Studiekeuze123 is een onmisbare partner in het verzamelen, beheren en beschikbaar stellen van studiekeuzeinformatie. Studiekeuze123 maakt hiermee het

Jaarverslag 2011

“Studiekeuze123 is een onmisbare partner in het verzamelen, beheren en beschikbaar stellen van studiekeuzeinformatie. Studiekeuze123 maakt hiermee het studieaanbod van het hoger onderwijs transparant voor studiekiezers. Daarnaast levert Studiekeuze123 waardevolle informatie ten behoeve van het kwaliteitsmanagement van de instellingen voor hoger onderwijs.” Prof.dr. Taede Sminia – Voorzitter Bestuur Studiekeuze123

Jaarverslag 2011

Inhoud

Studiekeuze123 Studiekeuze123: Wie zijn we en wat doen we? Studiekeuze123 in een nieuw jasje

Hoger onderwijs Studiekeuzedatabase Studiekeuze Webformulier Nationale Studenten Enquête

Voortgezet onderwijs Studiekeuze123.nl Hulp bij het maken van een studiekeuze

Bijzondere projecten Studie in cijfers / Studia na Hulanda / Studiekeuzeconferentie 2011 / Het Rode Loper traject Tot slot

Studiekeuze123

Studiekeuze123: Wie zijn we en wat doen we? Het maken van een verstandige studiekeuze is niet eenvoudig, en het wordt er niet makkelijker op met het enorme aanbod aan opleidingen waar de aankomende student vandaag de dag een keuze uit moet maken. Studiekeuze123 is een stichting die zichzelf ten doel stelt studiekiezers te ondersteunen in dit keuzeproces, door onafhankelijke en betrouwbare informatie over Nederlandse geaccrediteerde oplei­dingen toegankelijk te maken. De studiekiezer wordt hiermee in staat gesteld om opleidingen met elkaar te vergelijken op basis van objectieve criteria, waar­door hij een goed onderbouwde studiekeuze kan maken. Daarnaast faciliteert Studie­keuze123 professionals in het (hoger) onderwijs bij het inzetten van deze studie­keuzeinformatie voor onder andere de kwaliteitszorg binnen opleidingen en de begeleiding van (aankomende) studenten. Missie Studiekeuze123 Studiekeuze123 wil betrouwbare, onafhankelijke en vergelijkende informatie over studies op een passende wijze toegankelijk maken om (aankomende) studenten adequate ondersteuning te bieden bij het maken van een studiekeuze en betrokkenen in het (hoger) onderwijs te faciliteren bij de inzet van de studiekeuzeinformatie. Studiekeuze123 wil haar missie bereiken door enerzijds onafhankelijke studie­ keuzeinformatie te verzamelen en te beheren, en anderzijds door deze verzamelde informatie op een toegankelijke wijze aan te bieden aan de studiekiezers en onderwijsprofessionals. Verzamelen en beheren van onafhankelijke studie­keuzeinformatie De studiekeuzeinformatie wordt op een aantal manieren verzameld. Studiekeuze123 neemt data over opleidingen af van onafhankelijke bronnen, zoals het CBS, DUO, ROA en NVAO. Daarnaast leveren hogescholen en universiteiten zelf informatie aan over de opleidingen die zij aanbieden. Een laatste belangrijke bron is de Nationale Studenten Enquête, die Studiekeuze123 jaarlijks uitvoert. In deze lande­lijke enquête geven studenten aan hoe tevreden zij zijn over hun eigen opleiding en instelling op het gebied van onder andere de inhoud van de opleiding, de docenten en de studielast. Toegankelijk maken van de verzamelde opleidings­gegevens De verzamelde studiekeuzeinformatie wordt door Studiekeuze123 via verschillende kanalen aangeboden. De website Studiekeuze123.nl is hét instrument waarmee studiekiezers alle erkende bachelor- en masteropleidingen aan hogescholen en universiteiten in een helder overzicht met elkaar kunnen vergelijken op basis van objectieve criteria, zoals de kwaliteit van het onderwijs, de baankans en de studentenoordelen. Het uitgangspunt van Studiekeuze123 is dat de onafhankelijke studiekeuze­ informatie zo breed mogelijk beschikbaar moet worden gesteld. Dit betekent dat niet alleen de studiekiezer, maar ook de hoger onderwijsinstellingen en andere geïnteresseerden toegang tot de opleidingsgegevens hebben. Op de website Studiekeuzeinformatie.nl worden de gegevens via diverse applicaties beschikbaar gesteld, zoals de NSE Online en de Studiekeuzedatabase Online.

Bestuur SK123

Deskundigenpanel

Directeur SK123 Bestuursondersteuning & control

Innovatie

Beheer & Informatie

Accountmanagement & Communicatie

Organisatie van Studiekeuze123 Stichting Studiekeuze123 is een gezamenlijk initiatief van het hoger onderwijs – verenigd in de HBO-raad, NRTO en VSNU – en de studentenorganisaties ISO en LSVb. Vertegenwoordigers namens deze organisaties vormen samen het Bestuur van Studiekeuze123. Een Deskundigenpanel van onafhankelijke deskundigen op het gebied van ICT, statistische methoden en onderwijskunde binnen het hoger onderwijs ziet erop toe dat de kwaliteit van de Studiekeuzedatabase en de weergave van de studiekeuze­ informatie op de website op een constant hoog niveau blijft. Daarnaast controleert zij of de juiste methoden en technieken worden ingezet om de informatie te verzamelen en aan te bieden.

De directeur van Studiekeuze123 is verantwoordelijk voor de dagelijkse aan­ sturing. Hij wordt ondersteund door een beleidsmedewerker Bestuursondersteuning & Control. Daarnaast bestaat Studiekeuze123 uit drie teams: Beheer & Informatie, Account­management & Communicatie en Innovatie. De focus van het team Beheer & Informatie ligt op de dienstverlening en de primaire processen van het verzamelen, beheren en aanbieden van betrouwbare studiekeuzeinformatie. Het team Accountmanagement & Communicatie neemt de communicatie, marketing en voorlichting richting de verschillende doelgroepen (voortgezet onderwijs, hoger onderwijs en externen) voor haar rekening, waarbij het uitgangspunt is dat er voor elke doelgroep of klant een specifieke contactpersoon is binnen Studiekeuze123 die als aanspreekpunt dient. De afdeling Innovatie houdt zich bezig met de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten. Het ministerie van OCW draagt zorg voor de financiering. De uitvoering van de activiteiten wordt gefaciliteerd door SURF, de ICT-samenwerkingsorganisatie voor het hoger onderwijs en onderzoek in Nederland.

