Een gebroken heup na een val Uitleg over uw heupoperatie
mca.nl
Inhoudsopgave
Inleiding
Een gebroken heup na een val
5
1.
De voorbereiding op uw operatie
7
2.
De eerste dagen na de operatie
11
3.
Het ontslaggesprek
15
4.
Verder herstel na ontslag
17
5.
Zo voorkomt u dat u nog een keer valt
21
6.
Antwoord op veelgestelde vragen
25
7.
Telefoonnummers
27
Bijlage
Checklist voor een veilig huis
29
Een gebroken heup na een val
3
Een gebroken heup na een val
U heeft een gebroken heup omdat u bent gevallen. U bent daarom opgenomen in Medisch C entrum Alkmaar (MCA). U bent binnengebracht op de afdeling spoedeisende hulp. In afwachting van uw operatie ligt u nu op de acute opnameafdeling (AOA, huisnummer 270).
We bereiden u stap voor stap voor op de operatie U wordt in principe morgenvroeg geopereerd. Dit kan bij drukte nog veranderen. U hoort dit dan van uw verpleegkundige of arts. Uw arts en de verpleegkundigen leggen u zo goed mogelijk uit wat er gaat gebeuren. U krijgt uitleg over: 1. De voorbereiding op uw operatie 2. De eerste dagen na de operatie 3. Het ontslaggesprek 4. Verder herstel na ontslag 5. Zo voorkomt u dat u nog een keer valt 6. Antwoord op veelgestelde vragen 7. Telefoonnummers Deze uitleg staat ook in deze map. U en uw contact persoon kunnen alles dan nog eens rustig nalezen. (U kunt de hoofdstukken herkennen aan de kleur.) Wij wensen u een spoedig herstel!
Een gebroken heup na een val
5
1. De voorbereiding op uw operatie
Welke operatie krijgt u?
In dit hoofdstuk vindt u uitleg over: • uw gebroken heup;
We kunnen uw heup op verschillende manieren
• de operatie;
opereren. De verpleegkundige kruist aan welke
• de voorbereiding op de operatie;
operatie u krijgt. Uw heup wordt geopereerd:
• de verdoving; • na de operatie;
met een pen;
• verwardheid (delier).
met schroeven; met schroeven en een plaatje;
Waar is uw heup gebroken?
u krijgt een nieuwe heup (prothese).
U heeft uw heup gebroken na een val. Voor de pijn
Het kan zijn dat uw arts tijdens de operatie toch voor
krijgt u pijnstillers. Op de spoedeisende hulp
een andere operatie kiest. Uw arts legt u dan na de
zijn foto’s gemaakt. Op deze foto’s kan de arts precies
operatie uit waarom dat beter was. Meer informatie
zien waar uw heup gebroken is.
over de operatie vindt u in de brochure ‘Een totale heup’, zie www.mca.nl/patientenfolders.
De verpleegkundige kruist aan welke breuk u heeft: A, B of C. U kunt aan de rode lijn zien waar uw
De operatie
heup gebroken is:
U wordt op de operatieafdeling geopereerd door een traumachirurg of een orthopedisch chirurg.
A uw heup is in de hals van het bovenbeen
Deoperatie duurt ongeveer een uur tot anderhalf uur. Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer.
gebroken; B uw heup is precies bij de verdikking van uw
Als uw gezondheidssituatie stabiel is, brengt een verpleegkundige u daarna naar de afdeling
bovenbeen gebroken; C uw heup is onder de verdikking van uw
traumatologie (huisnummer 430). Als u daar bent, belt de verpleegkundige uw contactpersoon.
bovenbeen gebroken.
Ze geeft dan door hoe het met u gaat. Als u goed herstelt, mag u na vijf dagen met ontslag.
Zo bereiden we u voor op de operatie U krijgt een infuus en een katheter U krijgt een infuus in uw hand of arm. U krijgt via dit infuus vocht en medicijnen. De meeste patiënten
A
B
C
krijgen op de operatiekamer een slangetje (katheter) in de blaas. U hoeft dan voor, tijdens en na de operatie niet zelf te plassen.
De voorbereiding op uw operatie
7
Bloedonderzoek en een hartfilmpje
• stevige schoenen, eventueel met elastische veters;
Voordat u geopereerd wordt, onderzoeken we
• de medicijnen die u thuis gebruikt
uw bloed. We nemen daarom bloed af. Bent u 60 jaar of ouder? Dan maken we ook een hartfilmpje.
(in de originele verpakking); • elleboogkrukken (of een rollator, als u die thuis al gebruikt): u kunt deze lenen bij een
Wilt u gereanimeerd worden?
thuiszorgwinkel;
De kans is niet groot, maar het kan zijn dat er tijdens
• geldige verzekeringspapieren;
uw opname of operatie iets misgaat. Een arts van de
• geldig identiteitsbewijs.
spoedeisende hulp heeft u daarom gevraagd of u gereanimeerd wilt worden. (We vragen dit aan
Geld en sieraden kunt u beter meegeven naar huis.
alle patiënten die op de spoedeisende hulp
Het ziekenhuis is niet aansprakelijk als u iets
binnenkomen.)
kwijtraakt.
