^ Mijn eigen leefomgeving !
X
Tussen T i e n e n & Diest
AARDRIJKSKUNDE Tina Polleunis 1
Inhoud Figurenlijst
Inhoud
2 3
1. Landschap en kaart 5 1.1. Plattegrond van het schooldomein 6 1.2. Plattegrond van de schoolomgeving 7 1.3. Werkkaart 1 / 5 000 8 1.4. Werkkaart 1 / 10 000 9 1.5. Werkkaart 1 / 20 000 10 1.6. Werkkaart 1 / 25 000 11 1.5. Werkkaart 1 / 50 000 12 1.7. Werkkaart 1 / 100 000 13 1.8. Werkkaart 1 / 250 000 14 2. Landbouwlandschap 15 2.1. Foto landbouwlandschap 16 2.2. Interview “Polleunis Fruit” 18 2.3. Bestemming van de producten 20 2.4. Landbouwactiviteiten 21 2.5. Teeltkalender 23 2.6. Typische elementen van het bedrijf 23 2.7. Situering van de hoeve 25 2.8. Ligging van de percelen 26 2.9. Actualiteit 28 2.9.1. Vroege bloesems voorspellen goede oogst 28 2.9.2. Gemeentebestuur steunt regionale actie 29 3. Industrielandschap 31 3.1. Industrielandschap 32 3.2. Activiteiten Tiense Suikerrafinaderij 34 3.3. Grondplan Tiense Suikerrafinaderij 35 3.3. Economisch - geografische informatie - elementen 36 3.4. Statistische gegevens 38 3.4.1. Bespreking statistische gegevens 40 3.5. Werkkaart industrieterrein 41 3.5. Actualiteit 42 3.5.1. Garage Reynaers ziet zwarte sneeuw 42 3.5.2. Garage Reynaers ziet zwarte sneeuw 43 3.6. Bespreking bedrijventerrein 45 4. Toeristisch landschap 46 4.1. Toeristische aantrekkingsfactoren 47 4.2. Landschapsfoto 49 4.3. Kaart met toeristische bezienswaardigheden 50 4.4. Statistische gegvens. 51 4.4.1 . Bespreking statistische gegevens 53 4.5. Het Hageland 54 4.6. Actualiteit 56 4.6.1. Hageland te weinig gekend als vakantiebestemming 56 4.6.2. Promobox steuntje voor jeugdkampen in eigen provincie 57 Bibliografie Bijlagen
2
58 59
Figurenlijst
Figuur 1: landbouwlandschap 1 Kersbeek 16 Figuur 2: landbouwlandschap 2 Kersbeek 16 Figuur 3: landbouwlandschap 3 Kersbeek 17 Figuur 4: Teeltkalender 19 Figuur 5: Verkoop eigen streek 20 Figuur 6: Export 20 Figuur 7: Elementen van het bedrijf 1 23 Figuur 8: Elementen van het bedrijf 2 24 Figuur 9: Elementen van het bedrijf 3 24 Figuur 10: Ligging van de percelen - topografische kaart 26 Figuur 11: Ligging van de percelen - google maps 27 Figuur 12: Industrielandschap foto - West-Grijpen Tienen 32 Figuur 13: Industrielandschap Google - West-Grijpen Tienen 32 Figuur 14: Industrielandschap - foto Soldatenplein Tienen 33 Figuur 15: Industrielandschap - Google Soldatenplein Tienen 33 Figuur 16: Activiteiten Tiense Suiker 34 Figuur 17: Grondplan Tiense Suikerrafinadrij 35 Figuur 18: Elemententabelbel 37 Figuur 19: Grafiek: evolutie CO2 38 Figuur 20: Grafiek: Suikerproductie in Europa 38 Figuur 21: Grafiek: Suikerbietproductie in België 39 Figuur 22: Grafiek: Afname van suiker 39 Figuur 23: Tabel: Toeristische elementen 48 Figuur 24: Toeristische landschapsfoto 49 Figuur 25: Kaart - Toeristische bezienswaardigheden 50 Figuur 26: Grafiek: Overnachtingen in Diest 51 Figuur 27: Grafiek: Aantal en herkomst toeristen in Diest 51 Figuur 28: Grafiek: Soorten toeristen in het Hageland 52 Figuur 29: Grafiek: Uitbatingen naar logietype 52 Figuur 30: Grafiek: Vervoermiddel van toeris 53 Figuur 32: Festivalkaart 54 Figuur 31: Grafiek: Aantal km fietsroute 54 Figuur 33: Grafiek: Communica 55
3
4
< 1. Landschap en kaart
5
1.1.
6
Plattegrond van het schooldomein
1.2.
Plattegrond van de schoolomgeving
7
1.3.
8
Werkkaart 1 / 5 000
1.4.
Werkkaart 1 / 10 000
9
1.5.
10
Werkkaart 1 / 20 000
1.6.
Werkkaart 1 / 25 000
11
1.5.
12
Werkkaart 1 / 50 000
1.7.
Werkkaart 1 / 100 000
13
1.8.
14
Werkkaart 1 / 250 000
2. Landbouwlandschap
15
2.1.
Foto landbouwlandschap Boomgaard
Figuur 1: landbouwlandschap 1 Kersbeek
Boomgaard
16
Gezaaid graan
Weide
Figuur 2: landbouwlandschap 2 Kersbeek
Boomgaard
Bron: Tina Polleunis
Landweg
Bron: Tina Polleunis
Gezaaide akker
Gefreezde akker
Tractor
Boomgaard
Oud maïsveld Geploegde akker
Figuur 3: landbouwlandschap 3 Kersbeek
Bron: Tina Polleunis
Dit zijn enkele typische foto’s uit het Hageland, soms zie je zo ver als je kan kijken, enkel akkers, velden en bomgaarden. Typisch aan deze streek zijn toch wel de boomgaarden. De gaarden zijn mooi in rijen geschrankt op een afstand waardoor het voor tractors gemakkelijk is om langs te rijden. Er zijn ook akkers met verschillende en afwisselende teelten. Opvallend aan de laatste foto is dat je ziet hoe de akkers bewerkt zijn. Omdat de akkers op een helling zijn gelegen, zorgt men ervoor dat de akkers dwars bewerkt worden, zodat dit afspoeling zoveel mogelijk vermijd. Het is typisch dat deze landschappen een lappendeken van verschillende teelten zijn. Dit komt doordat de boer teeltafwisseling toepast om de bodem zo min mogelijk uit te putten en toch verschillende soorten kan oogsten. Het maïs dat hier gezaaid wordt, wordt meestal gebruikt voor het voederen van de koeien. Op het merendeel van de akkers worden bieten gezaaid, dit om het suikerfabriek van Tienen (op 10km afstand) te bevoorraden. In de herfsten winterperiode kan je op verschillende akkers ook koolzaad terugvinden. 17
2.2.
