jaargang 5 | nummer 2 | september 2013
itannova
In deze editie: Dura Vermeer maakt visie waar met BIM Interactieve sessies bij More For You
www.itannex.com
Wie is ITANNEX? uw Autodesk reseller! Itannex is een landelijk opererend adviesbureau voor
nen ondersteunen bij de implementatie van de software
teken- en ontwerpoplossingen in de bouw. Vanaf de start
en het opstarten van uw (BIM) project, zijn bouwkundig
in 1996 heeft Itannex zich in deze oplossingen gespeci-
geschoold en hebben dus naast productkennis ook pro-
aliseerd. Bij onze organisatie zijn ruim 40 medewerkers
ceskennis.
in dienst, waarvan het merendeel bouwkundig technisch geschoold is.
Want naast onze rol als reseller van Autodesk software, is het onze kerntaak om ondersteuning en/of advise-
Onze klantenkring bestaat onder andere uit ingenieurs- en
ring rondom deze producten te bieden. Dat kan in veel
architectenbureaus, constructeurs, aannemers, installatie
varianten: van opleidingen en projectmanagement tot
(advies)bureaus, woningcorporaties en gemeenten. Wij
technische consultancy en implementatiebegeleiding. Wij
houden ons bij deze opdrachtgevers bezig met de imple-
kunnen dit op een uiterst competitieve wijze invullen; niet
mentatie, training en ontwikkeling van teken- en ontwer-
alleen met scherpe, marktconforme prijsstellingen, maar
psystemen gebaseerd op de producten van Autodesk.
vooral met kundige medewerkers met een zeer hoog kennisniveau. Dat laatste is waar het uiteindelijk om draait.
Autodesk Software
De consultant of adviseur moet productief en effectief te
Itannex levert branche specifieke producten van Autodesk
werk gaan, waardoor een investering zich voor u zo snel
zoals de Infrastructure Design Suite (met onder andere
mogelijk terugverdiend.
AutoCAD Civil3D en AutoCAD Map3D) en de Building Design Suite (met onder andere AutoCAD Architecture, Revit Architecture, Revit Structure, Revit MEP, NavisWorks en 3ds Max Design). In dit segment is Itannex al enige jaren marktleider in de Benelux. Uiteraard zijn wij geautoriseerd voor het leveren van alle producten van Autodesk. Itannex onderscheidt zich door, naast het aanbieden van Autodesk software, het kunnen inzetten van kennis van de branches en de techniek. Onze consultants, die u kun-
itannova | pagina 2
itannova Voorwoord BIM is inmiddels een zeer bekende term in de bouw- en in-
ook steeds meer vraag naar begeleiding op gebied van BIM en
framarkt. Steeds meer bedrijven willen en kunnen mee met BIM
datamanagement. Itannex kan u op deze gebieden ondersteunen
of in ieder geval een 3D werkmethodiek. Bij Itannex merken we
en begeleiden.
dat de vraag hiernaar ook steeds groter wordt. Deze editie van de Itannova staat bol van klantenverhalen die u Probleem voor veel bedrijven is hoe ze de aanwezige kennis kun-
graag willen vertellen op welk niveau zij bezig zijn met Revit 3D
nen implementeren in hun bedrijfsproces, want welke software
en BIM. Ook hier merken we nog veel niveauverschil, de een is al
moet je gaan gebruiken voor dit nieuwe werkproces en hoe ga je
veel verder dan de ander. Maar welk niveau u ook hebt, Itannex
dit binnen je organisatie implementeren?
staat voor u klaar om u te begeleiden in uw vraagstukken! Uw BIM, onze uitdaging!
Ondanks of misschien wel dankzij de economische crisis verandert er ontzettend veel. Wij zien voor ons ook een veranderende
Harrie Moleman en Wim Bremmer
rol weggelegd. Naast het leveren van Autodesk software is er
[email protected]
Inhoudsopgave
Colofon
Itannex en BIM
pagina 4
Dura Vermeer Bouw Hengelo
pagina 8
Klictet Advies pagina 9 Smit’s bouwbedrijf pagina 10 RoosRos architecten pagina 11 Waterschap Regge & Dinkel
pagina 12
SATIJNplus architecten
pagina 13
More For You pagina 14 Bartels Ingenierurs voor Bouw & Infra
Itannova is het nieuwsblad van Itannex en wordt in eigen beheer uitgebracht. De itannova wordt kosteloos verspreid onder klanten en relaties van Itannex. Voor opmerkingen, het bestellen van extra exemplaren, aan- of afmelding van onze verzendlijst kunt u telefonisch contact met ons opnemen via 088 - 872 00 00 of per mail via
[email protected]. De itannova is met grote zorg samengesteld, echter Itannex aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke onjuistheden. Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden gereproduceerd. Tekst en inhoud: Itannex Vormgeving: Thumbs Up
pagina 15
pagina 3 | itannova
Itannex en BIM BIM is de toekomst!
Itannex is al vanaf 1998 actief met 3D CAD-software die het Building Information Modelling (BIM) proces ondersteund. In 1998 was Itannex in “de verkennende fase” en gebruikten wij nog verschillende software pakketten. Al heel snel kwamen wij tot het inzicht dat Revit (destijds nog een autonoom bedrijf) technologisch de allerbeste oplossing was. Vanaf het moment dat Autodesk eigenaar werd van Revit Systems kwam de ontwikkeling van dit pakket helemaal in een stroomversnelling en heeft het inmiddels een marktleiderspositie veroverd.
