Finanční řízení podniku cv. 8
Podstata finančního řízení podniku Věcná stránka – tok statků (strojů, surovin, materiálu) • lze rozdělit na 3 hlavní aktivity zásobování, výrobu a prodej. Finanční zdroje – každá aktivita jimi musí být zabezpečena. Věcné a finanční toky musí být ve vzájemném souladu! Finanční řízení podniku | cv. 8
Hlavní úkoly finančního řízení podniku Zajišťování finančních zdrojů – získávat potřebný kapitál a rozhodovat o jeho struktuře. Rozhodovat o jeho alokaci (umístění) – do běžné činnosti, vývoje, pozemků, budov, strojů, cenných papírů. Rozhodovat o rozdělení zisku. Řídit hospodářskou stránku činnosti podniku – slouží k tomu základní finanční výkazy, finanční plánování, finanční analýza. Finanční řízení podniku | cv. 8
Financování podniku z hlediska pravidelnosti Financování běžné
Finance na běžný provoz podniku, tj. nákup materiálu, energie, výplata mezd, daně, splácení krátkodobých závazků. Týká se oběžného majetku, jehož souhrn je nazýván jako hrubý pracovní kapitál.
Financování mimořádné
při zakládání podniku (prostředky na pozemky, budovy, stroje, zásoby); rozšiřování podniku a jeho aktivit (nákup dalšího výrobního zařízení, nákup akcií..); spojování, likvidace.
Jak rozlišujeme finanční zdroje dle původu? Finanční řízení podniku | cv. 8
Původ finančních prostředků • Financování vlastním kapitálem – emise akcií, peněžní vklady a věcné vklady společníků. • Financování cizím kapitálem – bankovní úvěr, emise obligací, zálohy od odběratelů. • Samofinancování – například ze zisku,…
Finanční řízení podniku | cv. 8
Rozdělení kapitálu dle doby, kdy je k dispozici Dlouhodobé zdroje vlastní kapitál a dlouhodobý cizí kapitál; financování DM a trvalých OA. Krátkodobé zdroje dodavatelské úvěry, nevyplacené mzdy, neodvedené daně; splatné do jednoho roku, financování krátkodobého majetku. Finanční řízení podniku | cv. 8
Řízení cash flow Sledování pohybu peněžních prostředků za určité období v souvislosti s jeho ekonomickou činností.
Důvody rozvaha má charakter pouze statického dokladu; výsledovka zachycuje různé kategorie výnosů, nákladů a zisku bez ohledu na to, zda skutečně vzniknou peněžní příjmy a výdaje! Může podnik vykazovat vysoký zisk a přitom být v platební neschopnosti? Finanční řízení podniku | cv. 8
Metody zjišťování cash flow Přímá metoda (PM) – sledování příjmů a výdajů za dané období. Nepřímá metoda (NM) – vychází z HV, který se upraví o výnosy a náklady, které se netýkají pohybu peněžních prostředků v daném období. Tato metoda je snadnější. Výpočet (NM): výsledek hospodaření po zdanění + náklady neznamenající peněžní výdaje – výnosy neznamenající peněžní příjmy = cash flow (čisté zvýšení nebo snížení peněžních prostředků) Finanční řízení podniku | cv. 8
Tři kategorie cash flow U obou metod rozdělujeme 3 kategorie CF: 1. z provozní činnosti – výsledek hospodaření z běžné činnosti, změny stavu pohledávek, závazků z provozní činnosti, zásoby… 2. z investiční činnosti – výdaje a příjmy spojené s nabytím a prodejem DM, poskytování půjček, výpomocí. 3. z finanční činnosti – změny velikosti VK a dlouhodobých a krátkodobých závazků. Finanční řízení podniku | cv. 8
