Deze informatie is bestemd voor patiënten met een mogelijke of aangetoonde MRSA besmetting. Wat is MRSA? Staphylococcus aureus, is een bacterie die bij 20-60% van gezonde personen voorkomt op de huid. Soms kan deze bacterie toch een infectie veroorzaken. Een dergelijke infectie kan onschuldig zijn, bijvoorbeeld puistjes of geïnfecteerde wondjes, maar ook ernstig, zoals bloedvergiftiging of longontsteking. Staphylococcus aureus infecties kunnen goed behandeld worden met gangbare antibiotica. Sommige Staphylococcus aureus zijn echter ongevoelig (resistent) geworden voor deze antibiotica. Infecties zijn dan moeilijker te behandelen. Deze resistente bacteriën worden methicilline resistente Staphylococcus aureus genoemd, afgekort MRSA. Vooral in ziekenhuizen kan MRSA zich verspreiden. Dit is de reden dat Nederlandse ziekenhuizen speciale maatregelen nemen om verspreiding van MRSA tegen te gaan. Wat is het verschil tussen kolonisatie en infectie? Als iemand met MRSA besmet is, noemen we dat MRSA dragerschap. MRSA dragerschap kan twee vormen aannemen: -
kolonisatie met MRSA: dat wil zeggen dat MRSA onopgemerkt op of in het lichaam van de persoon aanwezig is zonder ziekte te veroorzaken
-
infectie door MRSA: dat wil zeggen dat MRSA de persoon ziek maakt.
MRSA besmetting
Hoe groot is de kans op MRSA besmetting? De kans op MRSA besmetting in een ziekenhuis in Nederland of in de Scandinavische landen is zeer klein. In andere landen daarentegen is deze kans aanmerkelijk groter. Dit is de reden dat patiënten die in een buitenlands ziekenhuis zijn behandeld, voor of tijdens opname gecontroleerd worden op MRSA dragerschap. Waar bevindt zich de MRSA-bacterie? MRSA bevindt zich meestal op de huid, in de neus, in de keel, in de wond, soms in de darmen, in het bloed, in opgehoest slijm (sputum) en urine. Hoe kan MRSA zich verspreiden? MRSA kan zich verspreiden via lichamelijk contact, via uitgehoeste speekseldruppeltjes, via huidschilfers of door het aanraken van voorwerpen en oppervlakken die met MRSA besmet zijn. De belangrijkste maatregel die binnen de Nederlandse ziekenhuizen genomen wordt om verspreiding van MRSA te voorkomen is verpleging van de MRSA drager op een éénpersoonskamer met speciale voorzorgsmaatregelen. We noemen dit “strikte isolatie”. Wat gebeurt er wanneer een patiënt met (verdenking) MRSA wordt opgenomen? Onderstaand leest u welke maatregelen worden genomen in het Erasmus MC wanneer een patiënt met (verdenking) MRSA wordt opgenomen. -
Indien u mogelijk besmet bent met MRSA worden er zogenaamde inventarisatiekweken afgenomen om te bepalen of u daadwerkelijk drager bent van MRSA. Een kweekset voor inventarisatiekweken bestaat uit een kweek van de neus, keel, huid rondom de anus (perineum), soms sputum en urine en indien aanwezig wonden, huidbeschadigingen, of de insteekopening van catheter of infuus.
-
Indien MRSA dragerschap reeds bekend is, wordt in overleg met de Unit Infectiepreventie bepaald of het afnemen van inventarisatiekweken noodzakelijk is.
-
U krijgt een eenpersoonskamer.
-
U mag uitsluitend uw kamer verlaten wanneer dit medisch noodzakelijk is. Tijdens transport (bijvoorbeeld naar de röntgenafdeling) draagt u schone kleding, een muts en een neus-mondmasker.
-
Voor het betreden van uw kamer trekken de ziekenhuismedewerkers een wegwerpschort, muts, neus-mondmasker en handschoenen aan. Voor het verlaten van uw kamer worden deze persoonlijke beschermingsmiddelen weer uitgedaan en worden de handen gedesinfecteerd.
Ook het bezoek moet bepaalde maatregelen treffen. Voor bezoek is er aanvullende informatie (zie bladzijde 5 t/m 7).