“Studiekeuze123 heeft een belangrijke publieke taak in het beschikbaar stellen van studie(keuze)informatie. Dit vraagt om een hoge kwaliteit en betrouwbaarheid van de processen en methoden waarmee de informatie wordt verzameld en gepresenteerd. Het onafhankelijke deskundigen­panel houdt toezicht op de kwaliteit en betrouwbaarheid van de informatie. Het deskundigenpanel legt rechtstreeks verantwoording af en adviseert het bestuur van Stichting Studiekeuze123.” Prof.dr. Martin Valcke – Voorzitter Deskundigenpanel Studiekeuze123, Professor en onderzoeker Universiteit Gent

Stichting Studiekeuze123 [email protected] T +31 (0)30 234 66 00

Studiekeuze123 in een nieuw jasje Het zal u niet ontgaan zijn dat het jaarverslag van Studiekeuze123 in onze nieuwe huisstijl is ontworpen. In 2011 is Studiekeuze123 zowel intern als extern in een nieuw jasje gestoken. De organisatie is met haar drie teams anders ingericht om alle relaties nog beter te kunnen bedienen. Maar ook onze look and feel is gewijzigd, wat u terugziet in het nieuwe logo! De vernieuwde website Studiekeuze123.nl: performance en gebruiksgemak centraal! De website Studiekeuze123.nl is begin 2012 geheel vernieuwd. Het is voor de studiekiezer nog eenvoudiger geworden om opleidingsinformatie te zoeken en te filteren aan de hand van criteria. Voor gevalideerde interessetesten, een overzicht van actuele open dagen en een persoonlijk profiel met bewaarde zoekresultaten kunnen studiekiezers uiteraard nog steeds terecht op www.studiekeuze123.nl.

ontwerp: Studio Koelewijn Brüggenwirth (Den Haag)

Studiekeuzeinformatie.nl: de website voor professionals Studiekeuzeinformatie.nl is een website van Studie­ keuze123 voor professionals op het gebied van studiekeuzebegeleiding naar en binnen het hoger onderwijs. Op deze website komen alle professionals van studiekeuzeinformatie bij elkaar: studiekeuzebegeleiders, dataleveranciers die het Studiekeuze Webformulier gebruiken, afnemers van de Studiekeuzedatabase en contactpersonen van de Nationale Studenten Enquête. Deze website is begin 2012 ook drastisch vernieuwd waardoor de informatie eenvoudiger te vinden is. Daarnaast zal de website Studiekeuzeinformatie.nl in de toekomst steeds meer gaan fungeren als Kennis­ platform waar professionals op het gebied van studie­ keuze­informatie elkaar kunnen vinden en informeren over ontwikkelingen, interessante bijeenkomsten en ‘best practices’.

Lancering van de vernieuwde website Op maandag 16 april 2012 heeft de staatssecretaris van hoger onderwijs Halbe Zijlstra de vernieuwde website gelanceerd. Bij deze gelegenheid waren bijna 250 schoolkrantredacteuren en scholieren uit het hele land naar Den Haag gekomen om de staatssecretaris te interviewen over het onderwerp studiekeuze en is

de vernieuwde website van Studiekeuze123 gepre­ senteerd. De journalisten in spé op de tribune kregen antwoord op vragen als ‘Waarom is het maken van een goede studiekeuze steeds belangrijker aan het worden?’, ‘Welke informatie kun je vinden op Studiekeuze123.nl?’ en ‘Waarom is objectieve informatie onmisbaar in het keuzeproces?’. Vervolgens mochten ze de staatssecretaris een halfuur lang interviewen. Gewapend met een persbericht en blocnote vroegen ze Halbe Zijlstra onder andere wat hem een goede staatssecretaris maakt en hoe het nou precies zit met de verdeling van overheidsgelden in het hoger onderwijs. In diverse schoolkranten is vervolgens aandacht besteed aan dit evenement.

Foto’s persbijeenkomst: Paul de Groot

Postercampagne 2012

Servicedesk Sinds begin 2012 werkt Studiekeuze123 met een Servicedesk. Alle vragen die worden gesteld aan Studiekeuze123 worden opgeslagen in deze Servicedesk. Hierdoor is het voor Studiekeuze123 eenvoudig om vragen efficiënter op te volgen, maar ook te analyseren. Wat zijn bijvoorbeeld veelgestelde vragen door decanen of studiekiezers wat betreft het maken van een studiekeuze. Welke vragen leven bij de hoger onderwijsinstellingen als het gaat om kwaliteitszorg of het voor­lichten van studiekiezers. Door hier beter zicht op te krijgen, hoopt Studiekeuze123 nog beter in te kunnen spelen op wensen van het onderwijsveld.

Poster Studiekeuze123.nl

Hoger onderwijs

Studiekeuzedatabase

Studiekeuzedatabase: een rijke verzameling aan betrouwbare opleidingsgegevens De onafhankelijke en betrouwbare studiekeuzeinformatie die Studiekeuze123 voor studiekiezers, instellingen en andere geïnteresseerden beschikbaar maakt, wordt verzameld en beheerd in de zogenaamde Studiekeuzedatabase. Deze database vormt de basis voor de gegevens op de website Studiekeuze123.nl, in de online applicaties en is een bron voor de publicaties van andere aanbieders van studiekeuzeinformatie. In de Studiekeuzedatabase zijn gegevens opgenomen over alle opleidingen en onderwijsinstellingen binnen het hoger onderwijs, en bevat onder andere studentenoordelen, instroom- en rendementsgegevens, accreditatiegegevens, doorstroommogelijkheden en arbeidsmarktgegevens. De Studiekeuze­ database kan als Access-bestand, tegen kostprijs, worden besteld door professionele gebruikers. De Studiekeuzedatabase wordt jaarlijks door circa 130 partijen afgenomen. Dit zijn veelal hoger onderwijsinstellingen, uitgeverijen (zoals Elsevier, C.H.O.I.) en studiekeuzeprofessionals zoals Qompas, Eduhub, DeDecaan.net. Een grote verandering die in 2011 is ingezet is de wijze waarop studiekeuze­ informatie wordt verzameld en aangeboden aan internationale studenten die een opleiding in Nederland willen volgen. Via het Studiekeuze Webformulier wordt vanaf december 2010 ook informatie verzameld die bestemd is voor deze internationale groep. Deze informatie is inmiddels ontsloten via de website www.studyinholland.nl van Nuffic.

