Sectormagazine
TRANSPORT & LOGISTIEK
De sector Transport & Logistiek gezien door de ogen van haar eigen medewerkers
Colofon Effectory Singel 126-130 1015 AE Amsterdam Postbus 20620 1001 NP Amsterdam t +31 20 30 50 100 w www.effectory.nl e
[email protected] Auteur: Renske de Wit Lea Vissers Eindredactie: Lysan Pot Lea Vissers Vormgeving: Sofie de Kruijff Effectory B.V. Illustraties: Mariette Twilt Copyright Effectory B.V.
VOORWOORD Voor je ligt het sectormagazine Transport & Logistiek! Dit magazine geeft inzicht in de werkbeleving van medewerkers werkzaam in de sector Transport & Logistiek binnen Nederland. De ontwikkelingen binnen de sector Transport & Logistiek zijn gunstig. De economie lijkt weer aan te trekken en organisaties in de sector profiteren hiervan. Voor veel organisaties binnen de sector betekent dat voorzichtig aan groeiende volumes en een daarmee gepaard gaande stijging van de omzet, winst en een toenemend aantal vacatures. In deze uitgave behandelen we de werkbeleving van medewerkers werkzaam in de sector Transport & Logistiek en bespreken we de meest opvallende HRthema's binnen de sector, denk aan betrokken- en bevlogenheid, leiderschap, rolduidelijkheid en duurzame inzetbaarheid. De gegevens in dit sectormagazine zijn gebaseerd op onze onderzoeksresultaten binnen een groot aantal organisaties in de sector Transport & Logistiek en de hierbij opgedane praktijkervaring. We hopen je hiermee te inspireren om samen met je medewerkers de prestaties van je organisatie te verbeteren. Mocht je vragen hebben of van gedachten willen wisselen over de inhoud, neem dan gerust contact met mij op. Veel leesplezier! Hartelijke groet namens Effectory, Renske de Wit Consultant
2 sectormagazine Transport & Logistiek
[email protected] tel: 020-3050102 www.linkedin.com/in/renskedwit www.twitter.com/dewitrenske
3
Mooi pand, salaris op tijd... je hoort mij niet klagen.
Time flies when you’re having fun!
Ik zou willen dat ik niet altijd helemaal achter de loods hoefde te parkeren...
INHOUD P.7 P.8 P.11 P.15 P.17 P.21 P.25 P.29 P.31
De sector Transport & Logistiek in vogelvlucht Transport en Logistiek vs. de Nederlandse markt Betrokken- en bevlogenheid Zet in op sociale innovatie Leiderschap Rolduidelijkheid Duurzame inzetbaarheid Tot slot Over Effectory
Denk jij dat ons werk straks wordt overgenomen door drones en zelfrijdende auto’s?
ik houd van die open-deur policy!
Zouden ze ook open staan voor sportfaciliteiten aan boord?
Van mij mogen ze wel eens een nieuwe kok aannemen.
Fijn, dat internet aan boord...kan ik lekker skypen met het thuisfront!
Ik rijd de hele wereld over met prachtige trucks!
DE SECTOR TRANSPORT & LOGISTIEK IN VOGELVLUCHT Hoe zijn de economische ontwikkelingen van invloed geweest op de werkbeleving van medewerkers in de sector? We brengen dit in kaart door diverse HR-thema’s te presenteren, afgezet tegen het landelijk gemiddelde (= Benchmark Nederland). Renske de Wit, consultant bij Effectory en gespecialiseerd in de sector Transport & Logistiek, licht de thema’s toe. Voorzichtig economisch herstel De Nederlandse economie heeft de afgelopen vijf jaar drie recessies achter de rug. De arbeidsmarkt werd daarbij stevig geraakt: eind 2014 waren er een kwart miljoen minder banen en tweeëneenhalf maal zoveel werkeloosheidsuitkeringen dan in 2008¹. Gelukkig zien we inmiddels ook de eerste tekenen van economisch herstel. De economie bevindt zich op het niveau van voor de crisis. De huizenmarkt trekt aan, de export ontwikkelt zich goed en de investeringen nemen toe. Het consumentenvertrouwen stijgt: consumenten geven ook weer meer geld uit en er zijn positieve signalen met betrekking tot de werkgelegenheid.
