Pedagogisch Beleidsplan 5613 GK EINDHOVEN

Pedagogisch Beleidsplan

Vestigingsadres: Website: Naam houder: LRKP-‐nummer:

Aelbert Cuypstraat 18 5613 GK EINDHOVEN www.green4kids.nl Bart van Moorsel 163169214

Inhoudsopgave 1. 2. 3. 4. 5.

Voorwoord Gastouderbureau Green4kids Werkwijze Gastouderbureau Green4kids Visie op de ontwikkeling van het kind en opvoeden Profiel van de gastouder o Eisen opvangadres o Kwaliteitseisen en aantal kindplaatsen 6. De 4 competenties van de gastouder 6.1. Persoonlijke en sociale competentie 6.2. Emotionele en sociale competentie 6.3. Overdracht van waarden en normen 6.4. Reflecteren op eigen handelen 7. Signalerende functie 8. Meldcode huiselijk geweldig en kindermishandeling 9. Verzorging en veiligheid 10. De rol van gastouderbureau Green4kids • Overzicht van taken van Green4kids • Verzekering • Klachten • Privacy • Opzegging • Oudercommissie

Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 5 Blz. 7 Blz. 8 Blz. 8 Blz. 9 Blz. 11 Blz. 15 Blz. 16 Blz. 16 Blz. 17 Blz. 17 Blz. 18 Blz. 19 Blz. 19 Blz. 20 Blz. 20 Blz. 21 Blz. 21

2

Gastouderbureau

Aelbert Cuypstraat 18, 5613 GK Eindhoven IBAN: NL07 RABO 0302 1983 85 LRKP: 163169214

1. Voorwoord Gastouderbureau Green4kids organiseert gastouderopvang door heel Nederland, maar met name in Zuid-‐Oost Brabant en Limburg. De kwaliteit van de opvang dient op hoog niveau te zijn en wordt daarom beschreven in een pedagogisch beleid. Green4kids vindt dit belangrijk omdat haar houder examinator is geweest van een groot aantal gastouders door het gehele land en hij daaruit een gedegen visie heeft ontwikkeld op hoe gastouders in de praktijk behoren te functioneren, getoetst aan het landelijke kwalificatiedossier Helpende Zorg & Welzijn, richting Gastouder. Een pedagogisch beleid is noodzakelijk en beschrijft de uitgangspunten als het gaat om de werkwijze van het gastouderbureau en haar gastouders, opvoedings-‐ en ontwikkelingsaspecten van gastkinderen, het profiel van de gastouder, hygiëne, signalerende functie en Meldcode Kindermishandeling. In dit pedagogisch beleidsplan wordt tevens beschreven hoe Green4kids omgaat met respect en privacy. De continue screening van de gastouder en medebewoners komt in dit beleidsplan ook aan bod. De rol van het gastouderbureau wordt beschreven als ook de interne en externe klachtenregeling en de rol van de oudercommissie. Door middel van dik-‐ en schuingedrukte praktische “quotes” zal het pedagogisch beleid hier en daar hopelijk worden verduidelijkt. De quotes zijn meest in de vorm van uitspraken die een gastouder in het kader van dit beleid zou kunnen doen richting zijn/haar gastkinderen. 2. Gastouderbureau Green4kids Gastouderbureau Green4kids bemiddelt tussen ouders die opvang voor hun kind zoeken en gastouders die kinderen op willen vangen. Gastouders verzorgen opvang aan kinderen van 0-‐13 jaar. De opvang kan zowel in het huis van de gastouder plaatsvinden als in het huis van de ouders die opvang vragen, de zogenaamde vraagouders. Ook is er buitenschoolse opvang mogelijk voor kinderen van 4-‐13 jaar. In nauw overleg is ook opvang in de weekenden mogelijk, denk bijvoorbeeld aan ouders die onregelmatig in de zorgsector werken. 3. Werkwijze Gastouderbureau Green4kids Vraagouders kunnen een aanvraag doen voor een gastouder (aan-‐huis) via Gastouderbureau Green4kids. Ook kunnen zij zich samen met een reeds bekende, eigen gastouder inschrijven. Altijd zal Gastouderbureau Green4kids een (continue) screening (laten) uitvoeren om te bepalen of de gastouder(s) en de eventuele medebewoner(s) aan de wettelijke eisen en de criteria van Gastouderbureau Green4kids voldoet. Toestemming hiervoor is onlosmakelijk verbonden aan de overeenkomst van opdracht. De Wet Kinderopvang is in beginsel leidend en zal gericht zijn op veiligheid, hygiëne, speel-‐ en slaapruimten, maar ook de sfeer binnen het opvanggezin en de (persoonlijke) motivatie van de gastouder. Als na een kennismakingsgesprek duidelijk wordt dat zowel de ouders als de gastouder willen starten met het (laten) opvangen van het gastkind(eren), dan draagt Gastouderbureau Green4kids er zorg voor dat alle overeenkomsten en overige formele 3

Gastouderbureau


zaken geregeld worden. Na 6 weken wordt de samenwerking tussen ouders en gastouder geëvalueerd en wordt bezien of de opvang doorgezet kan worden op dezelfde wijze of dat er (nieuwe) wensen zijn rondom bijvoorbeeld opvoedings-‐ en/of ontwikkelingsaspecten of opvangtijden, voeding etc. 4. Visie op de ontwikkeling van het kind en opvoeden Bij Gastouderbureau Green4kids staat het belang van de gastkinderen bovenaan. Elk kind ontwikkelt zich op zijn eigen manier, in zijn eigen eigenheid en dat maakt dat elk kind uniek is. Deze eigenheid, tezamen met het leer-‐ en ontwikkelvermogen van elk kind wordt altijd door Green4kids en dus ook de gastouders gerespecteerd. Gastouderbureau Green4kids vindt dat elk kind het recht op uitleg heeft en het recht om serieus genomen te worden. Het proces van leren is voor elk kind anders en de gastouders die zich bij Gastouderbureau Green4kids aansluiten onderschrijven dit. Daarnaast committeren gastouders bij Green4kids zich aan leren over natuur, duurzaamheid, meedoen met de maatschappij, zelfstandigheid bevorderen op alle gebieden, zoals op persoonlijk, sociaal als ook maatschappelijk gebied. Ook op gebied van ADL (Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen, zoals handenwassen, tandenpoetsen, toiletbezoek) en AHL (Algemene Huishoudelijke levensverrichtingen, zoals opruimen, vaat wassen, schoonmaken) zal de gastouder in de ontwikkeling van het kind bijdragen en zijn/haar activiteiten daarop afstemmen. Green4kids is groot voorstander van het ‘mee laten doen’ / betrekken van het kind in al deze activiteiten. Green4kids is van mening dat door het meedoen aan al deze activiteiten de zelfstandigheid wordt bevorderd. Green4kids zal dan ook altijd de gastouder stimuleren zoveel als mogelijk, wenselijk en veilig wordt geacht, deze activiteiten samen met de kinderen te ontplooien. Ook in opleiding voor de gastouders zal Green4kids daar invulling aan geven. Green4kids en de gastouder(s) ontplooien op actieve wijze gezamenlijk activiteiten om duurzaamheid, welzijn en maatschappelijke betrokkenheid bij kinderen onder de aandacht te brengen. De gastouder zal het kind bij alle activiteiten die hierbij horen creatief zijn in het stimuleren van de ontwikkeling hieromtrent en hierbij ook de fantasie van het kind positief gebruiken en motiveren. Bij het stimuleren zal de gastouder nooit de unieke eigenschappen van het kind uit het oog verliezen. De gastouder is zich hiervan bewust en zal activiteiten en leermomenten hierop steevast aanpassen. De behoefte aan afwisseling of uitdaging zal continue punt van aandacht zijn voor de gastouder. De visie van Green4kids geeft richting aan het pedagogisch handelen van de gastouder. De gastouder geeft hier vervolgens op eigen wijze invulling aan, waarbij het pedagogische beleidsplan zoals dat nu voor u ligt, in acht wordt genomen. Om zich te kunnen ontwikkelen hebben kinderen een bepaalde mate van vrijheid nodig om te kunnen onderzoeken en uiting te kunnen geven aan dat wat ze ervaren en voelen. Binnen de opvoeding moeten de opvoeders hierin begeleiden. De opvoeders geven het kind een positief zelfbeeld mee. Als een kind positief en in mogelijkheden leert denken, dan zal het een zelfbewust en evenwichtig mens worden. Stimuleren door prijzen en anderszins waardering geven, respect hebben voor de eigenheid van het kind, elkaar, ouders, medeopvoeders, cultuur, maatschappij, omgeving, natuur zijn voor Gastouderbureau 4

