Redactioneel
De geluksvogels onder u zullen gemerkt hebben dat het Dorpsorgaan een nieuwe omslag heeft. Een ontwerp van Dea Bijlsma. Om de kosten te drukken hebben we eerst de oude opgemaakt, maar de pechvogels kunnen in dit Dorpsorgaan toch zien hoe het gaat worden.
Dorpsorgaan Blad van de Dorpsraad Spaarndam Onder verantwoordelijkheid van de redactie
37e jaargang 2003 nr. 1 Nummer 181
De Polderbaan is open, de gemeente Haarlem heeft een beslissing genomen over de flitspaal, het Claes van Kietenplan krijgt een herkansing en het leefbaarheidsonderzoek is klaar. De Dorpsraad heeft het er druk mee en zoekt dan ook versterking.
Redactie Gerrit van den Beldt, Willem van de Griend, Rob de Waal Malefijt, Willem van Warmerdam en Jan Zwetsloot Adres Westkolk 4, Spaarndam-West E-mail
[email protected] Vormgeving Willem van Warmerdam Omslag Dea Bijlsma Oplaag 1450 exemplaren Verspreiding Huis-aan-huis binnen de bebouwde kom van Spaarndam. Coördinatie Hanneke Luytze Toezending per post € 12,- per jaar (4 nummers) over te maken op bankrekeningnummer 11.83.08.092, (Rabobank Spaarndam) t.n.v. Stichting Dorpsraad Spaarndam
Naast de vaste rubrieken een artikel over drie Berken, nee, geen bomen, maar karakteristieke Spaarndammers, waaronder de laatste broodvisser van ons oude vissersdorp. Alles wordt duurder, ook het maken van dit Dorpsorgaan. We weten, uit het leefbaarheidsonderzoek, dat u ons blad prima leest. Daarom, als u ons wilt steunen maak dan een vrijwillige bijdrage over via de bijgevoegde acceptgirokaart. Kopij voor het volgende nummer inleveren uiterlijk 15 mei.
Inhoudsopgave Heden en verleden van de 'Berken' ............... 14 De dienstwoning bij het Dorpscentrum......... 18 Volksdansen in Spaarndam ........................... 18 Tennissen in de sporthal van Spaarndam ...... 19 Het nieuwe omslag........................................ 19 Privéberichten ............................................... 20 Nog verkrijgbaar ........................................... 20 Activiteiten.................................................... 20
Samenstelling Dorpsraad Spaarndam................ 2 Van de Dorpsraad............................................. 2 Oproep voor nieuwe Dorpsraadleden.............. 3 De Polderbaan en ons dorp............................ 4 Leefbaarheidsonderzoek.................................. 5 Kroniek van Spaarndam .................................. 6 De Geschiedenis van het SGK (23)............... 11 Het hart van de zaak ...................................... 13
1
Mededelingen van de Dorpsraad Samenstelling Dorpsraad Spaarndam Voorzitter Barend Jan Luytze Secretaris Tiny van Dingstee Leden José Amelink Theo Köhler
Wolfsenstraat 4
537 46 56
[email protected]
Dr. W. Nijestraat 50
537 85 94
[email protected]
Spaarndammerdijk 79 Clara van Spaarnwoudestr 41
538 77 83 549 07 29
[email protected]
Van de Dorpsraad Een aantal van u ontvangt het Dorpsorgaan in een nieuwe omslag. Na vele jaren de vertrouwde blauwe omslag, was het tijd voor een nieuw uiterlijk. Dea Bijlsma heeft een nieuw ontwerp gemaakt met een bijzondere symboliek. Het gaat om de brug die niet alleen de twee delen van Spaarndam met elkaar verbindt in de letterlijke zin van het woord, maar die ook uitdrukking geeft aan de wens van de Dorpsraad en het Dorpsorgaan een brugfunctie te vervullen tussen de bewoners en de vele verschillende belangen in Spaarndam. Voor dit ontwerp zeggen we Dea Bijlsma dan ook hartelijk dank. Nog niet iedereen krijgt het Dorpsorgaan met de nieuwe omslag. De reden daarvan is dat er nog zoveel oude exemplaren zijn, waarvan het jammer zou zijn ze weg te gooien. Zo rijk is de Dorpsraad nu ook weer niet. In elk geval voor de anderen een goed vooruitzicht naar het volgende nummer. Wat heeft er zoal gespeeld de laatste tijd De flitspaal natuurlijk. De uitkomst van de discussie daarover kent u inmiddels. Op 18 december jl. heeft de gemeenteraad van Haarlem met 18 tegen 16 stemmen besloten de flitspaal in beide richtingen te laten werken. Zowel 's morgens als 's middags, ondanks het pleidooi (een soort bemiddelingsvoorstel) van ons en ook van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude en de Kamer van Koophandel om te beginnen met de ochtend. De reden daarvoor was dat de veiligheidsproblematiek 's morgens het meest speelt en het sociaal-maatschappelijk verkeer het meeste hinder zal ondervinden van de flitspaal in de middag. Ook zal de plaatselijk middenstand het grootste nadeel van een flitspaal in de middag ondervinden. Wel speelt op dit moment nog een bezwaarprocedure tegen het raadsbesluit. Wat de uitkomst daarvan zal worden is echter moeilijk in te schatten. Eén ding heeft de discussie over de flitspaal ons de afgelopen maanden wel geleerd. De saamhorigheid in Spaarndam is de laatste tijd behoorlijk op de proef gesteld. Niet alleen persoonlijke verhoudingen zijn beïnvloed, maar toch ook zakelijke. Het gaat om de afweging tussen het persoonlijke eigenbelang en het belang voor Spaarndam als geheel. De leefbaarheid van Spaarndam is het meeste gediend met het laatste.
