VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014 – 2018 VAN DE KIESLIJST DE CHRISTEN
UNIE
MET DE
STAATKUNDIG GEREFORMEERDE PARTIJ
Hierboven ziet u: Roeland van Everdingen, Dick de Fonkert, Dirk Verblaauw, Jan Rozendaal Arjan van Steenselen, Jan van Westen en Dig Sturm.
Kieslijst: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
pag. 2
Jan van Westen Arjan van Steenselen Dick de Fonkert Dig Sturm Henk Berkheij Gijsbert van Randwijk Leen Fortuin Jan Rozendaal Wilco van de Wetering Roeland van Everdingen Teun Andeweg Dirk Verblaauw
Inleiding Ledenvoorstel heeft geleid tot samenwerking In de loop van 2012 hebben de leden van Christen Unie en Staatkundig Gereformeerde Partij op hun ledenvergadering hun besturen opgeroepen om in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 alles in het werk te stellen om met een gezamenlijke kieslijst te gaan deelnemen, om de kiezers meer zekerheid te geven dat hun stem wordt gebruikt voor het doel dat zij beogen. Na uitvoerig overleg tussen de besturen is er in maart 2013 een samenwerkingsovereenkomst opgesteld en ondertekend. Hierna zijn er gecombineerde commissies aan het werk gegaan om een gezamenlijk verkiezingsprogramma op te stellen, dat u voor u ligt.
Op initiatief van het bestuur van het CDA te Strijen is er een overleg geweest om te komen tot een horizontale lijstverbinding tussen de kieslijsten van CU/SGP en CDA. Na overeenstemming te hebben bereikt zijn de leden van CU en SGP akkoord gegaan met dit voorstel. De leden van het CDA hebben dit voorstel afgewezen, waardoor er bij de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 geen onderlinge toedeling van reststemmen zal plaatsvinden. De reststemmen zullen in 2014 worden verdeeld tussen alle partijen.
Kiesverenigingen De bovengenoemde samenwerking zal zich concentreren in de te vormen fractie in de gemeenteraad van Strijen. De kiesverenigingen van de afzonderlijke partijen blijven bestaan en zullen ook elk afzonderlijk het beleid van de fractie beoordelen. Voor informatie over partijvraagstukken dient u contact op te nemen met een van de onderstaande personen.
Christen Unie
Staatkundig Gereformeerde Partij
Jan van Westen
Arjan van Steenselen
[email protected]
[email protected]
Dick de Fonkert
Jan Rozendaal
[email protected]
[email protected]
pag. 3
Waar gaat de ChristenUnie/SGP Strijen voor? Regionaal - ontgassingverbod op de openbare vaarwegen langs de Hoeksche Waard voor motortankschepen - permanent meten van schadelijke emissie in de atmosfeer van de leefomgeving Hoeksche Waard. Emissie afkomstig van havengebieden Moerdijk, Botlek, Europoort en scheepvaart goed monitoren, om de bevolking goed te beschermen tegen gezondheidsklachten - doorontwikkelen 2de en 3de fase bedrijventerrein Hoeksche Waard met naastgelegen Suikerunie terrein. Innovatieve duurzame (natte) industrie zowel binnendijks als buitendijks realiseren (masterplan opstellen) - ecologische maaibeheer en natuurlijke bermen in de Hoeksche Waard. Bermen leveren minimaal 280.000m3 aan biogas op en vermindert de uitstoot van 560 ton CO2. Bron: HWL Lokaal - zondagsrust: een rustpunt voor zorg, ontspanning en geloofsovertuiging (geen 24/7 economie) ‘Rupsje Nooit Genoeg’ - randweg verkeersplan herzien op huidige verkeersbewegingen - ontwikkelen nieuwe centrumvisie (herstructurering Boompjesstraat eenrichtingsverkeer) weekmarkt weer op de Kaai! - uitbreidingsmogelijkheden voor ondernemers in het buitengebied zijn de lokale economische dragers - vergoeding chronische zieken door gemeente, door Kabinet nu stop gezet - beleid weren van prostitutie in Strijen - aanpak overlast honden- en paardenpoep, handhaven en poepzakjes ophangen.
pag. 4
Inhoudsopgave: 1 Burger en bestuur 2 Openbare orde en veiligheid 3 Zorg en Welzijn 4 Lokale economie, werk en inkomen 5 Educatie en school 6 Cultuur en recreatie 7 Leefomgeving 8 Ruimtelijke ordening 9 Gemeentefinanciën
pag. 5
Pagina 6 7 9 13 15 16 18 20 22
1 Burger en bestuur De overheid is dienstbaar aan de burgers. Kernwaarden van gemeentelijke bestuur voor de CU / SGP zijn: betrouwbaar en geloofwaardig. De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders (B&W) hebben onderscheiden taken; een goed samenspel tussen beiden is onontbeerlijk. Raadscommissies en/of ronde tafelgesprekken zijn belangrijk en gelden als overlegplatform van de raad naar het college en van de raad naar de burgers. De gemeenteraad De gemeenteraad vertegenwoordigt de inwoners van de gemeente en behartigt hun belangen. Namens de burgers bepaalt de gemeenteraad de hoofdlijnen van het beleid. Het is daarom belangrijk dat raadsleden goed voeling houden met wat er bij de burgers, in de afzonderlijke kernen, leeft en gebeurt. De gemeenteraad – als hoogste politieke orgaan in de gemeente – stelt kaders, voordat het college van B&W tot uitvoering van plannen kan overgegaan, en controleert de uitvoering door het College om deze taak naar behoren uit te kunnen voeren, formuleert de gemeenteraad doelstellingen die objectief en meetbaar zijn. De gemeenteraad functioneert zelfstandig, onafhankelijk van het college, en neemt heldere besluiten die uit te leggen zijn aan de burgers. College van B&W Als dagelijks bestuur van de gemeente dient het college toegankelijk te zijn voor de inwoners van de gemeente. Het college is bevoegd te handelen binnen de door de gemeenteraad gestelde kaders. Het is nodig dat het college binnen de gemeenteraad kan rekenen op een ruim politiek draagvlak. Het college hanteert een duidelijke portefeuilleverdeling, is betrouwbaar en zorgvuldig. Het college voert transparant haar taken uit, legt op inzichtelijke wijze verantwoording af en geeft actief informatie aan de gemeenteraad. Het College is toegankelijk en bereikbaar. Dienstverlening en organisatie De gemeentelijke organisatie is integer en anticiperend, streeft naar doelgerichte dienstverlening en innovatie. De organisatie werkt voor college en gemeenteraad; ambtenaren staan daarmee ten dienste aan de burgers, maar zijn geen ‘loopjongens’. Van ambtenaren mag professionaliteit verwacht worden. Deskundigheid en communicatieve vaardigheden zijn belangrijk CU / SGP vindt dat de dienstverlening via internet dient te worden uitgebreid, zonder de ouderen die aangewezen zijn op schriftelijke dienstverlening en communicatie uit het oog te verliezen. Wanneer men vanwege leeftijd of beperkte mobiliteit niet naar de gemeente kan komen, is het gewenst dat de gemeente zelf naar die betreffende persoon komt. Regionale samenwerking Regionale samenwerking is nodig om de dienstverlening van een gemeente goed tot haar recht te laten komen. De CU / SGP heeft een positief kritische opstelling bij regionale samenwerking en hecht aan een goed evenwicht tussen lokale en regionale belangen binnen een samenwerkingsverband. De CU/SGP heeft zicht uitgesproken voor een herindeling van de Hoeksche Waard. Zolang er nog geen herindeling is, streven wij naar een optimaal evenwicht tussen lokale en regionale belangen. Een kritische houding tegenover kosten die een autonome vlucht kunnen nemen is daarbij van belang, als ook goede verantwoording en voorlichting aan de gemeente(raad).
