In deze Dal Segno: Voorzitsels El Cumbanchero Wimpie en zíjn jubileum Spanjaardgatfestival Breda Anjeractie Maestro M.: De fluit Activiteitenagenda Jarigen
Dal Segno Nieuwsblad van het Gerwens Muziekkorps 2011 • 2
Voorzitsels Geacht lid, De uniformencommissie is zich actief aan het te buigen over een nieuw uniform. Als besloten wordt over te gaan tot aanschaf van nieuwe uniformen dan gaat dat veel geld kosten. Hiervoor moet extra geld in het laatje komen om dat te kunnen betalen. De voorbereidingen voor de 30ste editie van onze fietstocht Fietsen voor Muziek zijn alweer in volle gang. De fietsroute is klaar en de posten zijn geregeld. De advertentie-actie loopt en de sponsoring is in volle gang. Wij rekenen op jouw medewerking om van deze actie ook dit jaar weer een succes te maken. Ook rekenen wij op jouw medewerking voor het vrijwilligerswerk bij Bloem en Tuin. Hiermee kunnen we als vereniging extra geld verdienen om bijv. in te zetten voor de kosten van nieuwe uniformen. Na de vakantie zullen we tijdelijk uit onze repetitieruimte moeten. “D’n Heuvel” wordt dan verbouwd. Dat gaat ongeveer een half jaar duren. Voor die periode zijn we op zoek naar een andere repetitieruimte. We hebben veel alternatieven onderzocht en hebben enkele concrete mogelijkheden in beraad. Het lijkt er dus op, dat dit probleem opgelost gaat worden. Zoals je weet, zijn we al enige tijd op zoek naar aanvulling in het bestuur. Ik ben verheugd te mogen vertellen, dat we Arno Brancart bereid hebben gevonden om het bestuur te komen versterken. Tenslotte wens ik jou veel plezier toe bij de komende concerten. Vriendelijke groet, Will Cooijmans
El Cumbanchero Hoewel Rafael Hernández Marin niet opgenomen is in de internationale galerij van componisten geldt hij in zijn geboorteland als een van de belangrijkste componisten van Latijn-Amerikaanse popmuziek in de 20e eeuw. Hij werd op 24 oktober 1892 in Aguadilla, Puerto Rico, geboren. Met 12 jaar begon hij aan zijn muzikale opleiding. Hij leerde verschillende instrumenten te bespelen waaronder trompet, viool, trombone, blaasbas, gitaar en piano. In zijn puberteit verhuisde hij naar San Juan waar hij onder leiding van Manuel Tizól bij het “Orchestra Municipal” speelde. 1912 componeerde hij zijn eerste lied “Maria and Victoria”, maar door de tweede wereldoorlog was hij gedwongen om voor de United Forces van de Verenigde Staten te dienen, daar speelde hij in de militaire kapel. Toen hij uit dienst kwam ging hij via New York naar Cuba om het theaterorkest van Havanna te dirigeren. Vier jaar later keerde hij terug naar New York en vormde het “Trio Borinquen”. Na een korte succesvolle periode werd het trio opgeheven en heeft Hernández een nieuwe groep gevormd: “Conjunto Victoria”. Daarmee begon een belangrijke periode van zijn muzikale carrière. In het begin van de jaren 40 reisde Hernández met “Conjunto Victoria” naar Mexico voor een contract van 3 maanden, uiteindelijk duurde het contract 16 jaar. In Mexico, dat voor hem altijd als een tweede vaderland was, studeerde hij op het nationale conservatorium af als leraar voor harmonie, compositie en begeleiding.
In 1953 keerde hij terug naar Puerto Rico waar hij na diverse succesvolle tours over het hele eiland als muziekdeskundige voor een groeiend radiostation ging werken. Tussen 1956 en 1959 was hij erepresident van de genootschap van componisten en auteurs van Puerto Rico. Op 11 december 1965 overleed Hernández na een lange strijd tegen kanker. Hij heeft een nalatenschap van meer dan 3000 composities in verschillende genres achtergelaten, waaronder classics als Silencio, Precioso en El Cumbanchero. Dit nummer is een guaracha, een Cubaans dansritme dat zijn roots vindt in de oude Spaanse volksmuziek. Ry Cooder zette eind jaren 90 een project op in Cuba waarbij plaatselijke befaamde muzikanten eens lieten horen wat ze waard zijn. Het resultaat is een mini-muziekgeschiedenis op CD van de laatste 150 jaar op Cuba: Buena Vista Social Club. Eén van de muzikanten op de CD is de plaatselijke legende Don Ruben Gonzáles, een 77-jarige pionier van de Cubaanse pianostijl. Na de opnamesessies voor Buena Vista Social Club kreeg ook hij de kans zijn eerste(!) album op te nemen. Op slechts twee dagen(!!) nam hij alle nummers op, waaronder… El Cumbanchero.
