Eigen regie en eigen verantwoordelijkheid in de (ouderen) zorg. Joop Blom, voorzitter commissie Zorg en Welzijn en Wonen NVOG VOOR: Vereniging Gepensioneerden DuPont Nederland op 23 april 2015.
Ontwikkelingen. De overheid heeft in de zorg de burger in de vorige eeuw zijn eigen regie en eigen verantwoordelijkheid ontnomen. Dit door steeds meer verstrekkingen solidair te gaan regelen via belastingen en premies in de zgn. verzorgingsstaat. Bijna 90 % van de zorg is thans solidair gefinancierd, eigen betalingen en eigen risico zijn in verhouding de laagste in Europa, de macro kosten de hoogste (Bron: rapport Euro health Consumer index 2014). De burger heeft problemen met de hoogte van belastingen en premies, maar als men zorg nodig heeft wil men de beste zorg zonder op de kosten te hoeven letten! 23 april 2015
VGDN
2
Kosten van de zorg in 2015. Totale kosten € 90 miljard, 16 % van het nationaal inkomen. Gemiddeld € 5000,- per inwoner van 0 tot 110 jaar! De helft van de kosten zijn de kosten van de ziekenhuizen! 90 % Solidair gefinancierd via premies en belastingen. 10 % Eigen bijdragen, eigen risico en eigen betalingen. De kostenstijgingen in de laatste 10 jaar zijn veel hoger dan de inflatie! 23 april 2015
VGDN
3
Definitie van gezondheid (WHO) • Was: Gezondheid is een toestand van welbevinden. • Sedert 2014 : Gezondheid is het vermogen om zich aan te passen en een eigen regie te voeren in het licht van de fysieke , emotionele en sociale uitdagingen in het leven.
23 april 2015
VGDN
4
Noodzaak tot veranderingen. • Al medio 90er jaren werd al volop gesproken over noodzakelijke veranderingen in curatieve en langdurige zorg. • Pas in 2006 wet de nieuwe zorgverzekering ingevoerd. • In 2015 is zowel de inhoud, de organisatie en de financiering van de langdurige zorg geregeld. • De NVOG heeft in al deze jaren meegedacht en meegesproken en meegestuurd, dikwijls met de CSO partners, om voor de ouderen het beste te bereiken. • Wel met het uitgangspunt dat wij vonden dat de veranderingen noodzakelijk zijn om de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg te behouden tegen aanvaardbare kosten. 23 april 2015
VGDN
5
23 april 2015
VGDN
6
Het Participatiewiel. • • • • • • • •
Participatiewet: meer mensen aan de slag. Jeugdwet: aanspraak, toegang, bekostiging jeugdzorg. Wet Maatschappelijke Ondersteuning: regelt ondersteuning. Wet Langdurige Zorg: zwaarste langdurige zorg. Zorgverzekeringswet: verplichte basisverzekering. Wet Publieke Gezondheid: Openbare gezondheidszorg. Wet Gemeentelijke schuldhulpverlening: problematische schulden. Wet passend onderwijs: alle kinderen krijgen een passende plek in het onderwijs. • Bron: Movisie. 23 april 2015
VGDN
7
Macht- en markt problematiek. • De (door de wet gegeven) macht van de zorgverzekeraar om voor hun verzekerden de zorg in te kopen staat ter discussie. • De zorgverzekeraar is wettelijk verplicht zowel curatieve ( als zorgverzekeraar) als langdurige zorg (via zorgkantoren) kwalitatief goede, toegankelijke en qua kosten verantwoorde zorg in te kopen voor zijn verzekerden. • De zorgverlener wil in overleg met zijn cliënt hem/haar de beste zorg verlenen, zonder rekening te houden met de kosten daarvan. • Algehele vrijheid van keuze van de zorgverlener door de cliënt zal leiden tot hogere kosten (en dus premie!) en veel minder kostenbeheersing door eigen beslisvrijheid door de zorgverleners. • Niet alles wat kan, hoeft! • Engelse of Amerikaanse toestanden moeten wij hier vermijden!
