Beursvisie JAARGANG 22 | NUMMER 4 | 2008
JACOB GELT DEKKER, ONDERNEMER EN FILANTROOP KREDIETCRISIS NU VERTROUWENSCRISIS? DE TROONREDE: HET ‘ZURE ZOET’ IN DE BEGROTING 2009
inhoud 3
Voorwoord DENNIS RAITHEL
REDACTIE
4
Macro-economie JACQUES J. SIJBEN
6
Financiële Markten PETER J. VAN DER HOF RBA
7
Beleggingsbeleid DEES R.J. EBBING RBA
8
Financiële Planning KRIST H.H. PLAIZIER FFP
9
Activiteiten Bank ten Cate & Cie JACQUELINE B.M. VAN DER VOORT
10
Jacob Gelt Dekker
12
Fondsen in ‘t Kort JOHN P.N. RES
14
Globallist
16
Ten Cate Actueel
drs. Dees R.J. Ebbing RBA mr. Peter J. van der Hof RBA mr. drs. Dennis J. Raithel drs. John P.N. Res prof. dr. Jacques J. Sijben drs. Krist H.H. Plaizier FFP drs. Jacqueline B.M. van der Voort HOOFDREDACTIE
Klaartje E. de Beer BEURSVISIE verschijnt 4x per jaar en is een
uitgave van Bank ten Cate & Cie N.V. Herengracht 130 1015 BV Amsterdam. Postbus 3960 1001 AT Amsterdam telefoon: 020 6264500 fax: 020 6251242 e-mail:
[email protected] internet: www.banktencate.nl VRIJWARING Niets uit deze uitgave mag
worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming vooraf van Bank ten Cate & Cie N.V. Deze publicatie is uitsluitend bedoeld ter informatie. Hoewel de in dit document gestelde feiten en verstrekte opinies als juist worden verondersteld, aanvaardt Bank ten Cate & Cie N.V. geen enkele aansprakelijkheid voor enige schade in welke mate dan ook, voortvloeiend uit het gebruik van deze publicatie of de inhoud daarvan. Ontwikkelingen na sluitingsdatum zijn van invloed op de juistheid van de in deze publicatie gestelde feiten en de verstrekte opinies. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
BEURSVISIE | JAARGANG 22 NUMMER 4 2008
voorwoord Geachte lezer, Wij zijn zeer verheugd met deze vernieuwde Beursvisie. Niet alleen is de lay-out veranderd, maar ook inhoudelijk is er één en ander gewijzigd. Zo is de volgorde van de verschillende artikelen aangepast. Verder schenken wij meer aandacht aan evenementen die wij als bank organiseren en krijgt een cliënt van de bank elk kwartaal een prominente plaats. Wij zijn continu bezig om onze communicatie met u zo optimaal mogelijk te houden. Dat is ook de reden dat wij Beursvisie in een nieuw jasje hebben gestoken. Wij hebben geluisterd naar wat u plezierig vindt en waar u mogelijk verbetering zag. Uiteraard leest u in deze Beursvisie een samenvatting over de beurzen in het afgelopen kwartaal. Ook zal ons beleggingsbeleid worden toegelicht en wordt een aantal fondsen besproken. Professor Jacques Sijben is uiterst kritisch over de miljoenennota. De parameters die het kabinet hanteert zijn zeer onzeker en met deze begroting krijgen we in 2010 de rekening gepresenteerd, aldus onze huisprofessor. Graag vernemen wij van u wat u vindt van deze vernieuwde Beursvisie. Wij stellen het zeer op prijs als u uw reactie wilt geven via de e-mail aan onze manager private banking, tevens hoofdredacteur, Klaartje de Beer:
[email protected]. Veel leesplezier. Dennis Raithel Directeur
3
risico’s blijven aanzienlijk
Het “zure zoet” in de begroting-2009 DOOR PROF. DR. JACQUES J. SIJBEN
In de recente Troonrede wordt erop gewezen dat “de wereldeconomie kampt met tegenslagen”, maar dat “dankzij de inspanningen van de afgelopen jaren de Nederlandse econo-
I
n het Regeerakkoord werd toen de nadruk gelegd op een hogere participatie op de arbeidsmarkt
(meedoen), een matiging van de looneisen (meer-
mie er relatief goed voor staat”. Deze constatering is juist.
werk) en meer initiatief bij de burgers (minder regels).