Wimpie en zíjn jubileum ”En hoe Wimpie volslagen werd verrast!” senstalling was een aparte plek gemaakt voor de jubilaris en bij binnenkomst bleek het hele bureau verbouwd te zijn naar de situatie van 40 jaar geleden. De computer was verdwenen en hiervoor in de plaats stond er een ouderwetse typemachine. Er lagen allerlei paperassen van voorbije tijden. Bovendien was het mooi versierd. Maar van werken kwam niets. Wimpie stond volop in de schijnwerpers. Dat had hij niet verwacht. ’s Middags ging Wimpie vroeg naar huis om te zorgen, dat hij samen met Ria, Noortje (en Thijs) en Neeltje op tijd bij “Schafrath” zou zijn voor de receptie. Toen Wimpie bij Schafrath was aangekomen, zag hij, dat zijn moeder als een van de eerste gasten aankwam. Ze had haar eigen taxi geregeld dat eigenwijze mens! En hij had nog zo goed gezegd…! Maar natuurlijk was zijn moeder welkom. Vlug genoeg kwamen de andere gasten en werd het een gezellige boel.
Op 16 augustus 2010 was het zover… Op die dag was Wimpie 40 jaar in dienst van de gemeente. Inderdaad, Wimpie werkt al 40 jaar bij de gemeente Nuenen! Wimpie vond dit zeker de moeite waard om te vieren. Hij wilde daar gepast aandacht aan besteden. De gemeente bood hem een receptie aan. Deze receptie werd vanwege de vakantieperiode een maand later gehouden en wel op 16 september 2010. Wimpie had met de afdeling Personeelszaken afgesproken, dat zijn persoonsdossier verboden gebied was en dat alleen zijn afdelingshoofd een toespraakje mocht houden. Hij wilde zelf ook graag iets vertellen en hij had doorgegeven, dat de burgemeester in ieder geval geen toespraak mocht houden. Wimpie houdt namelijk niet zo van die standaard verhalen. De moeder van Wimpie had al een paar keer aan Wimpie gevraagd of zij ook mocht komen. “Neen!”, zei Wimpie, “Dat is niet de bedoeling. Die receptie is alleen maar voor collega’s en wat andere genodigden van het werk. Dat is niet voor familie. Bovendien ken jij daar toch niemand, dus je kunt er niks komen doen!” Datzelfde gebeurde bij de vergadering van bestuur van de harmonie, waar Wimpie van zijn aanstaande jubileum vertelde. Na alle voorbereidingen kwam de dag van de receptie. Wimpie ging ‘s morgens naar zijn werk om die dag nog het een en ander te gaan doen voordat hij aan de feestelijkheden begon. Maar dat was een grote vergissing. Bij de fiet-
Wimpie was van plan als eerste de microfoon ter hand te nemen en zijn verhaaltje te doen. Hij had een korte speech voorbereid. Maar dat ging mooi mis! Zijn afdelingshoofd was hem voor en had een leuk verhaal met allerlei gebeurtenissen uit de loop der jaren. Daarna was de beurt aan Wimpie, dacht hij. En zo was het ook. Wimpie nam de microfoon en begon met zijn verhaal. Maar Wimpie was nog niet begonnen of hij zag de burgemeester naar hem toekomen. En terwijl Wimpie stond te vertellen, vroeg de burgemeester om de microfoon. “Neen!”, zei Wimpie, “Je blijft van de microfoon af. Ik heb goed gezegd, dat de burgemeester niks mag zeggen!” “Toe nou”, zei de burgemeester, “Heel even maar, ik zal het kort houden”. Op hetzelfde moment zag Wimpie de fotograaf lopen, die altijd aanwezig is bij officiële bijeenkomsten, en hij zag de dames van het kabinet van de burgemeester wijzen en hun duim opsteken zo van: “Nou hebben we hem mooi te pakken!” en... zo was het inderdaad. Wimpie begreep op dat moment, dat hij de regie niet meer in eigen handen had. Hij moest het laten gaan. De burgemeester had een toespraak waar Wimpie van onder de indruk was. En na de toespraak kwam de aap uit de mouw. Het had het gemeentebestuur behaagd... Wimpie kreeg een gemeentelijke onderscheiding! Daar had hij in de verste verte niet op gerekend. Toen ineens snapte hij waarom zijn moeder er ook was. Ze was niet brutaal, ze was officieel uitgenodigd! En... alsof het nog niet genoeg was, kwam ook de harmonie nog een serenade brengen. Eerlijk gezegd, Wimpie voelde zich zeer vereerd, maar was wel even de kluts kwijt. Van die serenade had hij tijdens de repetitie en tijdens de bestuursvergadering helemaal niets gemerkt, de bandieten! Wimpie werd er volslagen door verrast.
