Make Great Concepts Concrete
Magazine November2007 Special edition
Tunnels A73 in Roermond en Swalmen Schiecentrale Rotterdam; oude elektriciteitscentrale nieuw leven ingeblazen A2 Maarssen overkoepeld door veiligheid Topprestaties voor engineering en uitvoering bij Maastoren Rotterdam
content
Group Magazine
Tunnels Roermond en Swalmen BESIX heeft met behulp van haar engineering afdeling flinke kosten bespaard in dit omvangrijke tunnelproject.
p15
New Orleans toren
p19
De Kop van Zuid in Rotterdam krijgt er een prachtig gebouw bij. BESIX bereikte onlangs definitieve overeenstemming over de bouw van de 158 meter hoge New Orleans toren.
p18
p17
2.
Complexe funderingstechniek Biodiesel
Tornado Tower by night
Aanleg overkapping A2
Precies een eeuw na oplevering van de elektriciteitscentrale aan het toenmalige GEB, startte BESIX met de studie van het voorontwerp voor de Schiecentrale. BESIX is verantwoordelijk van ontwerp tot definitieve oplevering en is tevens belast met het verkrijgen van de bouwvergunning.
Schiecentrale Rotterdam p18
De metamorfose van Station Amsterdam Bijlmer ArenA Station Amsterdam Bijlmer ArenA onderging onder leiding van BESIX een ware metamorfose. Uniek is de integratie van het station met de verlengde ArenA Boulevard waardoor het oude en nieuwe zakencentrum verbonden worden. Een terugblik op zes jaren vol uitdaging.
p16
Maastoren Rotterdam Topprestaties voor engineering en uitvoering om het hoogste gebouw van Nederland op de oude Maasbodem te bouwen: de Maastoren.
p26
3.
p20
BreakingNews
Editorial p5 Jean Polet
Directeur BESIX Nederland
International p6-7 p8-9
Inhoud
Group Magazine
Jamaica, Marokko, Wales West en Centraal Afrika, Polen
DISCOVER
p10-11 Systems Engineering p12 MV-Palen p21 Kwaliteitszorg bouw betonconstructies p24 Belgisch poolstation
Grand Prix Circuit Spa-Francorchamps Binnen zes maanden (112 werkdagen) heeft de bouwcombinatie Wust-BESIX-Bodarwé de infrastructuur van het Spa-Francorchamps Grand Prix circuit gerealiseerd. Precies op tijd voor de Grand Prix van België die 16 september jl. gereden werd. Huidig wereldkampioen Kimi Räikkönen behaalde de eerste plaats in zijn Ferrari.
Nederland
p13 Beerkanaal p14 Tweede Coentunnel p14 KOSMOS Zuid-Holland Zuid p14-15 Tunnels A73 in Roermond en Swalmen p16 Schiecentrale p17 Biodiesel p18 Overkapping A2 p18 New Orleans toren p19 Station Amsterdam Bijlmer ArenA p20 Maastoren
Benelux-France p22 p22 p23 p25
Frankrijk (Institut Curie) België (Lange Wapperbrug) België (ziekenhuizen Charleroi) Dag van de Bouw: openstelling projecten
Entiteiten
4.
p25 p26 p27 p28 p29 p30 p31
Jacques Delens Six Construct Lux TP Vanhout Socogetra Wust Sud Construct
Ajman Viering van de eerste mijlpaal van het zuiveringsstation van Ajman.
Sheikh Rashid Bin Humaid Al Nuaimi Zoon van de ‘Ruler’ van Ajman en Johan Beerlandt - CEO van BESIX Group
BESIX in Nederland, al 15 jaar een succes
EDITORIAL
Group Magazine
Toen BESIX 15 jaar geleden haar eerste schuchtere stappen zette op Nederlandse bodem, kon niemand vermoeden welke expansie deze activiteiten op korte termijn zouden kennen. Nochtans was Nederland geen onbekende voor BESIX. Het waren immers de Nederlandse broers Stulemijer, mede-eigenaars van het toenmalige IGB uit Breda, die in 1909 naar Brussel trokken om er de Belgische Betonmaatschappij op te richten, de latere BESIX Group.
In 1992 keerde BESIX dan uiteindelijk terug naar Nederland, met als eerste grote project de Piet Heintunnel in Amsterdam. Amper 15 jaar later kan BESIX in Nederland terugkijken op een indrukwekkend palmares van schitterende en spraakmakende projecten. Denk maar aan het Vaanplein in Rotterdam, het station Amsterdam Bijlmer ArenA, de overkapping in Barendrecht, de tunnels voor de A73 in Roermond en Swalmen, het Shell EPI-centre in Rijswijk of de Montevideo toren in Rotterdam. Stuk voor stuk meesterwerken van bouwkunst.
‘Waar zit ‘em dan toch het verschil met die andere aannemers?’ wordt ons dan ook vaak gevraagd. Het antwoord is veelzijdig. Zo kenmerkt de organisatie van BESIX in Nederland zich door een platte structuur met korte rapportagelijnen, een verregaande betrokkenheid van alle werknemers bij hun project en een ruime delegatie van bevoegdheden naar de medewerkers. Verder kan via de inzet van ons engineering department uitgebreid worden geput uit de binnen de gehele groep wereldwijd opgebouwde know-how. Dat verruimt de blik en leidt vaak tot verrassende en niet-Nederlandse oplossingen.
BESIX is inmiddels in Nederland actief in drie sectoren. Allereerst de civiele werken, met bruggen, tunnels, viaducten en stations. Ten tweede de maritieme werken, met hoogwaterkeringen, sluizen en kademuren. En tot slot de utiliteitsbouw, met de nadruk op grote en complexe projecten en een uitgesproken specialiteit in hoogbouw. Met een ervaren team van hoogopgeleide specialisten is BESIX Nederland dag en nacht in de weer om haar klanten het optimale resultaat te leveren.
Ook de ervaringen die individuele werknemers opdeden in het (soms verre) buitenland worden uitgebreid ingezet op onze Nederlandse projecten. BESIX beseft als geen ander dat de waarde van een onderneming schuilt in de mensen die er deel van uitmaken. Om die reden staat voortdurende opleiding hoog op de agenda. Tot slot leidt de samenwerking tussen Belgen en Nederlanders tot een synergie waarbij het beste uit twee culturen wordt gehaald. Het is met veel plezier dat ik al meer dan elf jaar deel mag uitmaken van het succes van BESIX in Nederland en dat met een schitterende ploeg mensen. Om onze 15-jarige aanwezigheid te vieren bieden wij u dit BESIX-magazine aan. Ik wens u veel leesplezier! Jean Polet Directeur BESIX Nederland
5.
BESIX Nederland gaat ook mee met de tijd: design & construct is inmiddels al jaren gemeengoed geworden, in systems engineering doen we volop concrete ervaringen op (zie verder in dit magazine) en de know-how van onze financial engineeringsspecialisten wordt volop ingezet voor diverse PPS-projecten in Nederland.
Tanger To discover
marokko
IN ACTION
International
18 april 2007: Bezoek aan de groeve Carrimed. V.l.n.r.: Pierre Goret (Senior Site Superintendent), André Garcia (General Site Superintendent), Philippe Quoilin (C.O.O. BESIX International), Abdallah Azdad, Jules Janssen (General Manager BESIX International), Carlo Schreurs, Area Manager, Stephan Stappers (Chief Mechanic), Omar Essouadi, Saïd Fatalah, Saïd Baghrir
Hoogste punt bereikt!
6.
Jamaica
De ruwbouw van het Halfway Tree project in Jamaica is grotendeels afgewerkt en de afbouw is al flink gevorderd. Nu het opvallende dak ook bijna voltooid is, werd op 30 maart 2007 het bereiken van het hoogste punt feestelijk gevierd in het bijzijn van minister Pickersgill van het Jamaicaanse Ministerie van Vervoer en Openbare Werken, Herman Portocarero, Belgisch ambassadeur, Patrick Steyaert (niet op de foto), voor onze klant Transurb, en, Jules Janssen, General Manager - BESIX International.
600 dagen scheiden deze twee foto’s
Eén werk, talrijke records
IN ACTION
Wales
Group Magazine
In Wales betekenen 600 kalenderdagen 400 dagen van regen, wind of mist. Voor het SouthHook LNG project, staan 600 dagen voor de afbraak van alle overbodige structuren (b.v. het afsnijden van 798 palen en het verbrijzelen en verwijderen van 35.000 ton beton), het prefabriceren van 351 betonnen elementen (op een totaal van 422) en het heien van 220 palen (op een totaal van 370) voor de bouw van de nieuwe aanmeerfaciliteiten. De voltooiing van de renovatie van de bestaande steiger (800 m) is bovendien in deze 600 dagen inbegrepen. Desondanks draait het project nog steeds op volle toeren met 4 hefeilanden, ondersteund door 5 pontons, 5 sleepboten en 7 andere schepen. 35 Expats van BESIX werken volop om het project grotendeels te beëindigen voor het einde van 2007. De uitdagingen van het project waren talrijk, voornamelijk vanwege de strenge veiligheids-, gezondheids- en milieuvereisten. Deze werden echter vakkundig overwonnen door het professionalisme, de ervaring en de vernieuwende ideeën van het personeel van de combinatie BESIX Kier en hun arbeiders.
7.
Het SouthHook LNG project zal ongetwijfeld in onze herinnering blijven als één van de topprestaties van BESIX kernactiviteiten (in joint-venture met Kier UK), de maritieme werken.
IN ACTION WEST en CENTRAAL AFRIKA
Aanleg verbindingsweg rond Malabo (Lot 5B) Bruggen over de Timbabe, op het Eiland Bioko Hoewel Malabo al enkele decennia de hoofdstad van Equatoriaal-Guinea is, heeft de stad nog steeds een beperkte infrastructuur die niet is aangepast aan de ontwikkeling van de verkeersdrukte. Dankzij de exploitatie van de petroleumbronnen sinds 1997 kan de stad, ondertussen tweemaal groter geworden, de nodige investeringen doen. Zo wordt ook de luchthaven, waar dagelijks internationale vluchten landen en vertrekken, beter bereikbaar: BESIX gaat daar, in het centrum van Malabo II, vlakbij de internationale luchthaven, twee parallelle tweelingbruggen over de Timbabe rivier aanleggen. Door de economische vooruitgang van het eiland, te danken aan de exploitatie van petroleum, was het nodig om de verkeersinfrastructuur te reorganiseren. Rond de stad Malabo werd een verbindingsweg aangelegd, die ook langs de luchthaven loopt. Deze nieuwe as verbindt de luchthaven met de steden Malabo, Riaba en Luba, en ontlast zo de verkeersdrukte in de stad zelf. Bovendien vormt dit project de centrale as van de nieuwe stadsontwikkeling Malabo II. Zo ziet de president zijn project in vervulling gaan.
8.
Bouw van de landhoofden
Internationale luchthaven
Tweelingbruggen over de rio Timbabe
Naar Riaba
Malabo Naar Luba
Volledig traject van de verbindingsweg
Dwars door Malabo II
De aanleg van twee bruggen op deze weg dwars door Malabo II werd aan BESIX GE sa uitbesteed. Het project heeft een waarde van 21,3 miljoen euro, en de werken zullen twee jaar duren. De werken bestaan uit de bouw van twee parallelle bruggen, die elk drie rijstroken tellen en ruim 134 m lang zijn. Ze liggen met een tussenruimte van 30 m parallel naast elkaar. Beide bruggen bestaan uit twee brughelften van het type “monocaisson in spanbeton”. Deze zijn 45 m lang, worden door opeenvolgende uitkragingen middels mobiele bekistingselementen gebouwd en zijn verbonden aan elkaar in het midden van het kunstwerk. Elke brughelft is verankerd in een 23 m lang en 13 m hoog landhoofd. Grondaanvullingen in en achter de landhoofden dienen en garanderen de stabiliteit van het bouwwerk.