2
Mededelingen van de Dorpsraad Binnenkort krijgen we gelukkig een herkansing als het 'Claes van Kietenplan' weer op de agenda komt te staan. Begin maart zou de haalbaarheidsstudie naar een mogelijke locatie van het winkelcentrum aan de Dokter W. Nijestraat of zelfs rond het Dorpscentrum afgerond zijn. Zoals ook bij het vorige plan is gebeurd, zal de Dorpsraad ook nu weer ondersteunen bij de beoordeling van het plan door de omwonenden. En ook nu zal het weer gaan om de afweging tussen de eventuele overlast voor de direct omwonenden en het belang van een gezonde winkelvoorziening voor Spaarndam als geheel. Ik hoop dat de discussie niet zo scherp wordt gespeeld als in het geval van de flitspaal en het vorige winkelplan. De Dorpsraad zal zich in elk geval inzetten om alle belangen zoveel mogelijk tot hun recht te laten komen. Het leefbaarheidsonderzoek komt in een afrondende fase. Het rapport is gereed en is inmiddels aan de beide gemeenten en de Woonmaatschappij aangeboden. Elders in dit nummer zult u er ongetwijfeld meer over lezen. Rest nu de vraag: "Hoe nu verder?" Zoals al eerder gezegd: we willen de belangrijkste bevindingen nog eens bespreken met degenen die met ons mee willen denken over de volgende stappen naar aanleiding van het rapport. U hoort daar nog over. Schiphol De Polderbaan is inmiddels in gebruik genomen. Dat u daar nog niet zoveel van gemerkt heeft, komt door het nog zeer beperkte gebruik ervan op dit moment. De heer Cerfontaine, directeur van Schiphol, heeft in een schrijven aan u gezegd een goede buur te willen zijn. Maar de eerste afwijkingen van de afspraken zijn al gesignaleerd. Zo werd al vóór de ingebruikname van de Polderbaan een verzoek bij de overheid ingediend om een eventuele overschrijding van de geluidsnormen aan het eind van dit jaar te gedogen. Ook blijkt dat de uitvliegroutes al anders zijn dan indertijd tijdens de besluitvorming met de overheid is overeengekomen. Het beleid van Schiphol is erop gericht om alleen maar te reageren op klachten. Alsof je je niet meer uit jezelf dient te houden aan regels en afspraken en je daar alleen maar iets aan gelegen laat liggen als een ander daar iets van zegt of je er op betrapt. Ik heb een ander gevoel bij een goede buur. Barend Jan Luytze
Oproep voor nieuwe Dorpsraadleden Het begint vervelend te worden. We doen het dorpsraadswerk nu met z'n vieren. Dat is te weinig, we kunnen het niet meer behappen. Een aantal belangrijke onderwerpen krijgt onvoldoende aandacht; denk aan de planologische ontwikkelingen rond Spaarndam, de plannen van het Recreatieschap, de relatie met de gemeente Haarlem, etc. En dan hebben we het nog niet eens over de recente ontwikkelingen als de flitspaal en de ontwikkeling van het winkelcentrum. De afgelopen maanden hebben we velen benaderd, zonder succes tot dusver. En hoe komt dat nu? We horen natuurlijk altijd: onvoldoende tijd, maar dat geldt natuurlijk ook voor ons zeker nu we maar met z'n vieren zijn. Juist door mee te doen bespaart dat ons tijd, maar van uzelf natuurlijk ook. Het is geen dankbaar werk, horen we ook vaak en je bereikt ook niet zoveel. Inderdaad, als je het daarvoor doet, dan kun je beter maar niet reageren. Er is niet altijd applaus en natuurlijk krijg je wel eens een onaardige opmerking naar je hoofd en doe je het in de ogen van sommigen ook niet goed. Maar dat hoeft toch geen belemmering te zijn om eens voor een tijdje een bijdrage te leveren aan een in mijn ogen belangrijke taak als belangenbehartiger voor Spaarndam als geheel? Heus, er zijn er voldoende die dat wél waarderen! Wie meldt zich? Barend Jan Luytze
3
Mededelingen van de Dorpsraad
De Polderbaan en ons dorp Als u dit leest is de zesde Schipholbaan (18R-36 L), ook wel de Polderbaan genoemd, in gebruik genomen. Tot juni alleen 's nachts van 23.00 tot 6.00 uur en daarna, afhankelijk van de werkzaamheden aan de taxiroutes van de vliegtuigen en de Zwanenburgbaan, ook overdag. Afgesproken is dat 's nachts vanaf de Polderbaan rechtdoor gevlogen wordt tot aan Assendelft en omgeving, om vandaar richting zee of naar het oosten te vliegen. Dit geeft voor ons misschien enige verlichting. De bedoeling is dat vanaf de Zwanenburgbaan 's nachts niet in noordelijke richting zal worden vertrokken. Als alles gereed is zal overdag, dus van 6.00 uur tot 23.00 uur, zowel van de Zwanenburgbaan (voor kenners zoals Jan Vos: 18C-36C) als van de Polderbaan worden vertrokken. Het blokkensysteem De KLM en haar partners streven ernaar dat eind 2003 een z.g. blokkensysteem wordt ingevoerd. Zo'n systeem houdt in dat in bepaalde delen van de dag vliegtuigen van deze maatschappijen kort na elkaar zullen landen en vertrekken. Dit brengt de overstaptijd van de z.g. transitoreizigers (ook wel overstappers genoemd) met vele uren terug. Men denkt dat deze methode meer passagiers zal trekken, daar de overstaptijden in Engeland en Duitsland vaak meer dan zes uur bedragen. Voor ons betekent dit dat minstens vier keer per dag tussen de 30 en 36 vliegtuigen per uur langskomen. De LuchtVerkeersleiding Nederland ( LVNL) heeft in samenwerking met Schiphol besloten een proef te nemen met een extra uitvliegroute precies over ons dorp. Voor de snelle vliegtuigen komt dan meer ruimte en men verwacht dat dit de veiligheid ten goede komt. De vliegtuigen die naar Engeland moeten, of verder naar het zuiden, slaan vanaf de Polderbaan via deze route bij ons dorp linksaf, op weg naar de zee. Dit geeft naast de overlast van de langskomende machines ook nog een forse extra geluidsbelasting, doordat de vliegtuigen een bocht moeten maken en hun motoren dus extra kracht moeten leveren. Het rigide blokkensysteem moet van tafel Het vreemde is dat dit systeem de overstappers van het ene vliegtuig naar het andere jaagt. Er is geen tijd om in een van de beste winkelcentra die op vliegvelden ter wereld zijn te vinden, rustig te 'shoppen' of in een van de vele restaurants iets te eten. Dit gaat ten koste van de werkgelegenheid waar we zo om zitten te springen. Milieu of economie De Polderbaan zou een milieubaan worden, maar nu blijkt dat het een economiebaan is. Het milieu delft het onderspit: hier en in de gebieden ten noorden van ons. Ik breng u nog even in herinnering dat de overgang van het oude stelsel naar het nieuwe gelijkwaardig zou zijn. In het oude stelsel is besloten dat Spaarndam een speciale beschermde positie zou innemen. Een en ander is vastgelegd in de 'Aanwijzing' van 1996. Ons gebied zou extra worden ontzien! Meten is Weten In de luchtvaartwet is nu vastgelegd dat na een overgangsperiode de geluidshinder niet meer
4
Mededelingen van de Dorpsraad wordt berekend, maar wordt gemeten met behulp van meetpalen, zoals er een in onze Kuyperstraat staat. Professor Berkhout, een bekend geluidskundige van de Technische Universiteit Delft, werd belast met het opzetten van een meetsysteem dat in een groot gebied rond Schiphol het geproduceerde vliegtuiggeluid moest vaststellen, om zo de geluidshinder objectief te kunnen bepalen. Het Ministerie van Verkeer en Waterstaat schrok van de serieuze wijze waarmee de professor en zijn commissieleden hun werk aanpakten. De eerste uitkomsten wezen erop dat de milieugrenzen, zoals vastgelegd in grote deel van ons gebied, ver overschreden zouden worden en dus dreigde het fantastische groeimodel als een kaartenhuis ineen te zakken. De professor werd zo ernstig tegengewerkt dat hij zijn opdracht terug moest geven. Er kan nu niet gemeten worden en dus kan er ook niet nagegaan worden of de luchtvaartsector zich aan de regels houdt. De nieuwe regering wacht een lastige klus. Landen De landende vliegtuigen zullen naar een punt op 11 km ten noorden van de landingsbanen vliegen om van daaruit in een rechte lijn naar de toegewezen baan te gaan. Ik verwacht hier weinig hinder. Deze zal wel groot zijn in Assendelft en omgeving. Taak voor de bewoners Ieder die hinder van vliegtuiggeluid ondervindt kan dit melden bij het onafhankelijke klachtenbureau: Informatie- en Klachtenbureau Hinder Vliegverkeer Schiphol Havenmeesterweg 29, 1118 CB Luchthaven Schiphol. Tel: 020-601 55 55 / fax 020-653 01 64 De klachten zijn waardevol als u de tijd (en de postcode) van de hinder vermeldt. U kunt ook een aantal klachten verzamelen en door iemand met een fax laten versturen. Wanneer u politiek geïnteresseerd bent, kunt u de u bekende politici informeren over het onrecht dat Spaarndam wellicht wordt aangedaan en hen vragen om steun. Gemaakte afspraken dienen in Nederland nog steeds te worden nagekomen, tenzij er sprake is van een noodsituatie. Ten slotte In de wet is vastgelegd dat eind 2005 een evaluatie van het nieuwe normenstelsel zal plaatsvinden, mede in samenhang met de Planologische Kernbeslissing.van 1995. Indien er geen sprake is van gelijkwaardigheid, kunnen de routes worden aangepast en in het uiterste geval zelfs de wet.In deze evaluatie spelen de klachtenmeldingen een cruciale rol. Jan de Haas
Leefbaarheidsonderzoek Bij het ter perse gaan van dit Dorpsorgaan bereikte ons het bericht dat het rapport over het leefbaarheidsonderzoek Spaarndam 2002-2003 gereed is. Er is de laatste maanden hard gewerkt aan het omzetten van zo'n 75.000 antwoorden in een leesbaar verhaal. Het rapport zal binnenkort aangeboden worden aan de Dorpsraad en de beide gemeenten waaronder Spaarndam valt. Deze aanbieding geschiedt in Fort-Zuid. Allen die hebben meegewerkt aan de uitvoering van dit onderzoek krijgen hiervoor een uitnodiging. De volgende dag zal het rapport via internet verkrijgbaar zijn. Wie het op papier wil hebben, kan een kopie ontvangen tegen betaling van de kopieerkosten. Nadere berichtgeving volgt in de dagbladen en de huis-aan-huisbladen. Otto van Veen
5
Kroniek van Spaarndam Periode 1 december 2002 tot 1 maart 2003 Ma 25 nov
Bij de Stompe Toren wordt het eerste Aardkundig Monument van Noord-Holland onthuld. Het betreft de vijfduizend jaar oude, meest inwaarts gelegen strandwal van Nederland. Ada Wildekamp, lid van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, verricht de onthulling.