“Aan ons van C.H.O.I. en de Keuzegids hoef je niet uit te leggen hoe belangrijk Studiekeuze123 is voor het beschikbaar maken van betrouwbare studiekeuzeinformatie. De website zien wij als gewaardeerde ‘conculega’. Nog belangrijker voor ons zijn de Nationale Studenten­Enquête en de landelijke database. Daar blijft verbetering mogelijk. Zoals: vollediger gegevens over collegegeld, slagingspercentage masters, meer arbeidsmarktdata, aandacht voor studie- en contacturen. Er is ruimte voor open discussies daarover. En dat waarderen we.” Frank Steenkamp – Directeur C.H.O.I. en hoofdredacteur Keuzegids

Aanbesteding Studiekeuzedatabase Het beheren en verzamelen van de studiekeuzeinformatie is door de toenemende omvang een steeds omvangrijkere taak aan het worden, wat tot uiting komt in een steeds complexere architectuur van de database. Daarnaast is het van groot belang dat de hoge kwaliteit van de database gewaarborgd blijft. In 2011 zijn twee grote projecten opgezet waarbinnen de kwaliteit en het beheer van de Studiekeuzedatabase centraal stonden en waarvoor een Europees aanbestedingstraject is gestart om de meest geschikte partijen te vinden om deze opdrachten uit voeren. Project 1 omvat het verzamelen van, de kwaliteitsbewaking van en het beheer van de studiekeuzeinformatie in de Studiekeuzedatabase. Project 2 behelst de ontwikkeling en het technisch beheer van de onderliggende bestaande architectuur en van alle tools en applicaties die nodig zijn om het verzamelen van data te ondersteunen en afnemers op maat te bedienen om de verzamelde informatie te ontsluiten. Tevens behoort het ontwikkelen, bouwen, inrichten en beheren van een herziene architectuur tot dit project. Na een strenge selectie is de keuze gevallen op ResearchNed (Project 1) en Q Delft (Project 2) om deze projecten in opdracht van Studiekeuze123 uit te voeren. Deze twee partijen waren tot 2011 gezamenlijk verantwoordelijk voor beheer en ontsluiting van de studiekeuzeinformatie. Zij continueren dus de samenwerking, maar met een aangescherpte taakstelling en gescheiden verantwoordelijkheden. Studiekeuzedatabase Online In de Studiekeuzedatabase Online kunnen onderwijsprofessionals (of andere geïnteresseerden) direct gegevens uit de Studiekeuzedatabase inzien. Het is mogelijk om gegevens zoals studentenoordelen en accreditatiescores te bekijken en te downloaden in verschillende formats. Daarbij kan gefilterd worden op instelling of opleiding of men kan een eigen selectie maken uit het aanbod van gegevens. De toegang tot de Studiekeuzedatabase Online is gratis.

–– –– –– ––

Webservices Vanwege haar publieke gefinancierde functie is de verzamelde informatie ook openbaar beschikbaar en kan elke organisatie die deze informatie wil gebruiken bij Studiekeuze123 terecht. Op dit moment biedt Studiekeuze123 diverse functionali­teiten aan externe partijen om de verzamelde informatie in te zien, bijvoorbeeld de Studie­keuzedatabase (Access of Online) en de NSE Online. Steeds meer partijen hebben echter een specifieke vraag wat betreft de verzamelde studie­keuzeinformatie. Om ook deze partijen zo goed mogelijk van dienst te zijn en de uitlevering van de studiekeuze­informatie zo goed mogelijk te laten verlopen, is Studiekeuze123 bezig met het ontwikkelen van een aantal services: Een techniek voor het aanvragen en uitleveren van de informatie (OData). Klantvriendelijke procedures voor de aanvraag van de informatie (bijv. authenticatie op één plek voor alle mogelijke producten en diensten). Juridische afspraken voor het gebruik van de informatie. Een producten- en dienstenpakket met een helder (marktconform) kostenplaatje.

Stichting Studiekeuze123 Hans van Driel, Projectmanager Beheer & Informatie [email protected] T +31 (0)30 234 66 03 Marieke Langeslag, Accountmanager externen [email protected] T +31 (0)30 234 66 29

Studiekeuze Webformulier

Het Studiekeuze Webformulier is bestemd voor de instellingen in het hoger onderwijs als instrument voor het aanleveren van informatie over opleidingen en instellingen aan de Studiekeuzedatabase. Daarnaast kunnen instellingen het Webformulier gebruiken voor het beheer van het Open Dagen overzicht. Dit overzicht wordt o.a. gebruikt voor de Open Dagen Kalender op Studiekeuze123.nl. Het up-to-date houden van deze informatie door de instellingen is cruciaal voor de ruim 500.000 bezoekers per jaar aan de website, omdat zij zich mede op basis van deze informatie verdiepen in een vervolgopleiding. Naast een aantal functionele verbeteringen, heeft er in 2011 een aantal belangrijke uitbreidingen plaatsgevonden in het Studiekeuze Webformulier: –– Het is mogelijk informatie te geven op instellingsniveau. –– Het Webformulier bevatte alleen NVAO-geaccrediteerde en Croho-geregistreerde opleidingen. Het is inmiddels mogelijk om ook niet-geaccrediteerde opleidingen, varianten, non-degrees, etc. in te voeren. Deze informatie wordt o.a. door Nuffic gebruikt in de studyfinder op www.studyinholland.nl. –– Er is een aantal vragen aangepast om tegemoet te komen aan de wijzigingen in de Wet op het Hoger Onderwijs (WHW). Een belangrijk doel voor de toekomst is het verbeteren van de performance en de mogelijkheid om ook logo’s en afbeeldingen aan te leveren. Snellere update In 2011 is er een nieuwe vorm van data-export ontwikkeld, waardoor het wijzigen van verouderde of onjuiste data op de site Studiekeuze123.nl veel eenvoudiger kan worden gerealiseerd. Daarmee is de weg geopend om in 2012 toe te werken naar een verhoging van het aantal gegevens die iedere nacht worden geupdate (de gegevens die instellingen invoeren in het Webformulier). Andere gegevens op de website Studiekeuze123.nl, zoals arbeidsmarktprognoses, gegevens geleverd door DUO en studentenoordelen (uit de NSE) worden eens in de drie maanden geactualiseerd.