Daarnaast verwierf BESIX GE sa ook een vijfde contract voor de bouw van drie bruggen op de weg naar Riaba. De bruggen dienen ter vervanging van de infrastructuur, of wat daar nog van overblijft, gerealiseerd onder het Spaanse bewind. Die beantwoordt immers niet meer aan de huidige veiligheidsnormen. Voor de bouw van de bruggen zullen tot 75 m hoge pijlers, in moeilijk bereikbare valleien, opgetrokken moeten worden. Het contract heeft een waarde van 45 miljoen euro. Deze vijf bruggen voor de beide projecten worden onder leiding van Xavier Debruche en Louis Dombret gebouwd.
POLEN
Op de weg naar Riaba
Group Magazine
IN ACTION
Brug van Malabo - Eiland Bioko - Equatoriaal Guinea
Poznan Inhuldiging van een tweede hotel Na de oprichting van het Sheraton hotel in Krakau, heeft BESIX een tweede Sheraton hotel van 14.900 m2 ingehuldigd in Poznan (Polen).
Dit hotel, waarvan de werkzaamheden in 2005 van start gingen, biedt alle diensten die men kan verwachten van een 5-sterren hotel.
Een stukje geschiedenis In 1474 ontdekte de Portugees Fernão do Pó, die eigenlijk op zoek was naar een route naar Indië, in de Golf van Guinea een eiland dat hij “Formosa” (“mooi”) doopte, maar dat uiteindelijk zijn naam zou krijgen. Het eiland werd lang als laadplaats voor de slavenhandel gebruikt. Na de kolonisatie van Bioko door de Spanjaarden met het verdrag van San Ildefonso en het Pardoverdrag (1777 en 1778) en de Britse kolonisatie in 1827, eiste Spanje in 1845 het eiland op. Bioko werd een kolonie in 1859. In 1827 stichtten de Britten Malabo onder de naam Port Clarence (of Clarence City). De stad deed dienst als haven in de strijd tegen de slavenhandel. In 1829 telde de stad 700 inwoners, waarvan een hondertal Europeanen. Toen Bioko onder Spaans bewind kwam, werd de stad tot Santa Isabel omgedoopt.
9.
Op 12 oktober 1968 werd het eiland onafhankelijk. Die dag werd de Republiek Equatoriaal-Guinea uitgeroepen. In 1969 werd beslist de hoofdstad Bata, die op het continent lag, voor Santa Isabel te ruilen. Tenslotte besliste de EquatoriaalGuinese president in 1973 in het kader van de afrikanisering van de namen om de stad opnieuw Malabo te noemen.
DISCOVER
Systems Engineering: veel meer dan een modeverschijnsel !
Vandaag de dag wordt in het bestek van grote projecten in Nederland en België veelal verwezen naar ISO 15288 over Systems Engineering. Getuige hiervan zijn de projecten Oosterweelverbinding, Tweede Coentunnel, Liefkenshoekspoortunnel en Overkapping A2 in Utrecht. Wat houdt dit nu in? En waarom vindt een norm afkomstig uit de lucht- en ruimtevaartindustrie steeds meer zijn intrede in de bouwwereld?
Wat is Systems Engineering?
Zowel in het kader van D&B(1) als DBFM(2)-contracten wordt het klassieke rollenpatroon van opdrachtgeveropdrachtnemer aanzienlijk gewijzigd. Bij de traditionele contracten levert de opdrachtgever het ontwerp en voert de opdrachtnemer het uit. Bij deze nieuwe contractvormen daarentegen, tot het beschrijven van zijn ‘behoefte’ in een zogenaamd ‘Programma van Eisen’, is het de opdrachtnemer die zorgt voor het opstellen van het ontwerp, de uitvoering en eventueel het onderhoud en de financiering. Dit betekent dat de opdrachtnemer verantwoordelijk wordt voor een groter deel van de ‘Life Cycle’ van een project waarbij hij echter slechts beschikt over relatief abstracte basisinformatie, namelijk de behoeften van de opdrachtgever. Beide elementen maken dat de traditionele werkmethodes niet meer volstaan om dit op een beheerste manier in te vullen. Systems Engineering is een methodiek die hiervoor een oplossing biedt.
10.
Systems Engineering laat ons toe de behoefteomschrijving van de opdrachtgever stapsgewijs te concretiseren en voor elke stap (van algemeen Systeemniveau, b.v. een doorgang onder een rivier naar concreet - Componentniveau, b.v. een prefabpaal) te bepalen wat er nodig is (een doorgang, een brug, een fundering, een prefabpaal) om aan zijn behoeften te voldoen.
(1) (2)
Design & Build Design, Build, Finance and Maintain
Het omschrijven van de behoefte gebeurt in het opstellen van de eisenboom (RBS - Requirement Breakdown Structure) waarin de eisen van de opdrachtgever worden uitgewerkt (SMART-maken) en aangevuld met deze van de overige stakeholders (b.v. bevoegd gezag i.v.m. vergunningen, hulpdiensten, e.d.). Het concretiseren gebeurt in het opstellen van de objectenboom (SBS - System Breakdown Structure) met daarin alle ‘functievervullers’ die hiërarchisch worden geordend. Tussen beide bomen bestaat er tijdens de opeenvolgende fases een constante wisselwerking. Tijdens het ontwerp wordt er immers bepaald welke objecten er nodig zijn om de gestelde eisen te vervullen, terwijl er tijdens de uitvoering constant gecontroleerd moet worden of de gerealiseerde objecten wel aan deze eisen voldoen. Bovendien worden deze opeenvolgende stappen en de onderlinge wisselwerkingen door het gebruik van Systems Engineering op een expliciete, aantoonbare en traceerbare manier ingevuld. Hierdoor is het mogelijk om op basis van de verschillende varianten een gefundeerde keuze te maken, op elk moment de genomen ontwerpbeslissingen terug te vinden en na uitvoering te komen tot betaling aangezien bij deze nieuwe contractvormen de betalingen slechts kunnen plaatsvinden nadat aantoonbaar aan de eisen is voldaan. Systems Engineering is een methodiek die afkomstig is van de lucht- en ruimtevaart en is dus niet specifiek ontwikkeld voor de bouwsector.
Waar wordt Systems Engineering toegepast? Vooral in Nederland maar ook meer en meer in België wordt Systems Engineering systematisch opgelegd bij grote projecten. De 2 grootste opdrachtgevers van Nederland (Rijkswaterstaat & ProRail) hebben zich trouwens tot doel gesteld om binnen 2 jaar minstens 90% van hun contracten op deze basis op te stellen. Momenteel wordt Systems Engineering toegepast op o.a. de Tweede Coentunnel, de Liefkenshoekspoortunnel, de Oosterweelverbinding en de Overkapping van de A2 in Utrecht (Combinatie DODO). Dit laatste project is, in tegenstelling tot de voorgaande, reeds in uitvoering. In het korte interview hiernaast geeft Marc Debandt (BESIX Nederland), die binnen de DODO combinatie instaat voor de implementatie van Systems Engineering, zijn eerste positieve en negatieve ervaringen.
Is de eerste ervaring positief of negatief?
Marc Debandt: ‘‘Globaal is de balans zeer positief. Deze nieuwe werkwijze biedt immers meer ruimte om met ‘slimme’ ideeën het verschil te maken.
Bijvoorbeeld, één van de belangrijkste factoren waardoor wij de aanbieding hebben binnengehaald is onze keuze voor het gebruik van PP-vezels in het beton als ‘brandwerende’ maatregel. Dit was enkel mogelijk doordat Rijkswaterstaat zelf geen concrete oplossingen had voorgeschreven maar zich beperkt had tot het formuleren van een aantal ‘functionele’ eisen. De keerzijde is echter dat het gebruik van Systems Engineering een fundamentele impact heeft op alle aspecten van het bouwproces en niet alleen op de ontwerpfase en dat het toch enige tijd vereist om de organisatie hierop aan te passen.’’
Welke parallellen kunnen getrokken worden tussen de implementatie van ISO 9001 destijds en ISO 15288 nu?
Marc Debandt: ‘‘ISO 15288 moet wat mij betreft beschouwd worden als een soort uitbreiding van ISO 9001. Daar waar ISO 9001 de bedoeling heeft om een minimale invulling te geven aan voornamelijk de kwaliteitsborging heeft ISO 15288 een soortgelijke bedoeling maar ditmaal voor het volledige projectproces (m.i.v. risicomanagement, planning management, inkoopproces, milieu management, e.d.). Daarom ligt de uitdaging bij de implementatie van Systems Engineering niet zozeer in het toepassen van de individuele stappen, maar wel in het aanpassen van de organisatie en de werkmethodes (b.v. documentenbeheer, risicomanagement, planningbeheer, etc.) zodanig dat er optimaal gebruik gemaakt wordt van de mogelijkheden die geboden worden door Systems Engineering.’’
11.
Om de invoering ervan enigszins te vergemakkelijken hebben Rijkswaterstaat (NL) en ProRail (NL), in aanvulling bij de bestaande ISO norm (ISO 15288:2002), een leidraad geschreven die hieraan een pragmatische invulling geeft met nog voldoende ruimte voor eigen creativiteit. Deze leidraad die terug te vinden is op http://www.bouwdienst.nl/leidraadse/, is een absolute aanrader voor diegenen die iets meer willen weten over Systems Engineering.
DISCOVER
Group Magazine
DISCOVER
MV-Palen Twee jaar is BESIX reeds actief in de Rotterdamse haven met de bouw van kademuren. Midden mei 2005 startte de bouw van de 500 m lange kademuur in de Hartelhaven en eind 2005 ving BESIX aan met de werkzaamheden van de 1 km lange kademuur in het Beerkanaal. BESIX vertrouwd met bouw van kademuren
Op het eerste gezicht zien ze er allemaal hetzelfde uit, maar schijn bedriegt. Niet alleen de constructie van kademuren, maar ook de verankering ervan kan behoorlijk verschillen. Om de druk van de achterliggende zandmassa te kunnen opvangen, moeten kademuren altijd verankerd worden. Dit kan op verschillende manieren: bijvoorbeeld met behulp van een ankerwand met horizontale ankers, met nietgrondverdringende trekpalen en met grondverdringende trekpalen. Een methode die de laatste jaren steeds meer gebruikt wordt - ook in de Rotterdamse haven - is het aanbrengen van MV-palen.
Duits vernuft
De afkorting MV staat voor Müller Verfahren, en verwijst naar de firma Dr.-Ing. L. Müller & Söhne, die het systeem bedacht. De “MV-paal” is eigenlijk een diepfunderingssysteem dat bestaat uit een stalen funderingselement voorzien van een speciaal onderuiteinde. Dat onderuiteinde creëert - terwijl het in de grond wordt geheid of geschroefd - een ruimte die gelijktijdig met grout wordt gevuld. Dit grout zorgt na verharding voor een goede aanhechting van de verdrongen grond met het stalen element, en levert zo een belangrijke bijdrage aan het draagvermogen van de paal. In 1982 ontstond bij de bouw van kademuren op de Maasvlakte behoefte aan een zwaar trekelement. De MV-paal werd geïntroduceerd, nadat er aanvankelijk vooral samengestelde damwandprofielen werden gebruikt.
12.
Uit een proef, waarin een aantal paaltypen op heibaarheid en trekdraagvermogen werden getest, is een Rotterdamse variant van de MV-paal ontwikkeld die een apart programma van breedflensprofielen als basis gebruikt. Hier worden de flenzen aan de punt voorzien van stalen bakjes. Op de flenzen zijn over de hele lengte van de paal groutleidingen aangebracht, en zijn er nabij de punt gaten in de flenzen gebrand. Door in deze bakjes te injecteren wordt het hele staalprofiel met grout omhuld. Dit profiel wordt meestal onder een hoek van 45° ingebracht, maar andere hoeken zijn ook mogelijk.
