Bekendmakingen aan de scheepvaart
Nr. 269/1990
Het Hoofd van Scheepvaartinspectie, H.G.H. ten Hoopen.
daarin passende glasschijf, al of niet voorzien van een blind; Bekendmaking aan de scheepvaart tot 6. raam: een vast aangebrachte metawijziging van Bekendmaking aan de VOORSCHRIFTEN VOOR PATRIJSPOOR- len, niet-cirkelvormige rand met een scheepvaart no. 269/1990 TEN, LICHTRANDEN EN RAMEN (Bijlage daarin passende glasschijf of een niet(Voorschriften voor patrijspoorten, behorend bij Bekendmaking aan de cirkelvormig venster in metalen rand lichtranden en ramen) scheepvaart nr. 269/1990). met een daarop scharnierend of schuivend bevestigde passende metalen Het Hoofd van de Scheepvaartinspect- INHOUDSOPGAVE rand met glasschijf, dan wel een enkeie, le schuivende glasschijf; Gelet op artikel 42, tweede lid, van het 1. ALGEMEEN 7. scharnierend: een draaiende verbinSchepenbesluit 1965; 1.1 Omschrijvingen ding die zonder het wegnemen van 1.2 Toepassing een pen niet losgenomen kan worden; Maakt bekend: 1.3 Positie 8. haakscharnier: een scharnier, dat in 2. PATRIJSPOORTEN doorsnede de vorm van een open haak Artikel I 2.1 Constructie en materialen heeft, waardoor een draaiende verbinBekendmaking aan de scheepvaart no. 2.2 Beperkingen aan de positie ding ontstaat die met een handgreep 269/1990 komt te luiden: 2.3 Blinden gemakkelijk kan worden losgenomen; 3. RAMEN 9. glas: gehard veiligheidsglas; Artikel 1 3.1 Constructie en materialen 10. gehard veiligheidsglas: glas dat volPatrijspoorten, lichtranden en ramen 3.2 Beperkingen aan de positie doet aan de specificaties in de normen aan boord van schepen moeten vol3.3 Blinden NEN-ISO 1095 en 3254; doen aan het bepaalde in de bij deze 4. BEREKENINGSMETHODE 11. vrijboorddek: het dek volgens het bekendmaking behorende bijlage. 4.1 Ontwerpdruk negende lid van artikel 2 van Bijlage I 4.2 Bepaling van de hoogtefactor a van het Schepenbesluit; Artikel 2 4.3 Bepaling van factor b betreffende 12. bovenbouw: een overdekte conIndien het schip is gebouwd volgens de de verdeling over de van de patrijsstructie op het vrijboorddek van een regels van een erkend klassebureau, poorten of ramen over de scheepsleng- schip die zich van boord tot boord uitmogen met betrekking tot het plaatte strekt of waarvan de afstand van de sen en de constructie van ramen en 4.4 Bepaling van de waarschijnlijkzijbeplating tot elk boord niet groter is patrijspoorten de betreffende voorheidsfactor f dan 4 percent van de breedte van het schriften van dat klassebureau worden 4.5 Bepaling van de breedtefactor c schip; toegepast. 13. dekhuis: een aan weer en wind 1. Algemeen blootgestelde constructie op het vrijArtikel 3 boorddek of op de bovenbouw van Met de in deze bekendmaking vastge- 1.1 Omschrijvingen een schip, waarvan de afstand van de stelde technische normen of technische Voor toepassing van deze bijlage zijbeplating tot elk boord groter is dan eisen worden gelijkgesteld daaraan wordt verstaan onder: 4 percent van de breedte van het schip; gelijkwaardige technische normen of 1. lengte (L): de lengte van het schip 14. frontschot: het aan weer en wind technische eisen, vastgesteld door een volgens het eerste lid van artikel 2 van blootgestelde schot aan de voorzijde andere lid-staat van de Europese Unie Bijlage I van het Schepenbesluit; van een bovenbouw of dekhuis; dan wel door een staat die partij is bij 2. scheepsbreedte of breedte (B): de 15. achterschot: het aan weer en wind de Overeenkomst inzake de Europese breedte van het schip