Terugblikkend moet in dit verband worden opgemerkt dat in
De beloofde overgang van “eerst het zuur en dan het zoet” is ook daadwerkelijk gerealiseerd.
september 2003 door de toenmalige Minister van Financiën BEPERKT HOUDBAAR
structurele hervormingen werden aangekondigd, teneinde het draagvlak van de economie te versterken, de internationale concurrentiepositie te verbeteren en, gezien de komende
Na “het zuur” met ombuigingen en lastenverzwaringen in de jaren 2003 tot en met 2005, volgde, zoals voorheen ook was aangekondigd, in 2006 en 2007 “het zoet” (koopkrachtstijging, daling van de werkloosheid, een verbetering van de overheidsfi-
vergrijzing, gezonde overheidsfinanciën op lange termijn te kunnen blijven garanderen.
nanciën, een daling van de staatsschuld, etc.). Het nieuwe kabinet Balkenende IV presenteerde in september 2007 de Miljoenennota 2008 die een sfeer ademt van gemeenschapszin: “Samen werken, samen leven”, waarbij de versterking van de sociale-cohesie centraal werd gesteld. In het jaar 2008 is “het zoet” echter weer vervangen door “het zuur”, waarbij door lastenverzwaringen de koopkracht weer negatief werd (- 1⁄2 %). Kortom, het aangekondigde zoet door Minister Zalm in september 2005 blijkt achteraf maar zeer beperkt houdbaar te zijn geweest. CRUCIALE VARIABELEN
De recente Miljoenennota 2009 is tot stand gekomen in een periode met grote mondiale macro-economische on-
4
zekerheden, die bepalend zijn voor een drietal cruciale variabelen die in sterke mate de ontwikkeling van onze open economie beïnvloeden. In dit verband moet gedacht worden aan de wereldhandel (33⁄4%), de gemiddelde olieprijs in 2009 ($ 125 per vat) en de ontwikkeling van de dollar ten opzichte van de euro (1,57). Uitgaande van de geschatte bron Wikimedia BEURSVISIE | MACRO-ECONOMIE
Elk kwartaal behandelt Professor Sijben de belangrijkste macro-economische ontwikkelingen en de economische vooruitzichten. Dit keer beoordeelt hij de begroting voor 2009.
waarden van deze variabelen resulteert in 2009 een groei
UITSTEL OF AFSTEL
van 1,25%, een inflatie van 3,25%, in stijging van de lonen
Sinds 2005 is de arbeidsinkomensquote opgelopen van
in de marktsector van 3,5% en een lichte stijging van de
77,4% naar 81,25% in 2009, waardoor de bedrijfswinsten
werkloosheid tot 4,25%. De gemiddelde koopkracht zal,
en investeringen onder een neerwaartse druk komen te
ondanks de vele risico’s, toch stijgen met 0,5 %.
staan (investeringen -2,75% in 2009). Het kabinet heeft de BTW-verhoging geschrapt, een compromis is gesloten
ONGEZONDE AANPAK
met de sociale partners over het ontslagrecht en de WW-
Naar mijn mening worden de risico’s en de kwetsbaar-
premies zullen worden verlaagd als de sociale partners de
heid van onze open economie aanzienlijk onderschat. Het
looneisen zullen matigen. In het komende najaarsoverleg
kabinet zet vooral in op een “nieuw zoetstengeltje”, koop-
zal moeten blijken of deze uitruil succesvol zal zijn of dat er
krachtbehoud en lagere lasten voor de werkenden. De
toch een loon-prijsspiraal de kop op steekt die op termijn
grote structurele problemen met betrekking tot de nood-
zal uitmonden in een lagere groei en hogere werkloosheid.
zakelijke hervormingen op de arbeids- en woningmarkt,
De huidige koopkrachtreparatie (“het nieuwe zoet”) leidt
onderwijs, veiligheid, integratie, vergrijzing, etc. worden
tot een afwenteling van het koopkrachtverlies op de col-
daarentegen voorlopig op hun beloop gelaten en eventu-
lectieve sector en zal straks weer worden teruggedraaid.
eel doorgeschoven naar een volgend kabinet. Gebrek aan
Of zou het zo kunnen zijn dat uitstel van koopkrachtverlies
daadkracht wordt bespeurd en dit leidt tot onzekerheid.
ook hier leidt tot afstel (nieuwe verkiezingen staan voor de
Deze aanpak is ongezond. Immers, mede gezien de hui-
deur), zodat een nieuw kabinet wordt opgezadeld met een
dige onzekere situatie in de wereldeconomie, die sinds 13
hoger begrotingstekort of scherpe ombuigingen? De nabije
september door de redding van financiële instellingen door
toekomst zal het leren.