Voor- en nadelen
Een belangrijk voordeel van MV-palen is dat ze een zeer hoge trekkracht kunnen opnemen (de bezwijkbelasting bedraagt tot meer dan 6.000 kN). Een ander voordeel is hun grote stijfheid: ze vormen het ideale verbindingselement in de bovenstructuur en hebben een hoog penetratievermogen (m.a.w. een beperkte heiweerstand). De MV-palen hebben als nadeel niet enkel de beperkte weerstand tegen torsie, maar ook de hoge aankoopprijs van het staal. Tevens vergen MV-palen een behoorlijke opslagruimte en de inzet van zwaar materieel om ze aan te brengen.
Aanbrengen van MV-palen
Op beide genoemde werken gebruikte BESIX MV-palen als verankering van de kademuur. Bij het project Hartelhaven moest BESIX zelf het ontwerp van de verankering kiezen. Door voor MV-palen als verankeringssysteem te opteren en de kademuur ‘in den droge’ te bouwen, heeft BESIX de voordeligste offerte kunnen maken. Bij het project Beerkanaal waren MV-palen voorgeschreven in het bestek. Het aanbrengen van de MV-palen is op beide werken echter totaal anders uitgevoerd. “Om de kademuur in de Hartelhaven in den droge te kunnen bouwen, werd met behulp van een tijdelijke damwand en zandberm een droge bouwkuip vervaardigd waarin de fundering is gebouwd. Dit hield in dat ook de MV-palen op vaste grond konden worden aangebracht. Hiertoe werd gebruik gemaakt van een heistelling, waarbij de makelaar onder 45° werd geplaatst”, verklaart Koen De Mey, projectmanager. De heiwerkzaamheden van de kademuur in het Beerkanaal moesten plaatsvinden vanaf het water, zowel de combiwand als de MV-palen. Omdat MVpalen onder een hoek aangebracht moeten worden en omdat de positionering weinig tolerantie toeliet, moest BESIX vanaf een hefeiland werken. Omdat er geen hefeiland beschikbaar was dat groot genoeg was voor een normale heistelling, werkte BESIX met een speciaal voor MV-palen ontwikkeld hefeiland. Hierop stond een hei-installatie waarmee drie MV-palen vanuit één positie aangebracht konden worden. De installatie die grout moest aanmaken en verpompen stond op een afzonderlijk ponton.
Proefbelasting
Op basis van reglementen, grondkarakteristieken en ervaring worden de kenmerken van de MV-paal berekend, zoals lengte, profieltype, inbrenghoek, enz. Om zeker te zijn van de juistheid van deze uitgangspunten en om de maximale trekcapaciteit en het vervormingsgedrag van de MV-paal te bepalen, worden geschiktheidsproeven uitgevoerd. Deze ‘trekproeven’ gebeuren na het aanbrengen van de palen en worden steekproefsgewijs verricht. Tevens wordt met deze proeven aangetoond dat de betreffende palen aan de gestelde eisen voldoen.
november december
januari
februari
8 december 2005: START!
Aanbrengen mv-palen
maart
Aanbrengen vibropalen
2006 april
mei
juni
juli
augustus
september
Aanbrengen buispalen
oktober
Aanbrengen prefab
november december
Start tussendek
januari
februari
Oplevering fase 1
maart
Storten dekken
Op 23 oktober van dit jaar was de oplevering van de laatste fase van het project Kademuren Beerkanaal. Een goed moment om nog eenmaal terug te blikken op dit speciale project waarbij BESIX werd blootgesteld aan harde deadlines en de elementen van de natuur. In het Beerkanaal werd ter hoogte van de Delta Barge Feeder Terminal van ECT een kademuur aangelegd om ruimte te scheppen voor feeders en binnenvaartschepen. Op deze manier worden de naastliggende Amazone- en Europahaven ontlast. BESIX legde naast 1.000 meter kademuur ook twee portaalkraanbanen en twee steigers aan. De werkzaamheden waren verdeeld over twee fasen. De eerste fase bedroeg het plaatsen van de eerste 13 moten van de kademuur, alsmede de steiger aan de noordzijde. In de tweede fase werden moot 14 t/m 27 en de steiger aan de zuidzijde aangelegd. Een uniek project waarbij voor het eerst in Nederland met mv-palen van meer dan 50 meter lengte werd gewerkt, welke werden aangebracht vanaf het water. Koen De Mey, projectmanager bij BESIX, leidde met zijn team de werkzaamheden in goede banen. Hij kijkt terug op een speciaal project dat de nodige uitdaging bood. Deze was gelegen in een aantal factoren. Ten eerste was de voortgang van de werkzaamheden sterk afhankelijk van de getijden van de Noordzee. Een moeilijk in te schatten factor aangezien het hoogwater, de grootste bottleneck, beïnvloed werd door de windrichting. Helaas kwam de wind regelmatig vanuit de verkeerde hoek, waardoor de werkzaamheden soms wel met 50% vertraagd werden.
Oplevering fase 2
2007 april
mei
juni
juli
augustus
september
oktober
Storten laatste voorkraanbaan
Storten laatste voorkraanbaan
november
december
Daarnaast diende het project in een recordtijd opgeleverd te worden. Onder andere om de werkzaamheden, die ter plaatse gewoon doorgingen, zo min mogelijk te belasten. Om de strakke deadlines te halen moest BESIX in slechts zeven maanden tijd meer dan 1.000 meter kade van betonwerk voorzien; dat zijn dus 27 volledig afgewerkte moten met ieder een lengte van bijna 40 meter! BESIX bleef binnen de deadline door iedere week een complete moot te vervaardigen. De achterkraanbaan moest zelfs in vijf maanden tijd opgeleverd worden; een traject bestaande uit 62 moten van 12 meter lengte. Hiertoe leverde BESIX iedere week vier geheel afgewerkte moten op. De laatste vier weken werden benut voor het aanbrengen van de krimpstroken. Tenslotte zorgden meerdere bestekswijzigingen voor aanpassingen in de draaiboeken. Vaak betrof het bijkomende werkzaamheden. Een voorbeeld hiervan is de steiger aan de zuidzijde, die oorspronkelijk niet in het bestek opgenomen was. Ondanks de weersomstandigheden, zeer strakke deadlines en extra werkzaamheden heeft BESIX beide fasen binnen de gestelde termijnen opgeleverd. De Mey is dan ook tevreden met het eindresultaat: “Ik ben tevreden over de geleverde kwaliteit en vooral blij dat er zich geen ongevallen hebben voorgedaan tijdens de werkzaamheden, gezien de extreme omstandigheden.”
Belangrijke hoeveelheden Bouwsom: Damwand: Buispalen: Vibropalen: M.V. palen: Bestorting: Wapening: Beton: Baggerwerk:
€ 22.643.000,-11.000 m2 367 st. Ø 1.420 mm, tot 39 m lang 254 st. tot 37 m lang 310 st. tot 52 m lang 34.500.000 kg 1.600.000 kg 12.000 m3 40.000 m3
13.
Aanbrengen combiwand
Group Magazine
nederland
Beerkanaal: uitdagingen getrotseerd
nederland
Tunnels A73 in Roermond D am w anden en grondw erken
2005
Tweede Coentunnel van start? In opdracht van Rijkswaterstaat wordt naast de bestaande Coentunnel de Tweede Coentunnel gebouwd, die de A8 met de A10 verbindt. Het Consortium Coentunnel Company waar Besix deel van uit maakt, kwam als laagste uit de bus bij de aanbesteding. Het betreft hier een zogenaamd DBFM-contract (Design, Build, Finance and Maintain) met een looptijd van 30 jaar. De werken omvatten het bouwen van de tweede Coentunnel, het toeleidende wegenstelsel en bijbehorende kunstwerken en de verkeer- en tunneltechnische installaties alsmede de renovatie van de bestaande Coentunnel. Na oplevering van de werken dient het consortium nog voor 25 jaar in te staan voor het onderhoud van het gehele systeem. Politieke weerstand gooit echter (letterlijk) roet in het eten, waardoor het op dit moment nog de vraag is wanneer met de werkzaamheden gestart kan worden. Het uitstel heeft betrekking op de luchtkwaliteit: de uitstoot van fijnstof als gevolg van de tweede tunnel zou de toegestane norm overschrijden. In afwachting van het officiële startsein is BESIX voorzichtig met de voorbereidingen begonnen. Hopelijk kan eind 2008/begin 2009 met de uitvoering aangevangen worden.
Kunstwerken Zuid-Holland Zuid en Zeeland in 2008 opgewaardeerd
Slimme combinatie van ontwerpen en bouwen Op het tracé van de A73-Zuid wordt in Roermond en Swalmen de laatste hand gelegd aan twee tunnels. Een design & construct opdracht die BESIX in combinatie met Strukton Betonbouw realiseerde. Een opdracht waarbij een bijzondere combinatie van technieken is toegepast. De werkzaamheden
De Roertunnel is met 2,5 kilometer lengte de langste verkeerslandtunnel van Nederland en loopt van het stedelijk gebied van Roermond tot aan het Roerdal. Het tunneltraject kruist de rivier de Roer. In Swalmen is ter plaatse van het spoor een tunnel van 1 kilometer lengte gerealiseerd. Ook de afwerking van de tunnels en de aanleg van vier dienstengebouwen behoorden tot de werkzaamheden van de combinatie.
Besparende oplossingen
De engineering afdeling in Brussel heeft, onder leiding van Christophe Bauduin, door het ontwikkelen van slimme oplossingen flinke kosten bespaard in dit omvangrijke tunnelproject. In de eerste plaats door het
Tunnel Swalmen
14.
In augustus dit jaar zijn de werkzaamheden rondom het project ‘KOSMOS Zuid-Holland Zuid / Zeeland (KOSMOS ZZZ) van start gegaan. KOSMOS ZZZ is onderdeel van een Rijkswaterstaat breed project en behelst het verhelpen van achterstallig onderhoud aan kunstwerken op de hoofd(water)wegen. BESIX, in combinatie met Mourik Groot-Ammers en Vogel B.V., tekende op 15 mei jl. het contract hiervoor. Het betreft een Engineering en Construct contract, waarbij het ontwerp wordt uitgevoerd d.m.v. Systems Engineering. De totale contactwaarde bedraagt 62,4 miljoen euro; het aandeel van BESIX hierin is 14,7 miljoen euro. De werkzaamheden binnen dit project bestaan uit asfaltreparaties, voegovergangen van bruggen, betonreparaties, conserveringswerken, waterbouwkundige werken en werkzaamheden aan de elektromechanische installaties van diverse tunnels en sluizen. De waterbouwkundige werken worden door onze zusterfirma Van Britsom & Verheye uitgevoerd. De geplande oplevering is 31 oktober 2008.
O nderw aterbeton (m oot 1 t/m 6)
Verplaatsen tunnelelem ent 1+2
2
Afzinke tunnelelem e
Afbouw zinktunnel Afzinken tunnelelem ent 3+4
2006
en ent 1+2
Afbouw tunnel bouw dok
2007 Zinktunnel beschikbaar
Tunnelbouw dok beschikbaar
Afzinken
diepste gedeelte als een afzinktunnel uit te voeren, waardoor de damwanden na afloop van het project konden worden getrokken. Voor de rest van de tunnel werd naast de in het bestek omschreven traditionele technieken (droge ontgraving, constructie met onderwaterbeton) gebruik gemaakt van een techniek met grondwaterkerende folie.