Gastouderbureau


Green4kids en haar gastouders heel vanzelfsprekend. Het kind leert waarden en normen door op respectvolle manier met elkaar om te gaan, in vrijheid. Bij het aanleren van deze en andere waarden en normen is het ook belangrijk voorbeeld te zijn en begeleiding te geven als gastouder. Structuur wordt geboden door duidelijk te zijn naar kinderen, grenzen te stellen waar nodig en uitleg te geven bij alles wat gebeurt en gedaan wordt. Hierdoor leert een kind op consequente wijze dat ‘we zeggen wat we doen en doen wat we zeggen’. Dit biedt tenslotte structuur en een veilig gevoel. Afstemming met ouders in deze wordt door Green4kids hoog gewaardeerd en zal dan ook gestimuleerd worden met regelmaat (4x per jaar vastgelegd) verslag te doen door gastouders aan ouders. Zonder afstemming zal een kind alleen maar gevoelens van verwarring en onzekerheid ervaren en dat gaat ten koste van de ontwikkeling van het kind. Het spel van kinderen is overal ter wereld gelijk; het verbindt. Kinderen spelen samen, ze leren er onder meer rekening met elkaar te houden. Ze leren van elkaar, ze leren door uit te proberen, ook als dit in eerste instantie frustreert. Frustratie kan dan ook gezien worden als energie / stimulans om door te gaan. De gastouder zal daarbij positief stimuleren. Beweging, taal, zintuigen, denken en sociale omgang komen door spel tot ontwikkeling. Voornamelijk door sturing en begeleiding en inleving in de fantasie van het kind, zal het kind op velerlei manieren leren spelen. De ontwikkeling wordt hierdoor direct en indirect gestimuleerd, zonder dat een gedwongen leersituatie ontstaat. Teveel spelmateriaal of teveel kinderen die meedoen aan het spel (kleinschaligheid) maakt een spel onoverzichtelijk. Spel kan hierin gevormd worden door de gastouder, welke zich van deze variabelen bewust dient te zijn en ernaar dient te handelen om te komen tot een positieve spelbeleving. 5. Profiel van de gastouder Gastouderbureau Green4kids werkt met gastouders die ervaring hebben, gemotiveerd zijn en een duidelijke visie hebben op kinderopvang en dat ook in de praktijk laten zien. Green4kids stelt een aantal (wettelijke) eisen aan de gastouder. De gastouder moet: • Minimaal 18 jaar zijn • In het bezit zijn van het MBO-‐2 diploma Helpende Zorg en Welzijn of een diploma wat daaraan gelijk gesteld is. (Green4kids kan hier meer info over geven) • In het bezit zijn van een geldig certificaat EHBO bij Kinderen van bijvoorbeeld het Oranje Kruis of gelijkgesteld. (Houd rekening met geldigheidsduur certificaat.) • Een geldige Verklaring omtrent Gedrag (VOG) kunnen overleggen. (max.2 maanden oud bij start opvang). De gastouder en eventuele medebewoners worden continue gescreend op strafbare feiten door de overheid. Zodra een strafbaar feit is gepleegd wordt hiervan automatisch GGD en daarmee ook Green4kids op de hoogte gebracht. Een nieuw VOG is dan nodig. Zonder geldig VOG is werken in de kinderopvang niet mogelijk. • Voor alle volwassen (18 jaar+) medebewoners ook een geldig VOG kunnen overleggen (max. 2 maanden oud bij start opvang) • Akkoord gaan met continue screening van VOG, welke volgens de wet verplicht is. (formulier dient voor akkoord verklaard en ondertekend te worden) 5

Gastouderbureau


• • • •

•

•

• •

• • • • • • •

• •

Geen onder toezichtstelling hebben en/of ontheven of ontzet zijn uit de ouderlijke macht. Minimaal WA-‐verzekerd zijn. Over een woning beschikken die voldoet aan de wettelijke eisen m.b.t. veiligheid en hygiëne. Meewerken aan een tussentijdse RI&E en daaruit voortvloeiend actieplan, bijvoorbeeld bij opstart kinderopvang maar ook zodra een nieuw gastkind wordt opgenomen bij de opvang (de situatie verandert tenslotte weer!) Ook aan een GGD-‐ bezoek wordt medewerking verleend. Verantwoordelijkheidsgevoel hebben. Te denken valt hier aan gezondheid, veiligheid in en rondom huis en/of het verkeer in acht nemen. Ook het naleven van opvoedkundige afspraken met ouders/verzorgers hoort hierbij. Green4kids zal dit toetsen in het kennismakingsgesprek. Een goede beheersing van de Nederlandse taal hebben. Tweetaligheid komt steeds meer voor, maar de Nederlandse taal wordt bij gastouders van Green4kids altijd als hoofdtaal gebruikt (wettelijk bepaald.) Warmte en geborgenheid geven aan de kinderen die opgevangen worden. Respect hebben voor het gastkind en de ouders, de eigenheid van het gastkind en de ouders, persoonlijke rituelen, zoals bv. Toilet-‐, eet-‐, en slaaprituelen, godsdienstige rituelen en andere gewoonten, zoals beperkt tv-‐kijken. (ook wel beeldschermtijd genoemd). Respect hebben voor de privacy van het gastkind, bijvoorbeeld bij verzorgende lichamelijke handelingen zoals verschonen van luiers, toiletbezoek etc. In staat zijn kinderen op positieve wijze te stimuleren in de eigen ontwikkeling. Duidelijkheid, continuïteit en stabiliteit geven aan de op te vangen kinderen en ouders. Een open en flexibele instelling hebben. Zowel geestelijk als lichamelijk goed gezond zijn. Gezondheid mag geen belemmering vormen in de opvang van kinderen. Positief ten opzichte van opvang van kinderen door anderen dan de eigen ouders staan. Gedegen kennis hebben van pedagogiek (ook in vaardigheden en houding), de geldende hygiëne-‐, gezondheids-‐ en veiligheidseisen, EHBO voor kinderen, Meldcode Huiselijk Geweld, sociale kaart, ongevallenprotocol, protocol medicijngebruik en -‐ toediening, protocol zieke kinderen, protocol (alleen) buitenspelen, protocol wiegendood, privacyreglement, foto-‐ en filmbeleid, vervoersregeling kinderen, protocol buik-‐/zijslapen -‐ inbakeren. (zie map Gastouders Green4kids). Zorgvuldig omgaan met alle voorkomende persoonlijke informatie waarvan het vertrouwelijk karakter redelijkerwijs duidelijk mag zijn. Bereid zijn bijscholing in de vorm van door Green4kids voorgestelde themabijeenkomsten of begeleiding te accepteren.

De gastouder biedt opvang aan kinderen van anderen, ouders, de zogenoemde vraagouders. Green4kids verlangt verder dat gastouder:

6

Gastouderbureau


•

• • •

• • •

In staat is tot goede mondelinge en/of schriftelijke overdracht van kennis, inzicht en signalen die hij/zij krijgt van de gastkinderen die ten behoeve zijn van de ontwikkeling van het kind. Denk bijvoorbeeld aan een overdrachtsschriftje. In de ontwikkeling van het kind bereid is samen te werken met de ouder(s). Zich kan inleven in de situatie van de vraagouders. Open staat voor mogelijk andere ideeën en levenswijzen van vraagouders, deze respecteert, maar daarin ook haar eigen eigenheid niet uit het oog verliest. Te denken valt aan geloofsovertuiging en daarbij behorende rituelen en gewoonten. In staat is tot het maken van duidelijke afspraken met vraagouders en deze zal naleven, zoals haal-‐ en brengmomenten, opvangtijden, vakantiedagen etc. Eventuele problemen in beginsel altijd eerst zelf bespreekbaar maakt met de vraagouders. Een goede verstandhouding heeft met de overige leden van het gastgezin, er zijn niet te veel problemen en onverwerkte problemen mogen nooit ten nadele uitpakken voor het gastkind en zijn/haar ontwikkeling en/of persoonlijkheid en veiligheid.