volgens het vier- blootgestelde schot aan de achterzijde Economische Ruimte. de lid van artikel 2 van Bijlage I van het van een bovenbouw of dekhuis; Schepenbesluit; 16. blootgestelde wand: een wand van Artikel II 3. holte (H): de holte van het schip vol- een bovenbouw of een dekhuis wanDeze bekendmaking treedt in werking gens het vijfde lid van artikel 2 van neer deze niet of onvoldoende wordt met ingang van de tweede dag na de Bijlage I van het Schepenbesluit; beschermd door een overstekend dek dagtekening van de Staatscourant 4. patrijspoort: een cirkelvormig venin combinatie met een verschansing, waarin zij wordt geplaatst. ster in metalen rand met een daarop door een ander dekhuis of andere Deze bekendmaking zal met de bijlage scharnierend bevestigde passende bovenbouw, door dekwerktuigen en en de toelichting in de Staatscourant, metalen rand met glasschijf, al of niet dergelijke; in de Curaçaosche Courant en in de voorzien van een blind; 17. hoogte y: de afstand van het laagLandscourant van Aruba worden 5. lichtrand: een vast aangebrachte ste punt van de dagopening tot de geplaatst. metalen cirkelvormige rand met een waterlijn behorende bij het zomermerk. Indien aan het schip een hout-
Uit: Staatscourant 1998, nr. 14 / pag. 94
1
vaart- of baggermerk is toegekend, moet de hoogte y worden gemeten tot aan de waterlijn behorende bij de zomeruitwatering van dit houtvaartrespectievelijk baggermerk; 18. ontwerpdruk: de verwachte druk p in kPa op een patrijspoort of raam, berekend volgens 4.1. 1.2 Toepassing Onverminderd het bepaalde in deze bijlage moet worden voldaan aan de navolgende artikelen uit de betreffende Bijlagen bij het Schepenbesluit 1965: – artikel 23 van Bijlage I, Vaststelling van de uitwatering, geldend voor alle typen schepen; – artikel 17, 18 en 20 van Bijlage II, Constructie-waterdichte indeling en stabiliteit, inrichting van de machinekamer en elektrische installaties, uitsluitend geldend voor passagiersschepen; – artikel 33, 44 en 56 van Bijlage IV, Bescherming tegen, opsporing en bestrijding van brand aan boord van schepen, geen vissersvaartuig zijnde. Onder patrijspoorten wordt in deze bijlage mede verstaan lichtranden. Het bepaalde voor patrijspoorten is in gelijke mate van toepassing voor lichtranden, tenzij uitdrukkelijk anders bepaald.
uit tabel 2.2.1, zoals aangegeven in 2.2. Het toe te passen type patrijspoort wordt bepaald door uit tabel 2.2.1 een patrijspoort te kiezen met een maximaal toelaatbare druk, welke gelijk is aan of hoger is dan de volgens 4. berekende ontwerpdruk. Bij toepassing van mat glas moet de glasdikte worden bepaald uit tabel 2.2.2. De matte zijde van het glas moet zich aan de binnenzijde van de scheepsconstructie bevinden.
2.2 Beperkingen aan de positie 1. Een patrijspoort mag slechts in een bepaalde positie worden aangebracht indien de volgens 4. berekende ontwerpdruk geringer is dan of gelijk is aan de in tabel 2.2.1 gegeven maximaal toelaatbare druk bij de betreffende afmetingen en het type van de patrijspoort; 2. Op schepen, geen passagiersschepen zijnde, welke aan eisen met betrekking tot de lekstabiliteit moeten voldoen, moeten patrijspoorten worden vervangen door lichtranden indien het laagste punt van de dagopening gelegen is onder de waterlijn behorende bij de eindtoestand na lek worden en het schip via een eventueel openstaande patrijspoort verder vervuld zou kunnen raken. 