pag. 6
2 Openbare orde en veiligheid De taak van de overheid is onder meer het handhaven en waarborgen van de openbare orde en het bevorderen van de veiligheid. De meeste regels ten aanzien van de openbare orde zijn opgenomen in de algemene plaatselijke verordening (APV). Behalve de gebruikelijke verboden die voor de openbare ruimten gelden en de activiteiten waarvoor een vergunning of ontheffing vereist is (zoals evenementen), kunnen ook bepalingen worden opgenomen die te maken hebben met bijzondere plaatselijke omstandigheden. Horecabeleid Behalve landelijke wet- en regelgeving wordt de ontwikkeling op gemeentelijk niveau niet alleen gekenmerkt door aspecten van openbare orde en veiligheid, maar ook door die van ruimtelijke ordening milieu, economie en bereikbaarheid. Aandachtspunten van de CU/SGP: Bij het stellen van regels voor reclame-uitingen moet in het bijzonder gelet worden op het verbieden van het gebruik van ongepaste of onzedelijke taal of afbeeldingen. Het bevorderen van de openbare zondagsrust. Het niet openstellen van winkels op zondag. De gemeente doet er goed aan kaders te stellen aan het evenementenbeleid. Het is wenselijk dat de gemeenteraad regelmatig direct contact heeft met een vertegenwoordiging van de politie. Bestrijding van alcoholmisbruik, druggebruik evenals de handel in drugs. Een intensievere aanpak van het politietoezicht betreffende de verkeersveiligheid. Brandweer De brandweer is regionaal gevestigd onder de verantwoordelijkheid van de Veiligheidsregio. De CU/SGP ziet het bevorderen van brandpreventie door middel van voorlichting en controle en een effectieve bestrijding van brand als de hoofdtaken van de brandweer. Zij acht een goed functionerend en voldoende toegerust brandweerkorps dan ook van groot belang. Een belangrijk punt is ook dat het brandrisico binnen de geldende normen dient te worden afgedekt. De veiligheid van de burgers moet verder worden bevorderd door maximale bereikbaarheid voor de brandweer na te streven. Rampenbestrijding Een ander beleidsterrein dat ook de regelmatige aandacht van de gemeenteraad nodig heeft, is de rampenbestrijding. De Algemene Rekenkamer heeft over rampenbestrijding een rapport gepubliceerd waaruit blijkt dat veel gemeenten niet of nauwelijks voorbereid zijn op rampen. De CU/SGP vindt dat regelmatig het gemeentelijke rampenplan geëvalueerd en geactualiseerd moet worden. Politie De nationale politie is doorgevoerd, is het van belang dat de politie voor deze nieuwe uitdaging wordt toegerust. Daarbij hoort een robuuste inzet op straat, waar burgers de nabijheid van de politie ervaren. De burgemeester is als gevolg van de Politiewet lid van het regionale college, het regionale bestuur van de politie. Over het gevoerde bestuur is de burgemeester verantwoording verschuldigd aan de gemeenteraad. Daarnaast heeft de gemeenteraad de mogelijkheid zijn prioriteiten te bepalen in het kader van de opstelling van het beleidsplan voor de politieregio. Sinds de dag dat Strijen een randweg heeft ontwerpen weggebruikers soms eigen regels! Het is voor de CU/SGP duidelijk dat dit niet de weg is en daarom is de CU/SGP een voorstander van handhaving.
pag. 7
Veiligheid Hoewel de mogelijkheden van de gemeenteraad om daadwerkelijk de politiesterkte te vergroten, klein zijn, moet het gemeentebestuur er voortdurend op toezien dat de kwaliteit van de veiligheid van de burger niet in het gedrang komt. Daarom moet in het kader van de handhaving van de openbare orde en het bevorderen van een goed leef- en woonklimaat van de burgers het veiligheidsbeleid hoog op de agenda blijven staan. Omdat de meeste vormen van onveiligheid niet met één bepaalde maatregel zijn tegen te gaan, maar vaak verschillende maatregelen op verschillende beleidsterreinen nodig zijn, kan een integrale aanpak gekozen worden. De veiligheid op het eiland Hoeksche Waard waaronder de gemeente Strijen zijn niet gebaat met een stedelijke aanpak. Burgers moeten altijd kunnen rekenen op de politie.Voor de CU/SGP zijn samenhang in beleid (de integrale benadering) sleutelwoorden voor het welslagen van dit veiligheidsbeleid. De ambulance moet op ieder plekje van het eiland snel ter plaatse kunnen zijn, dit is in Strijen en Korendijk nog niet het geval. Wij zijn verheugd dat het college het project i.s.m. stichting Hartslag NU AED-pilot in de gemeente Strijen met een actieve club vrijwilligers wil faciliteren en opleiden. De unanieme aangenomen motie (2012), door de Christen Unie ingebracht, wordt voortvarend opgepakt. Drugsbeleid De CU/SGP is van mening dat de gevaren van drugs worden onderschat. Vooral harddrugs hebben een verwoestende uitwerking op lichaam en geest. Daarnaast wordt het onderscheid tussen harddrugs en softdrugs steeds kleiner. Door de toegenomen “kwaliteit” van de softdrugs lijken deze qua werking steeds meer op harddrugs. De gezondheidsrisico’s bij het gebruik van deze middelen worden onderschat. De gemeente dient preventie en voorlichting te intensiveren. Handhaving of gedogen? Met handhaving staat of valt het beleid. Een van de aspecten van het beleid op het terrein van openbare orde en veiligheid is controle, toezicht en handhaving. Dit aspect heeft een brede betekenis. Immers, ook bij andere beleidsterreinen is handhaving aan de orde. Te denken valt aan ruimtelijke ordening en milieu (bouwen en wonen). Daarnaast is het van belang te onderkennen dat handhaving op verschillende manieren kan plaatsvinden. Dit betekent bestuursrechtelijk, strafrechtelijk en privaatrechtelijk. De gemeente zal hierin een keuze moeten maken en soms de mogelijkheid hebben om instrumenten gecombineerd in te zetten. Voor veel onderdelen van beleid geldt dat een integrale benadering noodzakelijk is. Hoewel in de meeste gevallen het hele veld van controle, toezicht en handhaving onder verantwoordelijkheid valt van het college van B en W of de burgemeester, is het wenselijk dat de gemeenteraad betrokken is bij het bepalen van de strategie. De gemeenteraad stelt kaders aan het beleid en ontvangt verantwoording van het college, terwijl er ook duidelijk financiële invalshoeken een rol spelen. De CU/SGP pleit voor een consequent handhavingsbeleid. Om verjaring tegen te gaan vindt de CU/SGP dat voor het einde van een bepaalde termijn de ingezetene hierover dient te worden geïnformeerd.