Een verpleegkundige vraagt of u goed eet en drinkt
Een verpleegkundige brengt u naar
Een verpleegkundige vraagt of u de laatste tijd goed
de operatieafdeling
heeft gegeten en gedronken. Dat is belangrijk
Als u aan de beurt bent, brengt een verpleeg
voor goed herstel na de operatie. Zo nodig krijgt u
kundige u naar de operatiekamer.
voor de operatie nog wat extra’s te eten. Ook komt er een diëtiste bij u langs als dat nodig is. U krijgt algehele of plaatselijke verdoving Ouder dan 70? Dan komt er iemand van het geriatrisch behandelteam bij u langs
U wordt voor de operatie verdoofd door een
Bent u 70 jaar of ouder? Dan komt er een zorg
anesthesioloog. Dit is een arts die gespecialiseerd
verlener van het geriatrisch behandelteam bij u
is in verdoving en narcose. Er zijn twee soorten
langs. Dit team is gespecialiseerd in de zorg voor
verdoving:
oudere patiënten. Deze zorgverlener controleert uw gezondheid en conditie. Als beide goed zijn,
plaatselijke verdoving met een ruggenprik;
kunnen we u opereren.
algehele verdoving (narcose).
Uw contactpersoon haalt spullen voor u op
De anesthesioloog beslist welke verdoving het
We vragen uw contactpersoon om spullen voor u
beste voor u is.
op te halen: Plaatselijke verdoving met een ruggenprik • ondergoed;
U krijgt via uw infuus eerst een kortwerkend slaap
• nachtkleding;
middel. Daardoor voelt u niets van de ruggenprik.
• kamerjas en pantoffels (geen slippers);
U wordt snel daarna weer wakker. U heeft door de
• gemakkelijke kleren;
ruggenprik tijdelijk helemaal geen gevoel in uw
• toiletspullen (handdoeken en
onderlichaam.
washandjes zijn niet nodig);
8
U blijft wakker
die u heeft geopereerd te spreken. De verpleeg
Bij een ruggenprik blijft u tijdens de operatie wakker.
kundige kan dit dan voor u regelen. Na de operatie
U kunt dus alles om u heen horen en zien. Als u dit
bepaalt de arts wanneer het infuus en de katheter
vervelend vindt, kunnen we u een slaapmiddel ge
eruit mogen. Dit is per persoon verschillend.
ven. U valt dan in een lichte slaap en merkt weinig van de operatie. Na een ruggenprik kan het zijn dat u: Het is belangrijk dat u zo min mogelijk pijn heeft • misselijk bent en moet overgeven: u krijgt hier van de verpleegkundige medicijnen voor; • uw onderlichaam niet goed kunt bewegen: dit gaat na een paar uur vanzelf over.
Het is belangrijk dat u na de operatie zo min mogelijk pijn heeft. Dit is goed voor uw herstel. U krijgt daarom pijnstillers.
Algehele verdoving (narcose)
U geeft een cijfer aan uw pijn
Het kan ook zijn dat u algehele verdoving krijgt
Om na te gaan of en hoeveel pijn u heeft, vraagt een
(narcose). Bij narcose wordt uw hele lichaam
verpleegkundige u minstens drie keer per dag of u
verdoofd en u bent tijdelijk buiten bewustzijn.
uw pijn een cijfer wilt geven. U kunt een cijfer geven
U krijgt de narcose via de infuusnaald in uw arm.
tussen de 0 en 10. Een 0 betekent helemaal geen
U valt binnen een minuut in diepe slaap.
pijn. Een 10 is de ergst denkbare pijn die u zich kunt
Na de narcose kan het zijn dat u:
voorstellen. U kunt nooit een verkeerd cijfer geven. Pijn is immers heel persoonlijk. Zo nodig krijgt u
• nog slaperig bent;
extra pijnstillers.
• misselijk bent en moet overgeven: u krijgt hier van de verpleegkundige medicijnen voor; • een zwaar, schraal of pijnlijk gevoel heeft achterin
Belangrijk!
uw keel: dit gaat vanzelf over. Heeft u pijn? Zeg dit dan direct tegen de Meer informatie over verdoving vindt u in de
verpleegkundige! Wacht niet tot zij bij u komt.
brochure ‘Goed voorbereid op uw operatie’. U kunt
U krijgt dan extra pijnstillers.
de verpleegkundige om deze brochure vragen.
Na de operatie
Uit bed
Na de operatie gaat u eerst naar de uitslaapkamer
U hoeft overdag niet in uw bed te blijven.