1.3 Positie 3. Patrijspoorten in de scheepshuid De positie van patrijspoorten en ramen onder het vrijboorddek en in de eerste op het schip wordt bepaald door: laag van bovenbouwen en van dekhui1. de hoogte y en de ligging ten zen boven het vrijboorddek moeten opzichte van de achterloodlijn; en van type A of B zijn. 2. de aard en de ligging van de conDe keuze tussen beide typen moet structie waarin de patrijspoort of het gemaakt worden zoals aangegeven raam is aangebracht, namelijk in; onder 2.1. – de scheepshuid onder het vrijboorddek; – front-, zij-,of achterschotten van Tabel 2.2.1: Maximaal toelaatbare druk voor patrijspoorten bovenbouwen of dekhuizen. Patrijspoorten volgens ISO 1751
Maximaal toelaatbare
2. Patrijspoorten 2.1 Constructie en materialen De constructie van patrijspoorten, alsmede de toegepaste materialen moeten ten minste voldoen aan het gestelde in de NEN-ISO normen 1095, 1751 en 3902. Het toegepaste glas moet met goed gevolg te zijn beproefd volgens de in de NEN-ISO norm 614. De glasdikte van patrijspoorten moet, bij de verschillende te onderscheiden typen en afmetingen, worden bepaald
druk P in kPa Type
Dagmaat (mm)
Glasdikte (mm)
A, zwaar
200 250 300 350 400 200 250 300 350 400 450
10 12 15 15 19 8 8 10 12 12 15
B, middel
Uit: Staatscourant 1998, nr. 14 / pag. 94
328 302 328 241 297 210 134 146 154 118 146
2
Patrijspoorten volgens ISO 1751
Maximaal toelaatbare druk P in kPa
Type
Dagmaat (mm)
Glasdikte (mm)
C, licht
200 250 300 350 400 450
6 6 8 8 10 10
Tabel 2.2.2: Glasdikte bij toepassing van mat glas
118 75 93 68 82 65
3. Ramen
dat de maximaal toelaatbare druk voor dat soort glas, op te geven door de 3.1 Constructie en materialen fabrikant, groter dan of gelijk is aan de Dagmaat Glasdikte voor patrijspoorten De constructie van ramen alsmede de berekende druk. in mm in mm. toegepaste materialen moeten met Tabel 3.1.1: Relatie tussen factor ß en uitzondering van de toe te passen glas- de verhouding van de hoogte en de Type A Type B Type C dikten, ten minste voldoen aan het breedte van het raam gestelde in de NEN-ISO normen 3254, 200 15 12 10 3902 en 3903. a/h ß a/h ß Het toegepaste glas moet met goed 250 19 12 10 gevolg zijn beproefd volgens de in de 1,0 0,275 2,0 0,610 300 – 15 12 NEN-ISO norm 614 gegeven beproe1,1 0,325 2,1 0,628 350 – 19 12 vingsmethode. 1,2 0,373 2,2 0,642 400 – 19 15 Type volgens de NEN-ISO norm 3903 1,3 0,415 2,3 0,655 450 – – 15 Voor een raam moet het toe te passen 1,4 0,450 2,4 0,666 2.3 Blinden type worden vastgesteld en wel als 1,5 0,490 2.5 0,675 1. Patrijspoorten in de scheepshuid volgt: 1,6 0,518 2,6 0,683 onder het vrijboorddek en in de eerste 1. type E, zwaar, indien de berekende 1,7 0,545 2,7 0,690 laag van bovenbouwen en van dekhui- ontwerpdruk van het raam in de 1,8 0,570 2,8 0,696 zen boven het vrijboorddek moeten beschouwde positie groter is dan 25 1,9 0,590 2,9 0,701 zijn uitgevoerd met vast aangebrachte kPa; scharnierende blinden. 2. type F, licht, indien de berekende a = de grootste waarde van de hoogte 2. Patrijspoorten in de tweede laag van ontwerpdruk van het raam in de of breedte van het raam bovenbouwen en van dekhuizen beschouwde positie kleiner of gelijk boven het vrijboorddek moeten ten aan 25 kPa is. Toepassing getint glas minste zijn uitgevoerd met blinden op Bepaling glasdikte In stuurhuizen is de toepassing van haakscharnieren. De glasdikte van een raam moet worgetint glas vast aangebracht in ramen 3. Voor de volgende patrijspoorten den bepaald met behulp van de volniet toegestaan. kunnen de ingevolge 2.3.1 en 2.3.2 gende formule: voorgeschreven blinden worden