Interview “Polleunis Fruit”
Het bedrijf dat hier besproken wordt is een landbouwbedrijf gespecialiseerd in de geïntegreerde fruitteelt, “Fruit Polleunis”. Een bedrijf dat reeds 3 generaties bloeit, en van vader op zoon doorgegeven wordt. Dit bedrijf is 9 jaar geleden door Stan Polleunis en zijn vrouw overgenomen van vader Polleunis. Maar Stan is 7 jaar geleden door een werkongeval op een plantage overleden. Waardoor zijn vrouw, Marie-Josée Busselen het bedrijf nu helemaal alleen leidt, een heus karwei. Het bedrijf telt nu nog 12,6 ha gesitueerd op een vruchtbare leembodem, vroeger was dit meer, maar dit kon niet meer bewerkt worden door één boerin alleen. Marie-Josée zij staat dagelijks in het veld samen met een extra arbeidskracht die bijna elke dag meehelpt in de plantages. Tijdens het oogstseizoen van de appels en peren, dan zijn er 10 extra Poolse arbeidskrachten. Deze Poolse arbeiders komen elk jaar terug en zijn zo goed als familie van het boerengezin. De dochters springen in de schoolvakantie in waar nodig. Natuurlijk kan het bedrijf doorheen het jaar niet gerund worden door enkel 2 arbeidskrachten. Daarom worden er enkele werken uitbesteed door loonwerkers. Zo is er een snoeiteam dat elke winter komt snoeien, een sproeiman en iemand die in de lente en zomer de plantages komt maaien. De zorg aan de fruitplantages is zeer intens zo moeten de bomen elk jaar gesnoeid en besproeid worden om vruchtbare vruchten te oogsten. Kort naar de oogstmaand toe, kan dit soms wel 2 maal per week zijn. Besproeiing in dit bedrijf gebeurd met biologische of geïntegreerde middelen. Nergens worden schadelijke stoffen of pesticiden gebruikt en is dus net hetzelfde als biologische teelt. Enkel gebeurd bij geïntegreerde teelt nog een extraatje. Deze boeren zorgen ervoor dat er bepaalde insecten in de plantage schuilen die andere insecten opeten. Neem nu het lieveheersbeestjes dat de schadelijke bladluis opeet. Er worden ook feromoonvallen geplaats, en er worden stokken voor roofvogels geplaatst die de muizenpopulatie in bedwang houden. Verder wordt er ook twee maal per jaar een bodemstaal genomen. Aan de hand van dit bodemstaal wordt bepaald welke bemesting moet toegepast worden. Tussen de peren wordt er ook biomest (digistaat) aangebracht. Deze sproeistoffen komen van Stas nv. dit bedrijf is 5km van de boerderij gevestigd en voorziet het bedrijf in sproeistoffen maar ook in tuinbouwmachines, zoals tractors en sorteermachines. Er wordt ook constant naar productieverbetering gestreefd, dit gebeurd via teeltbegeleiding uitgaande van PCF St-Truiden en opnieuw door Stas. Voor de rest zijn er bepaalde sproeiprogramma’s, bemestingen en bevloeiingen die elke jaar worden herzien. In dit bedrijf zijn sommige plantages ook gedraineerd, omdat sommige velden te nat waren. Natuurlijk is er zoals in elke bedrijf een enorm beschreven is er de boerderij en de nodige en frigo’s. Er is ook een grote ruimte voor sorteermachines.
18
kapitaal. Grof opslagplaatsen
Het rollend materiaal is ook zeer uitgebreid, waarvan sommigen, zoals pluktractors amper 2 maand per jaar worden gebruikt. Het rollend materiaal bevat de fruittractors, maaiers, ploegen, meststofstrooier, sproeier, snoeischaren,… Daarbij komen er nog een hele boel jaarlijkse kosten bij kijken. Het onderhoud van de toestellen alleen al, is een flinke hap uit het budget. Maar ook de dure loonwerken, de rsz van de arbeiders, controlesystemen van SGS die betaald moeten worden. De bomen zelf moeten soms ook vernieuwd worden, waarvan de aardbeistruiken jaarlijks vervangen moeten worden. De bijkomende mest- en sproeistoffen mogen ook niet vergeten worden. Wanneer het fruit bewaard moet worden, worden er ook frigo’s gehuurd bij de veiling. Extra kosten zijn verzekeringen, huisvestiging voor de seizoenarbeiders, brandstof voor het rollend materiaal, elektriciteit, water. Het harde fruit samen brengt 80 ton/ha op. Terwijl het zacht fruit samen 50 ton opbrengt, dit zijn de kersen, krieken, pruimen en aardbeien. Het witloof, dat wordt geoogst in het “dode fruitseizoen” brengt 25 ton/ha op.
Figuur 4: Teeltkalender
Bron: Tina Polleunis
19
2.3.
Bestemming van de producten
De appel- en perenproductie (hard fruit) is vooral gericht naar de veiling “BFV Glabbeek”. 1/4de wordt verkocht via thuisverkoop of op openbare markten, het gezin trekt elke zaterdag en zondag naar een boerenmarkt om het fruit te verkopen. Vanuit de fruitveiling in Glabbeek wordt het fruit geëxporteerd naar verschillende binnenlandse en buitenlandse ketens. De afzet gebeurt hoofdzakelijk naar Europa. Bijna alle landen worden aangedaan uitgezonderd Engeland. Ook voor de export naar Rusland heeft BFV een exclusief contract, maar deze export is eerder uitzonderlijk, hierbij moet het fruit specifieke controles ondergaan en bepaalde eisen voldoen. Het zacht fruit (krieken, kersen, pruimen, aardbeien, bessen) en witloof wordt uitsluitende rechtstreeks aan de consument verkocht.
20
Figuur 5: Verkoop eigen streek
Bron: Tina Polleunis
Figuur 6: Export Bron: Tina Polleunis
2.4.
Landbouwactiviteiten Januari • Snoeien • Sorteren van het fruit
Februari • Snoeien • Sorteren van het fruit • Vloeibaar substraat of dierlijke mest tussen de bomen voeren. • Bomen besproeien met vloeibare kalk (extra voeding)
Maart • Evt. nieuwe bomen planten. • Bomen vormen bladknop • Sorteren van het fruit
April • Bevloeien • Feromoonverwarring hangen (zo worden de mannelijke fruitmot en de vruchtschilvreter verwart) • Sorteren van het fruit
21
Mei • Bevloeien • Feromoonvallen hangen • Sorteren van het fruit
Juni • Sproeien tegen ziektes, gras maaien en los gekomen takken weer vastbinden • Feromoonvallen hernieuwen • Frigoruimte, paloxen en sorteermachines wassen en ontsmetten • Zomersnoei, deze takken worden in pas aangeplante plantages gehangen zodat insecten en dergelijke zich zo kunnen overzetten. Juli • Bij appels wordt nauwelijks gedund bij peren moeten dit altijd gedaan worden, dit alles gebeurd handmatig • Zomersnoei Augustus • Bevloeien September en oktober • Pluk • Sorteren van het fruit November • Pluk • Grond en wortels kalken (extra voeding voor tijdens de winter) • Snoeien, gras maaien, takken terughangen • Sorteren van het fruit • Grond en wortels kalken (extra voeding voor tijdens de winter) • Bomen rooien wanneer er herplanting moet gebeuren December • Snoeien • Sorteren van het fruit 22
2.5.
Teeltkalender
Deze teeltkalender is zodanig opgesteld zodat u van de verschillende soorten teelten op het bedrijf het zaai/plant-, snoei- en oogstschema ziet. In de tabel van de landbouwactiviteiten ziet heeft u een meer concreet beeld van de teeltkalender van peren en appels, de hoofdzaak van het bedrijf.
2.6.