• Het gastkind verblijft in het gezin en de leefomgeving van de gastouder, dus het opvangadres. Ook daar stelt Green4kids eisen aan. Eisen opvangadres: • Eventuele gezinsleden van de gastouder moeten positief staan ten opzichte van de opvang van een gastkind. • In en om het huis waar de opvang plaatsvindt, is het veilig en schoon. Denk aan toilet, keuken, woonkamer, slaapruimten etc. Dit wordt door Green4kids jaarlijks gecontroleerd d.m.v. een risico-‐inventarisatie voor veiligheid, gezondheid en hygiëne. Maar ook tussentijds kan dit gecontroleerd worden. • Het huis waar de opvang plaatsvindt dient rookvrij te zijn en voldoende te ventileren zijn, bv. In het kader van protocol wiegendood. • Het huis waar de opvang plaatsvindt dient voorzien te zijn van goede vluchtwegen bij calamiteiten zoals brand en ander mogelijk onheil. • Er dient een goed werkende telefoon aanwezig te zijn, bijvoorbeeld in het geval van calamiteiten en/of afstemming met ouders in bepaalde (nood)gevallen. • Er is voldoende ruimte om te eten, te spelen en te slapen, afgestemd op het aantal en de leeftijd van de gastkinderen. • Er is een overzicht aanwezig waarop de aanwezige kinderen zijn aangegeven. Dit in het kader van een eventueel GGD-‐bezoek. Gastouder kan dit online ophalen in het digitale administratiesysteem. • De slaapruimten zijn voldoende te ventileren (denk aan o.a. tropisch warme dagen en o.m. wiegendood) • De slaapruimten zijn voorzien van vaste ledikantjes, bedjes met goede matrassen en geen onnodige dekens. (flexibele, opvouwbare campingbedjes zijn NIET toegestaan!) • Alle ruimtes (denk aan woonkamer, keuken etc.) zijn zo ingericht dat de gastkinderen veilig opgevangen kunnen worden en bijvoorbeeld niet zonder toezicht de straat op 7

Gastouderbureau


•

•

•

kunnen lopen/rennen. Denk ook aan opstaande deurklinken (of met kinderslot), buitendeuren en ramen kunnen alleen met begeleiding geopend worden, (tuin)hekken kunnen niet zonder begeleiding geopend worden. Stopcontacten zijn veilig afgeschermd, goed werkende brand-‐/rookmelders hangen op de vereiste plaatsen. Traphekjes zijn aanwezig en deugdelijk. Ook schoonmaak-‐ en andere giftige middelen zijn veilig opgeborgen. Heet water (keukenkraan) is niet zonder begeleiding te verkrijgen, etc. Denk ook aan een kooktoestel, wasdroger of -‐machine dat niet te gebruiken is zonder toezicht of in een afsluitbare ruimte is gestald. Auto of ander vervoersmiddel is (volgens wettelijke richtlijnen deugdelijk) voorzien van de wettelijke vereiste veiligheidsmiddelen en kinderslot. Denk ook o.a. aan goedgekeurde autozitjes. (Bak)fietsen zijn voorzien van veiligheidsstoeltjes, veiligheidszitjes en tuigjes, etc. (zie map Vervoersregeling) Er is mogelijkheid om veilig buiten te spelen. Denk hierbij aan: voldoende en uitdagend speelmateriaal en –toestellen. De deugdelijkheid en veiligheid van het speelmateriaal en –toestellen wordt door Green4kids beoordeeld. De gastouder kan zo mogelijk aankoopdata en aankoopbonnetjes overleggen. Eventuele huisdieren zijn te vertrouwen binnen redelijkheid, het kind mag nooit alleen gelaten worden met deze huisdieren.

Kwaliteitseisen aantal kindplaatsen Een gastouder mag maximaal 6 kinderen tot 12 jaar opvangen waarvan: 1. maximaal 5 kinderen tot 4 jaar; 2. maximaal 4 kinderen tot 2 jaar; 3. maximaal 2 kinderen tot 1 jaar. Dit maximum aantal kinderen is inclusief de eigen kinderen van de gastouder (tot 10 jaar). De opvang vindt plaats op het adres van de gastouder of op dat van de vraagouders. De opvang kan maar op 1 vaste locatie plaatsvinden. De opvang moet voldoen aan verschillende eisen, zoals: 1. Er is een aparte slaapruimte voor kinderen jonger dan 1,5 jaar. 2. Er is voldoende speelruimte binnen en buiten. 3. De woning is volledig rookvrij en er zijn voldoende goed functionerende rookmelders. Ruimte per kind moet minimaal 3,5 vierkante meter bedragen. Gastouders krijgen uiteraard ook te maken met Gastouderbureau Green4kids. Deze samenwerking vindt niet prominent plaats, maar dit sluit daarmee niet uit dat het pedagogisch beleidsplan zoals hier omschreven niet als leidraad voor het dagelijks handelen van de gastouder geldt. Indien zich bijvoorbeeld een probleemsituatie voordoet, zal gastouder zich, waar nodig, wenden tot gastouderbureau Green4kids. 8

Gastouderbureau


6. De 4 competenties van de gastouder Hieronder leest u meer over de competenties die aan de gastouder worden gesteld, waarbij ook richting de ontwikkeling van het gastkind wordt uitgediept. De kopjes gaan dus over de competenties van de gastouders, waarna u leest over wat dat voor effect dient te hebben op de ontwikkeling van het kind. Het gaat om de volgende competenties: 1. Persoonlijke competentie 2. Emotionele competentie 3. Sociale competentie 4. Overdracht van normen en waarden Door middel van diverse “Quotes” wordt geprobeerd te verduidelijken hoe e.e.a. in de praktijk kan klinken. De quotes zijn beschreven als waren ze van een gastouder, richting een gastkind. 6.1 Persoonlijke competentie Spelen moet ongedwongen gaan, kinderen moeten hierin vrij kunnen zijn. De gastouder zal het kind voldoende stimuleren tot spelen, maar nimmer dwingen. De afwisseling en diversiteit in aangeboden spellen, speelgoed en speelvormen leert het kind om keuzes te maken. De interesses en behoeften van het kind zijn leidraad voor de gastouder om daarop het aangeboden spel / spelen af te stemmen. Plezier is leidend en de fantasie die hierin door het kind wordt getoond zal niet worden belemmerd. Ook de leeftijd van het kind zal in ogenschouw worden genomen door de gastouder als spel en/of speelgoed wordt aangeboden. Kinderen zullen tijdens hun spel altijd, ook ongedwongen, ontwikkelen in hun motorische, verstandelijke, emotionele en sociale ontwikkeling. De gastouder zal dit altijd stimuleren. Hieronder wordt kort dieper ingegaan op de zojuist genoemde aspecten van ontwikkeling. Motorische ontwikkeling Dit betreft de groei van het lichaam, de spierontwikkeling en ontwikkeling van de zintuigen. Bij motoriek onderscheiden we: • De grove motoriek: bewegingen van armen en benen zoals trappelen, kruipen, lopen, springen en fietsen. • De fijne motoriek: alle kleine bewegingen van handen, vingers en tenen zoals grijpen, vasthouden, kleine kraaltjes oppakken en knippen. Leeftijd 0-‐4 jaar In de eerste weken van een baby treden spontane en reactieve bewegingen op, er is nog geen sprake van bewuste of planmatige activiteit. Daarna volgt een spectaculaire ontwikkeling van lachen, rollen, zitten, etc. In deze eerste jaren wordt de wereld vooral via zintuigen ontdekt. Waarneming door tast, zicht en gehoor gaat samen met ontwikkeling van de motoriek. Door alles te betasten en in 9