pag. 8
3 Zorg en Welzijn De CU/SGP wil staan voor zwakkeren in de samenleving. Wij willen omzien naar mensen in kwetsbare omstandigheden. Vanuit Bijbelse naastenliefde willen wij als een schild voor hen zijn. We willen hen ondersteuning bieden en helpen om hun eigen verantwoordelijkheid weer op te pakken. Aanvullend op de ondersteuning vanuit familie, kerk en maatschappelijke verbanden wil de CU/SGP dat de gemeente zorgt voor een goed sociaal vangnet voor hen die desondanks toch uit de boot dreigen te vallen. Wij gaan voor een gezonde samenleving, die oog en zorg heeft voor mensen in kwetsbare situaties. Mensen dragen verantwoordelijkheid voor elkaar, in gezinsverband, in families en in de buurt. Het gezin is de hoeksteen van de samenleving en informele netwerken zijn het cement van de samenleving. De mogelijkheid van een PGB (persoonsgebonden budget) moet blijven, waarbij een goede verantwoordingsplicht hoort. De aangekondigde bezuinigingen op de huishoudelijke hulp leiden er waarschijnlijk toe dat in minder situaties aanspraak gemaakt kan worden op deze voorzieningen. Belangrijk is wel oog te houden voor de signalerende functie die deze voorziening heeft. Decentralisaties en transities Veel zorgtaken die voorheen via het Rijk of de provincie werden geregeld, komen nu onder verantwoordelijkheid van de gemeente, meestal gecombineerd met een fikse bezuiniging. Burgers worden geconfronteerd met het feit dat zij niet meer automatisch recht hebben op voorzieningen, maar dat vooral gekeken wordt wat men zelf kan, al dan niet met behulp van het eigen netwerk. De CU/SGP is bereid mee te werken aan deze decentralisaties van taken naar gemeenten en aan de transformatie van overheidszorg naar meer zelfredzaamheid, maar niet zonder kritisch te zijn op de manier waarop dit plaatsvindt. Wij ondersteunen de gedachte dat niet alles door de overheid geregeld kan en moet worden. Zorg moet dichter bij de mensen, informeler, integraler en met meer maatwerk. De ChristenUnie/SGP ondersteunt de ontwikkeling dat gemeenten meer verantwoordelijk worden voor het organiseren van goede zorg.
Wet maatschappelijke ondersteuning De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) legt veel verantwoordelijkheid neer bij de burgers. De zorg geldt (kwetsbare) medeburgers en leefomgeving, waarbij de gemeente een goed vangnet realiseert. De gemeente geeft in een Wmo-beleidsplan elke vier jaar aan hoe ze deze taak gestalte wil geven. De CU/SGP pleit voor een ruimhartig beleid, dat voorwaarden schept voor de burger om zijn eigen verantwoordelijkheid te nemen en solidair te zijn ten opzichte van mensen met een (psychiatrische) handicap en/of langdurige zorgbehoefte.
pag. 9
Concreet: Stimulerende maatregelen nemen om onderlinge betrokkenheid - binnen familie, kerk en maatschappelijke verbanden - te (helpen) verbeteren. Goede ondersteuning bieden aan mantelzorgers en vrijwilligers. Voldoende en adequate psychosociale hulp verlenen via algemeen maatschappelijk werk; hierbij bepleit de CU/SGP ruimte en respect voor de levensovertuiging van de hulpvrager. Optimale keuzevrijheid garanderen, zodat burgers hulp kunnen kiezen die bij hen past. Ouderen en gehandicapten de mogelijkheid bieden zo lang mogelijk zelfstandig thuis te wonen; daarbij dient wel gewaakt te worden voor sociaal isolement en eenzaamheid. Algemene voorzieningen en welzijnsdiensten goed spreiden, zodat deze ook voor de minder mobiele medemens bereikbaar en toegankelijk zijn. Kwaliteit van voorzieningen moet minimaal aan minimumcriteria voldoen. Minimaal het niveau van collectieve en individuele voorzieningen in stand houden. Goede informatie, advies en ondersteuning verlenen door (digitaal) zorgloket. Ervaringsdeskundigheid uit de samenleving benutten door burgerparticipatie, Wmo-adviesraad en klanttevredenheidsonderzoeken. In de Wmo-adviesraad ook plaats inruimen voor een afvaardiging vanuit de kerken. Zorg dragen voor een sluitende zorgketen om dakloosheid (zoveel mogelijk) te voorkomen, overmatig alcohol- en drugsgebruik terug te dringen en overlast door verslaving, huiselijk geweld e.d. te verminderen.
pag. 10
Zorg voor de jeugd Per 1 januari 2015 wordt de jeugdzorg van de provincie met een forse bezuiniging overgeheveld naar de gemeente. De CU/SGP ziet erop toe dat identiteitsgebonden jeugdzorg ook deel uitmaakt van het palet van aanbieders waaruit gekozen kan worden. Onderdeel van de Wmo is aandacht voor de jeugd. De jeugd is en heeft de toekomst. De CU/SGP stelt het gezin als ‘de hoeksteen van de samenleving’ centraal; daarom zijn wij terughoudend ten aanzien van kinderopvang en voor- en buitenschoolse opvang. In het gezin moet de basis worden gelegd voor het goed functioneren in de maatschappij. De CU/SGP streeft ernaar dat jongeren opgroeien tot burgers die vanuit een gezond verantwoordelijkheidsbesef volop meedoen in de samenleving. Daarom wil de CU/SGP investeren in de jeugd en werken aan goede voorzieningen en netwerken. Concreet: Actueel jeugd- en jongerenbeleid. Kinderen met leer- en ontwikkelingsachterstanden intensief begeleiden De sociaal-emotionele ontwikkeling aandacht geven om positief sociaal gedrag te stimuleren. Opvoedkundige problemen van leerlingen vroeg signaleren en hulp bieden via schoolmaatschappelijk werk, zorgadviesteams en waar nodig een gezinscoach. Jongeren pas met een diploma het onderwijs laten verlaten (startkwalificatie); hierbij vervullen leerplicht en jongerenloket (voor voortijdige schoolverlaters) een belangrijke rol. Voldoende accommodatie voor de opvang van 12 tot 16-jarigen en 16+ realiseren in samenwerking met kerken. Speelplekken in de kernen goed onderhouden om veiligheid te waarborgen. Een laagdrempelig Centrum voor Jeugd en Gezin realiseren met goede samenwerking en afstemming tussen de partijen, waarbij gebruikgemaakt wordt van het elektronisch kinddossier en de verwijsindex; hierbij zoveel mogelijk aansluiten bij het CU/SGP-ideaal van de normen en waarden van het gezin. Hierbij is samenwerking met andere gemeenten en regionale scholen noodzakelijk. Bewustwording taalgebruik stimuleren. Ouderenbeleid De samenleving vergrijst. Het aantal 55-plussers in onze gemeente zal de komende jaren nog meer toenemen. Bij nieuwbouw moet rekening gehouden worden met deze groeiende doelgroep, alsook aanpassingen aan bestaande woningen. Ook dient de gemeente regelmatig contact te onderhouden met de vervoersmaatschappijen teneinde goede vervoersmogelijkheden te hebben voor ouderen. Het aanbod van de zorgvoorzieningen en de kwaliteit daarvan een belangrijk aandachtspunt. Het doel van het ouderenbeleid is de ouderen in de gelegenheid te stellen zo volwaardig mogelijk in de samenleving te kunnen participeren en zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven wonen. Concreet: Actueel ouderenbeleid, dat gericht is op wat ouderen nog wel kunnen. Samenhangende visie op voorzieningenaanbod (alarmering, maaltijdvoorziening, dagopvang, huisbezoeken). Her in gebruik neming van de bushalten bij de Hoge Weide. Kostenbewust (sober) in gebruik houden van dorpshuis om exploitatie sluitend te houden, zonder dat hier de zondagsrust wordt verstoord .
