jaarverslag 2013
GOUD ZILVER BRONS
Focus
H
W E S T- T E R S C H E L L I N G
Ziekenhuis
Z
Zorgcentrum
DIT IS ZORGPARTNERS FRIESLAND!
Z
KOLLUM TZUMMARUM
Z
NOARDBURGUM HURDEGARYP
LEEUWARDEN H HARLINGEN H
Z
Z
Z
Z
GROU
Z
HEERENVEEN H
H
LEMMER H STEENWIJK H
2
Z
Medisch Centrum Leeuwarden, Ziekenhuis Tjongerschans en Noorderbreedte zijn samen Zorgpartners Friesland. Wij bieden zorg en service aan mensen in Friesland en daarbuiten. Soms even. Soms langer. Soms voor altijd. Kwalitatief hoogstaande zorg waarmee we altijd dichtbij mensen staan. Als het nodig is, zijn wij er. Van Terschelling tot de Kop van Overijssel. Van ziekenhuiszorg tot zorgcentrum. Op onze locaties en bij mensen thuis. Artsen, verpleegkundigen, verzorgenden en specialisten werken samen. Samen voor de beste zorg.
MEDISCH CENTRUM LEEUWARDEN (MCL) Locaties in Leeuwarden en Harlingen Telefoon (058) 286 66 66 www.mcl.nl
ZIEKENHUIS TJONGERSCHANS Locaties in Heerenveen, Lemmer en Steenwijk Telefoon (0513) 685 685 www.tjongerschans.nl
NOORDERBREEDTE Diverse zorgcentra in Noord-Friesland Telefoon: (058) 280 30 30 www.noorderbreedte.eu
MEER WETEN? www.zorgpartnersfriesland.nl/ jaarverslag. Of kijk op de websites van de afzonderlijke onderdelen.
3
INHOUDSOPGAVE VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR
6
VERSLAG VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
7
HIGHLIGHTS BESTUUR EN TOEZICHT
10
MCL 16 TJONGERSCHANS 26 NOORDERBREEDTE 36 4
5
jaarverslag 2013 focus
Verslag van de Raad van Bestuur
6
Het zorglandschap verandert in snel tempo. Zowel voor onze ziekenhuizen als voor de verpleging en verzorging staan grote veranderingen op stapel. Denk alleen maar aan de invoering van prestatiebekostiging, de hervorming in de langdurige zorg en de decentralisatie van zorg en ondersteuning naar gemeenten. En dichter bij huis: de herverdeling van het zorgaanbod in Friesland (‘Friesland Voorop’). Voor zorgorganisaties betekenen al die veranderingen dat ze zich moeten bezinnen op hun kerntaken. Meer dan ooit zullen ze een antwoord moeten formuleren op de vraag waar hun meerwaarde ligt in het zorgbestel. Die veranderende werkelijkheid vraagt om focus. De juiste aandacht voor de juiste dingen. En altijd met een helder doel voor ogen: de beste zorg te leveren, nu en in de toekomst. Daarbij koerst Zorgpartners Friesland op twee duidelijke bakens: het verbeteren van de kwaliteit en veiligheid van zorg én het verstevigen van de financiële degelijkheid van onze onderdelen. 'Operatie Stormbal', 'Code rood: doen!'; in 2013 hebben we extra ingezet op kwaliteit. Dat bleek nodig. Niet dat we niet weten hoe het moet, maar het blijkt soms lastig om kwaliteitsbewustzijn een vaste plek te geven in de dagelijkse routine. Dat vraagt om voortdurende aandacht. Doel is een cultuur te vestigen waarin we met elkaar de lat steeds hoger leggen. Ook om financieel solide te blijven, zullen we de juiste keuzes moeten blijven maken. Focus dus. Is alles wat we doen echt nodig of kan het anders? Kunnen we werkprocessen efficiënter inrichten? Registreren we
de zorg die we leveren? Door een combinatie van omzetverschuiving en kostenbesparing willen we de komende jaren ruimte houden om te investeren, bijvoorbeeld in toekomstbestendige gebouwen, innovatieve oplossingen en de uitbouw van het maatschappelijk verantwoord ondernemen. De drie onderdelen van Zorgpartners Friesland zijn financieel gezond en hebben de zorgvraag van cliënten, bewoners en patiënten in 2013 goed kunnen beantwoorden. Op het gebied van complexe zorg versterkten we in 2013 onze regionale positie. Bijvoorbeeld door te investeren in topklinische voorzieningen, onderwijs en onderzoek en intramurale verpleeghuiszorg. Omdat MCL, de Tjongerschans en Noorderbreedte tot hetzelfde concern behoren, kunnen ze van elkaar leren, met elkaar samenwerken en zorg efficiënt organiseren. Voordelen waarvan we de komende jaren nog meer gebruik zullen maken. Tegelijkertijd zoeken we samenwerking met andere zorgaanbieders, bijvoorbeeld op het gebied van acute zorg, geboortezorg, sportgeneeskunde en geriatrische revalidatie. Bij dit alles spannen we ons in om op een duurzame manier groei te realiseren. Dat die inspanning loont, bleek in 2013. Niet alleen koos het Milieu Platform Zorgsector ons duurzaamheidsverlag 2012 als beste verslag in zijn soort, ook werd bekend dat het MCL als eerste ziekenhuis in het Noorden het gouden milieukeur heeft behaald. Onze uitgangspositie voor de komende jaren is goed. Ik dank al onze medewerkers voor hun 'focus' in 2013. Mr. W.J.G. Blaauw voorzitter Raad van Bestuur
Verslag van de Raad van Toezicht
Toezicht houden op het gevoerde beleid van Zorgpartners Friesland. Dat is de taak van de Raad van Toezicht. Wij voelen dat als een belangrijke verantwoordelijkheid, zeker nu risico’s toenemen en steeds meer transparantie wordt verlangd In dit verslag geven we aan hoe wij die verantwoordelijkheid in 2013 hebben ingevuld. Het jaar dat achter ons ligt is een in alle opzichten spannend jaar gebleken. Veranderingen in regelgeving en bekostiging wierpen hun schaduw vooruit. Dat vroeg van MCL, de Tjongerschans en Noorderbreedte dat zij anticiperen op een nog onzekere toekomst. De Raad van Toezicht constateert met waardering dat het de onderdelen is gelukt hun posities te behouden en zelfs te versterken. Zowel zorginhoudelijk, bedrijfsmatig als op het gebied van kwaliteit zijn stappen vooruit gezet. De Raad van Toezicht onderschrijft de door de Raad van Bestuur genomen beslissingen en ondersteunt het beleid van het concern en de daartoe behorende onderdelen.
Ontwikkeling concern In 2012 is het huidige concern gevormd. Het concern bestaat uit drie BV’s met elk een eigen identiteit. Door samenwerking en bundeling van expertise in Zorgpartners Friesland kunnen synergievoordelen beter worden benut. Zo draagt de concernvorming bij aan een efficiënte organisatie van de topzorg in Friesland. De Raad van Toezicht heeft begin 2013 de
concernvorming voor de eerste keer geëvalueerd. Met name op het gebied van de niet-medische ondersteuning zijn er zeker resultaten geboekt. Toch blijft, ook met het oog op de ontwikkelingen binnen Friesland Voorop, de organisatie én het bestuur en toezicht van het concern een belangrijk aandachtspunt voor de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht. Najaar 2013 zijn we daarom de discussie gestart over de gewenst ‘ontwikkelrichting’ van Zorgpartners Friesland gelet op alle interne en externe ontwikkelingen die spelen. Deze discussie krijgt in 2014 een vervolg.
Vergaderingen De Raad van Toezicht overlegde in 2013 acht keer in aanwezigheid van de Raad van Bestuur. Een breed scala aan onderwerpen werd besproken, zoals Friesland Voorop, EPD, bouwplannen, MCL Academie, Sportstad Heerenveen en het verscherpt toezicht Erasmushiem. Ook mededelingen vanuit de diverse commissies van de Raad van Toezicht (zie hierna) stonden op de agenda. Tijdens de vergaderingen van mei en juni zijn de jaarrekeningen 2012 goedgekeurd. De voorzitter van de Raad van Toezicht heeft daarnaast een aantal keren gesproken met de voorzitter van de Raad van Bestuur over de algemene gang van zaken en ter voorbereiding van de vergaderingen van de Raad van Toezicht. Twee keer werden werkbezoeken afgelegd. Ten slotte is een delegatie van de Raad van Toezicht een aantal keer aanwezig geweest bij overleggen van de OR, cliëntenraden, de medische staven van beide ziekenhuizen en de eerste specialisten ouderengeneeskunde van Noorderbreedte. >
jaarverslag 2013 focus
7
SAMENSTELLING RAAD VAN TOEZICHT (31 DECEMBER 2013)
Mr. M.J.G. Wintels (1963)
Mw. mr. drs. M.J. Zomer (1947)
Profiel: publieke sector; fiscaal-juridische achtergrond
Profiel: benoemd op voordracht van de cliëntenraden; juridische achtergrond Benoemd voor 4 jaar per 1 januari 2006 Herbenoemd voor 4 jaar per 1 januari 2010 Herbenoemd per 1 januari 2014 tot komst opvolger (1 april 2014) Huidige hoofdfunctie: - S enior juridisch medewerker Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Per 1 december 2012 voor 4 jaar benoemd, eerst als lid van de Raad van Toezicht en per 1 april 2013 als voorzitter Huidige hoofdfuncties:
Auditcommissie In de auditcommissie hebben de heren Baks (voorzitter) en Hendriks zitting. De commissie houdt toezicht op het financieel beleid en de risicobeheersing van de instelling. De commissie heeft in het verslagjaar drie keer vergaderd. Naast de jaarstukken, het accountantsverslag en de managementletter, is aandacht besteed aan de stand van zaken van de vastgoedinvesteringen en de begroting 2014.
Remuneratie- en benoemingscommissie
8
In de remuneratie- en benoemingscommissie zitten de heren Griffioen, Van Erkelens en Wintels (voorzitter). Deze commissie adviseert de Raad van Toezicht op het gebied van selectie, benoemingen en beloning van leden van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur. In het verslagjaar heeft de commissie zes keer vergaderd. Onderwerpen van gesprek waren onder andere de werving van de voorzitter van de directie MCL en de Wet Normering Topinkomens in de publieke sector.