de Amerikaanse overheid nog is verscherpt, bereidt de regering met het “nieuwe zoet” het “nieuwe zuur” voor de
WANKELE TOEKOMST
jaren 2010 en 2011. De lastenverlichting van 2,5 miljard
Als door de ongekende reddingsactie van de Amerikaanse
euro (géén BTW-verhoging, verlaging WW-premies en een
regering door de oprichting van een mogelijk Staatsfonds
eenmalige verlaging van de ziektekostenpremie) zal name-
van $ 700 miljard voor slechte bancaire kredieten de finan-
lijk straks weer gecompenseerd moeten worden, teneinde
ciële storm op korte termijn hopelijk zal gaan liggen, door
het beoogde structurele positieve begrotingsaldo van 1%
vertrouwensherstel de beurskoersen zich weer geleidelijk
BBP te realiseren. Deze duurzame lastenverlichting wordt
opwaarts gaan bewegen en de Amerikaanse economie
echter gefinancierd door tijdelijke meevallers, zoals een la-
zich in de loop van 2009 weer herstelt, zal in ieder geval de
gere EU-afdracht, een tijdelijke budgettaire ruimte omdat
economische situatie in de tweede helft van de kabinets-
de uitgavenplafonds ruwweg stijgen met de hogere inflatie
periode verbeteren. De wankele begroting 2009 zal dan
en de aardgasbaten (2,7% BBP). Deze financiering brengt
wellicht een sterker draagvlak krijgen, maar vooralsnog blij-
grote risico’s met zich mee.
ven de risico’s aanzienlijk.
BEURSVISIE | MACRO-ECONOMIE
5
Beurzen tussen hoop en vrees
Derde kwartaal schrijft geschiedenis DOOR MR. PETER J. VAN DER HOF RBA
Het derde kwartaal van 2008 heeft helaas geschiedenis Ondanks de gedaalde olieprijs moesten de
geschreven. De kredietcrisis was ook nu de voornaamste bron
aandelenmarkten dit kwartaal wederom een flinke veer laten. Het getemperde vertrouwen
van zorg en heeft de toekomstverwachtingen danig aangepast.
in de financiële sector en de economie als geheel zorgden voor een daling van de MSCI-
Hierdoor zijn de bewegingen op de financiële markten soms
World Index. Deze meetlat van de wereldwijde aandelenbeurzen gaf dit kwartaal, in Euro’s
heftig geweest. Met name de maand september heeft weer haar
gemeten een verlies aan van 6%, maar in US$ gemeten kwam het verlies op 16%.
naam hoog gehouden als slechtste beleggingsmaand door de
De sectoren die zich enigszins staande konden houden waren de defensieve sectoren far-
historische verliezen gedurende de laatste dagen.
macie (-3,2%) en voedingsmiddelen (-1,9%). Grote uitschieter naar beneden was met
D
name de conjunctuurgevoeliger sector van de e centrale bank van de Verenigde Staten heeft dit
grondstoffen (-33,5%), maar ook de industrials (-18,0%) en
kwartaal de rente gelijk gehouden op 2%, omdat de
informatietechnologie (-15,9%).
inflatieangst enigszins getemperd is door afzwakkende
Onze eigen AEX-Index was wereldwijd één van de slechts
economische groei en lagere prijzen voor voedingsstof-
presterende indexen, hetgeen werd veroorzaakt door de
fen en olie. De Europese Centrale Bank heeft de rente met
relatief zware weging van de financiële sector in deze in-
slechts een kwart procent verhoogd tot 4,25%. Op de
dex. De Amerikaanse Dow Jones liet een daling zien van
kapitaalmarkten was zelfs een lichte daling te zien. In de
“maar” 5% en de Emerging Markets tenslotte werden ook
Verenigde Staten daalde de 10-jaars rente tot 3,7%, terwijl
meegetrokken in de mondiale onzekerheid en moesten
Europa een daling aangaf tot 4,3%.
zelfs een verlies van 25% incasseren. Het 3e kwartaal 2008 zal niet gauw worden vergeten.
GETEMPERD VERTROUWEN
De USDollar kon na lange tijd weer eens een positief kwartaal afsluiten. De munteenheid steeg tot een niveau van US $ 1,41, hetgeen een stijging betekende van 9,6%. Ook
6
de Zwitserse Frank kon iets aan kracht winnen tot ZWF 1,59. De beweeglijkheid van de Britse Pond eerder dit jaar is enigszins tot stand gebracht. De olieprijs was ook dit kwartaal zeer beweeglijk. De afzwakkende economische vooruitzichten brachten het “zwarte goud” weer op een prijsniveau van rond de $ 97,-, hetgeen een daling voor dit kwartaal inhoudt van bijna 28%.
BEURSVISIE | MARKTEN EN BELEID
Voorzichtigheid geboden
Kredietcrisis is nu een vertrouwenscrisis DOOR DRS. D.R.J. EBBING RBA
I
n onze vorige bespreking van het beleggingsbeleid verwezen we naar de grote inflatiedreiging op grond waarvan zowel
In dit artikel wordt aandacht gegeven aan het actuele beleggingsbeleid van Bank ten Cate & Cie, de asset allocaties en aan de bedrijfssectoren, welke momenteel onze voorkeur hebben.