Wo 4 dec
Lennaert Nijgh wordt begraven. Burgemeester Pop houdt een indrukwekkende toespraak. Hij besluit met de opmerking: "Lennaert was als het Spaarne. Hij stroomde op zijn manier dwars door de stad" en tot slot citeert hij Lennaert met de tekst "Het Spaarne stroomt, het Spaarne stroomt voorbij", zoals geschreven staat aan de voorzijde van het gemaal van Rijnland in Spaarndam.
Do 5 dec
Op de dijk in Spaarndam komt een flitspaal om in de ochtend- en avondspits sluipverkeer te weren uit het dorp. Een ruime meerderheid van de Haarlemse raadscommissie, en later de gemeenteraad, stemt daarmee in.
Wo 11 dec
Gedeputeerde Meijdam bezoekt de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude. Daarbij is hij bereid om het Volker-Stevinterrein als gebied voor woningbouw te bestemmen. Wel moet er voor bedrijven een andere plaats worden gevonden. Dat is volgens ingewijden niet zo moeilijk.
Do 12 dec
IJsclub Nova Zembla gaat vanavond open. Eindelijk is het zover. Het zal maar een paar dagen duren. Er is deze winter in ons land wel iedere keer vorst, maar gelegenheid om te schaatsen is er na dit weekend niet meer.
Vr 13 dec
Jeugdvereniging Don Bosco houdt haar jaarlijkse kerstbrodenverkoop. De opbrengst is voor de club. In het HD een artikel met als titel: 'De één vlucht het onderwijs in, de ander uit'. Hierbij komt dorpsgenoot Bart Wiedemeijer aan het woord. Nadat hij zijn oude baan verliest, treedt hij het onderwijs binnen. Het bevalt hem erg goed. Hij kan het iedereen aanraden. De VVD-fractie uit Halfweg vindt dat het Haarlemse deel van Spaarndam snel onderdeel moet gaan uitmaken van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude. Ook de Hekslootpolder zou bij deze gemeente als 'Groene Buffer' moeten horen. Later komen Peter Capelle en Kees van der Sluys er in een ingezonden brief in het HD nog eens op terug om dit te onderstrepen. Bij de bespreking van de begroting in Halfweg komt de PvdA met de suggestie de winkels in Spaarndam-Oost naar de omgeving van het Dorpscentrum te verplaatsen.
Za 14 dec
Onze dorpsgenote, de 17-jarige Tialda van Slogteren, heeft het ver gebracht in het programma 'Idols'. Maar de finale heeft ze net niet gehaald. Jammer, maar we wensen haar veel succes.
Za 14 dec en 25 jan De vereniging 'de Hekslootpolder' gaat wilgen knotten in Spaarndam, in samenwerking met de Stichting Ecologisch Beheer.
6
Kroniek van Spaarndam Za 14 dec
'Nova Zembla' organiseert vandaag kortebaanwedstrijden. Frits van Lieshout is de winnaar.
Do 19 dec
Dorpsgenoot Cees de Vries blijft, hoewel hij uit de partij is gezet, lid van de Haarlemse gemeenteraad. Hij vormt een éénmans fractie. Dat is nu echt Leefbaar Haarlem. Mevrouw Maria Visser-Honderdors is vandaag jarig: ze wordt 103. Wethouder Hans Romeijn uit Velsen komt haar persoonlijk feliciteren en biedt haar een taart aan. Mevrouw Visser woont in Huize Breezicht in IJmuiden.
Vr 20 dec
De traditionele Dorpskerstzang vindt vanavond plaats in de Oude Kerk in het hart van het dorp. Er is zoals altijd medewerking van het Spaarndams Gemengd Koor en van organist Kees Huges. Verder werken mee het duo Mol en Kruis.
Di 24 dec
Op de Westkolk is de kerstversiering zoals elk jaar geruisloos aangebracht. In de wijk Waterwende gebeurt dat anders: een grote kerstboom wordt neergezet, met een foto in de krant omdat hij gesponsord is.
Vr 27 dec
In de kantine van de S.V. Spaarnwoude vindt de feestelijke opening plaats van de tentoonstelling '100 jaar teamsport in Spaarndam, van Ajax tot S.V. Spaarnwoude'. Het wordt een groot succes. De archiefcommissie, bestaande uit Rosé van der Sluijs en Henk van Ommeren, verdient een groot compliment. De tentoonstelling duurt tot 31 december. Problemen met de cv-installatie van de dependance van de St. Adalbertusschool. In de kruipruimte staat meer dan 20 centimeter water.
Di 31 dec
Het dijkje langs de Boezem staat op springen. Door de hoge waterstand stroomt een rattengang, die normaal ruim boven het water ligt, onder water en loopt het water het volkstuinencomplex binnen. Rijnland handelt snel en dicht provisorisch het gat. Dat had Hans Brinker moeten weten. Op oudejaarsdag is er brand gesticht op de hangplek aan de Ringweg en in de kledingcontainer bij het winkelcentrum aan de Dokter W. Nijestraat. 's Middags wordt het voordeurslot van de St. Adalbertusschool met vuurwerk onklaar gemaakt. De ruiten van de voor- en tochtdeur worden tegen de avond opgeblazen. De schade bedraagt zo'n 2000 euro. Via de gemeentelijke belasting betalen we met z'n allen mee aan dit vandalisme.