Commissie Toezicht Kwaliteit van de Zorg De Commissie Toezicht Kwaliteit van Zorg adviseert de Raad van Toezicht over het beleid op het gebied van kwaliteit en veiligheid van zorg en de wijze waarop de Raad van Bestuur daaraan sturing geeft. Ook opleiding en wetenschappelijk onderzoek behoren tot de aandachtsgebieden van de commissie. De commissie bestaat uit drie leden: de heer Sleijfer (voorzitter), de heer Hut en mevrouw Zomer. In 2013 is vier keer vergaderd. Op de agenda stonden onder andere managementrapportages kwaliteit en veiligheid, kwaliteitsverbetering van de farmaceutische zorg, het project Productive Ward, McLean en de veiligheid van medische apparatuur.
Samenstelling Raad van Toezicht en Raad van Bestuur Per 1 april 2013 is de heer Wintels begonnen als voorzitter van de Raad van Toezicht. De Raad van
- Voorzitter College van Bestuur Fontys Hogescholen
Toezicht bestaat daarmee uit zeven leden (zie kader). De leden zijn benoemd voor een periode van vier jaar, met de mogelijkheid om deze termijn een keer te verlengen. (Her)benoeming gebeurt op basis van een profielschets die openbaar is. De Raad van Toezicht is zo samengesteld dat een goede verdeling van deskundigheden en aandachtsgebieden over de toezichthouders is gewaarborgd. Eén toezichthouder is benoemd op voordracht van de cliëntenraden (mevrouw Zomer). De Raad van Toezicht evalueert periodiek het eigen functioneren en houdt jaarlijks functioneringsgesprekken met de leden van de Raad van Bestuur. De leden zijn onafhankelijk en hebben op geen enkele wijze belang bij de stichting. Er is een beleid voor de beloning van de leden van de Raad van Toezicht. Per 1 juli 2013 is de heer Donkervoort toegetreden tot de Raad van Bestuur. Naast lid van de Raad van Bestuur is hij voorzitter van de directie van het MCL. Naar de mening van de Raad van Toezicht is zo op adequate wijze in de vacature voorzien die ontstond door het loskoppelen van de positie van voorzitter van de Raad van Bestuur van de positie van lid Raad van Bestuur/ voorzitter directie MCL.
Nevenfuncties: - Lid Bestuur Vereniging Hogescholen - Lid Raad van Toezicht Waarborgfonds hbo - Lid Bestuur Brainport - Lid Algemeen Bestuur RegionalDevelopment Board / Midpoint - Lid Bestuur Sports & Technology
H.P.S. Baks (1955)
- Voorzitter Hoofdbestuur Koninklijke
Profiel: publieke sector
Nederlandsche Wielren Unie (KNWU)
Herbenoemd voor 4 jaar per 1 mei 2011 Huidige functies:
Ir. P.A.E. van Erkelens (1953)
- Partner bij BMC Advies en Management
secretaris en vice-voorzitter
- Lid Raad van Toezicht Viva! Zorggroep
Profiel: publieke sector
- Lid Raad van Toezicht Topaz
Benoemd voor 4 jaar per 1 mei 2006
- Lid Raad van Toezicht Ziekenhuis Rivierenland Tiel
Herbenoemd voor 4 jaar per 1 mei 2010
- Lid Adviesraad Sanofi Aventis
Huidige hoofdfunctie:
Misschien wel de grootste uitdaging is het om medewerkers in al die veranderingen mee te nemen. Niet door ze minder, maar juist meer ruimte en verantwoordelijkheid te geven. We zien die toekomst met vertrouwen tegemoet. Mr. M.J.G. Wintels voorzitter Raad van Toezicht
9
- Dijkgraaf Wetterskip Fryslân Nevenfuncties:
Drs. P.K.H. Hut (1949)
- Lid Raad van Commissarissen ROVA afvalverwerking Zwolle
Profiel: zorginhoudelijk Per 1 september 2010 benoemd voor 4 jaar als lid Raad van Toezicht van stichting De Tjongerschans Per 1 januari 2012 benoemd als lid Raad van Toezicht Zorggroep Noorderbreedte (thans: Zorgpartners Friesland) Voormalige hoofdfunctie: - Oncologisch chirurg Martini Ziekenhuis Groningen Nevenfuncties: - Voorzitter Kon. Zeilvereniging "Neptunus" Delfzijl - Lid Plaatselijke Commissie KNRM Eemshaven - Voorzitter VVD Afdeling Haren
- Lid van bestuur RSG Magister Alvinus Sneek - Lid Raad van Commissarissen Provinciaal Waterbedrijf Noord-Holland (PWN)
Tot slot Ook 2014 belooft een jaar te worden met volop uitdagingen. Naar verwachting zal meer duidelijk worden over de herverdeling van zorgfuncties in Friesland. Tegelijkertijd zal de financiële onzekerheid toenemen. Naast inzetten op productiegroei, vraagt dat concernbreed om kostenbesparingen. Zo blijft er ruimte om te investeren in de kwaliteit van zorg, een thema dat ook in 2014 hoog op de agenda zal staan.
Benoemd voor 4 jaar per 1 juni 2007
Prof. dr. D.T. Sleijfer (1943) Profiel: professionele organisatie; zorginhoudelijk Benoemd voor 4 jaar per 1 juli 2009 Herbenoemd voor 4 jaar per 1 juli 2013 Voormalige hoofdfunctie: - Internist en hoogleraar klinisch onderwijs bij het Universitair Medisch Centrum Groningen Nevenfuncties:
Ing. C.E.M. Hendriks (1958)
-V ertrouwenspersoon wetenschappelijke integriteit
Profiel: ondernemer Per 1 januari 2008 benoemd voor 4 jaar als lid Raad van Toezicht van stichting De Tjongerschans Per 1 januari 2012 benoemd als lid Raad van Toezicht Zorggroep Noorderbreedte (thans: Zorgpartners Friesland) en tevens voor 4 jaar herbenoemd Huidige hoofdfunctie: - Algemeen directeur Reinaerdt deuren
bij het Universitair Medisch Centrum Groningen - Voorzitter Raad van Toezicht Dialyse Centrum Groningen -V oorzitter bestuur Stichting Beoordeling Ethiek Biomedisch Onderzoek te Assen
jaarverslag 2013 focus
Highlights bestuur en toezicht Statuten en reglementen
Zorgpartners Friesland verleent ziekenhuiszorg, verzorging, verpleging en thuiszorg aan inwoners van Friesland. Het concern bestaat uit drie onderdelen: MCL, Tjongerschans en Noorderbreedte.
Besturingsmodel
10
Zorgpartners Friesland is een stichting die sinds 1 januari 2012 voor honderd procent aandeelhouder is van Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) BV, Noorderbreedte BV en Tjongerschans BV. De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor het beleid van de stichting. De Raad van Toezicht houdt hierop toezicht. De drie BV's hebben elk een eigen directie. De BV's worden ondersteund door bedrijven en afdelingen op het gebied van onder andere facilitaire zaken, vastgoed, personeel, inkoop en financiën. De formele vertegenwoordiging van het personeel is geregeld op concernniveau (centrale ondernemingsraad - COR), op het niveau van de drie BV’s (ondernemingsraden - OR) en op het niveau van de locaties, diensten en bedrijven (onderdeelcommissies - OC). MCL en Tjongerschans hebben elk een eigen vereniging medische staf. Het MCL beschikt over een verpleegkundige adviesraad (VAR). Patiënten en cliënten zijn vertegenwoordigd door cliëntenraden. Het beleid voor de beloning van de leden van de Raad van Bestuur voldoet aan de Wet Normering bezoldigingTopfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector (WNT). Ook is met de bestuurders een vertrekregeling overeengekomen. Meer informatie staat in de jaarrekening.
SAMENSTELLING RAAD VAN BESTUUR (31 DECEMBER 2013)
Mr. W.J.G. Blaauw voorzitter Raad van Bestuur Zorgpartners Friesland Nevenfuncties: - Voorzitter bestuur Stichting Klinisch Chemisch Laboratorium (KCL) - Secretaris/penningmeester bestuur vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ) - Arbiter Scheidsgerecht Gezondheidszorg
Ir. J.B.A. Lettink MPM lid Raad van Bestuur Zorgpartners Friesland, tevens directievoorzitter Noorderbreedte Nevenfuncties: - Penningmeester bestuur Stichting Hermes - Lid adviescommissie Vastgoed van Actiz - Voorzitter Netwerk Regionale Zorgorganisatie Nederland - Stakeholder Zorg Innovatie Forum - Voorzitter Tinz Ketenzorg Dementie Friesland - Lid bestuur provinciale klachtencommissie voor verzorging, verpleging en gehandicaptenzorg Friesland - Lid bestuur Gezondheid Expertise & Educatiecentrum Friesland (GEEF)
Drs. F.L.A. Korver MBA
Nevenfuncties: - voorzitter Raad van Toezicht ROC Kop van Noord Holland tot juli 2013 - bestuurslid Stichting Regionaal Huisartsenlaboratorium Friesland (HAL) - lid Raad van Advies Stichting Gerrit - gecertificeerd HMIMS-instructeur (Hospital Major Incident Management and Support) - gecertificeerd NIAZ extern auditor - bestuurslid Vereniging van Bestuurders in de Zorg (NVZD) - Commissaris SenD BV - bestuurslid Stichting Klinisch Chemisch Laboratorium (KCL) - Lid Raad van Toezicht Stichting Woonzorg Samen
Stichting Zorgpartners Friesland en de afzonderlijke BV's hebben elk hun eigen statuten. Daarnaast beschikt de stichting over een aantal reglementen voor besturen en commissies, een profielschets Raad van Toezicht en een klokkenluidersregeling. Waar nodig zijn de documenten in 2013 geactualiseerd. Op twee punten na, voldoen de statuten en reglementen aan de Zorgbrede Governancecode. Er is geen apart beleid geformuleerd over de dialoog met belanghebbenden, omdat er voldoende mogelijkheid is voor stakeholders om te reageren. Achteraf wordt verantwoording afgelegd over genomen besluiten. Periodiek wisselen van accountantskantoor vinden we niet noodzakelijk. Wel wordt van partner gewisseld. Noorderbreedte en MCL hebben een gedragscode voor medewerkers. De Tjongerschans werkt momenteel aan een gedragscode. Voor de zomer van 2014 zal deze zijn vastgesteld.