pag. 11
Volksgezondheid Welvaart brengt risico’s met zich mee voor de volksgezondheid. Menig burger leeft niet (geheel) gezond. Te weinig beweging, ongezonde voeding, overmatig alcoholgebruik vormen bedreigingen voor de gezondheid. Daarnaast vragen zaken als depressiviteit, eenzaamheid en diabetes de aandacht, aangezien die het welbevinden beïnvloeden. De CU/SGP vindt gezond leven in eerste instantie de verantwoordelijkheid van de burger, maar wil wel actief bijdragen aan bezinning en maatregelen om de volksgezondheid te bevorderen. Concreet: Optimale voorwaarden voor de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) scheppen om zijn activiteiten uit te kunnen voeren en zijn deskundigheid benutten. Een lokaal gezondheidsbeleid opstellen en een samenhangend pakket van maatregelen realiseren, in overleg met diverse (lokale) deskundigen. Toezicht houden op de effecten van gezondheidsbeleid en zo nodig beleidsmatig bijsturen. Zorg dragen voor toegankelijke hulpverlening, onafhankelijk van het inkomen. Voldoende aanbod en goede bereikbaarheid van eerstelijnsvoorzieningen garanderen, waaronder de continuïteit van huisartsenzorg. Verslaving De CU/SGP vraagt speciale aandacht voor het verslavingsbeleid. Er bestaan veel vormen van verslaving. Met name verslaving aan alcohol, drugs, roken en gokken vragen gerichte behandeling. Verslaving vormt een bedreiging voor de gezondheid en het toekomstperspectief van de betrokkene en leidt soms ook tot openbare overlast. Daarom wil de CU/SGP een actief verslavingsbeleid, dat begint met erkenning van de problematiek en vraagt om gerichte maatregelen. Concreet: Een lokaal platform oprichten waarin verschillende maatschappelijke partijen, kerken (diaconieën) en deskundige organisaties (zoals GGD, politie en verslavingsorganisaties) deelnemen. Een integraal verslavingsbeleid vaststellen in samenspraak met het platform en de burgers, en de uitvoering via het platform coördineren. Adequaat handhaven, omdat preventie en zorg alleen dan effectief zijn. De leeftijd voor alcoholverkoop is verhoogd naar achttien jaar en daarop handhaven. Afspraken met de horeca maken over alcoholmatiging en sluitingstijden; hierbij kiezen voor een oplossing die het meeste recht doet aan de zondagsrust (bijv. glijdende sluitingstijden). Coffeeshops en dealers weren uit de gemeente. Kansspelen zoveel mogelijk terugdringen.
pag. 12
4 Lokale economie, werk en inkomen Werken is waardevol. Niet alleen voor het inkomen, maar ook voor contacten. Werk! De CU/SGP wil economische activiteiten stimuleren, maar trekt daarbij ook grenzen. Werk is geen doel in zichzelf, maar richt zich op de bijdrage aan de maatschappij en het verwerven van inkomen. Concreet: Motiveren van uitgifte ontwikkeld bedrijfsterrein (nabij gemeentehuis Strijen) Motiveren om (boven-)regionaal bedrijventerrein Binnenmaas binnen een paar jaar voor een aanzienlijk deel te hebben verkocht, zodat de geïnvesteerde middelen terugkomen bij de gemeente. Bewaakt (camera) vrachtwagenparkeerterrein realiseren Een goede relatie gemeente-ondernemers nastreven Speciale aandacht voor goede doorstroming dorpskern naar randweg De gemeentelijke administratieve lasten voor ondernemers beperken. Bijbelse grenzen voor werk en economie zijn: Geen 24-uurs economie. Zondag is rustdag. Geen verruiming van openingstijden horecagelegenheden. Geen koopzondagen ( geen commerciële evenementen en markten op zondag). Geen werk? De rijksoverheid kent de gemeente budgetten toe. De CU/SGP vindt dat het budget voor werk optimaal aangewend moet worden. De gemeente Strijen heeft met de overige gemeenten in de Hoeksche Waard deze taken ondergebracht bij een regionale dienst. Budgetbewaking is ook hier van groot belang. Concreet: Maatwerk leveren door samenwerking met betrouwbare partners in de regio. Geld vrijmaken voor scholing of omscholing en re-integreren. Kansarmen een participatiebaan aanbieden. Maar: Alleenstaande ouders met kinderen tot twaalf jaar ontzien. Als de inspanningen onder het werkdeel renderen, zal het inkomensdeel niet helemaal benut (hoeven te) worden. De CU/SGP vindt dat bespaard geld op dit programma voor sociale doelen (zoals een sociale werkplaats) bestemd moet blijven. Financiële ondersteuning Wie niet kan werken, verdient financiële ondersteuning. De gemeente moet zich houden aan landelijke richtlijnen, maar kan ook zelf iets doen. De CU/SGP voert een pleidooi om alle wettelijke mogelijkheden te benutten. Inkomensondersteunende maatregelen zijn er voor burgers die een inkomen hebben tot 120% van het sociaal minimum. Concreet: Ambtshalve kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. Bij bijzondere bijstand mag van de ontvanger ook een bijzondere inspanningsverplichting worden gevraagd. Categoriale bijstand voor chronisch zieken en gehandicapten. Vooral aandacht voor kinderen. pag. 13
De CU/SGP wil zich inspannen om het niet-gebruik van lokale tegemoetkomingen terug te dringen. Concreet: Wervende teksten plaatsen in huis-aan-huisbladen in samenwerking met andere gemeenten. Voorlichting geven in zorginstellingen. Mensen actief benaderen in plaats van afwachten Inschakelen mantelzorgers om te functioneren als tipgevers. Schuldhulpverlening Schuldhulpverlening is een gemeentelijke taak. De CU/SGP vindt dat voorkomen beter is dan genezen. Concreet: Gerichte budgetvoorlichting geven. Burgers die onvoldoende financieel besef tonen begeleiden. Verschil maken tussen schulden en schulden: wie zelf verantwoordelijk is voor zijn schuld moet anders ‘aangepakt’ worden dan wie er niets aan kan doen. De CU/SGP laat er geen misverstand over bestaan: wie misbruik maakt van de regelingen moet passend gestraft worden en dient terug te betalen.
pag. 14
5 Educatie en school School In het gezin moet de basis worden gelegd voor het goed functioneren in de maatschappij van kinderen. Hieruit vloeit voort dat ouders zelf hun keuze mogen maken welke school ze kiezen. De gemeente onthoud zich van actieve inmenging in de identiteit van de school. Wel is de CU/SGP van mening dat een goede verstandhouding c.q. regelmatig contact tussen schoolbesturen, directies en gemeente van groot belang is. Hierdoor kunnen mogelijke problemen tijdig gesignaleerd worden zoals: -
blijvende (verkeers-)veiligheid rondom de scholen middelen die door de gemeente gereserveerd dienen te worden voor onderhoud op langere termijn
Ook is het de taak van de gemeente dat ze een goede samenwerking stimuleert tussen consultatie bureaus, peuterspeelzalen en scholen. Zo kunnen problemen tijdig gesignaleerd worden en zo mogelijk begeleid door instanties. Dit zal zeker positieve gevolgen hebben voor de leefbaarheid in het dorp voor nu en in de toekomst. Blijvende financiele vervoersregeling voor kinderen die in het reguliere basisonderwijs niet mee kunnen komen en naar het speciale basisonderwijs(SBO) gaan.