Wo 1 jan
Tussen 01.00 en 4.30 uur kan iedereen terecht in het Dorpscentrum in Spaarndam om daar het nieuwjaarsfeest te vieren.
Do 2 jan
De havendienst van Haarlem bestaat 100 jaar. Elk jaar passeren bijna 17.000 schepen het Spaarne: 9000 vracht- en 850 passagiersschepen en 8000 pleziervaartuigen. Ze komen allemaal door de sluis in Spaarndam. In het Dorpscentrum wordt een Nieuwjaars-Jeugdzaalvoetbaltoernooi georganiseerd. Het gaat vooral om juniorenteams van de S.V. Spaarnwoude.
7
Kroniek van Spaarndam Vr 3 jan
Na drie dagen pompen met ca. 20 m3/uur duikt een cv-monteur letterlijk en figuurlijk de kruipruimte van de dependance van de St. Adalbertusschool in. Noodafsluitingen worden aangebracht en de onderbouw kan maandag gewoon weer naar een warme school.
Wo 8 jan
In het Dorpscentrum vindt de jaarlijkse nieuwjaarsbijeenkomst plaats. Spaarndammers ontmoeten elkaar en wensen het beste voor 2003.
Di 14 jan
Voor het eerst is een containerschip afgemeerd in de Ceres-containerterminal in de Amerikahaven van Amsterdam. De machtige kranen liggen al jaren op vracht te wachten. Het is slechts een try-out van de 'NYK Apollo', het grootste schip van de 'NYK Line', de nieuwe Japanse eigenaar van de Ceres-terminal.
Deze winter was er sprake van echte vorst en sneeuw
Wo 15 jan
We worden vandaag verrast door een folder van een schoonheidssalon op het adres Kees 't Hoenstraat 1 onder de naam 'Salon Laura'. Ze verzorgt gezichtsbehandelingen en lichaamsmassage. Wij wensen Laura veel succes toe. In het blad 'Noorderkwartier' van de Protestantse Gemeente te Haarlem-Noord en Spaarndam, staat te lezen dat er in de Oude Kerk sprake is van een stijgende lijn. Dankzij de inzet van velen in Spaarndam is er een toename van het aantal kerkbezoekers. Als koster van de Oude Kerk treedt tegenwoordig op mevrouw B. Strijker.
Za 18 jan
Corrie Lemmers van 'De Vier Granen' viert vandaag haar vijftigste verjaardag. Onze hartelijke felicitaties, en: "Nog vele jaren!"
8
Kroniek van Spaarndam Zo 19 jan
Een uitslaande brand vernielt het clubhuis van de golfvereniging 'Houtrak'. De schade wordt geschat op twee miljoen euro. De brand is aangestoken. Het Fort Zuid wordt veroverd door dertig jongeren uit de regio Haarlem. Onder de actie 'Verover je eigen monument' probeert Monumentenzorg jongeren te betrekken bij het behoud van monumenten.
Wo 22 jan
Speeltuinvereniging 'Nieuw Leven' krijgt 10.000 euro van het Schipholfonds. Het bestuur staat trots op een foto in het Witte Weekblad. De vergunning voor de aanleg van de speeltoestellen moet nu wel snel komen. Ze staan prima op het fort.
Het Fort op het Fort
Do 30 jan
Deze winter brengt veel vorst en gladheid. En een prachtige foto in het HD van een auto die bij de Nieuwe Rijweg te water is geraakt en een auto die tegen een boom is gereden.
Za 1 feb
Het gehele blad 'Erbij' wordt deze keer gewijd aan het feit dat vijftig jaar geleden de verschrikkelijke watersnoodramp plaatsvond in Zeeland, Zuid-Holland en West-Brabant. Veel Haarlemmers gingen op weg naar Oude Tonge om daar te helpen. Daarbij ook Ina van Beijeren-Plas, die toen leerling was van de huishoudschool in Haarlem. Ze komt ook nog aan het woord.
Ma 3 feb
Simon Kuipers doet het erg goed bij schaatswedstrijden. Bij de landelijke neosenioren bereikt hij de tweede plaats. Bravo!
9
Kroniek van Spaarndam Wo 5 feb
Spaarndam heeft een jeugdbrandweer. Dertien jongeren van 12 tot 18 jaar hebben hun eerste cursus gevolgd. Elke twee weken gaan ze oefenen. Zo zullen er later voldoende brandweerlieden zijn in Spaarndam.
Za 8 feb
Slager Kuiper stopt met zijn slagerij in de winkeltjes bij de Dr. W. Nijestraat. Over zijn opvolging is niets bekend. Wij wensen hem veel succes toe.
Ma 10 feb
De grote sluisdeur in Spaarndam is gerepareerd. Nu wordt hij weer teruggehangen in de Grote Sluis. De tussendeuren hebben in de tussentijd zijn taak overgenomen.
Wo 12 feb
Het kerkje van de Stompe Toren heeft dringend vrijwilligers nodig. Het aantal activiteiten noemt toe en de organisatie kan nog best wat steun gebruiken.
Di 11 feb
In 't Postwinkeltje kunt u nu ook terecht voor schoenreparaties. Ook allerlei benodigdheden voor schoenen kunt u daar verkrijgen. Vandaag in de rubriek 'Van de brug af gezien' van Ko van Leeuwen een verhaal over de tekst op het palingvlot van Balm: 'Eerst komt het leven, dan de strijd, daarna de dood en men is alles kwijt'. Sommigen denken dat het om een tekst van Lennaert Nijgh gaat. Maar dat is niet zo. De tekst is van Siem Balm Sr. die hem weer ontleend heeft aan drie molens in Noord-Holland: Het Leven, De Strijd en De Dood.
Do 13 feb
Vandaag wordt de nieuwe 'Polderbaan' officieel in gebruik gesteld. Daarna is het nog even wennen en wordt er vooral 's nachts gevlogen. Als u hinder ondervindt van het lawaai, schroom dan niet het klachtennummer te bellen: 020-601 55 55.
Ma 17 feb
In de dependance van de St. Adalbertusschool is, waarschijnlijk afgelopen zaterdag, een groot ruit vernield. Veel gas is onnodig verstookt. De ravage is groot en de kleuters moeten vanwege de gevaarlijke scherven bij een andere juf ondergebracht worden. Naast ergernis, ongemak en onbegrip betekent dit minimaal 500 euro schade, geld waar wel leukere dingen mee gedaan hadden kunnen worden.
Di 18 feb
Een prachtige foto van het Fort Zuid met de was die te drogen hangt. Februari heeft een overheersende oostenwind en temperaturen onder nul. Het is zonnig weer.
Wo 19 feb
Spaarndam heeft een 'thuiszorgbureau' onder de naam 'Spaarnezorg'. Rob en Sandra Sanders verzorgen hulpverlening bij u thuis of geven een verwijzing naar de juiste instantie.
