CO2 Reductiebeleid en -doelstellingen KLEIN WIERINGEN
Opsteller Functie Datum Versie
: A. Kuut-Luiijt : KAM-coördinator : 3 december 2012 :1
Klein Wieringen
Inhoudsopgave 1 2
Het CO2 reductie beleid van ons bedrijf Energiestromen 2.1 Doelstellingen Scope 1 en 2 2.2 Maatregelen om doelstellingen te realiseren 3 Beheersing middels energiemeetplan 4 Integratie met kwaliteitszorgsysteem 5 Rolomschrijving CO2 verantwoordelijke
3 3 3 4 8 10 10
Eis 3.B.1 3 december 2012 -2-
Klein Wieringen
1
HET CO2 REDUCTIE BELEID VAN ONS BEDRIJF
Duurzaam ondernemen streven we na door aandacht te geven aan de middelen die we gebruiken bij onze processen, door onder andere het materieel aan de laatste eisen te laten voldoen, door medewerkers te scholen in toepassen van duurzame materialen, door selectie en inkoop van duurzame materialen, en het stimuleren van opdrachtgevers in het toepassen van duurzame oplossingen en materialen. Klein Wieringen is FSC gecertificeerd (FSC hout staat voor hout gewonnen onder goed bosbeheer). Daarnaast heeft Klein Wieringen gepland eind 2012/begin 2013 de CO2 prestatieladder trede 3 te behalen. De CO2 prestatieladder is een instrument om samen te zorgen voor minder CO2. Klein Wieringen beschikt bij trede 3 over een CO2 emissie inventaris waaruit kwantitatieve reductie doelstellingen voor de komende jaren zijn geformuleerd in dit document.
2
ENERGIESTROMEN
Energiestromen zijn alle ‘stromen’ binnen ons bedrijf die CO2 uitstoot met zich meebrengen. Onze energiestromen worden jaarlijks geïnventariseerd en gerapporteerd middels de 3.A.1 emissie inventaris scope 1&2 conform ISO 14064-1. De energiestromen binnen ons bedrijf met de hoogste CO2 uitstoot zijn: Rode gasolie schepen 48,8% Diesel mobiliteit (eigen wagenpark) 26,9% Rode gasolie groot materieel 17,1% Overig 7,2% Totaal 100,0%
2.1 Doelstellingen Scope 1 en 2 Wij hebben de volgende reductiedoelstellingen opgesteld. Deze doelstellingen hebben betrekking op scope 1 en scope 2 van de CO2 footprint. De scope 1 emissies ofwel de directe emissies hebben betrekking op het gasverbruik om de gebouwen te verwarmen en het brandstofverbruik van ons eigen wagenpark/materiaal/materieel. De scope 2 emissies ofwel de indirecte emissies hebben betrekking op het elektriciteitsverbruik. Scope 1 behaalde in 2011 een uitstoot van 610,7 ton CO 2, scope 2 in 2011 een uitstoot van 9,0 ton CO2. De totale uitstoot bedroeg in 2011 619,7 ton CO2. Scope 1 doelstelling Scope 2 doelstelling Scope 1 & 2 2 % CO2 reductie eind 2015 ten 85 % CO2 reductie in eind 2015 3 % CO2 reductie eind 2015 opzichte van 2011 ten opzichte van 2011 ten opzichte van 2011 Conform de eisen zijn onze kwantitatieve reductiedoelstelling uitgedrukt in een absoluut getal of percentage ten opzichte van een referentiejaar en binnen een vastgestelde tijdstermijn.
