Het is nooit makkelijk om fouten te erkennen. Voor mensen niet en voor organisaties nog minder. Maar nodig is het wel.
ander nieuws
Tijdens een bijzondere algemene vergadering van Initiatives of Change Internationaal heeft voorzitter Omnia Marzouk namens het bestuur een verklaring voorgelezen, waarin specifieke fouten uit het verleden van Initiatives of Change erkend worden. (zie p. 3)
Bijzondere Global Assembly met ruim honderd deelnemers
V
ier jaar geleden trad ik toe tot het internationale bestuur van Initiatives of Change (IC). Dit bestuur geeft leiding aan de internationale vereniging (International Association, IA) van Initiatives of Change. Lid zijn die landen waar IC geregistreerd staat als stichting of vereniging. In 2010 vond een vernieuwing van de bestuursstructuur plaats, met een verruiming van het lidmaatschap, zodat ook internationale projecten en programma’s lid van de IA kunnen zijn en mensen uit landen waar IC nog niet geregistreerd is, zich toch verbonden weten met de internationale vereniging. Omdat Initiatives of Change een bottom up organisatie is, was er een intensieve, brede consultatieronde nodig om instemming van het netwerk te krijgen voor de nieuwe bestuursstructuur. Maar daarna had dit bestuur nieuwe stijl dan ook het mandaat om verdere hervormingen door te zetten. De preambule van de statuten was aan herziening toe. We hebben een vol jaar erover gedaan om ons wereldwijde, cultureel en levensbeschouwelijk zeer verscheiden, netwerk te verenigen in de nieuwe formulering daarvan. Het ging erom hoe we onze visie, missie en benadering verwoorden, zonder de kern van de boodschap te verkwanselen, maar ook zodat mensen van orthodox tot liberaal zich erin zouden herkennen en ermee zouden kunnen werken. Nadat de nieuwe preambule aanvaard was, hebben we verder gewerkt aan een gemeenschappelijke basis van waaruit we kunnen werken. Dit Framework for Common Action en de preambule kunt u nalezen op www.iofc.org.
Nieuwsbrief Initiatives of Change
Afgelopen augustus vond de eerste wereldwijde assemblee plaats van de internationale vereniging nieuwe stijl. Ruim honderd mensen kwamen voor een week naar Caux en zij vertegenwoordigden niet alleen de officiële leden, maar ook aspirant leden, waarnemers, vertegenwoordigers van projecten en programma’s. Op het programma stonden het verleden, heden en de toekomst van IC. We begonnen met het heden. Waar is iedereen mee bezig? Zijn er bepaalde trends te bespeuren? Kunnen we op meer gebieden samenwerken? De 24 uur daarop hebben we besteed aan het verleden, met het specifieke doel om niet alleen naar de hoogtepunten en successen te kijken, maar ook en vooral naar wat er moeilijk en soms ook fout is geweest. We begonnen met het woord te geven aan drie veteranen van de beweging: Pierre Spoerri (Zwitserland, 86 jaar oud), Digna Hintzen-Philips (Nederland, 81 jaar) en Philippe Lasserre (Frankrijk, 78). Zij zetten de toon door perioden uit het verleden te belichten waar zij persoonlijk bij betrokken waren geweest en schroomden niet de minder glorierijke kanten te belichten. Daarna waren alle ruim honderd deelnemers aan zet. We werden door Rob Corcoran (VS) begeleid op een wandeling door onze eigen IC geschiedenis, vanaf het eerste begin in de jaren ’20 van de vorige eeuw, toen deze beweging nog Oxfordgroep heette. Er kwamen enkele zeer pijnlijke zaken naar boven. Bijvoorbeeld de gewoonte van ouders uit de jaren ’50, die, om vrij te zijn voor het werk van Morele Herbewapening, hun
Jaargang 16, nummer 4/5
september/oktober 2012
Ander Nieuws – september/oktober 2012
2
Het tweede is een vervolg op een al lopend project, namelijk om het werk van de VN om woestijnvorming tegen te gaan, te ondersteunen. Onze taak is dan om aan de basis de juiste mentaliteit en het vertrouwen te kweken dat daarvoor nodig is. Verder kwam er een verzoek om hulp uit India. Het conferentiecentrum in Panchgani en het kantoor in New Delhi worden overstelpt met verzoeken om training in ethisch leiderschap en goed bestuur. Het Initiatives of Change team geeft al jaren die cursussen, maar met meer hulp kan het aan meer verzoeken voldoen in dit enorme subcontinent met een miljard inwoners.
