Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 3.0 Unported licentie
Resultaten SJBN Enquête 2012
Inhoudsopgave • Achtergrond • Resultaten enquête – – – – – – –
Steekproef Algehele tevredenheid Tevredenheid over het werk en het kantoor Overige stellingen: plezier in werk / werkdruk Impact analyse Overige stellingen: inkomenszekerheid / toekomst Advocaat-stagiaires
• Conclusies 2
Achtergrond • De Stichting Jonge Balie Nederland (SJBN) heeft sinds dit jaar een samenwerkingsverband met Movir. Eén van de zaken die hieruit voortvloeit is een enquête onder de leden van de SJBN. • De enquête is gericht op het welbevinden van (jonge) startende advocaten (niet langer dan 7 jaar geleden beëdigd) • 955 respondenten hebben de enquête ingevuld; dit betekent een respons van ongeveer 15% (circa 7.000 SJBN leden zijn aangeschreven)
3
Resultaten
Steekproef: achtergrond kenmerken
5
Steekproef: achtergrond kenmerken • Meeste jonge advocaten zijn in loondienst. 66% van de respondenten is advocaat-stagiair • 61% is vrouw (NB. Movir portefeuille advocaten t/m 35 jr: 52% vrouw) • Een vijfde werkt korter dan 1 jaar, twee vijfde langer dan 3
• 57% van de respondenten werkt in de arrondissementen Amsterdam, Rotterdam, Den Haag of Utrecht
6
Salaris en aantal uur per week werkzaam
Tweederde van de advocaten verdient meer dan 2.716 Euro bruto. De advocaten die bij de grote kantoren werken geven bijna allemaal aan boven de 2.716 Euro te verdienen
7
Salaris en aantal uur per week werkzaam
De meerderheid van de respondenten werkt tussen de 40 en 50 uur per week. Een vijfde geeft aan meer dan 50 uur per week te werken, dit is met name bij de grote kantoren
8
Algehele tevredenheid
9
Algehele tevredenheid •
83% van de advocaten is (zeer) tevreden met zijn/haar beroep als advocaat. Slechts 4% geeft aan (zeer) ontevreden te zijn
•
Er zijn geen verschillen in tevredenheid tussen mannen en vrouwen. Ook is de hoogte van het salaris niet van invloed op de tevredenheid
•
Verder is er ook geen direct verband tussen de algehele tevredenheid en het arrondissement, of de regio waar advocaten werken. (NB: op basis van arrondissement is een regio-indeling gemaakt: vier grote steden en overig. Het aantal uur dat een advocaat per week werkt of het al dan niet advocaat-stagiair zijn geven ook geen significant verschil in tevredenheid. Andersom geldt wel dat advocaten die meer dan 50 uur werken iets vaker (zeer) ontevreden zijn dan advocaten die minder werken
•
Wat wel invloed heeft op de algehele tevredenheid is het aantal jaar dat men werkzaam is als advocaat, de grootte van het kantoor en of men al dan niet in loondienst werkt
10
Algehele tevredenheid - verschillen
11
Algehele tevredenheid - verschillen
12
Algehele tevredenheid - verschillen
13
Algehele tevredenheid - verschillen • Zelfstandige advocaten ervaren een grotere tevredenheid dan advocaten in loondienst. Hoe kleiner het kantoor hoe vaker advocaten aangeven zeer tevreden te zijn over hun beroep als advocaat. Dit hangt samen; de meeste zelfstandige advocaten werken bij een klein kantoor. Wordt gekeken naar de tevredenheid van in loondienst werkende advocaten dan blijft het verband tussen kantoorgrootte en tevredenheid bestaan maar wordt wel minder sterk • Wat betreft het aantal jaar dat men als advocaat werkzaam is valt op dat de advocaten die net starten het meest tevreden zijn; in de twee jaar daarna neemt dat af en vervolgens zien we weer een stijging binnen de groep die meer dan 3 jaar werkzaam is. Ook hier zien we dat de meeste zelfstandige advocaten meer dan 3 jaar werkzaam zijn; maar ook als hiervoor gecorrigeerd wordt blijft het verband bestaan 14
Tevredenheid over het werk en het kantoor
15
