1. DE FLORYSZONE-FLORIZOONE STAMBOOM: van HANDGEMAAKT NAAR DIGITAAL

Em. Prof. Walter Leirman We weten allemaal wel wie onze grootouders waren, zowel aan vaders- als aan moederszijde. Het wordt al heel wat moeilijker als ons gevraagd wordt: “Wie waren de ouders van je grootvader aan moederskant?” of “Had je grootvader aan vaderskant ook broers en zussen?”. Wie tot zeg maar het jaar 2000 dergelijke vragen wou beantwoord zien moest ofwel naar de gemeente van oorsprong, ofwel naar één of ander (rijks)archief, of oude familieleden gaan opzoeken en ondervragen. Dat vergt jarenlang geduldig opzoekingswerk. Met soms prachtige resultaten.

1. DE FLORYSZONE-FLORIZOONE STAMBOOM: van HANDGEMAAKT NAAR DIGITAAL Een voorbeeld van “traditioneel” gemaakte stamboom: de door twee telgen uit de bekende Florizoonefamilie (denk aan Meli-Adinkerke) ontwikkelde stamboom, die tot, jawel, het jaar 1310 teruggaat. In één van de takken kom je trouwens de latere paus Adrianus (ooit ook professor in Leuven!) tegen. De “bouwers” van de stamboom waren vader René Florizoone uit Pervijze en zijn zoon Antoon. Dit is een afbeelding van de op familiebijeenkomsten al vaak getoonde boom met ook de “Afstammingskaart”:

Onderaan de boom staat de stamkaart van de “verst teruggevonden voorvader(en)”. Let ook even op de varianten in de spelling – een veel voorkomend fenomeen. Zoals op zoveel domeinen hebben de computer en het Internet de zaken sterk vereenvoudigd. Hier kan je twee wegen bewandelen: aparte software gebruiken (meestal betalend) of werken via een website. Voorbeeld van het eerste: http://legacyfamilytree.com/ of voor een meer algemeen overzicht van (vooral) gratis software: http://bronnenwijzer.be/selections/4d2326ea3b6469579d000028 Intussen heeft Antoon Florizoone de hele stamboom (wel beperkt tot de overleden familieleden) online gezet. Dit is de link: http://users.telenet.be/Florizoone_Stam/

JE STAMBOOM ONLINE MAKEN - Prof. Em. Walter Leirman sept. 2013

Pagina 1

2. WERKEN VIA EEN WEBSITE: HET VOORBEELD VAN GENEANET.ORG – DE START We hebben, op aanraden van verschillende gebruikers, de website van www.geneanet.org leren gebruiken en ook waarderen. Om die ten volle te benutten moet je wel inschrijven. Dit is de openingspagina: We bekijken eerst rustig deze pagina met 4 rubrieken: “Zoeken” (voorouders), “Mijn stamboom” (in de maak), “Genealogie” (algemeen) en “Gemeenschap” (gebruikersforum). Even verkennen! Dan Klik op “INSCHRIJVING”, want pas dan kan je volop gebruik maken van de mogelijkheden. Inschrijven is wel een flinke klus: zie deze afbeelding van een ingevuld formulier: Met * staat aangegeven wat je MOET invullen. We beginnen met de Gegevens: aanspreektitel, voor- en familienaam, e-mail, Land. Meer Gegevens hoef je niet in te voegen. Hola: als je een stamboom wilt maken, moet je dit toch invullen! (zie +-tekens) Verder moet je een Inschrijvingsnaam opgeven, en je krijgt enkele suggesties, waaruit je er één kiest (verplicht)! Dan komt het wachtwoord, met minstens 6 tekens, die niet met je gebruikersnaam samenvallen. Onze suggestie: combineer letters met cijfers! Er zijn informatiebrieven, die echt wel nuttig kunnen zijn voor je opzoekingen! Wij lieten twee keer “Ja” staan. Ook voor “partners moet je kiezen: wij zegden “Neen”. De opzoekingen die ze zelf voor je doen gebeuren op basis van je opgegeven naam. Wil je een andere naam, dan moet je op het groene kruisje klikken! Maar: je moet kiezen uit hun voorstellen! Wat je tenslotte ook moet doen is de “gebruiksvoorwaarden” accepteren door het vakje aan te vinken. Dan kan je echt inschrijven, met een klik op “Inschrijving”.


