Besprekingsverslag
Plaats
Referentienummer
Houten, 23 november 2006
Kenmerk
215218
Plaats bespreking
Rijkswaterstaat afdeling Bouwdienst, Utrecht Aanwezig
Naam Remco Barkhuis Sander Cornelissen Rene Boerboom Daphne Bücker Jenco de Groot Rob Heijer Wouter van Hoorn Toon van Mierlo Ineke Nusselder Frank Scheffer Wim van der Sluijs Wim Vermeule Ruurd van Wijhe Douwe van ’t Zet
Organisatie Port of Amsterdam Havenbedrijf Rotterdam nv Haskoning Provincie Limburg Provincie Zuid-Holland Grontmij Provincie Gelderland Haskoning Provincie Gelderland RWS-Bouwdienst RWS-Bouwdienst Delgromij Grontmij RWS
Rol / Functie Initiatiefnemer Initiatiefnemer Adviseur / opsteller Richtlijn WM-vergunningverlener WM-vergunningverlener Adviseur / opsteller Richtlijn WM-vergunningverlener Uitvoerder praktijktoets WM-vergunningverlener Gebruiker Gebruiker Initiatiefnemer Uitvoerder Praktijktoets Gebruiker / depotbeheerder
Afwezig / vervangen door collega
Naam Gijs Berger Pieter de Boer Martijn van Elswijk Bertie van der Heijdt Tjeerd van den Heuvel Joris van Kesteren Remko de Leeuw
Organisatie Havenbedrijf Rotterdam nv RWS-Bouwdienst Haskoning IVW RWS-CD RWS - AKWA - BOA Consortium Grensmaas
Rol / Functie Initiatiefnemer (adviseur MT-Slufter) Gebruiker Adviseur / opsteller Richtlijn Inspectie Jurist Opsteller Beheer en nazorg Uiterwaarden Initiatiefnemer
Betreft
Werksessie “Praktijkrichtlijn nazorgplannen baggerspeciedepots”. 23 november 2006 te Bouwdienst RWS in Utrecht Dit besprekingsverslag geeft een samenvatting weer van de belangrijkste aanvullende info en discussiepunten van de werksessie van 2 november 2006. In kleine letter tussen haken ( [voorbeeld] ) is aangegeven op welke wijze de resultaten van de werksessie (in de nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn) zijn opgepakt. Aanvullende info In april 2007 wordt het nieuwe besluit Bodemkwaliteit van kracht. Hierin is een aantal zaken anders geregeld, met name met betrekking tot baggerspecie met een kwaliteit van beneden de interventiewaarde. Bij toepassing hiervan wordt dit gezien als nuttige toepassing en is er geen Wm-vergunning meer noodzakelijk ( en dus ook geen nazorg).
Referentienummer
Pagina
2 van 7
RWS is van plan de Praktijkrichtlijn te laten vaststellen in het LBOW en zo mogelijk in samenspraak met UvW en IPO de reikwijdte zo mogelijk te verbreden. Volgend jaar wordt de IPO-checklist aangepast, wellicht is het goed om dat te combineren met de Praktijkrichtlijn. De handleiding UVD (uitloging en verspreiding uit depots beschrijft onder meer hoe de monitoring van een baggerspeciestort eruit moet zien. Jenco de Groot merkt op dat RWS in principe een exploitant met een specifieke situatie is ( ook zo geregeld in wet- en regelgeving) maar dat het niet zo moet zijn dat RWS anders behandeld wordt dan andere exploitanten. Algemeen oordeel praktijkrichtlijn: Algemeen oordeel is positief te noemen, met name de andere insteek (processen) wordt als positief beschouwd. De richtlijn is logisch en doelmatig opgebouwd en de nut en de noodzaak wordt goed beschreven in een juist detailniveau. Echter wordt (té) veel vrijheid gegeven in vooral de praktijkinvulling van een nazorgplan (frequenties, tijdsduur, kosten). Verder wordt een gedetailleerdere beschrijving van de eindbestemming en de gevolgen of eisen daaraan gemist. Het minimaliseren van nazorg moet veranderd worden in optimaliseren en er wordt geopperd dat het BG misschien meer op het ontwerp moet sturen om zo optimale nazorg te garanderen. De vraag wordt gesteld wat er gebeurt als de