Toepassing dubbel glas weggelaten: t = 0.005 h (p • ß), waarin Bij de toepassing van ramen met duba. patrijspoorten van het type B of C in bel glas, waarbij de glasschijven al dan de zijwanden en achterschotten van t = minimale glasdikte in mm; niet worden gescheiden door een dekhuizen in de eerste laag boven het h = de kleinste waarde van de breedte spouw, moet glasdikte van de buitenvrijboorddek, mits deze patrijspoorten of hoogte van het raam in mm; ste glasschijf worden bepaald zoals zijn gelegen op een afstand van meer p = de ontwerpdruk in kPa met dien hierboven is aangegeven. dan een 1⁄4L vanuit de voorloodlijn; en verstande dat bij toepassing van een b. patrijspoorten in de tweede laag raam: 3.2 Beperkingen aan de positie van bovenbouwen en dekhuizen 1. voor deze druk minimaal 25 kPa 1. Ramen mogen niet worden aangeboven het vrijboorddek, met uitzonde- moet worden genomen; of bracht onder het vrijboorddek of bij ring van patrijspoorten welke zijn aan- 2. voor deze druk minimaal 17,5 kPa passagiersschepen onder het schottengebracht op passagiersschepen in de moet worden genomen, indien het dek en in de eerste laag boven het vrijeerste laag van bovenbouwen en dek- beschouwde raam in een derde of boorddek van bovenbouwen en dekhuizen boven het schottendek. hoger gelegen laag van een dekhuis huizen. Indien echter de eerste laag In de gevallen genoemd onder a en b wordt aangebracht; van een dekhuis is gelegen op een afmoet een patrijspoort van type B ß = een, van de hoogte en breedte van stand van meer dan 1⁄4L vanuit de respektievelijk van type C worden ver- het raam afhankelijke, factor volgens voorloodlijn en in een niet te zeer vangen door een patrijspoort van type tabel 3.1.1. blootgestelde positie, kan daarin het A respektievelijk van type B. Bij toepassing van mat glas moet de aanbrengen van ramen worden toegedikte worden vergroot en wel zodanig staan.
√
Uit: Staatscourant 1998, nr. 14 / pag. 94
3
2. Ramen mogen slechts op een in beschouwing genomen positie worden aangebracht, indien de volgens 4. berekende ontwerpdruk kleiner is dan of gelijk is aan: i. 60 kPa voor ramen van het zware type E; ii. 25 kPa voor ramen van het lichte type F. 3.3 Blinden 1. Ramen in de eerste laag van dekhuizen boven het vrijboorddek moeten zijn uitgevoerd met vast aangebrachte scharnierende blinden. 2. Ramen in ruimten in de tweede laag van bovenbouwen en dekhuizen boven het vrijboorddek moeten zijn uitgevoerd met vast aangebrachte scharnierende blinden. 3. Met uitzondering van ramen welke op een passagiersschip zijn aangebracht in de eerste laag van bovenbouwen en dekhuizen boven het schottendek kunnen voor de volgende ramen de ingevolge 3.3.1 en 3.3.2 voorgeschreven blinden worden weggelaten: a. ramen van het type E in zijwanden en achterschotten van dekhuizen in de eerste laag boven het vrijboorddek, mits deze ramen zijn gelegen op een afstand van meer dan 1⁄4L vanuit de voorloodlijn; b. ramen van het type E in de tweede laag boven het vrijboorddek van bovenbouwen en dekhuizen; en c. ramen van het type F. In de gevallen genoemd onder a, b en c moet een raamconstructie van het lichte type F worden vervangen door een raamconstructie van het zware type E en de glasdikte met 50 percent worden vergroot. 4. Het toegepaste materiaal moet ten minste gelijkwaardig zijn aan dat van blinden voor patrijspoorten volgens NEN-ISO norm 1751. Blinden mogen, mits goed toegankelijk, zowel aan de buitenzijde als aan de binnenzijde van het dekhuis worden aangebracht.