Naar ons bekend is of is medegedeeld zijn overleden: Ma 2 dec Vr 27 dec Wo 8 jan Za 25 jan Di 28 jan
Huberta Catharina van Opzeeland Jan Witteman Anne Harm Brouwer Huibert Stoof Frank Onderweegs
10
Heemstede 'Maartje de Jong III', Rietpol Visserseinde 2 Van Beeckstraat 19 Pretoria, Zuid-Afrika
91 57 64 78 71
Geschiedenis van Spaarndam De Geschiedenis van het Spaarndams Gemengd Koor (23) De tweede wereldoorlog Bij het uitbreken van de 2e wereldoorlog, op 10 mei 1940, bestond het bestuur uit de volgende personen: Voorzitter F. Onderweegs, secretaris D. Polderman, C. Amelink, R. Wagenaar en mej. J. v. Meesche. Het koor telde toen slechts 22 leden. Een jaar later, op 27 november 1941, nam Gerrit Klomp de voorzittershamer over van Frank Onderweegs en werden Amelink en mej. Van Meesche opgevolgd door J. Willemse en C. Roza. In een later stadium (4-11-1943) maakte ook mevrouw B. Roza-Bouterse deel uit van het bestuur en trad de heer C. Roza af. Dit bestuur en dirigent Henk Arisz wisten het koor, met veel steun van de leden en de Spaarndamse gemeenschap, door deze bijzonder moeilijke periode heen te loodsen. Hoe moeilijk de situatie was wordt duidelijk uit het jaarverslag van 1940: "Wanneer we terug zien op het afgeloopen jaar dan is de grootste prestatie dat onze vereeniging nog bestaat, hoeveel onzer zustervereenigingen hebben de vlag helaas moeten strijken en nog altijd zijn wij er en hopen we het vol te houden, trots de moeite en zorgen om ons heen"
Zo lang het mogelijk was werden er ieder jaar kienavonden of feestavonden met verloting georganiseerd en werden commissies gevormd om de Spaarndammers thuis te bezoeken ten einde ze te bewegen lid of donateur te worden van het Spaarndams Gemengd Koor. Dit had zeker resultaat, want eind 1943 bestond het koor uit 36 leden en financiëel stond de vereniging er toen goed voor. Ook van buiten Spaarndam kreeg het Spaarndams Gemengd Koor versterking. Dirigent Henk Arisz wist diverse leden van opgeheven zangverenigingen te bewegen zich bij ons aan te melden. De laatste feestavond De laatste feestavond, welke gehouden werd op 12 december 1943, stond in het teken van het 35-jarig bestaan van het Spaarndams Gemengd Koor. Vanwege de strenge voorschriften begon het feest om vier uur 's middags en eindigde het om tien uur 's avonds. Er werden voordrachten gehouden, een gastzanger (een zware bas) zong enkele liederen en ook het koor trad enige malen op. Ter afwisseling speelde een klein muziekensemble en werd er ook nog gekiend. Jubileum Dirk Polderman Op het hoogtepunt van de avond werd Dirk Polderman gehuldigd voor 25 jaar onafgebroken secretarisschap. Door voorzitter Gerrit Klomp werd hem een mooi schilderstukje van de Taanplaats en een oorkonde overhandigd. Op deze zeer geslaagde feestavond werden de zorgen en angstgevoelens voor even naar de achtergrond gedrongen. De feestcommissie, bestaande uit de dames Klomp, Roza, Arisz en van Meesche en de heren Dillewijn, Onderweegs en Westerhoven (voorzitter van de commissie) had goed werk geleverd. Concerten in oorlogstijd Op bescheiden wijze werden gedurende de jaren 1940 t/m 1944 concerten gegeven, meestal in samenwerking met koren die eveneens onder leiding stonden van Henk Arisz: 6-8-1940 Druk bezocht openluchtconcert in Santpoort onder fraaie weersomstandigheden met 'Vox Humana' uit Santpoort en het Bennebroeks Chr. Gemengd Koor. 29-8-1940 Kolkconcert met 'Vox Humana' bij zeer slecht weer. Weinig bezoekers.
11
Geschiedenis van Spaarndam 16-2-1941 Geslaagd concert in Herv. Kerk te Bennebroek met voornoemde koren. 31-3-1941 Idem in Ned. Herv. Kerk te Spaarndam. Bij de laatste twee concerten werd medewerking verleend door Jan Schaap uit Bennebroek, een jongen met een bijzonder mooie jongenssopraan. 22-2-1942 Concert in de Ned. Herv. Kerk, met als solisten Ans Schrama en Jan Schaap 10-9-1942 Concert op de Kolk met 'Crescendo'. 27-5-1943 Kerkconcert met de sopraan Gerda Lingeman en het Dubbel Mannenkwartet 'Harmonie' uit Haarlem. 22-2-1944 Medewerking verleend aan een concert van 'Vox Humana' in Santpoort 11-5-1944 Kerkconcert met de alt Nel Marwitz en de bas Joh. te Slaa. Daar tussendoor deed ons koor op 26-10-1941 nog mee aan een zangwedstrijd te Amsterdam. Hieraan vooraf werd een heftige discussie gevoerd over het wel of niet laten deelnemen van geleende krachten. Besloten werd zonder geleende krachten deel te nemen. In de 2e afdeling werd een 2e prijs behaald met 292 punten, gezien de omstandigheden een goede prestatie. Verder is nog vermeldenswaard dat in de maand juli van het jaar 1943 Henk Arisz in het huwelijk trad met ons lid Mej. v.d. Aar. Ter gelegenheid hiervan kreeg het echtpaar een mooi schilderstuk aangeboden. Het Koor zwijgt in alle tonen Secretaris Dirk Polderman besluit het Jaarverslag 1943 met de volgende woorden: "Vijf en dertig jaar bestaat onze Vereeniging en nog steeds zijn de woorden van het door onze eerste dirigent-oprichter gemaakte koorlied juist, n.l.:' Gezang past bij vreugde en bij smart'."
Toch betekende het concert van 11 mei 1944 voorlopig het laatste optreden. Het jaarverslag van 1945 vermeldt hierover het volgende: "Vanaf september 1944 (waarschijnlijk de laatste repetitie) heeft ons koor in alle tonen gezwegen. 17 mei 1945 werd voor het eerst gerepeteerd, dat viel nogal mee. Het grootste deel der leden was de vereeniging trouw gebleven. Op 30 Augustus werd door ons koor gezongen gedurende de dankdienst in de Herv. Kerk. Een aantal Vaderlandsche liederen werden gezongen onder leiding van den heer Spook uit Santpoort."