Folie
Het eerste gedeelte van de zuidelijke toerit is voorzien van een folieconstructie: een oplossing die een dure constructie met damwanden en onderwaterbeton overbodig maakte. Deze techniek vereist een breed talud. Vanwege de beperkte bouwruimte is alleen in het hoger gelegen gedeelte van de toerit zuid de grondwaterkerende folie aangebracht. Het gegraven talud bereikt een niveau tot 15 meter onder het grondwaterpeil. Om te voorkomen dat de kwetsbare folie zou beschadigen is de bodem voorzien van een beschermlaag. Over de nat ontgraven bouwkuip wordt vervolgens een folie getrokken en afgezonken. Eenmaal op de bodem is een zandpakket op de folie aangebracht; opdrijven was nu niet meer mogelijk. Tenslotte is het water uit de bouwkuip weggepompt.
Belangrijke hoeveelheden
Bouwsom: Afzinkelementen - Aantal: - Afmeting: - Gewicht:
Oppervlakte folieconstructie:
€ 96.966.000,-- (excl. BTW) 4 150 x 27 x 8 m (l x b x h) 28.500 ton 19.000 m2
Onder het Roerdal is gebruik gemaakt van de afzinktechniek; een voor een landtunnel unieke toepassing. Door een afsluitende leemlaag als waterkerende ondergrond te gebruiken en door te voorkomen dat de Roer omgelegd moest worden, realiseerde Combinatie Besix-Strukton alweer een enorme kostenbesparing. Na het graven van een zinksleuf en het bouwdok zijn in twee fasen vier tunnelelementen gebouwd (twee per fase). Deze elementen werden opgedreven door het bouwdok vol te laten lopen. Via de zinksleuf zijn de elementen naar de afzinkplek getransporteerd om ter plaatse met behulp van ballasttanks op de centimeter nauwkeurig afgezonken te worden.
Terugblik projectmanager
Jeroen Philtjens, projectmanager bij Besix, was mede verantwoordelijk voor het goed verlopen van het project. Aan het einde van het project blikken we met hem terug: “Een zeer interessant project op verschillende fronten. Ten eerste omdat het een intense periode is geweest; in heel korte tijd hebben we het omvangrijke project moeten opleveren. En met succes. De goede samenwerking met Strukton en de opdrachtgever was hierin cruciaal. Bovendien was het voor mij de eerste ervaring met een design & construct opdracht. Een goede ervaring waarin ik veel heb bijgeleerd. Al met al ben ik zeer tevreden met het eindresultaat.”
Roermond
Swalmen
Totale lengte: Beton: Wapening: Onderwaterbeton: Grondwerk: Damwand: Trekpalen:
2.445 m 120.000 m3 14.500 ton 8.000 m3 861.000 m3 56.500 m2 1.200 st.
1.006 m 22.000 m3 2.900 ton 16.000 m3 220.000 m3 15.000 m2 2.700 st.
15.
Folie leggen toerit zuid
nederland
en Swalmen
nederland
Schiecentrale; oude elektriciteitscentrale nieuw leven ingeblazen In het Rotterdamse LloydKwartier, omringd door de Nieuwe Maas, de Schiehaven en de Parkhaven aangrenzend aan het Park met de Euromast wordt momenteel het project Schiecentrale Fase 4B gerealiseerd. Deze fase is de laatste uitbreiding van het complex van de Schiecentrale. In 1906 werd de GEB-elektriciteitscentrale opgeleverd. In 2006, exact 100 jaar later, is dezelfde Schiecentrale nieuw leven ingeblazen. Waar ooit de turbines en ketels Rotterdam van elektriciteit voorzagen, wonen en werken nu kunstenaars, acteurs, filmmakers en televisieproducenten.
Fase 4B
Voor fase 4B is een gedeelte van de bestaande elektriciteitscentrale gesloopt en werd het terrein bouwrijp gemaakt door de gemeente. Fase 4B is wat men hier in Nederland een multifunctioneel gebouw noemt. Het bestaat ondermeer uit: bovengrondse parkeergarages in split-level systeem voor 420 parkeerplaatsen, 20 kadewoningen van ongeveer 120 m2 over 3 verdiepingen met parkeerboxen en 6.000 m2 kantoorruimte, 16.500 m2 woon/werk units (vrij indeelbare ruimte), een gymzaal over 2 niveaus met kantine, 2.000 m2 supermarkt, 2.000 m2 promenadedek op niveau +4. Deze vormt de verbinding tussen de verschillende functies. Het project is een Design & Build project in opdracht van 3 opdrachtgevers. Proper Stok, Patrimonium Woningstichting en Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam. BESIX is verantwoordelijk voor de volledige studie vanaf een voorontwerp tot de definitieve oplevering. Bijkomend was BESIX ook verantwoordelijk voor het verkrijgen van de bouwvergunning.
BESIX ploeg
16.
Samen met een ploeg van ongeveer 25 man op de bouwplaats, bestaande uit een volledig technisch bureau en een uitvoeringsteam wordt dit project in zijn definitieve vorm gekneed. Dit alles onder leiding van Björn Walgraeve (projectmanager). De regelgeving in Nederland is zeer streng en wordt continu aangepast. Een courante term hier is ‘voortschrijdend inzicht’ wat concreet betekent dat nieuwe evoluties in de wetgeving in het project geïntegreerd moeten worden. Om dit allemaal in goede banen te leiden hebben we hiervoor, naast ons team, ook een hoofdconstructeur, architect en diverse adviseurs (bouwfysica, brand, enz.) in onderaanneming.
Specifieke uitdagingen bij dit project zijn onder meer: • • • • • •
Moeilijk en soms langlopend beslissingstraject doordat 3 opdrachtgevers onderling over elk detail eerst tot een consensus moeten komen. De gemeente Rotterdam met als controleorgaan Bouw- en Woningtoezicht geeft vaak een heel eigen invulling aan de geldende normen en regelgeving. Heel specifieke materialisatie van verschillende gevelonderdelen met enkele nieuwe ontwikkelingen zoals RVS gaasdoek (500 m2), polyester bergingen (99 stuks), sandwich panelen met marmerkorrel (2.000 m2). Meer dan 5.000 m2 glasgevels, waarvan 10% uitgevoerd wordt met grote naar buitendraaiende harmonica puien. Strenge installatietechnische eisen om te kunnen voldoen aan de EPC (Energie Prestatie Coëfficiënt) normen. Uitkragende vloerdelen met voorspanstrengen, brugconstructie voorzien van 2e draagweg, balken met zware koudebrug onderbreking, enz. Het lijkt soms meer op een civiel bouwproject aangekleed met een afbouwpakket dan wel een utiliteitsbouwproject.
Enkele sleuteldata: • Contract getekend: • Bouwvergunning: • Gedeeltelijke oplevering: • Volledige oplevering:
september 2005 mei 2006 november 2007 februari 2008
geboord: de zogenoemde DPA palen, met een lengte van 29 meter. DPA staat voor Drilling Push Aside en is een funderingstechniek waarbij betonschroefpalen in de grond worden gevormd. De DPA palen zijn grondverdringend; er is bijna geen uitkomende grond, dus een relatief schone bouwput. De vervaardiging van DPA palen, wat op zich een unieke toepassing is, behelst een zevental fasen (zie onderstaande tekening):
1
BESIX staat voor een uitdaging: in slechts 10 maanden tijd dient het project opgeleverd te worden. Dit maakt dat de bouwfase kort na de ontwerpfase volgt. Koen De Mey, projectmanager van BESIX: “We zitten de engineers en ontwerpers van De Smet Engineers & contractors kort op de hielen, omwille van de zeer strakke planning.” Het beperkte bouwterrein wordt in twee stukken verdeeld. Dit omdat onder de grond een irbts-lijn loopt (kerosine leiding). Een leiding die erg (trillings)gevoelig is en een verplaatsing van maximaal 3 cm tolereert. Palen heien was dus geen optie. Om trillingsvrije uitvoering te waarborgen, werden schroefpalen in de grond
2
3
4
5
6
7
De vervaardiging van DPA palen
1. Schroefbuis voorzien van afdichtingsplaat op werkniveau. 2. Inschroeven, rechtsom draaiend, schroefbuis tot de berekende inschroefdiepte. 3. Controle of de schroefbuis droog en vrij van verontreiniging is. 4. Afhangen schachtwapening, zonodig wordt de schroefbuis eerst deels gevuld. 5. Schroefbuis tot ca. 1m boven het maaiveld vullen met betonmortel. 6. Schroefbuis, rechtsom draaiend, trekken en gelijktijdig bijvullen met beton, zodat betonniveau in de schroefbuis op ca. 1m boven maaiveld blijft. 7. Na paalvervaardiging inbrengen kopwapening en paalkopafwerking. Deze palen worden uitgevoerd door de bedrijven Vroom en Franki. Dankzij deze unieke toepassing is op succesvolle en veilige wijze een fundering gelegd voor BESIX’ bouwwerkzaamheden.
17.
Ter hoogte van de 2e petroleumhaven in de Rotterdamse haven wordt op vraag van Dutch Biodiesel BV een nieuwe 250.000TPY Biodiesel production plant aangelegd. BESIX is door De Smet Engineers & contractors in de arm genomen om het project in uitvoering te brengen. Een specifieke opdracht, daar zij afwijkt van het repetitieve werk dat BESIX gewend is (zoals bij tunnels, bruggen, hoogbouw, etc.). Biodiesel bestaat namelijk uit een groot aantal verschillende bouwwerken, zowel groot als klein, waarvoor BESIX in zijn geheel verantwoordelijk is. De installatie bestaat uit een olieraffinaderij, biodiesel productie, opslag van vloeistoffen, opslag van chemicaliën, nutsgebouwen, bijgebouwen en administratie. Dit alles dient te worden aangelegd op een zeer beperkt bouwterrein.
nederland
Terrein Biodiesel vereist unieke funderingstechniek
nederland
Aanleg deel snelweg A2 overkoepeld door veiligheid BESIX realiseert in combinatie met Dura Vermeer Groep NV en GTI Infra BV (samen Combinatie DODO) een nieuw stuk snelweg tussen Utrecht en Leidsche Rijn. Een snelweg van twee keer vijf banen die vanwege de nabijheid van bebouwing geheel overkapt zal worden. De totale lengte van de overkapping bedraagt bijna 1.700 meter. De combinatienaam DODO (Dicht-Open-DichtOpen) klinkt vreemd in de oren wanneer je de geschiedenis van het project niet kent.
Detectie van gevaarlijke stoffen
Dicht of open?
Goede vooruitzichten
Veiligheid boven alles
BESIX gooit hoge ogen met New Orleans toren
In eerste instantie was sprake van een overkappingconstructie. Met het oog op de veiligheid werd echter besloten te kiezen voor een constructie waarbij de overkapping deels opengelaten werd (DODO-constructie). Nieuwe normeringen m.b.t. de uitstoot van fijnstof zorgde er echter voor dat de snelweg ten behoeve van de omgeving toch geheel overkapt moest worden, met hoogste inachtneming van de veiligheid. De naam DODO bleef behouden. Veiligheid was in eerste instantie de reden voor aanpassing van het ontwerp en werd een belangrijke voorwaarde toen het ontwerp een tweede maal werd aangepast. Veiligheid staat in dit project duidelijk bovenaan. Emiel Braeckman, projectdirecteur bij BESIX, beaamt dit: “Als we de overkapping opleveren zoals we nu voor ogen hebben, is dit straks één van de veiligste ‘tunnels’ binnen Europa.” Voldoende ventilatie, veilige vluchtmogelijkheden en bereikbaarheid voor hulpdiensten staan hierin centraal. Combinatie DODO speelt hier op verschillende manieren op in.
Brandwerendheid
De overkapping garandeert twee uur brandwerendheid in de hoofdrijbaan. In plaats van externe beplating op het beton te monteren, worden polypropyleenvezels in een bepaalde samenstelling aan het beton toegevoegd. Deze toevoeging vermindert het ontstaan van hoge druk onder de dichte betonhuid bij brand. Bij hoge druk zou het beton kunnen gaan afspatten, hetgeen een aantasting van de constructie tot gevolg heeft.