Drs. C.H. Donkervoort
Planning & control
lid Raad van Bestuur Zorgpartners Friesland, tevens directievoorzitter MCL
Zorgpartners Friesland hanteert een planning- en controlcyclus voor het beheersen, bewaken en verbeteren van beleid, processen en activiteiten. Startpunt van een cyclus zijn kadernota’s en meerjarige beleidsplannen. Deze plannen worden bijvoorbeeld uitgewerkt in beleidsplannen, activiteitenplannen en werkplannen per centrum, locatie en afdeling. Financiële verantwoording van de plannen krijgt de vorm van (meerjaren)begrotingen en de jaarrekening. Evaluatie en bijstelling van de plannen vindt plaats aan de hand van periodieke rapportages, bijvoorbeeld op het gebied van kwaliteit, vastgoed en financiën.
lid Raad van Bestuur Zorgpartners Friesland, tevens directievoorzitter Tjongerschans
Nevenfuncties: - voorzitter bestuur Stichting Trombosedienst Friesland Noordwest - voorzitter bestuur stichting Hermes - voorzitter Raad van Commissarissen SenD BV - lid Raad van Toezicht ZorgpleinNoord
Om belangenverstrengeling te voorkomen, zijn duidelijke regels opgenomen in het reglement van de Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht besluit buiten de tegenwoordigheid van het betrokken lid van de Raad van Bestuur of er sprake is van een belangenverstrengeling. Deze situatie heeft zich in 2014 niet voorgedaan.
jaarverslag 2013 focus
11
RISICO
RISICO
12
Risico's Risicomanagement is een integraal onderdeel van de ‘reguliere’ bedrijfsvoering en is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van directies, centra, locaties en afdelingen. De Raad van Bestuur rapporteert aan de Raad van Toezicht over de risico’s die verbonden zijn aan de activiteiten en de financiering van de organisatie. Een overzicht:
B EHEERSING
Kwaliteit van zorg en dienstverlening
Diverse kwaliteitssystemen – zoals NIAZ en PREZO – borgen de kwaliteit van zorg en dienstverlening aan de hand van (landelijke) normen.
Er zijn viermaandelijkse kwaliteitsrapportages en calamiteiten-rapportages die worden besproken.
De kwaliteitsrisico’s worden besproken in de Commissie Toezicht Kwaliteit van de Zorg van de Raad van Toezicht. Dit gebeurt met een beoordelingskader met concrete ijkpunten.
B EHEERSING
Financieel
Financieel
MCL, Tjongerschans en Noorderbreedte stellen meerjarenbegrotingen op. Die begrotingen zijn gebaseerd op risicoprofielen die periodiek worden bijgesteld.
e auditcommissie van de Raad van Toezicht D besteedt jaarlijks samen met management en de accountant aandacht aan de belangrijkste financiële risico's. Dit gebeurt aan de hand van viermaandsrapportages.
Informatie
Vastgoed
orgpartners Friesland Z voldoet aan de norm NEN 7510. Ook is er een Information Security Management System (ISMS). Dit systeem maakt het mogelijk overzicht te houden over de stand van de informatiebeveiliging, melding van incidenten en ingezette acties.
Fraude
Integrale (brand) veiligheid, bedrijfshulpverlening en calamiteiten
Om grip te houden op de risico’s van vastgoed, hanteert het Vastgoedbedrijf een methodiek voor integrale projectbeheersing van bouwprojecten. Ook beschikt het vastgoedbedrijf over een bouwcontroller.
13 Zorgpartners Friesland heeft haar processen zodanig ingericht dat fraude zoveel mogelijk wordt voorkomen. Daarnaast worden interne en externe audits uitgevoerd om een eventuele fraude tijdig te ontdekken. In het afgelopen jaar is er geen fraude geconstateerd.
orgpartners Friesland hanteert een risico inventarisatie en Z -evaluatie (RI&E) gericht op het in kaart brengen van risico’s.
Ook zijn in 2013 diverse interne en externe inspecties gehouden op het brandveilig gebruik van gebouwen.
Er wordt veel geoefend en er vinden interne en externe inspecties plaats.
jaarverslag 2013 focus
Raad van Toezicht
Organogram Zorgpartners Friesland
Social control
Raad van Bestuur
Financial control Voorlichting en Communicatie COR
Medische Staf
Directie MCL B.V.
Directie Noorderbreedte B.V.
Medische staf
Directie Tjongerschans B.V.
Directiesecretariaat OR
Centrale Cliëntenraad
VAR
OR
BMO
OR
Cliëntenraad
14
Cliëntenraad
Communicatie
AIC
PO&O
MCL Academie
15
Vastgoedbedrijf P&O Facilitair Bedrijf DIA
P&C
Kwaliteit en patiëntveiligheid
Beschouwende vakken
Centra
HRM
Snijdende vakken
Centra
MFB
Locaties
Sectoren
Expertisecentrum
Thuiszorg
Klantenservice
Snijdende vakken en logistiek
Centra
Locaties
Beschouwende vakken
Facilitair bedrijf
Centra
Medische Staf: de medisch specialist in de directie zit op voordracht van de Medische Staf zonder last of ruggespraak; DIA = Dienst Informatie en Administratie; MFB = Medisch Facilitair Bedrijf, omvat tevens ICT; P&C = Planning en Control; P&O = Personeel en Organisatie. COR = Centrale Ondernemingsraad; OR = Ondernemingsraad; VAR = Verpleegkundige Adviesraad.
1 organogram.indd 1
14-05-14 11:46
jaarverslag 2013 focus
Dit is het MCL! LEEUWARDEN HARLINGEN
IN HET KORT
16
Het MCL is ‘teaching hospital’ en heeft een groeiend aantal opleidingen tot medisch specialist. Het is hét centrum voor complexe medisch specialistische zorg in Friesland. Naast uitstekende basiszorg, verlenen we gespecialiseerde diagnostiek, een betrouwbare behandeling en betrokken verpleging. Speerpunten zijn oncologie (zorg voor mensen met kanker) en meer in het bijzonder de hoofdhalsoncologie, hartchirurgie, heelkunde (chirurgie) en dan vooral de minimaal invasieve chirurgie en bariatrische chirurgie. Het MCL is lid van de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ). Daarnaast zijn we geaccrediteerd door het Nederlands Instituut voor Accreditatie van Ziekenhuizen (NIAZ).
17
MISSIE
ORGANISATIE
ONZE PARTNERS
Wij willen ons blijven onderscheiden in onze positie tussen het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en de andere Friese ziekenhuizen. Dat doen we natuurlijk door het bieden van de basiszorg die van een ziekenhuis verwacht mag worden. Daarnaast kenmerkt het MCL zich door topklinische en topreferente complexe zorgfuncties, opleiding, onderwijs en wetenschap.
De zorg in het MCL is georganiseerd in centra, die worden geleid door een centrummanager en een gemandateerd specialist. Het Directieoverleg wordt gevormd door de directie bestaande uit een directeur voor de snijdende vakken, een voor de beschouwende vakken en een voor het medisch facilitair bedrijf. Daarnaast vergadert de directie altijd in aanwezigheid van de voorzitters van het Bestuur Medische Staf (BMS) en het Vrijgevestigden Collectief Leeuwarden (VCL).
• Andere Friese ziekenhuizen • Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) • Verwijzers • Zorgaanbieders • Patiëntenorganisaties • Overheden • (Zorg)verzekeraars • Onderwijsinstellingen • Ondernemingsraad • Bestuur Medische Staf (BMS) • Vrijgevestigden Collectief Leeuwarden (VCL) • Verpleegkundige adviesraad (VAR)
jaarverslag 2013 focus
Kwaliteit onder het vergrootglas GROEI AANTAL CHRONISCH ZIEKEN In de afgelopen 8 jaar is het aantal mensen met één of meer chronische ziekten met 17% gestegen. In 2011 hadden in totaal 5,3 miljoen Nederlanders een chronische ziekte. Vooral onder ouderen komen chronische ziekten vaak voor.
Patiënten, zorgverzekeraars en de
18 maatschappij vragen van ziekenhuizen dat ze kwalitatief goede en veilige zorg leveren. Voor het MCL is het voldoen aan gestelde kwaliteitsnormen geen doel op zich, maar een middel om de zorg voor patiënten voortdurend te verbeteren. Het MCL wil over een aantal jaren één van de drie beste
Zorg wordt steeds complexer. We vergrijzen in verdubbeld tempo. Het aandeel 80-plussers binnen de groep mensen van 65 jaar en ouder stijgt. En daarmee ook het aandeel patiënten dat één of meerdere chronische aandoeningen heeft en gespecialiseerde zorg nodig heeft. Als topklinische ziekenhuis speelt het MCL op die ontwikkeling in. We combineren uitstekende basiszorg met topklinische voorzieningen, bijvoorbeeld op het gebied van oncologie, chirurgie en hartchirurgie.
topklinische ziekenhuizen in Nederland zijn als
Friesland Voorop
het gaat om kwaliteit en patiëntgerichtheid.
De vraag is hoe de ziekenhuiszorg in Friesland ook in de toekomst zo kan worden georganiseerd dat die toegankelijk, van goede kwaliteit én betaalbaar blijft. En ook dat de complexe zorg in de regio beschikbaar blijft. In het langjarige programma ‘Friesland Voorop’ werken verzekeraar, ziekenhuizen, huisartsen, specialisten en patiëntenorganisatie daarvoor mogelijk scenario’s uit. Een van de uitgangspunten daarbij is dat complexe ingrepen zoveel mogelijk geconcentreerd worden. Uiteraard denkt en doet het MCL mee. Voor het MCL blijft het van belang de topklinische functies voor Friesland te behouden.