(verkoever). Als alles goed gaat, brengt een ver
Dat is ook beter voor uw herstel. U eet dan aan tafel.
pleegkundige u naar de afdeling traumatologie
U kunt verder uw eigen gang gaan of wat lezen.
(huisnummer 430). De verpleegkundige belt daar uw contactpersoon om door geven hoe het met u gaat. Misschien vindt u het prettig om de arts
De voorbereiding op uw operatie
9
Acute verwardheid of delier Het kan zijn dat u door uw gebroken heup, de
contactpersoon na welke zorg u na uw ontslag nodig
opname in het ziekenhuis en de operatie in de war
heeft. U en uw contactpersoon kunnen hier dan
bent. We noemen dit acute verwardheid of een
alvast r ustig over nadenken. Een medewerker van
delier. Een patiënt die in de war is, kan anders
het Transferpunt komt dit vervolgens verder met
reageren dan normaal. Een geriater kan u hier
u bespreken. Het Transferpunt is een afdeling van
medicijnen voor geven. Een geriater is een medisch
MCA die nazorg regelt voor patiënten.
specialist voor ouderen. Een folder over acute verwardheid vindt u in deze map.
De voorlichting van hoofdstuk 1 is gegeven door: …………………………………………….………………………………………………….….... …………………………………………….………………………………………………….…....
Voorbereiding op ontslag
…………………………………………….………………………………………………….…....
U mag naar verwachting op de vijfde dag na de operatie met ontslag. Om dit voor te bereiden, gaat een verpleegkundige samen met u en uw
10
Datum: …………………………………………….………………………………………..
2. De eerste dagen na de operatie
In dit hoofdstuk vindt u uitleg over:
Meer weten? Vraag een verpleegkundige dan naar de folder ‘Ongewild afvallen… denk er niet te licht over’.
• wat u zelf kunt doen voor goed herstel; • f ysiotherapie; • regelen van zorg na uw ontslag; • het mantelzorggesprek.
Heeft u pijn of bent u misselijk? Zeg dit dan direct tegen de verpleegkundige Iemand die geen pijn heeft, herstelt sneller. U krijgt daarom pijnstillers. Krijgt u toch pijn? Zeg dit dan meteen tegen de verpleegkundige en wacht niet tot zij bij u komt. U krijgt dan extra pijnstillers en/of iets tegen de
Wat kunt u zelf doen voor goed herstel?
misselijkheid.
Het belangrijkste na de operatie is dat u goed
Meer weten? Vraag een verpleegkundige dan naar de
herstelt. Uw zorgverleners doen daar hun best voor.
folder ‘Pijn en pijnbestrijding’.
Dat spreekt voor zich. Maar u kunt ook zelf - in het ziekenhuis én na uw ontslag - veel doen voor goed
Zo voorkomt u doorligwondjes
herstel. Bijvoorbeeld door op tijd uw medicijnen in
Wie lang in bed ligt of in een stoel zit, heeft kans op
te nemen. Hieronder kunt u lezen wat u nog meer
doorligwonden (decubitus). Doorligwonden gene
kunt doen.
zen niet gemakkelijk. Het is daarom beter om dit te voorkomen. De verpleegkundigen leggen daarom
Eet en drink goed
altijd een paars kussentje onder uw onderbeen. Ook
Het is voor uw herstel belangrijk dat u goed eet en
controleren ze elke dag uw huid. Wat u ook zelf kunt
drinkt. U wordt daarom op de afdeling gewogen.
doen leest u op de volgende pagina.
Lukt het niet om genoeg te eten en valt u af? Dan komt er een diëtiste van het ziekenhuis bij u langs. U drinkt anderhalve liter per dag U heeft veel vocht nodig. Via het infuus krijgt u extra vocht binnen. Als het infuus eruit mag, is het belang rijk dat u verdeeld over de dag ongeveer anderhalve liter drinkt. Vindt u het moeilijk om genoeg te drinken? Neem dan een literfles en vul die met water. Drink de fles verdeeld over de dag leeg. Samen met de kopjes thee, koffie en het glas melk is dat ongeveer anderhalve liter.
De eerste dagen na de operatie
11
• eet en drink goed;
blijft en dat uw spieren weer sterk worden. U moet
• leg een kussen onder uw onderbeen:
daarom veel oefenen. U begint daar op de eerste
er komt dan geen druk op uw hiel;
dag na de operatie al mee.
• verander regelmatig van houding (in bed en op de stoel); • til uw billen op als u gaat verzitten: niet schuiven; • gebruik zeep zonder parfum. Meer weten? Vraag een verpleegkundige dan naar de folder ‘Decubitus, voorkomen van doorliggen’.