Betrouwbare veiligheidssystemen
18.
Bijzonder veel aandacht wordt besteed aan veiligheidssystemen in de tunnel zoals verlichting, ventilatie, afgevallen lading, gevaarlijke stoffen, etc. Al deze systemen garanderen een maximale veiligheid van de weggebruiker. Zij worden dusdanig ontworpen dat het onderhoud ervan slechts in uitzonderlijke gevallen de doorstroming van het wegverkeer verstoort.
Op elk moment kunnen gevaarlijke stoffen gedetecteerd en de gehele 1700 meter van het overkappingstraject gevolgd worden. Dit gebeurt door middel van camera’s en met behulp van detectielussen aan het begin en het eind van de overkapping.
Controle luchtkwaliteit
In januari 2007 zijn nieuwe wetgevingen ingevoerd m.b.t. de uitstoot van fijnstoffen. Om aan de strenge normen te voldoen, zullen regelmatig metingen verricht worden m.b.t. de luchtkwaliteit. Ventilatoren zullen bovendien voor de benodigde luchtverversing zorgen. Uiteraard zullen ook de standaard veiligheidsmaatregelen aanwezig zijn, zoals vluchtdeuren, hulppostkasten, etc. Maar zover is het nog niet. Op dit moment is Combinatie DODO bezig met de funderingssloven, wanden en het storten van het dak van de overkapping. “We lopen nog steeds volgens planning”, aldus Braeckman. “We hebben nog geen onvoorziene dingen meegemaakt en als we zo doorgaan halen we de strakke deadline van juni 2010.”
De Kop van Zuid in Rotterdam krijgt steeds meer gezicht. Naast de reeds door BESIX gerealiseerde Montevideo toren komt binnenkort de New Orleans toren te staan. Een woontoren met een hoogte van 158 meter, die ook gebouwd zal worden door BESIX Nederland. Het wordt een gebouw met allure, ontworpen door de Portugese architect Álvaro Siza. Op 23 oktober jl. bereikte BESIX definitieve overeenstemming met Vesteda Project BV. De bouwteamovereenkomst was op 31 mei van dit jaar al ondertekend. Onder leiding van Noël Hoste is het BESIX team in september van start gegaan met de werkzaamheden. De geplande oplevering is 1 april 2010.
Station Amsterdam Bijlmer ArenA
2002
2003
5 novem ber 2001: EER STE PAAL!
2004
K ap Station
2005 Laatste deel oud station gesloopt
In 1992 besloot ProRail het spoor tussen Amsterdam en Utrecht te verdubbelen. Hiertoe onderging station Amsterdam Bijlmer een ware metamorfose. De twee metro- en twee treinsporen die het station rijk was, maakten plaats voor twee nieuwe metrosporen en zes treinsporen. In de nieuwe hoedanigheid is Station Amsterdam Bijlmer ArenA één van de grootste stations in Nederland. Uniek is de integratie van het station met de verlengde ArenA Boulevard, waardoor het oude en nieuwe zakencentrum aan weerszijden van het station met elkaar in verbinding komen te staan. De werkzaamheden
De bouw van het station is verdeeld over twee fasen, de ruwbouw en de afbouw. In de ruwbouwfase werd onder meer het oude station gesloopt en de spoorbruggen met de perrons en lift- en roltrapinstallaties gebouwd. De afbouwfase bestaat uit de aanleg van de gewelfde kapconstructie, alsmede de vloeren, betegeling, balustrades en montage van installaties. De opdracht kende twee belangrijke randvoorwaarden: een beperkt budget en zo min mogelijk overlast voor het reizigersverkeer, dat tijdens de werkzaamheden van het station gebruik bleef maken. Door toepassing van geprefabriceerde betonelementen en een gefaseerde uitvoering, slaagde BESIX erin binnen deze voorwaarden te blijven.
De constructie (ruwbouw)
H oogst e punt B ereiken van het H oogst ei Punt kap stat on!
In de bouwput, drooggelegd met behulp van spanningsbemaling, zijn vier spoorbruggen gebouwd.
In gebruiknam e nieuw e busstation
nederland
25 O K TO B ER :
O ndertekening afbouw contract
O plevering afbouw Station B ijlm er ArenA
2006
2007
C asco-oplevering com m erciële ruim tes
O pening nieuw station
Het betreft zogenoemde plaatbruggen, bestaande uit 12 of 13 kolommen, waarop kolomtafels rusten. Tussen de kolomtafels zijn prefab liggers geplaatst, waarop de sporen en perrons liggen. Deze spoordragende constructies staan geheel op zichzelf (los van het stationsgebouw en de overkapping), zodat het doorgeven van trillingen (o.a. door voorbijrijdende treinen) minimaal is.
Kapconstructie en afwerking (afbouw)
Naast de afwerking op het gebied van vloeren, betegeling, balustrades en installaties is in deze fase ook de kapconstructie vervaardigd en geplaatst. De kapconstructie heeft een gewelfde vorm en bestaat uit staal, gedeeltelijk uit glas en blank hout; een constructie die het open karakter van het station weergeeft en tegelijkertijd een warme en natuurlijke uitstraling heeft.
Terugblik van Emiel Braeckman, projectdirecteur
Een langlopend én omgevingstechnisch moeilijk project is ten einde... Amsterdam is een blikvanger rijker en bezit momenteel éen van de mooiste stations in Nederland! Ik heb gedurende 6 jaren steeds met veel plezier gewerkt aan dit bouwwerk, mede dankzij de zeer goede relatie met alle betrokken partijen: de gemeente Amsterdam en Prorail als opdrachtgevers, Arcadis als directievoerder, Politie, Brandweer, het GVB en last but not least de ganse omgeving van het project. Allen samen hebben het mogelijk gemaakt dit belangrijke project te realiseren. Aan alle medewerkers een hartelijk woord van dank en appreciatie! Tevens wil ik van de gelegenheid gebruik maken een speciaal woord van dank uit te spreken aan al mijn medewerkers van het eerste tot en met het laatste uur: jullie hebben met heel veel inzet en werkkracht bijgedragen tot de verwezenlijking van dit unieke project. Een welgemeend proficiat aan allen is hier zeker op zijn plaats. Besix en Victor Buyck Steel Construction mogen terecht trots zijn op deze schitterende realisatie.
Belangrijke hoeveelheden Ontgraven grond Grondbewapening Prefab heipalen beton Stalen buispalen Heiwerk damwand Bekisting Gewapend beton Prefab beton perronplaten Prefab beton liggers Betonstaal Geluidsschermen Staalconstructie stijgpunten Oppervlakte dak Oppervlakte glas
125.000 m3 15.000 m2 2.583 st. 26.500 kg 2.820 ton 42.000 m2 26.700 m3 14.500 m2 12.000 m2 2.900 ton 4.000 m2 485 ton 18.500 m2 7.900 m2
19.
Plaatsen eerste prefabligger plaatbrug
Magazine/n°01
nederland
Maastoren dwingt topprestaties af voor engineering en uitvoering
instabiliteit van de brug en daarom werden de ankers achter het landhoofd geboord, ter hoogte van de bestaande houten kadeconstructie. De boorprocedure van deze ankers verliep gecontroleerd en gefaseerd. Om uiteindelijk de waterstand in de bouwput te verlagen, werd in november 2006 een zandpakket aangebracht tot NAP -1,70 m. Al gauw bleek dat bij hoogwater een vervorming van 90 cm optrad bij de onverankerde damwanden langs de Maaszijde Noord en de Spoorweghavenbrug. De oorzaak? Aanwezigheid van slib in het zandpakket. Als oplossing voor de vervorming werden alle damwanden verankerd en daar waar het slibpakket dikker was dan een halve meter, werden grindkernen ingebracht. Ook werden i.p.v. vibropalen, vibrocombinatiepalen geboord. BESIX installeerde tevens een slapende spanningsbemaling als beveiliging tegen het opbarsten van de bouwput bij extreem hoog water en maximale ontgraving.
Op de Kop van Zuid in Rotterdam bouwt BESIX in opdracht van OVG de Maastoren, het hoogste gebouw van Nederland. Het torengebouw bestaat uit twee schijven (105 en 165 meter) en staat op een brede basis waar zich twee ondergrondse en tien bovengrondse parkeerlagen bevinden. Het project is gestart op 1 september 2006. De verwachte oplevering zonder inbouwpakket is 1 maart 2009; met inbouwpakket zal het project op 1 mei 2009 afgerond zijn. Een aantal fasen in het bouwproces vergden bijzondere aandacht. Het ontwerp van de bouwput en de detailengineering van de prefabelementen hebben niet alleen het uitvoeringsteam, maar vooral de engineeringafdeling van BESIX op de proef gesteld. Uiteraard met een positief resultaat.
Bouwput
20.
De situering van de toren op de oude Maasbodem en het beperkte werkterrein hadden de nodige consequenties op het bouwputontwerp. Het oorspronkelijke ontwerp was als volgt: - een verankerde permanente damwandconstructie langs de Laan op Zuid; - een onverankerde tijdelijke damwand aan de andere drie zijden van de bouwput. Het eerste ontwerp van de damwand aan de Spoorweghavenbrug ging uit van een maximaal toegestane vervorming van 100 mm. Na risico-inventarisatie werd deze echter teruggebracht tot 33 mm. Besloten werd om de damwand te verankeren met twee ankerrijen. De heidiepte werd hierbij teruggebracht naar NAP-18, om boven het aanzetniveau van de brugpalen te blijven. Een volgend probleem werd veroorzaakt door de nog onder de brug aanwezige houten kadeconstructie en houten palen. Het doorboren van de palen zou leiden tot
Prefab engineering
De centrale kern van de Maastoren wordt d.m.v. een klimkist gebouwd. De rest van het gebouw bestaat vanaf de derde verdieping volledig uit prefab wand- en vloerelementen. De verdiepingshoge wandelementen hebben een breedte van 7,20 m en een gewicht van 16 ton. De vloeren, vervaardigd d.m.v. kanaalplaten, hebben een overspanning van 14,4 m. Drie speciale torenkranen zullen deze zware elementen inhijsen. Per verdieping per toren worden 19 wandelementen op elkaar geplaatst in halfsteensverband. Zij hebben samen met de centrale kern een stabiliteitsfunctie voor het gehele gebouw. De hoofdberekening is gedaan door bureau Zonneveld; de detailberekening lag in handen van BDD (BESIX Design Department), BESIX’ engineeringafdeling. Uiteraard bestaat gedurende het gehele traject een nauw samenwerkingsverband tussen beide ingenieursbureaus. De elementen bevatten een hoog wapeningspercentage en zijn daardoor zeer complex. Het hoge aantal verbindingen tussen de elementen onderling behoeft tijdens de productie veel aandacht voor de maatvoering. Tijdens de uitvoering op de bouwplaats zal men geconfronteerd worden met minimaal toelaatbare maatafwijkingen. Per week dient met twee teams één verdieping gebouwd te worden; dat betekent 20 elementen per dag! Ervan uitgaande dat één vrachtwagen slechts twee à drie elementen per keer kan vervoeren, kun je je wel voorstellen hoeveel vrachtwagens elke dag af en aan zullen rijden! Ook logistiek gezien vraagt deze klus dus minutieuze voorbereiding. BESIX is in ieder geval voorbereid en werkt er met vertrouwen naar toe dat het project conform bestek zal worden opgeleverd.