2
Hoe lang moet een (van) MRSA (verdachte) patiënt in isolatie verpleegd worden? Uw behandelend arts bepaalt in overleg met de arts-microbioloog en de Unit Infectiepreventie wanneer de isolatie opgeheven mag worden. Meestal wordt de isolatie beëindigd als in de inventarisatiekweken geen MRSA gevonden wordt. Wanneer er wel MRSA gevonden wordt, blijft u in isolatie en zal u ook bij een eventuele volgende opname of een volgend polikliniek bezoek in isolatie worden behandeld. Pas als in meerdere opeenvolgende kweeksets geen MRSA meer gevonden wordt, kan er van worden uitgegaan dat u geen MRSA meer bij u draagt en hoeven er geen speciale maatregelen meer getroffen worden. De kweekprocedure om u MRSA vrij te verklaren wordt pas gestart als de huid vrij is van beschadigingen. Is een MRSA infectie en dragerschap te behandelen? Ja. Ondanks het feit dat MRSA resistent is tegen meerdere antibiotica en daardoor soms moeilijk te behandelen is, zijn er nog antibiotica waarmee we MRSA infecties kunnen genezen. MRSA dragerschap leidt meestal niet tot een infectie. Om de kans op een MRSA infectie bij u te verminderen zal toch geprobeerd worden de bacterie bij u te verwijderen. Deze dragerschapsbehandeling is echter alleen zinvol indien de huid vrij is van beschadigingen. De dragerschapsbehandeling bestaat meestal uit de volgende onderdelen: -
antibiotica neuszalf en/of antibiotica
-
wassen met een desinfecterende zeep
-
wasadvies voor linnengoed en ondergoed.
Na behandeling zullen meerdere controlekweken worden onderzocht. De dragerschapsbehandeling en het afnemen van de kweken kan thuis plaatsvinden. Is het veilig om in dezelfde ruimte te verblijven als een persoon met MRSA? Gezonde mensen met een goede weerstand kunnen besmet en gekoloniseerd raken met MRSA, maar bij hen is het risico klein dat er een MRSA infectie ontstaat. In de thuissituatie wordt daarom geen enkele voorzorgsmaatregel of beperking geadviseerd. Mogelijk zullen uw huisgenoten in de toekomst wel gecontroleerd worden op dragerschap, om te voorkomen dat zij u eventueel weer besmetten na uw behandeling. Indien u thuis medische hulp krijgt, is het wel belangrijk om deze hulpverleners te informeren over de besmetting. Gezondheidsmedewerkers hebben namelijk intensief contact met patiënten die ontvankelijker zijn voor besmettingen en moeten daarom voorkomen dat zij MRSA van de ene naar de andere patiënt overdragen.
3
Vragen Indien u naar aanleiding van bovenstaande vragen heeft kunt u contact opnemen met de Unit Infectiepreventie van het Erasmus MC. U kunt ook de verpleging vragen dit voor u te doen.
4
Erasmus MC-centrumlocatie:
(010) 463 50 35
Erasmus MC-Daniel den Hoed:
(010) 439 73 21
Erasmus MC-Sophia:
(010) 463 67 70
Aanvullende informatie voor personen die patiënten bezoeken met een mogelijke of aangetoonde MRSA besmetting
U moet zich melden bij de verpleging op de afdeling. De verpleging informeert u over de voorschriften die gelden in verband met strikte isolatieverpleging. U heeft als bezoeker, in tegenstelling tot het verplegend personeel, geen contact met meerdere patienten. De voorschriften die voor u gelden zijn daarom minder streng dan de voorschriften die gelden voor het verplegend personeel.
Algemene voorschriften -
Wilt u meerdere patiënten bezoeken, bezoek dan de MRSA-patiënt als laatste.
-
Er mogen niet meer dan twee personen tegelijk op bezoek komen.
-
Kinderen jonger dan 6 jaar mogen uitsluitend onder begeleiding en na overleg met de behandelend arts op bezoek komen.
-
Na het bezoek aan een MRSA-patiënt moet u het ziekenhuis direct verlaten; dat betekent dat u bijvoorbeeld geen koffie mag gaan drinken in het restaurant.
-
Persoonlijke eigendommen van de patiënt mogen alleen na overleg met de verpleging uit de kamer worden meegenomen en moeten vóór het verlaten van de kamer ontsmet worden.
-
Vuile kleding, knuffels en dergelijke moeten in een plastic tas worden meegenomen en thuis in de wasmachine gewassen worden bij tenminste 40 graden Celsius. De plastic tas wegwerpen in de vuilnisbak.
