Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) sinds 1824 Dit is een kort historisch overzicht van de Koninklijke Noord‐ en Zuid‐Hollandsche Redding Maatschappij (KNZHRM), de Koninklijke Zuid‐Hollandsche Maatschappij tot Redding van Schipbreukelingen (KZHMRS) en de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij. In chronologische volgorde vanaf de oprichting in 1824.

1824 14 oktober: tijdens een zware storm strandden 17 schepen op de Nederlandse kust. Bij Huisduinenen verdronken zes mensen die probeerden de bemanning van het gestrande schip de Vreede te redden. (zie schilderij boven). 11 november: de Noord‐ en Zuid‐Hollandsche Redding Maatschappij wordt opgericht in Amsterdam. 20 november: de Zuid‐Hollandsche Maatschappij tot Redding van Schipbreukelingen wordt opgericht in Rotterdam. 26 december: de eerste redding wordt verricht door de roeireddingboot van Egmond aan Zee. Er worden vijf schipbreukelingen gered. 1825 De Z.H.M.R.S. stelt de eerste roeireddingboot in Domburg in dienst.

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij Postbus 434, 1970 AK IJmuiden www.knrm.nl, [email protected] T 0255 548454 ING Bank 26363

1840 Het eerste lijnwerp‐ en wippertoestel wordt door de Noord in gebruik genomen. (zie tekeningen boven). 1844 De Zuid koopt een schokker om als reddingvaartuig dienst te doen in de zeegaten voor Zierikzee en Brouwershaven.

De KNRM komt mensen in nood op het water te hulp. Dag en nacht. Onder alle weersomstandigheden. Met meer dan 1.000 vrijwilligers. De KNRM wordt in stand gehouden door donateurs, zonder subsidie. Word donateur! Zonder u redden we het niet.

1889 Een Staatscommissie komt tot de conclusie dat staatsinmenging in het reddingwezen niet nodig is en dat beide particuliere reddingmaatschappijen op bestaande wijze uitstekend functioneren.

1865 Het eerste vluchthuisje voor schipbreukelingen wordt gebouwd op de Boschplaat van Terschelling.

1895 De eerste stoomreddingboot wordt in Hoek van Holland in dienst gesteld. 1904 Het Rijkskuststation Scheveningen‐Radio wordt officieel in gebruik genomen. Scheveningen‐Radio zal in de jaren daarna een bijzonder belangrijke rol gaan spelen in de coördinatie van reddingsacties.

1866 De eerste zelfrichtende roeireddingboot wordt te Nieuwediep gestationeerd. 1873 De Zuid laat een ijzeren reddingkotter bouwen. 1885 Er wordt een begin gemaakt met een georganiseerde kustwacht, met onder andere bemande vuurtorens en wachtposten en een seinsysteem.

1907 Een Staatscommissie, ingesteld naar aanleiding van de scheepsramp met de Berlin bij Hoek van Holland, waarbij 129 mensen de dood vonden, achtte het niet noodzakelijk de organisatie van het reddingwezen te veranderen. De reddingmaatschappijen waren nog altijd even doeltreffend.



De Noord neemt haar eerste motorreddingboot in gebruik. 1910 Naar aanleiding van zijn betrokkenheid bij de ramp met de Berlin en het onderzoek naar het reddingwezen heeft Z.K.H. Prins Hendrik in 1910 het beschermheerschap voor beide reddingmaatschappijen aanvaard.

1921 23 oktober: de motorreddingboot Brandaris, het trotse vlaggeschip van de Noord, vergaat op onverklaarbare wijze tijdens een zware storm. Vier redders verdrinken. 23 oktober: in dezelfde storm slaat de stoomreddingboot van Hoek van Holland om. Van de zeven bemanningsleden overleeft slechts één de ramp.


1927 De eerste zelfrichtende motorreddingboot, de Insulinde, wordt gestationeerd in Oostmahorn. De legendarische Mees Toxopeus wordt aangesteld als schipper.