Technologische ontwikkelingen Ook binnen de sector Transport & Logistiek is het economische herstel
zichtbaar. Hoewel de volumes toenemen, staan de marges nog wel onder druk. Hierdoor blijft in de sector de focus op efficiëntie en productiviteit bestaan. Daarnaast worden processen binnen de sector steeds verder geautomatiseerd, waardoor het werk steeds sneller gedaan kan worden. Productiviteitsverbetering en automatisering gaan hand in hand. Technologische ontwikkelingen veranderen de sector blijvend. Daarnaast wordt het steeds belangrijker om in te spelen op de steeds sneller wijzigende klantbehoefte. Organisaties zullen intern zo georganiseerd moeten worden dat ze snel en daadkrachtig kunnen reageren en anticiperen op de snel veranderende omgeving. Hiervoor is het echter wel noodzakelijk om je medewerkers mee te nemen in alle veranderingen.
1 Bron: UWV Arbeidsmarktprognose 2014-2015
6 sectormagazine Transport & Logistiek
7
TRANSPORT EN LOGISTIEK VS. DE NEDERLANDSE MARKT Hoe ervaren medewerkers in de Transport & Logistiek hun werk? Door de scores van de Transport & Logistiek sector af te zetten ten opzichte van andere organisaties in Nederland, wordt goed zichtbaar hoe goed de Transport & Logistiek sector het doet op diverse HRthema’s.
7,5
7,0
7,1
7,9
6,9
7,9
6,8
7,3
he ht c i er
id
id ldu o R
ings- nder Vera dheid i bere
Vitaliteit
Leide rs
cha p
bes Verlo ten op dig - he id
Tevre den heid Betrokkenheid
7,3
7,1
Eff ici ën tie
Kl an tg
6,3
6,3
id khe j i l e
7,4
d genhei Be v l o
benchmark
7,2
7,4
nederland
logistiek
7,4
7,3
7,5
& 2015
transport
7,4
7,7
8
9
BETROKKENEN BEVLOGENHEID
TOP 3 BESTE WERKGEVERS 2015: Welke organisaties in de sector Transport & Logistiek zijn het afgelopen jaar het beste beoordeeld door hun eigen medewerkers? De Beste Werkgevers van 2015 in de sector zijn:
1. 2. 3.
Schiphol Group Munckhof Groep GVB
Het percentage medewerkers dat betrokken én bevlogen is, ligt in de sector Transport & Logistiek iets lager dan binnen andere organisaties in Nederland: 33,6 % ten opzichte van 35,4 %. Het percentage niet betrokken en niet bevlogen medewerkers ligt binnen de sector Transport & Logistiek ook lager dan binnen andere organisaties in Nederland: 19,0 % ten opzichte van 20,0 %. Medewerkers die niet betrokken en niet bevlogen zijn, doen in het beste geval gewoon hun werk. In het slechtste geval zetten ze de hakken in het zand.
45,5% 41,4%
niet betrokken
Betrokken- en bevlogenheid, een gouden combinatie
betrokken
Betrokken en bevlogen medewerkers zijn van groot belang voor het succes van uw organisatie. Betrokken medewerkers hebben hart voor de organisatie. Ze voelen zich verbonden met hun werkgever, vinden zich bij de organisatie en de organisatiedoelen passen en dragen graag hun steentje bij om de organisatie te verbeteren. Bevlogen medewerkers hebben hart voor hun werk. Ze krijgen energie van de werkzaamheden en zetten alles op alles om alle taken zo goed mogelijk uit te voeren. Ze zetten zich in om zowel het werk als zichzelf te verbeteren.
