Den Haag fietsstad

Den Haag fietsstad 2014

1


2

Den Haag Fietsstad 2014 Het gaat goed met de fiets in Den Haag! De afgelopen jaren heeft de gemeente fors geïnvesteerd in de fiets en met succes. Het aantal fietsers is toegenomen. Er zijn ontbrekende schakels voor fietsers opgelost en bijna 100 kilometer bestaand tegelfietspad is tot nu toe een asfaltfietspad geworden. Den Haag wil het gebruik van de fiets optimaal faciliteren en gaat door met het realiseren van goede fietsvoorzieningen.

Fietsen zonder hindernissen

Verkeerseducatie op school

Veilig stallen in buurtstallingen

Fietsen zonder hindernissen Den Haag fietsstad 2014

3


4

Fietsklimaat en -beleid in Den Haag De fiets past uitstekend in de stad Den Haag, een stad die ruimtelijk wil verdichten en toch leefbaar en bereikbaar wil blijven. Fietsen is vlot, gezond, schoon, klimaatneutraal en de fiets neemt weinig ruimte in beslag. De fiets is voor velen ook een prima manier om voldoende te bewegen, het recreatieve groen in en om de stad op te zoeken en naar school, winkel, sport of werk te gaan. Den Haag wil dan ook zoveel mogelijk mensen op de fiets krijgen. In de Haagse Nota Mobiliteit staat het doel om het fietsgebruik in de periode 2010 – 2020 met 30% te laten groeien en in de periode tot 2030 met 50%. Het stimuleren van het fietsgebruik is onderdeel van een strategie om te komen tot een duurzame mobiliteitsmix met een hoger aandeel fiets en openbaar vervoergebruik en een lager aandeel autoverkeer. Dit is goed voor de leefbaarheid en bereikbaarheid van de stad en voor het terugdringen van de CO2 uitstoot. Goede fietsinfrastructuur is de basis voor groei van het fietsgebruik in de stad. Mensen maken sneller een keuze voor de fiets, als de voorzieningen in de hele fietsketen op orde zijn. Dat betekent een goede fietsparkeergelegenheid bij de woning, een snelle, comfortabele en veilige route naar de bestemming en een goede (bewaakte) fietsparkeergelegenheid bij de bestemming. Daarbij zal Den Haag extra aandacht besteden aan het creëren van aantrekkelijke doorgaande routes, omdat het gebruik van de fiets dan ook voor langere afstanden – ruwweg tot 12 km – aantrekkelijker is. Zeker ook met de elektrische fiets in opkomst. Algehele fietsklimaat in Den Haag De afgelopen jaren is door de gemeente Den Haag flink geïnvesteerd en uitvoering gegeven aan het fietsbeleid in de stad. Dit is zichtbaar op straat en op de fietspaden in Den Haag. Er zijn vrijliggende fietspaden, fietsstraten en fietsvriendelijke rotondes aangelegd. De Haagse binnenstad is eind 2009 afgesloten voor doorgaand autoverkeer en nu het domein van fietsers en voetgangers. Daarnaast is van bijna 100 kilometer fietspad de tegels vervangen door asfalt. Uiteraard worden de nieuwe fietspaden direct in rood asfalt uitgevoerd. Deze fietsinfrastructuur wordt druk befietst en ook steeds meer, blijkt uit tellingen. Al die (extra) fietsen moeten natuurlijk ook worden gestald. Ook hierin is en wordt flink geïnvesteerd. Den Haag beschikt al jaren over een uitgebreid netwerk van bewaakte fietsenstallingen van Biesieklette. Over heel de stad verspreid zijn bewaakte fietsenstallingen gerealiseerd. In de komende periode investeert de gemeente Den Haag nog meer in fietsenstallingen om te kunnen voldoen aan de vraag naar fietsparkeerplaatsen als gevolg van de groei van het fietsgebruik in Den Haag. Schoolkinderen in Den Haag kunnen meedoen aan het praktisch verkeersexamen Behalve dit verkeersexamen heeft de gemeente Den Haag een breed aanbod aan praktische verkeerseducatie voor het basisonderwijs en voortgezet onderwijs. De belangstelling van scholen voor deze praktische verkeerseducatie neemt nog steeds toe. Fietsbeleid De ambitie van het college om ruim baan te geven aan de fietser, de voortzetting van het fietsbeleid van de afgelopen jaren en de speerpunten voor het fietsbeleid uit de Haagse Nota Mobiliteit krijgen een uitwerking in het Meerjarenprogramma Fiets 2011 t/m 2014, in de vorm van de volgende drie thema’s:  Fietsparkeervoorzieningen;  Fietsnetwerk;  Promotie, communicatie en vaardigheden. Per thema zijn diverse doelstellingen geformuleerd. Op dit moment (halverwege 2013) lijkt het erop dat de meeste doelstellingen op planning liggen en gehaald zullen worden. Het beleid krijgt zijn uitwerking buiten op straat. Een groot succes is de subsidieregeling voor buurtstallingen. Ruim 1.500 plekken in deze stallingen zijn, vanaf juli 2012 tot nu, met subsiDen Haag fietsstad 2014

5

die opgeknapt of erbij gekomen. Ook fietstrommels krijgen een uitrol in de stad, dit gebeurt in overleg met bewoners. De nieuwe fietsenstalling bij station Ypenburg is gerealiseerd net als bij Den Haag Centraal. Plannen voor nog meer stallingen bij Den Haag Centraal en bij station Hollands Spoor worden steeds concreter. In de binnenstad blijft het zoeken naar locaties maar ook hier worden stappen gezet. De stalling Grote Markt is gerealiseerd en er is gestart met een pilot handhaving fietsparkeren Grote Markt. Communicatie over de Haagse fietsprojecten en fietsbeleid heeft continue aandacht, net als de verkeerslessen op scholen. De nieuwe fietsbewegwijzering is in de maak en zal in begin 2014 op straat staan. Fietsen zonder hindernissen De fiets past ook uitstekend in de stad Den Haag, omdat Den Haag een compacte stad is. Nagenoeg heel Den Haag ligt binnen een straal van 7½ kilometer hemelsbreed vanaf het centrum. Bovendien zijn er relatief weinig harde barrières in de vorm van rivieren, snelwegen en / of spoorlijnen. En waar die barrières er wel zijn, zijn bruggen of tunnels aanwezig. Om verdere hindernissen zoveel mogelijk te vermijden gaat Den Haag verder met het uitvoeren van het ingezette beleid en afmaken waarmee begonnen is. Het ruimtelijk beleid van Den Haag is gericht op verdichting van het bestaande stedelijke gebied. Binnenstedelijke verdichting betekent kortere reisafstanden en hogere dichtheden en daarmee betere kansen voor verplaatsingen te voet, met de fiets of openbaar vervoer. Deze compacte verstedelijking is basis voor een stad waar de fiets een dominante positie heeft. Binnen die compacte stad is het complementeren van het hoofdroutenetwerk voor de fiets van groot belang. Dit gebeurt in samenwerking met bewoners en belanghebbenden in de stad. Opvallend zijn de diverse uitgevoerde burgerinitiatieven die samen vallen met fietsprojecten. Bij de uitvoering van het fietsbeleid en bij de fietsprojecten betrekt de gemeente diverse partners, zoals scholen, bewoners, Fietsersbond, winkeliers, Stadsgewest Haaglanden, politie enzovoorts. Daarnaast kunnen fietsers Fiets Onvriendelijke Situaties doorgeven aan de gemeente. Samen met de Fietsersbond worden hiervoor oplossingen bedacht en uitgevoerd. Hierdoor leeft het thema fiets in de stad en wordt draagvlak gecreëerd voor de soms lastige afwegingen die gemaakt moeten worden. Immers het realiseren van fietsvoorzieningen in de compacte stad als Den Haag is worstelen met schaarse ruimte. Dit vereist scherpe en soms lastige keuzes. Kiezen voor de fiets betekent in voorkomende gevallen het terugbrengen van ruimte voor autoverkeer, zoals rijstroken of parkeerplaatsen. In de projecten Carnegielaan, Elandstraat, Valkenboslaan en een autoluwe binnenstad is deze keuze voor de fiets gemaakt. Kortom, het gaat goed met de fiets in Den Haag en de gemeente gaat dan ook verder met de uitvoering van de vele fietsprojecten.


