Bestuursmededelingen 30 juni 2011
MILIEU & MOBILITEIT / RUIMTE EN WONEN Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte en AMvB Ruimte Dinsdag 14 juni heeft minister Schultz de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) en AMvB Ruimte aan de Tweede Kamer aangeboden. Het ministerie hoopt dat de Kamer de SVIR nog voor het zomerreces behandelt. De SVIR is een actualisatie van het ruimtelijk- en mobiliteitsbeleid. De SVIR geeft ook een totaalbeeld van het ruimtelijk- en mobiliteitsbeleid op rijksniveau. De minster schrapt rijksbelangen en kiest voor ‘decentraal, tenzij’. De SVIR geeft het rijksbeleid voor infrastructuur en ruimte op hoofdlijnen weer. Daarnaast werkt het Rijk aan een aantal gedetailleerdere structuurvisies op deelgebieden. Deze structuurvisies moeten inhoudelijk in lijn zijn met de SVIR. Wij vinden het positief dat het Rijk zijn beleid grondig heeft doorgelicht en keuzes heeft gemaakt, om zo de regeldruk te verminderen. Provincies en gemeenten zijn nu aan zet om deze lijn door te trekken in hun beleid. Opvallend is verder dat het Rijk niet kiest voor decentralisatie, maar onderwerpen helemaal loslaat. De minister koos voor een vorm waarbij geen instrumenten en middelen overgaan naar provincies en gemeenten. Met de structuurvisie is ook de nieuwe AMvB Ruimte aan de Kamer aangeboden. De nationale belangen uit de Structuurvisie die juridische borging vragen, staan in de AMvB Ruimte. De AMvB Ruimte is gericht op doorwerking van nationale belangen in gemeentelijke bestemmingsplannen. Inspraak De inspraak op de SVIR, AMvB en plan-MER staat gepland van 3 augustus tot en met 14 september. Ter voorbereiding van de inspraak heeft de VNG twee bijeenkomsten over de SVIR georganiseerd. Op 27 juni in Den Haag en 6 juli in Zwolle. Duurzaamste Gemeente van Nederland Verkiezing Op het VNG congres vorige week is een opvallend nieuw initiatief van start gegaan: de verkiezing van de Duurzaamste Gemeente van Nederland. Deze nieuwe onderscheiding wordt georganiseerd door de VNG, in samenwerking met FD Networks (onderdeel van Het Financiële Dagblad), GDF Suez en bekroont gemeentelijke initiatieven op het gebied van duurzaamheid. Niet alleen in de eigen organisatie maar ook in de gebouwde omgeving, het bedrijfsleven, op het gebied van energie, afval en mobiliteit. De duurzaamste Gemeente van Nederland vervult niet alleen een voorbeeldfunctie op het gebied van duurzaamheid, maar stimuleert ook het duurzaamheidsbewustzijn bij haar burgers en bedrijven, en neemt bovendien de regie in het sluiten van allianties met andere lokale en provinciale overheden, en private partners. De verkiezing, onder juryvoorzitterschap van Herman Wijffels, kent drie categorieën: het beste gemeentelijk beleid op het gebied van duurzaamheid, het beste project op het vlak van duurzaamheid binnen een gemeente en het beste plan op het vlak van duurzaamheid
voor een gemeente. Op deze wijze kan elke gemeente, groot of klein, integraal beleid of met een ambitieus project meedoen. Aanmelden kan tot 15 september, prijsuitreiking is in november. Onderdeel van de prijs is onder meer aandacht op BNR radio en een groot artikel in het FD. Voor meer informatie, aanmelding en vragenlijst, zie: http://duurzaamstegemeenteprijs.nl (geen www). RUD’s Inmiddels zijn alle eindberichten binnen van de provincies over het bottom-up-proces van de RUD-vorming. Het algemene beeld dat uit de brieven naar voren komt is dat er enorm veel gebeurd is de afgelopen