19,0% 20,0%
niet bevlogen
33,6% 35,4%
2,0% 3,2%
bevlogen Benchmark Nederland
10 sectormagazine Transport & Logistiek
11
Betrokkenheid Met 45,5 % is bijna de helft van de medewerkers in de Transport & Logistiek sector betrokken bij de organisatie. Binnen Nederland ligt dit cijfer met 41,4 % iets lager. Wat ligt hieraan ten grondslag? Waarom zijn medewerkers werkzaam in de Transport & Logistiek zo betrokken bij de organisatie waar ze voor werken? De Wit: “Medewerkers voelen zich betrokken bij de organisatie, omdat
ze achter de doelstellingen van de organisatie staan. Ook zijn medewerkers binnen de Transport & Logistiek sector erg trots op hun organisatie. Dit draagt eveneens bij aan de mooie score op betrokkenheid.” Ik sta achter de doelstellingen van mijn organisatie
Benchmark Nederland
d erla n d
IK BEN TROTS OP MIJN ORGANISATIE
rk
Ne
7,0 7,2
hm
s ti
& n s p o rt
Lo
8.4
BETROKKENHEID
BIJ DB SCHENKER MAKEN DE MEDEWERKERS HET VERSCHIL Paul Boers, Director human resources van DB Schenker Logistics Nederland, is er van overtuigd dat een platte organisatiestructuur, een persoonlijke aanpak en het informeren van en communiceren met je medewerkers hun betrokken- en bevlogenheid positief beïnvloedt. Meer dan 85 procent van de medewerkers van DB Schenker is betrokken bij de organisatie. Een knappe prestatie. Volgens Boers komt dit mede doordat er in de logistiek een sterk verband is tussen het effect van de individuele bijdrage en het resultaat. ‘De aard van het werken in de logistiek maakt dat de individuele medewerker een goede bijdrage kan leveren aan het resultaat, die gaat immers op zoek naar een passende oplossing. De medewerkers maken het verschil’, aldus Boers.
ek
B enc
a
gi
Tra
8,4 hoog op de betrokkenheid bij de organisatie. De groep medewerkers die niet trots is op de organisatie waarvoor ze werken (‘niet mee eens/ niet mee oneens’, ‘mee oneens’ of ‘helemaal mee oneens’), zijn vele malen minder betrokken bij de organisatie. Zij scoren een 4,8."
Transport & Logistiek
7,3 7,1
De Wit vervolgt: “De mate waarin medewerkers al dan niet trots zijn op de organisatie waarvoor ze werken, heeft een grote invloed op de betrokkenheid. De groep medewerkers die positief geantwoord heeft (‘helemaal mee eens’ of ‘mee eens’) op de vraag ‘Ik ben trots op mijn organisatie’ scoort met een
4,8 Trots op organisatie Niet trots op organisatie
12 sectormagazine Transport & Logistiek
Lees het volledige interview op www.effectory.nl/klanten/db-schenker-logistics-nederland
13
Bevlogenheid De bevlogenheid van medewerkers in de sector blijft met een 7,2 achter op het landelijk gemiddelde (7,4). Bevlogen medewerkers zijn van groot belang voor een organisatie om te groeien en te innoveren. De Wit: “Een oorzaak voor het achterblijven van de bevlogenheid van medewerkers in de Transport & Logistiek sector kan gezocht worden in de strakke manier van aansturing. Hierdoor ervaren medewerkers weinig ruimte voor eigen inbreng, waardoor de bevlogenheid van medewerkers niet voldoende gestimuleerd wordt. Dit is een belangrijk
punt van aandacht. Op de vraag: 'Ik krijg voldoende de kans om te doen waar ik goed in ben', wordt met een 6,8 iets lager gescoord dan het landelijk gemiddelde (6,9). Ook op de vragen: 'Ik heb plezier in mijn werk', 'Ik doe zinvol werk', 'Mijn werk geeft mij energie' scoort de sector Transport & Logistiek lager dan het landelijk gemiddelde."
7,2 7,4
BEVLOGENHEID Transport & Logistiek Benchmark Nederland
ZET IN OP SOCIALE INNOVATIE Om de bevlogenheid van medewerkers positief te beïnvloeden is het van belang om in te zetten op sociale innovatie. Sociale innovatie is het betrekken van medewerkers bij vraagstukken die spelen binnen de organisatie. Het actief gebruik maken van de ideeën van je eigen medewerkers om te verbeteren en te innoveren. In traditionele topdown organisaties komen ideeën van de directie, management of van externe adviseurs en worden vertaald naar de werkvloer. Sociale innovatie werkt precies andersom. Ideeën om slimmer en beter te werken worden op de werkvloer bedacht. Want wie weet er nu beter wat kan verbeteren dan de medewerkers die het werk uitvoeren? De Wit: “Het is belangrijk dat medewerkers de verantwoordelijkheid krijgen die ze zoeken. Laat ze dus gerust meedenken over de invulling van hun
werk. Het zorgt voor uitdaging, energie en sterkt hun gevoel dat ze zinvol bezig zijn. Medewerkers werkzaam in de Transport & Logistiek sector ervaren (5,3), in vergelijking met het landelijk gemiddelde (5,7), dat zij minder mogelijkheden hebben om mee te praten over organisatiebrede onderwerpen (bottomup communicatie). Met betrekking tot het stimuleren van sociale innovatie is een mooie rol weggelegd voor de leidinggevenden binnen de sector. Het is hiervoor van belang dat de leidinggevende zich openstelt voor feedback van de medewerkers en medewerkers stimuleert om mee te denken over de inrichting van het werk, teamdoelstellingen of juist organisatiebrede onderwerpen.”