Voorrecht De huidige International Council v.l.n.r. Hsu Shoufeng (Taiwan), Antoine Jaulmes (Frankrijk), Chris Breitenberg (VS), Nombulelo Khanyile (Zuid-Afrika), Fabiola Benavente (Mexico), Lorne Braun (Canada), Hennie de Pous-de Jonge (Nederland), Andrew Lancaster (Australië), Edward Peters (Groot-Brittannië/ Zweden), Omnia Marzouk (Egypte/ Groot-Brittannië)
kinderen voor kortere of langere tijd bij oppassers onderbrachten en ook in het internaat dat in die tijd in het conferentiecentrum van Caux gevestigd was. Veel kinderen die op deze Caux-school hebben gezeten, of anderszins waren achtergelaten, hebben hier trauma’s aan overgehouden. Sommigen waren aanwezig en vertelden erover. Er waren ook getuigenissen uit een andere pijnlijke periode, namelijk die van de scheuring in de jaren ‘60 tussen het werk van Morele Herbewapening in Europa en de VS.
waar een organisatie met idealen zijn, maar daarmee nog niet perfect zijn. Terwijl iedere toespraak die middag een instemmend applaus ontving, bleef na de verklaring van Omnia Marzouk het publiek doodstil zitten, zich kennelijk bewust van het historische karakter van het moment. Nog nooit eerder had onze beweging in het openbaar fouten erkend. Dit was een kantelmoment. Vanaf nu zijn wij een lerende organisatie. (zie p. 3)
Historisch moment
Dit maakte de weg vrij om met frisse moed en een hernieuwd mandaat naar de toekomst te kijken. Hoe kunnen we als wereldwijde beweging beter samenwerken? Het belangrijkste wat we kunnen doen is onze visie, missie en benadering serieus nemen. Ieder op de plek waar we zijn en dit geeft een enorme verbondenheid. Maar ook is het nu mogelijk grotere projecten gezamenlijk aan te pakken. Drie werden ons aangereikt. De eerste is om op verzoek van politieke leiders van Zuid-Soedan daar een campagne voor te bereiden voor nationale verzoening en goed bestuur. Deze wordt vooral geleid en begeleid door Afrikanen die al een aantal jaren in verschillende Afrikaanse landen ervaring hebben met de Harambee ethische leiderschapscursussen.
Het gedeelte ‘leren van het verleden’ werd afgesloten met toespraken, waarin een aantal leden van de International Council en enkele anderen eerlijk en kwetsbaar persoonlijke ervaringen deelden. De apotheose was de verklaring die uitgesproken werd door de internationale voorzitter Omnia Marzouk. Met vijf leden van de International Council hadden we dit gedeelte gedurende het afgelopen half jaar voorbereid. We hadden hiervoor veel ouderen van het netwerk geraadpleegd. Maar uiteindelijk namen we als bestuur zelf verantwoordelijkheid voor deze verklaring waarin we ruiterlijk erkennen welke fouten in het verleden gemaakt zijn, het leed erkennen dat daardoor is aangericht in de levens van mensen, en erkennen dat we welis-
Toekomst
De Global Assembly eindigde met het zakelijke gedeelte waarin de begroting 2013 aan de orde kwam en vijf nieuwe leden gekozen werden voor het bestuur. Voor mij eindigt eind september het internationale bestuurswerk. Ik vond het een voorrecht mee te hebben kunnen werken aan de structurele hervormingen. Met name in het bestuur ‘nieuwe stijl’ van de laatste twee jaar heb ik met veel plezier samengewerkt met mijn collega’s uit tien verschillende landen en vijf continenten. We hebben veel bereikt. Mijn portefeuille was de relatie met internationale organisaties en de VN, vanuit ons administratieve hoofdkantoor in Genève. In januari 2012 hebben we iemand aangesteld wiens taak het is IC Internationaal te vertegenwoordigen bij de internationale organisaties en invulling te geven aan onze raadgevende status bij de economische en sociale raad van de VN. Zijn taak en dat van het kantoor daar is om het hele netwerk te ondersteunen, ook ons in Nederland. Hennie de Pous-de Jonge
Uit het Framework for Common Action: Onze visie is een rechtvaardige, vreedzame en duurzame wereld, waaraan iedereen op een gewetensvolle wijze zijn of haar bijdrage kan leveren. Onze missie is mensen te inspireren, toe te rusten en met elkaar te verbinden ten einde een antwoord te geven op de noden in de wereld, te beginnen bij zichzelf.
3
Ander Nieuws – september/oktober 2012
Leren van het verleden …en het heden Verklaring afgelegd door dr. Omnia Marzouk (zie foto), voorzitter van Initiatives of Change Internationaal, namens de International Council, op dinsdag 14 augustus tijdens de Global Assembly. Hieraan vooraf ging de presentatie van drie veteranen van IC en de wandeling door de geschiedenis (zie p.1 en 2). De 24 uur die wij, deelnemers aan deze Global Assembly, besteed hebben aan de lessen die we kunnen trekken uit het verleden waren voor velen van ons een ontroerende en inspirerende ervaring. Wie zal niet geraakt zijn door de visie, toewijding, roeping en offers van hen die met ons hun ervaringen deelden op maandagavond – en van duizenden anderen die net als zij hun leven gewijd hadden aan de zaak van een betere wereld. De resultaten waren opmerkelijk en de geschiedenis van de 20ste eeuw zou zonder hen pijnlijker geweest zijn. We zijn bevoorrecht om in hun voetstappen te treden en te ontdekken wat die visie, die toewijding en die roeping voor ons vandaag betekenen.