Gastouderbureau


zijn mond te stoppen ontdekt het kind verschillen tussen hard en zacht, warm en koud en zoet en bitter. Een kind leert hierbij letterlijk door vallen en opstaan. Als de volwassene bijvoorbeeld even wacht met reageren zal een kind na een val dikwijls zonder huilen opstaan en verder gaan met waarmee het bezig was. Het kind ondersteunen in het zindelijk worden, gebeurt in overleg met de vraagouders. Het initiatief om ermee te beginnen kan van de vraagouder of van de gastouder uitgaan. Als besloten wordt om ermee te beginnen, is het raadzaam dat zowel thuis als bij de gastouder dezelfde aanpak gehanteerd wordt. Leeftijd 4-‐13 Door motivatie en stimulatie ontwikkelt een kind zich vlotter. Naarmate het kind ouder wordt, is er meer invloed van buitenaf nodig om nieuwe functies te ontwikkelen: functies als fietsen, schaatsen, fluiten, schrijven, knutselen, praten etc. Het kind ontdekt en onderzoekt ook zijn eigen lichaam en kan het bijvoorbeeld fijn vinden bloot te spelen en te zwemmen zonder schaamte en taboes. Vraagouders en gastouders hebben hierin eigen grenzen wat zij wel en niet toelaatbaar vinden. Het is raadzaam hierover te overleggen met elkaar. Een onderwerp als respect en privacy is hierin belangrijk met elkaar te bespreken. Green4kids zal deze onderwerpen ook in het kennismakingsgesprek bespreekbaar kunnen maken. Uiteraard gaat de ontwikkeling over veel meer zaken dan alleen bovenstaande en zullen alle leeftijden en ontwikkelingsfasen weer andere vaardigheden, kennis en houding vereisen van de (gast)ouder(s). Green4kids vindt het belangrijk dat de gastouder de ouders/verzorgers met regelmaat informeert over de ontwikkeling van het gastkind en, indien gewenst, meewerkt aan een structureler overleg over de ontwikkeling van het gastkind. Dit kan door bijvoorbeeld door een oudergesprek aan te vragen, buiten de opvanguren om. Ook een overdrachtsboekje of – schriftje is een goed hulpmiddel om met elkaar over de ontwikkeling in gesprek te zijn en te blijven. Een doe-‐boek waarin knutsel-‐, teken, creatieve werkjes worden getoond zijn ook zinvol en vooral ook leuk. Verstandelijke ontwikkeling Hiermee bedoelen we de ontwikkeling van het denken: het leren, het geweten en de taalontwikkeling. Leeftijd 0-‐4 jaar Het verstandelijk inzicht en taalontwikkeling van het kind wordt vergroot door veel met het kind te praten over wat het ziet en meemaakt. Bijvoorbeeld door aandacht te besteden aan begrippen zoals groot en klein, hoog en laag, gisteren en morgen en het leren onderscheiden van kleuren. Uitleg van alles wat er gebeurt en gaat gebeuren is hierin een belangrijk onderdeel. Dit biedt tevens structuur aan de dagplanning en geeft daarmee uiting aan oorzaken en gevolg en inzicht in volgorde van activiteiten, wat weer positief uitwerkt op veiligheid en daarmee ruimte biedt aan de verstandelijke maar ook sociale en algemeen persoonlijke ontwikkeling.

10

Gastouderbureau


Zeggen wat we doen en doen wat we zeggen ziet Green4kids als consequent zijn. Consequent zijn heeft in de ogen van Green4kids dan ook maar ten dele iets te maken met enkel en alleen regels stellen en bijvoorbeeld straffen, zoals vaak wordt gezegd. “Ik ben consequent, want als ik zeg dat het niet gebeurt, dan gebeurt het ook niet!” of “Nee is nee!”

(als hier dan vervolgens ook nog eens geen uitleg bij wordt gegeven is dit zeker niet een vorm van consequent-‐zijn!)

Straffen voegt volgens Green4kids niet veel toe aan de opvoeding van kinderen. Het brengt in de meeste gevallen alleen maar meer afstand tussen kind en ouder/verzorger. Veel beter vindt Green4kids het als de gastouder duidelijk is in wat het kind mag en niet mag en voor het niet gewenst gedrag alternatief gedrag voorstelt. Hierbij is uitleg erg belangrijk. U kunt dan denken aan een situatie waarin een kind op de bank gaat springen. U zegt dan als gastouder bijvoorbeeld: “Ik vind het niet fijn als je op de bank springt, de bank is er om op te zitten met de billen. Ga maar op de bank zitten, want met springen gaat de bank kapot en dat willen we niet.”

Leeftijd 4-‐13 De ontwikkeling van het geweten hangt samen met het begripsvermogen van een kind; leren begrijpen wat ‘nee’ betekent, leren dat een verbod ook geldt als het kind zich alleen in de kamer bevindt. Deze ontwikkeling voltrekt zich niet in een logische volgorde. De impuls van het kind om bijvoorbeeld aan een knopje te komen, terwijl hij weet dat het niet mag kan opeens zoveel sterker zijn dan een herinnering aan het verbod. De taalontwikkeling wordt vooral aangemoedigd doordat de gastouder zelf goed Nederlands spreekt en zich niet bedient van grove taal. Een kind dat leert praten, kan tegelijkertijd positief gewaardeerd en in zijn taalontwikkeling gestimuleerd worden door op correcte wijze te herhalen wat een kind zegt. Achtergrondgeluiden, zoals een radio die aanstaat, kan taalontwikkeling in de weg staan. Een radio of muziek op de achtergrond is niet verboden, maar zal door de gastouder altijd beoordeeld worden in de context van de activiteit; de gastouder zal daar dan ook overeenkomstig naar handelen. Een voorstel is hierin om de radio of muziek op te zetten en dit als aparte activiteit te gebruiken, bijvoorbeeld om met elkaar te gaan dansen of te zingen. 6.2 Emotionele competentie Onder de emotionele ontwikkeling wordt de ontwikkeling van het gevoelsleven van het kind verstaan. Bij de sociale ontwikkeling leert het kind omgaan met andere kinderen en volwassenen. Kinderen hebben van kleins af aan de behoefte aan geborgenheid en veiligheid. Een baby zoekt passief of actief de nabijheid van een ander; dit wordt hechtingsgedrag genoemd. De eigen ouders(s) en andere gezinsleden, waaraan het kind zich hecht, kunnen het kind een liefdevolle en veilige basis bieden. Vanuit deze basis kan een kind ook met andere volwassenen en kinderen een veilige vertrouwensrelatie opbouwen. Het is belangrijk dat het kind zich bij de gastouder en gezinsleden veilig en vertrouwd voelt. 11

Gastouderbureau


Zoals eerder al beschreven vindt Green4kids het erg belangrijk dat alle handelingen, planningen en activiteiten, oorzaken en gevolgen besproken worden met het kind. Hierdoor leert het kind snel wat bijvoorbeeld gewenst gedrag en ongewenst gedrag is en wat eventueel alternatieven voor dat gedrag zijn. Daarnaast biedt benoemen van alle activiteiten en handelingen van de gastouder erg veel structuur en daarmee gevoel van veiligheid aan het kind. “We gaan nu even de billetjes schoonmaken en een schone luier aan doen. Zo! En dan de broek omhoog, ritsje dicht, sokjes weer aan, hupsakee! ZO DOEN WE DAT!” -‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐ “We gaan zo eventjes naar de winkel, maar eerst gaan we dan eventjes een plasje doen op de wc. Als dat klaar is, doen we het jasje aan (want het is een beetje koud buiten!) en dan gaan we een stukje lopen.” -‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐ “Als we dan terugkomen van de winkel, dan gaan we samen een lekker koekje eten met een glaasje melk of thee.”

-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐ Uiteraard is het enthousiasme en de energieke sfeer waarmee dit gezegd wordt van belang voor het goed slagen van deze structuur en uitleg. Continuïteit en regelmaat in de opvang door de vaste gastouder zijn hiervoor ook belangrijk. Naast emotionele veiligheid biedt de gastouder ook fysieke veiligheid en bescherming. Het kind en de gastouder raken als het goed is steeds beter op elkaar ingespeeld. De gastouder leert gedrag van het kind adequaat te interpreteren en het kind ervaart dat het met zijn gedrag de gastouder kan bereiken. Het kind kan dan troost en veiligheid vinden. Zo krijgt het kind vertrouwen in zichzelf en durft het zijn omgeving te gaan onderzoeken. De wijze waarop de gastouder het kind waardering (o.a. door complimentjes) geeft, heeft invloed op het zelfvertrouwen van het kind en het ontwikkelen van een positief zelfbeeld. Kinderen hebben behoefte aan aandacht. Een gastouder besteedt vooral aandacht aan positief gedrag van het kind; zij kijkt en luistert goed naar de behoeftes van het kind. Hierop inspelen betekent de ene keer het kind stimuleren en een andere keer het kind niet storen in zijn spel. Zo wordt het kind de vrijheid gegund om zijn eigen mogelijkheden te ontdekken en zich verder te ontplooien. Een kind heeft er recht op met respect behandeld te worden en serieus genomen te worden. Zo leert het kind ook voor anderen respect te hebben. Het is van belang dat de kinderen uit verschillende (culturele en maatschappelijke) achtergronden van jongs af met elkaar opgroeien en voor elkaar respect leren hebben. Daarnaast willen kinderen, net als volwassenen, graag weten waar zij aan toe zijn. Wat mag wel en wat mag (beter)niet? Kinderen worden grenzen gesteld vanwege; • Veiligheid • Het bieden van een zekere mate van rust en regelmaat • Het leren rekening houden met de behoeften van anderen • Het overdragen van normen en waarden • Het leren verantwoordelijkheid te dragen voor het eigen gedrag 12