Mijn direct leidinggevende staat open voor suggesties
7,0 7,3 Ik vind dat er voldoende mogelijkheden zijn om mee te praten over organisatiebrede onderwerpen (bottom-up communicatie)
5,3 5,7 Ik vind dat er goed via de lijn gecommuniceerd wordt (top-down communicatie)
5,4
14 sectormagazine Transport & Logistiek
5,4
Transport & Logistiek Benchmark Nederland
15
rk
Ne
7,1 7,0
m
a
ek
h B enc
gi
s ti
Hoe wordt leiderschap in de sector Transport & Logistiek beoordeeld? Waar blinken leidinggevenden in uit en waar is nog verbetering mogelijk? Wat heeft dit voor effect op medewerkers?
d erla n d
LEIDERSCHAP
Tra
Een goede leider stelt door de juiste sturing te geven, anderen in staat te presteren. Wat goed leiderschap is, kan per individu en per situatie verschillen. Sommige medewerkers hebben meer behoefte aan sturing en kaders dan anderen. Echter, iedere medewerker heeft behoefte aan een leider die motiveert, communiceert en duidelijk is over de doelstellingen. Op deze manier worden medewerkers inspireerd om te groeien en goede prestaties te leveren. Waar blinken leidinggevenden in de Transport & Logistiek sector in uit en waar is nog verbetering mogelijk? Wat heeft dit voor effect op medewerkers?
16 sectormagazine Transport & Logistiek
& n s p o rt
Lo
De Wit: “We zien dat de score op Leiderschap met een 7,0 in de Transport & Logistiek sector iets achterblijft ten opzichte van de rest van Nederland (7,1). Dat zien we ook terug in de onderliggende vragen. Er is dus een uitdaging weggelegd voor leidinggevenden in de Transport & Logistiek sector. Door meer open te staan voor de suggesties van medewerkers kan de bevlogenheid van medewerkers enorm gestimuleerd worden."
17
Dat zien we ook terug in onderstaande grafiek. De Wit vervolgt: “In hoeverre medewerkers bevlogen zijn in hun werk, wordt beïnvloed door de mate waarin de leidinggevende open staat voor suggesties van medewerkers. Medewerkers die positief geantwoord hebben (‘helemaal mee eens’ of ‘mee eens’) op de vraag: ‘Mijn leidinggevende staat open voor suggesties’ zijn met een 7,3 een stuk bevlogener in hun werk. Dit in vergelijking met medewerkers die
negatief geantwoord hebben (‘niet mee eens/ niet mee oneens’, ‘mee oneens’ of ‘helemaal mee oneens’). Zij scoren met een 6,0 lager op bevlogenheid. Medewerkers die vinden dat er goed via de lijn gecommuniceerd wordt (topdown communicatie), scoren met een 7,7 eveneens hoger op bevlogenheid, dan medewerkers die vinden dat er onvoldoende gecommuniceerd wordt. Zij scoren een 6,5 op bevlogenheid in hun werk.”
BEVLOGENHEID
7,7
7,3 6,0
Leidinggevende staat open voor suggesties Leidinggevende staat niet open voor suggesties Medewerkers vinden de top-down communicatie goed Medewerkers vinden de top-down communicatie onvoldoende
Duidelijke doelen Waarin zijn leidinggevenden in de Transport & Logistiek sector nu beter in vergelijking met andere organisaties in Nederland? We zien dat leidinggevenden werkzaam in de
"Mijn direct leidinggevende geeft duidelijk aan welke doelen ik moet behalen."
6,9
Transport & Logistiek Benchmark Nederland
18 sectormagazine Transport & Logistiek
6,7
Transport & Logistiek sector met name uitblinken in de duidelijkheid over de doelen die medewerkers moeten behalen. De Wit reageert: “Het is voor medewerkers duidelijk welke resultaten er verwacht worden.”