Tip voor de Muziekliefhebbers!!! De Stichting Spanjaardsgat Breda breidt haar activiteiten uit.
Op het water van het Spanjaardsgat vindt tegen een indrukwekkend historisch decor van 22 mei t/m 19 juni 2011 het eerste Spanjaardsgat Festival plaats. Het nieuwe, gratis festival kent een aantal verrassende deelnemers waaronder de drie grote militaire beroepsorkesten. Tevens zullen onze “oud-leden” Tom en Noortje op vrijdagavond 27 en zaterdagavond 28 mei met hun huidige harmonie Euphonia uit Teteringen een spetterend optreden verzorgen in het teken van “Classic Night”. Iedereen is van harte uitgenodigd om een van de vele (gratis) concerten bij te wonen. Zie voor meer informatie www. hetspanjaardsgat.nl. Een deel van het voorlopige programma is hieronder bijgevoegd. Programma (onder voorbehoud en nog niet volledig) Zondag 22 mei 13.00-18.00 Feestelijke opening m.m.v. Centrum voor Kunsten Nieuwe Veste met koperkwintet, slagwerk, strijkorkest, kinderkoren, hoornensemble, street- en breakdance, theateracts en bigband Dinsdag 24 mei 20.30-22.00 ‘A Tribute to Michael Jackson’ door het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht met solisten (en onze oud-dirigent Remco van Viersen) Vrijdag 27 mei 20.30-22.30 ‘Classic Night’ met Harmonie Euphonia Teteringen, de vocalisten Esther Been, Karen Blommers, Laura Engel, Eliane Feijen, Lotte van Roosmalen, Richard Spijkers en een projectkoor
Zaterdag 28 mei 15.00-17.00 Concert Brabants Fanfare Orkest (met onze ere-voorzitter Martien v.d. Broek in de gelederen) Zaterdag 28 mei 20.30-22.30 ‘Classic Night’ met Harmonie Euphonia Teteringen, de vocalisten Esther Been, Karen Blommers, Laura Engel, Eliane Feijen, Lotte van Roosmalen, Richard Spijkers en een projectkoor Zondag 29 mei 14.00-19.00 ‘Bredase Bigband Meeting’ met 2swing4u, Duchess of Swing, Frits Bayens Big Band, BOSCO en de Small Town Bigband Donderdag 9 juni 20.30-22.00 Concert Harmonie Amor Musae Prinsenbeek
Vrijdag 10 juni 20.30-23.00 Concert Marinierskapel der Koninklijke Marine en de Steelband van de tamboers en pijpers van het Korps Mariniers
Vrijdag 17 juni 20.30-22.00 Concert Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’ en het Deep River Quartet
Zaterdag 11 juni 20.30-23.00 Muziekvereniging Fidelis met combo, vocalisten, koor Catalpa Dongen en dansstudio Jump. Na afloop Beatband Levy Joe
Zaterdag 18 juni 20.30-22.00 Concert Tilburgs Festival Orkest en zangeres Nomfusi (Z.-Afrika)
Zondag 12 juni 14.00-23.00 ‘Salsa in Breda’ m.m.v. de orkesten Porque No en Poder Latino, dj’s en de Spaanse dansgroep Los de Málaga
Zondag 19 juni 15.00-17.00 ‘Popera’ m.m.v. de Bredase Opera, Baronie Muziek Theater, popkoor BSUR, symfonieorkest Sinfonietta Breda, sopraan Waldin Roes en bas/bariton Ton de Kort.