Eis 3.B.1 3 december 2012 -3-
Klein Wieringen
2.2 Maatregelen om doelstellingen te realiseren Uit de emissie-inventaris zijn aanbevelingen voortgekomen om een nauwkeuriger footprint te verkrijgen. Deze zijn hieronder per scope opgenomen. HET VERKRIJGEN VAN NAUWKEURIGER FOOTPRINT TEN BEHOEVE VAN EEN BETERE MONITORING EN BIJSTURING: Doel Actie KPI Planning Verantwoordelijk Opheffen onzekerheidsmarge van ±20% op aardgasverbruik, zijnde ±1-2% op totale voetafdruk
Opheffen onzekerheidsmarge van ±5% op brandstofverbruik, zijnde ±4% op totale voetafdruk
Scope 1
Het aanvragen van een maandoverzicht in de jaarlijkse aardgasafrekeningen en meteropname per 1 januari 1) Bepalen voorraad brandstof per 1 januari elk jaar: * Dieseltank Kleitelweg * Gasolietank Kleitelweg * (Rode) gasolietanks schepen en overig groot materieel (kranen, vrachtauto’s) 2) Verbruiksregistraties naar doel/ soort materieel opzetten van: 1) Dieseltank Kleitelweg 2) Gasolietank Kleitelweg 3) Gasoliekar 4) Rode gasolie schepen naar motor of ander verbruik Registratie vaaren draaiuren motoren schepen en kranen, km auto’s
Maandoverzichten/ meteropnamen aanwezig
2013
KAM-coördinator
1) Vastlegging voorraadopname/ berekening
2013
Directie i.s.m. KAM-coördinator
2013. (2012 en 2011 opzetten)
Directie i.s.m. KAM-coördinator
2)Verbruikregistraties
Registraties
Eis 3.B.1 3 december 2012 -4-
Klein Wieringen
HET VERKRIJGEN VAN NAUWKEURIGER FOOTPRINT TEN BEHOEVE VAN EEN BETERE BIJSTURING: Doel Actie KPI Planning Opheffen Het aanvragen Meteropname per 2013 onzekerheidsmarge van van een 1/1 + maandelijkse van ±20% op maandoverzicht in afrekening electriciteitsverbruik, zijnde de jaarlijkse ±1-2% op totale voetafdruk elektriciteit afrekeningen en meteropname per Scope 1 januari 2 Opheffen In kaart brengen Vastlegging 2013 onzekerheidsmarge van van het brandstoftype ±20% op brandstoftype brandstoftype zakelijke km, op totale (diesel, benzine, voetafdruk < 1%. LPG) voor zakelijke autokilometers
MONITORING EN Verantwoordelijk KAM-coördinator
KAM-coördinator
In onderstaand overzicht worden de reductiemaatregelen benoemd om de in 2.1. genoemde reductiedoelstellingen te realiseren. De maatregelen zijn mede gebaseerd op inzicht uit de uitgevoerde energiebesparingsonderzoeken (2.A.3 Energie audit verslag). Er zijn naar aanleiding van de energie-audit geen technische energiezuinige verbeteringen aan motoren van schepen gepland waardoor een CO2 reductie kan worden behaald. De motoren van alle schepen zijn vrij nieuw. Mogelijkheden die nog nader moeten worden onderzocht zijn: start stop stroomvoorziening, de afstelling van het toerental van de stroomvoorziening, zonnepanelen ten behoeve van de stroomvoorziening. Dit zijn actiepunten van de directie voor 2013. Nieuwe technieken aan motoren worden continue gemonitord aan de hand van vakliteratuur en gedocumenteerd zodat bij toekomstige aanschaffingen/vervanging van motoren rekening wordt gehouden met de CO2 uitstoot. Scope 1 2% totaal
Maatregel Bewustwording
Nieuwe varen
CO2 reductie 0,5% scope 1
1% brandstofverbruik schepen zijnde 0,5% scope 1
Actie
KPI
Planning
Verantwoordelijk
Deelname duurzame druppel van de week, middels toolboxen, punt agenda VGM overleg, opname in standaarddocume nten in ISO/VCA handboek Toolbox of cursus
Vastleggingen. Monitoring totale uitstoot per jaar.
