Pag 1
VPO Actueel Nr 4 • December 2015
Opmaat & payrollboek Klik en lees op pag 2
Onderzoek naar marktbehoeften Klik en lees op pag 3
Keynote: veranderen of verdwijnen? Klik en lees op pag 4
Positionering na nieuwe wetgeving Klik en lees op pag 5
Leren van computergames Klik en lees op pag 6
Beelden & wensen Klik en lees op pag 7
Rooskleurige toekomst centraal op zesde Nationale Payroll Congres
Payrolling essentieel voor groei banen en bedrijven De toekomst van payrolling stond centraal tijdens het zesde Nationale Payroll Congres op maandag 14 december 2015 in Utrecht. Die toekomst ziet er goed uit, verwachten de verschillende sprekers. Nederland heeft ook grote behoefte aan payrolling: voor de werkgelegenheid en de groeimogelijkheden van bedrijven. Dat onderstreept nieuw onderzoek dat tijdens het congres is gepresenteerd. Bijna één op de vijf bedrijven (19%) heeft payrolling als HR-dienstverlening nodig om te groeien. Bij het midden- en kleinbedrijf is dat zelfs één op de drie (33%), blijkt uit onderzoek van onderzoeksbureau Panteia onder ruim 1.100 organisaties. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht
van brancheorganisaties VPO en ABU. Tijdens het gezamenlijke congres reageerden de voorzitters Jeu Claes (VPO) en Aart van der Gaag (ABU) op de uitkomsten (zie pagina 3) Krachtenbundeling Ruim 200 bezoekers kwamen
naar het congres in Media Plaza van de Jaarbeurs in Utrecht. Met als centraal thema Perspectief op flexibele HR-dienstverlening keken de aanwezigen vanuit verschillende perspectieven naar de toekomst van payrolling. Het congres werd gezamenlijk georganiseerd door
VPO en ABU, vooruitlopend op de krachtenbundeling vanaf 1 januari 2016. Zoals eerder bekend werd gemaakt, wordt de belangenbehartiging van payrolling voorgezet onder de ABU-vlag (zie ook het vorige nummer van VPO Actueel).
Pag 2
Opmaat Nieuw boek
het bestuur samen veel bereikt voor de groei, naamsbekendheid en belangenbehartiging van payrolling. Druk van buitenaf moesten wij daarbij regelmatig weerleggen. Ons grootste succes is dat wij ons nu kunnen opheffen als zelfstandige brancheorganisatie.
Opmaat & payrollboek Klik en lees op pag 2
Onderzoek naar marktbehoeften Klik en lees op pag 3
Keynote: veranderen of verdwijnen? Klik en lees op pag 4
Positionering na nieuwe wetgeving Klik en lees op pag 5
Leren van computergames Klik en lees op pag 6
Beelden & wensen Klik en lees op pag 7
Nieuwe fase Met de herinneringen aan ons congres nog in mijn hoofd, kijk ik op deze plek nog één keer met u terug en vooruit. Door de krachtenbundeling met de ABU is het voor mij nu tijd om de voorzittershamer van de VPO neer te leggen. Ik doe dat met heel veel plezier en als een tevreden man. De tijd is rijp! Dit ‘einde’ is niet melodramatisch. Het is zelfs reden voor een feestje. Het is bovendien geen einde, want de belangenbehartiging gaat gewoon door. De afgelopen jaren hebben onze leden en
Payrolling is nu gesetteld als regulier instrument op de arbeidsmarkt. De belangenbehartiging kan nu door één sterke, reguliere partij worden voortgezet. De instrumenten en lobbykracht van de ABU zijn daarbij van grote waarde. Daar zijn onze leden nu het meest bij gebaat. En daar is het immers om begonnen! Ik heb er alle vertrouwen in dat de belangenbehartiging van payrolling in goede handen blijft. Ik voorzie ook een rooskleurige toekomst voor payrolldienstverleners. Ik kijk tevreden terug op een bijzondere periode bij de VPO. Wat mij het meest bij zal blijven, is het grote enthousiasme en innoverend vermogen van de leden. Dat was van zeer grote waarde. En ik kijk zeer hoopvol vooruit en wens alle leden de komende jaren veel succes, trots en plezier toe. Jeu Claes, scheidend voorzitter Vereniging Payroll Ondernemingen
[email protected]
Volop kansen met payrolling
Tijdens Het Nationale Payroll Congres is het boek Volop kansen met payrolling gepresenteerd. Hierin vertellen opdrachtgevers, payrollkrachten en payrollondernemers over de waarde van payrolling als HR-instrument. Aanvullend worden onderzoeksgegevens en visies van experts gepresenteerd. De krachtenbundeling van VPO en ABU per 1 januari 2016 werd tijdens het congres gemarkeerd door de symbolische overhandiging van het eerste exemplaar door VPO-voorzitter Jeu Claes aan ABU-voorzitter Aart van der Gaag. “Dit boek geeft een gezicht aan de payrollbranche”, aldus Claes. “Bovendien laat het zien dat payrolling een volwaardig en professioneel HR-instrument is.” Bekijk het boek hier
Pag 3
Download onderzoek Belangstellenden kunnen het volledige onderzoek hier downloaden.