Aannemers, architecten en
SmartRevit werkmethodiek (gebaseerd
MagiCAD software (van de Finse firma
door tal van bedrijven gebruikt om hun
in combinatie met Revit MEP. De in-
op een gesloten BIM) wordt in Nederland
Progman) als reken- en tekenapplicatie
jaren voornamelijk in de breedte op
BIM processen te stroomlijnen.
stallatiebranche heeft de BIM gedachte
ingenieursbureaus gericht. Door deze mul-
Installatiebranche
branche nog relatief veel Autocad (ook
constructeurs Met Revit hebben wij ons in de eerste aannemers, architecten en constructieve
tidisciplinaire aanpak hebben wij snel veel ervaring opgedaan bij deze doelgroepen. De door Itannex zelf ontwikkelde
relatief laat omarmt, want er wordt in deze
Vanaf 2009 is Itannex ook zichtbaar actief
van Autodesk) wordt gebruikt, waardoor
che. Voor deze branche gebruiken wij
aannemers, architecten en constructeurs
geworden binnen de installatiebran-
deze bedrijven de BIM aansluiting met
volledig missen. Maar ook in deze branche wordt nu door verschillende bedrijven snel de inhaalslag gemaakt en wordt er meer en meer omgeschakeld naar een MagiCAD/Revit omgeving.
Stroomlijnen BIM proces met SmartRevit
itannova | pagina 4
BIM in een model met architect, constructeur en installateur
Infra Ook in infraprojecten wordt de BIM
werkmethodiek steeds vaker toegepast,
meestal met als doel om basisgegevens
te verzamelen en deze in een gezamenlijk model te zetten.
Na uitvoering van het werk kunnen de
gegevens worden bijgehouden in recente GIS-Databases. De inframarkt is zich op
gebied van BIM op dit moment sterk aan
het ontwikkelen, vooral door de komst van 3D software.
De traditionele markt kenmerkt zich door
strakke afspraken en is heel anders ingericht dan de bouw. Aannemers hebben
hier over het algemeen altijd een leidende rol en tot voor kort was het (architecto-
nisch) ontwerp altijd van ondergeschikt belang. Doordat de uitstraling en het
ontwerp, vooral bij kunstwerken, steeds
belangrijker wordt, komt ook 3D software
steeds prominenter in beeld. BIM is nog
(VO/DO/Bestek) is eigenlijk niet helemaal
maar het lijkt een kwestie van tijd voordat
duiding van deze fases weet iedereen in
markt. Met diverse producten gericht op
wordt. Maar met de komst van BIM en de
richten op en specialiseren in deze markt.
en belangen, is deze faseaanduiding ech-
een stap te ver voor de meeste partijen,
geschikt in een BIM proces. Met de aan-
ook dit zijn intrede echt gaat doen in de
de bouwkolom wat er van hem verwacht
de infra gaat Itannex zich ook steeds meer
verschuiving in de bouwkolom van rollen
BIM als proces
ter niet meer zo vanzelfsprekend.
Itannex benadert de BIM markt vanuit het
Beter is het om met de methode LOD
initiatie- en voorontwerpfase de informatie
je de mogelijkheid hebt om gedurende het
toe te voegen, om vervolgens uiteindelijk
het BIM toe te voegen. Het LOD niveau,
wat voor de uitvoering en later voor
aan hoe grof of fijn een object of element
gedachte komt precies overeen met de
nog geen standaard in de markt is, is LOD
werkmethodiek.
om een BIM proces in te richten. Maar ook
De traditionele bouwkundige fasering
iedere partij het nog op zijn of haar eigen
proces. Onze doelstelling is om vanuit de
(level of development) te werken waarbij
in BIM steeds verder te verfijnen en data
proces steeds relevante informatie aan
tot een gedetailleerd ontwerp te komen
gecategoriseerd van 100 t/m 500, geeft
beheer en onderhoud geschikt is. Deze
is gemodelleerd. Hoewel er op dit moment
werkwijze die wij bieden bij de SmartRevit
wel een van de meest gebruikte manieren
hier is nog ruimte voor verbetering, omdat manier gebruikt.
pagina 5 | itannova
Afbeelding: alle uitvoeringsdetails in één 3D model (bron: Bartels Ingenieurs voor Bouw & Infra)
Itannex heeft al bij meerdere projecten
ondersteuning geleverd op dit gebied, om ervoor te zorgen dat het BIM proces bij
alle partijen in een Gesloten BIM perfect loopt.
dustry Foundation Classes). Echter, voor
vaak voor dat de automatisering ad-hoc
van een clash controle, is altijd additionele
ver ineens iets met BIM wil bijvoorbeeld.
Solibri of Navisworks of zelfs een combi-
lijn en structuur is dan ver te zoeken.
het zoeken naar ontwerpfouten, het doen
wordt ingericht, omdat een opdrachtge-
software noodzakelijk zoals bijvoorbeeld
Hierdoor kan een wildgroei ontstaan en de
natie van beide.
BIM en uitwisseling
Itannex helpt organisaties op automatise-
Met name aan de productie en logistieke
ringsgebied door infrastructuur, applica-
ten dan Autodesk/Revit gewerkt, waarmee
Itannex levert al jarenlang robuuste en
gewisseld. Deze softwarepakketten sturen
ducten- en dienstenportfolio varieert van
aan, waardoor het heel belangrijk is om
maatwerk applicaties. Deze worden zoda-
algemeen is het ontwerp dan al definitief,
afgestemd op uw bedrijfsvoering.
stuk minder groot zal zijn.
