“Live” concertopname – praktische informatie De realisatie van een “live” concertopname is voor sommige koren en orkesten nog een volkomen onbekende. Dit heeft soms rare gevolgen die kunnen vermeden worden door vooraf over de juiste informatie te beschikken. Dit is meteen ook de bestaansreden van dit document.
Een opname van een “live” concert onderscheidt zich duidelijk van een studio-opname. Hetzelfde resultaat mag sowieso zeker niet worden verwacht. Bij een studio-opname kunnen heel wat onvolmaaktheden en foute situaties worden gecompenseerd door technische ingrepen in de post-productie en/of het hernemen van bepaalde passages, iets wat bij “live” opnames minder of zelfs helemaal niet mogelijk is. Een goede “live” concertopname is uiteraard afhankelijk van een goede uitvoering, maar evenzeer van de best mogelijke ruimtelijke omstandigheden en een goede voorbereiding. Om een veel voorkomende misvatting meteen de wereld uit te helpen : “een concertopname houdt nooit de geluidsversterking in”. Voor de presentatie, de aankondiging of de geluidsversterking van een solist en/of instrument moet u dus steeds zelf instaan. Verderop in deze tekst wordt hierop verder ingegaan. Iets wat helemaal uit den boze is, is een concertopname van versterkte koren. Dit ligt immers te ver verwijderd van het artistiek samen in balans musiceren in een vrije akoestische ruimte.
Alle mogelijke randvoorwaarden om tot een geslaagde concertopname te komen opsommen, is niet eenvoudig, maar toch biedt onderstaande lijst een overzicht van belangrijke zaken waarvoor men best tijdens de voorbereiding oog heeft. Zoals u zal merken start alles reeds bij een volledige en correcte opgave van de bezetting en het programma.
CONCERTINFORMATIE
1. Veel mensen vermelden de naam van een kerk of gebouw in een bepaalde woonplaats. Dit mag dan wel een éénduidige plaatsbepaling zijn voor de lokale bevolking, maar voor de opnamemensen vormt dit vaak een (nodeloos) tijdsverlies. Vermeldt dus steeds bij de naam van het gebouw, de naam van de straat waarin het gebouw staat, ook al ken je het precieze huisnummer niet. 2. Soms vergeet men het aanvangsuur van het concert te vermelden. Dit is een onmisbaar planningsgegeven, zeker wanneer op een bepaalde datum twee opnames dienen te worden gerealiseerd. Indien reeds gekend op het ogenblik van de aanvraag is het tevens zeer interessant te weten op welk tijdstip een voorafgaande “raccord” al dan niet met solisten en/of orkest zal plaatsvinden.
3. Wanneer een aanvraag voor concertopname wordt ontvangen, dan wordt deze binnen de 15 dagen beantwoord, behoudens vakantieperiodes. Het antwoord wordt per e-mail naar de concertverantwoordelijke verstuurd met een copie aan de coördinator bij Koor & Stem (indien de aanvraag langs Koor & Stem is gebeurd). Indien u geen antwoord heeft ontvangen binnen de 15 dagen is het raadzaam contact op te nemen. _______________________________________________ “Live” concertopname – praktische afspraken en informatie ed. 2008 – pagina 1
4. Bij de opgave van wat er tijdens het concert zal worden uitgevoerd is het belangrijk de totale duurtijd van het concert op te geven (bij benadering). Ook kan bij elk nummer beter worden aangegeven wie de uitvoerders zijn (koor, koor & orkest, koor & orkest & solist, koor & solist ...). 5. Qua bezetting is het nuttig te weten uit hoeveel stemmen het koor bestaat en welke begeleidende instrumenten en/of solisten bij het concert betrokken zijn. Indien het over een min of meer grote bezetting gaat, is het goed in grote lijnen een planmatig overzicht (schets) te hebben van de plaats van alle deelnemers aan het concert samen met de opgave van ruwe afmetingen. Hou er rekening mee dat een te gedrongen opstelling doorgaans problemen geeft om tot een goede opname te komen. In bijlage vindt u de meest voorkomende configuraties met opgave van de meest gebruikelijke microfoonopstelling. Bij voorkeur neemt de opnameploeg plaats aan de linker- of rechterzijde van het podium, quasi volledig uit het zicht de zaal, maar wel met zicht op de dirigent.