Bibliotheek Bibliotheken zijn van belang voor het leesonderwijs aan onze kinderen. Toegang tot informatie (ook digitaal) is van belang voor inwoners. Bibliotheekvoorzieningen staan echter meer en meer onder druk. Om de openingstijden toch zo ruim mogelijk te houden kan volgens de ChristenUnie/SGP de mogelijkheid van inzet van vrijwilligers worden onderzocht, evenals het combineren van verschillende activiteiten van bijv. Stichting Welzijn Hoeksche Waard binnen de bibliotheek.
pag. 15
6 Cultuur en recreatie Cultuur Cultuur in ruimere zin verstaan omvat alle bewerking van natuur door mensen. Daarbij staat de mens als een rentmeester in relatie tot God en zijn medemensen. In engere zin omvat cultuur uitingen van de menselijke geest die niet dienen tot commercieel nut. Dergelijke kunstuitingen zijn niet waardevrij en hebben onmiskenbaar invloed op de waarden en normen in het maatschappelijke leven. De CU/SGP heeft als visie dat cultuuruitingen dienen te harmoniëren met Bijbelse normen en waarden. Daarbij is naar de mening van de CU/SGP het materiële welzijn ondergeschikt aan het geestelijke. Stimulans De CU/SGP wil kunst als uitingsvorm van identiteit en cultuur(beleving) stimuleren en realiseren. Daarom stimuleert het gemeentebestuur instandhouding van monumenten, archieven, bibliotheek, museum en andere culturele uitingen die bijdragen aan het historische besef van inwoners en aan de identificatie van burgers met hun gemeente. Taal Taal is een belangrijke cultuurdrager. De CU/SGP streeft bevordering van de leescultuur onder oud en jong na. Dat is zonder meer nodig in een samenleving waarin het lezen van boeken onder grote druk staat. Cultureel erfgoed Het denken over monumentenzorg is in de afgelopen decennia veranderd: monumenten worden meer dan voorheen gezien in samenhang met de plaats waar ze staan en de plaats die ze in de geschiedenis innemen. De zorg verschuift daardoor van behoud van het enkele object naar een meer algemene zorg voor de omgeving. De monumentenzorg dient daarom een geïntegreerd onderdeel te vormen van het gemeentelijke beleid. Behoud van het culturele erfgoed (en zeker historische kerkgebouwen) is voor de CU/SGP een belangrijk aandachtspunt. Aandachtspunten van de CU/SGP Blijvende aandacht aan monumenten besteden. Originele en herkenbare kunst stimuleren. Verantwoorde kunstvormen in openbare ruimten. Verbinding tussen onderwijs en cultuur stimuleren. Museum als zichtbare drager van lokale geschiedenis ondersteunen, Kunst en cultuur Kunst vormt een van de belangrijke cultuuruitingen. De CU/SGP is van mening dat kunst origineel en herkenbaar moet zijn. Veel mensen zijn actief om hun van God ontvangen gaven en kwaliteiten te gebruiken voor kunst en culturele ontwikkeling. Dit gebeurt op tal van terreinen: muziek, literatuur, beeldende kunst, zang, enz. Kunst en cultuur kunnen daarom mensen samenbinden en bijdragen aan maatschappelijke betrokkenheid. Burgerinitiatief is uitgangspunt. De overheid heeft een stimulerende en faciliterende rol. Museum Het Strijens museum heeft bewezen, dat er veel belangstelling is voor de geschiedenis en toerisme uit omliggende gebieden. Initiatieven om hieraan meer permanente aandacht te geven verdienen steun van het gemeentebestuur. De al bestaande contacten met het museum in Heinenoord en het pag. 16
landbouwmuseum op Tiengemeten worden voortgezet. Dit ook in goede samenwerking met basisscholen in Strijen en omgeving, ten einde deze mooie musea te blijven bezoeken. Vrijetijdsbesteding Het hedendaagse leef- en werkpatroon, de toename van vrije tijd en de woonsituatie van veel mensen leiden tot een grotere behoefte aan voorzieningen voor vrijetijdsbesteding. Mogelijkheden voor ontspanning zijn in een jachtige samenleving van groot belang. De CU/SGP kiest hierbij als uitgangspunt twee belangrijke regels: 1. Burgers zijn, al dan niet via particuliere stichtingen en organisaties, primair zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop zij hun vrije tijd besteden, alsook voor de realisatie van voorzieningen en de organisatie van activiteiten. 2. Bepaalde voorzieningen kunnen worden bekostigd door de gemeente zoals b.v. een sporthal, maar van de gebruikers wordt dan wel een billijke bijdrage verlangd. Aandachtspunten van de CU/SGP Verantwoordelijkheid overheid Financiering activiteiten en voorzieningen Waar ligt de grens ten aanzien van vrijetijdsbesteding tussen de verantwoordelijkheid van de gemeentelijke overheid tegenover die van particulieren en het maatschappelijke middenveld. Burgers zijn primair zelf verantwoordelijk voor hun vrijetijdsbesteding. Echter, wanneer de invulling van de vrijetijdsbesteding in botsing komt met wetgeving, dan is de overheid aan zet om overlast tegen te gaan of om kaders te stellen en deze te handhaven. Dit is b.v. het geval wanneer vrijetijdsbesteding leidt tot geluid-, verkeershinder. Daar bovenop kan nog verstoring van de zondagsrust genoemd worden. Voor de CU/SGP is het uitgangspunt dat, voor zover het gemeentebestuur op het gebied van vrijetijdsbesteding (cultuur, recreatie en sport) taken heeft, het dragen van financiële verantwoordelijkheid in beginsel niet tot deze taken behoort, tenzij er sprake is van een duidelijk algemeen, maatschappelijk belang. Recreatie en toerisme Bij recreatieve en toeristische activiteiten dient rekening gehouden te worden met de zondag als dag van (collectieve) rust en bezinning; een dag in het bijzonder bestemd om God te dienen en te eren. Combinatie landbouw, natuurbeheer en recreatie De CU/SGP hecht aan een harmonieuze combinatie van landbouw, natuurbeheer en verblijfsrecreatie. Daarom probeert zij primaire landbouwgebieden te vrijwaren van grootschalige verblijfsrecreatie. Aan de andere kant is het goed om ‘kamperen bij de boer’ ruim baan te geven vooral in gebieden met een (sterke) vermenging van landbouw en natuurwaarden.