Kwaliteit Kwaliteit is het fundament van ons ziekenhuis en verdient voortdurend aandacht. We doen het goed, maar in 2013 bleek dat het op een aantal indicatoren beter kan én moet. Het MCL is daarom in het derde kwartaal van 2013 gestart met een speciaal programma 'Operatie Stormbal'. Met dit programma willen we in korte tijd een aantal concrete verbeteringen doorvoeren in cultuur en werkprocessen. In kleine teams is in wekelijkse sessies gewerkt aan kwaliteitsverbetering, bijvoorbeeld op het gebied van wondinfecties, patiëntgerichtheid en verpleegkundige registratie. Het MCL werkt met vernieuwde kwaliteitskaarten en houdt bij hoe het scoort in de benchmark met andere ziekenhuizen in Nederland. Het MCL is in 2013 gestart met het organiseren van bijeenkomsten voor medewerkers. De medewerkersbijeenkomsten zijn niet alleen informatief, maar dragen ook bij aan het kwaliteitsbewustzijn van medewerkers. Aan het centrum dat de beste resultaten boekt, reiken we in deze bijeenkomsten een wisselbeker uit: 'The simply the best trophy'.
CALAMITEITEN In 2013 zijn door de calamiteitencommissie 15 meldingen onderzocht. Volgens de Inspectie geldt de wijze van onderzoek en rapportage van het MCL als best practice. Eventuele bijzonderheden zijn gemeld aan de de Raad van Toezicht.
SENIORVRIENDELIJK
Het MCL is in oktober 2013 door diverse senioren bonden als ‘seniorvriendelijk’beoordeeld. Een landelijke projectgroep heeft de ziekenhuizen beoordeeld op een groot aantal aspecten, zoals de beschikbaarheid en inzet geriatrieteam; of zorg voor ouderen een speerpunt is, maar ook inrichtingsaspecten. Het MCL scoort op een groot deel van deze aspecten een zeer ruime voldoende. Ook op alle andere onderzochte aspecten scoort het fertiliteitscentrum boven het landelijk gemiddelde.
19
jaarverslag 2013 focus
Verandering overlegstructuur
20 FERTILITEITSCENTRUM Van alle fertiliteitscentra in Nederland scoort de fertiliteitspoli van het MCL het hoogst van Nederland op het vlak van patiëntvriendelijkheid. Dat blijkt uit de landelijke QUISS-studie. De bereikbaarheid van de zorg krijgt een 9, de informatievoorziening een 8,6.
ONDERWIJS IN CIJFERS
Onderwijs & onderzoek Onderwijs en onderzoek leiden tot innovaties in de zorg en betere behandelingen. Onderzoek en opleiding zijn daarom belangrijke pijlers onder de topklinische ambitie van het MCL. Ruim tien jaar zijn we lid van het selecte gezelschap van samenwerkende topklinische opleidingsziekenhuizen (STZ). Deze ziekenhuizen leveren in samenwerking met de academische ziekenhuizen een belangrijke bijdrage aan de opleiding van medisch specialisten. Om het belang van onderwijs en onderzoek in het MCL te onderstrepen, zijn in 2012 alle bestaande activiteiten op dit gebied gebundeld in één leerhuis, de MCL Academie. De MCL Academie verzorgt in samenwerking met het UMCG de opleiding 2
bedrijfsvoering zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. Of door milieuvriendelijke alternatieven te stimuleren. Zo zijn er in de parkeergararge twee oplaadpunten voor elektrische en hybride auto’s en is er LED verlichting aangebracht in de centrale gangen van het MCL. Voor verdere informatie over de milieuprestaties van onze organisatie, zie het milieujaarverslag op www.mcl.nl/jaarverslagen.
RVE
GOUDEN MILIEUKEUR
De centra in het MCL zullen vanaf 2014 toewerken naar zogenoemde ‘resultaatverantwoordelijke eenheden’ (RVE’s). Dat betekent dat ze zelf sturen op kwaliteit en geld. Door meer verantwoordelijkheid te leggen bij het centrummanagement investeren we in een optimale patiëntenzorg aan de basis. Dat is zorg die goed inspeelt op de specifieke behoeften van bepaalde patiëntengroepen en die flexibel en op maat wordt georganiseerd. Deze ontwikkeling ligt in het verlengde van de inzet van het MCL op leanmangement en het optimaliseren van processen. Eind 2013 waren er 100 leanexperts geschoold.
Op 30 december 2013 heeft het MCL het gouden certificaat Milieuthermometer Zorg met Milieukeur behaald. Het ziekenhuis mag daarmee het officiële keurmerk van de Stichting Milieukeur voeren. De 'Milieuthermometer Zorg' is een praktisch milieuzorgsysteem op maat voor intramurale zorginstellingen, met strenge, duidelijke criteria. Het MCL is het eerste topklinische ziekenhuis dat het Milieukeurcertificaat heeft behaald. Het MCL is ook het eerste ziekenhuis in het Noorden met dit keurmerk.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
van arts-assistenten die in opleiding zijn tot medisch specialist. Het MCL verzorgt ook de opleiding van co-assistenten in Fryslân. Daarnaast coördineert de MCL Academie alle stages in het ziekenhuis. 2013 was het eerste volledige jaar van de academie.
Aantal stagiaires MBO/HBO2
Meer invloed van specialisten, patiënten en centra op het beleid van het MCL. Dat is het doel van de aanpassing van de bestuursstructuur. In 2013 is de samenstelling van het directieoverleg uitgebreid met vertegenwoordigers namens de medische staf en de VCL. Ook is er periodiek overleg met de centrummanagers.
340
Aantal studenten (specialistische) vervolgopleidingen
67
Aantal co-assistenten
60
Aantal artsen in opleiding
53
Duurzaamheidsbeleid is een belangrijk onderdeel van het ondernemingsbeleid van het MCL. Een goed bewijs daarvoor is het behalen van het gouden milieukeur van de Stichting Milieukeur (zie kader).Net zoals de andere onderdelen van Zorgpartners Friesland staat ook het MCL midden in de samenleving. Op allerlei manieren dragen we direct of indirect aan een betere wereld. Zo respecteren we de kwaliteit van het milieu. Bijvoorbeeld door schadelijke gevolgen door onze
Maar ook op andere manieren dragen we bij aan de leefbaarheid van de wereld, dichtbij en verder weg. Bijvoorbeeld door mee te doen aan de week van de alfabetisering of door het steunen van medewerkers die zich inzette voor patiënten in andere delen van de wereld, bijvoorbeeld in Roemenie, Rwanda, Egypte en Tanzania. Die steun bestaat bijvoorbeeld uit het ter beschikking stellen van medische en verpleegkundige goederen. Eind 2013 stond het 'Glazen Huis' van 3FM Serious Request in Leeuwarden. Medewerkers en afdelingen van het MCL zamelden meer dan €65.000,- in voor het goede doel.
MEGABREIN Tijdens de herfstvakantie organiseerde Natuurmuseum Fryslân een expositie onder de naam 'Hersenvakantie'. Neurologen van het MCL verzorgden interessante
Aantal wetenschappelijke stages
15
Aantal erkende medische vervolgopleidingen
13
lezingen. De blikvanger van de HERSENvakantie is het MEGABREIN, een gigantisch
Betreft reguliere stagiaires HBO-V, MBO-V, 1e jaars snuffel stagiaires, stagiaires Doktersassistente, Medisch secretaresse, Mondheelkunde, Tandheelkunde, SPH, 1e jaars Geneeskunde Studenten en 1e jaars Technische Geneeskunde studenten.
uitvergroot model van de hersenen waar je doorheen kunt lopen.
jaarverslag 2013 focus
21
22
De toekomst Ontwikkelingen in het Friese zorglandschap, maar ook op het gebied van bekostiging van ziekenhuiszorg, vragen van ons dat we scherpe keuzes maken. Dit alles om het ook in de toekomst mogelijk te blijven maken kwalitatief goede zorg te leveren aan hen die aan onze zorg zijn toevertrouwd. Betaalbare en toegankelijke zorg voor alle inwoners van Friesland is wat. Het overleg tussen verzekeraar, huisartsen, patienten en ziekenhuizen in de regio binnen het programma Fiesland Voorop moet opleveren. Met name de vraag hoe de complexe zorg wordt georganiseerd, is belangrijk voor het high cure profiel van het MCL. Daarbij zetten we in op de verdere ontwikkeling van het MCL tot het kwalitatief hoogstaand topklinisch centrum voor complexe zorg.
Daarnaast staan ook binnen de muren van het MCL veranderingen op stapel. Denk aan de ontwikkeling van de centra naar zelfsturende eenheden, maar ook de veranderende positie van de medisch specialist. Vanaf 2015 doet de integrale bekostiging zijn intrede en zal voor een zorgproduct nog slechts één tarief in rekening worden gebracht. Elke vrijgevestigde medisch specialist zal met het ziekenhuis afspraken moeten maken over de hoogte en de wijze van beloning en over de facturering. Dit heeft gevolgen voor de positie van de specialist als fiscale ondernemer. De keuzevrijheid voor vrij beroep of dienstverband blijft wel, ook na 2015. Samen met de medische staf zullen we een keuze maken uit de beschibare organisatiemodellen. Uitgangspunt daarbij is dat we recht doen aan de belangen van specialisten en die van het ziekenhuis. Medio 2014 zal aan de hand van een businessplan een besluit worden genomen over de invoering van het nieuwe EPD. Dit is een belangrijke investering die veel ondersteuning door ICT vraagt. In juni 2014 is de keuze gevallen op het EPIC als leverancier van het nieuwe EPD.