de FED als de ECB de korte rente eerder zouden willen verhogen dan verlagen. Ech-
ter, na de dramatische ontwikkelingen in met name de
BEPERKING RENTERISICO
Amerikaanse financiële wereld, kan van een rentestijging
Ten aanzien van onze obligatiebeleggingen blijven wij een
voorlopig geen sprake meer zijn. De ondergang van Leh-
voorkeur hebben voor obligaties met de hoogste krediet-
man Brothers, de onder curatele stelling van Fannie Mae
waardigheid. Na de eerdere stijging begin dit jaar van de
en Freddie Mac, de redding van Merill Lynch door Bank
lange rente als gevolg van de toegenomen inflatieverwach-
of America en tot slot de oproep tot een noodfonds van $
tingen (de 10-jaarsrente steeg van 3,9% in januari jl. naar
700 miljard voor het opkopen van onverhandelbare hypo-
circa 4,5% nu), lijkt het erop of we een pas op de plaats
theekobligaties geven aan hoe kwetsbaar de Amerikaanse
maken. Het renterisico beperken we momenteel door een
economie momenteel is. Inmiddels wordt er niet meer over
ladderportefeuille op te bouwen met looptijden variërend
een kredietcrisis gesproken, maar over een vertrouwens-
van 2010 t/m 2016.
crisis. Van een renteverhoging kan dan ook voorlopig geen sprake zijn. We zien nu zelfs al wereldwijd een afzwakken-
Zoals eerder aangegeven, blijven wij fors onderwogen in
de groei, als gevolg waarvan de in het tweede kwartaal nog
beursgenoteerde vast-goedbeleggingen. De verwachte af-
piekende inflatie inmiddels weer is afgezwakt.
waarderingen beginnen nu door te sijpelen in de resultaten van de beursgenoteerde fondsen. De beurskoersen zijn als
Omdat we nu ook een verslechtering van de economische
gevolg hiervan inmiddels fors onder de intrinsieke waarde
groei in de rest van de wereld verwachten, brengen wij ge-
uitgekomen, maar voorlopig blijven wij nog even aan de
faseerd onze overwegingen in Europa en Azië terug. De
kant staan. De lagere economische groei en de afnemende
reeds enige jaren gehanteerde onderweging in de Verenig-
en verslechterende kredietfaciliteiten moeten ons een beter
de Staten zal dan ook gereduceerd worden. Wij verwach-
instapmoment gaan opleveren.
ten dat het economische herstel, hoe onzeker dat nu ook lijkt, het eerst daar te zien zal zijn. FINANCIËLE INSTELLINGEN
Ten aanzien van de bedrijfssectoren blijven wij positief over
7
de gezondheidsector, welke ongevoelig is voor deze crisis. Wel verlaten wij de overweging in energie en basismaterialen, omdat de lagere economische groei de aantrekkelijkheid van deze sectoren vermindert. Het zal u niet verbazen dat wij de forse onderweging van de financiële instellingen voorlopig handhaven.
BEURSVISIE | BELEGGINGSBELEID
Financiële planning
Het Familiefonds DOOR DRS. KRIST H.H. PLAIZIER FFP
Elk nadeel heeft zijn voordeel. Nu uw effectenportefeuille (tijdelijk) minder waard is, is het fiscaal relatief gunstig om een deel ervan over te dragen aan de kinderen. Toch wilt u zelf de zeggenschap over de volledige portefeuille behouden. Het familiefonds is een fiscaal vriendelijke methode om dit te bewerkstelligen.
A
eveneens (één van) de kinderen zodra er daartoe de capaciteiten zijn. Na uw overlijden zouden dan de kinderen in het stichtingsbestuur de zeggenschap over het (familiefonds)vermogen van u over kunnen nemen.
ls gevolg van de dalingen op de effectenmarkten staat
Stap 2: Direct of geleidelijk schenkt of verkoopt u de van
de waarde van uw effectenportefeuille waarschijnlijk
het familiefonds verkregen participaties aan uw kinderen.
onder druk. Wellicht dat hiermee het moment is gekomen
Indien u kiest voor schenken is over deze schenking schen-
om een deel van uw beleggingen over te hevelen naar de
kingsrecht verschuldigd maar door goed te plannen kunt u
volgende generatie. Immers, de effectenmarkten zullen ooit
gebruik maken van de jaarlijkse vrijstelling van het schen-
weer herstellen en de waardestijging van uw portefeuille
kingsrecht en/of de progressie in de schenkingsrechttarie-
komt dan in ieder geval terecht bij uw kinderen zonder dat
ven. Op deze manier bespaart u successierechten. Indien
hierover successierechten betaald hoeven te worden. Het
u kiest voor verkoop van de participaties zou u een verdere
kan natuurlijk zijn dat uw kinderen nog te jong zijn. In dat
optimalisatie kunnen bewerkstelligen door de kinderen u
geval houdt u de zeggenschap over de beleggingen liever
de koopsom schuldig te laten blijven (eventueel renteloos).
zelf. Dit is mogelijk door een familiefonds op te richten en
Elk jaar zou u hen een deel van deze schuld kwijt kun-
uw beleggingen hierin onder te brengen. Door deze stap
nen schelden (hetgeen fiscaal als schenking aangemerkt
bespaart u niet alleen belasting op de korte termijn over
zal worden). Ook hier kan dan weer gepland worden op
de waardestijging van uw beleggingen maar bespaart u
vrijstellingen en progressie in de tarieven.
ook successierechten wanneer u komt te overlijden in de toekomst.