6,5
d erla n d
ROLDUIDELIJKHEID
rk
Ne
6,8
6,9
B
m ench
a
gi
s ti
ek
Rolduidelijkheid is de mate waarin medewerkers weten Lo wat ze moeten doen, & Tra n s p o rt op welke manier en met welke prioriteit. De belangrijkste pijler hierbij is de mate waarin de medewerker aangeeft of hij/ zij weet wat er van hem/ haar verwacht wordt. De rolduidelijkheid in de Transport & Logistiek sector scoort met een 6,9 iets hoger dan binnen andere organisaties in Nederland (6,8). Ook op de vraag: ‘Ik weet welke resultaten van mij worden verwacht’, wordt met een 7,7 hoger gescoord dan in de rest van Nederland. De Wit reageert op de resultaten: “De positieve scores tonen aan dat voor medewerkers werkzaam binnen organisaties in de sector Transport & Logistiek helder is wat er van hen verwacht wordt. Binnen veel organisaties in de Transport & Logistiek sector zien we dat de processen intern heel gestroomlijnd zijn. Dit biedt veel duidelijkheid aan medewerkers en dit zien we terug in de positieve scores op de vragen die gerelateerd zijn aan rolduidelijkheid. Zo wordt op de vraag ‘Het is mij duidelijk hoe ik mijn werkzaamheden moet uitvoeren’ met
20 sectormagazine Transport & Logistiek
een 7,8 ook hoger gescoord dan het landelijk gemiddelde (7,7).” De Wit vervolgt: “Naast de mate waarin medewerkers aangeven of zij weten wat er van hen verwacht wordt, zijn er nog andere factoren die van invloed zijn op de ervaren rolduidelijkheid van medewerkers. Zo kan een organisatie dit thema positief beïnvloeden door een duidelijke richting aan te geven (1), verwachtingen op professioneel en persoonlijk niveau uit te spreken (2) en door hulp te bieden en terugkoppeling te geven over hoe de medewerker zijn of haar werkzaamheden uitvoert (3). Medewerkers hebben behoefte aan een duidelijke richting. Wanneer kernwaarden van de organisatie duidelijk zijn, is het voor medewerkers gemakkelijker de vertaalslag te maken naar de eigen prioriteiten in het werk.
21
Aan de score te zien van een 8,1 ten opzichte van het landelijk gemiddelde van een 7,8 op de vraag: 'Ik weet wat de prioriteiten in mijn werk zijn', gaat dit goed binnen de sector.”
"MEDEWERKERS HEBBEN BEHOEFTE AAN EEN DUIDELIJKE RICHTING. WANNEER KERNWAARDEN VAN DE ORGANISATIE DUIDELIJK ZIJN, IS HET VOOR MEDEWERKERS GEMAKKELIJKER DE VERTAALSLAG TE MAKEN NAAR DE EIGEN PRIORITEITEN IN HET WERK."
22
23
DUURZAME INZETBAARHEID Duurzame inzetbaarheid is de mate waarin medewerkers productief, gemotiveerd en gezond willen en kunnen blijven werken. druk om productiever te worden (met minder mensen meer doen) is het van groot belang dat je er als organisatie voor zorgt dat je medewerkers goed, gemotiveerd én gezond bij je blijven werken.