23
De invoering van de prestatiebekostiging en de integrale bekostiging heeft gevolgen voor de financiële huishouding van ons ziekenhuis. Bovendien vlakken omzet en productiegroei af. Tegelijkertijd moet een aantal investeringen worden gedaan. Daarom nemen we in 2014 maatregelen. Aan de hand van zeven projecten - 'Standaardisatie/Inkoop', 'Bedrijfstijdverlenging/capaciteitsbenutting', 'Flexibilisering', 'Heroverweging ondersteuningsniveau', 'Digitalisering', 'Voorschrijf-/ aanvraaggedrag en Grenzen aan de zorg' - worden kostenbesparingen inzichtelijk. Door het regeringsbeleid is verandering in de ziekenhuiszorg onvermijdelijk. Mensen willen langer thuis blijven wonen. Bovendien willen we de zorg in Nederland zo organiseren, dat deze ook voor onze kinderen betaalbaar blijft. De trend daarbij is dat een gedeelte van de chronische (ziekenhuis)zorg zich zal verplaatsen naar de huisarts die veel meer gaat doen en een belangrijke regiefunctie krijgt. Goed contact met de eerste lijn is en blijft voor ons dus van belang,
bijvoorbeeld in het Medisch Coördinerend Centrum (MCC) en de Transmurale Werkgroep. De duur van het verblijf in een ziekenhuis zal ook afnemen. Herstel na een ingreep vindt vaker thuis of in een tussenvoorziening plaats. Daar spelen we samen met anderen op in. Zo verkennen we samen met de Tjongerschans, Noorderbreedte en Zorggroep Alliade de mogelijkheid voor een zorgbedrijf voor geriatrische revalidatie. Voor de zomer van 2014 moet hier meer duidelijk over worden. Bij alle verandering blijft MCL ook gewoon doen waar het goed in is en versterkt zijn profiel als topklinisch ziekenhuis. Daarbij blijft kwaliteit hoog op de agenda staan. Zo bereiden we ons voor op de vernieuwing van de NIAZ-accreditatie in 2015 waarbij een nieuw certificatiemodel, Qmentum, wordt gebruikt. Maar ook investeren we in opleiding en onderzoek en de uitbouw van speerpunten als het hartcentrum en de oncologie.
jaarverslag 2013 focus
MCL in cijfers
2012 2012
PRODUCTIE
2013
MENSEN
Aantal medewerkers
3.472
2013
623
642
beschikbare bedden
beschikbare bedden
3.601
19%
19%
Geopende DBC's
234.840
332.307
Gesloten DBC's
200.261
231.163
Aantal opnames
29.692
30.120
Aantal verpleegdagen
81%
81%
Aantal dagen dagverpleging Aantal 1e polibezoek
159.295
160.357
30.654
32.329
153.297
151.079
KEURMERKEN Senior vriendelijk ziekenhuis
544 483 Instroom RESULTAAT 2012
24 Uitstroom
434
Ziekteverzuim (31/12)
Aantal stagiaires
2013
473
Resultaat (miljoen euro)
4,62%
120
4,62%
Tevredenheid patiënten (Mediquest)
154
Tevredenheid medewerkers
MILIEU
6 10 ,4 ,3 8 8 ,3 7 ,5
Aantal klachten via ombudsfunctionaris
m 3 m 3 Kwh MJ/m 2 Ton
320
Aantal klachten via klachtencommissie 10
Aantal meldingen incidenten 1.622
gas
water
3.446.635
125.231
electriciteit energie 18.216.644
1.742
CO 2
gas
14.579
3.541.414
water electriciteit energie 121.556
18.030.726
1.678
,1
Freya pluim voor fertiliteitszorg 'Groen vinkje' voor patiënt wijzer colo- en ileostomazorg 'Groen vinkje' voor patiën-
25
twijzer urine stomazorg Milieuceritificaat 'goud' Kwaliteitszegel Dermatologie HKZ-certificaat Dialyse Friesland Roze lintje bortskankerzorg
Aantal klachten via ombudsfunctionaris 426
Aantal klachten via klachtencommissie 19
Aantal meldingen incidenten 2.158
CO 2 14.668
Gemiddelde wachttijd (behandeling)
1-3 weken 13%
Gemiddelde wachttijd (polikliniek)
39%
1-2 weken 60%
4-7 weken
7+ weken
48%
3-4 weken
4+ weken 25%
15%
jaarverslag 2013 focus
Dit is ziekenhuis Tjongerschans! IN HET KORT
26
Uitstekende basiszorg en service aan patiënten uit Heerenveen en omgeving. Dat biedt de Tjongerschans. ‘Zorg voor ouderen’, ‘geboortezorg’ en ‘sportgeneeskunde’ zijn daarbij speerpunten. Tjongerschans is een gastvrij ziekenhuis dat altijd dichtbij mensen staat. Naast een ziekenhuis in Heerenveen, is er een polikliniek in Lemmer. De locaties Sportstad Heerenveen en Steenwijk bieden plaats aan pijngeneeskunde, sportmedische zorg en gynaecologische spreekuren. De Tjongerschans is geaccrediteerd door het Nederlands Instituut voor Accreditatie van Ziekenhuizen (NIAZ).
HEERENVEEN LEMMER
STEENWIJK
27
MISSIE
ORGANISATIE
ONZE PARTNERS
Ziekenhuis Tjongerschans wil zijn patiënten op gastvrije wijze moderne, effectieve en efficiënte tweedelijns basiszorg aanbieden, passend bij zijn functie en excellerend op een aantal speerpunten. Wij doen dit zoveel mogelijk in samenwerking met onze partners in de regio.
Het managementteam bestaat, naast de voorzitter van de directie en de voorzitter van de medische staf uit sector managers voor de snijdende vakken en voor de beschouwende vakken. De managers van het facilitair bedrijf, PO&O, de controller en de directiesecretaris maken als adviserend lid deel uit van het managementteam. Net zoals het MCL heeft ook de Tjongerschans de zorg georganiseerd in centra.
Teveel om op te noemen! In huis en daarbuiten. Van patiënten tot overheden. Van huisartsen tot collega ziekenhuizen. Van medewerkers tot verzekeraar. Uiteraard werken we ook samen binnen het concern met MCL. Noemenswaardig zijn verder nog de samenwerkingspartners op het gebied van sport, zoals NOC/NSF, geboortezorg (Verloskundig SamenwerkingsVerband) en geriatrie.
jaarverslag 2013 focus
Samen werken aan de beste zorg Ziekenhuis Tjongerschans bouwt aan de toekomst. Letterlijk. Zo startte in 2013 de
Fundament voor onze strategie in 2013 is het beleidsplan ‘Beter met zorg’ uit 2009. Ook in 2013 is ingezet op de speerpunten sportgeneeskunde, geriatrie en moeder- en kindzorg. Daarbij zijn samenwerking en zorgkwaliteit belangrijke pijlers onder de strategie. Zó werkt de Tjongerschans aan kwalitatief goede en patiëntvriendelijke zorg.
Samenwerken Een mooi voorbeeld van samenwerking is het Spoedplein Heerenveen waarvan de bouw in 2013 is gestart. Tjongerschans werkt straks onder één dak samen met Dokterswacht Friesland. Zo ontstaat één loket voor acute zorg. De zorg wordt daarmee niet alleen beter, maar ook efficiënter. Met de bouw lossen we ook een aantal knelpunten in het ziekenhuis op. Zo is er op de tweede verdieping ruimte voor oncologische dagbehandeling. Op de derde verdieping komt een verpleegafdeling. Het Spoedplein moet in het najaar van 2014 klaar zijn.
bouw van het Spoedplein in Heerenveen.
28 Ook begon het ziekenhuis in Steenwijk een verloskundig spreekuur. Bovendien ontving de Tjongerschans in 2013 de accreditatie van het Nederlands Instituut voor Accreditatie van Ziekenhuizen (NIAZ). Een bevestiging dat we werk maken van kwaliteit
Spoedplein Heerenveen Alle spoedzorg voor de patiënt op één plek. Dat is het uitgangspunten van het Spoedplein Heerenveen. De huisartsenpost in Heerenveen wordt nieuw gebouwd direct naast de Spoed Eisende Hulp (SEH) van de Tjongerschans. Met de bouw van het Spoedplein wordt ook de huisvesting van de SEH verbeterd.
Sportstad Heerenveen
Geriatrie
Heerenveen profileert zich als sportstad. Logisch dus dat de Tjongerschans van sportgeneeskunde een speerpunt maakt. In het Sportmedisch Expertisecentrum in Heerenveen komt alle kennis en ervaring op het gebied van sportgeneeskunde bij elkaar. In dit centrum werkt de Tjongerschans samen met de eerstelijns sportgeneeskunde (Sportgeneeskunde Friesland). Sportartsen begeleiden topsporters, vooral schaatsers en voetballers, maar ook recreatieve sportbeoefenaars kunnen worden verwezen naar het centrum. Sportstad Heerenveen is één van de drie Centra voor Topsport en Onderwijs (CTO) in Nederland. Drijvende kracht achter deze centra is NOC/ NSF. De samenwerking met zowel Sportgeneeskunde Friesland als NOC/NSF is in 2013 uitgebreid.
Geriatrie is al langere tijd een speerpunt in de strategie van de Tjongerschans. Er wordt goed samengewerkt tussen medisch specialisten uit het ziekenhuis, huisartsen en ketenpartners uit de verpleeg- en verzorgingshuizen in de regio. Ook beschikken wij over een klinisch geriatrisch centrum. In 2013 is de vakgroep uitgebreid met een vierde geriater. Met ingang van april 2013 kunnen geriatrische patiënten ook op de polikliniek Lemmer van de Tjongerschans worden gezien. De uitbreiding maakt het mogelijk de zorg ook in de regio Lemmer – Noordoostpolder aan te bieden. Ook zoeken wij de samenwerking op dit gebied in de regio Zwolle - Meppel.
SENIORVRIENDELIJK
Moeder & kind De afgelopen jaren is het aantal poliklinische bevallingen in de Tjongerschans sterk toegenomen. De toestroom vanuit de Kop van Overijssel (gemeente Steenwijkerland) draagt bij aan deze stijging. Daarom hebben we in 2013 een locatie in Steenwijk geopend. Gynaecologen houden verloskundige en gynaecologische spreekuren in het gebouw van Zorggroep Oude en Nieuwe Land. De Tjongerschans werkt daarnaast aan een Centrum voor Moeder & Kind. Voor tweedelijns verloskundige en gynaecologische zorg, en kindergeneeskunde. Dit is een samenwerking binnen het Verloskundig SamenwerkingsVerband (VSV) Heerenveen en omstreken. Deze samenwerking hebben we in 2013 uitgebreid en geprofessionaliseerd.