Typische elementen van het bedrijf Opslagloods
Bedrijfsoprit
Boomgaard
Tractor
Fruitpalox
Figuur 7: Elementen van het bedrijf 1
Bron: Tina Polleunis
23
Fruitpalox
Bewaarfrigo
Figuur 8: Elementen van het bedrijf 2
Kleine frigo
Fruitkisten
Bron: Tina Polleunis
Sorteermachine Transpallet
24
Figuur 9: Elementen van het bedrijf 3
Bron: Tina Polleunis
2.7.
Situering van de hoeve
Bewaarfrigo Tractorloods
Sorteerruimte
Opslagloods
Kleine frigo Verblijfplaats seizoensarbeiders
Hoeve
Bedrijfsoprit
Triage Werkruimte
Pruim Bessen 0
3
6
9
12
Kriek Aardbei Appel Peer Kers 25
2.8.
Ligging van de percelen
Hoeve
26
Figuur 10: Ligging van de percelen - topografische kaart
Bron: Tina Polleunis
Figuur 11: Ligging van de percelen - google maps
Bron: Tina Polleunis
27
2.9.
Actualiteit
2.9.1. Vroege bloesems voorspellen goede oogst Het artikel wijkt ten eerste uit naar de vroege bloesems en de daarbij gepaarde toeristen die naar het Hageland afzakken om de bloesmens te bewonderen. Zo duiken er al verschillende toeristen op, op de Wijndriesroute nabij de boer zijn plantages. Dit is onder meer bevorderend voor de verkoop van streekgebonden producten. Daarnaast is het ook nadelig omdat verschillende toeristen de plantages kunnen bewandelen, wat soms tot schade kan leiden aan de plantages. De rust in de omgeving kan ook verstoort worden door de soms toch wel overdreven drukte van de toeristen. Daarbij wordt er ook aangehaald dat verschillende fruitboeren een duurzaam landbouwproject zijn opgestart “Boer zoekt bij”. Dit om de bijenpopulatie te bevorderen aan de hand van een bijenhotel. Natuurlijk wordt er ook nog even verwezen naar de voorbije rampjaren, waarbij de oogst van verschillende fruitboeren is mislukt en deze nu hopen dat het dit jaar wel lukt, want door deze rampjaren zijn er al enkele boeren helaas moeten stoppen met hun fruitboerderij. Ik koos dit artikel omdat het heel typerend is voor de streek en hier duidelijk de voor- en nadelen van het toerisme in worden weergegeven. Ook het feit dat er wordt aangegeven dat de fruitboeren het niet zo gemakkelijk hebben de laatste jaren, vind ik erg goed beschreven. Terwijl ze toch hun best doen om zo duurzaam mogelijk te produceren.
28
2.9.2. Gemeentebestuur steunt regionale actie Leerlingen hebben kennis gemaakt met de sapmobiel en tevens ook met hoogstam appelbomen. Hoogstam is een typisch product van het Hageland, maar jammer genoeg zijn er door economische redenen nog amper hoogstamboomgaarden te vinden. Wanneer er toch nog enkele boomgaarden in stand zijn gebleven, zijn deze meestal in slechte staat, en daar wil Regionaal Landschap Zuid-Hageland (RLZH), iets aan doen. Ze willen het in stand houden van de hoogstam promoten door met een sapmobiel bij de mensen thuis langs te komen, waardoor ze lekker vers sap van hun eigen appels kunnen maken, zo wordt de boom toch nog verzorgd en heeft het ook zijn nut. Daarbij is het ook belangrijk dat de hoogstam niet uit het landschapsbeeld verdwijnt, wan het is ook een vijfsterrenhotel voor verschillende dieren zoals lijsters, steenuil, eikelmuis, maar ook insecten die in het voorjaar voor bestuiving zorgen. Dit artikel heb ik gekozen omdat dit een heel mooi en gemakkelijk voorbeeld is van een duurzaam landbouwbeleid. Het is belangrijk dat deze soort blijft bestaan om zo de ecologische kringloop niet te doorbreken. En wat is er beter dan zelf je eigen appelsap maken, lokaal telen en oogsten brengt ons ecologisch toch weer een stapje korter bij een gezondere wereld. Ook voor het toerisme is dit weer een belangrijke troef, ook in St-Truiden doen ze hun best om opnieuw hoogstam te promoten door in verschillende parken bomen te planten en hierbij bepaalde informatie bij te plaatsen zodat het de interesse van de toeristen opwekt.
GEMEENTEBESTUUR STEUNT REGIONALE ACTIE Scholen maken kennis met hoogstamfruit VRIJDAG 25 OKTOBER 2013, 04U00
BOUTERSEM - De Boutersemse scholen hebben kennis gemaakt met de ‘sapmobiel’. Het was een dubbele kennismaking: niet enkel met de machine, maar ook met de hoogstamappels. Regionaal Landschap ZuidHageland doet er alles aan om de hoogstamboomgaarden op te waarderen. En wie kan je beter bewust maken dan de jongeren? Vroeger, toen ik zelf in het vierde leerjaar zat, was heel mijn geboortestreek één grote hoogstamboomgaard. Maar helaas, de tijden veranderen: ‘hoogstam’ is economisch niet rendabel en heeft dus plaats moeten maken voor eindeloze rijen laagstamboompjes. Waar we vroeger ‘de ladder in de boom smeten’en van tak naar tak klauterden om appels,kersen of peren te plukken, staan de plukkers nu op een karretje dat tussen de bomen door rijdt. Economisch rendabel, dat wel, maar ecologisch een stap terug, om van de folklore maar te zwijgen. Natuurlijke rijkdom Veel mensen die een hoogstamboomgaard hebben, weten er vaak geen raad mee: ze plukken een deel van de oogst, de vogels pikken hun deel mee en de rest ondergaat de wet van de zwaartekracht en valt op de grond. Op zich is dat niet slecht: afgevallen fruit trekt immers vogels, vlinders en kleine zoogdieren aan. Hoogstamboomgaarden zijn bovendien een ‘vijfsterrenhotel’ voor bepaalde vogelsoorten, zoals lijsters en steenuilen. Ook de eikelmuis, een van Boutersems koesterburen, is een En de bloesems zijn uiteraard een stuifmeelbron voor tal van insecten in het voorjaar.
