Permanente vorming

IBR - IRE

Instituut van de Bedrijfsrevisoren Koninklijk Instituut

Permanente vorming

Informatiecentrum voor het bedrijfsrevisoraat

2011 - 2012

www.icci.be

www.ibr-ire.be

Het programma permanente vorming 2011-2012 werd voorbereid door de Commissie Vorming van het IBR en het ICCI, samengesteld uit confraters Patrick VAN IMPE (Voorzitter), Pascal CELEN, Gino DESMET, Luc RAVERT, Patrick ROTTIERS, Karel TANGHE, Laurent VAN DER LINDEN, en Gisèle VANDEWEERD, de professoren Faska KHROUZ en Véronique WEETS, bijgestaan door Stéphanie QUINTART, Verantwoordelijke vorming en studies van het IBR en Stef VAN ATTENHOVEN, Adviseur van het IBR. Verantwoordelijke uitgever IBR: David SZAFRAN – Emile Jacqmainlaan 135/1, 1000 Brussel – Tel. 02 512 51 36 Verantwoordelijke uitgever ICCI: Thierry DUPONT – Emile Jacqmainlaan 135, 1000 Brussel – [email protected]

Voorwoord Brussel, 22 april 2011. Geachte Confrater, Mevrouw, Mijnheer, Wij hebben het genoegen u de vormingsactiviteiten van de Stichting "Informatiecentrum voor het Bedrijfsrevisoraat" (ICCI) en het Instituut van de Bedrijfsrevisoren (IBR) voor het jaar 2011-2012 aan te bieden. Het merendeel van deze vormingsactiviteiten staat open voor al degenen die hun kennis over het bedrijfsrevisoraat en aanverwante materies wensen te verdiepen en dus niet alleen voor de bedrijfsrevisoren, hun stagiairs en hun professionele medewerkers.

IBR - IRE

Het Uitvoerend Comité van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren en de Raad van Bestuur van het ICCI hebben ertoe besloten om de organisatie van de seminaries over te dragen aan het ICCI. De hoofddoelstelling van deze overdracht bestaat eruit een ruimere context te scheppen voor deze vormingsactiviteiten door universiteiten en andere externe instellingen nauwer te betrekken bij de permanente vorming van de bedrijfsrevisoren en door er een ruimere weerklank aan te verschaffen. De studiedagen, infosessies, regionale ontmoetingen georganiseerd door het IBR en uiteraard ook de deelname aan de algemene vergaderingen, blijven tot de bevoegdheid van het IBR behoren. Uit deze activiteiten dient een bedrijfsrevisor, overeenkomstig de norm met betrekking tot de permanente vorming, minimaal acht uur per jaar te kiezen. Nieuw is ook dat vanaf mei 2011 seminaries waarop we minder dan 70 deelnemers verwachten, worden georganiseerd op de zetel van het IBR en het ICCI. Het Renaissancegebouw aan de Emile Jacqmainlaan, waarin sedert augustus 2010 het IBR, het ICCI en het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten gehuisvest zijn, biedt daartoe een geschikt en aangenaam kader. Vanuit een voortdurende zorg om de permanente vorming af te stemmen op de behoeften van de bedrijfsrevisoren, werd in februari-maart 2010 een enquête gehouden onder de bedrijfsrevisoren via het marketingbureau Significant GfK. Meer dan 34% van de bedrijfsrevisoren namen hieraan deel, wat als een zeer hoge respons kan worden beschouwd. Ook de algemene tevredenheid is zeer groot: ze varieert tussen 84% (studiedagen) en 89% (infosessies). Deze tevredenheid uit zich ook in de evaluatieformulieren die na elke vormingsactiviteit door de deelnemers worden ingevuld. De verheugende resultaten van zowel enquête als evaluaties beletten de Commissie Vorming, het Instituut en het ICCI niet om het seminarieprogramma voortdurend te verbeteren en te verfijnen. Daarom werden volgende inhoudelijke voorstellen in het programma 2011-2012 opgenomen:

• voorkeur voor seminaries in beide landstalen, met niet alleen dezelfde titel maar ook dezelfde inhoud; • coördinatie tussen sprekers die hetzelfde onderwerp behandelen; • voorrang aan praktijkgerichte seminaries, met in het bijzonder voor ISA seminaries het gebruik van checklists, templates en casestudies.

De organisatie van workshops wordt stopgezet, vermits het doelpubliek als te beperkt werd ervaren. Zoals elk jaar heeft de Commissie Vorming ervoor gezorgd dat de seminaries in overeenstemming zijn met de norm permanente vorming en met de voorschriften van de IFAC rond permanente vorming (IES 7). De opleidingsdomeinen handelen over audit en controle, fiscaliteit, plichtenleer, recht, consolidatie, de ISA’s en de specialisatie IAS/IFRS. Gezien de invoering in België van de ISA’s worden hieraan in het nieuwe programma niet minder dan negen seminaries gewijd. De meeste sessies rond ISA’s worden gegeven tijdens een seminarie dat een ganse dag in beslag neemt en behandelen dan ook meerdere ISA’s. De doelstelling: praktijkgerichte seminaries organiseren in de twee landstalen aan de hand van casestudies met templates en formulieren. De vorming is een essentieel onderdeel van het begeleidingsplan van het IBR rond de invoering van de ISA’s in België. Daarom zal er een seminarie gegeven worden rond het "Handboek Intern kwaliteitsbeheersingssysteem (ISQC 1)" en een ander rond de ISA templates.

3

Het aantal seminaries rond IAS/IFRS werd verder uitgebreid met een seminarie rond IAS 17 - Leasing. Rond audit en controle worden er onder meer seminaries voorzien rond de controle Administratieve Organisatie/Interne Controle (AO/IC) - materialiteit, anti-witwassen en de gemeenschappelijke reglementering voor de drie Instituten. Verder worden er dit jaar drie informatiesessies en vier studiedagen georganiseerd. Er zijn informatiesessies voorzien rond de samenwerking met IAVA op het vlak van financiële audit, rond IAS 34 (Interim Financial Reporting) en anti-witwassen. Een studiedag in samenwerking met de balie van Brussel zal handelen over "Nieuwigheden balie - revisoraat - handelsrechtbanken". Een tweede studiedag rond de strijd tegen witwassen zal plaatsvinden in Luxemburg en wordt georganiseerd samen met het IRE Luxembourg. Samen met de actuarissen wordt er een studiedag georganiseerd, die onder meer over Solvency II en Bazel III zal handelen. Een vierde studiedag over de non-profit sector wordt om de twee jaar herhaald en zal plaatsvinden in februari 2012. De regionale ontmoetingen, die meetellen voor het verplicht aantal uren permanente vorming van de bedrijfsrevisoren, kenden vorig jaar voor de eerste keer een nieuwe formule. De confraters kregen de gelegenheid een diepgaande discussie te voeren met Raadsleden. Deze werkwijze werd bijzonder op prijs gesteld en zal dit jaar opnieuw worden toegepast. We wensen oprecht alle medewerkers aan deze vormingsactiviteiten te bedanken. Deze mensen hebben over het algemeen een bijzonder drukke agenda maar maken zich niettemin vrij om hun kennis en kwaliteiten ten dienste te stellen van het bedrijfsrevisoraat. We bedanken tevens de leden van de Commissie Vorming voor hun inzet bij het opstellen van dit kwalitatief hoogstaand vormingsprogramma. De kwaliteit ervan werd het afgelopen jaar reeds erkend door het verkrijgen van het kwaliteitscertificaat "Qfor", en dit voor een termijn van drie jaar. We hebben tevens het genoegen u te bevestigen dat het samenwerkingsakkoord tussen het Instituut van de Bedrijfsrevisoren en het Instituut van Interne Auditors (IIA Belgium) werd uitgebreid naar de interne auditors naar vormingsseminaries ingericht door het ICCI. De bedrijfsrevisoren genieten op hun beurt van een vermindering van 15% op de inschrijvingskosten voor de vormingsseminaries van het IIA. Het vormingsprogramma van het IIA Belgium is beschikbaar op de website van het IIA (www.iabel.be) en de vormingsbrochure is eveneens op eenvoudig verzoek verkrijgbaar bij het IBR. We hopen dat deze vormingsactiviteiten aan uw verwachtingen voldoen en kijken er naar uit om u binnenkort op één van de activiteiten te mogen ontmoeten.

Michel DE WOLF Thierry DUPONT Voorzitter IBR Voorzitter ICCI

4

Permanente vorming Inhoudstafel

IBR - IRE

• Woord vooraf door Michel DE WOLF, Voorzitter IBR en Thierry DUPONT, Voorzitter ICCI

p.3

• Activiteiten ICCI: Seminaries Audit – Controle p.6 Fiscaliteit p.12 Plichtenleer p.14 Recht p.15 Praktijkseminaries: casestudies p.16 Consolidatie p.17 Specialisatie IAS/IFRS p.18 International Standards on Auditing. p.23

° ° ° ° ° ° ° °

• Activiteiten IBR : Studiedagen Informatiesessies Regionale avondontmoetingen

p.30 p.32 p.34

• Doelstellingen vormingsactiviteiten IBR en ICCI

p.35

• Praktische modaliteiten inzake inschrijvingen activiteiten IBR en ICCI

p.36

• Norm IBR met betrekking tot de permanente vorming

p.41

• Selectie van publicaties van het IBR en het ICCI

p.45

° ° °

5

Seminaries Audit - Controle

De bedrijfsrevisor en de ondernemingsraad Nederlands: Dirk CLEYMANS Bedrijfsrevisor CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Christine DARVILLE Hoofd van het Juridisch Departement VBO Bergie VAN DEN BOSSCHE Medewerkster voor economische en financiële informatie van de Dienst Onderneming ACV Nationaal Paul VAN GEYT Adviseur Datum: vrijdag 25 november 2011 Duur: 09u30-17u30 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-101n

6

Het doel van deze dag is de wettelijke taak van de commissaris (bedrijfsrevisor) met betrekking tot de ondernemingsraden toe te lichten in al zijn aspecten. Hierbij wordt voor elk van de onderwerpen, uitgaande van de wettelijke regelingen, de praktische toepassing en de pedagogische benadering en actie van de commissaris, de diverse standpunten toegelicht door vertegenwoordigers van het beroep, de werkgeversorganisatie VBO en de vakbondsorganisatie ACV. Het is eveneens de bedoeling om een reflectie, reactie en discussie op gang te brengen over de manier waarop de bedrijfsrevisor zich moet en/of kan bewegen in deze wettelijke taak en dit tussen de verschillende belanghebbende partijen. Alle vragen van de deelnemers zijn uiteraard welkom. Het geheel wordt geleid door de vroegere verantwoordelijke van de economische inspectie der ondernemingsraden die de actie van de overheid ter zake zal kaderen.


Ontbinding en vereffening van een onderneming Nederlands:

Ter zake zal in het seminarie uitgegaan worden van de wettelijke bepalingen - Wetboek van Vennootschappen - in samenlezing met de “Normen inzake de controle bij het voorstel tot de ontbinding van vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid” alsmede een aantal praktische toepassingen inzake de optimalisatie van vereffeningen vanuit juridisch, vennootschapsrechtelijk en fiscaal standpunt. Inhoudsopgave: 1. Wettelijk kader: Wetboek van vennootschappen - toelichting relevante artikelen; 2. Normen inzake de controle bij het voorstel tot ontbinding van vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid - belangwekkende aandachtspunten in de normen, meer specifiek met betrekking tot de controle van de volledigheid en de juistheid van de betreffende staat van activa en passiva in "discontinuïteit"; 3. Belangwekkende aandachtspunten inzake de vereffening van vennootschappen: • aandachtspunten in het Wetboek van vennootschappen m.b.t. uitkeringen in het kader van een vereffening; • aandachtspunten met betrekking tot "uitbreng in natura" van aandelen of/en onroerende goederen met gevolgen voor registratierechten, vennootschapsbelasting en BTW; • aandachtspunten met betrekking tot de deficitaire vereffening.

Gislenus BATS Erebedrijfsrevisor Nathalie BLAUWBLOMME Advocaat Honoré & Gits advocatenkantoor Datum: woensdag 15 juni 2011 Duur: 09u30-13u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-102n

Het commissarisverslag Nederlands:

In het seminarie over het ‘’controleverslag’’ met betrekking tot de jaarrekening zal de theorie rond de opbouw van het verslag worden behandeld. De nadruk wordt gelegd op de omstandigheden die aanleiding geven tot de opmaak van verklaringen met een toelichtende paragraaf en met een voorbehoud, alsmede op de omstandigheden die aanleiding geven tot de opmaak van een afkeurende of een onthoudende verklaring. De diverse soorten verklaringen zullen aan de hand van praktijkgevallen worden geïllustreerd. Dit seminarie behandelt de opmaak van het controleverslag overeenkomstig de geldende algemene controlenormen van het IBR en is derhalve complementair ten aanzien van het seminarie met betrekking tot de opmaak van het ‘’controleverslag’’ overeenkomstig International Standard on Auditing (ISA) 700.