Start 2013, daarna continue
Directie i.s.m. KAM-coördinator
Toolboxadministratie / bewijs cursus. Vergelijken jaarlijks verbruik versus vaar- en draaiuren.
Start 2013
Directie i.s.m. KAM- coördinator
Eis 3.B.1 3 december 2012 -5-
Klein Wieringen
Scope 1
Maatregel Nieuwe rijden
Nieuwe draaien
Labelbeleid
CO2 reductie 1% brandstofverbruik eigen wagenpark zijnde 0,25% scope 1 1% brandstofverbruik kranen zijnde +/0,1% scope 1 0,5% scope 1
Actie
KPI
Planning
Verantwoordelijk
Toolbox of cursus i.c.m. code 95
Toolboxadministratie / bewijs cursus. Vergelijken jaarlijks verbruik versus km.
Start 2013
Directie i.s.m. KAM-coördinator
Toolbox of cursus i.c.m. nascholing TCVT
Toolboxadministratie / bewijs cursus. Vergelijken jaarlijks verbruik versus draaiuren.
Start 2013
Directie i.s.m. KAM-coördinator
Vastlegging maken huidige labels/CO2 uitstoot per auto’ Bij vervanging overgaan tot auto met energiezuiniger label of max. CO2 uitstoot in gram/km.
Vastlegging
2013
KAM-coördinator
Bewaking bij aanschaf nieuwe auto’s. Aanschafdocumentatie. Monitoring jaarlijks brandstofverbruik. Onderzoeksverslag met verdere acties tot wel/geen pilot of wel/geen implementatie Onderzoeksverslag met verdere acties tot wel/geen pilot of wel/geen implementatie Verslag inventarisatie + mogelijke verbeteringen Onderzoekverslag met verdere acties tot wel/geen pilot of wel/geen implementatie. Na inbouw vergelijken jaarlijks verbruik per km.
2013, 2014, 2015
Directie
Start 2013
Directie
Start 2013
Directie
Start 2013
Directie
Start 2013
Directie
Stroomvoorziening schepen
nnb
Onderzoek naar * start stop * toerental * zonnepanelen
Brandstoftoevoegingen of alternatieve brandstof
nnb
Onderzoek naar
Roetfilters
nnb
Inventarisatie
Eco-chip
0,5% scope1
Na gedegen onderzoek inbouwen ecochip in bedrijfswagens te beginnen bij de vrachtwagens.
Eis 3.B.1 3 december 2012 -6-
Klein Wieringen
Scope 1
Maatregel Klimaatafstelling kachels kantoor/werkplaats/magazijn nakijken (dag/nacht/ weekend) Nieuwe energiebesparende kachels werkplaats / loodsen Isolatie herstellen tussen kantoor werkplaats en stalling Gebruik maken van afzuiginstallatie werkplaats ipv deuren openen
CO2 reductie 3% aardgasverbruik werkplaats en kantoor zijnde <0,01% scope 1 5% aardgasverbruik werkplaats zijnde <0,01% scope 1 1% aardgasverbruik werkplaats zijnde <0,01% scope 1 1% aardgasverbruik werkplaats, zijnde <0,01% scope 1
Actie
KPI
Planning
Verantwoordelijk
Klimaatafstelling doorlopen van alle kachels in werkplaats en kantoor
Verslag afstelling. Monitoring jaarlijks aardgasgebruik
2013
KAM-coördinator i.s.m. installateur
Bij defecten overweging tot aanschaf nieuwe energiezuinige kachels
Documentatie aanschaf nieuwe kachel. Monitoring jaarlijks aardgasverbruik.
nnb
Directie
Isolatie herstellen tussen kantoor werkplaats en stalling
Herstelde isolatie. Monitoring jaarlijks aardgasverbruik.
Uiterlijk 2015
Directie
Instructie werkplaatspersoneel + toezicht uitvoeren.