Met een familiefonds zijn er dus successierechterlijke voordelen te behalen. Voor de inkomstenbelasting is er echter
8
De grondvorm van het familiefonds is de volgende.
geen verschil. Aangezien het fonds fiscaal transparant is,
Stap 1: U draagt uw beleggingen over aan een fonds voor
valt de waarde van de participaties gewoon in box 3 bij de
gemene rekening, ‘het familiefonds’. Voor het beheer en
houder ervan. De waarde van een participatie is gelijk aan
bewaar van het vermogen wordt een stichting opgericht.
een evenredig deel van het vermogen van het familiefonds.
Deze stichting houdt voor risico van het familiefonds de
Maakt het fonds koerswinst op haar beleggingen dan stijgt
beleggingen aan bij Bank ten Cate & Cie. De tegenpres-
de waarde van de participaties evenveel. Wanneer het
tatie van het familiefonds bestaat uit een uitreiking aan u
fonds rente of dividend ontvangt, wordt dit uitgekeerd aan
van participaties. Het inbrengen van uw vermogen in het
de participanten.
familiefonds en de uitreiking van de participaties leiden
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw Private
doorgaans niet tot schenkingsrecht. De zeggenschap
Banker. Dit artikel is niet bedoeld om u een pasklare oplossing
over het vermogen houdt u zelf door plaats te nemen in
te bieden. Het doel is om u een idee te geven van de mogelijk-
het stichtingsbestuur. Het is verstandig om ook uw vermo-
heden. Bovendien zijn bepaalde fiscale eisen en consequenties
gensbeheerder deel uit te laten maken van dit bestuur en
wegens ruimtegebrek niet opgenomen in de tekst.
BEURSVISIE | FINANCIËLE PLANNING
Kennismaken met de buren
Let’s (M)eat! DOOR DRS. JACQUELINE B.M. VAN DER VOORT
M
Op donderdag 18 september jl. waren het de witte tenten, kleurige et de insteek ‘Let’s (M)eat’ wilden wij als één van de bedrijven binnen de
bloemen, heerlijke hapjes, maar bovenal een schitterende beginnende
grachtengordel graag het gezicht achter ons bedrijf laten zien. Andersom maakten
najaarszon die de achtertuin aan de Herengracht 130 in Amsterdam
wij graag op een persoonlijke en informele manier kennis met onze buurtgenoten.
zonnig kleurden. Op die avond organiseerde Bank ten Cate & Cie een
Dat leverde ons enthousiaste reacties op in de aanloop naar deze avond, maar bovenal
zogenoemde ‘buurtbarbecue’ voor de buurtgenoten aan de grachten.
plezierige gesprekken en leuke kennismakingen op de bijeenkomst zelf. Een mengeling van bewoners en bedrijven van de Singel, Keizers-,
om ons èn het gebouw met zijn unieke antieke stijlkamers,
Prinsen- en uiteraard Herengracht mochten wij als onze
te leren kennen.
gasten ontvangen. Vertrouwen en persoonlijke aandacht vormen voor ons de Een veel gehoorde opmerking van onze gasten was dat de
basis binnen private banking om met elkaar een goede en
buurtbewoners het zo apprecieerden om de mensen achter
langdurige relatie aan te gaan. Ook met het organiseren
de bank te zien. Veelal fietst of loopt men ons pand voorbij
van dit soort specifieke activiteiten probeert Bank ten Cate
en heeft men geen notie van wat er zich binnen onze bank
& Cie het persoonlijke karakter van de bank te benadruk-
afspeelt. Nu kregen de buurtbewoners uitgebreid de kans
ken.
9
BEURSVISIE | ACTIVITEITEN BANK TEN CATE
Op gezette tijden laten wij in Beursvisie cliënten en relaties van de bank aan het woord over bijzondere activiteiten. In deze Beursvisie beschrijven wij de bijzondere activiteiten van een bijzondere man: Jacob Gelt Dekker.
Jacob Gelt Dekker, ondernemer en filantroop Egbert ten Cate, directeur van Bank ten Cate & Cie, ontmoette Jacob voor het eerst op een reis naar het Afrikaanse Gabon in het kader van “operation-loango” (zie Beursvisie nummer 2, 2006 op onze website bij publicaties, Beursvisie). April jl. heeft Jacob een innemende presentatie gegeven voor een aantal cliënten van de bank.