Patrick VAN IMPE Raadslid van het IBR, Bedrijfsrevisor CVBA HLB DODEMONTVAN IMPE & C° Datum: dinsdag 15 november 2011 Duur: 13u30-17u00 Plaats: DE MONTIL Affligem-Essene Code: 11-103n

7


Controle van de vzw’s Nederlands: Erik THUYSBAERT Bedrijfsrevisor CVBA BDO Bedrijfsrevisoren Réviseurs d’Entreprises Datum: dinsdag 22 november 2011 Duur: 09u30-17u30 Plaats: DE MONTIL Affligem-Essene

Er wordt gestart met een juridisch luik, waar we aandacht besteden aan de laatste wijzigingen van de vzw-wetgeving. Verder wordt dieper ingegaan op bepaalde boekhoudkundige aspecten, waaronder de gelijkwaardigheid van regelgevingen, de boekhoudkundige verwerking van giften, subsidies, vrijwilligerswerk, erfpacht en controleaspecten van bepaalde rubrieken. Daarna behandelen we de jaarrekening van de vzw, de verschilpunten met deze van de vennootschappen, de neerlegging ervan bij grote en kleine vzw’s. Tot slot lichten we de rol, de taak en het verslag van de commissaris binnen een vzw toe. Tijdens deze sessie zal eveneens aandacht worden besteed aan buitenlandse en internationale vzw’s.

Code: 11-104n

Nederlands: Peter BOGAERT Bedrijfsrevisor BVBA Peter Bogaert Luc KEULENEER Hoogleraar Vrije Universiteit Amsterdam en Director KPMG Advisory en Adviseur Kabinet Staatssecretaris Fraudebestrijding Datum: dinsdag 21 juni 2011 Duur: 09u30-13u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-105n

8

Financiële instrumenten: de grondbeginselen en het jaarverslag In de financiële wereld is men het over vele zaken oneens, behalve over het feit dat afgeleide financiële instrumenten “ingewikkeld" zijn. Maar ondertussen is het derivatengebruik alleen maar verder toegenomen. Treasurers zetten derivaten steeds vaker in als hedge-instrument om risico’s af te dekken, bijvoorbeeld bij ongewenste gevoeligheid voor prijsschommelingen op de valuta- en grondstoffenmarkten of bij krediet- en renterisico’s. Het is echter de vraag of derivatenposities bij bedrijven goed worden gemonitord en of het kennisniveau bij diverse financieel-economische verantwoordelijken voldoende is. Hoog tijd dus om daar aandacht aan te besteden onder de vorm van een seminarie. Het seminarie zal ingaan op het punt m.b.t. de "kennis van derivaten" waarbij een overzicht wordt gegeven van de populaire derivaten en wordt ingegaan op de basisprincipes van derivaten, hun begrip en waardering. Dit seminarie verschaft informatie om derivaten en ontwikkelingen daarin te begrijpen en toe te passen. Ten slotte zullen de aspecten inzake de verslaggeving tevens worden behandeld. Het betreft de informatie inzake financiële instrumenten vereist door artikel 96 van het Wetboek van vennootschappen enerzijds en de benadering door de commissaris anderzijds.


Fiscale aspecten bij inbreng en quasi-inbreng, boekhoudkundige aspecten Bij eenmalige revisorale opdrachten komen fiscale aspecten om de hoek kijken die een belangrijke impact kunnen hebben op de kostprijs van de opdracht. Bovendien verwachten de betrokken partijen dat zij op voorhand worden geïnformeerd over mogelijke risico’s ter zake. De nadruk wordt gelegd op de fiscale aspecten bij overdrachten zoals inbreng in natura en quasi-inbreng. Er wordt een afzonderlijk seminarie ingericht m.b.t. de fiscale aspecten van fusies en splitsingen.

Nederlands: Gislenus BATS Erebedrijfsrevisor Filip HINNEKENS Advocaat – EUBELIUS Datum: donderdag 24 november 2011 Duur: 09u30-17u30 Plaats: DE MONTIL Affligem-Essene Code: 11-106n

De audit in een geïnformatiseerde omgeving Nederlands:

Dit seminarie zal de impact van een ruim geïnformatiseerde omgeving op het interne beheersingssysteem en bijgevolg op de werkzaamheden van de interne en externe auditor, onderzoeken. Vervolgens zal worden getracht een antwoord te formuleren op volgende vraagstukken:

• de invloed van een geïnformatiseerde geïntegreerde benadering op de verschillende bedrijfscycli en de impact op de controlewerkzaamheden van de auditor; • de controles van informaticatoepassingen voor niet-technici en de impact hierop van ERP (…nterprise Resource Planning)-systemen; • de controles van informaticatoepassingen voor niet-technici en de impact die cloud computing hierop kan hebben; • de wijze waarop COBIT®, het referentiekader van de Information Systems Audit and Control Association (ISACA) de stappen van de controle kan onderbouwen wanneer het beheer van informatiesystemen een belangrijke factor in de interne beheersing is.

Luc KORDEL Docent IT audit & IT governance Lessius IT Certified Information Systems Auditor, Registred Forensic auditor, Certified Internal Auditor Datum: donderdag 23 juni 2011 Duur: 13u30-17u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-107n

De theoretische uitgangspunten worden geïllustreerd aan de hand van concrete controlestappen en praktijkvoorbeelden.

9


De controle Administratie Organisatie/Interne controle (AO/IC) - materialiteit Nederlands: David VAN VRECKEM Audit Senior Manager KPMG Bedrijfsrevisoren Datum: woensdag 30 november 2011 Duur: 13u30-17u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-108n

10

De in België geldende controlenormen vereisen dat de controle van een jaarrekening zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Dit seminarie staat stil bij het concept materialiteit zoals bepaald in de International Standard on Auditing [ISA] 320 “Materiality in Planning and Performing an Audit”. Tijdens het seminarie wordt er aandacht besteed aan: • het belang van materialiteit tijdens de controle; • de wijze waarop materialiteit wordt bepaald (zowel bij de planning van de controle als tijdens de controle zelf) en welke factoren hierbij een rol (kunnen) spelen; • de verschillende componenten van materialiteit; en • de impact van materialiteit op de controlewerkzaamheden (bijvoorbeeld bij het uitvoeren van statistische steekproeven).


Anti-witwassen: gemeenschappelijke reglementering voor de drie instituten met betrekking tot nieuw wetgeving in ontwikkeling a) De wet van 18 januari 2010, zoals in werking getreden op 5 februari 2011, heeft een aantal bepalingen van de wet van 11 januari 1993 tot voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld en de financiering van terrorisme aanzienlijk veranderd voor de bedrijfsrevisoren, accountants en externe belastingconsulenten. De nieuwigheden aangebracht aan het preventief luik van de anti-witwaswet hebben onder andere betrekking op de klantenonderzoeksprocedures in het kader van een risicogerichte aanpak. Het betreft de twee nieuwe verplichtingen om een schriftelijk verslag op te stellen van het onderzoek van de atypische verrichtingen en om een verantwoordelijke aan te stellen voor de controle van de naleving van de verplichtingen van de wet binnen “grote structuren”. Er kan ten slotte worden aangestipt dat de kennisgevingsplicht ten aanzien van de CFI contrastrijke ontwikkelingen heeft gekend: versterking (bijkomende informatie, anonimiteit), afwijkingen (juridisch advies) en versoepeling (aangifte (tipping off), personen gemachtigd voor de kennisgeving). b) Op grond van artikel 38 van de wet, zoals gewijzigd door de wet van 18 januari 2010, moeten het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten – voor de accountants en externe belastingconsulenten – en het Instituut van de Bedrijfsrevisoren – voor de bedrijfsrevisoren – bij reglement de toepassingsmodaliteiten van de verplichtingen bepaald bij hoofdstuk II van de wet van 11 januari 1993 bepalen. In onderhavig geval:

Nederlands: Piet HEMSCHOOTE Bedrijfsrevisor CVBA ERNST & YOUNG BEDRIJFSREVISOREN Frank HAEMERS Juridische dienst BIBF-IPCF Datum: de datum zal u zo spoedig mogelijk worden meegedeeld Duur: 13u30-17u00 Plaats: De plaats zal u zo spoedig mogelijk worden meegedeeld Code: 11-109n

- klantenonderzoek (identificatie en de hiermee verband houdende identiteitsverificatie) ten aanzien van cliënten, hun lasthebbers en uiteindelijke begunstigden en bewaring van de in het kader van deze identificatie en verificatie verzamelde gegevens en documenten; - klantenonderzoek (bestendige waakzaamheid) ten aanzien van verrichtingen en zakelijke relaties en bewaring van de gegevens en documenten in dit verband; - verplichtingen inzake interne organisatie (art. 16 tot 19 van de anti-witwaswet). Gelet op het feit dat de uit de wet voortvloeiende vereisten identiek zijn voor de economische beroepen, hebben de drie Instituten eensgezind gekozen voor een gelijksoortige toepassing via een gemeenschappelijk reglement. Elk Instituut heeft zijn eigen norm of bindende richtlijn vastgesteld die vervolgens werd onderworpen aan de voor elk Instituut voorziene procedure. Wat het Instituut van de Bedrijfsrevisoren betreft, werd de norm betreffende de toepassing van de wet van 11 januari 1993, naar aanleiding van de openbare raadpleging, door de Raad van het IBR aangepast en door de Hoge Raad voor de Economische Beroepen goedgekeurd op 16 februari 2011. Deze norm zal in werking treden na goedkeuring hiervan door de Minister bevoegd voor Economische Zaken, procedure die thans aan de gang is. c) Naast deze norm legt de wet de Instituten op om doeltreffende mechanismen in te stellen ter controle van de naleving door hun leden van de verplichtingen bedoeld in hoofdstuk II van de wet, van de kennisgevingsplicht, alsook van de verplichtingen bedoeld in de koninklijke besluiten, reglementen en andere maatregelen genomen ter uitvoering van dezelfde bepalingen van de wet (art. 39 van de wet). De Raad van het IBR heeft beslist dat de periodieke kwaliteitscontroles kunnen volstaan om de doelstellingen van deze reglementering te verwezenlijken, desnoods door aanpassing van de leidraden voor de kwaliteitscontrole. 11

Seminaries Fiscaliteit

BTW-update: Special topics van belang bij de audit Nederlands: Patrick WILLE Managing Director THE VAT HOUSE Professor VUB, UG en Fiscale Hogeschool Datum: dinsdag 6 december 2011 Duur: 13u30-17u00 Plaats: DE MONTIL Affligem-Essene Code: 11-201n

Wanneer een audit wordt uitgevoerd, is het belangrijk om na te gaan of er risico’s zijn inzake de BTW. Vooral wanneer de onderneming ook handelingen verricht buiten België of goederen verkoopt die intracommunautair geleverd worden, is het aangewezen een aantal zaken na te zien, zoals de BTW-verplichtingen in het buitenland, de geldigheid van de BTW nummers van de klanten, de aanwezigheid van transportdocumenten, enz. Voor aankopen bij buitenlandse leveranciers moet de BTW doorgaans door de klant voldaan worden. Ook al is de BTW volledig aftrekbaar, de verlegging van de BTW moet in de aangifte worden opgenomen en boekhoudkundig verwerkt. Een factuur moet een aantal verplichte vermeldingen bevatten opdat de aangerekende BTW in aftrek zou kunnen worden gebracht. Voor elektronische facturen zijn er ook specifieke voorwaarden waaraan moet worden voldaan. Aan de hand van een checklist zullen de voornaamste punten overlopen worden die bij een audit zeker aan bod moeten komen.

Transfer pricing: algemeen kader en recente ontwikkelingen Nederlands: Dirk VAN STAPPEN Partner KPMG Datum: vrijdag 2 december 2011 Duur: 13u30-17u00 Plaats: DE MONTIL Affligem-Essene Code: 11-202n

De voortdurende globalisering van de markt heeft ertoe geleid dat er steeds meer internationale transacties (verkoop van goederen, levering van diensten, financiële transacties, enz.) plaatsvinden tussen ondernemingen die behoren tot dezelfde internationale groep. Daarbij is het van groot belang om de transactieprijzen (transfer prices of verrekenprijzen) tussen de verbonden ondernemingen op een consistente wijze vast te leggen volgens marktconforme voorwaarden. Multinationale groepen dienen hierbij het zogenaamde ‘arm’s length’-principe te respecteren. Tijdens de uiteenzetting zal aandacht worden besteed aan de documentatieverplichtingen en controlepraktijken in de verschillende Europese landen. Daarnaast zullen de werkzaamheden van het EU Joint Transfer Pricing Forum, de deskundigengroep over transfer pricing van de Europese Unie, worden toegelicht. Aan de hand van praktijkervaring zal eveneens worden stilgestaan bij het optreden van de Cel Verrekenprijzen van de Belgische belastingadministratie. Tot slot zal dieper worden ingegaan op de mogelijkheden en ervaringen bij het afsluiten van voorafgaande akkoorden of rulings inzake transfer pricing, alsook op de alternatieven om economische dubbele belasting op te lossen.

12

Seminaries Fiscaliteit

Update fiscaliteit: recente ontwikkelingen capita selecta. Aandachtspunten voor de bedrijfsrevisor. Bij deze uiteenzetting wordt stilgestaan bij de belangrijkste nieuwigheden en tendensen inzake de vennootschapsbelasting. Er wordt uitvoerig stilgestaan bij de meest relevante wetswijzigingen, rechtspraak en administratieve standpunten, waarbij de selectie van onderwerpen zich voornamelijk richt tot onderwerpen die bedrijfsrevisoren aanbelangen. Zo zal stilgestaan worden bij de administratieve circulaire over de fiscale gevolgen van bepaalde boekingen van subsidies, de rechtspraak inzake bewijskracht van de jaarrekening ten opzichte van de fiscus en inzake de fiscale gevolgen van de waardering van een inbreng in natura. Ook zal stilgestaan worden bij de bijgewerkte administratieve circulaire inzake de bijzondere aanslag "geheime commissielonen" en de verplichting tot opstellen van fiches. De presentatie zal gebeuren aan de hand van een slidepresentatie, doch er wordt eveneens een uitgebreide bijkomende documentatie voorzien.