29
Bepaalde variëteiten zijn bijzonder lekker en lenen zich bijvoorbeeld perfect om fruitsap te persen. Redenen te over dus om de hoogstambomen in ere te houden of in ere te herstellen. Regionaal Landschap Zuid-Hageland (RLZH), een vzw die zich inzet voor duurzame natuur- en landschapszorg in de regio, trekt voluit de kaart van de hoogstamfruitbomen en toert door de regio met lezingen en ook de zgn. ‘sapmobiel’. ‘Hoogstambomen zijn economisch minder rendabel en dreigen hierdoor stilaan uit het landschap te verdwijnen,vertelt Raf Stassen van RLZH, ‘en wat vooral jammer is: we vinden op verschillende plaatsen nog boomgaarden terug, maar ze zijn in slechte staat. Hoogstamfruitbomen zijn nochtans typisch voor het landschap van onze regio.’ Zelf persen In het kader van dit actieplan om de hoogstamfruitbomen te promoten, schakelt RLZH de mobiele fruitpers in. Mensen kunnen hierop beroep doen om bijvoorbeeld hun teveel aan appels te laten persen, zodat ze niet verloren gaan. De mobiele fruitpers stond opgesteld aan de gemeentelijke loods langs de Kerkomsesteenweg. Schepen Christine Dejaeger (SP.A) was bereid om niet minder dan 60 gezinnen te helpen bij het persen. Op twee dagen gingen er 7.500kg appels door de pers. De leerlingen van het derde en vierde leerjaar de gemeentelijke basisschool kregen een speciale ‘fruitles’. Burgemeester Sarah Boon (SP.A), Eerste Schepen Chris Vervliet (CD&V, bevoegd voor onderwijs) en Schepen Christine Dejaeger waren er ook bij. Voor hen is het een win-winsituatie: ‘mensen leren op deze manier dat ze nog iets leuk kunnen doen met hun hoogstamfruit, dat anders naar alle waarschijnlijkheid toch zou wegrotten. Op deze manier hopen we dat de mensen hun boomgaard anders gaan bekijken en er meer zorg voor dragen,’ zegt schepen Dejaeger. Maar de weg is nog lang, zucht Raf Stassen. De jarenlange campagne en de najaarsactiviteiten die Regionaal Landschap Zuid-Hageland organiseert, beginnen hun vruchten af te werpen. Tientallen families en scholen ontdekten met deze mobiele fruitpers de troeven van een hoogstamboomgaard in eigen tuin. Boutersem steunt deze acties voluit. Hoogstamboomgaarden maken immers onlosmakelijk deel uit van het landschap in het Hageland. En al zijn ze economisch geen hoogvliegers, ze hebben ontegensprekelijk hun nut voor mens en natuur. Tenslotte, geef toe: de bloesems in het voorjaar, de overdaad aan fruit in de zomer en de kleurenpracht in het najaar.., dat is toch onbetaalbaar.
30
3. Industrielandschap
31
3.1.
Industrielandschap
Figuur 12: Industrielandschap foto - West-Grijpen Tienen
Figuur 13: Industrielandschap Google - West-Grijpen Tienen Bron: Tina Polleunis
32
Bron: Tina Polleunis
(Sylvania) Toonzaal
Assemblage (Sylvania)
Industrieweg
Parking personeel en bezoekers Tankstation
Figuur 14: Industrielandschap - foto Soldatenplein Tienen
Figuur 15: Industrielandschap - Google Soldatenplein Tienen
Bron: Tina Polleunis
Bron: Tina Polleunis
33
3.2.
34
Activiteiten Tiense Suikerrafinaderij
Figuur 16: Activiteiten Tiense Suiker
Bron: Google, bewerkt Tina Polleunis
3.3.
Grondplan Tiense Suikerrafinaderij
Figuur 17: Grondplan Tiense Suikerrafinaderij
Bron: Bart Van Camp
35
3.3.
36
Economisch - geografische informatie - elementen
Figuur 18: Elemententabel Bron: Bart Van Camp
37
3.4.
Statistische gegevens
% % %
%
%
%
%
% %
%
Figuur 19: Grafiek: evolutie CO2
Bron: Bart Van Camp
Miljoen ton
38
Figuur 20: Grafiek: Suikerproductie in Europa
Bron: Bart Van Camp
Figuur 21: Grafiek: Suikerbietproductie in België
Bron: Bart Van Camp
Figuur 22: Grafiek: Afname van suiker
Bron: Bart Van Camp
39
3.4.1. Bespreking statistische gegevens De tiense Suikerraffinaderij is een van de belangrijkste industrieën in Tienen. Het zorgt voor werkgelegenheid, maar ook voor toerisme. Tienen is gekend als “De suikerstad”, hierbij hangt het suikermuseum nauw samen, maar ook Suikerrock heeft zijn naam dus niet mis gekozen. Suiker is een product dat niet meer weg te denken is in ons dagelijks voedselpatroon. Dat valt ook op te merken als we kijken naar de suikerproductie in Europa, waar Frankrijk aan de top staat met maar liefst 4,8 miljoen ton aan suikerproductie in 2013. België situeert zich ergens in het midden van de producerende landen met 0,8 miljoen ton aan suikerproductie. Als we dan kijk naar de evolutie van de suikerproductie in België dan komt dit cijfer ook overeen. Tijdens de afgelopen 15 schommelt de Belgische suikerproductie tussen 800.000 en 1.100.000 ton. Aan de basis van deze fluctuaties liggen zowel landbouwfactoren (aantal hectare, zaadselectie,...) als klimatologische omstandigheden. Slechte weersomstandigheden kunnen wel eens zorgen voor het mislukken van de oogst. De afname van suiker in ons land gebeurt vooral door de voedingsindustrie die hiermee afgewerkte producten maken. De witte korrelsuiker staat aan de top en neemt met 48% bijna de helft van de afname in beslag. Het bedrijf streeft de laatste jaren ook intensief in een duurzaam beleid en willen ze onder meer hun C02-afdruk verkleinen, en dit lukt aardig. Sinds 2001 is de C02-uistoot van het fabriek bijna met de helft gedaald, ongetwijfeld is dit nog steeds een zeer grote uitstoot, maar er is toch vooruitgang zichtbaar.
40
3.5.
Werkkaart industrieterrein N Tr a Sa nsp ele ort ns
Bosch
Hen dr ban ickx Garage den R e O y n ly a mpia e rs Car
Cuype rs Produ cts
istics D Log laats p g Opsla
dael Blanken VZW
Van Mullem
OK CarsInterbeton
SES
S s IS tion lu So
ns ste ge Ke nta Mo
ale ntr ing Ce arm rw ve
el Wez Van arts p Auto
g
SES
s stic ogi D L nsport Tra
Sylvania
in uiz erh s V slag len p Tie en o
Stadsmagazijn
e Garag ier nt a m r Pe
T s IC tion lu
So ks or yw BA Ke BV
Diensten Handel Transport Verwerkende industrie 0
5
10
15 20
Basisindustrie
41
3.5.
Actualiteit
3.5.1. Garage Reynaers ziet zwarte sneeuw Grage Reynaers verkoopt en herstelt wagens en is gelegen op het industrieterrein “Soldatenplein”, deze staat ook op mijn werkkaart aangegeven. De voorbije twee jaar zijn er grote wegenwerken geweest op dit bedrijventerrein, waardoor het niet gemakkelijk was om het terrein te bereiken. Van de 4 invalswegen was er amper eentje fatsoenlijk bereikbaar. Doorheen dez jaren is er heel veel terecht geklaag geweest van de vestigingen gelegen op het soldatenplein. Grage Reynaers had zelfs bijna zijn faillissement aangekondigd. Maar heeft toch zich recht kunnen houden. Ik koos dit artikel omdat ik zelf enkele mensen ken die op het Soldatenplein werken en dit een goed voorbeeld is van ruimtegebonden problemen. Het was geen gemakkelijke periode voor deze berdrijven en zijn personeel, ondertussen zijn de werken afgerond en bloeit het Soldatenplein als nooit tevoren, maar dat heeft (letterlijk) heel wat voeten in de aarde nodig gehad. Heel wat klanten zijn afgehaakt omdat het terrein totaal niet bereikbaar was.
