januari
2011
Zich vestigen als zelfstandige
Zich vestigen als zelfstandige
2
Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie Vooruitgangstraat 50 1210 BRUSSEL Ondernemingsnr.: 0314.595.348 http://economie.fgov.be tel. 02 277 51 11 Vanuit het buitenland: tel. + 32 2 277 51 11 Verantwoordelijke uitgever:
Regis Massant Voorzitter a.i. van het Directiecomité Vooruitgangstraat 50 1210 BRUSSEL
Wettelijk depot: D/2010/2295/91 S4-10-0208/1328-10
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
INHOUDSTAFEL Lijst van gebruikte afkortingen...................................................................................................................................................... 5 Inleiding. ...................................................................................................................................................................................................................... 6 1.
Startvoorwaarden.............................................................................................................................................................................. 9 1.1. Algemene voorwaarden om een zelfstandige activiteit te kunnen uitoefenen...................................................................................................................................................... 9 1.2. Keuze van de ondernemingsvorm................................................................................................................. 9 1.3. Een zichtrekening openen........................................................................................................................................ 9 1.4. Formaliteiten voor natuurlijke personen.......................................................................................... 10 1.4.1. Inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen............................... 10 1.4.2. Te verstrekken gegevens en documenten.................................................................... 11 1.5. Formaliteiten voor vennootschappen.................................................................................................... 12 1.5.1. Het opstellen van de oprichtingsakte. ............................................................................... 13 1.5.2. De registratie van de oprichtingsakte bij een registratiekantoor van de FOD Financiën. .............................................. 13 1.5.3. De neerlegging van de oprichtingsakte bij de griffie van de rechtbank van koophandel.......................................................................................... 14 1.5.4. Inschrijving bij een ondernemingsloket.......................................................................... 15 1.6. De btw-identificatie....................................................................................................................................................... 17 1.7. Het sociale statuut van de zelfstandigen.......................................................................................... 17 1.7.1. De aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds. ............................................ 18 1.7.2. Betaling van de sociale bijdragen........................................................................................... 18 1.7.3. Welke zijn uw rechten?......................................................................................................................... 19 1.8. Aansluiten bij een ziekenfonds...................................................................................................................... 20
2.
Bijzondere administratieve verplichtingen. ................................................................................................. 21 2.1. De ondernemersvaardigheden (handels- of ambachtsberoepen)................... 21 2.1.1. Basiskennis van bedrijfsbeheer................................................................................................ 21 2.1.2. Beroepsbekwaamheid........................................................................................................................... 23
3
2.2. Vrije, dienstverlenende en intellectuele beroepen............................................................... 26 2.2.1. De kaderwet van 1 maart 1976................................................................................................... 26 2.2.2. Andere gereglementeerde intellectuele beroepen........................................... 26 2.3. Ambulante activiteiten.............................................................................................................................................. 27 2.4. Kermisactiviteiten........................................................................................................................................................... 28 2.5. Beroepskaart voor vreemdelingen........................................................................................................... 28 2.6. Vergunning tot het fabriceren en/of het in de handel brengen van voedingsmiddelen............................................................................................................................................... 30 2.7. Aannemers van bouwwerken........................................................................................................................... 30 2.7.1. Registratie als aannemer.................................................................................................................. 30 2.7.2. Erkenning als aannemer.................................................................................................................... 31 2.8. Andere vergunningen of erkenningen.................................................................................................. 32
4
3.
De boekhoudkundige verplichtingen................................................................................................................... 33
4.
De btw-verplichtingen............................................................................................................................................................. 35
5.
De fiscale verplichtingen..................................................................................................................................................... 37
6.
Keuze ondernemingstype: eenmanszaak of een vennootschap?................................... 38
7.
De bescherming van de hoofdverblijfplaats van de zelfstandige.................................... 42
Bijlagen.........................................................................................................................................................................................................45 1.
Vergunning of erkenningen.............................................................................................................................................. 45
2.
Lijst van de sociale verzekeringsfondsen voor zelfstandigen.............................................. 49
3.
Lijst van de erkende ondernemingsloketten (maatschappelijke zetels)............... 50
4.
Nuttige adressen............................................................................................................................................................................ 51
5.
Andere beschikbare publicaties voor kandidaat-ondernemers. ...................................... 53
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Lijst van gebruikte afkortingen btw
belasting over de toegevoegde waarde
bvba
besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
cvba
coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
cvoa
coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid
ebvba
eenpersoons-besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
KBO
Kruispuntbank van Ondernemingen
kmo
kleine of middelgrote onderneming
nv
naamloze vennootschap
s-bvba
besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid starter
5
Inleiding Vandaag zijn er veel kandidaat-ondernemers, en onder hen heel wat jongeren, die overwegen een eigen zaak te beginnen. Daarvoor hebben ze meestal diverse redenen: een sterke drang naar zelfstandigheid en persoonlijke ontplooiing, het verlangen naar een nieuwe uitdaging, financiële vooruitzichten, een uitweg uit de werkloosheid, … Maar statistieken tonen aan dat er jammer genoeg ook heel wat mislukkingen zijn. Niet weinig ondernemingen verdwijnen na enkele jaren. Het is inderdaad niet zo eenvoudig om een eigen zaak op te richten. Dikwijls schatten de starters de vereiste capaciteiten, de risico’s en de moeilijkheden slecht in en bereiden ze de start niet goed genoeg voor.
6
Als u een eigen zaak wilt beginnen moet u zich grondig voorbereiden om alle mogelijke kansen op succes te benutten. In deze brochure kunt u lezen hoe u een eigen zaak kunt oprichten en welke formaliteiten u moet naleven. Eerst komen de formaliteiten aan bod die gelden voor iedere starter. Daarna volgen enkele meer bijzondere formaliteiten zoals de toegang tot het beroep of bijzondere vergunningen.
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Zich vestigen als zelfstandige Samenvatting formaliteiten
▼
▼ ▼ ▼ ▼ ▼
▼ ▼
▼
▼ ▼ ▼
1. ZICHTREKENING een zichtrekening openen bij een financiële instelling naar keuze 2. OPRICHTINGSAKTE alleen verplicht voor vennootschappen beroep doen op een notaris (bvba, s-bvba, nv, cva, cvba) akte neerleggen op de griffie van rechtbank van koophandel ������������������������������������������������������������������������� inschrijving van de akte in de KBO door de griffier die het ondernemingsnummer, toegekend door de KBO, meedeelt publicatie van de akte in het Belgisch Staatsblad door de notaris 3. REGISTRATIE VAN DE OPRICHTINGSAKTE BIJ DE FOD FINANCIEN 4. ONDERNEMINGSLOKET inschrijving in de KBO als handels- of ambachtsonderneming of als niet handelsonderneming naar privaatrecht voor de handels- of ambachtsondernemingen: • onderzoek van de ondernemersvaardigheden: basiskennis bedrijfsbeheer en voor gereglementeerde beroepen de intersectorale en/of sectorale beroepsbekwaamheid • onderzoek van sommige vergunningen (ambulante activiteit, kermisactiviteit, slager-spekslager, beroepskaart voor vreemdelingen) uitreiking van het ondernemingsnummer, toegekend door de KBO, aan de natuurlijke personen 5. BTW-IDENTIFICATIE een btw-identificatienummer aanvragen bij een btw-controlekantoor of eventueel via het ondernemingsloket (mits betaling) 6. VERGUNNINGEN OF ERKENIINGEN noodzakelijk voor bepaalde activiteiten bij de bevoegde instanties 7. AANSLUITING BIJ EEN SOCIAAL VERZEKERINGSFONDS vrije keuze voor één van de fondsen ten laatste op het moment van het begin van de effectieve uitoefening van de zelfstandige activiteit 8. ZIEKENFONDS
▼
▼
Vennootschap ▼
▼
Natuurlijke persoon
7
8
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
1.
Startvoorwaarden
1.1. Algemene voorwaarden om een zelfstandige activiteit te kunnen uitoefenen Als u een zelfstandige beroepsactiviteit wilt beginnen moet u meerderjarig zijn en dus 18 jaar zijn. Om te starten moet u uw burgerrechten bezitten. Personen die veroordeeld werden tot een criminele straf kunnen geen handel meer drijven voor de duur van de straf. Als starter moet u ook handelingsbekwaam zijn. Wettelijk onbekwaam verklaarden of zij die onder juridische controle zijn geplaatst, mogen geen handel drijven. Iemand die failliet werd verklaard kan in principe nog een nieuwe handelszaak beginnen. Toch kan de rechtbank van koophandel hem verbieden handelaar te worden als blijkt dat hij door een grove fout heeft bijgedragen tot het faillissement. Dit verbod kan ingetrokken worden in geval van eerherstel.
1.2. Keuze van de ondernemingsvorm U kunt uw activiteit uitoefenen: • als natuurlijke persoon, maar dan zonder arbeidsovereenkomst (bediende of arbeider) of niet vallende onder een statuut (ambtenaar). In dat geval is er geen enkele scheiding tussen uw persoonlijk vermogen en dat van de zaak. U staat dan met heel uw vermogen, inclusief uw persoonlijk vermogen, in voor de risico’s van de onderneming (maar zie ook hoofdstuk 7 over de bescherming van de hoofdverblijfplaats van de zelfstandige). • door een vennootschap (onderneming als rechtspersoon) op te richten: een vennootschap met rechtspersoonlijkheid is een rechtsvorm met rechten en plichten en een eigen vermogen dat gescheiden is van dat van de vennoten.
1.3. Een zichtrekening openen De eerste stap die u moet zetten is het openen van een zichtrekening bij uw bank of een andere financiële instelling. Deze rekening moet verschillen van uw privérekening en u moet ze gebruiken voor verrichtingen in verband met uw zelfstandige activiteit.
9
Het rekeningnummer moet u op alle handelspapieren van uw onderneming (de brieven, facturen, …) vermelden samen met de naam van de onderneming, die van de financiële instelling en uw ondernemingsnummer.