Nederlands: Yves VERDINGH Hoofd van de fiscale afdeling van BNP Paribas Fortis Professor aan de Fiscale Hogeschool Datum: woensdag 7 december 2011 Duur: 13u30-17u00 Plaats: DE MONTIL Affligem-Essene Code: 11-203n

Update fiscaliteit: vennootschapsbelasting Nederlands:

Deze update heeft tot doel een gedetailleerd overzicht te geven van de wijzigingen die zich in 2010 hebben voorgedaan op het vlak van de vennootschapsbelasting. Hierbij wordt zowel ingegaan op de wijzigingen op wetgevend en regelgevend vlak als op de ontwikkelingen in rechtspraak, rechtsleer en administratieve standpunten.

Yves VERDINGH Hoofd van de fiscale afdeling van BNP Paribas Fortis Professor aan de Fiscale Hogeschool

De materie zal op een praktijkgerichte manier worden behandeld. Hierbij zal de indeling van het aangifteformulier worden gevolgd, zodat de gevolgen van de verschillende ontwikkelingen duidelijk en overzichtelijk kunnen worden weergegeven.

Datum: dinsdag 17 januari 2012 Duur: 13u30-17u00 Plaats: DE MONTIL Affligem-Essene Code: 11-204n

13

Seminaries Plichtenleer

Het beroepsgeheim in het kader van een gerechtelijk onderzoek Nederlands: Thierry FREYNE Substituut-procureur-generaal bij het Hof van Beroep te Brussel

Het beroepsgeheim is een (strafrechtelijk) beschermd geheim. De bescherming van het beroepsgeheim vloeit voort uit zowel internationale bepalingen alsook uit specifieke bepalingen van het interne recht.

Datum: dinsdag 8 november 2011 Duur: 13u30-17u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel

De bescherming van het beroepsgeheim, waaronder dat van de bedrijfsrevisor, heeft een aantal specifieke gevolgen op het vlak van de wijze waarop het strafrechtelijk vooronderzoek moet worden gevoerd door de procureur des Konings (opsporingsonderzoek) of door de onderzoeksrechter (gerechtelijk onderzoek). De bedrijfsrevisor kan in verschillende hoedanigheden betrokken worden in een strafrechtelijk vooronderzoek. Zo kan hij verdachte, getuige of deskundige zijn. De draagwijdte en de gevolgen van het beroepsgeheim van de bedrijfsrevisor hangen af van de hoedanigheid waarin hij betrokken wordt in het strafrechtelijk vooronderzoek.

Code: 11-301n

Tijdens het seminarie wordt o.m. ingegaan op de grondslagen van het beroepsgeheim, het bijzonder karakter van het gerechtelijk onderzoek gevoerd onder de leiding van de onderzoeksrechter en de specifieke hoedanigheden die de bedrijfsrevisor kan hebben in het raam van een dergelijk strafrechtelijk vooronderzoek, alsook de gevolgen hiervan.

14

Seminaries Recht

De bedrijfsrevisor en de vennootschapswetgeving: actualiteit en special topics In dit seminarie komen de recente ontwikkelingen in de wetgeving, rechtspraak en rechtsleer aan bod die van belang zijn voor de commissaris. Omdat gepoogd wordt om zoveel mogelijk in te spelen op de juridische actualiteit, is de specifieke inhoud van dit seminarie heden nog niet volledig afgebakend.

Nederlands: Erik DE BIE Notaris Emmanuel LEROUX Advocaat - LAGA Advocaten Bernard TILLEMAN Professor, gewoon hoogleraar aan de KULeuven Datum: donderdag 19 januari 2012 Duur: 13u30-17u00 Plaats: DE MONTIL Affligem-Essene Code: 11-401n

Analyse van niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen De bepalingen van de boekhoudwet van 17 juli 1975, evenals de uitvoeringsbesluiten hiervan, leggen de nadruk op de noodzaak om “niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen” te registreren, te inventariseren aan het einde van het boekjaar en op een passende wijze in de jaarrekening te vermelden. Tijdens het seminarie worden verschillende types van “niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen” aan de hand van voorbeelden toegelicht en komt de boekhoudkundige verwerking, evenals de toelichting ervan in de jaarrekening, aan bod. Tot slot staat dit seminarie ook stil bij de controle door de bedrijfsrevisor van de “niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen”.

Nederlands: David VAN VRECKEM Audit Senior Manager KPMG Bedrijfsrevisoren Datum: dinsdag 29 november 2011 Duur: 13u30-17u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-402n

15

Seminaries Praktijkseminaries: casestudies

Inbreng in natura, quasi-inbreng en uitbreng Nederlands: Gislenus BATS Erebedrijfsrevisor Datum: dinsdag 13 september 2011 Duur: 09u30-17u30 Plaats: DE MONTIL Affligem-Essene Code: 11-501n

Na een korte toelichting over de bepalingen van het Wetboek van vennootschappen en over de inhoud van de norm van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren inzake inbreng in natura en quasi-inbreng, komen de volgende aandachtspunten aan bod: 1. d e beschrijving van de inbreng en de quasi-inbreng; 2. de waardering van de inbreng en de quasi-inbreng; 3. de als tegenprestatie te verstrekken vergoeding en de toebedeling van aandelen overeenkomstig het huwelijksvermogensstelsel van de inbrengers. In dit seminarie wordt tevens aandacht besteed aan de wisselwerking tussen o.m. de personenbelasting, de vennootschapsbelasting (waardering en afschrijvingen), BTW wetgeving en registratiewetgeving m.b.t. inbreng in natura en quasi-inbreng en uitbreng in natura. Structuur van de uiteenzetting 1. Inbreng bij oprichting en quasi-inbreng: • vennootschapsrechtelijke benadering met onder meer aandacht voor vrijstellingsregels inzake het opstellen van een controleverslag; • bedrijfseconomische benadering van de waardering: - inbreng of quasi-inbreng van een handelsfonds; - inbreng of quasi-inbreng van een onroerend goed; • fiscale benadering; • boekhoudkundige benadering. 2. Inbreng naar aanleiding van een kapitaalverhoging: • vennootschapsrechtelijke benadering; • bedrijfseconomische benadering van de waardering en tegenprestatie; • fiscale benadering; • boekhoudkundige benadering. 3. Inbreng bij vrije beroepen • problematiek van de waardering en de tegenprestatie van de inbreng in natura door het toekennen van aandelen. 4. U itbreng in natura • aandachtspunten vanuit vennootschapsbelasting, registratierecht, BTW, enz.

Nederlands: Gislenus BATS Erebedrijfsrevisor Filip HINNEKENS Advocaat – EUBELIUS Datum: dinsdag 25 oktober 2011 Duur: 09u30-17u30 Plaats: DE MONTIL Affligem-Essene Code: 11-502n

16

Fusies en splitsingen : vennootschapsrechterlijke en revisorale aspecten, boekhoudkundige en fiscale aspecten In dit seminarie wordt ervan uitgegaan dat de vennootschapsrechtelijke basisregels gekend zijn. Volgende topics worden aan de hand van verscheidene casestudies behandeld: • boekhoudkundige aspecten; • revisorale aspecten; • fiscale aspecten. Naast fusies komen gelijkgestelde verrichtingen, zoals de geruisloze fusie of vereniging van alle aandelen in één hand, ruimschoots aan bod. De wet van 8 juni 2008 betreffende grensoverschrijdende fusies (bekendmaking op 16 juni 2009) wordt voorgesteld, evenals de bepalingen van de wet van 30 december 2009 (bekendmaking op 15 januari 2010) betreffende de mogelijkheid tot vereenvoudigde fusies.

Seminaries Consolidatie

De controle van de geconsolideerde jaarrekening: praktische oefening Nederlands:

Tijdens dit seminarie worden aan de hand van de controlenormen en het controleprogramma de meest relevante aspecten van de controle van een geconsolideerde jaarrekening behandeld. In de eerste plaats wordt de organisatie van de controle van een geconsolideerde jaarrekening besproken. Via praktijkvoorbeelden komt vervolgens de controle van de consolidatietechniek aan bod zoals: het bepalen van de consolidatiekring, de eliminatie van deelnemingen en het bepalen van de consolidation goodwill, de mutatie van de groepsreserves en de belangen van derden. Er wordt ook aandacht besteed aan de controle van de weergave van de geconsolideerde balans en resultatenrekening, alsook aan de controle van de geconsolideerde toelichtingen en van het geconsolideerd jaarverslag.

Mario DEKEYSER Bedrijfsrevisor CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Datum: vrijdag 16 september Duur: 09u30-17u30 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-601n

Ten slot wordt dit aangevuld met een aantal specifieke onderwerpen zoals controleaspecten bij de discontinuïteit van een dochteronderneming, de kapitaalverhoging alsook de verkoop van een dochteronderneming.

17

Seminaries Specialisatie

" International Accounting Standards/International Financial Reporting Standards "

De specialisatieseminaries IAS/IFRS hebben tot doel de kennis van de deelnemers m.b.t. deze normen uit te breiden en de praktische toepassing van deze normen te verduidelijken. De seminaries eisen voorafgaande kennis van de te behandelen normen.

Recente ontwikkelingen IFRS Nederlands: Véronique WEETS Docent VUB en Universiteit Antwerpen, Cethys IFRS Training & Consulting Datum: woensdag 7 september 2011 Duur: 09u30-17u30 Plaats: DE MONTIL Affligem-Essene

Het IASB heeft ook het afgelopen jaar niet stil gezeten. In dit jaarlijks terugkerend seminarie wordt een (beknopt) overzicht gegeven van alle nieuwe (en herziene) standaarden en interpretaties die voor het eerst van toepassing zijn in 2011 of later. Naast dit overzicht van de nieuwe en aangepaste standaarden en interpretaties overlopen wij ook de standaarden die nog niet zijn goedgekeurd door de Europese Commissie, de voorstellen van standaarden en de voorstellen van interpretaties. Na dit seminarie bent u volledig op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het vlak van financiële rapportering in overeenstemming met IFRS.

Code: 11-701n

Nederlands: Véronique WEETS Docent VUB en Universiteit Antwerpen, Cethys IFRS Training & Consulting Datum: woensdag 14 september 2011 Duur: 09u30-13u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-702n

18

IAS 11: Onderhanden projecten in opdracht van derden IAS 18: Opbrengsten IFRIC 15: Contracten voor de bouw van vastgoed In dit seminarie behandelen we alle bestaande standaarden en voorstellen van standaarden met betrekking tot de opname van opbrengsten. We spreken over onderhanden projecten in opdracht van derden, het al dan niet splitsen van opbrengsten in verschillende componenten, voorwaarden voor de opname van opbrengsten uit verkoop van goederen, diensten, interesten, royalty’s, dividenden, enz.

Seminaries " International Accounting Standards/International Financial Reporting Standards "

IAS 21: De gevolgen van wisselkoerswijzigingen IAS 27: Geconsolideerde jaarrekeningen en administratieve verwerking van investeringen in dochterondernemingen IAS 28: Administratieve verwerking van investeringen in geassocieerde deelnemingen IAS 29: Financiële verslaggeving in economieën met hyperinflatie IAS 31: Financiële verslaggeving van belangen in joint ventures IFRS 3: Bedrijfscombinaties De toepassing van de IAS/IFRS heeft een belangrijke impact gehad op de manier waarop de consolidatie praktisch wordt uitgewerkt. Het controleconcept staat weliswaar nog steeds centraal, maar tevens verschilt de invulling hiervan significant in vergelijking tot het Belgische Vennootschapsrecht. Tijdens dit seminarie wordt er gedurende een volledige dag zowel theoretisch als praktisch dieper ingegaan op de belangrijkste IAS/IFRS consolidatiestandaarden. Anderzijds, omwille van de hoogdringendheid op de IASB agenda, zal de spreker tevens de huidige set van consolidatieprincipes toetsen aan de recente wijzigingen die de IASB zal opnemen in IFRS 10, 11 & 12 (nog niet gekend op datum van de publicatie van deze brochure).

IAS 36: Bijzondere waardevermindering van activa IAS 38: Immateriële activa IFRIC 12: Dienstverlening uit hoofde van concessieovereenkomsten IAS 36 - Bijzondere waardevermindering van activa moet worden toegepast om te vermijden dat de boekwaarde van vaste, niet-financiële activa groter is dan de realiseerbare waarde. Aan de hand van een praktische uiteenzetting en een aantal praktijkvoorbeelden gaan we in op de begrippen reële waarde min verkoopkosten (fair value less costs to sell), gebruikswaarde (value in use) en kasstroomgenererende eenheid (cash-generating unit). IAS 38 – Immateriële activa. We kijken naar intern gegenereerde immateriële activa, naar afzonderlijk verworven immateriële activa, naar immateriële activa verworven in het kader van een bedrijfscombinatie en naar immateriële activa verworven via een overheidssubsidie.