Maar Itannex biedt meer dan alleen auto-
de ontwerpfase hier wel goede afspraken
Hoe kan Itannex u helpen?
jaren heen een gerenommeerd opleidings-
Gesloten BIM (alle partijen werken met
producten en diensten. Ze zijn ontstaan
klassikaal trainingen verzorgd, om ervoor
dus zeer groot.
missie, aangevuld met waarden en prin-
manier om kunnen gaan met de software.
Wanneer één of meerdere betrokken
een strategische keuze. Automatisering en
praktijk komen, combineren hun kennis
uitgewisseld op basis van een in de markt
factoren en van strategische betekenis
techniek en het bouwproces. Op deze ma-
bekende en gebruikte formaat is IFC (In-
aan de bedrijfsvoering. Maar het komt
tijk en kunt u zoveel mogelijk profiteren
Iedereen zal begrijpen dat het bouwen van een BIM het meest effectief is wanneer er op basis van één dataformaat en ondersteunde applicatie wordt gewerkt door
alle partijen. In een Gesloten BIM dus. In de praktijk is dit echter in lang niet alle
gevallen mogelijk, omdat bedrijven met
verschillende software werken. Gezien het feit dat circa 70 procent van de met BIM
actieve bedrijven, die werkzaam zijn in het ontwerpstadium van een project, op basis van Revit werken, kunnen met name in
kant wordt er met andere softwarepakket-
ties en systemen op elkaar af te stemmen.
de BIM informatie dan moet worden uit-
betrouwbare BIM oplossingen. Ons pro-
over het algemeen direct de productielijn
CAD tot BIM, maar ook specialistische
een goede aansluiting te vinden. Over het
nig geconfigureerd dat deze optimaal zijn
waardoor de uitwisselingproblematiek een
matisering en software. Wij zijn door de
over worden gemaakt. De kans op een
Bedrijven in de bouwkolom leveren
centrum geworden dat in-company of
dezelfde software) is in de ontwerpfase
vanuit een business case, een visie en een
te zorgen dat gebruikers op de juiste
cipes. BIM is voor deze bedrijven veelal
Onze consultants, die bijna allemaal uit de
bedrijven niet met Revit werkt, wordt er
informatisering zijn vaak kritische succes-
van de software met kennis van de (bouw)
aanwezige open standaard, het meest
om ondersteuning en uitvoering te geven
nier sluit de theorie goed aan op de prak-
itannova | pagina 6
van de mogelijkheden die de software biedt. Kortgezegd bieden wij u kans op een beter resultaat en tevreden opdrachtgevers! Ondersteuning op gebied van BIM processen en projecten is
een andere dienstverlening die wij bieden. De combinatie tussen
gevers inmiddels ook met “BIM ontworpen” gebouwen worden
geconfronteerd en ze op basis van de meegeleverde BIM dataset gaan inzien dat de geleverde informatie voor hen zeer bruikbaar is, in het onderhoud en beheer.
het proces en de techniek maakt ons een ideale partner bij de
Wanneer de gebouweigenaar al bij de opdrachtverstrekking zijn
praktisch zijn om onze kennis in te schakelen, om uw leerproces
output die hij uiteindelijk ontvangt ook bruikbaar zijn in de onder-
begeleiding van uw BIM project. Vooral in de opstartfase kan het
doelstellingen voor onderhoud en beheer goed formuleert zal de
te versnellen en direct succesvol uw BIM project af te ronden.
houd- en beheerfase. Voor opdrachtgevers is het op dit moment
BIM in de toekomst
maar deze kennis zullen ze vermoedelijk snel vergaren. Waardoor
BIM is inmiddels al gemeengoed geworden en wordt zelfs meer en meer voorgeschreven door opdrachtgevers. In de toekomst
nog lastig in schatten hoe dit werkt en wat ze nodig hebben,
de kans zeer groot is dat BIM de bouwwereld toch echt definitief
gaat veranderen! Itannex werkt graag aan deze verandering mee!
zal deze eis meer en meer specifiek worden. Dit omdat opdracht-
opdrachtgever
architect
aannemer en fabrikanten
infra en omgeving
MEP
constructeur
pagina 7 | itannova
Visie waarmaken met BIM Dura Vermeer Bouw Hengelo
Dura Vermeer Bouw Hengelo BV is een zelfstandig bedrijf binnen Dura Vermeer Groep NV. Een solide familiebedrijf in de top van de bouwbranche dat zich richt op continuïteit. Samen willen we sneller, beter, leuker en goedkoper werken. Dit doen wij op een innovatieve manier, door het aangaan van ketensamenwerkingen en het LEAN maken van ons werkproces. Tekst: Erwin Waanders | Dura Vermeer Bouw Hengelo
Al onze bouwobjecten moeten zowel
economisch renderen als maatschappelijke waarde toevoegen voor de lange termijn.
Centraal staat altijd het welzijn en de tevredenheid van onze klanten; opdrachtgevers en eindgebruikers.
Onze visie op ondernemen is gebaseerd op de volgende principes, te weten:
Het voor klanten realiseren van onderscheidende bouwoplossingen, binnen gestelde budgeten en deadlines.
Wij zijn van mening dat we bovenstaande
visie op ondernemen niet waarmaken kunnen maken zonder BIM.
Zorgcomplex ‘Het Weggeler’ Samen met onze opdrachtgever Trivium
Meulenbelt Zorg, IAA Architecten, Bartels
Ingenieurs voor Bouw & infra en Dijkoraad
Wiecherink hebben wij voor de nieuwbouw van het zorgcomplex “Het Weggeler” in Al-
melo een BIM model in 3D gerealiseerd. Het proces rondom een BIM model is nog het
belangrijkste, het is fantastisch om te zien dat dit de samenwerking tussen partijen
naar een hoger niveau brengt. Samenwer-
king vindt plaats in een cyclus waar alle
partijen gezamenlijk één keer in de week
een engineerings sessie hebben waarbij alle knelpunten worden besproken en worden
opgelost. Het uiteindelijke BIM model is van zeer hoge kwaliteit waar alle samenwerkende partijen trots op mogen zijn.
