Kinderafdeling
Inbakeren
Diaconessenhuis Leiden
Inbakeren
Algemeen Inbakeren moet in ieder geval 5 - 7 dagen worden volgehouden om te bepalen of er resultaat is. Dag 3 staat bekend als de dag waarop het meest wordt gehuild, dus probeer vol te houden! Indien er na 7 dagen geen resultaat is, kan het inbakeren worden gestopt en zal naar een andere oplossing gezocht moeten worden. Inbakeren gaat altijd samen met rust en regelmaat. Manier van inwikkelen/inbakeren Week 1-7 : inwikkelen (met 1 doek en minder strak, armen richting gezicht/borst of bakerzak); Week 7-13 : inbakeren (armen naar beneden langs het lichaam of bakerzak); Vanaf week 13: geen van beide in verband met de kans op omrollen. Wanneer wel inbakeren (indicaties) • veel huilen • onregelmatigheid in slapen en drinken • onrustig drinkgedrag bij pasgeborenen darmkrampjes • nachtelijke onrust • niet op eigen kracht kunnen inslapen • spugen als gevolg van onrust. Wanneer niet inbakeren (contra indicaties) • koorts (kinderen met koorts moeten hun warmte goed kwijt kunnen) • de eerste 24 uur na de vaccinaties (i.v.m reacties zoals koorts) • ernstige luchtweginfecties (het kind moet goed kunnen hoesten) • aangetoonde of behandelde heupdysplasie neurologische afwijkingen • Structurele zuigelingenscoliose (een bocht in de rug, de wervelkolom is zijdelings verkromd en om zijn as gedraaid) dat wil zeggen een scoliose die aanwezig blijft bij passief bewegen van de wervelkolom. Bijzondere • • •
omstandigheden (overleg met arts nodig) veel spugen/reflux - overleg met kinderarts eczeem - overleg met dermatoloog te vroeg geborenen (prematuren) - deze kinderen kunnen wel worden ingewikkeld.
Aandachtspunten • Baker het kind bij de eerste signalen van moeheid in. Vermoeidheidssignalen zijn: geeuwen, bleek worden, in de ogen wrijven, drukker worden, oogcontact afbreken of wegkijken. • Accepteer huilen voor het in slaap vallen in de overgangsfase naar een nieuw ritme met patronen. Sommige kinderen hebben het nodig zichzelf kortdurend in slaap te huilen. Het is hun manier van loslaten van het waakleven. • Baker het liefst gedurende alle slaapjes in zodat de doeken erbij gaan horen. Het ritueel wordt voor het kind gewoon.
2
Diaconessenhuis Leiden
Inbakeren
• • • •
Leg een ingebakerd kind altijd op de rug te slapen. Baby’s die kunnen omrollen mogen niet worden ingebakerd. Het hoofdje mag niet worden ingebakerd, omdat het kind de warmte van het lichaam via het hoofdje kwijt moet raken. Ga ongeveer zes weken door. Deze tijd is nodig om het oude patroon te doorbreken en het nieuwe patroon te laten standhouden. Bied naast het inbakeren regelmaat en rust aan.
Let op! Pasgeborenen met onrustig drinkgedrag blijven vaak aanmerkelijk beter ‘bij de les’ wanneer zij ingebakerd de borst of fles krijgen. Zij happen minder lucht, waardoor ze minder last hebben van boertjes, krampjes en spugen. Het inbakeren is vaak maar enkele dagen gedurende de voeding nodig. Na de voeding kunnen de doeken weer af. Deze kinderen worden uiteraard niet ingebakerd te slapen gelegd. Leeftijd Inbakeren kan plaatsvinden in de leeftijd tussen 0 en 6 maanden. Vanaf de 4e maand mag niet meer worden gestart met inbakeren, omdat het inbakeren voor de 6e maand afgebouwd moet zijn. Dit in verband met het toenemend vermogen van het kind om naar de buik te gaan draaien. Bij kinderen in de leeftijd van 1-7 weken kan inbakeren worden toegevoegd aan eerder gegeven adviezen op het gebied van regelmaat, voorspelbaarheid en prikkelreductie, wanneer die binnen een week niet voldoende effect hebben. Bij kinderen in de leeftijd van 8-13 weken oud en ouder heeft regelmaat, voorspelbaarheid en prikkelreductie het meeste effect. Het is beter om bij deze leeftijdscategorie terughoudend te zijn met inbakeren en veel aandacht te besteden aan het aanbrengen van regelmaat, voorspelbaarheid en prikkelreductie. Wanneer dit niet het gewenste effect heeft, kan inbakeren toegevoegd worden. Kleding onder de doeken/in de bakerzak De kleding mag niet te warm zijn, maar ook niet te koud. Gebruik geen synthetisch materiaal, dit is enerzijds te koud en anderzijds laat het geen transpiratievocht door. Let erop dat het kind gelijkmatig warm is, ook de beentjes en voeten moeten dus warm zijn. Wanneer deze te koud zijn, kan de warmte te veel naar het hoofd stuwen. Een romper met daar over heen een katoenen truitje met lange mouwen en warme sokjes is meestal voldoende. Wanneer het kind in de gewenningsfase fel protesteert en daardoor bezweet raakt, kun je het beste alleen een romper aandoen. De nek van het kind is een goede warmtemeter. De afgifte van warmte verloopt bij een baby voornamelijk via zijn hoofd. Daarom is het van belang om geen mutsje op te doen bij een ingebakerde baby. Men kan een ingebakerd kind het beste toedekken met één of, bij extreme kou in de slaapkamer, twee dekens. Afhankelijk van de temperatuur in de kamer kan gekozen worden voor een katoenen dunne fleece deken of een dunne wollen deken. Bij hoge temperatuur is meestal geen (extra) deken nodig. Rust en regelmaat Rust ontstaat door een gezonde afwisseling van waken en slapen in een rustige