Specialisatie

Nederlands: Ignace BOGAERT Bedrijfsrevisor CVBA Ernst & Young Bedrijfsrevisoren - IFRS Desk Datum: dinsdag 18 oktober 2011 Duur: 09u30-17u30 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-703n

Nederlands: Véronique WEETS Docent VUB en Universiteit Antwerpen, Cethys IFRS Training & Consulting Datum: woensdag 28 september 2011 Duur: 9u30-13u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-704n

IFRIC 12 - In het kader van concessies tussen de overheid en private entiteiten, bepaalt IFRIC 12 de grondslagen van het opnemen van uitgaven voor de bouw of de verbetering van vaste activa in de jaarrekening van de concessiehouders, hetzij als de financiële activa, hetzij als de immateriële activa.

19



IAS 12: Winstbelastingen Nederlands: Veerle CATRY Bedrijfsrevisor Partner Audit & Assurance CVBA BDO Bedrijfsrevisoren Réviseurs d’Entreprises

Het seminarie handelt over de verschillende aspecten van erkenning, waardering en presentatie van belastingen en latente belastingen volgens IAS 12. Tevens wordt een vergelijking gemaakt met het Belgische boekhoudrecht. Vervolgens wordt het geheel toegelicht met een aantal praktische voorbeelden en casestudies.

Datum: woensdag 28 september 2011 Duur: 13u30-17u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-705n

IAS 37: Voorzieningen, voorwaardelijke verplichtingen en voorwaardelijke activa Nederlands: Véronique WEETS Docent VUB en Universiteit AntwerpenCethys IFRS Training & Consulting Datum: vrijdag 14 oktober 2011 Duur: 09u30-13u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-706n

20

In IAS 37 wordt vastgelegd hoe voorzieningen, voorwaardelijke verplichtingen (contingent liabilities) en voorwaardelijke activa (contingent assets) moeten verwerkt worden. Na de bespreking van deze begrippen, gaan wij de voorwaarden na waaraan moet voldaan zijn om een voorziening op te nemen alsook de waarderingsmethodes die moeten worden gebruikt. We bespreken ook de verwerking van voorwaardelijke verplichtingen in het kader van een bedrijfscombinatie (IFRS 3 - Bedrijfscombinaties). Tot slot gaan we in op de recente ontwikkelingen met betrekking tot de herziening van deze standaard. Het seminarie zal worden toegelicht aan de hand van verscheidene voorbeelden die de concepten zullen verduidelijken.

Seminaries " International Accounting Standards/International Financial Reporting Standards "

IAS 19: Personeelsbeloningen IFRS 2: Op aandelen gebaseerde betalingen De internationale boekhoudkundige norm IAS 19 – …mployee Benefits beschrijft de regels voor opname in de jaarrekening van de verplichtingen en kosten, met betrekking tot personeelsbeloningen, evenals de bijkomende informatie die moet worden verschaft in deze context. De norm behandelt vier categorieën van personeelsbeloningen, met name korte termijn voordelen, voordelen na uitdiensttreding, andere lange termijn voordelen en ontslagvergoedingen. IAS 19 is specifiek van toepassing op pensioenplannen hetgeen, afhankelijk van het type van pensioenplan en de gebruikte financieringsmethode, tot significante aanpassingen in de jaarrekening van een onderneming kan leiden. Er wordt ruim aandacht besteed aan de belangrijke recente evoluties op dit gebied. Tijdens het seminarie wordt een algemene introductie gegeven van IFRS 2 – Share-based Payment. Meer bepaald wordt er dieper ingegaan op de definitie van een op aandelen gebaseerde betalingstransactie, de verschillende vormen van op aandelen gebaseerde betalingen (equity settled, cash settled en share-based payment transactions with cash alternatives) en hun respectievelijke boekhoudkundige verwerking.

IAS 32: Financiële instrumenten: informatieverschaffing en presentatie IAS 39: Financiële instrumenten: opname en waardering IFRS 7: Financiële instrumenten: informatieverschaffing - toelichtingen IFRS 9: Financiële instrumenten: opname en waardering Het opnemen in de boekhouding van financiële instrumenten heeft al veel inkt doen vloeien, zowel op het Belgische als op het internationale niveau. De kredietcrisis heeft ertoe geleid dat de waardering (meer bepaald de waardering aan fair value) en nog meer de waardeverminderingen (impairment) op financiële instrumenten vanuit diverse hoeken (inclusief politici) op de korrel werden genomen. Als reactie hierop lanceerde de IASB een plan in 3 fasen om IAS 39 aan te passen, dat eind 2009 leidde tot de publicatie van IFRS 9 en van een exposure draft m.b.t. impairment en eind 2010 tot een aanvulling op IFRS 9 en een exposure draft m.b.t. hedge accounting. Het eerste deel van het seminarie heeft als doel inzicht te geven in de definities, classificaties en waarderingstechnieken van financiële instrumenten zoals door IAS 32 en 39 voorgesteld. Verder wordt ingegaan op de beslissingscriteria in verband met opname (recognition) en verwijderen (derecognition) van financiële instrumenten en waardeverminderingen op financiële instrumenten, evenals de boekhoudkundige verwerking van deze transacties. Tevens wordt een overzicht gegeven van de toelichtingen die door IFRS 7 in dit verband worden vereist.

Specialisatie

Nederlands: Stefaan CLOET Director CVBA/SCRL DELOITTE Olivier CARRON Consulting, actuary TOWERS WATSON Datum: vrijdag 14 oktober 2011 Duur: 13u30-17u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-707n

Nederlands: Gilbert BOMBAERTS Bedrijfsrevisor CVBA KLYNVELD PEAT MARWICK GOERDELER Bedrijfsrevisoren Datum: woensdag 26 oktober 2011 Duur: 09u30-17u30 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-708n

Het tweede deelvak van het seminarie gaat verder in op de toepassing van hedge accounting, evenals de boekhoudkundige verwerking van deze transacties. Tevens wordt een overzicht gegeven van de toelichtingen die door IFRS 7 in dit verband worden vereist. Er zal tevens worden ingegaan op de aangekondigde veranderingen, zoals IFRS 9 en de exposure drafts m.b.t. impairment en hedge accounting, voor zover op dat ogenblik nog niet geïntegreerd in IFRS 9. 21



IAS 17: Leasing Nederlands: Véronique WEETS Docent VUB en Universiteit AntwerpenCethys IFRS Training & Consulting Datum: woensdag 9 november 2011 Duur: 13u30-17u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-709n

22

In dit seminarie behandelen we de grondslagen voor financiële verslaggeving uiteengezet in IAS 17 “Leaseovereenkomsten” en de gerelateerde interpretaties SIC 15 “Operationele Leases - Prikkels”, SIC 27 “Evaluatie van de economische realiteit van transacties in de juridische vorm van een leaseovereenkomst” en IFRIC 4 “Vaststelling of een overeenkomst een leaseovereenkomst bevat”. De laatste ontwikkelingen met betrekking tot het IASB-project over leaseovereenkomsten worden ook besproken.

Seminaries " International Standards on Auditing "

Motivering en doel van de seminaries De norm van 10 november 2009 inzake de toepassing van de ISA’s in België werd goedgekeurd door de Hoge Raad voor de Economische Beroepen en door de Minister die bevoegd is voor Economie. De norm voorziet in de toepassing van de internationale controlestandaarden (International Standards on Auditing, ISA’s), voor de controle van financiële overzichten (audit), en in de ISRE’s (International Standards on Review …ngagement) voor het beperkt nazicht van de financiële informatie van alle entiteiten. Deze norm zal in de volgende stappen in werking treden: a) met betrekking tot de organisaties van openbaar belang: voor de controle van de financiële overzichten (audit) en het beperkt nazicht van de financiële informatie met betrekking tot de boekjaren afgesloten vanaf 15 december 2012; b) met betrekking tot andere entiteiten: voor de controle van de financiële overzichten (audit) en het beperkt nazicht van de financiële informatie met betrekking tot de boekjaren afgesloten vanaf 15 december 2014. Teneinde de beroepsbeoefenaars in dit proces tot wijziging van het normatieve kader bij te staan, acht de Raad van het IBR, het ICCI en de Commissie Vorming het van groot belang dat alle confraters over de kennis van deze standaarden beschikken. De in 2011 georganiseerde seminaries leggen de nadruk op praktische toepassingen, eerder dan op een zuiver theoretische voorstelling van de diverse standaarden. Tijdens de seminaries zal worden gebruik gemaakt van allerhande praktijkgerichte controlelijsten (vragenlijsten, voorbeelden van documenten die in overeenstemming zijn met de betrokken ISA’s, delen van werkprogramma’s relevant voor de betrokken seminaries, enz.). Deze praktische tools zullen in papieren versie voor de deelnemers beschikbaar worden gesteld (als deel van de vormingsbundel). Vanuit deze invalshoek hebben het IBR en het ICCI voor een thematische aanpak gekozen, in functie van de diverse reeksen van standaarden (reeksen 200 tot en met 810 van de ISA’s). Een seminarie zal betrekking hebben op de ISAE’s met betrekking tot de assurance-opdrachten, andere dan die van een controle, en de ISRS. Er zullen heel wat praktische voorbeelden worden gegeven van rapporten inzake opdrachten van beperkt nazicht en assurance-opdrachten, toegepast op de Belgische context. Het “Handboek ISA’s voor KMO’s”, dat werd uitgewerkt door het IBR en het ICCI en waarin een aantal checklists zijn opgenomen ter verduidelijking van de documentatieverplichtingen in het kader van de audit van een KMO, zal dienen als basisdocument voor alle vormingssessies inzake de ISA’s en in het bijzonder voor de eerste sessie. Er kan ook gebruik worden gemaakt van de brochure met als titel "Guide to Using International Standards on Auditing in the Audits of Small- and Medium-sized …ntities" (kortweg: de “ISA-gids voor KMO’s”) die door de IFAC werd uitgegeven in het Engels en vertaald naar het Frans. De Engelse1 en Franse2 versie van de gids is beschikbaar op de website van de IFAC. Deze brochure verduidelijkt op welke wijze de ISA’s kunnen worden toegepast op de controle van financiële overzichten van relatief kleine (of minder complexe) entiteiten. Het is bekend dat de ISA’s als geheel ongeveer 2.000 bladzijden tellen, doch bij het toepassen daarvan op kleinere (of minder complexe) entiteiten blijken heel wat van deze bepalingen niet van toepassing en moeten ¹ http://web.ifac.org/publications/small-and-medium-practices-committee ² www.ifac.org/Translations/database.php

23


deze derhalve niet worden uitgevoerd, hetgeen de controlebenadering tot een minimum aantal uit te voeren werkzaamheden herleidt. De seminaries betreffende de ISA’s hebben daarom ten doel deze standaarden dichter bij de confraters te brengen, teneinde te verduidelijken dat de overstap van de huidige Belgische controlestandaarden (normen en aanbevelingen inzake de controle van financiële overzichten) naar de ISA’s een haalbare oefening is. Omdat het voornoemde “ISA-handboek voor KMO’s” in de eerste module wordt ingeleid en voorgesteld, wordt derhalve het bijwonen van het eerste seminarie gezien als een conditio sine qua non om de verdere seminaries goed te kunnen volgen, die meer in detail ingaan op elk van de stappen in de controlecyclus.

Doelgroep Het programma is bedoeld voor die bedrijfsrevisoren en hun medewerkers en stagiairs die een praktisch inzicht in de ISA’s willen verkrijgen. Voorafgaande kennis is niet nodig. Het staat de deelnemers vrij om de vertalingen van de ISA’s te consulteren op de website van het Instituut (rubriek ‘Documentatie’, deelrubriek ‘De ISA’s’). De seminaries staan tevens open voor geïnteresseerde personen die niet rechtstreeks aan een bedrijfsrevisorenkantoor zijn verbonden.

Inleiding tot de ISA’s: Voorstelling van het handboek ISA voor KMO Nederlands: Lieven ACKE Raadslid van het IBR, Bedrijfsrevisor CVBA MAZARS Réviseurs d’Entreprises Bedrijfsrevisoren Datum: dinsdag 6 september 2011 Duur: 09u30-17u30 Plaats: DE MONTIL Affligem-Essene Code: 11-ISA10n

24

Het inleidend ISA seminarie heeft tot doel de concrete toepassing van de ISA’s te illustreren. Dit gebeurt aan de hand van de "ISA gids voor KMO’s", waarvan elke deelnemer trouwens een Engelstalig exemplaar ontvangt. Er werd voor gekozen de ISA methodiek uit te leggen binnen de context van de audit in een KMO omgeving. Dit laat toe aan te tonen hoe de ISA’s "scalable" zijn. Het seminarie wordt opgebouwd aan de hand van het door het IFAC uitgewerkte stroomdiagram en aan de hand van de door het IBR uitgewerkte "tools & templates". Op die wijze wordt aangegeven welke de belangrijke stappen zijn in een "risk based audit" en hoe kan worden voldaan aan de documentatie-vereisten. Ongetwijfeld zal de vergelijking gemaakt worden met het huidig normatief kader (normen en aanbevelingen) en zal geprobeerd worden, aan de hand van praktische voorbeelden, te illustreren hoe de ISA’s in de praktijk kunnen worden omgezet.