De tijdgeest Terwijl we vanmorgen een wandeling maakten door onze geschiedenis van meer dan 80 jaar, tegen de achtergrond van wat er tegelijkertijd in de wereld gebeurde, zagen we duidelijk dat een beweging zoals de onze niet immuun kan zijn voor de tijdgeest. Zowel vanochtend als vanmiddag hebben mensen persoonlijke inzichten en lessen gedeeld over wat ze hebben meegemaakt en wat voor een invloed dat heeft gehad op hun leven. In onze gezamenlijke geschiedenis zijn er zeker tijden geweest van diepe gemeenschapszin en buitengewone onzelfzuchtigheid. Deze beweging voor verandering heeft individuen en landen beïnvloed. Tegelijkertijd zijn er ook tijden geweest van verdeeldheid, slecht functioneren en verdraaiing.
Cultuur van conformisme We kunnen aan de ene kant met respect en vreugde terugzien op prestaties, waar durf voor nodig was. Maar we beseffen ook dat de prijs van het op je nemen van zo’n grote taak aanzienlijk kan zijn. Naar buiten toe werden mooie verhalen verteld. Maar die hadden soms ook een andere, pijnlijke kant. Men kwetste elkaar, zelden opzettelijk, maar niettemin reëel. Dit was vaak door toedoen van enkelingen, maar wie van ons kan daar een oordeel over vellen, in het besef van onze eigen zwakheid. Er was echter ook een andere dimensie, een heersende cultuur, die niet als zodanig onderkend en begrepen werd. Zoals ook in andere instellingen was het belangrijker de structuur te dienen dan te zorgen dat de enkeling zich ontwikkelde en groeide. Een cultuur van conformisme verstikte vrijheid en creativiteit. Dissidente stemmen werden soms onderdrukt, waardoor het moeilijk was om van fouten te leren. Men maakte inbreuk in het privé leven van mensen. Het evenwicht tussen de noden van de wereld en wat gezinnen en kinderen nodig hadden was zoek. De kern van onze boodschap en praktijk, zoals het luisteren naar de innerlijke stem, eerlijk zijn en morele maatstaven hanteren als leidraad voor ons leven, was en is bevrijdend en geïnspi-
reerd – maar dit is ook misbruikt en kan nog steeds misbruikt worden uit angst of omdat men macht over anderen wil hebben. Niet alle fouten zijn van lang geleden. Ook onze recente – en zelfs huidige –geschiedenis kent kwetsuren, pijn en verdeeldheid die ons verhinderen samen te werken en die ons minder effectief maken.
Fouten erkennen Als voorzitter van Initiatives of Change Internationaal, en namens de hele International Council, erken ik dat er fouten gemaakt zijn die in sommige gevallen een diepe invloed hebben gehad op het leven van mensen. We willen niet met de vinger wijzen. In dezelfde omstandigheden hadden we wellicht dezelfde fouten gemaakt. En in andere omstandigheden maken we zelf genoeg fouten. Niettemin moeten we onze fouten erkennen, als we ervan willen leren en als we willen dat de genezing waar we naar verlangen gevonden wordt. Door fouten te erkennen en ervan te leren, kunnen we ook het heden meer voluit omarmen en kunnen we vorm geven aan onze toekomstige taken met hernieuwd vertrouwen, hernieuwde passie en toewijding. Er zijn wellicht mensen wier verhalen nog gehoord moeten worden, wier pijn nog erkend moet worden. Omdat we ons ertoe verplicht hebben ‘met onszelf te beginnen’, willen wij als International Council mensen uitnodigen deze verhalen te vertellen. We zullen daar een heldere procedure voor instellen. We willen ook beter begrijpen waarom sommige dingen gebeurd zijn, zodat we daar lessen uit kunnen trekken. Want Initiatives of Change moet zelf ook trouw zijn aan de cultuur die we voorstaan – een van openheid om altijd te leren, te veranderen, zorg te dragen voor de enkeling en mededogen en gulheid jegens elkaar te tonen.
Gezamenlijke missie We zoeken nieuwe manieren om een beweging te zijn, om meer een gemeenschap te worden, waardoor we in staat zijn sneller en zorgvuldiger het verkeerde dat zich zeker zal voordoen aan te pakken. Tegelijkertijd verheugen we ons in het nieuwe leven dat ondanks ons ontspruit. We moeten net zo zorgvuldig en ijverig bruggen van vertrouwen bouwen in onze eigen teams, als we dat doen in de wereld. Onze taak gaat door: om samen met anderen de wereld de hoop te brengen van persoonlijke transformatie en van inspiratie die het menselijk kunnen te boven gaat en waardoor sociale en wereldvraagstukken beïnvloed kunnen worden. Iedereen is nodig. We vinden het belangrijk dat genezing, bevrijding en nieuwe inzichten gezocht en geschonken kunnen worden. Dit alles in de geest van aanvaarding en vergeving waar we naar verlangen. Kan ieder van ons diep van binnen compassie, gulheid, vergeving en genade vinden zodat we samen verder kunnen gaan om onze gezamenlijke missie te verwerkelijken.