Pagina 2

Na de inschrijving krijg je een “proficiat” en kan je naar de welkomstpagina terugkeren. Klik daarop en je krijgt je gepersonaliseerde welkomstpagina!

3. VERDERE INFORMATIE OVER GENEALOGIE Gaan we meteen beginnen? Misschien toch, bij een eerste keer, de informatie over Genealogie raadplegen. Daartoe klikken we eerst op de knop “Genealogie” en vervolgens rechts daaronder op “Met zijn genealogie starten” (merkwaardige taal, eigenlijk overgenomen uit het Frans, de oorspronkelijke site). We krijgen het overzicht hiernaast in 6 rubrieken. Raadpleeg zeker “Wat is…”, “soort opzoeking” en “hoe beginnen” door telkens op “Het vervolg” te klikken. Zo krijgen we een algemene, voor iedereen verstaanbare omschrijving: “ Genealogie heeft tot doel

de geschiedenis van een groep mensen terug te vinden, meestal van de eigen familie, en dit aan de hand van de studie van documenten” In de rubriek “Welke soort” leren we dat je vooral naar voorouders op zoek gaat, soms ook naar nakomelingen van X, en verder soms naar een hele groep of een plaats. De belangrijkste rubriek lijkt ons die over “Hoe beginnen” te zijn. Samengevat leren we daar wat volgt:

1 – Oudere mensen ondervragen en verre familieleden contacteren. Neem de tijd om uw ouders en grootouders uit te horen. Neem contact met zo veel mogelijk leden van uw familie, zelfs in het buitenland. 2 – Verzamel familiale documenten. Wat moet u verzamelen? Alles wat u verder kan helpen: brieven, fotoboeken, kennisgevingen, maar ook meer officiële documenten. 3 – Ga het werk na van andere genealogen. Aarzel niet om een spoor van uw voorouders te zoeken via het internet. Maak hiervoor gebruik van de klassieke zoekrobotten. Raadpleeg ook gespecialiseerde sites zoals GeneaNet. 4 – Vooral: rangschik uw werk. Ontwikkel een verzamelen opslagsysteem: zowel alle documenten bewaren als werken met je pc. Begin bij het eerste document: noteer de oorsprong, en rangschik het bij het individu of de familie waar het bij hoort. En vergeet niet te scannen. Aan u natuurlijk om de gewenste werkwijze te bepalen! Indrukwekkend is de rubriek “Lijst van de belangrijkste programma’s”: zonder een waardering uit te spreken worden niet minder dan 47 algemene Windows-, 15 Mac- en 6 Linux-programma’s-met-link opgesomd. De gebruiker krijgt de raad om zoveel mogelijk vooraf uit te testen op zoek naar beschikbare functies… Daarnaast krijg je nog links naar Overzichtslijsten, Familieboek- en Fotowebsites, plus ook nog Tools, links voor smartphones (Android en iOS), publicaties en tenslotte “Andere tools”. Wie dit alles uitprobeert is allicht voor maanden zoet! JE STAMBOOM ONLINE MAKEN - Prof. Em. Walter Leirman sept. 2013

Pagina 3

4. EEN EERSTE KENNISMAKING MET “UW STAMBOOM AANMAKEN” in GENEANET. In de welkomstpagina interesseert ons vooreerst het zelf maken van een stamboom. In de groene kolom “Uw stamboom” klikken we op “Er meer van weten”.

We krijgen dan de pagina “Mijn Stamboom” (zie tweede deel afbeelding hiernaast). Het is nuttig om hier alle rubrieken te consulteren. GeneaNet staat voor zekerheid en privacy! We keren telkens terug, en klikken uiteindelijk op “Vul uw stamboom online in”. Maar we zijn er nog niet: eerst moeten we het “confidentieel niveau van de nog in leven zijnde personen” bepalen. Zoals ze zelf suggereren kiezen we, na zorgvuldige lectuur van de drie niveaus, voor “Half-verborgen”. Je kunt natuurlijk voor “publiek” kiezen, maar daarmee loop je wel enig risico. Eens dat aangevinkt, klikken we op “Doorsturen”, en wordt het werkscherm opgeladen. Vaak lukt dat niet. Ga dan naar je e-mail: daar komt onderstaande bevestigingsboodschap. Na klik op “Nu toegang hebben tot GeneaNet” kom je er wel:

Klik op “Uw stamboom online invoeren” en je bent vertrokken. Intussen hebben veel gebruikers al gemerkt dat het Nederlands in sommige teksten niet je dat is. Het is goed om weten dat GeneaNet van Franse oorsprong is.