Verantwoordelijkheden van de auditor (opdrachtbrief ISA 210-, vereiste documentatie ISA 230, het in aanmerking nemen van de regelgeving ISA-250, communicatie met het auditcomité ISA 260-265) De International Standards on Auditing (ISA’s) 210, 230, 250 behandelen respectievelijk de volgende onderwerpen: • de definitie en de formalisering van de voorwaarden van een controleopdracht (ISA 210); • de documentatie van de controlewerkzaamheden (ISA 230); • het in aanmerking nemen van wet- en andere regelgeving bij een controleopdracht (ISA 250). Voor elke standaard zullen de volgende aspecten worden behandeld: • de structuur van de standaard en een korte inhoud van de belangrijkste aandachtspunten; • de nieuwigheden of actuele ontwerpen van mogelijke herziening van de ISA's; • een bespreking van de toepassing van de standaard in de praktijk aan de hand van verschillende documenten zoals: - de opdrachtbevestigingsbrief; - een voorbeeld van de indeling en inhoud van een werkdossier; - checklists met betrekking tot de controlewerkzaamheden gebruikt voor de identificatie van het niet naleven van de wet en andere regelgevingen.

Nederlands: Daphné LACHMAN Bedrijfsrevisor Manager - AuditEnterprise Risk Services CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Datum: donderdag 15 september 2011 Duur: 09u30-17u30 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-ISA20n

Het seminarie is eveneens gericht op het verkrijgen van inzicht in het tot stand komen van een goed onderbouwd controledossier: welke elementen dienen in dit dossier te worden opgenomen, hoe ver moet worden gegaan op het vlak van documentatie in het geval van een audit van een kleine (of minder complexe) entiteit, welke zijn de specifieke documentatiebepalingen die betrekking hebben op de kennis die de auditor over de entiteit en zijn omgeving moet hebben bij het inschatten van risico’s, enz. De internationale controlestandaarden (ISA) 260 en 265 handelen over communicaties die aan degenen belast met governance kunnen of moeten worden gericht. Dit seminarie heeft ten doel om de vorm en de inhoud te bepalen van communicaties aan degenen belast met governance, zoals het auditcomité. ISA 260 handelt over de communicaties van de auditor met betrekking tot uit de controle voorkomende belangrijke aangelegenheden zoals de administratieve praktijken, met inbegrip van de grondslagen voor financiële verslaggeving, de schattingen en de in de financiële overzichten opgenomen toelichtingen, evenals over de communicaties van de auditor over zijn onafhankelijkheid. ISA 265 handelt over het communiceren van tekortkomingen in de interne beheersing. ISA 260 en 265 zijn in het bijzonder belangrijk in het kader van de aan het auditcomité van genoteerde vennootschappen gerichte commissarisverslagen zoals voorzien in artikel 526bis, § 5 van het Wetboek van vennootschappen.

25


Nederlands: Piet HEMSCHOOTE Bedrijfsrevisor CVBA ERNST & YOUNG BEDRIJFSREVISOREN Datum: donderdag 22 september 2011 Duur: 09u30-17u30 Plaats: DE MONTIL Affligem-Essene Code: 11-ISA30n

Nederlands: Ronny JOOS Bedrijfsrevisor BVBA VCLJ BEDRIJFSREVISOREN Datum: donderdag 29 september 2011 Duur: 09u30-17u30 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-ISA40n

26

Het audit risk model: inschatting van afwijkingen van materieel belang en het antwoorden aan de risico’s (ISA 240-300-315-320-330-402-450) Dit seminarie beoogt een inzicht te verschaffen hoe het controlerisico [audit risk] kan worden herleid tot een niveau dat accepteerbaar is in het kader van de doelstelling van een audit. Het controlerisico bestaat erin dat een onjuiste verklaring wordt gegeven over de financiële overzichten en is een functie van, enerzijds, het risico dat de financiële overzichten afwijkingen van materieel belang bevatten en, anderzijds, het risico dat niettegenstaande de door de auditor uitgevoerde controlewerkzaamheden bepaalde afwijkingen van materieel belang niet worden ontdekt. Het seminarie behandelt onder andere de algemene planning van de audit van de financial statements (ISA 300) inclusief het berekenen van de materialiteit (ISA 320). Het is bijgevolg noodzakelijk en belangrijk dat de auditor een aantal werkzaamheden uitvoert die leiden tot een inschatting van omstandigheden die aanleiding kunnen geven tot afwijkingen van materieel belang in de jaarrekening (ISA 315). Bovendien zal de auditor een controlemethodiek uitwerken die op deze risico’s is afgestemd om zodoende met een redelijke mate van zekerheid te vermijden dat afwijkingen van materieel belang niet worden ontdekt tijdens de uitvoering van de controlewerkzaamheden (ISA 330). De inschatting van het risico van afwijkingen van materieel belang in de financiële overzichten die het gevolg zijn van fraude zal specifiek worden behandeld daar dit een heel belangrijk onderdeel van het risicoinschattingsproces uitmaakt (ISA 240 en ISA 450). Daar uiteindelijk het proces enkel gericht is op het ontdekken van afwijkingen van materieel belang is het noodzakelijk om het materialiteitsconcept toe te lichten (ISA 320). De combinatie van de toepassing van deze standaarden is erop gericht te leiden tot de bepaling van de meest efficiënte en effectieve controlemethodiek in de gegeven omstandigheden. Tenslotte gaat het seminarie in op het gebruik van een service organisatie in het evalueren van de interne controle procedures (ISA 402). Het seminarie beoogt op een zeer interactieve manier de deelnemers deze inzichten te verschaffen.

Controle informatie (ISA 500-501-505-510-520-530-540-550-560-570-580-610-620) Tijdens het seminarie wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste aandachtspunten met betrekking tot onderstaande ISA’s: - ISA 500-501 Auditbewijs en aanvullende beschouwing voor specifieke punten; - ISA 505 Externe bevestigingen; - ISA 510 Initiële opdrachten: openingssaldi; - ISA 520 Analytische procedures; - ISA 530 Auditsteekproeven en andere testprocedures op basis van selectie; - ISA 540 Audit van schattingen; - ISA 550 Audit met betrekking tot verbonden partijen; - ISA 560 Gebeurtenissen na de einddatum van de verslagperiode; - ISA 570 Continuïteit; - ISA 580 Schriftelijke bevestigingen. Het is voornamelijk de bedoeling aandacht te schenken aan de verschillen met de bestaande Belgische controlenormen. Zo zullen aan de confraters voorbeelden worden verschaft van documenten inzake externe bevestigingen (voorbeeldbrief klant, leverancier, bank en advocaat bijv.), alsmede van een cijferanalyse (analytical procedures). Laatstgenoemde analyse is belangrijk omdat deze veelvuldig door de auditor kan (en moet) worden toegepast in het kader van het detecteren van bijvoorbeeld afwijkingen in de financiële overzichten die het gevolg zijn van fraude.


Voorstelling van het ISQC-1 handboek en ISA 220 Nederlands:

De standaarden ISQC 1 en ISA 220 handelen respectievelijk over de kwaliteitsbeheersing op het niveau van de auditkantoren en auditoren die hun activiteiten uitvoeren in het kader van een eenmanspraktijk. In zijn Mededeling aan de bedrijfsrevisoren d.d. 10 april 2007 heeft de Voorzitter van het Instituut eraan herinnerd dat de toepassing van ISQC 1 in België als gevolg zou hebben dat alle bedrijfsrevisoren en bedrijfsrevisorenkantoren op termijn over een schriftelijke set van beleidslijnen en -procedures (policies and procedures) inzake interne kwaliteitsbeheersing zullen dienen te beschikken. Derhalve werd de aanbeveling geformuleerd om zonder uitstel tot het opstellen van deze teksten over te gaan, teneinde optimaal voorbereid te zijn op een latere inwerkingtreding van ISQC 1 in België. ISQC 1 houdt een ware uitdaging in voor alle bedrijfsrevisorenkantoren, meer bepaald inzake het aanvaarden en onderhouden van cliëntrelaties, human resources, opvolging van het systeem van kwaliteitsbeheersing, enz.

Piet HEMSCHOOTE Bedrijfsrevisor CVBA ERNST & YOUNG BEDRIJFSREVISOREN Datum: de datum zal u zo spoedig mogelijk worden meegedeeld Duur: 09u30-17u30 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-ISA50n

Groepsaudit (ISA 600) Nederlands:

De International Standard on Auditing (ISA) 600, behandelt de controle van de financiële overzichten van de groep (inclusief de werkzaamheden van auditors van groepsonderdelen). De volgende aspecten zullen tijdens het seminarie worden behandeld: • de structuur van de standaard en een korte inhoud van de belangrijkste aandachtspunten; • de nieuwigheden of actuele ontwerpen van mogelijke herziening van de ISA; • een bespreking van de toepassing van de standaard in de praktijk aan de hand van de volgende onderwerpen: - aanvaarding van de opdracht; - verantwoordelijkheden van de auditor van een groep; - opdrachten als groepsauditor en de gevolgen voor de rapportering; - samenwerking tussen auditoren en de gevolgen voor de rapportering.

Daphné LACHMAN Bedrijfsrevisor Manager - AuditEnterprise Risk Services CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren

Voor elke standaard zullen, na een korte inleiding betreffende de grondbeginselen daarvan, heel wat concrete voorbeelden van toepassingen worden gegeven: standaarddocumenten, checklists, voorbeelden van werkzaamheden enz. Deze documenten zullen in het Engels, Frans en Nederlands ter beschikking worden gesteld.

Code: 11-ISA60n

Datum: donderdag 20 oktober 2011 Duur: 09u30-13u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel

27


Het commissarisverslag (ISA 700-705-706-710-720) Nederlands: Annie DEWILDE Bedrijfsrevisor – Partner RSM INTERAUDIT BV CVBA Datum: donderdag 27 oktober 2011 Duur: 09u30-17u30 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-ISA70n

Dit seminarie heeft tot doel om, aan de hand van concrete gevallen, controleverklaringen (auditor’s reports) te bespreken (ISA 700). Er wordt vooral de nadruk gelegd op concrete voorbeelden van probleemsituaties die zich in de praktijk kunnen voordoen. Daarbij worden vooral de verschillen tussen de bestaande Belgische controlestandaarden en de ISA standaarden nader toegelicht. Er wordt tevens stilgestaan bij de manier waarop de vorm en inhoud van de controleverklaring wordt beïnvloed in het geval de auditor een aangepast oordeel (modified opinion) of een paragraaf ter benadrukking van aangelegenheden (emphasis of matter paragraph) opneemt in de verklaring (ISA 705-706). Inzake ISA 710 betreffende de ter vergelijking opgenomen gegevens worden de verschilpunten met de bestaande normen en wetgeving besproken. Inzake ISA 720 zal de link worden gelegd met de toepassing van deze standaard op bijvoorbeeld het jaarverslag van een Belgische vennootschap, waarbij meteen de gelijkenis met de Belgische norm over dit thema wordt weergegeven. Het seminarie zal vertrekken vanuit een aantal praktijkvoorbeelden en deze in groep bespreken. Tijdens het seminarie is een grote mate van interactie vereist tussen de lesgeefster en het publiek, zodat optimaal op vragen van de confraters kan worden ingespeeld.

Andere attesten verslag ISAE 3000, ISRS 4400, ISA 800-805-810 Nederlands: Sam VERFAILLIE Bedrijfsrevisor Partner – Coney Belux Datum: donderdag 20 oktober 2011 Duur: 13u30-17u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-ISA80n

Het seminarie zal de internationale standaarden behandelen met betrekking tot:

• assurance-opdrachten andere dan die van een controle of review van historische financiële informatie (de International Standard on Assurance …ngagements 3000 of “ISAE 3000”); • met assurance verband houdende opdrachten (de International Standards on Related Services 4400 of “ISRS 4400”) en • de controleopdrachten met speciale overwegingen (Speciale overwegingen – Controles van financiële overzichten die zijn opgesteld in overeenstemming met stelsels voor bijzondere doeleinden of “ISA 800”; Speciale overwegingen - Controles van een enkel financieel overzicht en controles van specifieke elementen, rekeningen of items van een financieel overzicht of “ISA 805”; Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten of “ISA 810”).

Het seminarie beoogt een overzicht te krijgen van het conceptueel IFAC kader waarbinnen deze opdrachten zich situeren, de grondbeginselen en concepten van deze standaarden te overlopen en het type rapporten verbonden aan deze opdrachten te bekijken. Er zullen concrete voorbeelden van specifieke situaties besproken worden.

28


ISRE 2400 en 2410 Nederlands:

De ISRE 2400 en 2410 hebben betrekking op de uitvoering van een beperkt nazicht op de financiële staten: • ISRE 2400 omvat de standaarden en richtlijnen in het geval de beroepsuitoefenaar een nazicht dient te doen op de financiële staten, terwijl hij niet het mandaat voor commissaris heeft in de onderneming; • ISRE 2410 betreft de opdrachten van nazicht in het geval de beroepsuitoefenaar de commissaris is van de groep. Tijdens het seminarie zal de nadruk worden gelegd op: • de verantwoordelijkheden van de beroepsuitoefenaar; • de draagwijdte en inhoud van een (beperkt) nazicht; • het verslag van beperkt nazicht.

Tom WINDELEN Bedrijfsrevisor CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Datum: donderdag 17 november 2011 Duur: 13u30-17u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-ISA90n

29

Studiedagen

IBR - IRE

Rechtbanken, balie en bedrijfsrevisoraat: actualiteiten ondernemingsrecht Nederlands/Frans Michel DE WOLF Voorzitter van het IBR, Bedrijfsrevisor, SPRL DGST & Partners Bedrijfsrevisoren-Réviseurs d’entreprises, Professor aan de UCL, FUNDP en ULg

Tijdens deze studiedag, georganiseerd in samenwerking met de Franse Orde van Advocaten bij de Balie te Brussel en andere sprekers, zullen bepaalde actuele thematieken worden besproken die van belang zijn voor zowel de economische als juridische beroepen. De thema’s zullen onder meer handelen over de onafhankelijkheidsproblematiek, met inbegrip van de moeilijkheden die voortvloeien uit de opening van het kapitaal voor ondernemingen, de alarmprocedures inzake het discontinuïteitsrisico in de nasleep van de financiële crisis, het uitbouwen van de bemiddeling, enz.