“Wij merken dat Studiekeuze123 steeds vaker gebruikt wordt door studiekiezers. Het is voor Avans dus belangrijk om goed zichtbaar en vindbaar te zijn. Via instrumenten als Hodex en het Studiekeuze Webformulier voorzien we Studiekeuze123 van informatie, waardoor we overzicht op alle gegevens houden.” Margot Diepen - Medewerker marketing & communicatie Avans Hogeschool (gebruiker Studiekeuze Webformulier en Hodex)

Stichting Studiekeuze123 Maaike Vervoort, Accountmanager hoger onderwijs [email protected] T +31 (0)30 234 66 13

Nationale Studenten Enquête

NSE: Studenten in Nederland beoordelen hoger onderwijs De oordelen van studenten zelf over hun opleiding en instelling kunnen een studiekiezer een completer beeld geven van studies en zijn daarom een onmisbaar onderdeel van onafhankelijke studiekeuzeinformatie. Studiekeuze123 voert elk jaar de Nationale Studenten Enquête uit (NSE), een landelijk onderzoek waarin studenten uit het hoger onderwijs hun mening geven over hun opleiding, en de onderwijsinstelling waar deze opleiding deel van uitmaakt. Verschillende aspecten komen hierbij aan de orde: de inhoud van de opleiding, verworven vaardigheden, voorbereiding op de beroepsloopbaan, docenten, informatie vanuit de opleiding, studiefaciliteiten, toetsing en beoordeling, studieroosters, studielast en studiebegeleiding. Ook wordt gevraagd naar de mening van studenten over de stad waarin zij studeren, als het gaat om bijvoorbeeld de beschikbaarheid en betaalbaarheid van studentenkamers. Studenten krijgen daarnaast de kans om zelf wensen of ideeën voor verbetering van de opleiding kenbaar te maken. De Nationale Studenten Enquête: de resultaten In 2011 zijn ongeveer 588.000 studenten van in totaal 63 hoger onderwijsinstellingen benaderd om deel te nemen aan de NSE. Ruim 215.000 studenten (bijna 37 procent van alle studenten in het hoger onderwijs) hebben geparticipeerd. In 2012 zijn zo’n 650.000 studenten van 69 hogescholen en universiteiten benaderd. Wederom gaf ongeveer één op de drie studenten gehoor aan dit verzoek. In beide jaren blijken studenten over het algemeen zeer te spreken over zowel hun opleiding als de instelling waar die opleiding wordt gegeven. In 2011 gaf een groot deel van de studenten (72 procent) aan tevreden te zijn over hun studie in het algemeen en het niveau (66 procent) van de studie. Bovendien zou 66 procent hun eigen opleiding aanraden aan familie, vrienden of collega’s. In 2012 is het aantal studenten dat tevreden is over de inhoud van de opleiding licht gestegen. Net als in eerdere jaren zijn studenten zowel in 2011 als 2012 minder enthousiast over de huisvesting in de stad waar hun opleiding is gevestigd: kamers en woningen zijn volgens een groot deel van de ondervraagde studenten moeilijk beschikbaar en onbetaalbaar. De NSE 2011 liet zien dat de kloof tussen studenten van universi­ teiten en hogescholen kleiner was geworden als het gaat om de tevredenheid over hun opleiding. Uit de NSE 2012 blijkt dat het verschil tussen hogescholen en universiteiten echter nog steeds aanzienlijk is (67 procent van de universitaire studenten is tevreden over de inhoud van de opleiding; in het hbo is 52 procent tevreden). Inmiddels zijn alweer de voorbereidingen gestart voor de NSE 2013.

“De NSE daar doet toch iedereen aan mee?! Als contact­ persoon ben ik nauw betrokken bij de voorbereiding, afname en verwerking van de NSE. Doordat het besef hoe belangrijk de NSE is groeit, zie ik dat de inzet en betrokkenheid bij deze evaluatie binnen onze instelling toeneemt. De kwaliteit van het onderwijs heeft dit soort evaluaties nodig om op orde te blijven!” Cynthia de Gans – Beleidsadviseur Institutional Research Hogeschool Inholland (contact­persoon Nationale Studenten Enquête)

Nieuw in 2012: teruglevering van student­gegevens Nieuw ten opzichte van voorgaande jaren is dat het, overeenkomstig de wensen van veel onderwijsinstellingen, nu mogelijk is om de NSE-resultaten zo te ontvangen dat ze gekoppeld kunnen worden aan onderzoeksgegevens van de instelling zelf (door de gegevens te linken aan andere studentgegevens). Hierdoor kunnen de gegevens uit de NSE van nog grotere waarde worden voor de instellingen bij het vaststellen van de kwaliteit van hun onderwijs en de eventuele verbeterpunten. Om de privacy van de studenten en de anonimiteit van de studenten te kunnen blijven borgen is deze terugkoppeling van gegevens aan strikte voorwaarden gebonden.