De eerste dag na de operatie • Een verpleegkundige of fysiotherapeut helpt u ’s morgens en ’s middags uit bed op de stoel. • U leert van de fysiotherapeut hoe u de komende dagen zelf in en uit bed stapt en hoe u op een stoel gaat zitten. U doet dit minstens twee keer
Durf te vragen! Heeft u een vraag, begrijpt u iets niet of loopt er iets
per dag. • De fysiotherapeut leert u verder welke oefeningen
anders dan u verwacht? Houd het dan niet voor u,
u de komende dagen zelf in bed en op de stoel
maar laat het ons weten. We geven graag antwoord
moet doen. Deze oefeningen zijn erg belangrijk
of lossen een probleem voor u op.
voor de beweeglijkheid van uw heup. Ook worden uw spieren er sterker van. U doet deze oefeningen
Meer weten? Vraag een verpleegkundige dan naar de
drie tot tien keer per dag.
folder ‘Wat vraag ik mijn arts’. De tweede dag na de operatie Uw contactpersoon kan de folders ook voor u
• Op de tweede dag na de operatie begint u met
halen. Hij of zij vindt de folders in het folderrek
loopoefeningen. U leert van de fysiotherapeut
op de afdeling en op onze website:
hoe u met krukken of een rollator moet lopen. Als
www.mca.nl/patientenfolders.
u zich fit genoeg voelt, oefent u op deze tweede dag na de operatie twee keer met lopen onder begeleiding.
Ook ná uw ontslag uit het ziekenhuis is het belangrijk dat u:
• Gaat dat goed? Dan mag u met hulp van een verpleegkundige ook zelf naar het toilet en de
• goed eet en drinkt; • bij (veel) pijn contact opneemt met de arts die u heeft geopereerd; • goed oplet dat u geen doorligwondjes krijgt; • uw oefeningen goed doet.
Oefenen met hulp van de fysiotherapeut Door de operatie is uw heup weer stevig gere pareerd. Het is nu belangrijk dat uw heup soepel
12
douche lopen.
De derde en vierde dag na de operatie
Gesprek met de transferverpleegkundige
Met hulp van een verpleegkundige of de fysio
Het gesprek met u en/of uw contactpersoon en
therapeut oefent u vaker met lopen. U loopt ook wat
de transferverpleegkundige duurt ongeveer een
verder. Ook leert u om zonder begeleiding te lopen.
k wartier tot een half uur. U bespreekt:
U gebruikt wel uw krukken of rollator. • de aanvraag van thuiszorg (met de verpleegkundi Vanaf de vijfde dag Als alles goed gaat, kunt u op de vijfde dag na de
ge heeft u al besproken welke zorg u nodig heeft); • eventuele opname in een verzorgingshuis
operatie met ontslag. Moet u thuis traplopen? Dan
(KDO-plaats) of op een revalidatieafdeling van een
oefent de fysiotherapeut dit met u.
verpleeghuis (maximaal zes weken). Het Transferpunt van MCA regelt de aanvraag voor
Ontslag uit het ziekenhuis
u. Hiervoor worden formulieren ingevuld. Met vragen of voor meer informatie kunt u of uw
Als alles goed gaat, mag u vijf dagen na de operatie
contactpersoon telefonisch contact opnemen met
met ontslag. Maar u moet dan nog wel verder her
het Transferpunt van MCA, telefoon (072) 548 2511.
stellen. U heeft bovendien nog hulp en verzorging
U kunt uw vraag ook mailen naar
[email protected].
nodig. Het kan zijn dat u: Meer informatie over zorg na ontslag vindt u in • naar huis gaat, u krijgt hulp van de thuiszorg en zo nodig fysiotherapie; • tijdelijk wordt opgenomen in een verzorgingshuis (KDO-plaats);
de brochure ‘Ontslagen uit het ziekenhuis’. Deze brochure zit in uw map. Meer informatie over het Transferpunt van MCA en nazorg na ontslag vindt u ook op onze website www.mca.nl/nazorg.
• tijdelijk wordt opgenomen op een revalidatie afdeling van een verpleeghuis.
Als de zorg na uw ontslag niet zo gemakkelijk te regelen is, maakt een verpleegkundige een afspraak
Op de tweede dag na de operatie bespreekt een
voor een zogenoemd mantelzorggesprek.
verpleegkundige samen met u en uw contactper soon welke zorg u na uw ontslag nodig heeft. Een transferverpleegkundige van het Transferpunt komt de aanvraag van deze zorg vervolgens met u bespre ken. Dit is een verpleegkundige die alles weet over thuiszorg en verpleeghuiszorg.
De eerste dagen na de operatie
13
Wat is een mantelzorggesprek?
De voorlichting van hoofdstuk 2 is gegeven door: …………………………………………….………………………………………………….…....