6

Hoofdfietsroutenetwerk


7

Hoofdstructuur wegverkeer


8


9


10

Herkenbaarheid op straat Goede fietsinfrastructuur is de basis voor groei van het fietsgebruik in de stad. Concreet betekent dit dat de gemeente Den Haag doorgaat met het asfalteren van fietspaden, het voltooien van het hoofdroutenetwerk en het realiseren van fietsparkeervoorzieningen. Nieuw in Den Haag zijn de zogeheten sterroutes. Op deze routes heeft de fiets prioriteit. In de Haagse gemeenteraad is de wil uitgesproken om in de periode tot 2020 minimaal 10 sterroutes aan te leggen. De essentie en kracht van de aanpak van sterroutes is dat alle ontbrekende schakels per route tegelijkertijd worden opgelost plus de keuze om de sterroutes zoveel mogelijk binnendoor langs en via rustige gebieden te laten lopen. Op dit moment is de sterroute Centrum – Scheveningen-Haven en de sterroute Centrum – Leidschenveen in voorbereiding. Van beide plannen is een ambtelijk vastgesteld voorontwerp klaar om de inspraak in te gaan. Met het aanleggen van ontbrekende schakels heeft de gemeente de afgelopen jaren veel knelpunten voor fietsers opgelost. Onder andere de Kamperfoelistraat, de Carnegielaan en de Waldorpstraat zijn daar voorbeelden van. Een ander voorbeeld is de Erasmusweg, hier heeft de gemeente de fietspaden doorgetrokken tot op het kruispunt zodat fietsers niet meer “vogelvrij”, maar verkeersveilig over kunnen steken. Het streven van de gemeente is om vrijliggende de fietspaden, in rood asfalt, aan te leggen daar waar het kan. Waar de ruimte het niet toelaat legt de gemeente fietsstroken aan van voldoende breedte of zijn fietsstraten de oplossing. Tot slot heeft de gemeente de afgelopen jaren bijna 100 km tegelfietspad omgezet in fietspaden in rood asfalt. In het Meerjarenprogramma Fiets 2011-2014 zijn de streefbeelden opgenomen voor de kwaliteit van de fietsvoorzieningen in de stad Den Haag. Bij de opgenomen streefbeelden is voor zover relevant, onderscheid gemaakt naar de vormgeving van fietsvoorzieningen op sterroutes, stedelijke hoofdfietsroutes en recreatieve routes. Er is gekeken naar de CROW richtlijnen voor fietsvoorzieningen en beredeneerd vanuit een goede kwaliteit voor fietsers. Enkele voorbeelden van deze streefbeelden zijn het rode asfalt, de minimale breedtes voor fietspaden van 2,40 meter en voor fietsstroken 1,75 meter. Over het verkeersveilig en fietsvriendelijk inrichten van kruisingen, het toepassen van verlichting en het strooiregime zijn ook streefbeelden opgenomen. De uiteindelijke vormgeving van fietsvoorzieningen is altijd verkeers- en stedenbouwkundig maatwerk, dat kan het noodzakelijk maken om van de opgestelde streefbeelden af te wijken. Bij elk ontwerp is het belangrijk dat niet alleen naar de beoogde fietsvoorziening wordt gekeken, maar dat deze zich ook goed verhoudt met de stedelijke omgeving. De Haagse fietsprojecten dragen dan ook bij aan een aantrekkelijk ingerichte buitenruimte. Ofwel het zijn integrale ontwerpen met onder andere aandacht voor groen en leefbaarheid. In voorkomende gevallen kan dit betekenen dat de ruimte voor het autoverkeer, zoals rijstroken, opstelstroken, rijbaanbreedtes of parkeerplakken wordt teruggebracht. Voor de Javastraat, Laan van Meerdervoort, Zuiderparklaan, Groot Hertoginnelaan en Bankastraat zijn ontwerpen in voorbereiding, waarbij de ruimte voor het autoverkeer wordt teruggebracht ten gunste van fietsvoorzieningen. Hiervoor zijn bewuste keuzes en zorgvuldige afwegingen van belang, want in een aantal gevallen leidt dit tot plannen waar aanvankelijk veel weerstand tegen is. Toch zet de gemeente door om de fietsvoorzieningen te realiseren mèt aandacht voor de stedelijke inpassing. Foto linksonder: Erasmusweg ; foto rechtsonder: tegelpaden omzetten in asfalt fietspaden


11


12

Financiën Om de doelstellingen vanuit het Haagse fietsbeleid te bereiken zijn er de afgelopen jaren veel fietsprojecten voorbereid en uitgevoerd en hebben er omvangrijke investeringen plaatsgevonden in zowel het fietsroutenetwerk (aanleg nieuwe fietsvoorzieningen en het omzetten van tegelfietspaden in asfaltpaden) als in fietsparkeervoorzieningen. Hieronder staat hoeveel geld er bij benadering de afgelopen jaren is geïnvesteerd in fietsprojecten. Deze investeringen worden gedekt uit het Meerjarenprogramma Fiets, maar ook uit andere gemeentelijke programma’s (werk met werk maken) en uit subsidiebijdragen vanuit het actieplan luchtkwaliteit, het stadsgewest Haaglanden en de Provincie ZuidHolland. Jaar

Totaal realisatie*

Realisatie tbv fietsprojecten

P%

2008

€ 123 mln

€ 3 mln.

2%

2009

€ 107 mln.

€ 9 mln.

8%

2010

€ 100 mln

€ 16 mln.

16%

2011

€ 56 mln.

€ 8 mln.

14%

2012

€ 51 mln.

€ 7 mln.

14%

Totaal

€ 437 mln.

€ 43 mln.

10%

Maar liefst € 43 miljoen is de afgelopen vijf jaar geïnvesteerd in de fiets. Opgemerkt moet worden dat dit overzicht een globale budgetverdeling aangeeft. Bijna alle herinrichtings- en reconstructieprojecten van de gemeente Den Haag zijn integrale projecten waarin zoveel mogelijk alle aspecten van de openbare ruimte worden meegenomen. Er wordt nadrukkelijk gekeken naar de verkeersveiligheid, de voetgangers, de fietsers, de doorstroming voor het gemotoriseerde verkeer, de leefbaarheid enzovoorts. Dit betekent dat door een project als het verkeerscirculatieplan centrumgebied, de situatie voor de fiets is verbeterd. Echter in de financiering is dit niet terug te vinden, want het verkeerscirculatieplan was geen fietsproject. Hetzelfde geldt voor projecten in het kader van Netwerk RandstadRail, hierbij worden sporen vernieuwd dan wel verplaatst waarbij altijd ook naar andere verkeersdeelnemers, zoals de fietser, wordt gekeken. Zo maakt de gemeente werk met werk. Omgekeerd geldt dan ook dat in fietsprojecten ook rekening wordt gehouden met de verkeersveiligheid, de doorstroming voor het autoverkeer en / of het realiseren van parkeerplaatsen. Deze samenhang leidt tot integrale infrastructurele projecten. Voor de komende jaren staat er geld gereserveerd voor de uitvoering van fietsprojecten. Op dit moment is er nog eens een kleine 50 miljoen euro beschikbaar voor het realiseren van fietsvoorzieningen (voor zowel stallingen als voorzieningen op het fietsnetwerk). Bij elkaar opgeteld investeert de gemeente Den Haag ruim € 90 miljoen in de fiets!