Jean-Pierre BUYLE Stafhouder van de Franse Orde van Advocaten bij de Balie te Brussel

Meer informatie over deze studiedag zal u later worden meegedeeld.

De datum, de duur en de plaats zullen u later worden meegedeeld. Code: 11-010n/f

Strijd tegen het witwassen en de corruptie Nederlands/Frans Thierry DUPONT Voorzitter van het ICCI, Raadslid van het IBR, Bedrijfsrevisor CVBA RSM Réviseurs d’entreprises – Bedrijfsrevisoren Patrick VAN IMPE Raadslid van het IBRBedrijfsrevisor CVBA HLB DODEMONTVAN IMPE & C° In samenwerking met het IBR Luxemburg. De datum, de duur en de plaats zullen u later worden meegedeeld. Code: 11-020n/f

30

Deze studiedag, georganiseerd in samenwerking met het IBR Luxemburg, zal meer bepaald handelen over de volgende onderwerpen: • Organisatie van het kantoor en andere maatregelen ter begeleiding/aanpassing van de leidraden voor de kwaliteitscontrole • Juridische aangelegenheden – beroepsgeheim • Omschrijving van het begrip financiering van terrorisme • Voorzorgsmaatregelen en strijd tegen de corruptie.

Studiedagen

IBR - IRE

Bedrijfsrevisoren, accountants en actuarissen – welke samenwerking? Deze studiedag, georganiseerd in samenwerking met het Instituut van Actuarissen (IA-BE) en het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten (IAB), zal worden gewijd aan Solvency II en Bazel III.

Nederlands/Frans De datum, de duur en de plaats zullen u later worden meegedeeld. Code: 11-030n/f

Non-profitsector: actualiteiten voor de leiders en bedrijfsrevisoren Nederlands/Frans

Na het intens succes van de in 2010 georganiseerde studiedag heeft de Raad van het IBR beslist een tweejaarlijks evenement te wijden aan de non-profitsector. De volgende editie van deze studiedag over diverse thema’s zal worden georganiseerd op 10 februari 2012. Een aantal transversale of sectorale thema’s zullen worden voorgesteld tijdens workshops en op een rondetafelconferentie die de beroepsbeoefenaars en de vertegenwoordigers van de betrokken sectoren, met inbegrip van de toezichthoudende en financiële overheden en de autoriteit voor overheidstoezicht, samenbrengt. De nadruk zal worden gelegd op de performantie-audit waarover een publicatie zal worden uitgegeven.

Eric MATHAY Raadslid van het IBR, Voorzitter van de Commissie “Non-profit” van het IBR, Bedrijfsrevisor, BVBA Buelens, Mathay, Matis & Associates Datum: vrijdag 10 februari 2012 De duur en de plaats zullen u later worden meegedeeld. Code: 12-010n/f

31

Informatiesessies

IBR - IRE

Nederlands/Frans: Daniel KROES Ondervoorzitter van het IBR, Bedrijfsrevisor CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Lieven ACKE Raadslid van het IBR, Bedrijfsrevisor CVBA MAZARS Réviseurs d’Entreprises Bedrijfsrevisoren Datum: maandag 2 mei 2011 Duur: 12u00-14u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel

Samenwerking met het IAVA en het Rekenhof betreffende de financiële audit in de Vlaamse overheid Deze informatiesessie zal handelen over de organisatie van de financiële audit in de Vlaamse overheid en richt zich in het bijzonder tot de bedrijfsrevisoren belast met de financiële audit in de Vlaamse Gemeenschap of die belangstelling tonen voor de financiële audit in de overheidssector (federale overheid, Waals Gewest en Franse Gemeenschap). Tijdens deze sessie zal een toelichting worden gegeven bij de afsprakennota betreffende de financiële audit in de Vlaamse overheid zoals op 26 januari 2011 werd ondertekend tussen het Rekenhof, het agentschap Interne Audit van de Vlaamse Administratie (IAVA) en het Instituut van de Bedrijfsrevisoren (IBR). Daarnaast zullen ook een aantal concrete voorbeelden van financiële audit in de Vlaamse Gemeenschap worden gegeven en kunnen ervaringen op dit gebied worden uitgewisseld (cf. omzendbrief 2011/2 van 4 maart 2011).

Code: 11-infosessie 02.05.11/session info 02.05.11

Nederlands/Frans: Patricia LELEU Raadslid van het IBR, Bedrijfsrevisor CVBA KLYNVELD PEAT MARWICK GOERDELER Bedrijfsrevisoren Datum: maandag 20 juni 2011 Duur: 12h00-14h00 Plaats: de plaats zal u later worden meegedeeld Code 11-infosessie IAS/ session info IAS 20.06.11

32

Halfjaarlijkse financiële verslagen opgesteld overeenkomstig IAS 34: stand van zaken. Deze informatiesessie zal gebaseerd zijn op de resultaten van de FSMA (CBFA)-studie aangaande de halfjaarlijkse financiële verslagen opgesteld door beursgenoteerde vennootschappen (Studie en documenten nr. 37, juni 2010). Volgens de CBFA-studie van 2010 verklaart de grote meerderheid van de geanalyseerde beursgenoteerde vennootschappen te handelen overeenkomstig IAS 34 maar in meer dan de helft van de gevallen wordt deze norm in de praktijk niet volledig nageleefd. De informatiesessie zal de verwachtingen van de FSMA inzake de openbaarmaking van halfjaarlijkse financiële informatie en de ontwikkelingen op dit gebied opfrissen en tevens een kort overzicht geven van de concrete toepassing in bepaalde EU-landen. Daarnaast zal deze informatiesessie een aantal bedrijven die halfjaarlijkse rekeningen opstellen aan het woord laten en de rol van de bedrijfsrevisor met betrekking tot de eventuele controle van halfjaarlijkse financiële verslagen in herinnering brengen.

Informatiesessies

IBR - IRE

Norm en omzendbrief van het IBR inzake anti-witwassen Nederlands/Frans:

Deze informatiesessie zal handelen over de nieuwe norm en de omzendbrief anti-witwassen van het IBR. Zij geeft ten doel een aantal praktische richtlijnen te geven aan kantoren met het oog op een goede uitoefening van hun verplichtingen in dit verband, in het bijzonder met betrekking tot de klantenidentificatie.

Thierry DUPONT Voorzitter van het ICCI, Raadslid van het IBR, Bedrijfsrevisor, CVBA RSM BedrijfsrevisorenRéviseurs d'entreprises Piet HEMSCHOOTE Bedrijfsrevisor CVBA ERNST & YOUNG BEDRIJFSREVISOREN Datum: 29 juni 2011 Duur: 12u00-14u00 Plaats: Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code: 11-infosessie/session info 29.06.11

33

Regionale avondontmoetingen

IBR - IRE

De Raad van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren organiseert ieder jaar regionale ontmoetingsbijeenkomsten voor bedrijfsrevisoren. Deze bijeenkomsten hebben tot doel:

• de contacten tussen de confraters te bevorderen; • een betere uitwisseling van informatie tussen het Instituut en de bedrijfsrevisoren te bevorderen.

Tijdens een informeel diner kunnen de confraters van gedachten wisselen over diverse onderwerpen die het beroep aanbelangen. Verschillende Raadsleden hebben aanvaard om mee te werken aan de organisatie van deze bijeenkomsten. Deze ontmoetingsbijeenkomsten vinden plaats op:

• maandag 26 september in de regio Brabant - Brussel (code 11-REG1-nl/fr); • maandag 24 oktober in de regio Oost- en West-Vlaanderen (code 11-REG2-nl); • maandag 14 november in de regio Luik - Henegouwen - Luxemburg - Namen (code 11-REG3-fr); • maandag 28 november in de regio Antwerpen - Limburg (code 11-REG4-nl).

Deelname: 50 EUR. Wij nodigen de confraters uit zich in te schrijven via het extranet van het Instituut (ref. Praktische modaliteiten inzake inschrijvingen activiteiten IBR p.35-40). Wij hopen veel confraters op deze bijeenkomsten te mogen ontmoeten.

34

Doelstellingen vormingsactiviteiten IBR en ICCI IBR - IRE Het IBR en het ICCI willen de bedrijfsrevisoren, hun stagiairs en andere medewerkers alsook alle in het bedrijfsrevisoraat geïnteresseerde personen de volgende vormingsactiviteiten voor 2011-2012 aanbieden:

1. ICCI-activiteiten: seminaries en praktijkseminaries De seminaries beogen de update en het uitdiepen van de kennis van thema’s met betrekking tot controle, audit, fiscaliteit, plichtenleer, recht, de consolidatie en de specialisatie in internationale normen zoals de IAS/IFRS en ISA’s. Er wordt daarbij zoveel mogelijk uitgegaan van concrete situaties. Het aantal deelnemers voor deze praktijkgerichte werkseminaries is beperkt. In de praktijkseminaries komen door middel van casestudies frequent voorkomende revisorale problemen en de verwerving van technische vaardigheden aan bod. De seminaries en praktijkseminaries staan open voor alle bedrijfsrevisoren, hun stagiairs en medewerkers, alsook voor alle andere geïnteresseerde personen.

2. IBR-activiteiten: studiedagen, informatiesessies en regionale avondontmoetingen Bij de studiedagen staat de algemene informatieoverdracht centraal rond een onderwerp dat naast bedrijfsrevisoren ook niet-bedrijfsrevisoren aanbelangt. Zowel externe sprekers als bedrijfsrevisoren voeren het woord. De studiedagen hebben tot doel een ruim publiek te bereiken en een ontmoetingsforum te creëren. De informatiesessies richten zich tot de bedrijfsrevisoren. Deze bijeenkomsten, van beperkte duur, behandelen actuele thema’s die rechtstreeks verband houden met het beroep. De ontmoetingen met beroepsbeoefenaars van dezelfde streek tijdens een informeel diner, waarbij informatie wordt uitgewisseld, hebben de permanente verbetering van de beroepsuitoefening als doelstelling. De nieuwe formule, waarbij de confraters de gelegenheid kregen om een diepgaande discussie te voeren met Raadsleden genoot in 2010 bijzondere bijval en zal ook zo opnieuw worden georganiseerd. De avondontmoetingen richten zich tot de bedrijfsrevisoren.

35

Praktische modaliteiten inzake inschrijvingen activiteiten IBR en ICCI 1. ICCI-vormingsactiviteiten (seminaries) 1.1. Inschrijvingen, annuleringen en afwezigheden van bedrijfsrevisoren en de stagiairs Inschrijving:

• De inschrijving van de bedrijfsrevisoren en de stagiairs voor de seminaries (en praktijkseminaries) georganiseerd door het ICCI gebeurt via de website van het ICCI (www.icci.be).

• De inschrijving is kosteloos voor de bedrijfsrevisoren en hun stagiairs, omdat de vormingskosten opgenomen zijn in de contributie overgemaakt aan het ICCI waaronder een recht van forfaitaire toegang tot de seminaries, op voorwaarde dat aan de volgende voorwaarden is voldaan: 1. de inschrijvingen moeten uiterlijk 7 werkdagen vóór het seminarie gebeuren; 2. aanwezig zijn op het seminarie of zich laten vervangen door een confrater of een stagiair.

• De inschrijvingen moeten uiterlijk 7 werkdagen vóór het seminarie gebeuren. Het informaticasysteem aanvaardt geen inschrijvingen na deze termijn. Wanneer een activiteit beperkt is tot een vooraf vastgelegd aantal personen, kan men zich, eenmaal het quotum is bereikt, evenmin inschrijven.

Annulering:

• De annulering van de deelname aan een seminarie gebeurt eveneens via de website van het ICCI, voor zover deze annulering wordt uitgevoerd uiterlijk 7 werkdagen vóór het seminarie.

• Na deze termijn is het passend om per e-mail contact op te nemen met het ICCI ([email protected]), met een opgave van de redenen voor annulering. De annulering van minder dan 7 werkdagen vóór een seminarie moeten door het ICCI per e-mail worden bevestigd om in overweging te worden genomen. De Commissie Vorming interpreteert de ingeroepen redenen op een strenge en onherroepelijke wijze. Overeenkomstig de beslissingen van de Raad van het IBR van 8 november 2002 en 23 maart 2004 is de facto enkel een doktersattest rechtsgeldig.

Afwezigheid en toepassing van het tarief van 200 EUR per halve dag

• In geval van voorziene afwezigheid is het mogelijk voor bedrijfsrevisoren en stagiairs om zich geldig en zonder kosten te laten vervangen door een confrater of een stagiair. Het aanwezigheidsattest wordt evenwel op naam van de vervanger opgesteld.

• Om redenen van confraterniteit (een confrater had zich wellicht kunnen inschrijven) en omwille van het feit dat elke reservatie kosten met zich meebrengt, zal het tarief van 200 EUR per halve dag worden toegepast in de volgende gevallen:

1. wanneer een derde een bedrijfsrevisor of een stagiair vervangt; 2. bij afwezigheid op het seminarie hoewel geldig ingeschreven behalve in geval van vervanging of doktersattest; 3. bij annulering van minder dan 7 werkdagen vóór het seminarie, behalve in geval van vervanging of doktersattest; 4. bij herhaalde annuleringen en/of buiten de toegestane termijn; nieuwe inschrijvingen worden geweigerd in deze beide gevallen.