1.4. Formaliteiten voor natuurlijke personen 1.4.1. Inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen Iedere handels- of ambachtsonderneming en iedere niet-handelsonderneming naar privaatrecht is verplicht zich in te schrijven in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) en dat via een erkend ondernemingsloket. Het maakt daarbij geen verschil of de activiteit in hoofdberoep of in bijberoep uitgeoefend wordt. Deze inschrijving moet gebeuren vóór de start van de onderneming. Het ondernemingsloket reikt een ondernemingsnummer uit en per afzonderlijke vestiging een vestigingseenheidsnummer (vb. vestigingseenheid: een werkplaats, een winkel, een verkooppunt, een bureau, een filiaal …).
10
De keuze van een ondernemingsloket is vrij, waar ook de vestigingsplaats is van uw onderneming. Negen instellingen zijn momenteel erkend als ondernemingsloket. Zij beschikken over meer dan 200 kantoren verspreid over heel België. U kunt de lijst van de kantoren vinden op de internetsite van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie: www.economie.fgov.be (zie ook de lijst van de centrale zetels van de ondernemingsloketten in bijlage 3). U kunt het ondernemingsloket vragen om in uw plaats een aantal andere formaliteiten (aanvraag vergunningen, toelatingen, …) te vervullen, tegen betaling. Voor handels- en ambachtsondernemingen U moet zich aanmelden bij een ondernemingsloket met de nodige documenten die u toelaten de gekozen activiteit uit te oefenen. Deze documenten betreffen de ondernemersvaardigheden, nl. de basiskennis van bedrijfsbeheer en de beroepsbekwaamheid voor de gereglementeerde beroepen, de vergunning slager-spekslager, de beroepskaart voor vreemdelingen, … Het ondernemingsloket controleert deze documenten. Het loket moet de inschrijving onmiddellijk uitvoeren tenzij u niet beantwoordt aan de gestelde voorwaarden of de nodige documenten niet voorlegt. De weigering tot inschrijving moet gemotiveerd worden. Bij weigering kunt u een nieuwe aanvraag indienen die voldoet aan de gestelde voorwaarden. U kunt ook beroep aantekenen bij de Vestigingsraad binnen de 30
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
dagen na kennisgeving van de weigering, op het volgende adres: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, WTC III, 20e verdieping, Simon Bolivarlaan 30, 1000 Brussel - Tel: 02 277 69 65. De ondernemingsloketten beschikken over een lijst van diploma’s die vereist zijn voor de toegang tot het beroep. Dit laat hen toe snel te beslissen over de toekenning van het ondernemingsnummer. U kunt de lijst van diploma’s raadplegen op de internetsite van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (www.economie.fgov.be). Bij twijfel of als de diploma’s niet exact beantwoorden aan de eisen, zal het ondernemingsloket het dossier voorleggen aan de Algemene Directie K.M.O.-beleid van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie die hierover een advies zal geven. Het ondernemingsloket zal u de uiteindelijke beslissing meedelen. Voor niet-handelsondernemingen naar privaatrecht: Het ondernemingsloket schrijft u in de KBO in. Wilt u een activiteit uitoefenen waarvoor een vergunning of erkenning nodig is bij een orde of instituut, dan moet u na uw inschrijving bij het ondernemingsloket contact opnemen met die orde of dat Instituut. U kunt ook aan het ondernemingsloket vragen om dat in uw plaats te doen (mits eventuele betaling).
1.4.2. Te verstrekken gegevens en documenten Bij de aanvraag om inschrijving moet u een aantal gegevens en documenten voegen: • uw naam en voornaam, rijksregisternummer of het identificatienummer in de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid, • wanneer een algemene lasthebber in uw plaats optreedt: zijn naam, voornaam en zijn rijksregisternummer of het identificatienummer in de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid, • de naam van de onderneming, • het adres van de onderneming, de vestigingseenheden, haar e-mailadres en haar telefoonnummer, • de activiteiten die u van plan bent uit te oefenen, • voor handels- en ambachtsondernemingen: de naam, de voornaam en het rijksregisternummer of het identificatienummer in de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid van diegenen die het bewijs van de ondernemersvaardigheden hebben geleverd,
11
• de begindatum van de activiteit(-en), • het nummer van de financiële rekening(en) van de onderneming. Inschrijvingskosten Voor handels- en ambachtsondernemingen kost de inschrijving (inclusief het onderzoek van de ondernemersvaardigheden) 77 euro, één vestigingseenheid inbegrepen, plus 77 euro per bijkomende vestigingseenheid. De eerste inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen van een niet-handelsonderneming naar privaatrecht met alle vestigingseenheden is gratis. Elke wijziging nadien is betalend (77 euro per vestigingseenheid). In dit geval is er ook geen onderzoek van de ondernemersvaardigheden nodig. De gevolgen van de inschrijving
12
• Als u zich inschrijft als handelaar wordt u door deze inschrijving vermoed handelaar te zijn. Ingeval van geschil is dan de rechtbank van koophandel bevoegd. • U moet uw ondernemingsnummer gebruiken bij al uw contacten met de administratieve en gerechtelijke instanties. Dit nummer dient ook als btw-nummer. • Het ondernemingsnummer moet vermeld worden op alle akten, facturen, aankondigingen, mededelingen, brieven, orders en andere stukken. Wijzigingen moet u binnen één maand melden bij het ondernemingsloket. Sommige wijzigingen zijn betalend, andere zijn gratis.
1.5. Formaliteiten voor vennootschappen Het bevoegde orgaan van de vennootschap moet de volgende stappen zetten: • het opstellen van de oprichtingsakte door notariële of door onderhandse akte, • de oprichtingsakte laten registreren bij de FOD Financiën, • de statuten neerleggen bij de griffie van de rechtbank van koophandel die de onderneming dan in de KBO registreert als rechtspersoon; u krijgt dan het ondernemingsnummer, • de vennootschap naargelang het geval als handelaar, ambachtsman of niet-handelaar laten inschrijven bij een ondernemingsloket.
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
1.5.1. Het opstellen van de oprichtingsakte De oprichting van een handelsvennootschap moet u schriftelijk doen, met een oprichtingsakte. Deze bevat in het bijzonder: de statuten van de vennootschap, met al haar kenmerken (naam, maatschappelijke zetel, kapitaal, …) en de regels over haar werking. Voor de oprichting van een bvba, een nv - dit zijn de courante vennootschapsvormen - of een cvba moet u beroep doen op een notaris die de akte (authentieke akte) mee zal opstellen. Voor de andere vennootschapsvormen kan een onderhandse akte volstaan. Volgende documenten moet u voorleggen: • een financieel plan dat het bedrag van het maatschappelijk kapitaal van de onderneming in oprichting staaft en dat de benodigde middelen en verwachte inkomsten raamt, • voor inbrengen in contanten: het bewijs van de opening van een rekening op naam van de vennootschap in oprichting (attest van de bank), • voor inbrengen in natura (gebouwen, machines, materieel, …): een verslag van een bedrijfsrevisor. Als een authentieke akte wordt opgesteld, moeten notariskosten worden betaald.
1.5.2. De registratie van de oprichtingsakte bij een registratiekantoor van de FOD Financiën De oprichtingsakte van een vennootschap moet u laten registreren in een registratiekantoor van de FOD Financiën - Administratie van het Kadaster, Registratie en Domeinen. Als het gaat om een authentieke akte (notariële akte) dan moet de notaris het binnen de 15 dagen laten registreren. Een onderhandse akte moet binnen de vier maanden door de vennoten geregistreerd worden. Voor de registratie legt u of de notaris de volgende documenten voor: de notariële akte of, als het een onderhandse akte is, het origineel en een eensluidend verklaarde kopie. De registratie van de oprichtingsakte geeft deze een vaste datum. Niemand kan dan het bestaan van de vennootschap nog betwisten op de datum van de registratie (de inhoud of draagwijdte echter nog wel).
13
1.5.3. De neerlegging van de oprichtingsakte bij de griffie van de rechtbank van koophandel De vennootschappen met rechtspersoonlijkheid moeten binnen de 15 dagen na de datum van de oprichtingsakte een uittreksel ervan neerleggen op de griffie van de rechtbank van koophandel in het rechtsgebied van de maatschappelijke zetel van de vennootschap. Deze neerlegging wordt uitgevoerd door de notaris, voor de bvba, de nv en de cvba, en de akte wordt in het rechtspersonenregister opgenomen. Onderhandse akten moeten door de vennoten worden geregistreerd. De griffier zal de identificatiegegevens van de onderneming invoeren in de Kruispuntbank van Ondernemingen, die aan de vennootschap een ondernemingsnummer toekent. Denk eraan dat de inschrijving hiermee niet volledig is. U moet zich hierna nog aanbieden bij een ondernemingsloket.
14
De griffier zorgt ook voor de publicatie van de akte in het Belgisch Staatsblad. De publicatie kost 222,52 euro (tarief 1 januari 2010). Sommige notarissen kunnen via e-depot de rechtspersoon in de KBO inschrijven en de oprichtingsakte bij de elektronische griffie van de FOD Justitie indienen en ze voor bekendmaking opsturen naar het Belgisch Staatsblad. Momenteel kunnen enkel nv's en bvba's op die manier opgericht worden. Hier ook dezelfde opmerking als hierboven: de onderneming moet zich daarna nog tot een ondernemingsloket richten. De volgende gegevens moeten worden vermeld: • de benaming van de vennootschap met eventueel zijn afgekorte naam of letterwoord, • de rechtsvorm van de onderneming, • het adres van de maatschappelijke zetel, • de datum van de oprichtingsakte van de vennootschap, • de identiteit van de personen die gemachtigd zijn de vennootschap te besturen en te verbinden of te vereffenen, • de datum van ontbinding wanneer de vennootschap voor een bepaalde tijd is aangegaan, • de datum van de jaarlijkse algemene vergadering,
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
• het begin en het einde van het boekjaar, • het bedrag van het maatschappelijk kapitaal, • de identiteit van de bestuurder, directeur of zaakvoerder, belast met het dagelijkse bestuur. De gevolgen van de verrichting zijn: • de vennootschap heeft rechtspersoonlijkheid; • de vennootschap krijgt een ondernemingsnummer; • de oprichtingsakte is tegenstelbaar aan derden.