Ander Nieuws – september/oktober 2012
Caux zomer 2012
V
an 1 juli tot en met 8 augustus vond in Caux een serie van vijf conferenties plaats. Nederlanders hebben een actieve bijdrage geleverd, hetzij als spreker, als groepsleider of om een workshop te geven. In dit nummer van Ander Nieuws geven we niet een uitputtend verslag van alle conferenties. Daarvoor verwijzen we u naar de internationale website van Initiatives of Change.
Het is ook mogelijk bij ons een verslag te bestellen met een overzicht van alle conferenties, inclusief van het Caux Forum for Human Security. Het was de vijfde en laatste conferentie onder deze naam. Hoogtepunt hier was de lezing van voormalig premier van Australië Kevin Rudd, waarin hij terugkeek op de openbare excuses die hij had aangeboden aan de oorspronkelijke bevolking voor de gesloten generaties. ( http://www.iofc.org/Rudd-apology-tothe-Australian-aborigines-Caux) In de volgende bladzijden belichten we enkele conferenties, met name met enkele persoonlijke impressies.
Het nieuwe wij en het nieuwe ik
Mohamed Sini: (Foto: Paul Briggs)
O
p de conferentie Leren leven in een multiculturele wereld van 1 tot 6 juli was een van de hoofdsprekers op de eerste conferentiedag Mohamed Sini uit Nederland. Het nieuwe wij heeft een nieuw ik nodig, was het thema. Voormalig directeur van ROC MiddenNederland en veel gevraagd adviseur over multiculturele vraagstukken sprak vanuit zijn brede ervaring sprak over angsten,
4
motieven en ‘multiculturele blinde vlekken’. Meteen toen hij als zoon van een gastarbeider uit Marokko naar Nederland kwam, werd hij geconfronteerd met de negatieve aspecten van immigratie: een conflict tussen Marokkaanse en Turkse gastarbeiders aan de ene kant, de autochtone Nederlandse gemeenschap aan de andere kant. Hij zag hoe zijn vader, in Marokko een gerespecteerd man, in Nederland door zijn ongeletterdheid in een zwakke positie kwam. Het was voor Sini de motivatie om goed Nederlands te leren, om zijn gemeenschap te helpen taalbarrières te overkomen. Maar ook om te strijden voor beter onderwijs voor immigranten. Het is de taak van het maatschappelijk middenveld, vindt Sini, om de vooroordelen over migratie weg te nemen door op een opbouwende en kalme manier de multiculturele dialoog levend en effectief te houden. Door begrip voor elkanders situatie te kweken kun je de angst voor het onbekende wegnemen. Sini heeft zelf in de vele functies die hij bekleed heeft en nog bekleedt laten zien hoe hij zich van deze taak kwijt. Redactie
Werken aan Multiculturalisme in de ‘Hub’ Een Hub is een soort trefpunt voor deelnemers aan een bijeenkomst waardoor ze zich eigenaar kunnen voelen van de bijeenkomst: ideeën kunnen worden uitgewisseld, nieuwe initiatieven kunnen worden ontwikkeld. Een plaats om te netwerken en verder met sprekers in discussie te gaan. Dit was de tweede keer dat ik de conferentie Leren leven in een multiculturele wereld bijwoonde. Deze keer kwam ik speciaal naar Caux om strategisch en praktisch mee te werken aan het vormgeven van een nieuw conferentieconcept. Het concept van de Hub was enkele jaren daarvoor geïntroduceerd door mensen betrokken bij Initiatives of Change en zij inspireerden mij om het verder op te pakken. Ikzelf ben bedenker van vernieuwende concepten om op een innovatieve manier maatschappelijke vraagstukken aan te pakken en vond het een positieve uitdaging een bijdrage aan deze conferentie te geven.