Een mantelzorggesprek is een gesprek met uw contactpersoon of een andere naaste(n) die nauw betrokken is bij uw verzorging. We noemen dit ook
…………………………………………….………………………………………………….….... …………………………………………….………………………………………………….…....
wel mantelzorgers. Vandaar de naam mantelzorg gesprek. Als u dat wilt, kunt u natuurlijk ook zelf bij
De checklist voor een veilig huis is meegegeven
dit gesprek zijn. Dit gesprek vindt zo nodig op de
aan de mantelzorger:
tweede dag na de operatie plaats. De verpleegkun dige maakt de afspraak met u en uw contactpersoon
ja / nee
en eventueel andere naaste(n). Datum: …………………………………………….……………………………………….. Meer informatie over het mantelzorggesprek vindt u in de folder ‘Wat is een mantelzorggesprek?’. Deze folder zit in uw map.
14
3. Het ontslaggesprek
In dit hoofdstuk vindt u:
Hoe gaat het nu verder met mijn heup? Wat mag ik wel en niet doen met mijn
• uitleg over het ontslaggesprek; • voorbeelden van vragen die u kunt stellen.
geopereerde heup? Bij welke klachten moet ik contact opnemen met het ziekenhuis? Met welke afdeling? Wanneer kom ik terug voor controle?
Het ontslaggesprek
Welke medicijnen krijg ik en waarvoor? Wanneer moet ik ze innemen?
De dag voordat u met ontslag gaat, hebben u en
Hoeveel moet ik innemen?
uw contactpersoon een ontslaggesprek met een
Ik gebruik meerdere medicijnen:
verpleegkundige. U krijgt dan uitleg over allerlei
kan ik ze wel tegelijk gebruiken?
zaken na het ontslag. U krijgt verder recepten, een medicijnlijst en brieven mee voor de zorgverleners
Welke bijwerkingen hebben mijn nieuwe medicijnen?
van de thuiszorg of het verpleeg- of verzorgingshuis.
Heb ik recepten nodig voor de medicijnen?
De verpleegkundige legt uit wat u hier mee moet
Wat kan ik thuis doen als ik pijn heb?
doen. U kunt tijdens het ontslaggesprek al uw vragen
Misschien heeft u ook nog andere vragen:
nog stellen.
…………………………………………….………………………………………………….….... …………………………………………….………………………………………………….….... …………………………………………….………………………………………………….….... …………………………………………….………………………………………………….….... …………………………………………….………………………………………………….….... …………………………………………….………………………………………………….….... …………………………………………….………………………………………………….….... …………………………………………….………………………………………………….….... …………………………………………….………………………………………………….…....
Meer informatie over ontslag en het ontslaggesprek vindt u in de folder ‘Ontslagen uit het ziekenhuis’. Deze folder zit in uw map. U kunt al uw vragen stellen
De voorlichting van hoofdstuk 3 is gegeven door:
Misschien hebben u en uw contactpersoon nog
…………………………………………….………………………………………………….…....
vragen. U kunt ze dan tijdens het ontslaggesprek stellen. U ziet hiernaast een lijst met voorbeelden van vragen. U kunt een kruisje zetten bij de vragen die u heeft. De verpleegkundige neemt de vragen dan met u door.
…………………………………………….………………………………………………….….... …………………………………………….………………………………………………….…....
Datum: …………………………………………….………………………………………..
Het ontslaggesprek
15
4. Verder herstel na ontslag
In dit hoofdstuk vindt u uitleg over:
• herstel thuis; • herstel op een revalidatieafdeling van een verpleeghuis of in een verzorgingshuis (KDO-plaats).
Na uw ontslag: wordt u tijdelijk opgenomen in een verzorgings huis (KDO-plaats): …………………………………………….…………………………………………… ;
wordt u tijdelijk opgenomen op een revalidatie afdeling in een verpleeghuis …………………………………………….…………………………………………… ;
gaat u met extra hulp naar huis. Herstellen in een verpleeg- of verzorgingshuis of thuis?
U kunt zelf uw voorkeur voor een bepaalde instelling aangeven. Omdat MCA samenwerkt met Verpleeg
Na ontslag uit het ziekenhuis moet u nog verder her
huis Magnushof in Schagen en Revalidatiecentrum
stellen. Ook heeft u nog extra hulp en zorg nodig.
Westerhout in Alkmaar, heeft MCA voorkeur voor
U gaat daarom met extra hulp naar huis. Of u wordt
een van deze twee instellingen. Maar het is niet altijd
tijdelijk opgenomen in een verpleeg- of verzorgings
mogelijk om met deze voorkeuren rekening te hou
huis.
den. Hoe dan ook gaat u naar een verzorgingshuis of revalidatieafdeling van een verpleeghuis waar als eerste een plaats vrijkomt.