Garage Reynaers ziet zwarte sneeuw Het Laatste Nieuws/Brabant-Hageland - 30 Okt. 2013 Pagina 17
De werken aan het industrieterrein Soldatenplein in Tienen zijn bijna afgerond. Geen minuut te vroeg, want de eigenaars van garage Reynaers zien zwarte sneeuw. "We hebben een crisismanager onder de arm moeten nemen", zegt Guy Reynaers. "Hopelijk kunnen we alsnog uit dit diepe dal geraken." De garage sleepte Aquafin, de stad en Riobra voor de rechtbank, maar kreeg geen gelijk. "De maat is vol. Onze zaak is al maanden onbereikbaar. Deze situatie kunnen we niet lang meer volhouden." Begin dit jaar klonk het nog wanhopig bij de zaakvoerders van garage Reynaers in Tienen. De zaak ging gebukt onder de werken aan het Soldatenplein, die de toegang naar de garage toen al maanden blokkeerde. Vandaag, bijna negen maanden later, zijn de werken bijna afgerond. "We hopen echt dat de werken nu snel achter de rug zullen zijn. Ze hebben lang genoegd geduurd", zegt zaakvoerder Guy Reynaers."Maar afgelopen zondag was er opnieuw een stroompanne in de wijk. Daardoor werd begin deze week het gloednieuwe wegdek aan de Roosmolen weer opgebroken. Gelukkig werd er tegen zondagnacht gezorgd voor een oplossing aan de hand van stroomgroepen, of we konden onze klanten weer afzeggen", zegt Reynaers. Klanten dankbaar En die klanten willen de uitbaters van garage Reynaers niet meer ontgoochelen. "Zij hebben zo hun best gedaan om hier nog hun onderhoud te laten uitvoeren, en dat terwijl ze zelf dreigden vast te komen zitten in de modder. Zij zijn de reden dat wij nog bestaan vandaag", zegt Josine, de echtgenote van Reynaers. De garage-eigenaars namen een crisismanager onder de arm. "Het was niet vijf voor 12, maar kwart na 12", zegt Josine. "Een ander bedrijf had al lang de boeken neergelegd. Als we volhouden, kunnen we binnen twee jaar ons 50-jarig bestaan vieren."De eigenaars en hun team zijn vastberaden om de strijd voor het voortbestaan van het bedrijf aan te gaan. "In december willen we onze relance inzetten", klinkt het. "We gaan onze service uitbreiden en naast onze huidige activiteiten gaan we ons ook meer toeleggen op de tweedehandsmarkt." Rechtzaak verloren De garage spande dit jaar ook een zaak aan tegen Aquafin, de stad Tienen en Riobra omdat de rioleringswerken maar niet vooruit gingen. In eerste aanleg kregen de garage-eigenaars geen gelijk. Zij willen nu de rechtzaak stopzetten, omdat ze geen verdere kosten hierin willen steken. "We gaan ons toeleggen op het voortbestaan van onze zaak. Het zal niet makkelijk zijn, maar we hebben al heel wat overwonnen: de wereldcrisis, de autocrisis en nu de wegencrisis. Hopelijk kennen we nu een beetje voorspoed."
VANESSA DEKEYZER Copyright © 2014 De Persgroep Publishing. Alle rechten voorbehouden
42
3.5.2. Garage Reynaers ziet zwarte sneeuw Tiense Suiker investeert 50 miljoen in het bedrijventerrein, om zich te wapenen tegen de afschaffing van de suikerquota in 2017, het komt er op neer dat vanaf 2017 iedereen in Europa zoveel suiker mag produceren als hij wil. Daarom moeten er stappen ondernomen worden om de Tiense vestiging rendabel te laten functioneren. Het biedt tenslotte aan een 700tal personeelsleden van Tiense suiker een job en zorgt ervoor dat meer dan 10 000 boeren een inkomen genereren. Het bedrijf is van plan om een grote vestiging bij aan te bouwen en wil daarin duurzaamheid hoog in het vaandel houden. Zo worden er bepaalde productieprocessen verplaatst en vernieuwt zodat deze nog meer ecologisch verlopen dan nu. Ik koos dit artikel omdat het suikerfabriek ook voor mensen in mijn familie en omgeving voor een inkomen zorgt en het is een goede zaak dat ze zich voorbereiden op het wegvallen van de quota, want zo sterk staat België ook niet in zijn schoenen wat de productie van suiker betreft. Het artikel wenkt ook een duurzame factor aan, door de vernieuwing van een aantal processen kan het alleen maar een ecologischer bedrijf worden. Natuurlijk kunnen hier ook structurele problemen uit ontstaan. Waar grote gebouw zich juist gaat vestigen is momenteel nog niet bekend, laat staan dat de buurt hier al van op de hoogte is. De Tiense suikerraffinaderij is namelijk pal in het midden van de ringen woonomgeving gevestigd, waardoor ze wel eens tegenstand van de buurtomgeving
50 miljoen euro voor Tiense Suiker Het Laatste Nieuws/Brabant-Hageland - 07 Dec. 2013 Pagina 35
Tiense Suiker investeert 50 miljoen euro in haar verschillende vestigingen in ons land. Het bedrijf wil zich zo wapenen tegen de afschaffing van de suikerquota in 2017. In Tienen komt er alvast een nieuw gebouw van zestig meter hoog. Minister van Financiën Koen Geens was te gast bij de aankondiging. "Ik ben blij dat deze investering naar België komt, want ondanks lichte verbetering leven we nog steeds in barre tijden." De voorbije twintig jaar investeerde Südzucker, de groep waartoe Tiense Suiker behoort, al meer dan 1 miljard euro in België. Gisteren kondigde Tiense Suiker aan om opnieuw 50 miljoen euro te investeren in de Belgische vestigingen. Jan Ingels, Plant Director Tienen lichtte de plannen toe voor de vestiging in Tienen. Nieuw gebouw "Er zal een nieuw gebouw van 60 meter hoog, 50 meter lang en 50 meter breed gebouwd worden in Tienen", zegt Ingels. "Daarin komt een nieuwe suikerdroger, nieuwe suikerzeving, suikerdistributie en verpakking. Onze verpakkingszone wordt zo met 1.250 vierkante meter uitgebreid. Aan de nieuwe module komen ook nieuwe bulklaadstations".Directeur Ingels had het ook over het personeel van de Tiense Suikerraffinaderij. "Onze werknemers zijn ons zeer trouw, want ze hebben gemiddeld 22 jaren dienst. We constateren wel een piek in de leeftijdgroep van 50 tot 54 jaar. Dat zijn mensen met heel veel know how. We zijn nu aan het onderzoeken hoe we die mensen in dienst kunnen houden. Een soort win-winsysteem, zonder dat ze in het klassieke werksysteem moeten blijven."Minster van Financiën Koen Geens (CD&V), die gisteren aanwezig was bij de voorstelling van de plannen, viel hem daarin bij. "We hebben de expertise van die mensen nodig. Ik hoop dat er een aantal blijven, zonder aan hun wettelijke rechten te verzaken. Om de economische toestand te herstellen zullen we creatief moeten zijn. Alleen met besparingen zal het niet lukken."Met de aangekondigde investering van 50 miljoen euro wil Tiense Suiker zich wapenen tegen de afschaffing van de suikerquota in 2017. Een groot deel van die 50 miljoen zal onder meer gaan naar energiebesparing, uitbreiding van productielijnen en kostenbeheer. Omzet van 771 miljoen De Tiense Suikerraffinaderij, een bedrijf dat jaarlijks zo'n 3 miljoen ton suikerbieten verwerkt tot zo'n 600.000 ton suiker, had het voorbije boekjaar een omzet van 771 miljoen euro. Het bedrijf verleent rechtstreeks werk aan zo'n 680 mensen. Maar elke job binnen de Tiense Suikerraffinaderij geneert nog eens tien extra jobs in de keten van biet tot suiker. Het bedrijf zorgt ook voor een vast inkomen voor 10.000 Belgische landbouwers.