1.5.4. Inschrijving bij een ondernemingsloket Hoewel vennootschappen al in de KBO zijn opgenomen via de rechtbank van koophandel (zie hierboven) en al hun ondernemingsnummer hebben gekregen, moeten zij zich ook laten inschrijven bij een ondernemingsloket (als handels- of ambachtsonderneming of als niet-handelsonderneming naar privaatrecht). De keuze van een ondernemingsloket is vrij, waar ook de vestigingsplaats is van uw onderneming. 9 organisaties zijn momenteel erkend als ondernemingsloket. Zij hebben meer dan 200 kantoren over heel België. U kunt de lijst van de kantoren vinden op de internetsite van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie: www.economie.fgov.be (zie ook de lijst van de centrale zetels van de ondernemingsloketten in bijlage 3). U kunt het ondernemingsloket vragen om in uw plaats een aantal andere formaliteiten (aanvraag vergunningen, toelatingen, …) te vervullen, tegen betaling. Voor handels- en ambachtsondernemingen Zoals voor natuurlijke personen onderzoekt het ondernemingsloket of de vennootschap voldoet aan de uitoefeningsvoorwaarden van het beroep (bewijs van de basiskennis bedrijfsbeheer en eventueel de intersectorale en/of sectorale beroepsbekwaamheid). De inschrijvingsprocedure is voor vennootschappen dezelfde als voor natuurlijke personen. Voor niet-handelsondernemingen naar privaatrecht: Het ondernemingsloket schrijft de hoedanigheid van niet-handelsonderneming naar privaat -recht in de KBO in. De onderneming die een activiteit wil uitoefenen
15
waarvoor een vergunning of erkenning nodig is bij een orde of instituut, moet na de inschrijving bij het ondernemingsloket contact opnemen met die orde of dat instituut. Zij kan ook aan het ondernemingsloket vragen om dat in haar plaats te doen (mits eventuele betaling). Voor te leggen documenten: • de identificatiegegevens van oprichter(s), mandatarissen en gevolmachtigden; • de maatschappelijke en eventueel commerciële naam van de onderneming, • de rechtsvorm, • het ondernemingsnummer, • de adressen van de vestigingseenheden (+ tel, fax en e-mail), • de datum van de aanvang van de activiteit, • de door de onderneming uitgeoefende activiteiten;
16
• de publicatiedatum van de oprichtingsakte in het Belgisch Staatsblad, • het rekeningnummer bij een financiële instelling, • voor handels- en ambachtsondernemingen: het bewijs van de basiskennis bedrijfsbeheer en indien nodig van de intersectorale en/of sectorale beroepsbekwaamheid • de bijzondere vergunningen (beroepskaart voor vreemdelingen, vergunning slager-spekslager…), • een uittreksel van de statuten en een attest van beheermandaat. Inschrijvingskosten Voor handels- en ambachtsondernemingen bedragen de kosten van deze inschrijving 77 euro, één vestigingseenheid inbegrepen, plus 77 euro per bijkomende vestigingseenheid. De eerste inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen van een niet-handelsonderneming naar privaatrecht met alle vestigingseenheden is gratis. Elke wijziging nadien is betalend (77 euro per vestigingseenheid). De gevolgen van de inschrijving zijn: • voor handelsondernemingen geldt deze inschrijving als vermoeden van handelaar,
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
• de onderneming moet haar ondernemingsnummer gebruiken bij al haar contacten met de administratieve en gerechtelijke instanties; dit nummer dient ook als btw-nummer; • het ondernemingsnummer moet altijd vermeld worden op alle akten, facturen, aankondigingen, mededelingen, brieven, orders en andere stukken, • het woord “rechtspersonenregister” of de afkorting “RPR” gevolgd door het ondernemingsnummer moet vermeld worden op gebouwen, stalletjes en vervoersmiddelen die worden gebruikt voor de handels- of ambachtsactiviteiten.
1.6. De btw-identificatie Als u geregeld en zelfstandig, met of zonder winstoogmerk, hoofdzakelijk of aanvullend, goederen of diensten levert, bent u in principe btw-plichtig. Sommige activiteiten vallen niet onder de btw (bv.: artsen, advocaten, acteurs, …). Voor sommige activiteiten kan er twijfel bestaan of zij al dan niet onder de btwregeling vallen. Daarom doet u er goed aan inlichtingen in te winnen bij het plaatselijke btw-controlekantoor. Er bestaan drie btw-regelingen: de gewone regeling, de forfaitaire regeling en de vrijstellingsregeling. U zult uw keuze van het btw-stelsel aan het plaatselijke btwcontrolekantoor moeten voorleggen. U kunt uw ondernemingsloket vragen om uw ondernemingsnummer te activeren als btw-nummer (dit is een betalende dienst waarvan de prijs varieert volgens loket) of u hiervoor wenden tot het plaatselijke btw-controlekantoor van de plaats waar uw onderneming gevestigd is. De adressen van deze kantoren kunt u vinden in de telefoongids onder de rubriek FOD Financiën, Sector Taxatie btw ofwel op de internetsite "http://fiscus.fgov.be".
1.7. Het sociale statuut van de zelfstandigen Zelfstandigen in hoofdberoep oefenen een beroep uit zonder gebonden te zijn door een arbeidsovereenkomst of een statuut. Er bestaat geen vorm van ondergeschiktheid. Ze hebben een eigen sociaal statuut en zijn onderworpen aan een specifieke regeling over sociale zekerheid. Zelfstandigen in bijberoep genieten van sociale voorzieningen via hun (minstens halftijds) uitgeoefende activiteit in loondienst of via een ander statuut (bijvoorbeeld van gepensioneerde).
17
Zaakvoerders, bestuurders en werkende vennoten worden als zelfstandigen beschouwd en zijn dus onderworpen aan het sociale statuut van de zelfstandigen. Ook zelfstandige helpers vallen onder deze regeling. Zelfstandige helpers zijn personen die een zelfstandige in de uitoefening van zijn beroep helpen of hem vervangen, maar ze zijn hiervoor niet door een arbeidsovereenkomst verbonden. De meewerkende echtgenoten zijn onderworpen aan het "maxi-statuut" die hun dezelfde dekking biedt als deze van de zelfstandigen behalve de faillissementsverzekering.
1.7.1. De aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds Als zelfstandige moet u ten laatste op het moment van het begin van de effectieve uitoefening van de zelfstandige activiteit aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds naar keuze (zie adressen in bijlage 2).
18
Als u deze termijn overschrijdt, zal het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) u vragen om uw aansluiting in orde te brengen (aanmaning + boete). Als u het niet doet, wordt u ambtshalve aangesloten bij de Nationale Hulpkas voor Zelfstandigen. Indien u een vennootschap opricht om uw zelfstandige activiteiten uit te oefenen, moet u zowel zichzelf als uw vennootschap aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds.
1.7.2. Betaling van de sociale bijdragen Als u zelfstandig bent, moet u aan een sociaal verzekeringsfonds sociale bijdragen betalen. In het begin van elk kalenderkwartaal (de maanden januari, april, juli en oktober) ontvangt u een vervalbericht met de bedragen die u uiterlijk voor het einde van elk kwartaal moet betalen. De bijdragen van de zelfstandigen hangen af van zijn/haar bedrijfsinkomen in het derde kalenderjaar vóór het bijdragejaar. Er is een minimum- en een maximumbijdrage. Bij het begin van de activiteiten is een dergelijke berekening niet mogelijk, omdat de inkomsten nog niet bekend zijn. Daarom moeten startende zelfstandigen gedurende drie jaar voorlopige bijdragen betalen. Na drie jaar worden bijdragen berekend en geregulariseerd op basis van het reële beroepsinkomen van het eerste activiteitsjaar.
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
1.7.3. Welke zijn uw rechten? Het sociale statuut van de zelfstandigen kent niet alleen plichten maar ook rechten. Wanneer u in orde bent met de wettelijke voorschriften hebt u recht op gezinsbijslagen, een ziekte- en invaliditeitsverzekering, een moederschapsverzekering, een pensioen en een faillissementsverzekering. Gezinsbijslagen De gezinsbijslagen bestaan uit het kraamgeld of de adoptiepremie, de maandelijkse kinderbijslag en andere voordelen zoals de leeftijdsbijslagen of de jaarlijkse schoolpremie. Ziekte- en invaliditeitsverzekering Het sociale statuut van de zelfstandigen omvat een ziekte- en invaliditeitsverzekering die bepaalde geneeskundige zorgen en de arbeidsongeschiktheid dekt. Voor deze verzekering moeten de zelfstandigen zich bij een ziekenfonds naar keuze aansluiten. Sinds 1 januari 2008 wordt de dekking van “kleine risico’s” (bezoek aan de dokter, de tandarts, …) opgenomen in de verplichte ziekteverzekering voor zelfstandigen. Alle zelfstandigen kunnen genieten van dezelfde gezondheidszorgdekking die volledig overeenkomt met de dekking van de loontrekkenden en dit zonder te moeten bijdragen voor een vrije verzekering bij hun ziekenfonds. De verzekering voor arbeidsongeschiktheid voorziet, onder bepaalde voorwaarden, een vervangingsinkomen voor de zelfstandige die zijn beroepsactiviteit wegens ziekte of ongeval moet onderbreken. Gedurende de eerste maand ongeschiktheid ontvangt de arbeidsongeschikte zelfstandige geen uitkering. Vanaf de tweede maand geniet hij van een dagvergoeding. Vanaf het tweede jaar (periode van invaliditeit) zijn de bedragen van de uitkeringen hoger. Moederschapsverzekering Vrouwelijke zelfstandigen en helpende echtgenoten hebben recht op 8 weken moederschapsverlof (9 weken bij meerlingen) en hebben tijdens deze periode van arbeidsongeschiktheid recht op een moederschapsuitkering. Jonge moeders (zelfstandigen, helpsters en meewerkende echtgenoten) hebben na de bevalling ook recht op moederschapshulp die hen toegekend wordt onder de vorm van 105 gratis dienstencheques.
19
Pensioen Naast het rustpensioen dat een zelfstandige op het eind van zijn beroepsloopbaan ontvangt, bestaat er ook een overlevingspensioen voor de overlevende echtgenoot. Wanneer de zelfstandige een hoger pensioen wil krijgen, kan hij onder bepaalde voorwaarden een verzekeringscontract afsluiten voor een vrij aanvullend pensioen. Faillissementsverzekering Failliete zelfstandigen behouden dankzij deze verzekering gedurende maximum vier kwartalen hun ziekteverzekering en het recht op kinderbijslag en kunnen tijdelijk een uitkering krijgen.