* "Totaal realisatie" betreft de realisatie op product 210.2.02 Aanleg Straten, Wegen en Pleinen. Het gaat hierbij om activiteiten: De herinrichting/reconstructie van straten, wegen, pleinen en voetpaden. Uitvoering van het verkeersveiligheidsplan, De Kern Gezond, Fietsprogramma, Verkeers(circulatie)plan. De aanpassingen van voorzieningen voor het overige verkeer in samenhang met de aanleg van RandstadRail. Den Haag fietsstad 2014

13


14

Monitoring van het fietsgebruik Uit Monitoring HNM (nulmeting) Om de effecten van het Haagse mobiliteitsbeleid in beeld te kunnen brengen wordt elke twee jaar een monitoringsrapport opgeleverd, waarbij de meetbare doelen van de Haagse Nota Mobiliteit worden gemonitord. Hierin wordt ook de effectiviteit van het Haagse Fietsbeleid onderzocht. Er is onder andere onderzoek gedaan naar de vervoerwijzekeuze, gebruik van de fiets en de kwaliteit van fietsroutes. Op basis van tellingen op tien vaste telpunten wordt een fietsindex gemaakt (basisjaar 2006 = 100). In 2011 bedroeg het fietsindexcijfer voor werkdagen 106. In 2012 was het indexcijfer 109. Dit duidt op een jaarlijkse toename van het fietsgebruik. Het CBS heeft met gegevens vanuit het Onderzoek Verplaatsingen in Nederland (OViN) berekend dat in 2011 in Den Haag totaal 140 miljoen verplaatsingen met de fiets zijn gemaakt. Dit zijn gemiddeld ruim 5 fietsritten per week per Hagenaar (jong en oud). Als wordt gekeken naar de vervoerwijzekeuze (modal split) van de verplaatsingen in Den Haag blijkt dat de (brom)fiets een aandeel heeft van 20% van alle verplaatsingen. In 2008 was dit 16%. Het fietsgebruik naar het Centrum van Den Haag, is de afgelopen jaren fors toegenomen. Vooral de grote aantallen gestalde fietsen in de binnenstad versterken dit beeld. Uit de vervoerwijzekeuze van de verplaatsingen in Den Haag van en naar het centrum blijkt een (brom)fiets aandeel van 23%. Verwacht wordt dat verplaatsingen vaker per fiets worden afgelegd als de kwaliteit van de fietsroutes verbetert. Daarom is als doel gesteld de kwaliteit van de fietsroutes te verbeteren. In 2012 is in de stadsenquête aan Hagenaars gevraagd hoe tevreden zij zijn over de kwaliteit van de fietsroutes in de stad. Hierbij is onder andere gevraagd naar de dichtheid van het netwerk, kwaliteit verlichting, sociale- en verkeersveiligheid, etc. Gemiddeld is 58% tevreden of zeer tevreden over de kwaliteit van de fietsroutes. Ca. 25% is neutraal. Hoog scoren de dichtheid van de routes, kwaliteit van het wegdek en verlichting. Minder waardering is er voor kwaliteit stallingsmogelijkheden op bestemming en last van auto’s en trams.


15

Overzicht van alle voorbeeld projecten


16

Den Haag: Fietsstad zonder hindernissen Uit de vele projecten die de afgelopen jaren zijn gerealiseerd is gekozen voor de volgende projecten.     

Trekweg: autostraat omgebouwd tot fietsstraat, onderdeel van het Trekfietstracé. De Carnegielaan: van twee rijstroken terug naar één rijstrook voor aanleg vrijliggende fietspaden. De La Reyweg: versmalling rijbaan voor aanleg vrijliggende fietspaden. Biesieklette stalling: veilig stallen van fietsen Buurstallingen: subsidie verleend voor meer dan 1.600 fietsparkeerplekken

Niet als apart project benoemd, maar toch aardig om te melden is dat het sinds april 2013 is toegestaan om te fietsen in het hele voetgangersgebied van de Haagse binnenstad.


17

Trekweg, onderdeel van het Trekfietstracé Het trekfietstracé is de naam voor de snelle en hoogwaardige fietsverbinding tussen de woonwijk Ypenburg, de gemeente Nootdorp (en verder) met het centrum van Den Haag. Deze fietsroute volgt deels de route van het water van de Trekvliet. De route heeft een groot aantal infrastructurele barrières voor de fiets op. Ook verbindt de route een aantal (recreatieve) fietsroutes die parallel aan de kust lopen. Deze route is reeds in delen gerealiseerd. In stadsdeel Laak is in 2012 een belangrijk onderdeel van de route geopend. De fietsstraat op de Trekweg. Het Trekfietstracé loopt op deze plek over een woonstraat. Na afweging van verschillende alternatieven is ervoor gekozen een fietsstraat aan te leggen met een asfaltverharding voor de fiets in het midden, en aan beide zijden “rammelstroken” om de snelheid van de auto te beperken. De fietsstraat is comfortabel en veilig voor de fietser. Gebruikers en bewoners zijn enthousiast over het nieuwe profiel.

Trekweg voor herinrichting

Er wordt voor het Trekfietstracé gewerkt aan nog een aantal deelprojecten, waaronder een nieuw fietsviaduct over de rijksweg A4, een fietspad door het groene gebied van de Vlietzone en het verknopen van de fietsroute met de andere hoofdfietsroutes rond het centrum.

Trekweg na herinrichting


18

Carnegielaan Langs de Carnegielaan is lange tijd een fietsverbod geweest tijdens de avondspits. De Carnegielaan bestond uit 2+1 rijstrook met een hoge verkeersdruk. Er waren geen fietsvoorzieningen aanwezig. Fietsers dienden om te rijden, maar op de alternatieve routes waren ook niet of nauwelijks goede fietsvoorzieningen. Daarom is in 2007 besloten tot de aanleg van vrijliggende fietsvoorzieningen langs de Carnegielaan in twee richtingen.

Oude situatie

De Carnegielaan maakt onderdeel uit van de Haagse Centrumring voor het autoverkeer. De aanleg van fietsvoorzieningen is ten koste gegaan van één rijstrook voor het autoverkeer. Omdat er ook nog een brandweerkazerne vlak bij de route Oude situatie ligt, waren er zorgen om de doorstroming. Met berekeningen is aangetoond dat versmalling zou kunnen zonder dat de doorstroming van het autoverkeer in gevaar zou komen. Immers hangt de capaciteit van de weg af van de capaciteit van het aangrenzende kruispunt. Verder loopt de Carnegielaan om het Vredespaleis heen en staan langs de gehele route grote, monumentale bomen. Deze moesten behouden blijven. Door het fietspad een klein beetje te laten meanderen konden de bomen behouden blijven en was de ruimtelijke kwaliteit gegarandeerd. In 2008 is de herinrichting afgerond en is de weg geopend. De doorstroming van het autoverkeer op de route is goed gebleken. De veilige en comfortabele vrijliggende fietspaden zijn gerealiseerd.

