden ook de annulatievoorwaarden. Alle briefwisseling (factuur, praktische info) sturen of mailen we rechtstreeks naar de ingeschreven cursist. Volzet Je schrijft best zo snel mogelijk in. Is een cursus toch volzet dan kom je op de wachtlijst. We verwittigen je als er een plaats vrijkomt of als we de cursus herhalen. Annulatie Als je niet kan deelnemen: • en je vindt zelf een vervanger dan rekenen we geen extra kosten aan. • en je annuleert 30 dagen of meer voor aanvang: 25% van de cursusprijs. • en je annuleert tussen 30 en 15 dagen voor aanvang: 50 % van de cursusprijs. • en je annuleert minder dan 15 dagen voor aanvang: 100 % van de cursusprijs.

Vervoer De cursusplaatsen in Gent en Antwerpen zijn vlak bij stations. We raden je aan om met de trein of bus te komen. Voor cursussen in Sint-Amandsberg kan je de trein nemen tot Gent-Dampoort. Daar neem je bus 38, 39 (halte Zavelput) of bus 76, 77 (halte Everstraat). Of je maakt gebruik van een fiets van Blue bike. Parkeren: In Gent kan je parkeren op de parking van de NMBS aan Gent-Sint Pieters. In Sint-Amandsberg parkeer je op onze eigen parking. In Antwerpen kan je terecht in de ondergrondse parking bereikbaar via de Van Immerseelstraat. Maaltijden Bij dagcursussen zijn er broodjes voorzien. Verzekering Elke cursist is bij inschrijving automatisch verzekerd via de Polis Burgerlijke Aansprakelijkheid. De verzekering dekt tijdens de activiteiten: • alle schade berokkend aan derden • lichamelijke schade • materiële schade mits toepassing van een vrijstelling van €175. Prijzen Deze groepen kunnen genieten van de reductieprijs: ouders/ brussen van mensen met een beperking, studenten (-26 jaar) en werkzoekenden, mits voorleggen van een geldige studenten- of stempelkaart. Voor bepaalde cursussen heeft VONX een erkenning voor het toekennen van educatief verlof en aanvaarden van opleidingscheques. Vraag naar info.

Foto’s Op cursus bij VONX nemen we af en toe foto’s. Die foto’s komen soms op onze website, op een presentatie of in ons cursusaanbod. Ondersteuning Heb je speciale hulp of ondersteuning nodig? Laat het ons vooraf weten. Verhuizen Ben je verhuisd? Geef je nieuwe adres door aan VONX, dan zorgen wij dat je onze info blijft ontvangen. Erkenning en subsidiëring WIEV, VMG, Vibeg en Handicum zijn erkend en gesubsidieerd bij het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Cultuur en door het provinciebestuur Oost-Vlaanderen afdeling Cultuur. Handicum, Vibeg en VMG maken deel uit van de federaties Z11 (Zelf)en Kr8 (Kracht) en werken daar samen met Het Grote Plein, Tievo en De Brug. Wiev maakt deel uit van de federatie Op-stap en werkt daar samen met De Kei en Digistap.

51

VONX Lijnmolenstraat 153 9040 Gent (Sint-Amandsberg)

www.vonx.be [email protected]

T 09 261 57 50 F 09 261 57 53