Affiche en banner NSE 2011

Website NSE Online

NSE Online Net als in voorgaande jaren worden de NSE-resultaten in de NSE Online beschikbaar gesteld. Deze online applicatie geeft zowel de algemene bezoeker als de bezoeker vanuit de onderwijsinstelling (met meer rechten) de gelegenheid om eigen rapportages en vergelijkingen te genereren vanuit de beschikbare data. NSE Online maakt gebruik van de rapportagetool Kiwi. Hiermee kunnen tabellen, grafieken en rapportages worden gemaakt op basis van de NSE gegevens zonder dat diepgaande kennis van statistische pakketten als SPSS nodig is. In 2012 wordt er gewerkt met een nieuwe versie van Kiwi die sneller is en uitgebreidere rapportagemogelijkheden heeft. Het bestand uit 2009 is ook nog beschikbaar, maar als een separaat bestand. Deze is in de NSE Online niet te vergelijken met 2010, 2011 en 2012 omdat toen een andere vragenlijst is gebruikt. De toegang tot de NSE Online is gratis.

“Voor Institutional Research-medewerkers biedt vooral de NSE een schat aan informatie, die nog grotendeels onontgonnen is. Onze uitdaging in de komende jaren is om (zoveel mogelijk gezamenlijk) deze bron te ontginnen, in te lezen in een data­ warehouse en te gaan gebruiken voor een meer evidencebased onderwijsbeleid. Dus geen ééndimensionale ranglijsten meer, maar correlaties, afhankelijkheden, factoranalyses en vooral het uitwisselen en delen van resultaten.” drs. Felipe Salve – Beleidsadviseur Onderwijs Universiteit Utrecht

Samenwerking externe partijen Andere aanbieders van studiekeuzeinformatie (zoals C.H.O.I., Elsevier, OGZ en Qompas), maken gebruik van de informatie uit de Nationale Studenten Enquête en de Studiekeuzedatabase in (commerciële) producten. Elsevier zet bijvoorbeeld de NSE gegevens in voor haar jaarlijkse editie van ‘Beste Studies’. En C.H.O.I. maakt gebruik van o.a. de Studiekeuzedatabase en de NSE voor de Keuzegids. Studiekeuze123 ondersteunt deze initiatieven die ervoor zorgen dat zoveel mogelijk studiekiezers de relevante informatie kunnen vinden die van belang is bij de keuze van een studie.

“De respons van de NSE is enorm groot. Dit maakt de gegevens betrouwbaar. Eén landelijk overzicht van het hoger onderwijs is een belangrijke informatiebron voor de student. Het weekblad Elsevier vindt het belangrijk de student te informeren over de kwaliteit van opleidingen, en publiceert daarom jaarlijks de bijlage ‘Beste studies’ waarvoor het NSE bestand als bron dient.” Arthur van Leeuwen – Chef onderzoeksredactie Elsevier

Stichting Studiekeuze123 Daphne Selhorst, Accountmanager hoger onderwijs [email protected] T +31 (0)30 234 66 87

Poster Studiekeuze123.nl

Voortgezet onderwijs

Studiekeuze123.nl

Compleet en onafhankelijk aanbod De website www.studiekeuze123.nl is een onafhankelijke site van studiekeuze­ informatie met als voornaamste doelgroep de havo- en vwo-scholieren in hun (pre) eindexamenjaar en MBO4-studenten. Op de site kunnen studiekiezers verschillende instellingen en opleidingen in een helder overzicht met elkaar vergelijken. De gegevens zijn een selectie van de informatie uit de Studiekeuzedatabase en bestaan onder andere uit informatie over toelatingseisen, de kans op een baan en het startsalaris, maar ook uit de oordelen van studenten over hun eigen opleiding die uit de Nationale Studenten Enquête komen. Goed bezochte website De grafiek geeft het verloop van het aantal unieke bezoekers aan de site gedurende de afgelopen drie jaar weer (2009 tot en met 2011). Hieruit is af te lezen dat in de eerste helft van 2011 het aantal bezoekers onder het aantal van 2010 ligt, maar dat in de tweede helft van het jaar dit aantal relatief gezien stijgt en boven 2010 komt. De site werd ook in 2011 weer goed bezocht, met een totaal aantal bezoekers van 578.302, al lag dit aantal iets lager dan in 2010. Het aantal pageviews blijft echter stijgen. Tot nu toe liggen de bezoekcijfers in 2012 boven het gemiddelde aantal bezoekers in 2010 en 2011. Aantal unieke bezoekers per maand (x1000) 80 70 60 50

2009

40

2010 2011

30 20 10 0

jan

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

De meest actuele bezoekersaantallen zijn te vinden op www.studiekeuze123.nl.

Het overgrote deel van de bezoekers weet Studiekeuze123.nl te vinden via Google. Het aantal bezoekers via Google in de topmaanden september t/m november 2011 is weer net zo hoog als in topjaar 2009. Studiekeuze123 streeft ernaar dit aantal nog verder te verhogen en heeft daarom medio 2011 de vindbaarheid via Google verbeterd. Het percentage bezoekers via een mobiel apparaat is relatief flink gestegen, van 1% in het begin van 2011 tot 7% eind 2011. Goed voorbeeld hiervan is de iPad; begin 2011 bezocht nog maar 0,3% van de mensen Studiekeuze123.nl hiermee, eind 2011 was dit al 2,6%. Het aantal bezoekers van de voormalige Antillen blijft redelijk constant; van 5.331 in 2010 tot 5.687 in 2011. Topmaand was november 2011 (waarin ook een bezoek van Studiekeuze123 aan de eilanden plaatsvond) met zo’n 1.550 bezoekers.

–– –– –– –– –– –– –– –– ––

Wat kun je op de website? Studiekiezers kunnen op de site terecht om onafhankelijke studiekeuze­ informatie te vinden. Zo kunnen ze er: Opleidingen vinden en vergelijken op basis van onafhankelijke criteria (bijv. baankans). Zoeken op beroep. Filteren op basis van vooropleiding. Zoeken per instelling, stad of provincie. Een eigen gratis profiel-pagina aanmaken om interessante open dagen of opleidingen op te slaan. Interessetesten maken. Zien wanneer er een open dag is. Studentenoordelen bekijken (wat vinden anderen van een opleiding, instelling of stad). Een woordenboek vinden van het hoger onderwijs (wat betekent bijvoorbeeld duaal of associate degree?).