Carnegielaan nieuwe situatie


19

De La Reyweg De De La Reyweg had een profiel met fietsstroken met aan de ene zijde langsparkeerplaatsen en aan de andere zijde een brede asfaltbaan voor autoverkeer. Op/langs de middenberm werd langsgeparkeerd, hoewel dit niet formeel toegestaan was. De La Reyweg ligt voor de ene helft in de wijk Rustenburg/Oostbroek en aan de andere zijde maakt het onderdeel uit van de Schilderswijk. Beide wijken hebben een hoge parkeerdruk. In combinatie met de aanpak van de riolering heeft in 2011 een totale herinrichting van de straat plaatsgevonden. Hierbij is aan beide zijden een breed en comfortabel, vrijliggend fietspad aangelegd. Ook is op de gevaarlijke, met verkeerslichten geregelde, kruising met de Steijnlaan/Dierenselaan een veilige, nieuwe rotonde aangelegd met fietsers in de voorrang. Bij deze rotonde rijdt de kruisende tram rechtdoor over het middeneiland. Om tegemoet te komen aan de hoge parkeerdruk is het gedoogde illegale langsparkeren gelegaliseerd. De verbeterde De La Reyweg is hierdoor een veilige, comfortabele schakel geworden in het fietsnetwerk langs hoofdroutes. Naar dit voorbeeld wordt op dit moment gewerkt aan realisatie van fietspaden op de parallel gelegen Zuiderparklaan.

De La Reyweg na herinrichting


20

Biesieklette (Bewaakte fietsenstallingen) Al 30 jaar heeft de gemeente Den Haag een uitgebreid netwerk van bewaakte stallingen. De stallingen worden in opdracht van de gemeente Den Haag beheerd door de stichting Biesieklette. Oorspronkelijk opgezet als een werkgelegenheidsproject is Biesieklette na 30 jaar uitgegroeid tot een professionele fietsparkeerorganisatie. Den Haag heeft momenteel 14 bewaakte openbare fietsenstallingen, waarvan 5 in de binnenstad en 4 in Scheveningen. De stallingen worden gekenmerkt door hun bijzondere uitstraling. In het kader van het project Fiets & Stal zijn de beheerdershuisjes ontworpen door architecten uit binnen- en buitenland. Bijzonder is de nieuwe Biesieklette stalling langs de onlangs vernieuwde boulevard in Scheveningen. Het ontwerp van de stallingen is perfect ingepast in het ontwerp van Morales voor de boulevard Scheveningen.

Beheerdershuisje ontworpen door URS Pfannemuller

Een bijzondere vermelding verdient ook de stalling bij de Grote Markt. De kelder van de parkeergarage van de City Parking is omgebouwd tot een prachtige fietsenstalling met reparatie werkplaats. De stalling biedt plaats aan 500 fietsen. Behalve het bewaakt stallen van fietsen biedt Biesieklette ook aan de fietser gerelateerde service, zoals het verhuur van een kinderbuggy, (strand) rolstoelen en fietsverhuur.

Fietsenstalling Boulevard Scheveningen

In het jaar 2012 stalden meer dan 200.000 fietsers hun fiets in een van de Haagse Biesieklette stallingen.

Behalve openbare fietsenstallingen beheert Biesieklette ook een aantal stallingen bij scholen voor het voortgezet onderwijs, zodat scholieren hun fiets veilig bij de school kunnen stallen. Dit is een stimulans voor kinderen om op een goede (= veilige) fiets naar school te komen.

Fietsenstalling Boulevard nabij haven Scheveningen Den Haag fietsstad 2014

21

De Buurtstallingen In het Meerjarenprogramma Fiets 2011-2014 staat dat de gemeente particuliere initiatieven een impuls wil geven. Sinds 1 september 2012 is het mogelijk voor particuliere ondernemers om subsidie aan te vragen voor bestaande of nieuwe buurtstallingen. De subsidie regeling is een succes zodat de regeling verlengd is tot 1 juli 2013. Tot en met het moment waarop deze inschrijving werd geschreven zijn voor 13 bestaande– en 8 nieuwe buurstallingen subsidie verleend. Voordat de regeling werd vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders waren al twee stallingen voorzien van subsidie. In totaal heeft de gemeente voor ruim 1.600 fietsparkeerplekken in woonbuurten subsidie verleend.

Foto boven: Feestelijke opening buurtstalling

Foto rechts: Interieur buurtstalling

Foto onder: Buurtstalling Goudsbloemlaan


22

Resultaten fietsparkeren De afgelopen jaren heeft Den Haag ook flink geïnvesteerd in het realiseren van fietsparkeervoorzieningen. Hiermee gaat de gemeente door, om te blijven voldoen aan de groeiende vraag hiernaar. De fietsparkeervoorzieningen moeten zowel bij de herkomst als bestemming van de fietser op orde zijn. De gemeente hanteert de volgende indeling bij het realiseren van de fietsparkeervoorzieningen:  Stallen in woonbuurten;  Stallen binnenstad;  Stallen bij NS-stations en openbaar vervoer-haltes;  Stallen in Scheveningen. Voor het stallen in woonbuurten zijn de volgende initiatieven uitgevoerd.  Proef met 12 fietstrommels in woonbuurten (namelijk 6 trommels in Bezuidenhout en 6 trommels in de Vruchtenbuurt) in 2010. De proef was een succes. Het plaatsen van fietstrommels wordt voortgezet. In 2013 en 2014 worden nog eens 120 trommels geplaatst in 8 woonbuurten.  Subsidiëring buurtstallingen. Den Haag kende al zo’n 30 particuliere buurtstallingen. Het in standhouden van deze buurtstallingen en het uitbreiden van het aantal buurtstallingen was een van de doelstellingen van het Meerjarenprogramma Fiets 2010-2014. Daartoe werd een subsidieregeling ingesteld om particuliere initiatieven voor het openen van een buurtstalling te stimuleren. En met succes. In december 2011 werd de eerste gesubsidieerde buurtstalling geopend. In 2012 werden nog eens ongeveer 23 nieuwe stallingen geopend en bestaande stallingen opgeknapt. Medio 2013 staat de teller op ongeveer 25 stallingen en ongeveer 1.600 stallingsplakken. In de Haagse binnenstad zijn de volgende resultaten te benoemen.  Amendement bij de vaststelling door de gemeenteraad van de Haagse Nota Mobiliteit op 22 september 2011 om 2500 extra parkeerplekken voor fietsen in de binnenstad te realiseren in de periode tussen 2011 en 2020  December 2011. Opening nieuwe bewaakte fietsenstalling in de kelder van een parkeergarage bij de Grote Markt. De stalling biedt plaats aan 500 plekken. De stalling kent een hoog service niveau met oplaadpunten voor electrische fietsen, speciale plekken voor bakfietsen, een reparatie werkplaats, verhuur van fietsen, rolstoelen en kinderbuggy’s.  Fietsparkeereis voor drie bouwplannen in de binnenstad in Den Haag. In plaats van een parkeereis voor auto’s is voor drie bouwplannen in de Haagse binnenstad een parkeereis voor fietsen gesteld. Het gaat om 300 tot 400 fietsplekken per bouwplan.  Visie Fietsparkeren Binnenstad (bestuurlijk vastgesteld januari 2013)  Onderzoek naar de mogelijkheden om de ambtenarenstalling onder het stadhuis uit te breiden en geschikt te maken voor het publiek.  Geplande uitbreiding bestaande Biesieklettestalling Voldersgracht van 130 tot 200 plaatsen (uitvoering medio 2013)  Geplande opening nieuwe stalling achter de Bijenkorf (1200 plekken) (uitvoering eind 2013)  De inzet van een mobiele bewaakte stalling bij evenementen, zoals Parkpop en vuurwerkfestival. Bij de NS stations en openbaar vervoer-haltes zijn de volgende resultaten gehaald.  Uitbreiding fietsparkeerplekken bij Station Den Haag HS tot 2600 plekken (gerealiseerd in 2008)  Uitbreiding fietsparkeerplakken bij Station Ypenburg van 244 plekken tot 360 plekken (gerealiseerd in 2012)  Uitbreiding fietsparkeerplekken bij Station Moerwijk van 112 plekken tot 224 plekken (gerealiseerd 2012)  Visie fietsparkeren Den Haag Centraal en uitvoeringsprogramma (vastgesteld 2012)  Geplande uitbreiding fietsenstallingen bij Den Haag Centraal van 4.800 plekken in 2011 tot 8.400 plekken in 2014. Reeds gerealiseerd 300 plekken bij Grotiusplaats en 300 extra plekken onder het Prins Bernhardviaduct aan de Rijnstraat. Medio 2013 750 extra plekken op het KoninginJulianaplein.  Uitbreiding fietsparkeerplekken bij Station Leidschenveen van 120 plekken tot 290 Artist impression stalling onder het plekken ( waarvan 120 gerealiseerd in 2012 Prins Bernhardviaduct Den Haag Centraal Den Haag fietsstad 2014