nazorg als nul kan worden verondersteld. Douwe is de enige die tijdens de eerste opmerkingen een duidelijk kritische noot kraakt. Hij vindt het te wollig, te weinig normaliserend en stelt voor een beknopte versie te maken (circa 4-5 A4tjes). In onderstaand kader is een samenvatting gegeven van de algemene kritiekronde op de Praktijkrichtlijn. Verslag algemene reactieronde • logica OK • doelmatige nazorg is mogelijk met deze richtlijn • glazen bol (we kunnen niet alles voorzien / voorspellen en op anticiperen) • handig om de uitvoering van de nazorg in te vullen • er wordt geen houvast met “aantallen” (bijv. per eindbestemming en per functievoorstel) [bewust niet gedaan om voldoende ontwerpvrijheid te houden, wellicht na een eerste toepassing op een case mogelijk]
• status IPO-checklist in relatie tot deze Praktijkrichtlijn is onduidelijk [opgepakt in nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn]
• de opzet van de Praktijkrichtlijn maakt flexibele invulling nazorg mogelijk. Dit wordt als prettige / gewenst ervaren
• Hoe in vergunning sturen op minimale nazorg? [aandachtspunt voor komende implementatieperiode] • Een bewuster locatiekeuze zou moeten plaatsvinden. De Praktijkrichtlijn heeft hier al enkele aanzetten toe. Zou meer aandacht mogen hebben. [opgepakt in nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn]
• Meer ‘inherente veiligheid’ (over bijv. 1000 jaar) zou mooi zijn. Hoe pak je dit op? maakt niet
uit voor de kosten [een eerste aanzet is opgepakt in nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn, Belangrijke aanbeveling bij oplevering van de Praktijkrichtlijn]
• communicatie over minimale nazorg is van belang [een eerste aanzet is opgepakt in nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn, Belangrijke aanbeveling bij oplevering van de Praktijkrichtlijn]
• IPO-2002 werkt goed. Waarom toch een nieuwe Praktijkrichtlijn? [aandachtspunt voor komende periode]
• De Praktijkrichtlijn is leidt tot te veel nazorg. [opgepakt in nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn] • Praktijkrichtlijn is niet specifiek genoeg. Het zou simpeler moeten (bijv. A-4tjes met €/m²)
Referentienummer
Pagina
3 van 7
[Belangrijke aanbeveling bij oplevering van de Praktijkrichtlijn]
• Waarderen risico’s → één lijn trekken [Belangrijke aanbeveling bij oplevering van de Praktijkrichtlijn] • Nazorg vs. beheer. Waar houdt de één op en start de ander? [is opgepakt in de Praktijkrichtlijn] Belangrijkste discussiepunten met betrekking tot de Praktijkrichtlijn • Wat is of wordt de status van de praktijkrichtlijn en blijft de checklist ( al dan niet in aangepaste vorm) gehandhaafd en van toepassing. [opgepakt in nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn en is komend jaar een aandachtspunt bij de voorgenomen aanpassing van de IPO-checklist]
• Het kwantificeren van risico’s is bij nazorg altijd een moeilijk punt, en wordt niet in de praktijkrichtlijn genoemd. Wim Vermeule stelt voor gewoon een percentage te nemen van het doelvermogen (dit demotiveert de aanleg van een – iets qua aanleg duurder - nazorgarm systeem), anderen vinden het niet nodig iets voor risico op te nemen. De discussie blijft gaan over het principe van kwantificeren en dat dat eigenlijk moeilijk in een toetsingskader is te plaatsen. [opgepakt in nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn] • De uitvoering van nazorgactiviteiten (met name de monitoring) moet een doel nastreven. Meten omdat het moet of meten om te weten is niet gewenst. Activiteiten moeten leiden tot beslissingen ( kan ook zijn: we besluiten niets te veranderen) anders hebben ze geen nut. Als tegenargument wordt gebruikt dat de hypothese die is gesteld ten tijde van de exploitatie ook in de nazorg bevestigd dient te worden, en dus zijn metingen noodzakelijk. [een eerste aanzet is opgepakt in nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn, Belangrijke aanbeveling bij oplevering van de Praktijkrichtlijn]