Kwaliteitszorg bij de bouw van betonconstructies
De kwaliteitszorg van grondstof tot eindproduct is zeer complex en uitgebreid. Kijken we alleen al naar de zorg die moet besteed worden aan de betonproductie. In België zijn 9 normgroepen van toepassing, waar in elk nog een aantal sub-normen vervat zijn. Het gaat hier van productie en testen van cement en vulstoffen, over zand, grind, water tot hulpstoffen. Elk van deze grondstoffen moet worden beproefd. Niet enkel moeten zand en grind worden gezeefd, maar ook de absorptie, de densiteit, de breukweerstand, de verwering, de slijtweerstand, de ASR gevoeligheid, het chloride gehalte, de hoeveelheid stof en schelpen, etc. dienen te worden onderzocht.
De cementkeuze
Spreken we over massabeton of dunne vloerplaten, over constructies die snel moeten worden ontkist of over poeren waarbij de verhardingssnelheid geen rol speelt? Moet de constructie gedurende 50 jaar, 100 jaar of 150 jaar zijn functionaliteit behouden? Een weekcyclus voor een tunnelkist? De mengselberekening moet voldoen aan de eisen van de klant (sterkte, duurzaamheid, brandwerendheid, etc.), aan de normen en ook aan de wensen van de uitvoering (behoud verwerkbaarheid, wapeningsdensiteit, verpompbaarheid, beginsterkte, etc.). Bij dit alles hebben we nog niet gesproken over het mengen, testen en transporteren van het verse beton. Het opstellen van een procedure met keuringsplan is dan ook noodzakelijk om dit proces technisch te kunnen beheersen. Vaak wordt het beton stortklaar aangekocht bij een leverancier om deze rompslomp te vermijden. Als het beton aangemaakt is moet het natuurlijk nog worden verwerkt.
De bekisting en de wapening dienen zorgvuldig te worden ontworpen, uitgevoerd en gecontroleerd. Ook hier rijzen vragen: traditionele bekisting, tunnelkist, klimkist, glijbekisting, veiligheid, milieu? Wat betreft de wapening: traditioneel, geprefabriceerde kooien, naspanning, betondekking, staalkwaliteit, veiligheid, buigstraal, etc.).
Gedurende het bouwproces
Al deze vragen kunnen beantwoord worden in één procedure, die de leiddraad zal zijn gedurende het hele bouwproces. Deze procedure kan een keuringsplan bevatten, zodat alle keuringen die moeten gebeuren overzichtelijk gerubiceerd zijn en de verantwoordelijke gemakkelijk het kwaliteitsproces kan volgen. Een procedure of werkinstructie naar het personeel toe leidt dit alles in goede banen. Tot slot het ontkisten. Alweer vragen: wanneer, volgorde, nabehandeling, stoppunten voor het ontkisten (druksterkte), afvoer of stockage materieel, netheid op de bouw. De voorbereiding van het bouwproces is zeer belangrijk. Er kan altijd een beroep gedaan worden op experts, deze kunnen zijn: - Interne experts (er zijn momenteel 4 gediplomeerde betontechnologen in dienst bij de BESIX Group, met als contactpersoon Dirk Bourlon); - WTCB; - Externe experts (Intron, Nebest, etc.). Deze kunnen helpen bij het bedenken van preventieve maatregelen en alternatieven, die de risico’s op de bouwplaats aanzienlijk kunnen verlagen en een grote positieve invloed kunnen hebben op het financiële resultaat: de ontwikkeling. Denk hierbij aan het brandwerende beton voor de overkapping A2 te Utrecht, het duurzaamheidsonderzoek voor de tunnel in Roermond, de betonproductie voor de Oosterweelverbinding in Antwerpen, het maken van hoge-sterktebeton in Bioko en de begeleiding van betonproductie voor productie voor Pearl Island in Qatar.
21.
Als de man in de straat een bouwplaats van ver aanschouwt, ziet hij het beton verwerken als een eenvoudige operatie. Je belt de betonleverancier en je gooit wat beton in de bekisting en klaar... Het personeel van de BESIX Group weet beter. Achter het betonstorten schuilt een hele technologie en procesbeheersing.
discover
Group Magazine
IN ACTION Frankrijk België
22.
Benelux-France
BESIX in dienst van de gezondheid
BESIX staat voor rekening van het Parijse “Institut Curie” in voor de uitrusting en installatie van een protontherapiesysteem en de bijbehorende bouwwerken.
Dit project - in samenwerking met IBA (verantwoordelijk voor de installaties) - ging op 13 december 2006 van start, de dag waarop het contract ondertekend werd. ‘‘Vandaag is de Designfase goed opgeschoten: de layouts van de architectuur en de technische netwerken zijn voltooid. De voornaamste moeilijkheid bij de uitwerking van het design heeft vooral te maken met de eisen inzake stralingsbescherming. Deze berekeningen zijn het resultaat van een uiterst ingewikkelde studie van het Franse CEA (“Centre Etude Atomique”), het CPO (“Centre de Protonthérapie d’Orsay”) en de IBAspecialisten. De diktes van de gevels en betonplaten zijn ronduit duizelingwekkend, want er is sprake van een
De Antwerpse Ring leidt het steeds drukkere verkeer in goede banen
dikte tussen 2,50 en 3,84 m”, legt Project Manager Geoffroy Godart uit. Bovendien wordt in bepaalde zones barietbeton (met een dichtheid van 3,3) gebruikt. Eind juni 2007 kreeg het team de twee bouwvergunningen die het bouwluik officieel inluidden. “Dit project is zo bijzonder omdat de gemeentegrens tussen Bures en Orsay dwars door het toekomstige Centre de Protonthérapie loopt.” aldus Geoffroy Godart. Ondertussen zijn op het werk de voorbereidende werken gestart: de verplaatsing van de opslagplaats van medische vloeistoffen buiten het werkterrein en de verstevigingswerken van een bestaande vloerplaat om de draagkracht van 2 T/m2 naar 12 T/m2 te verhogen door de installatie van micropalen, de ontbossing van het terrein en de lopende voorbereidende werken op het werk (afsluiten, afbakenen, enz.) Dankzij al deze voorbereidende werken moeten de speciale funderingswerken (palen) in juli 2007 van start kunnen gaan. De planning in het contract voorziet dat de eerste patiënt op 26 februari 2010 behandeld kan worden.
Eind 2006 werd het consortium NORIANT, waar BESIX samen met enkele partners deel van uitmaakt geselecteerd voor de realisatie van de “Oosterweelverbinding”. Deze snelwegverbinding moet de Antwerpse Ring vervolledigen en een oplossing bieden voor de verkeersproblemen van de Vlaamse metropool en haar omgeving. In het kader van de afwerking van de ring rond Antwerpen neemt BESIX 37% van de civiele bouwwerken en 25% van het consortium THV Noriant voor haar rekening. Dit consortium werd in het leven geroepen om deze uitzonderlijke, nieuwe infrastructuur te ontwerpen, te bouwen, te financieren en te onderhouden. Het project van BAM nv (Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel) bestaat uit de bouw van de Lange Wapperbrug en van de Oosterweeltunnel. Vanaf de linkeroever rijden de voertuigen door deze 2,5 km lange tunnel, die onder de Schelde gegraven werd. Zodra het noorden van Antwerpen bereikt is, zal de 1,2 km lange brug aansluiten op het oosterlijke deel van de ring. De ‘Lange Wapper’, die met zijn originele architectuur aan de eisen van de opdrachtgever beantwoordt, is een dubbeldekbrug, opgehangen aan twee pijlers van 150 m hoog. De werkzaamheden zullen vermoedelijk eind 2007 van start gaan en zullen vier jaar duren.
Strategische herstructurering van de ziekenhuizen van Charleroi
IN ACTION
België
Group
Om de duurzaamheid van het aanbod aan openbare gezondheidszorg te garanderen, wordt het huidige ‘Hôpital Civil de Charleroi’ vervangen door een nieuw ziekenhuiscomplex: het ISPPC(1)-ziekenhuis in Lodelinsart. Op vraag van de openbare ziekenhuizen van Charleroi neemt BESIX, in combinatie met drie andere Belgische ondernemers, genaamd ‘BED2’, dit project voor zijn rekening. De afgelopen tien jaar is de situatie m.b.t. de openbare ziekenhuizen in Charleroi en omgeving aanzienlijk veranderd. Die veranderingen waren al zichtbaar in de ziekenhuisfusies van 1995, 1999 en 2002. Het nieuwe ziekenhuis van Lodelinsart zal de drie openbare ziekenhuizen van Charleroi - ‘Hôpital Civil de Charleroi’, ‘Hôpital de Châtelet’ en ‘Hôpital de Jumet’ (Madeleine), elk met hun speciale interne diensten - in één modern, degelijk en gespecialiseerd complex onderbrengen. De enorme werken gingen op 15 juni 2006 van start met de sloop van 30 huizen en een handelspand van 250.000 m3 op de bouwplaats. Het ziekenhuis wordt gebouwd op een terrein van 15 hectaren, dat omwille van de goede bereikbaarheid via het wegennet en het openbaar vervoer (bus en metro) uitgekozen werd.
Het nieuwe ziekenhuiscomplex zal de patiënten meer comfort en de hulpverleners aangenamere en betere werkomstandigheden bieden, zodat ze een kwaliteitsvollere geneeskunde kunnen bedrijven.
Land van mijnafvalbergen “Op verschillende plaatsen zijn we op rotsen en steenkoollagen tot 1,2 m dik gestoten. Om deze situatie de baas te kunnen, hebben we in elke funderingszool systematisch grondwerken uitgevoerd. Bovendien moesten we omwille van een knik in de leisteenlaag ook uitgebreidere grondwerken rond de volledige bouwplaats uitvoeren”, aldus projectleider Dino D’Alpaos.
Bijlmer: bezoek van de Belgische Ambassadeur
Op 27 mei 2007, bezoekt Luc P.A. Carbonez, Belgische Ambassadeur in Nederland, het Station Amsterdam Bijlmer ArenA, één van de referentie projecten van BESIX.
23.
“Het gebouw zal bestaan uit 3 ondergrondse verdiepingen (kelders en parkeergelegenheid), 4 bovengrondse verdiepingen voor kamers en operatiezalen en een technische verdieping. Daarnaast komt er ook een buitenparkeerplaats van 7.000 m2 (voor ±1.000 auto’s). Die zal twee of drie verdiepingen hoog zijn. Op verdieping -3 wordt een binnenparkeerplaats voor 500 tot 550 auto’s voorzien”, vervolgt Dino D’Alpaos.
Nederland
(1): “Intercommunale de Santé Publique du Pays de Charleroi”
Geschikte karakteristieken
discover
BESIX werkt mee aan de bouw van het Belgische poolstation BESIX gaat geen uitdaging uit de weg. Maar wanneer die bestaat uit de bouw van het toekomstige Belgische poolstation op Antarctica, kunnen we wel van een enorme uitdaging spreken... De medewerking aan dit uitzonderlijke project is het resultaat van een ontmoeting tussen Alain Hubert en Gaëtan Peeters, COO BESIX Domestic. Na intern overleg besloot BESIX om deel te nemen aan de bouw van het poolstation “Princess Elisabeth” als adviseur voor de berekeningen van de structuur en het “detailed design”, maar ook als algemene onderneming voor de gesloten ruwbouw en de premontage in Brussel. De International Polar Foundation staat in voor de logistiek, en voor de montage.
Een uitzonderlijke missie
Een doorsnee project? Niet echt, nee. “Hier is sprake van een uitzonderlijk project in een bijzonder complexe omgeving. De werkwijze is dan ook erg ongebruikelijk”, aldus Werner Vits, ingenieur en projectverantwoordelijke die hieraan in teamverband samenwerkt met Luc Maertens, Sven Dumortier, Michiel De Schryver, Jean-Pierre Mosseray en Marc Debandt. Concreet levert BESIX de engineering, know-how en nodige elementen voor de voorbereiding van het werk, en het beheer van de premontage vanuit Brussel.
De verankering, een echte hersenbreker
24.