Verder herstel na ontslag
17
U gaat voor verder herstel naar een
U heeft ook tijd voor ontspanning
verzorgingshuis of revalidatieafdeling van
Tussen uw dagelijkse oefenprogramma door is er
een verpleeghuis
natuurlijk ook ruimte voor ontspanning. Uw familie of ander bezoek is de hele dag welkom. Ook kunt u als
Als alles goed gaat, ‘verhuist’ u op de vijfde dag na
u dat wilt eens een dag naar huis of naar uw familie.
de operatie naar het verpleeg- of verzorgingshuis.
U overlegt dit met uw arts en therapeuten.
Een rolstoeltaxi brengt u hier in de loop van de och tend heen. De afdeling regelt de rolstoeltaxi voor u.
U blijft twee tot zes weken in het
Maar u moet zelf een rolstoel regelen. Het is prettig
verpleeg- of verzorgingshuis
als uw contactpersoon in het verpleeg- of verzor
Als uw herstel vlot verloopt, kunt u al na een paar
gingshuis is als u daar aankomt. U wordt dan samen
weken naar huis. Het kan ook zijn dat uw herstel wat
opgevangen.
langer duurt. Houdt u dan rekening met ongeveer zes weken. Daarna gaat u naar huis.
U doet elke dag oefeningen U herstelt in het verpleeg- of verzorgingshuis van uw heupoperatie. U heeft uw eigen persoonlijke
Alleen als er een dringende medische reden
programma. U doet onder begeleiding van een
is, gaat u niet naar huis. U blijft dan langer in
fysiotherapeut oefeningen en u oefent ook zelf elke
het verzorgingshuis of de revalidatieafdeling
dag. Als dat nodig is, komt er ook een ergotherapeut
van het verpleeghuis.
bij u langs. Verder is ook rust goed voor uw herstel. De arts van het verpleeghuis houdt uw herstel goed in de gaten. Zo nodig overlegt deze arts met de
U betaalt een eigen bijdrage
medisch specialist van MCA die u heeft geopereerd.
U betaalt vanaf de eerste dag een eigen bijdrage voor het verpleeg- of verzorgingshuis. U krijgt hier voor een rekening van het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Hoeveel u betaalt, hangt af van uw inkomen. Het kan zijn dat u ook voor uw opname in het ziekenhuis een eigen bijdrage betaalt. U krijgt een rekening als: • er geen medische reden is om langer in het ziekenhuis te blijven; • u wacht op een plaats in een verpleeg- of verzorgingshuis; • u een CIZ-indicatie heeft voor een verpleegof verzorgingshuis.
18
Meer informatie over verpleeg- en verzorgingshuizen
Uw fysiotherapeut komt zo nodig bij u thuis
vindt u in de folders in deze map.
Het kan zijn dat u thuis nog fysiotherapie nodig heeft. Uw arts verwijst u zo nodig door. De fysio therapeut komt dan bij u thuis. Afhankelijk van uw
U gaat met thuiszorg naar huis
zorgverzekering wordt de behandeling van de f ysiotherapeut helemaal, gedeeltelijk of niet ver
Het kan zijn dat u in het ziekenhuis snel en goed her
goed. Informeer daarom bij uw zorgverzekeraar.
stelt. U kunt dan op de zesde of zevende dag na de operatie naar huis. Dit hangt ook af van uw situatie thuis. U hoort van uw arts of dit haalbaar is voor u. U
De voorlichting van hoofdstuk 4 is gegeven door:
heeft dan thuis nog wel extra hulp en zorg nodig.
…………………………………………….………………………………………………….….... …………………………………………….………………………………………………….…....
Transferpunt van MCA vraagt thuiszorg voor u aan De transferverpleegkundige van MCA bespreekt met u en uw contactpersoon welke hulp u thuis no dig heeft. U krijgt deze hulp van de thuiszorg. Er zijn
…………………………………………….………………………………………………….…....
Datum: …………………………………………….………………………………………..
instellingen voor thuiszorg bij u in de buurt. U kunt zelf een keuze maken. De transferverpleegkundige van MCA vraagt de zorg dan voor u aan. • Evean, www.evean.nl • Viva Zorggroep, www.vivazorggroep.nl • De Omring, www.omring.nl • Actie Zorg, www.actiezorg.nl • Buurtzorg, www.buurtzorgnederland.com • Zorgbedrijf, www.zorgbedrijf.nl Meer informatie over andere thuiszorgorganisaties vindt u op internet. Zo nodig vraagt de transferverpleegkundige van MCA huishoudelijke hulp via de WMO (gemeente) voor u aan. U betaalt een eigen bijdrage U betaalt vanaf de eerste dag een eigen bijdrage voor thuiszorg en huishoudelijke hulp. U krijgt hier voor een rekening van het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Hoeveel u betaalt, hangt af van uw inkomen.
Verder herstel na ontslag
19
5. Zo voorkomt u dat u nog een keer valt
In dit hoofdstuk vindt u uitleg over:
Zet een kruisje bij het advies dat voor u van belang is.