• Hoe maken we kans, risico en kans op risico objectief? (equivalent stortplaatsen: risicomodel) [Belangrijke aanbeveling bij oplevering van de Praktijkrichtlijn] • Voor kwantificering van de nazorgactiviteiten is het verstandig per type depot een “standaarddepot”te beschrijven, waar vervolgens gemotiveerd afgeweken kan worden. Er kan dan per type depot in RINAS een aparte “standaard kostenoverzicht” worden opgesteld. [Belangrijke aanbeveling bij oplevering van de Praktijkrichtlijn] Oordeel praktijkrichtlijn meer in detail In de volgende kaders zijn de resultaten van een ‘post-it’-sessie opgenomen. In deze sessie hebben de deelnemers hun wensen kenbaar gemaakt met betrekking tot de inhoud van de Praktijkrichtlijn. Noot: Niet in alle gevallen konden de ‘geeltjes’ goed ‘ontcijferd’ worden. Op een paar plaatsen is hier een vrije interpretatie door de opsteller van dit verslag gemaakt.
Referentienummer
Pagina
4 van 7
Details (meenemen bij definitief maken
Belangrijk (maar geen discussie waard)
Belangrijk (een discussie waard)
Wat is NIET goed aan de Praktijkrichtlijn? • onderscheiden van: kleine gebiedsgerichte depots/oplossing (kort exemplaar) en grote depots [Belangrijke aanbeveling bij oplevering van de Praktijkrichtlijn]
• van processen naar benoemen van risico’s (verspreiding en contactrisico’s) [Processen zijn vooralsnog de basis waarvanuit we de nazorg willen vormgeven. De risico’s vormen een belangrijke aanbeveling bij oplevering van de Praktijkrichtlijn]
• aantal processen terug brengen (naar 3) [Deels aan tegemoet gekomen]:
• •
o aantasting afdeklaag (contactrisico’s o uitloging en verspreiding o aantasting overige voorzieningen (dijken e.d.) civiele techniek risico’s hoe borg je de functievastlegging? [is opgepakt in de Praktijkrichtlijn] toetsing grondwaterkwaliteit aan ontwikkeling omgeving (ontw. Achtergrondwaarde) [opgepakt in nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn]
• er komt juist een overschot aan depotruimte o.a. door meer nuttige toepassingen. Exploitatieperiodes zullen langer worden [t.k.n.]
• naadloze overgang grondwatermonitoring exploitatie → nazorg [t.k.n.] • te algemeen [deels t.k.n. en deels zijn enkele zaken meer concreet gemaakt. De nazorg te veel dichttimmeren belemmert mogelijkheid om flexibel in te spelen op locale situaties]
• minimaliseren van nazorg is géén doel op zich. Het gaat om optimaliseren (omp13) [opgepakt in nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn. Er is onderscheid gemaakt in minimaliseren en optimaliseren]
• sluitingsprotocol uit 2004 is niet vastgesteld. IPO heeft deze zomer een “handreiking” opgesteld [t.k.n.] • hoe omgaan met de factor kosten? Belang initiatiefnemer= kosten, belang Bevoegd gezag = milieu-
risico’s. Hoe vindt je goed evenwicht? [de Praktijkrichtlijn geeft een goede basis vanwaaruit dit evenwicht kan worden opgezocht]
• uitvoering nazorg niet vergunningsplichting maar wettelijk geregeld [opgepakt in Praktijkrichtlijn] • nazorgplan moet geactualiseerd worden bij nieuwe ontwikkelingen → je volstaat niet met één nazorgplan [opgepakt in nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn]