J
acob Gelt Dekker is geboren in Oterleek in 1948. Zijn jeugd
stilzitten kon hij niet. Hij reisde over de wereld en verbleef
was chronologisch hetzelfde als die van andere kinderen,
minimaal zes maanden in elk gebied om de cultuur te kun-
maar filosofisch gezien erg kort. Op zijn 12e jaar stond hij
nen absorberen en ‘de mensen te leren kennen’.
op eigen benen. Geplaagd door ziekte werd Jacob gedre-
In 1998 reisde hij naar Curaçao om vrienden te bezoeken
ven tot overleven en bereikte tegen alle verwachtingen in
en werd verliefd op het eiland. Hij restaureerde de hele slop-
een hoog opleidingsniveau, dat hem uiteindelijk bracht tot
penwijk Otrobanda in de originele glorie. Hij stichtte een
het creëren van bedrijven met als uiteindelijk doel: filantro-
museum en bouwde een klein, exclusief hotel dat thans tot
pie.
de “Leading small hotels of the World” behoort. De oude stadswijk werd opgeknapt, huizen werden gerenoveerd en
ONDERNEMERSCHAP MET FLAIR
de activiteiten van Jacob creëerden extra werkgelegenheid.
In 1973 behaalde Jacob Gelt Dekker aan de Universiteit
In 2001 werd hij ernstig ziek en bracht hij bijna een jaar in
van Amsterdam zijn graad als tandarts. Tot 1989 runde hij
een ziekenhuis in de Verenigde Staten door. Hij onderging
een tandartspraktijk in Amsterdam. Ondertussen partici-
talloze chemokuren en bestralingen, maar hield vanuit het
peerde hij in verschillende zakelijke projecten, waardoor hij
ziekenhuis de regie over de bouw en de voortgang.
de smaak van het ondernemerschap te pakken kreeg. In
10
1989 stopte hij met de tandheelkunde, behaalde zijn MBA
GEVOEL VOOR RECHTVAARDIGHEID
aan de Universiteit van Rotterdam en werd fulltime onder-
In die periode is hij ook artikelen gaan schrijven over zijn
nemer.
ervaringen in Curaçao. Hij neemt daarbij geen blad voor de
Zijn flair in ondernemerschap leidde tot het openen van 120
mond. Deze columns werden hem niet altijd in dank afge-
one-hour photo shops in Europa, die hij later aan Kodak
nomen omdat ze nogal direct en kritisch konden zijn. In het
verkocht. Andere successen waren onder meer Budget
boek “persona non grata” kunt u een selectie van deze co-
Rent A Car, Kwikfit en Splash Fitness Clubs. Jacob ging
lumns lezen. (NB. Wij hebben voor onze cliënten nog een
officieel met pensioen in 1990 (hij is dan 42, red.), maar
aantal van deze boeken beschikbaar. Indien u hierin bent
BEURSVISIE | BIJZONDERE ACTIVITEITEN
Jacob Gelt Dekker te midden van kinderen op één van de scholen in Laos
geïnteresseerd kunt u een exemplaar opvragen bij het secretariaat van Bank ten Cate & Cie, echter zolang de voorraad strekt). Jacob’s goede doelen hebben voornamelijk te maken met het welzijn van kinderen en onderwijs. Zo is hij betrokken (geweest) bij non-profit organisaties als Child’s Dreams, Star Children, Friends of
belangen zijn veilig gesteld in een aantal stichtingen. Zo
the United Nations en was van 2005-2007 erevoorzitter van
zijn er het Jacob Gelt Dekker instituut en JADE founda-
de honorary board van ChildRight. Ook hier blijkt weer zijn
tion. Ook hier spelen kinderen weer een grote rol. JADE
gevoel voor rechtvaardigheid, want dit erevoorzitterschap
foundation bijvoorbeeld heeft tot doel het bevorderen van
heeft hij opgegeven toen bleek dat 23 augustus 2007 het
goede scholing en educatie voor kinderen en het facilite-
Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) de mensen aan-
ren hiervan. Over zichzelf zegt hij in een recent interview in
raadde “geen geld te geven aan ChildRight zolang de stich-
het FD: “Ik heb een enorme drang, een scheppingsdrang.
ting de interne- en administratieve organisatie niet op orde
Voortdurend orde proberen te scheppen in de chaos. De
heeft, omdat de stichting op haar website onjuiste informa-
kwaliteit van het leven is iets maken uit niets”. Maar zijn
tie geeft over de bestedingen van de donatiegelden en hier-
ultieme conclusie is: “Uiteindelijk ben ik meer filosoof dan
over aan het CBF onvoldoende inzicht kan bieden”. Jacob
filantroop”.
volgt liever zijn eigen weg en doet zijn eigen projecten. Jacob Gelt Dekker heeft voor zijn filantropische actiLEER ZE LIEVER VISSEN
viteiten een groot aantal internationale onderscheidin-
Momenteel is Jacob Gelt Dekker druk bezig met de bouw
gen toegekend gekregen:
van 15 scholen langs de voormalige Ho Chi Min route in
In 2008 ontving hij de Melvin Jones Award voor zijn
Laos. Samen met inwoners van een dorp maakt hij een
grote inzet op humanitair gebied.
