No title

http://www.zol.be/internet/mbv/

http://www.zol.be/internet/mbv/

MRI

Botscan

SPECT-CT

Dr. Martijn Grieten medisch diensthoofd

Dr. De Peuter

Dr. Hendrik Mertens Dr. Pieter Marchal

Dr. Charlotte Bevernage

Dr. Liesbeth Meylaerts

Dr. Ferdi Hadinoto

Dr. Beatrijs Velghe

Dr. Wim Siemons

Dr. Jan Geens

Dr. Paul Colla

Dr. Jos Smits

Dr. Jan Vandevenne Dr. Endry Willems

Dr. Luc Stockx

Dr. Monique Horvath

Dr. Geert Gelin

Dr. Johan Gelin

Dr. Marie-Jeanne De Proft

Dr. Hans Van Boven

Dr. Geert Verswijvel Dr. Hendrik Vandermaessen

Dr. Hélène Westerlinck

Functionele eenheid van de wervelkolom



Beeldvorming bij lage rugpijn SPECT/CT

NMR

CT

Rx

Facetlijden

+++

++

++

+

SIG-lijden

+++

++

++

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

Psychologie

+

+

+

+

Radiografie SPECT/CT

NMR

CT

Rx

Facetlijden

+++

++

++

+

SIG-lijden

+++

++

++

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

Psychologie

+

+

+

+

Computer Tomografie SPECT/CT

NMR

CT

Rx

Facetlijden

+++

++

++

+

SIG-lijden

+++

++

++

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

Psychologie

+

+

+

+

Magnetische Resonantie SPECT/CT

NMR

CT

Rx

Facetlijden

+++

++

++

+

SIG-lijden

+++

++

++

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

Psychologie

+

+

+

+

SPECT / CT SPECT/CT

NMR

CT

Rx

Facetlijden

+++

++

++

+

SIG-lijden

+++

++

++

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

Psychologie

+

+

+

+

SPECT / CT

CT

SPECT

De sensitiviteit en specificiteit van nucleaire SPECT met Het anatomische detail van diagnostische multislice-CT

SPECT / CT Voordelen  Associatie tussen anatomie en functionele gegevens  Letsel lokalisatie en karakterisatie  Beiden geven additionele informatie  CT map gebruikt voor scatter correctie  One stop imaging  Vlot beschikbaar

Nadelen  Nieuw  nog geen evidence-based medicine  nog geen guidelines  Kostprijs (SPECT 9.29€ + CT/NMR 9.92€)  Stralenbelasting

MRI

MRI

 Magneetveld  Beperkte resolutie in het bot, maar uitstekende weke delen resolutie

 Traag

Contra-indicaties MRI

 Pacemaker  Neurostimulator (tenzij met attest van deactivatie)  Pijnpomp (tenzij met attest van deactivatie)

 Metalen clip intracranieel (tenzij certificaat voor MRI compatibiliteit)  Cochleair implant  Metaalfragmenten in het oog (lasser)

www.youtube.com/watch?v=vIQaGt_fkkw

CT

 Röntgenstralen  Hoge resolutie van het bot (wit) en in mindere mate ook van de weke delen  Snel

RX

 Röntgenstralen  Eenvoudig en snel onderzoek  Overzicht van de rug

 Statiek (listhese, scoliose)  Trauma


NMR

CT

Rx

Facetlijden

+++

+

+

+

SIG-lijden

+++

++

+

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

Psychologie

+

+

+

+

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden

Facetlijden


NMR

CT

Rx

Facetlijden

+++

+

+

+

SIG-lijden

+++

++

+

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

Psychologie

+

+

+

+

SIG-lijden

Reiter Syndroom

Osteitis condensans ilii

SIG-lijden

SIG-lijden

Osteitis condensans ilii

SIG-lijden Inflammatoire Sacro-iliitis

STIR Hydrops Beenmerg oedeem/inflammatie Subchondrale boterosies

T1-Fatsat after Gadolinium

SIG-lijden

SIG-lijden

SIG-lijden

SIG-lijden

SIG-lijden


NMR

CT

Rx

Facetlijden

+++

+

+

+

SIG-lijden

+++

++

+

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

Psychologie

+

+

+

+

Discogeen

http://www.asnr.org/spine_nomenclature/

Discogeen MRI kan differentiëren met andere intraspinale oorzaken van ischias

Intraspinale facetcyste met radiculaire compressie

Discogeen

Nomenclatuur lumbale discuspathologie

1.