f: de waarschijnlijkheidsfactor volgens 4.4; y: de hoogte, zoals omschreven in 1.1.17 van deze bijlage, in m. 4.2 Bepaling van de hoogtefactor a De hoogtefactor moet worden bepaald volgens de betreffende formule uit tabel 4.2, waarbij geldt: L1 =de lengte L, zoals omschreven in 1.1.4 van deze bijlage, in m, doch niet groter dan 300 m; x =de afstand tussen de beschouwde patrijspoort of het raam en de achterloodlijn in m. Bij het vaststellen van x voor patrijspoorten of ramen in de zijden van de bovenbouw of dekhuis mogen deze zijwanden worden verdeeld in stroken van ongeveer gelijke breedte van maximaal 15 percent van L. In dat geval is x de afstand tussen de achterloodlijn en het midden van de beschouwde strook. 1 Met
toestemming van het Nederlands Normalisatie Instituut overgenomen uit NEN-ISO 5779 (1987)
Tabel 4.2: Formules ter bepaling van factor a
Noot: De eerste laag van bovenbouwen en/of dekhuizen is gewoonlijk die laag die zich onmiddellijk boven het vrijboorddek bevindt. Indien echter het toegekende vrijboord het minimum toelaatbaar vrijboord met meer dan de standaardhoogte van een bovenbouw overschrijdt, kan de eerste laag voor de toepassing van deze tabel beschouwd worden als een tweede laag.
4.3 Bepaling van factor b betreffende de verdeling van de patrijspoorten of ramen over de scheepslengte. Tabel 4.3: Formules ter bepaling van factor b
4. Berekeningsmethode1 4.1 Ontwerpdruk De ontwerpdruk p, in kPa, wordt gegeven door de volgende formule: p = 10ac(bf – y), waarin: a: de hoogtefactor volgens 4.2; c: de breedtefactor volgens 4.5; b: de factor voor de verdeling over de scheepslengte volgens 4.3;
De in de formules in deze tabel gebruikte blokcoefficient Cb moet als volgt worden bepaald: Volume naar de mal bij diepgang d Cb = ––––––––––––––––––––––––––––––––– L.B.d
waarin het gemalde volume wordt uitgedrukt in m3 en L, B, d in m en waarbij d de diepgang naar de mal is. Voor vrachtschepen moet d worden genomen als de diepgang behorend bij het
Uit: Staatscourant 1998, nr. 14 / pag. 94
4
toegekende zomermerk of als de diepgang behorend tot het houtvaartzomermerk, indien een dergelijk merk is toegekend. Voor baggermaterieel met verminderd vrijboord, moet d worden genomen als de diepgang naar de mal behorend bij het toegekende baggermerk. Voor passagiersschepen moet d worden genomen als de diepgang behorende bij de hoogste, toegekende indelings-lastlijn. De te gebruiken waarde voor Cb mag niet kleiner dan 0,60 en niet groter dan 0,80 worden genomen. Bij het bepalen van ontwerpdrukken voor patrijspoorten en ramen in achterschotten of -wanden, die voor 1 ⁄2L gelegen zijn, behoeft Cb niet kleiner dan 0,80 te worden genomen. Voor x zie omschrijving onder 4.2
4.5 Bepaling van de breedtefactor c De breedtefactor c moet met behulp van de volgende formule worden bepaald: c = 0,3 + 0,7 b’/ B’ , waarin b’ :de breedte in m van het dekhuis ter plaatse van de beschouwde patrijspoort of het beschouwde raam; B’ :de uiterste breedte van het schip op het aan weer en wind blootgestelde dek t.p.v. de beschouwde patrijspoort of het beschouwde raam in m. Voor b’/B’ moet bij de toepassing van de formule ten minste 0,25 worden genomen.