Pagina 4

5.

DE STAMBOOM OPMAKEN – VOORBEELD “DE LAAEY”

We nemen een grotendeels fictief voorbeeld, wel met gebruikmaking van fotomateriaal geleverd door collega Marc De Ley, met zijn toestemming, waarvoor dank! Als je zonet een GeneaNet-registratie hebt doorgevoerd, dan krijg je bij de start als centrale persoon de naam die je hebt opgegeven. Wij willen wel een stamboom op naam “De Laaey” (nog vrij) maken. Je kunt wel een stamboom verwijderen: eens geopend, klik je links op “Geavanceerde instellingen”, en daarna op “stamboom wissen”. In het nieuwe scherm klik je op “Bevestigen”. Bovendien moet je ook nog je wachtwoord opgeven. Daarna kan je met een “schone lei” beginnen: klikken op “Mijn stamboom > Uw stamboom maken”, en weer het hierboven onder 4. geschetste proces doorlopen. Als je zelf thuis aan je stamboom begint, start je natuurlijk met de door jou opgegeven (familie)naam. Ons startscherm ziet er uit zoals hiernaast getoond. Onmiddellijk wordt aan de centrale persoon (hier Marc De Laay) een ouderpaar gekoppeld, weliswaar naamloos. Ons eerste werk bestaat erin de persoonsfiche van onze Marc in te vullen. Daartoe klik je op “Wijzigen” en je krijgt de “fiche van Marc De Laaey” te zien, waar we één en ander moeten invullen: De naam staat er al, maar we hadden een foutje: de Laaey moet De Laaey worden. Woonplaats kan ingevuld. Belangrijk is om aan te geven of deze persoon “in leven” is (standaard) dan wel “overleden”. Daaronder hebben we 4 rubrieken: we staan in “Geboorte” en kunnen invullen. Verder is er nog “Doop”, en bij Overledenen “Overlijden” en “Begrafenis”. Eens dit alles voltooid kunnen we klikken op “Opslaan”. Maar wacht even: heb je een foto? Klik dan onder het lege fotopictogram op “Toevoegen” en laadt de foto op. Voor de lol kozen we “Fonske” en krijgen de foto in miniatuur. Let wel: je kunt ook “Documenten” opladen, zoals geboorte- en huwelijksaktes, familiekronieken, mits het officieel is! Na “Opslaan” krijgen we het resultaat:


Pagina 5

Noot: “De LAAY” staat voor “De LAAEY”. We kunnen klikken op “Fotogalerij” en enkele foto’s opladen door telkens op het +-teken te klikken, voor een diashowvorm. Allicht is dit van het goede teveel! We hebben nu een centrale figuur, nu moeten we personen toevoegen. Eerst de ouders: je gaat met de cursor naar de groenblauwe (=man) “Deze persoon aanmaken”, klikt erop en vult het daarbij komende scherm in, en klikt dan op “toevoegen”. Nu hebben we er de vader bij, maar zonder foto en persoonsgegevens. We klikken op Wijzigen, vullen de persoonsgegevens aan, en voegen een foto toe. We doen daarna hetzelfde voor de moeder. Uiteindelijk ziet onze stamboom met 3 “individuen” er zo uit:

Nu kunnen we verder naar boven toe bouwen. We gaan met de cursor naar Hubert, gaan met de cursor naar de rand en krijgen o.m. een opwaartse pijl te zien. Als we erop gaan staan wordt de pijl groen, krijgen we een tekstkader “Een ouder toevoegen” en klikken. We krijgen dit scherm links. We herhalen de operatie van daarnet, en voegen dus een “vader” en een “moeder” toe en krijgen drie generaties:


Pagina 6

6. PARTNERS EN KINDEREN TOEVOEGEN AAN JE STAMBOOM Kunnen we onze stamboom al niet Opslaan? Daarvoor moet je links in de rubriek “PUBLICATIE” klikken op “Opslaan”. Maar daar leer je dat je minstens 8 personen moet hebben om te kunnen publiceren. We kunnen nog voorouders toevoegen, maar eigenlijk ook aan “Marc De Laaey” personen toevoegen, door klik

op de rechterpijl die groen wordt (zie afbeelding). We kunnen ofwel partner, ofwel broers en zussen toevoegen. En door te klikken op de neerwaartse pijl voegen we kinderen toe. Dat hebben we maar even gedaan, tot we 8 leden hadden. Let wel: bij kinderen moet je het geslacht opgeven (zie afbeelding)! Hierboven ons (fictief) resultaat:

7. HET RELATIETYPE VAN EEN PERSOON WIJZIGEN (gescheiden, samenwonend…) We weten allemaal dat de tijd van alleen maar “gehuwde ouders-met-eigen-kinderen” voorbij is. Laten we even aannemen dat Helena Torfs van Marc De Laaey gescheiden is (het kan natuurlijk ook omgekeerd). Dan klikken we bij haar op “Wijzigen”, krijgen haar fiche, klikken op “Individuele informatie” en daarna op “Relaties”.

In de rubriek “Soort relatie” krijgen we 5 keuzes: ”Verloofd”, “Gehuwd”, “Niet gehuwd (= samenlevend in één of andere vorm), “Uit elkaar”, en “Gescheiden”. Wij kiezen dus voor “Gescheiden” en slaan op. In onze stamboom is dit niet te zien, want hij is “Half-verborgen”. Gaan we “publiek” dan zal dit wel te zien zijn. Alleen als we nu een nieuwe “partner toevoegen”, hier “Daleman Maria”, dan krijgen we wel de wijziging in relatie te zien, en met name via een dubbele lijn voor de tweede relatie:


Pagina 7

Zijn er dan van of bij de nieuwe partner kinderen bijgekomen dan kunnen we bij “Daleman” vertrekken en kinderen toevoegen. Let wel: willen we iemand anders, bijv. een kind tot basis van de stamboom maken, dan moeten we bij die persoon op “wijzigen klikken” en onderaan links op “deze..als bron”.

8. BIJKOMENDE INFORMATIE HALEN UIT BIJVOORBEELD HET RIJKSARCHIEF We gaven al aan dat je bij je stamboom ook allerlei documenten kunt toevoegen. Sinds 2005 is het Rijksarchief begonnen met parochieregisters en gemeentelijke geboorte- en huwelijksregisters te digitaliseren! Om daar gebruik van te maken moet je de registratieprocedure doorlopen. Ga naar www.search.arch.be, klik op “Registreer”, vul daarna het beperkte formulier in, en “Registreer”.

Hierna krijg je een mail, met je gegevens en een link die je moet aanklikken. In de nieuwe pagina klik je op “Thuispagina” en je kunt inloggen: gebruikersnaam en PW invullen! Hierna kunnen we kiezen tussen “Overzicht parochieregisters” en “Overzicht registers burgerlijke tand”. We klikken bijvoorbeeld op het eerste, en kiezen daar voor “Provincie Antwerpen”, en verder naar onder zoeken we naar de geboorteplaats van één van onze grootvaders hierboven, namelijk Essen. Het spreekt vanzelf dat je telkens zoekt naar de relevante gemeentes. Nu is het wel zo dat de hier digitaal opgeslagen registers uit de periode 1600-1800 stammen. En vergis je niet: de weg is lang! We tonen eerst de vier beginstappen: In Essen vinden we één parochie: OLVGeboorte. We klikken op (1) “Index” en krijgen drie reeksen: “dopen”, “huwelijken” en “overlijdens”. We klikken op (2)“dopen” en krijgen een link naar (3) “Alfabetische index”. Hier klikken we op “1605-1799”, en in het volgende scherm op (4) “Gedigitaliseerde documenten (240)” We zijn nu klaar om naar de pagina met gescande bladzijden uit het betreffende register te gaan. JE STAMBOOM ONLINE MAKEN - Prof. Em. Walter Leirman sept. 2013

Pagina 8

We weten nu al dat de index alfabetisch gerangschikt is, van A tot Z. De volgende stappen (5 tot 8) stellen we hieronder voor:

Het is nu zoeken geblazen naar de pagina met De Laaey of De Ley. Je begint best bij de eerste pagina via een klik op de “scan”. Je krijgt een nieuwe pagina met zwarte achtergrond en een kleine miniatuur. We schuiven met de linkermuisknop ingedrukt de hendel van de grootte naar ca 55%, en kunnen nu de tekst lezen. We zijn nu klaar om verder te bladeren met telkens een klik op het laatste getal in de cijferbalk onderaan. We zien telkens bij welke Beginletter van de naam van het kind we aankomen. We komen uiteindelijk uit op pagina 60, maar vinden wel “Delie”, maar noch De Laaey JE STAMBOOM ONLINE MAKEN - Prof. Em. Walter Leirman sept. 2013

Pagina 9

noch De Ley. Vinden we de naam wel, dan kunnen we de scanafbeelding kopiëren op de bekende wijze: in de afbeelding gaan staan, rechtsklik, en “Afbeelding opslaan als”. Ben je alleen in één naam geïnteresseerd, kan je die met bijv. Photofiltre of Picasa uitsnijden.

9. JE STAMBOOM PUBLICEREN EN IN PDF AFDRUKKEN Tot voor kort kon het niet, maar nu wel: vertrekkend van een persoon aanwezig in een gepubliceerde stamboom op GeneaNet, kan je gratis een mooie grafische stamboom downloaden (als PDF) en afdrukken! Er zijn vijf verschillende modellen beschikbaar en het is ook mogelijk om de inhoud te wijzigen: lettertypen, datumformaat, afdrukken op één pagina/meerdere pagina's, enz. Voorwaarde is wel dat je stamboom gepubliceerd is – en je dus minstens 24 u. voordien links op “Opslaan” hebt geklikt! Open dan Geneanet, meld u aan met gebruiksernaam en paswoord, en klik dan op “Mijn stamboom > Mijn stamboom bekijken”. We tonen in bijgaande afbeelding welke stappen moeten worden gezet: 1. Klik onder “Snelle toegang” op de Naam van de Bron. 2. Je komt in Sosa1. In de bovenste balk klik je op het printpictogram, kiest eerst “Voorouders”, daarna “Versierde stambomen” 3. Je krijgt 7 modellen. We opteren even voor de groene boom met bruine stam (over smaken…) Je kunt natuurlijk ook het “klassieke model” kiezen, maar dat lijkt ons een beetje saai. 4. Personaliseer: “Eerst de naam tonen” aanvinken (zo je het zo wilt), dan Lettertype kiezen, Vink aan “Versmallen op één pagina”, en klik dan op Stamboom aanmaken”. 5. Na de aanmaak, kan je de Stamboom in PDF downloaden (zorg dat je bijv. Adobe Reader hebt geïnstalleerd!)

JE STAMBOOM O NLINE MAKEN - Prof. Em. Walter Leirman sept. 2013

Pagina 10

10. VOLLEDIGE OPSLAG EN DOWNLOAD VAN STAMBOOM Naast de publicatie kan je ook een “volledige opslag” uitvoeren van stamboom, documenten, afbeeldingen. Zo staat die dan online, hij staat op je eigen pc, en je kunt hem ook doormailen. We tonen de stappen: 1. Onder “Publicatie > Opslaan” klik je op “Volledige bewaring”. Standaard staat het formaat “Gedcom”, dus leesbaar op elke pc in ASCII-formaat. Gedcom staat voor GEnealogische Data COMmunicatie, en is nu de standaard voor uitwisseling van genealogische data. Het is “platte tekst” die met elke teksteditor (bijv. Wordpad) kan gelezen worden. In ons voorbeeld nemen we ook de Beelden erbij! 2. Je krijgt -geduld!- het bericht dat het opslaan “volbracht” is. Zelf kan je er nog niet aan, je moet naar je mail gaan kijken. 3. Daar krijg je een link, met duurtijd van 7 dagen! Klik erop! 4. Het gaat wel om een (gecomprimeerd) zip-bestand! Wij hebben het heel goede 7-zip programma geïnstalleerd. Sinds Windows 7 kan je dit bestand ook met de Verkenner bewerken. 5. Tenslotte moet je alles “uitpakken”. In ons geval gaat het om twee bestanden: de afbeeldingen (in het Frans) en de “base GCD”. Merk het Boomteken! Voortaan zal dit ook zo online ter beschikking zijn.