Tevredenheid over het werk en het kantoor • Een meerderheid van de advocaten is positief over de werksfeer, de opleidingsmogelijkheden, ruimte voor nevenactiviteiten en de werktijden van het kantoor waar zij werkzaam zijn. • De hoogte van het salaris wordt hier het minst positief beoordeeld; een derde vindt dit matig of slecht. Hier zien we dat hoe hoger het daadwerkelijke salaris hoe positiever men dit beoordeeld • Over de werktijden is 19% niet positief; dit houdt direct verband met het aantal uur dat men aangeeft per week te werken: 49% van advocaten die meer dan 50 uur werken is niet positief (t.o.v. 14% bij 40-50 uur en 2% bij minder dan 40 uur)
16
Tevredenheid over het werk en het kantoor – loondienst en zelfstandigen Mening over: -betrekkingDe werksfeer op mijn kantoor vind ik: loondienst (N=866) zelfstandige (N=88)
De opleidingsmogelijkheden die mijn kantoor biedt vind ik: loondienst (N=866) zelfstandige (N=88)
17%
32%
24%
37% 36%
9%
35%
30%
8%
11% 3% 5%
45%
26%
13% 3%
60%
5% 1%
Uitstekend Heel goed
Mijn werktijden vind ik: loondienst (N=866) 2% 13% zelfstandige (N=87)
6%
65%
22%
59%
18% 2%
Goed
13%1%
Matig Slecht
De ruimte die ik krijg voor nevenactiviteiten vind 5% 20% ik: loondienst (N=866) zelfstandige (N=88) 8% 17% De hoogte van mijn salaris vind ik: loondienst 6% 16% (N=866) zelfstandige (N=88) 5%7%
55%
17% 4%
63%
45%
57%
11%1%
28%
5%
24%
8%
17
Tevredenheid over het werk en het kantoor – loondienst en zelfstandigen • Op vier van de vijf aspecten scoren zelfstandigen hoger dan advocaten in loondienst; alleen over het salaris zijn loondienst advocaten positiever. Dit komt doordat zij vaker bij de grote kantoren werken en meer salaris ontvangen dan advocaten bij de kleine kantoren • Zelfstandige advocaten zijn positiever over hun werktijden dan advocaten in loondienst; zij geven ook vaker aan minder dan 40 uur te werken. Bekijken we beide kenmerken (loondienst/zelfstandige en uren per week) los van elkaar dan blijkt dat bij zowel zelfstandigen als loondienst advocaten het aantal uren per week negatief correleert met het oordeel over werktijden, maar dat loondienst advocaten overall negatiever zijn dan zelfstandigen
18
Tevredenheid over het werk en het kantoor – kantoorgrootte Mening over: -KantoorgrootteDe werksfeer op mijn kantoor vind ik: groot (N=273) middelgroot (N=294) klein (N=387) De opleidingsmogelijkheden die mijn kantoor biedt vind ik: groot (N=273) middelgroot (N=294) klein (N=387)
14% 16% 21% 15% 7% 6%
34% 36% 29% 35%
Uitstekend
8% 1% 11% 3% 16% 5%
49% 48% 61%
26%
4% 15% 0% 14% 1%
23%
5% 14% 2% 14% 3%
70% 62%
16% 22% 19%
De hoogte van mijn salaris vind ik: groot (N=273) 13% middelgroot (N=294) 4% 11% klein (N=387) 1% 7%
12% 2% 10% 10% 4%
41%
30% 24%
Mijn werktijden vind ik: groot (N=273) 0% 9% middelgroot (N=294) 1% 13% klein (N=386) 4% 18% De ruimte die ik krijg voor nevenactiviteiten vind ik: groot (N=273) 4% middelgroot (N=294) 5% klein (N=387) 5%
37% 37% 36%
52% 56% 58% 30%
44%
50%
30%
45% Heel goed
37% Goed
Matig
12% 1% 5% 9%
Slecht
Advocaten van grote kantoren zijn veel positiever over hun salaris en de opleidingsmogelijkheden. De werktijden bij de grotere kantoren daarentegen worden veel vaker minder goed beoordeeld
19
Tevredenheid over het werk en het kantoor – # jaar werkzaam
Net als bij de algehele tevredenheid zien we hier dat advocaten die korter dan 1 jaar werken het meest tevreden zijn over de aspecten met betrekking tot hun kantoor en werkzaamheden
20
Tevredenheid over het werk en het kantoor – regio
21
Tevredenheid over het werk en het kantoor – regio
• Advocaten die werken in het arrondissement van 1 van de 4 grote steden, zijn positiever over hun salaris maar minder positief over hun werktijden. Dit heeft deels te maken met het feit dat in deze regio meer grote kantoren zitten. Vergelijken we echter de grote kantoren in deze regio met de grote kantoren buiten deze regio, dan zien we nog steeds dat advocaten in de 4 grote steden positiever zijn over salaris. Qua werktijden is er geen verschil; dit wordt dus alleen veroorzaakt door het verschil tussen grote en middelgrote/kleine kantoren.