Tijdens de conferentie stond het ontdekken en benutten van het potentieel van het maatschappelijk middenveld in Europa centraal, met speciale aandacht voor het creëren van een inclusieve samenleving. De Hub was de centrale plaats waar alle inhoud samenkwam. Het idee van deze plek laat zich het beste vatten in een metafoor. Wij zagen de Hub als een grote kookpot. Het vuur wordt aangewakkerd door de organisatoren, in dit geval Neil Oliver en mijzelf. Het hout zijn de deelnemers die de soep opwarmen en eet klaar maken. Zij komen in discussiegroepen en inhoudelijke workshops met alle ingrediënten en gezamenlijk roer je het tot een mooie heerlijke soep. De ingrediënten bestonden uit Meet & Greets met sprekers als Mohamed Sini uit Nederland, Denzel Nurse van de Dialogue Toolkit en expert in onderwijsmanagement Anise Wanjee. In eerlijke dialoog verdiepten zij met de aanwezige deelnemers hun bijdrage aan de conferentie. Tijdens coaching sessies ondersteunden wij deelnemers die plannen om wilden zetten tot actie. Op de muren hingen uitingen van alle deelnemers over hun intentie tot actie, hun reflecties op de conferentie, hun wensen voor ontmoetingen en leervragen. Ons concept werkten we uit rond het idee dat we mensen begeleiden op hun zelfgekozen pad. Elke dag brachten zij kennis en vragen naar de Hub en wij dachten mee, beantwoordden vragen en verwezen door naar relevante mensen binnen IC, Caux en de deelnemersgroep. De samensmelting van deelnemers en andere aanwezigen maakte dat er een bredere uitwisseling op gang kwam. Ook het bezoek van de Caux Scholars (deelnemers aan de zomerschool in Caux) was een mooie kans. Wij deelden de inhoud uit de conferentie en zij brachten ons op nieuwe ideeën voor samenwerking. Ten slotte laat de Hub zich ook omschrijven als een feest. Vlak voordat het feest begint heb je alles klaargezet. Je wacht tot de genodigden komen en je bent je er goed van bewust dat het niet slaagt zonder hen. Pas wanneer de eerste gasten binnenkomen en gaan gebruiken wat je hebt klaargezet en met eigen inbreng komen is je feest geslaagd. Hetzelfde geldt voor de Hub: het is geslaagd wanneer iedereen bijdraagt aan het grotere geheel. Bas Gadiot
5
Ander Nieuws – september/oktober 2012
Problemen zijn uitdagingen
Merel Rumping
N
et als vorig jaar woonde ik de conferentie Vertrouwen en integriteit in de wereldeconomie in Caux bij. Het was wederom zeer inspirerend. Het gebouw, met zijn bewogen geschiedenis. De mensen die ik ontmoet heb en door wie ik me zeer verbonden voelde met de wereld. En alle aandacht voor dé nieuwe manier van ondernemen,social entrepreneurship, ook wel maatschappelijk verantwoord ondernemen genoemd (MVO), die gelooft dat veel wereldproblemen (als water-, afval- en armoede problemen) kunnen worden opgelost door een duurzaam en sociaal businessplan. Zo sprak de Deense Tania Ellis op overtuigende wijze over de kracht van sociaal ondernemerschap: ‘Bedrijven zien MVO vooral als een manier om risico's te verminderen en niet als een business kans of een noodzaak om goed te doen. Op dit moment is er in het bedrijfsleven gebrek aan evenwicht: winst maken is geen middel maar doel. Gelukkig vindt er een verschuiving plaats: steeds meer bedrijven integreren ecologische en sociale aspecten in hun bedrijfsprocessen in nauwe interactie met stakeholders. Niet alleen omdat dit “nou eenmaal moet”, maar steeds meer vanuit de visie dat je door sociaal ondernemerschap, waarde én winst kunt creëren. Het doel wordt zo meer dan alleen maar winst maken!’ Een goed voorbeeld hiervan is de Body Shop, vertelde Ellis. ‘Sinds de jaren ‘70, een tijd waarin niemand dacht over sociale- en milieuproblemen, vecht dit bedrijf met succes voor een sociale bedrijfsvoering. Onlangs is het overgenomen door L'Oréal. We kunnen ons nu afvragen of ze het nog steeds goed doen. Zijn ze hun ethische principes inmiddels vergeten? Of smokkelen ze, net als met het paard van