Dura Vermeer Hengelo & Itannex
Model van IAA architecten
Erwin Waanders, Manager BIM bij Dura
Vermeer: “Via verschillende kanalen zijn wij
in contact gekomen met Itannex als organisatie. Het eerste contact heb ik gelegd met Roy Meenhuis, BIM consultant bij Itannex, wij zijn elkaar tegengekomen bij de werkplaats BIM van Pioneering”.
Model van Bartels
De toekomst van BIM Wij gaan met BIM een toekomst tegemoet waarbij de samenwerking van partijen in
de gehele keten verder wordt bevorderd,
zodat onze klant/eindgebruiker een gebouw krijgt met meer kwaliteit, in een kortere tijd, voor een betere prijs, wat voldoet aan de
verwachtingen en gerealiseerd wordt in een open, transparante en respectvolle samen-
Model van Wiecherink
werking.
Het totale BIM model
Clash controle wordt uitgevoerd met Navisworks
itannova | pagina 8
Communicatie en motivatie Klictet Advies
Klictet Advies is een onafhankelijk technisch adviesbureau, opgericht in 2005. Wij zijn klantgericht, praktisch, flexibel en innovatief met een breed dienstenpakket in de installatietechniek. Onze adviezen hebben als doel om een optimaal comfort, functionaliteit en veiligheid in uw gebouwomgeving te verkrijgen. Dit doen wij voor alle marktsegmenten in opdracht van bedrijven, overheden en ontwikkelaars. Tekst: Kees Kelder | Klictet advies
De diensten die wij aanbieden hebben
allen een link naar installatietechniek, dit zijn installatie-advies op het gebied van
alle gebouw gebonden installaties, Energie Prestatie Advies, Binnenklimaatadvies,
Communicatie, Beveiliging & ICT en Gebouwbeheer.
het willen leren van elkaar. Het gebruiken van een relatief nieuwe werkmethodiek
was aanleiding om elkaar de ruimte te geven om te leren. Het resultaat was boven verwachting, diverse clashes hadden wij
binnen een traditioneel proces waarschijnlijk pas veel later ontdekt, Onze engineers hebben veel meer inzicht in hun eigen
De Nieuwe Baarnse School Verdeler in 3D uitgewerkt
Het project De Nieuwe Baarnse School
ontwerp gekregen, voor de opdrachtgever was het onderwerp techniek veel beter te
(NBS) is een brede school van 4.300 m2
begrijpen enz.
uitgewerkt tot LOD300 met BIM als werk-
Klictet & Itannex
eerste projecten waarbij we BIM echt in de
gekomen met Itannex, waarna referenties
dat binnen het ontwerpteam integraal is
methodiek. Voor ons was dit een van de
Door de moderne media zijn wij in contact
praktijk hebben gebracht. Dit naar volle te-
zijn nagegaan. Itannex bleek goed aan te
vredenheid van alle ontwerpteampartners:
Hevo Bouwmanagement, Spring Architecten, ZRI Ingenieurs, De Jong Gortemaker Algra.
sluiten bij onze verwachtingen. Na een
presentatie van één van Itannex’ BIM consultants bleek dat er tevens uitgebreide
installatietechnische kennis aanwezig was.
Installaties in 3D
Dit project kenmerkt zich door onder
andere de goede communicatie, nako-
men van afspraken en de motivatie van allen om dit project tot een succes te
maken. Dit zijn factoren die onontbeerlijk zijn binnen het BIM proces. Het individuele resultaat is recht evenredig met het
gezamenlijke resultaat. Dit is direct ook de essentie van integraal ontwerpen. Je hebt elkaar nodig en je moet op elkaar kunnen
vertrouwen. Een ander aardig aspect was
De toekomst van BIM Er is nog een berg werk te verzetten en er
zal nog veel geïnvesteerd moeten worden, echter zijn wij ervan overtuigd dat de traditionele manier van werken zal afnemen en dat BIM in de meest brede zin van
haar betekenis de toekomst heeft. Goed voorbeeld doet volgen en wij willen ons
graag inzetten om die voorbeeldfunctie in te vullen.
pagina 9 | itannova
Analyseren in Navisworks Smit’s bouwbedrijf
Dynamisch ondernemend in bouwen en projectontwikkeling. Smit’s bouwbedrijf is een ontwikkelende bouwer, met als trefwoorden: middelgroot, financieel gezond, betrouwbaar en probleemoplossend. Actief in zowel woningbouw als utiliteitsbouw, vooral in de Randstad. Al ruim 80 jaar is Smit’s Bouwbedrijf actief als bouwonderneming. Tekst: Ton van Zijtveld | Smit’s bouwbedrijf
Tegelijkertijd blijven wij onszelf vernieuwen
gietbouwproces.