22
Overige stellingen: plezier in werk / werkdruk Mening over: Ik heb plezier in mijn dagelijkse werk als advocaat
14%
Ik ervaar een goede balans tussen werk en privé
9%
Stress, (te) hoge werkdruk en persoonlijke omstandigheden zijn goed bespreekbaar binnen mijn kantoor
9%
Helemaal mee eens
Mee eens
Neutraal
64%
49%
41%
Mee oneens
15% 6%
24%
30%
17% 2%
17% 4%
Helemaal mee oneens
Basis: allen (N=955)
23
Overige stellingen: plezier in werk / werkdruk • 4 van de 5 advocaten ervaart plezier in het dagelijkse werk als advocaat (ter vergelijking: bij Movir is dit met 90% een stuk hoger) • Bijna een vijfde ervaart geen goede balans tussen werk en privé (Movir: 7%). Hier is sprake van een hoge correlatie met de mate waarin stress/werkdruk bespreekbaar zijn op het kantoor: hoe meer het bespreekbaar is hoe vaker men een goede balans tussen werk en privé ervaart. Verder is het zo dat hoe meer uren men per week draait, hoe slechter de balans werk/privé • 8% van de advocaten werkt veel (meer dan 50 uur) en heeft daarbij ook het gevoel heeft geen goede werk privé balans te hebben
24
Overige stellingen: plezier in werk / werkdruk – loondienst en zelfstandigen Mening over: -betrekkingIk heb plezier in mijn dagelijkse werk als advocaat: loondienst (N=867) zelfstandige (N=88)
Ik ervaar een goede balans tussen werk en privé: loondienst (N=867)
8%
40%
15%
Stress, (te) hoge werkdruk en persoonlijke omstandigheden zijn goed bespreekbaar binnen mijn kantoor: loondienst (N=867)
13%
24%
50%
64%
17%
Neutraal
14%
16% 64%
Mee eens
3%2%
22%
24%
Helemaal mee eens
4%
31%
49%
13%
18%
49%
8%
zelfstandige (N=88)
zelfstandige (N=88)
30%
Mee oneens
2%
2%
6% 8% 3%
Helemaal mee oneens
Op alle drie de onderdelen reageren zelfstandige advocaten positiever dan loondienst advocaten
25
Overige stellingen: plezier in werk / werkdruk – kantoorgrootte Mening over: -kantoorgrootteIk heb plezier in mijn dagelijkse werk als advocaat: groot (N=273)
13%
middelgroot (N=294)
15%
64%
klein (N=388)
15%
63%
Ik ervaar een goede balans tussen werk en privé: groot (N=273) middelgroot (N=294) klein (N=388)
5%
42%
8%
6%
middelgroot (N=294)
7%
15%
23% 31%
47% Neutraal
5% 14%
19%
36%
Mee eens
6%
23%
53%
42%
5%
15%
29%
30%
5%
15%
49%
11%
Helemaal mee eens
16%
25%
12%
Stress, (te) hoge werkdruk en persoonlijke omstandigheden zijn goed bespreekbaar binnen mijn kantoor: groot (N=273)
klein (N=388)
64%
18% 26%
Mee oneens
5%
11%
5%
Helemaal mee oneens
26
Overige stellingen: plezier in werk / werkdruk – kantoorgrootte • Plezier in het dagelijkse werk verschilt niet per kantoorgrootte
• De werk privé balans wordt als beter ervaren bij de kleine en middelgrote kantoren. Dit hangt samen met het feit dat men minder positief is over de werktijden en dat men daadwerkelijk meer uren maakt bij de grotere kantoren. Daarbij komt ook dat men ervaart dat stress/werkdruk minder goed bespreekbaar is bij grotere kantoren
27
Overige stellingen: plezier in werk / werkdruk – # jaar werkzaam
Hier zien we wederom hetzelfde beeld als bij de algehele tevredenheid en de tevredenheid over het werk en het kantoor waar men werkt: advocaten die kort werken en die langer dan drie jaar werken zijn positiever dan advocaten die tussen de 1 en 3 jaar werkzaam zijn
28
Overige stellingen: plezier in werk / werkdruk – regio
29
Overige stellingen: plezier in werk / werkdruk – regio