-
Indien u werkzaam bent in de gezondheidszorg, dan mag u gewoon op bezoek komen. Indien u echter betrokken bent bij de verpleging van de MRSA patiënt, dan gelden voor u de voorschriften die gelden voor het verplegend personeel.
5
Betreden en verlaten van een isolatiekamer met sluis Betreden van de kamer In de sluis verricht u de volgende handelingen -
Trek indien van toepassing uw jas uit en hang deze op.
-
Desinfecteer uw handen met handalcohol.
-
Trek een schort aan.
-
Ga de kamer in.
Verlaten van de kamer In de kamer verricht u de volgende handelingen -
Desinfecteer uw handen met handalcohol.
-
Verlaat de kamer.
In de sluis verricht u de volgende handelingen -
Trek het schort uit.
-
Gooi het schort weg in een afvalzak.
-
Desinfecteer uw handen opnieuw met handalcohol.
-
Verlaat de sluis.
Betreden en verlaten van een isolatiekamer zonder sluis Betreden van de kamer Op de gang verricht u de volgende handelingen −
Trek indien van toepassing uw jas uit en hang deze op.
−
Desinfecteer uw handen met handalcohol.
−
Trek een schort aan.
−
Ga de kamer in.
Verlaten van de kamer In de kamer verricht u de volgende handelingen −
Trek het schort uit.
−
Gooi het schort weg in een afvalzak
−
Desinfecteer uw handen met handalcohol.
−
Verlaat de kamer.
Op de gang verricht u de volgende handelingen −
6
Desinfecteer uw handen opnieuw met handalcohol.
Rooming-in Rooming-in voorschriften zijn bedoeld indien u ook buiten de normale bezoekuren bij de MRSA patiënt blijft. U moet de volgende regels in acht nemen -
Voor het betreden en verlaten van de patiëntenkamer moet u uw handen desinfecteren met handalcohol.
-
U moet op de kamer van de patiënt blijven.
-
Indien u de kamer toch korte tijd moet verlaten trekt u in de sluis of indien een sluis afwezig is in de kamer een schoon schort aan. Alvorens de kamer te verlaten moet u uw handen desinfecteren met handalcohol. Het verblijf buiten de kamer moet zo kort mogelijk duren en buiten de kamer mag geen contact met andere patiënten plaatsvinden.
-
Consumpties dienen in de kamer van de patiënt genuttigd te worden. Mogelijk is op de patiëntenkamer geen toilet aanwezig. In dit geval wordt u op de gang een eigen toilet aangewezen.
-
Indien de patiënt een behandeling krijgt om de MRSA kwijt te raken, wordt bij u voor de start van de behandeling ook een kweek van neus, keel en huid rondom de anus (perineum) afgenomen.
-
Na afloop van de rooming-in moet u het ziekenhuis direct verlaten. Indien u overnacht in het familiehuis of het Ronald McDonald huis mag u sociaal contact hebben met familieleden van andere patiënten. Wel moet u zeer goede handhygiëne in acht nemen en intensief contact met andere gasten zoals troosten en knuffelen vermijden.
Mogelijkheden voor overnachting van rooming-in bezoek 1. Thuis. 2. Op de kamer van de patiënt (Centrumlokatie, Sophia, Daniel). 3. In een dienstkamer in de zusterflat (Centrumlocatie). 4. In een aparte ouderslaapkamer op de afdeling (Sophia). 5. In het familiehuis (Daniel). 6. In het Ronald McDonald huis (Sophia). Voor punt 2, 3 en 4 geldt: −
u gaat via de kortste route van en naar de patiëntenkamer
−
de verpleging reserveert een apart toilet
−
de douche en het toilet worden dagelijks huishoudelijk gereinigd en na uw vertrek tevens gedesinfecteerd met chloor 250 ppm.
7
Aan de inhoud van deze folder kunnen geen rechten worden ontleend © Erasmus MC - Patiëntencommunicatie - 06/06
Erasmus MC - Sophia
Erasmus MC - Daniel den Hoed
Dr. Molewaterplein 40
Dr. Molewaterplein 60
Groene Hilledijk 301
3015 GD Rotterdam
3015 GJ Rotterdam
3075 EA Rotterdam
Tel (010) 463 92 22
Tel (010) 463 63 63
Tel (010) 439 19 11
5822773
Erasmus MC
