Bezwaar tegen een beslissing van de gemeente (versie 01/04/2013)
Stel u vraagt een vergunning aan bij de gemeente en deze wordt geweigerd of uw buren hebben een vergunning gekregen voor het bouwen van een schuur en u bent het daar niet mee eens. Ook kan het zo zijn dat de gemeente toestemming heeft om de bomen in uw straat te kappen, terwijl u deze bomen wilt behouden of dat u geen rolstoel krijgt in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning. Dit zijn slechts een paar voorbeelden van beslissingen die de gemeente neemt en die u persoonlijk aangaan. Wanneer u het niet eens bent met een beslissing, dan kunt u daartegen bezwaar maken. Het maken van bezwaar wordt overigens soms verward met het indienen van een zienswijze of het instellen van beroep. In het onderstaande schema staan alle procedures beschreven en kunt u zien in welke fase u zich bevindt.
Deze folder beschrijft de bezwaarprocedure zoals die geldt op het moment dat de gemeente een besluit heeft genomen en u daartegen hebt geageerd door middel van een bezwaarschrift. De procedure eindigt met de beslissing op bezwaar. Als u zich daar niet in kunt vinden, kunt u beroep instellen bij de rechtbank. Meer informatie daarover vindt u in de folder ‘Beroep tegen een beslissing van de gemeente’. De regels over bezwaar maken vindt u in de Algemene wet bestuursrecht en de gemeentelijke Verordening behandeling bezwaarschriften 2012.
Waartegen kan ik bezwaar maken? U kunt bezwaar maken als u het niet eens bent met een besluit van de gemeente. Voorwaarde is wel dat u belanghebbende moet zijn. Kort gezegd houdt dat in dat u bij een besluit een rechtstreeks van anderen te onderscheiden belang moet hebben. Verder is het niet mogelijk om bezwaar te maken tegen: − een besluit met als inhoud een algemeen verbindende voorschrift (verordening) of beleidsregel; − zogenaamde ‘privaatrechtelijke besluiten’. Dit zijn besluiten die ook genomen kunnen worden door burgers en bedrijven (bijvoorbeeld het (ver)kopen van (on)roerend goed); − feitelijke handelingen (bijvoorbeeld plantsoenonderhoud); − enkele met name in de Algemene wet bestuursrecht genoemde besluiten. Bezwaar maken is gratis en u hebt geen advocaat nodig. U mag natuurlijk wel een advocaat of rechtshulp inschakelen. Waar kan ik bezwaar maken? Uw bezwaarschrift dient u schriftelijk in bij: Gemeente Sint-Michielsgestel Postbus 10.000 5270 GA Sint-Michielsgestel U moet uw bezwaarschrift richten aan het bestuursorgaan die het besluit heeft genomen. Het bestuursorgaan staat in de meeste gevallen onder de beslissing vermeld. Ontbreekt deze informatie, informeer hier dan naar bij de ambtenaar die de zaak heeft behandeld. Zijn of haar naam staat doorgaans vermeld bovenaan het besluit. Behalve per post, kunt u uw bezwaarschrift ook afgeven bij de receptie op het gemeentehuis (Meanderplein 1 in Sint-Michielsgestel). Als u daarvoor kiest, vergeet dan niet een ontvangstbevestiging te vragen. U kunt uw bezwaarschrift ook faxen naar faxnummer (073) 553 12 12.