1.8. Aansluiten bij een ziekenfonds 20
Om in aanmerking te komen voor de uitkeringen van de ziekte- en invaliditeitsverzekering moet de zelfstandige zich aansluiten bij een ziekenfonds naar zijn keuze. Hij moet een attest van zijn sociale verzekeringskas voorleggen dat aantoont dat hij met zijn verplichtingen op het vlak van sociale bijdragen in orde is.
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
2.
Bijzondere administratieve verplichtingen
Naast de algemene administratieve verplichtingen die gelden voor alle zelfstandigen, bestaan er nog een reeks bijzondere formaliteiten voor categorieën van zelfstandigen. Ze hebben betrekking op de ondernemersvaardigheden (de basiskennis bedrijfsbeheer en de intersectorale en/of sectorale beroepsbekwaamheid), de uitoefening van een vrij beroep, een dienstverlenend intellectueel beroep of een ambulante of kermisactiviteit, de beroepskaart voor vreemdelingen en een aantal specifieke vergunningen.
2.1. De ondernemersvaardigheden (handels- of ambachtsberoepen) 2.1.1. Basiskennis van bedrijfsbeheer Als u een handels- of ambachtsactiviteit wilt uitoefenen moet u bij de inschrijving in de Kruispuntbank voor Ondernemingen bij het ondernemingsloket de basiskennis van het bedrijfsbeheer bewijzen. Iedere starter van een zaak of een bedrijf, als natuurlijke persoon of in een vennootschap, moet dat doen. Het is van geen belang of die activiteit in hoofd- of bijberoep uitgeoefend wordt. De basiskennis bedrijfsbeheer gaat over ondernemend denken en ondernemerscompetenties, elementaire kennis van recht, van boekhoudkundige, financiële en fiscale aspecten, van het commerciële beheer en van wetgeving. Wie moet die kennis bewijzen? • Voor een natuurlijke persoon: • het ondernemingshoofd zelf, • of zijn echtgenote of haar echtgenoot, • of de wettelijk samenwonende partner of de partner met wie hij of zij minstens zes maanden samenwoont, • of een hiervoor aangenomen werknemer, • of een zelfstandig helper. • In een vennootschap: • de natuurlijke persoon die het dagelijkse bestuur uitoefent (bv.: de zaakvoerder in een bvba).
21
Dit betreft niet: • de ondernemingen die geen kmo zijn, • de persoon die een zelfstandige activiteit uitoefent waarvoor de inschrijving als handelaar of ambachtsman in de KBO niet verplicht is (bv.: niet-handelaars, vennoten, zelfstandige helpers) • de beoefenaar van een dienstverlenend intellectueel beroep gereglementeerd door de kaderwet van 1 maart 1976 (bv. de accountant, de vastgoedmakelaar, fiscale experten, …), • de personen die een beroep uitoefenen dat volgens een specifieke wet gereglementeerd is op het vlak van de basiskennis van het bedrijfsbeheer (bv. de vervoerder van goederen over de weg, de verzekeringsmakelaar, …); • de thuisverkopers onder bepaalde voorwaarden;
22
• de overlevende echtgenoten (definitieve vrijstelling); • de personen die een bestaande onderneming overnemen (vrijstelling van een jaar). Hoe bewijst u die kennis? De basiskennis bedrijfsbeheer kan worden aangetoond door ofwel een getuigschrift, ofwel door praktijkervaring.
Door het voorleggen van een van de volgende getuigschriften: Een getuigschrift over de basiskennis van het bedrijfsbeheer uitgereikt in of door: • de derde graad van het algemeen, technisch, kunst- of beroepssecundair onderwijs; • de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie; • de centra voor middenstandsopleiding (opleiding ondernemingshoofd); • het volwassenenonderwijs; • een diploma van hoger onderwijs; • een buitenlands diploma of getuigschrift dat als gelijkwaardig werd erkend.
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
De volgende diploma’s of getuigschriften komen ook in aanmerking als ze vóór 30.09.2000 zijn uitgereikt:: • een getuigschrift van het hoger secundair onderwijs van de vormen: algemeen, technisch of kunst; • een getuigschrift van het hoger beroepssecundair onderwijs indien afgeleverd in een afdeling handel, boekhouding of verkoop; • een getuigschrift waaruit blijkt dat men met succes het eerste jaar van een opleiding tot ondernemingshoofd heeft gevolgd; • een getuigschrift van de centrale examencommissie van het FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (nieuw leerprogramma); • een diploma of getuigschrift van het onderwijs voor sociale promotie (nieuw leerprogramma); • een getuigschrift dat gelijkwaardig is aan een van de hier bovenvermelde getuigschriften en dat werd uitgereikt door een bevoegde examencommissie.
Door praktijkervaring: Ook praktijkervaring als bedrijfsleider kan in bepaalde gevallen aanvaard worden als bewijs van een basiskennis bedrijfsbeheer. Dit is het geval als u in de laatste 15 jaar een nijverheids-, handels-, ambachts-, landbouw- of tuinbouwactiviteit hebt uitgeoefend: • ofwel gedurende 3 jaar, in hoofdberoep, als zelfstandig bedrijfsleider of als verantwoordelijke voor het dagelijkse beheer zonder arbeidsovereenkomst; • ofwel gedurende 5 jaar, in bijberoep, onder dezelfde hierboven vermelde voorwaarden, ofwel als zelfstandig helper van een bedrijfsleider of als bediende in een leidinggevende functie.
2.1.2. Beroepsbekwaamheid Een aantal zelfstandige handels- en ambachtsactiviteiten kennen niet alleen een reglementering op het gebied van bedrijfsbeheer maar ook op het vlak van beroepsbekwaamheid. Om ze uit te oefenen moet de zelfstandige of een aangestelde de wettelijke voorwaarden vervullen op het gebied van de basiskennis bedrijfsbeheer en van de kennis eigen aan het beroep dat hij wil uitoefenen. Het bewijs van kennis kan geleverd worden aan de hand van diploma’s of door praktijkervaring of via een examen bij de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie.
23
Wie moet die ondernemersvaardigheden aantonen? • Voor een natuurlijke persoon: • het ondernemingshoofd zelf, • of zijn echtgenote of haar echtgenoot, • of de wettelijk samenwonende partner of de partner met wie hij of zij minstens zes maanden samenwoont, • of een hiervoor aangenomen werknemer, • of een zelfstandig helper. • Voor een vennootschap: • de zaakvoerder,
24
• of het orgaan van de vennootschap dat aan het dagelijkse bestuur deelneemt, • de bedrijfsleider die belast is met de dagelijkse technische leiding van de onderneming, • of de aangestelde werknemer belast met de dagelijkse technische leiding. Verschillende personen kunnen aan de eisen voldoen waarbij ieder van hen het bewijs levert van een kenniscategorie (hetzij van de basiskennis van bedrijfsbeheer, hetzij van de beroepsbekwaamheid). Vaak oefent een onderneming meer dan één gereglementeerde activiteit uit. In dat geval kunnen ook verschillende personen voldoen aan de eisen betreffende beroepsbekwaamheid die vereist zijn voor elk van deze werkzaamheden. Hij of zij die aan de voorwaarden betreffende de beroepsbekwaamheid voldoet, moet de dagelijkse technische leiding van de onderneming daadwerkelijk waarnemen.
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Lijst van de gereglementeerde beroepen Bouw en elektrotechniek Plaatsen/herstellen van schrijnwerk - glazenmaker Stukadoor-, cementeer- en dekvloeractiviteiten Algemeen schrijnwerk Tegel-, marmer- en natuursteenactiviteiten Ruwbouw Algemeen aannemer Eindafwerking Dakdekker- en waterdichtmakingsactiviteiten Elektrotechniek Installatieactiviteiten voor centrale verwarming, klimaatregeling, gas en sanitair
Voertuigen Motorvoertuigen intersectoraal (voor het herstellen van koetswerk en voor de verkoop van gebruikte voertuigen aan eindgebruikers) Rijwielen Motorvoertuigen tot 3,5 ton Motorvoertuigen boven 3,5 ton
Handel en diensten Begrafenisondernemer Kapper-kapster Opticien Schoonheidsspecialist(e) Voetverzorg(st)er Masseur/masseuse Dentaaltechnicus
25
Voeding Brood- en banketbakker Restaurateur of traiteur-banketaannemer Slager-groothandelaar
Andere Installateur-frigorist Droogkuiser - verver
2.2. Vrije, dienstverlenende en intellectuele beroepen
26
Specifieke reglementeringen zijn van toepassing op de zelfstandigen die een vrij beroep (advocaten, artsen...), een intellectueel beroep (boekhouders...) of een vrij dienstverlenend beroep (paramedische beroepen...) uitoefenen.
2.2.1. De kaderwet van 1 maart 1976 Deze kaderwet maakt het mogelijk de bescherming van de beroepstitel en de uitoefening van de dienstverlenende intellectuele beroepen te regelen en een beroepsinstituut op te richten voor de leden die op de lijst van dit instituut ingeschreven zijn. Op grond van deze wet mag niemand de titel van een vrij of intellectueel beroep dragen noch het beroep uitoefenen als hij niet aan de eisen van de reglementering voldoet. Op basis van de wet zijn de volgende beroepen gereglementeerd: • erkende boekhouders en fiscalisten (gedeeltelijk) (http://www.bibf.be); • vastgoedmakelaars (http://www.biv.be).
2.2.2. Andere gereglementeerde intellectuele beroepen Er bestaan nog andere specifieke reglementeringen die aparte uitoefeningsvoorwaarden opleggen. Voor deze beroepen werden eigen ordes en beroepsinstituten opgericht. Dit zijn onder meer:
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
• bedrijfsrevisoren (http://www.ibr-ire.be); • accountants en belastingconsulenten (http://www.accountancy.be); • architecten (http://www.ordevanarchitecten.be); • landmeters-experten (http://www.economie.fgov.be); • psychologen (http://www.psychologencommissie.be). Voor meer informatie over dit thema kunt u zich wenden tot de Algemene Directie K.M.O.-beleid van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (zie adressen als bijlage).