bekendmaking, behoudens het volgende. In artikel 2 is een bepaling opgenomen die uitvoering geeft aan artikel 14 van Richtlijn nr. 94/57/EG van de Raad van de Europese Gemeenschappen van 22 november 1994 inzake gemeenschappelijke voorschriften en normen voor met de inspectie en controle van schepen belaste organisaties en voor de desbetreffende werkzaamheden van maritieme instanties (PbEG L 319). Dit artikel verplicht iedere lid-staat van de Europese Unie er op toe te zien dat schepen varend onder zijn vlag worden gebouwd en onderhouden overeenToelichting komstig de voorschriften van een erkende organisatie betreffende de Deze Bekendmaking aan de scheepromp, de machines, de elektrische vaart strekt tot het opnieuw vaststellen installaties en de bedieningsapparavan Bekendmaking aan de scheepvaart tuur. In artikel 3 is een bepaling opgeno. 269/1990 (Stcrt. 221). Het ontwerp nomen betreffende de wederzijdse 4.4 Bepaling van de waarschijnlijkvan die bekendmaking werd niet erkenning van technische normen en heidsfactor f. genotificeerd overeenkomstig artikel technische eisen. De waarschijnlijkheidsfactor moet wor- 8, eerste lid, van richtlijn nr. De ontwerp-bekendmaking is op 14 den bepaald met de formules, zoals 83/189/EEG van de Raad van de augustus 1997 gemeld aan de aangegeven in tabel 4.4.a of met de Europese Gemeenschappen van 28 Commissie van de Europese tabel 4.4.b. Bij gebruik van tabel 4.4.b maart 1983 betreffende een informaGemeenschappen (notificatienr. moet lineair worden geïnterpoleerd tieprocedure op het gebied van nor97/0571/NL) ter voldoening aan artikel om bij tussenliggende waarden voor L men en technische voorschriften (PbEG 8, eerste lid, van de eerdergenoemde de waarschijnlijkheidsfactor te bepaL 109)1. Om alsnog aan de verplichting richtlijn nr. 83/189/EEG. De ontwerplen. tot notificatie te voldoen is deze bekendmaking is op 30 september bekendmaking in ontwerp aan de 1997 tevens gemeld aan het SecreTabel 4.4.a: Formules ter bepaling van Commissie van de Europese tariaat van de Wereld factor f Gemeenschappen genotificeerd (zie Handelsorganisatie (notificatienr. G/TBT/Notif. 97.559) ter voldoening aan artikel 2, negende lid, van de op 15 april 1994 te Marrakech tot stand gekomen Overeenkomst inzake technische handelsbelemmeringen (Trb. 1994, 235). Een aankondiging van die notificatie is gepubliceerd in Stcrt. 1997, 197. Deze notificaties zijn noodzakelijk aanNoot: EXP(-L/300) = e tot de macht ook kamerstukken II 1996/1997, 25 gezien de bekendmaking technische L/300, waarin e het grondtal van de 389). De tekst van de bekendmaking is voorschriften bevat in de zin van richtnatuurlijke logaritme. identiek aan de tekst van de huidige lijn nr. 83/189/EEG, zoals gewijzigd, en als bedoeld in voornoemde overeenTabel 4.4.b: Berekende waarden van factor f komst. Als technisch voorschrift kan worden aangewezen artikel 1. L f L f L f L f L f Dit artikel, dat zonder onderscheid van toepassing is op Nederlandse en inge20 0,89 65 4,42 110 7,16 155 9,25 220 10,57 voerde patrijspoorten, lichtranden en ramen, is uit hoofde van een doel25 1,33 70 4,76 115 7,43 160 9,39 230 10,68 treffende bescherming van de openba30 1,75 75 5,09 120 7,68 165 9,52 240 10,78 re veiligheid en de gezondheid en het 35 2,17 80 5,41 125 7,93 170 9,65 250 10,86 leven van personen noodzakelijk. Ook 40 2,57 85 5,72 130 8,18 175 9,77 260 10,93 is het evenredig aan de met dit artikel 45 2,96 90 6,03 135 8,42 180 9,88 270 10,98 beoogde doelen. Voor zover deze 50 3,34 95 6,32 140 8,65 190 10,09 280 11,01 bekendmaking kwantitatieve invoer55 3,71 100 6,61 145 8,88 200 10,27 290 11,02 beperkingen of maatregelen van gelij60 4,07 105 6,89 150 9,11 210 10,43 300 11,03 ke werking in de zin van artikel 30 EGNoot:Factor f = 11,03 voor L groter dan 300 m. Verdrag bevat, zijn deze derhalve
Uit: Staatscourant 1998, nr. 14 / pag. 94
5
gerechtvaardigd ter bescherming van de bovengenoemde belangen. In het kader van de notificatie ingevolge de richtlijn is in artikel 3 de bovengenoemde bepaling betreffende wederzijdse erkenning opgenomen met het oog op de geharmoniseerde toepassing van technische voorschriften. De WTO-notificatieprocedure heeft niet geleid tot wijziging van de ontwerp-bekendmaking. Het Hoofd van de Scheepvaartinspectie, H.G.H. ten Hoopen. 1
Laatstelijk gewijzigd bij richtlijn nr. 94/10/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 23 maart 1994 (PbEG L 100). Een bijgewerkte integrale tekst van de richtlijn is gepubliceerd in PbEG 1997, C 78.
Uit: Staatscourant 1998, nr. 14 / pag. 94
6