Kan ik alleen schriftelijk bezwaar maken? Behalve schriftelijk kunt u ook digitaal bezwaar maken. Deze mogelijkheid vindt u op de website van de gemeente (www.sint-michielsgestel.nl) onder het kopje ‘Digitaal loket’. Het enige dat u daarvoor nodig hebt is DigiD. Hebt u nog geen DigiD, dan kunt u deze via een link op de website aanvragen. Een voordeel van digitaal bezwaar maken is dat u alle benodigde gegevens direct moet invullen. U hebt hierdoor altijd een compleet bezwaarschrift. Daarbij is het toevoegen van bijlagen geen probleem. Nadat u digitaal bezwaar hebt gemaakt, komt het automatisch bij de juiste instantie terecht. Hoe lang kan ik bezwaar maken? U moet ervoor zorgen dat de gemeente uw bezwaarschrift binnen 6 weken heeft ontvangen, nadat het besluit op de voorgeschreven wijze is bekendgemaakt. Komt een bezwaarschrift te laat binnen, dan kan het niet-ontvankelijk worden verklaard. In dat geval wordt het bezwaarschrift niet inhoudelijk beoordeeld. Let op! Omdat de termijn van 6 weken in een aantal gevallen gaat lopen op het moment dat het besluit aan de aanvrager is verzonden, kan dat betekenen dat er mogelijk al enkele dagen verstreken zijn op het moment dat het besluit gepubliceerd wordt in De Brug. Houdt u hier rekening mee bij het indienen van een bezwaarschrift. Wanneer de publicatie dat niet vermeldt, kunt u bij de gemeente opvragen wanneer een besluit is verzonden aan de aanvrager. Voorbeeld Uw buurman heeft een vergunning aangevraagd voor het bouwen van een schuur. Op 4 september stuurt de gemeente het besluit waarin positief op de aanvraag wordt beslist naar uw buurman. Op 7 september wordt het besluit gepubliceerd in De Brug. Als u bezwaar wilt maken, moet u ervoor zorgen dat de gemeente uw bezwaarschrift binnen 6 weken na 4 september heeft. Dit betekent dat uw bezwaarschrift uiterlijk 16 oktober ontvangen moet zijn.
Mogelijk lukt het u niet om op tijd een compleet bezwaarschrift in te dienen. Bijvoorbeeld omdat u nog niet alle stukken hebt. Dien in een dergelijk geval een pro forma bezwaarschrift in. U krijgt vervolgens een nieuwe termijn om de gronden van het bezwaar (uw motivering) aan te leveren. Tip! Het is verstandig om uw bezwaarschrift zo snel mogelijk en in ieder geval ruim voor het einde van de bezwaartermijn in te dienen. De kans dat er iets misgaat wat betreft de bezwaartermijn is dan zo klein mogelijk. Wat moet een bezwaarschrift allemaal vermelden? In uw bezwaarschrift moet u in ieder geval het volgende vermelden: − uw naam en adres; − de dagtekening (de datum waarop u het bezwaarschrift schrijft); − een omschrijving van de beslissing waartegen het bezwaar is gericht; − de gronden van het bezwaar (uw motivering); − uw handtekening (bij digitaal bezwaar maken uw DigiD). Behandelt alleen het bestuursorgaan mijn bezwaarschrift? Alvorens op een bezwaarschrift een beslissing te nemen, vraagt de gemeente de onafhankelijke commissie Rechtsbescherming om advies. Voordat de commissie de gemeente adviseert, krijgt u de gelegenheid om uw bezwaarschrift mondeling toe te lichten tijdens een hoorzitting. Voor de hoorzitting worden ook andere betrokkenen en een vertegenwoordiger van het bestuursorgaan uitgenodigd. Doorgaans wordt u gezamenlijk gehoord. Als u een goede reden hebt, kunt u ook vragen om afzonderlijk te worden gehoord. De commissie beslist hierover. De andere betrokkenen worden naderhand wel ingelicht over wat is besproken. Van de hoorzitting wordt namelijk een beknopt verslag gemaakt. U kunt zich tijdens de hoorzitting laten bijstaan door bijvoorbeeld een familielid, kennis of advocaat. U kunt u ook laten vertegenwoordigen, dan voert iemand anders namens u het woord en hoeft u zelf bij de hoorzitting niet aanwezig te zijn. U moet deze persoon dan wel voorafgaand aan de hoorzitting schriftelijk machtigen. Voor een advocaat is dat niet nodig. Ook kunt u getuigen of deskundigen inschakelen. De kosten daarvan moet u wel zelf betalen.