1929 De Zuid neemt de zelfrichtende motorreddingboot Koningin Wilhelmina in gebruik op het station Stellendam. De stoomreddingboot 'Prins der Nederlanden' slaat om bij een reddingsactie op de Maasvlakte. Alle acht bemanningsleden komen daarbij om het leven. 1932 De derde Internationale Reddingboot Conferentie wordt gehouden in Nederland. Delegaties van vele landen bezoeken de conferentie, waar veel ervaringen uitgewisseld worden. In veel landen staan motorreddingboten volop in de belangstelling.


1940‐1945 In de oorlogsjaren moeten veel reddingstations sluiten, doordat de stranden niet meer toegankelijk zijn en boothuizen worden afgebroken. Drie reddingboten steken over naar Engeland met vluchtelingen. De reddingmaatschappijen kennen ongekend drukke jaren, waarbij de bemanningen vaak onder hoogspanning moeten werken. De reddingboten varen onder bescherming van de Rode Kruis vlag, maar worden desondanks meermalen beschoten. 1949 Bij het 125‐jarig bestaan van de Noord en de Zuid krijgen beide het predicaat 'Koninklijke'. 1951 De Opsporings‐ en Reddingsdienst (O.S.R.D.) wordt opgericht. Deze tak van de Koninklijke Marine kan door het inzetten van vliegtuigen en helikopters van grote waarde zijn bij het snel redden van schipbreukelingen. 1953 De laatste roeireddingboot van de Noord wordt in Noordwijk aan Zee vervangen door een motorstrandreddingboot. 1960 De Noord neemt de Carlot in gebruik. De eerste zelfrichtende motorreddingboot met volledig gesloten stuurhuis. Van dit type zullen later nog vier boten gebouwd worden. 1963 De Zuid neemt de reddingboot Koningin Juliana in gebruik. Eveneens met een geheel gesloten stuurhuis. Van dit type worden later nog twee schepen gebouwd.


1969 De Noord laat een snelle reddingboot bouwen in Engeland. Deze boot, de Komer, wordt gestationeerd op Terschelling. Na een aantal jaren blijkt de boot niet aan de gestelde verwachtingen te voldoen en wordt overgestapt op andere typen snelle boten.

1972 De Zuid bestelt bij de Engelse Reddingmaatschappij een snelle 'rigid‐inflatable' van het type Atlantic 21. Een rubberboot met vaste bodem. Het blijkt een succes te zijn en een paar jaar later volgen er meer. De rigid‐inflatables worden steeds meer gebruikt en veel reddingmaatschappijen tonen interesse. Veel reddingboten worden later naar dit ontwerp gebouwd. 1974 De beide reddingmaatschappijen vieren gezamenlijk op grootse wijze het 150‐jarig bestaan. Een jaar lang staat het reddingwezen op veel plaatsen en op verschillende manieren volop in de belangstelling. 1979 De dertiende Internationale Reddingboot Conferentie vindt plaats in Nederland. Het grootste deel van de organisatie is in handen van de Zuid. 1981 De Zuid neemt proeven met een Ultra Licht Vliegtuig (ULV). Om snel en betrekkelijk goedkoop surfers, sportvissers of


drenkelingen te kunnen opsporen bij niet al te slecht weer. De proef wordt later gestopt. In hetzelfde jaar neemt de Noord de eerste kleine rubberboot in gebruik. De bestaande wipperploegen op de Waddeneilanden, alsmede in Callantsoog en Petten, worden hiermee de jaren daarop ook uitgerust. Vooral voor de hulpverlening aan surfers en andere kleine watersport zijn de rubberboten van grote waarde.

1984 De Zuid neemt een heel nieuw type reddingboot in gebruik. De reddingboot Koningin Beatrix is de eerste van het grote type rigid‐inflatable, naar een Engels ontwerp. Later volgde de Noord met de Johannes Frederik klasse (1986). 1986 Naar het voorbeeld van de Zuid heeft de Noord een snelle reddingboot van het type rigid‐inflatable laten bouwen. Later worden door de Zuid en de Noord nog twee van deze schepen gebouwd. De KNRM gaat vervolgens voort met de bouw van deze schepen.