Na de bevrijding werden ook weer pogingen ondernomen een kinderkoor op te richten. Op de eerste repetitie van 17 september 1945 meldden zich maar liefst 75 kinderen aan. Eind 1945 telde het grote koor 32 leden. Willem van de Griend
12
Het hart van de zaak Beschaven We worden niet meer gehoord. Wat we te zeggen hebben telt nu even niet. We zijn gemarginaliseerd, staan aan de zijlijn. Zouden 'ze' onze mening vragen over bijvoorbeeld de temperatuur waarbij paling gaat roken en over de verschillende kwaliteiten rook, afhankelijk van de gebruikte houtjes, die uiteindelijk het beste in de paling naar boven halen, dan hebben we daar een duidelijke en, gezien het aantal broodjes paling dat men 'mondiaal' nuttigt, belangwekkende mening over. Zo kan ook onze mening over opvoedkundige modellen in het algemeen en in het bijzonder hoe je kleine jongetjes moet aansturen om 'Hansje Brinkerachtige' eigenschappen te ontwikkelen (waaraan 'mondiaal' zeker grote behoefte is) er erg toe doen in de wereld. Als 'ze' maar de goede vragen stellen, hebben we meningen te over: over de invloed van een plein mét muziektent op een dorp, of welke omstandigheden bepalend zijn voor het gevoel "dat je als dorpsgenoot toch echt wel lid zou moeten zijn van de plaatselijke ijsvereniging". En wat een inspirerende verhalen kunnen we vertellen over het belang van ruimte om een dorp. Het wijde land en het water, waarachter immers alhier Spaarndammertjes in alle rust eerst Spaarndammers kunnen worden, alvorens ze de wereld in zullen gaan. En er is nog zoveel meer, waarmee we de wereld zouden boeien, stuk voor stuk interessante en verheffende dingen voor de mens, maar 'ze' willen het niet horen. Waar zijn de media: de krant, de t.v., de radio? Je zou toch denken dat die juist nú met groot materieel moeten uitrukken om dit dorp dag en nacht te coveren. Worldwide op het net, tot in de huiskamers van Bush en Hussein aan toe. Het moet toch een eye-opener zijn voor George W. en Saddam om te zien dat de 'Peaceful Society' ook wel lukt zonder 'mass destruction' over en weer. Wellicht dat dergelijke types [wanneer ze zouden zien waar het bij de publieke zaak feitelijk om draait, zoals lichtende lantaarnpalen, fatsoenlijke wegen, dat huisvuil op tijd wordt opgehaald, en dat ideologische bevlogenheid wel mag, maar voorlopig uitsluitend achter je eigen voordeur] zich uit eigen beweging, teleurgesteld, uit het openbaar bestuur zouden terugtrekken. 'Bombarderen' moeten we die twee, met de gezamenlijke notulen over de afgelopen honderd jaar van speeltuinvereniging Nieuw Leven en Nova Zembla, met de verslagen van alle uitstapjes van de Spaarndamse plattelandsvrouwen. Er is genoeg geschiedenis van het Spaarndams Gemengd Koor om al die scud-raketten te vullen; overtuigen kun je deze mensen moeilijk, maar van de inhoud van een scud-raket raken beiden erg opgewonden. Lezen zullen ze, en daarna, wanneer het bombardement maar lang genoeg aanhoudt - wat dacht u van kruiskoppen gevuld met de verzamelde kronieken van Spaarndam en als 'final strike' de lancering van alle 'harten van de zaak' - zouden ze misschien langzaam, o zo langzaam, kunnen gaan snappen dat stukmaken qua cultuur de dood in de pot is, en sowieso erg onbeschaafd. Helaas is het anders. Die oorlog krijgt alle gewicht, trekt alle aandacht naar zich toe. Alle officiële meningen zijn erdoor bezet. Van Frankrijk moeten we nog even wachten om te winnen, Amerika wil direct winnen en Saddam claimt nu al de 'moeder van alle overwinningen'! En Spaarndam? Wat wil Spaarndam? Tja... vooral blijven schaatsen, fietsen, palingroken, zingen, dorpsfeesten organiseren, e.d. We houden ze wel in de gaten en als ze klaar zijn met al dat oeverloze winnen, willen wij het ze graag voordoen; ze zullen het hard nodig hebben... beschaving: schaatsen, fietsen, organiseren, schrijven, zingen, feesten... Jan Zwetsloot
13
In gesprek met
Heden en verleden van de 'Berken' In Spaarndam kom je bepaalde familienamen veel tegen. Zo heb ik in de loop der jaren nogal wat mensen leren kennen die Berk heten. Over het algemeen zeer karakteristieke mensen die je, zeker wat de mannen betreft, misschien het beste kan beschrijven als het type 'Ruwe bolster, blanke pit'. Mensen met een duidelijke mening die ze niet onder stoelen of banken steken. Als je in het oude dorp hoort zeggen: "Het is een echte Berk", weet blijkbaar iedereen wat hiermee wordt bedoeld. Het leek mij interessant eens wat meer van deze familie te weten te komen. Ik nodigde daarom drie personen van deze familietak uit voor een gezamenlijk gesprek, waaruit naar mijn verwachting genoeg stof voor een goed verhaal te voorschijn zou komen. Dit waren Gerard Berk van het Havenplein, Gerard Berk van de Kerklaan en Gerrit Berk uit de Schardamstraat. Respectievelijk 73, 70 en 66 jaren oud. Volle neven van elkaar en samen goed voor 6 kinderen en 15 kleinkinderen.
Stamboom In de voorgesprekken had ik geïnformeerd naar het eventuele bestaan van een stamboom waaruit ik zou kunnen opmaken waar de oorsprong van de huidige Berken lag en wanneer de eerste Berk zijn intrede deed in Spaarndam. Ik werd verwezen naar Agaath Hartendorp, o.a. bekend van de 'Historische Werkgroep Spaarndam'. Naast de vele werkzaamheden voor deze werkgroep en nog andere hobby's, bleek Agaath ook nog tijd te hebben voor het opsporen van de voorouders van haar moeder Stijntje Berk en aanverwante familieleden. Zij bleek een zeer omvangrijk en overzichtelijk archief te hebben samengesteld, dat teruggaat tot de 15e eeuw. Etten-Leur Hieruit blijkt dat de Berken oorspronkelijk (15e eeuw) afkomstig zijn uit het Brabantse land bij Etten-Leur. Gedurende honderden jaren zagen tal van Berken hier het eerste levenslicht en waren daar werkzaam in de agrarische sector.
14
In gesprek met Hoekse Waard Rond 1820 verhuisde Jacob Bartholomeus Berk (5-11-1775 / 15-5-1833) met zijn gezin naar de Hoekse Waard (Beijerland). Een (ei)land van polders en dijken. Zijn zoon Adrianus (11-4-1813 / 20-9-1847) trouwde met Lena Kooij op 17-5-1839. Zij kregen vijf kinderen, waarvan er drie kort na de geboorte overleden. Hun zoon Pieter (geb. 8-4-1844) trouwde met Neeltje de Bruin op 7-10-1864 en zij gingen wonen in Geervliet. Zij kregen 10 kinderen waarvan er 6 vroegtijdig overleden. Via de Haarlemmermeer naar Spaarndam Rond 1880 verhuisde dit gezin naar de Haarlemmermeer en in een later stadium naar Spaarndam. Zoon Pieter (1-4-1877 / 29-11-1945) trouwde op 16-6-1898 in Spaarndam met Agatha van Reijendam (3-1-1879 / 14-2-1957). Kinderen uit dit huwelijk, allen geboren in Spaarndam: Piet Jan Cor Stijntje
21-8-1898 / 17-2-1972 23-6-1900 / 6-3-1976 16-7-1902 / 14-4-1978 29-2-1904 / 13-1-1990
Neeltje Gerrit Harry Han
7-3-1906 / 26-1-1999 31-8-1908 / 28-6-1978 7-5-1912 / 11-4-2001 17-7-1914 / 24-3-1995
Pieter en Agatha hebben de basis gelegd voor een groot aantal Spaarndamse Berken met aanverwante familieleden zoals Harskamp, Koelman, Hartendorp, etc. Gerard I van Havenplein 23 is de zoon van Jan, Gerard II is de zoon van Cor en Gerrit is de zoon van Gerrit. Havenplein 23, woensdag 21 januari 2003 Op mijn verzoek wordt het gesprek gehouden in de huiskamer van Gerard I aan het Havenplein. Een zeer karakteristieke plek, want van hier heb je een prachtig uitzicht op het IJ. En van hieruit oefende Gerard I jarenlang zijn beroep uit als broodvisser. Totdat hij gedwongen werd naar ander werk om te zien. De oorzaken hiervan waren het steeds verder teruglopen van de palingstand en de vernielzuchtige wolhandkrabben. Die beesten lieten werkelijk geen fuik heel. De visserij zou deze middag nog uitgebreid ter sprake komen. Opa en Opoe Berk (Pieter en Agatha) Vooraf had ik de drie mannen het uittreksel van hun stamboom toegestuurd en ik vroeg hen hoe ze daar tegenaan keken. Ze hadden echter nog nauwelijks tijd gehad dit stuk te bestuderen vanwege hun drukke werkzaamheden. Het is duidelijk dat ze alledrie een hekel hebben aan stilzitten, alhoewel Gerard I door gezondheidsproblemen niet helemaal meer kan doen wat hij graag zou willen. Vervolgens vraag ik naar hun jeugdherinneringen over Opa en Opoe Berk. Ook daar komt in eerste instantie niet zo veel uit. Dat heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat Opa en Opoe eind jaren 20 uit elkaar zijn gegaan. De verhalen die ze thans weten te vertellen hebben ze veelal van hun ouders gehoord. IJdijk 35 Het gezin, vader, moeder en acht kinderen woonde op IJdijk 35, het adres waar later de smederij van Van Geem en later van Jan Barnhoorn was gevestigd. Vader Piet (Opa) was heier van beroep. Een beroep dat, zoals bekend, niet van gevaar is ontbloot. Op een dag hield hij zijn rechterhand net even te lang op de heipaal terwijl het blok naar beneden kwam. Het gevolg was het verlies van drie vingers en een belangrijke bron van inkomsten. De sociale voorzieningen waren toen beduidend minder dan vandaag de dag.