Přímé sledování cash flow Nástrojem je platební kalendář – poskytuje přehled o očekávaných příjmech a výdajích v krátkém období (obvykle týden, měsíc dopředu). Princip sledování PP v tomto kalendáři vychází ze vztahu
KSP = PSP + PPŘ - PV kde • KSP = konečný stav peněžních prostředků; • PSP = počáteční stav peněžních prostředků; • PPŘ = peněžní příjmy; • PV = peněžní výdaje. Finanční řízení podniku | cv. 8
Př. Je začátek měsíce a na účtu a v pokladně máte celkem peněžní prostředky ve výši 500 000 Kč. V následujících 10 dnech očekáváte níže uvedené příjmy a výdaje. Sestavte platební kalendář. Položka
Den 1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
1600
2000
1700
1800
1600
2000
1900
500
1300
1000
100
100
70
50
100
100
100
70
50
100
1300
1200
1700
1900
1500
1100
700
950
1400
600
2. Odvody daní
0
1500
0
0
0
0
0
0
0
0
3. výplata mezd
0
0
0
0
1300
0
0
0
0
0
4. splátky úvěrů
100
0
0
0
0
200
200
200
200
100
PSP
500
Očekávané peněžní příjmy 1. inkaso pohledávek 2. prodej za hotové Příjmy celkem Očekávané peněžní výdaje 1. Úhrada dodavatelům
Výdaje celkem Rozdíl příjmů a výdajů Vyrovnávací položky KSP Finanční řízení podniku | cv. 8
Model pro řízení PP
Finanční řízení podniku | cv. 8
Příklad - nepřímá metoda Vypočtěte cash flow podniku, znáte-li následující údaje z rozvahy a výsledovky. Použijte nepřímou metodu výpočtu.
Finanční řízení podniku | cv. 8
AKTIVA Investiční majetek v PC Oprávky k IM Stálá aktiva Zásoby
Rozvaha k 1. 1. a 31. 12. 20XY 1 500 000 1 750 000 Základní jmění -400 000 -500 000 Nerozdělený zisk 1 100 000 1 250 000 Vlastní jmění 250 000 350 000 Závazky vůči dodavatelům Pohledávky 150 000 200 000 Jiné krátkodobé závazky Peněžní prostředky 100 000 50 000 Dlouhodobé závazky Krátkodobé cenné papíry 250 000 150 000 Cizí zdroje Oběžná aktiva 750 000 750 000 AKTIVA CELKEM 1 850 000 2 000 000 PASIVA CELKEM Tržby celkem Materiálové náklady bez odpisů Odpisy investičního majetku Mzdové náklady celkem Finanční náklady (úroky) Ostatní náklady Náklady celkem Zisk před zdaněním Daň z příjmů (pro t = 39 %) Zisk po zdanění Výplata dividend Finanční řízení podniku | cv. 8
600 000 300 000 900 000 250 000
PASIVA 600 000 400 000 1 000 000 160 000
100 000 140 000 600 000 700 000 950 000 1 000 000 1 850 000 2 000 000 3 650 000 764 126 100 000 2 430 000 97 515 61 638 3 453 279 196 721 76 721 120 000 20 000
1. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 2. 2.1 2.2 3. 3.1 3.2
CF z provozní činnosti Zisk před úroky a zdaněním (EBIT) Odpisy Přírůstek (-), úbytek (+) pohledávek Přírůstek (-), úbytek (+) zásob Přírůstek (-), úbytek (+) krátkodobých cen. pap. Přírůstek (+), úbytek (-) krátkodobých závazků Přijaté (+), placené (-) úroky Daň z příjmů CF Z PROVOZNÍ ČINNOSTI CF z investiční činnosti Přírůstek (-), úbytek (+) investičního majetku Přírůstek (-), úbytek (+) finančních investic CF Z INVESTIČNÍ ČINNOSTI CF z finanční činnosti Přírůstek (+), úbytek (-) dlouhodobých závazků Výplata dividend CF Z FINANČNÍ ČINNOSTI CF CELKEM
Finanční řízení podniku | cv. 8