Troje, hun waarden bij de grote L'Oréal naar binnen..?’ Soms kan een enkeling veel impact hebben. Ze gaf ons het voorbeeld van een Deens eiland waar een vriend van haar woont. Hij wist alle 300 conservatieve eilandbewoners te overtuigen voor duurzaamheid te kiezen en gezamenlijk slaagden zij erin dit eiland volledig CO2 neutraal te maken. Het kan zelfs nog 20% van hun groene energie uitvoeren! Goed om te vermelden in dit verband dat ‘ons’ eiland Texel ook vooruitgang boekt op het gebied van duurzame energie door middel van zonnepanelen! De Brit Peter N. Lewis vertelde over zijn adviesbureau dat bedrijven helpt om hun kernwaarden in hun businessvoering te integreren. ‘Bedrijven hebben vaak een value-statement waar het woord integriteit in voorkomt. Maar als je rondvraagt wat dit betekent, dan krijg je binnen organisaties niet alleen veel verschillende, maar ook soms bizarre interpretaties van het woord. Dit is de reden waarom je waarden moet verankeren in organisaties en jouw verwachting ten aanzien van het gedrag van personeel moet uitspreken. Anders ontstaat een grote kloof tussen een door het management opgesteld stuk, dat men zelf soms amper snapt, en de manier waarop het personeel met deze waarden omgaat.’ Er waren ook lezingen waar ik het minder mee eens was, maar ook (of juist) deze kunnen inspireren! Zo voelde ik enige weerstand bij de speech van Lady Susan Rice, algemeen directeur van Lloyds Banking Group in Schotland. Hoewel ze haar toespraak over bankieren in de toekomst begon met : ‘Ik voel me omringd door veel mensen die resoneren met mij’, voelde ik dat haar aanpak heel erg top-down was in plaats van bottomup. Ze legde uit dat haar bank een verschuiving doormaakte van een visie die stoelde op 4 winst-gerelateerde c's (competition, capital, compensation, control) naar 5 mens-gerelateerde c's (community, care, customer, consciousness, colleague). Dit werd vastgelegd in een gedragscode voor alle werknemers. Ik herinnerde mij dat toen ik bij de RBS werkte wij ook gedragscodetests moesten doen, o.a. over corruptie. Ondanks deze cursussen zag ik veel hiërarchie, die leidde tot individualisme en egoïsme (ik, naar de top, alleen). Na afloop van de toespraak van mevrouw Rice vroeg ik me af hoe deze gedragscode gaat helpen bij het verbinden van mensen (samen naar een doel toewerken) en 'zelfreflectie', dat men
geen waarden uit het hoofd leert, maar deze ook hanteert. Zou het niet interessanter zijn om - in plaats van wéér een nieuw van bovenaf bedacht kader- cursussen te ontwikkelen, waarin mensen nadenken over hun eigen waarden gelieerd aan hun leven? Door deze koppeling begrijpen mensen waarom bepaalde waarden belangrijk zijn en maken zij zich bepaalde waarden sneller eigen dan wanneer deze van bovenaf worden opgelegd. Misschien iets voor IC? Ik keerde huiswaarts met het idee dat ‘initiatieven van verandering’ inderdaad nodig zijn. Dat ik daar aan kan bijdragen. Dat ik hiervoor al mijn energie wil inzetten. Dat we hiervoor samen moeten werken. Dat ik gelukkig niet de enige ben met deze ambitie. Dat we ongelimiteerd moeten blijven dromen. En dat problemen niet bestaan, maar uitdagingen heten! Merel Rumping (werkzaam bij ProPortion waar zij zich met social entrepreneurship bezig houdt)
Maffialand hergebruikt
Priester Tonio Dell’Olio, coördinator Libera Terra
De coördinator van de werkgroep Voedsel en Duurzaamheid, Cristina Bignardi, had voor dezelfde conferentie de Italiaanse priester Tonio Dell’Olio uitgenodigd. Het verhaal over zijn organisatie Libera Terra, die land, geconfisqueerd van de Maffia, nu gebruikt om biologisch voedsel te verbouwen, maakte veel indruk. In 1995 werd Libera Terra opgericht en na een lobby van enkele jaren werd in 1999 een wet aangenomen, die het mogelijk maakte, land en huizen van de maffia te confisqueren. Sindsdien hebben 4500 stukken land en huizen een nieuwe bestemming gekregen. Libera Terra is niet alleen succesvol in Italië, maar heeft ook contacten met andere landen, waar de maffia ook actief is. (http://www.iofc.org/land-seized-back-frommafia-put-to-social-use)
Ander Nieuws – september/oktober 2012
6
Het is het instrument dat ik zocht om mijn ervaringen naar een meer praktisch niveau te tillen in plaats van het puur academische waar ik het eerder over had. Ik heb onze ‘Peace Circle’ ervaren als een plek van wederzijds vertrouwen waarin we gevoelens en ervaringen deelden, en naar elkaar en onszelf luisterden. We bespraken dingen als: ‘Wat is vrede?’. Daarnaast kwamen we tot de conclusie dat vergeving een belangrijk element is en dat er vaak veel moed voor nodig is om vrede te creëren. Ook waren we het erover eens dat het vaak kleine elementen zijn die vrede kunnen vernietigen, zoals gevoelens van angst en trots.
V.l.n.r. Barbara Boekhoudt, Willemijn Lambert, Digna Hintzen, Anne-Claire Frank, allen betrokken bij de diverse Creators of Peace Circles in Caux.