Ontstaan

2.

Voordelen

3.

Normale discus

4.

Discuspathologie

5.

Casussen


1.

Ontstaan

2.

Voordelen

3.

Normale discus

4.

Discuspathologie

5.

Casussen

 NASS (North American Spine Society)  ASNR (American Society of Neuroradiology)  ASSR (American Society of Spine Radiology)

Universele standaardisatie van de nomenclatuur (1e versie in 2001) (update in 2003 gesteund oa. door ESR)

 Diagnostische criteria + specifiekere sub-classificaties  De definities zijn gebaseerd op: - anatomie

- pathologie  De definities zijn onafhankelijk van: - etiologie - symptomen - behandeling


1.

Ontstaan

2.

Voordelen

3.

Normale discus

4.

Discuspathologie

5.

Casussen

 Afname in de variabiliteit van beschrijvende termen - Verwarring voorkomen - De discussie rond het behandelingsbeleid

vergemakkelijken  Toenemende nauwkeurigheid van de interpretatie


1.

Ontstaan

2.

Voordelen

3.

Normale discus

4.

Discuspathologie

5.

Casussen


1.

Ontstaan

2.

Voordelen

3.

Normale discus

4.

Discuspathologie

5.

Casussen

Discuspathologie

1.

Congenitale / ontwikkelingsafwijkingen

2.

Degeneratief / traumatisch

3.

Inflammatoir / Infectieus

4.

Neoplasie

5.

Morfologische varianten

= DIAGNOSTISCHE CRITERIA

Discuspathologie

1.


2.


3.


4.

Neoplasie

5.


Discuspathologie congenitale / ontwikkelingsafwijkingen

 Congenitale afwijking  Ontwikkelingsafwijking = morfologische veranderingen als aanpassing voor een abnormale groei van de wervelzuil bv. Scoliose, asymmetrische bulging, spondylolisthesis,

pseudobulging, …

Discuspathologie congenitale / ontwikkelingsafwijkingen

Pseudobulging

Discuspathologie

1.


2.


3.


4.

Neoplasie

5.


Discuspathologie

1.


2.

Degeneratief / traumatisch - annulaire scheur of fissuratie - discushernia - degeneratie

3.


4.

Neoplasie

5.


Discuspathologie Degeneratief / traumatisch

ANNULAIRE SCHEUR of FISSURATIE = intradiscaal


ANNULAIRE SCHEUR of FISSURATIE

Discuspathologie

1.


2.


3.


4.

Neoplasie

5.



DISCUSHERNIA = gelokaliseerde verplaatsing van discusmateriaal buiten de grenzen van de intervertebrale ruimte

Eindplaten van de wervellichamen + Buitenrand van de ringapofyse van de wervels


DISCUSHERNIA = gelokaliseerde verplaatsing van discusmateriaal buiten de grenzen van de intervertebrale ruimte


DISCUSHERNIA

Beschrijving:  Morfologie  Lokatie

 Grootte


DISCUSHERNIA: morfologie Extrusie Focaal <25% Protrusie Breedstralig 25-50%

Gelokaliseerd Intervertebraal

Sequestratie

Symmetrisch Gegeneraliseerd

Bulging 50-100% Asymmetrisch


DISCUSHERNIA Extrusie

Protrusie Gelokaliseerd Intervertebraal A: Protrusie B. Migratie C. Sequestratie Sequestratie


DISCUSHERNIA: lokatie

 Centraal (links of rechts) (NIET paracentraal)  Subarticulair  Foraminaal  Lateraal  Anterieur


DISCUSHERNIA


DISCUSHERNIA: grootte  Compromitteren spinaal kanaal en/of foramen - “Licht/mild”: <1/3 - “Matig”: 1-2/3 - “Ernstig”: >2/3  Relatie tot durazak en/of zenuwwortel

Discuspathologie

1.