• beleidskader: - Eurpese richtlijn sterk – Eural → is wettelijk kader! [opgepakt in nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn]
Referentienummer
Pagina
5 van 7
Wat ONTBREEKT in de Praktijkrichtlijn? • zonder maatregelen kun je géén risico bedrag uitrekenen [t.k.n.] • reactieve maatregelen bij verspreiding van verontreinigingen naar grond en oppervlaktewater [valt onder
Belangrijk (een discussie waard)
Handleiding UVD]
• • • •
kwantificeerbaar maken van risico’s → prijs bepalen [aandachtspunt voor komende implementatieperiode] risico’s hanteerbaar maken [aandachtspunt voor komende implementatieperiode] kwantificering risico’s [aandachtspunt voor komende implementatieperiode] hoe ga je om net hoogwater → extra erosie, grotere kansen risico’s [zou onderdeel van de te beschrijven processen moeten zijn]
• relatie met checklist [opgepakt in nieuwe versie van Praktijkrichtlijn] • integratie met IPO-checklist in 2007!? [aandachtspunt voor komend jaar] • richtlijnen geven voor frequenties en intensiteiten → minder subjectief [deels t.k.n. en deels zijn enkele zaken meer concreet gemaakt. De nazorg te veel dichttimmeren belemmert mogelijkheid om flexibel in te spelen op locale situaties]
• meer specifiek voorschrijven?? Of flexibel blijven [deels t.k.n. en deels zijn enkele zaken meer concreet gemaakt. De nazorg te veel dichttimmeren belemmert mogelijkheid om flexibel in te spelen op locale situaties]
• feitelijke gevolgen als er geen nazorg plaatsvindt [valt onder de beschrijving van de porcessen en de gevolgen daarvan. Op grond van de beschrijving van de processen en gevolgen moet invulling worden gegeven aan de nazorg]
• doel vermogen → hoe mbv praktijk vast stellen [aandachtspunt voor komende implementatieperiode] • over welke nazorgaspecten zou er in de vergunning voorschriften opgenomen moeten worden
[aandachts-
punt voor komende implementatieperiode]
Belangrijk (maar geen discussie waard)
• ervaring tijdens exploitatieperiode meenemen [opgepakt in nieuwe versie van Praktijkrichtlijn] • advies: in 2007 samen met IPO ihkv actualisatie checklist [aandachtspunt voor komend jaar] • koppeling naar IPO-checklist. Suggestie: Beschrijving modellocaties met concrete beschrijving nazorg • • •
met kwantificeren frequentie [aandachtspunt voor komende implementatieperiode] aandacht voor inherente veiligheid [opgepakt in nieuwe versie van Praktijkrichtlijn] tips mbt communicatie naar omgeving [opgepakt in nieuwe versie van Praktijkrichtlijn: verwijzing naar onderliggend rapport] “gewicht” geven aan nazorgwerkzaamheden (tabel 4.3) [nee, dient te worden ingevuld op basis van inzicht in processen zoals die zich specifiek op een locatie manifesteren]
• obv tabel lijkt type 3. het meest ongunstig. Is dit zo? [nee, niet op voorhand; zie bovenstaande opmerking] • richtlijnen voor [deels t.k.n. en deels zijn enkele zaken meer concreet gemaakt. De nazorg te veel dichttimmeren belemmert mogelijkheid om flexibel in te spelen op locale situaties. Aandachtpunt voor implementatieperiode]
° activiteiten nazorg/beheer ° greg [?] ° kosten • hoe zou het toezicht tijdens de aanleg van het depot er uit moeten zien? [hoort bij implementatie van de Richtlijn in de praktijk]
(wat zijn de kritieke punten) [volgen uit analyse van processen]
• relatie eindbestemming [is opgenomen in nieuwe versie van Praktijkrichtlijn] • advies hoe te komen tot minimale nazorg (kan je hiervoor omstandigheden kiezen) [is opgenomen in nieuwe versie van Praktijkrichtlijn. Is tevens aanbeveling voor follow up.]