tijd. In alle provincies zijn plannen voor RUD’s. Eind juni zal Sybilla Dekker, het boegbeeld van het RUD programma, haar aanbevelingen aan de staatssecretaris van I&M geven naar aanleiding van haar bezoeken aan alle provincies. Symposium stad & ov Nicis en VOC (Vereniging Openbaar vervoer Centrumgemeenten) organiseren op vrijdagmiddag 2 september een symposium over de rol van de stad in de aansturing van het stedelijk openbaar vervoer. Hoe verbeteren we de invloed van de steden op het openbaar vervoer terwijl de plannen klaarliggen voor het schrappen van de Wgr+? Bestuurders uit alle overheidslagen zijn welkom, evenals beleidsambtenaren. Met sprekers uit de wetenschap en het openbaar bestuur. De bijeenkomst vindt plaats op het stadhuis van Tilburg, is kosteloos en wordt afgesloten met een borrel. Meld u aan via
[email protected]. Wensenlijst voor nieuwe Hoofdrailconcessie Het ministerie is bezig met de voorbereiding van de hoofdrailconcessie die vanaf 2015 bepaalt welke vervoerder het landelijke treinvervoer verzorgt en onder welke voorwaarden. De VOC heeft daarin de volgende standpunten ingenomen. Wij spreken ons daarbij niet uit over wel of niet aanbesteden, maar gaan in op de voorwaarden die het product zou moeten verbeteren. • Regiosprinter op het hoofdrailnet
Versterk de invloed van steden en regio’s op de aansturing van de sprinters zodat agglomeratie- en regionetwerken mogelijk worden die parallel aan de intercity’s rijden. Immers de meeste verplaatsingen vinden plaats binnen het schaalniveau van de stedelijke agglomeratie. Vergelijk de Duitse S-Bahn.
• Medefinanciering spoorvervoerder fietsvoorzieningen stations
De spoorvervoerder zou moeten bijdragen aan de exploitatie van fietsvoorzieningen op stations die zich richten op de treinreizigers, de klanten van de onderneming.
• Tariefsysteem aantrekkelijk maken voor kortere afstanden
Tariefsysteem aantrekkelijk maken voor de kortere afstanden. Met het minimumtarief van €2.00 prijst de trein zich uit de markt waar het openbaar vervoer zich juist zou moeten profileren.
• Vergemakkelijk de bouw van nieuwe stations
De huidige bedieningsgarantie van de spoorvervoerder, als voorwaarde voor de bouw, moet worden vervangen door een bedieningsplicht. Hierdoor krijgt de concessieverlener het laatste woord over de realisatie van een station in plaats van het vervoersbedrijf. Dit is op het decentrale spoor al het geval.
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
• Verbeter de reisinformatie door uniformering van reisinformatiegegevens
Overheden moeten hun concessievoorwaarden zo aanpassen dat alle vervoerders gelijksoortige reisinformatie aanleveren die alle relevante gegevens bevat. Hierdoor kunnen marktpartijen hoogwaardige applicaties ontwikkelen met actuele OV-reisinformatie.
• Breid het nachtnet uit naar alle centrumsteden
Het openbaar vervoer moet zoveel mogelijk een totaalproduct bieden. De grotere steden en de stations die een groot regionaal verzorgingsgebied hebben moeten ook in de nacht worden bediend. Hierdoor kunnen reizigers van en naar het vliegveld, mensen met bijzondere werktijden en publiek dat een avondje uitgaat gebruik maken van het openbaar vervoer. Laat de trein een paar keer per nacht stoppen en verhoog de kostendekkingsgraad desnoods met een toeslag. Ook voor de bereikbaarheid kan een nachtelijke treinverbinding een kleine bijdrage leveren, aangezien de heen- of terugweg anders met de auto mogelijk overdag had plaatsgevonden.