Advocaten die werken in de arrondissementen Den Haag, Amsterdam, Rotterdam en Utrecht ervaren minder vaak een goede werk privé balans en vinden dat stress/werkdruk minder goed bespreekbaar is. Dit komt deels doordat in deze regio vaker de grote kantoren zitten. Als we kijken naar grote kantoren in de randstad dan zien we dat de werk privé balans minder vaak als goed wordt ervaren dan bij de grote kantoren daarbuiten. Wat betreft de bespreekbaarheid van stress/werkdruk is er geen regionaal verschil
30
Impact op algehele tevredenheid Impact analyse algehele tevredenheid 5
Oordeel
4
3
6 7 4 8
1
2
3
1.Plezier in dagelijks werk 2.Werksfeer op kantoor 3.Werktijden 4.Ruimte voor nevenactiviteiten 5.Salaris 6.Goed balans tussen werk en privé 7.Stress/werkdruk bespreekbaar 8.Opleidingsmogelijkheden kantoor
5 2
1 0%
10%
LAAG
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Impact op algehele tevredenheid met beroep als advocaat
31
Impact op algehele tevredenheid • Plezier in het dagelijkse werk heeft verreweg de grootste impact op de algehele tevredenheid met het beroep als advocaat. Plezier in het werk hangt overigens het sterkst samen met de werksfeer op kantoor • Salaris, opleidingsmogelijkheden, balans werk en privé en de mate waarin stress/werkdruk bespreekbaar is hebben relatief weinig impact
• Van de relatief ‘slecht’ scorende aspecten zijn de werktijden het meest van belang 32
Overige stellingen: inkomenszekerheid / toekomst Mening over: Ik vind het belangrijk dat mijn inkomen verzekerd is, mocht ik (tijdelijk) mijn beroep als advocaat niet kunnen uitoefenen
Ik zie voor mijzelf een veelbelovende toekomst als advocaat Het risico dat ik mijn werk als advocaat niet meer zou kunnen uitoefenen als gevolg van ziekte/ongeval, acht ik zeer klein Helemaal mee eens
Mee eens
19%
10%
63%
55%
48%
6%
Neutraal
13% 4%
Mee oneens
30%
38%
5%
8%
Helemaal mee oneens
Basis: allen (N=955)
33
Overige stellingen: inkomenszekerheid / toekomst • De meerderheid van de advocaten vindt het belangrijk hun inkomen te verzekeren; 54% denkt echter dat het risico op arbeidsongeschiktheid zeer klein is. Slechts 1% van de advocaten ziet het risico op arbeidsongeschikt en vind het tegelijkertijd niet belangrijk om dat te verzekeren • Tweederde ziet voor zichzelf een veelbelovende toekomst als advocaat • Hier is wel een verschil tussen mannen en vrouwen te zien: vrouwen vinden het belangrijker hun inkomen te verzekeren en zien ook eerder het risico op uitval dan mannen. Daarentegen zijn zij minder stelling over een veelbelovende toekomst: 60% (helemaal) eens t.o.v. 73% (helemaal) eens bij mannen
34
Overige stellingen: inkomenszekerheid / toekomst • Zelfstandigen zijn stelliger over het belang van verzekerde inkomen en een veelbelovende toekomst dan advocaten in loondienst dat zijn • Advocaten die korter dan 1 jaar werken vinden het belangrijker dat hun inkomen verzekerd is maar tegelijkertijd achten zij het risico op arbeidsongeschikt het laagst in • Advocaten die meer dan 40 uur werken vinden het belangrijker dat hun inkomen verzekerd is en zien vaker een veelbelovende toekomst
35
Advocaat-stagiaires Mening over: Begeleiding door patroon (N=618)
De waarde van de kennis van het "civiel effect" van mijn masterdiploma (N=574)
13%
39%
12%
De Stagiaire Opleiding van de Nederlandse Orde 4% van Advocaten (N=604)
Basis: advocaat-stagiaires (N=630)
20%
Uitstekend
51%
31%
54%
Heel goed
21%
37%
Goed