Word ik altijd gehoord? Iedere bezwaarmaker wordt in principe gehoord. Hiervan wordt alleen afgezien indien u hebt aangegeven niet gehoord te willen worden of als uw bezwaarschrift kennelijk niet-ontvankelijk of kennelijk ongegrond is. Van niet-ontvankelijkheid is onder andere sprake als: − u de bezwaartermijn hebt overschreden en de termijnoverschrijding niet verschoonbaar is, − u niet aan te merken bent als belanghebbende, of − het bezwaarschrift niet compleet is en u de termijn om het bezwaarschrift aan te vullen ongebruikt hebt laten verstrijken. Krijg ik stukken te zien die op mijn bezwaar van toepassing zijn? Alle betrokkenen krijgen kopieën van de stukken die bij het bezwaarschrift horen. Zo kunt u zich optimaal voorbereiden op de hoorzitting. Als er voor de hoorzitting nog nieuwe gegevens binnenkomen bij de gemeente of bij de commissie, krijgt u daarover bericht en indien nodig de mogelijkheid daarop te reageren. Bent u van gedachten veranderd en wilt u uw bezwaar intrekken, dan kan dat te allen tijde schriftelijk of mondeling tijdens de hoorzitting. Wanneer ontvang ik een reactie op mijn bezwaarschrift? De gemeente beslist over het algemeen binnen 12 weken op een bezwaarschrift. De beslistermijn bedraagt 12 weken omdat de gemeente zich laat adviseren door een adviescommissie. De beslistermijn kan met maximaal 6 weken worden verdaagd. Onder bepaalde omstandigheden kan de beslistermijn ook worden opgeschort. Over een eventuele opschorting of verdaging ontvangt u bericht. Over de uiteindelijke beslissing op bezwaar wordt u schriftelijk geïnformeerd door het bestuursorgaan. Het bestuursorgaan motiveert daarin zijn beslissing. De beslissing luidt gegrond, ongegrond of niet-ontvankelijk. Als u het met de beslissing op bezwaar niet eens bent, kunt u binnen 6 weken beroep instellen bij de rechtbank. In de beslissing op bezwaar staat vermeld waar, wanneer en hoe u precies in beroep kunt gaan.
Schort een bezwaarschrift het bestreden besluit op? Tijdens de bezwaarschriftenprocedure geldt de genomen beslissing. Het kan zijn dat deze beslissing onomkeerbare gevolgen voor u heeft. Om dat te voorkomen kunt u – naast het indienen van een bezwaarschrift – de voorzieningenrechter verzoeken een voorlopige voorziening te treffen. Een voorlopige voorziening wil zeggen dat er een speciale regeling wordt getroffen voor de periode waarin het bezwaarschrift nog in behandeling is. Bijvoorbeeld schorsing van het besluit. Voorbeeld De gemeente heeft aan uw buurman een vergunning verleend voor het bouwen van een garage. Deze garage zal echter uw uitzicht flink beperken. Daarom hebt u een bezwaarschrift ingediend. Dat betekent echter niet dat uw buurman niet mag beginnen met bouwen. Als u wilt voorkomen dat de bouw al van start gaat, kunt u de voorzieningenrechter om een voorlopige voorziening verzoeken. De voorzieningenrechter kan besluiten de vergunning voor een bepaalde tijd te schorsen. Een voorlopige voorziening vraagt u aan bij: Rechtbank Oost-Brabant, locatie ’s-Hertogenbosch Sector Bestuursrecht T.a.v. de voorzieningenrechter Postbus 90125 5200 MA ’s-Hertogenbosch Behalve schriftelijk kunt u de voorzieningenrechter ook digitaal verzoeken een voorlopige voorziening te treffen. Dat kan via de website loket.rechtspraak.nl/bestuursrecht. Daarvoor hebt u wel DigiD nodig. Kijk op de genoemde website voor de exacte voorwaarden. Voor een procedure bij de voorzieningenrechter bent u griffierecht verschuldigd. Het griffierecht moet vooraf worden betaald. U ontvangt daarover bericht van de griffier van de rechtbank. Betaal het griffierecht op tijd, anders kan dat gevolgen hebben voor de behandeling van uw verzoek. Als de voorzieningenrechter u in het gelijk stelt, krijgt u het griffierecht terug van de gemeente.