23

en 50 gepland in 2013)  Geplande uitbreiding fietsparkeerplekken met in totaal 566 plekken bij 29 OV haltes (uitvoering medio 2013)  Voor de Fietsflat bij Den Haag Centraal wordt op dit moment gewerkt aan een voorontwerp waarbij vorm wordt gegeven aan aspecten als duurzaamheid, comfort, (extra) stallingscapaciteit en inpassing in de omgeving. Realisatie en heropening van de Fietsflat wordt voorzien in 2014. In stadsdeel Scheveningen zijn de volgende stallingen gerealiseerd.  Vernieuwde stalling Strandweg bij Keizerstraat voor 250 fietsen (in 2012)  Opening nieuwe stalling Strandweg bij Noordelijk Havenhoofd (in voorjaar 2013). Stalling heeft hoog serviceniveau zoals oplaadpunten voor elektrische fietsen, rolstoelen en scootmobielen. Verhuur van fietsen, (elektrische) strandrolstoelen, bolderwagens en kinderbuggy’s. Tevens is er een openbaar (invaliden)toilet inclusief toegankelijk douche en kleedruimte en tillift.  Tot slot heeft ook een buurtstalling in Scheveningen gebruik gemaakt van de subsidieregeling voor buurtstallingen.

Interieur stalling Grote Markt


24

Fietsen zonder hindernissen Fietsen zonder hindernissen kan op vele manieren worden opgevat. Is een fietspad uitgevoerd in rood asfalt, zijn verkeerslichten logisch afgesteld en zijn veel bezochte plekken makkelijk bereikbaar met de fiets. In het kader van het thema fietsen zonder hindernissen is gekozen voor de volgende drie voorbeeldprojecten.  Kruispunt Neherkade / Slachthuisstraat - aanpassen verkeerslicht in het voordeel van de fietser.  Fietspad Spoorlaan - verbinding tussen Ypenburg, Pjinacker-Nootdorp met binnenstad Den Haag.  Riouwbrug - aanleg verbinding woonbuurt met scholen (burgerinitiatief)


25

Kruispunt Neherkade / Slachthuisstraat aanpassing verkeerslichten De Centrumring is een belangrijke route voor het autoverkeer rond de Haagse binnenstad. De route maakt het mogelijk om locaties in het centrum makkelijk te bereiken. Ook autoverkeer dat niet in de binnenstad moet zijn, kan de binnenstad via de Centrumring passeren. De Centrumring heeft meerdere kruispunten, die met verkeerslichten zijn geregeld. De doorstroming van het autoverkeer staat centraal op de Centrumring, echter de bussen en trams de de centrumring oversteken, krijgen bij de verkeerslichten voorrang. De gemeente wil dat trams en bussen zo weinig mogelijk stoppen voor verkeerslichten. Wel houdt de gemeente hierbij zoveel mogelijk rekening met het andere verkeer. En dit zorgt ervoor dat op meerdere plaatsen de fietsers mee kunnen fietsen met de overstekende bussen en trams. Bij het kruispunt Neherkade – Slachthuisstraat steken fietsers de Neherkade over, de sterroute richting Delft kruist hier de Centrumring. Sinds enkele jaren gaat het fietslicht op groen, op moment dat trams de Neherkade oversteken. Op deze wijze hebben de overstekende fietsers vaker groen, hoeven minder lang te wachten en hebben dus minder oponthoud. Dezelfde regelingen zijn er op drie kruispunten met de Waldeck Pyrmontkade. En ook elders in de stad wordt dit meefietsen zoveel mogelijk toegepast. Verder geldt dat bij de aanleg van fietspaden en het opnieuw inrichten van een kruising de gemeente de ruimte voor fietsers bij verkeerslichten probeert te vergroten. Op veel nieuwe kruispunten en kruispunten waar verkeerslichten worden vervangen, komen extra verkeerslichten speciaal voor fietsers. Zo kunnen fietsers optimaal profiteren van de flexibiliteit in de verkeerslichten, ook als er voor het autoverkeer geen ruimte is voor een extra keer groen. De verkeerslichten die de laatste jaren zijn vervangen, hebben meer flexibiliteit, waardoor deze beter reageren op het verkeersaanbod. Op moment dat er geen verkeer is op een bepaalde tak, kan die worden overgeslagen ten gunste van andere verkeersstromen. Het opvullen van een ‘gat’ in de regeling (vooral voor fietsers) gebeurt vaker dan jaren geleden.

Fietslicht op groen om Neherkade over te steken Den Haag fietsstad 2014

26

Spoorlaan (fietspad) De fietsroute tussen Gouda en Den Haag bevindt zich aan beide zijden van de A12. Een van de missende schakels was het traject tussen de Spoorlaan het station Ypenburg. De aanleg van het fietspad heeft als doel meer mensen in het woon-werkverkeer op de fiets te krijgen en heeft ook zeker een recreatieve functie. De fietsroute volgt vanaf de Westvlietweg de bestaande Spoorlaan. Vanaf het punt dat de Spoorlaan afbuigt (aan de zuidzijde van het Prins Clausplein) is een nieuw fietspad aangelegd evenwijdig aan de A12. Het fietspad ligt tussen twee watergangen zodat een groene natuurlijke omgeving wordt geboden aan de fietser. Halverwege het fietspad is een brug aangelegd. In 2006 is het besluit genomen het fietspad aan te leggen en in 2010 is het fietspad door verkeerswethouder Smit, samen met Sinterklaas, feestelijk geopend.

Foto rechts: fietsbrug halverwege fietspad Spoorlaan

Foto onder: fietspad gezien richting stadsdeelkantoor Ypenburg-Leidschenveen


27

Riouwbrug Op 1 december 2005 heeft de Bewonersorganisatie Archipelbuurt/Willemspark een burgerinitiatief ingediend. Hierin werd gepleit voor een goede fietsverbinding tussen de Koninginnegracht en de Raamweg. Het college van burgemeester en wethouders en de raadscommissie hebben het initiatief omarmd. Langs de hele Koninginnegracht hebben voetgangers en fietsers ongeveer iedere 500 meter een oversteek. Dit is met uitzondering ter hoogte van Riouwstraat. Hier kunnen fietsers en voetgangers pas na een kilometer oversteken. Gevolg was dat fietsers, en vooral schoolgaande jeugd, gebruik maakten van een smal voetpad uitgevoerd in halfverharding. Met de aanleg van een fietsbrug ter hoogte van de Riouwstraat is voor de fietsers een goede verbinding gerealiseerd met de wijk (en schoollocaties) aan de andere zijde van de Raamweg. In 2006 is gestart met het project en na een vlotte inspraakprocedure met enkel voorstanders van het plan, is de brug in 2008 feestelijk in gebruik genomen.