43
expertise van die mensen nodig. Ik hoop dat er een aantal blijven, zonder aan hun wettelijke rechten te verzaken. Om de economische toestand te herstellen zullen we creatief moeten zijn. Alleen met besparingen zal het niet lukken."Met de aangekondigde investering van 50 miljoen euro wil Tiense Suiker zich wapenen tegen de afschaffing van de suikerquota in 2017. Een groot deel van die 50 miljoen zal onder meer gaan naar energiebesparing, uitbreiding van productielijnen en kostenbeheer. Omzet van 771 miljoen De Tiense Suikerraffinaderij, een bedrijf dat jaarlijks zo'n 3 miljoen ton suikerbieten verwerkt tot zo'n 600.000 ton suiker, had het voorbije boekjaar een omzet van 771 miljoen euro. Het bedrijf verleent rechtstreeks werk aan zo'n 680 mensen. Maar elke job binnen de Tiense Suikerraffinaderij geneert nog eens tien extra jobs in de keten van biet tot suiker. Het bedrijf zorgt ook voor een vast inkomen voor 10.000 Belgische landbouwers.
CHRISTIAN HENNUY Copyright © 2014 De Persgroep Publishing. Alle rechten voorbehouden
Copyright © 2014 gopress. Alle rechten voorbehouden
44
3.6.
Bespreking bedrijventerrein
De bedrijvenzone in Tienen is zeer uitgebreid, zo zijn er 7 bedrijvenzones: -Soldatenplein met Bosch-site; -Bedrijvenzone Bost-Gallic; -Bedrijvenzone Tienen-Grijpen; -Bedrijvenzone Leeuwerik; -Bedrijvenzone Drie tommen; -Bedrijvenzone Tiense suiker; -Bedrijvenzone Leuvenselaan. In dit werkje heb ik vooral de bedrijvenzones van Tiense suiker en het Soldatenplein besproken. Deze bedrijvenzones zijn de meest herkenbare in Tienen, naast bedrijvenzone TienenGrijpen weliswaar, waar ik ook een foto van genomen heb. Tienen-Grijpen is de makkelijkst bereikbare industriezone en ligt het korst bij de op- en afrit van de E-40. Op dit industrieterrein vind je dus al sneller logistieke en transportbedrijven. Zo zijn er enkele bedrijven gespecialiseerd in opslagruimtes en verdeelcentra waar er dagelijks verschillende vrachtwagens passeren. Deze industriezone is ook vlak naast het station gelegen, waardoor dit ook het makkelijkste bereikbaar is voor het personeel. De andere industriezones zijn nauwelijks met openbaar vervoer bereikbaar, waardoor er heel wat personeel uit de buurt werkt die met de auto kunnen komen. Terwijl in de Grijpen-zone vooral logistiek en transportbedrijven zijn gevestigd, vindt je op het Soldatenplein erg veel diensten en verwerkende bedrijven terug. Zo zijn Sylvania, SES, Bosch en Kestens montage een van de bekendste bedrijven. SES werkt nauw samen met het suikerfabriek, zij voorzien de zaden van de suikerbieten. Een logische vestigingsplaats van deze fabriek dus. Verder zien we nog enkele verbanden, zo is de ruitenwisserfabriek “Bosch” hier ook gevestigd, daarnaast vind je hier ook een heel aantal verpakkingsdiensten terug op het terrein. Een goed voorbeeld is Blankendaele vzw, een beschutte werkplaats waar ruitenwissers van Bosch worden verpakt. Verder zijn hier nog enkele verhuisdiensten, garages en busmaatschappijen. Opvallend op dit terrein zijn toch de bedrijven die met de mobiliteitsindustrie in contact staan. Zo hebben we Vanwezel autoparts, OK Cars, verschillende garages, transportbedrijven en busmaatschappijen. Het nieuwe paradepaartje van de stad is dan ook de heropleving van de Bosch-site. Het terrein zal weldra het hart van het Feed Food Healthproject vormen, bestaande uit een wetenschapspark met incubatiecentrum en een hoogwaardig bedrijventerrein, aangevuld met opslagruimte en later misschien zelfs wel een kinderkribbe, horeca, opleidingsmogelijkheden, .... De Boschsite wordt omgebouwd tot een echte ‘Feed Food Health-campus’, een volledig nieuwe zone met het incubatiecentrum, de zogenaamde Bio-generator, als start van een groter geheel. Het is de ambitie om de zone uit te bouwen als een duurzaam en CO2-neutraal bedrijventerrein met efficiënt ruimtegebruik, ingebed in een uitgebreid facility- en parkmanagement.
45
4. Toeristisch landschap
46
4.1.
Toeristische aantrekkingsfactoren
47
48
Figuur 23: Tabel: Toeristische elementen
Bron: Tina Polleunis
4.2.
Landschapsfoto
Figuur 24: Toeristische landschapsfoto
Bron: Tina Polleunis
Dit is een beeld genomen op de wandelroute, met uitzicht naar de Vlooybergtoren. Dit is het nieuwe uitkijkpunt op de wandelroute. Typische kenmerken van een toeristisch landschap in het Hageland zijn de wandelpaden, de natuur, de open velden. Aan de Vlooybergtoren is ook een stopplaats mat picknickmogelijkheden. Nog enkele leuke overzichtkaarten vind je terug in de bijlage.
49
4.3.
Kaart met toeristische bezienswaardigheden
Figuur 25: Kaart - Toeristische bezienswaardigheden
50
Bron: Tina Polleunis
4.4.
Statistische gegvens.
Figuur 26: Grafiek: Overnachtingen in Diest
Bron: Stad Diest
Figuur 27: Grafiek: Aantal en herkomst toeristen in Diest
Bron: Stad Diest
51
Figuur 28: Grafiek: Soorten toeristen in het Hageland
Bron: Stad Diest
Figuur 29: Grafiek: Uitbatingen naar logietype
Bron: Stad Diest
52
Figuur 30: Grafiek: Vervoermiddel van toeristen
Bron: Stad Diest
4.4.1. Bespreking statistische gegevens Mits mijn leefomgeving zich situeert tussen de steden Tienen en Diest, koos ik er voor om het toeristische aspect meer op Diest te richten. Zelf verbaasd het mij dat er zoveel toeristen naar Diest komen, ik veronderstl dat dit vooral dagjestoeristen zijn (heb hier geen duidelijke informatie over gevonden). Maar omdat het merendeel binnenlandse toeristen zijn, mag ik daar wel vanuit gaan. Als we dan algemee naar het Hagelandse beeld gaan kijken dan zien we dat het Hageland toch heel wat te bieden heeft. Zo komt het merendeel van de toeristen naar het Hageland om cultuur en efgoed te bezoeken en vervolgens als evenementbezoeker. Wat logisch is, het Hageland heeft een gigantisch aanbod van grote festivals en bekende evenementen. Vervolgens komt de wandelaar en natuurliefhebber, naar het Hageland afgezakt. Doch er zoveel fietsroutes zijn, komt Hageland als fietsbestemming pas op de vijfde plaats. Nu erg verrassend is dit niet, als ik kan kiezen tussen het heuvelachtige Hageland, of het platte Limburg dan weet ik ook waar ik me sneller ga vertoeven. Daarnaast is de toerist als stadbezoeker ook belangrijk, maar de funatractiebezoeker en de funshopper voelt zich duidelijk niet aangetrokken tot het Hageland. Wanneer een toerist hier verblijft kiest die vornamelijk voor een gastenkamer, vakantiewoning of een camping. Ik moet ook eerlijk toegeven dat het aanbod van hotels zeer beperkt is in eze streek. Daarbij komen de meeste bezoekers per auto naar hier, dus geen enkel probleem om tot een gezellige hostel te rijden. Op de tweede plaats staan de vliegtuigtoeristen. Nu, de luchthaven situeert zich in Brussel, niet zo ver van het Hageland af. Belangrijke steden zoals Leuven, Tienen als Suikerstad, kunnen door de buitenlandse toerist dan misschien wel gesmaakt worden.