plan hoe de school te bouwen en hoe de school daarna
De Verenigde Naties eerde Dekker in 2007 met de titel
in stand te houden. Hij betrekt de locale bevolking daar
‘Friend of the United Nations’ en benoemde hem te-
nauw bij, want die moet uiteindelijk de school zelfstandig
vens als ambassadeur hiervan.
voortzetten. Jacob verstrekt de bouwmaterialen, het les-
In 2006 ontving Dekker de Ambassadeur Terry Dorn-
materiaal en een periodieke bijdrage voor onderhoud en
bush Award van de Netherlands-America Foundation
lesmiddelen. De dorpelingen zijn verder verantwoordelijk
in Washington D.C..
voor de bouw, de exploitatie, de leraren en continuïteit van
Bij Koninklijk Besluit van 21 februari 2006 werd Dekker
de school. Zijn motto is ook hier: “ik leer ze liever vissen,
benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau.
dan dat ik ze vis geef”. In april 2008 is de 9e school ge-
In 2003 ontving Dekker de Gouden Medaille in de
opend.
Orde van de Leeuw van Zion van Ethiopië. In 2002 werd hij onderscheiden met de Girigori Wen-
Jacob Gelt Dekker heeft nog tal van andere projecten. Zijn
del prijs.
BEURSVISIE | BIJZONDERE ACTIVITEITEN
11
Fondsen in het kort DOOR DRS. JOHN P.N. RES
PROCTER & GAMBLE
US$ 69,69
AXA
€
22.90
Het Amerikaanse Procter & Gamble is marktleider in con-
Het Franse verzekeringsbedrijf AXA heeft over het eerste
sumentengoederen. Merken zijn o.a. Gilette, Olaz, Always,
halfjaar van 2008 een 32% lagere winst behaald. De winst
Dreft en Pampers. Het bedrijf heeft een sterke focus op
daalde naar € 2,2 miljard, maar was daarmee wel beter
conjunctuurongevoelige producten in gezondheid en per-
dan verwacht. De winst werd door € 739 miljoen negatief
soonlijke verzorging.
beïnvloed door afschrijvingen op asset backed securities en fixed income funds. Tenzij de marktomstandigheden
De cijfers van het bedrijf zijn goed. In het tweede kwartaal
verder verslechteren, gaat AXA voor heel 2008 uit van net-
steeg de omzet met 10% naar $ 21,3 miljard. Het bedrijfs-
towinst die gelijk is aan 2007. Tevens wil de onderneming
resultaat steeg met 13%. Het bedrijf zet hiermee voor 24
het dividend van € 1,20 voor heel 2008 handhaven.
opeenvolgende kwartalen een groei van de omzet neer die boven de eigen doelstellingen ligt.
Het afgelopen kwartaal zijn de omstandigheden echter wel verslechterd. De internationale beurzen zijn verder gedaald
Toch is er wel wat aan te merken op de cijfers. De vo-
en daarnaast had AXA een 7,25% belang in Lehman Bro-
lumegroei blijft bijvoorbeeld met 3% wat achter. De groei
thers. AXA zegt dat dit laatste voor de balans geen conse-
komt voornamelijk voor rekening van prijsverhogingen en
quenties heeft.
kostenbesparingen. Prijsverhogingen zijn dan nu een goed middel (de marge liep maar 0,1% terug) maar op termijn
Positief is dat het eigen vermogen voldoende is en dat er
moet meer gebeuren.
geen emissies nodig zijn. Verder is AXA goed gepositioneerd om lastige marktcondities te doorstaan en hiervan te
Het aandeel is een defensieve belegging met een goed
profiteren als deze ten positieve draait. Het aandeel AXA is
groeipotentieel. Tevens koopt men voor $ 8 à 10 miljard
minder gedaald dan vergelijkbare Europese verzekeraars.
aan eigen aandelen in. Het management handhaaft de
Wij adviseren het aandeel te houden.
doelstellingen voor 2009 en dat is een sterk teken.
12
BEURSVISIE | FONDSEN IN HET KORT
NOKIA
€ 12.90
DSM
€
33,36
Het aandeel Nokia kende een turbulent jaar tot nu toe.