11. OVER ZOEKEN, MACHTIGINGEN en ZOVEEL MEER 11.1 ZOEKEN We hebben tot nog toe zelf aan onze stamboom gewerkt. GeneaNet e.a. bieden ook “zoeken van stambomen” aan. We typten bijv. “De Ley” in, en kregen 255(!) resultaten, waarbij veel van “jsleeckx”! We JE STAMBOOM ONLINE MAKEN - Prof. Em. Walter Leirman sept. 2013

Pagina 11

klikken op het vierde boomsymbool: We krijgen vooreerst de foto van de blijkbaar erg actieve auteur. Verder zien we dat er 2 takken zijn. Tak 1 begint bij “Constantina”, geboren in 1632. Willen we meer weten over haar, klikken we op de naam! We krijgen de persoonlijke gegevens, niet alleen van haar, maar ook van de ouders, broers/zusters plus een overzicht van de stamboom. Bij klik op “voorouders” kom je bij hen terecht! Wat hier nu opvalt, is de variatie in schrijfwijze, die we eerder al tegenkwamen. Want blijkbaar heette de vader “Jacobus Delhaye”. En dat wijst op zijn Franse afkomst. Uit dialectkunde weten we ook dat deze naam in het toenmalige Vlaanderen als “deleie” of “delei” werd uitgesproken. Bovendien blijkt ook dat we niet de geboortedatum krijgen,

maar wel de dag waarop Constantina gedoopt werd. Via “Mijn Stamboom >Personenlijst” krijg je ook alle in de stamboom opgenomen personen-met-info te zien, alfabetisch geordend. 11.2

VAN BEHEERDER of VRIEND tot CONTACT en GAST

Tot voor kort waren er twee toegangsvormen: Beheerder en Vriend. Ben je « beheerder » heb je de mogelijkheid online de gegevens aan te passen, zo zei GeneaNet. Je kunt ook meerdere inschrijvingen als « beheerder » aanmaken en deze aan derden doorgeven die online aan de stamboom wijzigingen kunnen aanbrengen. Je kunt ook je Gebruikersnaam en PW (in vertrouwen) doorgeven aan familieleden of medewerkers, dat is het simpelste! Dit wordt veel door verenigingen gebruikt.

De toegang « vriend », zo zei Geneanet tot voor kort, geeft aan een derde de mogelijkheid om de stamboom volledig te bekijken bij middel van het doorgeven van een inschrijvingsnaam en wachtwoord. Het wordt gebruikt wanneer de eigenaar zijn gegevens privé wil houden maar toch toegang verleent aan familieleden of naasten. Daartoe moest je “Geneweb” installeren. We probeerden, het lukte niet! Hoe dit precies in zijn werk gaat konden we niet achterhalen. Maar we vonden een nieuwe weg. Zie volgende pagina


Pagina 12

11.3

Via beheer van Contacten bekenden via Mail als Gast uitnodigen.

Open GeneaNet (nl.geneanet.org) en meld je aan. Klik dan rechts op “Mijn GeneaNet > Mijn Gemeenschap – Mijn contacten beheren”. Je krijgt de contactenpagina, met de melding dat er nog geen contacten zijn. Scrol door naar onder tot “Een persoon toevoegen” (Klik!). Je krijgt de mogelijkheid personen als gast uit te nodigen. Eerste stap: Persoonsgegevens invullen, zoals hier:

Eens dit klaar – met zelfs een vooraf gemaakte uitnodiging - klik je onderaan op “Doorsturen” . Daarna overloopt het programma elk van de uitnodigingen, en vraagt desnoods te bevestigen of iemand in je stamboom staat. Telkens klik je op “Doorsturen”. De genodigde moet wel via zijn mail “valideren” en zich inschrijven. Succes met het aanmaken/ opslaan/publiceren van uw stamboom! Leuven, 18-09-2013 JE STAMBOOM ONLINE MAKEN - Prof. Em. Walter Leirman sept. 2013

Pagina 13

1. DE FLORYSZONE-FLORIZOONE STAMBOOM: van HANDGEMAAKT NAAR DIGITAAL

Recommend Documents