1

36

A gentschap ondernemen van het Vlaamse Gewest: www.kmo-portefeuille.be biedt u de mogelijkheid te genieten van een subsidie van 2.500 EUR ter financiering van de opleidingen ten belope van 50% van de kostprijs.

Praktische modaliteiten inzake inschrijvingen activiteiten IBR en ICCI 1.2. Inschrijvingen, kosten en annuleringen van medewerkers en personen extern aan het beroep Inschrijving:

• Zoals vermeld op de website van het ICCI (www.icci.be), kunnen de medewerkers van bedrijfsrevisorenkantoren en personen extern aan het beroep zich inschrijven per e-mail aan het ICCI ([email protected]), met vermelding van naam, voornaam en code van het seminarie.

• De kostprijs voor deelname aan de seminaries bedraagt 250 EUR voor een seminarie van een halve dag en 500 EUR voor een seminarie dat een volledige dag in beslag neemt. De KMO-portefeuille en de opleidingscheques van de Vlaamse Gemeenschap(1) zullen worden aanvaard voor de inschrijving van derden. Men is pas definitief ingeschreven na ontvangst van de volledig verschuldigde som op rekeningnummer BE87 3751 0080 3994 of desgevallend van het bedrag in opleidingscheques van de Vlaamse Gemeenschap met vermelding van ‘’naam deelnemer en seminariecode(s)’’. Het inschrijvingsrecht omvat de documentatie, parkingkosten, koffiepauzes en maaltijden.

• De inschrijvingen moeten ten minste 7 werkdagen vóór het seminarie gebeuren.

Annulering:

• De annulering van een activiteit gebeurt zoals de inschrijving, per e-mail aan het ICCI ([email protected]), met vermelding van de naam van de deelnemer en de seminariecode(s). • Enkel de annuleringen die het ICCI bereiken 7 werkdagen vóór het seminarie kunnen in overweging worden genomen. Inderdaad, het inschrijvingsgeld zal enkel worden teruggestort wanneer de schriftelijke annulering 7 werkdagen vóór het seminarie werd ontvangen.

1.3. Uurrooster

• Seminarie van een hele dag: van 09u30 tot 13u00 en van 14u15 tot 17u30; • Seminarie van een halve dag: van 09u30 tot 13u00 (voormiddag) of van 13u30 tot 17u00 (namiddag).

1.4. Overeenkomst IBR/ICCI-IIA Belgium Om de samenwerking tussen bedrijfsrevisoren en interne auditors te bevorderen, kwamen de twee Instituten tot een financieel akkoord inzake het vormingsprogramma dat van toepassing is vanaf 1 januari 2010. Gezien de seminaries werden overgedragen aan het ICCI, werd dit akkoord uitgebreid voor de seminaries die voortaan door het ICCI worden georganiseerd:

• de bedrijfsrevisoren kunnen genieten van 15 % vermindering op de inschrijvingskosten voor de vormingsseminaries van het IIA Belgium; • de leden van het IIA Belgium hebben toegang tot de seminaries georganiseerd door het ICCI en kunnen genieten van 15 %.

Het volledige vormingsprogramma van het IIA Belgium is beschikbaar op het adres www.iiabel.be/trainings.aspx. De vormingsbrochure van het IIA Belgium is eveneens op eenvoudig verzoek beschikbaar bij het ICCI. U kan het ontvangen door uw aanvraag per e-mail te richten aan [email protected]. 1

A gentschap ondernemen van het Vlaamse Gewest: www.kmo-portefeuille.be biedt u de mogelijkheid te genieten van een subsidie van 2.500 EUR ter financiering van de opleidingen ten belope van 50% van de kostprijs.

37

Praktische modaliteiten inzake inschrijvingen activiteiten IBR en ICCI IBR - IRE

2. IBR-vormingsactiviteiten (informatiesessies, studiedagen, regionale avondontmoetingen en algemene vergadering) 2.1. Inschrijvingen van de bedrijfsrevisoren en stagiairs Inschrijving:

• De bedrijfsrevisoren en stagiairs kunnen zich voor de IBR-vormingsactiviteiten (informatiesessies, studiedagen, regionale avondontmoetingen) inschrijven zoals voorheen, enkel online via het extranet van het IBR. De inschrijving voor de algemene vergadering gebeurt eveneens online. Zoals gewoonlijk hebt u toegang tot het extranet door via de website van het Instituut rechts bovenaan het scherm op het sleutel-icoon te klikken, of rechtstreeks via https://extranet.ibr-ire.be. Elke confrater heeft hiertoe een wachtwoord gekregen dat hij dient aan te wenden om toegang te krijgen tot het extranet. De inschrijving gebeurt via de rubriek ‘’vorming’’ door op de tab ‘’Inschrijven online’’ te klikken. De inschrijving voor de IBR-vorming wordt rechtstreeks online in het systeem opgeslagen en wordt derhalve nadien niet bevestigd.

• De inschrijving voor de informatiesessies en studiedagen is kosteloos voor de bedrijfsrevisoren en hun stagiairs mits zij voldoen aan de volgende voorwaarden: 1. de inschrijving geschiedt ten minste 7 werkdagen vóór het vormingsevenement; 2. aanwezigheid vereist op het seminarie of zich laten vervangen door een confrater of een stagiair.

• De inschrijving voor de algemene vergadering is eveneens kosteloos. De specifieke inschrijvingsvoorwaarden voor dit evenement worden meegedeeld via de uitnodiging verstuurd aan de bedrijfsrevisoren en stagiairs.

• De inschrijving voor de regionale avondontmoetingen bedraagt 50 EUR per ontmoeting.

• De inschrijvingen moeten uiterlijk 7 werkdagen vóór het vormingsevenement gebeuren. Het informaticasysteem aanvaardt geen inschrijvingen na deze termijn. Wanneer een activiteit beperkt is tot een vooraf vastgelegd aantal personen, kan men zich, eenmaal het quotum is bereikt, evenmin inschrijven.

Annulering:

38

• De annulering van een vormingsactiviteit gebeurt eveneens via het extranet van het Instituut, enkel wanneer deze Annulering gebeurt 7 werkdagen vóór de vormingsactiviteit.

• Na deze termijn kunt u contact opnemen met de Dienst permanente vorming van het Instituut per e-mail ([email protected]), met een opgave van de redenen voor de annulering. Inderdaad, de annulering minder dan 7 werkdagen vóór de vormingsactiviteit moet door de Dienst permanente vorming van het Instituut per e-mail worden bevestigd, om in overweging te worden genomen. De Commissie vorming interpreteert de ingeroepen redenen op een strenge en onherroepelijke wijze. Overeenkomstig de beslissingen van de Raad van het IBR van 8 november 2002 en 23 maart 2004 is de facto enkel een doktersattest rechtsgeldig.


Afwezigheid en toepassing van het tarief van 200 EUR per halve dag

• In geval van voorziene afwezigheid, is het mogelijk voor bedrijfsrevisoren en stagiairs zich geldig en zonder kosten te laten vervangen door een confrater of een stagiair. Het aanwezigheidsattest wordt evenwel op naam van de vervanger opgesteld.

• Om redenen van confraterniteit (een confrater had zich wellicht kunnen inschrijven) en omwille van het feit dat elke reservatie kosten met zich meebrengt, zal het tarief van 200 EUR per halve dag (100 EUR voor de informatiesessies, niet van toepassing voor de algemene vergadering en de regionale avondontmoetingen) worden toegepast in de volgende gevallen:

1. wanneer een derde een bedrijfsrevisor vervangt; 2. bij afwezigheid op de vormingsactiviteit hoewel geldig ingeschreven behalve in geval van vervanging of doktersattest; 3. bij annulering van minder dan 7 werkdagen vóór de vormingsactiviteit, behalve in geval van vervanging of doktersattest; 4. bij herhaalde annuleringen/of buiten de toegestane termijn; nieuwe inschrijvingen worden geweigerd in deze beide gevallen;

2.2. Inschrijvingen van medewerkers van een bedrijfsrevisorenkantoor en personen extern aan het beroep aan de studiedagen en de informatiesessies Inschrijvingen:

• Zoals vermeld op de website van het IBR kunnen alle medewerkers van een bedrijfsrevisorenkantoor en personen extern aan het beroep zich inschrijven voor de studiedagen en informatiesessies via e-mail naar de Dienst permanente vorming van het Instituut ([email protected]), met vermelding van de naam, de voornaam en de code van de vormingsactiviteit.

• De kostprijs voor deelname zal u zo spoedig mogelijk via de uitnodiging van het evenement worden meegedeeld. De KMO-portefeuille en de opleidingscheques van de Vlaamse Gemeenschap(1) zullen worden aanvaard voor de inschrijving van derden. Men is pas definitief ingeschreven na ontvangst van de volledig verschuldigde som op Rekeningnummer BE61 0012 0738 0117 of desgevallend van het bedrag in opleidingscheques van de Vlaamse Gemeenschap met vermelding van ‘’naam deelnemer + seminariecode(s)’’. Het inschrijvingsrecht omvat de documentatie, parkingkosten, koffiepauzes en maaltijden.

• De inschrijvingen moeten uiterlijk 7 werkdagen vóór het vormingsevenement gebeuren.

Annulering:

1

• De annulering van een vormingsactiviteit gebeurt zoals bij de inschrijving via e-mail naar de Dienst permanente vorming van het Instituut ([email protected]), met vermelding van de naam, de voornaam en de code van de vormingsactiviteit. A gentschap ondernemen van het Vlaamse Gewest: www.kmo-portefeuille.be biedt u de mogelijkheid te genieten van een subsidie van 2.500 EUR ter financiering van de opleidingen ten belope van 50% van de kostprijs.

39


• Enkel de annuleringen die ons bereiken 7 werkdagen vóór de vormingsactiviteit gericht aan de Dienst permanente vorming kunnen in overweging worden genomen. Inderdaad, het inschrijvingsgeld zal enkel worden teruggestort wanneer de schriftelijke annulering 7 werkdagen vóór het seminarie werd ontvangen.

3. Wijzigingen van de IBR- en ICCI- vormingsactiviteiten Het IBR en het ICCI behouden zich het recht voor om de vormingsactiviteiten opgenomen in onderhavig programma te annuleren of te wijzigen. Zij kunnen zich ook verplicht zien de locatie te wijzigen of de lesgever te vervangen. Alle wijzigingen worden geüpdatet op de websites van het IBR (www.ibr-ire.be) en het ICCI (www.icci.be) alsook op het extranet van het IBR. Gegevens van de IBR-dienst permanente vorming Naam

Tel

Dienst permanente vorming

e-mail

02/512.78.86

[email protected]

Stef VAN ATTENHOVEN

02/509.00.10

[email protected]

Dominique VANESSE

02/509.00.05

[email protected]

Mauricette VAN HOUDT

02/509.00.06

[email protected]

ICCI-Gegevens

40

Fax

Naam

e-mail

Erwin VANDERSTAPPEN

[email protected]

Norm IBR met betrekking tot de permanente vorming IBR - IRE

Woord vooraf Gezien de inwerkingtreding op 31 augustus 2007 van de wet van 22 juli 1953 houdende oprichting van een Instituut van de Bedrijfsrevisoren en organisatie van het publiek toezicht op het beroep van bedrijfsrevisor gecoördineerd door het koninklijk besluit van 30 april 2007, en meer bepaald de artikelen 3, 14, §4, 22 en 30, evenals de artikelen 31, 33, § 1 tot 3en 37 tot 40. Gezien de inwerkingtreding op 31 augustus 2007 van het koninklijk besluit van 7 juni 2007 tot vaststelling van het huishoudelijk reglement van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren, en meer bepaald het artikel 22. Gezien het koninklijk besluit van 10 januari 1994 betreffende de plichten van de bedrijfsrevisoren, en meer bepaald het artikel 2. Gezien de wet van 22 april 1999 betreffende de boekhoudkundige en fiscale beroepen, in het bijzonder het artikel 54, § 1, vierde lid. Gezien de artikelen 13 en 32, vierde lid, c van de richtlijn 2006/43/EG betreffende de wettelijke controles van jaarrekeningen en geconsolideerde jaarrekeningen, tot wijziging van de richtlijnen 78/660/EEG en 83/349/EEG van de Raad en houdende intrekking van richtlijn 84/253/EEG van de Raad. Gezien de International …ducation Standards opgesteld door de International Federation of Accountants, in het bijzonder IES-7 goedgekeurd in april 2004, die in werking is getreden op 1 januari 2006. Gezien paragraaf 16, derde lid van de Code of …thics van de International Federation of Accountants. Gezien het advies van de Hoge Raad voor de Economische Beroepen van 29 juni 2007. Heeft de Raad op zijn zitting van 30 augustus 2007 de hiernavolgende norm met betrekking tot de permanente vorming aangenomen. Deze norm treedt in werking op 1 januari 2008 en vervangt de vorige norm van 5 juli 1991.