Gastouderbureau


Als een kind gecorrigeerd wordt door de gastouder dan moet het duidelijk voor het kind zijn dat het niet als persoon wordt afgewezen, maar dat bepaald concreet gedrag wordt afgekeurd. Regels en activiteiten die consequent worden toegepast en, zoals eerder gezegd, uitgelegd, bieden een kind duidelijkheid. Toch kan een kind het best begrijpen als er wel eens van een regel wordt afgeweken, als dit tenminste maar wordt uitgelegd. Morele regels moeten helder zijn en voortkomen uit een aantal (voor kinderen begrijpelijke) basisregels, zoals ‘wij doen een ander geen pijn’. Kinderen proberen de grenzen van regels af te tasten. Zij moeten ervaren wat er gebeurt als die grenzen overschreden worden. Door kinderen hierop aan te spreken, leren zij verantwoordelijkheid te dragen voor hun gedrag. Het gastouderbureau Green4kids hanteert de onvoorwaardelijke regel dat de gastouder het gastkind niet fysiek corrigeert, door bijvoorbeeld een zogenaamde ‘corrigerende tik’. Dit zou de vertrouwensrelatie tussen gastouder en gastkind kunnen schaden. Gastouders hebben een voorbeeldfunctie; jonge kinderen leren veel gedrag door imitatie. Met de ouders wordt besproken op welke wijze de gastouder het gedrag van het kind corrigeert. Gastouder en ouder; samen verantwoordelijk voor ontwikkeling De dagelijkse verantwoordelijkheid gedurende de opvang ligt in eerste instantie bij de gastouder. Hij/zij heeft direct contact met de kinderen. De gastouder overlegt samen met de ouders over de opvoeding om deze op elkaar af te stemmen. Sommige dingen zullen nu eenmaal anders bij de gastouder gaan dan thuis. Op deze manier zien kinderen dat er verschillen kunnen zijn en leren ze hier op een positieve manier mee om te gaan. Respect en vertrouwen liggen hieraan ten grondslag. De uiteindelijke verantwoordelijkheid voor de opvoeding van het kind berust echter altijd bij de ouders zelf. Samengevat ziet concreet gedrag van de gastouders er op de eerder genoemde ontwikkelingspunten als volgt uit. Gastouders van Green4kids: • •

•

• • • • • •

Stimuleren het kind tot actieve en zelfstandige houding in overeenstemming met de leeftijd; Bieden verschillende activiteiten aan, die ook ruimte voor eigen invulling door het kind open laten en verschillende ontwikkelingsniveaus ondersteunen (bijvoorbeeld voorlezen en zelf laten lezen); Ondersteunen het ontwikkelen van zelfvertrouwen door het kind zoveel mogelijk zelf te laten doen (onder begeleiding aangepast aan de leeftijd) en resultaten, hoe klein ook te benoemen en waarderen; Respecteren een persoonlijke aanpak van activiteiten door het kind; Passen eisen aan leeftijd en persoonlijkheid van het kind aan; Leren het kind rekening houden met anderen, delen en grenzen te accepteren bijvoorbeeld door bevorderen van spelen met andere kinderen; Leren het kind om voor zichzelf op te komen; Leren het kind om zijn behoeften gepast aan anderen duidelijk te maken; Begeleiden het kind bij het aangaan van relaties met anderen;

13

Gastouderbureau


•

Leren het kind om te gaan met onenigheid tussen kinderen, de reden voor de vijandigheid te vinden en op te lossen afhankelijk van de situatie en de leeftijd van de kinderen.

De lichamelijke ontwikkeling De lichamelijke ontwikkeling begint al op een heel jonge leeftijd. Baby’s leren al snel om naar iets te grijpen, ze leren rollen en kruipen en als ze wat ouder worden leren ze lopen. Om zich lichamelijk te ontwikkelen hebben kinderen ruimte nodig. De ruimte waarin de kinderen worden opgevangen dient dan ook zo te zijn ingericht dat het de kinderen uitnodigt om te gaan spelen. Baby’s kunnen spelen in de box of op een rustig plekje op de grond. Ze kunnen gebruik maken van het kleurrijke babyspeelgoed. De wat oudere kinderen spelen ook graag op de grond. Zij willen de omgeving ontdekken door te kruipen of te lopen. Ze kunnen lekker rollen op een matras of zich ergens verstoppen. In de peuterleeftijd wordt de ontwikkeling van de fijne motoriek belangrijker. Zij kunnen in de groep spelen met bouwstenen, puzzelen, knutselen etc. Dit kan tijdens het vrij spelen maar de peuterleeftijd leent zich ook al heel goed om gerichte activiteiten aan te bieden. De gastouder kan zo bepaalde ontwikkelingen stimuleren. Ook het buiten spelen is juist voor de peuterleeftijd heel belangrijk. Peuters hebben veel energie. Vooral buiten kunnen ze die energie uiten. Ze kunnen er lekker rennen, fietsen en ravotten. Wanneer de situatie het toelaat zal de gastouder zoveel mogelijk met de kinderen buiten spelen. De buitenlucht is gezond en kinderen doen buiten veel belangrijke indrukken op. Daarnaast krijgen kinderen van verse buitenlucht en beweging ook een gezonde zin in eten. Het is een goed idee in de dagplanning hier rekening mee te houden. Zo is het vaak een goede volgorde om eerst een lichamelijke buitenactiviteit te doen en daarna te gaan eten aan tafel of een gezond tussendoortje aan te bieden. “We gaan dadelijk lekker eventjes naar buiten, de eendjes voeren en als we dan terugkomen, dan gaan we samen fruit eten!” De verstandelijke ontwikkeling Jonge kinderen denken vanuit zichzelf. Ze hebben nog geen inlevingsvermogen en ze hebben een zeer beperkt concentratievermogen. Ook hun gewetensvermogen is nog uiterst beperkt. Bovendien kunnen ze nog niet zo goed onderscheid maken tussen fantasie en werkelijkheid. Bij het aanbieden van activiteiten en materialen dient daar rekening mee gehouden te worden. Tijdens het spel houdt de gastouder toezicht en is degene die de grenzen aangeeft en grijpt indien nodig in om een positieve wending te geven aan het gebeuren. De taalontwikkeling Tijdens de eerste vier jaar maken de kinderen een snelle ontwikkeling door op het gebied van de taal, van het maken van de eerste geluidjes tot het zeggen van hele zinnen. De omgeving van het kind is daarbij van groot belang. 14

Gastouderbureau


Green4kids hecht er dan ook bijzonder aan dat gastouders communicatief goed zijn onderlegd en de Nederlandse taal uitstekend beheersen. Tweetaligheid komt in de Nederlandse cultuur steeds vaker voor. In de gastouderopvang in Nederland is het wettelijk bepaald dat er Nederlands gesproken wordt. Het is raadzaam hierover met de vraagouders en gastouder vooraf aan de opvang te bespreken wat hiervan de voordelen c.q. nadelen zijn voor het gastkind. Nederlandse taal voeren in het gastgezin heeft bijvoorbeeld als voordeel dat het kind de Nederlandse taal mogelijk sneller machtig wordt, waardoor de overgang naar de basisschool waarschijnlijk verbetert. Opvoeding en dus ook taalopvoeding vindt plaats, zoals eerder gesteld, door zowel ouders als gastouders. De gastouder wordt door Green4kids geacht veel aandacht te besteden aan de verbale communicatie. Dit kan zowel individueel als in een groep wanneer er meerdere kinderen in het gastgezin aanwezig zijn of wanneer vriendjes of vriendinnetjes van het gastkind komen spelen. Kinderen leren namelijk veel van elkaar. Om de taalontwikkeling bij kinderen te stimuleren wordt er door de gastouder ook veel liedjes gezongen en boekjes voorgelezen. Na verloop van tijd zullen zelfs de jongste kinderen bepaalde woorden herkennen en proberen na te zingen/zeggen. Ook het benoemen van handelingen en het bespreken van de dagplanning en activiteiten zijn een erg goede manier om taal bij kinderen, van baby af aan te ontwikkelen. “Zo, we gaan eventjes een doekje pakken. En dan jouw mondje poetsen, zoo! Goed zo! Handjes wassen, want daar zit nog boter aan. En klaar! Goed gedaan!”