Conceptwoning
ganisatie die zich soepel aanpast en snel
Tijdens het uitwerken, in het verleden,
met het ontwikkelen van een conceptwo-
fase onderkend en opgelost. Ruim 2 jaar
en leveranciers waarmee wij al veel mee
Als eerste hebben wij de wandbekisting
met een korte voorbereiding- en bouwtijd
uitgewerkt. Om de draaiboeken te maken
nen aanbieden.
waarop naast de wanduitslagen ook
Smit’s Bouwbedrijf & Itannex
met een wendbare kennisintensieve or-
kan beslissen. Wij blijven daardoor voor-
oplopen, zowel in techniek en milieu als in organisatie en logistiek. Innovatieve concepten als ketensamenwerking, virtueel
en duurzaam bouwen passen wij dagelijks
toe in tastbare projecten. Daarbij tonen wij voortdurend aan de meest ingewikkelde
bouwopgaven binnen het gestelde budget marktconform te kunnen realiseren.
in 2D werden al vele knelpunten in deze
ning in Revit. Dit doen wij met installateurs
geleden zijn wij gestart met BIMmen.
samenwerken. Het uiteindelijke doel is om
tunnelbekisting en veiligheid zelf in Revit
voor lage bouwkosten woningen te kun-
hebben wij standaard sheets ontwikkeld
uittrekstaten en een 3D uitsnede worden
geplaatst. Deze sheets hebben een kop-
Actueel BIM project
Nu zijn we samen met ketenpartners bezig
peling met het model waardoor wijzigin-
Als ervaren gietbouwers werken wij het
gen direct op de sheet zichtbaar zijn. Nu
ding zelf uit. Van het maken van wand- en
gere manier met behulp van clashcontrol
complete legplannen voor breedplaat-
ringstraject opgelost. Door het BIM-model
betonelementen, de in te storten installa-
staat om het gietbouwproces met behulp
en de veiligheidsvoorzieningen tijdens het
eventueel aan te passen.
gietbouwproces al jaren in de voorberei-
wij in BIM werken wordt op een eenvoudi-
tunneldraaiboeken tot het maken van
kruisingen en onvolkomen vóór het uitvoe-
vloeren. En dit allemaal inclusief de prefab
te koppelen aan een planning zijn wij in
ties, de overige in te storten voorzieningen
van Navisworks virtueel te analyseren en
Tom Stam van Smit’s Bouwbedrijf: Wij zien steeds meer voordelen van het werken
met de Revit software. Voor een betere samenwerking gaan ook ketenpartners over op het werken in Revit.
De toekomst van BIM Onze verwachting voor de nabije toekomst is dat BIM vooralsnog gebruikt
wordt voor het vervaardigen van 2D-teke-
ningen vanuit het 3D-model. Daarnaast zal afhankelijk van de grootte van het project en de kennis van de hoofdaannemer het
BIM-model gebruikt worden voor het uit-
werken van onderdelen zoals cascobouw, installaties, gevelsluiting en daken. Dit
komt vooral doordat onderaannemers en
leveranciers nog niet massaal zijn overgestapt op BIM. Wij merken wel dat lang-
zaam aan steeds meer onderaannemers/
leveranciers overgaan tot de aanschaf van BIM-software of het laten uitwerken door Aandachtspunten van veiligheid
itannova | pagina 10
Bekisting veiligheid van prefab beton en installaties
een adviesbureau die BIMt.
Meer structuur in werken RoosRos Architecten
RoosRos Architecten is een fullservice architectenbureau met focus op kwaliteit. U kunt bij ons terecht voor alle aspecten van het vakgebied: van conceptontwikkeling en ontwerp tot en met technische uitwerking en bouwbegeleiding. We werken met zo’n 35 collega’s vanuit twee vestigingen: in Oud-Beijerland en Goes. Van daaruit bedienen we opdrachtgevers in heel Nederland, maar ook daarbuiten. We willen projecten realiseren die bijdragen aan de ruimtelijke kwaliteit van de gebouwde omgeving. Met ons hoofd in de wolken en onze voeten in de klei gaan we op zoek naar de essentie. Tekst: Jaap Orgers | RoosRos Architecten
Ons portfolio onderscheidt zich met projecten van de meest uiteenlopende aard
en omvang. Voor een kleinere particuliere opdracht zetten we ons met evenveel
passie in als voor een groot bedrijfspand of een complex stedenbouwplan.
je snel inzichtelijk hebt wat de bibliotheek te bieden heeft, naast het object dat je
op dat moment nodig hebt. Dat scheelt
zoeken. Ook over de template heeft Itannex goed nagedacht. Er is gekozen voor
veel structuur, instellingen zijn consequent doorgevoerd en de mogelijkheden van
Bedrijfsgebouw Lubron Voor de nieuwbouw van Lubron in WaalNieuwbouw van Lubron in Waalwijk
vertrekpunt voor onze bureau specifieke
wijk wordt momenteel gewerkt aan de
template.
met een fantastische ligging ten opzichte
De toekomst van BIM
bouwteam volledig uitgewerkt in Revit:
bijdraagt aan een beter resultaat, zeker
technische uitwerking. Dit bedrijfsgebouw van de rijksweg A59 wordt binnen het
We omarmen elke nieuwe ontwikkeling die
zowel door ons bureau, als door de con-
als het gaat om het verbeteren van de
structeur en de installatie-adviseur.