“Oriënteren is een werkwoord, je moet er dus wat voor doen. Interessetesten kunnen hier een bijdrage aan leveren. Behalve dat het een beeld geeft van waar de interesses liggen, geeft het ook een beeld van hoe uitgesproken de interesses zijn. Interesse­ testen helpen de vragen te formuleren die nodig zijn in het oriëntatieproces. Studiekeuze123 is een onafhankelijke instantie die beoogt veel informatie voor een breed publiek toegankelijk te maken. Dat is wat je ook met testen beoogt te doen, op een snelle, gestructureerde manier objectieve informatie verzamelen.” Dr. Corine Sonke – Psycholoog NIP en Adviseur bij NOA (aanbieder van één van de interessetesten op Studiekeuze123.nl)

Stichting Studiekeuze123 Thora Arnadottir, Accountmanager voortgezet onderwijs [email protected] T +31 (0)30 234 66 28

Hulp bij het maken van een studiekeuze Studiekeuze123 voert jaarlijks een aantal projecten en activiteiten uit die studie­ kiezers kunnen helpen bij het maken van een studiekeuze, en die decanen/ studiekeuzebegeleiders kunnen ondersteunen bij het begeleiden van deze groep in het studiekeuzetraject: Lesbrief en brochures Studiekeuze123 heeft speciaal voor middelbare scholen een lesbrief ontwikkeld, die decanen kunnen gebruiken bij het wegwijs maken van leerlingen/studenten op de vernieuwde website. Met behulp van deze lesbrief kunnen de leerlingen bovendien gestimuleerd worden om na te denken over wat voor hen belangrijk is bij het maken van een juiste studiekeuze, onder andere door zoek­ opdrachten die ze zelf kunnen uitvoeren. Daarnaast heeft Studiekeuze123 een brochure speciaal voor bovenbouwleerlingen havo/vwo en MBO4-studenten. In de brochure zijn onder andere interactieve opdrachten te vinden die de leerlingen stimuleren om goed na te denken over wat zij willen Brochure 2011 en kunnen. Daarnaast bevat de brochure betrouwbare en onafhankelijke informatie voor leerlingen die zich oriënteren op een vervolg­ opleiding aan een hogeschool of universiteit. Decanen kunnen deze informatie en de andere ideeën in de brochure gebruiken om invulling te geven aan het Loopbaanoriëntatie- en Begeleiding (LOB)-programma: zo staan er opdrachten in die decanen in de klas kunnen inzetten. In het schooljaar 2012/2013 zal de brochure gepaard gaan met een poster voor decanen en een online animatiefilmpje dat via een QR-code te bekijken is. (Ouder)informatie­bijeenkomsten Studiekeuze123 wordt regelmatig door diverse partijen benaderd om een workshop of presentatie te geven over het onderwerp studiekeuze. Zo heeft Studiekeuze123 workshops en informatieavonden op middelbare scholen gehouden, speciaal voor ouders over het maken van een studiekeuze en hoe ouders hun kinderen hierbij kunnen ondersteunen. Ook bij bijeenkomsten van decanenkringen wordt Studiekeuze123 gevraagd voor een presentatie over de activiteiten en het belang van studiekeuze(begeleiding).

Postercampagne Het is belangrijk het onderwerp studie­ keuze actief onder de aandacht te brengen bij jongeren. Aanwezigheid op middelbare scholen is dan ook cruciaal. In oktober en november 2011 was Studiekeuze123 daarom zichtbaar op ruim 400 middelbare scholen in het land via een postercampagne. Het onderwerp studiekeuze werd onder de aandacht gebracht door het uitdelen van ansichtkaarten die scholieren konden geven aan vrienden/ vriendinnen. De campagne prikkelden leerlingen om zich bezig te gaan houden met hun studiekeuze en na te denken over hun interesses en vaardigheden. Ook in het nieuwe schooljaar is Studiekeuze123 weer regelmatig te zien op de scholen.

Postercampagne 2012

“Ik spoor mijn leerlingen vaak aan om Studiekeuze123 te gebruiken als ze zich oriënteren op een vervolgopleiding. De zoekfunctie is erg handig als startpunt op het moment dat ze zich oriënteren op een vervolgstudie. Op deze manier komen ze snel bij een aantal opleidingen die ze daarna verder kunnen onderzoeken. Maar ook als ze willen inzoomen op een aantal opleidingen gebruiken ze Studiekeuze123. Leerlingen kunnen makkelijk opleidingen en instellingen met elkaar vergelijken of uitzoeken wanneer er open dagen zijn. In heel korte tijd krijgen ze, op maat, veel bruikbare informatie.” Sjoerd Faber – Decaan Regionale Scholengemeenschap Simon Vestdijk

Stichting Studiekeuze123 Thora Arnadottir, Accountmanager voortgezet onderwijs [email protected] T +31 (0)30 234 66 28

Poster Studiekeuze123.nl

Bijzondere projecten

Projecten uitgelicht Studiekeuze123 werkt zoveel mogelijk samen met het onderwijsveld (zowel hoger onderwijs als voortgezet onderwijs) en studiekeuzeprofessionals om een bijdrage te leveren aan het verminderen van de studie-uitval. Hieronder wordt een aantal concrete voorbeelden van bijzondere projecten toegelicht.

Studie in cijfers Op verzoek van de jongerenorganisaties ISO, LSVb, LAKS, CNVjong en JOB zijn de hoger onderwijs­ instellingen uitgedaagd om meer feitelijke informatie op te nemen over hun opleidingen op sites en in voorlichtingsbrochures. Door de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Hanzehogeschool Groningen is deze uitdaging opgepakt. Samen met Studiekeuze123 is in overleg ‘Studie in cijfers’ ontwikkeld, waarin deze instellingen (inmiddels aangevuld met Windesheim en Saxion) tot gemeenschappelijke definities zijn gekomen. In ‘Studie in cijfers’ zien studiekiezers in een oogopslag hoe een opleiding zich verhoudt tot het landelijk gemiddelde wat betreft bepaalde criteria. Bijvoorbeeld op het gebied van het aantal eerstejaars studenten, het percentage switchers, de contacttijd, etc. ‘Studie in cijfers’ bevat neutrale data die geleverd worden door Studiekeuze123. De eerste versie van ‘Studie in cijfers’ staat sinds medio 2012 op de websites van de deelnemende instellingen en op Studiekeuze123.nl. In de loop van het cursusjaar 2012/2013 wordt het opgenomen in de voorlichtings­ brochures. Verder is op verschillende sites (waaronder Studiekeuzeinformatie.nl) de verantwoording te vinden over de gemaakte keuzes. In 2012 worden gesprekken gevoerd met andere (particuliere) instellingen om te verkennen of een vergelijkbaar traject kan worden gestart.