2.


3.


4.

Neoplasie

5.



Gegeneraliseerd = BULGING ≠ discushernia


DEGENERATIE  Dehydratatie  Fibrose

 Mucineuze degeneratie van de annulus  Vernauwing van de intervertebrale ruimte  Discus bulging (>180°)  Uitgebreide fissuratie  Veranderingen t.h.v. de eindplaat (Modic-veranderingen)  Randosteofytose


DEGENERATIE

Spondylosis deformans annulus + apofysen (= normaal verouderingsproces)

Intervertebrale osteochondrosis nucleus pulposus + eindplaten (= gevolg van een pathologisch proces, moet niet symptomatisch)


DEGENERATIE


DEGENERATIE: Modic-classificatie

Modic-class.

T1

T2

I

-

+

Gevasculariseerd beenmerg en/of botoedeem (acuut)

II

+

+

Vettige degeneratie van subchondraal beenmerg (chronisch)

III

-

-

Sclerotisch bot


ANNULAIRE SCHEUR of FISSURATIE DISCUSHERNIA (Extrusie + Protrusie)

DEGENERATIE

Discuspathologie

1.


2.


3.


4.

Neoplasie

5.



1.

Ontstaan

2.

Voordelen

3.

Normale discus

4.

Discuspathologie

5.

Casussen

Annulaire scheur

Discushernia: focale protrusie

Discushernia: extrusie

Discushernia: breedstralige protrusie

Discusdegeneratie: Osteochondrosis


NMR

CT

Rx

Facetlijden

+++

+

+

+

SIG-lijden

+++

++

+

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

Psychologie

+

+

+

+

Vertebra, trauma

Corpus Vertebrae

RX

MRI (T2): botoedeem

Corpus Vertebrae

Corpus Vertebrae

Corpus Vertebrae

Corpus Vertebrae

Corpus Vertebrae

CT

MRI (STIR)

Corpus vertebrae

Vertebroplastie

Vertebroplastie: introductie  Vertebroplastie

en

kyfoplastie

zijn

minimaal

invasieve

procedures voor de behandeling van vertebrale compressiefracturen

 Het hoofddoel is het verkrijgen van een onmiddellijke verlichting van de pijn alsook de stabilisatie van het gebroken wervellichaam  Wereldwijd zijn er al 400.000 procedures uitgevoerd  In het ZOL werden tot nu toe ongeveer 600 procedures

uitgevoerd

Vertebroplastie: indicaties

 Osteoporotische vertebrale compressiefracturen  Traumatische vertebrale compressiefracturen  Aggressieve vertebrale hemangioma

 Pijnlijke of destabiliserende osteolytische tumoren, metastasen of multiple myeloma  Sacrale insufficientiefracturen

 Perifere botlesies (osteolytische metastasen)

Vertebroplastie: patiëntselectie

 Focale pijn/beperkte mobiliteit gerelateerd aan de vertebrale lesie  Pijn uitstralend naar de zijde, maar geen radiculaire of

ischialgische pijn  Radiografisch bewijs, MRI (beenmerg oedeem, lesie die niet uitbreidt naar het spinaal kanaal), botscintigrafie

 stop anticoagulantia, sluit infectie uit  patiënt moet in staat zijn op de buik te liggen

T1

STIR

CT

STIR

Vertebroplastie: techniek

Transpediculaire route voor het lumbale niveau

Ballon kyfoplastie

Ballon wordt opgepompt om de hoogte van het ingedeukte wervellichaam te herstellen