1990 De Noord neemt in Noordwijk aan Zee de Valentijn, een nieuwe strandreddingboot, in gebruik ter vervanging van het oude type. Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij Postbus 434, 1970 AK IJmuiden www.knrm.nl, [email protected] T 0255 548454 ING Bank 26363

1991 FUSIE NOORD EN ZUID De Noord en de Zuid, de K.N.Z.H.R.M. en de K.Z.H.M.R.S. fuseren officieel op 22 mei 1991 tot de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij. Als oprichtingsdatum blijft 11 november 1824 gehandhaafd. Het kantoor van de Zuid in Rotterdam verhuist naar Amsterdam. 1995 Een bemanningslid van Lauwersoog ontsnapt op Nieuwjaarsdag ternauwernood aan de verdrinkingsdood, nadat hij in zware storm overboord sloeg van de reddingboot. Twee Duitse collega‐redders van Borkum verdronken diezelfde nacht nadat hun reddingboot kapseisde. De Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij neemt haar intrek in een geheel nieuw kantoor met werkplaats en magazijn in IJmuiden. Het pand wordt door Z.K.H. Prins Willem Alexander geopend. Het reddingstation Veere wordt heropend en vormt het 37ste station van de KNRM. 1999 De KNRM viert haar 175‐jarig bestaan. Uit de opbrengst van diverse fondsenwervende acties werden nieuwe overlevingspakken voor de bemanning aangeschaft. Na speciale jubileumactie onder donateurs ruim een miljoen gulden gedoneerd voor de ‘jubileum‐reddingboot’ . Dat werd De Redder van het type Valentijn. Er wordt van het type Arie Visser de eerste boot in gebruik genomen, met grotere afmetingen dan de Johannes Frederik klasse. De nieuwe boten hebben een grote brandstofcapaciteit. Na voltooiing van deze bouwopdracht zullen alle langzamere reddingboten uit de vloot verdwenen zijn. 2007 Sinds de oprichting van de reddingorganisatie in 1824 hebben redders 75.000 mensen uit noodsituaties op zee gered. Zeker 1.000 van hen hebben hun leven aan de redders te danken. Na een gezamenlijke actie van de reddingstations Ouddorp en Stellendam werd in oktober de 75.000e geredde aan wal gebracht. 2009 De KNRM ondertekent samen met de Kustwacht met verschillende veiligheidsregio's het convenant “Samenwerking Veiligheidsregio en crisispartners Kustwacht & KNRM”. Dit convenant heeft als doel een helder


afsprakenkader te bieden aan de land‐ en waterhulpdiensten, die elkaar in geval van calamiteit tegenkomen. 2010 De KNRM bestaat 185 jaar. Sinds de oprichting van de reddingorganisatie in 1824 hebben redders 75.000 mensen uit noodsituaties op zee gered. Zeker 1.000 van hen hebben hun leven aan de redders te danken. Redden is mensenwerk.... In een historisch overzicht wordt voornamelijk gesproken over veranderingen in materiaal en organisatie. In de jaren dat de reddingmaatschappij nu werkt langs onze kust zijn de redders echter hetzelfde gebleven. Dat wil zeggen, de mentaliteit is vrijwel onveranderd. Nog steeds zijn het grotendeels vrijwilligers, die het enthousiasme van vader op zoon overbrengen en zo gezorgd hebben voor telkens weer nieuwe generaties redders. Sinds 1824 zijn drama's de reddingmaatschappij niet bespaard gebleven. Vooral in het roeireddingboottijdperk sloegen regelmatig boten om, waarbij levens te betreuren waren. Hoewel de roeireddingboten reeds lang vervangen zijn door motorreddingboten, is dit geen waarborg geweest voor het uitblijven van ongelukken. Doordat motorreddingboten in slechter weer uitvaren dan de roeireddingboten, zijn de risico's niet minder groot geworden. In totaal verloren 67 redders het leven. Ondanks alle mogelijke voorzorgsmaatregelen blijven er grote risico's verbonden aan het reddingwerk. Het mag daarom prijzenswaardig heten dat er nog altijd mensen zijn die vrijwillig de reddingboten bemannen om in het slechtste weer uit te varen. IJmuiden, december 2010



Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

Recommend Documents