2.3. Ambulante activiteiten Indien u een ambulante activiteit wenst uit te oefenen, dit wil zeggen verkopen ten huize van de consument, verkopen op het openbare domein, op de openbare en private markten, dan moet u voorafgaand in het bezit zijn van een machtiging ambulante activiteiten. Deze machtiging moet aangevraagd worden bij een ondernemingsloket naar keuze. Het is eveneens bij dit organisme dat u ze verkrijgt. Alvorens men echter een machtiging verkrijgt zal men voorafgaand de basiskennis van bedrijfsbeheer moeten bewijzen evenals een uittreksel uit het strafregister kunnen voorleggen indien u overweegt om uw activiteit ten huize van de consument uit te oefenen. Voor bepaalde ambulante activiteiten is het bezit van een machtiging niet vereist: de verkoop in het kader van een “homeparty”, occasionele verkopen door particulieren van goederen afkomstig van hun privépatrimonium, de verkoop in het kader van manifestaties ter bevordering van de plaatselijke handel of van het leven in de gemeente, tijdens beurzen en tentoonstellingen, de automaatverkopen, de verkoop van levensmiddelen door een ambulante winkel bij een vast cliënteel, de verkoop zonder commercieel doel met een menslievend doel,… Dit laatste type vereist niettemin, in bepaalde gevallen, een voorafgaande toelating eveneens afgeleverd door de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie. Meer informatie kan u bekomen bij de ondernemingsloketten of bij de Algemene Directie K.M.O.-beleid van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (adressen als bijlage).
27
2.4. Kermisactiviteiten Als u een kermisattractie wil starten of kermisgastronomie wil uitbaten, moet u eerst een machtiging kermisactiviteiten hebben. Deze machtiging vraagt u aan bij een ondernemingsloket naar keuze. Maar eerst moet u de basiskennis van bedrijfsbeheer bewijzen en een bewijs voorleggen dat de attractie voldoet aan de veiligheidscontroles bepaald door de wet. U kunt meer informatie krijgen bij de ondernemingsloketten of bij de Algemene Directie K.M.O.-beleid van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (adressen als bijlage).
2.5. Beroepskaart voor vreemdelingen
28
Als u geen onderdaan bent van een van de lidstaten van de Europese Economische Ruimte of Zwitserland en u wenst een zelfstandige beroepsactiviteit uit te oefenen op het Belgische grondgebied, hetzij als natuurlijke persoon, hetzij binnen een vennootschap of vereniging naar rechte of in feite, al dan niet bezoldigd, dient u in het bezit te zijn van een beroepskaart. De aanvraag gebeurt door bemiddeling van een ondernemingsloket naar keuze indien u in België verblijft en u in het bezit bent van één van de volgende twee nog geldige verblijfsvergunningen: een bewijs van inschrijving in het vreemdelingenregister (BIVR) of een attest van immatriculatie model A. Indien u niet over zo'n verblijfstitel beschikt of indien u buiten België verblijft, dient u uw aanvraag in te dienen bij de Belgische diplomatieke of consulaire post van het land waar u gemachtigd bent te verblijven. De beroepskaart wordt toegekend door de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie en uitgereikt door het ondernemingsloket dat u in uw aanvraag opgegeven hebt. Bepaalde personen zijn vrijgesteld van deze formaliteit • de onderdaan van een lidstaat van de Europese Economische Ruimte en mits zij zich met hem vestigen of komen vestigen: a) zijn echtgenoot of haar echtgenote; b) zijn descendenten of die van zijn echtgenoot of haar echtgenote, beneden 21 jaar of die te hunnen laste zijn;
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
c) zijn ascendenten of die van zijn echtgenoot of haar echtgenote, die te hunnen laste zijn, met uitzondering van de ascendenten van studenten of die van hun echtgenoot; d) de echtgenoot of echtgenote van de personen bedoeld in b) en c); • de echtgenoot of echtgenote van een Belg of Belgische en, mits zij zich vestigen of komen vestigen met één van hen: a) de descendenten, beneden 21 jaar of ten laste van de Belg of zijn echtgenote of haar echtgenoot; b) de ascendenten ten laste van de Belg of zijn echtgenote of haar echtgenoot; c) de echtgenoot of echtgenote van de personen bedoeld in a) en b); • de vreemdelingen die toegelaten of gemachtigd zijn om voor onbeperkte tijd in België te verblijven of er zich te vestigen; • de in België erkende vluchtelingen; • de vreemdelingen die hun echtgenoot of echtgenote bijstaan of vervangen bij de uitoefening van hun zelfstandige beroepsactiviteit; • de vreemdelingen die in België zakenreizen ondernemen, voor zover de duur van het verblijf, nodig voor deze zakenreis, geen drie opeenvolgende maanden overschrijdt; • volgende categorieën van vreemdelingen die geen hoofdverblijfplaats hebben in België en waarvan de duur van hun verblijf geen drie opeenvolgende maanden overschrijdt: • de buitenlandse journalisten; • de buitenlandse sportlui en hun buitenlandse, zelfstandige begeleiders; • de buitenlandse artiesten en hun buitenlandse, zelfstandige begeleiders; • de vreemdelingen die in België conferenties geven; • de buitenlandse studenten die hier een stage verrichten, tijdens hun stage.
29
2.6. Vergunning tot het fabriceren en/of het in de handel brengen van voedingsmiddelen Bent u uitbater van een inrichting waar eetwaren geproduceerd, verpakt, opgeslagen, vervoerd of in de handel gebracht worden, dan moet u een vergunning aanvragen bij het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV), Dienst Eetwareninspectie. Die verplichting geldt voor alle winkels die eetwaren verkopen (eventueel ook krantenwinkels, tankstations, ...), horecazaken, keukens van scholen, bedrijven, overheidsinstellingen,... Om de vergunning te verkrijgen moet uw onderneming voldoen aan de hygiënereglementering. De Eetwareninspectie controleert dit regelmatig. Inlichtingen
30
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) Administratief Centrum Kruidtuin Food Safety Center Kruidtuinlaan 55 1000 BRUSSEL Tel.: 02 211 82 11 Email:
[email protected] Website: www.favv.be
2.7. Aannemers van bouwwerken 2.7.1. Registratie als aannemer Elke onderneming die in België werken in onroerende staat of daaraan gelijkgestelde werken verricht, kan zijn registratie als aannemer aanvragen bij de provinciale registratiecommissie waar hij zijn (woonplaats, maatschappelijke zetel, voornaamste inrichting) heeft. Deze registratie wordt verleend indien de aannemer onder andere in regel is met zijn fiscale en sociale verplichtingen. De aanvraag moet gebeuren met een speciaal formulier dat bij het secretariaat van de bevoegde commissie kan bekomen worden of op de website van de FOD Financiën (http://fiscus.fgov.be – rubriek "Geregistreerde aannemers"). De aanvraag zelf stuurt u aangetekend aan de voorzitter van de provinciale Registratiecommissie.
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
De registratie is één van de te vervullen voorwaarden om te worden erkend (zie hierna). De registratie laat overigens aan de medecontractant van een geregistreerde aannemer toe te genieten van fiscale voordelen (aftrek van interesten van hypothecaire leningen bij een gedeeltelijke of gehele verbouwing van een woning, belastingverminderingen wegens energiebesparende investeringen, verminderd btw-tarief, premies die toegekend worden door de gewesten, enz.…). Via de infolijn van de FOD Financiën, telefoonnummer 0257 257 57 kan men zich vergewissen of een aannemer wel degelijk geregistreerd is. Men dient daarbij het btw-nummer van de betrokken aannemer door te geven. Adressen van de registratiecommissies
Antwerpen Amca-gebouw, Italiëlei, 4, bus 14 - 2000 Antwerpen 1- tel. 02 575 61 40 Vlaams-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Finance Tower - Kruidtuinlaan 50, 38/02 - 1000 Brussel - tel. 02 577 35 10 Limburg Voorstraat, 41 - 43 - 45 - 3500 Hasselt - tel. 02 576 16 50 Oost-Vlaanderen Office Park Zuiderpoort Gaston Crommenlaan, 6, PB 604 - 9050 Gent - tel. 02 579 26 02
West-Vlaanderen G. Vincke-Dujardinstraat, 4 - 8000 Brugge - tel. 050 32 93 61
2.7.2. Erkenning als aannemer Een aannemer die in aanmerking wil komen voor het uitvoeren van belangrijke werken voor de staat of andere overheidsdiensten (overheidsopdracht) moet een erkenning als aannemer kunnen voorleggen (behalve voor werken van geringe omvang). Deze erkenning wordt verleend aan aannemers van bouwwerken die aan een aantal administratieve voorwaarden voldoen en die voldoende technische, financiële en economische capaciteiten bezitten. De aanvraag tot erkenning moet worden ingediend, ofwel door de ondernemer zelfs, ofwel door zijn beroepsvereniging bij de Commissie voor Erkenning van aannemers:
31
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie Algemene Directie Kwaliteit en Veiligheid Dienst erkenning der aannemers North Gate - Koning Albert II-laan 16 - 1000 Brussel Tel.: 02 277 61 26 – Fax:: 02 277 54 45 E-mail:
[email protected] Meer informatie vindt u in een vademecum met betrekking tot deze wetgeving op het volgende internetadres: http://economie.fgov.be/bouw.
2.8. Andere vergunningen of erkenningen Voor bepaalde activiteiten is een vergunning nodig of is er een meldingsplicht. Als bijlage vindt u een lijst van deze activiteiten en van de officiële instanties die de vergunningen uitreiken.
32
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
3.
De boekhoudkundige verplichtingen
De wet verplicht de handelaars en de handelsvennootschappen een boekhouding te voeren. De boekhoudkundige verplichtingen kunnen variëren naargelang de aard en de omvang van de bedrijvigheid. Elke boekhouding gebeurt volgens een systeem van boeken en rekeningen. De boekhouding wordt gevoerd volgens de regels van de dubbele boekhouding. Een onderneming wordt door het Wetboek van Vennootschappen als groot beschouwd indien: • haar gemiddeld personeelsbestand op jaarbasis meer dan 100 bedraagt of zij meer dan één van de volgende drempels overschrijdt: • jaargemiddelde van het personeelsbestand: 50; • jaaromzet (exclusief btw): 7.300.000 euro; • balanstotaal: 3.650.000 euro Kleine en middelgrote ondernemingen zijn ondernemingen met rechtspersoonlijkheid, die voor het laatste afgesloten boekjaar niet meer dan één van de volgende drempels overschrijden: • jaargemiddelde personeelsbestand: 50 tewerkgestelden; • jaaromzet (exclusief btw), 7.300.000 euro; • balanstotaal 3.650.000 euro, behalve indien gemiddeld jaarlijks meer dan 100 werknemers tewerkgesteld worden Worden als zeer kleine ondernemingen beschouwd, de ondernemingen die cumulatief aan de volgende voorwaarden beantwoorden: • het moet gaan om natuurlijke personen die koopman zijn, om vennootschappen onder firma of om gewone commanditaire vennootschappen; • de omzet (exclusief btw) over het laatste boekjaar mag niet meer bedragen dan 500.000 euro. Verplichtingen Middelgrote en grote ondernemingen moeten een dubbele boekhouding voeren volgens het wettelijke schema, een jaarlijkse inventaris en een jaarrekening opmaken.