De creatieve ontwikkeling Creatief spel en speelgoed hebben een eigen functie. Het voornaamste doel is dat het kind lekker bezig kan zijn met verschillende materialen. Het eindresultaat doet er niet toe; alles wat het kind maakt is mooi. Creatief spel stimuleert de fantasie en vormt een manier om emoties en gevoelens te uiten. De ontwikkeling van identiteit en zelfredzaamheid Green4kids ziet identiteitsontwikkeling en zelfredzaamheid als een van de belangrijkste ontwikkelingsgebieden. Het is daarom dat Green4kids veel belang hecht aan een goede sfeer in de opvang situatie. De gastouder toont begrip voor de emoties van het kind want ieder kind verdient aandacht en respect. Het kind heeft een duidelijke plaats binnen de groep en voelt zich daardoor gewaardeerd. 15

Gastouderbureau


De gastouder begeleidt het kind in zijn ontwikkelingen en helpt zo zijn gevoelens een plaats te geven. Zij ondersteunt het kind in de ontwikkeling naar zelfstandigheid zonder daarin de eigenheid van het kind aan te tasten, door bijv. de kinderen met een vorkje te leren eten, de iets oudere kinderen leren zichzelf aan-‐ en uit te kleden voor-‐ en na het slapen, zindelijkheidstraining te bevorderen etc. Het kind geeft zelf aan wanneer het ergens aan toe is. De ontwikkeling van 4 tot 13 jaar In de leeftijd van 4 tot 13 jaar maken kinderen een veel minder snelle en zichtbare ontwikkeling door. Toch gaan ook in die leeftijd de ontwikkelingen gewoon verder. Als de kinderen 4 jaar zijn gaan ze naar school. Op school leren de kinderen veel. Daar worden de ontwikkelingen bewust gestimuleerd. Thuis of bij het gastgezin (Buitenschoolse opvang, BSO) moet een kind zich dan juist meer kunnen ontspannen. Green4kids vindt het daarom belangrijk dat er een huiselijke sfeer is. Na schooltijd moet een kind zijn verhaal kwijt kunnen. Er wordt gezamenlijk wat gedronken en daarna wordt er lekker gespeeld. Het kind mag zelf kiezen wat het doen wil. De nadruk wordt nu veel meer gelegd op plezier hebben. Ook vriendjes of vriendinnetjes zijn, uiteraard na overleg, welkom. 6.3 Sociale competentie De gastouder houdt het (sociale) welzijn van het gastkind in de gaten en begeleidt de gastkinderen waar nodig. Naarmate de leeftijd vordert, wordt hierin ook de verbale communicatie steeds belangrijker. Ieder kind verdient respect, niet alleen van de gastouder maar ook van de andere kinderen. Het groepsproces (broertjes/zusjes en vriendjes die komen spelen) wordt door de gastouder goed in de gaten gehouden. Materialen en activiteiten zijn afgestemd op de leeftijd en behoeften van de kinderen. De gastouder is in staat in te springen op die behoeften en hun creativiteit daarbij te gebruiken. Zodra er meerdere gastkinderen in het gastgezin aanwezig zijn, dan vindt er een groepsproces plaats, waarin kinderen leren naast en met elkaar te spelen. Daarin heeft de gastouder creativiteit en vindingrijkheid nodig om het sociale proces te stimuleren. Een van de mogelijkheden is om regelmatig met en door de kinderen toneelstukjes te spelen. Verkleedkleren helpen hier bijvoorbeeld erg goed bij. Het gaat hier niet om hele toneelstukken met een begin, slot en einde. Nee, heel eenvoudig is vaak veel overzichtelijker. Een eenvoudig maar erg leuk voorbeeld is “Winkeltje spelen”. En dan al helemaal als er vooraf nog een cupcake gebakken is, die dan zogenaamd ‘verkocht’ wordt aan ‘een klant’. De sociale vaardigheden die hierbij komen kijken laten zich eenvoudig raden en worden hiermee in een veilige context geoefend, namelijk met de bekende gastouder en mede-‐gastkinderen. Door het ‘doen’ leren kinderen een stuk zelfvertrouwen krijgen en als ze dan op een ander moment écht een keer in een winkel/supermarkt komen en ze zeggen bijvoorbeeld netjes “Tot ziens!” of “Dank je wel” en ze krijgen daar weer reactie op van een ‘echte’ winkeljuffrouw, dan stimuleert hen dat weer te gaan doen en geeft het het zelfvertrouwen daardoor een enorme oppepper. 16

Gastouderbureau


“Weet je het nog? Als we centjes hebben betaald in de winkel, zeggen we, net als het winkeltje thuis, Dank je wel en fijne dag!!” Laat het kind daarin ook rustig leren en fouten maken. Niks is vreemd! De gastouder zal altijd rust en ruimte hebben om dingen opnieuw te laten doen. Het kind mag niet het gevoel krijgen dat het ‘fouten maakt’. Met een beetje humor kun je veel oplossen. “Oepsie! Nou gaan we naar huis en zeg je “Hallo!” Als we weer naar huis gaan zeggen we…. (kind krijgt ruimte, denkt even en zegt: ) DAAAG!” -‐ HOI HOI HOI (handen in de lucht)!!! JAAAAH, zo doen we dat!! Goed zo. Met elkaar een spelletje doen is ook een sociale activiteit, waarbij vaak spelregels om de hoek komen kijken. 6.4 Overdracht van waarden en normen Gastouderopvang vindt plaats in een huiselijke omgeving. Gastkinderen kunnen worden betrokken bij de zorg voor de dagelijkse gang van zaken. Zodoende wordt ze waarden en normen bijgebracht. Het is belangrijk dat ouders en gastgezin belangrijke waarden en normen op elkaar afstemmen. Denk hierbij aan een bepaalde godsdienst, omgaan met vriendjes en vriendinnetjes, conflicten, taalgebruik, respect voor anderen en elkaars spullen en het nemen van eigen verantwoordelijkheid. Respect en vertrouwen zijn twee belangrijke kernwoorden in de gastouderopvang. Sommige zaken zullen bij de gastouders anders aangepakt worden dan bij de ouders. Dat hoeft geen problemen op te leveren. Het is immers belangrijk dat uw kind ziet dat er verschillen zijn en deze als zodanig respecteert. Hierbij speelt het vertrouwen van het kind in de gastouder een grote rol. Goede uitleg rondom eventuele verschillen doet recht aan het kind. “Ja, ik weet dat je thuis soms op de I-‐pad mag spelen, maar als we hier zijn dan vind ik dat geen goed idee, omdat hier ook andere kindjes zijn. Als jij dan op de I-‐pad speelt, kunnen we niet gezellig met z’n allen iets leuks doen.”

6.5. Reflecteren op eigen handelen Eigenlijk is dit een competentie die niet alleen iets zegt over het feitelijk uitvoerende werk van de gastouder, maar meer over zijn/haar kijk op het eigen handelen. Vanuit een ‘helicopter’ (helicopterview) kijken naar “Hoe heb ik nou gefunctioneerd in deze specifieke situatie?”

“Goh, als ik nou terugkijk op hoe ik vandaag met de kindjes aan tafel geknutseld heb, dan vind ik dat ik alles goed had voorbereid.”

Het kunnen benoemen van het eigen gedrag en daar ook lering uit trekken is een belangrijke kwaliteit waarvan Green4kids vindt dat gastouders dat moeten beheersen of in elk geval (verder) dienen te ontwikkelen, waar nodig uiteraard. Kijkend naar de ontwikkeling van kinderen zoals hierboven uitvoerig beschreven, is het belangrijk iets te zeggen over de professionaliteit die Green4kids aan de gastouders stelt. Professionaliteit van de gastouders is dan ook een belangrijk thema binnen Green4kids. 17