Na de zomer informeert de minister de Kamer over haar beleidsvoornemen aangaande de reikwijdte van het spoor. Daarna vindt de discussie plaats over wel of niet aanbesteden. Elektrisch vervoer Het Formule E-team, het bestuurlijk platform dat onder leiding van Prins Maurits van Oranje een impuls wil geven aan elektrisch vervoer, zal eind 2011 ophouden te bestaan. Het ministerie zal niet langer faciliteren in een dergelijk overlegorgaan waar obstakels en drempels bij de invoering van elektrisch vervoer besproken kunnen worden. Momenteel wordt gesproken over een eventuele voortzetting onder leiding van één van de andere partijen van het Formule E-team. De VNG wil hier wederom aan deelnemen, mits er een duidelijk doel voor dit overleg wordt geformuleerd. Op dit moment vertegenwoordigt dhr. Eric Wiebes van de gemeente Amsterdam de VNG in het Formule E-team, over een voortzetting hiervan wordt nog gesproken. Herziening/verlenging afspraken WEEE (inzameling eletr(on)isch apparatuur) Eind 2011 lopen de huidige afspraken over de inzameling van wit- en bruingoed af. VNG heeft hierover een convenant afgesloten met de NVRD, NVMP en ICT milieu. Op Europees niveau wordt de huidige richtlijn herzien. Onderzocht moet worden of tot die tijd het huidige convenant kan worden verlengd, in afwachting tot de nieuwe richtlijn. Naar verwachting kan in 2013 de nieuwe richtlijn worden geïmplementeerd. De VNG zet in op een voortzetting van de huidige afspraken. Splitsing van de huidige overeenkomst leidt extra administratieve drukte, het heeft de voorkeur aparte inzameling binnen de huidige kaders te organiseren. Actieplan Ammoniak Veehouderij en wijziging Activiteitenbesluit Op 22 juni aanstaande organiseert de VNG samen met het ROMnetwerk een bijeenkomst voor gemeenten over vergunningverlening en handhaving Actieplan ammoniak veehouderij. Uit het grote aantal aanmeldingen werd meteen duidelijk dat het onderwerp actueel is en leeft bij gemeenten. Ze willen graag weten hoe andere gemeenten ermee omgaan en wat de gevolgen zijn van de komende wijziging van het Activiteitenbesluit (ofwel Barim). De invoering van de wijziging van het Activiteitenbesluit voor agrarische bedrijven dreigt (weer) uitgesteld te worden. Volgens het actieplan ammoniak moeten veel veehouderijen een vergunningaanvraag indienen voor de aanpassing van emissiearme stalsystemen. Uitstel van het Activiteitenbesluit betekent dat voor veel veehouderijen de zwaardere vergunningprocedure nodig is in plaats een milieumelding. Dit terwijl die bedrijven straks wel meldingsplichtig worden onder het Activiteitenbesluit. Daarom heeft de VNG de staatssecretaris schriftelijk gevraagd om te sturen op tijdige wijziging van het Activiteitenbesluit of, als dat niet mogelijk is, uitstel van de termijnen uit het Actieplan ammoniak voor vergunningaanvragen en realisatie van de stalmaatregelen.
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
WERK & INKOMEN Impact bezuinigingen UWV op samenwerking met gemeenten Het UWV moet de komende jaren fors bezuinigen. Omdat UWV en gemeenten op de Werkpleinen samen 1 loket bieden voor werkzoekenden, hebben die bezuinigingen ook gevolgen voor de dienstverlening op de Werkpleinen: het UWV is straks nog maar op 30 van de 100 Werkpleinen fysiek aanwezig. Bovendien gaat het UWV een groot deel van haar dienstverlening alleen nog digitaal afhandelen. Gemeenten krijgen intussen juist veel nieuwe taken erbij op het gebied van werk en inkomen, en ook rond de zorg en jeugdzorg. Dat vraagt om bezinning op de samenwerking tussen gemeenten en UWV. De VNG organiseert daarom samen met Divosa en UWV eind juni 4 bijeenkomsten over het hele land (Groningen, Eindhoven, Amsterdam en Apeldoorn). Dát de samenwerking er anders uit komt te zien is onvermijdelijk. Maar over welke onderwerpen maak je straks onderling afspraken? Wat betekenen de veranderingen voor de huidige werkpleinen? En hoe zorgen we ervoor dat de overgang naar de nieuwe structuur niet ten koste gaat van de dienstverlening aan werkzoekenden en werkgevers? Leden uit de Commissie Werk en Inkomen worden betrokken bij deze bijeenkomsten, en zullen daar iets vertellen over het belang van regionale samenwerking bij het vormgeven van het arbeidsmarktbeleid. De informatie uit deze bijeenkomsten zal worden gebruikt voor het vervolgtraject. Sociaal Aanbesteden (social return) Het slim benutten van het opdrachtgeverschap bij aanbestedingen biedt gemeenten veel kansen om werkzoekenden aan werk te helpen. Steeds vaker streven gemeenten en andere overheden ernaar via “social return on investment” afspraken te maken met opdrachtnemers om werkplekken voor gemeentelijke doelgroepen te verwezenlijken. Zeker in het kader van Werken Naar Wermogen zullen gemeenten de komende jaren ook dit soort mogelijkheden moeten benutten om uitkeringsgerechtigden aan het werk te helpen. Er zijn gemeenten die al veel ervaring hebben opgedaan met sociaal aanbesteden, maar er zijn ook veel gemeenten die hier pas recent mee zijn begonnen of dit willen gaan opstarten. De VNG meent daarom dat het een uitgelezen moment is om kennis en ervaringen uit te wisselen, en organiseert bijeenkomsten samen met TNO en Radar. Wat werkt wel, wat niet? Daarbij komen ook de ervaringen van opdrachtnemers met social return afspraken aan bod.