“Samen met Studiekeuze123 hebben we ook weer in 2011 een groot congres georganiseerd over LOB en studiekeuze. Vanuit de VO-raad, middels Project stimulering LOB, maken we binnen de VO-sector een kwaliteitsslag op loopbaanoriëntatie en -begeleiding. Leerlingen leren hun loopbaan te sturen en bewuste keuzes te maken. Om dit goed te doen is samenwerking in de regio en met het vervolgonderwijs nodig. Door samen met Studiekeuze123 een congres te organiseren kunnen VO en HO scholen elkaar treffen rondom dit thema, vindt er uitwisseling van kennis en ervaring plaats en wordt er met elkaar de verbinding gelegd tussen studiekiezen en LOB. We vinden het daarom erg goed dat we de handen voorjaar 2013 weer ineenslaan, dit keer ook met MBO Diensten, zodat het hele veld elkaar kan treffen op het thema LOB.” Karen Oostvogel - Projectleider Stimulering Loopbaanoriëntatie en -begeleiding bij de VO-raad (mede-organisator Studiekeuzeconferentie 2011)

Studia na Hulanda Betrouwbare opleidingsinformatie voor de studiekiezer van de voormalige Nederlandse Antillen Het Ministerie van OCW en Studiekeuze123 zijn sinds enkele jaren samenwerkingspartners op het gebied van studiekeuzevoorlichting aan aankomende studenten vanuit de voormalige Nederlandse Antillen en Aruba in een project dat een bijdrage moet leveren aan een betere studiekeuze en vergroten van het studie­succes van de Antilliaanse scholieren. Jaarlijks komen namelijk honderden Antilliaanse scholieren naar Nederland met als doel een opleiding aan een hogeschool of universiteit te volgen en af te ronden. In 2011 is het project Studia na Hulanda: Steun bij Studiekeuze van start gegaan, waarbij Studiekeuze123 Nederlandse studiekeuzeinformatie transparant en toegankelijk wil maken voor de Antilliaanse studie­ kiezer. Belangrijke doelen zijn het opzetten van een studiekeuzesteunpunt voor scholieren en decanen in samenwerking met lokale organisaties, en het bieden van (digitale) ondersteuning bij de ontwikkeling van een duurzaam studiekeuzebeleid op de eilanden.

Opening Studiekeuzesteunpunt Curaçao

In het kader van de laatstgenoemde doelstelling is in 2011 een film gemaakt over Antilliaanse jongeren die in het Nederlandse hoger onderwijs studeren, welke is uitgereikt aan de decanen van alle havo/vwo-scholen op de eilanden. Daarnaast is er een bezoek gebracht door Studiekeuze123 aan de zes eilanden die tot de voormalige Antillen behoren. Er is op alle middelbare scholen voorlichting gegeven over het maken van een studiekeuze en de wijze waarop de website www.studiekeuze123.nl in dat proces kan worden ingezet. Studiekeuze123 heeft ook deelgenomen aan Studie- en Beroepenmarkten op de eilanden. Op Curaçao is het studiekeuzesteunpunt opgezet waar scholieren terecht kunnen als zij meer informatie willen over Nederlandse opleidingen en/of opleidingen in de regio. Ook kunnen zij hier terecht voor studiekeuzebegeleiding. Het project Studia na Hulanda loopt tot eind 2012. In 2012 zal nogmaals een bezoek worden gebracht aan de verschillende eilanden en zal het studiekeuzesteunpunt en de voorlichting worden geëvalueerd.

Foto’s Studiekeuzeconferentie 2011: Wen Versteeg (WEN Kunst)

Studiekeuzeconferentie 2011 ‘Over Bruggen’ tussen HO en VO De Studiekeuzeconferentie 2011, georganiseerd door Studiekeuze123 en de VO-raad, had als thema ‘Over Bruggen’. Hierbij stond de overgang van het voortgezet onderwijs naar het hoger onderwijs centraal en de wijze waarop aan beide kanten van die ‘brug’ hierop moet worden ingespeeld in de studiekeuzebegeleiding. Het programma bood naast een gevarieerd aanbod aan onderwerpen ook veel ruimte voor uitwisseling van kennis: naast twee plenaire sessies en twee work­shoprondes was er ruimte voor een discussie­ ronde. Het congres, dat op 29 september 2011 plaats vond, telde circa 300 deelnemers (zowel VO als HO). Afgewogen beslissing door het verbinden van gevoel en verstand Eén van de plenaire sessies bestond uit een presen­tatie van professor Cilia Witteman, hoogleraar diagnostische beslis­kunde aan de Radboud Universiteit Nijmegen, waarin zij de deelnemers aan de hand nam door de belangrijkste theorieën die er bestaan over beslissen, en de manieren van keuzes maken die in verschillende situaties het meeste succes lijken te hebben. Behoefte aan een gemeenschappelijke taal Het thema ‘Over Bruggen’ tussen het hoger onderwijs en het voortgezet onderwijs kwam in alle conferentieonderdelen terug, maar nergens zo duidelijk als in de sessie, waarin deelnemers afkomstig van beide kanten van de ‘brug’ met elkaar in discussie gingen over stellingen die door de deelnemers zelf waren ingebracht. Bij de nabespreking werd duidelijk dat de wil om te overbruggen bij beide groepen zeer sterk aanwezig was.