Gastouderbureau


Om hier meer handen en voeten aan te geven verlangt Green4kids dat de gastouder 3-‐4 maal per jaar een relatief eenvoudige, maar methodisch opgezette activiteit in het kader van duurzaamheid, maatschappelijke betrokkenheid, milieu, veiligheid, hygiëne, sociale ontwikkeling opstelt en uitvoert. Denk dan bijvoorbeeld aan het bezoeken van een verzorgingshuis voor ouderen of een bezoek aan een supermarkt, maar ook een bezoekje aan een dierenpark of het thema “afval” in een knutselactiviteit verwerken kan al een goede invulling zijn. Andere mogelijkheden zijn cupcakes bakken en die gaan uitdelen aan mensen in een vrijwilligersorganisatie. Creatief zijn is hierin belangrijk. Aan de hand van een dergelijke activiteit wil Green4kids dan een methodisch verslag ontvangen waaruit onder meer blijkt dat de gastouder heeft gereflecteerd op het eigen handelen op vooraf bekende thema’s als veiligheid, sociale ontwikkeling, hygiëne, motorische ontwikkeling etc. 7. Signalerende functie Mocht de gastouder ten aanzien van het gastkind van mening zijn dat er op een bepaald gebied in de ontwikkeling iets opvalt of dat er een achterstand lijkt te zijn, dan bespreekt hij/zij dit op zorgvuldige wijze met de vraagouders. Het kan zijn dat de vraagouders de zorg niet delen of er niet voor open staan. In zo’n geval is het goed te vermelden welk exact gedrag u het kind heeft zien hebben. Vraag de ouder(s) vriendelijk of zij de komende 2-‐3 weken willen observeren of zij dit specifieke gedrag ook herkennen. Dit geeft vaak een opening om over uw vermoeden te praten. Indien de gastouder zich zorgen blijft maken, dan kan hij/zij dit bespreken met Green4kids. Indien het gastouderbureau (medewerker) ook van mening is dat er sprake is van een belemmerende factor met betrekking tot de ontwikkeling van het gastkind, dan zal de kwestie met de vraagouders worden besproken door de bemiddelingsmedewerker. 8. Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Iedere gastouder ontvangt van het bureau een Meldcode Kindermishandeling. Bij vermoeden van mishandeling moet de gastouder dit melden bij het gastouderbureau, waarna dit protocol na zorgvuldige overwegingen eventueel in werking gezet zal worden. Green4kids heeft een aandachtsfunctionaris welke u met eventueel te volgen stappen kan ondersteunen. Hij heeft daarvoor scholing gevolgd. Op uw sociale kaart (zie map Gastouder Green4kids) vindt u het landelijk nummer van de vertrouwensinspecteur. Green4kids dient met de vertrouwensinspecteur overleg te plegen over de aanwijzingen van sexueel geweld of ander geweld jegens kinderen door betrokkene. Alle medewerkers in de kinderopvang moeten een Verklaring Omtrent het Gedrag hebben, zo ook bewoners boven 18 jaar woonachtig in de gastouderwoning. De zogenaamde VOG toont aan dat de gastouder geen strafbare feiten heeft gepleegd waardoor hij niet met kinderen mag werken. Maar deze verklaring is een momentopname. Daarna kan een gastouder alsnog strafbare feiten plegen die een bedreiging vormen voor de veiligheid van kinderen. Daarom controleert Dienst Justis iedere dag (continue screening) of medewerkers in de kinderopvang nieuwe strafbare feiten hebben gepleegd.

18

Gastouderbureau


In geval van een melding in het kader van de continue controle als bedoeld in artikel 9b van het Besluit registers kinderopvang en peuterspeelzaalwerk betreffende de gastouder en andere personen van 18 jaar en ouder als bedoeld in het derde lid artikel 1.56b lid 3 Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen, zal het gastouderbureau de ouders waarmee de gastouder een overeenkomst tot gastouderopvang heeft gesloten informeren over deze melding. In de praktijk geldt dat Green4kids ingeval van een GGD-‐melding in dit kader, over zal gaan tot direct en onverwijld stopzetten van de overeenkomst en zorg zal dragen voor stopzetting van de opvang door betreffende gastouder. Daarnaast, indien het om een strafbaar feit gaat, zal door Green4kids aangifte worden gedaan bij de politie. Tevens wordt de gastouder onverwijld uitgeschreven uit het LRKP. (Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen.) Ook ouders kunnen terecht bij de vertrouwensinspecteur als zij aanwijzingen hebben dat geweld wordt gebruikt tegen een kind. Zij krijgen advies over hoe zij aangifte kunnen doen. 9. Verzorging en veiligheid Ieder kind heeft recht op een goede lichamelijke verzorging, in een schone omgeving, waardoor onnodige ziektes zoveel mogelijk worden voorkomen. De aard van de verzorging hangt af van de leeftijd van kinderen. Bij een baby nemen voeding en verzorging meer plaats in dan bij schoolgaande kinderen. Ook bij de verzorging is het belangrijk, dat het kind warmte, aandacht en respect ervaart. Ook hier is structuur en benoemen van handelingen belangrijk, omdat als de handelingen en activiteiten elkaar steeds opnieuw op dezelfde wijze opvolgen, het kind hierdoor ritme en gewenning gaat ervaren en dat geeft een veilig gevoel aan het kind. Ook hier geldt: Zeg wat je gaat doen en doe wat je zegt! “We gaan even een plas doen en wat zeggen we dan? “Na het plassen, HANDEN WASSEN!!” Ja, zo doen we dat!” “Zo kijk! Eva pakt een koud doekje om jouw mond te poetsen en jouw handjes, want daar zit nog allemaal pindakaas aan!” En dan is het weer lekker schoon en fris.

Een kind voelt zich prettig en veilig, wanneer ritmen en gewoonten in de verzorging thuis en bij de gastouders goed op elkaar zijn afgestemd. Ouder en gastouder maken daarom afspraken met elkaar over allerlei onderdelen van de verzorging: Voeding: hoe vaak, welke voeding, wel of geen snoep Zindelijkheid: hoe vaak verschonen, wanneer begint de zindelijkheidstraining Slapen: waar, wanneer, slaapritueel, zorg voor voldoende rust bij oudere kinderen. Ziekte: Wat doet de gastouder als het kind ziek wordt. Hygiëne: tanden poetsen, handen wassen. De gastouder is verantwoordelijk voor de veiligheid van het kind tijdens de opvanguren. Huis en tuin moeten veilig zijn ingericht. 19

Gastouderbureau


Eerder werd al gemeld dat er bijvoorbeeld door Green4kids (en GGD!) streng gelet wordt op onder meer de aanwezigheid van traphekjes, het opbergen van gevaarlijke stoffen, deugdelijk speelgoed, goed werkende rook-‐/brandmelders op de juiste plekken en stopcontactbeveiliging. De slaapruimte van het kind moet rustig, rookvrij en goed te ventileren zijn. Als gastouder een of meerdere huisdieren heeft, staat de veiligheid van het kind voorop. En als het kind groter is en (alleen) buiten gaat spelen, moeten de gastouders ervan verzekerd zijn dat dit geen gevaar oplevert voor het kind. (protocol alleen buitenspelen). De totale indruk van de woonsituatie moet in orde zijn; veilig en gezond en gebaseerd op feiten. Hiervoor heeft Green4kids zogenaamde RI&E-‐lijsten met uiteenlopende aspecten. Deze risico-‐inventarisatielijsten stelt de overheid verplicht. Aan de hand van deze risico-‐ inventarisatielijsten wordt nagegaan of de opvang voldoet aan de door de overheid vastgestelde veiligheids-‐ en gezondheidseisen. Deze risico-‐inventarisatie wordt jaarlijks herhaald door Green4kids. De GGD heeft vervolgens de taak om bij het Green4kids te controleren of dit ook daadwerkelijk gebeurt. Als er een nieuw kind op het opvangadres komt, dan wordt ook opnieuw een risico-‐inventarisatie gedaan, omdat simpelweg de opvangsituatie door het nieuwe kind wijzigt en dus nieuwe risico’s kunnen ontstaan die er voorheen niet waren. Ouders hebben de mogelijkheid de risico-‐inventarisatie in te zien. GGD-‐rapportages over de activiteiten van Green4kids dienen verplicht openbaar gemaakt te worden. Green4kids vermeldt deze rapportages op haar website. 10. De rol van Green4kids De wet bepaalt dat gastouderopvang moet bijdragen aan een goede en gezonde ontwikkeling van het kind in een veilige en gezonde omgeving. Gastouderbureau Green4kids houdt nauwlettend in de gaten of de opvang bij de gastouders met wie wij samenwerken, aan de wettelijke eisen voldoet. Daarbij hanteren wij een aantal vaste criteria, standaardvoorwaarden en regels die de basis vormen voor de gastouderopvang. Het gastouderbureau heeft een adviserende, bemiddelende en ondersteunende rol bij het tot stand brengen en onderhouden van een goede samenwerking tussen vraag-‐ en gastouders. De bemiddelingsmedewerker(s) van het gastouderbureau begeleiden het opvangtraject en hebben regelmatig contact met de vraag-‐ en gastouders. Het zorgdragen voor een goede communicatie tussen alle partijen beschouwen wij als essentieel onderdeel van onze dienstverlening. Pedagogische toetsing Gastouderbureau Green4kids wil communicatie tussen vraag-‐ en gastouder en gastouderbureau vergroten o.a. door middel van deskundigheidsbevordering en zelfreflectie op het lerend vermogen van de gastouder. Green4kids stelt dat de gastouder een continu lerend individu is, waarbij het zelfreflecterend vermogen steeds aandacht vereist. Het zelfreflecterend vermogen van de gastouder wordt als zeer belangrijk aspect van de professionaliteit gezien. 20