Maandag 13 juni 15.00-17.00 Concert Nassau Harmonie Breda, vocalisten en een popband
Anjeractie door Prins Bernhard Cultuurfonds Van 15 mei t/m 21 mei wordt gecollecteerd voor de jaarlijkse nationale Anjeractie. Deze collecte is georganiseerd door het Prins Bernhard Cultuurfonds. Dit fonds zet zich in voor de totstandkoming van culturele projecten die een plaatselijk of regionaal karakter hebben, met de nadruk op amateurkunst. Ook in Nuenen collecteren de plaatselijke verenigingen. Tijdens de komende Anjeractie zullen leden van Brassband “de Vooruitgang” uit Nuenen, Showkorps “O&V” uit Nuenen en het Gerwens Muziekkorps bij u aanbellen voor uw bijdrage. Zij mogen één derde deel van de opbrengsten zelf houden. Daarnaast wordt door het Prins Bernhard Cultuurfonds aan de deelnemende verenigingen een bijdrage gegeven in aanschaf van nieuwe uniformen en instrumen-
ten. Het Prins Bernhard Cultuurfonds heeft ook afgelopen jaar ruimhartig aan de Nuenense verenigingen schenkingen gedaan waardoor het mogelijk is geweest om onder andere nieuwe instrumenten en uniformen aan te schaffen. Ook dit jaar verzoeken wij onze leden zich actief in te zetten voor deze collecte, volgend jaar willen we graag nieuwe uniformen aanschaffen. Daarvoor is het belangrijk om ook aanspraak te kunnen maken op de subsidieregelingen van het Cultuurfonds. Je kunt je aanmelden bij Peter van de Wielen of Carlo Verhagen. De collectebussen zullen volgende week woensdag 11 mei worden verdeeld. Er zijn verschillende straten/wijken waar we kunnen collecteren, er is er ook vast eentje in jouw buurt! Alvast bedankt voor jullie inzet.
Dwarsfluit Geschiedenis De oudst bekende dwarsfluit stamt uit de steentijd, en was van bot gemaakt. De fluit werd wellicht gebruikt om vijanden en boze geesten weg te jagen. Hij werd waarschijnlijk ook gebruikt om signalen door te geven, en ook nog bij de jacht, om een dier na te doen. Drieduizend jaar geleden was de dwarsfluit in China al bekend. Deze fluit was van hout gemaakt, metalen fluiten zijn een veel recentere ontwikkeling. Daarom worden de fluiten bij het hout gerekend, ook al worden er in een orkest tegenwoordig vaak uitsluitend metalen fluiten gebruikt. Negenhonderd jaar geleden werd de eerste dwarsfluit in West-Europa ontdekt. Het was een kleine fluit die werd gebruikt in het muziekkorps van het leger. Deze fluit werd ook wel een pijp genoemd. Hotteterre was een beroemde fluitenbouwer uit de 17e eeuw die de dwarsfluit verbeterde. De fluit bestond toen uit vier delen. Door het kopstuk uit te trekken en in te duwen kon de fluitenbouwer de fluit stemmen. De toongaten zaten dichter bij elkaar dan bij oudere instrumenten, zodat het instrument veel makkelijker te bespelen was. Er werd toen ook nog een klep aan toegevoegd, zodat ook het laatste toongat gesloten kon worden. De toon van de dwarsfluit was veel beter te horen dan die van de blokfluit, zodat hij beter te gebruiken was in een orkest. De orkesten werden steeds groter en er ontstond in die tijd zelfs een echte fluitschool. Een aantal tonen van de dwarsfluit klonk nog steeds erg onzuiver. Dat kwam door de plaatsing van de toongaten. Omdat die ver uit elkaar zaten, was het moeilijk om de gaten helemaal met de vingertoppen af te sluiten. De dwarsfluit zoals we die nu kennen, is begin 19e eeuw ontwikkeld door Theobald Böhm. Hij maakte de buis cilindrisch, met grote gaten en gaf al die gaten kleppen waardoor de fluit in C nog langer kon worden: tot de lage c en zelfs tot b. De dwarsfluitbuis werd en wordt van metaal of van hout gemaakt. In het orkest worden de fluiten bij het hout gerekend. Na Böhm namen veel fluitbouwers als Louis Lot in Frankrijk en Hammig in Duitsland zijn systeem over. Doordat in de 20e eeuw veel goedkoper in metaal te bouwen was, waren alle leerlingfluiten van metaal. Dat beïnvloedde ook het klankbeeld van de fluitisten. In orkesten en door professionele solofluitisten wordt nu echter weer meer en meer op hout gespeeld.