De Tjongerschans is in oktober 2013 als ‘seniorvriendelijk’ beoordeeld. De wachttijden voor het specialisme geriatrie zijn kort. Daarnaast is er extra aandacht voor de afstemming tussen de diverse specialismen (denk aan traumatologie, oncologie en de commissie palliatieve zorg). Ook zaken als bewegwijzering en communicatie zijn afgestemd op de oudere doelgroep.
Kwaliteit
1.060 BABY'S IN 2013
Op Oudejaarsdag is in de Tjongerschans de 1.060ste baby van 2013 geboren. Daarmee zijn er zo’n twintig procent meer baby’s geboren dan in 2012.
Een belangrijk thema, ook voor de Tjongerschans, is de kwaliteit van zorg en de patiëntveiligheid van het ziekenhuis. Ook in 2013 is veel geïnvesteerd in het kwaliteitsbewustzijn van afdelingen en centra. Dit in goede samenwerking met de medische staf van het ziekenhuis. Doel is open en eerlijk te zijn over wat goed gaat, maar vooral over wat beter kan. Door verantwoordelijkheden daarbij zo laag mogelijk in de organisatie te leggen, onstaat een 'leercultuur'. Kwaliteit is zo niet iets dat van boven wordt opgelegd, maar krijgt een plek in de dagelijkse routine op alle niveau's. Dat we op de goede weg zijn, bewijst de NIAZ-accreditatie die we in juni ontvingen.
jaarverslag 2013 focus
29
BETER In 2013 kregen we opnieuw het vaatkeurmerk van de Hart&Vaatgroep. Het keurmerk richt zich op de kwaliteit van behandelingen van aandoeningen in de slagaders van benen, bekken, buik, aorta en hals. Daarnaast werden we geaccrediteerd om in 2014 te mogen starten als locatie voor darmonderzoek en ontvingen we de Veilig Voedsel Award van de Stichting Veilig Voedsel. De digitale bekkenbodempoli en ambulight, een mobiele behandeling van huidkanker, werden genomineerd voor de Duim van Zorgbelang Fryslân.
Eigensdomsoverdracht voor de voormalige Hanzekliniek
Veiligheid 30
Inmiddels heeft de Tjongerschans een goed werkend veiligheidsmanagementsysteem. Elke maand rapporteert de commissie kwaliteit over de patiëntveiligheid van het ziekenhuis. Dat gebeurt aan de hand van een aantal indicatoren. De resultaten worden per afdeling besproken. Ook hierbij gaat het niet om het meten op zich, maar om het vergroten van het veiligheidsbewustzijn bij iedereen in de organisatie. Kwaliteit en veiligheid blijven op de agenda staan.
Patiëntenportalen en EPD In het najaar van 2013 is de Tjongerschans begonnen met het ontwikkelen van zogenoemde 'patiëntenportalen'. Dit is een innovatieve oplossing voor het digitaal uitwisselen van patiëntengegevens tussen patiënt, ziekenhuis en verwijzer. Als eerste stap kunnen patiënten in 2014 digitaal afspraken maken. Daarnaast is hard gewerkt aan de verdere invoering van het nieuwe EPD. De invoering van het klinisch EPD is eind november afgerond. De invoering van de poliklinische variant zal naar verwachting in het voorjaar van 2014 worden afgerond.
Financieel Vorig jaar heeft de Tjongerschans flinke stappen gezet in het financieel gezond maken van het ziekenhuis. Daarbij ontkwamen we niet aan bezuinigen. Als enige ziekenhuis in Friesland is het Tjongerschans gelukt de productie te laten groeien. Ook het eigen vermogen is gegroeid. Het registreren van de productie volgens de DOT-systematiek door medisch specialisten is verbeterd, maar blijft om aandacht vragen. Tjongerschans heeft 2013 positief kunnen afsluiten.
PIJNPOLI De voormalige Hanzekliniek aan de Abe Lenstra boulevard in Heerenveen is met ingang van juni 2013 eigendom van de Tjongerschans. Vanaf 1 juli 2013 is de polikliniek Pijngeneeskunde op deze nieuwe locatie gevestigd.
31
In 2013 werd de Tjongerschans genomineerd voor de Duim van Zorgbelang Fryslân
Lean Daarnaast is de Tjongerschans in 2013 bezig geweest met het verbeteren en stroomlijnen van werkwijzen. Projecten als MyWork en Productive Ward bieden afdelingen en teams praktische instrumenten om zelf hun processen door te lichten, te herontwerpen en verbeteringen door te voeren. Het resultaat is meer efficiency en daarmee meer tijd voor de patient. In 2013 zijn zes teams met de modules van Productive Ward aan de slag gegaan.
jaarverslag 2013 focus
32
De toekomst Het zorglandschap is in beweging. Belangrijk is dat inwoners van Friesland zo lang mogelijk in goede gezondheid in de eigen omgeving kunnen leven. Zorg verschuift steeds meer naar de eerste lijn en zorgaanbieders werken vaker samen in netwerken. Ook in 2014 zullen we op deze ontwikkelingen inspelen. Hoe? Dat staat in het nieuwe beleidsplan van de Tjongerschans dat in het najaar van 2014 verschijnt.
33
Hoe de ziekenhuiszorg in Friesland georganiseerd gaat worden, is op dit moment nog onduidelijk. Geconcentreerd op één plek of toch verdeeld over meer locaties. De discussie hierover binnen Friesland Voorop loopt ook in 2014 door. Ondertussen blijft de Tjongerschans doen waar het goed in is. Ook in 2014 profileren we ons daarom op onze speerpunten geriatrie, geboortezorg en sportgeneeskunde, zorgen we dat in huis de zaken goed op orde hebben en bereiden we ons voor op de veranderingen die in 2015 op ons afkomen. Denk daarbij aan de invoering van de integrale bekostiging. Voor 2014 zetten we in op een exploitatieoverschot van € 1,5 miljoen. Om dit te bereiken zullen we, naast te behalen omzetgroei, ook in 2014 kosten moeten besparen. Het is daarnaast belangrijk dat er ruimte blijft voor investeringen.
samenwerking tussen de vakgroepen. Samen met Noorderbreedte en Zorggroep Alliade verkennen we de mogelijkheden om een zorgbedrijf op te richten voor geriatrische revalidatiezorg. De uitwerking van de plannen is voor de zomer van 2014 gereed.
De zorg na een ziekenhuisopname vindt steeds vaker in de eigen omgeving van de patiënt plaats. Daar speelt de Tjongerschans op in door het speerpunt geriatrie uit te bouwen en te versterken. Het geriatrisch centrum wordt uigebreid. Bovendien zijn we in gesprek met het Diaconessehuis in Meppel over
Ook binnen de geestelijke gezondheidszorg zien we een verschuiving van zorg naar de eerste lijn. En ook hier krijgt de huisarts een stevige regierol in het verwijzen van patiënten naar hulpverlening. De echte complexe zorg (gespecialiseerde GGZ) wordt zoveel mogelijk geconcentreerd op een aantal
Zorg dichtbij mensen. Om dat voor elkaar te krijgen, zal veel zorg naar de eerste lijn verschuiven, vaak onder regie van de huisarts. Samenwerken met de eerste lijn is voor de Tjongerschans daarom belangrijk. In 2014 zullen we de deuren openen van het Spoedplein waar we zo'n samenwerking met de Dokterswacht vormgeven. Deze samenwerking zullen we in 2014 verder uitbreiden. Maar ook de ontwikkeling op het gebied van geboortezorg is een goed voorbeeld.
locaties in de provincie. Op initiatief van GGZ Friesland verkent de Tjongerschans de mogelijkheid om in het ziekenhuis te komen tot een Medisch Psychiatrische Unit voor heel Friesland. Hier wordt een combinatie van medische en psychosociale zorg op één plek geboden. In 2014 zal duidelijk worden welke kansen hier liggen en hoe we hiermee verder gaan. Bij dit alles blijven ook in 2014 kwaliteit, patientveiligheid en financiële degelijkheid van groot belang. Op het gebied van kwaliteit en veiligheid wil de Tjongerschans tot de beste ziekenhuizen van Nederland behoren. We blijven werken aan een verbetercultuur waarbij het leren van fouten heel gewoon is. Het efficiënter organiseren van zorgprocessen levert niet alleen geld op, maar biedt de zorgprofessionals in ons ziekenhuis ook de mogelijk dat te doen waar ze goed in zijn: de beste zorg bieden.
jaarverslag 2013 focus
Tjongerschans in cijfers
2012 2012
2013
BESCHIKBARE BEDDEN
Aantal medewerkers
1.159
17%
238 BESCHIKBARE BEDDEN
151.561 94.475 13.901 62.767 12.961 79.607
Geopende DBC's Gesloten DBC's Aantal opnames Aantal verpleegdagen Aantal dagen dagverpleging Aantal 1e polibezoek
1.227
17%
PRODUCTIE
238
MENSEN
2013
166.601 108.770 13.130 63.127 14.772 79.706
RESULTAAT 83%
Resultaat (miljoen)
83%
Tevredenheid patiënten (Mediquest %)
Resultaat (miljoen)
Instroom 34 Uitstroom
2012
2013
146
247
218
239
1
,6
8
,3
5
,3
Tevredenheid Tevredenheid patiënten medewerkers (Mediquest %) (%)
8 7 ,3
,3
35
AANTAL KLACHTEN VIA KLACHTENCOMMISSIE
Ziekteverzuim (31/12)
4,68%
4,50%
AANTAL GEMELDE INCIDENTEN
Aantal stagiaires
120
76
1.058
MILIEU m m Kwh MJ/m Ton 3
3
2
Gemiddelde wachttijd (behandeling) 1-3 weken 19%
gas
water
elektriciteit
669.968
31.841
5.480.032
gas 739.817
water elektriciteit energie 33.978
5.490.445
162
co 2 10.789
4-7 weken 56%
KEURMERKEN
7+ weken 25%
818
Gemiddelde wachttijd (polikliniek) 1-2 weken 45%
Accreditatie NIAZ Vaatkeurmerk Hart&Vaatgroep Veilig Voedsel Award Nominatie Duim voor digitale
3-4 weken 25%
4+ weken 30%
Seniorvriendelijk ziekenhuis Actualisatie patiëntenwijzer bloed- en lymfeklierkanker
Actualisatie stoma zorgwijzer
bekkenbodempoli en ambulight
jaarverslag 2013 focus
W E S T- T E R S C H E L L I N G
Dit is Noorderbreedte!