Instructie/toezichtsverslag. Monitoring jaarlijks aardgasverbruik.
v.a. 2013
Directie i.s.m. KAM-coördinator
Eis 3.B.1 3 december 2012 -7-
Klein Wieringen
Scope 2
Maatregel Groene stroom
85% totaal
Energiezuinig kantoor
CO2 reductie 7,4 tot 8,7 ton zijnde 82 tot 96,7% scope 2 (1,2% tot 1,4% van totaal, scope 1+2 samen) 2% scope 2
Actie
KPI
Planning
Verantwoordelijk
Overgang naar groene stroom bij voorkeur onder SMK keurmerk
Contract groene stroom + vaststelling voorwaarden voor toepassen lagere conversiefactor
2013
KAM-coördinator
Opzetten lichtplan (energiezuinige verlichting en verminderen branduren)
Inventarisatie verlichting + nader actieplan, geplaatste bewegingsensors, aanschafte energiezuinige verlichting bij vervanging. Monitoring energiegebruik. Praktijk: beeldschermen automatisch uitgeschakeld na x aantal minuten. Monitoring energieverbruik. Geplaatste tijdklok boiler / nota installateur. Monitoring energieverbruik.
2015
Inventarisatie: KAM-coördintor
Beeldschermen automatisch uitschakelen
0,1% scope 2
Instellen dat beeldschermen automatisch uitschakelen
Tijdklok boiler werkplaats
0,5% scope 2
Plaatsen tijdklok boiler
Directie: aanschaf
2013
KAM-coördinator
2015
Directie
Om onze reductiedoelstellingen te halen hebben wij zogenaamde KPI’s (kern prestatie indicatoren) vastgesteld om voortgang te kunnen monitoren. Elk jaar zal de werkelijke situatie worden getoetst met de verwachte situatie. Dit wordt gerapporteerd in de interne audit. Wanneer afwijkingen worden geconstateerd geeft die rapportage aan welke corrigerende maatregelen worden getroffen. Ons management wordt te allen tijde op de hoogte gebracht van de rapportage.
3
BEHEERSING MIDDELS ENERGIEMEETPLAN
Belangrijk onderdeel van ons CO2 reductiebeleid is het energie meetplan, als één van de eisen uit een energie management actieplan conform ISO 50001 (zie 3.B.2 Energiemanagement-actieplan). In dit energie meetplan is vastgelegd hoe de doelstellingen die we hebben geformuleerd bewaakt worden, namelijk door de jaarlijkse vaststelling van onze CO2 footprint. Daarnaast houden we via monitoring op KPI’s de voortgang in maatregelen bij. Voor de jaarlijkse vaststelling van onze CO2 footprint is eenduidigheid in het meten van de verschillende energiestromen belangrijk, hiervoor is onderstaand plan opgesteld. Weergegeven is wanneer energiefactoren gemeten worden, door wie en waar de informatie verkregen kan worden. Eis 3.B.1 3 december 2012 -8-
Klein Wieringen
Energiefactor BRANDSTOFVERBRUIK Rode diesel varend materieel
Meetmoment
Wie
Hoe
Jaarlijks, met bepaling voorraad per 1/1 en 31/12 in schepen
Jaaropgave leverancier met aansluiting op FA
Diesel eigen wagenpark
KAM coördinator i.s.m. Directie (vwb voorraad-opname)
Jaaropgave leverancier met aansluiting op FA
KAM coördinator
Factuur/opname
Benzine overige materieel
Jaarlijks, met bepaling voorraad per 1/1 en 31/12 * in tank Kleitelweg * in auto’s Jaarlijks, met bepaling voorraad per 1./1 en 31/12 * in tank Kleitelweg * in groot materieel Jaarlijks waarbij de afgrenzing moet worden bepaald dmv meteropname en /of maandnota’s Jaarlijks
KAM coördinator i.s.m. Directie (vwb voorraad-opname) KAM coördinator i.s.m. Directie (vwb voorraad-opname)
KAM coördinator
Lasmenggas/ acetyeleen
Jaarlijks