Onderzoek
om groei te realiseren en in banen om te zetten. Veel bedrijven zeggen payrolling nodig te hebben om te kunnen groeien (19%). Bij het midden- en kleinbedrijf is dat 33%. Bekendheid De bekendheid van payrolling is de afgelopen vijf jaar flink toegenomen (van 59% naar 91%). Naast de inspanningen van de VPO als brancheorganisatie lijkt de markt bepalend te zijn geweest. “Er is en blijft veel behoefte aan ontzorging en flexibiliteit”, aldus VPO-voorzitter Jeu Claes.
Opmaat & payrollboek Klik en lees op pag 2
Onderzoek naar marktbehoeften Klik en lees op pag 3
Keynote: veranderen of verdwijnen? Klik en lees op pag 4
Positionering na nieuwe wetgeving Klik en lees op pag 5
Leren van computergames Klik en lees op pag 6
Beelden & wensen Klik en lees op pag 7
Bekendheid en aantal payrollkrachten flink toegenomen
“ Misschien moeten we de overheid wel dankbaar zijn” Payrolling in Nederland is de afgelopen vijf jaar niet alleen flink gegroeid, maar inhoudelijk ook een stuk bekender geworden bij werkgevers. Dat blijkt uit het onderzoek Payrolling in Nederland van onderzoeksbureau Panteia onder ruim 1.100 organisaties. De uitkomsten zijn gepresenteerd tijdens Het Nationale Payroll Congres. Voorzitters Jeu Claes (VPO) en Aart van der Gaag (ABU) reageerden daarbij op de uitkomsten. Het aantal payrollmedewerkers in Nederland groeide van 145.000 in 2009 naar 195.000 in 2014 (3,3% van het totale aantal banen). Zij werkten in 2014 bij meer dan 12.000 werkgevers. De groot- en detailhandel werkt het meest
met payrolling, gevolgd door ‘winning van delfstoffen’ en industrie, horeca en de specialistische en zakelijke dienstverlening. In 2014 werkte meer dan 30% van de payrollwerknemers in overheidssectoren.
Ontzorgen De behoefte aan ontzorging is voor werkgevers een belangrijk motief om via payrolling medewerkers in te huren. Net als in 2010 zien organisaties het uitbesteden van administratie en HRM nog steeds als de belangrijkste essentie van payrolling (49%). Uitbesteden van werkgeversrisico’s en het hebben van meer flexibiliteit staan opnieuw op de tweede en derde plaats (nu met respectievelijk 21% en 16%). Groeiende bedrijven Opvallend is dat het vooral groeiende bedrijven zijn die behoefte hebben aan payrolling. Dit komt door een doorgaans sterke of gemiddelde variatie in het werkaanbod van deze bedrijven. In de huidige economische situatie is payrolling blijkbaar belangrijk voor bedrijven
Misvatting ontkracht Het onderzoek ontkracht bovendien een belangrijke misvatting over payrolling. Claes: “De overheid suggereert regelmatig dat als payrolling zou verdwijnen er vanzelf meer vaste contracten komen. Dat blijkt slechts in 4% van de gevallen te gebeuren. Dat is heel weinig.