15
In gesprek met Dus met zo'n groot gezin zullen de problemen ongetwijfeld erg groot geweest zijn. Hier kwam nog bij dat Opa Berk beslist geen makkelijk man was en zich maar moeilijk bij de situatie kon neerleggen. De gezelligheid zocht hij steeds meer buitenshuis, wat de problemen in het gezin alleen maar groter maakte. Uiteindelijk was een scheiding op 19 september 1929 de enige oplossing. De visserij In vroeger jaren zat er volop vis in de toen nog schone Spaarndamse wateren. "Dat is nu wel anders" zegt Gerrit. "D'r wordt praktisch geen palinkie meer gevangen. Als mijn vader vroeger een seintje kreeg dat de sloten 'geheind' (geschoond) werden was hij er als de kippen bij. Dan hoefde je bij wijze van spreken alleen maar je emmertje er onder te houden en de palingen vielen er vanzelf in. En daar waren dikwijls grote jongens bij." De belangrijkste oorzaak van het teruglopen van de palingstand wijten de mannen aan het massaal wegvangen van de glasaal in de zuidelijke wateren. De stroperij Gerrit vertelt over zijn vader een mooi verhaal. Niettegenstaande het feit dat hij nergens vergunning voor had, zette vader Gerrit toch regelmatig wat fuiken uit. De dorpsveldwachter Ab Sloot moest daar toezicht op houden. Op een dag is vader Gerrit op weg naar 'zijn' visstekkies en komt onderweg Ab tegen. Hij vraagt hem hondsbrutaal: "Ga je mee Ab, even helpen mijn fuiken lichten?" "Heb je daar dan vergunning voor", vraagt Ab. "Natuurlijk, wat dacht je dan?", is het antwoord. En een tijdje later loopt de veldwachter, in uniform en pet op, met emmertjes paling te sjouwen. "Het is echt gebeurd", zegt Gerrit "want Ab Sloot heeft het mij veel later zelf verteld." De beroepsvissers Als ik de verhalen aan tafel mag geloven was in die tijd bijna elke Berk wel als visser in de weer. Cor, de vader van Gerard II, viste ook, mét vergunning. Echter alleen als bijverdienste. Naast een volledige werkweek bij een baas was hij voor dag en dauw met zijn fuiken in de weer. Hij maakte dan ook erg lange dagen. De Nestor van de familie Maar Jan, de vader van Gerard I, was als beroepsvisser de nestor van de familie. Hij woonde met zijn gezin toen op Havenplein 28 en oefende vanaf 1935 zijn bedrijf uit in de schuur van Jukes in de Visserssteeg . Vóór die tijd was hij, net als zijn vader, als heier werkzaam geweest. Maar na een zware val uit de stelling moest hij noodgedwongen de heiwerkzaamheden staken en naar ander werk omzien. De laatste broodvisser In 1965 nam Gerard I het bedrijf van zijn vader over. Daarvoor was hij o.a. 10 jaar als brugwachter werkzaam geweest. In het voorjaar van 1983 stopte hij als de laatste binnenvisser van Spaarndam met de uitoefening van zijn beroep. Van alle markten thuis Hij zat niet bij de pakken neer, maar solliciteerde op 53-jarige leeftijd bij groothandelsbedrijf Wolff in Haarlem naar de functie van magazijnmeester, waar hij direct werd aangenomen. Tot aan zijn VUT vervulde hij deze functie met veel overgave en inzet. Dat is een heel sterke karaktertrek van de Berken. Ze houden van aanpakken en zijn, als het moet, van alle markten thuis. Dat hebben ze van huis uit mee gekregen.
16
In gesprek met Stapel Gerard II trad in 1949, 17 jaar oud, als houtbewerker bij Scheepswerf Stapel in dienst. Hij stapte daarmee in de voetsporen van zijn vader, die het grootste deel van zijn werkzaam leven ook in de scheepsbouw werkte. Na 40 jaar trouwe dienst werd Gerard II in 1989 de mogelijkheid geboden vervroegd uit te treden. Hij maakte daar dankbaar gebruik van. Ook Gerrit werkte bij Stapel, maar alleen als het hem uitkwam. Want Gerrit hanteerde het principe: "Wie het beste betaalt of de beste voorwaarden hanteert kan me krijgen". Toen hij in 1962 een woonwagen van Stapel kreeg aangeboden op het terrein van van Hattum en Blankevoort trad hij, na een tijdje weg geweest te zijn, weer in dienst bij Stapel en trouwde met Adri. "Dat was een hele leuke tijd, daar op die werf", zegt Gerrit, "het was net een gezellige camping". Gerrit werkte verder als steiger- en liftenbouwer en bij de Rietpol. Maar de meeste jaren (van 1971 tot 1993) als constructiewerker bij Nelis-Uitgeest en De Tunnel in IJmuiden. Sportmensen We naderen het einde van het gesprek en hebben het nog even over hun hobby's. Het waren vroeger alle drie fanatieke voetballers bij SV Spaarndam. Gerard I schopte het niet verder dan het 2e elftal, maar de andere twee debuteerden al op hun 16e jaar in het eerste. Gerrit was als achterspeler een rots in de branding van het type Theo 'De Tank' Lazeroms. Je kwam hem niet makkelijk voorbij. Het was dikwijls "Van dik hout zaagt men planken". Gerard II was een snelle linksbuiten, type Overmars. Gerard I was vele jaren een enthousiast skiër en liep tot voor kort veelvuldig in de Kennemerduinen te trimmen. Hij is ook nog 15 jaar softbalcoach geweest. Eerst bij SV Spaarnwoude en daarna bij het juniorenteam van de regio Haarlem. Hij werd met dit team zeven keer kampioen van Nederland! Andere hobby's Tot mijn verrassing bleken ze in hun jeugd ook nog alle drie hun deuntje te hebben mee geblazen in Crescendo, vroeger één van de twee harmonieverenigingen in Spaarndam. Ome Piet Berk was in die tijd de voorzitter. Helaas is Crescendo in de jaren 60 ter ziele gegaan. Tegenwoordig houden de mannen zich vooral bezig met kippen fokken, hun volkstuintjes, scheepsmodellen, puzzelen, guppy's trainen, etc. Daarnaast besteden ze als echte familiemensen ook veel tijd aan hun kinderen en niet te vergeten hun kleinkinderen. Omdat ze van alle markten thuis zijn is er altijd wel een klusje voor ze te doen. Maar dat doen ze met liefde en veel plezier. We zetten een punt achter het gesprek en ik bedank Gerard I voor zijn gastvrijheid. We maken nog een aparte afspraak voor het maken van een foto. Met zijn drieën naast elkaar op de steiger met het IJ op de achtergrond. Willem van de Griend
