970345
SQ77
Bearing Service
Brochure stroomgeïsoleerde lagers 970345 AKN beschikt over een eigen, hooggespecialiseerde, productie-unit waar lagers gefabriceerd worden die door de grote fabrikanten niet, of niet meer, worden aangeboden of die, bij genoemde collega's, alleen met grote minimum hoeveelheden leverbaar zijn. Bedoeld worden lagers met een speciale kooi, een afwijkende radiale speling, een smeergroef, een fixeerringgroef, een borgsleuf, een verhoogde nauwkeurigheid, in stroomgeïsoleerde uitvoering, voorzien van een speciale markering, voorzien van een speciaal vet, een afwijkende boring, buitendiameter of breedte, enzovoort. Ook speciaallagers, dat wil zeggen lagers die in veel meer opzichten afwijken van standaard lagers dan de hierboven opgesomde varianten, behoren tot het programma, evenals hoekringen voor cilinderlagers en tussenlegringen (spacers) voor het paren van kegellagers. De flexibiliteit wordt verder onderstreept door de volgende mogelijkheden die de AKN productie-unit standaard biedt: • Het modificeren van bestaande lagers waaronder het aanpassen van de radiale speling, het vervangen van de kooi, het aanbrengen van een smeergroef, het aanbrengen van een fixeerringgroef en dergelijke. • Het controleren van lagers die lang in een magazijn opgeslagen zijn geweest inclusief het opnieuw conserveren en verpakken. • Het reviseren van lagers. De nu voor u liggende brochure introduceert stroomgeïsoleerde lagers als voorbeeld uit het productieprogramma speciaallagers. Stroomgeïsoleerde lagers (SQ77) zijn in elke gewenste hoeveelheid, dus ook bij zeer kleine hoeveelheden, leverbaar vanaf een buitendiameter van 60 mm tot en met een buitendiameter van 500 mm.
Uw AKN Partner:
AKN BV, Postbus 2021, 2002 CA Haarlem, A. Hofmanweg 50, 2031 BL Haarlem, Nederland, Tel. 023 - 5 164 164, Fax 023 - 5 323 041 AKN NV/SA, Veldenstraat 18, 2470 Retie, België, Tel. 014 - 3716 81, Fax 014 - 3716 85
INHOUD
Introductie ........................................................................................................... 1
Waarom stroomgeïsoleerde lagers? ................................................................... 4
Wat is een stroomgeïsoleerd lager? ................................................................... 6
De montage ........................................................................................................ 7
Het programma .................................................................................................. 8
De verpakking ..................................................................................................... 9
Samenvatting ..................................................................................................... 9
Overige speciaallagers...................................................................................... 10
De AKN organisatie ........................................................................................... 11
Notities .............................................................................................................. 12
3
WAAROM STROOMGEÏSOLEERDE LAGERS? Het is reeds lang bekend dat lagers door elektrocorrosie beschadigd worden. Deze zogenaamde stroomschade kan ontstaan als in elektrische machines, door spanningsverschillen, stroom door het lager loopt. Door de toegenomen vermogensdichtheid van elektromotoren in combinatie met thyristor- en transistorregelingen is de kans op stroomschade toegenomen. Bij aanzienlijke vermogens zijn spanningsverschillen in de motor nauwelijks te voorkomen, ook al is de motor optimaal gewikkeld. Voorbeelden van toepassingen waar stroomschade regelmatig geconstateerd wordt zijn lagers in tractiemotoren, zwaardere elektromotoren, generatoren en wiellagers van elektrisch aangedreven treinstellen. Ook bij het lassen aan stilstaande machines kan, door het foutief plaatsen van de aardklem van het lasapparaat, lagerschade als gevolg van elektrocorrosie ontstaan. De vereiste bedrijfszekerheid en de, in de regel hoge, reparatiekosten maken het noodzakelijk zeker te stellen dat genoemde schades niet voor kunnen komen. Een koolstof sleepring die de stroom van het lager afleidt is een in de praktijk voorkomende oplossing die echter door slijtage vaak zijn functie verliest.
▲
Foto 1
▲
Buitenring van een groefkogellager 6320 C3 met een loopbaanschade die typerend is voor stroomdoorgang. De ribbelvorming geeft een wasbordeffect die de lagerlevensduur drastisch bekort. Eén en ander gaat gepaard met een sterke toename van het geruisniveau.
Foto 2
Binnenring van hetzelfde groefkogellager 6320 C3 als van foto 1. Het schadebeeld komt overeen. Het ribbelspoor is licht axiaal verplaatst, veroorzaakt door de axiale belasting (motor verticaal opgesteld).