_______________________________________________ “Live” concertopname – praktische afspraken en informatie ed. 2008 – pagina 2
6. Sommige concerten verlopen met een totale herschikking van het podium in de loop van het concert. Dit valt bij voorkeur te vermijden. Zo dit toch noodzakelijk is, is een goed draaiboek en duidelijke informatie onmisbaar voor een vlot verloop. 7. Indien er een geluidsversterking wordt gebruikt, dan moet dit vooraf worden medegedeeld met opgave van wat er precies wordt versterkt en hoe. 8. Voor de opname worden geen draadloze microfoons gebruikt. Indien dit om één of andere reden noodzakelijk is, dan kunnen deze tegen afzonderlijke betaling ter beschikking worden gesteld.
PRAKTISCHE SCHIKKINGEN OP LOKATIE
1. Een parkeerplaats voor een personenwagen dient ter beschikking te staan op korte afstand van de ingang van het gebouw. 2. Voor de opstelling van de opname-apparatuur is doorgaans een tweetal uur vereist. Dit gebeurt bij voorkeur vóór de “raccord”. De lokatie dient dus voor de opnameploeg toegankelijk te zijn minstens drie uur voor het concert. Vaak, voornamelijk in kerken, dient men aanvullend nog rekening te houden met een eredienst gedurende dewelke er niet kan worden voortgemaakt met de opstelling en er zelfs nog geen microfoons mogen opgesteld staan. Het vooraf mededelen van een dergelijke situatie is echt van belang . 3. Indien er een geluidsversterking wordt gebruikt, kunnen de versterkte bronnen bij de “line” uitgang van de door u gebruikte PA installatie afgetakt worden om zodoende geen bijkomende microfoons te moeten gebruiken. De kwaliteit van de opname wordt op dat ogenblik wel volledig afhankelijk van de kwaliteit van de door u gebruikte microfoons, PA installatie en de opstelling van de luidsprekers. Voorafgaand overleg is aangewezen. 4. Na het concert worden soms hals over kop alle medewerkers aan dek geroepen om het podium en aanverwante attributen binnen de kortste keren op te ruimen. Een hectische chaos is vaak het gevolg en leidt soms tot beschadiging van het opnamemateriaal. Voor de opnameploeg is dit een zeer vervelende situatie. Gun de opnamemensen aub 30 minuten podiumontruiming om alle kabels en statieven op een ordentelijke manier te verwijderen zonder beschadigingen. Hoe goed bedoeld ook, help niet bij de opstelling, verplaatsing en opruiming van het opnamemateriaal. 5. Er worden geen opnames gerealiseerd op een niet gelijkvloerse verdieping indien dit niet vooraf werd aangegeven.
NA DE OPSTELLING & TIJDENS DE OPNAME
1. Om ongelukken te vermijden worden zoveel als mogelijk kabels aan de grond vastgekleefd. Indien dit op een bepaalde plaats niet correct of ontoereikend zou zijn gebeurd, moet dit door de concertverantwoordelijke onmiddellijk aan de opnameploeg worden gemeld. 2. Statieven mogen na hun opstelling niet meer worden verplaatst zonder voorafgaand overleg met de opnameploeg.
_______________________________________________ “Live” concertopname – praktische afspraken en informatie ed. 2008 – pagina 3
3. Tijdens de opname is het belangrijk voor en na elk stuk een korte stilte te bewaren. Meestal stelt dit probleem zich aan het einde van elk stuk. In dit verband is het zinnig het publiek te vragen om niet na elk stuk te applaudiseren. Dit is natuurlijk geen “must”. 4. Het draaien van bladen in de partituren vormt soms ook een bron van nodeloos geritsel. Tracht dit in de mate van het mogelijke te beperken.