RoosRos Architecten & Itannex
3D model waarin de constructies en installaties goed zichtbaar zijn
Revit worden goed benut. Een prima
integrale samenwerking. BIM zien we dan
ook als een cruciale nieuwe stap voor ons vakgebied. Maar nog lang niet alle bedrij-
Na een aantal projecten binnen Revit te
ven in de keten hebben het zogenaamde
om de mogelijkheden van het programma
‘ontwerpen in 3D’ genoemd. Momenteel
brengen in de werkmethode en een aantal
ming tussen bouwkundige, constructieve
vooral behoefte aan een goede tool voor
gende stap is de koppeling met planning,
betere template. De SmartWindow tool
BIM biedt fantastische mogelijkheden
aan, omdat deze voor beginnende gebrui-
verbeteren, maar daarmee is BIM wat ons
de flexibiliteit biedt voor het maken van
sing. Bouwen is en blijft immers mensen-
bieden daarnaast een heldere grafische
BIMMEN ontstaat, blijft communicatie
hebben volbracht, ontstond de behoefte
BIMmen al in de vingers. “BIM wordt vaak
beter te benutten, meer structuur aan te
richten we ons nog op integrale afstem-
inefficiënties weg te nemen. We hadden
en installatietechnische onderdelen de vol-
het modelleren van kozijnen en aan een
budget en exploitatie.
van Itannex sprak ons daarbij het meest
om op allerlei gebieden de kwaliteit te
kers goed te hanteren is en toch voldoen-
betreft nog geen allesomvattende oplos-
niet-standaard kozijnen. De packages
werk. Binnen de ketenintegratie die door
weergave van de bibliotheek, waardoor
essentieel.
pagina 11 | itannova
Visualisatie is belangrijk Waterschap Regge & Dinkel
De kerntaak van Waterschap Regge & Dinkel is het zorgen voor voldoende en schoon water in het werkgebied, hierbij hoort ook het beheren van de watergangen, waterzuiveringen en rioolgemalen. Waterschap Regge & Dinkel beheert circa 20 waterzuiveringen en 20 rioolgemalen. Tekst: Alex Bosch | Waterschap Regge & Dinkel
De afdeling PTO zorgt voor projecten en
onderhoud van de waterzuiveringsinstal-
laties en rioolgemalen binnen het werkgebied. Hierbij hoort het ontwerpen van het object van fundering tot aan elektrotechnische voorzieningen, daarnaast worden ook functionele specificaties voor de apparatuur en software opgesteld.
soepeler. In het verleden werden onze
tekeningen door de constructeur omgezet naar een Revit model om de benodigde berekeningen te kunnen doen, tegen-
woordig krijgt hij dit model al kant en klaar aangeleverd.
Een ander groot voordeel is dat we onze
BIM modellen goed kunnen gebruiken bij
Werken met BIM
het onderbouwen van de budgetaanvra-
Het ontwerpproces voor Waterzuiverin-
gen richting ons bestuur. De visualisatie
verscheidenheid aan disciplines, om de
aspect.
efficiënt mogelijk te laten verlopen werd
Regge & Dinkel en Itannex
modellen. De afdeling PTO (Projecten,
door de levering van Civil 3D software
gen en Rioolgemalen herbergt een grote samenwerking tussen deze disciplines zo er gekozen voor het werken met BIM
van het object is hierbij het voornaamste
Er bestond reeds een relatie met ITANNEX
Technologie en onderhoud) werkt samen
in het verleden, hieruit is ook de keuze
en Grontmij. Omdat deze toeleveranciers
voor het implementeren van de Autodesk
met partners als Witteveen & Bos, DHV
ontstaan om Itannex te kiezen als partner
op een gegeven moment ontwerpactivitei-
BIM oplossing binnen onze organisatie.
ten in Autodesk BIM oplossingen gingen
Itannex heeft gezorgd voor de installatie
snel overtuigd van de kracht van de Auto-
natie met SMARTRevit, daarnaast zijn er
voordeel is dat er binnen de afdeling goed
tekenaars. Eventuele ondersteuning door
werpproces, ook met externe partijen als
Itannex is zeker niet ondenkbaar.
verrichten werden we bij Regge & Dinkel al
van de Building Design Suite in combi-
desk BIM oplossingen. Het voornaamste
Revit trainingen verzorgd voor een tweetal
kan worden samengewerkt in het ont-
het inzetten van Revit Modelleurs van
constructeurs verloopt de communicatie
itannova | pagina 12
Project RWZI Zandvanger in Haaksbergen, 3D uitgewerkt door Grontmij.
Monument in BIM SATIJNplus architecten
SATIJNplus Architecten is een integraal full service architectenbureau met 50 jaar ervaring. Ons bureau van 35 medewerkers, biedt innovatieve, creatieve en (financieel) haalbare oplossingen voor leegstand en nieuwbouw. Gebouwen bepalen de uitstraling en samenhang van de omgeving en zijn daarmee van grote invloed op ons leef-, woon- en werkklimaat. Tekst: Maarten Simonis | SATIJNplus architecten
Kloostercomplex in Beukenrode
SATIJNplus levert een actieve bijdrage
aan het verduurzamen van de gebouwde
omgeving, in samenwerking met alle par-
tijen in de vastgoedmarkt. Door haar kennis en ervaring wordt SATIJNplus Archi-
tecten met name betrokken in complexe herbestemmingsprojecten. Combinaties
zoeken in functies (wonen, zorg, winkelen, werken en vermaak) verhoogt het succes van levensvatbaarheid.
weggelegd voor nieuwbouw. SATIJNplus vindt daarentegen dat je het BIM-model
optimaal moet inzetten. Dat betekent dat het integraal werken in de genen moet zitten. Het is dus wat ons betreft
geen issue meer of en wanneer je gaat
BIMmen. Zo zal bij bestaande gebouwen, monument of niet, gestart moeten wor-
den met het maken van een volwaardig
Revit-model. Dit kan middels het invoeren van 2D tekeningen in Revit. Of middel
Kloostercomplex Beukenrode
een 3Dlaserscan dat via een pointcloud
Nu is weer een nieuw tijdperk aangebro-
omgezet kan worden naar Revit. Dat levert
3D en werken integraal binnen projecten
bijvoorbeeld een volwaardig en gedegen
van mening dat 3D-tekenen alleen is
zijn wij onder meer te werk gegaan bij het
ken. Van 2D-tekenen gaan wij om naar
vervolgens het informatiemodel op om
door te BIMmen. Nu zijn veel adviseurs
haalbaarheidsonderzoek te verrichten. Zo haalbaarheidsonderzoek van Kloostercomplex Beukenrode te Venray.