Voor & Na


28

Hindernissen opgelost Veel hindernissen voor fietsers zijn de afgelopen jaren weggenomen. Den Haag gaat hiermee verder en diverse plannen zijn op dit moment in voorbereiding. Zo zal na de zomer van 2013 de uitvoering starten van het project Groot Hertoginnelaan. Een herinrichting met vrijliggende fietspaden als resultaat van een burgerinitiatief. Een ander burgerinitiatief namelijk de aanleg van fietsstroken in de kleine Weimarstraat zal dan in uitvoering gaan. Begin 2013 start de uitvoering om op de Laan van Meerdervoort (tussen de Thorbeckelaan en het Azaleaplein) vrijliggende fietspaden aan te leggen. Verder wordt ook doorgewerkt aan de volgende projecten.  Fietsviaduct A4 - verbinding tussen centrum van Den Haag - Ypenburg (onderdeel recreatieve route)  Omzettingsprogramma - omzetten van tegel- en geasfalteerde fietspaden (in 2013 de 100e km)  Zuiderparklaan - rijbaan versmallen zodat vrijliggende fietspaden aangelegd kunnen worden  Smalle delen Laan van Meerdervoort en Javastraat - aanpassen van kruispunten en over de hele lengte teruggegaan kan worden van twee rijbanen naar één rijbaan zodat aan de centrumzijde een fietsstrook en aan de Scheveningen zijde een vrijliggend fietspad aangelegd kan worden. Tot slot staat de aanpak van sterroutes de komende jaren centraal. Per route worden alle ontbrekende schakels tegelijkertijd opgepakt en opgelost. Een integrale hindernisaanpak! Voor twee sterroutes is het voorontwerp ambtelijk vastgesteld en gereed voor inspraak. De volgende sterroutes staan in de rij om ook opgepakt te worden, de sterroute naar Wateringseveld en de sterroute naar Rijswijk. Ook hier zullen de nodige hindernissen worden opgelost en zal het fietsen nog aantrekkelijker worden.


29

Fietsviaduct A4 Op het Trekfietstracé ontbreken nog diverse schakels, waaronder het cruciale fietsviaduct over de A4. In het Meerjarenprogramma Fiets 2011-2014 staat het fietsviaduct op de projectenlijst. Uit de nut– noodzaak studie van 2006 blijkt dat er dagelijks tussen de 2.500 en 3.000 fietsers gebruik zullen maken van de route. Het ontwerp van het viaduct is gereed en is voorgelegd aan de buurt middels de officiële inspraak. Ook is er overleg met Rijkswaterstaat over de locatie van eventueel te plaatsen pilaren. Met de aanleg van het viaduct creëert de gemeente een snelle verbinding tussen de Vinex wijk Ypenburg en het centrum van Den Haag. Niet alleen woon– werkverkeer zal veel gebruik gaan maken van deze verbinding, maar ook voor recreatie is het een toegevoegd waarde. Onderdeel van het project fietsviaduct A4 is het toeleidende fietspad tussen het toekomstige fietsviaduct en de Westvlietweg. Dit vindt plaats in samenhang met het project Rotterdamsebaan.

Voorgestelde locatie van het fietsviaduct over 16 rijstroken van de A4

Gat in de geluidsmuur nabij Ypenburg waaraan het viaduct moet gaan grenzen Den Haag fietsstad 2014

30

Omzettingsprogramma van tegelfietspaden naar fietspaden van asfalt De kwaliteit van fietspaden is belangrijk om het fietsen aantrekkelijk te maken en te houden en het fietsgebruik te laten groeien. Een vlak wegdek is hierbij van belang, en ook veilige kruisingen, liefst met voorrang voor de fiets. Daarom streeft de gemeente Den Haag naar een integrale verbetering van bestaande fietspaden, waarbij naast asfaltverhardingen van de fietspaden ook inritconstructies worden toegepast op kruisingen met wegen van een lagere orde. In Den Haag ligt er ongeveer 360 kilometer fietspad (tegelpaden en asfaltpaden) en ruim 50 kilometer fietsstroken. Ca. 52 % van de 360 kilometer fietspad bestond in 2006 nog uit tegel-fietspaden. Bij de behandeling van de begroting 2008 heeft de gemeenteraad een motie aangenomen over het asfalteren van fietspaden. Met deze motie heeft de raad uitgesproken dat fietspaden, nieuw of toe aan groot onderhoud, altijd geasfalteerd worden en dat het college de raad informeert over de gevallen waarin het college hiervan wenst af te wijken. In het kader van het Meerjarenprogramma Fiets 2007-2010 is daarnaast in 2008 een (omzettings)programma gestart om de kwaliteit van bestaande fietspaden te verbeteren door tegelpaden om te zetten naar fietspaden met een verharding van (rood) asfalt. Resultaat van dit programma is dat in de periode van 2006 tot en met nu (medio 2013) bijna 100 strekkende kilometer tegelfietspad is omgezet naar asfaltfietspaden. In de Haagse Nota Mobiliteit is ingezet op een fietsbeleid waarin - naast de voltooiing van het hoofdroutenetwerk voor de fiets - een extra impuls aan de verbetering van het fietsnetwerk wordt gegeven. Om dit beleid vorm te geven, is in de Haagse Nota Mobiliteit onder andere ingezet op het verder gaan met omzetten van tegelfietspaden in asfalt fietspaden. Elk jaar wordt er een apart programma opgesteld en vastgesteld met daarin opgenomen de te asfalteren fietspaden en de financiële dekking hiervoor. Deze jaarlijkse omzettingsprogramma’s worden opgesteld met de volgende uitgangspunten:  Het hoofdfietsroutenet uit het Meerjarenprogramma Fiets;  De Sterroutes voor de fiets uit de Haagse Nota Mobiliteit;  Het regionale fietsroutenet Haaglanden uit de Fietsnota Haaglanden;  De wensen van de Fietsersbond;  De uitgevoerde beoordeling van fietsvoorzieningen in het kader van Groot Onderhoud; De jaarprogramma’s vormen uiteraard één logisch geheel met de al in vorige (plan-)jaren gerealiseerde kilometers. Voor de financiering van deze programma’s zijn meerdere dekkingsbronnen aanwezig. Naast het budget behorende bij het Meerjarenprogramma Fiets, wordt een beroep gedaan op andere gemeentelijke dekkingsbronnen (aanleg straten wegen pleinen) en subsidies van het Stadsgewest Haaglanden en de Provincie Zuid-Holland.

Overzicht van het aantal kilometer fietspad, per jaar, dat is omgezet van tegels naar rood asfalt: Jaar

2006

2007

2008

2009

2010

subtotaal

Aantal kilometer:

3 km

0 km

3,5 km

19 km

30 km

55,5 km

Jaar

2011

2012

2013

2014

subtotaal

TOTAAL

Aantal kilometer:

13,5 km

17 km

20 km gepland

Nog in te plannen

50,5km

106 km


31


32

Zuiderparklaan De Zuiderparklaan is onderdeel van het hoofdroutenetwerk voor de fiets. Op de Zuiderparklaan zijn fietsvoorzieningen aanwezig in de vorm van fietsstroken. De Zuiderparklaan is een 50 km per uur stedelijke hoofdweg. Het reeds jarenlange bestaande beleid van de gemeente is om op dergelijke wegen vrijliggende fietspaden in rood asfalt te realiseren. Omdat er op de Zuiderparklaan stil asfalt aangelegd en de riolering vervangen moet worden ontstaat nu de mogelijkheid het profiel zo aan te passen dat er vrijliggende asfalt fietspaden gerealiseerd kunnen worden. Dat kan door het haaks parkeren in de middenberm te vervangen door langs-parkeren. Op de De La Reyweg heeft de gemeente hetzelfde profiel toegepast.