Het ontwerp van dit station is totaal verschillend van de stations die door andere landen in de poolgebieden gebouwd worden. De klassieke bouwwerken rusten op de sneeuw. De funderingen van het toekomstige “Princess Elisabeth” station worden echter permanent in de rotsen verankerd. Maar: het is onmogelijk om beton te gebruiken, want dat bevriest voordat het gegoten is. “Om het gebouw stevig in zijn omgeving te verankeren, koos BESIX voor 2 m lange staven die zich openen aan de uiteinden. Deze techniek wordt ook gebruikt in de mijnbouw. Om het hars te laten uitharden, moet het worden verwarmd tijdens het verhardingsproces”, verduidelijkt W. Vits.
Origineel architecturaal concept
Het Belgische poolstation is in verschillende opzichten erg origineel. De vorm van het gebouw is speciaal ontworpen om sneeuwafzetting, en erosie door ijskristallen te vermijden, en om de belasting op het gebouw te verminderen. De oosten- en zuidoostenwinden kunnen immers snelheden tot 70 m/sec of 250 km/u bereiken. Daarom werd de luchtweerstand van het gebouw getest in de windtunnels van het Von Karman Instituut in Brussel. Het gebouw is ingedeeld in drie delen: in de centrale kern zijn de batterijen, de waterbehandeling, de laagspanningsinstallaties, en de regel- en meettoestellen ondergebracht. Het is de bedoeling dat het in deze gevoelige zone niet vriest. Het tweede deel van het gebouw is een minder gevoelige zone, waarin de wasinstallaties, de keuken, de sanitaire voorzieningen, etc. geïnstalleerd worden: de zones waaruit het water geloosd kan worden wanneer de basis niet bewoond is. In het buitenste deel tenslotte vinden we de living, de kantoren, de vestiaire en de slaapkamers; de zones die niet gevoelig zijn voor de temperatuur. Het ontwerp van de basis is zo eenvoudig mogelijk gehouden. Omdat de logistiek een grote uitdaging vormt, mogen de onderdelen, die in containers getransporteerd moeten worden, niet te lang of te zwaar zijn. In januari 2007 heeft een expeditie reeds het eerste transportmaterieel geleverd en de eerste windturbine geïnstalleerd. De premontage vond plaats in juni-juli 2007. Het “voorgemonteerde” station werd in september 2007 op een tentoonstelling in Brussel voorgesteld. Daarna werden de elementen gedemonteerd, in containers gezet en per boot naar Antarctica gebracht, waar ze terug in elkaar werden gezet. Het station wordt in maart 2008 aan de Belgische regering opgeleverd.
BESIX Vlaanderen, het kantorencomplex Eandis in Melle In mei 2006 is BESIX Vlaanderen gestart met de bouw van een kantorencomplex voor 650 personen in opdracht van Eandis, het vroegere Netmanagement in Melle nabij Gent. Het gebouw van bijna 21.000 m2 zal in een recordtempo van 14 maanden gerealiseerd worden. Het contract vertegenwoordigt een waarde van ca. 25 miljoen euro. BESIX Vlaanderen voert deze werken uit in tijdelijke combinatie en heeft een participatie van 66,6%.
Op zondag 6 mei werden 54 projecten in België opengesteld voor het publiek. BESIX, Jacques Delens en Wust participeerden elk met een project. BESIX opende de deuren van het Eandis kantorencomplex in Melle, dat een voorbeeld is op het gebied van energietechnieken. Jacques Delens deed dat met een project in het hart van Brussel, de ‘Remparts de Dinant’ en Wust liet het publiek een kijkje nemen in het cinemacomplex ‘Les Grignoux’ in Luik. Volgens de cijfers van de Confederatie Bouw bezochten maar liefst 25.000 belangstellenden de 54 bouwplaatsen. 1000 van hen deden dat op de werken van onze Groep. Met dit initiatief wil de Confederatie Bouw het imago van de bouw verbeteren en ook de aandacht vestigen op de enorme tewerkstellingsmogelijkheden die de sector biedt. De Confederatie hoopt dan ook met de open projectendag jongeren te kunnen werven en warm maken voor een uitdagende baan in de bouw als bouwvakker, bediende, ingenieur of voor een toekomstgerichte bouw(vak)opleiding. Heel wat geïnteresseerde bezoekers kregen de unieke kans een kijkje te nemen achter de schermen van de projecten van onze Groep. In overleg met de teams van de projecten werd een programma opgesteld om de bezoekers te ontvangen en te entertainen. De projecten moesten toegankelijk gemaakt worden voor het grote publiek, zo werd een parcours uitgestippeld met bewegwijzering, werden alle valbeveiligingen kindveilig gemaakt, projecties voorbereid, beeldmateriaal verzameld en nog zoveel meer. Verschillende bezoekers gaven als commentaar dat ze zeer tevreden waren over de rondleiding, vooral door de uitleg van de BESIX Group collega’s en de vele presentaties. Zaken die hen bij andere projectbezoeken niet waren aangeboden en waar het eerder een gewoon bezichtigen was van het project. Na een drukke en lange dag, kon iedereen toch terugblikken op een succesvolle zondag, die zeker voor herhaling vatbaar is.
Jacques Delens, Les Remparts de Dinant, Brussel Dit originele concept omvat duplexen en appartementen die opgevat zijn als eengezinswoningen, met een ingang die van buitenaf toegankelijk is via een tuin of een groot terras. De moderne architectuur bevat de nieuwste technologieën en past harmonieus in het historische kader. De residentie is uniek gelegen tussen de Kleine en de Grote Zavel en de Grote Markt, in het historische hart van Brussel. Dit project, met een waarde van 12,3 miljoen euro, moet voor het eind van 2007 voltooid zijn.
Wust, Les Grignoux, Luik Het nieuwe bioscoopcomplex ligt in hartje Luik en krijgt vier zalen (met respectievelijk 300, 200, 200 en 100 plaatsen), een grote brasserie en een buitentuin van 520 m2. Het gebouw bestaat uit een betonstructuur met tal van betonschalen. Het gaat om een gesloten ruwbouw met afwerking en coördinatie voor de bijzondere technieken en het binnenschrijnwerk. Waarde van het contract: 4,8 miljoen euro. De deadline is bijzonder strak: 485 kalenderdagen. De werken startten in maart 2006 en moeten in juni 2007 voltooid zijn.
25. 25
Dag van de Bouw: groot succes
Foryou
Group Magazine
IN ACTION QATAR
Een tornado voor
Dankzij diverse petrochemische en LNG projecten kent Qatar de laatste jaren een kolossale groei. De bouwsector beleeft momenteel een ‘‘boom’’, en de wolkenkrabbers zullen de komende vijf à tien jaar als paddenstoelen uit de grond schieten, als symbool van Qatars sterke economische opgang. Na het Sheikh Khalifa Stadium en de “Aspire Tower” staat Six Construct voor een nieuwe uitdaging: de “Qipco Office Tower”.
De vastgoedsector doet het vandaag uitzonderlijk goed in Qatar, want de vraag naar kantoor- en woongebouwen neemt er toe. QIPCO(1) heeft de joint venture Six Construct-Midmac een contract toegewezen voor de bouw van een indrukwekkende, 200 m hoge kantoortoren, de “QIPCO Office Tower”. Zijn aparte design leverde het de bijnaam “de Tornado” op. Dit unieke gebouw (80.000 m2) wordt het eerste in zijn soort in Qatar. Het zal 52 verdiepingen tellen en vooral luxe kantoren huisvesten, maar het krijgt ook verschillende restaurants, een ontspannings- en fitnessruimte, een café en een aantal kleine winkels. Er komen ook drie ondergrondse verdiepingen met in totaal 1.700 parkeerplaatsen, plus een helihaven op het dak. Daarbij rijzen wel enkele specifieke architecturale constructieproblemen. De opvallende bouwstijl wordt nog versterkt door een speciaal verlichtingssysteem om de buitenste draagstructuur in staal, een ontwerp van kunstenaar Thomas Emde, extra te doen uitkomen. Alle verbindingspunten van de stalen steunbalken krijgen namelijk een decoratief verlichtingspunt, om de draagstructuur in de verf te zetten en de hyperboolvorm van de toren te accentueren. Er komen in totaal maar liefst 540 lichten. De joint venture Six Construct-Midmac kende “Jungbluth Alu Partners” (JAP) het contract toe voor de glazen gevel (30.000 m2) en de architecturale bekleding (15.000 m2) van de “Tornado”-toren. Dit Belgische bedrijf tekent voor het ontwerp, de tekeningen en het Europese procurement, maar zal ook het lokale procurementluik beheren, productiewerk verrichten in zijn eigen atelier en de bouwwerken coördineren “on site”. Het gebouw zal de skyline van Doha domineren. Het is namelijk strategisch gelegen in de commerciële en bedrijfswijk “West Bay” (ten noorden van de beroemde “Doha Corniche”). Het project voor de gesloten ruwbouw heeft een waarde van 140 miljoen euro, staat onder leiding van Gilles Canel en moet eind 2008 klaar zijn. Qatar wordt, na Dubai, een creatief “architecturaal laboratorium”, met ontwerpen die in Europa geen schijn van kans zouden maken.
Qatar Investments & Projects Development Holding Company
26.
(1)
Parkeergarages, één van de grote specialiteiten
IN ACTION
Group Magazine
Op 16 december 2006 werd de ondergrondse parkeergarage van Esch-sur-Alzette officieel geopend. Voor dit project in het hart van de stad tekende Lux TP. Het project, in opdracht van de stad Esch-sur-Alzette, ging van start in april 2005 en omvatte het ontwerp en de aanleg van een ondergrondse rotatieparkeergarage met vijf verdiepingen en 314 plaatsen. De werkzaamheden hebben in totaal anderhalf jaar geduurd.
De teller loopt
“De 314 nieuwe parkeerplaatsen brengen het totale aantal plaatsen door Lux TP aangelegd op 5.814, een indrukwekkend cijfer”, aldus Roland Zaccaro, Financieel Directeur van Lux TP. Het Luxemburgse bedrijf verwierf een stevige reputatie in dit marktsegment.
27.
Na het storten van de dakplaat begon Lux TP te graven tot op ongeveer 18 m diep en tot op 1,50 m van de Alzette-bedding. Verdieping -5 ligt trouwens 15 m onder het rivierniveau.
IN ACTION
start met een volgend PPS-project
Recht van opstal
Het OCMW van Schoten gaat, samen met Vanhout, FDA architecten & ingenieurs en Technum, 110 zorgflats bouwen naast het rusthuis. Aan het project hangt, voor wat het Design & Build gedeelte betreft, een prijskaartje van 18,7 miljoen euro exclusief BTW. De toekomstige bewoners van de zorgflats stellen het geld ter beschikking via een obligatielening. In ruil krijgen ze een levenslang woonrecht in één van de flats. Schoten in België zal tegen 2010 ongeveer 1.830 80-plussers tellen. De nieuwe zorgflats zijn dan ook hoognodig. De flats zullen aansluiten op het bestaande woon- en zorgcentrum en zijn op maat van valide 65-plussers, maar mits enkele kleine aanpassingen zijn ze ook geschikt voor mindervalide bewoners. Er is ruimte voor een ziekenhuisbed en verzorgingsapparatuur. De flats zijn uitgerust met domotica, zoals een oproepsysteem waarmee de hulp van personeel van het woon- en zorgcentrum ingeroepen kan worden. Het nieuwe complex krijgt een ondergrondse parkeergarage met 90 plaatsen, fietsenbergingen, een dienstencentrum van 1.000 m2, 6 kamers voor kortverblijf en een dagverzorgingscentrum waar 12 bejaarden kunnen worden opgevangen.
28.
Omdat het OCMW van mening is zelf niet genoeg kennis in huis te hebben om dit bouwproject in goede banen te leiden, wordt een beroep gedaan op een privépartner die het complex zal ontwerpen, bouwen en onderhouden. Vanhout richtte hiervoor de maatschappij Zorgflats Schoten op. Van deze nv least het OCMW het gebouw gedurende 15 jaar, gevolgd door een even lange huurperiode. Daarna wordt het OCMW eigenaar van het gebouw.