Sport Sport kan een positieve bijdrage leveren aan vorming en ontwikkeling van de jeugd, aan volksgezondheid en aan sociale verbanden. Veel vrijwilligers zijn op dit terrein actief. De CU/SGP onderkent de positieve aspecten van sport en wil deze ondersteunen door als gemeente goede faciliteiten en accommodaties te bieden. Helaas heeft sport ook negatieve aspecten. De CU/SGP wil geen sportverdwazing en geen zondagssport.
pag. 17
7 Leefomgeving Luchtkwaliteit Wetenschappers van de Universiteit van Utrecht stellen vast, dat de huidige normen tegen de schadelijke effecten van fijn stof ons onvoldoende beschermen. Fijn stof is al sinds jaar en dag een weerbarstig milieuprobleem. Fijn stof kan zorgen voor long- en hartproblemen. Naar nu blijkt is er geen veilige norm waar beneden geen schadelijke gezondheidseffecten optreden. De nieuwe inzichten moeten er voor zorgen dat fijn stof alle aandacht krijgt in het gemeentelijk beleid van Strijen. De voorbije jaren is er een terughoudend fijn stof beleid gevoerd. Vanuit de ChristenUnie fractie Strijen is voor de chemiebrand als eerste fractie in de raad aangegeven dat in de rapportage van Provincie Noord Brabant te hoge concentraties koolwaterstofverbindingen werden gemeten in Strijensas. Het landelijk meetnet van RIVM was en is niet toereikend om deze concentraties te kunnen meten. Door de Raad van Strijen en het College is dit dossier voortvarend opgepakt. Vraag is zelfs of het onderwerp bij de Provincie Zuid Holland nog wel de urgentie heeft die het verdient. De Provincie neemt het onderwerp wel mee in vergunningen, maar legt het onderwerp vooral neer bij de industrie zelf. Laten wij als gemeente Strijen het belang van goede vergunning verlening benadrukken bij de Provincie Zuid Holland en de omgevingsdienst Zuid Holland Zuid zodat bedrijven vooral op het industrieterrein Moerdijk, de best beschikbare technieken gebruiken. Deze verplichting vanuit de Wet Milieubeheer actief door de toezichthoudende instanties op laten controleren en handhaven, zodat de uitstoot van fijn stof en schadelijke chemische verbindingen vermindert worden. Schepen (motortankschepen) mogen bepaalde schadelijke dampen tijdens de vaart ontgassen rondom de wateren van Strijen en de Hoeksche Waard. Gelet op de Wet luchtkwaliteit en de externe veiligheid is dit ongewenst. Het ontgassen van motortankschepen veroorzaakt stank en overlast waar onze inwoners bij een bepaalde windrichting last van kunnen hebben in de breedste zin des woord. De ChristenUnie en de SGP zijn voor een ontgassingverbod. De gemeente moet er alles aan doen om dit bij de overige autoriteiten te realiseren. Het verbod in de Regeling vervoer over de binnenwateren van gevaarlijke stoffen op te laten nemen. De hoge concentraties van Benzeen vraagt om actie. Benzeen grijpt aan op het DNA en veroorzaakt kanker. De wereld gezondheidsorganisatie geeft aan dat 10 microgram ug/L aanvaardbaar is. Het jaargemiddelde en uurgemiddelde van deze stof Benzeen is vaak hoger in deze omgeving.
Natuurlijke berm geeft energie Overal waar je kijk zijn bermen. Groenstroken langs wegen en watergangen, taluds van dijken en sloten liggen al een fijnmazig netwerk over de Hoeksche Waard. De groen/blauwe dooradering van het landschap wordt het ook wel genoemd. Het gaat om vele honderden kilometers en een oppervlakte van meer dan 1000 hectare. Met beheer gericht op bloemrijk grasland krijgt de natuur in de Hoeksche Waard een enorme impuls. Ook de belangen van onder anders de landbouw en de recreatie zijn hiermee gediend. Onderzoek wijst uit dat de maatschappelijke baten van een meer op biodiversiteit gericht beheer van de wegbermen, dijktaluds en oevers van kreken en andere watergangen ongeveer tweemaal zijn als de kosten. Het bermmaaisel bij vergisting levert jaarlijks ruim 280.000m3 biogas op en 560 ton aan uitstoot van CO2. Bron: HWL Onze leefomgeving is de natuur en Gods schepping. Hier geldt goed rentmeesterschap bij uitstek. En dat betekend bv investeren in duurzame energiebronnen en het duurzaam inrichten van de Leefomgeving. Ook het verantwoord omgaan met het milieu door te zorgen voor goede riolering, goed waterbeheer en afvalinzameling hoort daarbij.
pag. 18
Openbaar groen Veel groen bevordert de leefbaarheid in de gemeente. Zeker in de kern van Strijen zou daar meer aandacht voor moeten zijn nu daar toch alles op de schop gaat. Ook langs de wegen en op het industrieterrein of loze hoeken grond zijn er meer mogelijkheden. Het bermbeheer moet regionaal energie gaan opbrengen door te maaien en het afval te gebruiken in een te bouwen biogasinstallatie in de Hoeksche Waard. Meer groen betekent ook betere luchtkwaliteit! Waterbeleid, Water wordt een steeds belangrijker onderwerp in het gemeentelijk beleid. Goed zoet water is zelfs wereldwijd een groot probleem aan het worden. Ook wateroverlast door extreme weersomstandigheden vraagt onze aandacht Enkele belangrijke punten: Grond en oppervlaktewater zuiver houden. Oppervlaktewater uitbreiden voor extreem wateroverlast. Gemeentelijke riolering goed beheren. Uitwerking van het kierbesluit kritisch volgen want zoet water is van levensbelang voor de agrarische sector. Milieubeleid, Milieubeleid vraagt om integraal plan. Hierin komen de volgende punten aan de orde: Duurzaamheid Afvalstoffenbeleid Stimuleringsmaatregelen voor energiebesparing en co2 besparing voor burgers en bedrijven Vervuiling en uitputting van grondstoffen voorkomen door duurzaam bouwen. Alternatieve energie De SGP/CU is voor alternatieve energie om dat de fossiele energiebronnen eindig zijn. Daarvan zijn windenergie en zonnepanelen op dit moment het meest rendabel. Maar ook biogasinstallaties behoort tot de mogelijkheden. In heel de Hoeksche waard is geen biogasinstallatie terwijl er genoeg groenafval is. Verkeer, Met de rondweg hebben we al een goede stap gezet om de verkeersonveiligheid in Strijen te beperken. Veilige fiets en voetpaden is ook erg belangrijk. Verder is het belangrijk dat er een parkeerterrein komt voor alle vrachtwagens op het Industrieterrein.