Foto rechts: Zuiderparklaan Foto onder: Referentiebeeld na herinrichting De La Reyweg


33

Smalle delen Laan van Meerdervoort en Javastraat De smalle delen Laan van Meerdervoort en Javastraat maken deel uit van een sterroute en het lokaleen regionale hoofdroutenet voor de fiets. Echter ontbreken goede fietsvoorzieningen en bovendien is het op dit moment niet toegestaan om in de richting van Kijkduin te fietsen. De beide wegvakken vormen samen ook een belangrijke verbindingsweg voor autoverkeer tussen Den Haag Zuid en de Utrechtsebaan. Het is één van de drie autoroutes in dit deel van de stad die aansluiten op de Centrumring. Op het smalle deel van Laan van Meerdervoort is in de ochtenduren een parkeerverbod zodat er voor de auto’s drie rijstroken beschikbaar zijn. Hier zijn geen fietsvoorzieningen aanwezig. Aan de centrumzijde zitten winkels met o.a. een grote supermarkt. Laden en lossen gebeurt op de rijstrook aan de centrumzijde. In het smalle deel van de Javastraat zijn twee rijstroken voor auto’s en een fietsstrook in zwart asfalt voor fietsers in de richting van Wassenaar. Deze fietsstrook is te smal en ook hier staan vaak vrachtwagens te laden en lossen. De wens bestaat dan ook al jaren om het profiel aan te passen en het voor de fietser veiliger en mogelijk te maken om in beide richtingen te fietsen. Omdat er winkels en restaurants aanwezig zijn, is besloten het parkeren te handhaven. Er is dan ook gekozen om de rijstroken voor het autoverkeer te versmallen en de kruispunten aan te passen. Door de afwikkeling op de kruispunten te verbeteren, blijft de doorstroming op orde. Samen met een brede klankbordgroep is besloten het parkeren aan de centrumzijde te behouden. Hiernaast komt een brede fietsstrook voor de fietsers richting Wassenaar die gescheiden is van het parkeren met een “rammelstrook”. Aan de zeezijde van beide wegvakken komt een vrijliggend fietspad van tenminste 1,80 meter breed voor de fietsers richting Kijkduin.

Foto rechts: huidige situatie Javastraat

Foto onder: Artist impression nieuwe situatie met fietstroken en vrijliggend fietspad


34

Communicatie en de fiets


35


36


37


38

Fietsdiefstal Om de kans op fietsdiefstal tegen te gaan participeert de gemeente Den Haag sinds 2010 in het Regionaal Fietsdepot Haaglanden. Het Fietsdepot Haaglanden is een centraal verzamelpunt voor gestolen en verwijderde fietsen. Het fietsdepot controleert fietsen op diefstalsignalering. Teruggevonden fietsen gaan naar de rechtmatige eigenaar. Uit ervaringen blijkt dat de oprichting van een fietsdepot, in combinatie met een betere registratie en handhaving, een aanzienlijke bijdrage levert aan het terugdringen van fietsendiefstal. De gemeente, Biesieklette en politie Haaglanden voeren gezamenlijk acties uit om fietsendiefstal tegen te gaan. Onder andere door het uitdelen van promotiematrialen, zoals sleutelhanger en zadeldekjes worden fietsers bewustgemaakt van de risico’s op fietsdiefstal en gewezen op de mogelijkheden om je fiets veilig en bewaakt te stallen. Het investeren in goede, veilige en bewaakte stallingen levert een directe bijdrage aan het terugdringen van fietsdiefstal. Denk aan fietstrommels en buurtstallingen in woonbuurten en het gratis maken van de bewaakte stallingen in het centrum van de stad.


39


40

Verkeersveiligheid en educatie Naast het Meerjarenprogramma Fiets waarin geïnvesteerd wordt in het verbeteren en veiliger maken van de fietsinfrastructuur, heeft de gemeente ook een Meerjarenprogramma Verkeersveiligheid. Sinds 1997, het jaar waarin het convenant Duurzaam Veilig werd getekend, voert de gemeente een doelgericht verkeersveiligheidsbeleid. Dit heeft geleid tot een gestage daling van het aantal verkeersslachtoffers, van 1035 slachtofferongevallen in 2001 tot 440 slachtofferongevallen in 2010. Het aantal blackspots is teruggedrongen van meer dan 100 locaties eind vorige eeuw tot 13 locaties in 2011 (uitgaande van de definitie een blackspot is een locatie waar de laatste drie aaneen volgende jaren zes of meer ongevallen met letsel zijn geregistreerd). Uiteraard dient hier de kanttekening van de verminderede ongevallenregistratie te worden gemaakt. De gemeente heeft daarom de definitie voor een blackspot aangepast, namelijk een locatie waar de laatste drie opeen volgende jaren 4 of meer ongevallen met letsel én de laatste 5 opeenvolgende jaren 6 of meer ongevallen met letsel zijn geregistreerd. Aan deze definitie voldoen 24 locaties. Op vijf van deze 24 locaties zijn inmiddels maatregelen genomen om de veiligheid te verbeteren. Meer dan 90% van de Haagse woonwijken is ingericht als 30 km/uur gebied. Den Haag voert ook een actief wijkgericht beleid op de verbetering van de verkeersveiligheid in de omgeving van basisscholen. Zie ook www.denhaag.nl/verkeersveiligheid Den Haag heeft veel geïnvesteerd in verkeerseducatie met als doel kinderen al op jonge leeftijd te leren veilig (op de fiets) aan het verkeer deel te nemen. Scholen kunnen kostenloos gebruik maken van het volgende aanbod aan verkeerseductie: Voor het Basis onderwijs is er: Verkeersparcours op het schoolplein Jaarlijks kunnen 5 à 6 Haagse basisscholen zich aanmelden voor een verkeersparcours. Op een schoolplein wordt een compleet verkeersparcours aangelegd. Met een handig verkeersbordensysteem kunnen kinderen op een veilige en speelse manier kennismaken met verkeerssituaties, als voorbereiding op het 'echte' verkeer. Iedere school met een schoolplein kan zich aanmelden voor een fietsprogramma om kinderen (beter) te leren fietsen (voor minimaal twee jaar). Fietsles voor basisscholen (Veilig Leren Fietsen) Het project 'Veilig Leren Fietsen' zorgt ervoor dat alle kinderen op basisscholen in Den Haag kunnen leren fietsen of hun fietsvaardigheid verbeteren. Dit programma is altijd gekoppeld aan het verkeersparcours. Twee maal twee weken per schooljaar krijgt de school een aanhangwagen gevuld met steppen, loopfietsen, fietsen en waveboards voor op het schoolplein. De fietslessen zijn een goede voorbereiding op het fietsexamen in groep 7. De fietslessen worden gegeven door de gym- en de groepsleerkrachten met behulp van de bijgeleverde leerlijn 'Fietsen en Steppen'. Het project is begonnen met twee aanhangwagens. Een aanhangwagen kan 10 scholen per jaar aandoen. In 2012 is een derde aanhangwagen aangeschaft. Vanwege het grote succes zal in 2013 nog een vierde aanhangwagen worden geleverd. Zie ook: Zie: https://www.facebook.com/VeiligLerenFietsen