Het kloostercomplex Beukenrode in
Venray is in het verleden benoemd tot gemeentelijk monument.
De naastgelegen kerk is rijksmonument. Bij herbestemming van het object die-
nen de kwaliteiten van het ensemble en 3D isometrie van de 2e verdieping
architectuur zoveel mogelijk gehandhaafd te worden. In het structuurplan is een
uitgangspunt genomen die recht doet aan de bestaande architectonische kwaliteit.
Het gebouw is aantrekkelijker gemaakt
door de verhouding tussen netto en bruto oppervlak te verbeteren. De buitengevels
blijven in verschijningsvorm onaangetast.
Met de constructeur is de bestaande constructie geïnventariseerd en beoordeeld. Op basis hiervan is het voorontwerp
ontwikkeld. Met de adviseur installaties Volantis zijn een aantal varianten ont-
wikkeld ten aanzien van de technische
voorzieningen voor de appartementen. De energiezuinigheid en de exploitatiekosten zijn daarbij afgewogen.
SATIJNplus architecten & Itannex Op dit moment zitten wij als bureau in de
implementatiefase van BIM. Inmiddels zijn wij al ruim een jaar bezig met SmartRevit. Alle tekenaars zijn door Itannex opgeleid tot BIM-modelleurs. Ook het
kaderpersoneel heeft een BIM-opleiding gehad van Itannex. Verschillende pro-
jecten hebben inmiddels alle fasen van
het bouwprojecten doorlopen in BIM. De
nieuw projecten worden vanzelfsprekend opgestart in Smart Revit.
Kortom het wordt langzaam gemeengoed, en wij zijn ervan overtuigd dat wij binnenkort niet meer beter weten!
pagina 13 | itannova
Interactieve sessies met BIM More For You
Het BIM proces wordt vaak in relatie gebracht met nieuwbouw. More for You, een van de BIM en 3D ontwikkel- en engineeringpioniers van het eerste uur, passen de BIM methodiek ook al langer en succesvol toe voor her ontwikkeling en renovatie. Tekst: Bas Bron | More For You
De organisatie heeft een uniek werkproces ontwikkelt waarmee snel en doeltreffend allerlei vastgoed scenario’s kunnen wor-
den gecreëerd. Voor klanten en opdrachtgevers leiden die scenario’s tot snelle en
inzichtelijke turnkey voorstellen. Als basis software gebruikt More for You de Revit Design Suite Premium aangevuld met
Navisworks. Tevens heeft More for You
zelf een web-based applicatie ontwikkelt waarin Programma’s van Eisen, pro-
cesanalyse en kosten calculaties kunnen worden gemaakt. Deze applicatie sluit
naadloos aan op de Revit suite en infor-
matie kan volledig worden uitgewisseld.
Herontwikkeling met BIM
geven (Ruimtedatabase van More for You). Het opstellen van dit ruimtelijk PVE vindt plaats aan de door More for You ontwik-
kelde concurrent engineering tafel (zie foto hierboven). Klanten en belanghebbenden
worden in interactieve sessies begeleid in het zelf opstellen van hun PVE. Dit PVE is direct in te lezen in Revit. Met het ruimte-
lijk PVE worden organisatie scenario’s ge-
maakt, die het werkproces en de ruimtelijke behoefte van de gebruiker weergeven. Deze ruimtelijke en organisatie structuren
kunnen van toepassing zijn op het actuele proces of toekomstige scenario’s.
De toekomstbestendigheid en aanpasbaarheid van het vastgoed wordt dus
Recent is succesvol een bestaand
direct meegenomen. Aan de hand van
vesting met daarbij maatschappelijke en
stichtingskosten en exploitatie opzetten
In eerste instantie is een ruimtelijk Pro-
de pand geïnventariseerd en ruimtelijk en
de eisen en wensen van de klant in speci-
bestanden kunnen aan elkaar worden ge-
kantoorpand herontwikkeld tot zorghuis-
deze inventarisatie en scenario’s worden
zorgvoorzieningen in hetzelfde complex.
gemaakt. Tegelijkertijd wordt het bestaan-
gramma van Eisen (PVE) gemaakt waarin
bouwkundig opgebouwd in Revit. De twee
ficaties en 3D zijn opgeslagen en weerge-
koppeld waardoor een beeld ontstaat van
de bestaande en toekomstige situaties
van het pand. Vooral de “phase optie” in
Revit biedt een goede ondersteuning voor het opzetten van de ontwikkel en verbouw scenario’s.
Door het proces interactief met de gebruiker te doorlopen en hem vanaf het
begin een goede ruimtelijke en financiële reflectie te geven van zijn wensen, is de
communicatie helder en het begrip groot. Zelfs niet bouwkundigen kunnen dit pro-
ces goed volgen en beoordelen. Vanaf het begin zijn constructie en installatie advi-
seurs betrokken en leveren zij data aan die in de ruimtebibliotheek worden verwerkt. Toeleveranciers worden ook vrij snel in het project betrokken als het gaat om
specifiek gebouw of installatie gebonden producten. De engineering tafel fungeert als proces- en communicatie instrument waarbij Navisworks en de Revit Design
suite als ondersteunende software worden toegepast. Door deze manier van werken wordt het modelleren in een veel eerder
stadium dan traditioneel, ingezet en is er
veel eerder inzicht in kosten en techniek.