pag. 19
8 Ruimtelijke ordening Bijbels rentmeesterschap is de basis voor het CU / SGP-beleid voor ruimtelijke ordening in Strijen. Daarvoor geeft de Schepper ons ook een opdracht: de aarde bouwen en bewaren. Deze tweeledige opdracht geldt tot op de dag van vandaag. Dat is niet zonder betekenis. Bouwen: het benutten van de mogelijkheden. Bewaren: niet ongelimiteerd, niet onordelijk, maar duurzaam en dus zorgvuldig. Visie Ruimte en Mobiliteit De provincie en de gemeente hebben de taak om op (boven)regionaal niveau te sturen op de inrichting en de ruimtelijke kwaliteit van verschillende functies over de schaarse ruimte in Zuid-Holland. Hiermee werkt zij aan een aantrekkelijke leefomgeving en goede internationale concurrentiepositie. Dat doet zij met de Visie Ruimte en Mobiliteit, de Verordening ruimte 2014, het Programma Ruimte, en het Programma Mobiliteit. Deze instrumenten komen in de plaats van de huidige Provinciale Structuurvisie, de Verordening Ruimte en het provinciaal Verkeer- en vervoersplan. Provinciale Staten stellen de nieuwe Visie, Verordening en de Programma’s in juli 2014 vast. Verbeteren van ruimtelijke kwaliteit, lokale en regionale economie In Zuid-Holland, dat zich onderscheidt door het sterke contrast tussen een dynamische stedelijke omgeving en open deltalandschappen, is zorg voor de ruimtelijke kwaliteit in het bijzonder van belang. Naar zijn aard raakt ruimtelijke kwaliteit zowel alle ruimtelijke ontwikkelingen als de overige rode draden. Ruimtelijke kwaliteit is het resultaat van goede ruimtelijke ordening: een evenwicht en samenspel van toekomstwaarde, gebruikswaarde en belevingswaarde. Ruimtelijke ontwikkelingen moeten niet alleen functioneel zijn, maar ook duurzaam houdbaar (of bewust tijdelijk) en in hun uiterlijke verschijning bijdragen aan de kwaliteit van de omgeving. Ruimtelijke kwaliteit is niet alleen een item voor deskundigen, maar ook onderwerp van een voortdurend maatschappelijk debat en gesprek. De provincie zal dit debat faciliteren. De provincie stelt kaders en spelregels vast die het bovenlokale, algemene belang borgen en heeft samen met partijen in de regio een kwaliteitsbeeld voor het betreffende gebied geformuleerd (de regionale Gebiedsprofielen). Binnen deze spelregels en met dit gedeelde kwaliteitsbeeld is er ruimte voor maatwerk om te komen tot de best mogelijke oplossing voor de gestelde opgave. Bron: Internet provincie Zuid Holland. Het is van belang dat huidige bedrijven en ondernemers in het buitengebied van Strijen en de Hoeksche Waard de kans krijgen om hun bedrijf te kunnen uitbreiden. Het zijn de dragers van de lokale economie en zorgen voor werkgelegenheid. Vernietiging van het huidig kapitaal en verplaatsing van geïnvesteerd kapitaal is niet (altijd) wenselijk. De 10% norm in de verordening ruimte van de provincie is gelukkig losgelaten. Dit is winst en bij goede kwalitatieve duurzame uitbreidingsplannen die inpasbaar zijn in de omgeving en het landschap dienen medewerking te verkrijgen van burgemeester en wethouders van Strijen. (gemeentebestuur) De uitbreiding van glastuinbouw benutting tot max. 3ha en schaalvergroting is geheel niet meer mogelijk in het huidig bestemmingsplan. Door het mislopen van subsidie van de provincie ZH vorig jaar, is herplaatsing van de glastuinbouw bedrijven om versnippering tegen te gaan en een nieuw concentratiegebied aan te wijzen niet mogelijk. Daarom verdient dit dossier de volle aandacht in de Hoeksche Waard. Agrarische glastuinbouw bedrijven moeten kunnen blijven door ontwikkelen. Het (regionaal) bedrijventerrein Hoeksche Waard moet zowel binnendijks als buitendijks innovatieve bedrijven gaan aantrekken. Ontwikkel dit gebied tot een dynamisch duurzaam groot aaneengesloten bedrijventerrein voor natte (nautische) bedrijvigheid. Zorg dat het Suikerunie terrein en het bedrijventerrein HW de kans krijgt om de 2de en 3de fase verder te ontwikkelen zodat de gebieden elkaar gaan versterken. De rentelasten van 500.000,00 euro per jaar niet op het bordje komt van de belastingbetaler. Het geïnvesteerde geld van de gemeenten (de miljoenen) moeten worden terugverdiend voor de belastingbetaler. Suikerunie, SOHW, gemeente Binnenmaas en provincie ZH zorg voor een masterplan en denk aan de toekomst van de krimpende Hoeksche Waard waar generaties kunnen blijven werken, wonen en recreëren. pag. 20
De hoge milieucategorie per bedrijfsactiviteit met elkaar bekijken wat maatschappelijk aanvaarbaar is. Uitstoot van fijn stof en milieubelasting voor de omgeving moet minimaal en leidend zijn. Bij het inrichten van het gebied hernieuwbare energie bronnen zoals; zonne-energie, windenergie en biomassavergisting benutten. De ecologie en biodiversiteit in het gebied moeten een hoog belang dienen in de aanleg en ontwikkeling van het gebied. Dit alles in goed overleg met het maatschappelijk middenveld. Het Hoeksche Waards Landschap heeft de kennis en kunde in het huis om hierin te kunnen adviseren. Benut die kennis. Ruimtelijke ontwikkeling Er moet een altijd een evenwichtige afweging plaatsvinden tussen bebouwing, mobiliteit en open ruimte. Bundeling van functies en meervoudig ruimtegebruik. Onze gemeente moet constructief samenwerken met de overige Hoeksche Waardse gemeenten en ook met het Rijk en de waterschappen. Wat de besluitvorming betreft, pleiten we in alles voor een goed overleg en consensus. Concreet:
Decentraal wat kan, centraal wat moet; specifieker: lokaal wat kan, regionaal wat moet. Heldere formulering van de gemeentelijke doelen. Zorgvuldig omgaan met de ruimte, zorgvuldige afweging van belangen. Bundeling van functies en/of meervoudig ruimtegebruik bij noodzakelijke ontwikkelingen. Behoud van vitale en duurzame open ruimte Heldere begrenzing van functies is noodzakelijk Heldere structuren voor (voor)overleg en samenwerking met andere overheden, zoals gemeenten en waterschappen In overeenstemming brengen van de lokale structuurvisies in Hoeksche Waards verband.