ONDERWIJS, ZORG EN WELZIJN Terugblik 3e editie Landelijke Buitenspeeldag Op woensdag 1 juni j.l. vond de derde editie van de Landelijke Buitenspeeldag plaats. Met activiteiten op ruim 1100 locaties in meer dan 200 gemeenten kan deze editie een groot succes worden genoemd. Geschat wordt dat zo’n 250,000 kinderen in de leeftijd van 4 tot 16 jaar hebben meegedaan. Er was veel belangstelling van landelijke en regionale pers. De VNG is hoofdinitiatiefnemer samen met kindertelevisiezender Nickelodeon, Veilig Verkeer Nederland, Jantje Beton, Scouting Nederland en Vereniging Sport en Gemeenten. Doel van deze dag is het agenderen van het belang van buitenspelen voor kinderen. Doordat de lokale organisatie van de Buitenspeeldag op wijk- en buurtniveau plaatsvindt geeft dit ook een positieve impuls aan burgerplatforms en organisaties en de leefbaarheid in de buurt. In 2012 vindt de Buitenspeeldag op woensdag 13 juni plaats. Vooraankondiging najaarscongres Positief Jeugdbeleid op 10 oktober 2010 Op maandag 10 oktober 2011 vindt het congres Positief Jeugdbeleid plaats. Gemeenten bereiden zich nu voor op de decentralisatie van de jeugdzorg. De dynamiek die dit met zich meebrengt, geeft ook een impuls aan het positief jeugdbeleid in al haar facetten. Initiatiefnemers zijn het Nederlands Jeugdinstituut en het netwerk Child Friendly Cities van de Vereniging van Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Nederlandse Gemeenten. De organisatie vindt plaats in samenwerking met vele andere enthousiaste, betrokken instellingen. Tijdens het congres doet Marlies Veldhuijzen van Zanten-Hyllner, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport de aftrap van de eerste landelijke Week van de Opvoeding. Voorinschrijven kan bij Congres en Studiecentrum. Transitiebureau Het Transitiebureau van VWS en VNG heeft in juni een serie van 32 regiobijeenkomsten met gemeenten en aanbieders over de transitie van de AWBZ-begeleiding uitgevoerd. De bijeenkomsten worden zeer op prijs gesteld. De situatie en reacties per regio verschillen behoorlijk. De samenwerking met VWS verloopt goed. Eerste conclusies die wij trekken zijn: volgende series meer als maatwerk aanbieden; een landelijke pool van procesbegeleiders om knelpunten snel op te lossen; serie wethoudersbijeenkomsten volgt in september; met spoed wordt aan de eerste publicaties gewerkt (aanbesteden, samenwerken, masterplanning). Onderzoek bijzondere groepen In BA is afgesproken dat VWS en VNG samen een onderzoek zouden doen naar bijzondere doelgroepen in de transitie. Na groepsgesprekken met brancheorganisaties en cliëntenbeweging ligt er een concept op tafel, dat voor commentaar naar de organisaties wordt gestuurd. Daarna zal het eventueel aangepast publiek gemaakt worden. De teneur in het verslag is dat er op voorhand geen groepen zijn die van overheveling worden uitgesloten (mogelijke uitzondering: palliatief terminale zorg). En dat het niet zozeer gaat om doelgroepen maar om aspecten die in allerlei doelgroepen kunnen optreden (zorgmijders, multi-problem cliënten). Wetstraject Het wetsvoorstel is op 17 juni naar de Raad van State gestuurd. De VNG in het ambtelijk vooroverleg een aantal zorgpunten aangekaart, die niet alle door VWS zijn overgenomen en die we bij de RvS onder de aandacht zullen brengen. Daarnaast zal de kwestie besproken worden in een BO en na ommekomst van advies RvS weer met ambtelijk VWS. Visienota VNG-G32 De visie nota die Jeroen Hoenderkamp in opdracht van VNG en G32 heeft opgesteld is voorgelegd aan de VNGcommissie G&W en de bestuurlijke kern G32. Conclusie is dat de inhoudelijke ambitie in het stuk breed gedeeld wordt en inspirerend gevonden wordt. Het stuk wordt nu afgerond en zal in een BO aan de staatssecretaris worden aangeboden (of anderszins gepubliceerd als BO te lang op zich laat wachten).