Matig
7%
4%
4%
Slecht
36
Advocaat-stagiaires • Advocaat-stagiaires zijn niet allemaal positief over de begeleiding door de patroon, de waarde van hun master diploma en de opleiding. 28% vindt de begeleiding door hun patroon matig of slecht, 35% vindt de waarde van de kennis van hun diploma matig of slechts en maar liefst 41% is negatief over de Stagiaire opleiding van de NOvA • 6% van de stagiaires is vindt alle drie de aspecten matig of slecht
• Alleen het aspect ‘begeleiding door patroon’ heeft direct impact op de algehele tevredenheid met het beroep als advocaat. Van de stagiaires die de begeleiding als ‘slecht’ beoordelen is maar liefst 22% (zeer) ontevreden over hun beroep als advocaat (in totaal is slechts 3% van de advocaat stagiaires zeer ontevreden of ontevreden over het beroep) 37
Conclusies
Conclusies - algemeen • 4 van de 5 advocaten zijn (zeer) tevreden over hun beroep als advocaat • De meerderheid is positief over de werksfeer, opleidingsmogelijkheden, de ruimte voor nevenactiviteiten en de werktijden. Salaris wordt iets minder goed beoordeeld • 4 van de 5 advocaten heeft plezier in zijn of haar dagelijkse werk • 1 op de 5 ervaart geen goede werk privé balans. Verder is het zo dat hoe beter stress, werkdruk en persoonlijke omstandigheden bespreekbaar zijn op het kantoor, hoe vaker advocaten een goede balans tussen werk en privé ervaren
39
Conclusies - algemeen • Plezier in het dagelijkse werk heeft verreweg de meeste impact op de algehele tevredenheid met het beroep als advocaat; salaris (het minst scorende onderdeel) heeft weinig impact. Plezier in het dagelijkse werk hangt sterk samen met de werksfeer op kantoor
• 82% van de advocaten vindt het belangrijk dat het inkomen verzekerd is; ruim de helft denkt overigens dat het daadwerkelijke risico op uitval zeer klein is • Advocaat stagiaires zijn niet onverdeeld positief over de begeleiding door hun patroon, de waarde van het master diploma en de stagiaire opleiding. Echter, alleen de begeleiding door de patroon heeft daadwerkelijk invloed op de algehele tevredenheid. Verder valt op dat er geen significante verschillen zijn tussen advocaat-stagiaires en advocaten als het gaat om de tevredenheid
40
Conclusies - verschillen •
De volgende kenmerken zorgen voor een verschil in tevredenheid op vrijwel alle onderdelen: het al dan niet in loondienst zijn, het aantal jaar dat men werkzaam is als advocaat, de kantoorgrootte en de regio waar men werkzaam is
•
Advocaten in loondienst zijn over de meeste aspecten minder tevreden dan zelfstandige advocaten
•
Als men korter dan 1 jaar werkt is men over het algemeen het meest positief. Vervolgens zien we een daling bij advocaten die tussen de 1 en 3 jaar werkzaam zijn en daarna zien we weer een herstel van de tevredenheid
•
Bij grote kantoren is men meer tevreden met het salaris (en ontvangt men ook daadwerkelijk een hoger salaris) maar daar staat wel tegenover dat de tevredenheid met de werktijden en de werk / privé balans minder hoog is. Advocaten bij grote kantoren geven ook vaker aan dat zij meer dan 50 uur per week werken. Bij grote kantoren zien we ook nog een regionaal verschil; grote kantoren in de 4 grote steden (Den Haag, Amsterdam, Rotterdam en Utrecht) scoren hoger op tevredenheid over salaris dan de grote kantoren die buiten deze regio vallen. Zij scoren lager op tevredenheid over de werk / privé balans
41