Het instrument dat ik zocht
M
et de laatste versie van mijn scriptie onder de arm en mijn backpack op mijn rug vertrok ik 1 augustus vanuit Oldenzaal naar het westen. Na een korte tussenstop in Utrecht kon ik er niks meer aan doen: scriptie ingeleverd, afgestudeerd en op naar Caux. Van februari tot mei dit jaar heb ik in het verlengde van het master programma Conflict Studies and Human Rights, onderzoek gedaan in verschillende delen van Colombia. Ik onderzocht daar het reïntegratie proces van voormalige vrouwelijke paramilitaire en guerrilla strijders. De vrouwen die ik daar ontmoette hebben een blijvende indruk achter gelaten. Door deze ervaring en mijn studie weet ik dat vrouwen in een conflict gerelateerde context, in tegenstelling tot mijn eigen positie, vaak in bijzonder kwetsbare omstandigheden leven. Hoewel ik zeer genoten heb van mijn onderzoek, was ik niet tevreden. Ik had het vertrouwen gewonnen van vrouwen die uit een totaal andere sociale, economische en culturele realiteit komen. Als gevolg daarvan deelden ze hun persoonlijke en vaak pijnlijke levensverhalen met me. De krachtige boodschap die in elk van deze verhalen doorklonk heeft geresulteerd in een verrijking van mijn blik op de wereld. Echter, het enige dat ik terug kon
doen was het opnemen van hun verhalen in mijn scriptie. Ook al denk ik dat het delen van de realiteit van deze vrouwen cruciaal is, ik vind het niet genoeg. Ik wil mijn ervaringen ook op andere wijzen gebruiken en naar een ander niveau tillen dan het puur theoretische en academische. De ‘Creators of Peace’ hebben hier iets op gevonden. Vorige zomer heb ik IC leren kennen als stagair in Caux en dit jaar heb ik deze geweldige ervaring kunnen herhalen als participant in een ‘Peace Circle’, ontworpen door bovengenoemde ‘Creators of Peace’. Als stagair kon ik helaas niet deelnemen aan een ‘Peace Cirle’. Mijn interesse voor het thema vrouwen en conflict was daarentegen gewekt, en heeft als inspiratie gewerkt voor bovenstaand onderzoek. Ik was dus blij verrast dat IC Nederland me de kans bood dit jaar te participeren. Vanuit Montreux de berg op richting Caux. Toen ik de voordeur binnenliep voelde ik me meteen weer thuis. Het was de nationale feestdag van Zwitserland en ik ontmoette gelijk weer wat oude vrienden van vorig jaar en kon aansluiten voor de traditionele kaasfondue. De volgende dag was het zover, de conferentie begon en we ontmoetten onze werkgroepen. Met vrouwen van over de hele wereld vormden we een ‘circle’. Een ‘Peace Circle’ biedt een ruimte waarin gewerkt wordt aan het bouwen van bruggen tussen vrouwen van verschillende achtergronden.
Ik heb veel geleerd van de levenservaringen van de andere vrouwen. Deze vrouwen en de vrouwen in Colombia hebben mij geïnspireerd om door te gaan met ‘Peace Circles’ en gerelateerde activiteiten. Veel van de vrouwen in onze groep denken daar hetzelfde over. Dankzij deze week in Caux zullen we in de toekomst nieuwe ‘circles’ zien in Canada, de VS, Zweden, Australië, Argentinië, Engeland en Oekraïne. Na een ‘Peace Circle’ training van Willemijn Lambert (coördinator Creators of Peace Circles Nederland) vertrek ik over twee weken naar Libanon. Ze hebben daar al een eerste ‘circle’ gehad en ik ga kijken wat ik kan doen om hier een vervolg aan te geven de komende maanden. IC, bedankt voor deze ervaring, het creëren van deze geweldige internationale familie en voor alle inspiratie en mooie dingen die daaruit voortkomen. Barbara Boekhoudt
Vredesopbouw in Burundi Sinds 2000 is Initiatives of Change betrokken bij vredesopbouw in Burundi. Afgelopen juni was er opnieuw een seminar in Villa Maria, een van de gebouwen van het internationale centrum van IC in Caux. Aan het seminar over leiderschap werd deelgenomen door de politieke leiders van verschillende facties in Burundi. Onder hen twee voormalige presidenten, partijvoorzitters, leden van de senaat en van het parlement. Ook deze keer werd het seminar gefinancierd door het ministerie van buitenlandse zaken van Zwitserland.
7
Morele herbezinning Onlangs wandelden mijn vrouw en ik op het landgoed Mariëndaal bij Arnhem waar ons oog viel op een informatiebord waarop o.a. een verwijzing stond naar een koepel die in 1939 op het landgoed gebouwd was in het kader van morele herbezinning. Bij een volgend bezoek aan het landgoed gingen wij op zoek naar die koepel, de Christuskoepel. Het blijkt een zevenhoekige kapel te zijn. In het midden staat een beeld van Christus met daarom heen zeven beelden die de zeven deugden symboliseren. De beelden zijn ontworpen door Mari Andriessen die bekend is o.a. vanwege het beeld de Dokwerker in Amsterdam. Nader onderzoek leerde dat het geld voor de Christuskoepel (indertijd anoniem) is geschonken door mevrouw de Bruijn-van Lede uit Oosterbeek. Zij was onder de indruk gekomen van de oproep van Koningin Wilhelmina voor een morele en geestelijke herbewapening, de voorloper van Initiatives of Change. Johannes de Pous
Ander Nieuws – september/oktober 2012
Acties van een ZuidSoedanees De jongen die niet wilde doodgaan. Dat is de titel van het boek dat gaat over David Nyuol Vincent, een van de zogenaamde lost boys van Zuid-Soedan. Over een lotgenoot is eerder het aangrijpende boek Wat is de wat verschenen. De decennia durende burgeroorlog in Soedan (simpel gezegd tussen het noorden en het zuiden) heeft een ongelooflijk hoge tol geëist. Tienduizenden zijn gevlucht. David kwam na een verblijf van zeventien jaar in vluchtelingenkampen in Ethiopië en Kenia eindelijk terecht in Australië. Hij kon geld verdienen en had genoeg te eten. Maar hij had geen vrede. Hij werd opgegeten door de herinnering aan de pijn, door haat. In zijn zoektocht naar een oplossing kwam hij in contact met mensen van IC. Hij nam deel aan een cursus in het centrum van IC in Melbourne. Iedereen werd geacht zijn levensverhaal te vertellen. Hij kon dat niet opbrengen; hij moest die nacht uren huilen. De volgende dag kon hij wel over zijn leven vertellen. Nu was het de beurt aan de toehoorders om te huilen maar David voelde zich een stuk lichter. Het was het keerpunt.