Gastouderbureau


‘Een leven lang leren’ is een belangrijk speerpunt van de overheid. Daarvoor stelt Green4kids dat de gastouder minimaal 3 x per jaar een verslag maakt van een thema of bezoek wat hij/zij met de kinderen heeft ondernomen. In dit verslag zijn een aantal standaard aspecten van gastouderopvang opgenomen die minimaal dienen te worden beschreven, zoals veiligheid, sociaal-‐emotionele ontwikkeling, hygiëne, maatschappelijke betrokkenheid en natuur. Leidend hierin is te beschrijven hoe de gastouder zichzelf bezig heeft gezien met deze aspecten van gastouderopvang en waarin zij heeft geleerd of nog kan leren. Het gastouderbureau zal de verslagen bij de gastouder lezen en bevragen (authenticiteit) en voorzien van feedback, waarna dit ter inzage aan de vraagouder(s) kan worden gegeven. De gastouder gaat dan ook nadrukkelijk akkoord met het verstrekken van het verslag aan de vraagouder(s). Openheid en transparantie van communicatie rondom deskundigheid en partijen met elkaar in constructief gesprek brengen en houden is hierin een bijkomend belangrijk voordeel, zo vindt Green4kids. In de toekomst kan het zomaar zijn dat er hernieuwde inzichten en eisen rondom de kwalificatie van de gastouder gesteld worden. Door middel van het goed bewaken van de pedagogische deskundigheid en algehele professionaliteit van onze gastouders denkt Green4kids haar gastouders niet alleen kwalitatief op hoog niveau te houden, maar ook op de toekomst voor te bereiden. Overzicht van taken van Gastouderbureau Green4kids: • Zorgvuldige werving en selectie van gastouders. • Vraagouder(s) in contact brengen met de gastouder die voldoet aan de verwachtingen (bv. Woonplaats, gewoonten, levensopvattingen, gezinssituatie) van de vraagouder(s). • Het proberen te realiseren van vervangende gastouder bij ziekte of vakantie gastouder. • Het bewaken van de kwaliteit van de opvang door o.a. ondersteunen van de gastouders en het bevorderen van de deskundigheid op onder meer hiervoor genoemde wijze, de pedagogische toetsing. • Er op toezien dat gastouder(s) EHBO-‐certificaat voor kinderen heeft en actueel houdt. • Kassiersfunctie. • Het onderhouden van contacten met alle betrokken partijen. • Fungeren als vraagbaak voor zowel vraag-‐ als gastouder. • Bemiddelen bij conflicten. • Verzorgen van aanvullende verzekering. Verzekering Iedere vraag-‐ en gastouder dient minimaal WA verzekerd te zijn. Daarnaast sluit Green4kids een WA verzekering voor bedrijven af voor omstandigheden die, eventueel, niet gedekt worden door de eigen verzekering. Klachten De relatie tussen de vraagouder(s) en de gastouder is meestal goed te noemen. De opvang wordt goed op elkaar afgestemd en ook de communicatie verloopt over het algemeen goed. Toch kan het in een enkel geval gebeuren dat vraagouders en gastouder van mening verschillen over een aspect rond de opvang. Als de beide partijen vervolgens niet tot 21

Gastouderbureau


overeenstemming kunnen komen, nadat zij zelf het gesprek zijn aangegaan, dan zal Green4kids zich hierbij inspannen om te komen tot een werkbare oplossing waar beide partijen zich goed in kunnen vinden. In een verder stadium, als een werkbare oplossing uitblijft, maar ook daarvóór al, kan men altijd gebruik maken van een (externe) klachtencommissie. Hiervoor kan gebruik worden gemaakt van sKK, stichting Klachtencommissie Kinderopvang. Green4kids is daarbij aangesloten. Informatie over deze stichting is te vinden op www.klachtkinderopvang.nl. Green4kids heeft een klachtenreglement opgesteld waarlangs de ouder(s) en gastouders hun klacht bij Green4kids kunnen neerleggen. Dit klachtenreglement is in te lezen via ‘inloggen’ op de website www.green4kids.nl (Zie ook map Gastouders). In een enkel geval zal het conflictgesprek kunnen leiden tot een breuk tussen de vraagouder(s) en de gastouder en zal gastouderbureau Green4kids op zoek gaan naar een andere gastouder, indien gewenst. Privacy Privacy wordt in de huidige maatschappij steeds meer een beladen begrip. Denk aan smartphones die allang niet alleen maar meer voor bellen worden gebruikt. Gastouderbureau Green4kids ziet dat in de praktijk van alledag hier op diverse manieren mee omgegaan wordt. Zo zal de ene gastouder heel onschuldig foto’s maken van de gastkinderen, terwijl een ander dit in zijn geheel ongepast vindt. Weer een ander maakt weliswaar foto’s maar zal de kinderen onherkenbaar ‘op de rug’ fotograferen. Green4kids zal in het kennismakingsgesprek en in dit pedagogische beleidsplan het onderwerp privacy aan de orde brengen en de vraagouder(s) en gastouder hierover een uitspraak laten doen over privacy in praktische vorm, waarbij wij er vanuit gaan dat de gastouder de gewenste omgangsvorm in het kader van privacy die de vraagouder(s) als belangrijk ervaart, ook eerbiedigt en er steeds naar handelt. Green4kids heeft een foto-‐ en filmbeleid, waarin afspraken rondom privacy staan vermeld. Opzegging Green4kids behoudt zich altijd het recht voor om direct en éénzijdig het contract met één of beider partijen op te zeggen, zonder opgaaf van reden. De gastouder heeft uiteraard ook het recht op te zeggen zonder opgaaf van reden, met dien verstande dat Green4kids het redelijk acht hiervoor een maand opzegtermijn in acht te nemen. Ook de vraagouder heeft het recht tot opzegging van het contract, per de eerste van de volgende maand, met inachtneming van een maand. Oudercommissie Alle kinderopvanginstellingen dienen per 1 januari 2005 hun ouderinspraak geregeld te hebben volgens de Wet Kinderopvang in de vorm van een oudercommissie. Om de medezeggenschap van cliënten in de zorgsector te regelen heeft de wetgever gekozen voor een cliëntenvertegenwoordiging – cliëntenraad – per organisatie die functioneert op basis van een medezeggenschapsreglement. In de kinderopvang wordt de cliëntenraad meestal oudercommissie genoemd. Met zo’n oudercommissie beschikt de organisatie over een gesprekspartner die namens de ouders kan spreken. Bij belangrijke onderwerpen hoeft de organisatie dan niet alle vraagouders te raadplegen, maar kan dan bij de oudercommissie terecht. 22

Gastouderbureau


De bevoegdheden van de oudercommissie en de procedures waaraan de organisatie en oudercommissie zich moeten houden, worden vastgelegd in het medezeggenschapsreglement. De oudercommissie stelt zich ten doel de belangen van de kinderen en vraagouder(s) zo goed mogelijk te behartigen en te vertegenwoordigen door invloed uit te oefenen op het beleid. De oudercommissie formuleert adviezen maar signaleert ook knelpunten. De leden van de oudercommissie treden dus ook op als vertrouwenspersoon. Als een vraagouder een probleem heeft, dat niet op te lossen is met de gastouder of gastouderbureau Green4kids, dan kan steun gevraagd worden van de oudercommissie. Soms zullen vraagouders ook vragen hebben waarop zowel de gastouder als Green4kids niet direct antwoord kan geven. De oudercommissie kan dan aanspreekpunt zijn. Een aantal uitgangspunten van een oudercommissie zijn: • Frequent overleg met de directie over allerlei relevante onderwerpen • Advisering over het beleid en nieuwe ontwikkelingen • Advisering over het beleid inzake veiligheid en hygiëne • Advisering bij het opstellen/wijzigen van het pedagogisch beleidsplan • Advisering over uitbreiding en verbetering van het dienstenpakket • Bemiddeling tussen vraagouders en gastouderbureau Green4kids in geval van conflicten en verschillen van inzicht. Via de oudercommissie hebben de vraagouders medezeggenschap. Alle vraagouders die voor opvang van hun kind(eren) gebruik maken van de dienstverlening van gastouderbureau Green4kids kunnen lid worden van de oudercommissie. Green4kids zal hen daar ook vrijblijvend voor uitnodigen. De oudercommissie bestaat uit een evenredig deel van het aantal vraagouders waaraan gastouderbureau Green4kids haar diensten verleent. Er worden voldoende overleggen gehouden. De onderwerpen die op de agenda staan worden aangedragen door de oudercommissie of door andere vraagouders. De directie vraagt regelmatig advies. Zij vertelt ook de stand van zaken rondom Green4kids. De oudercommissie kan in discussie gaan over genomen beslissingen.

23

Gastouderbureau


Pedagogisch Beleidsplan 5613 GK EINDHOVEN

Recommend Documents