Pag 4
Technologie robots niet alleen onze spierkracht overnemen, maar ook steeds vaker onze denkkracht. Kunstmatige intelligentie neemt steeds meer over: science fiction is science fact geworden.” Decentraal Tegelijkertijd verandert onze wereld die de afgelopen 250 jaar steeds meer hiërarchisch en centraal gestuurd is geworden, opeens weer in een decentrale samenleving. “Daarin telt niet de hiërarchie, maar tellen de netwerken en platforms. In alle branches worden tussenpersonen steeds meer uitgeschakeld. Vertrouwen in mensen maakt plaats voor vertrouwen in rekenkracht en algoritmes.”
Opmaat & payrollboek Klik en lees op pag 2
Onderzoek naar marktbehoeften Klik en lees op pag 3
Keynote: veranderen of verdwijnen? Klik en lees op pag 4
Positionering na nieuwe wetgeving Klik en lees op pag 5
Leren van computergames Klik en lees op pag 6
Beelden & wensen Klik en lees op pag 7
Trendwatcher Duivestein waarschuwt voor ‘digitaal darwinisme’
“Het is veranderen of verdwijnen” Trendwatcher Sander Duivestein had een belangrijke missie tijdens Het Nationale Payroll Congres. Alle aanwezigen wakker schudden voor de steeds snellere technologische vooruitgang. Die zet volgens Duivestein het hele bedrijfsleven - en de samenleving - op zijn kop. Met als grootste revolutie: de opkomst van blockchains. “Die zetten intermediairs buitenspel.” De keynote speaker neemt de aanwezigen razendsnel mee langs nieuwe technologische ontwikkelingen, die de ‘online en offline wereld’ steeds meer verweven. Hij gaat van funeral selfies in sneltreinvaart naar robotisering, virtual reality, bitcoins en de opkomst
van de blockchains. De snelheid van zijn presentatie past bij de steeds snellere technologische ontwikkelingen. “De enige constante is de versnelde verandering”, typeert Duivestein. “De toekomst voorspellen wordt daardoor steeds lastiger.”
Innoveren De digitale storm zet het bedrijfsleven op zijn kop en er is maar één antwoord mogelijk. “We moeten veranderen en blijven innoveren.” Of noem het ‘digitaal darwinisme’. “Het is een kwestie van veranderen of verdwijnen. Zeker als
Grootste revolutie Een grote verandering om rekening mee te houden, is volgens Duivestein de opkomst van de blockchains. Doordat databases decentraal voor iedereen toegankelijk worden, kunnen twee partijen die elkaar niet kennen - zonder tussenkomst van een derde partij een betrouwbare transactie aangaan: anoniem en zonder hoge kosten. De technologie is in zwang geraakt door de opkomst van het online betalen met bitcoins. Maar wat kunnen HR-dienstverleners hiermee? “Waar moeten zij als eerste mee beginnen?”, vraagt dagvoorzitter Janneke Willemse. Duivestein: “Verdiep je in die blockchains. Die zorgen voor de grootste revolutie.”
Pag 5
Positionering
Opmaat & payrollboek
Maarten Tanja
Klik en lees op pag 2
Onderzoek naar marktbehoeften Klik en lees op pag 3
Keynote: veranderen of verdwijnen?
Patrick Hustinx
Nieuwe wetgeving aanleiding voor herpositionering
“Het wordt geen slagveld”
Klik en lees op pag 4
Positionering na nieuwe wetgeving Klik en lees op pag 5
Leren van computergames Klik en lees op pag 6
Beelden & wensen Klik en lees op pag 7
Strategische (her)positionering van payrolling was tijdens het congres het onderwerp van een ‘subsessie’ die bezoekers konden volgen, naast het plenaire programma. De belangstelling voor dit thema was het grootst. Waarschijnlijk vooral door nieuwe wetgeving die in 2016 op komst is voor payrolling. De twee andere subsessies gingen over privacyregels voor payrolling en diversiteit op de arbeidsmarkt. De nieuwe wetgeving en herpositionering waren het meest in trek. Zolang de nieuwe wetgeving nog niet bekend is, blijft het lastig anticiperen voor HR-dienstverleners. Toch kijken arbeidsjurist Maarten Tanja (Köster Advocaten) en Patrick Hustinx (Professionals in Flex) alvast vooruit.