Hij begon samen te werken met andere Soedanezen in Australië waar de verdeeldheid tussen de noordelingen en zuiderlingen net zo aanwezig is als in Soedan zelf. Zij richtten een groep op: Soedanese jongeren voor verzoening en hoop. Ten tijde van het referendum over de onafhankelijkheid van Zuid-Soedan, organiseerden David en andere vredesactivisten, bezorgd om een mogelijke opleving van het oude conflict, een bijeenkomst voor 200 mensen uit noord en zuid Soedan, in het neutrale Kenia. Op verzoek van de zojuist geïnstalleerde regering in Zuid-Soedan ging een twintigtal van die deelnemers naar Juba, de hoofdstad van Zuid-Soedan, om daar een gelijksoortige bijeenkomst te organiseren.
Onze dank ! Hartelijk dank aan de vrienden/donateurs van IC die als reactie op de voorjaarsbrief in totaal € 6.435 hebben geschonken voor de aanpassingen in het centrum Amaliastraat 10. Daarnaast werd voor Caux € 2.500 geschonken.
Ander Nieuws –september/oktober 2012
8
8 – 9 september : Bezinningsweekend Oxerhof Dromen – durven - doen
OPROEP – Doe mee!
IC agenda 2012 - 2013
Eind juni, begin juli is er onder 25 mensen uit het netwerk van IC een enquête gehouden over de kamer waarin o.a. de openbare avonden gehouden worden. De genodigden vormen een goede representatie van het netwerk en doelgroep van IC.
Dit seizoen kunt u elke derde woensdag van de maand een openbare avond verwachten op Amaliastraat 10. Dit zijn avonden voor en door mensen uit het netwerk van IC waarbij andere geïnteresseerden uiteraard ook welkom zijn.
60% van de genodigden heeft op deze uitnodiging gereageerd. De uitkomst van de enquête geeft aanleiding tot het vormen van een werkgroep die met suggesties komt hoe vorm te geven aan deze ruimte (binnen een beperkt budget). Graag nodigen wij u daarom uit om hieraan mee te doen. drie mensen hebben zich reeds beschikbaar gesteld, we hopen daar graag nog een paar mensen aan toe te voegen. Mocht u interesse hebben neem dan a.u.b. contact op.
Met uw steun, inbreng en ideeën maken we er samen wederom een mooi seizoen van. Mocht u dus een idee hebben en zich afvragen hoe dit in de praktijk gebracht kan worden neem dan a.u.b. contact met ons op. Wij kijken graag samen met u hoe u uw passie kunt delen met anderen die wellicht eenzelfde passie hebben. Samen kunnen we de wereld veranderen. Om met het motto van dit seizoen te spreken: laten we samen dromen, durven en doen.
Initiatives of Change is een voor ieder toegankelijk wereldwijd netwerk van mensen van verschillende levensovertuiging met als gemeenschappelijk doel zich in te zetten voor een betere wereld. Zij proberen in hun leven ruimte te maken voor stilte en zich te oriënteren op morele waarden als eerlijkheid, zuiverheid, onzelfzuchtigheid en liefde. Geloof is voor velen de inspiratiebron. Initiatives of Change daagt een ieder uit pionier te zijn voor een positieve verandering in de samenleving, te beginnen in eigen leven. Ander Nieuws nieuwsbrief Initiatives of Change Redactie: Tessa Calkhoven, Hennie de Pousde Jonge, Johannes de Pous, Lotty Wolvekamp. Redactie en administratie: Nieuwsdienst Initiatives of Change Amaliastraat 10, 2514 JC ‘s-Gravenhage tel. 070 - 3643591; fax. 070 - 3617209 E-mail:
[email protected] Internet: www.iofc.nl; www.iofc.org; ING 974. IBAN: NL44INGB0000000974 BIC: INGBNL2A Abonnementen: gratis, vrijwillige bijdrage welkom, die aftrekbaar is voor de belasting. (Productie/verzendkosten bedragen per kalenderjaar € 25,-.) Verschijnt 6x per jaar; ISSN 1385-7304