KOLLUM TZUMMARUM
NOARDBURGUM HURDEGARYP LEEUWARDEN
HARLINGEN
IN HET KORT
GROU
Veertien zorgcentra in Noord-Fryslân en woonvormen voor bijzondere doelgroepen. Daarnaast: Noorderbreedte thuiszorg, een Klantenservice en een expertisecentrum. Kernactiviteit is het geven van zware, intensieve zorg aan ouderen in onze zorgcentra. Ook bieden we zorg en service aan mensen in de wijk of het dorp. Onze locaties beschikken over het PREZO-keurmerk in de zorg. 36
37
NOORDERBREEDTE STATE Noorderbreedte States zijn kleinschalige voorzieningen voor ouderen die lichte zorg nodig hebben. Elke vestiging wordt gerund door zelfstandige franchiseondernemers. Eind 2013 is de eerste Noorderbreedte State geopend in St.-Annaparochie.
MISSIE
ORGANISATIE
ONZE PARTNERS
Noorderbreedte spant zich tot het uiterste in om het beste van de zorg te bieden aan vooral ouderen die (complexe) zorg nodig hebben. Kenmerkend voor de medewerkers van Noorderbreedte is dat zij samen met de cliënt en familie het beste willen, kunnen en doen. Zij combineren ambitie en deskundigheid met warme aandacht voor de cliënt.
De directie van Noorderbreedte bestaat uit drie leden. Inhoudelijk beleid wordt ontwikkeld en aangestuurd vanuit regiegroepen. Het Directieoverleg Noorderbreedte (DNB) wordt gevormd door de drie directeuren samen met de controller Noorderbreedte, de manager HRM en de beleidssecretaris directie Noorderbreedte.
Medewerkers, cliënten, familie, overheden, huisartsen, zorgaanbieders, zorgverzekeraars en onderwijsinstellingen. Uiteraard werken we ook samen binnen het concern met MCL en Tjongerschans. Goede voorbeelden zijn de geriatrische revalidatie, de (specialistische) thuiszorg en de medischspecialistische verpleging in de thuissituatie (MSVT).
SAMENWERKING MET VUMC Noorderbreedte werkt samen met VU medisch centrum binnen het Universitair Netwerk Ouderenzorg (UNO-VUmc). Begin 2013 werd de samenwerking vastgelegd voor een periode van drie jaar. Naast Noorderbreedte en VUmc nemen nog 18 instellingen deel aan het UNO-VUmc. Doel is de intramurale zorg te verbeteren.
jaarverslag 2013 focus
Koers zetten in dynamische tijden Het jaar van de onduidelijkheid. Zo is 2013 misschien nog het best te typeren voor de sector verpleging en verzorging. Plannen in overvloed, veranderingen genoeg, maar het is zoeken naar een nieuwe balans. In deze
38 dynamische tijd kiest Noorderbreedte positie. Wat wel duidelijk is: Nederland gaat de komende jaren in verdubbeld tempo vergrijzen. Het aandeel 80-plussers binnen de groep mensen van 65 jaar en ouder stijgt (zie kader). Het aantal mensen met één of meerdere chronische aandoeningen zal de komende jaren toenemen. En daarmee ook het beroep dat mensen doen op zorg en ondersteuning. En dat in een tijd dat er in elk geval niet meer geld beschikbaar komt voor de zorg.
DUBBELE VERGRIJZING 2010
2060
Percentage 80+ in groep 65+
11%
4%
Participatie Zorg krijgen wordt van een recht steeds meer een voorrecht. De vraag wat iemand met hulp van zijn of haar eigen netwerk zelf kan organiseren, wordt nadrukkelijker gesteld. Mensen behouden zolang mogelijk de regie over het eigen leven. Beroep op duurdere gespecialiseerde zorg wordt uitgesteld of zelfs voorkomen. Meedoen is het toverwoord, de participatiemaatschappij het nieuwe ideaal. Dat ideaal is niet alleen goed voor mensen, maar ook voor de schatkist.
Zorg in de wijk In lijn met die gedachte vinden grote hervormingen in de zorg plaats. De extramurale zorg uit de AWBZ wordt overgeheveld naar de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) of de Zorgverzekeringswet (Zvw). De ondersteuning, begeleiding en verzorging komt vanaf 2015 onder regie van gemeenten. De gedachte: gemeenten kunnen beter inspelen op lokale omstandigheden en de zorgbehoeften van mensen. Gemeenten krijgen zelf de vrijheid om te bepalen wie de voorzieningen uit de Wmo echt nodig heeft. De budgetten schuiven mee van rijk naar lokale overheid, maar niet voordat er flink op is afgeroomd. Eind 2013 is alsnog besloten om de extramurale persoonlijke verzorging niet over te hevelen naar de verantwoordelijkheid van gemeenten, maar naar de zorgverzekeraars. Onder persoonlijke verzorging valt hulp bij het aankleden, eten, drinken, wassen, toiletgebruik en dergelijke en eenvoudige verpleegkundige handelingen. Hoe deze decentralisatie voor Noorderbreedte
39 precies uitpakt, is nog niet duidelijk. Wel is duidelijk dat de 'lichtere' zorg en ondersteuning zich verplaatst naar de wijk, naar het dorp, naar mensen thuis. Bij de extramurale zorg krijgen we te maken met verschillende spelers zoals gemeenten, zorgverzekeraars en sociale wijkteams.Niet alles zal zich op de schaal van een wijk of een dorp laten organiseren. Ook zijn bovenwijkse, gemeentelijke, stedelijke en zelfs provinciale voorzieningen nodig om een bepaald niveau van expertise of volume te kunnen blijven garanderen.
Verpleeghuiszorg De intramurale zorg krijgt een plek in de Wet Langdurige Zorg (Wlz). De nieuwe wet moet leiden tot verbetering van de kwaliteit van ondersteuning en zorg, het vergroten van de betrokkenheid van de samenleving en de financiële houdbaarheid van de langdurige zorg. De Wlz beperkt zich tot verpleeghuiszorg voor de meest kwetsbare ouderen die intensieve zorg en behandeling nodig hebben. Voor Noorderbreedte betekent dit dat ze de komende jaren verzorgingsplaatsen omzet naar verpleeghuisplaatsen. Het bieden van 'last resort' blijft daarmee belangrijke 'core business'.
Informele zorg Overal, of het nou thuis is of in het verpleeghuis, zal sterker dan voorheen een beroep worden gedaan op familie en mantelzorgers. Zorg is daarmee niet langer het exclusieve domein van de zorgprofessional die steeds meer zal moeten samenwerken met informele zorg (mantelzorg en vrijwilligerszorg). Dat roept de vraag op welk beroep we ook als Noorderbreedte kunnen doen op de participatie vanuit het netwerk van onze clienten. En vervolgens wat dit voor de kwaliteit betekent. Hoe kun je als zorginstelling kwaliteit waarmaken als je er tegelijkertijd minder grip op lijkt te krijgen? Dit terwijl de Inspectie alleen nog maar meer lijkt in te zetten op handhaving van de normen. Waar zijn we als zorginstellingen nog op aanspreekbaar? Een uitdagende vraag die om een antwoord vraagt. Welke gevolgen alle veranderingen uiteindelijk hebben voor de zorg voor mensen, is nu nog onduidelijk. Het is nog zoeken naar een nieuwe balans. Daar willen en kunnen we niet op wachten. Als zorgorganisatie reikt onze horizon verder dan de 4 jaar vooruit van de overheid. Daarom kiezen we positie. Dat deden we ook in 2013.
jaarverslag 2013 focus
Intramurale zorg en behandeling Eén ding is duidelijk: de functie van 'last resort' die Noorderbreedte van oudsher biedt, blijft bestaan. Sterker nog: door de dubbele vergrijzing is het nodig de intramurale capaciteit voor de zware zorg en behandeling uit te breiden. Dat doen we binnen de productieafspraken door het omzetten van verzorgingshuisplaatsen naar verpleeghuisplaatsen. Maar ook binnen de mogelijkheden van huisvesting, personeel en deskundigheid. Uiteindelijk hebben we hierdoor iets minder plaatsen omgezet dan vooraf begroot.
zijn de verbouw van zorgcentrum Abbingahiem in Leeuwarden en Westerpoort in Franeker en de nieuwbouw van Erasmus in Leeuwarden dat in 2015 zijn deuren opent. Ook de nieuwbouw van zorgcentrum De Stilen op Terschelling is in 2013 opgeleverd. Deze locaties zijn het levend hart van wijk, dorp, stad en eiland. Niet alleen voor bewoners en familie, maar voor de gehele omgeving.
DUURZAAM BOUWEN Op diverse locaties wordt gebouwd. Dat gebeurt steeds vaker op een duurzame manier. Zo zijn bij de nieuwbouw van het in 2013 geopende zorgcentrum De Stilen maatregelen
DE ZORG VERSCHUIFT 2012 Zware zorg
Lichte zorg
40
2013
2014
1.041 1.103 1.169
517 414 315
Noorderbreedte kiest voor locaties in een aantal keuzekernen met een adherentiegebied van verschillende gemeenten. Door de verpleeghuizorg zo te clusteren garanderen we de kwaliteit en continuïteit van zorg voor deze groep cliënten. In veel gevallen is nieuwbouw of verbouw nodig. Plannen hiervoor staan in het masterplan bouw. Voorbeelden
SAMEN NAAR DE FILM Op donderdag 24 januari organiseerde Noorderbreedte voor de eerste keer het Film Festival Noorderbreedte in Stadsschouwburg De Harmonie. Het thema was de samenwerking tussen de informele en de formele zorg. Het festival is bedoeld voor medewerkers, familie van cliënten en naastbetrokkenen, vrijwilligers en externe relaties.
toegepast om de CO2-uitstoot te beperken. Onder andere door drielaagse beglazing, CO2-gestuurde ventilatie, een zonneboiler, zonnecollectoren, HF-verlichting met daglichtregeling, automatische zonwering en LED-verlichting. Ook bij andere bouwprojecten, worden duurzame technieken toegepast.