33
De jaarrekening wordt voor onderzoek en ter goedkeuring voorgelegd aan de algemene vergadering, die daartoe wordt bijeengeroepen. Binnen de dertig dagen na die goedkeuring moet ze worden neergelegd bij de Nationale Bank, die de inhoud ervan nagaat. Indien de onderneming als kleine onderneming kan beschouwd worden, zal zij een "verkorte" jaarrekening kunnen indienen en moet zij geen beheersverslag opmaken. De zeer kleine ondernemingen hebben de mogelijkheid een "vereenvoudigde" boekhouding te voeren voor zover alle verrichtingen zonder uitstel, getrouw volledig en naar tijdsorde worden geregistreerd in ten minste drie dagboeken: een financieel dagboek, een inkoopboek en een verkoopboek. Deze ondernemingen moeten ten minste eens per jaar een inventaris opmaken van alle bezittingen, vorderingen, schulden en verplichtingen en alle bronnen bestemd voor de uitbating.
34
Voor meer informatie betreffende de boekhoudkundige verplichtingen kunt u het Vademecum van de onderneming (rubriek Boekhouding en jaarrekening van de ondernemingen) op de website van de FOD Economie raadplegen (adres: http:// economie.fgov.be). U kunt ook een boekhouder, accountant, bedrijfsrevisor, … raadplegen.
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
4.
De btw-verplichtingen
De belasting over de toegevoegde waarde (btw) is een belasting op het verbruik. Het is dus de eindverbruiker die de belasting draagt, d.w.z. de consument die een levering of een dienst ontvangt. De btw-plichtige is een essentiële schakel in deze vorm van belasting. Hij mag btw aanrekenen aan zijn klanten, en van die btw kan hij de btw op eigen aankopen en investeringen aftrekken die hij in verband met zijn beroepsactiviteit gedaan heeft. Het verschil wordt doorgestort aan de schatkist. De btw-verplichtigen: • bij aanvang, wijziging of stopzetting van de activiteit binnen de maand een aangifte indienen bij een btw-controlekantoor of via een ondernemingsloket. Een dergelijke aangifte is eveneens verplicht in geval van verplaatsing van de bedrijfszetel (woonplaats van de ondernemer of maatschappelijke zetel van de onderneming), • het btw-nummer vermelden op alle handelsdocumenten die de bedrijvigheid van de btw-plichtige betreffen; • een factuur uitreiken voor de verrichte leveringen en daarop btw aanrekenen, • periodieke btw-aangiften indienen hetzij maandelijks, hetzij per kwartaal (indien de jaaromzet niet meer bedraagt dan 500.000 euro), • de verschuldigde btw aan de staat betalen, • jaarlijks vóór 31 maart een btw-listing indienen. Om de formaliteiten te vereenvoudigen, heeft de wetgever voor sommige btwplichtigen bijzondere regelingen uitgewerkt. Het forfaitaire btw-stelsel De administratie aanvaardt dat voor sommige beroepen de btw wordt berekend op een eenvoudige en forfaitaire wijze. De belastbare omzet wordt niet bepaald op basis van facturen maar op aankopen en geleverde prestaties.
35
Voorwaarden voor het toepassen van de forfaitaire btw-aanslag zijn: • het moet gaan om een natuurlijke persoon of een bvba of een vof; • minstens 75 % van de omzet moet bestaan uit handelingen waarvoor geen factuur moet worden uitgereikt; • de jaarlijkse omzet, exclusief btw, mag niet meer bedragen dan 750.000 euro. Het stelsel van de vrijstelling Kleine belastingplichtigen met een jaaromzet van minder dan 5.580 euro komen in aanmerking voor de vrijstelling. Zij moeten geen btw-aangiften indienen en zijn vrijgesteld om btw aan te rekenen op hun facturen. Op hun facturen moeten zij wel de formule van vrijstelling vermelden. Zij hebben ook geen recht op aftrek van de btw op de goederen en diensten gebruikt om hun verrichtingen uit te voeren.
36
Inlichtingen: plaatselijk btw-kantoor (zie telefoongids: FOD Financiën) http://fiscus.fgov.be
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
5.
De fiscale verplichtingen
Ieder persoon die als natuurlijke persoon een onderneming uitbaat is onderworpen aan de personenbelasting. Zij die een vennootschap opgericht hebben zijn aan de vennootschapsbelasting onderworpen. Jaarlijks moet er op het belastbare inkomen belasting worden betaald. Zelfstandigen en vennootschappen betalen hun belastingen ongeveer een jaar na het afsluiten van het boekjaar. De belastingadministratie laat hen echter toe viermaal per jaar voorafbetalingen te doen op de vermoedelijke winsten van het lopende jaar. De vervaldagen zijn: 10 april, 10 juli, 10 oktober, 20 december. Deze stortingen zouden de belastingen van het lopende belastbare tijdperk ongeveer moeten dekken. Indien zij echter niet of onvoldoende gebeuren, wordt de belasting verhoogd met een belastingvermeerdering. Wie voor de eerste maal een zelfstandige activiteit in hoofdberoep begint, is voor drie jaar vrijgesteld van voorafbetalingen. Inlichtingen FOD Financiën Administratie der Directe Belastingen - Dienst Voorafbetalingen North Galaxy Koning Albert II-laan 33 bus 25, 1030 Brussel - Tel. 0257 257 57
37
6.
Keuze ondernemingstype: eenmanszaak of een vennootschap?
Vooraleer u zich vestigt, moet u weten of u zich installeert als natuurlijke persoon of dat u een vennootschap opricht. Deze keuze is belangrijk, want er bestaan grote verschillen tussen de twee stelsels (zie tabel verder). Raadpleeg eventueel vooraf een notaris, een jurist of een bedrijfsadviseur. NATUURLIJKE PERSOON Voordelen
Voordelen
Oprichting: geen minimumkapitaal, geen bankattest, geen financieel plan en geen oprichtingsakte vereist
Beperkte financiële risico’s: voor sommige vennootschappen (bvba, nv): een duidelijke scheiding tussen het privé- en het bedrijfsvermogen; aansprakelijkheid voor vennoten beperkt tot hun inbreng
Beheer: beslissingsmacht en bestuur berusten bij één persoon
38
VENNOOTSCHAP
Formaliteiten: minder administratieve en boekhoudkundige verplichtingen Kenmerken: onafhankelijkheid, flexibiliteit, snelheid van beslissen
Investeringen: verschillende personen kunnen middelen samenbrengen Bestaansduur: het wegvallen van een bestuurder of een vennoot betekent veelal niet noodzakelijk het einde van de vennootschap Fiscaal statuut veel voordeliger
Nadelen
Nadelen
Financiële risico’s: geen scheiding tussen het privé- en bedrijfsvermogen; onbeperkte aansprakelijkheid (behalve de bescherming van de hoofdverblijfplaats van de zelfstandige)
Oprichtingsformaliteiten: minimumkapitaal vereist (behalve voor de s-bvba: 1 euro), bankattest, financieel plan, authentieke akte
Investeringen: de ondernemer moet zijn investeringen zelf financieren Bestaansduur: overlijden of ziekte van de eigenaar kunnen einde beteken van de onderneming
Beheer: beslissingsmacht en werking moeten over meerdere personen worden verdeeld Formaliteiten: meer administratieve en boekhoudkundige verplichtingen dan een eenmanszaak
Fiscaal statuut minder aantrekkelijk
Een vennootschap is onderworpen aan een aantal verplichtingen zoals het voorleggen van een financieel plan, de statuten, een bankattest en het bekendmaken van bepaalde documenten.
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Het financiële plan Vooraleer u een vennootschap opricht, moet u een financieel plan met betrekking tot de voorgenomen activiteiten opstellen of laten opstellen. Dit plan geeft een gedetailleerd overzicht van de financiële inkomsten en behoeften gedurende de eerste twee werkjaren van de vennootschap. U geeft het financiële plan aan een notaris die het bewaart. In geval van faillissement tijdens de eerste drie jaar en in geval van ontoereikend maatschappelijk kapitaal voor de eerste twee werkjaren, kunnen de oprichters van de vennootschap aansprakelijk gesteld worden voor de verbintenissen die de vennootschap heeft aangegaan. De oprichtingsakte De oprichters moeten een oprichtingsakte (statuten) opmaken. Deze oprichting gebeurt bij authentieke akte voor een notaris voor een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, een naamloze vennootschap, een coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid of een commanditaire vennootschap op aandelen. Een onderhandse akte, d.w.z. een akte tussen de betrokkenen zelf, volstaat voor een vennootschap onder firma, een gewone commanditaire vennootschap of een coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid. Het bankattest De oprichters van een vennootschap moeten een bankattest aan de notaris voorleggen. Dit bewijst dat de vennoten een specifieke rekening hebben geopend op naam en ter beschikking van de op te richten vennootschap en die geblokkeerd is tot en met de oprichting ervan. Dit attest bewijst dat de vennootschap voldoende financiële middelen bezit om in gunstige financiële omstandigheden te starten. De bekendmaking De wet verplicht vennootschappen bepaalde akten of documenten openbaar te maken. Zo moeten een aantal stukken worden ingediend bij de griffie van de rechtbank van koophandel van het gerechtelijke gebied waar de maatschappelijke zetel van de vennootschap gevestigd is en gepubliceerd worden in de bijlagen van het Belgisch Staatsblad. De publicatie van de akten van de vennootschap is een essentiële formaliteit. Het ontbreken ervan leidt er toe dat de akte niet aan derden kan worden tegengeworpen en onontvankelijk is voor de door de vennootschap aanhangig gemaakte acties.