Na een onderhandelingsprocedure met Europese bekendmaking werden 4 kandidaten geselecteerd die een uitgewerkt voorstel met prijsberekening en schaalmodel mochten voorstellen. De jury koos uiteindelijk voor het project van de combinatie Vanhout-FDA-Technum. Het gebouw wordt opgetrokken op gronden van het OCMW. De privé-partner krijgt een recht van opstal voor 30 jaar. Om het project te financieren, werd een originele formule uitgewerkt. Het zijn vooral de toekomstige bewoners van de zorgflats die het geld inbrengen via een obligatielening. Zeventig flats zullen toegewezen worden via deze formule. De 40 andere zorgflats houdt het OCMW in eigen beheer.
Concept
De zorgflats worden ingepland op basis van een module van vier zorgflats: twee van 80 m2 en twee van 60 m2. Deze module herhaalt zich negenmaal en is twee tot vier bouwlagen hoog. Elke flat beschikt over één of twee slaapkamers, een keuken, leefruimte, berging, badkamer en terras. Als de bejaarde zorg nodig heeft, kan de slaapkamer overlopen in de leefruimte. In de ontwerpfase werd door het bouwteam veel aandacht besteed aan de thermisch-akoestische eigenschappen van de zorgflats. Dankzij de luchtdichte ramen wordt de warmte in de winter goed binnengehouden. In de zomer zorgen de terrassen voor schaduw en wordt de warmte zoveel mogelijk buiten gehouden. De flats zijn uitgerust met akoestische woningscheidende wanden, zodat de bewoners geen last hebben van lawaai. De ondergrondse parkeergarage is zo opgevat dat de bewoners rechtstreeks vanuit de parkeergarage naar hun flat kunnen.
Termijn
In deze bouwformule is het Vanhout zelf die via de Zorgflats Schoten instaat voor het verkrijgen van de bouwtoelating. Deze wordt eerstdaags verwacht. Nadien kunnen de werken starten. Verwacht wordt dat het complex einde 2008 ter beschikking gesteld kan worden.
Group Magazine
in de kijker De groep Socogetra wordt opgericht midden in de jaren ’30. De broers Calozet beslissen dan in het aannemersvak te stappen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog moeten ze hun activiteiten noodgedwongen stopzetten, maar in 1948 houden ze Socogetra boven de doopvont. De heropbouw van het land is dan in volle gang en Socogetra kent vanaf dan een flinke boost.
Vandaag hebben de groep Socogetra en de nv Cobelba 600 werknemers in dienst en halen ze een geconsolideerde omzet van circa 100 miljoen euro. Op 19 januari 2007 werd Socogetra een nieuwe regionale entiteit van BESIX Group en vormt het tegelijk de nieuwe pool “BESIX Roads”.
De jaren die daarop volgen worden de Belgische wegen en autosnelwegen gemoderniseerd, een project waartoe Socogetra meer dan een steentje bijdraagt.
Export van know-how
In de jaren ’70 zet Socogetra zijn groei voort en exporteert het zijn know-how naar het buitenland, vooral naar Irak. Een bijzonder complex land overigens, maar Socogetra kan terugkijken op zijn ruime ervaring en legt er meer dan 25 km verharde en onverharde wegen aan. Daarop volgen verschillende projecten in Algerije, Ivoorkust, Kameroen en Frankrijk. Iets later volgt de doorbraak in Hongarije, dankzij de overname van Polydom. In de jaren ’90 begint de wegenbouwsector in Wallonië en eigenlijk in heel België - duidelijk in te zakken. Socogetra beseft dat het dringend moet gaan nadenken over zijn toekomst. Dat betekent met andere woorden: diversifiëren. Vandaar dat het zich meer wil gaan richten op de industrie, al wil het tegelijk zijn traditionele activiteiten als wegenbouwer behouden en versterken. Vandaag is Socogetra een “allrounder” die de hele productieketen beheerst. Het blijft goed presteren in zijn kernactiviteiten: wegenaanleg, grote grondwerken, riolering, waterleidingen en spoorwegprojecten. Daarnaast houdt het zich ook bezig met de winning, productie, verwerking en/of distributie van zandsteen, kalksteen, zand, beton, bitumineuze bindmiddelen en mengsels, via zijn diverse dochterondernemingen. Het heeft ook zijn eigen wegmarkeringsbedrijf.
29.
In 1994 richt de familie Calozet, die nog altijd aan het hoofd staat van de firma, Cobelba op, dat industriegebouwen, winkelgebouwen en multiresidentieel vastgoed optrekt.
Synthesebeeld van het oorspronkelijke project
IN ACTION
Ardense houtkrullen... voor stoeterijen in de Emiraten De onderneming Delhez Bois bestaat sinds 1938, en is gespecialiseerd in het schaven van hout. In 1999 richtte ze een nieuwe entiteit op, de onderneming Cleanbox, die houtkrullen voor paardenstrooisel produceert. Dit type strooisel wordt voornamelijk naar het Midden-Oosten geëxporteerd. Gezien het grote succes besliste Delhez Bois om in de bouw van een nieuwe fabriek te investeren, en vertrouwde Wust die opdracht toe.
De know-how van deze bloeiende onderneming wordt strikt geheimgehouden. Er is steeds meer vraag naar dit type strooisel, dat door veeartsen sterk aanbevolen wordt. Omdat de paarden dit strooisel niet opeten, wordt immers komaf gemaakt met de problemen i.v.m. coliforme bacteriën (die in de paardenmest zitten). Dankzij de vermindering van het ammoniakgehalte worden ook ademhalings- en oogproblemen vermeden. Vanuit hetzelfde concept als het schaven van hout besloot Delhez om met de productie van pellets te beginnen. Pellets zijn het product van de toekomst gezien de huidige energiemarkt. De onderneming koos ervoor om zich op een terrein van 10 hectaren in de industriezone van Recht (in de buurt van Sankt-Vith in België) te vestigen. De eerste fase van het complex in uitvoering beslaat een bebouwde oppervlakte van 23.000 m2. Het gaat om drie industriële gebouwen met een vrije overspanning van 40 m, plus een afdak van 6 m dat volgens het Astronsysteem gebouwd wordt. Wust is namelijk sinds 1986 een actieve concessiehouder van dit Luxemburgse bouwsysteem. Tot nu toe heeft Wust meer dan 280.000 m2 volgens dit concept gebouwd. Het grote voordeel ervan is dat het mogelijk is om grote vrije overspanningen (72 m) met een hart-op-hartafstand van 10 m te realiseren.
Luchtfoto van de drie hallen. Hallen A en B (links) voor het schaven en de productie van houtkrullen. Hal C (rechtsboven) voor het schaven en de productie van pellets. In hal A is de Astron-structuur te zien (vrije overspanning van 40 m)
In het specifieke geval van de “pelletshal” bijvoorbeeld moest de combinatie Wust-Astron aan tal van technische moeilijkheden het hoofd bieden om aan de eisen van de opdrachtgever te voldoen (zware lasten op de transportbanden, aangroei van de zaagselstocks in de silo’s, etc.). In elke hal bevinden zich administratiekantoren met technische en sociale lokalen, met een totale oppervlakte van 900 m2.
30.
Huidig bedrag van de werken (fundering - gebinte gevelbekleding - dakbedekking): 3,1 miljoen euro Architect: Lignes (Luik) Stabiliteitsbureau: B.E.L. (Angleur) Foto van de binnenkant van hal B, voordat de vloerplaat erin aangebracht werd
Group Magazine
streeft naar veelzijdigheid en flexibiliteit
Nabijheid en zichtbaarheid
De projecten van Sud Construct liggen voornamelijk in Brussel, maar sommige bevinden zich ook in Waals-Brabant (Louvain-la-Neuve, Waver en Nijvel) en Vlaanderen. “We geven de voorkeur aan projecten met een goede ligging omdat ze een grote zichtbaarheid opleveren. Op die projecten wappert dezelfde vlag als op de Burj Dubai Tower”, aldus P. Van de Velde, directeur van Sud Construct.
Een duidelijk afgebakend marktsegment
“We hebben ons beperkt, en specialiseren ons nu in projecten tussen 5.000 en 4 miljoen euro. De meeste projecten bedragen tussen 300.000 en 800.000 euro, daar leggen we ons dan ook echt op toe”, legt P. Van de Velde uit.
Sud Construct voltooide onlangs ook een aantal projecten: de nieuwe bibliotheek van Ter Hulpen, een appartementsgebouw in Ukkel, de renovatie van een ziekenhuis in Eigenbrakel, verschillende projecten voor de UCL in Sint-Pieters-Woluwe en Louvain-la-Neuve, de bouw van een appartementsgebouw in Oudergem, en een eengezinswoning in Vorst. Bovendien is de Brusselse onderneming onlangs gestart met de bouw van een gebouw bestaande uit een handelsruimte op de benedenverdieping en drie appartementen in de Stallestraat in Ukkel, een grote verbouwing van zo’n 7.000 m2 voor De Post aan de Willebroekkaai, en de renovatie van een Brico op de Charleroisesteenweg in Sint-Gillis. In totaal zitten een dertigtal projecten in de pipeline.
Hoofdzetel van de “Vertegenwoordiging van Venetië” in Brussel
Tot deze uiteenlopende projecten behoren eveneens de bouw van kantoren en renovatie van huizen, appartementen en ‘toprenovaties’, zoals die voor het kantoor van de regio Veneto in Brussel (in de buurt van het Jubelpark) of de renovatie van de Spaanse Ambassade vlakbij het Madouplein.
“Onze know-how bestaat vooral uit ons dynamisme, onze capaciteit om snel te reageren”, besluit P. Van de Velde. “Kenmerkend voor ons is dat we met enorm veel onderaannemers werken, kleine zelfstandigen die snel beschikbaar zijn.” Sud Construct is opgenomen in het klassement van de ‘Brusselse Gazellen’, kleine, middelgrote en grote ondernemingen die een sterke groei kennen. Deze erkening hebben ze ruimschoots verdiend!
31.
Realisatie van een mezzanine in de Magna Aula in Louvain-La-Neuve
Realisatie van een landschapskantoor voor de ondernemingen
Op sectorniveau is Sud Construct actief in de openbare en privésector, renovatie, verbouwing en afwerking van kantoor- en woongebouwen en industriële complexen, restauraties van gebouwen, sport- en vrijetijdscentra, ziekenhuizen, hotels, residenties, scholen, auditoria en bioscopen.
Opmaak en productie: ConQuest reclamegroep, Oud-Beijerland
Group Magazine
BESIX realiseert in Nederland al ruim 15 jaar prestigieuze werken in civiele betonbouw, specialistische utiliteitsbouw en maritieme bouw. Ook wereldwijd bouwt BESIX aan uitdagende projecten, al dan niet volgens het design & construct principe, die het uiterste vergen van haar calculators, constructeurs en bouwers. Daarin worden beproefde en vernieuwende methoden toegepast. Omdat de beste prestaties worden geleverd op het snijvlak van stabiliteit en dynamiek. BESIX investeert constant in haar kwaliteitsbelofte, zowel op menselijk als materieel vlak. Daarom schakelen overheden, de industrie en projectontwikkelaars BESIX in voor hun projecten.
BESIX Nederland Trondheim 22-24 Postbus 8, 2990 AA Barendrecht Telefoon +31 (0)180 64 19 90 Fax +31 (0)180 64 19 91
[email protected] www.besix.com
BESIX Group Gemeenschappenlaan 100 1200 Brussel België Telefoon +32 (0) 2 402 62 11 Fax +32 (0) 2 402 62 00 www.besixgroup.com