Tegelijkertijd voert Noorderbreedte verschillende projecten uit op het gebied van familieparticipatie. Doel is de maatschappij, maar zeker ook onze eigen organisatie voor te bereiden op het samenwerken tussen professionele en informele zorg. Zo nodigen locaties de familie van een
cliënt in principe uit voor het multidisciplinair overleg. Samenwerking tussen formele en informele zorg stond ook centraal tijdens het filmfestival van Noorderbreedte (zie kader).
Iedereen doet mee! In 2013 heeft Noorderbreedte veel energie gestoken om medewerkers mee te nemen in de nieuwe ontwikkelingen in de zorg. Zwaardere zorg en het betrekken van familie en mantelzorgers vraagt om een andere deskundigheid. In 2013 hebben we het functiegebouw zorg daarop aangepast en is flink geïnvesteerd in opleiding en scholing. Maar meer of andere kennis is niet voldoende. De ontwikkelingen vragen van medewerkers dat ze het geleerde dagelijks in de praktijk kunnen brengen en dat ze met veel meer aspecten rekening houden dan vroeger. Niet alleen de zorg zelf, maar ook de manier waarop medewerkers zorg verlenen, verandert drastisch. Dat we er nog niet zijn, blijkt uit het besluit van de Inspectie voor de Gezondheidszorg om een van de locaties van Noorderbreedte eind 2013 onder verscherpt toezicht te plaatsen. Voor ons een aansporing om in een versneld tempo werk te maken van het veranderen van werkwijzen. Voor directie,locatiemanagers, managementteams en multidisciplinaire teams is in 2013 gestart met het ontwikkeltraject 'Al doen leren' waarin verantwoordelijkheid en aanspreekcultuur centraal staan.
Verbinden met zorg in de wijk Wat de extramurale zorg betreft, richt Noorderbreedte zich op de nieuwe spelers die betrokken zijn bij zorg, ondersteuning en welzijn in de wijk. Op de eerste plaats zijn dat de gemeenten die als regisseur verantwoordelijk zijn voor maatschappelijke ondersteuning. Natuurlijk leveren we nog thuiszorg en huishoudelijke hulp. De verwachting is echter dat gemeenten alleen nog maar minder geld beschikbaar hebben voor dit soort ondersteuning. We verkennen daarom ook de mogelijkheden voor andere producten en diensten die beter aansluiten bij de nieuwe realiteit van de extramurale zorg. Zo doen we mee aan experimenten op het gebied van wijkgerichte zorg. Een voorbeeld is het zorgexperiment 'De Handen Ineen' dat in januari 2013 is gestart (zie kader).
DE HANDEN INEEN De gemeente Leeuwarden, De Friesland, Palet, Thuiszorg Het Friese Land, Noorderbreedte en Zorgkompas werken samen in het project De Handen Ineen. Doel van het experiment is om in Leeuwarden West verschillende vormen van wijkgerichte zorg en dienstverlening te organiseren. Om dit te bereiken heeft De Handen Ineen – in overleg met VWS – veel bureaucratische regels aan de kant kunnen zetten.
Vanuit haar locaties investeert Noorderbreedte in goede relaties en samenwerking met gemeenten en bieden we onze kennis en kunde aan. Doel is een rol van betekenis te kunnen blijven spelen in het gehele zorgtraject, van zorg thuis in de wijk tot en met zorg en behandeling in het verpleeghuis. Juist omdat we een stevig beroep willen doen op de participatie van mensen zelf, hebben we daarbij ook andere deskundigheden nodig, zoals sociaal werk en maatschappelijke opvang. Daarom zoeken we de samenwerking met andere aanbieders van zorg en ondersteuning.
Verbinden met cure Oudere patiënten zullen sneller uit het ziekenhuis worden ontslagen en thuis en elders moeten revalideren. De vraag naar wijkverpleging en revalidatiezorg zal dan ook naar verwachting toenemen. Als Noorderbreedte spelen we daar op in met een aansluitend aanbod van geriatrische revalidatiezorg. Dat doen we samen met andere aanbieders in de zorgketen. In 2013 besloot Noorderbreedte tot een samenwerking met Thuiszorg Het Friese Land op het gebied van verpleging, verzorging en ondersteuning. Met Zorggroep Alliade werken we in Zorgpartners Friesland verband aan plannen voor samenwerking op het gebied van geriatrische revalidatie. In 2013 is hiervoor een visie ontwikkeld. Noorderbreedte deed overigens al veel ervaring op als een van de 16 landelijke proeftuinen geriatrische revalidatie. Doel is om in samenwerking met diverse aanbieders in de keten en de zorginkopers een goed aanbod van somatische revalidatiezorg te ontwikkelen.
jaarverslag 2013 focus
41
42
De toekomst 2014 is een overgangsjaar. Tussen oud en nieuw. Veel van de aangekondigde beleidswijzigingen zullen vanaf 2015 praktijk worden. Met alle gevolgen van dien. Ook voor Noorderbreedte. Kwaliteit is daarbij de eerste prioriteit.
KIJKPUNTEN
Vanaf 2015 zal Noorderbreedte hoe dan ook te maken krijgen met minder budget. Daar bereiden we ons in 2014 op voor. Eind 2014 willen we onze uitgaven terug hebben gebracht tot 95% van de uitgaven op 1 januari van datzelfde jaar. Daarbij ontkomen we niet aan doelgerichter organiseren en doelmatiger uitvoeren. We zullen duidelijk moet aangeven wat we wel en niet doen en hoe we dit gaan opvangen. Bijvoorbeeld door cliënten vergoedingen te vragen voor bepaalde voorzieningen die echt geen deel uit maken van de indicatie of machtiging, geen deel uitmaken van collectieve gelden en/of verzekeringsgelden. Dat doen we uiteraard in goed overleg met de cliëntenraad.
Noorderbreedte werkt met zogenoemde 'kijkpunten' als referentiepunten voor de opgelegde normen. Als we aan het kijkpunt voldoen, dan mogen we ervan uitgaan dat het proces op orde is en we aan de norm voldoen. Denk aan het tekenen bij de uitgifte van medicijnen.
43
Noorderbreedte gaat door met het omzetten van verzorgingshuisplaatsen naar verpleeghuiszorgplaatsen. Eind 2014 willen we komen tot 1.200 plaatsen voor zorg en behandeling. Ook willen we starten met de samenwerking op het gebied van geriatrische revalidatie met Alliade en de twee ziekenhuizen binnen ons concern. Daarnaast zet Noorderbreedte in 2014 stevig in op kwaliteit. We willen ons motto 'Het beste van de zorg' in de praktijk waarmaken. Belangrijk is om vast te stellen welke normen we daarbij hanteren en hoe we kwaliteit zichtbaar maken. Hoe meten we kwaliteit? Bijvoorbeeld door cliënten te vragen hoe zij onze zorg ervaren. Hoe is de bejegening? Hoe wordt er met u omgegaan? Tegelijkertijd levert dit mooie ervaringsverhalen op die we ook in onze communicatie kunnen gebruiken.
Duidelijk is dat het niet genoeg is te varen op de normen van Prezo. Ter illustratie: Erasmusheim had goud net gevierd toen de Inspectie met een ander oordeel kwam. Daarom heeft Noorderbreedte zelf een audit ontwikkeld die ook in 2014 zal worden ingezet. Daarbij hebben we de kwaliteitsnormen van de Inspectie omgezet naar zogenoemde 'kijkpunten' (zie kader) die maandelijks worden geaudit. Op basis hiervan vinden verschillende verbetertrajecten plaats. Dit alles onder de noemer 'Code Rood: Doen!' We gaan voor GROEN! Noorderbreedte focust zich in 2014 op drie thema's: het versterken van de dialoog met de cliënt, het verstevigen van het methodisch multidisciplinair werken en samenwerken, en de ontwikkeling van nieuwe zorgarrangementen die een aantal huidige vormen van zorg gaan vervangen.
jaarverslag 2013 focus
Noorderbreedte in cijfers 2012
2012
PRODUCTIE
2013
MENSEN
1.558
Aantal medewerkers
2.426
beschikbare bedden
94%
44 Uitstroom
beschikbare bedden
1.356
1.316
Aantal cliënten zorg thuis
368
371
Aantal cliënten huishoudelijke hulp
511
467
517.548
504.111
Aantal dagdelen dagactiviteiten
60.314
44.248
Aantal uren zorg thuis
76.081
78.802
Aantal uren huishoudelijke hulp
77.408
72.527
Aantal cliënten zorg en verblijf
7%
Aantal dagen zorg en verblijf
1.517
2.514
6%
Instroom
2013
93% 2012
2013
479
675
425
736
45
RESULTAAT
Ziekteverzuim (31/12)
Aantal stagiaires (MBO/HBO)
5,85%
261
5,85%
Resultaat (miljoen euro)
342 Tevredenheid medewerkers
MILIEU
2,7 0,57 ,8 ,4 6 7 AANTAL KLACHTEN VIA KLACHTENCOMMISSIE
m 3 m 3 Kwh MJ/m 2 Ton
AANTAL GEMELDE INCIDENTEN
gas 2.732.432
water electriciteit energie
CO 2
gas
68.457
7.651
2.595.042
5.855.307
741
water electriciteit energie 96.106
5.641.327
683
CO 2
207
180
7.303
jaarverslag 2013 focus
Meer weten? Meer informatie en onze jaarverslagen staan op www.zorgpartnersfriesland.nl/jaarverslag2013 of de website van ziekenhuis Tjongerschans, MCL en Noorderbreedte.
Colofon Dit jaarverslag 2013 is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur en de afdeling Voorlichting en Communicatie van Zorgpartners Friesland. Tekst & ontwerp: GH+O Communicatie en creatie, Leeuwarden Regie, vormgeving & productie: afdeling Voorlichting en Communicatie
Juni 2014