53
4.5.
Het Hageland
De streek tussen Tienen en Diest heeft een uitgebreid aanbod aan wandel- en fietsroutes met een kleurrijk landschap en enkele (stevige) heuvels. Zeker een aanrader tijdens de lente wanneer de bloesems van de tallozen fruitplantages in bloem staan.
Figuur 31: Grafiek: Aantal km fietsroute
Bron: Stad Diest
Tienen en Diest maken deel uit van het Hageland, met zeer uiteenlopende activiteiten. Typisch aan deze streek is de overvloed aan grote en kleine festivals. Werchter is natuurlijk het bekendste festival, maar daarnaast hebben we ook Suikerrock, Strandfuif, Lunafesta en enkele kleinere festivals. In de zomer dus geen gebrek aan plezier en vertier. Wanneer de herfst aanbreekt dan worden er verschillende vruchten en groenten van de vruchtbare Hagelandse leembodem geoogst. Zo hebben we de suikerbieten die van Tienen dé suikerstad maken en zo ook het suikermuseum in Tienen mogelijk hebben gemaakt. Naast suiker is ook wijn een belangrijk product, op de ijzerzandsteenheuvels in het Westen van Figuur 32: Festivalkaart Bron: Hageland Magazine het Hageland worden enkele excellente wijnen geproduceerd. Ook voor andere alcoholische dranken kan je steeds terecht in het Hageland, bekende bieren zoals de Hoegaardse Witte, Wolf uit Aarschot, Kraeke uit Lubbeek, Tiense kwijker enz… strelen de smaakpapillen van de biergenieter. Het meest opvallende aan deze streek zijn de fruitplantages, zowel appels, peren en klein fruit worden hier talrijk geoogst. Er zijn ook verschillende culturele activiteiten die Hageland rijkt maakt. Zo hebben we het Romeins museum ’T Toreke in Tienen, Begijnhof in Diest, de paardenprocessie in Hakendover,… voor ieder wat wils dus. 54
Overnachtingsmogelijkheden in overvloed, verscheiden B&B’s en kleine hotelletjes staan ter beschikking. Het toerisme in het Hageland kan beschreven worden als vrij duurzaam. Het verplaatsen tijdens het verblijf gebeurt meestal te voet, fiets of huifkar en dit via speciaal aangelegde toeristenpaden. Die zorgvuldig onderhouden worden en steeds de juiste aandacht voor de recreatie van de toeristen brengt. Er zijn vaak picknickbanken en uitzichtpunten voorzien, al het mogelijke, zodat het milieu zo min mogelijk wordt belast. Het landschap komt via deze toeristenpaden ook veel beter tot zijn recht, nog steeds merk ik zelf nieuwe plekken op als ik een bepaalde wandelroute volg. Verschillende organisatieniveaus werken hier ook aan mee. Zoals het toerisme VlaamsBrabant en TRAP Hageland. TRAP Hageland zorgt voor een bepaald promotiebudget gesteund door de gemeentes en de provincie. Communicatie door toerisme Hageland vzw
Figuur 33: Grafiek: Communicatie
Bron: Stad Diest
55
4.6.
Actualiteit
4.6.1. Hageland te weinig gekend als vakantiebestemming Dit artikel is een mooie aanvulling op de grafieken die ik reeds besproken heb. Hoewel er dus mogelijkheden tot logies bijkomen, die er vroeger niet waren. Blijft de stormloop van toeristen naar het Hageland uit. Onze grote troef zijn onze bieren, hoeves, wandelingen, musea en het rustgevende groen. Maar nog te weinig mensen kennen deze streek, het Hageland moet meer in de kijker komen vinden de logiesuitbaters. Ik koos dit artikel omdat dit en extra aanvulling geeft bij de cijfers en de grafieken die ik reeds besproken heb. Zelf vind ik het ok dat er toeristen naar het Hageland worden getrokken, maar ik vind het toch belangrijk dat wij onze eigenheid behouden en dat het niet te gehypet wordt als toeristisch gebied. Te veel toeristen kunnen schade berokkenen aan onze landschappen. Denk maar aan de toeristen die op de katarakt fietsroutes, fruitplantages vernielden. Voor mij is het erg belangrijk dat hier duurzaam wordt mee omgegaan.
Hageland te weinig gekend als vakantiebestemming Het Laatste Nieuws/Brabant-Hageland - 10 Mei 2014 Pagina 43
Enkele cijfers. In 2008 bleven 116.159 mensen een nachtje toeristisch logeren in een gastenverblijf in het Hageland. Vijf jaar later waren er dat al 138.945. Het aantal B&B's steeg in die periode van 27 naar 48, of van 57 naar 142 bedden. Het totaal aantal logeeradresjes - B&B's, hotels, vakantiewoningen - steeg van 86 in 2008 naar 121 in 2012.Jo Uytterhoeven opende zijn vakantiewoning in Landen in 2010. Het voormalige stationsgebouw van Racour was te groot om alleen als woning te gebruiken, dus verbouwde Uytterhoeven een deel tot gastenwoning. Vorig jaar kwam daar een authentiek treinstel bij dat hij ombouwde, een tweede treinstel staat vandaag in de steigers. "Het Hageland is aan een inhaalbeweging bezig", zegt hij. "Er was tot enkele jaren geleden gewoon heel weinig accommodatie voor toeristen. De jongste jaren zijn er veel kwaliteitsvolle logies bijgekomen. En de toeristen volgen. Ons treinstel is dit jaar al stevig geboekt in de weekends en de vakanties. Veel gezinnen met kinderen en grootouders met kleinkinderen. De vergrijzing is een zegen voor het toerisme. De senioren van vandaag hebben tijd, geld en zijn actief." Bieren en hoeves Maar wat doen de toeristen in het Hageland? Minneke en Rita, twee vriendinnen uit Gent, zijn twee nachten te gast in de vakantiewoning van Station Racour. "Eigenlijk kende ik het Hageland niet", geeft Rita toe. "Deze uitstap heb ik gewonnen via een tombola van de zwemclub van mijn kleindochter. Toeval dus." Rita kende de streek al wel een beetje. "Mijn vader is afkomstig van Tienen. We hopen in de streek wat te wandelen, als het weer het toelaat. Anders gaan we naar het Suikermuseum en museum Het Toreke in Tienen. Ook het grote aanbod aan streekbieren en de mooie vierkantshoeves in de streek vallen op."Uit de cijfers blijkt dat vooral Belgen de weg naar het Hageland vinden voor hun uitstapjes. In 2012 waren er dat 111.299 die een nachtje in het Hageland bleven, gevolgd door de Nederlanders (11.500), Duitsers (5.318) en - opvallend- Roemenen (4.215).In de treinwoning van Racour is net een Nederlands gezin aangekomen. "We hadden de reportage op Vlaanderen Vakantieland over deze woning en de streek gezien", vertelt vader Ywan Depagter. Hij is op reis met zijn vrouw Jolanda en kinderen Nima en Adan. "Voor ons is het Hageland een heel heuvelachtige streek. We wonen zelf aan de kust in Zeeland, waar trouwens veel Belgen komen. Het Hageland is niet al te ver en toch heel anders. Veel rust ook, en toch niet te ver van steden als Leuven, Luik en Brussel om te bezoeken." Geen sterk merk Het Hageland wint dan wel aan bekendheid als toeristische bestemming, toch vindt logiesuitbater Jo dat het als merk nog beter kan. "Ik merk wel dat Toerisme Vlaams-Brabant werk maakt van de promotie van de streek. En de streekproducten doen het goed, ook dat is een troef."Ook Marielene De Puysseleyr beaamt dat het met die bekendheid nog wat beter kan. "Het klopt dat het Hageland nog te weinig gekend is als vakantieadres", zegt ze. "Maar wie hier komt, is verrast door het groen, de holle wegen, de rust en de wijn." De Puysseleyr opende in 2012 de nieuwe B&B Villa Hestia in Bekkevoort. Ze richtte haar woning in met enkele luxueuze gastenkamers. "De kinderen waren het huis uit en na een carrière van 31 jaar in de financiële sector, wilde ik iets radicaals anders", vertelt ze. "Zowat de helft van mijn gasten zijn zakenmensen, de andere helft zijn toeristen."Voor Marielene is de B&B geen zakelijke investering. Het verbaast haar zelfs dat er zo veel gastenverblijven bij komen. "Hier kan je financieel niet van leven", zegt ze. "Het is zwaar en intensief werk dat je heel graag moet doen. Als je het als B&B-uitbater goed doet, kan je na enkele jaren break-even draaien. Maar eerst moet je dus heel wat investeren. Het logiesdecreet van 2010 vraagt ook heel wat van de uitbaters op het gebied van brandveiligheid en comfort."