4
S T R O O M G E Ï S O L E E R D E
L A G E R S
▲
Foto 3
Binnenring van een tonlager 22216 C. Ook hier zien wij de ribbelvorming. Het verschil in ribbelintensiteit is een gevolg van het feit dat de ene loopbaan meer belast werd dan de andere. Ook hier heeft dit te maken met de axiale component van de totale belasting.
▲
Foto 4
▲
Tonrollen van het lager 22216 van foto 3. Duidelijk is ook hier de ribbelvorming te herkennen.
Foto 5
Kraters die samen een zogenaamd parelsnoer vormen op een kogel. Dit schadebeeld is eveneens kenmerkend voor elektrocorrosie.
▲
Foto 6
Vergroting van een stroomkrater van de kogel getoond in foto 5. Duidelijk zichtbaar is het smeltbad dat veroorzaakt wordt door de hoge stroomsterkte die bij dit type schade opgetreden is. Het smeltbad vertoont een duidelijke overeenkomst met het smeltbad dat bij lassen ontstaat.
S T R O O M G E Ï S O L E E R D E
5
L A G E R S
WAT IS EEN STROOMGEÏSOLEERD LAGER? Stroomgeïsoleerde lagers zijn standaard lagers waarvan het mantelvlak, de afrondingen en de zijvlakken van de buitenring zijn voorzien van een isolerende keramische coating. Deze dunne coating, die opgebracht wordt met behulp van plasma spuiten, heeft een doorslagspanning van meer dan 500 Volt. De warmtegeleiding van het lager naar het huis blijft echter optimaal. De lagers zijn direct herkenbaar doordat de buitenring een matgrijze kleur heeft.
elektrisch geïsoleerde buitenring (SQ77)
D
d
B
DETAIL X dikte circa 70 µm
keramische coating lagerstaal
Tekening 1 ▲ De afmetingen van stroomgeïsoleerde lagers zijn gelijk aan die van standaard lagers
De afmetingen en toleranties van stroomgeïsoleerde lagers zijn gelijk aan die van de standaard lagers, hetgeen ook geldt voor de draaggetallen en de toerentalgrenzen. De vaak gestelde vraag of de inbouwmaten van een stroomgeïsoleerd lager overeenkomen met die van het standaard lager kan dus met ja beantwoord worden. Een standaard lager kan zonder meer vervangen worden door een stroomgeïsoleerd type. Het resultaat is een verbeterde levensduur van het lager omdat stroomdoorgang voorkomen wordt.
6
S T R O O M G E Ï S O L E E R D E
L A G E R S
▲ Foto 6 Groefkogellager 6319 C4/SQ77
▲ Foto 7 Vierpuntslager QJ 220 MPA/SQ77
Gecompliceerde maatregelen om op een andere manier een isolatie tot stand te brengen kunnen achterwege blijven zodat het toepassen van een stroomgeïsoleerd lager ook economische voordelen biedt. AKN stroomgeïsoleerde lagers (SQ77) bieden een duurzame oplossing.
DE MONTAGE
▲
De montage van stroomgeïsoleerde lagers is niet moeilijker of eenvoudiger dan de montage van standaard lagers. De harde, isolerende laag is bijzonder stevig, schilfert of bladdert niet en wordt bij montage niet beschadigd. De standaard montagemethodiek, bijvoorbeeld omschreven in de AKN brochure "Lagermontage nr. 950059", kan worden toegepast.
Inbouwvoorbeeld
7
S T R O O M G E Ï S O L E E R D E
L A G E R S
HET PROGRAMMA In principe zijn alle standaard lagers met een buitendiameter vanaf 60 mm tot en met een buitendiameter van 500 mm in een stroomgeïsoleerde uitvoering (SQ77) leverbaar. Het meest echter komen groefkogellagers, cilinderlagers, vierpuntslagers en hoekcontactlagers voor alhoewel ook regelmatig kegellagers en tonlagers in stroomgeïsoleerde uitvoering worden ingezet. Zoals reeds is aangegeven zijn ook kleine hoeveelheden leverbaar en is het dus niet noodzakelijk bepaalde minimum hoeveelheden af te nemen. AKN stroomgeïsoleerde lagers zijn herkenbaar aan het achtervoegsel SQ77, bijvoorbeeld 6324 C3/SQ77 of NU 328 E/B/M6/C4/SQ77.
8
S T R O O M G E Ï S O L E E R D E
L A G E R S