1. PRINCIPES ARTIKEL 1 § 1. Elke revisor moet gemiddeld per jaar ten minste 40 effectieve uren aan activiteiten besteden die bijdragen tot zijn blijvende professionele ontwikkeling door het aanscherpen van zijn beroepskennis. Dit gemiddelde moet worden gehaald op basis van een tijdshorizon van drie kalenderjaren, met een absoluut minimum van 20 uren per kalenderjaar. § 2. Elke bedrijfsrevisor organiseert vrij en onder eigen verantwoordelijkheid zijn jaarlijks programma van permanente vorming. Hij zal rekening moeten houden met de voorwaarden vermeld in titel II van onderhavige norm. Het programma omvat de activiteiten die rechtstreeks bijdragen tot het aanscherpen van de kennis in de vakgebieden die tot de beroepssfeer behoren. Elke bedrijfsrevisor moet op ieder ogenblik de naleving van de criteria welke in § 1 worden opgesomd kunnen aantonen, zowel tijdens een kwaliteitscontrole als tijdens een toevallige controle. ARTIKEL 2 De Raad wijzigt de benaming van de “Commissie opleiding en vervolmaking” in “Commissie Vorming”. Eerstgenoemde commissie werd opgericht overeenkomstig het artikel 25 van het koninklijk besluit van 20 april 1989 tot vaststelling van het huishoudelijk reglement van het Instituut der Bedrijfsrevisoren en dat door het artikel 22 van het koninklijk besluit van 7 juni 2007 tot vaststelling van het huishoudelijk reglement van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren werd vervangen. De Commissie Vorming is samengesteld uit een meerderheid van bedrijfsrevisoren.

41


De Commissie Vorming heeft tot taak: • alle nuttige aanbevelingen te doen met het oog op de permanente vorming van de leden van het Instituut; • de besluiten van de Raad uit te voeren die beogen de in onderhavige norm vooropgestelde doelstellingen te bereiken.

2. CONTINUE PROFESSIONELE ONTWIKKELING ARTIKEL 3 De bedrijfsrevisor dient over een aangepaste professionele documentatie te beschikken. ARTIKEL 4 De bedrijfsrevisor tracht zich te vervolmaken in die vakgebieden die de door hem uitgevoerde opdrachten rechtstreeks aanbelangen, waar blijk moet worden gegeven van vakbekwaamheid, bijvoorbeeld in de volgende vakgebieden: 1. De controle (met inbegrip van de ISA’s) 2. De plichtenleer 3. De boekhouding, met inbegrip van de consolidatie. Met datzelfde doel voor ogen dient de bedrijfsrevisor tevens blijk te kunnen geven van een adequate kennis, ondermeer in de volgende vakgebieden: 1. Het recht – De fiscaliteit 2. De informatica 3. Het management en het communiceren 4. De bedrijfseconomie 5. De sociale vaardigheden. Gespreid over een meerjarige in artikel 1 bedoelde periode, moet een evenwicht worden nagestreefd tussen de verschillende bovenvermelde vakgebieden van de opleiding. Er moet over worden gewaakt dat de vorming niet te zeer beperkt blijft tot één kennisgebied. ARTIKEL 5 § 1. Volgende activiteiten bedoeld in artikel 1, § 1, onder de in artikel 4 bedoelde vakgebieden, dragen bij tot de permanente vorming van de bedrijfsrevisor, onder voorbehoud van hun relevantie: 1. seminaries en studiedagen georganiseerd door het Instituut; 2. seminaries en studiedagen georganiseerd door het revisorenkantoor ten behoeve van zijn bedrijfsrevisoren, na voorafgaande goedkeuring van het programma door de Raad, desgevallend bij volmacht; 3. seminaries en studiedagen georganiseerd door universiteiten, instellingen van hoger onderwijs, verenigingen of opleidingsdeskundigen; 4. voorbereiding van lessen, voordrachten en technische publicaties; 5. medewerking aan congressen en technische commissies; 6. individuele vorming door persoonlijke studie en lectuur en opleidingen op afstand. § 2. Elke bedrijfsrevisor zal voor zichzelf, met het oog op de controle van zijn permanente vorming die ten laatste in het kader van de kwaliteitscontrole wordt uitgevoerd, elk document bewaren dat erop gericht is, in het licht van onderhavige norm, de relevantie van de onderwerpen, evenals het aantal gevolgde uren opleiding te evalueren.

42


§ 3. In het jaarlijks programma van permanente vorming is het aan te bevelen voorrang te geven aan activiteiten van permanente vorming die buiten het revisorenkantoor worden georganiseerd. Bij het opstellen van zijn programma inzake permanente vorming zal de bedrijfsrevisor op driejaarlijkse basis zoals vermeld in artikel 1, trachten het volgende evenwicht in acht te nemen: 1°.seminaries en studiedagen vermeld onder de punten 1, 2, 3 van § 1, vertegenwoordigen minimum 70 % van het minimum vereiste aantal uren zoals voorzien in artikel 1, hetzij minstens 84 uren op driejaarlijkse basis; 2°.een minimum van acht uren per jaar (hetzij twee halve dagen) moet worden gekozen uit het door het Instituut aangeboden vormingspakket.

3. CONTROLEMAATREGELEN ARTIKEL 6 De door onderhavige norm beoogde personen moeten, overeenkomstig artikel 5, § 2 van onderhavige norm, de historiek van hun activiteiten op het vlak van permanente vorming bewaren op zijn minst tot aan de kwaliteitscontrole voorzien voor elke bedrijfsrevisor. Deze personen moeten deze historiek jaarlijks naar het Instituut toezenden. Tijdens deze controle worden de activiteiten van de bedrijfsrevisor op het vlak van permanente vorming aan een evaluatie onderworpen. Indien deze controle op het niveau van het revisorenkantoor wordt uitgevoerd en indien de bedrijfsrevisor die tot dit revisorenkantoor behoort niet het voorwerp van een onderscheiden controle is geweest, kan hij opnieuw gecontroleerd worden, overeenkomstig het artikel 7. Op vraag van de Kamer van verwijzing en instaatstelling, zal de Raad, desgevallend bij volmacht, het overzicht van de activiteiten van de permanente vorming van de bedrijfsrevisoren meedelen. ARTIKEL 7 De Raad zal, desgevallend via afvaardiging en/of ter gelegenheid van de kwaliteitscontrole, zich ervan vergewissen dat elke bedrijfsrevisor, gedurende de in artikel 1, paragraaf 1 bedoelde periodes, die eindigen op 31 december van het afgelopen kalenderjaar, het jaarlijks minimum aantal uren vorming, zoals bepaald in artikelen 1 en 5 van onderhavige norm, zal hebben gevolgd. In overeenstemming met de geldende reglementering, maakt de Raad, in voorkomend geval bij volmacht, periodiek verslag over aan de Kamer van verwijzing en instaatstelling van de controlewerkzaamheden uitgevoerd op grond van dit artikel.

4. SANCTIES ARTIKEL 8 Voor zover de Raad, desgevallend via afvaardiging en/of ter gelegenheid van de kwaliteitscontrole, de activiteiten op het vlak van de permanente vorming, op basis van onderhavige norm, als onvoldoende en de historiek als onbestaand of onvoldoende gedocumenteerd beschouwt, zal hij de nodige maatregelen treffen, zoals een tot de orde roepen of een voorlopige ordemaatregel overeenkomstig de artikelen 37 en 38 tot 40 van de wet van 22 juli 1953, desgevallend met inbegrip van een voorstel tot verwijzing naar tucht.

43


5. INWERKINGTREDING, OPHEFFING EN OVERGANGSBEPALINGEN ARTIKEL 9 § 1. Onderhavige norm treedt in werking op 1 januari van het kalenderjaar volgend op de goedkeuring daarvan door de Raad van het Instituut der Bedrijfsrevisoren en vervangt de norm van 5 juli 1991 die wordt opgeheven, uitgezonderd voor de in paragraaf 3 beoogde situaties. § 2. De berekening van de drempels en de controle van de vakgebieden bedoeld in de artikelen 1, 4 en 5 van onderhavige norm gebeuren voor het eerst vanaf 1 januari van het kalenderjaar volgend op de goedkeuring van onderhavige norm door de Raad. § 3. Indien de bepalingen van onderhavige norm strenger zijn dan de bepalingen van de norm van 5 juli 1991, zullen de berekening van de drempels en de controle van de vakgebieden bedoeld in de artikelen 1, 4 en 5 van onderhavige norm gebeuren op basis van de bepalingen van de vroegere norm met betrekking tot de permanente vorming gevolgd vóór de inwerkingtreding van onderhavige norm.

44

Selectie van publicaties van het IBR en het ICCI IBR - IRE

BEROEP 2009/2 Het beroepsgeheim van de bedrijfsrevisor (ICCI) 2009 Algemene voorstelling van het beroep (Power Point) 2007 Nieuwe wetgevende en reglementaire teksten betreffende de organisatie en het publiek toezicht op het beroep van bedrijfsrevisor naar aanleiding van de omzetting van de Auditrichtlijn. Met adviezen van de Raad van State en Verslagen aan de Koning. September 2007 2006 Forum 2006 2005 Prijszetting in de Belgische auditmarkt 2005 Toegang tot het beroep 2004 De onafhankelijkheid van de bedrijfsrevisor 2003 Handelsrechtbanken en bedrijfsrevisoren: welke samenwerking? 2003 50 jaar revisoraat 1/1997 De rol, het statuut en de aansprakelijkheid van de wettelijke rekeningcontroleur in de Europese Unie

CONTROLE 2010/3 De bedrijfsrevisor en de niet-financiële informatie (ICCI) 2010/2 De rol van de bedrijfsrevisor ten opzichte van de ondernemingsraad (ICCI) 2009/3 Guidelines to the auditor in prospectus and other related engagements (ICCI) 2009/1 Het auditcomité en de commissaris (ICCI) 2008/3 Bevestigingsbrief, leiding en bedrijfsrevisoren (ICCI) 2008/2 Publieke en non-profitsector, interne controle en deugdelijk bestuur (ICCI) 2008/1 De toegevoegde waarde van de audit (ICCI) 2007/3 Het commissarisverslag (ICCI) 2007/2 Het statuut van de commissaris (ICCI) 2005 De strijd tegen het witwassen en de financiering van het terrorisme 2004 Externe audit in de publieke sector 2004 Audit in de vzw-context 2003 De tussenkomst van de bedrijfsrevisor in het kader van een waardering van een onderneming 7/2002 Boekhouding en audit in de niet-commerciële sector (deel audit) 2002 Een praktische kijk op administratieve organisatie en interne controle 6/1998 De revisor en het jaar 2000 5/1998 Het controleverslag: principes en toepassingen 4/1996 Controle van tijdelijke verenigingen: juridische, boekhoudkundige, fiscale en controleaspecten 3/1995 Auditcomités en corporate governance 2/1994 Inleiding tot de interne controle 1/1994 Bedrijfsrevisor en milieu

ACCOUNTANCY 2010/1 2007/1 2005 4/2002 3/1996

IFRS en de financiële crisis (Stichting ICCI) IFRS in een Belgische context (Stichting ICCI) International Financial reporting Standards 2006: Gecoördineerde teksten van het Publicatieblad van de Europese Unie Boekhouding en audit in de niet-commerciële sector (deel boekhouding) De sociale balans 45

Selectie van publicaties van het IBR en het ICCI IBR - IRE 2/1995 1/1994

Boekhoudkundige organisatie van de gemeenten Zicht op de jaarrekening: ratioanalyse

RECHT 2006 Inbreng in natura en quasi-inbreng (praktische toepassingsgevallen) 2004 De vennootschap en haar commissaris (praktische toepassingsgevallen) 2003 De aansprakelijkheid van de bedrijfsrevisor: burgerrechtelijke, strafrechtelijke en tuchtrechtelijke aspecten 3/1997 Het statuut van de commissaris-revisor: benoeming, beëindiging en onderzoeksbevoegdheden 2/1996 Bronnen van aansprakelijkheid van de revisor 1/1994 Blokkeringssituaties in naamloze vennootschappen

OPINIES EN BESCHOUWINGEN 2007 Memorandum aan de regering 2003 Mededeling: International Standards on Auditing (ISA's) d.d. 24 oktober 2003 2003 Memorandum aan de Regering 11/2001 Handelingen van het Forum 2000 van het revisoraat. De internationalisering van het beroep: de internationale controlenormen 10/2001 Handelingen van het Forum 2000 van het revisoraat. De internationalisering van het beroep: de internationale standaarden voor jaarrekeningen 4/1996 De rol van de commissaris-revisor t.a.v. fraude en onregelmatigheden

BROCHURES EN KMO-BROCHURES 2010 Externe versus interne zekerheid: Hoe een co-partnership creëren? 2008/4 Omzetting van vennootschappen 2008/3 Voorstel tot ontbinding van vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid 2008/2 Quasi-inbreng 2008/1 Inbreng in natura 2007 Hoe neem ik een onderneming over? Over het belang van overname-audit. 2005 Hoe kan men zijn personeel vergoeden op basis van de resultaten of het kapitaal van de onderneming? 2005 Hoe financier ik de groei van mijn KMO? 2003 Hoe stel ik financiële vooruitzichten voor mijn KMO op?

VADEMECUM 2007 II & III VADEMECUM 2009 I (Uitgave Standaard Uitgeverij) TAX AUDIT & ACCOUNTANCY (Uitgave die Keure)

Voor nadere inlichtingen zie www.ibr-ire.be en www.icci.be Deze publicaties zijn gratis beschikbaar op het extranet voorbehouden aan de leden van het IBR. 46

Permanente vorming

Recommend Documents