Duurzame inzetbaarheid is een thema dat volop in de aandacht staat en alleen nog maar belangrijker zal worden de komende jaren. Door de toenemende vergrijzing, de verwachte krapte op de arbeidsmarkt én de
7,6
7,8 7,3
7,4 7,6
7,8
‘Ik heb plezier in mijn werk’
7,6
7,2 7,2
7,6 7,7
8,0 8,18,1 8,1 7,9 8,1
7,9 6,8
‘Ik ben trots op het werk dat ik doe’
6,56,5 6,6
6,9 7,1
‘Ik krijg voldoende de kans om te doen waar ik goed in ben’
‘Ik zet mezelf in om voortdurend te verbeteren’
8,6 8,0 7,9 7,9 8,08,0 7,9 6,7
‘Ik doe graag iets extra’s om bij te dragen aan het succes van de organisatie’
Transport & Logistiek 24 jaar en jonger 25 t/m 34 jaar
24 sectormagazine Transport & Logistiek
7,8
7,7 6,8
6,6 6,7
6,8
‘Ik ervaar een goede balans tussen werk en privé’
6,4
6,2 6,1 6,2
6,4
6,6
‘Mijn werk geeft mij energie’
8,2
7,9
7,6 7,0
‘Ik wil me ontwikkelen binnen mijn vakgebied’
35 t/m 44 jaar 45 t/m 54 jaar 55 jaar en ouder
25
De Wit: “Er zijn een aantal opvallende zaken met betrekking tot leeftijd en duurzame inzetbaarheid. De groep medewerkers van 34 jaar en jonger scoort significant hoger op de stelling ‘Ik wil me ontwikkelen binnen mijn vakgebied’. De groep medewerkers van 45 jaar en ouder scoort opvallend lager op deze stelling. Op de stelling ‘Ik zet mezelf in om voortdurend te verbeteren’ scoort de groep medewerkers tussen de 45 en 55 jaar eveneens lager. Deze twee punten zijn juist cruciaal om medewerkers duurzamer aan het werk te houden. Veel oudere medewerkers zijn van toegevoegde waarde door hun jarenlange ervaring. Echter door het verschuiven van de pensioengerechtigde leeftijd wordt van medewerkers verwacht dat zij zich blijven vernieuwen en ontwikkelen. Ervaring wordt door de steeds
26 sectormagazine Transport & Logistiek
sneller opvolgende (technologische) veranderingen steeds minder belangrijk. Ook oudere medewerkers zullen zich dus moeten blijven vernieuwen en ontwikkelen.” De Wit vervolgt: “De vitaliteit van de groep medewerkers tussen de 25 en 35 jaar is een punt van aandacht. Op de stelling 'Mijn werk geeft mij energie' wordt met een 6,1 significant lager gescoord in vergelijking met de andere leeftijdsgroepen en de gemiddelde score op deze vraag in de Transport & Logistiek sector. Ook op de vragen ‘Ik heb plezier in mijn werk’, ‘Ik ben trots op het werk dat ik doe’, 'Ik krijg voldoende de kans om te doen waar ik goed in ben’ (zie ook bevlogenheid) wordt binnen deze groep lager gescoord.”
"OOK OUDERE MEDEWERKERS ZULLEN ZICH MOETEN BLIJVEN VERNIEUWEN EN ONTWIKKELEN."
27
TOT SLOT Het economische herstel heeft positieve effecten op de sector Transport & Logistiek. Technologische ontwikkelingen zullen de sector blijvend veranderen. Inspelen op de steeds sneller wijzigende klantbehoefte ondersteund door de juiste ITinfrastructuur is cruciaal om een succesvolle organisatie te zijn én te blijven. Organisaties zullen zich intern moeten omvormen om sneller en daadkrachtiger te reageren op de steeds wisselende omgeving. Bevlogenheid van medewerkers, aandacht voor hun duurzame inzetbaarheid en
28 sectormagazine Transport & Logistiek
maatschappelijk verantwoord ondernemen, zijn cruciaal voor de continuïteit van de organisatie. Dit vraagt veel van medewerkers. Om alle veranderingen de baas te kunnen zijn, is het noodzakelijk om medewerkers te betrekken bij vraagstukken die spelen binnen je organisatie. Door actief gebruik te maken van de ideeën van medewerkers wordt de bevlogenheid van medewerkers gestimuleerd. En juist betrokken en bevlogen medewerkers zijn cruciaal om de toekomstige uitdagingen in de sector aan te gaan.
29
OVER EFFECTORY Effectory voert jaarlijks rond de 800 onderzoeken uit en is daarmee Nederlands leidende bureau op het gebied van medewerkersonderzoek. Ruim 150 gepassioneerde medewerkers zorgen ervoor dat ieder jaar zo’n 400.000 mensen hun werkgever van feedback kunnen voorzien. Door de jaren heen heeft Effectory vele onderzoeken uitgevoerd binnen de sector Transport & Logistiek. Uw onderzoek wordt dan ook uitgevoerd door een team dat gespecialiseerd is in de Transport & Logistiek sector. Zij zijn op de hoogte van de trends en ontwikkelingen in de gehele sector en kunnen u zodoende optimaal adviseren over de mogelijkheden van uw onderzoek.
30 sectormagazine Transport & Logistiek
31
retail & Logistiek 32 sectormagazine Transport