Details (meenemen
• wat ontbreekt: Beschouwing over risico’s/gevolgen indien géén-10-nazorg beheer [nee, dient te worden ingevuld op basis van inzicht in processen zoals die zich specifiek op een locatie manifesteren. Wel is een tekst opgenomen over inherente veiligheid]
° A: leeflaag ° B: grondwater verspreiding? Wat is acceptabel
Referentienummer
Pagina
6 van 7
Wat is goed maar ONDERBELICHT in de Praktijkrichtlijn? Belangrijk (een discussie waard)
• welke risico’s zijn toerekenbaar? Hoe bepaal je dat? [Goede aanbeveling voor follow up] • wat is de zin van monitoring als je geen maatregel (pompen) neemt? [is opgenomen in nieuwe versie van Praktijkrichtlijn]
• reactieve maatregelen → afweging noodzaak op basis van risico’s [is opgenomen in nieuwe versie van Praktijkrichtlijn]
• voorstel om het monitoringsprogramma van de exploitatie periode te bepalen. Denk aan voorstel: ¼ van aantal peilbuizen en parameters te beperken tot gidsparameter. [t.k.n.]
• eigenschappen bagger → hoe “erg: is het. UVD → vervolg [Hierover is nu een opmerking opgenomen: meer inzicht in verspreidingsrisico’s en onderzoek daarnaar]
• gevoeligheden t.o.v. verontreiniging van grondwater. B.v. is er ter plaatse een afsluitende deklaag [valt onder scope Handleiding UVD]
• toetsingkader/kentallen. Uiteindelijk moet er een gedetailleerd nazorgplan komen. Op dit moment zijn er
(naast de checklist) te weinig handvaten om tot een definitief nazorgplan te komen. [deels t.k.n. en deels zijn enkele zaken meer concreet gemaakt. De nazorg te veel dichttimmeren belemmert mogelijkheid om flexibel in te spelen op locale situaties. Een toepassing van de Richtlijn op een case zou hier kaders voor kunnen stellen. Het risico dat maatwerk wordt dichtgetimmerd blijft dan wel !]
Details (meenemen bij definitief maken
Belangrijk (maar geen discussie waard)
• nazorg versus beheer terrein (taak RWS) [deels t.k.n. en deels zijn enkele zaken meer concreet aangegeven. Betreffen overigens aspecten die vooral ook betrekking hebben op de praktische implementatie van de nazorg. Dit vormt een aandachtspunt voor de komende periode.]
• indeling baggerdepots is (óók) gebaseerd op IPO checklist. [t.k.n.] • geef aan hoe een ideale locatie er uit moet zien, voor een minimale nazorg [deels t.k.n. en deels zijn enkele zaken meer concreet gemaakt. Goede aanbeveling voor komende periode]
• onderscheid nazorgbeheer → waarom maak je dat? → nodig voor nazrog dus opnemen [t.k.n.] • stel noemen op van risico’s en geen een bandbreedte per grootte, volume, land of water. Was geen uitgebreide omschrijving per depottype [???]
• onderbelicht. Over dimensionering en frequentie nazorg voorzieningen. Nu “verstopt” in bijlage 1 terug laten komen in paragraaf 1.2 in de inleiding en/of paragraaf 5.1. [is opgepakt in nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn]
• communicatietip: nazorg optimaliseren i.p.v. minimaliseren. [Niet mee eens. Wel op andere wijze helder gemaakt in de nieuwe versie van de Praktijkrichtlijn]
Referentienummer
Pagina
7 van 7
Details (meenemen bij definitief maken
Belangrijk (maar geen discussie waard)
Belangrijk (een discussie waard)
Overig • geef handvaten op nazorg/monitoring “eindig” te zijn (beheer/gebruiksbeperking blijft) [zat al in de oude versie van de Praktijkrichtlijn]
• ga gewoon uit van goed beheer tijdens exploitatie en beperk de monitoring tot alleen grondwater emissie [te kort door de bocht. Dat het in de praktijk hieropuit zal draaien is mogelijk. Maar dan wel onderbouwen met de aanpak uit de Praktijkrichtlijn]
• is eindige nazorg mogelijk? [Ja, zat al in de oude versie van de Praktijkrichtlijn]