PRE-MASTER
1. De afwerking van een opname vraagt per concert gemiddeld een 8 tal uren postproductie. Binnen de drie wekenn na het concert ontvangt de persoon die aangewezen werd als verantwoordelijke voor de concertopname de pre-master CD. Aan de opname zelf zijn de mogelijke wijzigingen eerder beperkt. Het gaat immers over een “live” concertopname op basis van de bestaande ruimte en een normale akoestische balans. Het is evenwel belangrijk bij gebeurlijke opmerkingen hierover steeds te communiceren. Er zal altijd naar de best mogelijke oplossing en/of correctie worden gezocht. Een minder goede uitvoering op een niet optimale lokatie kan echter moeilijk tot een subliem resultaat leiden. 2. Voor het drukwerk kan u alle inbreng doen. Het drukwerk wordt gemaakt met een kleuren laserprinter op basis van uw instructies of volgens het door ons voorgesteld ontwerp. Bij voorkeur wordt dit materiaal vooraf ter beschikking gesteld, indien mogelijk onder electronische vorm. Aan de voorzijde van de CD wordt een Cover Card (tweezijdig) voorzien. Er wordt bijgevolg niet voorzien in een booklet en inlaycard. Dit laatste kan tegen afzonderlijke betaling. 3. Eén enkele CD-R wordt in een “slimline jewel case” (4mm) verpakt, een dubbel CD-R in een “jewel case” met draaibare midden “tray”. 4. Het gebruikte CD-R type wordt voor aankoop grondig getest op C1, C2 en CU fouten. De CD-R’s worden met “Plextor Writers” en gespecialiseerde software gedupliceerd. De apparatuur wordt op regelmatige basis onderhouden. Toch kan het voorkomen dat een bepaalde CD-R copiefouten vertoont. Deze foute CD-R wordt zondermeer gratis vervangen indien het geen beschadiging betreft. De foute CD-R ontvangen wij graag van u terug voor verdere analyse.
_______________________________________________ “Live” concertopname – praktische afspraken en informatie ed. 2008 – pagina 4
REPRODUCTIE
1. Van zodra u de pre-master heeft ontvangen kunnen bestellingen per eenvoudige e-mail (
[email protected] )worden geplaatst. De kostprijzen voor de copies zijn afhankelijk van het afname-aantal per bestelling. De minimumafname bedraagt 40 stuks. Enkel CD-R 40 stuks 340,00 € kostprijs per bijkomende enkel CD-R tot 100 stuks 8,00 € tot 200 stuks 7,50 € tot 300 stuks 7,00 € > 300 stuks glasmastering (specifieke offerte) Dubbel CD-R 40 stuks 680,00 € kostprijs per bijkomende dubbel CD-R tot 100 stuks 14,00 € tot 200 stuks 13,00 € tot 300 stuks 12,00 € > 300 stuks glasmastering (specifieke offerte) 2. De bestelde copies worden u per aangetekende zending overgemaakt binnen de 3 weken. De kosten voor deze verzending en de verpakking worden u samen met de gemaakte copies aangerekend. 3. Eventuele SABAM rechten (bij reproductie met het oog op verkoop) zijn steeds afzonderlijk te betalen en vallen volledig ten laste van de opname-aanvrager, die ook de verantwoordelijke uitgever is en hiervoor persoonlijk de nodige schikkingen dient te treffen. 4. Nabestellingen blijven onbeperkt in de tijd mogelijk. 5. Betalingen dienen binnen de veertien dagen te geschieden op het op de rekening vermelde rekeningnummer.
_______________________________________________ “Live” concertopname – praktische afspraken en informatie ed. 2008 – pagina 5