Ruimte voor bedrijventerreinen Voor bedrijventerreinen geldt dat eerst gekeken moet worden naar herstructureringen en revitalisering, daarna pas naar uitbreiding. Naast goed lokaal overleg is regionale afstemming noodzakelijk. Bovendien pleiten wij voor een integrale afweging tussen woningbouw en mobiliteit (m.n. ontsluitingen). Concreet:
Regionale programmering van woningbouw en bedrijventerreinen Inbreiden en herstructureren boven uitbreiden Bouwen voor eigen behoefte, ook kleinschalig in kleine kernen
Ruimte voor open gebied De open gebieden zijn de zwakke partij in de verdeling van de ruimte. Hier ligt een actieve rol voor de gemeente Er moet altijd ruimte zijn voor een volwaardige, duurzame agrarische sector en ook voor verbreding van de landbouw. Daarnaast is voldoende natuur- en recreatieontwikkeling noodzakelijk. Ook hier dienen bij concrete maatregelen alle aspecten en gevolgen meegewogen te worden. Concreet:
Bescherming van de open ruimte Ruimte voor gangbare duurzame, verbrede en alternatieve landbouw Voldoende en goed bereikbare recreatiemogelijkheden.
pag. 21
9 Gemeentefinanciën De crisis heeft de gemeentefinanciën hard geraakt. De uitgaven stijgen, terwijl de inkomsten afnemen. Een groot tekort resteert. Helaas is het grote tekort niet alleen het gevolg van de financiële crisis. Een tijdelijk tekort is relatief gemakkelijk op te vangen. Nee, er is veel meer aan de hand. Al jaren is duidelijk dat op (te) grote voet wordt geleefd. Om politieke redenen is er telkens voor gekozen om bezuinigingen uit te stellen. De crisis maakt het probleem nu glashelder. Verder uitstel is niet mogelijk. Niet alleen de financiële sector heeft op de pof geleefd, de hogere en lagere overheid heeft het er niet veel beter afgebracht. Daarom moet serieus werk gemaakt worden van rentmeester zijn. Sparen in vette jaren, zodat in magere jaren reserves voorhanden zijn, is een les die opgevolgd moet worden. De CU/SGP heeft daar door de jaren heen steeds op gewezen. Structureel sluitende begroting Uitgangspunt voor een verantwoord financieel gemeentebeleid is het werken binnen het raam van een structureel sluitende (meerjaren)begroting. De kerntaken van de gemeente dienen duidelijk in het college- of raadsprogramma tot uitdrukking te komen en ook in de begroting helder te zijn weergegeven en geprioriteerd. “Geld volgt beleid” is het uitgangspunt. De gemeentelijke uitgaven worden voornamelijk gebaseerd op de reguliere inkomsten, bestaande uit structurele rijksuitkeringen. Om beleid daadwerkelijk uit te voeren zijn voldoende financiële middelen nodig. Elke euro telt. Transparant, gezond en verantwoord financieel beleid is voor de CU/SGP het uitgangspunt. Dit is ook bijbels. Consistent financieel beleid Het hebben van een duidelijke principiële visie op gezond financieel beleid is onmisbaar. Deze kan bestaan uit een aantal concrete uitgangspunten aan de hand waarvan het beleid van het college van B en W getoetst kan worden. Bij de uitgangspunten voor consistent financieel beleid valt te denken aan: Evenwicht op lange termijn Geen structurele uitgaven dekken met incidentele baten Een gezonde buffer voor onverwachte uitgaven hebben De lokale lasten staan in gezonde verhouding tot het voorzieningenniveau Bij financieel tekort: eerst bezuinigen en dan pas overwegen zwaarder te belasten Geen stelposten in de begroting maar een concrete invulling van maatregelen bij vaststelling Begroting De gemeente geeft gemeenschapsgeld uit. Dat vraagt om een weloverwogen beleid. De uitgaven moeten doelmatig, zuinig en verantwoord zijn. De gevormde reserve moet voldoende zijn om risico’s op te vangen. Er moeten voldoende middelen zijn om een sociaal, leefbaar en maatschappelijk verantwoord klimaat te houden in de gemeente. Voor een leefbaar klimaat moet de kwaliteit van groen, riool, openbare ruimte, speelplaatsen en gebouwen op een hoog niveau liggen. De gemeenteraad heeft de taak om namens de burgers toezicht te houden op de gemeentelijke financiën. Het college van burgemeester en wethouders dient daartoe voldoende informatie te verschaffen door middel van een begroting die helder en inzichtelijk moet zijn over de financiële consequenties van het beleid. Naast de controle van het beleid door de gemeenteraad vindt financiële controle door de Rekenkamercommissie plaats.
pag. 22
Belastingen De gemeente krijgt rijksmiddelen uit het gemeentefonds, daarnaast worden belastingen en leges geheven. De CU/SGP pleit voor terughoudendheid in het heffen van belastingen. Het gaat in hoofdzaak om de juiste balans tussen voorzieningen voor de burger en de te heffen belasting. Draagkracht van de burgers speelt daarin een prominente rol, de gemeente voert, echter, naast de rijksoverheid, geen zelfstandig inkomensbeleid. Algemene beschouwingen De bespreking van een begroting is ook vaak het moment dat er “algemene beschouwingen” worden gehouden. Soms gebeurt dit al bij een perspectief- of voorjaarsnota waarin de algemene lijnen worden geschetst die verder uitgewerkt moeten worden. De CU/SGP zal op dat moment ook een principieel geluid laten horen. Naast een “zakelijke” boodschap heeft de CU/SGP ook een christelijke boodschap voor de burgers, de gemeenteraad en het college. Financieel beheer Het autorisatieniveau, dat per programma of gedetailleerder kan worden vastgelegd door de gemeenteraad, geeft de mate aan waarin het college vrijheid heeft om te schuiven tussen de budgetten. Verschuiving kan erg ruim uitpakken, aangezien het college daarvoor niet terug hoeft naar de raad, hoewel de actieve informatie- en verantwoordingsplicht blijft. Ten aanzien van de financiële positie van de gemeente is een van de uitgangspunten van goed financieel beleid dat de gemeente aanvaardbare buffers voor risico’s heeft. Een te hoog weerstandsvermogen is soms het gevolg van het onnodig “oppotten” van belastinggeld. Een te laag weerstandsvermogen leidt tot jaarlijks terugkerende discussies over bezuinigingen die direct moeten ingaan, omdat het nadeel zich al heeft voorgedaan en niet uit opgebouwde reserves kan worden voorzien. De CU/SGP is tegenstander van het zich begeven op de financiële speculatiemarkt. Wel dient een adequaat treasurybeleid te worden gevoerd. Accountantscontrole Naast de rekenkamer heeft de gemeenteraad ook de beschikking over een externe accountant. Deze controleert jaarlijks de financiële verantwoording van de gemeente op getrouwe weergave en rechtmatigheid van de daarin opgenomen uitgaven en inkomsten. De externe accountant wordt aangesteld door de gemeenteraad en rapporteert daar ook aan. Via het bepalen van rapporterings- en controlegrenzen (alleen strenger dan wettelijk) en de specifieke aandachtspunten kan de gemeenteraad sturen op de door de accountant uit te voeren controle. De auditcommissie onderhoudt het contact met de accountant om bijv. zijn bevindingen en rapportages te bespreken. Ook heeft de gemeenteraad al dan niet via een auditcommissie de mogelijkheid de accountant voorafgaand aan zijn controle specifieke onderwerpen mee te geven waaraan apart aandacht wordt besteed bij zijn controle. Maatschappelijke betrokkenheid Ook bij de gemeentefinanciën is het noodzakelijk een principieel geluid te laten horen. “Het geld verantwoordt alles” moet zeker niet ons uitgangspunt zijn. Een solide financieel beleid vraagt ook een principiële verantwoording waaraan dit geld wordt besteed. Hieraan kan vanuit dit perspectief niet alleen bij de begroting, maar ook bij de verantwoording aandacht besteed worden. Ten slotte, de CU/SGP is voorstander van het waar mogelijk hanteren van het profijtbeginsel, d.w.z. de gebruiker betaalt.
pag. 23