Koninklijke DSM heeft recentelijk haar winstverwachting
De koers staat onder druk door een lager aangekondigd
voor 2008 opwaarts bijgesteld. Dit nadat de tweede kwar-
marktaandeel in het tweede en derde kwartaal. De con-
taalcijfers ook al boven verwachting waren. Dit alles dankzij
currentie neemt toe door de iPhone van Apple en lagere
sterke resultaten bij de divisies kunstmest en voeding, die
verkoopprijzen. Het marktaandeel zakt daarmee onder de
profiteren van de krapte op de mondiale voedselmarkt en
40%. Ook door de afname van groei van de wereldecono-
toenemende vraag naar biobrandstoffen. DSM verwacht
mie verkoopt Nokia minder telefoons. Nokia kiest er bewust
over heel 2008 een winst (EBIT) van ruim € 1 miljard. DSM
voor om slechts deels mee te gaan in de prijsconcurrentie.
heeft haar prognose al een paar keer eerder verhoogd. De
Liever houdt men de marges op peil.
onderneming geeft aan dat de marktomstandigheden gunstig blijven. Uiteraard is zij niet geheel immuun voor een
Wij verwachten niet dat de concurrentie de prijs laag zal
verslechterend economisch klimaat.
kunnen blijven houden. Tevens zal de introductievraag naar
DSM gaf echter niet aan wat het tijdspad is voor een aantal
de iPhone weer afnemen. Vanaf dan kan het marktaandeel
geplande desinvesteringen. De huidige markt maakt een
weer groeien. Nokia zelf is positief over het vierde kwartaal
snelle verkoop niet waarschijnlijk. Daarnaast zijn twee divi-
door de introductie van nieuwe modellen. Tevens verwacht
sies cyclisch van aard wat de resultaten kan beïnvloeden.
het bedrijf dat de groei in mobiele telefoons over 2008 10%
Door de huidige winsten en het lage risicoprofiel van het
naar 1,14 miljard mobieltjes bedraagt.
chemieconcern is het aandeel nu aantrekkelijk. De koers/ winstverhouding van 7,5 is relatief laag en het dividendren-
De omzet in het tweede kwartaal steeg naar € 13,2 miljard
dement bedraagt 4%. Met de goede winstvooruitzichten
(+4%) en de operationele winst naar € 0,36 per aandeel
vinden wij het aandeel interessant.
(+12,5%). Met een koers/winstverhouding van 9 is het bedrijf relatief goedkoop geworden.
13
BEURSVISIE | FONDSEN IN HET KORT
Global list
14
BEURSVISIE | GLOBAL LIST
15
BEURSVISIE | GLOBAL LIST
Ten Cate Actueel In Ten Cate Actueel houden wij u graag op de hoogte van de ontwikkelingen in de organisatie binnen de bank. Dit kunnen personeelwisselingen zijn, maar ook het vieren van een jubileum van een medewerker. 35 JAAR IN HET VAK Sommige medewerkers blijven vele jaren trouw aan hun vak en ook aan hun werkgever. Zo begon Rob Vernooijs als jonge man 35 jaar geleden in het effectenvak en was hij al die jaren werkzaam als beleggingsadviseur. Al het wel en wee van de economie, de beurzen en de bedrijven over die lange periode maakte hij mee. In die periode is er veel veranderd. Te denken valt aan o.a. de regelgeving en de wijze van handelen. U zult bij andere banken weinig mensen tegenkomen die nog fysiek op de beursvloer hebben gestaan. Dan kan over echte ervaring worden gesproken. Rob begon zijn carrière bij Ingwersen & Co., dat later opging in Bank ten Cate & Cie. PRIVATE BANKER ELLY RIJKENBARG
Per 1 oktober is Elly Rijkenbarg ons team private bankers komen versterken. Elly woont in Ruurlo, in de Achterhoek, en zal zich vooral richten op de vermogende particulieren in de Achterhoek en Twente. Elly komt van ABN AMRO Private Banking. Ze heeft daar 10 jaar gewerkt als senior Private Banker en was tevens hoofd van de beleggingsafdeling. Elly is (natuurlijk) blij met de overstap, want zoals zij zelf zegt; “Hoe groter de bank, hoe onpersoonlijker het wordt”. AFSCHEID RIA JASPERSEN
Zo nu en dan vertrekt er helaas ook weleens iemand. Ria Jaspersen werkte in totaal 26 jaar op de back office van onze bank. Het werd voor haar tijd voor iets anders en Ria vond dat bij Boer & Croon, waar zij de functie van administratief medewerkster zal vervullen. Voorlopig wordt haar post niet ingevuld op de back office. Bank ten Cate & Cie is de laatste jaren steeds efficiënter gaan werken en wat “vroeger” met de hand werd gedaan, is inmiddels overgenomen door de computer. OVERSTAP JACQUELINE VAN DER VOORT
Ons team van private bankers breidt zich verder uit. Jacqueline van der Voort is per 1 september overgestapt naar het team van private bankers binnen onze bank. Na drie jaar ervaring als commercieel medewerkster binnen onze bank en een gedegen opleidingstraject te hebben gevolgd, was zij zover om deze uitdaging aan te gaan. Ze gaat nu een eigen cliëntenkring opbouwen, waarvoor ze als private banker de aanspreekpersoon wordt.