• de veiligheid van uw huis; 1 Zorg dat alle elektriciteitssnoeren
• hoe u kunt voorkomen dat u weer valt.
langs de plint weggewerkt zijn.
Zorg voor een veilig huis en goede gezondheid
2 Zorg voor genoeg loopruimte
tussen uw meubels. Veel oudere mensen die hun heup breken, zijn in 3 Zorg in uw hele huis voor genoeg licht,
hun huis ergens over gestruikeld. Het is belangrijk
zeker op de trap!
dat u niet weer valt. Draag daarom stevige pantoffels en schoenen, eventueel met elastische veters.
4 Heeft u een opstapje bij uw voordeur?
Zorg verder voor een:
Zorg dan dat u hier niet over kunt • veilig huis;
s truikelen.
• goede gezondheid. 5 Zorg ervoor dat er in of om uw huis geen tegels uitsteken. Adviezen voor een veilig huis
6 Zorg voor een stroeve vloer en stroeve
Hieronder vindt u adviezen voor een veilig huis. Het
traptreden. Vloerbedekking over de vol
is belangrijk dat u deze adviezen opvolgt. Ze helpen
ledige breedte van de trap is het beste.
voorkomen dat u nog een keer valt. Gaat u naar een verpleeghuis? Dan neemt een ergotherapeut van het verpleeghuis deze adviezen ook met u door. Gaat u na ontslag rechtstreeks naar huis? Dan bespreekt de transferverpleegkundige van MCA dit met u en uw contactpersoon.
Zo voorkomt u dat u nog een keer valt
21
7 Zorg ervoor dat de trapleuningen
stevig vastzitten. 8 Zorg voor de juiste zithoogte. Het is be langrijk dat u goed rechtop zit en niet te
12 Bevestig sta-op beugels in uw badkamer
en toilet. 13 Zorg voor deurklinken waar u niet achter kunt blijven haken.
ver naar voren buigt. Leg een kussen op de stoel als deze te laag is. 9 Haal losse vloerkleedjes weg.
Belangrijk! • Volg de adviezen voor een veilig huis op. Zo kunt u voorkomen dat u nog een keer valt. Misschien kan iemand uit uw omgeving u helpen bij een aanpassing in uw huis? 10 Verwijder drempels of zorg voor een
schuine kant.
• Bijna elke gemeente biedt hulp bij aanpas singen in huis. U kunt dit navragen bij uw
11 Leg antislipmatjes op de vloer van de badkamer, in de douche en in bad.
22
gemeente of huisarts.
Let goed op uw gezondheid Is uw bloeddruk te hoog? U kunt duizelig worden van een hoge bloeddruk. U kunt hierdoor gemakkelijk vallen. Uw huisarts kan uw bloeddruk meten. Loopt u moeilijk? Als u moeilijk loopt en snel uw evenwicht verliest, kunt u gemakkelijk vallen. Loop daarom ook in huis met een rollator, stok of krukken. Is de sterkte van uw bril goed? Als u niet goed ziet, is de kans op vallen groot. Zorg daarom voor een goede bril. Hoort u goed? Als u niet zo goed hoort, schrikt u eerder van onver wachte geluiden. Hierdoor kunt u vallen. Met een goed hoortoestel heeft u hier minder last van. Zo nodig onderzoekt de geriater waardoor u bent gevallen Het kan zijn dat uw geriater verder wil onderzoeken waardoor u bent gevallen. U krijgt in dat geval een uitnodiging als u helemaal hersteld bent. U heeft dan een afspraak met het behandelteam geriatrie op de dagkliniek van de afdeling geriatrie van MCA.
Zo voorkomt u dat u nog een keer valt
23
6. Antwoord op veelgestelde vragen
Wat voor schoenen kan ik na de
Aan welke leefregels moet ik mij houden?
operatie het beste dragen?
• Gebruik bij het zitten en opstaan de
Draag stevige schoenen met elastische veters en
armleuningen.
een brede hak die goed passen: niet te krap maar
• Stap aan uw niet-geopereerde kant uit bed.
ook niet te ruim. Vraag of iemand anders uw veters
• Doe bij het omdraaien in bed een kussentje
wil strikken zodat u niet hoeft te buigen of bukken. U mag de eerste drie maanden na de operatie niet op hakken en slippers lopen.
tussen uw benen. • Neem na een stukje lopen of beweging altijd even rust.
Wat is een goede zithoogte?
Wat kan ik doen om doorliggen
Het is belangrijk dat u goed rechtop zit en niet te ver
(decubitus) te voorkomen?
naar voren buigt. Uw stoelen thuis en in de auto zijn
• Verander regelmatig van houding.
vaak te laag. Leg er daarom een kussen op.
• Til uw billen op als u gaat verzitten. • Leg een kussen onder uw onderbeen:
Hoe lang moet ik met een rollator
er komt dan geen druk op uw hiel.
of krukken lopen?