KAM coördinator
Propaan
Jaarlijks
KAM coördinator
Jaaropgave leverancier met aansluiting op FA Jaaropgaaf leverancier met aansluiting op FA Jaaropgaaf leverancier met aansluiting FA
Rode diesel overig materieel
Aardgas
Jaaropgave leverancier met aansluiting op FA
ELEKTRICITEITSVERBRUIK Elektriciteit Jaarlijks waarbij de afgrenzing KAM coördinator Factuur/opname moet worden bepaald dmv meteropname en /of maandnota’s ZAKELIJKE KILOMETERS Zakelijke kilometers incl. Jaarlijks KAM coördinator Kilometerdeclaraties vastlegging soort brandstofverbruik De bovenstaande informatie voor scope 1&2 wordt gedocumenteerd in de CO2 footprint berekening van ons bedrijf welke voldoet aan ISO 14064-1 (zie 3.A.1 Emissie inventaris). In die emissie inventaris wordt apart beschreven hoe de berekening is gemaakt en hoe de input exact verkregen is. Hiermee wordt de juistheid en de herhaalbaarheid van de methode gewaarborgd.
Eis 3.B.1 3 december 2012 -9-
Klein Wieringen
4
INTEGRATIE MET KWALITEITSZORGSYSTEEM
De wijze waarop wij ons CO2 reductiebeleid uitvoeren is onderdeel is van het kwaliteitssysteem en wel op de volgende manier: Een paragraaf uit het kwaliteitshandboek waarin direct de link wordt gelegd met het CO 2 reductie beleid (zie de KAM beleidsverklaring van juni 2012) Tijdens de jaarlijkse interne audit voor ISO 9001 is CO2 reductie een onderdeel. De bevindingen worden vastgelegd in het interne audit verslag CO2 reductiesysteem. Hiermee is het dus een onderdeel van het kwaliteitsmanagementsysteem. De resultaten worden teruggekoppeld aan directie en besproken in het periodieke KAM-overleg waardoor sturing ontstaat.
5
ROLOMSCHRIJVING CO2 VERANTWOORDELIJKE
De verantwoordelijke voor het CO2 reductiebeleid bij ons bedrijf is de Directie. De operationele invulling is gekoppeld aan de functie van de KAM-coördinator en deze rapporteert aan de Directie. Dit document beschrijft de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden die bij deze rol horen. 1. Energiestromen Verantwoordelijk voor een up-to-date overzicht van alle energiestromen. Taak om deze lijst te kwantificeren en bij te houden. Bevoegd om (deel)taken te delegeren. 2. Doelstellingen Verantwoordelijk voor het behalen van de CO2-reductiedoelstellingen. Taak om bijbehorende taakstellingen uit te voeren. Bevoegd om (deel)taken te delegeren. 3. Ontwikkelingen Verantwoordelijk voor continu overzicht van ontwikkelingen in de sector/keten en de technologie die van invloed kan zijn op het bedrijf. Taak om brainstormsessies te organiseren om dit overzicht up-to-date te houden. Taak om ontwikkelingsprojecten op te zetten uitgroeiend naar sectorbrede CO2 reductieprogramma’s. Bevoegd om acties uit te zetten. 4. Externe belanghebbenden Verantwoordelijk voor continu overzicht van externe belanghebbenden. Taak om brainstormsessies te organiseren om dit overzicht up-to-date te houden. Taak om dialoogsessies te organiseren en resultaten te analyseren. Bevoegd om acties uit te zetten. 5. Implementatie Verantwoordelijk voor algemene kennis / bewustzijn CO2-reductiebeleid bij alle medewerkers van ons bedrijf. Taak om het CO2-reductie programma uit te voeren en te voorzien van continue verbetering. Bevoegd om taken te delegeren / acties uit te zetten.
Eis 3.B.1 3 december 2012 - 10 -