More For You & Itannex De relatie tussen More for You en Itannex
dateert al vanaf de oprichting van More for You in 2005. Wij zijn direct begonnen met het modelleren en werken in BIM, als een van de eerste partijen in Nederland. Fasering bestaand
itannova | pagina 14
Fasering te slopen
Fasering nieuwbouw
3D prefab ook in BIM
Bartels Ingenieurs voor Bouw & Infra Bartels Ingenieurs voor Bouw & Infra is een internationale onderneming met vestigingen in Nederland, Duitsland, Ghana, Ierland, Polen en Turkije. Meer dan 250 mensen met een passie voor techniek zijn werkzaam bij ons bedrijf. Bartels is adviserend partner op gebied van onder meer constructies, bouwtechniek, civiele techniek, brandveiligheid en geotechniek. Al sinds 2008 is Bartels geheel over op Revit 3D tekenen en BIM is de orde van de dag. Tekst: Moniek Vrielink | Bartels Ingenieurs voor Bouw & Infra
Woontoren MarQuant In het zuiden van Pijnacker verrijst een
nieuwe eigentijdse wijk, dat een mix van
voorzieningen biedt. Onderdeel daarvan is MarQuant, een woontoren van elf lagen.
Bij dit project is men in de ontwerpfase al begonnen met BIM, waarna Bartels dit in
de prefab engineering voort heeft kunnen zetten samen met aannemer Heijmans. Prefab model van Bartels
Het oorspronkelijke ontwerp van het ge-
bouw is opgezet met de gedachte dit uit
te voeren in een traditioneel tunnelbekis-
tingssysteem. Om die reden is er dan ook
veel herhaling en systematiek aangebracht in het ontwerp.
Omdat een dergelijk ontwerp zich ook uit-
stekend leent voor een uitvoering in prefab beton is Bestcon hierop ingesprongen Model van de architect
en heeft, in samenwerking met Bartels,
de hoofdraagconstructie omgezet in een
casco van prefab wanden en voorgespan-
nen Bestcon60 vloerplaten. Dit resulteerde in een opzet die de concurrentieslag won van het traditionele bekistingssyteem. Het ontwerp is door architect Kokon
opgezet in Revit in een 3D-BIM omgeving waardoor dit uitstekend aansluit bij de
binnen Bartels ontwikkelde methode om
prefab 3D in Revit te engineeren. Het model van de prefab onderdelen kan daarbij
worden ingeladen in het totaalmodel zodat een 100% afstemming van alle disciplines kan worden bewerkstelligd.
Bartels & Itannex Vanaf de start met Revit is Itannex al ad-
viserend partner van Bartels. In het begin betekende dit dat Itannex de training van onze Revit modelleurs heeft gezorgd,
waardoor de medewerkers van Bartels nu op dit niveau kunnen werken. Stapje voor
stapje komen we nu hoger op de BIM lad-
der, waarbij Itannex ons begeleidt en helpt om de juiste keuzes te maken.
Toekomst van BIM Al sinds 2008 werkt Bartels haar projecten in 3D uit, met Revit Structure. Sinds die
tijd zijn wij ook gaan experimenteren op
gebied van BIM, de eerste stapjes zijn gezet door onze bouwkundige en constructieve tekenaars te laten werken in het-
zelfde model. Vanaf dat moment is onze kennis verder gegroeid, op dit moment
zijn wij bezig met de ontwikkeling van de implementatie van 3D prefab in een BIM
model. Toekomst? Ja, BIM is dé toekomst!
pagina 15 | itannova
SmartRevit
nieuwe ontwikkelingen SmartRevit is in de loop der jaren uitgegroeid tot een betrouwbare integrale BIM werkmethodiek waarmee aantoonbaar de beste BIM projecten in Nederland mee worden uitgevoerd. SmartRevit wordt als methodiek vaak onbewust door ontwerpers en modelleurs toegepast, omdat het van alle methodieken het beste aansluit aan de wensen en eisen uit de praktijk
Itannex geeft nieuwe energie aan SmartRevit door het uitbrengen
gebruikersdagen er dit jaar anders gaan uitzien: In plaats van één
ce voor de tools en een opgefrist logo.
seren bij u in de regio. Wij presenteren onze verbeteringen die
van een nieuwe handleiding, nieuwe gebruiksvriendelijke interfa-
Daarnaast willen onze consultants meer direct in contact treden met u als klant en gebruiker. Daarom zullen onze SmartRevit
grote gebruikersdag, gaan we kleinere gebruikersdagen organiu ons heeft voorgesteld, maar we zullen vooral uw vragen gaan beantwoorden!
REVIT T R A M S
Over ITANNEX Itannex is een landelijk opererend adviesbureau voor 3D-teken- en BIM oplossingen in de bouw en installatie techniek.
Daarnaast ondersteunen wij fabrikanten bij de ontsluiting van hun producten via onze SmartRevit bibliotheek. Vanaf de start, in
1996, heeft Itannex zich in dit soort oplossingen gespecialiseerd.
Contactgegevens: www.itannex.com
[email protected] 088 - 872 00 00
Vestigingen: Almelo Eindhoven Sliedrecht
Gold Partner Architecture, Engineering & Construction Engineering, Natural Resources & Infrastructure Manufacturing MEP Systems Engineering Specialized Structural Engineering Specialized Fabrication Specialized Consulting Specialized Product Support Specialized Authorized Developer Authorized Certification Center Authorized Training Center
com