39
Beknopte vergelijking van de meest courante vennootschapsvormen Besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (bvba)
40
Besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Starter (s-bvba)
Naamloze vennootschap (nv)
Coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (cv)
Coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid (cvoa)
Vennoten
Minimum 1 (ebvba)
Minimum 1 natuurlijke persoon
Minimum 2
Minimum 3
Minimum 3
Minimumkapitaal
18.550 euro
1 euro
61.500 euro
18.550 euro
Vrij
Te storten kapitaal
Minimum 6.200 euro en minstens 1/5 per aandeel
1 euro
Minimum 61.500 euro en minstens 1/4 per aandeel
Minimum 6.200 euro en minstens 1/4 per aandeel
Integraal
Rapport van een bedrijfsrevisor
Rapport van een
Rapport van een
bedrijfsrevisor
bedrijfsrevisor
Geen specifieke reglementering
Ja
Ja
Ja
Niet verplicht
Aandelen op naam of gedematerialiseerde aandelen
Aandelen op naam
Aandelen op naam
5 jaren om het kapitaal te verhogen tot 18.550 euros
(12.400 euro voor een ebvba) Inbrengen in natura
Rapport van een
Financieel plan
Ja
Aandelen
Aandelen op naam, met of zonder stemrecht.
bedrifsrevisor
Moet opgesteld worden door een boekhouder, externe accountant, bedrijfsrevisor Aandelen op naam
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (bvba)
Besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Starter (s-bvba)
Naamloze vennootschap (nv)
Coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (cv)
Coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid (cvoa)
Aandelenregister
Ja
Ja
Ja, als er aandelen op naam zijn
Ja
Ja
Akte
Notarisakte
Notarisakte
Notarisakte
Notarisakte
Onderhandse akte
Overdracht van aandelen
Wettelijke en statutaire beperkingen
Wettelijke en statutaire beperkingen
De aandelen zijn overdraagbaar volgens statutaire bepalingen
De aandelen zijn overdraagbaar aan vennoten of aan derden volgens statutaire bepalingen.
De aandelen zijn overdraagbaar aan vennoten of aan derden volgens statutaire bepalingen.
Beheer
Eén of meerdere zaakvoerders benoemd in de statuten of door de algemene vergadering. Benoeming voor bepaalde of onbepaalde termijn
Een of meerdere natuurlijke personen, vennoten of niet
Raad van bestuur van minimum drie bestuurders. Natuurlijke of rechtspersonen. Benoeming voor zes jaar (herbenoeming is mogelijk)
Eén of meer bestuurders, al dan niet vennoten. Benoemd voor bepaalde of onbepaalde duur door de algemene vergadering.
Eén of meer bestuurders, al dan niet vennoten. Benoemd voor bepaalde of onbepaalde duur door de algemene vergadering.
Controle
Een bedrijfsrevisor moet worden aangesteld indien de onderneming gemiddeld meer dan 100 personen tewerkstelt of minstens twee van de volgende criteria overschrijdt: 50 werknemers, omzet: 7.300.000 euro, balanstotaal: 3.650.000 euro
41
7.
De bescherming van de hoofdverblijfplaats van de zelfstandige
Veel zelfstandigen aarzelen om hun eigen zaak te starten wegens de risico's die zij lopen omdat geen onderscheid gemaakt wordt tussen het persoonlijke en het professionele vermogen. Deze risico's werden enigszins ingedijkt door de wet van 25 april 2007, op basis waarvan de hoofdverblijfplaats van de zelfstandige, mits aan bepaalde voorwaarden voldaan is, tegen beslag kan beschermd worden. Wie kan de bescherming genieten? • Natuurlijke personen die een zelfstandige activiteit in hoofdberoep uitoefenen. Het betreft dus onder meer handelaars, ambachtslui, beoefenaars van vrije beroepen. • Komen niet in aanmerking voor de maatregel: zelfstandigen die hun activiteit in bijberoep of als gepensioneerde uitoefenen.
42
Over welke verblijfplaats gaat het? • De hoofdverblijfplaats van de zelfstandige is de plaats waar hij het grootste deel van het jaar daadwerkelijk verblijft. Het is dus niet noodzakelijk zijn wettelijke verblijfplaats, ook al kunnen beide samenvallen. • De zelfstandige hoeft niet noodzakelijkerwijs eigenaar van zijn hoofdverblijfplaats te zijn om tegen beslag te worden beschermd, het volstaat dat hij voor de woning recht op vruchtgebruik, erfpacht of opstal heeft. Voor zelfstandigen die hun beroepsactiviteit uitoefenen in de woning waar ze hun hoofdverblijfplaats gevestigd hebben, zijn er specifieke bepalingen: • Indien de oppervlakte voor beroepsdoeleinden kleiner is dan 30 % van de totale oppervlakte van de woning, geldt de onvatbaarheid voor beslag voor de hele woning. • In het andere geval kunnen enkel de rechten op het deel van de woning dat voor de hoofdverblijfplaats bestemd is onvatbaar voor beslag verklaard worden mits men vooraf statuten van mede-eigendom opstelt.
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Wat moet u doen? • Om uw hoofdverblijfplaats te beschermen, legt u bij de notaris een verklaring van onvatbaarheid voor beslag neer. • Deze verklaring moet een gedetailleerde beschrijving geven van de woning en van de rechten die u op de woning bezit. Bij gemengd gebruik van de woning moet in de beschrijving een duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen het woongedeelte en het deel dat voor de beroepsactiviteit bestemd is, met vermelding van de respectieve oppervlakte. • De notariële akte wordt ingeschreven in het daartoe bestemde register op het kantoor van de hypotheekbewaarder in het arrondissement waar het goed gelegen is. Voor het opstellen van de verklaring en het inschrijven ervan in het hypotheekregister moeten een ereloon en registratierechten worden betaald. • Als u getrouwd bent, moet de notaris het akkoord van uw echtgenote of echtgenoot krijgen over de verklaring van onvatbaarheid voor beslag. De verklaring van onvatbaarheid voor beslag kan ingeroepen worden tegen schuldeisers en derden zodra ze ingeschreven is in het specifieke register op het kantoor van de hypotheekbewaarder. De zelfstandige kan de onvatbaarheid voor beslag van zijn hoofdverblijfplaats inroepen tegen schulden die na de registratie van de verklaring van onvatbaarheid voor beslag en die in het kader van zijn beroepsactiviteit ontstaan zijn (schulden tegenover leveranciers, kredietinstellingen, sociale en fiscale schulden,…). Einde van de onvatbaarheid voor beslag van de hoofdverblijfplaats? • U kunt altijd bij uw notaris afstand doen van uw verklaring van onvatbaarheid voor beslag. De verklaring wordt dan verondersteld nooit bestaan te hebben en de opzegging geldt ten aanzien van alle schuldeisers. • Als u van statuut verandert en werknemer of ambtenaar wordt, verliest u uiteraard de bescherming van uw hoofdverblijfplaats voor de schulden die u aangaat na de wijziging van statuut. • De onvatbaarheid voor beslag stopt ook bij het overlijden van de zelfstandige.
43
De wet voorziet in bijzondere bepalingen bij verandering van hoofdverblijfplaats. Voor aanvullende informatie over de specifieke bepalingen van deze wet kunt u zich het best tot een notaris wenden. Inlichtingen Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat Bergstaat 30 - 34 - 1000 Brussel Tel.: 02 505 08 50 - Website: http://www.notaris.be
44
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Bijlagen 1.
Vergunning of erkenningen
Hierna vindt u een activiteitenlijst en de officiële instanties tot welke u zich moet wenden om de vereiste vergunning te verkrijgen. Deze lijst is niet volledig. Activiteiten
Bevoegdheid
Aanhangwagen: constructie
FOD Mobiliteit en Vervoer
Aardappelen: export, verkoop en aankoop op de interne markt
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap
Adviezen beleggingen
Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen
Afvalolie: ophaling, invoer en uitvoer
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (Bestuur Milieuvergunningen)
Alarmsystemen
FOD Binnenlandse Zaken (Dienst Preventie en Veiligheid)
Alcoholische dranken (+22°): vergunning voor verkoop (ook restaurants)
FOD Financiën (Administratie der Douane en Accijnzen)
Ambulante Handel
Ondernemingsloketten
Apotheek
FOD Volksgezondheid
Autorijscholen
FOD Mobiliteit en Vervoer
Bandagisten
Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV)
Beroepskaart voor vreemdelingen
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (K.M.O.-beleid)
Bewakings- en beveiligingsondernemingen
FOD Binnenlandse Zaken (Dienst Preventie en Veiligheid)
Boekhouders
Beroepsinstituut van Boekhouders
Cafés en slijterijen: openingsrecht en ver- FOD Financiën (Administratie der Doukoop van gegiste en geestrijke dranken ane en Accijnzen) Detectives
FOD Binnenlandse Zaken
45
Diamant (ruwe diamant)
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (Centraal Bureau Contingenten en Vergunningen)
Dierenhandelszaken
Gemeentebestuur
Dierenpensions
Gemeentebestuur
Edele metalen: handel - bewerking
Waarborgkantoor - Koninklijke Munt
Eetwaren: productie, handel
Federaal Agentschap voor de Voedselveiligheid (FAVV)
Eieren: broeierijen, selectie- en verFederaal Agentschap voor de Voedselmeerderingsbedrijven, pluimveekweke- veiligheid (FAVV) rijen
46
Fytofarmaceutische producten
Federaal Agentschap voor de Voedselveiligheid (FAVV)
Gehoorprothesisten
Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV)
Gevaarlijke, ongezonde of hinderlijke bedrijven voor Leefmilieu Inrichtingen klasse 2 Inrichtingen klasse 1
Gemeentebestuur of Provinciale Diensten College van Burgemeester en Schepenen Bestendige Deputatie van de Provincieraad
Granen: handelaars, invoerders voor inheemse, uitheemse granen
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (Centraal Bureau Contingenten en Vergunningen)
Hotelexploitaties
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (Toerisme Vlaanderen)
Huwelijksbureaus - agentschappen
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (Dienst Bescherming van de Consumentenrechten)
Incassobureaus
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (Dienst Krediet en Schuldenlast)
Interimbureau
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (Administratie Werkgelegenheid)
Kansspelen
FOD Justitie
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
Kermisactiviteiten
Ondernemingsloketten
Kinesitherapeuten
Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV)
Kinderopvang
Kind en Gezin
Leasing of financieringshuur
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (Dienst Krediet en Schuldenlast)
Likeurfabrikanten
FOD Financiën (Administratie der Douane en Accijnzen)
Limonade (voorbereiding)
FOD Financiën (Administratie der Douane en Accijnzen)
Logopedisten
Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV)
Maalderijen en handelaars in inlandse tarwe
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (Centraal Bureau Contingenten en Vergunningen)
Melkbedrijven
Federaal Agentschap voor de Voedselveiligheid (FAVV)
Opticiens
Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV)
Psychologen
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (K.M.O.-beleid)
Reisbureaus
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (Toerisme Vlaanderen)
Slachthuizen, slachterijen
Federaal Agentschap voor de Voedselveiligheid (FAVV)
Spekslager
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (K.M.O.-beleid)
Tabak: fabricage, opslag, groot- en kleinhandel
FOD Financiën (Administratie der Douane en Accijnzen)
Taxidiensten
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (in Brussel: Gewestelijk Bestuur)
Telefoonwinkels
Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIBT)
47
Tehuizen voor bejaarden en gehandicapte n
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (Dienst Gezins- en Bejaardenhulp)
Tombola’s
FOD Binnenlandse Zaken
Transport door middel van motorvoertuigen
FOD Mobiliteit en Vervoer
Vastgoedmakelaars
Beroepsinstituut van Vastgoedmakelaars
Veevoeders: invoer, fabricage, bereiding
Federaal Agentschap voor de Voedselveiligheid (FAVV)
Verpleegkundigen
Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV)
Wapens, munitie: fabricage, herstelling Gouverneur bevoegd voor de vestigen handel plaats + bewijs van goed gedrag en zeden bij de gemeente
48
Wijn: productie, opslag
Federaal Agentschap voor de Voedselveiligheid (FAVV)
Wisselkantoor
Commissie van Bank en Financiewezen
Zaaizaden, allerhande pootgoed
Ministerie van Vlaamse Gemeenschap
Zachte tarwe van EU-herkomst: gedenatureerd, gemengd in veevoeder
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (Centraal Bureau Contingenten en Vergunningen)
Zonnebankcentra
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (Dienst Bescherming van de Consumentenrechten)
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
2.