Allocatiefunctie Bij de (her)positionering van payrolling speelt de allocatiefunctie een belangrijke rol. Er bestaat nog veel onduidelijkheid over hoe die geïnterpreteerd moet worden. En daarmee over de vraag of wetsartikel 7:610 of 7:690 (met driehoeksverhouding) - en daarna eventueel 7:691 - van het Burgerlijk Wetboek van toepassing is voor HR-dienstverleners.
“Ook de Hoge Raad twist daar nog over”, zegt arbeidsrechtadvocaat Maarten Tanja. “Voor de zomer van 2016 moet daar duidelijkheid over komen.” Nergens staat letterlijk dat de allocatiefunctie bij artikel 7:690 hoort, maar moet het zo geïnterpreteerd worden? Tanja: “Ik verwacht dat de Hoge Raad zegt dat het erbij hoort, maar niet in brede zin. Samenbrengen van vraag en aanbod is dan wel van belang, maar werving en selectie voor een individuele opdrachtgever niet.”
ministrateur zonder werkgeverschap, 2) Werkgever tijdelijk personeel zonder werving & selectie, 3) Werkgever langdurig personeel zonder werving & selectie, 4) Werkgever van alle personeel en 5) Verloning voor freelancers. Zelf voegt Hustinx daar anno 2015 twee vormen aan toe: 6) Verloning voor uitzenders en 7) Verlengd uitzenden. “Als iedereen dezelfde definities hanteert, voorkomt dat veel onduidelijkheid. Al blijft dit nu eenmaal een discussie met veel nuances.”
Koers bepalen Zonder allocatiefunctie wordt het ontslagrecht te ingewikkeld, voorspelt Patrick Hustinx. Maar wie krijgt er precies last van? “Dat is afhankelijk van het soort payrolling. Kijk van daaruit naar uw toegevoegde waarde voor klanten om positie te bepalen”, adviseert Hustinx. “Zo ontstaan duidelijker scenario’s.” De VPO benoemde in 2011 vijf vormen van payrolling, namelijk: 1) Salarisad-
Afsluitend heeft Hustinx een hoopgevende boodschap. “Ik geloof niet dat payrolling een ‘slagveld’ wordt. Ik geloof hierin vanwege de grote marktbehoefte. En er is veel meer toegevoegde waarde buiten de flex- en risicobeheer. Met het ondernemerschap in deze branche krijgen die voordelen vanzelf meer aandacht. Er zijn daarbij drie basisrichtingen om te volgen: flex behouden, flex minder belangrijk maken of werkgeverschap loslaten.”
Pag 6
Gamification
devol. “Sterker, onderzoek van IBM heeft aangetoond dat de online samenwerking voor World of Warcraft zorgt voor leiderschapscompetenties die in het bedrijfsleven niet misstaan.”
Opmaat & payrollboek Klik en lees op pag 2
Onderzoek naar marktbehoeften Klik en lees op pag 3
Keynote: veranderen of verdwijnen? Klik en lees op pag 4
Positionering na nieuwe wetgeving Klik en lees op pag 5
Leren van computergames Klik en lees op pag 6
Beelden & wensen Klik en lees op pag 7
Wat kunnen HR-dienstverleners leren van computergames?