17
Ons Dorp De dienstwoning bij het Dorpscentrum: een toelichting Na de voltooiing van de nieuwe sporthal werd het bestuur van de Stichting Dorpscentrum enkele malen geconfronteerd met (pogingen tot) vandalisme. Het Dorpscentrum is goed beveiligd tegen inbraak met een elektronisch alarmsysteem dat op een alarmcentrale is aangesloten. Daarmee is vernielzucht echter niet geheel uitgesloten. Het is een ervaringsfeit dat niets zo goed is tegen vandalisme als menselijk toezicht. Dit bracht het Stichtingsbestuur, in overleg met de beheerder, op het idee om een dienstwoning te bouwen op het terrein van het Dorpscentrum. De beheerder, Hannie Woudenberg en haar partner Ab Buys, gaven te kennen graag in de dienstwoning te willen gaan wonen. De woning zal worden gebouwd op het braakliggende, ongeveer driehoekige stuk grond tussen de nieuwe sporthal, de rij garageboxen die uitkomen op de Nijestraat en de oude sportzaal. Dit terrein heeft de (gemeentelijke) bestemming 'dienstwoning' al vanaf de oprichting van het Dorpscentrum. Er zijn dus geen ingewikkelde procedures nodig, alleen een bouwvergunning. Het ontwerp voor de woning is in overleg met de toekomstige bewoners Ab en Hannie en met het Stichtingsbestuur gemaakt door architect Ad Warnaar (die daarvoor, evenals voor zijn werk aan de nieuwe sporthal, geen declaratie zal indienen). Op basis van dit ontwerp is bouwvergunning aangevraagd en inmiddels verkregen. Met de bouw kan worden begonnen wanneer de gemeenten Haarlemmerliede en Haarlem hun goedkeuring hebben verleend aan het bestuursbesluit tot het aangaan van een geldlening ter financiering van de woning. Het project gaat de Stichting Dorpscentrum geen geld kosten: rente en aflossing van de geldlening worden geheel door de bewoners betaald in de vorm van huur. Toch blijft bij de lezer wellicht nog een vraag over: "Hoe gaat het in de toekomst met de dienstwoning als beide bewoners met pensioen zijn?" Ab Buys is al gepensioneerd, maar heeft een nieuwe taak aanvaard als toezichthouder van de sporthal. Ook na de pensionering van Hannie Woudenberg zullen zij beiden als toezichthouders van het Dorpscentrum, de sporthal en het kinderdagverblijf, deze taak blijven uitvoeren en in de dienstwoning blijven wonen. Bestuur Dorpscentrum Spaarndam
Volksdansen in Spaarndam Iedere dinsdagmorgen van 9.00 uur tot 10.30 wordt er in ons Spaarndamse Dorpshuis les in Volksdansen gegeven. We zijn met een groep enthousiaste dames, van wie de meesten al heel lang dansen. Echter, ons ledenaantal is nu te ver gedaald en we zouden graag wat nieuwelingen verwelkomen. Denk nu niet: "Dat is niets voor mij", want niets is minder waar. Onze leidster Magda is een lieverd met engelengeduld, die ons steeds weer stralend de passen uitlegt en voordoet. We dansen op prachtige muziek en echt niet alleen onze oer-Hollandse klompendans, maar op muziek uit vele landen, zoals Griekenland, Israël, Macedonië, Turkije, etc. Het is een buitengewoon plezierige manier van bewegen, lekker bezig zijn en toch niet te zwaar. Zet uw twijfels opzij en kom eens een paar keer kijken of, nog beter, meedoen. Wellicht krijgt u dan ook kriebels in de benen en sluit u zich bij ons aan. We zien u graag komen. Tiny van Dingstee
18
Verenigingsnieuws Tennissen in de sporthal van Spaarndam Wist u dat: 1. U binnen kunt tennissen in Spaarndam? 2. Er overdag (ma. t/m vr.) nog uren vrij zijn? 3. U eventueel ook tennisles kunt krijgen? 4. Zaaltennis een gezellige recreatiesport is? 5. U nu al een baan kunt reserveren voor het seizoen 2003/2004? Komt u eens langs om het uit te proberen! Zaalhuur ACTIE TARIEF in de maanden april en mei: per uur € 11,50 per 1½ uur € 16,50 Voor meer informatie kunt u terecht bij de beheerster van het Dorpscentrum, tel. 023-539 08 11, of bij Dicky Hollander, tel. 023-537 35 18 Bestuur Dorpscentrum Spaarndam
Collecte Kankerbestrijding 2002 Ook afgelopen jaar hebben wij, dankzij uw giften en de hulp van onze enthousiaste collectanten, een mooi bedrag opgehaald voor 'de Kankerbestrijding'. Het bedrag is: € 2.702,64 Graag willen wij alle mensen die hieraan hun bijdrage hebben geleverd heel hartelijk danken. Renate van Essen, Joke Gorter en Riet Hagemeijer
Het nieuwe omslag Voor de geluksvogels: hoe het was.
Voor de pechvogels: hoe het wordt.
19
Ingezonden mededelingen Privéberichten Als familie willen wij onze oprechte dank betuigen aan allen die hun medeleven hebben getoond, voor en na het overlijden van
Anne Harm Brouwer Met lieve woorden, bloemen, kaarten, bezoekjes of uw aanwezigheid bij de afscheidsdienst heeft u uw gevoelens van waardering en genegenheid voor mijn man, onze vader en schoonvader tot uitdrukking gebracht. De warmte die daaruit is voortgekomen heeft ons enorm goed gedaan, en zal ons sterken in de motivatie om door te gaan. Petra Brouwer - van Straaten Richard en Carin Erwin en Nicolien
Nog verkrijgbaar Op dit moment heeft de Historische Werkgroep Spaarndam nog 3 boekjes te koop. Het zijn: 1. 'Spaarndam in de 19e eeuw', prijs 18 euro. 2. '100 Jaar Kruiswerk in Spaarndam en omgeving, de geschiedenis van het Witte, Wit-Gele en Groene Kruis 1892-1992', prijs 5 euro. 3. 'Spaarndam in oude ansichten, I, II, III', in één band voor 15,95 euro. U kunt de boekjes kopen bij Henk Koelman, Ringweg 37, Spaarndam (023-537 19 43).
Activiteiten! Onlangs werd in Spaarndam een dorpsenquête gehouden. Daarbij is gebleken dat men over het algemeen het 'Dorpsorgaan' prima leest. Wel worden de 'komende activiteiten' in het 'Dorpsorgaan' node gemist. De redactie van het 'Dorpsorgaan' wil daar zeker op inhaken. Wij stellen voor dat iedere vereniging, club of individu even zijn activiteiten per e-mail stuurt naar het 'Dorpsorgaan'. Wij zullen deze keurig voor u op een rijtje zetten en publiceren.
Ons adres is:
[email protected]
20