FietsDen Haag fietsstad 2014

41

examen: Tijdens het praktisch fietsexamen wordt getoetst of de leerlingen van groep 7 de opgedane verkeerskennis goed kunnen toepassen en daardoor veilig kunnen fietsen. Als voorbereiding op dit examen worden de fietsen op school gekeurd door de leerkracht of de wijkagent. De kinderen fietsen een route door de wijk waarin hun school staat of in het Zuiderpark. Sinds 2011 is de uitvoering van het fietsexamen geprofessionaliseerd. Dode Hoekles Het is mogelijk om een vrachtwagen naar de school te laten komen voor een dode hoekles voor leerlingen van groep 7. Eerst wordt klassikaal naar een DVD gekeken over de gevaren van de dode hoek bij een vrachtwagen. Daarna gaan de kinderen in groepjes naar buiten waar ze in de cabine en rond de vrachtwagen de dode hoek zelf kunnen ervaren. Voor het voortgezet onderwijs zijn er de volgende lespaketten: Totally Traffic Vanwege het hoge aantal doden en gewonden in het verkeer onder de 12- tot 16- jarigen, zijn de modules van Totally Traffic ontwikkeld voor jongeren op het voortgezet onderwijs. De modules behandelen de thema's: de nieuwe school- thuis-route, de veilige fiets, openbaar vervoer, de dode hoek, de risico's van alcohol en drugs in het verkeer, fietsen in een groep etc. De modules kunnen op maat samengesteld worden voor de school, tijdens de reguliere lessen of op een projectdag of –week. Biking2skool=Cool Biking2skool=Cool is een project met als doel het fietsgebruik onder (allochtone) jongeren op het voortgezet onderwijs te bevorderen, de fietsvaardigheid te verbeteren en het fietsbezit te verhogen. Leerlingen die nog niet (goed) kunnen fietsen, krijgen fietsles en kunnen eventueel een fiets kopen. In overleg met de school wordt een goed 'sponsor' doel uitgekozen. Met behulp van fietscomputers wordt bijgehouden hoeveel kilometers de leerlingen per week fietsen. Naast de verkeerseducatie gericht op leerlingen zijn er ook acties gericht op ouders en volwassenen. K.A.N.S. staat voor Kinderen Anders Naar School. Basisscholen die het haal- en brenggedrag van ouders willen verbeteren en de schoolomgeving veiliger te maken, kunnen zich bij de gemeente aanmelden voor het K.A.N.S.-project. Een K.A.N.S.-coach organiseert een startbijeenkomst en een ouderavond en stelt een actieplan op, zodat onderwerp maandelijks aanbod komt. Naast fietslessen voor scholieren worden er op diverse welzijns- en wijkcentra fietslessen aangeboden aan volwassen. Met name vrouwen van niet Nederlandse afkomst voor wie het fietsen geen ‘tweede natuur’ is, maken gebruik van deze lessen.


42

Integraal fietsbeleid Ruim 15 jaar geleden heeft er een beleidsomslag plaatsgevonden ten gunste van de fiets. In de nota’s die vanaf toen verschenen werd de fiets apart genoemd en werd er apart budget vrijgemaakt om fietsinfrastructuur aan te leggen. Door deze (beleids)aandacht en de financiële middelen werd de fiets een onderdeel in de projecten en het beleid. Bij de inrichtingsprojecten werd ook de fiets gefaciliteerd. Steeds meer ontstonden er integrale projecten met aandacht voor de verschillende verkeersdeelnemers. Er kwamen ontwerpen waar de stad als geheel beter van werd. Immers een goed ingerichte openbare ruimte met aandacht voor alle gebruikers, is van belang voor een goede gezonde stad en is positief voor het vestigingsmilieu. Ook het huidige verkeers- en vervoerbeleid is er op gericht de groei van het autogebruik af te remmen en het gebruik van het openbaar vervoer en de fiets te stimuleren. Elke Hagenaar kan zelf een afgewogen keuze maken welk vervoermiddel hij of zij kiest op welk moment. In een dichtbebouwde stad als Den Haag is de ruimte vaak beperkt of er zijn tegenstrijdige belangen. In projecten ook fietsprojecten zullen afwegingen en keuzes plaats moeten vinden. Binnen andere programma’s heeft de fiets een belangrijk aandeel gekregen, zoals het Actieplan Luchtkwaliteit. Het Meerjarenprogramma Fiets 2011 – 2014 sluit aan op het Actieplan Luchtkwaliteit. In het actieplan is aangegeven dat de groei van het autoverkeer zal worden beperkt en dat de overige groei van het verkeer wordt opgevangen door het stimuleren van het openbaar vervoer en het gebruik van de fiets. Vanuit het NSL – programma wordt omwille van de verbetering van de luchtkwaliteit ingezet op een modal-shift. Deze samenhang vertaalt zich in een financiële bijdrage van bijna 12 miljoen euro vanuit Actieplan Luchtkwaliteit aan fietsprojecten. Ook is er een samenhang met verkeerscirculatieplan voor de Haagse binnenstad. Den Haag beoogde de volgende resultaten met het verkeerscirculatieplan te bereiken:  Er rijdt minder doorgaand verkeer door de binnenstad;  De binnenstad blijft goed bereikbaar voor autoverkeer;  De luchtkwaliteit op de Veerkades verbetert aanzienlijk doordat er minder verkeer rijdt;  De verblijfskwaliteit voor voetgangers en fietsers in de binnenstad verbetert zichtbaar door een uitbreiding van het autoluwe deel. Uit de effectmeting die in 2011 is gedaan blijkt dat alle beoogde resultaten zijn bereikt, ook de doelstelling met betrekking tot de verblijfskwaliteit. Uit de effectmeting blijkt dat meer mensen met de fiets naar de binnenstad komen en ook de verblijfskwaliteit meer waarderen. Ook wordt nog steeds geïnvesteerd in de binnenstad. Uit de effectmeting blijft ook dat er een verschuiving heeft plaatsgevonden van het vervoermiddel waarmee inwoners van Den Haag de binnenstad bezoeken. Weliswaar was dit geen doel van het verkeerscirculatieplan, maar het blijkt dat mensen na invoering van het verkeerscirculatieplan vaker de fiets of het openbaar vervoer nemen naar de binnenstad.


43

Bewoners en politiek zijn zeer betrokken bij de fietsprojecten in Den Haag. Opvallend zijn de diverse burgerinitiatieven die samenhang vertonen met fietsprojecten. De volgende fietsprojecten zijn mede het gevolg van burgerinitiatieven die de afgelopen jaren zijn ingediend: • Fietsbrug Riouwbrug (opgeleverd begin 2008); • Herinrichting met vrijliggende fietspaden Groot Hertoginnelaan (in uitvoering); • Fiets oversteek IJsclubweg (tijdelijke maatregelen gerealiseerd); • Herinrichting, inclusief fietsvoorzieningen Bankastraat (in voorbereiding); • Herinrichting, inclusief fietsvoorzieningen Weimarstraat (in voorbereiding). De politieke betrokkenheid laat zich zien in het Coalitieakkoord ‘Aan de slag!, waarin het college aangeeft ruim baan te willen maken voor de fiets en hiervoor 10 miljoen euro voor over heeft. De burgemeester en verschillende wethouders zijn ook regelmatig op de fiets te vinden. Net als vele raadsleden en ambtenaren.


44

Kroon op het werk Fietsen is vlot, gezond, schoon, klimaatneutraal en de fiets neemt weinig ruimte in beslag. Om het fietsgebruik te stimuleren, heeft Den Haag fors geïnvesteerd in de fiets. Met succes want het fietsgebruik is wéér toegenomen. Daar zijn we trots op! Verkozen worden tot Fietsstad 2014 zou voor de gemeente een kroon zijn op het werk en een prachtige stimulans om de ingeslagen weg te vervolgen om fietsen in Den Haag nòg aantrekkelijker te maken. En voor de fietser een uitstekend bewijs dat hun stad er alles aan doet om vrijuit zonder hindernissen naar en door onze prachtige stad van vrede en recht te kunnen fietsen.


45


46

Document tot stand gekomen door: Dienst Stedelijke Ontwikkeling Afdeling Verkeer Cluster Fiets Kaartmateriaal: Rob Gieb, DSO / afdeling Onderzoek Fotomateriaal: Hidde van der Bijl Ineke van Niel Richard van der Ark DSO / Communicatie Jurriaan Brobbel Pieter Pennings


47

Den Haag fietsstad

Recommend Documents