• Gebruik alleen zeep zonder parfum.
De arts die u heeft geopereerd, bepaalt hoe lang u
• Eet en drink goed, zie ook pagina 11.
met krukken of een rollator moet lopen. Dit hangt af
• Beweeg regelmatig, zie ook pagina 12.
van uw herstel. Zorg dat u niet weer kunt vallen! Wanneer kan ik weer douchen of in bad?
Zorg voor een veilig huis. Het allerbelangrijkste is
Kunt u na de operatie stevig staan? Dan mag u met
dat u niet kunt struikelen. Lees de tips op pagina 21.
een weer douchen. Het is wel belangrijk dat u niet uitglijdt. Zorg daarom voor antislip-matjes en een sta-op beugel. Kunt u nog niet stevig staan? Gebruik dan een plastic tuinstoel onder de douche. U kunt beter niet in bad gaan omdat het uitstappen vaak moeilijk is. Hoe lang blijft mijn heup pijnlijk? Het is normaal dat u de eerste tijd nog pijn heeft. Geef dit wel meteen door aan een verpleegkundige. U krijgt recepten en instructies voor pijnstillers mee van de verpleegkundige. Ook zogenoemde startpijn is normaal. Dat is pijn als u opstaat, het eerste stukje loopt, enzovoort. Na verloop van tijd zal uw heup geen pijn meer doen.
Antwoord op veelgestelde vragen
25
Telefoonnummers
Heeft u of uw contactpersoon nog vragen? Stel ze dan gerust aan een verpleegkundige op de afdeling. U kunt ons natuurlijk ook bellen. We helpen u graag verder.
MCA Voor vragen over uw operatie is er een speciaal telefonisch spreekuur. U kunt op werkdagen bellen tussen 9.00 en 10.00 uur, telefoon (072) 548 2492. Een verpleegkundig specialist beantwoordt dan uw vragen. Met dringende vragen die niet kunnen wachten, kunt u contact opnemen met de afdeling spoedeisende hulp, telefoon (072) 548 2488. Met vragen over uw ontslag kunt u contact opnemen met het Transferpunt van MCA, telefoon: (072) 548 2511 of via mailadres
[email protected].
Revalidatiecentrum Alkmaar / Westerhout • telefoon (072) 518 5563 • bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 16.00 uur • w ww.zorgcirkel.com •
[email protected]
Verpleeghuis Magnushof • telefoon (0224) 21 1111 • telefoon klantenservice (0224) 21 1136, maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 6.30 uur • w ww.woonzorggroepsamen.nl •
[email protected]
Telefoonnummers
27
Bijlage - checklist voor een veilig huis
Na het mantelzorggesprek krijgt uw contactpersoon een checklist mee. Met deze checklist kunt u samen nagaan of uw huis veilig is. Dit is belangrijk om te voorkomen dat u nog een keer valt. Voordat u naar huis gaat, wordt deze checklist in het ziekenhuis of verpleeghuis met u besproken.
Checklist 1. Zijn alle elektriciteitssnoeren langs
7. Zitten de beide trapleuningen
de plint weggewerkt?
ja
nee
nvt
2. Is er genoeg loopruimte tussen uw meubels?
ja
nee
stevig vast? 8.
ja
nee
nvt
Liggen er losse vloerkleedjes op de vloer? ja
nee
nvt
nvt 9.
3. Is er overal genoeg licht in uw huis,
Heeft u drempels in huis? ja
nee
nvt
ook op de trap?
ja
nee
nvt
10. Heeft u sta-op beugels in uw badkamer en toilet?
4.
Heeft u een opstapje bij uw voordeur? ja
nee
ja
nee
nvt
nvt 11. Heeft u antislip op de vloer van de
5.
badkamer, in de douche en in bad?
Zijn er uitstekende tegels in of om uw huis? ja
nee
nvt
6. Heeft u een stroeve vloer en stroeve
29
ja
nee
nee
nvt
12. Heeft u deurklinken waar u achter kunt
traptreden?
ja
blijven haken? nvt
ja
nee
nvt
Bijlage - checklist voor een veilig huis
29
Colofon
Colofon Redactie: Medisch Centrum Alkmaar/Magnushof/ revalidatiecentrum Alkmaar, Westerhout
De tekst is gebaseerd op de informatiemap van het IJsselland Ziekenhuis
Fotografie:
Beeldgroep MCA
Vormgeving:
RAADHUIS.com
Oplage:
400/ 1e druk 2011
Druk:
Marcelis van der Lee B.V.
Artikelnummer:
149761
Op alle behandelingen in Medisch Centrum Alkmaar zijn de algemene voorwaarden van MCA van toepassing, zie www.mca.nl of vraag bij de balie van patiëntenvoorlichting.
Een gebroken heup na een val
31
Lettertype Avenir
Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan 12 1815 JD Alkmaar
mca.nl