“ De waarde van continue feedback is enorm” Wat kunnen bedrijven en HR-dienstverleners leren van de industrie die miljarden omzet met computergames? En hoe kunnen spelelementen uit die games benut worden in hun dienstverlening? Die vragen kwamen tijdens Het Nationale Payroll Congres aan bod in een keynote speech van onderzoeker David Nieborg (UvA). De postdoctoraal onderzoeker benut twee populaire games als illustratie voor zijn verhaal. De game Clash of Clans ontwikkeld door zes mensen in Helsinki (nu onderhouden door twaalf) - zet jaarlijks twee miljard dollar om. “Ze hebben nu zoveel geld dat ze voor hun marketing het straatbeeld van een miljoenenstad als Hongkong volledig kunnen beheersen. Ik heb dat pas zelf gezien. Het was indrukwekkend”, zegt Nieborg. “Het
draagt ook een belofte in zich. Ik onderzoek hoe anderen die belofte kunnen benutten in hun praktijk.” Kernprincipes Bij gamification worden principes uit de game-industrie benut in een andere omgeving. Nieborg laat met beelden uit het spel World of Warcraft de principes zien. De essentie van succesvolle games is een kringloop van drie elementen. Gamers
krijgen: 1) betekenisvolle informatie (in deze game draait het om handelingsvrijheid), 2) continu feedback en 3) beloningen in de vorm van nieuwe levels en uitbreidingen voor hun personage. “Daar kunnen bedrijven van leren. Vooral de waarde van continu feedback geven, is enorm en wordt nog zwaar onderschat.” Competenties De kracht van games is volgens Nieborg dat gamers zonder gebruiksaanwijzing een leerproces doorlopen, waarbij complexe informatie beheersbaar wordt gemaakt (met slimme feedback loops). Mensen leren zo spelenderwijs en die principes zijn ook voor bedrijven waar-
Aandachtspunten In Nederland heeft bijvoorbeeld verzekeraar Aegon gamification al benut om klanten in korte tijd inzicht te geven in hun pensioen (www.speeljetoekomst.nl) met behulp van spelelementen. Hoe kunnen andere organisaties en HR-dienstverleners hun voordeel doen met de game-principes? Nieborg geeft enkele concrete tips en aandachtspunten. “Laat je niet leiden door de technologie. Dat is een grote valkuil. Technologie is een middel en geen doel.” Wie gameprincipes wil benutten in zijn eigen beroepspraktijk, moet er bovendien rekening mee houden dat de industrie en cultuur van games nog jong is. “Games kunnen heel krachtig zijn, maar houd er ook rekening mee dat je in de organisatie tegen muren kunt aanlopen door die korte historie. Verder zorgt goed toepassen van game-elementen in de bedrijfsomgeving vaak voor fundamentele interventies in de kern van je bedrijfsproces. Daardoor moet je fundamentele veranderingen doorvoeren. Dat maakt het lastig en is ook zeker iets om vooraf goed bij stil te staan.”
Pag 7
Beelden & wensen
Congres in beeld Opmaat & payrollboek Klik en lees op pag 2
Onderzoek naar marktbehoeften
Dagvoorzitter Janneke Willemse
Klik en lees op pag 3
Colofon VPO Actueel is een uitgave van:
Keynote: veranderen of verdwijnen? Klik en lees op pag 4
Positionering na nieuwe wetgeving
VPO-voorzitter Jeu Claes
Subsessie: Diversiteit & HRM
Subsessie: Privacyregels
Klik en lees op pag 5
Leren van computergames Klik en lees op pag 6
De VPO en de ABU wensen alle leden en
Beelden & wensen Klik en lees op pag 7
Afsluiting met stemkunstenaar Niek Bos
relaties...
Prettige feestdagen en een heel gelukkig en succesvol 2016!
Vereniging Payroll Ondernemingen Postbus 144 1170 AC Badhoevedorp www.vpo.nu
[email protected] Ontwikkeling & realisatie nieuwsbrief: Tekstwerkplaats.nl Teksten: Eric Hoogeweg Vormgeving: Titus Rudolphy Beeld: Helene Wiesenhaan en VPO © 2015. Alle rechten voorbehouden. Ondanks de zorgvuldigheid die aan deze uitgave is besteed, kan de uitgever geen aansprakelijkheid aanvaarden bij eventuele onjuistheden. Aan de inhoud van deze publicatie kunnen dus geen rechten worden ontleend.