Het Rode Loper traject Onderdeel Betrouwbare studiekeuze­ informatie voor de internationale student Internationale studenten die geïnteresseerd zijn in het volgen van een studie in Nederland konden tot medio september 2011 op twee websites terecht voor informatie: Studyinholland.nl van de Nuffic (de Nederlandse organisatie voor internationale samenwerking in het hoger onderwijs) en Studychoice.nl van Studiekeuze123. De groep is echter het meest gebaat bij een situatie waarin alle relevante studiekeuzeinformatie vindbaar is op één plek, en daarom is in 2011 via het Rode Loper traject gezamenlijk besloten voor één onafhankelijke website met een compleet overzicht van opleidingen in het hoger onderwijs in Nederland voor internationale studenten: www.studyinholland.nl. Hier is ook informatie over het Nederlandse onderwijssysteem, de bijkomstige procedures en mogelijke beurzen te vinden. De getoonde studiekeuzeinformatie op deze website wordt verzameld door Studiekeuze123. Daartoe is de International Study Programmes and Courses-database (ISPAC-database) van de Nuffic geïntegreerd met het Studiekeuze Webformulier en de Studiekeuzedatabase van Studiekeuze123 en HODEX. De partijen die in het Rode Loper traject samenwerken zijn de Nuffic, Studiekeuze123, Studielink, DUO, de IND, de HBO-raad en de VSNU.

“Naarmate de geografische afstand tussen aankomende student en onderwijsinstelling groter wordt, neemt het belang van adequate voorlichting voor studiekeuze op afstand navenant toe. Het project Studia na Hulanda is opgezet om in die informatie­behoefte te voorzien. Op basis van haar expertise en ervaring in Nederland is Studiekeuze123 een goede keuze gebleken om dit project te trekken.” Ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Tot slot

Vlnr staand: Hanno Winkelman, Adrie Steenbrink, Taede Sminia, Wim Liebrand. Vlnr zittend: Marije de Jong Jamili Wetzels, Paul Rullmann (op de foto ontbreekt Diane Keizer-Mastenbroek).

Bestuur Studiekeuze123

Namens

Naam

Werkzaam bij



HBO-raad

Drs. Diane Keizer-Mastenbroek

NHL Hogeschool



NRTO

Drs. Hanno Winkelman

NTI



VSNU

Drs. Paul Rullmann

TU Delft



ISO

Marco Mout, Marije de Jonge

(i.v.m. jaarlijkse bestuurswissel)



LSVb

Inge Wolsky, Jamili Wetzels, Tim van den Brink

(i.v.m. jaarlijkse bestuurswissel)

Voorzitter

Prof.dr. Taede Sminia

Waarnemer

Ministerie OCW

Drs. Ron Minnée, Drs. Adrie Steenbrink

Adviseur

SURF

Dr. Wim Liebrand

Foto: Annemiek van der Kuil (PhotoA)

Deskundigenpanel Prof.dr. ir. Rudy Derdelinckx Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie Prof.dr. Jos van Hillegersberg Universiteit Twente Prof.dr. Wouter Keller M&I/Argitek, Vrije Universiteit Amsterdam Dr. Marijke Kral Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Dr. Marc Luwel Herculesstichting en CWTS, Universiteit Leiden Prof.dr. Dirk Sikkel SIXTAT, Universiteit van Amsterdam, Deskundigen­ panel JOB-monitor (MBO) Dr. Ineke van der Veen Universiteit van Amsterdam en Kohnstamm Instituut Dr. Don Westerheijden Center for Higher Education Policy Studies (CHEPS), Universiteit Twente Dr. Kees Zeelenberg Centraal Bureau voor de Statistiek Voorzitter Prof.dr. Martin Valcke Universiteit Gent

Klankbordgroep NSE Avans Hogeschool Fontys Hogescholen Hanzehogeschool Groningen HBO-raad De Haagse Hogeschool Hogeschool Utrecht Hogeschool van Amsterdam Inholland ISO LSVb Nyenrode Business Universiteit Open Universiteit Stenden hogeschool Universiteit Utrecht Universiteit van Amsterdam VSNU Vrije Universiteit Amsterdam ResearchNed

Klankbordgroep Communicatie Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten Christelijke Agrarische Hogeschool De Haagse Hogeschool Erasmus Universiteit Rotterdam Hanzehogeschool Groningen HBO-raad Hogeschool van Amsterdam ISO LAKS LSVb Marnix Academie NHL Hogeschool NRTO Saxion Universiteit Twente Universiteit Utrecht VSNU

Partners Studiekeuzedatabase ResearchNed, Q Delft Studiekeuzedatabase Online Q Delft NSE ResearchNed, TNS NIPO NSE Online Q Delft Website Studiekeuze123.nl Conclusion, Vayday (bouwer vernieuwde site), Asp4All, Concept7, Orange Valley Website Studiekeuzeinformatie.nl Q Delft, Vayday (bouwer vernieuwde site)

Foto: Annemiek van der Kuil (PhotoA)

Vlnr staand/leunend: Lisanne Davids, Tom Dousma, Daphne Selhorst, Daniël van der Ven, Constance Dutmer, Hans van Driel, Thora Arnadottir. Vlnr zittend: Marieke Langeslag, Maaike Vervoort, Lex Sijtsma (op de foto ontbreken Joeri Nortier, Cherrelle Druppers en Bram Enning).

Team Studiekeuze123 Directeur drs. Tom Dousma Bestuursondersteuning & Control Constance Dutmer MSc, Beleidsmedewerker Accountmanagement & Communicatie drs. Marieke Langeslag, Teamcoördinator en Accountmanager externen Thora Arnadottir BSc, Accountmanager voortgezet onderwijs Daphne Selhorst MSc, Accountmanager hoger onderwijs drs. Maaike Vervoort, Accountmanager hoger onderwijs Daniël van der Ven, Projectleider Conferentie Lisanne Davids MA, Communicatiemedewerker Conferentie Beheer & Informatie Hans van Driel, Teamcoördinator Lex Sijtsma, Projectleider Beheer & Informatie dr. Bram Enning, Projectleider Beheer & Informatie Joeri Nortier MSc, Projectmedewerker Cherrelle Druppers, Projectmedewerker

Colofon Uitgave van Stichting Studiekeuze123, juni 2012. Hoewel de grootst mogelijke zorg is besteed aan deze uitgave, kunnen er geen rechten aan worden ontleend. Met dank aan: Annemiek van der Kuil (PhotoA), Judith Evertse (Rosettalingua), Paul de Groot, Wen Versteeg (WEN Kunst), Judith Brüggenwirth, Jeroen Koelewijn (Studio Koelewijn Brüggenwirth grafisch ontwerp) en drukkerij Ando.