56 BART CLAES
4.6.2. Promobox steuntje voor jeugdkampen in eigen provincie De provincie Vlaams-Brabant geeft promoboxen aan jeugdverenigingen die in eigen streek op kamp willen gaan. Hierbij worden verschillende wandel- en fietsroutes aangehaald en leuke verblijven ten toon gezet. Door jeugdverenigingen in hun eigen streek op kamp te laten gaan, steunen ze opnieuw de lokalen economie. Ik heb dit artikel gekozen omdat dit een mooi voorbeeld is van duurzaam toerisme. ten eerste wordt afstand en het vervoer naar de kampplaats beperkt. Daarbij wordt de lokale economie opnieuw gesteund; De plaatselijke jeugdbewegingen krijgen inkomsten binnen om zo hun eigen lokalen te verzorgen. Maar ook plaatselijke handelszaken en toeristische attracties krijgen meer volk over de vloer. Een super idee om toerisme in eigen streek aan te moedigen!
Promobox steuntje voor jeugdkampen in eigen provincie Het Nieuwsblad/Pajottenland - 03 Dec. 2013 Pagina 25
De provincie Vlaams-Brabant ontwikkelde een nieuwe promobox voor jeugdlokalen in het Pajottenland. In de box zit materiaal om jeugdgroepen warm te maken om in eigen provincie op kamp te gaan. Vlaams-Brabant maakte samen met Pajottenland+, Hageland+ en het Centrum voor Jeugdtoerisme (CJT) de voorbije twee jaar werk van betere voorzieningen voor jeugdlokalen en jeugdverblijven in de regio en dit via subsidies, promotie en vorming via het projectGoed Beter Best, op weg naar kwaliteitsvolle jeugdlokalen en verblijven. De Europese subsidie voor het project bedroeg 120.000 euro. Voor Monique Swinnen, gedeputeerde voor Plattelandsbeleid en Toerisme, kan er nog meer gedaan worden om eigen provincie te promoten. 'Slechts 9 procent van de erkende jeugdverblijven is gevestigd in Vlaams-Brabant. We willen met meer aantrekkelijke en beter bekende infrastructuur meer jeugdkampen aantrekken. Zo krijgen ze meer inkomsten die ze dan weer kunnen investeren in het onderhoud van hun infrastructuur. Op die manier krijgt ook de jeugd dan een betere accommodatie.' Om dat te benadrukken werd de promobox voorgesteld. Die bevat toeristische brochures en fiets- en wandelkaarten en gadgets voor spelactiviteiten of uitstappen van de jeugdgroepen. Al de jeugdgroepen die een verblijf in een erkend jeugdverblijf in het Hageland of het Pajottenland reserveren ontvangen de promobox. In het Pajottenland ging de promobox naar Jeugdheem Strijland en Chiroheem Uidekrij uitGooik, de Pajotse Albatros uitTollembeek, dansgroep Camargo uitBever en jeugdverblijf Bellingahaim uitBellingen. (fg)
FERNAND GOYENS Copyright © 2014 Corelio. Alle rechten voorbehouden
57
Bibliografie BOEK/BROCHURE X, Brochure Tiense Suikerraffinaderij 2012-2013, Member of the group südzucher, 28 pagina’s X, Hageland Magazine voorjaar 2013, Toerisme Vlaams-Brbant, 29 pagina’s. X, Hageland Magazine najaar 2013, Toerisme Vlaams-Brabant, 29 pagina’s. Van Hecke, E., Vanderhallen, D., Callemeyn, J., Plantyn algemene wereldatlas, Uitg. Plantyn, Mechelen, 2012. (p. 14) Bron: Algemene directie Statistiek en economische informatie, Kerncijfers landbouw, 2012. (p.12) Benoot J., Davud, M., Atlas mens en aarde, De Boeck, p 45 “Noord-Hageland”, X, Heverlee, 1993, 57 pagaina’s KAART Nationaal geografisch instituut, Hagelandroute, Uitg. V.V.V. Hageland, 2000 NGI, Topografische kaart België, kaartblad 32 ¾ INTERNET Toerisme Hageland, Het Hageland, internet, geraadpleegd op 5 mei 2014, http:// www.toerismehageland.be/ Red. Kortenaken en zijn deelgemeenten, internet,geraadpleegd op 4 maart 2014, http://www.kortenaken.be/ Red. “Velpeleven”, geraadpleegd op 4 maart 2014 op http://www.velpeleven.be/ velpegalm.htm Van Aerschot, A., “Regionaal landschap Red. “hartjehageland”, geraadpleegd op 5 mei 2014 op pdf http://www.hartjehageland.be/free/woonbeleidsplan_kortenaken_2009-2011.pdf Red. “Tiense Suiker”, geraadpleegd op 4 mei 2014 http://www.tiensesuiker.com/static/nl/sugar/pdf/Het%20economische%20belang%20van%20suiker.pdf Red. “Stad Tienen”, geraadpleegd op 5 mei 2014 op http://www.tienen.be/showpage. aspx?id=266 58
Red. “Diest mijn stad”, geraadpleegd op 5 mei 2014 op http://www.diest.be/ Red. “Verliefd op Vlaams-Brabant”, geraadpleegd op 18 mei 2014 op http://www.verliefdopvlaamsbrabant.be/ Red. “Toerisme Diest, Diest mijn stad”, geraadpleegd op 18 mei 2014 op http://www. toerismediest.be/
59
^
EindE
X AARDRIJKSKUNDE MIJN EIGEN LEEFOMGEVING 2013-2014