3
Diaconessenhuis Leiden
Inbakeren
omgeving. Creëer een rustige omgeving door te veel prikkels te vermijden. • weinig radio en televisie • geen gebruik van wipstoel of maxi cosi buiten de voedingsmomenten • geen voortdurend vermaak van het kind • geen mechanisch aangedreven speelgoed • geen babygym voor een kind jonger dan 3 maanden • slapen op een vaste plek • niet teveel uitstapjes of bezoek. Regelmaat ontstaat met het aanbrengen van een vast patroon in de tijd en plaats van activiteiten. Bij voorkeur direct na het wakker worden voeden. Afwijkingen van de voedingstijd tot ongeveer een uur zijn acceptabel. Hierbij dient wel rekening gehouden te worden met de tussenliggende tijd: Voeden overdag gerekend vanaf het begin van de vorige voeding: • minimaal 2 uur tussentijd • maximaal 4 uur tussentijd. Wekken voor een voeding kan voor een kind juist rustgevender zijn dan wachten totdat het kind uit zichzelf wakker wordt. Vaste tijdstippen en een vaste plek waar gespeeld en geslapen wordt, bieden voorspelbaarheid voor de baby. • slapen doet een baby in zijn eigen wiegje of bedje op een rustige plek. • spelen op dezelfde plaats, het liefst in de box. Prikkelreductie: Probeer een teveel aan indrukken en ervaringen te vermijden. Dit kan zich uiten in onrust, oververmoeidheid, overactief en prikkelbaar gedrag en moeite met slapen. Het inbakereffect Bij nauwkeurig en op de juiste wijze toepassen van de rust, regelmaat, voorspelbaarheid en prikkelreductie, en het op de juiste wijze inbakeren, moet er na 2 tot 3 dagen resultaat zichtbaar zijn. Vanwege de verandering van het gedrag is het het beste om ongeveer zes weken achter elkaar in te bakeren gedurende alle slaapjes. De baby heeft dan de tijd om te wennen aan de regelmaat in het patroon. Als er na 3 dagen geen afname is van het huilen of als het huilen zelfs toeneemt en het kind daardoor minder slaapt en nog vermoeider wordt, moet het inbakeren worden gestopt. Nu blijft de regelmaat over. Afbouwen van het inbakeren Voor het wennen aan de nieuwe regelmaat en het ontwikkelen van een eigen stabiel slaap/waakritme is 1 tot 2 weken nodig en voor het aanhouden daarvan nog eens 6 weken. Dit betekent dat er na ongeveer 7 tot 8 weken na de start begonnen moet worden met afbouwen. Bij het afbouwen is het van belang om de regelmaat en dezelfde manier van handelen strikt toe te passen. Door deze herkenning kan de baby zich gemakkelijker overgeven aan het niet ingebakerd slapen. Met het afbouwen kan het best gestart worden op rustige dagen. Een strak ondergestopte deken is voor het bekende grensgevoel onmisbaar. Het ritueel van
4
Diaconessenhuis Leiden
Inbakeren
het naar bed brengen moet zoveel mogelijk hetzelfde blijven. De plek van de verzorging voor het slapen gaan moet niet veranderd worden. Afbouwen kan in één keer door de doeken te vervangen door een passende trappelzak, of stapsgewijs. Begin met afbouwen gedurende de nacht, omdat het kind dan dieper slaapt. Een andere manier is geleidelijk afbouwen door de armen één voor één vrij te laten. In verband met de toenemende kans op naar de buik draaien, moet het inbakeren op de leeftijd van 6 maanden zijn afgebouwd. Door tijdig af te bouwen wordt tevens voorkomen dat de baby gewend raakt aan de doeken. Inbakeren en wiegendood Wiegendood is het plotseling overlijden van een baby zonder dat er een duidelijke verklaring voor het overlijden wordt gevonden. Het aantal wiegendood gevallen is in Nederland door de toepassing van preventieve maatregelen aanzienlijk afgenomen. Preventieve adviezen: • een (ingebakerd) kind kan het beste te slapen worden gelegd met de voetjes tegen het voeteneind aan. Zodoende kan de baby niet onder eventueel aanwezig beddengoed terechtkomen. • leg de baby op de rug te slapen. • leg een (ingebakerd) kind in een koele kamer te slapen. Vijftien tot achttien graden Celsius is een prima uitgangspunt, dit wordt ook geadviseerd door Consumenten en veiligheid in de folder “Veilig slapen”. (www.veiligheid.nl) • belangrijk is ook om een (ingebakerd) kind dunne kleding onder de doeken/bakerzak te laten dragen. Dit zal per kind en per seizoen kunnen verschillen. De nek is een goede warmtemeter. • voorkom warmtestuwing: gebruik geen dekbed! slaap tot de leeftijd van 4 maanden niet samen met de baby in een volwassenenbed maar plaats het babybedje eventueel op de slaapkamer van de ouders • zorg voor rust, regelmaat en voorspelbaarheid. Heeft u nog vragen na het lezen van deze informatie, dan kunt u die altijd stellen aan de verpleegkundige of aan de kinderarts. Bronnen: • Aanpak van excessief huilen bij zuigelingen Actiz , april 2007 • Verpleegkundig protocol Excessief huilgedrag • Verpleegkundig protocol inbakeren • Inbakeren brengt rust, Ria blom 2003 Kinderafdeling Telefoon: 071 - 517 89 00 0113/707059/DIA1256
5