GEMEENTERECHT VNG plaatst nog kritische kanttekening bij wijziging Drank- en Horecawet Op 21 juni stemt de Tweede Kamer over de wijziging van de Drank-en Horecawet. De VNG heeft de afgelopen drie jaar gelobbyd met als resultaat dat het algehele toezicht op de naleving van deze wet wordt gedecentraliseerd. Het vergunningstelsel wordt vereenvoudigd. Verder krijgt de burgemeester de mogelijkheid en niet de verplichting om supermarkten en andere detailhandelaren een verbod op te leggen om alcohol te verkopen wanneer aan jongeren onder de zestien alcohol wordt verkocht. Jongeren onder de 16 jaar die alcohol in bezit hebben worden strafbaar. De VNG vindt dit niet voldoende: jongeren onder de 16 zouden ook strafbaar moeten zijn als ze zich met drank op in de openbare ruimte begeven. Om dat te controleren zou er een blaastest moeten worden ingevoerd. De VNG heeft verder grote bezwaren tegen de verplichting voor gemeenten om een verordening vast te stellen voor de regulering van de zgn. paracommerciële horecabedrijven, ter voorkoming van oneerlijke concurrentie met de gewone horeca. Op dit moment gebeurt dit via het vergunningstelsel en dat werkt goed. Het voorstel van de regering leidt alleen tot extra regeldruk. De VNG pleit er ook voor om de leeftijdsgrens voor het verstrekken van zwak-alcoholische drank te verhogen van Vereniging van Nederlandse Gemeenten
16 naar 18 jaar, zoals nu al het geval is voor sterk alcoholische drank. In het kader van het oplossen van het drankprobleem onder jongeren lijken nu alle maatschappelijke organisaties zich te kunnen vinden in het verhogen van de leeftijdsgrens. Veel gemeenten hebben zich inmiddels ook uitgesproken voor het verhogen van de leeftijdsgrens. De tijd is daar nu dus rijp voor. Landelijke bijeenkomsten over de Winkeltijdenwet Het Expertisecentrum Gemeenterecht heeft in april vier landelijke bijeenkomsten gehouden over de gevolgen van de gewijzigde Winkeltijdenwet. Een handleiding “Winkelen in Nederland” is als naslagwerk voor de gemeentelijke praktijk ontwikkeld en goed ontvangen. Uit de evaluatie is gebleken dat gemeenten deze bijeenkomsten als zeer positief hebben ervaren. Bouwbesluit 2012 Bij de bestuursmededelingen voor uw vergadering van 6 juni j.l. is de korte inhoud weergegeven van de brief die op 10 juni jl. aan het parlement is gezonden over het concept Bouwbesluit 2012. Op 17 juni 2011 hebben we een persbericht verzonden over deze brief aan het parlement. In het persbericht wordt de brief kort weergegeven: Onze opmerkingen gingen over het ontbreken van een toetsingsniveau voor een bouwplan voor het verbouwen, vernieuwen of vergroten van een bestaand bouwwerk; bezwaar tegen het vervangen van de vergunningplicht door een melding voor het verwijderen van asbest; bij het vereenvoudigen van regelgeving en het verminderen van de invloed van het bevoegd gezag (b&w) op bouwen en slopen kan de verantwoordelijkheid niet liggen bij de gemeente. Tot slot het verzoek om spoedige evaluatie van Het Bouwbesluit 2012 (na 2 jaar).
Vereniging van Nederlandse Gemeenten