Een verzoek om voorlopige voorziening kan worden ingediend zolang er nog geen beslissing op bezwaar is genomen. Het verdient uiteraard aanbeveling om daar niet te lang mee te wachten. Heb ik recht op een kostenvergoeding? In het geval u voor het indienen van een bezwaarschrift kosten hebt gemaakt, bijvoorbeeld omdat u een advocaat hebt ingeschakeld, kunt u de gemeente verzoeken om een tegemoetkoming in die kosten. Aan een dergelijk verzoek wordt gevolg gegeven als u in het gelijk wordt gesteld en het besluit waartegen u bezwaar hebt gemaakt door de gemeente wordt herroepen wegens een aan het bestuursorgaan te wijten onrechtmatigheid. Daarbij is het wel van belang dat u een verzoek om kostenvergoeding indient voordat op uw bezwaarschrift is beslist. Het verdient aanbeveling om dit verzoek direct in het bezwaarschrift op te nemen. Vergoeding van kosten vindt plaats op basis van het Besluit proceskosten bestuursrecht. Voor de vergoeding zijn vaste tarieven vastgesteld en niet alle kosten worden vergoed. Wat als de gemeente niet (tijdig) beslist op mijn bezwaarschrift? Wanneer de gemeente niet binnen de beslistermijn een beslissing neemt op uw bezwaarschrift (eventueel nadat de beslistermijn is opgeschort of verdaagd), kunt u het bestuursorgaan schriftelijk in gebreke stellen. Met de ingebrekestelling laat u de gemeente weten dat zij niet voldoet aan haar verplichtingen. Indien het bestuursorgaan na het ontvangen van de ingebrekestelling niet alsnog binnen een termijn van 2 weken een beslissing neemt op uw bezwaarschrift, hebt u recht op een dwangsom voor elke dag dat het bestuursorgaan in gebreke blijft. Na afloop van de termijn van 2 weken begint de dwangsom automatisch te lopen. De dwangsom bedraagt maximaal € 1.260,00. Dit bedrag wordt na 42 dagen bereikt. De eerste 14 dagen ontvangt u namelijk € 20,00 per dag, de volgende 14 dagen ontvangt u € 30,00 per dag en de laatste 14 dagen ontvangt u € 40,00 per dag. Over de uiteindelijke hoogte van de dwangsom ontvangt u binnen 6 weken na de laatste dag waarover een dwangsom is verschuldigd separaat een besluit van het bevoegde bestuursorgaan. Als u zich daar niet in kunt vinden, kunt u andermaal bezwaar maken.
Voorbeeld Het is de gemeente niet gelukt om binnen de beslistermijn van 12 weken een beslissing te nemen op uw bezwaarschrift. De gemeente heeft daarom de beslistermijn met 6 weken verdaagd. Ondanks deze verdaging lukt het de gemeente niet om tijdig een beslissing te nemen op uw bezwaarschrift. Omdat de beslistermijn verder niet is opgeschort, stelt u de gemeente na afloop van de termijn van 18 weken (12 weken beslistermijn + 6 weken verdagen) schriftelijk in gebreke. Ook binnen de 2 weken die volgen neemt de gemeente geen beslissing op uw bezwaarschrift. U hebt daarom automatisch recht op een dwangsom per dag dat de gemeente in gebreke blijft. Na 5 weken ontvangt u alsnog de beslissing op bezwaar. Wat betreft de dwangsom wil dat zeggen dat u recht heb op € 980,00. U ontvangt namelijk € 280,00 voor de eerste 2 weken, € 420,00 voor de volgende 2 weken en nogmaals € 280,00 voor de laatste week. Behalve dat u recht hebt om een dwangsom, kunt u, wanneer u de gemeente in gebreke hebt gesteld, na afloop van de termijn van 2 weken tegen het niet tijdig nemen van een beslissing tevens direct beroep instellen bij de rechtbank. Als de rechtbank het beroep gegrond verklaart, moet het bestuursorgaan doorgaans alsnog binnen 2 weken een beslissing nemen. Deze uitspraak kan door de rechter kracht bijgezet worden door middel van een nieuwe dwangsom. Direct beroep kunt u instellen bij: Rechtbank Oost-Brabant, locatie ’s-Hertogenbosch Sector Bestuursrecht Postbus 90125 5200 MA ’s-Hertogenbosch Op de website van de gemeente (www.sint-michielsgestel.nl) vindt u onder het kopje ‘Politiek en Organisatie/Problemen met de gemeente?/Wet dwangsom en beroep’ een formulier waarmee u de gemeente eenvoudig in gebreke kunt stellen. De ingebrekestelling kunt u indienen bij: Gemeente Sint-Michielsgestel Postbus 10.000 5270 GA Sint-Michielsgestel Richt daarbij uw ingebrekestelling aan het bestuursorgaan die op uw bezwaarschrift een beslissing moet nemen.
Meer informatie? Als u een besluit krijgt, staat er meestal de mogelijkheid in om een bezwaarschrift in te dienen. Als die mededeling voor u niet duidelijk is of ontbreekt, raden wij u aan contact op te nemen met de ambtenaar die het besluit heeft voorbereid. Zijn of haar naam staat doorgaans vermeld bovenaan het besluit. Voor informatie kunt u ook terecht bij het secretariaat van de onafhankelijke Commissie Rechtsbescherming via het telefoonnummer (073) 553 11 11.