Leden van de fluitfamilie Van de moderne (Böhm-)dwarsfluit is een groot aantal andere instrumenten afgeleid. Dit zijn alle transponerende instrumenten. Van hoog naar laag zijn dit alle instrumenten die tot de familie van de moderne dwarsfluit behoren: • Piccolo meestal in C, soms in des (klinkt een octaaf of kleine none hoger dan genoteerd); • Treble flute in G (klinkt een reine kwint hoger dan genoteerd); • Sopraanfluit in es (klinkt een kleine terts hoger dan genoteerd); • Concertfluit (ook C-fluit, Böhmfluit of gewoon “fluit” genoemd, het instrument waar dit artikel over gaat; klinkt zoals genoteerd); • Flûte d’amour (ook tenorfluit genoemd) in bes of a (klinkt een grote secunde of kleine terts lager dan genoteerd); • Altfluit in g (klinkt een reine kwart lager dan genoteerd); • Basfluit in c (klinkt een octaaf lager dan genoteerd); • Contr’alto fluit in g (klinkt een octaaf lager dan de altfluit); • Contrabasfluit in c (ook octobasfluit genoemd; klinkt twee octaven lager dan genoteerd); • Subcontrabasfluit in g (ook dubbele contr’alto fluit genoemd; klinkt twee octaven lager dan de altfluit); • Dubbele contrabasfluit in c (ook octocontrabasfluit of subcontrabasfluit genoemd, klinkt drie octaven lager dan genoteerd); • Hyperbasfluit in c (klinkt vier octaven lager dan genoteerd). Alleen de piccolo behoort naast de “gewone” fluit tot de standaardbezetting van het symfonie- en harmonieorkest. De altfluit wordt weinig voorgeschreven en de basfluit nog minder. De lage fluiten (lager dan de basfluit; ook wel harmoniefluiten genoemd) zijn alle in de 20e eeuw ontwikkeld, merendeels ten behoeve van fluitensembles en -orkesten. Ook in filmmuziek zijn deze lage fluittypes populair. Uiterst geschikt om een grimmige of lugubere sfeer te suggereren. Meestal worden ze gehuurd voor de duur van repetitie en opname.
ZOMERAVOND FESTIVAL Met optredens van:
Drumfanfare “Jong Leven” Gerwens Muziekkorps Tjonge Jonge De Gerwense Dorpsmuzikanten De Blaospoepers Zaterdag 25 juni - Aanvang: 19.30 uur Heuvelplein Gerwen
Activiteitenagenda
GERWENS MUZIEKKORPS
Ma 16-05-11 Deelname aan de collecte Prins Bernhard Cultuurfonds Za 21-05-11 (Anjercollecte) ?? 00-05-11 Uitwisselingsconcert harmonie uit Hattem Do 02-06-11 Caratconcert Helmond 14.00 u. Za 25-06-11 Zomeravondfestival Gerwen 17.00 u. Wo 06-07-11 Laatste repetitie voor de vakantie Vakantie Wo 24-08-11 Eerste repetitie na de vakantie Vr 15-07-11 Deelname vrijwilligers aan”Bloem en Tuin” Ma 24-07-11 Zo 18-09-11 FIETSEN VOOR MUZIEK Zo 25-09-11 Deelname aan bevrijdingstaptoe op van Goghplein in Nuenen 20.00 u.
Voorzitter Dhr. W. Cooijmans Beschermheer Dhr. van Thiel ••••• SECRETARIAAT Mevr. W.A. Hofstede De Haverkamp 15 5674PS Nuenen Tel. 040-2834821 secretaris@ gerwensmuziekkorps.nl ••••• WEBSITE www.gerwensmuziekkorps.nl ••••• DRUK Dal Segno Drukbureau
Aktiviteiten leerlingen Zo 29-05-11 Concert Lunetzorg (Eckartdal) opluisteren mis 10.30 u. Zo 19-06-11 Optreden Van Goghmèrt Nuenen 13.00 u. Wo 06-07-11 Laatste repetitie voor de vakantie Vakantie Wo 24-08-11 Eerste repetitie na de vakantie
Mei Bas van de Ven Francien van der Wielen Mark van den Broek Bart van den Heuvel
kopij voor de volgende
8 mei 8 mei 18 mei 29 mei
Dal Segno dient uiterlijk 29 juni a.s. te zijn ingeleverd bij
Juni Maurice Peeters Anne Wil van Tongeren Sanne van der Wielen Nena van der Wielen Karin Hofhuis - van Strien Hugo Melchers Tiny van Rooij Harold Lenssen Stan van den Biggelaar
Arno Brancart 6 juni 11 juni 13 juni 18 juni 20 juni 22 juni 22 juni 27 juni 28 juni
Van harte!
Juli: Annemieke Niemantsverdriet Pim van Vroonhoven Ans Messerschmidt Nicole van den Heuvel Willemijn Hofstede Lianne Pelzer Peter van der Wielen Joris Raessens Roland Pelzer Angelique van Baal
2 juli 5 juli 7 juli 7 juli 8 juli 9 juli 11 juli 17 juli 21 juli 25 juli
The World’s Famous Quotes Slechte muziek is wat onze kinderen graag horen, goede muziek is wat wij als kinderen graag hoorden. Quincy Jones