Lijst van de sociale verzekeringsfondsen voor zelfstandigen
Groep S Poincarélaan 78 - 1060 BRUSSEL E-mail:
[email protected] - http://www.groeps.be
tel. 02 555 15 20 fax 02 555 15 45
XERIUS Brouwersvliet 4, bus 2 - 2000 ANTWERPEN E-mail:
[email protected] - http://www.xerius.be
tel. 03 221 09 52 fax 03 226 12 66
ZENITO Spastraat 8 - 1000 BRUSSEL E-mail:
[email protected] http://www.zenito.be
tel. 02 238 04 11 fax 02 238 04 12
Partena Philips Toren, Anspachlaan 1 - 1000 BRUSSEL E-mail:
[email protected] - http://www.partena.be
tel. 02 549 73 00 fax 02 223 73 79
Acerta Buro & Design Center, Heizel Esplanade, Postbus 65, 1020 BRUSSEL E-mail:
[email protected] - http://www.acerta.be
tel. 02 475 45 00 fax 02 773 16 03
Securex-Integrity Genèvestraat 4 - 1140 BRUSSEL E-mail:
[email protected] - http://www.securex.be
tel. 02 729 92 11 fax 02 705 27 00
Attentia Torhoutsesteenweg 248 - 8200 BRUGGE E-mail:
[email protected] - http://www.attentia.be
tel. 050 40 65 65 fax 050 40 65 99
Multipen Zeutestraat 2B - 2800 MECHELEN E-mail:
[email protected] - http://www.multipen.be
tel. 015 45 12 60 fax 015 45 12 68
HDP Koningstraat 196 - 1000 BRUSSEL E-mail:
[email protected] - http://www.hdp.be
tel. 02 289 68 02 fax 02 289 68 49
49
Steunt Elkander Kolonel Bourgstraat 113 - 1140 BRUSSEL tel. 02 743 05 10 E-mail:
[email protected] - http://www.steuntelkander.be fax 02 734 04 79 Caisse d'assurances sociales de l'UCM Chaussée de Marche 637 - 5100 NAMUR Postadres: B.P. 38 - 5100 NAMUR E-mail:
[email protected] - http://www.ucm.be
tel. 081 32 06 11 fax 081 30 74 09
Nationale Hulpkas voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen Jan Jacobsplein 6 - 1000 BRUSSEL tel. 02 546 45 22 E-mail:
[email protected] tel. vennootschappen 02 546 45 53 E-mail vennnootschappen: cnh-sov@ rsvz-inasti.fgov.be fax 02 513 04 13 http://www.rsvz-inasti.fgov.be/nl/helpagency/index.htm
50
3.
Lijst van de erkende ondernemingsloketten (maatschappelijke zetels)
ACERTA Ondernemingsloket vzw Buro & Design Center, Heizel Esplanade, Postbus 65, 1020 BRUSSEL Website: http://www.acerta.be Xerius Ondernemingsloket vzw Koningstraat 269 - 1000 BRUSSEL Website: http://www.xerius.be EUNOMIA vzw Kolonel Bourgstraat 113 - 1140 BRUSSEL Administratieve zetel: Oudenaardsesteenweg 7 - 9000 GENT Website: http://www.eunomia.be FORMALIS vzw Lombardstraat 34-42 - 1000 BRUSSEL Website: http://www.formalis.be SECUREX Ondernemingsloket - GO-START vzw Genèvestraat 4 -1140 BRUSSEL Website: http://www.go-start.be
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
HDP Ondernemingsloket vzw Kruidtuinstraat 67-75 -1210 BRUSSEL Website: http://www.hdp.be PARTENA Ondernemingsloket vzw Anspachlaan 1 -1000 BRUSSEL Website: http://www.ondernemingsloket.partena.be UCM Guichet d’entreprises ASBL Adolphe Lacomblélaan 29 - 1030 BRUSSEL Website: http://www.ucm.be ZENITO Ondernemingsloket vzw Spastraat 8 - 1000 Brussel Website: http://www.zenito.be
4.
Nuttige adressen
Contact Center van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie Bereikbaar elke werkdag van 09.00 tot 12.00 en van 13.00 tot 17.00 uur per: - telefoon (gratis nummer): 0800 120 33 - fax (gratis nummer): 0800 120 57 - e-mail:
[email protected] FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie Algemene Directie K.M.O.-beleid WTC III - Simon Bolivarlaan 30 - 1000 BRUSSEL Website: http://economie.fgov.be FOD Sociale Zekerheid Directie-generaal Zelfstandigen Administratief Centrum Kruidtuin - Finance Tower Kruidtuinlaan 50, bus 1 – 1000 BRUSSEL Website: http://www.socialsecurity.fgov.be Vlaamse Overheid Agentschap Ondernemen Koning Albert II-laan 35, bus 12 - 1030 BRUSSEL E-mail:
[email protected] Website: http://www.vlao.be
02 277 51 11
02 528 60 11
02 553 35 11
51
Provinciale diensten
52
Lange Lozanastraat 223 - 2018 Antwerpen E-mail:
[email protected]
03 260 87 00
Kempische Steenweg 305 bus 201 - 3500 Hasselt E-mail:infolim@ agentschapondernemen.be
011 29 20 00
Seminariestraat 2 - 9000 Gent E-mail:infoovl@ agentschapondernemen.be
09 267 40 00
Philipssite 5 - Ubicenter - 3001 Leuven E-mail:infovlbr@ agentschapondernemen.be
016 31 10 50
Jan Breydellaan 107 bus 1 - 8200 Sint-Andries/Brugge E-mail:infowvl@ agentschapondernemen.be
050 32 50 00
SYNTRA Vlaanderen Hoofdzetel: Kanselarijstraat 19 - 1000 BRUSSEL E-mail:
[email protected] - Website: http://www.syntra.be
02 227 63 93
Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Bestuur Economie en Werkgelegenheid 02 204 21 11 Kruidtuinstraat 20 - 1035 BrusSEL E-mail:
[email protected] - Website: http://www.brussel.irisnet.be Het Brussels Agentschap voor de Onderneming Tour & Taxis - Havenlaan 86 c, bus 211 - 1000 BRUSSEL E-mail:
[email protected] - Website: http://www.abe-bao.be
02 422 00 20
Service Public de Wallonie Direction Générale Opérationnelle Economie, Emploi et Recherche Département du Développement économique Direction du Développement des Entreprises 081 33.42.00 Place de la Wallonie, 1 - 5100 JAMBES Numéro vert de la Région wallonne: 0800 11 901 E-mail:
[email protected] Website: http://www.wallonie.be Participatiefonds de Lignestraat 1 - 1000 BRUSSEL E-mail:
[email protected] - Website: http://www.fonds.org
02 210 87 87
Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen 02 546 42 11 (RSVZ) Jan Jacobsplein 6 - 1000 BRUSSEL E-mail:
[email protected] - Website: http://www.rsvz-inasti.fgov.be
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
5.
Andere beschikbare publicaties voor kandidaat-ondernemers
Een juridisch statuut kiezen: eenmanszaak of vennootschap De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (bvba) De bvba starter Een vlotte start voor mijn onderneming (stappenplan) De bescherming van de hoofdverblijfplaats van zelfstandigen De nieuwe wetgeving op de openingsuren - Een instrument aangepast aan zijn tijd! Het Register van de Vervangende Ondernemers – Een nieuwe hulp voor de zelfstandigen Een nieuw tijdperk voor de ambulante activiteiten.
Om een exemplaar van deze publicaties te bestellen: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie Infoshop Vooruitgangstraat 48 - 1210 BRUSSEL Tel.: 02 277 55 76 E-mail:
[email protected]
53
54
"De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt in België."
55
56
Vooruitgangstraat 50 1210 Brussel Ondernemingsnummer: 0314.595.348 http://economie.fgov.be