Kyfoplastie

Kyfoplastie

Sacroplastie

Sacroplastie

Conservatieve behandeling of cementinjectie? Farmacologische verlichting van de pijn, bedrust, 3-punt korset:  Langere behandeling (weken/maanden) - Toename in botresorptie / afnemende spiermassa - DVT - Gastro-intestinaal, cardiopulmonaire problemen - Depressie  Verhoogde morbiditeit en mortaliteit (tot 23%)

 Hoger kostenplaatje (ziekenhuisverblijf, medicatie)

CT

CT 3 maanden later

Flow chart Vertebrale fractuur: ‘stabiel’ maar pijnlijk

Recente fractuur: 1. 2.

3.

Radiografie en CT/MRI Onmiddellijk –plastie of na 3 weken (als behandeling incl. Aclasta/Myocalcic niet helpt) Vertebroplastie or kyfoplastie (indien >15° kyfose)

conservatieve

Niet-recente fractuur: 1. 2. 3.

Persisterende lokale pijn Radiografie en MRI (beenmerg oedeem) Vertebroplastie

In de praktijk: 1. Vertebrale fractuur op radiografie + pijn 2. Aanvraag voor MRI gecombineerd met raadpleging (089/324614) 3. Beslissing om cement te injecteren of niet


NMR

CT

Rx

Facetlijden

+++

+

+

+

SIG-lijden

+++

++

+

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

Psychologie

+

+

+

+

Musculair

Casus  31 jarige vrouw  4 weken rechtszijdige lage rugpijn  geen trauma  labo : gestegen RBC sedimentatie  RX LWZ: geen specifieke afwijkingen VERONDERSTELDE DIAGNOSE: discuspathologie  MRI


NMR

CT

Rx

Facetlijden

+++

+

+

+

SIG-lijden

+++

++

+

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

Psychologie

+

+

+

+

Post-heelkunde

MRI:  Post-op veranderingen of complicaties in de weke delen  Vroegtijdige en laattijdige complicaties

SPECT-CT:  Loslating, malunion, stress-letsels  Vanaf 1 jaar post-op

Post-heelkunde Pseudo-meningocele

dura scheur

T2-WI

T1-WI

Post-heelkunde Pseudo-meningocele

T2-WI

T1-WI

T1-WI + Gd

Post-heelkunde Postoperatief hematoom

T2-WI

T1-WI

T2-WI

T1-WI

Post-heelkunde Spondylodiscitis

T1-fatsat + Gd

Post-heelkunde Recidief discushernia versus epidurale fibrose

______________________________________________________

T2-WI

T1-WI

T1-WI +Gd

Recidief hernia

Fibrose

Post-heelkunde

Post-Heelkunde


NMR

CT

Rx

Facetlijden

+++

+

+

+

SIG-lijden

+++

++

+

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

Psychologie

+

+

+

+

Beeldvorming bij lage rugpijn

Sensitief voor detectie van structurele en fysiopathologische afwijkingen Specifiek voor karakterisatie van deze afwijkingen

Beeldvorming van ‘pijn’ is niet mogelijk: klinische correlatie is noodzakelijk


NMR

CT

Rx

Facetlijden

+++

+

+

+

SIG-lijden

+++

++

+

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

Psychologie

+

+

+

+


NMR

CT

089/324640

089/324577

089/324577

Facetlijden

+++

+

+

+

SIG-lijden

+++

++

+

+

Discogeen

++

+++

++

-

Corpus vertebrae

+++

+++

++

+

Musculair

-

+

-

-

Post-heelkunde

+++

+++

+

+

WERVELINDEUKING

Bot Weke delen: Bot en discus botactiviteit discus, conus botstructuur zenuwwortels edikelschroeven spinaalstenose hevige pijn + bewezen MRI + Consult indeuking 089/324542 of 4614

Rx

Statiek: Bekken + LWZ staande Flexie / extensie Vertebroplastie of ballon kyfoplastie

No title

Recommend Documents