23 april 2015
VGDN
8
Zorgverzekering (ZVW) • Ingevoerd 1-1-2006. • Verplichte verzekering voor iedere Nederlandse ingezetene. • Overheid bepaalt de inhoud na raadpleging van het veld. • Premie macro 50% nominaal en 50 % inkomensafhankelijk. • Eigen risico 2015: € 375 per volwassen verzekerde. • De zorgverzekeraar koopt op de zorgmarkt zorg in voor zijn verzekerden op basis van kwaliteit, toegankelijkheid en kosten. • Premies zijn de afgelopen 5 jaar nauwelijks gestegen, het eigen risico wel! 23 april 2015
VGDN
9
Zorgverzekering 2. • Thuisverpleging in de zorgverzekering (valt niet in het eigen risico! ) • Huisarts is de poortwachter van de zorg (Echter loop niet voor ieder wissewasje naar de huisarts!) • Wijkverpleegster terug in de wijk • Medicijnen: de huisarts schrijft het middel voor, de apotheker zoekt, in overleg met de zorgverzekeraar, het beste en goedkoopste merk medicijn. Discussie over de 6 Euro extra bij de eerste verstrekking. • Toekomst ziekenhuizen? Huisartsenverbanden (Hoed constructies)! Paramedici • Specialist ouderen geneeskunde e.a. in de eerste lijn. • Preventie: meer bewegen, minder roken, drink matig, zelfmedicatie, voorkom corpulentie. • Nederland heeft de beste curatieve zorg in Europa wel kostbaar maar nog betaalbaar, laten wij dit zo houden. 23 april 2015
VGDN
10
Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) • Gemeentelijke ondersteuning op het gebied van zelfredzaamheid, participatie, beschermd wonen en opvang. • Tot eind 2014 voornamelijk landelijk via de AWBZ. • De gemeente is beter in staat te beoordelen wat haar burgers nodig hebben. • De eerste verantwoordelijkheid ligt bij de burger zelf, de samenleving = gemeente springt bij als men het zelf niet kan regelen. • Verstrekking in natura, per individu of groep of via een Persoons Gebonden Budget. • Een financiële eigen bijdrage naar inkomen en vermogen. 23 april 2015
VGDN
11
Wet Maatschappelijke Ondersteuning 2. Door de gemeentelijke verantwoordelijkheid ontstaan er verschillen in de invulling per gemeente. Gemeenten moeten hun besluit baseren op de uitkomst van een gesprek met de burger. Het budget huishoudelijke hulp is met 40 % verminderd met een overgangsregeling in 2015. Dit betekent minder uren en ontslagen! De gemeentelijke overheid verwacht ook van de sociale omgeving van de burger een inzet voor hulp. 23 april 2015
VGDN
12
Wet Langdurige Zorg (WLZ) • De Wet Langdurige Zorg regelt de zorg en verblijf als een burger 24/7 zorg en toezicht nodig heeft. • Het Centrum Indicatie Zorg regelt, na een gesprek en onderzoek, de indicatie. • Het regionaal Zorgkantoor is verantwoordelijk voor de inkoop van de natura zorg in verpleeghuizen. • Opname in een verpleeghuis of psychiatrische inrichting of in een inrichting voor beschermd wonen. • Men kan ook kiezen voor verpleging in eigen huis via een Volledig Pakket Thuis (VPT), Modulair Pakket Thuis ( MPT) of en Persoons Gebonden Budget. • Men moet dan wel aantonen dat dit met behulp van familie (partner) en sociale omgeving ook goed geregeld kan worden. • Een jaar verpleeghuis kost op dit moment tussen de € 70.000 en € 80.000. ● Er moet een inkomens- en vermogensafhankelijke eigen bijdrage worden betaald. 23 april 2015
VGDN
13
Verzorgingshuis oude stijl wordt afgebouwd! • Ouderen die nu nog in een verzorgingshuis wonen mogen daarin blijven, echter door inkrimping kan er verhuisd moeten worden. • Een aantal verzorgingshuizen wordt omgebouwd tot huurwoningen voor ouderen, een aantal afgebroken. • Zorg ervoor dat je huis aangepast is voordat het noodzakelijk is . • Degenen die niet oud kunnen of willen worden in hun eigen woning zullen, als men ook het eigen huis onvoldoende kan aanpassen aan de wensen, via een woningbouwvereniging of particulier een aangepaste woning moeten huren of kopen. 23 april 2015
VGDN
14
Zorgcoöperaties, Hulpcentrales en Stadsdorpen. • In Nederland zijn, door particulier initiatief, soms met medewerking van de gemeente, door vrijwilligers organisaties opgericht om de oudere en gehandicapte die thuis wonen, te helpen en steun te verlenen. • Ook hulp voor eenzame ouderen hoort daar meestal bij. • Zie b.v. www. zorgcooperatiehoogeloon.nl en www.stadsdorpenamsterdam.nl • De NVOG wil dat via haar lidorganisaties gaan activeren. 23 april 2015
VGDN
15
2030. • Er is een studie gestart naar de nodige curatieve en langdurige zorg in 2030 door Zorg Instituut Nederland. • In 2030 zal, ondanks het verder doorwerken van de veranderings activiteiten nu, de zorgvraag in Nederland met 50 % zijn gestegen! • Dit is financieel en qua personeelsbezetting, ook na de recente wijzigingen, in de huidige organisatie niet te realiseren. • Op 10 april 2015 is het rapport over de nodige organisatie- en beroepenstructuur 2030 aan de minister uitgereikt. • E-health zal de basis zijn van de individuele gezondheidszorg. • Zorgverleners worden meer begeleiders in gezondheid. • Er staan ons en toekomstige ouderen dus nog vele wijzigingen te wachten! 23 april 2015
VGDN
16
Tot slot. Wij zullen zelf veel meer moeten gaan doen om vitaal te blijven, ons lichaam en onze geest gezond te houden. Preventie activiteiten, die de burger zelf moeten worden geregeld, zal daarbij een grote basis zijn. Denk na wat u zelf kan doen voor uw gezondheid, voordat u een zorgverlener raadpleegt! Denk na wat u in uw huis moet veranderen om daar op een goede wijze oud te kunnen worden en voer dat uit voordat het te laat is! De Nederlandse solidaire verzorgingsstaat zal verder worden verminderd! 23 april 2015
VGDN
17
Vragen?
Stel ze mij Bedankt voor uw aandacht! De NVOG is deelnemer aan het project seniorvriendelijke ziekenhuizen
23 april 2015
VGDN
18
